28 Tebervali - 6 marti 2012
#160 (219) 6-13 marti 2012 saxalxo moZraoba „samegrelos“ organo 30 TeTri
E-mail: [email protected]
2014 wlidan eleqtroenergiis tarifi
20-22 TeTramde gaizrdeba. Jurnalis-
tebma eqskluziurad moipoves infor-
macia, rom saqarTvelos mTavrobam 2011
wels rusul „inter rao ees“ ofi-
cialurad gaformebuli xelSekru-
lebiT ufleba misca, rom mis sakuTre-
baSi myofi „xramhesebis“ mier warmoe-
buli eleqtroenergiis tarifi 6
TeTriT gaaZviros. Sesabamisad, amdenive
TeTriT gaZvirdeba samomxmareblo
tarific. aRsaniSnavia, rom xelSek-
rulebis es nawili mTavrobam sagange-
bod damala.
2011 wlis aprilamde „inter raos“
„xramhesi-1“ da „xramhesi-2“ 25-wliani
marTvis uflebiT hqonda. aprilSi ki
saqarTvelos mTavrobam rusul kompa-
nias hesebi mudmiv mflobelobaSi
gadasca. maSin energetikis ministrma
aleko xeTagurma „inter raosTan“
gaformebuli xelSekruleba sax-
elmwifosTvis momgebianad Seafasa.
„axali xelSekruleba, romelic
pirvel aprils gaformda, rusuli kom-
paniisTvis iqneba erTgvari stimuli,
rom hesebi ufro meti datvirTviT
amuSaon, izrunon maT reabilitaciaze,
gamoimuSaon ufro meti energia da,
Sesabamisad, qveynis biujets ufro meti
sargebeli moutanon“, _ ganacxada xe-
Tagurma. ministrma isic, aRniSna, rom
„inter rao“ axal hesebs aaSenebda da
mosaxleobas daasaqmebda.
xeTagurs, mTavrobis mier mosaxleo-
bisTvis gamotanil ganaCenze aRar us-
aubria, bunebrivia, ministrma damala,
rom rusul kompanias xelSekrulebaSi
tarifis gaZvireba pirdapir Caudo.
„biznes-rezonansis“ mier mopovebuli
informaciiT, 2014 wlis pirveli ian-
vridan 2018 wlis 31 dekembris CaTvliT,
„xramhesis 1“-is mier warmoebuli ele-
qtroenergiis gasayidi fasi 2,3 TeTri-
dan 8,2 TeTramde gaizrdeba. aseve,
„xramhesi 2“-is mier warmoebuli ele-
qtroenergia 3,5 TeTridan 9,4 TeTramde
izrdeba. tarifis matebis motivi aris
is, rom rusuli kompania saqarTveloSi
investiciebs ganaxorcielebs, anu saku-
Tar hesebs qarTveli mosaxleobis xar-
jze aaSenebs. Tanac kompaniam gazrdili
mogeba male rom miiRos, saqarTvelos
mTavrobam (masStaburi obieqtebis
asaSeneblad), investiciebis amoRebis
vadad mxolod 4 weli ganusazRvra.
rusuli kompania „inter rao eesi“
ki ss „Telasis“ meSveobiT 1,5-milio-
niani qalaqis, Tbilisis, distribucias
axorcielebs. mis sakuTrebaSia me-9
energobloki („mtkvari energetika“),
„xramhesi-1“ da „xramhesi-2“, orive
sadguris wliuri gamomuSaveba 610
milioni kvt/sT-ia. garda amisa, „inter
rao eesi“ welsve Seudgeba mdinare
xramze axali eleqtrosadgurebis
kaskadis „xramhesi-3“-s aSenebas, swored
am hesebis asaSeneblad saqarTvelos
mTavrobam rus investors ufleba misca
tarifi 6 TeTriT gazardos.
saqarTveloSi eleqtroenergiis tar-
ifebs saqarTvelos energetikisa da
wyalmomaragebis maregulirebeli
erovnuli komisia gansazRvravs.
Sesabamisad, Cndeba kiTxva, Caeria Tu
ara mTavroba missave Seqmnil mareg-
ulirebeli komisiis uflebamosile-
baSi. komisiis wevri goCa Sonias gancx-
adebiT, komisias kanoniT gansazRvruli
aqvs, rom man gaiTvaliswinos sax-
elmwifo energetikuli politika da
mTavrobis mier gawerili samarTle-
brivi aqtebi da xelSekrulebebi.
aRsaniSnavia, rom es pirveli SemTxve-
va ar aris, rodesac mTavroba semekis
gverdis avliT investors satarifo
politikas TviTon udgens. „biznes-re-
zonansi“ ukve werda, rom zurab no-
Raidelis premierobis periodSi (2007
wels) „Telassa“ da mTavrobas Soris
gaformda memorandumi, sadac miTiTe-
bulia, rom denis tarifi 2015 wlamde
ar Seicvleba, arada im periodisTvis
deni ukve unda gaiafebuliyo, vinaidan
tarifidan investiciebis wili amovar-
da. eqspertebis gancxadebiT, maSin
zurab noRaideli semekis kompetenciaSi
SeiWra, vinaidan eleqtroenergiaze tar-
ifebis Semcireba-arSemcirebis gada-
wyvetilebis miReba kanoniT semeks eni-
Weba.
eqsperti energetikis sakiTxebSi
liana jervaliZe angariSSi „saqarTve-
los saxelmwifo politika eleqtroen-
ergetikaSi“ wers: „2008 wels dasrulda
„eiesTan“ dadebuli kontraqtis da in-
vesticiebis amoRebis vada. 1998 wlidan
2008 wlamde „eiesis“ samomxmareblo
tarifSi gaTvaliswinebuli iyo „Tela-
sis“ mier gaweuli kapitaluri danaxar-
jebis komponenti, romelic, „Telasis“
gayidvis Semdeg „rao ees“-is tarifSic
gadavida. wesiT, 2008 wlis bolodan
Tbilisis mosaxleobisTvis eleqtroen-
ergiis tarifi unda Semcirebuliyo,
Tumca 2007 wels saqarTvelos xelisu-
flebasa da „rao-Telasis“ xelmZR-
vanelobas Soris dadebuli memoran-
dumi tarifis Semcirebas ar iTval-
iswinebs“.
jervaliZis SefasebiT, es memorandumi
gaumWvirvale viTarebaSi daido, radgan
mis SemuSavebaSi monawileoba ar miuRia
arc erT damoukidebel eqsperts anda
eqspertTa jgufs da misi arsebobis
Sesaxeb ki mxolod 2007 wlis noem-
berSi gaxda cnobili. eqspertebis Se-
fasebiT, rom ara es memorandumi, 2008
wlidan tarifi gaiafdeboda.
es yovelive niSnavs, rom mTavrobam
„inter raos“ sasargeblod saqarTve-
los mosaxleobas ukve meored
gamoutana mwvave ganaCeni. rodesac
„xramhesebis“ tarifis gaZvirebis fonze
„Telasi“ Tbilisis mosaxleobas ele-
qtroenergiis tarifs gauzrdis,
meqanikurad deni gaZvirdeba regioneb-
Sic. saqarTvelos premier-ministris
nika gilauris gancxadebiT, axal hesebs
aaSenebs „energo pro“, Sesabamisad,
mTavrobas tarifis gazrdasTan
dakavSirebiT, analogiuri xelSekrule-
ba (damatebiTi investiciebis Cadebis
motiviT) „energo prosTanac“ eqneba
gaformebuli.
ar aris gamoricxuli, rom am
droisTvis mTavrobam eleqtroenergiis
tarifis deregulacia gamoacxados.
gegmis mixedviT, hesebis aSenebis para-
lelurad denis tarifi Tavisufal
reJimSi unda moeqces.
„kanonmdeblobisa da energetikuli
regulaciis TvalsazrisiT Zalian ax-
los varT evrokavSiris regulaciebTan.
etapobrivad deregulirebaze unda
gavideT, rac imas niSnavs, rom denis
miwodebis nawilis, rogorc gazSia,
deregulireba unda moxdes“, _ acx-
adebda energetikis ministris moadgile,
mariam valiSvili.
eqspert revaz arvelaZis gancxadeb-
iT, eleqtroenergetika, rogorc bune-
brivi monopolia, bevr qveyanaSi reg-
ulirebulia. amitom eqsperti tarifis
deregulirebas saqarTveloSic dauSve-
blad miiCnevs. „didi xania saministros
es Canafiqri aqvs. samomxmareblo tar-
ifi axlac da perspeqtivaSi regulire-
buli unda iyos. winaaRmdeg SemTxvevaSi,
moxdeba karteluri garigeba da tarifi
„gaiqceva“, _ ambobs arvelaZe.
cxadia, monopolisturi bazari
konkurentul fass ver Seqmnis, Sedegad
ki, mTavrobis gegmis mixedviT, saqarTve-
los mosaxleobisTvis tarifis morigi
gaZvireba isedac gardauvali iyo.
saqarTveloSi eleqtroenergiis war-
moeba-distribucia, faqtobrivad, sami
monopolistis xelSia. mudmivad
gakotrebis reJimSi myofi „kaxeTis en-
ergodistribucia“, TbilisSi _
„Telasi” da danarCen saqarTveloSi _
„energo pro“.
m. xaraziSvili
saqarTvelos erovnuli bankis
informaciiT, sazRvargareTidan fu-
ladi gadmoricxvebis moculoba
wliTiwlobiT izrdeba. 2012 wlis
ianvarSi qveyanaSi 84 mln dolari
gadmoiricxa, rac gasuli wlis
analogiur periodTan SedarebiT
10 milioniT metia. gadmoricxvebis
saerTo moculobis 88% rva
qveyanaze modis. maTgan 41 mln
dolariT pirvel adgilzea ruseTi,
meoreze – saberZneTi (11 mln),
mesameze – italia (8 mln). gad-
moricxvebi xorcieldeba, agreTve,
aSS-dan, ukrainidan, espaneTidan da
didi britaneTidan.
rogorc xedavT, saqarTvelos
mosaxleobaSi ar SeiZleba
garkveuli simpaTiebi ar arsebobdes
im ruseTis mimarT, romelic Cveni
gaWirvebuli mosaxleobisaTvis Se-
mosavlebis mTavar beRels war-
moadgens. da es miuxedavad imisa,
rom saakaSvilsa da mis „nacional
mesayvireebs“ dRedaRam ybebi aqvT
amogdebuli ruseTis lanZRva-
ginebaSi.
eqspert soso arCvaZis SefasebiT,
fuladi gadmoricxvebi saqarTve-
los ekonomikaSi mniSvnelovan
rols asrulebs. rogorc man radio
„komersants“ ganucxada, am fulze,
daaxloebiT, 260 aTasi ojaxia
damokidebuli. misive TqmiT, es ar
aris arc investicia da arc bizne-
sisTvis gankuTvnili fuli. Ziri-
Tadad, es erTjeradi saxarjo Tanx-
aa yoveldRiuri saWiroebisaTvis.
Tumca, rogorc eqspertma aRniSna,
SesaZloa, am Tanxis nawili biznes-
Sic gamoiyeneba.
saqinformi
saqarTveloSi 260 000 ojaxi sazRvargareTidan
fuladi gadmoricxvebis xarjze cxovrobs
arCevnebis Semdeg deni 22 TeTramde gaZvirdeba
(es rom saakaSvilis erTaderTi
tyuili iyos!?.)
rogorc saqinformi ityobineboda, mimd-
inare wlis 25 Tebervals saqarTvelos
prezidentma mixeil saakaSvilma gorSi,
Tavdacvis akademiaSi, sityviT gamosvlisas
ganacxada, rom „Seqmnilia specialuri
jgufi, romelmac prezidentis davalebiT
daiwyo muSaoba ierusalimis jvris monas-
tris saqarTvelosTvis dabrunebis sak-
iTxze“.
„yvelas movuwodebT, gverdze dagvidges
am ambavSi. madlobeli varT israelis
saxelmwifosi, romelic TanamSromlobaze
mzadyofnas gamoTqvams“, – ganacxada
saakaSvilma.
maSin, 2012 wlis 27 Tebervals, aRniSnul
sakiTxs saqarTvelos sagareo saqmeTa min-
istris moadgile nino kalandaZe gamoex-
maura, romlis informaciiT, „sxva Zeglebis-
gan gansxvavebiT, am sakiTxze ufro adre
iyo dawyebuli muSaoba.
„am sakiTxTan dakavSirebiT aqtiurad
muSaobs saqarTvelos elCi israelSi...
rTuli saTqmelia, ra etapze aris mola-
parakebebi“, – ganacxada kalandaZem.
mesame dRes ki ebraulma mediam aRniSnul
sakiTxze gaavrcela informacia, romlis
mixedviTac, SeiZleba davaskvnaT, rom
saqarTvelos xelisuflebam icrua. kerZod,
sainformacio portali „IzRus“-is infor-maciiT, israeli saqarTvelosTvis ierusal-
imis jvris monastris dabrunebis Sesaxeb
molaparakebebis arsebobas ar adasturebs.
imave informaciiT, israelis sagareo
saqmeTa saministroSi da premier-ministris
aparatSi amis Sesaxeb informacia ar aqvT.
„es CvenTvis siaxle iyo. msgavsi araferi
msmenia“, – ganucxada „IzRus“-is korespon-dents israelis sagareo uwyebis presspik-
erma igal palimorma.
portalis cnobiT, molaparakebebis
Sesaxeb informacia arc saministros cen-
traluri evropisa da evraziis da arc
religiuri sakiTxebis departamentebSi
aqvT.
israeli jvris monasterze molaparakebebs uaryofs
ilori2 6-13 marti 2012
kompetentur eqspertTa azriT,
saqarTveloSi, 2011 wlis mTavar poli-
tikur movlenad iqca miliarder biZina
ivaniSvilis politikur arenaze gamo-
Cena. misma pirvelma sajaro gancxadebam:
“SeCerdi, miSa, Sen ufskrulis piras
dgaxar” afeTqebuli bombis efeqti
gamoiwvia rogorc sazogadoebaSi, aseve
mmarTvel partiaSi. aman ki panikaSi
Cavardnil saakaSvilsa da misma gare-
mocvas araordinaluri nabijebi
gadaadgmevina.
ivaniSvilis gancxadebidan oTxi
dRis Semdeg 11 oqtombers, mas da mis
meuRles _ ekaterine xvedeliZes
saqarTvelos moqalaqeoba CamoarTves.
ivaniSvils dRemde ara aqvs aRdgenili
saqarTvelos moqalaqeoba, mouxedavad
imisa, rom man uari ganacxada ruseTis
da safrangeTis moqalaqeobaze.
sasamarTlom saqarTvelos moqalaqeoba
aRudgina mis meuRles _ ekaterine
xvedeliZis, magram sasamarTlos es
dadgenileba prezidentma saakaSvilma
unda daamtkicos. mas am sakiTxis ram-
denime TviT gaWianureba SeuZlia.
mizezi isaa, rom ivaniSvilma jer kidev
saqarTvelos moqalaqeobis aRdgenamde
gamoTqva politikuri partiis Seqmnis
survili, axla ki, roca mis meuRles
jer kidev ar aRdgenia moqalaqeoba,
ganacxada, rom am partias ekaterine
xvedeliZe uxelmZRvanelebs.
Tavis mxriv, ekaterine xvedeliZe yu-
radRebas amaxvilebs qalis rolze
saqarTvelos istoriaSi. magram amav-
droulad acxadebs, rom saakaSvili
ver aukrZalavs biZina ivaniSvils
meuRlisaTvis rCevebis micemas. adre
ivaniSvils ganzraxuli hqonda, rom
partiis saTaveSi Tavisi Svili
Caeyenebina, magram aRmoaCina, rom igi
jer kidev 19 wlisaa da kanonmdebloba
arCevnebSi kenWisyris uflebas
ukrZalavs.
saxelisufleblo arxebma sababi
iSoves “ojaxuri politikis” gasapi-
areblad. Jurnalistebi, romlebic
brals sdebdnen biZina ivaniSvils
politikur arakompetenturobaSi, kidev
ufro meti xalisiT Seudgnen misi
meuRlis qalbaton ekaterines kritikas,
romelic biZinaze naklebkompetenturia
am sferoSi.xazs usvamdnen imasac, rom
biZina ivaniSvili “aravis ar endoba”,
“zedmetad eWviania” da sxva.
sxvaTa Soris, ivaniSvilis sust wer-
tilad miaCniaT ara misi gauTviTcno-
biereba politikaSi, aramed is, rom man
partniorebad airCia “respublikelebi”
da “Tavisufali demokratebi”. eseni
cnobili proamerikuli partiebia da,
amitom, ivaniSvilis am gadawyvetilebas
ormagi datvirTva hqonda: eCvenebina
amerikelebisTvis, rom igi ar apirebs
qveynis prodasavluri kursis Secvlas,
meore mxriv ki, mmarTvel partias ar
aZlevda imis saSualebas, rom misTvis
“kremlis” proeqti ewodebinaT (rasac
xeli ar SeuSlia “nacionalebisaTvis”,
rom sajarod da jiutad eZaxaT
maTTvis “kremlis proeqti”). magram am
arCevanma, erTianobaSi, mainc ver moipova
popularoba amomrCevlebSi.
respublikelTa reitingi 2-3 pro-
cents arasodes aRemateboda da isini
arCvenebSi monawileobisaTvis
yovelTvis romelime blokTan erTian-
debodnen. damoukideblad isini vera-
sodes gadalaxaven saarCevno bariers.
“axali demokratebi” axali partiaa,
misi lideri irakli alasania opozi-
ciuri aliansis lideri gaxldaT 2010
wlis adgilobrivi organoebis arCevneb-
Si. miuxedavad imisa, rom 2009 wels Se-
qmnili “aliansi saqarTvelosaTvis”
ramdenime opoziciur partias aer-
Tianebda _ Tavisufali demokratebi,
respublikuri partia, axali memarjve-
neebi da salome zurabiSvilis
“saqarTvelos gza”, Tbilisis sakre-
buloSi maT miiRes mxolod 5 mandati
(9%) (nacionalebi _ 25 mandati), Tbil-
isis meris arCevnebSi ki xmebis 55,2
procentiT gaimarjva nacionalTa kan-
didatma gigi ugulavam. irakli alasa-
nia meore adgilze gavida 19,05 pro-
centiT.
arCevnebis damTavrebidan mokle
droSi aliansi dastova sozar subarma
(yofili ombudsmeni, Semdeg ki irakli
oqruaSvilis “qarTuli partiis” Tavmj-
domare), romelmac uari Tqva Tbilisis
sakrebulos mandatze. manve ganacxada,
rom Tu arsebobs gamarjvebis Sansi,
ar unda “ibrZolo damarcxebisaTvis”.
alasaniam amas sisustis gamovlena
uwoda: “arian adamianebi, romlebic
pirvelive warumateblobisas hkargaven
sakuTari Tavis mimarT rwmenas. namdvil
meomrebs winaaRmdegoba met Zalas
sZens. piradad me arasodes mqonda
garantirebuli gamarjvebis imedi. TviT
yvelaze mZime situaciaSic ki me vi-
marjvebdi mxolod sakuTari Zlierebis
rwmeniTa da TanamebrZolTa mxardaWer-
iT da amave rwmeniT gavagrZeleb
muSaobas. sozarma ki Tavisi gza airCia”.
ori kvirisTavze aliansi daiSala.
politikur wreebSi ki xumrobiT^
ambobdnen: aliansi imisaTvis Seiqmna,
rom Tina xidaSeli (respublikuri
partiis Tavmjdomaris daviT usu-
faSvilis meuRle) sakrebulos wevri
gamxdariyoo. miuxedavad amisa,
ivaniSvili sazogadoebam miiRo, radgan
misadmi ndoba imdenad didi iyo, rom
respublikelTa dauZinebeli mtrebic
ki gaCumdnen. Warbobda azri, rom mil-
iarderi ar imoqmedebs merkantiluri
interesebidan gamomdinare, Cadgeba sam-
Soblos samsaxurSi, misi liderobis
SemTxvevaSi ki zemodxsenebuli par-
tiebi ver moaxerxeben sakuTari in-
teresebis torpedirebas. yvelaferi ki
piriqiT gamovida (sadReisod): poli-
tikuri gancxadebebiT gamodian am ori
partiis liderebi, ivaniSvili ki ar
reagirebs politikur procesebze. ma-
galiTad, roca 13 ianvars mis mSobliur
saCxeris raionSi mis mxardamWerebs
scemes xelisuflebis warmomadgenleb-
ma, man saprotesto gancxadeba
gaavrcela mxolod 24 ianvars.
gansakuTrebul yuradReba imsaxurebs
ivaniSvilis mier Seqmnili sazogadoe-
brivi moZraoba “qarTuli ocneba”.
Tavad saxelwodeba aRZravs “amerikuli
ocnebis ” asociacias. amas didad ar
aRufrTovanebia opoziciurad gan-
wyobili inteleqtualebi, romlebic
Tvlian rom saqarTvelo unda wavides
Tavisi, da ara amerikuli gziT. biZina
ivaniSvilis Svilma _ reperma beram
simRera Seqmna qarTul ocnebaze, sadac
aris sityvebi: “me parizSi davibade, ma-
gram Txemidan terfamde qarTveli var”.
rom warmovidginoT ivaniSvilis poli-
tikur scenze gamoCeniT gamowveuli
eiforia, sakmarisia moviyvanoT feis-
bukSi berasa da joni depis erTobliv
fotosTan dakavSirebuli komentari:
“es beraa, vici, magram ar vici vinaa
meore. magrad ki gaumarTla, berasTan
erTad rom aqvs suraTi gadaRebuli”.
sazogadoebrivi moZraobis prezenta-
ciaze “nacionaluri” telearxebi xaz-
gasmiT aRniSnavda, rom darbazSi isxd-
nen “Zveli saxeebi” an “SevardnaZis
saxeebi”. yofili saxelmwifo ministri
da saqarTvelos elCi ruseTSi vaJa
lorTqifaniZe iZulebuli gaxda ganecx-
adebina: “roca me wavedi SevardnaZis
xelisuflebidan, saakaSvili iq darCa.
me var SevardnaZis saxe, eg ki ar aris”.
“qarTulma ocnebam” am Tavdasxmebis
sapasuxod ganacxada, rom maT ar mouwve-
via es xalxi da isini Tavad movidnen
prezentaciaze. rogorc erT sabWoTa
filmSia: “Cemi brali ar aris, is
TviTon movida!”
ukve maSinve gamoCnda imis niSnebi,
rom ivaniSvilis garemocvaSi aris
pirovneba, romelic filtravs xalxs
da wyvets, vin unda miuSvas ivaniSvil-
Tan da vin _ ara. TvalSisacemi gaxda
isic, rom erovnuli TviTSegnebiT gam-
sWvaluli partiebi ivaniSvilis Tval-
sawierSi ver moxvdnen (an Tavad
ivaniSvilma ar isurva maTi danaxva).
zogierTi eqsperti aRniSnavda, rom
ivaniSvilma pirvelive gancxadebis
gakeTebisas dauSva Secdoma: ar Sei-
Zleba Zlieri da agresiuli xelisu-
flebis damarcxeba or, arc Tu Zlier
da popularul partiasTan erTad. mas
unda gamoecxadebina mTeli opoziciuri
speqtris mobilizacia. saakaSvilis re-
Jims mxolod gaerTianebuli ZalebiT
Tu daamarcxeb. Tu ivaniSvili kvlavac
Zveleburad gaagrZelebs, albaT Seiqm-
neba mesame centri da saprotesto
xmebi daifanteba, rac saakaSvils sta-
tus-kvos SenarCunebis saSualebas mis-
cems.
2012 wels saparlamento arCevnebi
gaimarTeba. axali konstituciis gaT-
valiswinebiT, xelisuflebis Secvla
SeiZleba mxolod maSin, Tu mmarTveli
partia umravlesobiT ver Seva parla-
mentSi. swored amazea damokidebuli,
Tu vin gaxdeba qveynis premier-ministri.
swored saparlamento arCevnebis Sedegi
gansazRvravs, Tu vin Caudgeba sax-
elmwifos saTaveSi Semdgom wlebSi.
Sidapolitikuri stagnaciam, romelic
gamoikveTa adgilobrivi organoebis
arCevnebis Semdeg, dRis wesrigSi daayena
axali lideris an gaerTianebis gamoCe-
nis aucilebloba. proamerikuli Zalebi
imdenad xSirad xvdebodnen amerikis
mmarTveli wreebis warmomadgenlebs,
rom swored es SeiZleboda qceuliyo
axali politikuri scenaris Seqmnis
stimulad 2012 wlisaTvis. savsebiT
naTelia, rom saakaSvilis proamerikuli
opozicia xelisuflebaSi arCevnebis
gziT ver mova. amitom, sulac ar aris
daujerebeli, rom “lokomotivis” Zebnam
isini ivaniSvilTan miiyvana, romelic
Tavisi masStaburi qvelmoqmedebisa da
sufTa politikuri warsulis gamo
savsebiT vargisi gaxldaT am
rolisaTvis.
pirveli, vinc sajarod ganacxada,
rom ivaniSvili morigi “amerikuli
proeqtia”, visiTac surT saakaSvilis
Secvla, gaxldaT qarTvel leiboristTa
lideri Salva naTelaSvili. misma emo-
ciurma gancxadebebma sazogadoebis
aRSfoTeba gamoiwvia. misi partia das-
tova saerTaSoriso urTierTobaTa mdi-
vanma nestan kirTaZem. igi ivaniSvils
Sexvda da mis politikur gundSi mi-
wvevis nacvlad miiRo winadadeba, rom
Seeqmna arasamTavrobo organizacia,
romelic imuSavebda afxazebTan da
osebTan kavSirebis damyarebisaTvis.
