Transcript

YILYE

AR: 1

1 SA

YIIS

SUE:

50

KASI

MNOVEMBER - ARALIKDECEMBER 2009

TAŞIT ARAÇLARI YAN SANAYİCİLERİ DERNEĞİASSOCIATION OF AUTOMOTIVE PARTS & COMPONENTS MANUFACTURERS

89

üyelerimize üye katıyoruz!

growth is going on

2 6

Future of electric vehicles

Elektrikli araçların geleceği

50.

Tarımdan turizme, sanayiden kültüre kadar İzmir her konuda ben varım diyorİzmir is everywhere from agriculture & tourism toIndustry & Culture

>

Ege Bölgesi yatırım umudunu kaybetmiyorAegean Region has still hope for investment

>

Ender YorgancılarEge Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu BaşkanıAegean Region Chamber of IndustryChairman of the Board

İstanbul COMVEX Ticari Araçlar ve Yan Sanayi Fuarı

Istanbul COMVEX Commercial Vehicles and Components Fair

>

TAYSAD DERGİDEN

4

FROM TAYSAD MAGAZINE

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Sevgi ÖzçelikTAYSAD Kurumsal İletişim UzmanıCorporate CommunicationSpecialist

u Bu ay elinize dergimizin 50’inci sa-yısını ulaştırdık. Bu bizim için büyük bir gurur kaynağı. TAYSAD Dergi, Türk otomotiv yan sanayini daha güçlü bir hale getirmek için ortak bir platform yaratmak adına yayın hayatına baş-ladı. Yıllar içinde bu ortak platform, 270 üyemizin sesi, onların Türkiye’ye ve dünyaya açılan kapısı olmaya baş-ladı. Sayfalarımızdan sayısız ismin, bazen de duayen-lerin görüşlerine ve düşüncelerine ulaştınız. Sektörün problemlerine getirilen farklı çözümleri, otomotiv sek-törünün geleceğine ilişkin yeni vizyonları okudunuz ya da bu sayfalardan hiç tanımadığınız ama komşu oldu-ğunuz bir yan sanayicinin hikayesini öğrendiniz. Bizler bu dergiyi hazırlarken, hayatınızdaki değerlerden biri-si olan işinize katkıda bulunmanın yanı sıra bu ülkenin baş tacı olan bir sanayiye hizmet etmeye çalıştık.

İşte bu yüzden, dergimizin 50. sayıya kadar ulaşmasına ilan vererek katkıda bulunan tüm üyelerimize, paydaş-larımıza ve sanayi destekçilerimize teşekkür etmek is-tiyoruz. Ayrıca dergide emeği geçen TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanımız Ömer Burhanoğlu’na, eski ve yeni tüm yayın kurulu üyelerimize ve yıllardır uyumlu bir şe-kilde çalıştığımız iş ortağımız Mavi Tanıtım’ın tüm çalı-şanlarına çok teşekkür ederiz.

Nice 50. sayılara…

Saygılarımla,

50. sayımıza ulaştık!

uThis month you have received our 50th issue. This is a big source of pride for us. TAYSAD magazine started its life to create a common platform in order to strengthen Turkish supply industry. This common platform then became

voice of our 270 members, their gate to Turkey and the World. You have reached to many veterans’ thoughts and ideas. You have read different solutions to sectoral problems, new visions for the automotive sector or you have learnt the story of an industrialist who was the ne-ighbour you never know. We have tried to serve this in-dustry, which is very important for this country, in additi-on to contribute your work during our preparations.

That’s why we would like to thank all of our member who have contributed to TAYSAD Magazine reach its 50th issue. Besides we would like to thank our chairman Ömer Burhanoğlu, to all our publishing committee and our business partner Mavi Tanıtım’s employees for the-ir efforts.

Wish you more...

Regards,

Our 50th Issue!

İÇİNDEKİLER

6

CONTENTS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

TAYSADDERGİ MAGAZINE

Yıl Year: 11 Sayı Issue: 50Kasım November - Aralık December 2009

Sahibi Publisher:TAYSAD adına Yönetim Kurulu Başkanı For TAYSAD, Chairman of the Board of Directors:Ömer Burhanoğlu

Yazı İşleri Müdürü Editor in Chief:Özlem Gülşen

Yayın Kurulu Editorial Board:Ömer BurhanoğluDr. Mehmet DudaroğluÖzlem GülşenSevgi Özçelik

İçerik Content:Mavi İçerik Grubu

Editör Editor:Demet Sunar, [email protected]

Reklam Advertisement:Murat Dilicioğlu, [email protected] Caferzat, [email protected]

Yönetim Yeri Management Centre:TOSB - TAYSAD Organize Sanayi Bölgesi 1. Cad. No: 10/1 Şekerpınar 41480 Kocaeli - TürkiyeTel: +90 262 658 98 18Faks: +90 262 658 98 39www.taysad.org.tr [email protected]

Yapım Production:Mavi Tanıtım ve İletişimAyrılık Çeşme Sok. No: 122Yeldeğirmeni 34500 Kadıköy - İstanbulTel: +90 216 418 59 31Faks: +90 216 348 95 [email protected]

Baskı Printed by:Özgün Ofset Tic. Ltd. Şti.Yeşilce Mah. Aytekin Sok. No: 21Otosanayi 4. Levent-İstanbulTel: +90 212 280 00 09

Çeviri Translation:Burçin Yeşiltepe

Kapak Cover:Mavi Tanıtım

Ulusal - Türkçe/İngilizce - İlmi -İki Ayda Bir Yayımlanır Tüm yayın hakkı TAYSAD’a ait olup kaynak gösterilmek suretiyle alıntı yapılabilir. Tüm reklamların sorumluluğu reklam veren firmalara, yazılardaki görüşler yazarlarına aittir.TAYSAD Dergi parayla satılmaz.All publishing rights reserved by TAYSAD and the content may be quoted by indicating source. Advertisements are the liability of advertising firms. Opinions are the liability of writer. TAYSAD Magazine is distributed free of charge.

Avrupa Otomotiv Yan Sanayicileri DerneğiTAYSAD CLEPA üyesidirTAYSAD is a Member of CLEPA

C L E P A

Sevgi ÖzçelikTAYSAD Kurumsal İletişim UzmanıCorporate Communication Specialist

4 TAYSAD DERGİ’DENFROM TAYSAD MAGAZINE

50. sayımıza ulaştık! Our 50th Issue!

37 40

8 AJANDAAGENDA

12 SEKTÖRDEN HABERLERNEWS FROM AUTOMOTIVE SECTOR

Sektöre kısa bir bakışSectoral Overlook

13 Türkiye'de otomobil pazarı yüzde 30 daraldıAutomobile markets in Turkey shrinked by 30 percent

Trafiğe kaydolan araç sayısı arttıRegistered Vehicles are Increased

14 Temsa'nın yeni marka logosuTemsa launches new brand identity

15 Renault Trucks yeni Euro5için gün sayıyorRenault Trucks final countdown for new Euro5

Tofaş'tan "Eski Hamam Eski Tas" sergisiTofaş’s Exhibition "Eski Hamam Eski Tas / Old Bath Old Bowl"

16 Türk otomotivine ABD yolu açıldıTurkish Automotive to be in US

17 Otokar Doruk'a, "Grand Award" ödülü“Grand Award” for Otokar Doruk

Travego ‘2010 Yılının Otobüsü’ seçildiTravego “Coach of the Year 2010”

Özlem GülşenTAYSAD Genel SekreteriSecretary General, TAYSAD

18 GENEL SEKRETER MESAJIMESSAGE FROM SECRETARY GENERAL

“Avrupalıların yüzde 50’si hemen elektrikli araç almaya hazır”“50 percent of Europeans are ready to buy electric cars”

22 TAYSAD’DAN HABERLERNEWS FROM TAYSAD

TAYSAD II. Fotoğraf Yarışması sonuçlandıTAYSAD II. Photo contest finalized

24 TAYSAD İzmir’deTAYSAD in Izmir

26 Otomotiv Tedarik Sanayi Dünyaca Ünlü Guru Toshio Horikiri ile buluştu!Automotive Supply Industry met with World Famous Guru Toshio Horikiri

28 TAYSAD, Kocaeli Üniversitesi ile fikir üretecekTAYSAD is going to generate ideas with Kocaeli University

7Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

29 İş dünyası ‘Yalın Zirve’de buluşacak Business World will meet at Lean Summit

30 Küresel başarı içinsürdürülebilir rekabet gücüMeeting point for sustainable competitiveness

36 EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜAEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Ege Bölgesi yatırım umudunu kaybetmiyorAegean Region has still hope for investment

37 "Tarımdan turizme, sanayiden kültüre kadar İzmir her konuda ben varım diyor"“İzmir is everywhere from agriculture & tourism to Industry & Culture”

Ender YorgancılarEge Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu BaşkanıAegean Region Chamber of IndustryChairman of the Board

40 “Kesinlikle yılmak yok”“No room for qualing”

Mehmet TiryakiEge Bölgesi Sanayi OdasıMeclis BaşkanıEBSO Chairman of Assembly

42 Mustafa ZaimHayes Lemmerz Jantaş A.Ş. ve HL İnci  A.Ş. Yönetim Kurulu BaşkanıHL International Küresel Yönetim DanışmanıHayes Lemmerz Jantaş A.Ş. andHL İnci  A.Ş. Chairman of the BoardHL International Global Management Consultant

46 Mehmet AttilaEge Endüstri Genel MüdürüEge Bölgesi Sanayi Odası Meclis ÜyesiEge Endüstri General ManagerAegean Region Chamber of Industry Assembly Member

94 TAYSAD ÜYELERİTAYSAD MEMBERS

92 TAYSAD’IN YENİ ÜYELERİTAYSAD NEW MEMBERS

90 BASINDA TAYSADTAYSAD IN PRESS

86 ÜYELERDEN HABERLERNEWS FROM MEMBERS

84 FUARFAIR

İstanbul COMVEX Fuarıİstanbul COMVEX Commercial Vehicles and Components Fair

83 MEVZUATREGULATIONS

Yatırım indiriminde gelinen son nokta

80 ÜRÜN SORUMLULUĞUPRODUCTS LIABILITY

Günümüzde ürün sorumluluk ve geri çağırma sigortaları

78 Elektrikli araç kullanımı"teşvik edilecek “Electric Vehicle Usage will be promoted”

79 Elektrikli otomobiller çağına hazırlıklı olun “Be Prepared for the Electric Automobiles Era”

Nihat ErgünSanayi ve Ticaret Bakanı

76 Sıfır salımlı elektrikli Fluence Bursa'da üretilecekElectric Fluence with zero emission will be manufactured in Bursa

68 ELEKTRİKLİ ARAÇLARELECTRIC VEHICLES

2020 elektrikli araç yılı olacak2020 will be the year of electric vehicles

66 Turgut CankılıçBMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. Genel Müdür Baş Yardımcısı (Sınai ve Ticari)BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. Vice General Manager (Industry and Commerce)

62 Göksel Pakerİnci Akü San. ve Tic. A.Ş., CEOCEO of Inci Aku

48 Sinan AkınEge Fren A.Ş., Genel MüdürGeneral Manager, Ege Fren A.Ş.

50 M. Fatih UysalNorm Cıvata San. ve Tic. A.Ş.Yönetim Kurulu Başkan YardımcısıNorm Cıvata San. ve Tic. A.Ş.Deputy Chairman

42 62 66

AJANDA

8

AGENDA

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Eğitim Training

03-04 Kasım November 2009

Profesyonel Satış ve İkna Teknikleri Professional Sales Techniques Training

UTAYSİB desteğiyle üyemiz CMS’nin evsahipliğinde İzmir’de gerçek-leştirilen ve Özkan Kaymak tarafından verilen eğitimde, işletmedeki yönetici ve temsilcilerin özellikle fark atmak ve rekabetten sıyrılmak için gereken tutum, teknik ve yaratıcılıklarını geliştirebilmeyi ve sonuç olarak “Yüksek ve Kârlı Satış Başarısı” sağlatmak amaçlandı.

The training given by Özkan Kaymak, hosted by CMS and supported by UTAYSİB in İzmir. The content of the training aimed to provide executives and representatives of the enterprises necessary knowledge on making a difference, attitutde, techniques and creativity to leave competitors be-hind, finally ensure “high and profit sales success” .

Eğitim Training

09-10 Kasım November 2009

Bütçe ve Kontrolü EğitimiBudget and Control Training

UTAYSİB desteğiyle Bursa’lı üyelerimiz için düzenlenen eğitimde Prof.Dr.Rüstem Hacırüstemoğlu bütçe hazırlama teknikleri hakkında katı-lımcıları bilgilendirdi.

Prof.Dr.Rüstem Hacırüstemoğlu informed our Bursa members with UTAYSİB’s support.

Eğitim Training

10-11 Kasım November 2009

İstatistiksel Proses Kontrol (SPC)Statistical Process Control (SPC)

UTAYSİB desteğiyle derneğimizde gerçekleştirilen SPC egitiminde, günlük hayata indirgenmiş SPC örnekleri ile geniş yelpazede kullanım alanlarını tanıtıldı ve SO/TS 16949:2002 temelinde uygulama alanla-rını anlatıldı.

Daily SPC samples and areas to use elaborated and based on SO/TS 16949:2002 implementation areas told to participants with UTAYSİB’s support.

Eğitim Training

12-13 Kasım November 2009

Bayi Yönetimi ve Teşvik TeknikleriDealer Management and Incentive Techniques

UTAYSİB desteğiyle derneğimizde üst düzey katılım ile gerçekleştiri-len Bayii Yönetimi ve Teşvik Teknikleri eğitimi Özkan Kaynak tarafın-dan verildi.

Training ended in our center by Özkan Kaynak with UTAYSİB’s support

Eğitim Training

12-13 Kasım November 2009

APQP - PPAP EğitimiAPQP - PPAP Training

UTAYSİB desteğiyle ve Konya Sanayi Odası’nın evsahipliğinde, Konya’daki üyelerimiz için düzenlenen eğitim Hayati Çağlar’ın anla-tımı ile yapıldı.

The training held in Konya for our Konya members with the support of UTAYSİB and instructed by Hayati Çağlar.

Eğitim Training

17-18 Kasım November 2009

Proje Yönetimi EğitimiProject Management Training

UTAYSİB desteğiyle derneğimizde gerçekleştirilen Proje Yönetimi eği-timinde, günümüz iş dünyasında ihtiyaç duyulan proje yönetim bece-rilerinin katılımcılara kazandırılması amaçlandı.

The training aimed to provide necessary project management skills to participants. Training was held by support of UTAYSİB.

Toplantı Meeting

17-18 Kasım November 2009

Kalite KongresiQuality Congress

Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı’nda yapılan ve ana teması “Sürdürü-lebilir Topluma Dönüşüm” olan Kalite Kongresi’ne Genel Sekreter Öz-lem Gülşen katıldı.

Under the theme of “Transition to Sustainable Society”, Quality Congress held at Lütfi Kırdar Congress and Convention Center. Secretary General Özlem Gülşen participated the congress.

Toplantı Meeting

19 Kasım November 2009

CLEPA Aftermarket KonferansıCLEPA Aftermarket Conference

Brüksel’de gerçekleştirilen CLEPA Aftermarket Konferansı’na derneği-mizi temsilen Genel Sekreter Özlem Gülşen katılmıştır.

Özlem Gülşen participated the conference which was held in Brussels.

9Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Eğitim Training

20-21 Kasım November 2009

ISO 16949 KYS Temel ŞartlarISO 16949 QMS

UTAYSİB desteğiyle üyemiz Sarıgözoğlu’nun evsahipliğinde Manisa’da gerçekleştirilen ve InoTec firması tarafından verilen eğitimde TS 16949:2002 KYS’nin temel şartları ele alındı.

Held in Manisa, the training given by InoTec and composed of basics of TS 16949:2002 QMS.

Seminer Seminar

23 Kasım November 2009

ISG SemineriISG Seminar

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı Güvenliği Genel Mü-dürlüğü, TAYSAD ve ANSELL işbirliğiyle Kişisel Koruyucu Donanımlar Yönetmeliği ile ilgili tarafların sorumluluklarını ve duyarlılıklarını ar-tırmak amacıyla gerçekleştirilen seminer Bostancı Green Park Otel’de yapıldı.

The seminar held in collaboration of Ministry of Labor and Social Security, the Directorate General of Occupational Health & Safety, Personal Pro-tective Equipment Regulations TAYSAD and Ansell in order to increase the awareness of the interested parties about their responsibilities.

Eğitim Training

24-25 Kasım November 2009

Süreç YönetimiProcess Management

UTAYSİB desteğiyle üyemiz Norm Cıvata’nın evsahipliğinde İzmir’de gerçekleştirilen eğitimde, boyutu ve sektörü ne olursa olsun tüm ku-rumlar bünyesinde gerçekleştirilmesi gereken süreç tanımlama ve yö-netimi aktiviteleri uygulama ağırlıklı olarak ele alındı.

Training held in İzmir, hosted by Norm Civata and supported by UTAYSİB. The content composed of process determination and mangament activi-ties with implementation.

Toplantı Meeting

25 Kasım November 2009

Kocaeli Üniversitesi – TAYSAD İşbirliği Protokolü İmza Günü Kocaeli University – TAYSAD Collaboration Protocol Ceremony

Kocaeli Üniversitesi ve TAYSAD arasından imzalanan protokolün kap-samında, teknolojik, bilimsel projeler ve araştırmalar, insan kaynakları-nın eğitimi gibi konulardaki ortak çalışmalar yer alacak.

Within the context of this protocol mutual researches, scientific projects and trainings will be conducted.

Toplantı Meeting

03 Aralık December 2009

2023 Vizyonu Otomotiv ÇalıştayıVision 2023 Automotive Workshop

UİB – Uludağ İhracatçı Birlikleri’nde gerçekleştirilecek olan 2023 Viz-yonu Otomotiv Çalıştayı’na derneğimizi temsilen Genel Sekreter Öz-lem Gülşen katılacaktır.

Özlem Gülşen will participate to the workshop held by UİB.

Eğitim Training

08-09 Aralık December 2009

Kalite MaliyetleriQuality Costs

UTAYSİB desteğiyle düzenlenecek eğitimde, kalite maliyetlerinin doğ-ru teknik ve göstergeler yardımı ile takibinin ve kontrol altına alınma-sı sürecinin katılımcılara uygulamalar aracılığı ile aktarılması amaçla-nacaktır.

The training, which is supported by UTAYSİB, aims to provide knowledge on follow up and management of maquality costs with correct techniqu-es and indicators.

Eğitim Training

07-08 Aralık December 2009

Maliyet Muhasebesi EğitimiCost Accounting

UTAYSİB desteğiyle düzenlenecek eğitim Prof.Dr.Rüstem Hacırüste-moğlu tarafından verilecek ve TAYSAD merkezinde gerçekleştirilecek-tir.

Prof.Dr.Rüstem Hacırüstemoğlu will be the trainer of the training which will be held at TAYSAD with support of UTAYSİB.

Fuar Fair

03-06 Aralık December 2009

İstanbul COMVEX Ticari Araçlar ve Yan Sanayi Fuarı İstanbul COMVEX Commercial Vehicles and Supply Industry Fair

Comvex 2009, OSD Otomotiv Sanayi Derneği, TAİD Ticari Araç İt-halatçıları Derneği, TAYSAD Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği ve Tüyap Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. işbirliği ile TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilecektir.

Comvex 2009 will be held at TÜYAP Convention Center with cooperation of OSD, TAİD, TAYSAD and Tüyap.

AJANDA

10

AGENDA

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Seminer Seminar

09 Aralık December 2009

Tedarik Zinciri Risk Yönetimi SemineriTedarik Zinciri Risk Yönetimi Semineri

TAYSAD ve Marsh Sigorta ve Reasürans Brokerligi A.Ş. işbirliği ile ger-çekleştirilecek seminerde Marsh Sigorta Amerika merkezinden uzman Gary Lynch konuşmacı olarak yer alacaktır.

The seminar will be held by Marsh Inc. And TAYSAD with the participation of guest speaker Gary Lynch from Marsh Insurance America.

Seminer Seminar

10 Aralık December 2009

Şirket Bilançosunda Görünmeyen Varlık Çalışanın Etkin Yönetimi ve Kültür Dönüşüm Aracı:KoçlukThe invisible balance sheet assets in the company Active Management of Employee and Cultural Transformation Tool: Coaching

Yöneticilerin çalışanları daha etkin yönetebilmek ve geliştirmek, do-layısıyla kurumlarını ileri götürebilmek için kullanabilecekleri yeni bir araç olan koçluğun temel yetkinlikleri hakkında ön bilgilendirme yap-mak ve bunların nasıl kullanılabilecekleri ile ilgili bir çalışma alanı oluş-turmak amacıyla gerçekleştirilecek seminer TAYSAD’da yapılacaktır.

Seminar aims to provide basic competence to managers on coaching which is a new a tool to manage and develop their employees more ef-fectively.

Eğitim Training

11 Aralık December 2009

Rekabet KurallarıCompetition Rules

MIDA Institute tarafından verilecek olan eğitimde, genel olarak Reka-bet Hukuku, örnek kararlarla Rekabet hukukunda karteller, Rekabet Ka-nunu muafiyet sistemi, hakim durum ve Rekabet Kurumu uygulama-larına değinilecektir.

MIDA Institute will provide the training about Competition Law, cartels with sample cases, competition law exemptions, present situation and competition institution’s implementations.

Eğitim Training

15-16 Aralık December 2009

Yurtdışı Pazarlama TeknikleriInternational Marketing Training

MIDA Institute tarafından verilecek olan eğitimde, ihracat yapmak ve mevcut ihracatlarını artırmak isteyen firmalar için pazar analizi, yeni müşteri bulma ve satış arttırma teknikleri aktarılacaktır. MIDA Institu-te will provide the training for the companies which aims to export and increase present export potential. The training will elaborate on market analysis, new customer finding and sales increasing techniques.

Toplantı Meeting

15-16 Aralık December 2009

8. Sanayi Kongresi8th Industry Congress

Ana teması “Sürdürülebilir Rekabet Gücü: Kriz Sonrası Yeni Yön” olarak belirlenen İSO 8. Sanayi Kongresi’ne Genel Sekreterimiz Özlem Gül-şen katılacaktır.

Sustainable Competition Power: New Ways after Crisis will be the theme of the congress and Özlem Gülşen will participate on behalf of TAYSAD.

Toplantı Meeting

16 Aralık December 2009

Bursa Üye ToplantısıBursa Member Meeting

Üye Toplantımıza Bursa’da faaliyet gösteren tüm üyelerimiz davetli-dir. Ajandanıza şimdiden not etmenizi rica ederiz.

All our members located in Bursa are invited to the meeting.

Eğitim Training

22-23 Aralık December 2009

Alternatif Finansman TeknikleriAlternative Finance Techniques

MIDA Institute tarafından verilecek olan eğitimde, banka kredile-ri ve banka kredilerine alternatif olabilecek nitelikteki finansman tür-leri hakkında karşılaştırmalı bir analiz yapma yeteneği kazandırılma-sı, kredilerin rakibi olan ürünlerin tanıtılması ve ihracata yönelik çalı-şan KOBİ’lerde finansman ihtiyacı ve türünün belirlenmesi başlıkları-na değinilecektir.

The training will provide knowledge on bank loans and alternative finance options, in addition to gaining ability to analyze comparison about these options, and finance need of SMEs that mostly operates export focused.

Eğitim Training

17-18 Aralık December 2009

Kim Haklı? Mühendisler mi Yoksa İşletmeciler mi? Peki “Bütünsellik” Nerede?Who’s Right? Engineers or Managers? Where is the Wholism?

UTAYSİB desteği ile düzenlenecek ve Vira Danışmanlık tarafından ve-rilecek olan eğitimde, işletmelerin içinde yer alan “mühendis” köken-li kişilerin, iş ve yaşamdaki bütünselliğine katkı sağlanması amaçlana-caktır. Beynin işleyişinde ve yaşama yansıtılmasında etken olan “bü-tünsellik” farklı başlıklar altında ele alınacaktır.

The training aims engineers to contribute and participate the wholism in business life more effectively and wholism will be elaborated with diffe-rent aspects. The training will be supported by UTAYSİB and held by Vira Danışmanlık.

11Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Eğitim Training

15-16 Aralık December 2009

Problem Çözme TeknikleriProblem Solving Techniques

UTAYSİB desteği ile düzenlenecek ve İzmir’de gerçekleştirilecek olan eğitimde, problem ve problem çözme teknikleri açıklanacak, çeşitli ör-nekler ve vaka çalışması ile bilgiler pekiştirilecektir.

With the support of UTAYSİB, training will be held in İzmir and focus on problem, problem solving techniques, sample cases.

Eğitim Training

29-30 Aralık December 2009

Yaratıcı Problem Çözme Teorisi (TRIZ)The theory of inventor’s problem solving (TRIZ)

UTAYSİB desteği ile düzenlenecek ve Bursa’da gerçekleştirilecek olan eğitimde TRIZ teorisi kullanılarak günlük problemlere yaratıcı çözüm-ler üretme becerisinin kazandırması amaçlanacaktır.

The training aims to provide knowledge on TRIZ; implementing the theory to daily live and increasing problem solving skills. The training will be held in cooperation with UTAYSİB.

Eğitim Training

28-29 Aralık December 2009

ISO TS 16949 KYS İç DenetçiISO TS 16949 KYS Internal Auditor

UTAYSİB desteğiyle Konya Sanayi Odası’nın evsahipliğinde Konya’da gerçekleştirilecek olan eğitim InoTec eğitmenlerinden Şenay Mutlu ta-rafından verilecektir.

Şenay Mutlu from InoTec will give the training, which is supported by UTAYSİB and hosted by Konya Chamber of Industry.

Eğitim Training

28 Aralık December 2009

Altı Sigma Bilgilendirme EğitimiSix Sigma Dissemination Seminar

UTAYSİB desteği ile düzenlenecek ve Bursa’da gerçekleştirilecek olan eğitimde, kurumlara 6 sigma felsefesini tanıtarak, 6 sigmanın önemini kavramalarını ve kurumlarında uygulamak için neler yapılması gerekti-ğini planlamalarını sağlamak amaçlanacaktır.

