วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 1
มาตรฐาน วสท. 2004-51ร บบไฟแสงสวางฉกเฉน แล ระบบไฟแสงสวางฉกเฉน และ โคมไฟปายทางออกฉกเฉน
กตต สขตมตนตวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ
510612 1
คณะทางานปรบปรงมาตรฐานระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉนและโคมไฟปายทางออกฉกเฉน พ.ศ. 2551ประธานคณะทางาน• นาย เกยรต อชรพงศคณะทางาน เลขานการ• นาย ไชยะ แชมชอย• นาย จรฏฐ มงคลวเศษวรา• นาย ธระ รมปรงษ• นาย สธ ปนไพสฐ• นาย จรญ มาสขใจ
ไ
เลขานการ• นาย กตต สขตมตนตผชวยเลขานการ• นส. สโรชา มฌชโม• นส. เมตตา หมอนเขอน
• นาย พงษพนธ ไชยะคา• นาย วเชยร พสทธเศวตกล• นาย รฐพล ใหญสงหบญ• นาย สถาพร รงรตนาอบล• นาย เตชทต บรณะอศวกล
510612 2 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 2
หวขอ1. กฎหมายทเกยวของ2. ราง มาตรฐาน ว.ส.ท. 2004-51 ไฟฟาแสงสวางฉกเฉนฐ และโคมไฟปายทางออกฉกเฉน– มอะไรใหม จาก วสท. 2004-44– ระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉนโคมไฟปายทางออกฉกเฉน– โคมไฟปายทางออกฉกเฉน
3. มาตรฐานเพมเตมนอกเหนอจากมาตรฐานไทย
510612 3 / 176
การฟนฟ
เปดทางานตอได
รบมอเหตฉกเฉน
สมรรถนะในการทางาน
100 %เกดเหต
กรณมระบบไฟฟาสารองและโคมไฟปายทางออกทด
ลดเวลา
เตรยมพรอม ปองกน
ไ
510612
เวลาลดผลกระทบ ความเสยหาย
กรณไมมระบบตาม วสท 2004
4 / 176
มไฟ มไฟฉกเฉน
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 3
97ปญหาทางหนภยทพบเสนทางการหนภย ไมด ไมชดเจน1
9564 %
49 %
มวตถกดขวางเสนทางหนภย
แผนอพยพไมด
ปายทางออกไมด ไมเหมาะสม
2
3
4
35 %ขาดปาย “ไมใชทางออก”5
510612 5 / 176
กฎหมายทเกยวของกฎหมายทเกยวของ
510612 6 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 4
ประกาศกระทรวงมหาดไทยเรอง ความปลอดภยในการทางานเกยวกบหมอนา
ประกาศ ก.มหาดไทย เรอง หมอนา ป 15
ตามความในขอ 2 (7) แหงประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 103 ลงวน ท 16 มนาคม พ.ศ. 2515• ขอ 20 จดใหมระบบไฟแสงสวางฉกเฉนสองไปยงทางออก และเครองวดตาง ๆ รวมทงแผงควบคมใหทางออก และเครองวดตาง ๆ รวมทงแผงควบคมใหเหนอยางชดเจนในกรณเกดไฟฟาดบ
510612 7 / 176
ประกาศกระทรวงมหาดไทยเรอง ความปลอดภยในการทางานเกยวกบเครองจกร
ประกาศ ก.มหาดไทย เรอง เครองจกร ป 15
ตามความในขอ 2 (7) แหงประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 103 ลงวนท 16 มนาคม พ.ศ. 2515• ขอ 17 ถามหมอไอนาตดตงอยในหองโดยเฉพาะ หองนนจะตองมทางออกไดไมนอยกวาสองทางซงอยคนละดานและภายในหองหมอไอนามชนปฏบตงานหลายชน จะตองทาทางภายในหองหมอไอนามชนปฏบตงานหลายชน จะตองทาทางออกไวทกชนและตองไมมสงกดขวางทางออกดวย และเมอไฟฟาดบใหมแสงสวางฉกเฉนสองไปยงทางออกและเครองวดตาง ๆ รวมทงแผงควบคมใหเหนไดอยางชดเจน
