Daha Fazla Bilgi İçin: www.havanikoru.org.tradresini ziyaret ediniz.

Temel GerçeklerTütün reklamları, promosyonları ve sponsorlukları için getirilen kapsamlı yasak, tütün tüketimini azaltmaktadır.

Dünya nüfusunun sadece %5‘i kapsamlı yasak uygulanan ülkelerde yaşamaktadır.

Kısmi reklam yasakları işe yaramamaktadır.

Tütün şirketleri yasakların önüne geçebilmek için dolaylı reklam metotlarını kullanmaktadırlar.

Tütün ReklamlarıTütün reklamları, direkt ve dolaylı yoldan

reklamcılığı, tütün ürünlerinin promosyon vesponsorluklarını ve markaları içermektedir.Bazı ülkelerde, tütün endüstrisi, yazılı vegörsel medyayı, sokak panolarını, elektronikve normal postayı ve interneti ürünlerinipazarlayabilmek için kullanabilmektedir.Örneğin, Dünya Sağlık Örgütü’nün anketinicevaplayan dünya ülkelerinin üçte biri hâlâtelevizyon reklamlarına izin vermektedir.Ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü’nün biraraştırmasına göre, televizyon reklamlarınayasak getirmeyen dünya ülkelerinin üçte biri,yakın zamanda reklam yasaklarını ilkuygulayan ülkeler olacaklar. Dünya ülkelerinin yarısının sadece birazfazlasında yerli dergi ve billboardlar için reklam yasakları uygulanmaktadır.Internet üzerinden yapılan reklamlar ise nadir olarak kontrol edilmektedir.Promosyon satış noktaları, çok güçlüdür ve bu pazarlama yöntemi içinayrılan bütçenin %75’i önde gelen tütün şirketleri tarafındanharcanmaktadır.

Sigara paketleri, tütün endüstrisi için esas reklam kaynağıdır.Tayland, Kanada, Brezilya ve Belçika gibi birçok ülke sigara paketleriüzerine daha büyük puntolarla yazılar ve resimli uyarılar koydukça, tütünendüstrisinin paketler üzerinde reklam yapma fırsatı kısıtlanmaktadır.Buna rağmen, hiçbir ülke, tüm reklamların etkisini tamamen ortadankaldırabilecek düz, sade ve markasız paketlemeyi henüz başlatmamıştır.

Direk tütün reklamları, sayıları giderek artan birçok ülkedekısıtlanmakta ya da yasaklanmaktadır. Bu durum dolaylı reklamcılığınkullanılmasının artmasına yol açmıştır. Dolaylı reklamlar yoluyla yapılantütün pazarlaması yasal boşluklar yoluyla güçlenmektedir. Dolaylı yoldanreklamcılık, spor aktivitelerinin sponsorluklarını, kültürel ve müzikfaaliyetlerinin sponsorluklarını, görüntü ve amblemleri, satış politikalarını,paket tasarımlarında yapılan sahtekârlıkları ve televizyon şovlarında vefilmlerinde ürünlerin yer almasını içermektedir. Diğer dolaylı yoldanreklamcılık şekli ise marka eşleştirmedir -tütün marka isimlerinin, tütünürünü olmayan malların üzerinde kullanılması şeklinde olmaktadır-.Ülkelerin sadece üçte biri marka eşleştirmeyi yasaklamaktadır.

Reklam Yasaklarının ÖnüneGeçebilmek içinDolaylı ReklamlarınKullanılması

Malezya, tütün şirketlerinin reklam yasaklarını kısmiolarak nasıl hile ile bertaraf ettikleri üzerine iyi bir örnekvermiştir. Malezya’da 1982’de televizyon ve radyolardayayınlanan sigara reklamlarıyla ilgili yasak başlatılmıştır.Buna rağmen, dolaylı yoldan reklamcılık oranları, 1980 ve1990’lı yıllarda daha önce herhangi bir ülkede görülmeyenseviyelere çıkmıştır. Uluslararası tütün şirketleri; seyahat,giyim, spor ve müzik üzerine bağımsız olarak hareketedebilecekleri ayr ı bir sektör oluşturmuş lard ır.

1990’ların ortalarında uluslararası tütün şirketleri,Malezya’daki en büyük reklam veren firmalar halinegelmiştir. Harcamaları ulusal reklam harcamaların n % 25’ikadardır.

Müşterek sosyal sorumluluk tütün firmalarının veürünlerinin reklam ı ve promosyonu için artarakkullanılmaktadır.

Reklamlar›nTütünTüketimineEtkisi

Reklamlar tütün tüketiminiartt›rmaktad›r.Özelliklegençlerreklamlarakarfl›savunmas›zkalmaktad›rlarvemarkaefllefltirmeiçinanahedeftirler.Ço€ugeliflmekteolanülkede,gençlerinüçtebirindenfazlas›,markaamblemiiçerenbireflyayasahiptir.Dünyaçocuklar›n›nyar›s›,tütünürünlerininserbestda€›t›m›naizinverilenülkelerdeyaflamaktad›rlar.