Semdeg leiboristul partias gaemijnen
regionaluri aqtivistebi (ufro metad
imereTidan, radgan ivaniSvili am kuTxis
Svilia). naTelaSvilma sazogadoebas
Seaxsena, rom mas ar daujeres 2003
wels, roca man ganacxada, rom “vardebis
revolucia” iyo mxolod xelisu-
flebis gadacemis speqtakli. miT
umetes, mas arc amjerad daujeres.
ivaniSvilis gamoCenidan oTx TveSi
sazogadoebaSi sul ufro xSirad Cn-
deboda SekiTxvebi misi gaerTianebis
Taobaze. imis molodini, rom igi Tavs
mouyrida saakaSvilis yvela mowinaaR-
mdeges, ar gamarTlda. garda zemodaR-
niSnuli partiebisa, ivaniSvilma axlos
ar gaikara sxva partiebi, zogierTma
politikurma liderma ki miiRo
saarCevno siaSi individualurad Sey-
vanis winadadeba. “xalxis partiis” li-
derma koba daviTaSvilma da “konser-
vatorebis” Tavmjdomarem zviad ZiZig-
urma miiRes es winadadeba, “erovnul
forumTan” molaparakebebi Wianurdeba
da Sedegi jer ar sCans. nino burjanaZis
SemoerTebas ewinaaRmdegebian respub-
likelebica da Tavisufali demokrate-
bic. “Tavisufali saqarTvelos” lideri
kaxa kukava svams logikur SekiTxvas:
Tu ivaniSvilis gundi yvelaferSi ime-
orebs saakaSvilis programas, maS raSia
gansxvaveba maT Soris?
marTlac, saqmisadmi maT midgomaSi
gansxvavebis dafiqsireba sakmaod rTu-
lia. isinic da esenic evrointegraciis
momxreebi arian. orive mxare saubrobs
demokratiasa da adamianis uflebebze.
saakaSvilis zogierTi reforma
ivaniSvilma moiwona. koba daviTaSvili
Riad saubrobs sayovelTao aministiaze;
magaliTad, man Tqva, rom xelisuflebaSi
mosvlisTanave isini ganakulakeben
dRevandeli xelsuflebis bobolebs.
magram igive gubernatori cezar Co-
Celi, romelic cnobili iyo Tavisi
“xorcis monopoliiT” (bazarSi Sedio-
da mxolod mis sasaklaoebze dakluli
saqonlis xorci), Tavad gakotrda an-
timonopoliuri samsaxuris aRdgeniT.
cdiloben ra imis demonstrirebas, rom
angariSs ar gausworeben politikur
mowinaaRmdegeebs, isini ar iTval-
iswineben sazogadoebis ganwyobas, rom-
lisTvisac mTavaria ara vinmes dasja,
aramed samarTlianobis aRdgenis ime-
di.
savsebiT moulodneli gaxldaT
alasanias gancxadeba imis Taobaze,
rom isini mzad arian parlamentSi
iTanamSromlon nacionalur moZraobas-
Tan. aman sazogadoebis aRSfoTeba
gamoiwvia da alasaniam umal ukan
waiRo Tavisi sityvebi. alasanias mxri-
dan es ar gaxldaT ukan daxevis an sa-
Tanado ganmartebis gakeTebis pirveli
SemTxveva. vnebaTa Relva male Caqra,
magram upiratesad imitom, rom axali
gaerTianebis liderad iTvleba
ivaniSvili da ara alasania.
qarTuli sazogadoebis
sapirispirod, aSS-Si liderad miaCniaT
swored alasania da ara ivaniSvili.
amas winaT Jurnalitma joS roginma
avtoritetuli amerikuli gamocema For-
eign Policy-is saitis blogze dawera:
“qarTvelma miliarderma da gamoCe-
nilma opozicionerma-deputatma (mxed-
velobaSi hyavs alasania, romelic dep-
utati ar gaxlavT) vaSingtonSi axlax-
an wamoiwyes vrceli lobisturi kam-
pania. Tu saqarTvelos xelisuflebis
lobistur kampaniaze vaSingtonSi iw-
ereba xSirad, am axli kampaniis Taobaze
TiTqmis araferia cnobili. guSin oba-
mam ovalur kabinetSi miiRo mixeil
saakaSvili. es metyvelebs qarTul-
amerikul urTierTobebSi miRweul war-
matebebze da saakaSvilis lobistebis
nayofier muSaobaze firmidan “Orion
Strategies da The Podesta Group.” magram
saakaSvils rom gadaefurcla gazeTebi
“The New York Times”-I an “The Wash-
ington Post”-i, dainaxavda, reklamis
uflebiT, dabeWdil Ria werils obamas
saxelze. publikaciis fuli gadaixada
miliarderma biZina ivaniSvilma, romel-
ic mWidrod TanamSromlobs
saakaSvilis mTavar politikur meto-
qesTan _ irakli alasaniaTan”.
am werilidanac naTelia, rom
amerikaSi am gaerTianebis liderad
alasanias miiCneven, ivaniSvili ki mas
uzrunvelhyofs fuladi saxsrebiTa
da sakuTari reitingiT. Tu gavixsenebT
noemberSi ivaniSvilis mier gakeTebul
gancxadebas, rom igi politikaSi modis
2-3 wliT, xolo Semdeg apirebs opozi-
ciaSi gadasvlas (sazogadoebam veras-
gziT ver axsna am gancxadebis motivi),
iqmneba STabeWdileba, rom man kargad
icis is roli, rac mas miuCines mocemul
politikur TamaSSi.
miuxedavad amisa, ivaniSvilis karze
pirvel violinod iTvleba ara
“saakaSvilis mTavari politikuri meto-
qe”, aramed respublikuri partia. am
partiis subieqturi midgoma poli-
tikuri Zalebisa da personebisadmi
zogjer iracionalur WrilSi gadadis.
TurqeTis moTxovnas, baTumSi azizies
meCeTis aSenebis Taobaze, TurqeTSi
qarTuli religiuri Zeglebis aRdgenis
sanacvlod, didi skandali mohyva, rom-
lis Semdeg respublikelTa region-
aluri lideri murman dumbaZe
saprotesto moZraobas Caudga saTaveSi.
respublikuri partiis mTavarma
komitetma igi Tavisi rigebidan garicxa.
gazeT “baTumelebis” gamokiTxviT dum-
baZe “2011 wlis politikosi” gaxda da
reitingiT aWaris mTavrobis meTaurs
varSalomiZes gauswro. aWarlebs
ukvirT, Tu ratom ar airCies dumbaZe
“qarTuli ocnebis” aWaris regionaluri
organizaciis xelmZRvanelad. magram
Znelad asaxsneli aq araferia _ misi
kandidaturis winaaRmdeg respub-
likelebi gamodian, romelTac ver
gadaulaxavT TavianTi uaryofiTi
damokidebuleba dumbaZis mimarT. es
ki ivaniSvilis politikur gunds aWaris
xmebs daakargvinebs.
nana devdariani(gagrZeleba me-8 gverdze)
nana devdariani: “respublikelTa “qarTuli ocneba”
ilori 36-13 marti 2012
megruli enis leqsika da sityvaTwarmomavloba(gagrZeleba. dasawyisi ix.
#146, 147,
148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156,
157, 158, 159)
(anotacia)`im Zvel epoqaSi, cxadia, ar iyo
garCeva zmnisa saxelisagan, rogorc es
Tanamedrove enaSi gvaqvs. maSin arc
zmna ar iyo, arc saxeli, iyo mxolod
bgeraTa kompleqsebi, romelTac Tav-
Tavisi daniSnuleba hqondaT~ (arn.
Ciqobava).
`sityvis mniSvneloba mdgomareobs
mimarTebaSi saTanado saganze,
movlenaze~.
`enaTmecnierebaSi etimologia niS-
navs sityvis fuZeSi Caqsovili
warmodgenis amoSifrvas anda,
sxvanairad rom vTqvaT, im daxasiaTebis
mignebas, romlis safuZvelzec sagans
(Tu sxva obieqtur monacems) saxeli
daerqva~ (arn. Ciqobava).
`SeuZlebelia mocemul iqnes sityvis
swori etimologia sityvis swori
analizis gareSe: unda vicodeT, ra
aris sityvis martivi fuZe da ra
warmoadgens afiqsebs. afiqsebi SeiZleba
Seezardos fuZes, SesaZloa afiqsisa
da martivi fuZis Semadgenlobam
fonetikuri procesebis wyalobiT
ganicados cvlileba _ an daekargos
bgera, anda CaerTos axali: gansak-
uTrebiT advildeba es mas Semdeg, rac
`Caqreba~ fuZeSi Caqsovili warmodgena
da manamdis cocxali saxis Semcveli
fuZe utyv pirobiT niSnad iqceva. sity-
vis swori analizis gareSe
etimologiis sakiTxis sworad gadaWra
SeuZlebelia; es TavisTavad cxadi
gaxdeba, Tu movigonebT, rom etimologia
martiv fuZeSi mocemul daxasiaTebas
eZiebs, fuZis gamoyofa ki sityvis swor
analizzea damokidebuli. `sityvis
swori analizis winapirobaa sityvis
bgeriTs SemadgenlobaSi momxdar
cvlilebaTa zusti aRricxva, rac
didad uwyobs xels utyvi fuZis
ametyvelebas~ (arn. Ciqobava).
`etimologiuri analizis ZiriTadi
wesi moiTxovs: sityva sworad
davSaloT da daSlisas gamoyofili
yvela nawili avxsnaT, gavaazrianoT~
(arn. Ciqobava).
`afiqsTa umetesoba iseT dros aris
warmoqmnili, rom istoriuli
dokumenturi Zieba maT ver swvdeba~
(arn. Ciqobava).
`maSin rodesac afiqsebi jer kidev
ar arsebobda, enaSi mxolod fuZeebi~,
zustad rom vTqvaT, axlandeli fuZis-
magvari erTeulebiRa unda gvqonoda.~
`analogiur daskvnamdis mivida
SedarebiTi gramatikis erT-erTi
fuZemdebeli franc bopi~ (arn. Ciqobava).
`uZvelesi indoevropuli vokalizmi
daiyvaneba erT xmovnamde ( tipisa),
xolo j da u ganixileba, rogorc im
sonantTa marcvlovani safexurebi,
romlebic laringalur bgeraTa
gaqrobis Semdeg viTardebodnen~ (h.
xirdti, a. valde, i. pokorni).
`nebismieri Tanamedrove ena im
sityvebis, formebis, bgerebisa da kon-
struqciebis mxolod nawils
inarCunebs, romlebic mas warsulSi
moepoveboda magram am SenarCunebul
nawils SeuZlia dagvexmaros, rom ufro
srulad aRvadginoT mocemuli enis
warsulis suraTi da maSasadame, misi
istoriac, romelic zogjer arcaa
fiqsirebuli Zeglebsa da dialeqtebSi~.
`SeiZleba metic iTqvas: nebismier
enaSi fiqsirebuli monacemebi SeiZleba
dagvexmaros ara mxolod mocemuli
konkretuli enis warsuli suraTis,
misi Tavgadasavlis kvleva-Zieba-
warmoCenaSi, aramed saerTod (zogadad)
enis istoriis kvleva-ZiebaSi~ (arn.
Ciqobava).
`sityva SemTxveviT ki ar ukavSirdeba
obieqts, da maSasadame, SemTxveviT ki
ar iRebs saxeldebis funqcias Tavis
Tavze, aramed sityvisa da obieqtis
warmodgeniTi mimarTebis Sesaferisobas
emyareba, romelSic sityvisa da obieqtis
mniSvneloba erTmaneTs xvdeba~ (d.
uznaZe).
`yoveli sagnis saxeli Caferflil
vulkansa gavs, miCqmalulia da idumali
misi Sinagani Zala vidre Jamis
moRwevamdis~ (k. gamsaxurdia).
`poeturi harmoniis, TviT poeziis
saidumlo, Cans, bgerisa da mniSvnelobis
idumal kavSirSi Zevs~ (j. bonfante).
`sagnis saxeldebis bunebiTobis
Teorias, romelic Seiqmna antikur pe-
riodSi, da romelic TiTqmis
erTsulovnad uaryofilia am
ukanasknel dros, gaaCnia Tavisi
realuri safuZveli~.
`sagnis saxeldebaSi
gansxvavebulobis mizezs Seadgens ara
aramotivirebuloba, aramed saxeldebis
principSi arsebuli gansxvavebani~ (b.
jorbenaZe).
`sakuTari saxeli mudam
motivirebulia, magram motivirebuloba
SeiZleba drodadro dabneldes, xolo
zogjer sulac gaqres. aqedan
gamomdinare, ufro zusti iqneba aseTi
formulireba: sakuTari saxeli mudam
motivirebulia diaqroniulad, magram
SeiZleba iyos motivirebuli an ara-
motivirebuli sinqronul doneze. ara-
motivirebuloba dakavSirebulia ling-
vistikur da eqstralingvistikur
faqtorTa zemoqmedebaze~ (b. jor-
benaZe).
`enis warmoSobis problema iseve
Zvelia, rogorc ena~...
`...magram es ar niSnavs, rom am
TvalsazrisiT enaTmecnierebaSi
yvelaferi gadawyvetilia, rom gvaqvs
mecnierulad dasabuTebeli da
miRebuli Teoria~ (b. jorbenaZe).
`gulubryvilo da gasarTobi Teoria
mravlad mogvepoveba, maTi mecnieruli
Rirebulebaa friad saeWvo~ (b. jor-
benaZe).
`SeuZlebelia ena gavutoloT
niSanTa sistemas, radganac swored
niSanTa sistemis arsidan
gamomdinareobs daskvna, rom sxvadasxva
ena arsebiTad erTsa da imaves aRniS-
navs, oRond sxvadasxva niSnis
saSualebiT~ (b. jorbenaZe).
`...Tumca enobrivi niSnis pirobiTobis
Teoria, TiTqmis ufro gavrcelebulia
(gansakuTrebiT enis, rogorc
semiotikuri sistemis dros), miuxedavad
amisa, azri imis Sesaxeb, rom sagans
saxeli bunebis Sesabamisad aqvs
Serqmeuli, sul ufro met dasabuTebas
poulobs am bolo xanebSi, rac,
rasakvirvelia, ar gamoricxavs
garkveuli pirobiTobis faqtorsac~
(b. jorbenaZe).
`xmovans hqonda erTi daniSnuleba,
marcvlis Seqmna, TanxmovanTa war-
moTqmis gasaadvileblad~ (b. jor-
benaZe).
`...xmovnis mimarT ivaraudeba: mcire
raodenobidan mravlisken: amosavalia
monovokalizmi. mravalxmianoba
meoreulia, TanxmovnebTan urTierTobis
Sedegi. sxva mdgomareobaa Tanxmov-
nebTan: TanxmovanTa sistema martivdeba~
(b. jorbenaZe).
`ena samyaroSi arsebuli bgerebis
daxvewisa da abstrahirebis Sedegadaa
miRebuli~ (b. jorbenaZe).
`ena musikaluri stiqionis cnobieri
gamocxadebaa da ara martooden niSanTa
sistema. ena SeiTavsebs racionalur
da iracionalur sawyisebs~ (z.
gamsaxurdia).
aRniSul mosazrebebs, debulebebsa
da Teoriebs savsebiT asabuTeben
winamdebare naSromSi (SvidtomeulSi)
warmodgenili cocxali enobrivi
monacemebi, Cvens mier SemuSavebuli
debulebebi da daskvnebi. maTs WeS-
maritebasa da mecnierulobaSi eWvis
Setana uTuod SeuZlebelia, iseve
rogorc SeuZlebelia eWvis Setana
dasaxelebuli sayovelTaod cnobili
avtorebisa da enaTmecnierebis korifee-
bis mecnierulobaSi. amitomac, Cvenda
sabednierod, zemoTdasaxelebul da
sxva cnobil lingvistebs, WeSmaritad
did mecnierebs, vinc enobrivi niSnis
bunebiTobis Teorias aRiareben da
aRniSnul da analogiur mosazrebebs,
debulebebsa Tu Teoriebs warmo-
gvidgenen, Cven, didis mokrZalebiT,
savsebiT safuZvlianad, Cveni winamdebare
da sxva naSromebis s a p a t i o r e-
c e n z e n t e b a d miviCnevT.
amjerad xazgasmiT unda iTqvas imis
Sesaxeb, rom yovelive zemoaRniSnulis
danaxva da warmoCena SesaZlebeli
gaxda gamokvlevis obieqtis _ megruli
enis _ esoden saintereso monacemebis
safuZvelze.
megruli enis, saerTod qarTveluri
enebis da maTi dialeqtebis gansak-
uTrebuli mniSvneloba, Tavis droze,
mxedvelobidan ar gamoparviaT WeSmarit
enaTmecnierebs, cnobil adamianebs, amaze
metyveleben maTi Semdgomi Sefase-
bebic:
`lazur-megruli da svanuri Suqsa
hfens Cvenis saerTo da sazogado
qarTulis im periods, roca jer kidev
Cvenis eris istoria arc ki
dawyebuliyo: bevri Ziri da fesvi
Cvenis sityvebisa, aw ukve gaugebari,
SesaZloa mivakvlioT am idiomebis
SeswavliT~ (gr. yifSiZe). (xazgasma aq
da qvemoTac Cvenia, _ m. Z., c. Z.).
`saerTo qarTulis istoriuli
sakiTxebis Seswavlisas gverds ver
avuvliT moZme kolxur-svanur
monacemebs. amaTi SedarebiTi analizis
gziT irkveva ara erTi da ori
bundovani mxare Cveni enis istoriuli
ganviTarebisa~ (ak. SaniZe).
`...am mxriv gansakuTrebiT
mniSvnelovania idiomebi qarTveli
(qarTveluri) tomebisa: Wanebisa,
megrelebisa da svanebis, romelTac
ara aqvT damwerloba. am xalxebSi ena
cocxlobs jer kidev Tavis bunebriv
yofaSi _ mudmivi wvis mdgomareobaSi,
da swored am enebs unda mivaqcioT
gansakuTrebuli yuradReba, Tuki gvinda
sworad warvmarToT qarTuli enis
zrda da ganviTareba~ (al. cagareli).
`xSirad kilo-kavebSi ufro Zveli
enobrivi movlenebia daculi, vidre
saliteraturo qarTulSi da amitom
enis istoriisaTvis dialeqtebs
pirvelxarisxovani mniSvneloba unda
mieniWos~.
`kiloebi ufro srulad inaxaven
enis cxovrebas; rig SemTxvevebSi, isini,
arafiqsirebuli warsulis Seswavlis
erTaderT wyaros warmoadgenen~ (n.
mari).
`Zvel qarTul enaSi, romelic
mwerlobiTi da maSasadame, ramdenadme
xelovnuri enaa, moCans asimilatoruli
tendenciebis winaaRmdegi midrekileba
_ daculi iqnas mwyobri da broliviT
wminda morfologiuri da
etimologiuri struqtura enisa;
megrulSi ki, romelic saliteraturo
ena ar aris, piriqiT, upiratesoba eZleva
fonetikur dasabams, romelic ar aris
SemozRuduli araviTari sagramatiko
kanoniT, amoCqefs xolme iq is mZlavri
asimilatoruli nakadi~ (i. yifSiZe).
`...megruli ena lingvisturad Ta-
viseburi ena aris, qarTulis Zma ena da
mitomac diax Zvirfas masalas gvaZlevs
rogorc zogad ganyenebiT
enaTmecnierebisaTvis, egre TviT
qarTvelTa sityvierebisaTvis, radgan
erTi usaWiroesi wyaroTagania qarTuli
enis Teoriis gamosavlenad da namdvili
gramatikis dasafuZneblad da misi Ses-
wavla gviqadis qarTvelTa erovnuli
sulis horizontis gafarToebas, Cveni
deda enis Segnebasa da gafarToebas~.
`roca qarTulis monaTesave enebi
gaxdnen Seswavlis sagnad, roca am
monaTesave enebis kiloebi daxasiaTdnen
da gviCvenes SesaniSnavi simdidre,
qarTuli saliteraturo ena, Zvelic
da axalic erTad SeerTebuli, maTTan
naklulovani aRmoCnda. amitom warmoiS-
va Seuwynareblad mkacri moTxovnileba,
aucilebeli saWiroeba qarTuli
kiloebis _ imerulis, gurulis,
imerxeulis, fSauris da sxvaTa Ses-
wavlisa~.
`iafetur enaTa ojaxi saSualebas
gvaZlevs maTi Seswavlis gziT mivawioT
iq, sadac kacobriuli enisa da
cxovelTa metyvelebis zRvari Zevs.~
`qarTulsa da mis monaTesave enebs
farTod unda gaeRos kari yovel uni-
versitetSi.
`dRes ukve Sesagnebia, Tu ra Zvirfas
ganZs unda warmoadgendes qarTuli
da misi moZme enebi mecnierebsaTvis.
...mxolod maTSi aris daunjebuli
cocxlad... kacobriobis... istoriis
gadmonaSTebi~.
`...dRes iqneba Tu xval, qarTuli
enis Seuswavlelad... kacobriobis
kulturul suZveleTa verc erTi
sakiTxi ver gadaiWreba, verc erTi uni-
versiteti saTanado dargSi uq-
arTulsagnod warmosadgeni ver iqneba~.
`qarTuls... CemTvis yovel eWvs
gareSea, friadi pativiscema da CvenTvis
axla warmoudgeneli dideba moelis
mecnierebaSi~ (n. mari).
megruli enis monacemebi, Cvenmieri
gamokvlevis Sedegebi, vfiqrobT, savsebiT
asabuTeben zemoaRniSnul mosazre-
bebsac.
yovelive amis gamo, sWirdeba, Cvenis
azriT, am enas gansakuTrebuli movla
da dacva gadaSenebisagan, da ara
wabiZgeba aseTisken, rasac, samwuxarod,
zogierTebi aSkarad avlenen.
dasasruls, enis fenomenTan
dakavSirebiT, SeiZleba gavaanalizoT
erTi sayuradRebo garemoebac da
gamovitanoT daskvnebi mis Sesaxebac:
rogorc cnobilia da zemoTac
aRvniSneT, dedamiwaze dReisaTvis 5545
enas iTvlian, da eseni gansxvavdebian
erTmaneTisagan enobrivi niSnebiTac
(Tumca amis mixedviT, msgavsi formebic
gaaCniaT, _ cxadia, amaTi xmabaZviTi
warmomavlobis safuZvelze), sametyvelo
bgeriTi SemadgenlobiTac da enis
leqsikis simdidriTac.
rogorc vxedavT, Tanamedrove
ganviTarebuli enebi aTobiT-aTasi sity-
visagan, zogjer asobiT-aTasi da, gamona-
klis SemTxvevaSi, milionobiT sity-
visganac ki Sedgebian. magram aris
iseTi enebic (velur adamianebSi),
romelTa leqsika 50-mde sityvisgan
Sedgeba.
enebi erTmaneTisagan gansxvavdebian
sametyvelo bgeriTi SemadgenlobiTac.
ase, magaliTad, Tanamedrove qarTulSi
33 bgera gvaqvs, magram rogorc
specialur literaturaSia miTiTebuli,
aris iseTi enac, romelSic 15 bgeraa
warmodgenili. afxazurSi gvaqvs 2
xmovani (a, u), arabulSi 3 xmovani (a, i,
u). aseT pirobebSi qarTulSi gvaqvs 5
xmovani, megrulSi 6, svanuri enis laS-
xur dialeqtSi 6 xmovani, amave enis
balsqvemour dialeqtSi 12 xmovani,
xolo balszemourSi 18 xmovani.
qarTulSi gvaqvs 26 Tanxmovani,
megrulSi 27 Tanxmovani, xolo
afxazuri enis tafantur dialeqtSi
75 Tanxmovani da a. S.
dedamiwaze, mis sxvadasxva kon-
tinentze, mosaxle adamianebi ganiyofian
sxvadasxva erebad da erovnebebad.
isini gansxvavdebian erTmaneTisagan
ara mxolod eniT, (misi rigi
monacemebiT) aramed, kanis feriTac,
(kerZod, arian TeTrkanianebi, Savkanianebi
da yviTelkanianebi), saxierebiTac, anu
garegnobiTac, kulturiTac, adaT-
wesebiTac, zne-CveulebebiTac da a. S.
aRniSnuli da sxva niSan-Tvisebebis
mixedviT, savsebiT naTelia, rom
dedamiwaze arseboben monaTesave
adamianebi.
mamanti ZaZamia _ profesori,
akademikosi.
cira ZaZamia _ profesori,
akademikosi.