With cooperation of UTAYSİB, training will be held in Bursa and focus on 6 Sigma philosophy and what to do to ensure institutions to understand the importance of 6 Sigma.

SEKTÖRDEN HABERLER

12

NEWS FROM AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

FirmalarCompanies

OtomobilPass. Car

% K. KamyonL. Truck

% B. KamyonM. Truck

% KamyonetPick Up

% OtobüsBus

% MinibüsMini-Bus

% MidibüsMidi-Bus

% TraktörF. Tractor

% ToplamTotals

A.I.O.S. 182 43 70 0 864 46 1.116

BMC 1.401 25 655 0 589 11 1 0 2.626

Ford Otosan 1.327 23 121.868 48 9.074 98 132.269

Hattat 381 3 381

Honda Türkiye 15.903 4 15.903

Hyundai Assan 39.926 9 39.926

Karsan 234 4 5.742 2 5.976

M. Benz Türk 2.735 48 2.417 48 5.152

Man Türkiye 1.274 25 1.274

Otokar 689 0 201 4 171 2 713 38 1.774

Oyak Renault 226.349 54 226.349

Temsa 240 57 694 0 584 11 301 16 1.799

Tofaş 77.222 18 126.776 49 203.998

Toyota 60.979 15 80.979

Türk Traktör 11.395 97 11.395

Toplam 420.379 100 422 100 5.697 100 256.494 100 5.025 100 9.246 100 1.878 100 11.776 100 710.917

Kaynak OSD K. Kamyon: AYA 3.5-1.2 Ton, L. Truck: GVW: 3.5-12 Ton, B. Kamyon: AYA 12 Ton’dan Büyük, M. Truck: GVW 12 Ton And Up

Otomotiv sanayi firmalarının 2009 yılı 10 aylık üretimleriProduction of automotive manufacturers in the first 10 months of 2009

uOtomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre, 2009 yılı Ocak-Ekim dö-neminde, üretim ve ihracatta 2008 yılı-nın aynı dönemine oranla önemli daral-ma devam etti.

2008 Ekim ayına göre, otomotiv sana-yisinin 2009 Ekim ayı toplam ihracatı yüzde 24,4 otomobil ihracatı ise yüzde 27,3 oranında arttı.

2009 yılının 10 aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla toplam ih-racattaki düşüş ise yüzde 39,1 düzeyin-de oldu.

ÖTV indirimi uygulamasının sona er-mesine sayılı günlerin kalmasına bağ-lı hareketlik ve gelecekteki talebin de öne çekilmesiyle birlikte Eylül ayında önemli oranda artan otomobil satışla-rı, ÖTV indiriminin 30 Eylül 2009 tari-hinde sona ermesiyle birlikte Ekim ayın-da, geçen yıla göre yüzde 30,1 oranın-da azalarak, 13 bin 828 adet düzeyinde gerçekleşti. Bu nedenle Eylül ayına göre talep de yüzde 74 oranında geriledi.

Özellikle orta ve ağır ticari araçlar ve traktörde talep ile üretimde önemli ka-

yıplar yaşanmaya devam etti. Aynı dö-nemde pazar, hafif ticari araçlarda yüz-de 11 ve özellikle ağır ticari araçlarda yüzde 47 gibi önemli bir oranda daraldı.

Ağır ticari araç üretimindeki keskin dü-şüş devam etti. 2009 yılı Ocak-Ekim döneminde ticari araç üretimi 5 yıl ge-riye giderek, 2004 yılı Ocak-Ekim döne-mi üretim değerlerinin altında gerçek-leşti. Büyük kamyon üretimi 57 bin adet ile 2002 yılı düzeyinde kaldı.

Türk otomotiv sanayinin yılın 10 aylık döneminde toplam üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33,4 oranında daralarak, 699 bin 141 adede geriledi.

Sektöre kısa bir bakış

ÖTV indirimi uygulamasının sona er-mesine sayılı günlerin kalmasına bağ-lı hareketlik ve gelecekteki talebin de öne çekilmesiyle birlikte Eylül ayında önemli oranda artan otomobil satışla-rı, ÖTV indiriminin 30 Eylül 2009 tari-hinde sona ermesiyle birlikte Ekim ayın-da, geçen yıla göre yüzde 30,1 oranın-da azalarak, 13 bin 828 adet düzeyinde gerçekleşti. Bu nedenle Eylül ayına göre talep de yüzde 74 oranında geriledi. t

Sectoral OverlookTotal production of the automotive in-dustry in Turkey shrinked by 33,4 percent (compared to the same period of last year) in the first 10 months of the year and realized as 699.141 units. According to the datas of OSD shrinking in manufactu-ring and export continued when compa-red to January – October period of 2008. Total export of the industry increased by 24,4 percent, and automobile export is increased by 27,3 percent when compa-red to 2008 October. Fall down in the to-tal export in the first ten months of 2009 is realized as 39,1 percent when compa-red to same period last year.t

13Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Türkiye'de otomobil pazarı yüzde 30 daraldı2009 yılı ekim ayında 1 milyon 263 bin 305 adet seviyesinde binek otomobil satışı gerçekleşti.

uTürkiye’de otomobil pazarı, Ekim ayında yüzde 30,1 oranın-da daralarak 13 bin 828 adede düştü.

Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) Avrupa Otomotiv Üreticileri Derneği’nin (ACEA) Ocak-Ekim verilerine yer verdiği değerlendirmesinde, AB ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkeleri toplamına göre, 2009 yılı Ekim ayında 2008 yılı Ekim ayına göre yüzde 11,2 artış yaşandığı ve 1 milyon 263 bin 305 adet seviyesinde binek otomobil satışı gerçekleştiği bildirildi.

Verilere göre, aylık bazda artışların devam ettiği görülürken, Ekim ayında en fazla düşüş yüzde 81,6 ile Letonya’da yaşan-dı. Bu ülkeyi yüzde 73,2 ile Estonya ve yüzde 72,4 ile Macaris-tan takip etti.

Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre satışlarını artıran ilk üç pazar sırasıyla, yüzde 31,6 ile İngiltere, yüzde 26,4 ile İspanya ve yüzde 24,1 ile Almanya oldu.

Türkiye otomobil pazarı, 2009 yılı Ekim ayında bir önceki yı-lın aynı ayına göre ‘’ÖTV indirimlerinin devam etmemesi nede-niyle’’ yüzde 30,1 oranında daralarak 13 bin 828 adede düştü.

2009 yılı Ekim ayında binek otomobil satışları ile Türkiye, Avru-pa binek otomobil satışlarında 14. sıraya geriledi. t

Automobile markets in Turkey shrinked by 30 percentIt is said in ODD’s assesment, which contains ACEA’s January – Oc-tober datas, that passenger automobile sales have increased by 11,2 percent in 2009 October when compared to the same period of 2008, and realized as 1.263.305 units.t

Trafiğe kaydolan araç sayısı arttıEylül ayında trafiğe kaydı yapılan araç sayısı geçen yıla göre yüzde 2 arttı.uTrafiğe kaydı yapılan araç sayısı, 2009 yılı eylül ayında ge-çen yılın aynı ayına göre yüzde 2.1 artışla 71 bin 454 adede yükseldi. Bir önceki aya göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısın-da ise yüzde 11,1 artış yaşandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, eylül ayında trafiğe kaydı yapılan araç sayısı ar-tış gösterdi. Artış otomobilde yüzde 22,2, kamyonette yüzde 13,3 olarak gerçekleşti. Minibüste yüzde 24,7, otobüste yüz-de 39,6, kamyonda yüzde 53,3, motosiklette yüzde 18,8, özel amaçlı taşıtlarda yüzde 31,1, traktörde yüzde 44,2 azalış oldu. 2009 Eylül ayında trafiğe kaydı yapılan toplam 71 bin 454 taşıt içinde otomobil yüzde 49,2 pay ve 35 bin 172 adet ile ilk sırada yer aldı. t

Registered Vehicles are Increased Registered vehicle numbers are increased by 11 percent in Sep-tember when compared to August, and by 2 percent when com-pared to the same period last year.t

SEKTÖRDEN HABERLER

14

NEWS FROM AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Temsa Global, 46 ülkede bulunan ‘Temsa’ markasının yenile-nen marka kimliğini ve ilk kez oluşturulan logosunu Avrupa’nın en büyük ve prestijli otobüs fuarı Belçika Kortrijk’ta düzenle-nen Busworld 2009’da tanıttı. Sürdürülebilir müşteri mem-nuniyeti üzerine odaklanarak oluşturulan değer zincirinin en önemli temsili olan logo; Kalıtım, İlişki, Yaklaşım ve İleri Gö-rüşlülük unsurlarını temsil ediyor.

Temsa'nın yeni marka logosu

cılıkta da iddiasını ortaya koyan Temsa Global’in, ulusal ve global arenada ken-dine ait özgün markası ve ürünleri ile yer almasını, izliyor ve destekliyoruz” açıklamasını yaptı.

Temsa Global CEO’su Mehmet Buldur-gan ise “Müşterilerimizi, yaptığımız her işin odak noktasına aldık. Biz satış ön-cesinde ve satış sonrasındaki her evre-de müşterimizin yanında olduk, müşte-rimizi herkesten iyi tanıdık, ihtiyaçları-na göre ürünlerimizi geliştirdik. Yüksek çevre bilincine sahip Temsa markasın-da attığımız her adımı daha da geliştir-me ve müşterilerimizle paylaşma kara-

rı aldık. Tüm bu değerlerden hareketle tüm enerjimizi ortaya koyarak “Kazanç-lı Yolculuklar”ı yarattık. “Kazançlı Yol-culuklar”; Temsa markasının, yolculu-ğu tüm paydaşları açısından bir kazanca dönüştürdüğü değerler bütünüdür.

Bu değerleri görünür ve somut kılmak için yeni logomuzu yarattık. Yeni logo ve değerlerimiz doğrultusunda yeni-lediğimiz marka kimliği girişimlerimiz “global marka” olmanın gerekleriydi. Markamızın geleceğine çok büyük kat-kıda bulunacak bir yatırım yaptığımız inancındayım” dedi.t

Sabancı Holding CEO'suAhmet Dördüncü

u Temsa, marka adını korumakla birlik-te; ilk kez oluşturulan logosu ve yenile-nen marka kimliği ile üretimden müş-teri odak noktasına çevrilen bakış açı-sını yansıtıyor. Temsa’nın geliştirilen yeni logosunda; renkler, grafik ayrıntılar ve imgeler kullanılarak Temsa’nın tüm sosyal paydaşları için çok daha güçlü bir anlam ifade etmesi hedefleniyor.

Sabancı Holding CEO’su Ahmet Dör-düncü konuya ilişkin olarak; “Saban-cı Topluluğu, kendisine ait fikri ve sı-nai hakları barındıran, Ar-Ge ve üretim gücü ile de bağımsız bir marka yarat-mayı başarmış olan Temsa Global gibi bir değeri bünyesinde bulundurmaktan gurur duyuyor. Temsa Global girilme-si çok zor olan pek çok uluslararası pa-zarda kendisine kalıcı ve sağlam bir yer edinmeyi hedeflemişti ve bunu başardı. Özellikle son dönemde şehir içi taşıma-

uTemsa Global, manufacturer and distributor of commercial vehicles, has announced today at Busworld Euro-pe, the leading Bus & Coach exhibition in Europe, the rollout of the company’s new brand identity, which will reflect TEMSA’s increasing focus on custo-mer services and sustainability. TEM-SA also presented the newest version

of its city bus with hybrid technology, TEMSA AVENUE HYBRID, an example of TEMSA’s environmental engagement.As part of its new branding, TEMSA has created a new logo to reflect the evo-lution it has undergone in recent ye-ars. “We have introduced our new visu-al identity to reflect this shift towards a more comprehensive, full product & service offering”, says Mehmet Buldur-gan, Chief Executive Officer of Temsa Global. t

Temsa launches new brand identity

15Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Renault Trucks yeni Euro5 için gün sayıyorRenault Trucks, Bursa'daki fabrikasında ürettiği Euro5 modellerinin yenilenmiş serisini önümüzdeki günlerde piyasaya sürecek.

uRenault Trucks Türkiye Genel Müdürü Dominique Pollien, Bursa’da bir lojistik firmasına araç teslim törenine katıldı. Pol-lien, burada yaptığı konuşmada, firmalarının sadece alırken de-ğil kullanırken de sahibine kazandıran ürünler sunduğunu ifade ederek, bunun da maliyetlerine dikkat eden ve rekabet ortamın-da ince hesaplarla rakibinin önüne geçmeye çalışan firmaların Renault Trucks’u tercih etmesini sağladığını söyledi.

Düşük yakıt tüketimi ve uygun bakım maliyetleri ile fark ya-rattıklarını dile getiren Pollien, bu farkın tercih sebebi olduğu-nu bildirdi.. t

Renault Trucks final countdown for new Euro5Renault Trucks will soon launch its new Euro5 model series which are manufactured in Bursa facility. t

Tofaş'tan "Eski Hamam Eski Tas" sergisiuTofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi bünyesinde restore edilen Umurbey Hamamı’nda kurulan Tofaş Sanat Galerisi ve “Eski Hamam Eski Tas” sergisi, Koç Holding Şeref Başkanı Rah-mi Koç ve Tofaş Üst Yöneticisi (CEO) Ali Pandır’ın katılımıyla 6 Kasım Cuma günü açıldı. Türkiye’nin otomotiv sanayindeki geç-mişinin en köklü tanıklarından biri olan ve Koç Grubu ile Fiat’ın eşit hissedarlığında kurulan Tofaş’ın, sosyal görev bilinci anla-yışı doğrultusunda halka açtığı Tofaş Bursa Anadolu Arabala-rı Müzesi’nin yeni bir açılıma ev sahipliği yapmaya hazırlandığı belirtildi. t

Tofaş’s Exhibition "Eski Hamam Eski Tas / Old Bath Old Bowl" Tofaş Art Gallery and “Eski Hamam Eski Tas / Old Bath Old Bowl” Exhibiton has been opened with the participation of Koç Group’s Honorary President Rahmi Koç and Tofaş CEO Ali Pandır in Umurbey Bath, which is restorated in Tofaş Bursa Anatolia Cars Museum.t

SEKTÖRDEN HABERLER

16

NEWS FROM AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Türk otomotiv sektöründe bir ilki gerçekleştirip otomotivin anavatanı ABD’ye Transit Connect ihraç eden Ford Otosan, hem talebi karşılamak hem de nakliye süresi ve maliyetlerini düşürmek için ayda iki gemi kiralamaya başladı.

Türk otomotivine ABD yolu açıldı

10 milyon aracın satıldığı Amerika için belki küçük görünebilir. Ama biz ABD’de hiç olmayan bir segment yarattık ve sa-tış grafiğimiz bu pazar için çok başarılı. Önümüzdeki yıl da 30 bin adetlik ihra-cat gerçekleştirmeyi planlıyoruz.”

Connect’in ABD pazarı için yepyeni bir segment olduğunu söyleyen Otay, “Düne kadar büyük motorlu araçları kullanmaya alışkın olan Amerikalıların Transit Connect gibi araçlara alışmala-rı için biraz zaman gerekecek. ABD’de ticari araçlara verilen destek sona erdi. Transit Connect’in talebini ABD ekono-misindeki gelişmeler etkileyecek” yoru-munu yaptı. Nuri Otay, küresel kriz ne-deniyle bu yıl Ford Otosan’ın 172 bin

araç üreteceğini belirterek, “Daha önce 150-160 binlerde kalırız diyorduk ama Avrupa pazarının açılması ve ÖTV indi-rimiyle 2009’u 170 binin üzerinde üre-timle kapatacağız. Geçen yıl bu rakam 230 bin adetti. İhracatımız da 127 bin adet olur. Bizim beklentimiz 2010 yılı. Önümüzdeki yıl üretim hedefimiz ise 200 bin adet” dedi.

Nuri Otay, Ford Otosan’ın kurulduğu 50 yıl önce Türkiye’de yolların olmadı-ğını şimdi ise ABD’ye ihracak yapan ilk Türk otomotiv şirketi ha line geldiklerini söyledi. Otay, Otay, Tofaş Bursa tesis-lerinde üretilen Doblo’nun ABD’ye ihra-catıyla ilgili bir soruyu ise şöyle yanıt-ladı: “Onlar için bir şey diyemem. Ama Ford Otosan, 50 yıllık tarihinde birçok ilke ve başarıya imza attı. Ancak ABD’ye başlattığımız Transit Connect ihracatı gerçek bir başarı öyküsü . Burada önce yola çıkmak önemliydi. Ford Otosan, 50’nci yılında ABD’ye ihracat yaparak, Türk otomotivi için ABD kapısını açtı” dedi.t

Ford Otosan Baş Genel Müdür Yardımcısı Nuri Otay

u Ford Otosan, daha önce İngiltere üzerinden yolladığı Transit Connect’leri kiraladığı gemilerle Gölcük’ten direkt Baltimore Limanı’na gönderiyor. Ford Otosan Baş Genel Müdürü Yardımcı-sı Nuri Otay, “Araçları eskiden İngilte-re üzerinden gönderdiğimiz zaman 4 hafta sürüyordu. Şimdi ayda 2 gemiy-le kendi limanımızdan 2 haftada gönde-riyoruz. Direkt giden gemilerle maliyet-leri yüzde 50 düşürdük. Ayrıca tüketici-nin talebine daha hızlı cevap verebiliyo-ruz” dedi.

Otay, ABD’ye mayıs ayında başladıkla-rı Connect ihracatının 1 Eylül itibarıy-la en üst seviyeye çıktığını belirterek, şöyle konuştu: “Şu ana kadar 6 bin araç plakalandı. Türkiye’den gönderdiğimiz Transit Connect’ler müşteriye 12 haf-ta sonra ulaşıyor. Çünkü alıcılar araçla-rı kendilerine göre farklılaştırıyor. Örne-ğin çiçekçi farklı, marangoz farklı Tran-sit Connect istiyor. İhraç ettiğimiz araç-lar ABD’de değişik üst yapılarla donatı-lıyor. Bu da zaman alıyor. 30 bin adet,

uNuri Otay said that there were no

roads 50 years ago when they started to

operate in Turkey but now Ford Otosan

became the first automotive company

in Turkey exporting to US. Otay ans-

wered a question about Doblo’s export

to US in Tofaş Bursa facility: “I can not talk about them but Ford Otosan sig-ned many great achievements in its 50 year in Turkey. But Transit Connect ex-port to US is a real success story. Star-ting was important at that time. Ford Otosan opened the gates of US to Tur-kish Automotive Industry in its 50th year by exporting to US. t

Turkish Automotive to be in US

17Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Otokar Doruk'a,"Grand Award" ödülüRenault Trucks, Bursa'daki fabrikasında ürettiği Euro5 modellerinin yenilenmiş serisini önümüzdeki günlerde piyasaya sürecek.

uOtokar’ın yurtdışında VECTIO markası ile ihraç edilen Do-ruk otobüsü, Belçika’da düzenlenen Busworld 2009 Kortrijk Otobüs Fuarı’nda “orta boy otobüs” kategorisinde Avrupa’nın en büyük ödülü “Grand Award” kazandı. Ödül, 14. Avrupa Oto-büs Haftası (European Coach and Bus Week - ECW) etkinliğinde Avrupa’nın otobüs ve taşımacılık sektörü gazetecilerinden olu-şan jüri tarafından verildi.

Bir Koç Topluluğu şirketi olan Otokar’ın çağdaş ve modern yol-cu taşımacılığı için tasarladığı modeli Doruk T Türkiye’de yaka-ladığı önemli başarının ardından Avrupa’nın en prestijli ve en büyük ödüllerinden biri olan “ECW Grand Award” ödülüne layık görüldü. Otokar Doruk T’ye ödül, Avrupa’da otobüs ve taşıma-cılık sektöründe faaliyet gösteren basın kuruluşlarından temsil-cilerin bir araya gelerek oluşturduğu jüri tarafından verildi.t

“Grand Award” for Otokar Doruk Doruk Bus of Otokar, which is exported with VECTIO brand, recei-ved the greatest prize of Europe “Grand Award” in “Mid-Size Bus” category in Belgium at Busworld 2009 Kortrijk Bus Fair. t

Travego ‘2010 Yılının Otobüsü’ seçildiuMercedes-Benz Türk’ün Hoşdere Otobüs Fabrikası’nda üre-tip ihraç ettiği Travego, “2010 Yılının Otobüsü” (Coach of the Year 2010) seçildi. Beş aday otobüs arasından birinciliğe seçi-len Travego, ekonomik verimliliği, çevre dostu olması, kullanım ve konfor üstünlüğü ve güvenirlik gibi üstünlükleriyle bu ödüle layık görülmüş. 2005’te pazara sunulduğundan bugüne kadar 3 bin 316 adet Travego üretilmiş. t

Travego “Coach of the Year 2010”Travego, which is manufactured in Mercedes Benz’s Hoşdere Bus Factory and exported, announced as the Coach of the Year 2010.t

GENEL SEKTERER MESAJI

18

MESSAGE FROM SECRETARY GENERAL

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

“Avrupalıların yüzde 50’si hemen elektrikli araç almaya hazır”

u Uluslararası denetim, vergi ve da-nışmanlık şirketi Pricewaterhouse Coo-pers (PwC), geçtiğimiz haftalarda “Oto-motiv Sektörünün Küresel Görünümü” isimli geniş kapsamlı bir rapor yayınla-dı. Bu rapora göre 2020 yılında, binek araç üretiminin yüzde 2 ile 5’ini sade-ce elektrikle çalışan araçlar oluşturacak. Raporun detaylarına dergimizin ilerle-yen sayfalarında ulaşacaksınız zaten. Ben de, otomotivin ibresini çevirdiği yeni global trend olduğuna kesin gözüy-le bakılan elektrikli araçlara dair edindi-ğim yeni bilgileri sizinle paylaşmak isti-yorum. 13 ve 14 Ekim 2009 tarihlerinde Almanya Münih’te katıldığım ECar Tech 2009 Konferans’ında da elektrikli araç-lar hem üretici hem de müşteri açısın-dan farklı yönleriyle masaya yatırıldı.

Elektrikli araçların yüksek adetli seri üretimi için yapılması gereken pek çok şey var. Bunların başında hükümetler tarafından uygulanacak teşvik ve vergi

sisteminin yapılandırılması, altyapı mo-dellemesi ve yapılandırılması için plan-lama (şarj istasyonları, otoparklar, alış-veriş merkezleri, evler ve diğer yaşam alanları), enerji depolama ve dağıtım sistemlerinin belirlenmesi, standardi-zasyon ve regülasyonlar, müşteri bek-lentileri ve yaklaşımı, inovasyon (yeni konseptler), geri dönüşüm merkezleri-nin kurgulanması ve IT yatırımları için fon geliyor.

Mevcut teşvik sistemlerini gözden geçi-rirsek, gelecek günlere yönelik tahmin-lerimiz biraz daha netleşebilir. Çin başta olmak üzere AB ülkelerinde hem Ar-Ge hem de elektrikli araç satışlarını teşvik edecek sistemler kuruldu. Çin, araç üre-timi ve altyapı sistemleri için fon ayırır-ken, Japonya batarya teknolojileri için ciddi bir fon ayırdı. Almanya, 2011 yılı-na kadar emobilite, yeni enerji kaynak-ları, Ar-Ge ve batarya üretiminin geliş-tirilmesi için 500 milyon Euro başlangıç fonu öngördü. Her yıl gelişmeler doğ-rultusunda desteklere karar verilecek. Almanya’nın 2020 hedefi ise 1 milyon elektrikli araç üretmek. İngiltere, hibrid otobüs alımı ile başladığı program için 2012 yılında Londra merkezine elektrik-li olmayan araçların girişine izin verme-meyi planlıyor.

Peki ama, otomotivde global trend ne-den ibresini elektrikli araçlara doğ-ru çevirdi? Bunun elbette bir tek değil pek çok sebebi var. Yapılan çalışmala-ra göre bu sebepler arasında bireysel-liğin artması, araç ile daha çok duygu-sal bağ kurulabilmesi (kişiselleştirme), 2025’e kadar 2 milyar kişinin daha ek-lenmesi beklenen nüfustaki artış, çevre-ci beklentiler, CO2 regülasyonları, pet-role bağımlılıktan kurtulma isteği, daha az malzeme, daha az hata, karmaşık üretim modellerini ortadan kaldırması, sessiz olması, mühendislik maliyetleri-ni düşürmesi, bugünkü araçlardan yüz-de 32-35 daha hafif olması, araç kul-lanım mesafe ve sürelerinin düşüklüğü yer alıyor.

AB ülkelerinde yaşayanların ortalama günlük seyahat mesafesi oldukça düşük. Halkın yüzde 28’i günde 10 km’den az, yüzde 49’u 10 ila 50 km arasında, yüz-de 14’ü 50 ila 100 km arasında, yüzde 9’u ise 100 km’den fazla seyahat edi-yor. 2008 yılında yapılan bir araştırma-ya göre ise sürücülerin yüzde 52’si yal-nız ve araçları ile seyahat ediyor. Yüzde 80’i toplu taşıma araçlarını kullanmak istemeyeceğini ve arabalarından vaz-geçmeyeceklerini belirtiyor. 2025 yı-lında ise toplam nüfusun yüzde 58’inin kendi aracına sahip olacağı varsayılıyor.

A,B ve C sosyokültürel gruplardan top-lam 5000 kişiyle yapılan bir anket de müşterinin beklentilerini ortaya koy-mayı hedefliyor. Bu araştırmaya göre müşterilerin yüzde 14’ü çevreci olma-sı nedeniyle bugün ödeyeceği fiyatın 2000 ila 3000 Euro daha pahalısını öde-meye hazır. Kalan yüzde 86’sı ise fiya-tın uygun olması gerektiğini söylüyor. Müşterilere göre mutlaka altyapı olma-lı, hükümet tarafından teşvik sunulmalı, plug-in şarj istasyonları kurulmalı, şarj istasyonları yol kenarlarında da olmalı, buralarda kart ile ödeme yapılabilme-li, aracın tasarımı güvenilirliği kanıtlan-mış olmalı.

Müşterilerin yüzde 60’ı şarj süresinin 6 saat olmasında bir sakınca görmüyor.