510612 8 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 5
พรบ. ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522• "อาคารสง" หมายความวา อาคารทบคคลอาจเขาอยหรอเขาใชสอยไดทม ความสงตงแต 23 ม. ขนไป การวดความสง
ใ ฟ
พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
ของอาคารใหวดจากระดบพนดนทกอสราง ถงพนดาดฟา สาหรบอาคารทรงจวหรอปนหยาใหวดจากกระดบพนดนทกอสรางถงยอดผนงของชนสงสด
• "อาคารขนาดใหญพเศษ" หมายความวา อาคารทกอสรางขนเพอใชพนทอาคาร หรอสวนใดของอาคารเปนทอยอาศยหรอประกอบกจการประเภทเดยวหรอหลายประเภท โดยมพนทรวมกนทกชนในหลงเดยวกนตงแต 10,000 ตร.ม.ขนไป
510612 9 / 176
ประกาศกรงเทพมหานครเรอง ขอกาหนดลกษณะแบบของบนไดหนไฟและทางหนไฟของอาคาร (8 31)
ประกาศ กทม เรองบนไดหนไฟ ป 31
(8 พ.ย.31)1.ตกแถวเพอการพาณชยหรอพกอาศยทมความสง 4 ชน แตละหนวยตองมบนไดหนไฟเพมเตมจากบนไดหลกในอาคาร …
510612 10 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 6
2. อาคารทไมใชตกแถวตาม 1 ทมความสงตงแต 4 ชน แตไมเกน 7 ชน ดาดฟา ตองมบนไดหนไฟภายในหรอภายนอกอาคารเพมเตมจากบนไดหลกในอาคารตามรายละเอยดดงตอไปน
ประกาศ กทม เรองบนไดหนไฟ ป 31
2.5 ตองมปายเรองแสง หรอเครองหมายไฟแสงสวางดวยไฟสารองฉกเฉนบอกทางออกสบนไดหนไฟ ตดตงเปนระยะตามทางเดนและบรเวณหนาทางออกสบนไดหนไฟ ทางออกจากบนไดหนไฟสภายนอกอาคาร หรอชนทมทางบนไดหนไฟ
ไดปลอดภยตอเนอง ใหตดตงปายทมแสงสวางขอความ “ทางออก” หรอ เครองหมายทมแสงสวางแสดงวาเปนทางออกใหชดเจน
510612 11 / 176
3. โรงมหรสพ หอประชมทสรางสงเกน 1 ชน หรออาคารทไมใชตกแถวตาม 1 ทมความสงเกน 7 ชน ดาดฟา แตไมเกน 12 ชน ดาดฟา ตองมบนไดหนไฟภายใน
ประกาศ กทม เรองบนไดหนไฟ ป 31
ดาดฟา แตไมเกน 12 ชน ดาดฟา ตองมบนไดหนไฟภายในหรอภายนอกอาคารเพมเตมจากบนไดหลกในอาคาร ตามรายละเอยดดงตอไปน
3.5 ตองมปายเรองแสงหรอเครองหมายไฟแสงสวางดวยไฟสารองฉกเฉน บอกทางออกสบนไดหนไฟดวยไฟสารองฉกเฉน บอกทางออกสบนไดหนไฟตดตงเปนระยะตามทางเดนและบรเวณหนาประต หรอทางออกสบนไดหนไฟ สวนประตทางออก
510612 12 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 7
จากบนไดหนไฟสภายนอกอาคารหรอชนทมทางหนไฟไดปลอดภยตอเนองใหตดตงปายทมแสงสวางขอความ “ทางออก” หรอเครองหมายทม
ป ใ
ประกาศ กทม เรองบนไดหนไฟ ป 31
แสงสวางแสดงวาเปนทางออกใหชดเจน3.9 ตองมระบบการใหแสงสวางฉกเฉนภายในบนได
หนไฟและหนาบนไดหนไฟ โดยใชพลงงานไฟฟาสารองฉกเฉนอยางเพยงพอทสามารถให
ไ ไแสงสวางไดไมนอยกวา 2 ชม. แสงสวางจะตองเปดโดยอตโนมตทนททกระแสไฟฟาในอาคารขดของ
510612 13 / 176
กฎกระทรวง ฉบบท 33 (พ.ศ. 2535) ตาม พรบ. ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522เรองอาคารสง และอาคารขนาดใหญพเศษ โดยเฉพาะ
กฎกระทรวง ฉบบท 33 ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