WeSmariteba da mxolod WeSmariteba
mweralma vladimer karpovma, romel-
sac brmad da friad uazrod sZuls
beria, misda uneblied naTeli mohfina
berias dapatimrebasTan dakavSirebul
movlenebs, roca aRwera am faqtTan
kavSirSi myofi mTeli is Seusabamobebi,
romelic gaJRerda sabWoTa kavSiris
marSal Jukovis mogonebebSi. misi ori
wigni sxvadasxva dros gamoica. erTia
_ krebuli “beria _ karieris dasas-
ruli” (1991 weli), meore ki _ “Jukovi
_ mxedarTmTavari da adamiani” (1988
weli). karpovs mohyavs rigi Seusabamobe-
bisa. magaliTad:
gamoiZaxa bulganinma;
gamoiZaxa xruSCovma;
bulganinTan erTad misi manqaniT
wavida kremlSi;
TavisiT mivida kremlSi, roca xruS-
Covma gamoiZaxa;
saubari prezidiumis sxdomis dar-
bazSi;
saubari xruSCovis kabinetSi;
berias dapatimrebis sakiTxis inici-
atoria malenkovi;
berias dapatimrebis sakiTxis inici-
atoria xruSCovi;
mwerali iuri muxini, aanalizebs ra
am da sxva avtorTa mier daSvebul
uzustobebs (rac sakmaoze metia)
akeTebs daskvnas, rom isini yvelani
cruoben. da tyuian, TiTqos imitom,
rom beria dapatimrebisTanave
daxvrites, da a.S.
arc mTlad masea saqme. ki cruoben,
magram amas sxvadasxva mizezi gaaCnia.
jer erTi, tyuian kriminalistebis, ro-
gorc movlenaTa mowmeebis mier mowode-
buli dezinformaciis mizeziT. ese igi,
tyuian ara Segnebulad, aramed am mwvave
konfliqtis kompetentur mowmeTa
gavleniT. magram mravali maTgani Seg-
nebulad cruobs. zogs surs pasuxis-
mgebloba airidos Tavidan, zogi ki
viRacis SekveTiT ayenebs sicruis ko-
riantels, raTa mavanis kudi ar gamoC-
ndes. zogs ki sicruisadmi didi siy-
varuli amoZravebs... am Tvisebas ki
sakmaod didi asaki gaaCnia _ igi sa-
Taves iRebs 1953 wlis 2 ivlisidan,
roca gaimarTa skkp cekas “antiberi-
aseuli” plenumi.
magram berias daxvretas misi dapa-
timrebisTanave maSin veravin gabedavda.
aq ki vTavazob mkiTxvels, rom erTad
vifiqroT maSin ganviTarebul
movlenebze. erTi wamiT warmovidginoT,
Tu rogor SeiZleboda ganviTarebu-
liyo im drois didad saintereso in-
triga.
ai, nikita xruSCovma _ martosulma
Tu skkp centraluri komitetis prezid-
iumis wevrTagan vinmesTan erTad _
moi patiJa TavisTan Jukovi da
moskalenko da ganucxada, rom “arsebobs
azri” berias dapatimrebis Taobaze,
ama da am mizezis gamo da centraluri
komitetis prezidiumi swored maT
avalebs aRsrulebas.
nakleb sarwmunoa, rom am gancxadebis
Semdeg generlebs Tavzari ar daece-
modaT, magram, isic nakleb sarwmunoa,
rom am davalebis Sesrulebisagan isini
Tavs Seikavebdnen. bolos da bolos,
qveynis umaRles mmarTvel organos
partia warmoagenda da amgvar davale-
baze pasuxismgebloba swored partias
daekisreboda da ara konkretul Sem-
sruleblebs.
beriasadmi Jukovis zizRze agebuli
rigi monaTxrobebisa (sxvaTa Soris,
sergo beria uaryofda amgvar faqts),
es siZulvili saqmeze did gavlenas
ver moaxdenda, radgan Jukovi, ubralod,
ver moaxerxebda beriaze ormocian
wlebSi raime makompomentirebeli
masalebis Segrovebas, miT umetes, rom
mas araviTari kavSiri ar gaaCnda spec-
samsaxurebTan. me amaze imitom va-
maxvileb yuradRebas, rom rigi avtorebi
swored am motivs udeben sarCulad
sakuTar nawarmoebebs.
davubrundeT dapatimrebis analizs.
miiRes ra amgvari davaleba, generlebs
ar SeeZloT dabejiTebiT moeTxovaT
berias dapatimrebis orderis gamowera.
erTis mxriv, orderis gamoweris pro-
ceduris Sesrulebisas SeiZleboda
momxdariyo informaciis gaJonva, meores
mxriv ki, dapatimreba unda momxdariyo
partiis xelmZRvanelTa TandaswrebiT
da am procesSi monawileTa daswreba
kategoriulad gamoricxavda braldebas
samxedroebis mimarT, rom maT daarRvies
sabWoTa kanonebi. wesdebis mixedviT
unda Sesruldes ukanaskneli brZaneba,
xolo wina brZanebis Secvlaze pasux-
ismgebelia is, vinc ukanaskneli brZaneba
gasca.
magram, davuSvaT, es samarTliania
berias dapatimrebasTan dakavSirebiT.
adamianis dapatimreba friad pirobiTi
mcnebaa _ dRes kaci daapatimres, magram
xval SeiZleba igi gaanTavisuflon.
magram, rogor unda ganvixiloT arasan-
qcionirebulad adamianis daxvreta?
principSi, amas xom gamousworebel
Sedegamde mivyavarT?
berias dapatimreba sityvieri
brZanebis safuZvelze Jukovs,
moskalenkos, batickis da sxva nebis-
miers, davuSvaT, SeeZlo... magram misi
daxvreta gamoZiebisa da sasamarTlos
gareSe, Tundac qaRaldze dawerili
brZanebis gareSe?
ara, kanonis aseT saSinel darRvevaze
Zneli iqneboda vinmes daTanxmeba. aq
saWiro iqneboda Tundac raime materi-
aluri garantia, Tundac xruSCovis, an
prezidiumis ramdenime wevris mier
xelmowerili werilobiTi sanqcia. ma-
gram SeeZlo ki nikita xruSCovs amgvari
werilobiTi sanqciis gacema? ra Tqma
unda, ar SeeZlo! amitom, lavrenti
beria jer dapatimrebuli iqna da
Semdeg ki izolirebuli, magram igi
maSinve ar dauxvretiaT.
ara da, ramdeni ramaa dawerili im
dResa da berias ukanasknel Rameze,
Tanac dokumenturad “damtkicebuli”,
romelsac masze gamoyenebuli faratina
qaRaldis Rirebulebac ki ar gaaCnia.
da isic ki mikvirs, rom amdeni xnis
ganmavlobaSi romelime Tavga-
dasavlebis moyvarulma literatorma
trilerisaTvis scenari ratom ar
SeTxza. masSi aRbeWdili iqneboda sa-
tanko kolonebis svla moskovis quCeb-
Si, “migalovos” samxedro aerodromze
ganlagebuli “mig”-ebi, “il-76”-ebi da
sxva bombdamSenebi, sabWoTa kavSiris
gmiris aviaciis general-leitenant,
dolguSinis xelmZRvanelobiT, da Tavad
dolguSini, imis dardiT gaTanguli,
Seasrulos Tu ara moskovis samxedro
sahaero Zalebis mTavarsardlis, aviaci-
is general-polkovnikis krasovskis
brZaneba, Tu igi kremlis dabombvas
gadawyvets... marTlac rom mimzidveli
suraTi daixateboda podolskisa da
kubinkis samxedro aerodromebze, sadac
sabrZolo mzadyofnaSi movidodnen
aviagamanadgureblebi da rogori faci-
fuciT daikavebdnen adgilebs Stur-
valebTan samxedro mfrinavebi, an Tun-
dac is, Tu rogori samxedro Semar-
TebiT wamovidodnen, moskovis cen-
trisaken satanko brigadebi, kievis Sos-
es gavliT...
sxvadasxva avtorebi, Tundac iseTi
seriozuli istorikosebi, rogoricaa
iuri Jukovi, amtkiceben, rom yvelaferi
swored am scenariT midioda. Jukovi,
eyrdnoba ra viRac informatoris
wyaros, amtkicebda, rom kievis Soses
gavliT Semodioda ara mxolo satanko
brigadebi, aramed kantemirovis motom-
srolelTa diviziac da...
da marTlac SeiZleba vivaraudoT,
rom yvelaferi zustad ase ganviTarde-
boda, Tu xruSCovi da misi
Tanamzraxvelebi gadawyvetdnen Caetare-
binaT efeqturi Sou saxelwodebiT
“berias SeTqmulebis aRmofxvra”. magram,
1953 wels aseTi Souebis mowyoba namdvi-
lad ar iyo modaSi, da amitomac Sei-
Zleba safuZvliani eWvis Setana imaSi,
rom zogierTi Tanamedrovis “mogonebe-
bis” mixedviT situacia namdvilad amg-
vari scenariT mimdinareobda. moskovSi
marTlac rom momxdariyo amgvari ram,
berias winaaRmdeg mimarTul kampanias
aSkarad Seaferxebdnen Worebi da miTq-
ma-moTqma. da es xmebi wamsve gavrcelde-
boda mTel sabWoTa kavSirSi. magram
ase ar momxdara.
ara, ar gaucia general krasovskis
general dolgoSinisaTvis moskovis
kremlis dabombvis brZaneba da arc
kantemirovis divizias gadauketia krem-
lidan momavali gzebi, romelmac mx-
olod ormoci wlis Semdeg _ 1993
wlis oqtomberSi Tavadve Selaxa saku-
Tari meomruli Rirseba, roca cecxli
gauxsna sabWoTa xelisuflebas.
Tumcas, me ar gamovricxav, rom samxe-
dro wreebSi iyo garkveuli SfoTi,
gamocxadda gangaSi da tankebis raRac
raodenoba marTlac gamoyvanili iqna
dislokaciis adgilidan da a.S. amgvari
moZraoba iyo, radgan realurad unda
SeeqmnaT “SeTqmulebis” gamoaSkaravebis
da sawinaaRmdego RonisZiebebis miRebis
suraTi.
da marTlac, moskovis quCebSi
movlenebi amgvari scenariT rom gan-
viTarebuliyo, mTavroba verasgziT ver
moaxerxebda, rom ori-sami dRis gan-
mavlobaSi informaciul vakuumSi emy-
ofebina xalxi. me am pauzazec mo-
gaxsenebT mogvianebiT, axla ki, ai, ra
minda giTxraT...
Zvirfaso mkiTxvelo! Cems mier zemoT
aRwerili hipoTeturi trileri me jer
kidev manamde Sevqmeni, vidre
yovelkvireuli gamocema “antena teleS-
vidi” (2007 wlis 12-18 noemberi) dabeW-
davda informacias imis Taobaze, rom
vinme aleqsei pimenovma gadaiRo 8-se-
riani seriali saTauriT “nadiroba
beriaze”. premiera unda gamarTuliyo
2008 wlis 5 marts _ stalini gardac-
valebidan 55 wlis Tavze.
am striqonebs ki me vwer 2007 wlis
18 noembers. magram seriozuli eWvi
maqvs, rom pimenovis filmSi aucile-
blad iqneba Cems mier zemoT aRwerili
scenebi da amitom winaswar vacxadeb,
rom pimenovis filmic Cveulebrivi
pasqvili iqneba, radgan pimenovebsa da
misTanebs mxolod pasqvilebis gamocxo-
ba SeuZliaT.
axla ki imis Taobaze, Tu rogori
iyo informaciuli pauza im dReebSi...
avtori wignisa “socializmis drois
banditebi” Tevdore ibaTis Ze razakovi
amtkicebs, rom swored beria idga “sab-
WoTa sazogadoebis destalinizaciis”
saTaveebTan da xels uwyobda im gare-
moebebs, rom stalinis saxeli TandaTan
gamqraliyo sabWoTa presis fur-
clebidan. Tavis mier wamoweuli am
Tezisis gansamtkiceblad razakovma
gadaxeda gazeT “pravdis” nomrebs 1953
wlis ivnisis bolomde, vidre berias
daakavebdnen, da “aRmoaCina”, rom am pe-
riodisaTvis stalini sul erTxel
iyo naxsenebi, magram, TiTqos, berias
dapatimrebis pirvelive kviras stali-
nis saxeli moxsenebuli iyo 12-jer.
razakovis am saeWvo mtkicebulebam
mikarnaxa, rom kidev erTxel gadamevlo
Tvali gazeT “pravdis” 1953 wlis ar-
qivebisavis. amrigad, aRmovaCine, rom
Tevdore ibaTis Ze razakovs mTlad
zustad ver dauTvlia is, rac viTom
daTvala. marTalia, aRniSnul periodSi
stalinis saxeli centralur presaSi
arc Tu Zalian xSirad ibeWdeboda, ma-
gram ara ise mcired, rogorc amas
razakovi amtkicebs. magram SeeZlo ki
lavrenti berias raime gavlena hqonoda
am procesze? mas xom am sferosTan
arasodes hqonia Sexeba da Tavisi mt-
kice SexedulebebiTac gamoirCeoda
“cekas ideologiuri frontis meomre-
bisagan”.
1953 wlis samgloviaro dReebis
Semdeg arc gazeT “pravdis” mowinaveSi
da arc ideologiuri Sinaarsis wer-
ilebSi saerTod ar iyo moxsenebuli
konkretulad romelime umaRlesi
xlisuflis saxeli _ gaZlierebulad
JRerda mxolod termini “koleqtiuri
xelmZRvaneloba”. amasTan, “pravdis”
iseT mowinave werilebSi, rogorebicaa
1953 wlis 27 maiss gamoqveynebuli
“komkavSiruli organizaciebis Zireuli
amocanebi” da 22 ivniss gamoqveynebuli
“sabWoTa wyobis siZliere”, raoden
saocaric ar unda iyos, saerTod ar
gvxvdeba stalinis saxeli. magram, am
periodis gazeTebSi sWarbobda statiebi
sabWoTa kavSiris saxalxo meurneobebis
sakiTxebze da memindvreobis an mecx-
oveleobis problemaTa gaSuqebisas ar
gaxldaT aucilebeli ioseb stalinis
moxsenieba. Tanac, am droisaTvis berias
saqmeebi marTlac Tavze sayrelad hqon-
da da saswrafo “destalinizaciaze”
fiqris dro mas namdvilad ar eqnebo-
da.
berias dapatimrebis Semdeg rom
“pravdis” mowinave werilebSi stalinze
publikaciebma imates, es faqtia, magram,
am SemTxvevaSi, aSkaraa, rom “koleqtiuri
xelmZRvaneloba” tramplins imzadebda
Semdegi naxtomisaTvis. ori-sami Tvis
Semdeg “pravdaSi” werilebma stalinze
mniSvnelovnad iklo da 1953 wlis 21
dekembersac ki, stalinis dabadebis
dRes, “pravdas” erTi striqonic ki ar
daubeWdia imaze, Tu riTi iyo es dRe
RirSesaniSnavi! TiTqos daujerebelia!
magram _ faqtia!
vubrundebi ra dapatimrebis Temas,
gacnobebT, rom razakovis “Camowodebis”
Sedegad me kidev erTi saintereso
faqti davadgine. aramc Tu berias dap-
atimrebis pirveli kviris ganmavlobaSi,
aramed 27 ivnisidan 10 ivlisamde (!!),
Cemda gasakvirad, gazeT “pravdaSi”
arcerTxel ar aris moxseniebuli
lavrenti berias saxeli.
rogorc mkiTxvels axsovs, igi daap-
atimres paraskevs, 26 ivniss. magram
arc 27, arc 28, arc 29 arc 30 ivniss da
arc 1 da arc 2 ivliss _ skkp cen-
traluri komitetis plenumis gaxsnis
dRes, romlis dawyebis Taobaze araferi
dabeWdila “pravdaSi” “imperializmis
agentsa” da “xalxis mter” beriaze
erTi styvac ki ar aris naTqvami!
SeiZleboda ki sabWoTa presa yofil-
iyo ase miCumaTebuli, lavrenti berias
dapatimrebis saqme xeldaxel rom ar
SeeTiTxnaT, da miT umetes, Tu am dReeb-
Si moskovis wiTeli moedani dayrue-
buli yofiliyo tankebis muxluxoTa
RrWialiT?
nakleb sarwmunoa...
bombi mxolod 10 ivliss afeTqda,
roca “pravdis” mowinaveSi gaCnda wer-
ili “informacia skkp centraluri
komitetis plenumis Sesaxeb”.
“am dReebSi gaimarTa sabWoTa
kavSiris kompartiis centraluri
komitetis plenumi.
plenumma ganixila ra amxanag g.m.
malenkovis moxseneba l.p. berias anti-
saxelmwifoebriv, antipartiul
danaSaulebriv qmedebebze, romelic mi-
marTuli iyo sabWoTa kavSiris sazian-
od da emsaxureboda ucxouri kapi-
talis interesebs. igi cdilobda Sina-
gan saqmeTa saministro daeyenebina
mTavrobasa da komunistur partiaze
maRla. plenumma gamoiyvana beria skkp
centraluri komitetis Semadgenlo-
bidan, rogorc komunisturi partiisa
da sabWoTa saxelmwifos mteri”.
am informaciis avtorebi arc ki
dafiqrebulan imaze, Tu rogori ab-
surdi gamoaqveynes! Tu mkacri logikiT
mivudgebiT maT nacodvilars, gamodis,
rom ssrk Sinagan saqmeTa saministro
iyo ucxouri kapitalis organo.
magram sabWoTa xelisuflebas maSin
logikisaTvis ar scxeloda!
(gagrZeleba Semdeg nomerSi)
ilori4 6-13 marti 2012
sergei kremliovi
XX saukunis saukeTeso menejeri
Targmani roland jalaRaniasiberia
ilori 56-13 marti 2012
„momzadebis miuxedavad, baRa-
Turias gamosvlisTvis is mainc
ar aRmoCnda mzad da dakarga kon-
troli...“ _ zurab bigvava
„fsiqologi, profesori zurab big-
vava biZina ivaniSvilis mrCevelTa sab-
Wos wevria, Tumca ramdenime wlis igi
mixeil saakaSvilTanac muSaobda
swored fsiqologiuri momzadebis
kuTxiT. gamomdinare iqidan, rom
fsiqologi mixeil saakaSvils piradad
icnobs. Jurnalistebma swored mas
sTxoves parlamentSi mixeil
saakaSvilis gamosvlis fsiqologiuri
analizi:
_ „bunebrivia, prezidentis yovel-
wliuri gamosvla parlamentSi Zalian
sapasuxismgebloa. am pasuxismgeblobas,
rogorc Cans, grZnobs prezidenti. am
pasuxismgeblobas Zalian seriozuli
politikuri garemo emateba, rac prezi-
dentisTvis damatebiT daZabulobasa
da stresogenul faqtorebs warmoad-
gens. es stresogenuli faqtorebi, ra
Tqma unda, am gamosvlaSi masze zemo-
qmedebas axdendnen da es Zalian naT-
lad gamoCnda mis sityvebsa da saq-
cielSi _ es ar iyo Cveulebrivi
gamosvla, romelic mas hqonda xolme
bolo wlebSi. es gamosvla iyo
gansakuTrebulad daZabuli, am
gamosvlis dros prezidenti
fsiqologiurad moumzadebeli iyo.
aseve am daZabulobam moaxdina misi
mxridan bevri wamocdenisa da Secdomis
daSveba. gulubryviloba iqneba imaze
laparaki, rom is specialurad ar
momzadebula am gamosvlisTvis, magram,
am momzadebis miuxedavad, konkretul
momentebSi mainc ver gauZlo“, _ acx-
adebs gamocemis korespondentTan
saubrisas zurab bigvava.
„am momzadebis Sesaxeb Tavad sam-
Tavrobo media saubrobda mTeli erTi
kvira. am momzadebaSi erT-erTi
mniSvnelovani komponenti swored
fsiqologiuri momzadebaa.
gansazRvruli treningebi man namdvi-
lad gaiara. sxvas rom Tavi davaneboT,
teqsti hqonda dawerili, garCeuli,
yvela SesaZlo kiTxvaze pasuxic
momzadebuli iyo. rogorc wesi, man
icis xolme ra mimarTulebiT iqneba
mis mimarT kiTxvebi da amisTvis emzade-
ba, magram baRaTurias gamosvlisTvis
is mainc ar aRmoCnda mzad da dakarga
kontroli. didi xania ar mimuSavia
masTan. Tumca iyo ramdenime epizodi,
rodesac mqonda masTan kontaqti. imis
araRniSvna, rom mas aqvs gansazRvruli
unarebi, ar iqneba swori. mas aqvs
gansazRvruli oratoruli niWi, mobi-
lizaciis unari, magram impulsuri ro-
maa, esec sayovelTaod cnobilia, sak-
maod uWirs Tavis Sekaveba“, _ ganagrZobs
fsiqologi.
„Tumca bolo xanebSi kargi
gakveTilebi Cautares da cdilobs, am
mecadineobis Sedegad, rom
gansazRvruli rekonstruqcia gaukeTos
Tavis agresias. etyoba, rom bolo
dros masTan bevria namuSevari, Tumca
Tavisi Sinagani rac aqvs, es calke
etyoba da amas aseTi didi muSaobac
ver Svelis. misi gavardna darbazidan
iyo impulsuri gaqceva da im momentSi
ver gaakontrola Tavi. Tumca ukan mo-
brunda da ecada, moexdina agresiis
rekonstruqcia da situacia garkveul-
wilad Semoebrunebina, rac am mecadi-
neobis damsaxurebacaa. ra Tqma unda,
ojaxis wevrebis sakiTxi aris erT-
erTi yvelaze mtkivneuli misTvis: amiT
baRaTuria uSualod mis pirovnebas
Seexo _ es xom yvelaze intimuri da
mowyvladia saakaSvilisTvis _ imitom,
rom misi ambiciis mqone adamianisTvis
Zneli mosasmenia amgvari gamosvla. ma-
gram mouwia amis gadaylapvam. erTi-
ori wlis win rom eTqva es baRaTurias,
vnaxavdiT Cven mis reaqcias _ baRa-
Turias is ufro did Seuracxyofas
miayenebda. rac Seexeba sazogadoebis
mxridan prezidentis gamosvlis aRqmas,
sazogadoeba sxvadasxvanairia. sazo-
gadoebis nawili _ sxvadasxva kvlevebis
mixedviT, daaxloebiT 8% iseTia, rom
prezidentma sul rom araadekvaturi
saqcieli Caidinos, iseTi,
romelisTvisac fsiqiatri pirdapir
diagnozs dausvams, aseT qmedebasac
dadebiTad aRiqvams - es aris xalxi,
romelic brmad mihyveba mas. 8% ki sak-
maod bevria. aseve aris daaxloebiT
20%. romelic ecdeba asimilacia gauke-
Tos mis gamosvlas da dadebiTi mo-
mentebi dainaxos am gamosvlaSi. dan-
arCeni sazogadoeba, romelsac opozi-
ciuri xedva aqvs, an neitraluria, adek-
vaturad afasebs mis gamosvlas, saer-
Tod, neitralebi yvelaze adekvaturad
aRiqvamen xolme yvela mesijs. misi
gamosvla ki iyo mcdeloba, rom yvela
im problemis realizacia, romelic
arsebobs qveyanaSi, momavalSi gadae-
tana“, _ ambobs zurab bigvava.