Özlem Gülşen

TAYSAD Genel SekreteriSecretary General, TAYSAD

Elektrikli araçların gelişim sü-

reci oldukça hızlı olacağa ben-

ziyor. Bbundan sadece 5 sene

öncesine dek elektrikli araçla-

ra geçişin 2030 yılında olaca-

ğı öngörülüyordu. Oysa bugün

2015 yılında sınırlı seri üretim-

ler görüşülüyor.

19Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Yüzde 80’i, elektrikli araçları ilk başta ikinci araç olarak düşünebileceğini be-lirtiyor. Bugün AB’deki nüfusun yüzde 35’inde ikinci araç bulunuyor. Müşteri-ler ayrıca aracın performansının iyi ol-masını, ütopik bir düşüncenin artık ger-çek olarak satın alınabilecek olmasını ve kendi beğenileri doğrultusunda ara-cı şekillendirebilmeyi bekliyor. Anket-ten çıkan en temel sonuç ise katılanla-rın yüzde 50’sinin hemen elektrikli araç almaya hazır olması.

Bugünkü öngörülere göre, ortalama 20 yıl daha benzinli ve dizel araçların üre-tilmeye devam edeceği düşünülüyor. Üretim adetlerinin ise elektrikli araç teknolojisi geliştikçe düşerek azalacağı ve en sonunda da yüzde 100 elektrik-li araç üretimine geçileceği bekleniyor. Bu gelişim süreci ise oldukça hızlı ola-cağa benziyor. Çünkü bundan sadece 5 sene öncesine dek elektrikli araçlara ge-

çişin 2030 yılında olacağı öngörülüyor-du. Oysa bugün 2015 yılında sınırlı seri üretimler görüşülüyor.

Bu geçiş döneminin sancılı olacağı ve pek çok zorluğun ortaya çıkacağı ke-sin. Bu süreçte, müşterinin alışkanlıkla-rını değiştirip, güvenini kazanmak için çabalamak, AB ülkeleri ile aday ülkeler arasında koordinasyon ve işbirliği sağ-lamak ve regülasyonları oluşturmak ge-rekecek. Bu değişim sürecinden en çok etkileneceklerden birisi de parça üreti-cileri olacak. Parça üreticileri ise en çok alüminyum, magnezyum ve kompozit malzeme kullanımlarındaki artışı, sis-tem tedarikçiliğini, gövde parçalarında yeni malzeme arayışlarını ve platin ka-talizatörleri tartışacak.

Elektrikli araçların gelişimi hiç kuşku-suz Ar-Ge çalışmalarını da hızlandıra-cak. Bu da yatırım yapılması gereken

üretim gruplarını ortaya koyacak. Bu ürün gruplarının başında, akü, koltuk (nano malzeme ile hafif, şişme yöntemi ile ayarlanabilen koltuklar), cam (kendi kendini temizleyen camlar, güneş ener-jisi alan tavan camları), jant (sensör ve enerji depolama teknolojileri, ken-di çevresinde dönebilen yapı), direksi-yon (joy stick, komposit plastik, i-phone yerleştirilebilir şekilde), ön konsol (akıllı sistemleri aktaran bilgisayar donanım-ları ile), tampon (esner nano malzeme-ler, karbon, silikon, kauçuk), alüminyum parçalar (iç tasarım ve gövde, kapı çer-çeveleri, bagaj içi) ve aydınlatma ele-manları (led ışıklar, gece görüşü için uzun menzilli tarayıcılı) geliyor.

Motor bloğu ve parçaları, egzoz, direksi-yon, vites, metal tavan, şanzıman, deb-riyaj pedalı, radyo ve CD çalar ise elekt-rikli araçlarda bulunmayan ürün grupla-rının başında geliyor.

Geleceğin elektrikli araçlarının 360 de-rece dönebilen, küçük ve kompakt ro-bot araçlar görünümünde olması bek-leniyor. 2020 yılında sayılarının artması beklenen elektrikli araçlar için yapılacak çalışmaların zaman planlaması ise şöy-le öngörülüyor: 2009 ve 2010’da müş-teriyi alıştırma amacıyla konsept araç-ların üretilmesi ve sergilenmesi, 2012 ve 2015 yıllarında toplu ulaşım araçla-rında talep artışı ve üretimin yanı sıra özel taleplere yönelik üretim, 2015 yı-lında sınırlı seri üretimler, 2015 ve 2020 yıllarında ise sınırlı serilerle eş zamanlı özellikle gelişmiş olan ülkelerde yüksek adetli üretimler.t

u Pricewaterhouse Coopers (PwC) re-cently published a detailed report na-med “Global Automotive Perspectives – 2009”. According to this report 2 to 5 percent of total passenger cars will be electric in 2020. You may find details of the report in following pages. I, on the ot-her hand, want to share some new infor-mation about the electric cars, which se-ems the new global trend. Electric cars have been elaborated with different as-pects – both manufacturer and cus-tomer – in ECar Tech 2009 Conferen-ce held in Münich, Germany on October

13-14, 2009. There is too much thing to do for line production of the electric cars. Amongst many others those factors se-ems more prior: structuring incentive and tax systems that will be applied by the governments, planning for structuring and modelling of infrastructure (charging stations, parking lots, malls, houses and other living areas), defining energy sto-rage and distribution systems, standar-dization and regulations, customer ex-pectations and approaches, innovation (new concepts), planning recycling cen-ters and IT investments.

Future predictions can be more clear if we review existing incentive systems. Parti-cularly China and EU member states have established new systems to encourage electric car sales and R&D. China alloca-ted funds for manufacturing and infrast-ructure systems, Japan allocated its funds for battery technologies. Germany fore-seen a preliminary fund of 500 million Eu-ros to develop emobility, new energy so-urces, R&D and battery manufacturing. Each year supports will be decided upon new developments. Germany’s 2020 ob-jective is to manufacture 1 million elect-

“50 percent of Europeans are ready to buy electric cars”

GENEL SEKTERER MESAJI

20

MESSAGE FROM SECRETARY GENERAL

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

ric cars. England plans not to allow any vehicle but electric ones to London in 2012.

So what happened and compass tur-ned to electric cars? Of course there are many reasons behind that, says the re-searches, like increasing individuality, personalizations of vehicles, increase in population, environmental expecta-tions, CO2 regulations, freed from fuel dependency, less material, less error, eliminating complex manufacturing models, decreasing engineering costs, being lighter, more quiet, shortening destinations and times...

Average daily travelling time is quite short in EU countries. 28 percent of the public travel less than 10 km a day. 49 percent travel between 10 to 50 km, 14 percent travel 50 to 100 km and 9 per-cent travel more than 100 km. Accor-ding to a research in 2008, 52 percent of the drivers travel with their cars and alone. 80 percent says that they do not prefer mass transportation and they will not give up their cars. It is foreseen that 58 percent of the population in 2025 will have their own cars.

Another survey conducted with 5000 people among A,B and C sociocultural groups also aims to elaborate customer expectations. Conclusions of this rese-arch shows that 14 percent of custo-mers are ready to pay 2000 to 3000 Eu-ros more since they are environmental friendly. Rest of them says price should be reasonable. According to customers government should provide incentives, plug-in charging stations should be es-tablished, related infrastructure should be prepared, design and safety of the car should be proved.

60 percent of customers are OK with a 6 hours long charging period. 80 percent thinks electric car as secondary. Today 35 percent of EU population have a se-cond car. The customers also expect them to have a good performance, to be buyable instead of uthopic, and shape-able according to their own tastes. The most basic result of the survey is 50 per-cent of the participants are ready to buy electric cars.

According to today’s predictions ma-nufacturing of diesel and fuel vehicles

will keep on for 20 more years. But the-ir numbers of unit will decrease as the electric vehicle technology develop. This development process seems to be quite rapid becuase five years ago time of the electric cars were predicted as 2030 but today limited manufacturing timeline are discussed as 2015.

It is for sure that this transition period will be difficult; it is needed to change behaviours of the customers, try to gain their trust, ensure coordination betwe-en EU members and candidate countri-es and establish the regulations. Among many other part manufacturers will ef-fected from this transition period. They will discuss aluminium, magnesium and composite material usage, system supply, new material searches in body parts and platinium catalysors.

Without doubt electric car develop-ment will quicken R&D studies and this will show the manufacturing groups that need investment. Among those are battery, seat (nano material, light, ad-justable), glass (self cleaning, roof glas-ses that take solar energy), rims (sensor and energy storing techniques, self ro-tating), steering wheel (joystick, com-posite plastic), front console (computer hardwates that transmit smart systems), tampon (flexible nano materials, car-bon, silicone, rubber), aluminium parts (interior design and body, door fra-mes, inner luggage) and lightening ele-ments ( led lights, long range scanners for night vision.

On the other hand, motor block and parts, exhaust, steering wheel, gear, metal roof, gearbox, clutch pedal, ra-dio and CD players will not be in elect-ric cars.

It is predicted as the future electric cars will be 360 degree rotating light and compact robot cars. The timeplan for the electric cars is like that: 2009 and 2010 - Manufacturing and exhibition of concept cars in order to change beha-viours of the customers. 2012 and 1015 – increase in demand for mass transpor-tation vehicles and manufacturing for special demands. 2015 – limited manu-facturing. 2015 and 2020 – high units of manufacturing in developed countries paralel to limited series.t

l Mennekes operates for plug-in

machines, www.mennekes.de; info@

mennekes.de

l Süd-Chemie AG, lithium lonen

tech battery manufacturing, materi-

al researches, www.sud-chemie.com

l Barkawi consultancy, EU funds,

sensor development, research and

partnerships.

l Better Place, plug-in charging sta-

tions; www.betterplace.com

l AVERE; European Association for

Battery, Hybrid &Fuel Cell Electric

Vehicles), www.avere.org

l Zero X; electric motorcycles,

www.zeromotorcycles.de

l Fkur, bio - Flex, plastic material

technologies, www.fkur.com, sales@

fkur.com

l Technogel; polyurathane materi-

als, interior dressing and seats, www.

technogel.de, [email protected]

l Kraiburg; rubber materials, silicone

tech, kraiburg-rubber-compounds.

com

l RhyTech; material researchs, www.

rhytech.ch, [email protected]

Company Information operating in that area

TAYSAD’DAN HABERLER

22

NEWS FROM TAYSAD

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Birincilik ÖdülüHüsna Altın, Kocaeli

Bu yıl ikincisi düzenlenen Fotoğraf Yarışması’nın 8 Ekim 2009’da TAYSAD’da gerçekleştirilen jüri değerlendirmesin-de birinciliği Kocaeli’nden Hüsna Altın aldı. İkincilik ödülü Bolu’dan Çetin Canbazoğlu’na verilirken, üçüncü Mersin’den İsmet Danyeli oldu. Yarışmada, İzmir’den Fatih Yörük ile İstanbul’dan Ercan Yolgiden ise mansiyon ödülüne layık gö-rüldüler.

TAYSAD II. Fotoğraf Yarışması sonuçlandı

İkincilik ÖdülüÇetin Canbazoğlu, Bolu

Jüri Üyeleri

Prof. Dr. Özer KANBUROĞLU

Ömer BURHANOĞLU

A.Kerem ALPTEMOÇİN

Zafer Uran ZAMAN

Reha AKÇAKAYA

Sergilemeler Bülent SUBERK, Bursa; Volkan KAVAL, Denizli; Bekir TUĞCU (2 ad.), İstanbul; Ercan YOLGİDEN, İstanbul; Eyüp KA-RAKUŞ (2 ad.), Mersin; Gökhan BEGEN (2 ad.), İstanbul; Zafer Hakan ŞAHİN, Muğla; Fahrettin ŞANKAYNAĞI, İstan-bul; İsmet DANYELİ, Mersin; Bülent Pİ-RİNÇCİ, Konya; Ali İlker ELÇİ (2 ad.), İs-tanbul; Okan YILMAZ, Edirne; Sebahat-tin ÖZVEREN (3 ad.), İstanbul; Gün-seli DEMİROK, Konya; A. Tufan PALA-LI, Ankara; Hatice Şenay BALİOĞLU, İs-tanbul; Tacettin YÜKSEL, İstanbul; Arif Tanju KORMAZ, İstanbul; İbrahim AY-ŞIL, İstanbul; Firdevs SAYILAN, İstan-bul; Hakan AŞIK, Edirne, Ahmet Remzi TÜLÜCE, Kocaeli; Kemal KAYA-Kocaeli; Özer ÖZTÜRK, Kocaeli, Hadi ARSLAN-Kocaeli; Eren ÖZKAPIC, İstanbul; Erol AYYILDIZ, Kocaeli

23Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Üçüncülük Ödülüİsmet Danyeli, Mersin

MansiyonFatih Yörük, İzmir

MansiyonErcan Yolgiden, İstanbul

Sergilemeye uygun görülen bazı fotoğraflar

A. Tufan Palalı A. Remzi Tülüce Arif Tanju Korkmaz

Bülent Pirinçci Bülent Suberk Eyüp Karakuş

Bülent Pirinçci Sebahattin Özveren Tacettin Yüksel

TAYSAD’DAN HABERLER

24

NEWS FROM TAYSAD

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

TAYSAD İzmir’deTAYSAD’ın 23 Ekim 2009 tarihinde gerçekleştirdiği İz-mir Genişletilmiş Üye Toplantısı, Ege Bölgesi Sanayi Odası’nda yapıldı. Ege Bölgesi Sanayi Odası Meclis Baş-kanı Mehmet Tiryaki’nin konuşmasıyla başlayan toplantı-ya çok sayıda yan sanayici ve basın mensubu da katıldı.

u Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), Ta-şıt Araçları Yan Sanayiciler Derneği’nin (TAYSAD) Türk Otomotiv Sanayisinde yaşanan sıkıntıları ve beraberinde çö-züm önerilerinin toplantısına ev sahip-liği yaptı. EBSO Meclis Salonu’nda ger-çekleşen TAYSAD Genişletilmiş Üye Toplantısı’nda, TAYSAD üyeleri ve oto-motiv sektörünün temsilcileri hazır bu-lundu.

Mehmet TiryakiEge Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Meclis Başkanı

“Stratejilerimizi sadece krize odaklanarak belirlememeliyiz”

1999 yılında 2 milyar 369 milyon do-larlık hacmiyle ülke ihracatında beşin-ci sırada olan otomotiv yan sanayi ihra-catı, 2006 yılına gelindiğinde 14 milyar 869 milyon dolara çıktı ve ihracatta bi-rinci sıraya oturdu. Her ne kadar 2009 yılı kriz yılı olsa da, sektörümüz ihracat-taki lider konumunu devam ettirecektir. Otomotiv ve yan sanayi, ihracatı dokuz yılda on kat artmıştır. Bu ciddi bir ba-şarıdır.

Ancak bu başarıya farklı bir gözle bak-mak da mümkün. Her ne kadar kayde-dilen on misli üretim artışı büyük bir ba-şarı gibi görünse de, bizimle yarışa ne-redeyse aynı zamanlarda başlayan Gü-ney Kore, bizden yaklaşık dört misli daha fazla üretmiş, en önemlisi bu üre-timi kendi milli markalarıyla yapmış-tır. Biz maalesef bu süreçte kendi milli markalarımızı oluşturamadık. Başardık-larımıza ve başaramadıklarımıza bak-tığımızda geleceğe olan güvenimizi ve ümidimizi kaybetmemeliyiz. Stratejile-rimizi, sadece bugüne ya da krize odak-lanarak belirlememeliyiz. Biz ülke ola-rak Hindistan ve Pakistan gibi ucuz de-ğiliz, ama Avrupa’ya en yakın ülkeyiz. Bu bizim için büyük bir fırsattır.

Ömer BurhanoğluTAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı

“Artık tüm değer zincirine hakim olmalıyız ki bir marka yaratalım”

TAYSAD olarak temel amacımız, Türk otomotiv sanayisinin dünya otomo-tiv pastasından aldığı dilimi büyütmek ve bu sayede biz yan sanayicilerin de katma değerini yükseltmek. Bizler üre-tim tarafında daha etkin olan yan sana-yicilerdik. Bugün bir değişim yaşıyoruz. Özellikle kavram, tasarım ve geliştirme alanlarında da etkin olmamız gerekiyor. Artık tüm değer zincirine hakim olmalı-yız ki bir marka yaratalım. Bizim misyo-numuz da sizi bu değer zincirinden ha-berdar etmek ve bunu sağlayacak orta-mın yaratılması için stratejiler oluştur-mak.

2009 yılında binek araçların durumu-na baktığımızda, teşviklerden dola-yı 2008’e göre yüzde 6’lık bir artış gö-

rüyoruz. Üretimde ise hala eksi yüzde 20’lerdeyiz. Hafif ticari araç satışında yüzde 15, üretiminde ise yüzde 37 ek-sideyiz. En büyük kayıp ağır ticari araç-larda yaşanıyor. Toplam üretimde yüz-de 73’lük bir kayıp var. Sadece kam-yonda bu kayıp yüzde 96. Genel tab-loya baktığımızda ise üretimde yüz-de 49, ihracatta yüzde 44’lük düşüşler yaşandığını görüyoruz. ÖTV indirimle-ri, satışlara yüzde 4’lük bir artış sağladı. Avrupa’daki satışlarda ise yaşanan dü-şüş yüzde 20’yi, üretimde yaşanan dü-şüş ise yüzde 16’yı buldu.

Peki, bundan sonra neler olacak, glo-bal trendler nasıl gelişecek? Yeni ne-sil araçlar, yeni pazar arayışları ve yeni satış metotları ortaya çıkacak. Nitekim yeni nesil araçlarda ciddi bir arayış baş-ladı. Türkiye olarak geçmişte ıskaladı-ğımız bir sanayi dönemi olmuştu, ama değişen otomotiv dünyasındaki yeri-miz farklı olabilir. Bir ticari araç ülkesi olduğumuz için bizi doğrudan ilgilendi-ren bir konu da tüm dünyada yaşanan kamyon üretimindeki düşüş. Bu düşüş-teki en büyük etken, kriz dolayısıyla ti-caretin azalması, inşaatın ve nakliyenin düşüş yaşamasıdır. Tüm bu sebeplerden dolayı hacimsel daralmalar bekliyoruz. Şirket satışları, birleşmeler, konsolidas-yonlar olacaktır.

Dünya büyük krizlerden kendini hep 4 yıl içinde toparlamış. Biz de aynı şeyi öngörüyoruz. Dolayısıyla 2009 ve 2010 arasında çok fazla bir fark olacağını dü-şünmüyorum. 2011 yılında bir parça iyileşme yaşanabilir. 2012 yılında ise bir iyileşme yaşanacağını tahmin ediyoruz

Krize birlikte, TAYSAD olarak iç paza-rın canlanması için hükümet nezdinde çaba gösterdik. Sektörün geleceğiyle il-

25Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

gili Ar-Ge ve yatırım teşviklerinin olma-sı, çalışanların korunmasıyla ilgili bir ta-kım desteklerin oluşması için uğraştık. Beceremediğimiz en önemli şey, hurda indirimi ve ticari araçtaki KDV indirimi oldu.

Bugüne kadar hep krizin habercisi ol-duk, uyarılar yaptık. Önlem paketle-ri hazırladık ve medyada kamuoyu ya-ratmaya çalıştık. Bakanları, devlet müs-teşarlarını ve yetkilileri ziyaret ederek sektörün görüşlerini bildirdik. OEM’lerle toplu görüşmeler yaptık. OSD, ODD ve OYDER’i yanımıza alarak raporlar hazır-ladık. Farklı sektörlerde pazar arayışları-na girdik. Eğitimlerimiz artık bir eğitim kuruluşu gibi ilerliyor. Ortak satın alma faaliyetlerimize devam ediyoruz. TTGV ve üniversitelerle, karbondioksit emis-yonlarıyla ilgili stratejik bir odak rapo-ru hazırlanması konusunda karar aldık. Bu rapor sonucunda çevre beklentileri-ne göre nasıl konumlanmak gerektiğini açıklayacağız. TAYSAD olarak yılmadan yola devam edeceğiz.

Yalçın İpbükenYalın Enstitü Derneği Yönetim Kurulu Başkanı

“Bize göre bu krizin cevabı yalın düşünce”

Bizim doğuş yerimiz otomotiv sektörü. Hatta “yalın” sözcüğü Toyota üretim sisteminin karşılığı. Bizim fenerimiz de TOYOTA üretim sistemi. Bu sistemi ve düşünceyi, Türk insanına ve Türkiye’ye uyarlamaya çalışıyoruz. Bize göre bu krizin cevabı da yalın düşünce. İyi gün-lerde, kimsenin yalın düşünceye ihtiyacı yok. Ufak tefek iyileştirmelerle de ida-re etmek mümkün. Ama şu an yaşadı-ğımız kriz çok büyük. İşin içinde yalnız finansal ve mali kriz yok. Talepte azal-ma, dalgalanmalar ve en önemlisi teh-ditler var. Çünkü ürün ve üretim tek-nolojisinde, üretimde ve üründe kulla-nılan malzeme teknolojisinde drama-tik dönüşümler var. Geçtiğimiz aylarda Japonya’daki Toyota City’e yaptığım zi-yarette gördüklerimden sonra bugünkü otomotiv dünyasını yerinden oynata-

cak kadar büyük değişikliklerin söz ko-nusu olduğunu anladım.

Dolayısıyla bugün otomotivciler olarak sizlerin ve bizlerin iki tane işi var. Biri, krizde operasyonel mükemmelliği ya-kalayıp karlılığımızı düzeltmek, diğe-ri ise dünyada Türk otomotiv sanayinin gerçek yerini almasını sağlamak. Koreli-lere kaptırdığımız teknolojik farkı yaka-layabiliriz ya da Avrupa’nın en iyisi ola-biliriz. Türkiye gerçekten bu coğrafya-nın en iyisi olabilir. Toyota’nın geliştir-diği satış ve pazarlama teknikleri, dün-yanın bütün sektörleri için geçerli. Biz de satıcıyla müşteri arasındaki o kapa-lı kutuyu en iyi anlayan ve yöneten ku-ruluşuz.

Cevdet ÖzdoğanYalın Enstitü DerneğiDanışman

“Bugün para kazananlar bile aslında gelecekten endişe ediyor”

Bir sanayicinin şirket olarak başarısı, as-lında toplamda ülkenin genel başarısıy-la doğrudan ilintilidir. Çünkü sanayiciler ne kadar rekabetçi olursa, ülke de top-lamda o kadar rekabetçi hale geliyor. Bugün yaşanan en büyük problem, ar-tan maliyetler, yoğun rekabet ve aza-lan karlardır. “Para kazanıyoruz” diyen-ler bile aslında gelecekten endişe edi-yor. Peki, azalan karlar nasıl kapanacak, yaşanan sorunlarla nasıl başa çıkaca-ğız? İdeal sistem nedir? Biz yalın yöne-timi, bir fırsat olarak önünüze sunuyo-ruz. Yalın yönetim aslında değerin yö-netimidir. Yalın yönetim; üretim, ürün geliştirme, satış, satış sonrası hizmet-ler gibi tüm değerin beraberce yöneti-midir. Değer ise müşterinin talep ettiği, ihtiyaçlarını karşıladığı, parasını verme-ye razı olduğu şeydir. Müşteri aldığı fay-daya göre bu parayı vermeye razıdır ya da üzerinde pazarlık yapar. Peki, müşte-ri kim? Müşteri şirketin içinden mi, dı-şından mı? İstenilen ürün ne? Bu iste-nilen ürüne kim karar veriyor aslında? Ürün gerçekte müşterinin istediği bir ürün mü yoksa pazarlama bölümünün ya da ürün geliştirmedeki mühendisle-rin yapmak istediği bir ürün mü? Ger-çekte müşteri hangisine parasını ver-meye razı?

Müşteri para ödediği için her şeyi sorgu-lar. Beğenmediği zaman doğrudan raki-be gider. Değer kendini maliyetle oluş-

TAYSAD’DAN HABERLER

26

NEWS FROM TAYSAD

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

turur. Katma değer oluşturabildiğiniz kadar varsınız. Eğer ürüne değer katmak için gerektiğinden fazla kaynak harca-mak istemiyorsanız, bu değeri yönet-mek gerekiyor. Bu da ancak süreçlerin etkinliğiyle sağlanabiliyor. İşin sırrı den-ge yaratmakta. Bu dengeyi yaratabildi-ğimiz kadar ürün üzerinden katma de-ğer alıyoruz. Yaratamadığımız yerde iş rakiplere doğru hızlı bir şekilde hareket ediyor, bize de aynı hızla maliyet olarak dönüyor. Rekabetçi olup karlarınızı belli seviyede tutturabiliyor olmak için ma-liyetlerinizi yönetmek, hedef maliyete göre ürün geliştirmek, bunu da zama-nında ve hızlı yapmak zorundasınız. İşte bunu sağlayacak en iyi araçlardan birisi yalın ürün geliştirme ya da Toyota ürün geliştirme sistemidir.

Ülkü Kulaç Yalın Enstitü DerneğiGenel Sekreter

“Yalın üretim yüzde 50 ve üzeri kazanım getiriyor”

Yalın yönetimde, her türlü israfla ve dü-zensizlikle savaş etmeye, hatta onla-rı yok etmeye çalışıyoruz. Yalın yakla-şımın özü budur. Bu teknik bakışın ya-nında, yalın yaklaşım aslında bir prob-lem çözme kültürü yaratmaktır. Bunu yaratamadığımız takdirde uyguladığı-mız tekniklerin kalıcı olması da son de-rece zor. Burada, işçiden güvenlik gö-revlisine, temizlik görevlisinden ofiste-ki tasarımcıya kadar her çalışanın yap-tığı işi doğru yapma bilinci ve yetkinli-ğine kavuşmasını kastediyorum. Bu sa-dece bilinçle de olmuyor, aynı zamanda bir yetkinlik de gerektiriyor.