เรองอาคารสง และอาคารขนาดใหญพเศษ โดยเฉพาะเพอความปลอดภย การปองกนอคคภย การสาธารณสขการรกษาคณภาพสงแวดลอม ระบบระบายอากาศ ระบบไฟฟาและระบบปองกนเพลงไหม ระบบบาบดนาเสย และ
ป ป ฝการระบายนาทง ระบบประปา ระบบกาจดขยะมลฝอยและระบบลฟต
510612 14 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 8
หมวด 2 ระบบระบายอากาศและระบบปองกนเพลงไหม• ขอ 14 อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองมระบบจายพลงงานไฟฟาสารองสาหรบกรณฉกเฉนแยกเปนอสระจากระบบอน และ
กฎกระทรวง ฉบบท 33 ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
ไฟฟาสารองสาหรบกรณฉกเฉนแยกเปนอสระจากระบบอน และสามารถทางานไดโดยอตโนมตเมอระบบจายไฟฟาปกตหยดทางาน
แหลงจายพลงงานไฟฟาสารองสาหรบฉกเฉนตามวรรคหนง ตองสามารถจายพลงงานไฟฟาไดเพยงพอตามหลกเกณฑดงตอไปน
• (1) จายพลงงานไฟฟาเปนเวลาไมนอยกวา 2 ชม. สาหรบเครองหมายแสดงทางฉกเฉน ทางเดน หองโถง บนได และระบบสญญาณเตอนเพลงไหมเพลงไหม
• (2) จายพลงงานไฟฟาตลอดเวลาทใชงานสาหรบลฟตดบเพลง เครองสบนาดบเพลงหองชวยชวตฉกเฉนระบบสอสาร เพอความปลอดภยของสาธารณะและกระบวนการผลตทางอตสาหกรรมทจะกอใหเกดอนตรายตอชวตหรอสขภาพอนามยเมอกระแสไฟฟาขดของ
510612 15 / 176
• ขอ 26 บนไดหนไฟทอยภายในอาคารตองมผนงกนไฟโดยรอบ ยกเวนชองระบายอากาศ และตองมแสงสวางจากระบบไฟฟาฉกเฉนใหมองเหน ไ ไ ป
กฎกระทรวง ฉบบท 33 ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
ชองทางไดขณะเพลงไหม และมปายบอกชนและปายบอกทางหนไฟทดานในและดานนอกของประตหนไฟทกชนดวยตวอกษรทสามารถมองเหนไดชดเจน โดยตวอกษรตองมขนาดไมเลกกวา 10 ซม.
510612 16 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 9
• ขอ 46 ลฟตตองมระบบและอปกรณการทางานทใหความปลอดภยดานสวสดภาพและสขภาพของผโดยสารดงตอไปน
กฎกระทรวง ฉบบท 33 ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
ผโดยสารดงตอไปน
–(8) ตองมระบบแสงสวางฉกเฉนในหองลฟตและหนาชนทจอด
510612 17 / 176
กฎกระทรวง ฉบบท 39 (พ.ศ. 2537) ตาม พรบ. ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
• ขอ 2 อาคารตอไปนตองมวธการปองกนอคคภยตามทกาหนดในกฎกระทรวงน
กฎกระทรวง ฉบบท 39 ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
ฎ– (1) หองแถว ตกแถว บานแถว บานแฝด– (2) อาคารทใชเปนทชมนมของประชาชน เชน โรงมหรสพ หอประชม โรงแรม สถานพยาบาล สถานศกษา หอสมด สถานกฬาในรม ตลาด หางสรรพสนคา ศนยการคา สถานบรการ ทาอากาศยาน อาคารจอดรถ สถานขนสงมวลชน ทจอดรถ ทาจอดเรอ ภตตาคาร สานกงาน สถานททาการของราชการ โรงงาน และอาคารพาณชย เปนตนราชการ โรงงาน และอาคารพาณชย เปนตน
– (3) อาคารอยอาศยรวมทมตงแต 4 หนวยขนไป และหอพก– (4) อาคารอนนอกจากอาคารตาม (1) (2) และ (3) ทสงตงแต 3 ชนขนไป
• ขอ 7 อาคารตามขอ 2 (2) และ (3) ทมความสงตงแต 2 ชน ขนไป และอาคารตามขอ 2 (4) ทมพนทรวมกนทกชนในหลงเดยวกนเกน 2,000 ตร.ม.
