พทธชยนต ณ พระเจดยกลางนา
เมอวนท ๒๙ พฤษภาคม ๒๕๕๕ ไดมพธสาคญในการยอนรอยประวตศาสตร ในการอนเชญ
พระบรมสารรกธาต จากบรมบรรพตภเขาทองวดสระเกศ ราชวรมหาวหาร ไปประดษฐานชวคราว
ณ พระสมทรเจดย อาเภอพระสมทรเจดย จงหวดสมทรปราการ ขบวนทหารกองเกยรตยศอนเชญพระ
บรมสารรกธาตจากขบวนเรอหลวง นาโดยเรอหลวงทาดนแดงและเรอหลวงถลาง เคลอนขบวนออกจาก
ทาเรอเสอซอนเลบโรงเรยนนายเรอขามมายงฝงพระสมทรเจดย จากนนนายสมเกยรต ศรลมภ ผชวย
รฐมนตรประจาสานกนายกรฐมนตร ไดอนเชญพระบรมสารรกธาตมาประดษฐาน ณ โตะหมบชา และจด
ธปเทยนบชาพระรตนตรย นบเปนโอกาสมหามงคลครงยงใหญแตชาวสมทรปราการ ทไดเปนสวนหนง
ของการเฉลมฉลอง “พทธชยนต ๒๖๐๐ ป” ในโอกาสทสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงประกาศชยชนะ
(ตอมารทงหลาย)ทโคนตนพระศรมหาโพธ อนเปนตนกาเนดแหงพระพทธศาสนาขนมาในโลก
จากหนงสอ “ตานาน พระบรมธาต” ทเขยนโดยคณสมพงษ เกรยงไกรเพชร ไดบนทกไวเกยวกบ
พระบรมสารรกธาต ทเหลอจากการเผาผลาญของพระเพลง ภายหลงการเสดจปรนพานของพระพทธเจา
ไดเกดการแกงแยงกนระหวางแคนตางๆ ในอนเดย จนถงกบจะเกดการทาสงครามกนใหญโต แตกได
โทณพราหมณผเปนทนบถอมาชวยกนเจรจา แบงพระบรมธาตออกเปนสวนๆ จนครบทงหมด ๘ รฐ
แตละรฐจะสรางทเกบพระบรมธาตใหญโตถาวรและปลอดภยจากการถกขโมย แลวมคาสงใหเกบเงยบไว
เปนความลบหามแพรงพรายใหประชาชนไดร แมคนงานกอสรางกยงไมมใครทราบวากาลงทาอะไร แต
เมอเวลาลวงมาเปนรอยป ผทรความลบเรองสถานทเกบพระบรมธาตกแกชราและเสยชวตไปกนหมด มาถง
สมยพระเจาอโศกมหาราช (๒๗๐ ปหลงการปรนพาน) จงมรบสงใหมการคนหาพระบรมธาตเปนการ
ใหญ ตามสถานททเชอวาจะมการฝงหรอบรรจเอาไว การขดหาเปนไปอยนานกวาจะไดพบพระภกษเฒาผ
หนง กลาววาสมยยงเปนเณรนอยเคยถอพานดอกไมตดตามคณะอญเชญสถปหนไปในปาแหงหนง ได
ความเพยงเทานน พระองครบสงใหถางปาบรเวณนนทนท เมอรอสถปหนขดออกดจงคนพบพระบรมธาต
ทรงสรางวดและพระเจดยสถานขน ๘๔,๐๐๐ แหงตามสถานทตางๆ เพอบรรจพระบรมธาต และเพอเปน
การเผยแผพระพทธศาสนา แมแตในประเทศไทยกยงมตานานพระเจดยเกาแกทบรรจพระบรมธาตเอาไว
เรองราวคาสอนในศาสนาพทธ และองคพระบรมสารรกธาตไดขาดชวงลง เมอเกดการรกรานของ
อาณาจกรตางๆเขาไปในประเทศอนเดย มศาสนาอสลาม และฮนด เขามาแทน ในขณะทศาสนาพทธไดสญ
หายไปจากอนเดยจนแทบจะหมดสน วดทพระเจาอโศกมหาราชทรงกอสรางเอาไวกถกทาลาย หรอไมกถก
ทงราง จะเหลอกแตพระเจดยไมกแหง ทเชอวาต งอยตามประเทศตางๆ ในดนแดนสวรรณภม รฐบาล
อนเดยกไมมนโยบายทจะคนหาเพราะถอเปนเรองศาสนาอนทไมใชศาสนาประจาชาต เปนเวลากวา ๒๐๐๐
ปทพระบรมธาตสวนทเหลอไดถกทอดทง กอนทจะมโครงการคนหากนอยางจรงจงอกครง เมออนเดยตก
อยภายใตอาณานคมของประเทศองกฤษ ในป พ.ศ. ๒๔๔๐ มวศวกรชาวองกฤษชอ “นายวลเลยม เปปเป”
ไดขดพบวตถโบราณทเปนลกษณะของผอบ ภายในบรรจวตถธาตหลายชน รอบผอบมอกษรสลกไว เมอ
นาไปใหผเชยวชาญอานกพบวาเปน “พระบรมสารรกธาตของสมเดจพระสมมาสมพทธเจา” สถานทซง
เปนเนนพระเจดยเกาในเมองกระบลพศด จงมคณะสารวจทาการขดคนกนครงใหญ จนกระทงแนใจวาไมม