Problemleri ortaya çıkarmanın erdem sayıldığı bir kültür yaratmak, problem-leri izlemek ve anormallikleri bir prob-leme dönüşmeden önce hızlı fark ede-bileceğimiz araçları ortaya koyabilmek, problem büyümeden tedbir alabilmek çok önemli. Bunlar uygulandığında, yaklaşık üç beş yıllık dönemde firmala-rın akış süresinde, verimlilikte, stoklar-da, hatalarda, kısaca her alanda elde et-tiği kazanım yüzde 50 ve üzeri oranlar-da değişiyor. Güzel olan da bunu, büyük teknolojik yatırımlar gerekmeksizin sa-dece mevcut teknolojimizi daha iyi kul-lanarak, mevcut kaynaklarımızdan daha iyi yararlanacak metotları bularak ba-şarmak. t

u Küresel krizin en fazla etkilediği sek-törlerin başında gelen otomotiv en-düstrisi, yine küresel anlamda birlikte hareket ederek yeni döneme hazırla-nıyor. Bunun için önemli adımlar atan Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derne-ği (TAYSAD) üyelerine yönelik düzen-lediği eğitim seminerlerine bir yenisi-ni daha ekledi. TAYSAD’ın Yalın Ens-titü Derneği (YED) işbirliği ile organi-ze ettiği ‘Kişilerin ve İşyeri Ortamının Dinamikleşmesi’ seminerinde konuş-macı olacak Toyota Engineering Corp. Başkanı Toshio Horikiri, otomotiv en-düstrisini yeni süreçlere hazırlanması-na katkı sağladı.

Türk otomotiv endüstrisi, özellikle yan sanayi olarak son 5 yılda önemli ge-lişmeler kaydederken, yaşanan küresel kriz gelecekte farklı noktalara odak-lanılması gerektiğini gösterdi. Bu ne-denle devreye giren TAYSAD ile YED, 12 Ekim 2009’da Bursa’da Uludağ İh-racatçı Birlikleri’nde, 14 Ekim’de ise

Gebze’deki TAYSAD merkezinde ol-mak üzere iki seminer düzenledi. Saat 09.00’da başlayıp 17.30’a kadar devam eden seminerlerde ‘Toyota Way’ me-todolojisi birebir uygulamalı örnekleri, özellikle de maliyetlendirme teknikle-riyle birlikte katılımcılarla paylaşıldı.

Toyota Engineering Corp. Başkanı Tos-hio Horikiri’nin konuşmacı olacağı se-minerlerde üretimde verimlilik, yalın üretim, toplam üretim ve yönetim sis-temlerinin yanı sıra geliştirme ve tasa-rım süreçlerinde maliyetlendirme ko-nusunda detaylı ve uygulamalı örnekler verildi. Seminerlerde ayrıca “Yeni Ürün Geliştirme” konusunda Toyota yönetim sistemi ve uygulamaları, yalın düşünce-nin yeni ürün geliştirme ve ürün sunu-mu süreçlerinde nasıl hayata geçirildi-ği, ürün geliştirme süreci organizasyon yapısından proje yönetimi, hedeflerin belirlenmesinden maliyet kontrolü gibi birçok önemli konuda bilgiler verildi. t

Otomotiv Tedarik Sanayi Dünyaca Ünlü Guru Toshio Horikiri ile buluştu!

TAYSAD üyeleri Toyota’nın yö-netim sisteminden yalın düşün-ce ile ürün geliştirmeye kadar bir-çok süreci kapsayan üretim teknik-lerini ve Toyota Yönetim Anlayışı-nı, Prensiplerini, SisteminiToyota Engineering Corp. Başkanı Toshio Horikiri’den öğrendi.

TAYSAD ile Yalın Enstitü Derneği’nin işbirliğiyle Bursa ve Gebze’de verilen iki seminere konuşmacı olarak katı-lacak Toshio Horikiri uygulamalı ör-nekleriyle Türk otomotiv sanayinin yeniden yapılanmasında yol göster-di. Seminere gösterilen yoğun ilgi ile üst seviyede katılım 250 kişiyi buldu.

TAYSAD’DAN HABERLER

28

NEWS FROM TAYSAD

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

TAYSAD, Kocaeli Üniversitesi ile fikir üretecek

Otomotiv ana ve yan sanayi için Kocaeli Üniversitesi Tek-noloji Fakültesi ile işbirliğine giren Taşıt Araçları ve Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD), Ar-Ge ve inovasyon alan-larında öğrenciler ve akademisyenlerle birlikte hareket edecek.

u TAYSAD, Kocaeli Üniversitesi ile tek-nolojik, bilimsel projeler ve araştırma-lar, insan kaynakları eğitimi gibi birçok alanda işbirliğine girdi. TAYSAD Başka-nı Ömer Burhanoğlu ile Kocaeli Üniver-sitesi Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Satılmış Tekindal’ın imzaladığı pro-tokol, otomotiv yan sanayi ve üniversi-te işbirliğinde iki tarafın da kazanaca-ğı bir sinerji yaratacak. TAYSAD Başka-nı Burhanoğlu, “Sizden ucuz üreten ola-bilir, ben de üretirim diyebilirsiniz. Ama fikri üretmek lazım. Ben üretirim, ben yaratırım diyebilmek lazım. Kilit kelime bence budur. Üniversite ile bunu başar-maya çalışacağız” diye konuştu.

Küresel pazarlarda rekabeti sağlamanın en önemli yolları verimlilik, inovasyon, AR-GE alanlarındaki çalışmalar olarak görülürken, TAYSAD da otomotiv yan ve ana sanayi için bunları gerçekleşti-rebilmek amacıyla Kocaeli Üniversite-si Teknoloji Fakültesi ile işbirliği pro-tokolü imzaladı. İhracatın lokomotifi olan otomotiv sanayinin küresel rakip-leri karşısında avantajını sürdürebilme-si, yeni projelerin ülkemize çekilebilme-si için verimli ve rekabetçi üretim tek-nikleriyle fark yaratmanın önemine de-

ğinen TAYSAD Başkanı Burhanoğlu, “Bir ülkedeki sanayi dışa bağımlı olmadan kendi teknolojisini üretebilirse, küre-selleşen dünya pazarında rekabet şan-sı da o derece yüksek olacaktır. Sanayi-nin kendi teknolojisini üretebilmesi için teknolojiyi üretebilecek bilgiye kolayca ulaşabilmesi gerekmektedir. Bu da an-cak güçlü bir üniversite sanayi işbirliğiy-le mümkündür” şeklinde konuştu.

Gençler sanayiye kazandırılmalı

Yurtdışındaki sanayi üniversite işbirlik-lerini örnek gösteren Burhanoğlu, bun-dan iki tarafın da kazançlı çıktığını ve AR-GE konusunda akademik kariye-ri olanlara imkanlar tanındığını ve teş-vik edildiğini anımsattı. Hükümetin de bunları gördüğünü, teknolojiye sahip olunması gerektiğini anladığını ve bu yönde çalışmalar yaptığını kaydeden Burhanoğlu, başta Ar-Ge teşviki olmak üzere birçok alanda olumlu çalışmaların gerçekleştiğini söyledi.

Otomotiv sanayinde değer zincirinin tamamına sahip olmanın gerekliliğinin altını çizen Burhanoğlu, “Bilgi sahibi ol-mak, sahip olduğunuz bilgiyi teknoloji-ye dönüştürmek, yenilikler üretebilmek için üniversitelerimize önemli görevler düşüyor. Geleceğin yetenekli insan kay-nağına bugünden yatırım yapmamız ve sanayimize bu gençleri kazandırmamız gerekmektedir” dedi.

İnovasyon hızlı şekilde ürüne dönüşmeli

TAYSAD ile işbirliği protokolünü imza-layan Kocaeli Üniversitesi Teknoloji Fa-kültesi Dekanı Prof.Dr. Satılmış Tekindal da üniversitelerin amacının sadece bi-lim üretmek değil, bunu bir değer zinci-rine dönüştürmesinin önemli olduğunu vurguladı. Almanya’da öğrencilerin ikili sistemle öğrenim gördüğünü, haftada 8 saatlik eğitimden sonra sanayiye gittik-lerini hatırlatan Tekindal, teori ile uygu-lamanın birlikte gerçekleştiğini kaydet-ti. Tekindal, “Dolayısıyla bu protokol-le çok şey amaçlıyoruz. Sizin problem-lerinize birlikte bakalım istiyoruz. Bizim

TAYSAD Başkanı Ömer Burha-noğlu, iki tarafın da kazanaca-ğı örnek bir işbirliği gerçekleştir-diklerini belirterek, “Sizden ucuz üreten olabilir. Ama fikri üretmek lazım. Ben üretirim, ben yaratı-rım diyebilmek lazım. Kilit kelime bence budur. Üniversite ile bunu başarmaya çalışacağız” dedi.

KÜ Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Satılmış Tekindal, TAYSAD Başkanı Ömer Burhanoğlu

29Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

en büyük sıkıntımız inovasyonun hız-lı şekilde ürüne dönüşememesi. Bizim için her şeyin uygulaması otomotiv sa-nayinde var. Elektrik, elektronik, ahşap, deri birçok alandaki çalışmalarımızı bu sanayiyle birlikte yürütebileceğiz” dedi. TAYSAD ile Kocaeli Üniversitesi’nin iş-

birliği çerçevesinde ilk aşamada öğren-cilerin sanayiyi daha iyi tanıyabilme-si için uygulamalı saha ziyaretleri ger-çekleşecek. San Tez’lere ortak başvu-rular yapılmasının yanı sıra öğrencile-rin staj programları için sanayi desteği sağlanacak. Yurtdışı araştırmaları ve ra-

porlamalarında üniversite desteği sağ-lanacak. Ortak eğitimlerin yanı sıra sa-nayicilerin de üniversitelerde ders ver-meleri fırsatı yaratılacak. Yeni teknolo-jilere yönelik bilgilendirmeler yapılacak. Ar-Ge ve inovasyon gibi alanlarda ortak hareket edilecek. t

Yalın Enstitü Derneği ile TÜGİ-AD Bursa Şubesi’nin ortaklaşa or-ganize ettiği Yalın Zirve, 7-8 Ara-lık 2009’da Almira Otel’de gerçek-leşecek.

“Yalın Düşünün, Değer Yaratın” slo-ganıyla organize edilen zirveye, Türk Sanayinin önemli isimlerinin yanı sıra Toyota Pazarlama Direktörü Riichiro Chikuma da konuşmacı olarak katıla-cak. Bu önemli isimler arasında Tofaş CEO’su Ali Pandır, Tırsan Yönetim Ku-rulu Başkanı Çetin Nuhoğlu, TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Burha-noğlu, MAN Yalın Üretim Müdür Kar-tal Erköy, Ülker Gıda Başkan Yardım-cısı Cafer Fındıkoğlu, Teknosa Kalite Gru; Müdürü Dr. Ümit Özen, Bosch İş Mükemmelliği Yöneticisi Ergi Martin,

Coşkunöz Temel Yetkinlikler Koordina-törü Halil Akgün, Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı İsmail Sümer, Hugo Boss CEO’su Dr. Sezai Kaya bulunuyor.

Yalın Enstitü Derneği Yönetim Kuru-lu Başkanı Yalçın İpbüken, “Son 15 yıl-da dünyanın dramatik bir şekilde büyü-yeceğini belirterek, Türkiye’nin dünya-yı takip etmesi için sadece Japonya ve ABD’yi takip etmesinin yeterli olacağı-nı vurgulayarak, yalın felsefeyi ülke ge-nelinde benimsetmeyi hedefledikleri-ni dile getirdi. Türkiye’nin dünya piya-salarındaki rekabet gücünü artırmak için çalıştıklarını ifade eden İpbüken, Türkiye’nin Avrupa’nın ihtiyacını karşı-lamak için Polonya’dan başka rakibinin olmadığını vurguladı. Her sektörde ta-

sarıma önem verilmesi gerektiğini be-lirten İpbüken, Avrupalı insanının yaş-landığını ve Türkiye’nin bunu iyi kul-lanarak sürekli üretim yapması gerek-tiğini kaydetti. Japonya’da çeşitli eği-tim ve danışmanlık hizmeti verdikleri-ni kaydeden İpbüken, dünyanın önü-müzdeki 15 yılda inanılmaz derece-de büyüyeceğini ifade etti. İpbüken şöyle konuştu: “Japonya’daki Toyota City’de bulundum. Akıl almaz derece-de araçlar var. Japonlar insanların za-rar görmeyeceği araçlar yapmak için çalışıyor. Türkiye, teknolojiyi takip et-mek için Japonya ve ABD’yi inceleme-si yeterli. Bunun için işadamları ve ge-nel müdürlerini Japonya’ya tur dü-zenlemek için çalışma başlattık. Bun-da uzun bir yol aldık.” t

İş dünyası ‘Yalın Zirve’de buluşacak

TAYSAD Genel Sekreteri Özlem Gülşen, KÜ Elektrik Bölümü Başkanı Dr. Faruk Aras, KÜ Üniversite Sanayi İşbirliği Koordinatörü Hidayettin Şimşek, KÜ Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Satılmış Tekindal, TAYSAD Başkanı Ömer Burhanoğlu, TAYSAD Başkan Yardımcısı Celal Kaya, TAYSAD Denetleme Ku-rulu Başkanı İsmail Turfanda, TAYSAD Yönetim Kurulu Üyesi Doğan Gülaydın, TAYSAD Kurumsal İletişim Sorumlusu Sevgi Özçelik

TAYSAD’DAN HABERLER

30

NEWS FROM TAYSAD

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

İSTANBULSANAYİ ODASI

İmalat sanayiinin rekabet gücünün gelişmesine kat-kıda bulunmak amacıyla İs-tanbul Sanayi Odası, ana teması “Sürdürülebilir Re-kabet Gücü” olan ilk Sa-nayi Kongresi’ni 2002 yı-lında gerçekleştirdi. İlk Kongre’den bu yana her yıl düzenlenen Sanayi Kongre-leri, Türk sanayisinin küre-sel boyutta başarısını temin edecek ve sürdürülebilir kı-lacak konuların zengin bir yelpazede ele alındığı, viz-yoner bir tartışma platfor-mu olarak tasarlanıyor.

Küresel başarı içinsürdürülebilir rekabet gücü

u Bu yıl, 15-16 Aralık 2009 tarihlerinde gerçekleştirilecek Sanayi Kongresi kap-samında bir İnovasyon Sergisi’ne de ev-sahipliği yapılacak.

Ana teması “Sürdürülebilir Rekabet Gücü: Kriz Sonrası Yeni Yön” olarak be-lirlenen “İSO 8. Sanayi Kongresi ve İno-vasyon Sergisi” ile firma ve kurumla-rın, yenilikçi ve teknoloji öncelikli ürün veya sonuçlanmış projelerini tanıtmala-rı ve işbirlikleri oluşturabilmeleri amaç-lanmaktadır. Firmalar ve kurumlar, ser-giye konu ürün veya sonuçlanmış pro-jelerini “Bilgi”, “Fikir ve Proje” ve “İno-vasyon” tematik alanlarında yer alacak standlarda sergileyecekler.

Ana teması “Sürdürülebilir Rekabet Gücü: Kriz Sonrası Yeni Yön” olarak be-lirlenen “İSO 8. Sanayi Kongresi ve İno-vasyon Sergisi” ile firma ve kurumla-rın, yenilikçi ve teknoloji öncelikli ürün veya sonuçlanmış projelerini tanıtmala-rı ve işbirlikleri oluşturabilmeleri amaç-lanmaktadır.

Firmalar ve kurumlar, sergiye konu ürün veya sonuçlanmış projelerini “Bilgi”, “Fikir ve Proje” ve “İnovasyon” tematik

alanlarında yer alacak standlarda sergi-leyebileceklerdir.

Bilgi: Bilim ve teknoloji alanında Tür-kiye ve yurtdışında üretilmiş en güncel bilgi ve uzmanlığın paylaşılacağı otu-rumların, bilgi standlarının ve inovas-yon destek hizmetlerinin bulunacağı bölümdür. Bu bölümde, ilgili kamu ku-rumları, yenilikçilik destek hizmeti ve-ren kurum ve kuruluşlar ile bilim ve tek-noloji yayınları yer alacaktır.

Fikir ve Proje: Üniversite ve araştırma kurumlarının, sanayide uygulanabilir, sonuçlanmış projelerinin ve yenilikçilik yarışmalarında dereceye giren çalışma-ların sergileneceği alandır. Bu alanda, üniversiteler, araştırma kurum ve ku-ruluşları, üniversitelerin veya kurumla-rın inovasyon ve teknoloji yarışmaların-da dereceye giren sanayiye dönük yeni-likçi projeleri bulunacaktır.

İnovasyon: Pazara sunulmuş olan veya üretilmek üzere prototip aşamasında bulunan yenilikçi ürün ve inovasyonun finansmanına aracılık eden kuruluşların

yer alacağı sergi alanıdır. Bu bölümde, firmalar, teknokentlerde yer alan şirket-ler, finans kurumları, bankalar ve girişim sermayesi kuruluşları yer alacaktır.

Ulusal ve uluslararası kurum ve kuru-luşların üst düzey temsilcilerinin ko-nuşmacı olarak yer alacağı “İSO 8. Sa-nayi Kongresi ve İnovasyon Sergisi”nde, yaşanan küresel kriz ve ekonomide ya-şanan gelişmeler ışığında, Türk sanayii açısından geleceğe dönük beklentiler ve başarı için yeni bir yol haritası konula-rı konuşmacılarımızın görüş ve önerileri ile değerlendirilecektir.

Sürdürülebilir Rekabet Gücü: Kriz Sonrası Yeni Yön Konuk Konuşmacılar

DR. IAN GOLDINOxford Üniversitesi James Martin 21st Century Direktörü

“Küresel Değerlendirme ve Türkiye”

Dünya Bankası Başkan Yardımcısı (2003-2006) ve Kalkınma Politikası Di-rektörü (2001–2003) olarak görev yap-mış olan Dr. Ian Goldin Banka’nın araş-tırma ve strateji politikalarının oluştu-rulmasında kilit bir rol üstlenmiştir. Bu dönemde, İngiltere ve diğer Avrupa, Ku-zey Amerika ve gelişmiş ülkelerle ilişki-lerden sorumlu olan Dr. Goldin, Birleş-

31Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Dr. Ian GoldinOxford Üniversitesi James Martin 21st Century Direktörü

SANAYiKONGRESi

inovasyon l innovationbilg

i l k

nowledge

fikir ve proje l ideas and projects

İSTANBULSANAYİ ODASI

ve İNOVASYON SERGİSİ

Sürdürülebilir Rekabet Gücü:Kriz Sonrası Yeni Yön

15-16 Aralık 2009

INDUSTRYCONGRESS

ISTANBULCHAMBER OF INDUSTRY

and INNOVATION EXHIBITION

Sustainable Competitiveness:The New Path After the CrisisDecember 15-16, 2009

İSTANBULSANAYİ ODASI

miş Milletler ve diğer ortaklarla işbirlik-lerini yönetmiştir.

Güney Afrika Kalkınma Bankası Ge-nel Müdürü olarak 1996–2001 yılları arasında Güney Afrika’da görev yapan Dr. Goldin bu dönemde Başkan Nelson Mandela’nın danışmanlığını yapmıştır. Dr. Goldin, Banka’nın Güney Afrika’daki

14 ülkenin kalkınmasında önemli rol al-masını sağlamıştır. Bu dönemde çeşit-li Hükümet Komitelerinde ve Kurullar-da da yer alan Dr. Goldin, Güney Afrika Olimpiyatlarının Finansal Direktörlüğü-nü de yürütmüştür.

Dr. Goldin daha önceki dönemde, Londra’da Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nda (EBRD) Baş Ekonomist ola-

rak çalışmış ve Paris’te OECD Kalkınma Merkezi’nde Program Direktörü olarak Ticaret, Çevre ve Sürdürülebilir Kalkın-ma programlarını yürütmüştür.

Güney Afrika doğumlu olan Dr. Ian Goldin, lisans derecesini Cape Town Üniversitesi’nde almış ve yüksek lisan-sını London School of Economics’te,

doktorasını ise Oxford Üniversitesi’nde tamamlamıştır.

Fransa Hükümeti tarafından Şöval-ye ünvanı verilen ve Dünya Ekonomik Forumu’nda “Yarının Küresel Lideri” ol-maya aday gösterilen Dr. Goldin, kal-kınma ve araştırma alanındaki katkıla-rından dolayı yüksek bir tanınırlık ka-zanmıştır.

Dr. Goldin, 50’nin üzerinde makale ve aralarında en çok bilinenleri “Kalkınma için Küreselleşme: Ticaret, Finans, Yar-dım, Göç ve Fikirler” (2007) ve “Sür-dürülebilir Kalkınmanın Ekonomisi”nin (1995) de bulunduğu 12 kitap yayın-lamıştır. Dr. Goldin, Oxford Balliol Koleji’nin Direktörlüğünü yürütmekte-dir.

Dr. Ian Goldin teknoloji, bilim, iklim de-ğişikliği, demografi ve şirketler ile hükü-met politikaları üzerinde etkili olabile-cek diğer faktörler ile ilgili küresel gele-cek trendler konularında uzmandır.

PROF. SOHAIL INAYATULLAHGraduate Institute of Futures Studies, Gelecek Bilimci

“Firmalar İçin Öngörüler”

Siyaset bilimci Prof. Sohail Inayatullah, Tamkang Üniversitesi Gelecek Bilimle-ri Yüksek Enstitüsü’nde (Tayvan) çalış-

Prof. Sohail InayatullahGraduate Institute of Futures Studies, Gelecek Bilimci

malarına devam etmekte aynı zamanda Queensland Teknoloji Üniversitesi’nde (Avustralya) konuk akademisyen göre-vini de yürütmektedir. Profesör Inaya-tullah, Dünya Gelecek Bilimleri Fede-rasyonu ve Dünya Sanat ve Fen Akade-misi üyeliklerinin yanısıra Dünya Gele-cek Topluluğu Uluslarası Danışma Kon-

seyinde de yer almaktadır. Prof. Inaya-tullah, Avustralya’da birçok şehrin bele-diye meclisi ve Tarım Bakanlığı için “Ge-leceğe Yönelik Politikalar” konulu kurs-lar düzenlemektedir. Ayrıca, Melbourne Business School’da üst düzey yönetici-ler için düzenlenen “Gelecek Düşünce-leri ve Strateji Geliştirme” konulu kurs programında dersler vermektedir.

TAYSAD’DAN HABERLER

32

NEWS FROM TAYSAD

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

KONGRE PROGRAMI 1. GÜN: 15 ARALIK 2009 SALI

PROGRAMME DAY 1: TUESDAY, DECEMBER 15, 2009

09.30-10.00 KAYIT VE STAND ALANLARI AÇILIŞ REGISTRATION AND EXHIBITION OPENING

10.00-11.30AÇILIŞ KONUŞMALARIOPENING SPEECHES

C. Tanıl Küçükİstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu BaşkanıChairman of the Board, İstanbul Chamber of IndustryErdal Bahçıvanİstanbul Sanayi Odası Meclis Başkanı Chairman of the Assembly, İstanbul Chamber of IndustryM. Rifat HisarcıklıoğluTürkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu BaşkanıChairman of the Board, TOBBNihat ErgünT.C. Sanayi ve Ticaret Bakanı Minister of Industry and Trade of Turkey

11.30-13.00

Konuk Konuşmacı: Küresel Değerlendirme ve TürkiyeKeynote Speech: Global Evaluation and Turkey

Dr. Ian GoldinOxford Üniversitesi James Martin 21st Century Direktörü Director, James Martin 21st Century School, University of Oxford

13.00-14.00 ÖĞLE YEMEĞİ LUNCH

14.00-15.30

Oturum-1: Stratejiler - Politikalar Session-1: Strategies - Policies

Oturum BaşkanıChairperson

Adnan NasPwC Türkiye Kıdemli Ortağı Senior Partner, PwC Turkey

Kalkınma için Sanayi Sektörünün Önemi ve Devletin RolüImportance of Industry for Development and the Role of Government

Kürşad TüzmenAK Parti Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan YardımcısıVice Chairman in Charge of Foreign Affairs,Justice and Development Party

Rekabetçi Sanayi için ÖnceliklerPriorities for Competitive Industry

Erkut YücaoğluMAP Havacılık, Enerji ve Elektronik Ticaret Servis Yönetim Kurulu BaşkanıChairman & CEO, MAP Aviation, Energy and Electronic Commerce Services

Üretime Dayalı Kalkınmada Başarılı Ülke ve ModellerProduction Driven Development: Models and Successful Countries

Prof. Dr. Adem ŞahinTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Genel Sekreteri Secretary General, TOBB University of Economics and Technology

15.30-16.00 KAHVE ARASI COFFEE BREAK

16.00-17.30

Oturum-2: Türkiye için Yeni Teknolojiler, Yeni Sektörler Session-2: New Technologies and Sectors for Turkey

Oturum BaşkanıChairperson

Mehmet Önder YetişTÜBİTAK MAM Başkan V.Acting President, TÜBİTAK Marmara Research Center

Türkiye'de Sektörel Değişim ve DinamiklerIndustrial Change in Turkey and Dynamics

Prof. Dr. Ruhi KaykayoğluGlobal Education ve Technoinvent Şirketleri Kurucusu ve Stratejisti / Founder & Strategist, Global Education and Technoinvent

Enerji Sektöründe Trendler ve Sanayi için FırsatlarTrends in Energy Sector and Opportunities for Industry

Prof. Dr. Osman SevaioğluODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi / Instructor, Department of Electrical and Electronics Engineering, METU

Bioekonomide Yeni Ürün ve TeknolojilerNew Products and Technologies in Bioeconomy

Assoc. Prof. Talat ÇiftçiDoç. Dr. Talat ÇiftçiBiosfer Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı President, Biosfer Consulting

Sanayi Tesisleri için Ekonomik Çevre Teknolojileri Economical Environment Technologies for Industrial Bases

Ferda UlutaşFerda UlutaşTTGV Çevre Projeleri Koordinatörü Environmental Project Coordinator, TTGV

17.30-17.45 KAHVE ARASI COFFEE BREAK

17.45-18.30İSO İNOVASYON ÖDÜLLERİ TÖRENİ VE KOKTEYL ISO INNOVATION AWARDS' CEREMONY & COCTAILS

19.00 STAND ALANLARI KAPANIŞ EXHIBITION CLOSING

1999 yılında Almanya Trier Üniversitesi UNESCO Avrupa Bilimleri Merkezi’nde ve Tamkang Üniversitesi Gelecek Bilim-leri Enstitüsünde ise Başkanlık görevle-rini icra etmiştir.