510612 18 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 10
• ในแตละชนตองมปายบอกชนและปายบอกทางหนไฟดวยตวอกษรขนาดทมความสงไมนอยกวา 10 ซม. หรอสญลกษณทอยในตาแหนงทจะ
ไ
กฎกระทรวง ฉบบท 39 ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
มองเหนไดชดตลอดเวลา และตองมแสงสวางจากระบบไฟฟาฉกเฉนเพยงพอทจะมองเหนชองทางหนไฟไดชดเจนขณะเพลงไหม
510612 19 / 176
กฎกระทรวง ฉบบท 50 (พ.ศ.2540) ตาม พรบ. ควบคมอาคาร พ.ศ.2522
• ขอ 8 อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษ ทมพนของอาคารท
กฎกระทรวง ฉบบท 50 ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
ญตากวาระดบถนนหนาอาคาร ตงแตชนท 3 ลงไป หรอ ตากวาระดบถนนหนาอาคารตงแต 7.0 ม. ลงไป ตองจดใหม
• (2) บนไดหนไฟจากชนลางสดสพนของอาคารทมทางออกสภายนอกไดโดยสะดวกและ บนไดหนไฟตองมระบบแสงสวางและระบบอดลมทมความดนขณะใชงานไมนอยกวา 3 86 ปาสและระบบอดลมทมความดนขณะใชงานไมนอยกวา 3.86 ปาสกาลมาตรทางานอยตลอดเวลา และผนงบนไดหนไฟทกดานตองเปนคอนกรตเสรมเหลกหนาไมนอยกวา 10 เซนตเมตร บนไดหนไฟตองอยหางกนไมเกน 06.00 เมตร เมอวดตามแนวทางเดนทงน เพอใชเปนทหนภยในกรณฉกเฉนได
510612 20 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 11
พรบ.โรงแรม พ.ศ. 2547มาตรา ๓๔ ใหผประกอบธรกจโรงแรมและผจดการมหนาทและความรบผดชอบรวมกน ดงตอไปน
พรบ. โรงแรม พ.ศ. 2547
มหนาทและความรบผดชอบรวมกน ดงตอไปน
• (๕) จดใหมแผนผงแสดงทางหนไฟไวในแตละชนของโรงแรมและหองพกทกหอง และปายทางออกฉกเฉนไวในแตละชนของโรงแรมฉกเฉนไวในแตละชนของโรงแรม
510612 21 / 176
กฎกระทรวงกาหนดคณสมบตเฉพาะของผตรวจสอบ หลกเกณฑการขอขนทะเบยนและหลกเกณฑ
กฎกระทรวง ผตรวจสอบ ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
การตรวจสอบอาคาร พ.ศ. 2548ขอ ๑๗ การตรวจสอบอาคารและอปกรณประกอบของอาคารอยางนอยตองทาการตรวจสอบในเรองดงตอไปน
• (๒) การตรวจสอบระบบและอปกรณประกอบของอาคาร( ) ป – (ค) ระบบปองกนและระงบอคคภย• (2) เครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน• (4) ระบบไฟฟาสารองฉกเฉน
510612 22 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 12
• (๓) การตรวจสอบสมรรถนะของระบบและอปกรณตางๆ ของอาคารเพออพยพผใชอาคาร
–(ก) สมรรถนะบนไดหนไฟและทางหนไฟ
กฎกระทรวง ผตรวจสอบ ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
( )
–(ข) สมรรถนะเครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน
510612 23 / 176
กฎกระทรวงวาดวยการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ ประเภทและระบบความปลอดภย ของโรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมสาหรบการอนญาตใหใชอาคาร เพอประกอบกจการโรงมหรสพ พ.ศ. 2550
กฎกระทรวง โรงมหรสพ ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. 2522
ขอ ๒๔ ทางหนไฟจะตองมสวนปดลอมทไมมชองใหไฟหรอควนจากภายนอกผานเขามาได และสวนปดลอมนตองมอตราการทนไฟไดไมนอยกวาสองชวโมง และมประตหนไฟซงมขนาดความกวาง ระบบระบายอากาศ
ใ ไฟฟ ประบบอดลมภายใน แสงสวางจากไฟฟาฉกเฉนและปายบอกทางหนไฟ เชนเดยวกบบนไดหนไฟตามกฎกระ ทรวงซงออกตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคารเกยวกบอาคารสง
510612 24 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 13
มาตรฐาน ว.ส.ท. 2004 ระบบไฟฟาแสงสวางระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉนและโคมไฟปาย
ทางออกฉกเฉน510612 25 / 176
•มาตรฐาน เปนขอกาหนด ในการ –ออกแบบ
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
–ตดตง และ –ตรวจสอบการใชงาน
•มาตรฐานกาหนดเกณฑ ขนตา ของความปลอดภย
510612 26 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 14
มาตรฐาน• วสท 2004 –51 มาตรฐานระบบไฟฟาแสงสวาง
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน และ โคมไฟปายทางออกฉกเฉน
• IEC 60598-2-22 Luminaires forLuminaires for emergency lighting
• ISO 30061 : 2007 Emergency Lighting
510612 27 / 176
• CIE DS 020.2 / E : 2007 Emergency Lighting
• NFPA 101 Life Safety CodeNFPA 110 St d d f E• NFPA 110 Standard for Emergency and Standby Power Systems
• IESNA Lighting Handbook• NEMA Guide to Emergency Lighting• UL 924 Standard for Safety for
Emergency Lighting and Power Equipment
510612 28 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 15
นยามนยาม
510612 29 / 176
การใหแสงสวางฉกเฉน ใชเมอแหลงจายไฟฟาปกตลมเหลวก เพอใหแสงสวางสารอง (Standby lighting)
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ก. เพอใหแสงสวางสารอง (Standby lighting) • => ใชทากจกรรมตอเนองเมอไฟฟาปกตลมเหลว ตองมไฟฟาสารอง สองสวางเทากบสภาวะปกต ( เชน หองผาตด ศนยคอม )( )
ข. เพอการหนภย (Escape lighting) • => ใชออกจากพนท + ยกเลกงานกอนออก .