Tütün endüstrisi, insanlar› marka de€ifltirmelerido€rultusundacesaretlendirmekiçinreklamgörevinidevamettirmektedir.Endüstridokümanlar›göstermifltirki;reklamlar,sigaraiçmeklebütünleflenba€›ms›zl›k,gözkamaflt›r›c›l›kvemaçoluk gibi bir tak›m karakteristik özelliklere nedenolmaktad›r.Markalaflma; sigarakullan›c›lar›n›n sigaray›b›rakmakonusundacesaretlerinik›rmak,yenibafllayanlar›cesaretlendirmekvetütünpazarlamas›nagetirilenk›s›tlamalar›zay›flatmakiçinkullan›lmaktad›r.

04REKLAM YASAKLARI

Daha Fazla Bilgi İçin: www.havanikoru.org.tradresini ziyaret ediniz.

04REKLAM YASAKLARI

1750

1700

1650

1600

1550

1500

1450

Ban

No ban

1981 1991

Year

Türkçe Yazısı yazılacak

Türk

çe Y

azıla

cak

Tütün Kontrolü ÇerçeveSözleşmesiTütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’nin 13.maddesi gereğince Taraflar; doğrudan vedolaylı olarak yapılan tütün reklam,promosyon ve sponsorlukları kapsamlı olarakyasaklamaya izin veren önlemleriuygulamalıdırlar. Bu önlemler aynı zamanda,Tarafların ülkelerinde vuku bulan sınır ötesireklamcılığın yasaklanmasını da içermelidir

EN İYİ UYGULAMATütün reklam, promosyon vesponsorluklarının tüm direkt vedolaylı formları için kapsamlıyasak uygulanması.

Tütün endüstrisi tarafındangönüllü olarak oluşturulanuygulamaların bertaraf edilmesi.

“Reklam”, “sponsorluk” ve“promosyon” terimlerinintitizlikle tanımlanması.

Yasağın ülke içinde üretilenveya ülkeye giren tümpromosyonları kapsaması

Ürün paketlerinin ticari olaraksergilenmesine yasakgetirilmesi

Yasağı hlal edenlere karşı ciddicezaların uygulanması

Yasağın en iyi şekildeuygulandığını beyan edilmesi

Yasağın, gerektiğinde endüstritaktikleri ve medyateknolojilerindeki yenilikleriiçerecek şekilde düzenlenmesi

Tütün Reklamları Neden Yasaklanmalı?Kapsamlı reklam yasakları, sigara tüketimini düşürebilir. Reklam yasaklarının yürürlüğe

girdiği ülkelerde tütün tüketiminde %16’ya varan bir düşüş yaşanmıştır. Yüksek gelirgrubunda bulunan ülkelerde yapılan bir araştırmaya göre sigara reklamlarına ve promosyonunayapılan kapsamlı yasaklar tütün tüketimini %7,4 düşürebilir. Sigara tüketimindeki düşüş,grafik reklam yasakları uygulanan ülkelerde uygulanmayan ülkelerdekilere göre daha diktir.

Yapılan çalışma aynı zamanda, kısmi reklam yasaklarının veya gönüllü anlaşmalarınsigara tüketiminde çok az veya hiç etkisi olmadığını göstermiştir. Tütün reklamlarının tümçeşitlerini yasaklamanın birçok faydası vardır.

Kadınları ve genç nüfusu hedef almak tütün şirketleri için zor hale gelmektedir.Hâlihazırda sigara içenlerin güvenini kazanmasını veya sigara içmeye başlayacaklarınmotive olmasını zorlaşmaktadır.Tütün kullanımının daha çekici hale gelmesini engellemektedir.Sigaranın sosyal kabul edilebilirliğini azaltmaktadır.

Bununla beraber, dünya nüfusunun sadece %5’i, tütün reklam, promosyon vesponsorluklarının kapsamlı yasak olduğu ülkelerde yaşamaktadırlar. Birçok ülke kısmiyasaklara sahiptir fakat sürekli olarak uygulanmamaktadırlar. Dünya genelinde şu anda ellidört ülkede hiçbir yasak yoktur.

Kısmi Reklam Yasakları Neden İşe Yaramıyor?Tütün endüstrisi, uygun bulduğu her yerde reklam yasaklarının hile ile önüne geçmeye

ve gönüllü anlaşma yapmaktadırlar. Örneğin, denetlenmemiş medya reklamlarını vemetotlarını değiştirmektedirler. Buna bir örnek Tayland’tan verilebilir: 1992 yılında Taylandtütün reklamlarını yasaklamıştır. Bu nedenle British American Tobacco (BAT) sponsorlukstratejisini, motor rallileri ve motosiklet yarışlarıyla değiştirmiştir. BAT, ulusal düzenlemelerizayıflatmak için bölgesel rakiplerin yayınlarını kullanmıştır. Tayland, yakın zamanda tütünürünlerinin ülkedeki bütün satış noktalarında gösterimini yasaklayan mevzuatı kullanmayabaşlamıştır.