„ecada kidec, raRac daebralebina
Soreuli warsulisa da Sevard-
naZisTvis. bevrjer gausva xazi, rom
maSin iyo yvelaferi bneli da axla
aris naTeli. miSa iqneboda Tu ara,
sinaTle mainc iqneboda saqarTveloSi,
magram esec miiwera _ es xdeba Segneb-
ulad. saerTod, nebismieri saarCevno
teqnologia ramdenime komponentisgan
Sedgeba. erTi _ unda aCveno sazoga-
doebas, rom Sen xar Zlieri, radgan
amomrCeveli Zliers uWers mxars; meore
_ unda aCveno, rom arsebobs mteri. vin
unda dasaxos mtrad? zviad gamsaxur-
dias rom dauwyos brZola da Cxubi,
ukuSedegs miiRebs. amitom SevardnaZe
kargi variantia imisTvis, rom warmoa-
Cinos monstrad, aqcios mtris xatad
da amas akeTebs kidec.
rac Seexeba prezidentis mier
naxseneb 53-e skolis moswavles, me ar
vici, am bavSvma ra Caidina da rogor
Caidina. is bavSvi damnaSavec rom iyos,
prezidentis es gamosvla iyo sruliad
araadekvaturi, antikonstituciuri, miT
umetes maSin, roca sasamarTlo procesi
am bavSvTan dakavSirebiT ar dasrule-
bula. mas aviwydeba, rom arsebobs
udanaSaulobis prezumfcia, is ar aris
mosamarTle da prokurori. rodesac
viRacis monayolidan gamomdinare
prezidenti sakanonmdeblo tribunidan
aseT rames ambobs, es aris, rbilad rom
vTqvaT, araadekvaturi saqcieli. prezi-
denti am gamosvliT am bavSvs mZime
sanqcias adebs _ es bavSvi ver
moicilebs am sanqcias. ra ufleba
gaqvs, ra uflebiT akeTeb amas? civi-
lizebul qveyanaSi mxolod am
gamosvlis gamo dadgeboda prezidentis
impiCmentis sakiTxi“,
_ „saparlamento umravlesobis wevre-
bis reaqciebsa da gamosvlebs rogor
SeafasebdiT?“ _ hkiTxa z. bigvavas Ju-
rnalistma:
„kargia, rom Tqven komunistebis dros
ar moeswariT. feze adgomebi da taSebi
iqidan modis. aSS-Sic dgebian prezi-
dentis swori mimarTvebisas, magram es
iSviaTad xdeba. CvenTan sul sxva
situaciaa _ es sicili, zurgiT dadgoma,
taSi im dros, roca opozicia saubrobs,
faqtebis gadafarvis mcdeloba... opozi-
ciam ra Tqva gaugebari? umravlesoba
xedavda, rom opozicia simarTles am-
bobda, magram maT meti gamosavali ar
aqvT, es unda gaaproteston da aseTi
araadekvaturi taSiT da siciliT
daumtkicon prezidents, rom mis
gverdiT arian. Tqven xom iciT, mglis
xrova erTmaneTs ar eomeba, radgan is
erTi gundia. magram rogori gundia,
ra miznebi aqvT da ris gamo akeTeben
amas, es moralis sakiTxia da amaTi
problema... am gamosvliT mTlianobaSi
prezidentma waago da parlamentSi
yovelwliuri angariSis wardgena kidev
erTi dasturi iyo imisa, rom cvlile-
bebi gardauvali da aucilebelia“.
aqve gTavazobT sxva politikosTa
mosazrebebsac:
jondi baRaTuria _ „vapirebT
diplomatiur korpussa da samoqalaqo
sazogadoebas gavacnoT is dokumenta-
cia, rac gvafiqrebinebs, rom prezidenti
da misi ojaxi aris korumpirebuli.
kargad viyavi momzadebuli. Cveni par-
tiis eqspertebma moamzades mniSvnelo-
vani argumentacia, magram saakaSvils
CemTvis xeli rom ar SeeSala da
eclia, Cemi gamosvla Sinaarsobrivad
ukeTesi iqneboda, imitom, rom bevris
Tqma ver movaswari. samwuxarod,
saakaSvilis Carevam da misma araadek-
vaturma moqmedebam _ uzrdelobam,
utaqtobam da darbazidan wamosulma
Rriancelma gansazRvruli defeqti
SesZina Cems gamosvlas. Tumca, saerTo
jamSi, mainc ar iyo Cemi gamosvla uri-
go. miTxres, saakaSvils kategoriulad
ar undoda darbazSi dabruneba, Tumca
daaSoSmines da mis gadarwmunebaSi
gadamwyveti faqtori iyo is, rom dar-
bazSi jer kidev ijda amerikis Seer-
Tebuli Statebis elCi da amas yve-
lafers xedavda! saakaSvilis sakuTre-
baSi arsebuli qonebis Sesaxeb va-
pirebdi dokumentebiT laparaks da
mere im dokumentebis afrialebas.
sagangebod mindoda mesaubra 2008 wlis
agvistoSi momxdar samarcxvino faqtze,
roca saokupacio jarebma gori
daikaves, xelisuflebis warmomad-
genelTa erTma nawilma, mTavrobis
wevrebma da zogierTma deputatma
xalxs zurgi aqcia da gaiqca wiTel
xidze Tavisi tyavisa da qonebis
gadasarCenad... am xalxis saxelebi da
gvarebi ujraSi udevs paata daviTaias,
romelic, mogexsenebaT, im klounaduri
komisiis Tavmjdomare gaxldaT, romel-
ic agvistos omis katastrofuli
mizezebis viTomda gamosarkvevad Se-
qmnes. ai, am sakiTxze mindoda saubari,
mindoda melaparaka politpatimrebis
Sesaxebac, mindoda mesaubra 26 maisis
darbevasa da im 45 politpatimarze,
romlebic 26 maiss daapatimres. Zalian
bevri kritikuli ramis Tqmas vapirebdi,
Tumca saakaSvilis TavSeukavebelma
saqcielma amis saSualeba ar momca...
saakaSvilis parlamentidan gaqcevas
namdvilad ver warmovidgendi. es iyo
Zalian samarcxvino ram. yvelaze samar-
cxvino iyo, saakaSvili parlamentis
wevrs darbazSi rom emuqreboda. Tu
gaxsovT, Tavidan Tavisi gamosvla dai-
wyo wyevliT da gviTxra _ Tqven iareT
saavadmyofoebSio! amas rom ambobda,
TvalebSi miyurebda, erTi sityviT,
aSkarad mwyobridan iyo gamosuli da
ras akeTebda, TviTon ar icoda. rac
saakaSvilma Caidina, ukve msofliom
gaigo da yvelam icis, rom prezidentoba
ki ara, rogorc politikosi, saakaSvili
ukve damTavrda! rogorc wesi, poli-
tikosebi ase ar iqcevian. Cemi TviT-
mizani namdvilad ar yofila
saakaSvilis gaqceva, magram rom gaiqca,
amiT sulac ar var ukmayofilo! ris
Tqmac ver movaswari da rac
saakaSvilis ojaxis korumpirebulobas
adasturebs, is gaxlavT, rom preziden-
tis ojaxma fond „qarTudan“ 2009
wels saCuqrad miiRo 400 000 lari,
mere damatebiT 640 000 lari... kanoni
korufciisa da interesTa SeuTavse-
blobis Sesaxeb pirdapir ambobs, rom
sajaro mosamsaxurem an misi ojaxis
wevrma erTi wlis ganmavlobaSi
saCuqris saxiT SeiZleba miiRos 1000
laris Rirebulebis nivTi da Tan au-
cileblad unda moaxdinos misi
deklarireba. saakaSvilis ojaxma uxe-
Sad daarRvia orive punqti. gasasvleli,
romelic Tqven naxeT, gadis deputatTa
dasasvenebel oTaxSi da mere iqidan
gadis kidev sxva gasasvlelebi.
Sesabamisad, miSa wavida ara ukan
mosabruneblad, aramed saerTod wavida
da darbazi miatova. es iyo misi gau-
wonasworeblobis maCvenebeli. me iqve
SevamCnie, rom saakaSvils dacva daede-
vna. rogorc Semdeg miTxres, saakaSvils
kategoriulad ar undoda darbazSi
dabruneba, iyo Zalian gaRizianebuli,
Tumca daarwmunes, daaSoSmines da mis
gadarwmunebaSi gadamwyveti faqtori
iyo is, rom darbazSi jer kidev ijda
amerikis SeerTebuli Statebis elCi
da amas yvelafers xedavda... miiRo Tu
ara rame damawynarebeli saSualeba,
rac ar vici, ar vici. ise, dawynarebuli
da damSvidebuli Tavidanve rom yofil-
iyo, kargi iqneboda.
elCebTan saubari jer ar mqonia, ma-
gram getyvi, rom im kviraSi vgegmav
diplomatiuri korpusis mowvevas da
maRali albaTobiT amas erTobliv
fraqcia gavakeTebT. Cven vapirebT
diplomatiur korpussa da samoqalaqo
sazogadoebas gavacnoT is dokumenta-
cia, rac gvafiqrebinebs, rom prezidenti
da misi ojaxi aris korumpirebuli.
Cven diplomatiur korpuss aseve gavac-
nobT sakanonmdeblo iniciativas, rac
gulisxmobs saparlamento-sag-
amomZieblo komisiis Seqmnas, romelmac
unda gamoiZios prezidentis, misi ojax-
isa da misi garemocvis korufciuli
da Savi biznessaqmianoba“.
_ yovelive imis Semdeg, rac samSabaTs
parlamentSi moxda, rogor fiqrobT,
saakaSvili qveyanaSi normaluri
arCevnebis momwyobia da xelisu-
flebidan wamsvleli?
_ amas fiqric ar unda da saakaSvil-
ma pirdapir ganacxada, rom is arsad
wasvlas ar apirebs da yvela meTodiT,
maT Soris kriminaluri meTodiT, ibr-
Zolebs „nacmoZraobis“ gasamarjveblad.
samSabaTs, parlamentSi momxdari ambis
Semdeg, saakaSvili kanonieri, legaluri
farglebidan gavida da mogvevlina,
rogorc kriminali da korumpirebuli
klanis meTauri, romelic parlamentis
darbazSi parlamentis wevrs pirdapir
emuqreboda. romel arCevnebsa da
xelisuflebis romel daTmobazia la-
paraki, roca kaci qveynis dasaqcevadaa
momzadebuli. Cven Tu mas xelisufle-
bas xelidan ar gamovglejT, ra Tqma
unda, is arafris daTmobas ar apirebs.
parlamentSi mimdinare debatebisas
mixeil saakaSvilis arakoreqtuloba
iqamde mivida, rom man, yovelgvri
dasabuTebis gareSe, Tbilisis 53-e
skolidan direqtor taras SavSiSvilis
Wirveulobis gamo garicxuli merve
klasis yofili moswavle mixeil ale-
qsiZe „xulignad“ moxsenia. prezidentis
gancxadebas maleve gamoexmaurnen
uflebadamcvelebi da saakaSvils
udanaSaulobis prezumfciis dar-
RvevaSi dasdes brali.
„qristian-demokratebis“ liderma
giorgi TargamaZem prezident mixeil
saakaSvils mouwoda: „nu gajiutdeba
da SeeSvi bavSvTan Widilso“.
politikosTa gancxdebiT am bavSvis
saqmeze sasamarTlo procesi mimd-
inareobs da prezidentis amgvarma upa-
suxismgeblo gancxadebam SesaZloa,
mosamarTleze moaxdinos gavlena.
Ppolitikosebi ki miiCneven, rom aleq-
siZis mimarT prezidentis mier saparla-
mento tribunidan gakeTebuli Sefase-
bebi dausabuTebelia. maTive gancx-
adebiT, adamianis mimarT msgavsi Se-
fasebebis gamoyeneba SesaZlebelia mx-
olod im SemTxvevaSi, Tu arsebobs
sasamarTlo ganaCeni. mixeil aleqsiZis
e.w. "xulignobasTan" da "kriminalobas-
Tan" dakavSirebiT ki aramarto
sasamarTlo ganaCeni, aramed braldebac
ar arsebobs.
aseve saintereso gaxldaT profesor
nodar naTaZis Sefaseba, romelmac
saakaSvili Tavisi araordinaluri
gamosvlis gamo barbarosad da uzrdel
adamianad daaxasiaT, romelic prezi-
dentobis „bednieri periodis“ dasas-
rulis moaxloebasTan erTad ufro
da ufro araadeqvaturi xdeba.
r. SalamberiZe
saakaSvilis parlamentSi (qveSidan) gamosvlis Sesaxeb
ilori6 6-13 marti 2012
eZRvneba didi msaxiobisdabadebis dRes, romelic
84 wlis gaxdeboda“genialuri ramaz CxikvaZe
gardaicvala! Cveni ramazi!
damTavrda epoqa! damTavrda!” _
wers qeTi doliZe. Zalze Znelia
ramaz CxikvaZeze saubari war-
sulSi. igi daibada 1928 wlis
28 Tebervals, gamoCenili musiko-
sis grigol CxikvaZis ojaxSi.
1951 wels daamTavra SoTa rus-
Tavelis saxelobis
Teatraluri institutis sam-
saxiobo fakulteti. amave wli-
dan daiwyo muSaoba rusTavelis
saxelobis saxelmwifo akademi-
ur TeatrSi.
mas wilad xvda emuSava br-
wyinvale reJisorebTan Tuman-
iSvilTan da sturuasTan. Cxik-
vaZis yoveli roli Teatrsa
Tu kinoSi gasxivosnebuli iyo
misi brwyinvale niWiT. ramaz
CxikvaZis monawileobiT speq-
taklebi udides bednierebasa
da sixaruls aniWebda
mayurebels, romelic madliere-
bis didi grZnobiT Tavs dabla
uxrida msaxiobs.
CxikvaZem Tavi Teatrs _
xelovnebis taZars miuZRvna. ra-
mazi, rogorc msaxiobi, swored
rom dedaburji iyo rusTavelis
Teatris scenisa. CxikvaZis le-
andro, vefxia gabidauri, qosa
mrCeveli, kirile miminoSvili,
yvaryvare, SoSia, mefe liri, ri-
Cardi da azdaki _ es is
saganZuria, romelic man Tavis
STamomavlobas dautova. riCar-
da mesamis rolis SesrulebiT
CxikvaZem im elitaSi daimkvidra
adgili, romlis wevrebic arian
lourens olivie, ian holmi da
robert pirSi. igi Taname-
droveobis movlenaa Teatralur
cxovrebaSi. igi Tanamedroveobis
erT-erTi udidesi msaxiobia.
mis mier Seqmnili azdakisa da
riCardis rolebi mraval
aTwleuls gauZlebs.
“Teatris varskvlavi ramaz
CxikvaZe SesaZloa msoflios
erT-erT udides msaxiobad CaiT-
valos!” _ werda “deili
telegrafi”.
gvaxsendeba baton robikos
sityvebi: “mTavaria, rom yvelam
gaiaros Tavisi golgoTa da
tanjvaSi gamoataros Tavisi
“me”, rac yvela msaxiobs ar Za-
luZs swored ramazma Caidina
aseTi Teatraluri gmiroba ri-
Carda mesameze muSaobisas”.
igi Tavdauzogavad muSaobda.
ramaz CxikvaZe Tanamedrove qar-
Tuli dramatuli Teatris yve-
laze musikaluri msaxiobi iyo.
scenis jadoqris ramaz CxikvaZis
azdaki misi didebuli Semo-
qmedebis erT-erTi ubrwyinvale-
si saxea. berZeni msaxiobi aspa-
sia papataniusi ramaz CxikvaZis
Semoqmedebas erTi sityviT
afasebda _ fantastikuria!
1961 wlidan saqarTvelos
damsaxurebul artists arc
erTi umaRlesi jildo ar dahk-
lebia. 1972 wels _ saxalxo
artistis wodeba, 1973 wels
moskovis VIII saerTaSoriso
festivalze prizi mamakacis ro-
lis saukeTesod Ses-
rulebisaTvis (kinofilmi
“nergebi”. reJ. rezo CxeiZe), 1974
wels _ saqarTvelos sax-
elmwifo da kote mar-
janiSvilis saxelobis premiebi
(“yvaryvare”, 1974 w. reJisori r.
sturua), 1978 wels _ sabWoTa
kavSiris saxelmwifo premia az-
dakis rolis SesrulebisaTvis
(“kavkasiuri carcis wre”, 1975 w.
reJ. r. sturua), 1981 wels _
saqarTvelos saxelmwifo da
rusTavelis saxelobis premiebi
riCardis rolis Ses-
rulebisaTvis (“riCard mesame”),
1981 wels _ sabWoTa kavSiris
saxalxo artistis wodeba, 1988
wels _ socialisturi Sromis
gmiris wodeba. 1997 wels ramaz
CxikvaZe Tbilisis sapatio mo-
qalaqe gaxda.
ramaz CxikvaZem pirveli roli
fi;m “WriWinaSi” iTamaSa (1954
weli), sadac gamoikveTa misi
musikaluri niWi. igi asamde
filmSia gadaRebuli. ai, zo-
gierTi maTgani: “dRe pirveli,
dRe ukanaskneli” _ 1959 weli,
“warsuli zafxuli” _ 1962 weli,
“vedreba” _ 1967 weli, “londre”
_ 1967 weli, “nergebi” _ 1973
weli, “mTvaris motaceba” _ 1973
weli, “natvris xe” _ 1977 weli,
“areviki” _ 1978 weli, “nazaris
ukanaskneli locva” _ 1988 weli,
“aSuR yaribi” _ 1988 weli da
sxva mravali. 2006 wlis 28
Tebervals rusTavelis Teatris
win ramaz CxikvaZis varskvlavi
gaixsna. am dRes rusTaveleleb-
ma eqvsasmecxrejer iTamaSes
robert sturuas fantastikuri
speqtakli-legenda “kavkasiuri
carcis wre”.
gamorCeul kacs siyvarulic
gamorCeuli hqonda. man Tavisi
cxovrebis megzuri, moskoveli
momxiblveli natalia (nataSa)
kobaxiZe gembanze gaicno da
mas Semdeg gverdidan ar
moSorebia. qalbatoni nataSa
eTayvaneboda ramazs, rogorc
Rirseul meuRles da rogorc
genialur Semoqmeds. swored am
siyvarulSi hpova ramazma
mZlavri impulsi. ramazisa da
nataSas siyvaruli nazi suliT
gamsWvaluli erTi patara ro-
mania. ramaz CxikvaZe nataSasTan
ganSorebas mcire xniTac ki
mtkivneulad ganicdida. swored
amitomac gaxda gausaZlisi
nataSas gardacvalebis Semdeg
misi amqveyniuri cxovreba. Za-
lian mokle droSi daido bina
nataSas gverdiT didubis sazo-
gado moRvaweTa panTeonSi.
qarTvel xalxs mudam
emaxsovreba ramaz CxikvaZe, ro-
gorc didi maestro, msaxiobi
da qarTveli.
maradiuli xsovna qarTuli
kulturis korifes!
ramaz CxikvaZe _ qarTveli olivie
gasakrefad ganwiruli Sua(g)debuli opoziciasaparlamento arCevnebis
moaxloebis paralelurad poli-
tikuri daZabuloba TandaTan
„duRilis fazaSi“ Sedis.
saqarTveloSi Tu mis farglebs
gareT Seqmnili axali politikuri
realobis miuxedavad avtoritarul
wumpeSi Cafluli xelisufleba,
romelic Zalauflebis dakargvas
ver egueba kanoniT dauSvebeli
meTodebiT cdilobs mTavari meto-
qis CamoSorebas. xolo ivaniSvilis
irgvliv Seqmnili axali poli-
tikuri centri, koalicia ̀ qarTuli
ocneba~, romelic sakanonmdeblo
organoSi umravlesobiT mosvlis
pretenzias acxadebs, Zalebs dRi-
TidRe sul ufro metad ikrebs.
politikur asparezze biZina
ivaniSvilis gamosvlis da pirveli
politikuri gancxadebis gakeTebis
dRidanve mmarTvelma reJimma masSi
naTlad dainaxa Zlieri poli-
tikuri konkurenti da Zalauflebis
dakargvis realuri safrTxe, ris
gamoc mis winaaRmdeg sruli mobi-
lizacia gamoacxada da seriozuli
represiuli kampania wamoiwyo.
biZina ivaniSvilma politikaSi
gamoCenisTanave kategoriulad
ganacxada, rom `Sua unda gaikri-
fos~, radgan: „Zalian meSinia Suale-
duri poziciis. viTom SuaSi mdgomi
da sinamdvileSi orpiri xalxia
CemTvis yvelaze didi safrTxe. Sua
unda gaikrifos. imitom, rom yve-
lafers Tavisi saxeli daerqvas“.
am sityvebs politikur wreebSi
Tavidan araerTgvarovani reaqcia
mohyva. Tumca yvelaze mniSvnelovani
iyo is rom am gancxadebis Semdeg
yvela xelisuflebis mier marTul-
ma e.w. opoziciam moaxdina sakuTari
Tavis TviTlustracia. magram sain-
teresoa romelia is `Sua~ gaCx-
erili politikuri Zalebi da ra
datvirTva aqvT maT qarTul re-
alobaSi?!
eseni arian is politikuri
subieqtebi, romlebmac wlebis
manZilze kargad moirges `opozi-
ciuri partiis~ imiji, riTac sazo-
gadoeba mudmivad SehyavdaT Sec-
domaSi. am uzneo saqcieliT, isini
mmarTvel partiasTan erTad afer-
xeben qveyanaSi demokratiis gan-
viTarebas, xels uwyoben saakaSvilis
avtoritarul reJims ukanonobis
dakanonebaSi da gayalbebuli
arCevnebis gapravebaSi.
SeiZleba iTqvas, rom ivaniSvilis
winaaRmdeg xelisuflebas da mis
daqvemdebarebaSi myofi `opoziciis~
arsenalSi gamouyenebeli ar darCe-
nila arcerTi binZuri saSualeba
Tu meTodi, romlisTvisac ar miemar-
ToT. miuxedavad amisa ukve komikuri
saxe miiRo `nacionaluri~
telearxebis Tu sxva prosaxelisu-
flebo mediasaSualebebis meSveo-
biT, aseve e.w. opoziciis mier war-
moebulma im aRviraxsnilma propa-
gandistulma kampaniam, romelic
ivaniSvilis pirovnebis da poli-
tikuri koalicia `qarTuli oc-
nebis~ sxva wevrebis diskreditacias
rom emsaxureba. maTda samwuxarod,
miuxedavad didi mcdelobisa sazo-
gadoeba ver daajeres ivaniSvilis
`ruseTis agentobaSi~ da verc ax-
ali da mZlavri koaliciis Seqmnas
SeuSales xeli. amis mizezi mar-
tivia: qarTulma sazogadoebam,
romelsac ususuri opoziciis
Semxedvare xelisuflebis Secvlis
da saxelmwifos ganviTarebis rw-
mena hqonda dakarguli ivaniSvilis
politikurma gaaqtiurebam da axali
koaliciis Camoyalibebam imedis
naperwkali Causaxa.
calsaxad unda iTqvas rom `Sua~
politikuri Zalebi, romlebic
xelisuflebis demokratiul niRabs
warmoadgenen `gasakrefad~ arian
ganwirulni. radgan, maT sakuTari
Tavi ukve praqtikulad
gamoamJRavnes. ramac sazogadoe-
bisTvis naTli gaxada Tu vin cek-
vavs miSas `dakrulze~. vinaidan
dRes xelisufleba daufaravad
cdilobs e.w. opoziciuri partiebi
_ ̀ qristian-demokratebis~, `erovnul
demokratiuli partias~, `axali
memarjveneebis~, `leiboristebis~
gaaqtiurebas da ivaniSvilis poli-
tikuri koaliciis _ `qarTuli oc-
nebis~ winaaRmdeg gamoiyenebas, raTa
kidev erTxel moaxdinos opozici-
urad ganwyobili sazogadoebis
gaxleCva da dezorientacia. amitom,
sakiTxis mTeli simkacriT
dayenebas, rom `Sua unda gaikrifos~,
principuli mniSvneloba aqvs poli-
tikuri procesebis racionalizaci-
isa da saxelmwifos demokratiuli
ganviTarebisTvis.
mimdinare politikuri procese-
bis analizi cxadyofs, rom saparla-
mento arCevnebamde didi albaTobiT
`Sua~ aucileblad gaikrifeba,
radgan ,,Sua~ sxva araferia, Tu
ara im politikuri absurdis das-
ruleba, romelic uaryofiT ze-
gavlenas axdens, rogorc sazoga-
doebaze, ise qveyanaSi Seqmnil poli-
tikur viTarebaze. magram gasaT-
valiswinebelia, erTi mTavari faq-
tori: Tu sazogadoebis,
gansakuTrebiT ki regionebis
mosaxleobis gamoRviZeba ar moxde-
ba maSin „Suas“ gakrefa martivi ar
iqneba. marTalia dRes aranair eWvs
ar iwvevs is, rom „edp“, „qdm“,
„axlebi“ da sxva fsevdo opozicia
xelisuflebis TamaSs TamaSoben,
Tumca isic cxadia, rom dRes isini
opoziciurad ganwyobili eleq-
toratis garkveuli nawilis „TavS-
esafaria“, manam sanam politikuri
dapirispireba ufro mkveTri da
agresiuli (kargi gagebiT) ar gaxde-
ba. mxolod maSin daiwyeba maTi
realuri opoziciis mxares
gadasvlis da `Suas gakrefis~ pro-
cesi. ufro metic arCevnebamde TviT
saxelisuflebo partiaSi daiwyeba
rRveva da e.w. opoziciasTan erTad
mxardamWerebs nacionalur
moZraobac dakargavs. miTumetes,
rom sazogadoebaSi axali Zalis _
`qarTuli ocnebisadmi~ molodini
didia ubralod am etapze teroris
SiSiT mkveTri nabijebis gadadgmas
bevri erideba da inertulobas
inarCunebs.
magram, dRes yvelaze mTavaria:
sazogadoebam bolomde naTlad
gaacnobieros qarTul politikur
realobaSi arsebuli viTareba,
gaakeTos arCevani sicruesa da
simarTles Soris, moaxdinos saku-
Tari poziciis distancireba fsev-
doopoziciisgan, romelic `Sua~
aris gaCxerili da politikuri
procesebis kristalizacias xels
uSlian. xolo `Suas gakrefa~
xels Seuwyons im useriozulesi
procesis bolomde miyvanas, rasac
hqvia saakaSvilis reJimis damTavre-
ba.
zurab jamburia
bediis barZimis
dakarguli nawiliqarTuli oqromWedlobisa da qristianuli
kulturis erT-erTma gamorCeulma nimuSma _ be-
diis oqros barZimma (999 w.) Cvenamde arasruli
saxiT moaRwia. dRes saxezea misi mxolod zeda
nawili.
barZimi im saganZuris nawilia, romelic gaer-
Tianebuli saqarTvelos pirvel mefes, bagrat
mesames bediis vlaqernis wminda RvTismSoblis
saxelobis monastrisTvis Seuwiravs. bediis
taZari afxazeTSi swored misi brZanebiT aSenda.
istoriuli cnobebis Tanaxmad, bediis kompleqsi
X saukunis miwuruls, daaxloebiT 999 wels
bagrat mesames mouxatvinebia, Seuwiravs xatebi,
jvrebi. bediis barZimis Semwirveli ki, mefesTan
erTad dedamisi, dedofali guranduxtic yofi-
la.
bediis barZimi pirvelad 1865 wels naxa dimitri
baqraZem iloris taZarSi da gamoaqveyna masze
ganTavsebuli gviandeli xanis warwera. Tumca
mecniers ar gamouqveynebia barZimis fexis aRw-
eriloba. ar arsebobs misi fotogamosaxuleba
an raime saxis damatebiTi informacia. barZimis
fexi adreve gamocxadda dakargulad.
sayuradReboa, rom dRemde ar arsebobda cnoba
taZris samkaulis, oqros barZimis sruli aRwer-
ilobis Sesaxeb.