510612 30 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 16
แสงสวางฉกเฉนEmergency Lighting
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
แสงสวางเพอการหนภยEmergency escape
Lighting
แสงสวางทางหนภยEscape Route
แสงสวางงานอนตรายHigh Risk Task
แสงสวางปองกนตนAnti-panic area
แสงสวางสารองStandby LightingB
atte
ry
Gen
erat
or
Lighting
เสนทางหนภย + พนทเตรยมการ + พนทอปกรณแจงเหต ดบเพลง + ปฐมพยาบาล
Area Lighting Lighting
510612 31 / 176
แสงสวางเพอการหนภย• คอ แสงเพอการหนภย ตามทาง ไปททางออกสดทายไดอยางปลอดภย
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ทางออกสดทายไดอยางปลอดภย
• มความสองสวางเหมาะสม ใหสามารถมองเหน อนตราย / การเปลยนระดบพน มองเหน อนตราย / การเปลยนระดบพน / การเปลยนทศของเสนทาง .
510612 32 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 17
วตถประสงค• ก. เพอใหเหนทางหนภย(Escape route)ชดเจน แล อพยพไดปลอดภย
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ชดเจน และ อพยพไดปลอดภย
• ข. เพอใหเหนอปกรณแจงเหตดวยมอและ อปกรณผจญเพลงทตดตง ตามและ อปกรณผจญเพลงทตดตง ตามเสนทางหนไฟไดชดเจน .
510612 33 / 176
510612 34 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 18
ความสองสวางขนตาก. ทางหนภย ความสองสวางในแนวระดบ• ทพน ทเสนกงกลางของทางหนภย ตอง
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
• ทพน ทเสนกงกลางของทางหนภย ตองไมนอยกวา > 1 lx (CIE S 008)
• ทจดหางกงกลาง 1 ม. ความสองสวางตองไมนอยกวา > 0.5 lx (CIE S 008) .
Note : Japan 1 lx, underground 10 lx US กงกลาง 10.4 lx (1fc) BS 5266-1 กงกลาง 0.2 lx ขาง 0.1 lx Ireland กงกลาง 0.5 lx Italy กงกลาง 2 lx HongKong บนได > 2 lx 510612 35 / 176
0,5 lx 1 lx 0,5 lx510612
1 ม. 1 ม.
2 ม. 36 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 19
• มาตรฐานการปองกนอคคภย ฉบบเกา กาหนดความสองสวาง 10 lx นน ไดถกปรบแกไขใหม ใหเปนไปตามมาตรฐาน
มาตรฐาน ว.ส.ท. เกา510612
เปนไปตามมาตรฐานน
37 / 176
• ข. พนทโลงใหญ ทไมมทางหนภยชดเจน ความสองสวางในแนวระดบทพนททวไป ทไมมสงกดขวาง ตองไม
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
พนททวไป ทไมมสงกดขวาง ตองไมนอยกวา 0.5 lx ยกเวนพนท ทหางจากผนงในระยะ 50 ซม.
Note : Japan 1 lxEN 1838( BS 5266-7) 0.5 lx
510612 38 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 20
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
510612 39 / 176
ตวอยางการเวนระยะ 0.5 ม. จากผนง ของพนทเปด
ผนงหอง, ผนงกนภายใน
ยกเวนพนทใตโตะ เวนหางรอบผนงกนภายใน (partition)
ยกเวน 0.5 ม. จากผนง
พนทภายในตอง > 0.5 Lx
510612 40 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 21
• ค. พนททางานอนตราย ความสองสวางทพนททางาน
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ตองไมนอยกวา > 15 lx Note : EN 1838 : ไมนอยกวา 15 lx หรอ 10 % ของระดบความสวางปกต โดยยดคาทสงกวา
ตองไมขาดชวง• ตองไมขาดชวง• อาจสามารถใชไดในระยะสน ๆ .