Prof. Inayatullah, birçok ülkede vizyon ve planlama çalıştayları yönetmiştir. 90’lı yıllarda Dünya Gelecek Bilimleri Federasyonu bünyesinde eğitim, ekolo-ji, kalkınma ve politika tercihleri konu-larında bir dizi uluslararası seminer ver-miştir.

Prof. Inayatullah, “Journal of Future Studies” ve “New Renaissance” dergi-lerinin yardımcı editörlük görevlerini üstlenmiş olup, bunun yanısıra “Futu-res, Development, Peace and Democ-racy in South Asia” ve “Foresight” der-gilerinin yazı kurullarında yer almak-tadır. UNESCO’nun Yaşam Destek Sis-temleri Ansiklopedisi’nde “Küreselleş-me ve Dünya Sistemleri” tema editörü olan Prof. Inayatullah, Macmillian Ge-lecek Ansiklopedisi, Routledge Felsefe Ansiklopedisi ve Oxford Barış Çalışma-ları Ansiklopedisi’ne de katkılarda bu-lunmuştur.

40’ın üzerinde farklı yayında yer veri-len 300’den fazla makalesi olan Prof. Inayatullah’ın çalışmaları başta İspan-yolca, İtalyanca, Rusça, Hintçe ve Ja-ponca olmak üzere birçok dilde tercü-me edilmiştir.

PROF. LUC SOETE

UNU-MERIT Direktörü

“Firmalar için Teknoloji ile Gelişim Stratejileri”

Prof. Luc Soete (1950), inovasyon ve teknolojik gelişimle gerçekleşen eko-nomik ve sosyal kalkınma konuların-da araştırmalarda bulunan Hollanda Maastricht’teki Birleşmiş Milletler Üni-versitesi Ekonomik ve Sosyal Araştırma

33Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

KONGRE PROGRAMI 2. GÜN: 16 ARALIK 2009 ÇARŞAMBA

PROGRAMME DAY 2: WEDNESDAY, DECEMBER 16, 2009

09.00-09.30HOŞGELDİNİZ KAHVESİ VE STAND ALANLARI AÇILIŞWELCOME COFFEE / EXHIBITION OPENING

09.30-11.00

Konuk Konuşmacı: Firmalar İçin Öngörüler Keynote Speech: A Foresight for Companies

Prof. Sohail InayatullahGelecek Bilimci-Tamkang Üniversitesi Gelecek Bilimleri Enstitüsü Future Scientist, Tamkang Univ.Graduate Inst. of Futures Studies

11.00-11.30 KAHVE ARASI COFFEE BREAK

14.00-15.00

Oturum-3: Yeni Pazar Fırsatları ve Giriş Stratejileri Session-3: New Market Opportunities and Entry Strategies

Oturum BaşkanıChairperson

Ahmet DördüncüSabancı Holding CEOCEO, Sabanci Holding

Afrika Pazarına Giriş ve StratejilerEntry to African Market and Strategies

Tamer TaşkınDEİK Türk - Afrika İş Konseyleri Koordinatör Başkanı Coordinating Chairman, DEIK Turkish-African Business Council

Güney Amerika Pazar Dinamikleri ve PotansiyellerSouth American Market Dynamics and Potentials

Aykut EkenDEİK Türk - Brezilya İş Konseyi BaşkanıChairman, DEIK Turkish-Brazilian Business Council

Asya'da Sektörel Fırsatlar Sectoral Opportunities in Asia

Süleyman ŞensoyTASAM Başkanı Chairman, TASAM

13.00-14.00 ÖĞLE YEMEĞİ LUNCH

14.00-15.00

Konuk Konuşmacı: Firmalar için Teknoloji ile Gelişim StratejileriKeynote Speech: Technology and Development Strategies for Companies

Prof. Luc SoeteUNU-MERIT Direktörü Director, UNU-MERIT

15.00-15.30 KAHVE ARASI COFFEE BREAK

15.30-17.30Kapanış Oturumu: Kriz Sonrası Yeni Dünya Düzeni ve Türkiye Closing Session: New World Order After The Crisis and Turkey

15.30-17.30

Oturum BaşkanıChairperson

Mithat BereketPusula Haber Programı YapımcısıProducer, Pusula News Programme

Prof. Sohail InayatullahGelecek Bilimci-Tamkang Üniversitesi Gelecek Bilimleri Enstitüsü

Jan NahumChairman, Hexagon Consultancy Heksagon Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı

Osman UlagayColumnist, Milliyet Daily Newspaper Milliyet Gazetesi Köşe Yazarı

Mehmet ÖðütçüVice President, Forum Istanbul Forum İstanbul Başkan Yardımcısı

Ahmet BozerPresident, Eurasia and Africa Group of the Coca-Cola Coca-Cola Avrasya ve Afrika Grubu Başkanı

17.30-18.00 KAPANIŞ KONUŞMASI CLOSING SPEECH

18.00-19.30SPONSOR PLAKET TÖRENİ VE KOKTEYL PONSORS' CEREMONY and COCKTAILS

19.00 STAND ALANLARI KAPANIŞ EXHIBITION CLOSING

Prof. Luc SoeteUNU-MERIT Direktörü

ve Eğitim Merkezi’nin (UNU-MERIT) di-rektörlüğünü yürütmektedir.

Luc Soete, 1986-88 yılları arasında Uluslararası Ekonomi Profesörü olarak Maastricht Üniversitesi Ekonomi ve İş-letme Yönetimi Fakültesi’nde görev al-mıştır. Ghent Üniversitesi’nde Ekono-mi ve Kalkınma Ekonomisi konuların-da öğrenim görmüş ve doktora çalış-masını Sussex Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nde tamamlamıştır (1978).

Maastricht Üniversitesi öncesi Ant-werp Üniversitesi Ekonomi bölümünde (1973-79), İngiltere, Sussex Üniversite-si Kalkınma Çalışmaları Enstitüsü’nde (1979-84) ve Bilim Politikası Araştırma Birimi’nde (1980-86) görev almış, Stan-ford Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nde konuk öğretim üyesi olarak çalışmıştır.

1988’de inovasyon çalışmaları ve tek-nolojik değişimin sosyo-ekonomik ana-lizi konuları ile ilgilenen bir araştırma enstitüsü olan MERIT’i kurmuştur. Ha-len enstitü direktörlüğü görevine de-vam etmektedir.

Endüstriyel inovasyon ve ekonomik so-nuçları konularında birçok kitap, makale ve raporu yayınlanmıştır. Prof. Luc Soe-te, teknolojik değişim ve inovasyonun; büyüme, istihdam, uluslararası ticaret ve yatırıma etkisinin, teorik ve ampirik olarak araştırılması konularında dünya-nın önde gelen ekonomist ve uzman-larından birisi olarak kabul edilmek-tedir.t

TAYSAD’DAN HABERLER

34

NEWS FROM TAYSAD

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Meeting point for sustainable competitiveness

This year an Innovation Ex-hibition is also a part of our Industry Congress and tit-led as “8th Industry Cong-ress and Innovation Exhibi-tion” will be held in Istanbul on December 15-16, 2009 with the theme of “Sustai-nable Competitiveness: The New Path After the Crisis” will enable companies and institutions to present the-ir innovative products and completed projects and en-courage cooperations.

u Established in 1952, İstanbul Cham-ber of Industry (ISO) is the most powerful representative of the Turkish manufactu-ring industry and has been working for the development and competitiveness of the manufacturing sector in Turkey.

1st Industry Congress was held in 2002 intending to asist in the development of sustainable competitiveness of Industry. Annually held congresses are being fra-med as a discussion platform, where sub-jetcs that will provide Turkish Industry a sustainable success in global scale are emphasized.

This year an Innovation Exhibition is also a part of our Industry Congress and titled as “8th Industry Congress and Innovation Exhibition” will be held in Istanbul on De-cember 15-16, 2009 with the theme of “Sustainable Competitiveness: The New Path After the Crisis” will enable compa-nies and institutions to present their in-novative products and completed pro-jects and encourage cooperations. Este-emed national and international figures will participate as speakers in the “8th In-dustry Congress and Innovation Exhibiti-

on”, where they will share their experien-ce and insight. Expectations for the futu-re and the new road map for success for Turkish Industry will be assessed accor-ding to our spearkers” views and opini-ons, considering the global crisis and re-cent developments in the economy.

INNOVATION EXHIBITION

This year also an Innovation Exhibition will be a part in the scope of the Industry Congress.

With the main theme “Sustainable Com-petitiveness: The New Path After the Cri-sis” the “8th ICI Industry Congress and In-novation Exhibition” aims that compa-nies and institutions introduce their in-novative and technological products or completed projects to build cooperati-ons.

Companies and institutions have the op-portunity to exhibit their products or completed projects in stands organised in three thematic areas: “Knowledge”, “Ide-as and Projects” and “Innovation”.

These three thematic areas are:

Knowledge: In this area, various sessions will be held to in order to share up-to-date information and expertise produced in Turkey and in the world on science and technology. Information stands and ser-vices on innovation support will also be found in this area. Relevant public bodi-es, institutions and organisations giving support services on innovation and scien-ce and additionally technology publicati-ons will be presented here.

Ideas and Projects: In this area, comp-leted and industry applicable projects of universities and research institutions will be exhibited. Universities, research ins-titutions and organisations, innovative projects for the benefit of industry of uni-versities or institutions placed in innova-tion and technology competitions will be located in this section.

Innovation: This is the exhibition area, where innovative products put in the market or in prototype stage, also orga-nisations mediating the finance of inno-vation will be found. In this section, com-panies, firms in Technocities, finance ins-titutions, banks and venture capital firms will also be located.t

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

36

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Ege Bölgesi yatırım umudunu kaybetmiyorDünyanın hemen her sanayi bölgesi gibi Ege Bölgesi de küre-sel krizden nasibini alarak zor bir yılı geride bırakmaya hazır-lanıyor. Ege Bölgesi, birçok büyük kuruluşa ev sahipliği yapan gelişmiş bir sanayi bölgesi. Ancak Ege Bölgesi’nin yan sana-yicileri bölgeye daha fazla OEM’in gelmesi için çok daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğine inanıyor. Bu çabaların başında yurt içi ve yurt dışı lobi faaliyetlerinin artırılarak Ege Bölgesi’nin avantajlarının çok iyi tanıtılması, bölgesel teşviklerin özendiri-ci seviyeye getirilmesi ve yol, gümrük, liman ya da yetişmiş eleman gibi konularda yaşanan sıkıntıların giderilmesi geliyor. Egeli yan sanayicilere 2010 ve sonrasına yönelik tahminlerini, Türkiye’deki ve Ege bölgesindeki otomotiv sektörünün gelece-ğini, hükümetten ve tabii ki TAYSAD’dan beklentilerini sorduk. İşte, aldığımız cevaplar.

37Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Ender YorgancılarEge Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

"Tarımdan turizme, sanayiden kültüre kadar İzmir her konuda ben varım diyor"u İzmir, ülkemizde ilkleri gerçekleşti-ren bir kent fakat giderek ülke ekono-misinde geri kalmışlığıyla ilgili bir algı var. İzmir’de ekonomide yükseliş ve düşüşleri nasıl değerlendiriyorsunuz?

İzmir, ilkleri gerçekleştirmesi ve gerek sosyal gerekse kültürel açısıdan fark-lılığı dolayısıyla her zaman beklentile-rin yüksek olduğu bir şehir olmuştur. İzmir’in kimilerine göre dezavantaj ki-milerine göre avantaj sayılabilecek sek-

törel çeşitliliği şehrin bir konuda öne çıkmasını da engellemektedir.

Tarımdan turizme, sanayiden kültüre kadar İzmir her konuda ben varım de-mektedir. Antalya gibi sadece turizme yoğunlaşmamış ya da Bursa, Kocaeli gibi sanayide öne çıkmaya çalışmamış-tır. İzmir geçmişten gelen zenginliğini zamanla pekiştirmiş, çeşitliliği ile adın-dan söz ettirmiştir. Durum böyle olunca da İzmir çok fazla ön planda yer alma-

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

38

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

mış ve rakamsal olarak bölündüğü ve tek bir platformda mücadele etmediği için geride kalmış gibi görünmektedir.

Ayrıca her zaman ifade ettiğimiz gibi İzmir özellikle son iki yıla kadar Ankara’dan gerekli desteği göremedi-ği için kendi ayakları üzerinde durma-ya çalışmıştır. Bu da İzmir’in beklenen hamleyi yapmasını hep güçleştirmiştir.

Bununla birlikte İzmir’de gerek yerel yönetimler, gerek sivil toplum kuruluş-ları, gerekse şehrin önde gelenleri ara-sındaki ortaklık kültürünün gelişmeme-si İzmir için hep bir dezavantaj olmuş, projelerin geliştirilmesi ve sonuçlanma-sında sıkıntılar yaşanmıştır. Ancak Expo 2015 çalışmaları ile birlikte İzmir bunu yıkmayı başarmıştır. Bundan sonra İz-mir için her şeyin güzel olacağına yü-rekten inanmaktayım.

Bölgesel farklılıklar, ülkesel farklı-lıklar yepyeni bir üretim ve teknoloji avantajına nasıl çevrilebilir?

Yüzyılın krizi ile birlikte artık tüm dün-yada değişim ve dönüşüm kavramla-rı ekonomiden siyasete kadar her ala-na girmiştir. Değişimin içeriğine bak-tığımızda özellikle kriz sonrasında es-kiye dair bildiklerimizi unutup, yepye-ni bir sürece gireceğimizden bahsedil-mektedir. İşte bu süreçte farklı olanın, bir adım öne çıkacağı bilinmektedir. Bu

farklılığı sağlamanın yolu da, geleneksel üretim yönteminden vazgeçip, teknolo-ji yoğun üretime yönelmekten ve bize özgü kaliteli ürünler üretmekten geç-mektedir.

Örneğin gerek ülkemiz gerekse bölge-miz tarımsal ürün açısından dünyada sayılı zenginliğe sahiplik sıralamasında önde yer almaktadırlar. Ancak bugün

yanlış politikalar sonucunda kendi üre-tebildiğimiz ürünleri ithal eder duruma gelmemiz elimizdeki farklılığı kullana-mayışımızın en güzel örneğidir.

Otomotiv sektörünü gelecekte neler bekliyor, dünyaya ayak uydurup bir adım öne nasıl geçebiliriz?

Gerek Avrupa’da gerekse dünyada ön sıralarda olduğumuz otomotiv üreti-mimiz ne yazık ki krizle birlikte sekte-ye uğramıştır. Yüzde 60’a varan oran-lardaki daralma ihracatımızda ilk sıra-larda olan sektördeki olumsuz etkilen-meyi açıklamaktadır. Öncelikle bu kri-tik süreci sektörün daha fazla zarar al-madan atlatması sağlanmalıdır. Bu ko-nuda Hükümetimizden beklentilerimi-zi her fırsatta belirtiyoruz. 2008 son çeyreğinden başlayıp özellikle 2009’un ilk çeyreğinde çok ciddi daralan sektö-re Hükümetin gecikmeli olarak başlat-tığı vergi indirimleri yeterli olmamıştır. Eylül sonuna kadar uzatılan uygulama stokların bitmesini sağlamıştır. Ancak üretim bundan sonra başlamaktadır ve sektör diğer krizden etkilenen sektörler gibi yalnız bırakılmıştır.

Oysaki öne çıktığımız sektörlerde reka-bet gücümüzü artırmamız büyük önem taşımaktadır. Bir adım öne çıkmanın tek yolu budur. O nedenle de firmalarımızın kendi markalarını yaratarak, arge çalış-malarına ağırlık vererek ve inovasyon

Ender Yorgancılar

Aegean Region Chamber of Industry Chairman of the Board

uHow do you evaluate İzmir’s risings and fall downs in our economy?

İzmir has always been a city with high ex-pectations as because of its diversity in terms of cultural and social life, as well as its pioneer characteristics. Sectoral di-versity of İzmir, which is considered as an advantage by some and disadvantage for another group, is an obstacle before the city to become a leader in any area.

Signature of İzmir can be seen in many areas from agriculture and industry to tourism and culture. It is not a tourism

oriented city like Antalya or industrial city like Kocaeli, and Bursa. İzmir has intensi-fied its richness through time and heard itself out through its diversity. So İzmir never be the frontcity and as because it’s been divided by numbers and not strug-gling in one and only platform, this makes the city looks like behind its competitors.

Besides as we always say İzmir has tried to stand on own feet all the time because it does not get the adequate support from Ankara. This also has been an obstacle before the city to make necessary moves. In addition, there is a lack of mutual work culture in İzmir between local administra-tions, NGOs and prominent figures of the city. But with Expo 2015 İzmir achieved to

“İzmir is everywhere from agriculture & tourism to Industry & Culture”

get over this problem. I truly believe ev-erything will be better for İzmir.

What about the future expectations for automotive industry, how can we get ahead ?

Unfortunately our automotive produc-tion has been interrupted with the crisis. Shrinking by 60 percent explains the bad impact over the sector, which is among the leaders of the export. First it should be ensured that this critical period must be come through without further dam-ages. We always express our expectations from the government. Tax deductions are not enough for the sector, which were already late. Extension of the implemen-

39Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

ile çok basit ama karlarını artıracak işle-re imza atarak rekabet gücünü artırma-sı zorunludur. Benzer ürünleri üretme-nin yatırımları boşa harcamaktan öteye gitmeyeceği unutulmamalıdır.

Şirketler ve ekonomi politikaları belir-leyenler ne gibi hatalar yapıyorlar?

Özellikle bölgemizde aile şirketlerinin yaygın oluşu kurumsallaşmada yaşanan sorunları ortaya çıkarmaktadır. Kurum-sallaşamayan firmalarımızın yönetim politikaları ile başlayan hatalar zinciri-nin ekonomiye de olumsuz yansıması-nı görebiliyoruz.

Bununla birlikte küçük düşünmek, gele-ceğe yatırım yapmamak, risk taşır ge-rekçesiyle bazı alanlara girmekten çe-kinmek, bulunduğumuz yerden öteye gidemeyişimize neden olmaktadır.

yorsanız o zaman gerilemeye ve hatta yok olmaya mahkumsunuzdur. Kendi içinize kapanarak kendi bildiğiniz yön-temlerle ayakta kalmanız artık küresel ekonomi sürecinde mümkün olama-maktadır.

Gelecek nasıl şekillenecek?

Kriz sonrası dünya yeniden şekilleni-yor. Yapısal dönüşüm arayışları ile bir-likte yeni bir sistem geliştirme yönünde yeni yaklaşımlar söz konusudur. Türki-ye olarak bu yaklaşımları yakalamak zo-rundayız.

1990’lı yıllardan sonra başarılı bir şe-kilde gerçekleştirdiğimiz dönüşüm sü-recinde özel sektörün payı son derece önemli idi. Bundan sonrası için de özel sektörün izleyeceği yol geleceği şekil-lendirecektir.

“Ben malımı ürettim, alan alsın” düşün-cesine artık yer yoktur. Çünkü gelecek, talebe göre değişime ayak uydurarak ürünlerini farklılaştırmayı başaranların olacaktır.

Küreselleşme döneminde yalnız en iyi yapabildikleri işe ve en verimli oldukları ürünlere odaklanan şirketler başarı sağ-layabilecektir.

Bu yeniden yapılanma içerisinde yol alanlar rekabet gücünde kalıcı bir artış yakalayabilecektir.

Sahip olduğu stratejik konumu ile genç ve dinamik nüfusunu doğru kullanan bir Türkiye’nin, bu değişim sürecinde gele-ceğin yıldız ülkelerinden olmaması için hiçbir sebebi yoktur.

Bölgesel güç olabilme hedefini taşıyan Türkiye’nin, bu aşamada bölgenin di-namiklerini doğru analiz etmesi olduk-ça önemlidir.

Kriz sonrasında dünyanın ekonomik dengesinin önemli ölçüde değişeceğini biliyoruz. 2. dünya savaşı sonrası ABD üzerinde kurulan değişim ve dönüşüm yapısının krizle birlikte, içinde Çin’in, Japonya’nın ve Hindistan’ın öne çıktığı Avrupa ve Asya bütünleşmesi etrafın-da oluşması beklenmektedir. Bu nokta-da da Türkiye’nin kilit ülke olması bek-lentiler dahilindedir. İşte bu avanta-jı çok iyi kullanmak zorundayız. Türki-ye kendi geleceğini kendi şekillendire-bilecek güce ve potansiyele fazlasıyla sahiptir.t

Değişen dünya düzenine ayak uydura-mamak, geleneksel yöntemleri terk et-memek, teknolojiyi ve gelişimi ısrarla reddetmek şirketlerin ortalama ömür-lerini kısaltabilmektedir.

İster ülke yönetin, ister firma yönetin zamana ve değişime ayak uydurmak zorundasınızdır. Eğer bunu başaramı-

tation ensured the depleting stocks. But manufacturing starts after that and sec-tor has been left alone like other sectors that are negatively affected by the crisis. It is important to strengthening ourselves in our competitive advantageous sectors. This is the way to get ahead. For that rea-son our companies should increase their competitive advantages through creating their own brands, focusing on R&D and innovation and making simple but prof-ittable works. It should not be forgotten that producing similar products will be only wasting investments. t

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

40

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

uThough 2009 is the year of crisis, au-tomotive and supply industry will susta-in its leader position in export. Automo-tive and supply industry export have inc-reased 10 times in 9 years. This is an im-portant achievement. When it comes to our failures, we see that America produ-ced 6.951 million units of vehicle in the 1950’s. Second runner up at that time was Europe and was producing 1.111 millions units of vehicles. Today’s one important producer Japan was producing 32.000 units at that time. And in the rest of the world 581.000 units produced.

Before the crisis in 2008 Korea produced 3.806 million, Japan produced 11.563 million, America produced 12.979 milli-on and Europe produced 18.424 million

units of vehicles. Total vehicle producti-on increased to 70.526 million units, of whichs 23.758 million units were pro-duced by the other countries.The most significant country in that table is Ko-rea. Their 122.000 units of production in 1980’s increased to 3.806 million units in 2008.

When we come to Turkey, our producti-on unit were approximately 50.000 back in 80’s, which reached to 1.100 million units in 2008. Yet we can see that we have not been able to build our own national brand. Despite of everything we should not lose our hope and faith in future de-pending on our losses and gains. All we need is not to define our strategies de-pending on the crisis period. t

EBSO Meclis Başkanı Mehmet Tiryaki:

u 2009 yılı kriz yılı olmasına rağmen otomotiv ve yan sanayi ülke ihracatın-daki liderliğini sürdürecektir. Önümüz-deki yıllarda da bu liderliği sürdüreceği görülmektedir.

Otomotiv ve yan sanayi ihracatı 9 yılda 10 kat artmıştır. Bu ciddi bir başarıdır. Başaramadıklarımıza gelince… Dünya-ya baktığımızda, 1950’lerde dünyanın en büyük üreticisi Amerika’nın 6.951 milyon adet araç üretimi ile birinci sıra-da, Avrupa’nın 1.111 milyon adet üre-timle ikinci sırada olduğunu görüyo-ruz. Bugünün önemli bir üreticisi olan Japonya’da ise o yıllarda 32 bin adet üretim var. Dünyanın geri kalanında 581 bin adet olmak üzere toplam 8.675 milyon adet araç üretilmiş.

Kriz öncesi 2008 yılında dünyadaki üre-tim miktarlarına bakarsak; Kore 3.806 milyon adet, Japonya 11.563 milyon adet, Amerika 12.979 milyon adet ve Avrupa 18.424 milyon adet araç üret-miş. Diğer ülkeler de 23.758 milyon adet araç üreterek dünyadaki toplam

araç üretim adedinin 70.526 milyo-na çıkarmış. Bu tabloda en dikkat çeki-ci ülke Güney Kore. 1980’lerde Kore’nin üretimi yalnızca 122 bin adet iken, 2008 yılındaki araç üretimi 3.806 mil-yon adet olmuştur. Burada dikkat çe-kilmesi gereken nokta, bu üretim mik-tarının Güney Kore’nin kendi markala-rı olan araçları kapsamasıdır.

Türkiye’ye baktığımızda ise 1980’de ül-kemizde yaklaşık 50 bin araç üretilmiş-ken, 2008 yılındaki üretim rakamı 1.100 milyon adet seviyesine yükselmiştir. Ancak maalesef bu miktar içerisinde kendi milli markamızı oluşturamadığı-mızı görmekteyiz. Her şeye rağmen ba-şardıklarımıza ve başaramadıklarımıza baktığımızda geleceğe olan güvenimizi ve ümidimizi kaybetmemeliyiz. Sadece bu kriz dönemine odaklanarak strateji-lerimizi tespit etmeyelim.

TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu’ndan dinlediğim bir anekdodu burada aktar-mak istiyorum. Eski Amerika Başka-nı Abraham Lincoln’un hayatından kısa örnekleri içeren bir anekdot bu.

Abraham Lincoln, bugün Amerika’nın en başarılı başkanlarından biri kabul ediliyor. Ancak kendi hayatı pek çok ba-şarısızlıklarla dolu. Lincoln, 21 yaşında işe giriyor ve başarısız oluyor. 22 yaşın-da ilk girdiği seçimi kaybediyor. 24 ya-şında tekrar iş yaşamında başarısız olu-yor. 26 yaşında karısını kaybediyor. 27 yaşında ruhsal bunalıma giriyor. 34 ya-şında Amerikan kongre seçimlerini kay-bediyor. 45 yaşında senato seçimlerine giriyor ve kaybediyor. 47 yaşında baş-kan yardımcılığı seçimlerini kaybedi-yor. 49 yaşında tekrar senato seçimleri-ni kaybediyor ama yılmıyor, sabırla ça-lışıyor ve 52 yaşında başarıyor. 52 ya-şında ABD Başkan’ı seçiliyor ve Amerika Birleşik Devletleri’nde tarihe geçen bir başkan oluyor.

İşte bu yüzden, kesinlikle yılmak yok. Geleceğe olan güvenimizi ve ümidimi-zi kaybetmemeliyiz.t

“Kesinlikle yılmak yok”

“No room for qualing”EBSO Chairman of Assembly Mehmet Tiryaki:

Mehmet TiryakiEge Bölgesi Sanayi OdasıMeclis Başkanı

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

42

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

“Sektörü küresel boyutta yıkıcı bir rekabet bekliyor”

u 2010 ve sonrasını nasıl görüyorsu-nuz?