Tumca, rogorc irkveva, barZimis fexi kidev
karga xans inaxeboda afxazeTSi. garda amisa,
evropaSi „pirvel mogzaur qalad“ cnobilma
karla serenam, afxazeTSi mogzaurobis Semdeg
bediis barZimis dakarguli fexis Sesaxeb, fotos
saxiT Zalian saintereso informacia dagvitova.
rogorc xelnawerTa erovnuli centris dire-
qtorma, istorikosma buba kudavam aRniSna, karla
serenas fotoebSi aRmoCenilia suraTi, romelzec
aRbeWdilia sruliad saqarTvelos kaTalikos-
patriarqis, uwmin-
desisa da un-
etaresis ambrosi
xelaias mama,
mRvdeli zosime
xelaia bediis
barZimTan erTad.
es garemoeba be-
diis barZimis
Tavdapirveli sax-
iT rekonstruqci-
is saSualebas
iZleva.
bediis barZimi,
romelic 999
wliT TariRdeba,
s a q a r T v e l o s
erovnul muzeum-
Sia daculi.
n. jafariZe
ilori 76-13 marti 2012
Casaxulia CasunTqva – amosunTqvis
dros miRebul bgeraTa kompleqsze
h‚‚ xmabaZviT da am bgeraTa kompleqsisa
da sityvis re (aris) kombinaciiT
h‚‚+re(h‚‚re —- haere —- haeri). ira-
cionaluri xmovnis ‚ midrekileba gax-
movanebisaken sakmaod gavrcelebuli
fonetikuri movlenaa iberiul enaSi.
batonma kotem ki qva aagdo da Tavi
SeuSvira: ginda Tu ara, sityva haeri
berZnuli airisgan aris warmoSobilio.
Tu es WeSmaritebaa, berZnulma enam
ukeT unda SeZlos sityva airis eti-
mologiis dadgena, vidre me mjera
haeris etimologiaze.
sakmaod didi drois gavlis Semdeg
isev mivmarTe q-n lali ezugbaias da
vTxove gacnobodnen Cems naSroms `ra
enaze metyvelebdnen iberebi?~ da
gaekeTebinaT obieqturi Sefaseba. q-nma
lalim RimiliTa da Tbilad mimiRo
da magrZnobina, rom iziarebda Cems
Sexedulebebs. amaSi iman damarwmuna,
rom miTxra: prof. avTandil arabuls
davelaparakebi, gaecnoba Tqvens naSroms
da obieqtur Sefasebasac mogcemso.
aman imedi Camisaxa, radgan, adre, Cemi
`Zvelkolxuri enis saidumloebani~-s
enaTmecnierebis institutis TanamSrom-
lebis mier gacnobis Semdeg Cemamde
movida xma, avTandil arabuli mxars
giWerso.
batoni avTandili Zalze Tbilad
da yuradRebiT Semxvda. miTxra: zo-
gierTebi, rom fiqroben, mTlad ise ar
aris saqme, namdvili mecnieri sxvaTa
azrs yuradRebiT da interesiT unda
moekidoso da dampirda yuradRebiT
gaecnoboda warmodgenil naSroms da
Sefasebasac ar daayovnebda.
ramodenime kviris Semdeg Sevxvdi
baton avTandils. miTxra: Seni Sexed-
ulebebi, rom vaRiaro, rac Cemi Segneb-
uli cxovrebis manZilze gamikeTebia,
yvelaferi unda uarvyoo, amitom amaze
ukeTesi recenziis gakeTeba aRar Semi-
Zliao. me uRrmesi madloba movaxsene
gulaxdilobisaTvis da xelnaweri
gamovarTvi, romelsac aqve warmovad-
genT:
“batoni k. fifias naSromis `ra
enaze metyvelebdnen iberebi?~ gac-
nobis Semdeg
vadastureb, rom qarTveli eris
mravalaTaswlovani istoriis araerTi
mxare jer kidev sakvlevi, asaxsneli
da dasazustebelia, maT Soris, iseTi
terminebis zusti istoriuli raobis
sakiTxic, rogoricaa iberia da qarTi...
eTnonim iberis (da iberiis) Sesaxeb
ramdenime gansxvavebuli Tvalsazrisi
arsebobs. erTerT maTgans Seemata ba-
toni kukuri fifias kvlevebic. unda
iTqvas, rom avtors marTlac SesaSuri
Zalisxmeva miumarTavs im saidumlos
amosaxsnelad, rac, misi azriT, istori-
ul iberias ukavSirdeba.
magram, amave dros, aucilebelia
aRiniSnos, rom im xerxebis umetesobas,
rasac avtori enobrivi monacemebis
gansaxilvelad iyenebs, Tanamedrove
enaTmecnieruli meTologia ar icnobs.
magaliTad, lingvistikaSi ver vipoviT
aseT amosaval debulebebs: `iberiuli
ena flobs sametyvelo bgerebis war-
moSobisa da erTeul Tanxmovniani
bgerebiT gamoxatuli sityvebis mier
mniSvnelobebis miRebis safuZvlebs,
rac gadamwyveti mniSvnelobisaa saer-
Tod metyvelebis warmoSobis sakiTxis
gadaWraSi~...
aseve, Cveni poziciidan mecnierulad
ver Seiracxeba avtoris erTerTi um-
Tavresi daskvna, rom `misi (iberiulis
anu megrulis, a.a.) Ziriseuli formebis
75%-ze meti da sametyvelo bgerebis
100%, yvela sxva enebisgan gansxvavebiT,
warmoSobilia bunebaSi arsebul xmebze
mibaZviT. es faqti mravlismetyvelia
da imas mowmobs, rom iberiuli ena
adamis enaa da kacobriobis dasabamidan
modis~.
amitomac SeuZlebelia batoni k. fi-
fias mier warmodgenil monacemebsa
da daskvnebze mecnierulad (enaTmec-
nierulad) dasabuTebuli, akademiuri
Sefasebis warmodgena, es Cvens samec-
niero sferos ar ganekuTvneba.
pativiscemiT, avTandil arabuli
25 noemberi 2010 w.”
Zalze ukmayofilo var b-ni av-
Tandilisa aragulwrfeli recenzi-
isaTvis da ratom, amaze qvemoT.
gaigo ra, rom avTandil arabulma
gaakeTa Cemi naSromis werilobiTi re-
cenzia, saerTod ratom mipasuxa, Tu
ratom aRiara gulaxdilad (Tumca me
ar damisaxelebia gulaxdili aRiarebis
avtori, amas TviTon mixvdnen) enaTmec-
nierTa saerTo dumilis mizezi, batonma
Tamaz gamyreliZem maleve ixmo igi da,
rogorc etyoba, Zalze datuqsa. saocre-
ba isaa, rom prezidentis kabinetidan
ukmayofilod gamosul avTandils
RmerTma karebTan SemafeTa. me mivesalme
da isic civad momesalma, magram man
gaoceba ver damala aseTi moulod-
nelobis gamo da usityvod gamomarTva
gazeTi, romelSic Tamaz gamyreliZis
mimarT Cemi Ria werilis gamoqveyneba
vamcne. RmerTis nebis gareSe araferi
xdeba, magram mTeli ubedureba isaa,
rom informaciebiT Tavgatenili mec-
nierebic ver acnobiereben, rom `xmali
kalTaSi ver daimaleba~.
SeiZleba, Cemi qmedeba batoni av-
Tandilis gulwrfelobis pasuxad gam-
cemlobasa da CaSvebaSi CameTvalos,
dRes, qurduli mentalitetis sazoga-
doebaSi, magram Cemi avtoritetis Se-
laxva naklebad sazianoa sazogadoe-
bisa da qveynisaTvis, vidre sicrueTa
swavlebiT miyenebuli zarali, radgan
sicrueTa swavlebis jiutad gagrZele-
ba Ralatia samSoblosi.
Se dalocvilo, roca gjera, rom
Cemi mignebebis WeSmaritebaSi veravin
Semedaveba, magram aRiareba giWirs pi-
radi ambiciebis gamo, an kidev, gjera
Cemi mignebebis WeSmaritebisa, magram
misi aRiarebis SemTxvevaSi, mTeli Seni
Segnebuli cxovrebis manZilze gakeTe-
bulis uaryofa mogiwevs, sakuTari
Tavis mainc rogor ar grcxvenia aseT
ususurobas rom iCen? uSecdomo vinaa
da RmerTs vexvewebi, Tu raime Sec-
domebs vuSveb, gamacnobierebinos sanam
cocxali var, rom Sesworebebi Sevitano.
gana ufro rainduli, gana ufro mec-
nieruli winsvla ar aris, roca sakuTar
Secdomebs TviTon aRiareb, sanam sxvebi
migiTiTebdnen amaze?
da mainc k. kakitaZe da a. arabuli
bevrad maRla dganan imaTze, vinc WeS-
maritebis aRiarebas mkvdar dumils
arCeven, miuxedavad imisa, b-n k. kakitaZes
Cveni uZvelesi warsulis fesvebis
moZieba qveynis Ralatad eCveneba.
ratom var ukmayofilo b-ni a. arab-
ulis recenziisa?
marTalia, `im xerxebis umetesoba~-s,
rasac me – kukuri fifia viyeneb `eno-
brivi monacemebis gansaxilvelad~,
Tanamedrove enaTmecnieruli
meTodologia ar icnobs. magaliTad.
lingvinistikaSi ver vipoviT aseT
amosaval debulebebs: `iberiuli ena
flobs sametyvelo bgerebis warmoSo-
bisa da erTeul Tanxmovniani bgerebiT
gamoxatuli sityvebis mier
mniSvnelobebis miRebis safuZvlebs,
rac gadamwyveti mniSvnelobisaa saer-
Tod metyvelebis warmoSobis sakiTxe-
bis gadaWraSi~... magram, rogorc `gia
kvaSilava Ria aRmoCnda, _ prof. nana
Sengelias sityvebiT rom vTqvaT, _ ...
yvela arsebuli informaciisaTvis, ar
yofila SezRuduli winaswar gan-
wyobiT, romelic ... xSirad Zalian uS-
lis xels pativcemul mecnierebs~ (ix.
g-Ti lieraturuli mesxeTi, #8(132),
agvisto 2011), mec Ria aRmovCndi da ga-
davabije cru dogmatur CarCoebs da
Cavwvdi im saidumloebebs, romelsac
`Tanamedrove enaTmecnieruli
meTodologia ar icnobs~.
esaa Cems mier mignebuli siaxle,
Torem `enaTmecnieruli meTodologia~,
rom icnobdes im monacemebs, rasac me
Cavwvdi da viyeneb enobrivi monacemebis
gansaxilvelad, Cemze adre sxva
gamoiyenebda da saidumloebebic adreve
gaixsneboda. magram es bedniereba
RmerTma me marguna da, radganac mec-
nieruli titulebi ar gamaCnia, SuriT
gaskde da amikrZalo samecniero dawe-
sebulebebSi moxsenebebis gakeTeba da
mere acxado `enaTmecnieruli
meTodologia ar icnobso~, ramdenad
obieqturia, ramdenad sasargebloa
lingvistikisaTvis, TviT lingviste-
bisaTvis da, saerTod, qveynisaTvis, Tu
pativcemul mecnierebs eSleba da ram-
denadac ar ecadon damalon es mignebe-
bi, gamoricxulia SeeSalos mkiTxvel
sazogadoebas da, mjera, dRes Tu xval
mainc gaskdeba. magram, roca maT
amoZravebT egoizmi: `Cems Semdeg qva
uTovia~, momavali TaobebisaTvis Wkuis
saswavleblad aseTsac uSvebs RmerTi
da SeuZliaT droebiT isargeblon.
aqve unda aRiniSnos, rom Cemi mignebe-
bi absoluturad cariel niadagze ar
aRmocenebula. marTalia, is WeSmariteba,
rom `iberiuli ena flobs sametyvelo
bgerebis warmoSobisa da erTeul Tanx-
movniani bgerebiT gamoxatuli sityvebis
mier mniSvnelobebis miRebis sa-
fuZvlebs~, Cemamde aravis ukvlevia da
enaTmecniereba ar icnobs, magram me
gamovikvlie da nawili warmodgenilia
naSromSi `ra enaze metyvelebdnen
iberebi?~ (ix. J-li aia, 2(14), 2010). Tanac
am naSromSi mivuTiTe, rom `msgavsad
aq warmodgenili erTTanxmovniani
sityvebis warmoSobis magaliTebisa,
gamokvleuli maqvs iberiul enaSi ar-
sebul yvela danarCen Tanxmovnebzec
da amisken mibiZga msoflioSi cnobili
fonetikosis akad. giorgi axvledianis
sityvebma: `... sametyvelo bgeraTa war-
moSobis gadaWras SeuZlia gadamwyveti
sityva Tqvas saerTod metyvelebis war-
moSobis sakiTxSi, radganac araferi
enobrivi araa iseTi saerTo ram yvela
enisaTvis, rogorc fizikur-biologiuri
bgeris gamoyeneba sametyvelo masalad~
(g. axvlediani, zogadi fonetikis sa-
fuZvlebi, 1999, gv. 390).
marTalia, Rvawlmosilma mecnierma
ver moaswro da ar gadauWria same-
tyvelo bgerebis warmoSobisa da maT
mier mniSvnelobebis miRebis problema,
magram arc is uTqvams sxvebiviT, rom
am problemis gadaWras veravin Se-
Zlebso. Tundac, rom eTqva, g. axvlediani
RmerTi xom ar iyo, misi sityvebi
dogmad migveRo da gulze xelebi
dagvekrifa? ver vityvi, rom mis aR-
niSnul naSroms batoni avTandili ar
icnobs, magram, cxadia, gangeb gverds
uvlis.
SeiZleba erTi mecnieri meores ar
eTanxmebodes ama Tu ims sakiTxSi. ase
rom ar iyos mecniereba erT doneze
darCeboda. dRes mecniereba iseT simaR-
leze avida, rom sulisa da uzenaesi
Semoqmedis arss ikvleven mecnierulad
(akaki gasviani), magram Se dalocvilo,
Tqvi ramodenime sityviT mainc Tqven
poziciebidan ratom ver Seiracxeba
mecnierulad im WeSmaritebis aRmoCena,
rom `iberiuli (e.w. megruli) enis
Ziriseuli formebis 75%-ze meti da
sametyvelo bgerebis 100%, yvela sxva
enebisagan gansxvavebiT warmoSobilia
bunebaSi arsebul xmebze mibaZviT~.
amis damadasturebeli titanuri naS-
romi, mama-Svilis ZaZamiebis Svid-
tomeuli – megruli enis leqsika da
sityvaTwarmomavloba oTxi welia
uwyviaT enaTmecnierebis institutSi
da mas yvela misi TanamSromeli icnobs,
Tumca ise iqcevian, TiTqos, araferi
smeniaT aseTi naSromis arsebobaze, ma-
gram ra qnan enaTmecnierebis insti-
tutis TanamSromlebma, roca aRniSnuli
naSromis gacnobiereba aiZulebs `yve-
laferi imis uaryofas, rac maT mTeli
TavianTi Segnebuli cxovrebis manZilze
gaukeTebiaT~.
batoni avTandili irwmuneboda, rom
sityva yveli nawarmoebia zmnisgan yav-,
Se-yav, uRlebidan – vyav, yav, hyo, iberi-
ulad – b„ii, „ii, „‚‚ („uu). me mimaCnia,rom sityva yveli nawarmoebia sityvebis
„‚‚ (hyo) da re(aris) mesame piris zm-
nebis SekavSirebiTa da Semdegi
fonetikur cvlilebebis gavlis Sede-
gad:
„‚‚+re —— „‚‚re —- „uere ——
„uele ——yuele ——yueli ——
yveli
„‚‚re —— „uare —— „uale ——
„uali —— „vali(iber).
batoni avTandilisa da sxva tit-
ulovan mecnierTa azriT, meore piris
zmnisagan sityva yvelis Camoyalibeba
mecnierulia, roca maT ver warmoudge-
niaT saidan unda Camoyalibebuliyo
sityva yav, xolo imave Ziris mesame
piris zmnisagan „‚‚ (hyo) da re (aris)-
s kombinaciiT da Semdgomi fonetikuri
cvlilebebiT „vali=yveli-s Camoyal-
ibeba ara mecnierulia, miuxedavad imisa,
maTgan gansxvavebiT me axsnili maqvs
rogor da ris safuZvelze Caisaxa
sityvebi „‚‚ da re da ris safuZvelze
miiRes maT hyo da aris-s mniSvneloba.
genialur moazrovneTa naazrevebidan
cnobilia, rom azrovnebis ama Tu im
doneze warmoSobili problema imave
azrovnebis donidan ver gadaiWreba.
problemis gadasaWrelad aucilebelia
azrovnebis donis amaRleba erTi safex-
uriT mainc. magram mTeli sazogadoebis
azrovnebis donis amaRleba ki ara,
zogi mecnieris azrovnebis donec me-5
saukunis donezea darCenili. amitom
gviwvevs dRes isev qarTul-megruli
kavSiris garkvevaze tvinis Wyletva
da oflis Rvra.
zemoT vaxseneT mizez-Sedegobriobis
kanoni.
ra Sedegi SeiZleba mohyves mezobeli
qveynis mecnieris gancxadebaze pasuxis
gaucemlobas?
Cveni mecnierebi da politikuri
moRvaweni maT pasuxs ar aZleven,
TiTqosda, im motiviT, rom araseriozul
gancxadebebze pasuxs ar kadruloben.
magram faqti jiutia, simarTlis aRi-
arebis eSiniaT, gamawonasworebeli pa-
suxi ara aqvT, an eSiniaT WeSmaritebis
aRiarebisa da amitom duman, Torem
SeuZlebelia ar icodnen ra Sedegi
SeiZleba mohyves mezobeli qveynis war-
momadgenlis damamcirebel gancxade-
bebs.
roca erTi eris warmomadgeneli
exeba meoris fenomens, mis sakacobrio
mniSvnelobis monapovrebs, Tu naklo-
vanebebs da, roca es oficialurad,
presis saSualebiT xdeba, gansakuTre-
buli interesiT ecnoba mas orive eris
warmomadgenelTa udidesi umravlesoba,
amasTan, kidev ufro meti interesiT
ecnoba mkiTxveli meore eris warmo-
madgenlis gamoxmaurebas pirveli eris
warmomadgenlis publikaciaze.
kukuri fifia,
“fazisis” akademiis akademkosi
unda iTqvas simarTle
ilori8 6-13 marti 2012
RmerTo, gvixseni am garyvnilebisgan!
uflis garda, vis mivmarTo,
marTlac ar vici. uzneoba da
garyvnileba yoveli mxridan
gvitevs, gvitevs televiziiT,
wignebis furclebidan Tu
Teatris scenidan, raTa daingres
da gacamtverdes zneoba,
zrdiloba da sulieri Rire-
bulebebi, rac saukuneebis
manZilze amSvenebda da ala-
mazebda eris Rirsebas.
is umsgavsoba, rac rus-
Tavelis Teatris eqsperimentul
scenaze aCvenes, marto msaxiobe-
bis protestis sagnad ar unda
darCes. marTalia, is amazrzeni
antispeqtakli _ «Semexe» ar mi-
naxavs (RmerTo damifare!),
radgan speqtaklebsa da Ro-
nisZiebebze xSirad SviliSvil-
Tan erTad davdivar.
Cvenma Rirseulma winaprebma
swored qarTuli Teatris
scenidan daiwyes erovnuli
ideis propaganda da damkvidre-
ba, yvelaze saTuT da mgrZno-
biare Temebze msjeloba. axla
yvelaferi mogvarebuli gvaqvs?
seqsualuri ukuRmarTobis
sayureblad da gasarTobad gv-
calia, roca Tavze gveqceva
qveyana da dakarguli terito-
riebi gvaqvs dasabrunebeli?
sainteresoa, kulturis min-
istrma da rusTavelis Teatris
samxatvro sabWos wevrebma Tu
miiyvanes sakuTari ojaxis
wevrebi, Svilebi da Svil-
iSvilebi am speqtaklis sayure-
blad? kulturis ministr ru-
ruas ori qaliSvili hyavs, sain-
teresoa, ayurebina im sisaZagles
_ SiSveli mamakaci win da ukan
rom darbis scenaze?..
da Tu naxes, neta, ra uTxres
mamas _ darCnen ymayofilebi?
Tu ara da, maSin ratom uCveneben
am sibinZures sxvis Svilebs?
verc ingliselebi da verc
amerikelebi ver gvaswavlian
qcevasa da kulturas... roca
kolumbma amerika aRmoaCina,
maSin Cveni kultura yvaoda.
axla ki modis is viRac zneo-
brivad degradirebuli in-
gliseli zeldini, saqarTvelo
veluri qveyana hgonia da jun-
glebis cxovrebis wesebis
demonstrirebas gvakadrebs sce-
naze.
ras emsaxureba kulturis
saministro? ratomaa xelisu-
fleba dainteresebuli sazoga-
doebis zombirebiT, garyvniT?
ratom aZlevs uflebas uz-
neoebs, rom dascinon da abuCad
aigdon sazogadoeba?
mouTmeneli umsgavsoba
damkvidrda literaturaSic.
gamoCndnen vaiavtorebi, rom-
lebic mSoblis asosa da
ukanals xalisiT aRweren da
uxariaT. gamravldnen sodomuri
codvis Svilebi da miafurTxes
yovelive Rirebuls. viRac Se-
brunebuli azrovnebis mqone
deisaZem dajRabna da uprob-
lemod gamoaqveyna «saidumlo
siroba», romelic ilias uni-
versitetis win, miaqcieT yu-
radReba, eris mamis, ilias sax-
elobis saswavleblis win ganix-
iles da gamocemas taSi
daukres. amave universitetma
2011 wlis literaturuli premia
mianiWa vinme zaza burWulaZis
nawarmoebs «gasaberi angelozi».
es is burWulaZea, romelmac ux-
amsi qmedeba Caidina quTaisSi _
operis TeatrSi poeti qalba-
tonis iubileze moulodnelad
avarda scenaze da iRriala:
«qurdebs _ sicocxle, bozebs _
sikvdili». amgvarma adamianma,
romelsac elementaruli pa-
tiviscema ar aqvs arc sazoga-
doebis da arc sakuTari Tavisa,
ra Rirebuli unda Seqmnas da
SesTavazos mkiTxvels? an amg-
varma gaukuRmarTebuli
azrovnebis viTomc mweralma
riT moawona sakuTari Semo-
qmedeba universitetis reqtors,
TevzaZes?.. albaT, Tavadac ase-
Tia, raki uxamsoba da sibilwe
izidavs.
es orientaciadarRveuli
adamianebi, romelTa Soris Za-
lian bevri xelisuflebis war-
momadgenelia, Seuracxyofen
ufals. amaT rom namdvili, ma-
makacuri Rirsebebi hqondeT,
sizmrad da cxadad falosi ar
moelandebodaT.
rogori Taobebi gveyoleba
momavalSi? uzneo, ukulturo,
uesTetiko, mxolod garTobis
moyvaruli, seqsze mofiqrali
da uxamsobis mexotbe?
TiTqmis yvela qarTvel
klasikoss aqvs aRwerili qal-
isa da mamakacis urTierToba,
intimuri pasaJebi, magram yve-
lafers aqvs zRvari.
eseni daboRmili, mxolod
xorcieli siamis monebi arian.
uxamsi sityvebiT, gaSiSvlebuli
velurobiT aRiqvamen movlenebs,
rac gulisamrevia. es Sedegia
imisa, rom momravldnen ped-
erastebi, gaorebuli orientaci-
is adamianebi, mamaTmavlebi da
lesboselebi.
romeli normaluri mwerali
ikadrebs imas, rasac es
damTxveulebi kadruloben? erT
satelevizio gadacemaSi axal-
gazrda gamovida, mwerali varo,
Tavi mohqonda raRac usaxuri
najRabniT. es aris is nawar-
moebebi, romlebic pampersiviT
erTjeradia _ waikiTxav, guls
agirevs da sanagveSi gadaagdeb.
dRes rusTavelis gverdiT
sulbinZuri, nagvis mqeqvelebi
cdiloben damkvidrebas.
uzneoba arc erT qveyanaSi
arasdros yofila waxalisebu-
li. Cven ra RmerTi gviwyreba?...
adamianebis, gansakuTrebiT ax-
algazrdebis, fsiqikaze, maT
moralur gaukuRmarTebaze pir-
dapir moqmedebs calkeuli
satelevizio gadacemebi. uzneo-
bis propagandis am saSualebas
xalisiT iyeneben qarTuli
televiziebi. zRvari ar uCans
iaffasian teleserialebs,
gadacemebSi iwveven kaxpebs da
maT varsklavebad warmogviCenen;
arena dauTmes qmargayrilebs,
narkomanebsa da uzneoebs; pro-
pagandas uweven imas, rom gaTx-
ovebamde qaliSvilobis Senar-
Cuneba samarcxvinoa.
vekiTxebi gadacema
«simarTlis deteqtoris» av-
torebs:
_ amixseniT, ras emsaxureba
Tqveni uferuli, uxamsi gadacema,
sxva normaluri veraferi
moifiqreT, rom nagavSi ar iqe-
qoT... ar gawuxeT es sibinZure?..
saqarTveloSi jer kidev uam-
ravi misabaZi da Rirseuli
ojaxia, moiwvieT isini, sazoga-
doebas esaubreT qalur da ma-
makacur Rirsebebze, am ori
fenomenis sidiadeze, ojaxur
simtkiceze... es ufro ar waadge-
ba qveyanas?