510612 41 / 176
ระยะเวลา• นานไมนอยกวา 90 นาท
Note 1 Japan 1 ชม
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
Note 1. Japan 1 ชม2. ระยะเวลาขนกบการใชเวลาหนภย ตามแตสถานท
3. กฎกระทรวง อาคารขนาดใหญ 2 ชม
• ยอมใหความสองสวางลดลงได เหลอไมนอยกวา > 60 % ของความสองสวางเรมแรก .
510612 42 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 22
ความสมาเสมอของการสองสวางอตราสวนความสองสวาง ตามแนว
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
กงกลางเสนทางหนภย• ก. เฉลยตอตาสด ไมเกน 10 : 1• ข. สงสดตอตาสด ไมเกน 40 : 1 .
510612 43 / 176
แสงบาดตา (Glare)• ใหระวงและจากดแสงในชวง 0-20 องศา ทตากวาแนวระดบของโคมลงมา .
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ตากวาแนวระดบของโคมลงมา .• Note มาตรฐาน BS 5266 ใหระวง Glare มม 0-30 องศา
EN 1838:1999 ใหระวง Glare มม 0-40 องศา Glare Zone
70 °Glare Zone
Glare Zone
70 °
70 ° ZoneGlare Zone
510612 44 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 23
หลกการออกแบบแสงสวางฉกเฉน• ก. ปกตรบไฟมาจากแหลงจายไฟอสระ ทเชอถอได ไมขนกบแหลงจายไฟปกต
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
เชอถอได ไมขนกบแหลงจายไฟปกต
• ข. ในสภาวะฉกเฉน ใหโคมรบจายไฟฟาจากแบตเตอรจากแบตเตอร
510612 45 / 176
• ระบบแสงสวางฉกเฉนเพอการหนภย (Escape Lighting) ไมใหนบเวลาสารอง จากการใชเครองกาเนดไฟฟา จากการใชเครองกาเนดไฟฟา
• แตระบบแสงสวางฉกเฉนเพอการสารอง (Standby Lighting) เพอทากจกรรมตอเนอง ใหนบเวลาสารองจากการใชตอเนอง ใหนบเวลาสารองจากการใชเครองกาเนดไฟฟาได
510612 46 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 24
การทางาน• ก. กรณฉกเฉน เปลยนแหลงจายไฟปกตมาเปนแหลงจายไฟจากแบตเตอร ทางานได
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
เปนแหลงจายไฟจากแบตเตอร ทางานไดสมบรณภายใน 5 วนาท
• ข. การใชโคมตอพวง ถาโคมใดเสย จะตองไมกระทบการทางานของระบบ
510612 47 / 176
ขอแนะนาการออกแบบ• ระยะเวลาขนตา ดความคนเคยสถานท
สถานท ชวโมงขนตา
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ทหลบนอน โรงพยาบาล โรงแรม หอพก (สงกวา 2 ชน)2 ชม.
สถานบนเทง โรงหนง อาคารกฬา รานอาหาร ศนยการคา
ศาลากลางจงหวด สานกงาน รานคา พพธภณฑ1.5 ชม.สถานศกษา 1.5 ชม.สถานศกษา
โรงงาน โกดง
510612 48 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 25
อปกรณโคมไฟฟาฉกเฉน• มอก. 902 โคมไฟฟาฉกเฉน
โ ไฟฟ
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
• มอก. 1102 โคมไฟฟาฉกเฉนชดเบดเสรจ
• โคมฟลออเรสเซนต ตองเปนชนดไมใช สตารตเตอร
510612 49 / 176
• โคมตองใหแสงออกมาเตมพกดตามทผผลตแจง ภายใน 60 วนาท หลงไฟปกตลมเหลว
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ลมเหลว• โคมในพนทงานความเสยงสง (High risk
task lighting) ตองใหแสงออกมาเตมพกด ใ ตามทผผลตแจง ภายใน 0.25 วนาท หลง
ไฟปกตลมเหลว510612 50 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 26
• โคมผานการทดสอบ การทางานไดในอณหภมแวดลอม 70 °C ไมนอยกวา 45 นาทNote Spec. โคมตองทนไมนอยกวา 70 °C
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
510612 51 / 176
• โคมตองมอปกรณสาหรบการทดสอบระบบ เพอจาลองการทางาน โดยโคมสองสวางนานไมตากวา 30 นาท และกลบส
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
สวางนานไมตากวา 30 นาท และกลบสสภาพปกตโดยอตโนมต
• กรณแบตเตอรทางานจายไฟไมถง 30 นาท ในระหวางการทดสอบ ตองมการแสดง
ความลมเหลวของแบตเตอร
510612 52 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 27
• มฉลากตดโคม ในภาษาไทย หรอ องกฤษขอความมความหมายตามทกาหนด
ก ผผลต และ รน
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
– ก. ผผลต และ รน– ข. รายละเอยดของหลอด + ฟลกซการสองสวาง
Note ไมใช Rated Lamp Lumen– ค. รายละเอยดของแบตเตอร– ง. ชวงเวลาการสองสวาง– จ. วนทผลต
510612 53 / 176
การตดตง โคมไฟฉกเฉน• ตดตงสงจากพน ไมนอยกวา 2 ม.