Özellikle 2010 ile ilgili bir öngörüde bu-lunmak oldukça zor. Biz iyimser senar-yolara angaje olmuş durumdayız. 2010, normale doğru yukarı gidişin başladı-ğı bir yıl olacak diyoruz. Ancak yine de, şu an mevcut olan ve bana göre krizin normal süreçlerinden biri olan belirsiz-lik, tedirginliği de beraberinde getiriyor. Ekonomik krizin en önemli aşamala-rından biri olan oyuncuların piyasalara olan güveni mutlaka yeniden oluşmalı. Bu da krizden çıkış sürecini ve bu süre-cin zamanlamasını etkiliyor. İlk 6 ayın belirsizlikler sebebi ile çok daha zor ol-

masını bekliyoruz. Ancak ikinci 6 ayda, 2009’a göre göreceli bir iyileşmeye ke-sin gözüyle bakıyoruz. Gerçek denge ise eğer bu arada başka sürprizler oluşmaz ise, 2013-2014’de oluşacaktır.

2010, binek oto açısından enteresan bir yıl olacak. Bunun sebebi, 2009’da hemen hemen tüm dünyada uygula-nan vergi ve hurda indirimleri ile can-lı tutulan satışların ne kadarının gele-cekteki talebin önüne çekilerek gerçek-leştirileceğini kestirmenin zor olması. Avrupa’da ülkemizde olduğu gibi satış-lar teşvik edilmedi. Teşvik edilen ülke-lerde ise teşvikler satışları ciddi boyut-ta etkilemedi. Dolayısıyla ticari ve ağır vasıta pazarının gelişimi, genel ekono-mik gelişimin ve iyileşmenin paralelin-de daha yavaş fakat daha sağlıklı ola-caktır. Sorun, kayda değer iyileşmenin 2010’un hangi döneminden başlayaca-ğını ya da bu iyileşmenin 2011’e kalıp kalmayacağını tahmin edememektedir. Pazar, tahminlerin ötesinde bir ivmey-le de iyileşme sürecine girebilir. Bu sü-

rece ayak uydurabilecek esnekliğe sahip olmak, kriz sonrasında en önemli başarı kriterlerinden biri olacak.

Yeni teknolojilerin kullanımına nasıl ayak uydurabiliriz?

Türk otomotiv ana sanayi, gelişmiş ül-kelerin pazarlarına ihracat yaptığı için zaten araçlardaki yeni teknoloji kullanı-mını bu ülkelerle eş zamanlı olarak uy-guluyor. Dolayısıyla Türkiye’deki yan sanayi de teknolojik gelişimi takip et-mek durumunda ve takip de ediyor. Ta-kibi bırakıp, bir aşama daha ileri giderek, teknoloji üreten konuma gelinebilmesi için, Ar-Ge’nin büyük bir aşama geçir-mesi lazım. Bu da, topyekün bir sefer-berlik, uzun ve zorlu bir yol ve gelişim süreci demektir. Mevcut Ar-Ge teşvikle-ri bu yolda atılmış iyi adımlar, ancak ye-terli ve etkin değil. Çünkü tabana ulaş-mıyor, bürokrasi ve prosedürler sebe-biyle etkinliğini koruyamıyor.

Yaratıcı bir toplum olmak, yaratıcılığa bireylerin katkıda bulunduğu bir sanayi kültürüne sahip olmak için bu kültürün tabana kadar inmesi lazım. Kaynakla-ra ve teşviklere daha pratik ve daha ko-lay erişim gerekir. Üniversite sanayi iş-birliğinin daha pratik bir şekilde aktive edilmesi, özendirilmesi gerekir. Her kül-tür değişiminin gereği gibi bu konuda da bir eğitim seferberliğinin önemine dik-kat çekmek isterim.

Aslında Türkiye, gerek insan kaynakla-rı, gerekse altyapısı ve coğrafi konumu ile Ar-Ge konusunda çok önemli bir po-tansiyele sahip. Avrupa’da endüstriler, krizden sonra değişen koşullar altında her zaman ve her konuda olduğu gibi Ar-Ge konusunda da maliyet düşürme arayışına girdi. Ar-Ge maliyetlerini ucuzlatmaya çalış-ma çabası, Ar-Ge merkezlerinin daha ucuz maliyetli ülkelere doğru yönel-mesine sebep olacaktır. Türkiye, Asya Pasifik’e göre coğrafik konumu ve Batı standartlarına her konuda daha yakın

Mustafa Zaim

Hayes Lemmerz Jantaş A.Ş. ve HL İnci  A.Ş. Yönetim Kurulu BaşkanıHL International Küresel Yönetim Danışmanı

43Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

HL Jantaş’ın ileriye dönük planlarında var saydığı dünya pazarlarındaki gelişme tablosu

Region 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Light Vehicle (Millions)

E. Europe 6.2 4.5 4.6 5.3 6.4 7.2

W. Europe 14.4 11.6 11.4 11.7 12.2 12.6

N. America 12.7 8.6 10.1 11.7 13.4 14.7

S. America 3.7 3.5 3.8 4.1 4.7 5.0

China 7.5 9.8 10.2 11.7 13.3 14.0

Japan / Korea 14.4 10.4 12.3 13.5 14.0 14.3

South Asia 5.0 4.5 5.2 5.9 6.7 7.3

Other 1.7 1.6 1.7 1.8 1.9 2.0

Total 65.6 54.5 59.4 65.8 72.5 76.9

Commercial Truck > 15 (000’s)

E. Europe 148 58 81 113 144 164

W. Europe 450 141 186 283 369 430

N. America 205 115 152 273 300 325

S. America 123 76 99 110 121 134

China 567 531 562 602 639 677

Japan / Korea 104 45 64 85 101 113

India 121 78 121 141 165 188

Other 6 4 7 10 13 14

Total 1.724 1.048 1.270 1.618 1.853 2.046

oluşu sebebiyle büyük bir avantaja sa-hip olacaktır.

Küresel otomotiv sektörü ve yerel oyuncuların geleceğini nasıl görüyor-sunuz?

2009 yılı baz alındığında, Batı Avru-pa durağanlığa girerken en çok büyü-menin ABD pazarında olacağı bir ger-çek. 16-17 milyon araçtan gelerek 2009’da 9 milyonda taban yapan bir sektörün, 2014’lerde ancak 14 milyon adetlere çıkması, pazarın bir gerçeği. Bu seviye bile ABD’nin geçmişte kalan gör-kemli yıllarının çok gerisinde.

BRIC ülkeleri, özellikle Hindistan ve Bre-zilya, geleceğin sektörde parlayan yıl-dızları olacaktır. Zaten bu iki ülke kriz sırasında da en az etkilenen pazarla-ra sahiptiler. Gerek ana sanayi, gerek-se yan sanayide yatırımlar devam etti. Önümüzdeki on yılda da kendi iç pazar-larından aldıkları destekle, hızlı ve sağ-lıklı bir büyümenin içinde gelişmeye adaylar.

Rusya pazarı ise krizden çok etkilendi. Kriz bu ülkede çok hızlı gelişen otomo-tiv sanayine ani bir fren etkisi yapmış olsa da, Rusya pazarı hala en çok gele-cek vaat eden pazarlardan biri. Bu pa-zar bir iki yıl içerisinde toparlanacak-tır. Rusya’da iç pazar potansiyeli çok fazla. Krizden sonra ithalat zorlaştırı-larak, iç pazardaki bu potansiyelin yer-li yatırımlarla karşılanılmasına çalışılı-yor. Ruslar bu politikada o kadar başa-rılılar ki, krizden önce çok hızlı yatırım çeken Rusya’da kriz sürecinde de yatı-rımcılardan vazgeçen hiç olmadı. Proje-ler yavaşladı, hatta bazıları durdu, an-cak bildiğim kadarıyla hiç birinden vaz-geçilmedi.

Sonuç olarak, küresel otomotiv sanayi krizden en derin darbeyi alarak dibe vu-ran sektörlerden birisi olsa da, mutlaka toparlanarak büyümesine devam ede-cektir. Gelişmekte olan ülke pazarları ve BRIC ülkelerinin pazarları, yani ger-çek talebin olduğu yerler daha çok ge-lişecek. Emisyon sıkıntısı, ekonomik ya-

kıt kaygısı, hafif araç, ekonomik araç, elektrik motorlu araç ve hibrid araçlar-daki evrim arayışları, teknoloji ve Ar-Ge çalışmalarının ana teması olacaktır.

Kriz sonrasında sektörü çok daha re-kabetçi bir pazar bekliyor. Tüm tedarik zincirinde, kıyasıya küresel bir rekabe-tin içine girileceğine inanıyorum. Hem ana sanayi, hem de yan sanayide kon-solidasyonlar devam edecektir. Akıl-lı devletler ve otomotiv sanayinin ül-kelerinin ekonomisi içinde önemli yeri olan devletler, bu kıyasıya rekabet süre-cinde kendi sanayilerini korumak üzere sektörü, doğrudan veya dolaylı olarak desteklemeye devam edecekler. Ben-ce önümüzdeki süreçte, yine doğrudan veya dolaylı yepyeni koruma yöntem-leri gelişecektir.

Türkiye’de ise otomotiv sanayi, kri-ze kendi gelişim süreci açısından şan-sız bir dönemde, tam sıçrama tahtası-nın ucundayken yakalandı. Türkiye’deki mevcut yatırımlar ve kurulu kapasite-ler, küresel ölçekte bir otomotiv üretim merkezi olabilmek için yeterli değildi. Yeni yatırımlar gerekiyordu. Araç üre-timimizde 2,5 milyon adedin üzerinde-ki rakamlar hedefleniyordu ki, kriz gel-di çattı. Türkiye, kriz sonrası akıllı po-litikalarla bu eşiği atlayarak, yeni yatı-rımları cezbetmek zorunda. Aksi takdir-de bugünkü konumuyla küresel ölçekte marjinal bir otomotiv üreticisi olmak-tan öteye gidemeyecektir.

İzmir’de sektörü nasıl değerlendiri-yorsunuz?

Ege Bölgesi’nde ciddi bir gelişim potan-siyeli var. Otomotiv sanayinde çok cid-di ve başarılı yatırımlar var. Marmara Bölgesi’nin cazibesine rağmen, bu böl-gede yatırım yapıp da pişman olan fir-ma tanımıyorum. Jant konusunda ol-duğu gibi küresel gücü ve ağırlığı olan parça üretimleri var. Ne var ki, toplam olarak değerlendirildiğinde ve Marma-ra Bölgesi ile kıyaslandığında, otomotiv yatırımları marjinal denebilecek düzey-de. Ancak, büyük bir potansiyelin oldu-ğu bilinmeli.

Gelişmiş bir alt yapı ve insan gücü, lo-jistik avantajları ile Ege Bölgesi sektö-rün gelişimini kucaklamaya hazır. Örne-ğin, bölgemiz olan Manisa Organize Sa-nayi Bölgesi, Türkiye’deki en başarılı, en modern organize sanayi bölgelerinden biri. Batı standartlarının bile üzerinde

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

44

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

bir alt yapıya sahip. Kendi arıtma tesi-si başta olmak üzere, sanayicinin gerek duyacağı her türlü alt yapıyı yatırımcı-ya hazır sunuyor. Manisa Organize Sa-nayi Bölgesi, elektriğini en verimli şekil-de kendisi üretiyor ve bu sayede de sa-nayicisine Türkiye’deki en ucuz elektrik enerjisini sunuyor.

Yönetim Kurulu Üyesi olduğum Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde, 500 bin ile 1 milyon metrekareye kadar fabrika arsasına ihtiyaç duyacak yeni otomotiv sanayi yatırımları için her türlü alt ya-pısı bitmiş ve hazır araziler rezerve et-tik. Yeni teşviklere göre 3. bölge olan Manisa’ya mutlaka bir otomotiv üreti-cisi yatırım yapacaktır. Organize yöne-timi olarak, bunun için çaba sarf ediyo-ruz.

Hükümet ne gibi önlemler almalı?

Otomotiv sektörü, ülke ekonomisin-de lokomotif bir sektör olmaya de-vam edeceğine göre ülkenin öncelikle bir otomotiv sanayi vizyonunun olma-sı gerekiyor. Bu vizyona uygun ciddi bir master plan yapılmalı. Bu plana uygun

ve bu planın hedeflerine ulaşmayı sağ-layacak her türlü düzenleme yapılma-lı. Bir aksiyon planı oluşturulmalı ve bü-tün bunlar son derece etkili bir biçimde sektörün küresel paydaşlarına anlatıla-bilmeli. Bence, Türkiye’nin küresel bir oyuncu olabilmesi için yeni yatırımla-rı cezbetmesi şart. Bu konudaki en bü-yük kozumuz doymamış iç pazarımız. İç pazarın canlandırılması için hiçbir yer-de örneği görülmemiş akıldışı vergilen-dirmeden kesinlikle vazgeçilmesi la-zım. Bunu yaparken de, akılcı bir şekil-de talebi yerli üretime yönlendirmenin

Mustafa ZaimHayes Lemmerz Jantaş A.Ş. andHL İnci A.Ş. Chairman of the BoardHL International Global Management Consultant

uHow do you see 2010 and after-wards?

It is hard to foreseen of 2010. We are en-gaged to optimistic scenarios. 2010, we believe, will be a year when things will get normalised. However uncertainity at the moment, which is a consequence and a normal period of the crisis times, brings the uneasiness. Trust of the players to the markets should be build again. This af-fects the way out of crisis and its timing. We expect the first six months will be more difficult due to the uncertainity but in the second six months we expect things to be better than 2009. The real balance will be provided during 2013-2014 peri-od.

2010 will be an interesting year for pas-senger vehicles, as because how much of the sales in 2009 will be realised can not be predicted. In Europe the sales were not promoted. In the countries which do that incentives did not boom up sales. So commercial and heavy vehicle markets’ development will be slower and in line with common economic developments and improvements. The problem is not to predict when the improvement will start in 2010 and if it is going to sustain until 2010. Market can boom up beyond the expectations. One of the most important criteria of the success after crisis is to be flexible enough to survive this process.

What do you think about the future of global automotive sector and local players?

When we consider 2009 indeed US will be the most growing market as the West Eu-rope is in a standstill period. This market was producing 16-17 million units and in 2009 it was only 9 million at most, so it should be considered as a fact that reac-hing back to 14 million production units will not be possible before 2014, which is even behind of the former years of US. BRIC countries, specifically India and Bra-sil, will be the stars of the future. This co-untry already has the minimum affec-ted markets from the crisis. Both main in-

ve yerli katkı oranını özendirmenin, kriz sonrası en akılcı strateji olduğuna ke-sinlikle inanıyorum.

Biraz önce bahsettiğim gibi, sektörü kü-resel boyutta yıkıcı bir rekabet bekli-yor. Bu akımın, haksız ithalat rekabe-tiyle, kriz yorgunu yerli oyuncuları yı-kıp geçmesini önleyici tedbirlerin alın-ması gerekir. Bugün dünyada gördü-ğümüz sanayilere, en gelişmiş ülkeler-de bile, doğrudan veya dolaylı olarak masa altı veya masa üstü birçok koru-yucu tedbir uygulanıyor. Bu tedbirlerin devamı da yolda… Bizim de, ülke ola-

“A globally crucial competition is coming to sector”

45Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

dustry and the supply industry are candi-dates for quick growth with their domes-tic market support. Russian market on the other hand, has seriously affected from the crisis, which almost halted automoti-ve industry that is rapidly growing in Rus-sia. But it is still quite promising. They are trying to harden import to meet domes-tic demands with local investments. The Russians are very successfull in this policy so any investor that came before the crisis did not withdraw their investments. Pro-jects are slower, and some of them stop-ped, but none of them cancelled as far I know.

To conclude, global automotive industry is one of the most affected sectors from the crisis but it will keep on growing. De-veloping country markets and BRIC mar-kets will grow more. R&D studies will mostly focus on emission problem, eco-nomic fuel, light vehicles, economical ve-hicles, electric motor vehicles and hybrid vehicle evolutions. A more competitive market will be waiting the sector after the crisis. I believe all supply chain will be in a crucial competition. Smart states and the ones that the sector has an important role in their economies will continue to sup-port. I believe direct or indirect protective

measures will emerge. Turkish automoti-ve industry has been caught to the crisis in an unlucky period. Existing investments and capacities were not enough to be a global production center.The objective was to leave behinf 2,5 million units but crisis emerged. Turkey should attract the new investments through smart and new policies after crisis, otherwise we can not be anything but a marginal automotive manufacturer.

How do you consider İzmir in the sec-tor?

There is a serious potential in Aegean Re-gion. There are many successfull and se-rious investments in automotive industry. Despite the charm of Marmara I do not know any investor who has regrets about investing here. We have globally power-

rak kesinlikle geri kalmamamız lazım. İç pazarı canlandırmak ve sektörü diri tut-mak için tüm dünyada uygulanan hurda indiriminin neden Türkiye’de uygulan-madığını anlamak gerçekten güç. Bunu, Türkiye’ye yatırım yapmaya aday olan yatırımcıya anlatmak daha da güç. Bu konu çok tartışıldı. Kendi soruma yine kendim cevap verip, “Burası Türkiye” deyip geçeceğim.

Türkiye, ABD, Rusya ya da Afrika gibi yeni hedef pazarlara yönelmek zorun-da. Bu pazarlara yöneldiğimizde, nav-lun çok büyük bir engel olarak yolumu-za çıkıyor. Uzak yol navlun teşvik siste-mi ile yerli üretici mutlaka desteklen-meli, bu konulardaki alt yapı eksiklikle-ri giderilmelidir. Almanya’nın ortasın-dan Moskova’ya navlun, İzmir’den ya da İstanbul’dan Moskova’ya olan navlun-dan çok daha ucuz. Çünkü, günde birkaç kez gibi bir sıklıkta tren seferleri yapı-landırılmış. Aynı lojistik avantajdan, ör-neğin Çek Cumhuriyeti de faydalanıyor.

En önemli sorunlarımızdan biri de Türkiye’nin bir hammadde politikası-nın olmaması. Milli kaynakların ve mil-

li sanayinin korunmasının yanı sıra ya-tırımların teşviki için ülkesel bir ham-madde politikası olması gerekir. Çeli-ğinden plastiğine tüm hammadde üre-ticileri, bir yönlendirme veya teşvik gibi devlet stratejisi olmadığı için ülkenin hammadde üretim olanaklarını, katma değer yaratma ya da istihdam yaratma kaygılarından uzak bir şekilde istedikleri gibi pazarlıyorlar. Daha da vahimi, kendi

ful part productions but in total automo-tive investments are still marginal. Howe-ver it should be known that there is a big potential.

Developed infrastructure and workforce, logistic advantages enable the region to embrace the sector’s development. Fore-xample Manisa Organised Industrial Zone is one of the most succesful and modern ones in Turkey. Besides its own purifica-tion system, it has everything an industry can need. It produces its own electricity and that way it provides cheapest elect-ric energy in Turkey. We have reserved up to 500.000 and 1 million sqm areas, of which’s infrastructure is finalized for in-vestments in our zone. It is for sure some automotive investors will invest to Mani-sa. We are working on this.t

ihraç pazarlarına, iç pazara verdiklerin-

den çok daha ucuza hammadde verebi-

liyorlar. Onların ihracat pazarları ise, bi-

zim rakiplerimizin ithalatları olabiliyor.

Bu konuda acil ve ciddi önlemler alın-

malı. Yerli üreticiye hammadde temi-

ninin vergi ve enerji girdi indirimleriyle

teşvik edilmesinin milli çıkarlarımız ge-

reği olduğuna inanıyorum.t

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

46

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

“İhracat rakamları açıklanıyor, ithalatınkiler saklanıyor”

Mehmet Attila

Ege Endüstri Genel MüdürüEge Bölgesi Sanayi Odası Meclis ÜyesiEge Endüstri General ManagerAegean Region Chamber of Industry Assembly Member

u 2010 ve sonrasını nasıl görüyorsu-nuz?

2010 sonrasını maalesef iyimser ola-rak değerlendiremiyorum. Aşırı değer-li TL politikasına devam edileceğinin belli olması nedeniyle ve lisansör fab-rikalarına hacim verebilmek amacıy-la Türkiye’deki birçok ana sanayi fir-ması, ithalatı her geçen gün daha çok sevmektedir. Türkiye’deki tüm firmala-rın ihracat rakamları açıklanırken, itha-lat rakamları özenle saklanmaktadır. Bu denli ithalata dayalı olan otomotiv sa-nayi ise maalesef ülkemize katma değer sağlamada yetersiz kalmaktadır. Oysa katma değerin büyüklüğü, ihracat raka-mının büyüklüğünden çok daha değer-lidir.

Türk otomotiv sektörü nasıl gelişe-cek?

Son dönemde Askam Kamyon, Oto-yol Iveco, Uzel fabrikalarımız kapanmış, Hyundai Assan Gebze fabrikası tica-ri araç üretiminden çekilmiş ve Tire’de kurulan Krone Treyler fabrikası ise he-nüz üretime geçemeden kapanmış-tır. Bu konular, kamuoyu nezdinde hiç-bir şekilde gündem olmamış veya gün-deme getirilmemiştir. Son olarak Ford Otosan’ın Gölcük fabrikasında ürettiği Transit Connect’in de Romanya’da üre-tilmeye başlanacağı açıklanmıştır. Ve bu dönemde sektörümüzde Türkiye’de hiçbir yeni ana sanayi yatırım yapma-mıştır. Bursa’daki iki otomobil fabrika-sının atılımları memnuniyetle karşılan-makla beraber Türk otomotiv sanayi-nin “otomobil sanayi” olmadığı unutul-maktadır.

Slovakya ve Çek Cumhuriyeti gibi lojis-tik konum olarak tüketim merkezleri-ne yakın olan ülkeler, yabancı otomo-tiv yatırımcılarına büyük yatırım des-tekleri vermiş ve yatırımı çekmişlerdir. Birkaç lisan bilen dinamik mühendisle-rimizle, çok çalışkan ve fedakar işçile-rimizle, çok sayıdaki üniversite ve tek-nik liselerimizle, coğrafi konumumuz-la, otomotiv ana ve yan sanayi konu-sundaki derin tecrübemizle, bu ülkele-re göre “kağıt üzerinde” çok daha avan-tajlı olmamıza rağmen niye yatırım çe-kemediğimizin ve neden kan kaybetti-ğimizin nedenlerini ciddi bir şekilde ma-saya yatırarak slogan değil strateji üret-memiz gerekmektedir.

Hükümet ne gibi önlemler almalı?

2009 yılında birçok fabrikamız çalışma-mış ve üretim yapmamıştır. ÖTV indi-rimi nedeniyle piyasa bir miktar hare-ketlenmiş ve bu hareketlenme medya-da flaş haber olarak verilmiş; ancak ha-reketlenme bitince aynı medya sessiz kalmayı tercih etmiştir.

İmkansızlıklar içinde Devrim otomobili-

ni üreterek devrim yapan Türk otomo-tiv sanayi, bugün Çin, Hindistan, Tay-land, Romanya ve İran’dan otomobil ve traktör ithal etmektedir. Ülkemizde şu an 34 farklı traktör markası mevcuttur. Sektörümüzde ithalatın topuzu kaçmış-tır. Benzer şekilde 1970’lerin sonunda topuz diğer tarafa kaçırılmıştı. Kalite-sizliği 18 ay sıraya girerek fahiş fiyata almıştık. Bu işin bir orta yolu yok mu?

TAYSAD’dan beklentileriniz nelerdir?

İlerlememiz ana ve yan sanayilerimizin geliştirecekleri ortak ve ciddi stratejiler ile mümkün olacaktır. TAYSAD’a bu ko-nuda çok iş düşmektedir. Ayrıca TAY-SAD, diğer ülkelerdeki global kriz nede-niyle artan “korumacılığı” gözler önü-ne sererek kamuoyunu aydınlatmalı ve yönlendirmelidir.t

uHow will Turkish Automotive evol-ve?

Recently Askam Kamyon, Otoyol Ive-co, Uzel facilities have been shut down. Hyundai Assan Gebze facility ended pro-ducing commercial vehicles and Krone Treyler facility in Tire closed without ma-nufacturing. These have not been in the agenda of the public. Finally it has been announced that Transit Connect which was being manufactured in Ford Otosan Gebze facility is going to be manufac-tured in Romania. In this period no new

“Export numbers are being launched but import numbers are hidden”

47Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

u2010 ve sonrasını nasıl görüyorsu-nuz?

2010 yılı ile ilgili olarak müşterilerimiz-den aldığımız öngörülere göre 2009 yı-lının ikinci yarısında yakalanan gidişatın devam edeceğini ama 2008 sonuçlarına ulaşamayacağımızı tahmin diyoruz. An-cak 2011 başı itibariyle birçok yeni pro-je devreye alınacak ve hızlı bir artış bek-liyoruz. Otomotiv sektörü nasıl gelişecek?

Son yıllarda yeni projelerin devreye gir-mesi Türk Otomotiv sanayinin sektör-de ne kadar önemli bir oyuncu oldu-ğunu ortaya koyuyor. Ancak özellik-le OEM’lerin tasarım sorumluluğunu Türk tedarikçilere devretme konusun-daki çekincelerini gidermemiz gerek-li. Katma değeri daha yüksek olan ta-

sarım sorumluluğunu içeren projeleri Türkiye’de devreye alabilme konusun-daki başarımız bizim kaderimizi belirle-yecek önemli faktörlerden biridir. Yeni teknolojilerin kullanımına nasıl ayak uydurabiliriz?

Öncelikle insan kaynaklarına yatırım en önemli unsur. Proje bazlı yatırımlara, ileri teknoloji ve vasıflı insan kaynakla-rının harmanlanması ile ayak uydurma sorunu olmayacaktır. Sermaye sahip-lerinin, uzun vadedeki karlılıklarını dü-şünerek bu tarz ileri teknoloji yatırım-larına girişimde bulunmaları en önemli destek noktası olacaktır. Mesela elekt-rikli araçlar trenini kaçırmadan binme-miz lazım. Küresel otomotiv sektörü ve yerel oyuncuların geleceğini nasıl görüyor-sunuz?