Teatri, kino, mxatvruli nawar-
moebi, televizia Cveni kulturis
sarke unda iyos. vin gavalebT
am uzneobis, Zaladobis, aRvi-
raxsnilobis propagandas?..
qarTvelebi ara xarT?.. xom xe-
davT, ra xdeba dedaqalaqSi, ax-
algazrdebi rogor iqcevian: ar
ician megobroba, erTmaneTis dan-
doba, miteveba; momravldnen im-
potentebi, orientaciadarRveuli
axalgazrdebi, xval ki Tqvens
Svils emuqreba impotencia da
pederastoba an gaTxovdeba da
uamravjer naabortevi ver gaa-
Cens Svils, an kidev gaxdeba Za-
ladobis msxverpli... mere unda
ifiqroT am saSinel mdgomare-
obaze?
dResdReobiT katastrofulad
uaresdeba saqarTvelos de-
mografiuli mdgomareoba. mom-
ravldnen martoxela dedebi, Seu-
Tavseblobis sababiT ingreva
aTasobiT ojaxi, rasac aucile-
blad mohyveba saSiSi,
arasasurveli Sedegi momavalSi.
cnobili mecnierebi miTolo-
giaze dayrdnobiT weren, rom
uZvelesi qarTuli RvTaeba iyo
kolxuri «dia nana», igive deda.
iqidan modis saocari kdema da
pativiscema mamakacisa qalisadmi
da, visac es damokidebuleba
aRviraxsnilobamde, seqsualur
maniakobamde dahyavs, is marazmis
msaxuria.
davfiqrdeT! dRes Cveni
sulieri cxovreba Tan-
daTanobiT WaobSi efloba, Cvens
wminda erovnuls enacvleba sxva
kultura, sxva aRmsarebloba da
cxovrebis ukuRmarTi wesi,
romelsac gamouCndnen kidec
binZuri mimdevrebi, maxinji
sulieri faseulobebis mexot-
beni, urcxvad, jiutad rom
cdiloben, cxovrebis avanscena
daikavon.
es ar unda davuSvaT!
boris daviTaia,
mwerali,
ak. wereTlis saxelobis
premiis laureati
(gagrZeleba me-2 gverdidan)
sirTuleebi Tavs iCens xolme sazogadoebriv
moZraoba “qarTul ocnebaSi”, romelic ivaniSvilis
politikur partiad unda gardaiqmnas. politikuri
partniorebi fxizlad arian, raTa partiis rigebSi
ar gawevriandnen maTTvis arasasurveli pirebi. amas-
Tan, yuradRebas ipyrobs xalxi, romlebic oqru-
aSvilis partiidan movidnen, Sinagan saqmeTa ministr
merabiSvilis meuRle, xelisuflebis mier kon-
trolirebadi mediasaSualebebis yofili TanamSrom-
lebi da sxva. eqspertebi aRniSnaven, rom ivaniSvilis
partniorebs meti urTierToba aqvT saakaSvilis re-
JimTan, vidre qarTvel amomrCevelTan.
iseve, rogorc alasaniam miuloca adgilobrivi
marTvis organoebis arCevnebSi gamarjveba mmarTveli
gundis wevr ugulavas (mogvianebiT man axsna, rom
sxva rame hqonda mxedvelobaSi), obamasa da
saakaSvilis Sexvedris Semdeg biZina ivaniSvilma
Tavis feisbukze gamoaqveyna: “miuxedavad mmarTveli
Zalis politikisadmi Cemi damokidebulebisa, me op-
timizmiT Sevxvdi saakaSvilis vaSingtonSi miwvevas”.
gamoTqva ra imedi, rom saakaSvilis amerikaSi viziti
saqarTvelos gaiyvanda demokratiuli ganviTarebis
gzaze, ivaniSvilma xazi gausva: “me da Cemi patrniorebi
pasuxismgeblobas viRebT mravalpartiuli sistemis
danergvasa da sagareopolitikuri kursis realiza-
ciaze. amitom, mivmarTavT amerikisa da demokratiuli
samyaros liderebs TxovniT, rom mxari dauWiron
Cveni qveynis evroatlantikur sivrceSi integracias
da mTeli Zalebi moaxmaron saqarTveloSi oq-
tomberSi saparlamento arCevnebis Catarebas, rac
xalxis sakuTari nebis Tavisuflad gamoxatvis
saSualebas miscems”.
ivaniSvilis es gancxadeba yvelaze prodasavluria
adre mis mier gakeTebul yvela gancxadebas Soris.
kerZod, igi brals sdebs saakaSvils nato-s gzaze
Seferxebebis SeqmnaSi. da xazgasmiT aRniSnavs: “Cven
gvWirdeba pasuxismgeblobiT aRWurvili mTavroba,
maRali sagareo da Sida (zustad am TanmimdevrobiT,
da ara _ piriqiT. n.d.) legitimurobiT, romelic
iqneba prognozirebadi da saimedo patrniori
dasavleli mokavSireebisaTvis”. dabolos, ivaniSvili
pirdapir mianiSnebs saqarTveloSi xelisuflebis
Secvlis meqanizmze: “saWiroa saakaSvilis intensiuri
dialogi “saqarTvelos erTgul megobrebTan”
saparlamento arCevnebamde, raTa igi ar ecados
xelisuflebis yvelanairi meTodiT SenarCunebas,
rac sabediswero SeiZleba aRmoCndes
saqarTvelosaTvis”.
amrigad, ivaniSvilisaTvis xelisuflebis wyaro
qarTveli xalxi ki ara, “saqarTvelos erTguli
megobrebia”, romlebic, miT umetes, ar akritikeben
saakaSvils imisaTvis, risTvisac akritikeben putins.
“The Washington Post”-saTvis 31 ianvars micemul
interviuSi saakaSvils ar uaryvia, rom apirebs pre-
mier-ministrobas. xazi gausva ra putinTan analogias,
saakaSvilma Tqva: “zogjer mekiTxebian, xom ar
vapireb, rom gavxde putini. saqarTvelos ar SeiZleba
hyavdes putini, imitom, rom saqarTvelo ruseTi ar
aris”. ubralo, magram rkiniseburi logikaa: vin See-
daveba imaSi, rom saqarTvelo ruseTi ar aris?
ivaniSvilis gancxadebebi TiTqos TiTqos simSvides
sZens da pasiurs xdis mis gunds, maSin, roca
saakaSvilma ukve daiwyo winasaarCevno maraToni.
igi yoveldRe Cadis regionebSi, xsnis warmoebebs
(romlebic, sxvaTa Soris, male ixureba, magram amas
telearxebi ar aCveneben), xvdeba amomrCevlebs, mox-
ucebs kbilebis Casmas hpirdeba, raTa “bednieri Rim-
ili” hqondeT, da a.S. da a.S. ivaniSvilis gundi ki
Tavidan icilebs Tavis momxreTa braldebebs da
imedovnebs, rom “dasavleTi dagvexmareba”.
aseT pirobebSi aucileblad aRmocendeba mesame
politikuri centri raxan ivaniSvili ver gaxda
saerToerovnuli lideri (an mas amis saSualeba ar
misces), unda vivaraudoT, rom mis mier uaryofili
partiebi gaerTiandebian. miuxedavad gafrTxilebisa,
rom mesame centris Seqmna gamoiwvevs opoziciuri
xmebis dafantvas, es mainc moxdeba, Tu ivaniSvili ar
Secvlis Tavis dRevandeli gaerTianebis konfigu-
racias. winaaRmdeg SemTxvevaSi, amomrCevelma, romel-
sac ukve yelSi aqvs amosuli saakaSvilis evroat-
lantikuri Zilispirulebi, naklebsarwmunoa, rom xma
misces “qarTul ocnebas”, romelsac ufro da ufro
xSirad “respublikelTa ocnebad” moixsenieben
.
nana devdariani
nana devdariani: “respublikelTa “qarTuli ocneba”
“citata-Sexseneba:
“saqarTvelos patriotulma
Zalebma unda Seignon isto-
riisa da qarTveli eris mo-
mavali Taobebis winaSe saku-
Tari pasuxismgebloba da val-
debuli arian uarhyon brma
“dasavluri orientacia”, ro-
gorc erisaTvis damRupveli,
misi sociokulturuli TviT-
myofadobis, istoriuli saxisa
da erovnuli Rirsebis gama-
nadgurebeli. aucilebelia
movuwodoT ers sakuTari
istoriuli gzis bazaze gan-
viTarebisaken, erovnuli spe-
cifikisa da tradiciuli Ri-
rebulebebis gaTvaliswinebiT,
dasavluri civilizaciis mxo-
lod im miRwevaTa gadmotani-
Ta da gamoyenebiT, romlebic
ki ar angreven tradiciul
sazogadoebas, aramed xels
uwyoben cxovrebis ama Tu im
sferos ganviTarebas...
aleqsandre WaWia,
1997 wlis ivnisi.”
“citata-Sexseneba:
“prodasavluri orienta-
ciis” Sedegia, agreTve, tota-
luri imitacia, dasavluri
kulturuli nimuSebisadmi
mibaZva, rac qarTuli erov-
nuli tradiciebis, qcevis
normebis, moralisa da zneo-
bis gandevnis xarjze xdeba.
mTeli propaganda mimarTu-
lia warsulis ugulvebelyo-
faze, wina Taobisa da maTi
moRvaweobis dacinvaze. te-
levizia saSineli arapro-
fesionalizmis, Rrma provin-
cializmis, dasavluri maso-
brivi kulturis uaresi ni-
muSebisadmi sasacilo da
amazrzeni mibaZvis garda,
ubralod ryvnis axalga-
zrdobas, Rupavs erovnuli
zneobis potencials...
aleqsandre WaWia,
1997 wlis ivnisi.”
ilori 96-13 marti 2012
qobuleTSi petras cixe-qalaqi „jorjian invest kompanis“ 1 larad mihyides(ganukiTxaoba aWaraSi)
petras cixe erT larad gasxvisda, _ amis Sesaxeb
gancxadeba amas winaT respublikelebma gaakeTes.
aWaraSi azizies meCeTis skandalis paralelurad,
kidev erTi skandaluri gadawyvetileba xdeba cno-
bili _ saqarTvelos ekonomikisa da mdgradi gan-
viTarebis saministrom qobuleTis municipalitetis
teritoriaze, sofel cixisZirTan, petras istoriuli
cixe-qalaqi simbolur fasad _ erT larad „jorjian
invest kompanias“ 49 _ wliani vadiT gadasca.
aRniSnuli kompaniis mflobelni ukrainelebi ar-
ian, romelTanac ekonomikis saministro bolo kon-
sultaciebs marTavs. arsebobs informacia, rom am
teritoriaze naxevari mln laris investicia unda
ganxorcieldes, xolo petras cixe 3 200 kvm farTTan
erTad gasxvisda. saministros pressamsaxuris cnobiT,
saubaria mxolod ijariT gasxvisebaze. molaparake-
bebi mxareebs Soris axla mimdinareobs da detalebi
15 martisTvis gaxdeba cnobili.
rogorc muzeum-nakrZalis aw ukve yofilma xelmZR-
vanelma irakli CavleiSvilma ganacxada, istoriuli
cixe-simagris gayidva, Tanac simbolur fasad, re-
aluria. misive gancxadebiT, ukve axali realobidan
gamomdinare, datova direqtoris Tanamdeboba da
yvela dokumentacia sabuRaltro samsaxurs gadaabara.
irakli CavleiSvils dauSveblad miaCnia bizantiuri
periodis anbanis, me-6 saukunis samnaviani bazilikis
naSTebisa da me-16 saukunis erTnaviani bazilikis,
maTTan erTad sxva istoriuli mniSvnelobis nimuSe-
bis gasxviseba da kerZo mflobelis xelSi gadasvla.
igi saqmeSi saqarTvelos sapatriarqos dauyovnebliv
CarTvas moiTxovs.
irakli CavleiSvili: „gidasturebT, rom petras
cixe gaiyida simbolur fasad, erT larad da cixis
gasxviseba moxda kompania „jorjian invesT kompanis“
saxelze, romlis mflobelic ucxoeTis moqalaqea.
kerZod, eseni gaxlavan ukrainelebi. Cem xelTaa jer
kidev xelmouwereli xelSekruleba, romelic
daTariRebulia 2012 wlis 15 martiT. savaraudod,
kompaniasTan ekonomikis saministro 15 marts daas-
rulebs molaparakebebs. xelSekruleba rusul enazea
Sedgenili da saubaria cixe-qalaqis 49-wliani
ijariT gadacemaze. faqtobrivad, es xelSekruleba
muzeum-nakrZalis statuss auqmebs. Tavidanve saubari
iyo petras da gonios nakrZalebis aWaris mTavrobisa
da ekonomikis saministros balansze gadasvlaze,
axali xelisuflebis ganwyobebi am kuTxiT Zalian
saimedo iyo, Tumca amaod. amboben, gasul zafxuls
„jorjian invesT kompanis“ warmomadgenlebi prezi-
dentTan erTad gadaadgildebodnen petras cixesTan.
TiTqosda, swored am dros SesTavaza prezidentma
ucxoelebs aRniSnuli adgiliT daintereseba, TiTqos
es istoriuli adgili prezidentis saufliswulo
yofiliyos.
24 weliwadi vxelmZRvanelobdi am nakrZals da am
xnis manZilze araerTi mdidari aRmoCenis momswre
gavmxdarvar. cota xnis win, roca cixis teritoriaze
arsebuli Senoba-nagebobis gadmocema moviTxove,
raTa iq eqsponatebi damebrZanebina, es Senoba gaasxvis-
es da iq restorani gaxsnes. axal xelSekrulebaSi
araferia naTqvami cixe-simagris teritoriaze arqe-
ologiuri gaTxrebis dacvaze, imaze Tu ris gakeTebas
apireben. eklesiasa da saxelmwifos Soris arsebuli
konkordatis Tanaxmad, am saqmis kursSi aucileblad
unda yofiliyo saqarTvelos sapatriarqo. es
gasxviseba ki moxda misi gverdis avliT.
moralurad ar viqnebodi marTali, Tuki aRniSnuli
faqtis Sesaxeb saqmis kursSi ar Cavayenebdi sam-
Rvdeloebas. ambavi vacnobe moZRvrebs da velodebiT
meufis aWaraSi dabrunebas, masTan Sexvedras. mimaCnia,
rom petra ar unda gadavides kerZo piris mflo-
belobaSi, unda darCes saxelmwifos gansakuTrebuli
mzrunvelobis qveS. amis finansuri resursi dRevan-
del qarTul saxelmwifos gaaCnia, magram ar minda
mjerodes, rom saxelmwifosTvis prioritetuli mx-
olod milioniani is Senoba-nagebobebia, romelic
baTumSi ixsneba da specialistebis seriozul SeS-
foTebas imsaxurebs“.
petra dasavleT saqarTvelos umniSvnelovanesi
kulturul-istoriuli da samxedro mniSvnelobis
centria, romelic egrisis samefoSi Sedioda. dRemde
SemorCenilia cixis nangrevebi, xolo misi xelsayreli
samxedro-strategiuli da savaWro-ekonomikuri mde-
bareobis gamo, lazebis am uZveles samosaxloze VI
saukuneSi, bizantiis imperator iustinianem qalaqi
gaaSena. aqve daarsda lazikis eparqiis erT-erTi
saepiskoposo centri. aq gadioda zRvispira viwro
gza, romelic dasavleT saqarTvelos bizantiis
provinciebTan, iranTan da somxeTTan akavSirebda.
bizantia da irani dainteresebuli iyvnen, rom
petra maT mflobelobaSi yofiliyo, radgan maTi
politikur-ekonomikuri eqspansia swored petras
kontrolze iyo damokidebuli, rac gaxda kidec
erT-erTi mizezi VI saukunis Sua wlebSi bizantia-
iranis omisa. Sua saukuneebSi mas qajeTis cixes
uwodebdnen, garkveuli savaWro mniSvneloba hqonda
XIX saukuneSic. petras akropolisi zRvispira kl-
dovan borcvze mdebareobda, xmeleTis mxridan mas
galavnis garda, kldovani reliefi icavda (aqedanaa
misi berZn. saxelwodeba „petra“ _ qva, klde). petra
miuval cixed iTvleboda. misi nangrevebi dRemdea
SemorCenili. arqeologiurma gaTxrebma Sidacixis
galavanTan erTad, gamoavlina sxvadasxva nageboba,
maT Soris VI-VII saukuneebis bazilikis saZirkveli,
romelic petris saepiskoposos kaTedralis naSTia.
investorma cixis teritoriaze gasarTobi centri
da sazogadoebrivi kvebis obieqti unda moawyos. in-
vestorTan gaformebul xelSekrulebaSi araferia
naTqvami samnaviani bazilikis naSTebis da abanos
Taobaze, sadac arqeologiuri gaTxrebia Casaterebeli
da jer kidev bevri ram aris Sesaswavli. aWaraSi
mxolod ori Zegli _ petras cixe da gonioa _ mon-
umentaruli, amitom aseTi Zeglebis Cumad gasxviseba
miuRebelia. sxvas rom Tavi davaneboT, aq aris
moraluri mxarec, radgan qarTvelebma bolo gamar-
jveba swored petras cixesTan izeimes, roca aWara
danarCen saqarTvelos SemouerTda. istoriuli cixe-
qalaqis, petras nangrevebi sofel cixisZiris teri-
toriaze mdebareobs. cixe-muzeumi nakrZalad 1999
wels Camoyalibda. cixis Sesaxeb mopovebuli in-
formaciebi pirveli aTaswleuliT TariRdeba, xolo
rogorc qalaqi, petras cixe meeqvse saukuneSi Camoy-
alibda.
ucnobia, ra reaqcia mohyveba cixe-gojis gasxvisebas
aWarasa da danarCen saqarTveloSi. 4 marts baTumSi
grandiozuli masStabis Sekreba gaimarTa, sadac az-
izies meCeTis mSeneblobas gaaprotestes. mrevlma
iunkerTa saflavTan jvari aRmarTa _ iq, sadac war-
sulSi azizies meCeTi idga da TurqeT-saqarTvelos
xelSekrulebis sanacvlod, aRdgena unda moxdes.
„sityvis Tavisuflebis warTmeva niS-
navs, rom Cven, rogorc sulelebi da en-
abluni, cxvris farasaviT gavuyvebiT
sasaklaos gzas“, _ jorj vaSingtonis es
sityvebi, rogorc Cans, arasodes waukiTx-
avT martvilis municipalitetis xelmZR-
vanel pirebs, romlebic mizanmimarTulad
cdiloben CaaxSon raionSi Tavisufali
sityva da daimorCilon obieqturi, miuk-
erZoebeli media, raTa mosaxleoba amyo-
fon srul informaciul vakuumSi.
dRes, martvilis raionis xelmZRvaneli
pirebis mizans maTTvis arasasurveli
gazeT `martvilis~ daxurva warmoadgens,
romlis mimarT agresia arasodes dau-
malavT. gansakuTrebiT ukanasknel peri-
odSi, roca ivaniSvili gamovida poli-
tikur sarbielze da misi saxelis xseneba
Zalauflebas CabRauWebuli `patara ka-
cunebisTvis~ SiSis momgvreli gaxda.
saqme is aris, rom gasuli wlis oq-
tombris TveSi gazeT `martvilis~ fur-
clebze daibeWda cnobili qarTveli
literatorisa da kinodramaturgis, araer-
Ti qarTuli filmis, maT Soris `mo-
naniebisa~ da `vedrebis~ scenaris avtoris,
baton rezo kveselavas interviu saTau-
riT `ivaniSvilis gancxadebam martvilic
gamoacocxla~. garda amisa amave gazeTSi
daibeWda biZina ivaniSvilis saqvelmo-
qmedo saqmianobis amsaxveli masalebi,
rac im dros da Semdegac arcerT
raionul gazeTs ar gaukeTebia.
martvilis raionis xelmZRvanelobam
ki, romlebic gansxvavebuli da opozici-
uri azris mimarT siZulviliT arian
gamsWvalulni, gazeT `martvilis~ winaaR-
mdeg sadamsjelo RonisZiebebis gatareba
daiwyo. miuxedavad yovelmxrivi Sevi-
wroebisa, aRniSnuli gazeTis redaqtori
faust nadaraia, romelic aris araerTi
wignis avtori da saqarTvelos mweralTa
kavSiris wevri, nazi Samanauris saxelobis
premiis laureati, Jurnalisti, mainc ax-
erxebda da axerxebs iseTi damoukidebeli
gazeTis gamocemas, romelic popularulia
raionSi da icnoben mTels
saqarTveloSic.
amis Semdeg martvilis munici-
palitetis xelmZRvanelobam moifiqra
iseTi mzakvruli gegma, romelic gazeT
`martvils~ finansurad ise daazaralebda
da gaakotrebda, rom regularulad
gamosvlis saSualeba ar miscemda.
rogorc irkveva 2012 wlis 23 Tebervals
gazeT `martvilis~ gamomcemelma Jur-
nalistTa asociacia `Tavisufalma presam~
monawileoba miiRo martvilis munici-
palitetis gamgeobis mier gamocxadebul
tenderSi, romelSic monawileobda
agreTve aRniSnuli raionis xelmZRvaneli
pirebis proteJe, ind. mewarme vinme zaal
fircxalava.
tenderis teqnikuri dokumentaciis
meore muxlis Sesabamisad mimwodebelma
municipalitetis Sesaxeb informaciebi
unda ganaTavsos gazeTis pirvel-meore
gverdebze (anu SeiZleba iTqvas, rom
gansazRvruli periodis ganmavlobaSi
gamgeoba qiraobs sagazeTo farTs, raTa
martvilis municipalitetSi mimdinare
movlenebi detalurad miawodos raionis
mosaxleobas). iqve vkiTxulobT: `gazeTi
daregistrirebuli unda iyos moqmedi
kanonmdeblobis Sesabamisad da gamodi-
odes TveSi erTxel~.
sityvebi `gamodiodes TveSi erTxel~
niSnavs, rom es gazeTi faqtobrivad unda
arsebobdes da unda gamodiodes TveSi
erTxel, rac ind. mewarme zaal fircx-
alavas SemTxvevaSi namdvilad ase ar
aris. vinaidan, rogorc irkveva araviTar
gazeTs zaal fircxalava ar gamoscems.
mis dokumentebSi gazeTis saxelic ki ar
Cans. ufro metic aRniSnul pirovnebas
gazeTi saerTod ar aqvs registrirebuli,
iseTi TveSi erTxel ki ara weliwadSi
erTxel mainc rom gamodis.
yovelive amiT darRveulia Sesyidvis
obieqtis teqnikuri parametrebi, rac aris
imis safuZveli, rom ind. mewarme zaal
fircxalavas mieces diskvalifikacia da
23 Tebervals Catarebuli tenderis
Sedegebi gauqmdes.
magram ra Tqma unda martvilis munic-
ipalitetis gamgebeli mamuka danelia,
romelic amave dros aris satendero
komisiis Tavjdomare, amas ar gaakeTebs,
radgan maT mSvenivrad aqvs dagegmili,
rom zaal fircxalavas xelSi raionuli
gazeTi Cveulebrivi propagandis iaraRi
iqneba raionSi moqmedi gorozia-danelias
klanisaTvis.
aqve unda aRiniSnos is faqti, rom
martvilis municipalitetis gamgeobisa
da xelmZRvanelobis proteJe ind. mewarme
zaal fircxalava aris pirovneba, romel-
sac Tavis sicocxleSi erTi sagazeTo
statiac ar dauweria. gana saocari ar
aris Tu ratom uWeren mxars aseT ara-
profesionalebs.
am sakiTxTan dakavSirebiT faust
nadaraias davukavSirdiT da komentaris
gakeTeba vTxoveT:
_ rame politikuri sarCuli xom ar
udevs martvilis xelmZRvanelobis am
qmedebas?
_ gasul wels Cven davbeWdeT biZina
ivaniSvilis saqmianobis amsaxveli
masalebi da protesti gamovTqviT imis
gamo rom saqarTvelos xelisufleba mo-
qalaqeobas arTmevs WeSmarit ma-
muliSvils, baton biZina ivaniSvils, kacs,
romelmac qarTvel ers samebis taZari
auSena, romelic uangarod exmareboda
mecnierebs, mwerlebs da mTels saqarTve-
los. sajarod vacxadeb, rom me rogorc
erTi rigiTi qarTveli did usamarTlobas
vxedavdi da vxedav misTvis moqalaqeobis
CamorTmevaSi, rac gamovxate kidec Cvens
gazeTSi. ramac gamoiwvia martvilis mu-
nicipalitetis xelmZRvaneli pirebis
agresia Cems mimarT.
_ raime saxis muqaras xom ar hqonia
adgili?