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
วดจากพนถงดานลางของโคม
โ ไ ไ• Note ถาตากวา 2 ม. อนโลมได แตตองไมกดขวางเสนทางหนภย
510612 54 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 28
ตดตงทไหน บาง• ก. บรเวณหนาประตทางออก
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
510612 55 / 176
มไฟฉกเฉนหนาประตทางหนภย ปายเตอนเกยวกบความปลอดภย
โคมไฟฉกเฉนตดตงในระยะ 2 - 2.7 ม. หรอ ในลกษณะทไมกดขวางทางหนภยไมกดขวางทางหนภย
510612 56 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 29
• ข. ภายนอกอาคารหลงจากออกจากอาคารแลว โดยมความสองสวางใน
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ระดบเดยวกน • Note ดาดฟา ลานจอดเฮล
คอปเตอร ถอเปนภายนอกอาคาร
510612 57 / 176
• ค. ทางแยก ทางเลยว ทางเปลยนระดบ ตดตงหางไมเกน 2 ม ในแนวระดบ จาก
ป
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ทางแยก ทางเลยว ทางเปลยนระดบ
510612 58 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 30
มไฟฉกเฉนทบรเวณตดตง อปกรณแจงเหต และ อปกรณดบเพลง
• พท.เตรยมการ > 15 lx ทวพนทตามแผน
• จดตดตงอปกรณแจงเหต, ดบเพลง > 15 lx
Note BS 5266-1:1999 รศม 2 metres (แนวระดบ) 510612
ในรศม 1 ม.
59 / 176
1 m
มไฟฉกเฉนทบรเวณตดตง อปกรณปฐมพยาบาล และ พนทเตรยมการ
• พท.เตรยมการ > 15 lx ทวพนทตามแผน
• จดตดตงอปกรณปฐมพยาบาล > 15 lx
ในรศม 1 ม.
Note BS 5266-1:1999 Near First Aid Post ; If not located on an escape route or in an open area 5 lux is required on the floor
510612 60 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 31
• จ. ในหองเครอง หองควบคมมาตรฐาน วสท 2004 - 51
510612 61 / 176
• ฉ. ในหองนาทใหญกวา 8 ตร.ม. และหองนาคนพการ
• ช. ในพนท เตรยมการ
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
510612 62 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 32
ใน หองลฟตMax Load
6 People
สอดคลองตามมาตรฐานลฟต มาตรฐานเครองกลแนวดง มาตรฐาน EN 81-1 510612 63 / 176
หนาโถงลฟต
510612 64 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 33
บนไดเลอน ทางเดนเลอน แมบางแหงอาจไมไดกาหนดใหเปนทางหนภย แตกควรม
ไฟแสงสวางฉกเฉนใชกรณไฟดบ
Escalators and moving walkways 510612 65 / 176
แบตเตอรใหใช ชนดหมปดมดชด ไมตองบารงรกษา
(Maintenance Free)
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
(Maintenance Free)
510612 66 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 34
• เมอแบตเตอรคายประจใหไฟฉกเฉนแลว ควรประจกลบเขาเตมภายใน 24 ชม
ใ ไ โ• ก. ระบบแบตเตอรสวนกลาง ใชได โดยตองตงในททนไฟไดไมนอยกวา 1.5 ชม
• ข ระบบแบตเตอรในตว ชดเบดเสรจใชได• ข. ระบบแบตเตอรในตว ชดเบดเสรจใชได
• ขอควรระวง หามตอลงดน510612 67 / 176
สายไฟ• สายจากโคมตอพวงไปยงแบตเตอรสวนกลาง ใชสายทนไฟ รอยทอ หรอ ใน
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
สวนกลาง ใชสายทนไฟ รอยทอ หรอ ในชองเดนสาย ( Note ควรใชสายทนไฟไดไมนอยกวา 750
°C นานไมนอยกวา 2 ชม. )
ใ ป ไฟไ ไ • ยกเวนเดนในสวนปดลอมทนไฟไดไมนอยกวา 1 ชม. ( Note เชน สายรอยทอโลหะฝงในผนงทนไฟไดไมนอยกวา 1 ชม. )
510612 68 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 35
• ขนาดสายไมตากวา 1 ตร.มม. แรงดนตกไมเกน 10 %
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
• Note ควรเดนอยางนอย 2 วงจร ใน 1 เสนทางหนภย เพอstandby โดยเดนในทอเดยวกนได แตใชกลองตอสายแยกชดกน
510612 69 / 176
สายทนไฟ ( Fire Resistant Cable )
ใ ป ไฟ
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
• ฉนวนชนในเปนวสดทนไฟ
• ฉนวนชนนอกเปนวสดทไมเกดไฟลามงาย มควนนอยเมอถกเปลวไฟ ไมมสวนผสมของธาตฮาโลเจน
510612 70 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 36
• ผานการทดสอบ BS 6387 ชน CWZ, IEC 60331– ชน C ทนเปลวไฟ 950 °C 3 ชม.