Bilgiyi kullanarak üreten kazanıyor.

Ercüment Pekzorlu

KFI Kartal FCMP Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.Genel MüdürüGeneral Manager, KFI

“Bilgiyi kullanarak üreten kazanıyor”

Know How üretmeden sektörde uzun vadede kalmak imkansız. Yerel oyun-cular olarak bizlerin stratejileri belirle-me konusunda daha rafine kararlar al-mamız ve hedefleri bu doğrultuda net-leştirmemiz gerekiyor. Evet bizim (ye-rel oyuncular) için gelecek var, gelecek parlak ama atalarımızın söylediği gibi iş bilenin, kılıç kuşananın olacak. İzmir’de sektörü nasıl değerlendiri-yorsunuz?

Geçtiğimiz yıllara göre İzmir yatırım al-maya başladı. Yabancıların gözü üze-rimizde. Yerel yöneticilerin daha fazla desteğine ihtiyaç var.Hükümet ne gibi önlemler almalı?Hükümet sadece Avrupa birliği ülkele-rinde destekleri izlese ve kısmen de olsa uygulamaya konulmasını sağlasa bizle-re yeter de artar bile. TAYSAD’dan beklentileriniz nelerdir?

TAYSAD en önemli destekçimiz. Sorun-larımızı bizler kadar iyi tahlil edebiliyor ve bizim sözcümüz oluyor. Yeni tekno-lojiler ve bunların ülkemizde endüstri-leşmesi konusunda TAYSAD ve üniver-sitlerimizden destek bekliyoruz.t

main industry make investments in Tur-key. Despite the pleasure of two new au-tomotive factories in Bursa, it should not be forgotten that Turkish automotive in-dustry is based on automobile industry. Countries like Slovakia, Chezch Repub-lic supported the investors and attract them to their countries which are logisti-cally closer to consumer centers. We are actually more advantageous than the-se countries with our bilingual engine-ers, hardworking labor force, universities, vocational schools, geographical locati-on and experience on main and supply in-dustry. But we need to develop strategi-es by focusing on why we lose blood and why we cannot attract investments. t

“Who produces with knowledge, wins” It is impossible to sustain in the sector without know-how. Who produces knowled-ge rhen wins.Being as the local players we need to take more refined decisions on new strategies and clarify our objectives aling with those strategies. The future is bright for us. Human resources is the most important issue. There will be no problems in fitting as blending project based investments, advanced technology and qualified human re-sources. t

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

48

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

“Ana sanayi yatırımları için cazibe merkezi olmalıyız”

Sinan Akın

Ege Fren A.Ş., Genel MüdürGeneral Manager, Ege Fren A.Ş.

u 2010 ve sonrasını nasıl görüyorsu-nuz?

Özellikle 2000’li yılların başından itiba-ren devreye alınan yeni modellerle ihra-cat kapısını sonuna dek açan Türk oto-motiv ana sanayi, dizayn ve araç ge-liştirme konularında da büyük mesafe kaydetmiştir. Sadece araç üretim mer-kezi olarak değil, geliştirme süreçlerin-de de önemli roller üstlenerek, global ortakları ile geçmişe oranla daha yakın çalışma fırsatını yaratmıştır. Bu nedenle 400 bin seviyelerinin az üzerinde seyre-den üretim adetlerimiz, 2008 yılına gel-diğimizde 1 milyonun üzerine çıkabil-miştir. Bu gelişim neticesinde, otomotiv yan sanayi de kapasitelerini ve ürün ge-liştirme kabiliyetlerini bu hıza ayak uy-duracak şekilde artırma yönünde yatı-rımlarını tamamlamaya çalışmıştır.

2008 yılı sonlarına geldiğimizde, global krizin etkisi ile tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de talep daralmış, üretim adetleri düşmüş ve kapasite kullanımla-

rı gerilemiştir. Büyümenin ve gelişimin devam etmesi, yeni modellerin devre-ye giriş yılları olacağı öngörülen 2012-2015 dönemi içinde ana sanayimizin ne oranda bu pastadan pay alabileceği ile orantılıdır. Gerek Avrupa’da, gerekse dünyada kapasitelerin kısmen boşa çık-mış olması bunu her zamankinden daha zor hale getirmektedir. Bazı ana sana-yilerimizin yeni modeller için yaptıkları anlaşmaları memnuniyetle takip etme-mize rağmen bunun istenilen çıkış süre-cinin devamı için yeterli seviyede olma-dığı görülmektedir.

Türk otomotiv sektörü nasıl gelişe-cek?

Coğrafi konumumuz en büyük avanta-jımız. Bunun yanı sıra yatırımı destek-leyici teşviklerin rakibimiz Doğu Avrupa

ülkeleri seviyesinde devamı, dünya ile rekabet edebilir hammadde fiyatlarının tesisi ve korunması, kalite bilinci yer-leşmiş yan sanayimizin ürün geliştirme kabiliyetlerini ve teknolojik alt yapısını daha da geliştirmesi konularında ilerle-me kaydettiğimiz ölçüde yeni projeleri Türkiye’ye getirme konusunda daha ba-şarılı olacağımızı düşünmekteyim.

İzmir’de sektörü nasıl değerlendiri-yorsunuz?

Otomotiv sanayimizin gelişimi, ülke-sel çapta olduğu kadar bölgemiz içinde de önemli bir konu olarak değerlendi-rilmelidir. Uzun yıllardır sadece bir ana sanayi firması tarafından temsil edi-len bölgemiz, barındırdığı kalifiye işgü-cü, lojistik avantajları, yatırıma açıklı-ğı, verimli çalışma ve kalite bilincine sa-

uHow do you see 2010 and after-wards?

Turkish automotive main industry took big steps on issues like design and vehicle development, especially after 2000’s as it open the export door with new models. It has created the opportunity to work more closely with the global partners than in the past, being as not just the center of vehicle production, but also as handling important roles in the development pro-cess. Therefore, units of production levels which were above 400 thousand, reached over 1 million in 2008. As a result of this development, the automotive supply in-dustry have tried to complete their in-vestments through increasing capacity and product development capabilities. When we come to the end of 2008, with the effects of global crisis in our country as all over the world demand shrunk,

production numbers decreased and ca-pacity utilization fell. The continuation of growth and development is proporti-onal to the share of our industry in the pie between 2012 – 2015, when the new models accession to the market are pre-dicted. Both in Europe and the rest of the world wasted capacities makes it more difficult than ever. Though the agree-ments of main industry for some new mo-dels this is not enough for the boom up.

How Turkish automotive sector will evolve?

Geographical location is our biggest ad-vantage. Additionally continuity of the incentives for investment, pricing for raw materials that can compete with the world and product development capacity of our supply industry will provide Turkey new projects as we move further.

“We need to be attraction center for the main industry investments”

49Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

hip birçok yan sanayi firması ile gelece-ğe dönük ana sanayi yatırımlarının ca-zibe merkezi olmak durumundadır. Bu-nun gerçekleşmesi için yurt içi ve yurt dışı lobi faaliyetlerine önem verilme-si ve bölgesel teşviklerin özendirici se-viyeye getirilmesi başlıca hedeflerimiz olmalıdır. Bu hedefler başta devlet po-litikaları olmak üzere, sanayi ve ticaret odalarımız, üniversitelerimiz ve TAY-SAD gibi etkin derneklerimiz vasıtasıy-la mümkün olan her platformda dile ge-tirilerek desteklenmeye devam edilme-lidir.

Ülkemiz ve bölgemizde faaliyet gös-teren birçok otomotiv sanayi üreticisi için koşulların oldukça zorlaştığı bir dö-nemden geçmekteyiz. 2008 yılı sonla-rından itibaren yaşanan daralmanın ge-rekliliği olan önlemler olarak sıralaya-bileceğimiz stok seviyelerinin azaltıl-ması, borç-alacak dengesinin sağlana-rak finansal yapının güçlendirilmesi, ta-sarruf tedbirlerinin azami seviyede uy-gulamaya konması ve iş gücü ihtiyacı-nın gelecek dönem müşteri talepleri de gözden geçirilerek dengelenmesi konu-larında hepimiz gerekli hamleleri yaptık ve yapmaya devam ediyoruz.

Bunların yanı sıra sürdürülebilir büyü-

me ve gelişim için yan sanayimize de görevler düşüyor. Bunların başında va-rolan yeni müşteri ve projelerin en kısa sürede hayata geçirilmesi ve bu yönde yapılacak yatırımlara hız kesmeden de-vam edilmesi, müşteri portföyünün ar-tırılması çalışmalarına aralıksız devam edilmesi, Ar-Ge çalışmalarına ayrılan kaynağın arttırılması ve bu yöndeki ya-pılanmanın güçlendirilerek yetişmiş iş-gücünün hazırlanması geliyor. Bu ko-nularda sekteye uğramadan ilerlemeye çalışıyoruz. Kısacası otomotiv sanayi-mize hizmet eden özel sektör temsilci-leri olarak üzerimize düşeni yaptığımı-za inanıyoruz.

Hükümet ne gibi önlemler almalı?

Geldiğimiz noktada, ihracatta ve istih-damda lider olan otomotiv sektörümüz için iç pazarı canlandırmaya yönelik tedbirler hayata geçirilmiş olmakla be-raber, küresel olmanın da getirdiği ne-denlerden dolayı zor günler geçirmeye devam ediyoruz. Bu zor günleri kolay-laştırıcı önlemlerin başında gelen ÖTV indirimi ve eksik çalışma ödeneği uygu-lamalarının olumlu sonuçlarını hepimiz gördük.

ÖTV indirimi, ÖTV oranının yüksek ol-duğu orta sınıf araçlarda ve nispeten hafif ticari araçlarda oldukça pozitif şe-kilde hissedildi. Bu sayede artan üre-tim rakamlarından dolayı sektörün bu segmentlerinde kısa süreli bir canlan-ma yaşandı. Ancak ÖTV’nin zaten dü-şük olduğu otobüs (yüzde sıfır), midi-büs/minibüs (yüzde 2), kamyonet (yüz-de 2) ve kamyonda (yüzde 1) aynı etki hissedilmedi. Özellikle kamyon üretim adetleri bu daralmadan yüzde 90’lara varan ölçüde etkilendi ve etkilenmeye de devam ediyor. Global ticaretin, küre-sel kriz nedeni ile yüzde 30-40 civarında düştüğünü görüyoruz. Ancak ticari araç satışlarının yüzde 80-90 oranlarındaki düşüşü, ticaretle aynı paralelliği göster-memekte ve sektörün bu segmenti çok daha negatif bir etki yaşamaktadır.

TAYSAD’dan beklentileriniz nelerdir?

Bu durumu normalleştirmek ve krizi en derinlemesine hisseden ticari araç sek-törünü canlandırmak için derneğimiz TAYSAD’ın da birçok platformda dile getirdiği önlemlerin hayata geçirilmesi gerekmektedir. Kısaca beklentimiz; bi-nek araçlarda ÖTV indiriminin kademe-li olarak devam ettirilmesi, ticari araç-larda ise direkt olarak daha düşük bir KDV oranı uygulanması ve hurda indi-rimi sağlanmasıdır. Aksi halde görülen o ki, sektörümüz, Avrupa’da uygulanan vergi ve hurda teşvikleri ile desteklen-mediği takdirde daha da zor günler ya-şayacaktır.

Üretimde, ihracatta ve istihdam da ül-kesel boyutta önemli yer tutan otomo-tiv sanayimizin yakın gelecekte uzun vadeli devlet politikaları ile desteklene-ceğini ve geçirdiğimiz sıkıntılı dönemin doğru stratejilerle daha fazla kayba uğ-ramadan atlatılacağını ümit ediyoruz.t

How do you assess the sector in İzmir?

Development of our automotive industry must be considered as an important is-sue in regional scale, as well as natio-nal scale. Our region has been represen-ted byonly one major industrial company for many years, now it has to be a cen-ter of attraction for future major industri-al investments with its qualified laborfor-ce, logistical advantages, openness to in-vestment, supply industry that has effici-ent operation and quality conscious.Fo-cusing on local and international lobb-ying activities; and bringing regional in-centives to an encouraging level sho-uld be main objectives. These objecti-ves should be expressed and supported in every possible platform by chambers of industry and commerce, universities and NGOs like TAYSAD.

We are experiencing times that are very difficult for many automotive industri-al manufacturer operating in our country and our region. We have made and con-tinue to make all the necessary moves for the measures which we can sort as deple-ting stocks, strengthening financial struc-

ture through the debt-receivables ba-lance, implementing saving measures at maximum level and balancing workfor-ce needs through reviewing customer de-mands.

Our supply industry should also take res-ponsibility for sustainable growth and development. First should be, in that sen-se, implementing new projects and fin-ding new customers and continue to in-vestments related to those tasks. Increa-sing customer portfolio,raising R&D bud-gets and strengthening related structure to prepare trained workforce also should be continue. t

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

50

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

“Karsızlık, en büyük problem olacak”

M. Fatih Uysal

Norm Cıvata San. ve Tic. A.Ş.Yönetim Kurulu Başkan YardımcısıNorm Cıvata San. ve Tic. A.Ş.Deputy Chairman

u 2010 ve sonrasını nasıl görüyorsu-nuz?

2009’da yaşadığımız ilk yarı çok zor bir dönemdi. 2010 yılının, 2009’a göre daha olumlu olacağını ve rakamlarda 2009’a göre kesinlikle bir artış olacağını düşünüyorum. Ayrıca 2010’da 2008’in rakamlarını yakalarsak iyi bir yıl yaşa-mış olacağımızı düşünüyorum. 2009’da tanınmış olan ÖTV indirimleri 2010’da tanınmayacağı için, 2010 satışları paza-rın gerçek talebini yansıtacaktır. 2009 yılında ekonomik kriz sebebiyle oluşan olumsuz havanın biraz azalması ve oto-motivde de yeni projelere yeniden yeşil ışık yakılması sebebiyle hareket olumlu yönde olacaktır. Aftermarket olarak ad-landırdığımız pazarın ise oldukça hare-ketli olacağına inanıyorum.

Türk otomotiv sektörü nasıl gelişe-cek?

Çevremizde, komşu ülkelerde ya da Ortadoğu’da 17 tane markanın üretim için konumlandığı başka bir ülke daha yok. Bu markalar, nüfusun çokluğu ve öncelikle iç pazarın cazibesi nedeniyle ülkemize gelmekle birlikte, son yıllarda otomotiv yan sanayinin gelişmesi sebe-biyle de Türkiye’yi tercih etmektedirler. Yan sanayinin gelişmesi, ana sanayinin Türkiye’yi tercih etmesini getiriyor. Ana sanayinin Türkiye’yi tercih etmesi ise yan sanayiyi geliştiriyor, yani ikisi bir-birini tetikliyor.

Tüm dünyadaki gelişmeleri paralel ola-rak uygulayan ve takip eden bir sektör olarak, daima emniyet faktörünü önde tutarak, tüm ana sanayilerin yan sana-yileri sıklıkla denetlemesi ve yeni istek-lerde bulunması, yan sanayileri geliştir-mekte ve hızla daha da ileriye gidecek şekilde olumlu yönde geliştirmektedir. Ancak ana otomotiv sanayilerin fiyat

indirim baskısı, yıllardır Demokles’in kı-lıcı gibi yan sanayinin tepesinde dur-maktadır. 2009 kriz yılında görüldüğü gibi öz sermayesi yetersiz firmalar, ban-kaların kredileri kısması ya da kapatma-sı nedeniyle çok zor günler yaşadılar. Acıdır ki, kapananlar ya da el değişti-renler oldu. Önümüzdeki yıllarda, ma-liyet yönetimi ve buna bağlı olarak kar-sızlık bu sektörün en büyük problemle-rinden biri olacaktır.

Yeni teknolojilerin kullanımına nasıl ayak uydurabiliriz?

Yeni teknolojilerin kullanımı için dün-yadaki gelişmeleri, uluslararası rakip-lerimizi takip etmemiz gerekmektedir. Sektörde oluşan yeniliklerin ve yeni eği-limlerin talebi ne kadar etkileyeceğini, izleyerek değil öngörüde bulunarak hız-lı hareket etmeli, diğer ülke ve rakipleri-mizden geri kalmamalıyız. Ar-Ge çalış-malarını önemsemeli, daha fazla bütçe ayırmalıyız. Ar-Ge çalışmalarını, işlet-

uHow do you see 2010 and after-wards?

2009’s first half was quite difficult. I beli-eve 2010 will be better and it is for sure I believe, number will increase when com-pared to 2009. Besides if we can catch the numbers of 2008 in 2010 it will be a

good year. SCT deduction will not be in 2010 so the sales will be the actual de-mand of the market. Since new projects have been initiated and negative environ-ment of the crisis is getting lose, things will be better. For aftermarket I believe it will be quite busy.

What do you think about the future of global automotive sector and local players?

In global automotive sector environmen-tal friendly light vehicles and hybrid mo-tors are shining through. Vehicles are get-ting lighter with new generation high tech materials and becoming more economi-cal. Local players should smooth away

“Lack of profit will be the biggest problem”

51Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

melerde üst düzey karar mekanizması-na bağlı olarak hızlı karar alabilir bir şe-kilde yönetmeliyiz. Yeni teknoloji yatı-rımlarında ise mevcut eski teknolojile-ri güncelleyerek ekonomik seçimlerle çözüm üretmeye çalışmalı ve eski tek-nolojileri diğer gelişmekte olan ülkele-re pazarlayarak değer kazanmaya çalış-malıyız.

Küresel otomotiv sektörü ve yerel oyuncuların geleceğini nasıl görüyor-sunuz?

Küresel otomotiv sektöründe daha az yakıt tüketen, yeşil motorlu, küçük araçlar ve hibrid motorlar ön plana çı-kıyor. Araçlar, yeni nesil teknolojik mal-zemeler kullanılarak hafifliyor ve daha ekonomik hale geliyor. Yerel oyuncu-lar, hala lisanslı olarak ve gelişmiş ül-kelerdeki eski model ve kalıpları getire-rek üretim yapan fabrikalar konumun-dan çıkmalılar.

Mühendislik ve Ar-Ge çalışmalarına önem verip yeni modelin ilk Türkiye’de üretildiği projeler, kuşkusuz firmalar ve

ülkemiz için katma değeri daha yüksek projeler olacaktır. Ana sanayilerin de biz yan sanayilerden istedikleri gelişmeleri, üzerlerindeki hantallığı atıp kendilerinin de uygulaması gerekmektedir. Halen, dışarıya, lisansöre bağımlılık ve hantal-lık oldukça yüksektir.

İzmir’de sektörü nasıl değerlendiri-yorsunuz?

Bir ana sanayinin olmaması İzmir’de yan sanayinin gelişimini kısıtlamıştır. Az sayıda yan sanayi ise kendi çabaları ile geldikleri bu yeri ve durumu şu günler-de daha da geliştirmeye çalışmaktadır. Sektör kültürü ile gelişmiş ve yetişmiş elemanın az olması da İzmir’deki yan sanayiyi negatif etkilemektedir. Bur-sa - İzmir arası yapılan yol çalışmaları, ulaşımın 2,5 saate kadar inecek olması, olumlu bir gelişme olarak İzmir yan sa-nayini etkileyecektir.

Hükümet ne gibi önlemler almalı?

İhracatta lider konuma gelen otomotiv ana ve yan sanayi sektörünün son yıl-

larda yaptığı atılımın devlet desteği ile kuvvetlendirilmesinin sektörü daha da ileriye götüreceği yadsınamaz. 2009 dünya ekonomik krizinden en çok etki-lenen sektörlerden biri olarak tüm oto-motiv sektörü, her ülkenin yönetimi ta-rafından değişik önlemler ve teşvik-ler ile desteklenmektedir. Amerika’daki otomotiv sanayisini kurtarma operas-yonları, Avrupa’nın yeşil motor ver-gi ödemesini uzatması ve hurda indiri-mi bunların en iyi örnekleri. Gelişmiş ül-kelerin, adına teşvik demeden sektörle-ri gizli olarak değişik şekillerde destek-lediklerini hepimiz biliyoruz. Örneğin İtalyan hükümeti, metal eşya ve maki-na sektörüne, 2010 Temmuz ayına ka-dar yapılacak ve alınacak tüm makina-larda yüzde 50 yatırım indirimi getirdi.

Ülkemizde ise maalesef bu teşvikler geç kararlar ile devreye girdi ve sektöre ne-fes aldırdı. Ancak mutlaka devamı ge-rekmektedir. TAYSAD’ın vermiş olduğu öneri teşvik paketlerinin Bakanlık tara-fından incelenerek hızlı bir şekilde ön-lemlerin alınması gerekmektedir. Özel-likle yerli makine alımında verilecek olan bir yatırım indirimi veya teşvik sis-temi sektörün can suyu almasına ve is-tihdam yaratmaya katkı olacaktır. İstih-dam yaratmada da lider konumda olan otomotiv sektörünün özellikle şu gün-lerde buna ihtiyacı vardır.

TAYSAD’dan beklentileriniz nelerdir?

Eğitime verilen önemin ve desteğin de-vam ettirilmesini, bölgelerde açılan eği-timlerin aksatılmadan etkin olarak sür-mesini, İzmir’de bir ana sanayinin ku-rulması için öncülük ve gerekli iletişi-min sağlanmasını bekliyoruz.

Ayrıca bölge toplantılarının daha sık ya-pılmasını, bölgesel üyelerin kendi arala-rında toplanmasına öncülük ederek böl-gesel gelişmeye katkıda bulunulma-sını ve bu toplantılarda ortak sorunların ele alınmasını istiyoruz. TAYSAD, hükü-met ve bürokratlar platformunda daha etkin lobi çalışmalarında bulunmalı, or-tak satın alma (kümeleşme) projele-rine ve araştırmalara öncülük etmeli, ana otomotiv sanayinin dışa bağımlı-lıktan kurtulup “co-designer” işlerinin Türkiye’ye gelmesi için lobi çalışmala-rı yapmalı ve bu konuda etkinliklerde bulunmalı. Ayrıca şirketlerde Ar-Ge’nin gelişimi için bilgi paylaşım platformu oluşturmalı..t

from a position that makes them look like factories that brings old models and mo-ulds from developed countries and then manufacture. It is for sure that the pro-ject initiated in Turkey with the first mo-del will have more added value.The main industry also do what they ask us to do and avoid clumsiness. There is still quite dependency and clumsiness exist.

How do you assess the sector in İzmir?

Lack of main industry in izmir is an obs-tacle before the development of supply industry. A few numbers of supplier exist in İzmir still try to move further by their own. Lack of sectoral culture and trained laborforce have also negative effects over İzmir. As a positive development, Bur-sa- İzmir highway construction will have a better impact on İzmir supply industry.t

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

52

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

“Opel’in İzmir’den gidişi hiç unutulmamalı”

Alican İnelli

İnelli Plastik Tekstil Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.Genel MüdürGeneral Manager, İnelli Plastik

u 2010 ve sonrasını nasıl görüyorsu-nuz?

2008 ve 2009 yıllarında yaşamak zo-runda kaldığımız dünya çapındaki fi-nansal kriz öyle büyük zararlar verdi ki, hiçbir şey uzun bir süre eskisi gibi ola-mayacak. Bu zararı, gelişmiş ülkeler-den çok, bizim gibi gelişmekte olan ül-keler gördü ve görmeye de devam ede-cek. Gelişmiş ülkelere mal satmaya çalı-şan her ülke, bu krizi en derinden hisse-den ülke oldu. İhracat imkanları daraldı.

2000 yılında bankacılık sisteminin re-habilite edilmesi ve Merkez Bankası’nın özerkleştirilmesi sayesinde bankaları-mız bu krizi daha hafif atlattı. Bu büyük bir avantajdı. Fakat reel sektör bu avan-tajdan yeterince faydalandırılmadı.

Uluslararası düzeyde gelişmiş ülkeler

çok büyük maddi desteklerle firmaları-nı ve bankalarını ayakta tutmaya çalış-tı. Kurtarma çabaları hala sürüyor. Ken-dileri de bankacılık sistemlerini, bir za-manlar Türkiye’ye önerdikleri gibi reha-bilite etmezlerse, bu kadar büyük olma-sa da yeni krizlerin yaşanması kaçınıl-maz olacaktır. Özellikle de Amerika’da ve Almanya’da. Kriz patladıktan son-ra bile Almanya’nın çok büyük bir fi-nans ve sigorta kuruluşu, krizin başın-da Amerika’da batmış bir bankaya 300 milyon dolar gönderebiliyor. Fransa’da yeni bir bankacı, bankasını milyar do-larlarla dolandırabiliyor. Bu da gelişmiş ülkelerin finans sistemlerinin ne kadar büyük bir rehavet içinde olabileceğini gösteriyor.

2010 ve sonrası için bu hataların önüne geçilmesine yönelik ne tür önlem alına-cak ona bakmak lazım. Yani, yapısal re-formlar Avrupa ve Amerika’da ne kadar hızlı ve kararlı uygulanabilirse, bizler de daha kısa sürede olmasa da daha istik-rarlı bir büyüme yapısına kavuşacağız diye düşünüyorum.

2010 ve sonrasında, 2008’den önceki durum çok uzun süreler yakalanamaya-caktır. Fakat karamsar olmayı gerekti-

recek bir durum yok. Herkes daha faz-la çalışmalı, daha yaratıcı olmalı, bil-giye ve insana daha fazla odaklanma-lı ve kontrol mekanizmaları hiç rehave-te kapılmayacak şekilde canlı tutulma-lı. Bu, en küçük firmadan en büyük dev-let mekanizmasına kadar böyle olma-lı. 2008 öncesi rakamlar artık uzun va-deli bir hedef olabilir, ama tüm dünya-da arz fazlası olduğu düşünülerek yatı-rımlar bu bilinçle yapılmalı. Dikkatli ha-reket edildiği takdirde 2010 ve sonrası düzelme yılları olacaktır. Ama bu uzun sürecek bir süreç olacaktır.

Türk otomotiv sektörü nasıl gelişe-cek?