_ martvilis gamgebel mamuka danelias
CemTan pirad saubarSi ar daumalavs,
rom is ar Seegueboda raionSi iseTi
gazeTis arsebobas, romelic ivaniSvilis
mxardamWerTa masalebs aqveynebs. muqara
Seasrula kidec. man tenderSi ukanonod
gaamarjvebina iseT `gazeTs~, romelic
saerTod ar arsebobs. rac Seexeba ind.
mewarme zaal fircxalavas, me mas adrec
vurCie, rom gazeTi misi saqme ar aris da
am saqmes SeeSvas, vidre Tavs saqveynod
moiWrides, radgan Znelia da sruliad
ar aris saWiro vakeToT is risi unaric
ar gvaqvs.
rac Seexeba martvili gamgebels, mamuka
danelias, TviT komisiis wevrebmac xom
ician Tu ra TavgamodebiT ibrZoda is
komisiis sxdomaze gazeT martvilis
winaaRmdeg, rogorc politikurad ara-
saimedo gazeTze.
_ batono faust, apirebT Tu ara
danebebas, an ra bedi elis Tqvens gazeTs?
_ me axla ar Sevudgebi Tqveni gazeTis
furclebidan literaturuli gakveTilis
Catarebas martvilis satendero komisiis
TavjdomarisaTvis, Tu rogor unda gav-
igoT sityvebi `unda gamodiodes~ da
`unda gamovides~, magram, rac unda moxdes
garwmunebT, Cemi megobrebis daxmarebiT
Cven mainc SevZlebT gazeT `martvilis~
gamocemas da rogorc yovelTvis mo-
mavalSic miukerZoeblad da obieqturad
avsaxavT raionis cxovrebis yvela mxares
_ kargsac da cudsac, riTac xels Se-
vuwyobT raionSi samoqalaqo sazogadobis
Camoyalibebas.
P.S. Tanamedrove civilizebul sam-
yaroSi presis Tavisufleba aris
demokratiis sayrdeni, magram rogor
ginda es gaagebino martvilis gamgebels,
mamuka danelias, romelsac komkavSiruli
azrovneba jer kidev ara aqvs Tavidan
gamoferTxili da ar aris dainteresebu-
li qveynis demokratiul ganviTarebaze.
Ggiorgi laSxi
martvilSi Tavisufal presas
xelisufleba aviwroebs
ilori10 6-13 marti 2012
sruliad saqarTvelo, misi
mosaxleoba oqtombris saparla-
mento arCevnebis molodinSia.
zugdidSi moqmedi saxalxo
moZraoba «samegrelo» arCevnebSi
pirdapir ar monawileobs, Tumca
aqtiurad aris CarTuli Cveni
TviTmyofadobis gadarCenisTvis
brZolaSi. igi aramxolod re-
gionuli problemebis warmoCeni-
Ta da mogvarebiT aris dakave-
buli, aramed aqtiurad ibrZvis
saerTo erovnulis, saerTo qar-
Tulis, qarTuli saxelmwifoe-
briobisa da qarTuli tradi-
ciebis SesanarCuneblad da
dasamkvidreblad. gvesaubreba
saxalxo moZraoba «samegrelos»
zugdidis organizaciis xelmZR-
vaneli, batoni
zurab kvaracxelia._ am bolo dros amekviata didi
konstantines cnobili novela «jamu-
dan» erTi fraza: «didxans vadeqi
Tavze gulnaRvliani da vuyurebdi, Tu
rogor ereoda sikvdili Cemi rasis
qedmaRlobas». swored egrea axla Cveni
saqmec. vxedavT, rom Cveni modgma
daRupvis gzazea Semdgari. is, SesaZloa,
Tavisi ramdenime aTaswlovani didi
da arcTu usafuZvlod saamayo is-
toriis ukanasknel aTaswleulebs
iTvlis; is, SesaZloa, samudamod gaqres
da SeuerTdes gamqrali erebis Tu eT-
nosebis grZel nusxas. Cven ki jerjer-
obiT uZlurni varT, SevaCeroT es pro-
cesi, Cven jerjerobiT ar aRmogvaCnda
sakmarisi nebeloba, saerTo erovnuli
ZalisxmeviT vibrZoloT da ar davuS-
vaT mosalodneli katastorfa. ar
daviRlebi imis gameorebiT, rom is
avadsaxsenebeli sabWoeTi ufro nakleb
safrTxes uqmnida Cvens erovnul TviT-
myofadobas, vidre dRevandeli fsevdo
damoukidebloba. diax, aseTi damoukide-
blobisTvis ar ubrZoliaT sulmnaT
zviads, sulmnaT merabs da sxva ma-
muliSvilebs. am xelisuflebam yve-
laferi gaaufasura. amaT wabilwes
yvelaferi wminda da, rac mTavaria,
Cvens erSi TiTqmis Cakles winaaRmde-
gobis survili, Tumca imedi maqvs, rom
maT bolomde es mainc ver moaxerxes
da, erTxelac iqneba, saRaTas Zilidan
gamosuli eri da beri iquxebs.
_ batono zurab, rogoria Tqveni
damokidebuleba koaliciis «qarTuli
ocneba _ demokratiuli saqarTvelos»
mimarT?
_ TavisTavad cudi araferia imaSi,
rom politikur mzis qveSeTSi adgilis
mopoveba gvsurdes, magram nebismieri
Cveni nabiji, moqmedeba TanxvedraSi
unda iyos erovnul interesebTan da
is ar unda emsaxurebodes uaResad
saeWvo reputaciis mqone politikanebs.
aravis ara aqvs ufleba, sakuTari
umwikvlo reputaciis mZevlad aqcios
ukeTesobis moimede mosaxleoba da
aiZulos is, antierovnuli Zalis mxar-
damWerad aqcios, imave mosaxleobis
sasicocxlo interesebisa da survilis
sawinaaRmdegod. Tu CameZiebiT, gipa-
suxebT, rom me iq ramdenime miuRebel
antierovnul politikur Zalas
vgulisxmob, magram gansakuTrebiT mainc
«respublikelebis» problema dgas. nu-
ravin ifiqrebs, rom ase mxolod er-
Teulebi fiqroben. danamdvilebiT vici,
ase fiqrobs saqarTvelos mosaxleobis
udidesi nawili. Cven gvaqvs kavSiri
bevr maTganTan. saerTo ganwyoba aseTia:
batonma biZina ivaniSvilma da sxvebmac,
visac gaaCnia pirovnuli da finansuri
SesaZleblobebi, yovelive es unda
gamoiyenos erovnul-patriotul plat-
formasTan mdgomi politikuri Zalis
Sesaqmnelad. winaaRmdeg SemTxvevaSi
miviRebT imas, rom arsebul
antierovnul xelisuflebas Caenacvle-
ba iseTive antirovnuli Zala.
_ ramdenime dReSi ruseTSi saprezi-
dento arCevnebia. rogor fiqrobT, ra
gavlenas moaxdens es procesi
saqarTveloze da saerTod msoflioze?
_ aucileblad unda iqnas gaTval-
iswinebuli mosaxleobis survili,
momdevno xelisuflebam keTilme-
zobluri urTierToba daamyaros mezo-
bel zesaxelmwifo ruseTTan. briyvis
garda, dRes yvela xvdeba, rom proble-
mebs verc nato mogvigvarebs da verc
evrokavSiri. Cveni problemebis gza
Cvensave gonierebasa da saqarTvelo-
ruseTis geopolitikuri interesebis
Tanxvedraze gadis. aravis
gasaRizianeblad ar vambob, magram droa,
qarTuli politikuri istebliSmenti
seriozulad CauRrmavdes baton ale-
qsandre WaWias politikur koncefcias.
sxvaTa Soris, arc esaa marto Cemi
mosazreba, ase fiqrobs uamravi adamiani
da minda giTxraT, rom am adamianebTan
urTierTobaSi es Tema mudmivad
musirebs. ase rom, yvela unda amaRldes
imaze, rasac Suri da gautanloba hqvia,
radgan samSobloa gadasarCeni. dro
gadis. dRe dReze vladimer putini
ruseTis prezidenti gaxdeba, rac au-
cileblad Seitans koreqtirebas
msoflio politikaSi. Camoyalibdeba
evraziuli kavSiri, Cveni xvedri ki,
didi albaTobiT, SesaZloa, kvlavac
satranzito derefnad Tu saomar plac-
darmad arseboba iyos.
_ batono zurab, axla rac Seexeba
im moZraobas, romelsac Tqven xelmZR-
vanelobT...
_ zogadqarTuli, zogaderovnuli
problematikis paralelurad samegre-
los specifikurobidan gamomdinare,
vcdilobT, sakuTriv regionis prob-
lematikaze vifiqroT da SeZlebisdag-
varad vizrunoT megruli TviTmyofado-
bis SenarCunebaze. metic, mimaCnia, rom
es ara mxolod megruli problema da
megrelTa sazrunavi, aramed zo-
gaderovnuli problematikacaa. faqtia,
samegrelos kulturul-istoriuli
memkvidreoba didi safrTxis winaSea.
araviTar SemTxvevaSi ar unda davkar-
goT Cveni ena, romlic umTavresi niSania
Cveni identobisa. saxalxo moZraoba
«samegrelo» am etapze SeZlebisdag-
varad cdilobs, amas miaqcios yuradRe-
ba. Cveni winaprebisa da momavali Taobe-
bis winaSe movaleni varT, gavakeToT
SeuZlebelic ki, raTa uZvelesi, um-
didresi, umSvenieresi da mistikuri
megruli ena SevunarCunoT sakuTar
jiSs, jilags da mere ki, ra Tqma unda,
kulturul kacobriobas. Cveni moZrao-
bis liderma, batonma aleqsandre WaWiam
moZraobis erT-erT yrilobaze ganacx-
ada: «Cveni moZraobis erT-erT amocanad
mimaCnia megruli enobrivi kulturis
SenarCuneba da ganviTareba». Rrmad
var darwmunebuli rom megruli eno-
brivi kulturis SenarCuneba da gan-
viTarebaze zrunva aris TiToeuli
megrelis vali, ufro metic: es aris
vali TiToeuli qarTvelisa, Tu amas
gaiTavisebs yoveli qarTveli, maSin
kolxur-iberiul erTian erovnul
sxeuls, merwmuneT, rom bevrad naklebi
saSiSroeba daemuqreba.
rac Seexeba konkretul RonisZiebebs,
Catarda ramdenime Tematuri RonisZieba.
kerZod, ofisSi moviwvieT gamoCenili
da vityvi pirdapir genialuri enaT-
mecnieri, batoni mamanti ZaZamia, romlis
leqciam Temaze «megruli enis leqsika
da sityvaTwarmomavloba» sazogadoebis
didi interesi gamoiwvia (samwuxarod,
batoni mamanti mZime avadmyofia da mas
cotaTi meti yuradRebis miqceva sWird-
eba). CavatareT poeziis saRamo, romle-
bzec batonma giorgi Sengeliam sazo-
gadoebas gaacno Seqspiris sonetebis,
ilias, galaktionis, omar xaiamis leqse-
bis brwyinvale megruli Targmanebi.
movawyveT Sexvedra cnobil poet da
sazogado moRvawesTan, baton rinos
kvaracxeliasTan, romlis araCveule-
brivi megruli da qarTuli poeziis
nimuSebiT moixibla damswre sazoga-
doeba. vfiqrob, rom es yvelaferi em-
saxureba megruli enis popularizacias.
TiTqmis yoveldRiurad modian gu-
lanTebuli adamianebi da maTTan
msjelobisa da azrTa urTierTgaziare-
bis Semdeg, vcdilobT Cveni ideebis
xalxSi gatanas da aqtiur propagandas.
marTalia, mkacri zamTris pirobebSi
sirTuleebi gvemateba, magram Cvens
gasakeTebels mainc usaTuod
gavakeTebT.
_ ras gvetyviT Cveni xelisuflebis
mier Catarebuli e.w. antisaokupacio
kvireulis Sesaxeb _ zugdidis skoleb-
Si moswavleebs ruseTis mier saqarTve-
los okupaciisadmi miZRvnili filmi
inglisur enaze uCvenes...
_ saqarTvelos damoukideblobisTvis
mibrZolia, misi namdvili damoukide-
blobisTvis ukanasknel amosunTqvamde
kidev vibrZoleb, magram is, rasac Cven
am dReebSi vxedavdiT e.w. antisaokupa-
cio kvireulis saxiT sxva araferia,
Tu ara antirusuli isteria, marazmSi
gadasuli. rac Seexeba am films, romel-
ic inglisur enaze mimdinareobda, ro-
gorc vici, bevrma moswavlem protestis
niSnad datova darbazi, rac maZlevs
imis imeds, rom am xelisuflebam mainc
ver SeZlo Cveni axalgazrdobis garyv-
na. ise, didi gulistkiviliT mainc
minda vTqva, rom arsebuli reJimi jer-
jerobiT axerxebs axalgazrdobis Zir-
iTadi nawilis sxvadasxva mzakvruli
xrikiT Cvengan distancirebas, magram
vimedovneb, gaucxoebis daZleva Sesa-
Zlebeli gaxdeba» .
_ batono zurab, raoden gasakviric
unda iyos, gavrcelebuli versiiT, zug-
didSi «cisferebis» baric gaixsna...
_ es Sokismomgvreli ambavi mec
Sevityve. Cven, ra Tqma unda, gadava-
mowmebT am informacias da RmerTma
nu qnas, marTali iyos. Tumca aseT
qveyanaSi ufro uaresis molodinSic
unda viyoT. amitom, Cemo Zvirfaso zug-
didelebo, megrelebo, kolxebo, iberebo
_ qarTvelebo, gamofxizldiT da nu
dauSvebT Cvens gadaSenebas, gadajiSebas,
gadagvarebas, gaTaxsirebas da daRupvas!
visac jer kidev SegvrCenia ma-
muliSvilobis, qristianuli zneobri-
obis, tradiciulobisa da ucilobeli
erovnul-saxelmwifoebrivi sikvdil-
isgan Tavis daxsnis survili, saTiTaod
movZebnoT erTmaneTi, movaxdinoT kon-
solidacia, CamovyalibdeT mZlavr pa-
triotul Zalad da gavSaloT
masStaburi winaaRmdegobis moZraoba.
droa, Tu ukve dagvianebulic araa,
CamovayaliboT erovnuli gadarCenis
fronti.
sakiTxi dgas ase: Cven ukve vdgavarT
dilemis winaSe _ an vpoulobT sakuTar
TavSi Zalas da erTian umZlavres
erovnul Zalad Camoyalibebuli vi-
brZviT gadarCenisTvis, an mamuls saji-
jgnad vutovebT erisa da qveynis
dauZinebel mters.
esaubra lado qiria,
zugdidi
droa, CamovayaliboT erovnuli gadarCenis fronti!
rogorc Expert Club ›i iuwyeba,
iranisaTvis ruseTis mier miwodebuli
sazenito-saraketo kompleqsebis �Тор›М1�›is saidumlo teqnikuri infor-
maciis sanacvlod israelma
saqarTvelosaTvis mis mier miwode-
buli upiloto TviTmfrinavebis
monacemTa gadacemis arxebis saidumlo
kodebi gadasca.
amis Sesaxeb informacia WikiLeaks›ma gaavrcela, romlis arsenalSi
amerikuli kompania �Stratfor�›is 5 mil-
ionze meti konfidencialuri infor-
maciaa Tavmoyrili. �Stratfor�›i in-
formaciebis mopovebasa da geopoli-
tikur analizze specializirdeba da
xuTasze meti klienti-organizacia
hyavs, maT Sorisaa amerikis erovnuli
usafrTxoebis departamenti.
saubaria 2009 wlis 26 TebervliT
daTariRebul angariSze, sadac in-
formaciis wyarod �MX301_ meqsikeli
yofili policieli da samxedro
analitikosi Latam�›i dasaxelebulia.
informaciis sandobaa 1 doniT fas-
deba. aRiniSneba, rom „qarTvelebi
gamalebiT intensiurad eZeben kom-
prometirebuli israelis upiloto
TviTmfrinavebis Semcvelebs“.
unda aRiniSnos, rom mimdinare wlis
Tebervlis dasawyisSi cnobili gaxda
saqarTvelos mier upiloto TviTm-
frinavebis warmoebis dawyebis Sesaxeb,
romlebmac kompania Elbit Systems�›iswarmoebis Hermes � Skylarkebrauli
upiloto TviTmfrinavebi unda Caanacv-
los. 35 milioni dolaris Rire-
bulebis aRniSnuli teqnika israels
ubrundeba, ganacxada saqarTvelos
parlamentis Tavdacvisa da uSiSroe-
bis komitetis Tavmjdomarem giorgi
TargamaZem, romelic amave dros
saqarTvelos mTavrobis mier spe-
cialuri programebis ganxor-
cielebisa da saidumlo proeqtebze
sabiujeto Tanxebis kontrolis gan-
mxorcielebeli „ndobis jgufs“
xelmZRvanelobs.
TargamaZem aRniSna, rom es
gadawyvetileba im davis Sedegad iqna
miRweuli romelic saqarTvelosa da
�Elbit�›s Soris warmoiSva, romelmac
Tavis mxriv TiTqosda saqarTvelos
mier 2007 wels dadebuli kontraqtis
ar SesrulebisaTvis saerTaSoriso
sasamarTloSi dava wamoiwyo da kom-
pensaciis saxiT qarTuli mxarisgan
100 milioni dolaris gadaxdas iTx-
ovda. TargamaZem aseve aRniSna, rom
ebraulma kompaniam TviTon daarRvia
saqarTvelosTan samxedro sferoSi
dadebuli xelSekruleba da ruseT-
saqarTvelos 2008 wlis omis Semdeg
miatova aRebuli valdebulebebis Ses-
ruleba.
WavWavaZis gamzirze
avariuli Senoba
CamoingraTbilisSi, sportisa da fizikuri
aRzrdis yofil saerTo sacxovrebelSi
mcxovrebi 34 devnili ojaxi usaxlkarod
darCa. avariuli Senoba, romelic
WavWavaZis gamziris #49-Si, ruseTis sael-
CosTan mdebareobs, daaxloebiT naxevari
saaTis win Camoingra. mosaxleobam Seno-
bidan gamosvla moaswro, Tumca sayofacx-
ovrebi nivTebis gamotana ver moaswres.
perimetri usafrTxoebis mizniT sapa-
trulo policias gadaketili aqvs da
samaSvelo samsaxuris brigadebi axla
iwyeben muSaobas.
SemTxvevis adgilze ministri koba
subeliani imyofeba, romelic devnilebs
qairos quCaze gadasvlas sTavazobs, Tumca
devnilebis umravlesoba aRniSnul
winadadebas ar iziarebs da acxadebs,
rom qalaqgareT gadasvla ar surT.
israelma ruseTs saqarTvelos upiloto TviTmfrinavebis kodebi gadasca
ilori 116-13 marti 2012
ra aris WeSmariteba?!”saxarebasa Sina amas enasa
lazare hqvia...yoveli saidumloi
amas enasa Sina damarxul ars...” _
ioane zosime.SviliSvili (Salva) ekiTxeba babuas
(mirians): msoflioSi arsebuli sain-
formacio saSualebebi: televiziebi.
gazeTebi, wignebi, Jurnalebi, religiuri
saaRmsareblo institutebi, univer-
sitetebi, akademiebi da a.S kino da
Teatri xalxebs, RmerTze (Semoqmedze)
da samyaroze (RmerTis Seqmnilze) uyve-
bian da aswavlian erTmaneTs gamom-
ricxav ideologiebs da informaciebs,
vin aris marTali? sad SeiZleba
movipovoT WeSmariti informacia?!
yoCaR Salva, vinaidan aseTi SekiTxva
ebadeba mxolod sulier simwifeSi
Sesul adamians. Sens SekiTxvaze pasuxi
erTmniSvnelovania; marTali, WeSmariti
informacia mocemulia Zveli da axali
aRTqmis RvTaebriv wignSi, romelsac
RmerTi Semoqmedis wmida werili,
marTli sityva ewodeba. wmida werili
(RvTis marTli sityva) gadmocemulia
mokle koduri yovlismomcveli rocxo-
briv (10) anbanuri (40) sityviT (infor-
maciiT); romlis wakiTxvas da sworad
gadmocemas sWirdeba specialuri
saRvTismetyvelo codna, anu wmida wer-
ilebiT gadmocemulia da Sedgenilia
ormocdaaTi (50) saRvTismetyvelo
kodiT, romelsac saxarebasa Sina
qristes megobari lazare ewodeba.
amrigad, RvTis marTali sityva
(wmida werili),rom gavSifroT da
wignieri kacobriobis gasageb enaze,
rom gadmovceT (gadmovTargmnoT), man-
amdis unda gavSifroT aTi (10) ricxo-
brivi da ormoci (40) asobgeraTi ko-
duri informacia, anu gasaSifria
qristes qarTuli damwerlobiTi
kodi-lazare, romliTac Sedgenilia
dedani wmida werilebi (RvTis
sjulis wignebi).
imis gamo, rom wmida werilebi war-
moadgens dafaruli eniT daweril in-
formacias, Tanamedrove wignieri sam-
Rvdeloebisa da mecnierebis warmomad-
genlebi misi Sinaarsis nawils igeben
marTebulad, danarCens ki arasworad,
amitom mimarTavs pavle mociquli Zveli
aRTqmis sjulSi darCenil ebraelebs
(iudevelebs, kaTolikur saqristianos,
mahmadianebs da sxvebs), mosem ride da-
gasvenaT gulzeo, anu wmida werilis
informaciis 25%-s kiTxulobT Riad,
xolo danarCeni dafaruliao. amitom,
unda vicodeT, rom msoflios yvela
saxis religiuri institutebi, mec-
nieruli institutebi da sainformacio
saSualebebi kacobriobas awvdian 25%-
iT marTali da 75%-iT yalb informa-
cias (amis garda simarTles umalaven
kacobriobas da sicrues simarTlis
rangSi aswavlian maT).
ismis SekiTxva: ratom daiwera wmida
werili dafaruli informaciiT da
ara wignieri adamianis gasageb enaze.
imitom, rom kacobrioba dasabamidan,
masSi arsebuli RvTiuri informaciiT,
arsebobis minimumidan (Tevzis
xizilalidan qristes pirvel
mosvlamde) gadis 6x6=36 safexuris
sulier-sxeulobriv aRdgoma-ganviTare-
bas, mas RmerTisgan eZleva puri arso-
bisa, misi ganviTarebis safexurebisa
da mixedviT; anu eZleva informaciis
iseTi ulufa, romelsac misi suli da
WurWeli daitevs. religiebic (saRvTo
swavlebebic) RmerTma msoflio xalxebs
(Tavis Svilebs) misi sulieri simwifis
dozis Sesabamisi daudgina.
xolo rac Seexeba Zveli da axali
aRTqmis informacias, igi gankuTvnilia
maRali sulieri simwifis kacobio-
bisTvis, romelic msoflio xalxebs
codnis purad miecema qristes meored
mosvlis Semdeg. rogorc ZuZuTa bal-
RisaTvis ar SeiZleba mZime sakvebis
micema, aseve balRurad moazrovne ka-
cobriobisTvis ar SeiZleba mZime in-
formaciis micema, amitomac daiwera
wmida werilebi (RvTis sityva) da-
faruli korudi SifriT.
imis gamo, rom 2010-2013 wlebSi Ze Rmer-
Tis (iesos) meored mosvlis wina apokalif-
suri periodia, wignieri kacobrioba afo-
riaqebulia da ar icis ra qnas, amitom
wyalwaRebulis msgavsad xavss epotineba,
anu hipotezebsa da varaudebs ebRauWeba,
romelic zRapars ufro hgavs vidre saR
azrs. amrigad, wignieri kacobriobis
sasuliero da politikuri elita an-
tiRvTiuri ideologiis cru sityvis Tavi-
suflebis absurdSi ifloba. Wkviani kaci
ikiTxavs _ ki magram msoflio sasuliero
da politikuri elita umecaria?! diax,
igi ver flobs iseT sulier simwifes
gaaRos RvTis WeSmariti sityva da iqdan
marTali informacia amoiRos, romelic
mas etyvis, ukarnaxebs Tavisi Tavisa da
kacobriobis gadarCenis politikur da
sasuliero swor gadawyvetilebebs...
mirian qarTveli
interviu Temur qoriZesTan:
_ batono Temur, win araerTi
arCevnebi gvelodeba. Tqveni azriT,
arCevanis sworad gasakeTeblad,
qarTveli sazogadoeba ukve mzad aris?