ป ไฟ
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
– ชน W ทนเปลวไฟ 650 °C 15 นาท + ทนนาฉดขณะถกเปลวไฟ 15 นาท
– ชน Z ทนเปลวไฟ 950 °C 15 นาท ไ+ ทนเคาะสายไฟทก 30 วนาท
510612 71 / 176
สวตชตดตอน• ตดตงในทบคคลทวไปไมสามารถเขาถงไ ป ใ
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
ได + มปายบอกพนทใชงาน
• มพกดไมนอยกวา 2 เทาของกระแสในวงจร และ พกดสวตชไมเกน 50 A วงจร และ พกดสวตชไมเกน 50 A ( Note ดงนนคากระแสสงสดในวงจร ไดไมเกน 25 A หากเกนควรแยกเปน 2 วงจร เพอเสถยรภาพความปลอดภย)
510612 72 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 37
การจดบนทก• งานตดตงใหม หรอ เปลยนแปลง ตองม
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
วศวกรมใบ กว. ออกใบรบรอง พรอมขอแนะนาในการวดความสองสวาง
510612 73 / 176
• มผตรวจทดสอบ ออกใบรบรองการตรวจทดสอบ เปน
ก. ราย 3 เดอน ทดสอบ 30 นาท( Note การกดปลอยแคบอกวาหลอดตด การผานทดสอบ แสดงวา
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
( Note การกดปลอยแคบอกวาหลอดตด , การผานทดสอบ แสดงวาแบตเตอรใชไดนานไมนอยกวา 30 นาท , หากไมผานแสดงวาแบตเตอร เสยแลว )
( Note เวลาทดสอบยงนานยงด ขนกบสถานท เชน ศนยการคา , รพ. การอพยพคนใชเวลา > 1 ชม )
ข. ราย 1 ป ทดสอบ 60 นาทข. ราย 1 ป ทดสอบ 60 นาท( Note การทดสอบเพอตรวจหลอดสวาง โดยควรใชการกดปมทดสอบ หากเปนการ Off CB ตองไมลม on CB คน)
510612 74 / 176
วสท 2004-51 มาตรฐานระบบไฟฉกเฉน 510821
วสท : กตต สขตมตนต www.Directionplan.org 38
เจาของอาคารตองจดเตรยมสมดบนทก• ก. แบบแสดงการตดตงจรงของระบบแสงสวางฉกเฉน ทปรบปรงใหทนสมย ( แสดง ไฟแสง
มาตรฐาน วสท 2004 - 51
สวางฉกเฉน ทปรบปรงใหทนสมย ( แสดง ไฟแสงสวางฉกเฉน อปกรณแจงเหตดวยมอ อปกรณผจญเพลง อปกรณสอสาร ตาแหนงโครงสราง ฯ )
• ข. สมดบนทกผลการตรวจสอบประจาค คมอการทางานและบารงรกษา• ค. คมอการทางานและบารงรกษา
510612 75 / 176
สรปตดตงโคมไฟฉกเฉน ตามมาตรฐาน วสท 2004• ทางหนภย ความสองสวางในแนวระดบทพน กงกลาง ไมนอยกวา 1 lxจดหางในระยะ 1 ม. ไมนอยกวา 0.5 lx จดหางในระยะ 1 ม. ไมนอยกวา 0.5 lx
• ทโลงใหญ ความสองสวางทพน ทไมมสงกดขวาง ไมนอยกวา 0.5 lx
• นานไมนอยกวา 1.5 ชม. สาหรบทคนเคย สานกงาน • นานไมนอยกวา 2 ชม. สาหรบทไมคนเคย รานคา ทหลบนอน• ทดสอบทก 3 เดอนนาน 30 นาท : ทก 1 ป นาน 60 นาท
510612 76 / 176