วตถโบราณหลงเหลออยอก
เมอกตศพททราบแพรออกไป บรรดาพทธศาสนกชนจากประเทศตางๆ กพากนอยากไดพระบรม
ธาตมาไวครอบครอง จนรฐบาลองกฤษในสมยนนตองตงคณะกรรมการพจารณา แลวเหนควรทจะสงพระ
บรมธาตนน เขามาทลเกลาถวายแดพระมหากษตรยไทย ประเทศซงเปนอสระไมขนกบใคร อกทงยงเปน
มหาราชพทธศาสนปถมภก จงทลถวายพระบรมธาตแกพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว และทล
ขอใหพระองค เปนผทรงแบงพระราชทานแกพทธศาสนกชนในประเทศตางๆ นนดวย รชกาลท ๕ จง
โปรดใหเจาพระยายมราช (ปน สขม) ครงยงเปนพระยาสขมนยวนต เปนราชทตไปรบพระบรมธาตมายง
พระนคร การเดนทางในสมยนนเปนการเดนเรอจากประเทศอนเดย กอนจะเขาพระนครจะตองผานมายง
ปากน าเจาพระยา พระยาสมทรบรารกษ เจาเมองสมทรประการ ไดรบพระกระแสรบสงจากพระเจา
นองยาเธอ กรมหมนนเรศรวรฤทธ เสนาบดกระทรวงนครบาล ใหจดพธสมโภชพระบรมสารรกธาต
ครงใหญ ณ เกาะองคพระสมทรเจดย
พระยาสขมนยวนจ พรอมขบวนเรอนาโดย เรอมหาพไชยเทพ ไดอญเชญพระบรมธาตเขาส
ปากน าเจาพระยา แลวลงสเรอกรรเชยไปยงเกาะองคพระสมทรเจดย ในวนท ๑๕ มนาคม ๒๔๔๒
พระยาสมทรบรารกษพรอมเจาพนกงาน กรมการ อาเภอ กานน ผใหญบาน และราษฎรในเขตเมอง
สมทรปราการ ลงเรอแหมาตอนรบเตมพนทสองฝงแมน าเจาพระยา พระมงคลทพมน และพระครสนทร
สมทร (เจาคณะจงหวดสมทรปราการ) เปนองคพระประธาน นาพระภกษ ๑๐๐ รป คอยรบอยทพระ
สมทรเจดย อญเชญพระบรมสารรกธาต ซงบรรจไวในพระเจดยทองคาขนเสลยง มพระสงฆนาขบวนเดน
เขาสพระวหารหลวง ประดษฐานไวบนบษบกหนาองคพระประธาน มเครองตงและเครองหมบชาเตม
รปแบบ
ตลอดเวลางานสมโภชมพระสงฆทงจากในเมองสมทรปราการ และเมองนครเขอนขนธมาประจา
เพอเจรญพระพทธมนตตงแตกลางวนกลางคนครงละ ๑๐๐ รป ทงในพระวหารและรอบเกาะองคพระเจดย
รงขนพระยาสมทรบรารกษและเจาพนกงาน พรอมประชาชนผมจตศรทธารวมกนจดสารบคาวหวาน ถวาย
พระสงฆฉนเชาและเพล ตลอดเวลา ๓ วน ๓ คน ไมมขาด บนเกาะองคพระสมทรเจดยมกจกรรม
พธสงฆ วงพณพาทย จดดอกไมเพลง พรอมวงดนตรมอญจากเมองนครเขอนขนธ สวนบนฝงตลาดใน
อาเภอเมองมพอคาแมคามาเปดรานขายของ มละครไทย โรงงว โรงเพลง สนสดงานสมโภชมการนบ
จานวนผบรจาคเงน ๙,๕๗๘ คน รวมจานวนเงน ๑๗๔ บาท ๖ อฐ พระยาสขมนยวนตไดรวมมอบเงน
และบรจาคตนไมทองคา นาค เงน แหวน และทองรปพรรณตางๆ โดยพระยาสมทรบรารกษไดเกบใส
กาปนลนกยแจ รกษาไวทศาลาวาการเมองสมทรปราการ ตลอดงานสมโภชไดจดกองตระเวน ๖ คน
พรอมอาวธปน และพระสงฆ ๗ รปคอยดแลปองกนอยางแขงขน
หลงงานสมโภช พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงแบงพระบรมสารรกธาต มอบให
แดนานาประเทศทมาขอรบพระราชทานนบได ๔ ประเทศ คอ ศรลงกา พมา ญปน และรสเซย สวนท
เปนของไทย โปรดใหนาไปประดษฐาน ณ เจดยภเขาทอง วดสระเกศ ในการจดงานสมโภชพทธชยนต
๒๖๐๐ ป จงถอเปนการยอนรอยประวตศาสตรเสนทางพระบรมสารรกธาตเมอ ๑๑๗ ปทแลว พระสมทร
เจดยทเคยจดงานสมโภชใหญโต จงไดรบการคดเลอก ใหเปนสวนหนงของงานฉลองอนยงใหญในครงน
ไงละครบ
Recommended