_ winasaarCevno kampania mixeil
saakaSvilma didi xnis win daiwyo, misi
xmauriani da, xSir SemTxvevaSi, _ kuri-
ozebiT aRsavse voiaJebi imis dasturia,
rom es adamiani Zalauflebis maniiT
aris Sepyrobili da wonasworoba sru-
liad dakarguli aqvs. amitom aris,
rom saakaSvili ebrZvis ara mxolod
Tavis politikur konkurentebs, aramed
mTel qarTvel xalxs, im xalxs, romel-
sac seriozuli cvlilebebi wyuria
da am cvlilebaTa aucilebel
winapirobad saakaSvilis da misi gundis
xelisuflebidan Camocileba miaCnia.
sagulisxmoa, rom mTeli Tavisi poli-
tikuri karieris ganmavlobaSi is mudam
akrZaluli da miuRebeli ileTebiT
moqmedebda. ai, mixeil saakaSvilis
Seucvleli iaraRi. swored am iaraRis
ZaliT movida igi qarTul politikaSi,
am iaraRiT Caigdo xelSi qveynis
mmarTveloba da dRemde am iaraRiTve
inarCunebs mas.
saakaSvilis fiqrobs, rom
qarTveli sazogadoeba samudamod
daTrguna da daimorCila. amitom
mas am sazogadoebiT gauTavebeli
manipulirebis imedi aqvs. is ar
elodeboda, rom biZina ivaniSvilis
saxiT moulodnel siurprizs waawyde-
boda. aseTi ram misTvis yvelaze
koSmarul sizmarSic ki warmoud-
geneli iyo. saakaSvilis avadmyofur
ocnebas biZina ivaniSvilis “qarTuli
ocneba” daupirispirda da is kargad
xedavs, rom am brZolaSi misi damar-
cxeba gardauvalia.
ratom aris gardauvali saakaSvilis
damarcxeba? _ imitom, rom am pirovnebam
ukve mTlianad amowura mis xelT ar-
sebuli yvela politikuri, socialuri
da moralur-fsiqologiuri resursi.
is kalendaruladac ukve warsuli
droa. amis damamtkicebel sabuTad
isic gamodgeba, rom saakaSvili gamud-
mebiT mxolod imaze akeTebs aqcentebs,
rac warsulSi Seuqmnia. magram sazo-
gadoeba kargad xedavs, rom verc evrop-
ulad gamarTuli gzatkecilebiT da
verc maRlivi SenobebiT Cven evropul
standartebs ver mivuaxlovdebiT.
piriqiT: am oromtrialSi sabediswerod
gauCinarda adamiani, daikarga adamianur
RirebulebaTa mTeli arsenali,
ganadgurda humanisturi faseulobani.
saakaSvilis reJimis pirobebSi arnax-
uli masStabi SeiZina pirovnebis de-
personalizaciis procesma. xelisu-
fleba gamudmebiT cdilobs cxovrebaSi
daamkvidros evrimenis, anu brbodqceuli
adamianis fsiqologia. es ki imas niS-
navs, rom saakaSvilis xelisufleba,
Tavisi arsiT dromoWmuli xelisu-
flebaa da qveynis saTaveSi misi darCena
zogadkacobriuli idealebis winaaR-
mdeg moqmedebis tolfas movlenad
unda Sefasdes.
_ keTili, magram rogorc giTxariT,
am brZolaSi umniSvnelovanesi xalxis
swori arCevania da modiT, im proble-
mebze visaubroT, rac araswor arCevnebs
provocirebs, kargiT?
_ xalxi pirovnebebisagan Sedgeba.
CvenSi ki, rogorc giTxariT, pirovnuli
faqtori absoluturad nivelirebulia.
qarTveli adamiani, dRes, arsebiTad
politikuri manipulaciebis obieqtad
aris qceuli. mas ise epyrobian, rogorc
“kenWismyrel cxovels”, romlis funq-
ciac saarCevno yuTis daxurvasTan er-
Tad sruldeba. samwuxarod, aravin
zrunavs imaze, rom funqcionaluri
obieqtidan is srulyofil subieqtad,
anu Tavisufali arCevanis unaris mqone
Rirseul subietad, anu WeSmarit mo-
qalaqed iqces. xelisufleba adamians
ganixilavs rogorc qveSemrdoms (rac
monarqiruli mmarTvelobisaTvis aris
damaxasiaTebeli) da ara rogorc mo-
qalaqes (respublikuri mmarTvelobis
umaRlesi niSani). am arqaizmis dasa-
Zlevad saWiroa sruliad axali poli-
tikuri atmosfero, axleburi sazoga-
doebrivi urTierTobis damkvidreba.
swored xalxis am imeds ukavSirdeba
dRes biZina ivaniSvilis saxeli. man,
rogorc sayovelTao pativiscemiT
mosilma qvelmoqmedma, biZgi unda misces
qarTuli saxelmwifos humanizacias,
pirovnebis “kulturuli habitusis”
(Spengleri) realizebis process;
ivaniSvilis politikuri gamar-
jvebis safuZveli unda gaxdes misi
sajaro “pirobis wigni”, sadac yve-
laze msxvili asoebiT Caiwereba
adamianis, pirovnebis, moqalaqis
uzenaesoba da misi interesebisadmi
sxva RirebulebaTa daqvemdebarebuli
mdgomareoba, ar unda daviviwyoT,
rom saxelmwifos arseboba, misi arsi
da politikuri orientacia,
mTlianad aris damokidebuli am qvey-
nis moqalaqeTa Sinagan miswrafebe-
bze.
waarTviT adamians moqalaqeobrivi
buneba da Tqven miiRebT uSinaarso,
uistorio da amorful qveyanas! aseT
“qveyanas” rac gnebavT, is uwodeT.
gnebavT saqarTvelo da gnebavT “bananis
respublika”! ai, ra didi mniSvneloba
aqvs “xalxis faqtors”, xalxisas,
romelic umal moqalaqeTa krebulad
unda warmoCindes, vidre usaxur br-
bod.
biZina ivaniSvilis “qarTuli oc-
neba” mTeli qarTveli xalxis
fiqrisa da Sinagani aqtiurobis
mamoZravebel muxtad unda gadaiqces.
es ki aucileblad moiTxovs Cveni
eris kulturul-istoriuli gonis
srul amoqmedebas, istoriuli
mexsierebis wiaRSi CaRrmavebas da
arCil jorjaZiseuli “saerTo ni-
afagis” Semzadebas.
qarTlel xalxs gulwrfelad surs
“Catexili xidis” gamTeleba. mas ena-
treba misive bunebisaTvis esoden damax-
asiaTebeli “naTesauri” grZnobebiT
cxovreba. amitom, Cven, yvelani, gulis
siRrmeSi vatarebT ocnebas erovnuli
Tanxmobis mTavrobaze, im mTavrobaze,
romlis mmarTvelobac, rusTavelisa
ar iyos, “sworad moefineba” didsa da
pataras, romelic ki ar dahyofs da
ganabnevs, aramed Sekravs da SeaerTebs
darRveul erovnul organizms.
erovnuli Tanxmobis mTavroba, ai,
qarTveli xalxis sanukvari ocneba.
biZina ivaniSvili am ocnebis xorc-
Sesxmas unda eswrafvodes. saqarTvelo
aRar unda iyos “zogisTvis deda, zo-
gisTvis kidev _ dedinacvali”, rogorc
amas Tavis droze wuxda akaki, is aRar
unda iyos arc “yure qveynisa” (iovane
sabanisZe), romlis mcxovrebnic “Si-
Sisagan ganilevian da irwevian, viTarca
lerwamni qarTagan ZlierTa”... diax,
dRes saqarTvelo gzajvaredinze imy-
ofeba da qarTvelma xalxma seriozu-
lad unda Seafasos am itoriuli Jamis
mniSvneloba. es ki im SemTxvevaSi
moxdeba, Tu saarCevno kampania biZina
ivaniSvilis mxridan saerTo-saxalxo
moZraobis xasiaTs SeiZens.
_ ki batono, geTanxmebiT, magram ukve
meramdened gaxsenebT, rom am idealebis-
agan qarTveli kaci ukve Zalian dis-
tancirebulia...
_ diax, gasagebia, Tqven gamocdili
Jurnalisti xarT da qarTvel sazoga-
doebas kargad icnobT. qarTveli kaci
dRes naklebad hgavs Tavis istoriul
“me”-s. rogorc grigol robaqiZe SeniS-
navda, is “gamudmebiT gaurbis Tavis
Tavs _ cuds, raTa ipovos Tavisi Tavi
_ ukeTesi”... Cven sakuTar Tavs unda
davusvaT SekiTxva: _ metismetad xom
ar gagvigrZelda aqeT-iqiT sirbili?
xom ar dadga dro, erTxel da samu-
damod davmkvidrdeT WeSmarit faseu-
lobaTa wiaRSi? diax, Cven amaze unda
davfiqrdeT da arCevani ise unda
gavakeToT. biZina ivaniSvilma es tvir-
Tic unda itvirTos da darwmunebuli
var, msgavsi lideris winamZRolobiT
esec SesaZlebeli gaxdeba.
_ rogor viqrobT, ram SeiZleba
Seaferxos es procesi?
_ am procesisaTvis xelis SeSla,
misi Seferxebis yoveli mcdeloba,
saerTo qarTuli saqmis sawinaaRmdego
laSqrobad unda iqnas aRiarebuli.
samwuxarod, aRniSnul process ukve
hyavs Tavisi qileri. es qileri mixeil
saakaSvilia. is cdilobs safuZvelSive
Caklas saerTo niadagze erovnuli
Tanxmobis miRwevis SesaZlebloba. dRes
es kaci Zalze saSiS fazaSi imyofeba;
garSemo zizRs da siZulvils afrqvevs,
pirdapir Camoyalibebul mizanTropad
iqca.
amasTan dakavSirebiT erT sag-
ulisxmo detalze unda SevCerde.
vinc Tvals adevnebs erT-erT
telearxze momzadebul multserials
_ “bananis respublika”, is uTuod
SeamCnevda, rom am filmis mTavari
personaJis prototipi _ mixeil
saakaSvili, Tavisi groteskulobiT
imdenad aRemateba missave mxatvrul
oreuls, rom mayurebels aRarc ki
ecineba... maSin, roca “dardubalaSi”
SevardnaZis gamosaxulebis odnavi
aCqarebac ki komizmis saocar efeqts
qmnida. es imas niSnavs, rom
saakaSvils TviT yvelaze iumoris-
tul JanrSic ki gagrZelebis Sesa-
Zlebloba ar gaaCnia.
es miT ufro iTqmis mis politikur
momavalze. mixeil saakaSvili ukve
komiqsebis personaJebadac ar gamod-
geba.
kacobrioba mudam RimiliT eTxove-
boda Tavis warsuls. Cvenc isRa
dagvrCenia, guldasmiT movemzadoT war-
sulTan gamosaTxoveblad da araviTari
“Sexvedra warsulTan”...
irine gogosaSvili
movemzadoT warsulTan gamosaTxoveblad, araviTari “Sexvedra warsulTan”
(gagrZeleba Semdeg nomerSi)
12 6-13 marti 2012
sportuli kuTxe mihyavs Jurnalist giorgi jalaRanias
iumori
ISSNN 1987-8966 “ilori”
avtorebs ekisrebaT pasuxismgebloba
faqtebisa da monacemebis sizusteze
redaqciis misamarTi:Tbilisi,
baqraZis quCa #6
me-4 sarTuli
sareg. #01018002930
234-32-95
gazeT “iloris”
gacnoba SegiZliaT
“saqinformis”
vebgverdze
WWW.saqinform.ge
mTavari redaqtori: roland jalaRaniasaredaqcio sabWo: zaur gaxaria, Temur qoriZe,
Tengiz kublaSvili, klimenti Selia,
givi somxiSvili, anzor Sonia,
giorgi siWinava, nugzar salayaia (gali)
teqnikuri redaqtori: mixeil CodriSviligazeTis menejeri: zurab qobalia 599-34-37-27
_ ras gevxar, ra dagemarTa?
_ gareT rom gamovdiodi, colma
yvavilebi momayara.
_ yvavilebi da maseTi WuWyiani?
_ yvavilebi qoTanSi ido.
* * *
ebraelis natvra: netavi guruli
mayidina Tavis fasSi da im fasad
gamayidina, ra warmoadgenac sakuTar
Tavze aqvs!
* * *
ekonomikurma krizisma moiara
mTeli azia, evropa, amerika da
mSobliur saqarTveloSi dabrun-
da.
* * *
_ maro, midi, erTi, imRere.
_ ki mara, raRa dros simReraa, Se
kai adamiano, stumrebi xom ukve Sin
wasvlas apireben.
_ rom, apireben da aRar midian,
imitom imRere. daaCqareben.
* * *
_ rom icode, rogor miyvarxar,
rogor miyvarxar, rogor miy-
varxar... magram, Tu gavige, rom mRala-
tob...
_ nu geSinia, ver gaigeb...
* * *
_ Cemi ZaRli saxlSi rom modis,
zars TviTon rekavs xolme.
_ Seni ZaRli iseTi mamaZaRlia,
rom Turme sxvis karebzec rekavs
zars.
_ Sen ra ici?
_ Cemma ZaRlma miTxra.
* * *
_ mito, sad iyavi dilas, jo, geZa-
xdi da ver gagagone!
_ ras gamagonebdi, sauzmeze
“suxarsa” vWamdi...
axlaxan gauwyeT, rom
goris „dilas“ Tavdamsxmeli
daviT CageliSvili yazexeT-
Si, kokSetaus „okJetpesSi“
gadavida. daTo oriode dRiT
saqarTveloSi dabrunda da
interviu CamovarTviT.
„ratom wavedi? Temur
maxaraZem adamianurad da
pirdapir miTxra, vamCnev,
TamaSi ar mogiwevs da jobia
giTxra, vidre mere guli
dagwyvito, magram darCena Tu
gadawyvite, xelfasi geqnebao.
CemTvis marTla kargi un-
doda, magram mxolod
xelfasi ar iyo mTavari,
TamaSi msurda da „dilas“
prezentaciis Semdeg wasvla
gadavwyvite.
yazaxeTSi rom ar wav-
suliyavi, mainc sxva klubSi
gadavidodi. „okJetpesis“
varianti ki SemTxveviT gamoC-
nda. samenejero saagento
„laolasTan“ vTanamSromlob
da icodnen, klubis datoveba
rom msurda.
bedi ar ginda, umcrosi
Tengiz sulaqveliZe klubis
prezidentTan megobrobs da
misgan Seityves, rom
Tavdamsxmels eZebdnen. mere
yvelaferi uceb moxda, su-
laqveliZem zustad aT wuT-
Si SeaTanxma gasinjva, yaza-
xebma TurqeTSi gasinjvaze
Casvla mTxoves, zustad erT
saaTSi aviRe bileTi da „ok-
Jetpesis“ Sekrebaze Cavedi.
fexi mtkioda da amitom
sul 20 wuTi maTamaSes, ma-
gram ori goli gavitane,
erTi sagole gadacema
gavakeTe da mwvrTnels move-
wone. finansuri direqtori
pirobebze damelaparaka da
TamaSis Semdeg erTwliani
kontraqti gamiformes“, - am-
bobs CageliSvili.
„dilas“ yofili
Tavdamsxmelis TqmiT, gorul
klubs transferSi xeli ar
SeuSlia:
„dilaSi“ imdeni kargi
fexburTeli moiyvanes, Cemi
wasvla problemas ar Seqm-
nida. klubis xelmZRvanelo-
ba kargad momeqca, gaTavisu-
flebis furcelze ar maw-
vala da sakiTxi droulad
momigvara, risTvisac madlo-
beli var. yazaxeTSi sezoni
10 marts iwyeba da ganacx-
adSi Cemi Seyvana rom
moeswroT, saqarTveloSi
gaTavisuflebis furclis
asaRebad Camovedi“.
CageliSvili ar malavs,
rom yazaxebma kargi pirobebi
SesTavazes:
„Cveni da yazaxebis pirobe-
bi imdenad gansxvavebulia,
namdvilad Rirda wasvla.
sawyenia, ambiciur „dilaSi“
TamaSi rom ar momiwevs, ma-
gram imasac ver vityvi, rom
guli mwydeba. nebismieri mo-
TamaSisTvis jobia is klubi,
sadac iTamaSebs da ukeTesi
pirobebi eqneba.
erT weliwadSi rom iyidi
binas, dasafiqrebeli arafe-
ria. samwuxarod, aseT
xelfass bevri qarTuli
klubi ver SemomTavazebda
da perspeqtivas velodo?
klubs ukve velaparake da
SeiZleba, zafxulSi Cemi Zma
levanic Caviyvano, romelic
„diladan“ pirveli wris
Semdeg gauSves.
mTavari mwvrTneli
ukraineli viqtor do-
gadailoa. misi varjiSebi da
moTamaSeebTan midgoma Za-
lian momewona. daaxloebiT
iseTi viTareba damxvda, ro-
goric „dilaSi“ - gundi
umaRles ligaSi wleuls ga-
davida, finansurad ar uWirT
da Zalian bevri axali mo-
TamaSe aiyvanes, umTavresad,
serbebi. sakmaod Zlieri gun-
dia da mimaCnia, rom yazax-
eTis CempionatSi ar unda
gagviWirdes.
Casvlis dRidan vfiqrob,
aseTi kargi pirobebi, rom
aqvs yazaxeTis Cempionatis
debiutants, liderebi ra
mdidrebi iqnebian. netav, amis
meoTxedi hqondeT Cvens lid-
erebs da bevrad ukeTesi
klubebi da Cempionati gve-
qneboda.
saqarTveloSic arian
SedarebiT normalurad da-
finansebuli klubebi, magram
amas sistematuri xasiaTi
unda mieces da mere marTla
gveSveleba“.
daTo ambobs, Tu rogor
moaxerxa gundSi Tavis gamo-
Cena:
„axal gundSi damkvidreba
Znelia. sabednierod, kargad
daviwye. „dilaSi“ kargi
Sekrebis gavla da sakon-
trolo SexvedrebSi monaw-
ileoba Zalian damexmara.
mTeli pirveli wrec Ziri-
TadSi vTamaSobdi da 18 matC-
Si 5 goli gavitane, anu
formidan amovardnili ar
viyavi.
aqve ar SemiZlia madloba
ar vuTxra gia cecaZes. Tbil-
isis „lokomotivis“ Semdeg
fineTSi vTamaSobdi.
saqarTveloSi dabrunebuli
aravis vaxsovdi da ori Tve
pirveli ligis saCxeres „Cix-
uraSi“ viTamaSe. cecaZem iqi-
dan mimiwvia „dilaSi“, momi-
naxa gasaRebi da gulSe-
matkivars Cemi Tavi gaaaxsena.
masTan varjiSi CemTvis didi
siamovneba iyo.
ise ar gaigoT, TiTqos
Temur maxaraZesTan varjiSi
ar msiamovnebda da miniS-
nebebs vakeTeb. batoni Temuri
Zalian kargi mwvrTnelia, ma-
gram cecaZe Semtev fexburTs
gvaTamaSebda, Tavdamsxmeli
ki am dros ufro Cndeba“.
zugdidis sasamarTloSi senakeli opozi-
cioneris – revaz xulordavas, saqmeze mo-
rigi sasamarTlo procesi gaimarTa,
romelzec mosamarTle roman xoravam dacvis
mxaris arcerTi Suamdgomloba ar daakmay-
ofila.
advokatma giorgi samuSiam dazaralebul
daviT mgalobliSvilis, misi meuRlisa da
dedis Cvenebebis gabaTileba moiTxova. maT
mier micemuli Cvenebebi erTmaneTisgan gan-
sxvavdeba da faqtobrivi uzustobebia. Tumca
mosamarTlem dacvis mxaris es Suamdgomloba
ar daakmayofila.
amasTan, dacvis mxare iTxovda senakis
policiis gamomZiebel irakli SamaTavas
sasamarTlo procesze dakiTxvas im gare-
moebidan gamomdinare, rom wina sasamarTlo
sxdomaze mowme zurab wulukiZis aRniSvniT,
im dros, roca is winaswari dakavebis izo-
latorSi administraciul sasjels ixdida,
masTan SamaTava Sevida da xulordavas
saqmeze „raRac sabuTebze“ xeli moawerina.
dacvis mxaris gancxadebiT, izolatorSi
wulukiZes gamomZiebelma misTvis sasurvel
Cvenebaze moawerina xeli.
sasamarTlom arc aRniSnuli Suamdgom-
loba daakmayofila.
advokatma sasamarTlo procesze ganacx-
ada, rom mosamarTle tendenciuria da
prokuraturis interesebs atarebs. am mizez-
iT advokatma samuSiam mosamarTlis acileba
iTxova, Tumca mosamarTle xoravam ganacxada,
rom Suamdgomloba dausabuTebelia da
swored am mizeziT is ar dakmayofildeba.
sasamarTlo procesi xulordavas saqmeze
1 marts ganaxlda.
daviT CageliSvili: netav, yazaxebis pirobebi saqarTveloSi gvqondes
saqarTvelos prezidentis mixeil
saakaSvilis amaswinandel iniciativas
ruseTTan savizo reJimis calmxrivad
gauqmebis Sesaxeb, mohyva ruseTis
sagareo saqmeTa saministros ofi-
cialuri warmomadgenlis aleqsandre
lukaSeviCis gancxadeba saqarTvelosa
da ruseTs Soris di plomatiuri
urTierTobebis aRdgenis Taobaze.
ruseTis am keTil nebis sapasuxod
saqarTvelos sagareo saqmeTa ministris
moadgilem sergi kapanaZem ganacxada,
rom saqarTvelo ar aRadgens diplo-
matiur urTierTobas ruseTTan manam,
vidre igi aRiarebs afxazeTisa da
samxreT oseTis damoukideblobas.
saqarTvelos xelisuflebis amgvari
saqcieli adasturebs ruseTis sax-
elmwifo saTaTbiros saerTaSoriso
saqmeTa komitetis Tavmjdomaris moad-
gilis konstantine kosaCevis Sefasebas,
romelmac qarTuli mxaris am inicia-
tivas ubralo propagandistuli aqcia
uwoda.
misi TqmiT, saqarTvelos prezidentis
iniciativa konkretulad ar aris gan-
pirobebuli ruseTis moqalaqeebis in-
teresebze zrunviT. kosaCevis azriT,
es iniciativa propagandistuli aqciaa,
romlis adresati sazRvargareTis
qveynebia.
misive TqmiT, krizisis mkveTri faza
qarTul-rusul urTierTobebSi mas
Semdeg daiwyo, rodesac mixeil
saakaSvilma da misma nacbandam moulod-
neli SeiaraRebuli dartyma miayena
samxreT oseTs, sadac ruseTis mo-
qalaqeTa didi raodenobaa koncen-
trirebuli da romelTa sicocxlesam agresiis Sedegad realuri safrTxe
daemuqra.
„qarTul-rusuli urTierTobebis
normalizeba amgvari calkeuli zomebis
gatarebiT ver moxdeba, romlebic
dakavSirebulia savizo an savaWro re-
Jimebis gamartivebasTan. es SesaZlebeli
iqneba mxolod maSin, rodesac saqarTve-
los xelisufleba ruseTis demonizire-
bas Sewyvets da molaparakebis magidas
miujdeba, magram ara saakaSvilTan“ –
ganacxada kosaCovma.
misi azriT, imisTvis, rom qveynebs
Soris urTierToba gaumjobesdes, au-
cilebelia saqarTvelos xelisuflebam
sakuTari Secdomebi aRiaros, romelic
2008 wlis agvistoSi dauSva.
„Sewyvitos Cveni saerTo sabWoTa
istoriis, maT Soris yvela rusisTvis
da, imedi maqvs, qarTvelebisTvis, didi
samamulo omis periodis damaxinjeba
da omSi dacemulTa gmirebis memori-
alebis vandalurad ganadgureba. aseve
iuridiulad gaaformos valdebuleba
afxazeTisa da samxreT oseTis winaaR-
mdeg Zalis gamouyeneblobis Sesaxeb“
_ aRniSna konstantine kosaCevma.
saqarTvelo-albaneTi - 2:1 Sexvedris 88-e wuTze gatanili go-
lis wyalobiT saqarTvelos safexbur-
To nakrebma albaneTis nakrebi an-
gariSiT 2:1 daamarcxa. es axali sezonis
pirveli oficialuri Sexvedra iyo.
matCis pirveli taimi albanelTa gamar-
jvebiT dasrulda: me-3 wuTze edgar
kanim swrafi golis gatana moaxerxa
da albanelebi daawinaura.
pirveli taimis ganmavlobaSi,
qarTvelebi ar aqtiurobdnen. Tavi
iCina teqnikurma wunmac: fexburTelebi
ver arTmevdnen Tavs flangebze TamaSis
gadatanas, xSiri iyo Secdomebi pasisa
Tu burTis damorCilebis dros.
TamaSis 27-e wuTze albanelebis
karSi arbitrma penalti daniSna, romel-
ic dvaliSvilma ver gamoiyena: mekarem
jer misi dartymuli burTi moigeria,
mere ki damatebiT dartymuli burTic.
qecbaiam meore taimSi ori
fexburTeli Secvala: dauSvili nika
gelaSviliT Caanacvla, xolo gia gri-
galavas nacvlad moedanze daviT
kvirkvelia gavida.
qarTvelma fexburTelebma meore
taimi aqtiurad daiwyes da 48-e wuTze
daviT TargamaZis pasis Semdeg angariSi
sandro kobaxiZem gaaTanabra _ 1:1.
mogvianebiT qecbaiam kidev erTi
fexburTeli Secvala: lado dval-
iSvilis nacvlad oTar marcvalaZe
gamoiyvana.
matCis miwuruls Cvens sasargeblod
kidev erTi penalti dainiSna. al-
banelTa mekarem amjeradac moigeria
daviT TargamaZis „sastarto“ dartyma.
penaltis Semsrulebelma damatebazec
yvelas daaswro da uZlieresad
daartya, magram burTi zeda Zels moxv-
da, amis Semdeg ki aleqsandre amisu-
laSvilma Zlieri dartymiT burTi
badeSi gaaxvia.
xulordavas saqmis sasamarTlo
ganxilva grZeldebasaqarTvelom uari ganacxada ruseTis SemoTavazebaze
diplomatiuri urTierTobis aRdgenis Taobaze