Ülkemizdeki otomotiv sektörü maale-sef krizden en çok etkilenen sektör oldu. Fakat güçlü alt yapısı ile bu krizin üs-tesinden gelecektir. Bu zor olacak, ama aynı zamanda ülkemiz için de bir fırsat olacak. Mutlaka yeni çözümler geliştiri-lecek ve sektörün yükselmesinin deva-mı sağlanacaktır. Ama çözüm arayışla-rına ve bunları dile getirmeye hiç ara vermemeliyiz.

Almanya’da, Amerika’da ve Fransa’da lokomotif sektör her zaman otomotiv sektörü olmuştur. Ülkemizde de bunun böyle olması için çalışılmalıdır. Otomo-tiv sektörünün insan kalitesini ne kadar artırdığını devlet kademelerine daha sıklıkla anlatmak ve bu sektörün çalışma tarzının ülkemiz insanına nasıl yüksek bir hayat düzeyi vaat ettiğini anlamala-rını sağlamak gerekir. “Otomotiv sektö-rü ve yan sanayi istihdam sağlıyor” te-masının yanı sıra özellikle ülkemiz insa-nının bu sektör sayesinde hayat görüşü-nün ve hayat standardının nasıl arttığı-nı daha çok vurgulamak gerekiyor. Türk otomotiv sektörü, bu kriz sayesinde ta-rihi iki fırsat yakalamış bulunuyor. Birin-cisi, yurt dışında faaliyetlerini kriz dola-yısıyla aniden durdurmak zorunda kalan binlerce yan sanayi firmalarındaki işle-rin ülkemize geliyor olması; ikincisi ise elektrikli otomobillerin artık hızla haya-

53Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

tımıza girecek olması. Bu araçlarda, kla-sik birçok parçanın tarihe karıştığını ve daha az parça ile otomobil üretileceği-ni görüyoruz. Bu da, artık benzinli ya da dizel motor üretmek yerine, üretimini ülkemiz sanayisiyle rahatlıkla yapabile-ceğimiz elektrikli motorların ve bitmiş ürüne kadar yüzde 100 yerli otomobil-lerin yolunu açıyor.

Bu araçlarda motor, şanzıman, vites gibi daha birçok parça yok. Ülkemizde bu tür üretimler yapan yan sanayi firma-ları, bu değişime mutlaka hızla ayak uy-duracaklardır. Fakat Türkiye’nin de hızla elektrikli otomobillere yatırım yapma-sı gerekiyor. En önemli dayanak ise ül-kemizde var olan çok güçlü yan sana-yi alt yapısı, sektörde çalışan insan kay-nağı ve sektörün ulaşmış olduğu kalite düzeyidir.

Artık Türkiye, yeni gelenlere kaliteli iş sahaları açmak zorundadır. En çok ve en kaliteli istihdam yaratan sektör de oto-motiv sektörüdür. Bir araçta yüzlerce hassas parça vardır ve bunlar en verimli şekilde bir sisteme dayalı üretilmek zo-rundadır. Metalden tekstile, plastikten

elektroniğe birçok sanayi kolu, otomo-tiv sektörü sayesinde düzenli iş imkanı-na kavuşmakta, kalitesini ve teknoloji-sini devamlı artırmaktadır. Rekabet son derece fazladır. Bu da sürekli iyileşmeyi kendiliğinden tetiklemektedir.

Yeni teknolojilerin kullanımına nasıl ayak uydurabiliriz?

Yeni teknolojilere uyum sağlayabilmek için bu teknolojilerin kullanılması gere-ken sanayi türlerini ülkemize getirmek gerekiyor. Üretim adetleri arttıkça yeni teknoloji kullanımı da otomatik olarak artacaktır. Yeni teknoloji ürünleri kul-lanımında önemli olan, hem maliyetini karşılama, hem de kullanım bilgisi açı-sından gelişmiş bir tüketici bilinci oluş-turmaktır. Bunun yolu da insana yatırım yapmaktan geçer. İnsana verilen eğitim çok uzun sürelidir. Bu konuda her ne ka-dar geç kalmış olsak da, zararın nere-sinden dönsek kardır. Hedef, teknolojiyi sadece kullanan değil, teknolojiyi bilen ve uygulayabilen tüketiciler yaratmak-tır. Otomotiv sektörü tam da bu nokta-da çok önemlidir.

Burada meslek yüksek okullarının da işlevini ve önemini unutmamak gere-kir. Bu okullar daha seviyeli öğrencile-re açık hale getirilmeli; hem öğrencinin, hem de sanayicinin şevki kırılmamalıdır. Ne yazık ki, Plastik Meslek Okulu nere-deyse öğrenci azlığından kapanacak. Biz okulu tüm gücümüzle yaşatacağız, ama sanayimiz ve devletimiz bu konuya daha fazla zaman ayırmalıdır. Üniversi-telerle çok yakın işbirliği yapılmalıdır.

Küresel otomotiv sektörü ve yerel oyuncuların geleceğini nasıl görüyor-sunuz?

Küresel anlamda OEM’ler, karlılığın de-vam ettiği ülkelerde yatırımlarına de-vam edecek, sürekli maliyetlerini kont-rol altına almaya ve daha fazla fiyat baskısı yaratmaya dikkat edeceklerdir. Muhafazakar tutumlarından vazgeçebi-len ve tüketici beklentilerine cevap ve-rebilen OEM’ler ayakta kalacak diye dü-şünüyorum. Sürekli canlı bir piyasa ya-ratılmak zorunda.

Daha sık yeni modeller çıkacak, fakat bunlarda ortak parçalar kullanılacağı

uHow do you see 2010 and after-wards?

The worldwide financial crisis in 2008 and 2009, led to so much damage that any-thing can not be like they were for a long time. Rather than developed countri-es, developing countries like us has ex-perienced and will continue to experi-ence this damage,. Each country that are trying to sell goods to developed count-ries was the country most deeply felt this crisis. Export opportunities shrinked.

The banks survived the crisis less seve-re as because of the rehabilitation of the banking system, upgrading of the Central Bank autonomy in 2000. This was a great advantage. But the real sector could not benefit from this advantage well enough.

Internationally developed countries tri-ed to keep their banks and companies alive with financial supports. Rescue ef-forts are still in progress. If they do not re-habilitate their banking system like once

they suggested to Turkey, a new crisis will be inevitable. Especially in America and Germany. Even after the crisis emer-ged a huge financial and insurance orga-nization in Germany, can send 300 milli-on dollars to a bank in the United States, which was bankrupted at the beginning of the crisis. In France, a banker can def-rag the bank with the billion dollars. This shows how financial systems of the deve-lop countries can be in lethargy. For 2010 and afterwards, to prevent these mista-kes should be considered. If structural re-forms can be implemented quickly and decisively in Europe and US, I believe we will then embrace a more stable growth structure in the mid term.

We dont need to be pessimistic but the situation before 2008 will not be caught easily in 2010. Everybody should work harder, be more creative, focus on know how and human resources and keep the-ir control structures alive without be-ing clumsiness. This should be applicab-

le to every unit of the society from a little company to a great government mecha-nism. Numbers before 2008 can be a long term objective but all investments should be made by taking into consideration that there is a demand surplus. 2010 and af-terwards will be recovery years with the careful steps. But this will be a long pe-riod.

How will Turkish automotive sector evolve?

Automotive sector, unfortunately, was the most effected sector from the crisis in our country. But its strong infrastructure will help to get over. This will be difficult but at the same time it will be an oppor-tunity. Sure new solutions will be deve-

“Opel’s leave should not be forgotten”

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

54

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

için maliyet yaratmaktan çok, daha dü-şük maliyetle daha canlı bir piyasa olu-şacak.

İzmir’de sektörü nasıl değerlendiri-yorsunuz?

İzmir’de otomotiv sektörüne yılları-nı vermiş çok değerli firmalar var. Bun-ların başında BMC’yi saymak gerekir. BMC firmasının kuruluşunda ve bugü-ne gelişinde emek vermiş herkese, özel-likle büyüklerimize tekrar tekrar teşek-kür etmemiz gerekiyor. Yüzde 100 Türk sermayesi ile üretilen Türk kamyonu ve otobüsü gerçekten Ege Bölgesi için gu-rur verici. BMC’nin yanı sıra Tirsan, Sarı-gözoğlu gibi daha birçok nadide kuruluş bulunuyor. Fakat yine de daha çok ol-malı. Bölgemize ve şehrimize OEM’lerin gelmesi için daha çok çaba sarf etmeli-yiz. Bunun için de otomotive hizmet ve-rebilecek yan sanayi oluşumunun des-teklenmesi, Avrupa’nın her kentine di-rekt uçak seferlerinin artırılması, güm-rük ve liman konularında da rahatla-

ma sağlanması ve liman alanının büyü-tülmesi gerekecektir. İzmir ve Ege bü-tün bunları yapabilecek kapasitededir. Önemli olan bu alanda hedef koyarak aynı hedefe yürünmesini sağlamaktır.

Hükümet ne gibi önlemler almalı?

Hükümet hep mağdurun yanında olma-ya çalışmanın yanı sıra ülkemizin geliş-miş bölgelerine yeni teknolojileri geti-rebilecek yabancı büyük yatırımcıla-ra da gereken kolaylıkları sağlamalıdır. Sadece gelişmemiş yörelere yardım et-meye çalışmak, gelişmiş yöreleri ihmal etmek demektir. Gelişmiş yörelere gel-mesini sağlamamız gereken çok önem-li OEM’ler var. Bunları tespit etmemiz ve davetkar olmamız gerekmektedir. Bu firmaları aşırı yüksek maliyetlerden ko-rumak gerekir.

Opel’in İzmir’den gidişi hiç unutulma-malıdır. OEM’ler, maliyetlerine herkes-ten çok dikkat etmesi gereken kuruluş-lardır. Büyük olmaları her türlü aşırı ma-liyetin altından kalkabilecekleri anlamı-

na gelmemektedir. Ar-Ge’ye gelince… Ar-Ge, çıkartılan yasa ile sadece büyük firmaların yapabileceği bir çalışmay-mış gibi algılansa da, bu tür büyük ku-ruluşlara verilen destekler çok yerinde-dir diye düşünüyorum.

TAYSAD’dan beklentileriniz nelerdir?

Otomotiv sektörüne üretime başladı-ğımız tarihten bu yana, bu kadar ge-niş bilgi sahibi olmamızı büyük ölçü-de TAYSAD’a borçluyuz. TAYSAD biz-leri bir araya getiren bir dernekten çok daha öteye giderek, sektöre vizyon da yaratıyor. Bu da, başta Yönetim Kuru-lu olmak üzere tüm çalışanların gerek fahri görevlerini, gerekse de işlerini ne kadar özverili sahiplendiklerini gösteri-yor. TAYSAD’ın yol gösterici olmaya ve hükümetler nezdinde otomotiv sanayi-nin önemini hiç durup dinlenmeden an-latmaya devam etmesini bekliyorum. Otomotiv sanayinin ülkemize sadece iş alanı yaratmaktan öte yüksek hayat standardı da yaratacağını anlatmalılar.

TAYSAD’ın Ege Bölgesi’nde, özellikle İz-mir ve çevresinde de eğitim faaliyetle-ri yapmasını, senede bir kez düzenle-nen İzmir toplantılarına devam etmesi-ni ve Ege Bölgesi’nin de OEM’ler için ca-zip olduğunu uluslararası platformlarda desteklemesini bekliyorum. Bugüne ka-dar yaptıkları için de kendilerine bir kez daha kalpten teşekkür ediyorum ve ba-şarılarının devamını diliyorum.t

loped and sector’s continous rise will be ensured. But we have to keep on searc-hing for new solutions and discuss them.

Automotive has been the locomotive of the economy all the time in Germany, France and US. We should also work for this. The importance of the automotive, its impact on human quality and what the sector promises for the future life quality of the people should be told to govern-ment levels. Automotive and supply in-dustries’ impact on employment should be emphasized. Turkish automotive sec-

tor now have two historical opportuniti-es before itself. First of all, many foreign companies shut down and their works are coming to us now. Second electric cars are going to be a part of our lives shortly. These cars will not need many classical parts and there will be more cars with less part manufacturing. This will led 100 per-cent local automobiles as we can easily manufacture electric motors and finali-zed products.

These vehicles do not have many parts like engine, gearbox, gears and etc... Our

suppliers who are focusing on such ma-nufacturing will certainly keep up with the change quickly. But Turkey also ne-eds to invest on electric cars. The most important bases are going to be our strong supply industry infrastructure, hu-man resource and quality level of the sec-tor. Turkey, now, should open high qua-lity work areas for the newcomers. Au-tomotive is the sector which creates the most and qualified employment. The-re are hundreds of sensitive parts in a ve-hicle and they have to be manufactured with a system which is most efficient. The sector provides work to many industrial areas from metal to plastic or textile to electronics. Since there is much compe-tition, continous improvement has been self-triggered t

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

56

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

"Ege Serbest Bölgesi, Avrupa'nın en iyi endüstri parklarından"

Kerem Erman

Delphi Otomotiv Sistemleri San. ve Tic. A.Ş., Genel MüdürGeneral Manager, Delphi Otomotiv

u Delphi Dizel olarak 2009 yılı boyun-ca ev ödevlerimizi bitirmeye ve kriz çı-kışına hazırlanmaya çalıştık. Ocak ayın-dan itibaren eski teknoloji üretimlerimi-zi planlı olarak tedarikçilere ve yurtdı-şındaki diğer Delphi şirketlerine kaydır-dık. Makine parkını yeni üreteceğimiz ürün ve teknolojilere uygun şekilde ye-niledik. Bu iş için 2009 yılı içinde yakla-şık 6 milyon dolar yatırım yapmış ola-cağız. Bu değişim 2010 yılının ilk çeyre-ğinde benzer bir yatırım rakamıyla de-vam edecek. Euro 5 emisyon sistem-lerinin tüm müşterilerimiz tarafından kullanılacağı 2010 yılında adetlerimiz 2009 yılına göre ciddi olarak artacağı-nı planlamaktayız. 2010 yılı ve sonrası Delphi Dizel için parlak gözükse de ağır vasıtaları da içine alıp tüm sektöre ba-karsak 2008 kriz öncesi adetlerine pek kolay ulaşılamayacak gibi gözüküyor.

Sektörün içine girdiği bu zor durum yer-li tedarikçiler için aslında bir avantaj.

Biz kriz sırasında tekrar bir durum de-ğerlendirmesi yaptığımızda aldığımız ilk kararlardan biri mümkün olduğunca hızlı bir şekilde yerli tedarikçilere geç-mekti. Bunun iki sebebi var işler yavaş-ladığında yeni tedarikçilere geçmek için müşteri onayı almak daha kolaylaşıyor ikincisi ise birçok Avrupalı tedarikçinin kriz sırasında zaten iflas etmesi. Tahmin ediyorum ki Türkiye’deki orta ve büyük ölçekli tedarikçiler Avrupa’daki bu iflas-ların pozitif etkilerini görmeye başla-mışlardır.

Yeni teknolojileri zamanında öğrenmek ve kullanmak için güçlü bir ürün geliştir-me ve proses ekibine sahip olmak lazım. Türkiye de Ar-Ge’ye ciddi destek veril-meye başlandı bizimde bazı projeleri-miz Tübitak destekli. Bu teşvikler doğ-ru yapılan mühendislik yatırımlarının geri dönüşünü ciddi şekilde hızlandırı-yor. Bizim üreteceğimiz ürünleri emis-yon standartları dikte ediyor. Şu anda Euro 5’in seri üretimini yapıyoruz ve Euro 6 için çalışıyoruz. Ürünün gelişti-rilmesi ve prosesin hazırlanması aşama-larında makine tedarikçileriyle birlikte çalışıyoruz genellikle yeni teknolojileri onlarla birlikte deneyip seri üretim aşa-masına getiriyoruz. Bugün iyi donanım-lı bir otomobilin elektroniği neredeyse bir uçak elektroniği seviyesinde, özellik-le yakıt enjeksiyon sistemi pahalı bir İs-viçre saati gibi mikron hassaslığı ile üre-tiliyor ama hiçbir İsviçre saati veya uçak günde onbinlerce üretilmiyor. Otomo-

tivde var olmak için Ar-Ge ve teknoloji yatırımları şart gözüküyor…

Yaklaşık iki yıldır Türkiye de ve İzmir’deyim. Fabrikamızın bulundu-ğu Ege Serbest bölgesi Avrupa’nın en iyi endüstri parklarından biri belki de en iyisi. Hem otomotive hem de ihra-cat yapan diğer üretimciler için ben-ce oldukça cazip bir yer… Kalifiye işgü-cü olarak Türkiye’nin komşu ve maliyet açısından rakip ülkeleriyle karşılaştırıl-dığında oldukça ileride…

Biz şu anda Avrupa ve Uzak doğu paza-rı için ürettiğimiz ileri teknoloji ürünler-de kaliteyi ve rekabetçi fiyatları yakalı-yoruz, buna rağmen yolumuz daha çok uzun. Hem Delphi Dizel içerisinde hem de tedarikçilerimizde geliştirmemiz ge-reken çok konu var. Bunları bitirmeden hükümetten bir destek ve önlem bek-lentisi içine girmeyi ben yönetici ola-rak doğru bulmuyorum. Daha önce de bahsettiğim gibi Ar-Ge teşvikleri ben-zeri bazı uygulamaları çok yararlı bu-luyorum. Öte yandan gelişmiş ülke-lerin Otomotivde aldığı bazı kararlara ters kararlar da alınabiliyor: Avrupa da 8-10 yaş üstü araçlarda hurda teşvikleri çıkarıldığı sırada Türkiye’de servis araç-larının kullanım ömrünün uzatılması gibi. Benim beklentim TAYSAD’ın ben-zer konularda devreye girip karar mer-cilerine sektör beklentilerini sektör adı-na anlatabilmesi.t

57Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

"Bölgemiz otomotiv sektöründe giderek gelişiyor"

u2010 ve sonrasını nasıl görüyorsu-nuz?

Şirketimiz adına 2010 yılı 2008 sonu itibariyle daralan ve toparlanma süreci uzun vadeye yayılan pazar koşullarında yeni ürün şecenekleriyle portfoyümüzü genişletme, yeni pazarlarda kendimize yer edinebilme ve rekabetten fark yara-tan özelliklerimizi öne çıkararak pasta-dan aldığımız payı genişletme çalışma-larıyla geçecektir.

Daha rekabetçi olmanın ve daha verimli sonuçlar üretebilmenin öneminin daha da arttığı, yeni tedarikçilerin ve uygu-lamaların daha cesurca kullanıma alına-cağı bir dönemin bizleri beklemekte ol-duğunu düşünüyorum. Türk otomotiv sektörü nasıl gelişe-cek?

Türk otomotiv sektörü üretimimi-zin önemli bölümünün aktarıldı-

ğı Avrupa’daki trendlere bağlı haraket etme durumunda olduğunu düşünebili-riz. Avrupa’daki ekonomik toparlanma-nın süresi, özellikle birliğe entegre olma çabasındaki ülkelerin göstereceği geliş-me otomotiv ana ve yan sanayilerin iv-mesinde belirleyici olacaktır. Daha ön-ceki dönemlerde kendi iç dinamiklerinin etkisiyle iniş çıkışlar yaşayan sektörü-müz bu aşamada global resesyon dola-yısıyla bir düşüş yaşamakta. Avrupa’da bu gibi daralmaların tarihte 3 kez ya-şanmış olduğunu, gelir düzeyindeki ve yaşam kalitesindeki artışa paralel olarak büyümenin sürekli devam ettiğini görü-yoruz. Uzun vadeli trend’i öngörecek olduğumuz sektör toparlanıp büyüme rallisine devam edeceğini öngörebiliriz. Yeni teknolojilerin kullanımına nasıl ayak uydurabiliriz?

Yan sanayi açısından yeni teknolojilerin kullanımı Ar-Ge’ye ve müşteri istekle-rine sürekli yatırım yapılmasıyla gelişe-bilir, orta vadede katma değer yaratan, kendini çözüm ortağı olarak konulam-layan şirketler ancak bu şekilde ayakta kalabilir. İzmir’de sektörü nasıl değerlendiri-yorsunuz?

İzmir bölgesi otomotiv sanayi alanın-da giderek gelişmekte, yeni yatırımla-rı bölgesine çekmek adına bünyesinde önemli değer kümesi bulundurmakta-dır. Rekabetçi işgücü, ana sanayi kuru-luşları, Avrupa pazarı için ideal lojistik ve liman olanakları, üniversiteler ve eği-timli çalışan potansiyeli, yatırımı des-tekleyen organizasyonlar ve yerel yö-netimler bunlar arasında sıralanabilir.

Hükümet ne gibi önlemler almalı?

Hükümetten beklentilerimiz serbest pi-yasa koşullarının aksaksız işletilmesi, gerekli denetimlerin yapılarak her öl-çekteki üreticinin adil olarak rekabet etme şansının yaratılması.

TAYSAD’dan beklentileriniz nelerdir?TAYSAD’dan beklentilerimiz arasında iyi uygulamaları içeriğinde barındıran eğitimlerin yaygınlaştırılması ve bunu Ege bölgesininde içinde olduğu diğer bölgelerde sık frekanslarda yapılması. Eğitim çalışmalarının giderek genişle-mesinden ve değişik bölgelerde de baş-latılmasından dolayı mutluluk duyuyo-ruz.

Avrupa, Rusya, İran gibi bölgelerde TAYSAD olarak aynı müşteri segmenti-ne üretim yapan yan sanacilerin ortak kullanacakları lojistik, depo merkezle-rinin kurularak üyelere kiralanması de-ğerlendirilebilir. t

“Our Region is Continously Improving in Automotive” We may think that turkish automotive

sector have to move in line with trends in

Europe, where most of our manufactu-

ring transferred. Economic recovery peri-

od in Europe will be significant for the EU

candidate countries and developments

in their automotive main and supply in-

dustry. Previously our sector was expe-

riencing fall downs or risings due to its

own dynamics but now recession is glo-

bal. Europe experienced this three times

before in its history and we see that incre-

ase in income and life quality keep rising

parallely to growth. The sector will reco-

ver and continue its rally. İzmir region au-

tomotive industry is developing, it has an

important value cluster to attract invest-

ments. Competitive workforce, main in-

dustry companies, logistics and harbor

opportunities – specifically attractive for

Europe - , universities, educated emplo-

yee potential, supportive organisations

and local administrations can be sorted

among those values. t

Doruk Aydın

Ege Soğutmacılık Kli. Soğ. Hava Tes. İhr. İth. San. ve Tic. A.Ş., Genel MüdürGeneral Manager, Ege Soğutmacılık

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

58

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

"Türkiye’nin otomobilini tasarlamak ve üretmek için uğraşmalıyız"

başladık. İhracatımızı artırmak ve ileri-de daha büyük hedeflere ulaşmak, kalıcı olabilmek, gelişen teknolojiden yarar-lanmak için sürekli bir yatırım hamle-si ve Ar-Ge çalışması içindeyiz. Nitelikli ara eleman ve finansmana kolay ulaşa-bilmek de teknolojiye adaptasyon adına firmaları motive edici olacaktır. Girişim heyecanı oldukça önemli.

Ford, Volkswagen, BMW, Fiat, Mercedes-Daimler, Audi, Peugeot ve Renault gibi ana müşterilerine kalıp ve parça üretimine devam eden gurubu-muzla 2010 başında yeni yatırımımız ile Bursa’da da üretime başlıyoruz. İmal ettiğimiz kalıpları Jaguar ve Porsche da-hil 10 markanın kullanıyor olması biz-lere güç katıyor. Bu güçle birlikte Bursa üretimimizde, G-1 Pres hattı gerek bo-yutları, gerek teknolojik özellikleri bakı-mından otomotiv yan sanayi tarafından sahip olunan ilk ve tek pres hattı ola-caktır. Aksaray fabrikamızda da devreye almış olduğumuz Türkiye’nin en büyük 5000 tonluk tandem şasi presiyle Mer-cedes kamyon şasileri dışında, M.A.N otobüs şasilerinin üretimini, şasi ile ka-bin parça imalatını da gerçekleştiriyo-ruz.

Burada İzmir, Bursa, Adapazarı veya di-ğer iller arasında bir rekabet olmama-lı. Aksine, özellikle Türkiye’ye alternatif ülkelere gitme ihtimali olan yatırımla-rın Türkiye’ye mal edilmesi çabası içi-ne girilmeli.

Türkiye’nin otomotivde ucuz emek cen-neti olduğu için tercih edilmediğini vur-gulayan Mustafa Sarıgözoğlu, Türkler’in

u Otomotiv Sanayi’nde umut verici yaşanan gelişmeler ışığında, Sarıgözoğ-lu A.Ş. olarak Bursa yatırımımızın ta-mamlanmasıyla birlikte yurtiçi ve yurt-dışındaki müşterilerimize üst düzeyde hizmet verecek, lojistik avantaja ve ge-lişmiş teknolojik düzeye ulaşmış olaca-ğız. Temennimiz 2010’da da üretimin artması ve hurda indirimi ile de bu ha-reketlenmenin desteklenmesi.

Türkiye’nin otomobilini tasarlamak ve üretmek için uğraşmalıyız. yabancı or-takla ya da yüzde yüz yerli sermaye ile sektörde yeni bir çığır açabiliriz. Çün-kü bu sinerjiyi oluşturma noktasına ar-tık geldik. Örneğin bizler 1957 yılın-da İzmir’de üretime başlamış bir aile olarak kalıp konusunda önemli bir de-neyime sahibiz. Türk otomotiv ve be-yaz eşya sanayisinin gelişimine paralel, kendimizi geliştirdik. Grup olarak 10 yıl öncesine kadar, kalıp üretimini, sac par-ça üretimini desteklemek üzere kullan-dık, ancak bu alanda özellikle otomo-tiv sanayiindeki talebi iyi değerlendire-rek yüksek teknoloji ve tasarıma daya-lı gelişim sergiledik. Türkiye’nin nitelik-li işgücünü iyi değerlendirerek dünya-nın önde gelen markalarıyla çalışmaya

59Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

esnekliği, milletçe sahip olduğu yetene-ği, genç, dinamik, eğitimli ve nitelikli iş gücü sayesinde başarılı olduğunu söylü-yor. “Avrupa’da yaz tatili döneminde bir ay boyunca telefonlara sadece yönetici asistanları cevap verir. Bazen o bile yok-tur. Bizde dur durak bilmeden çalışan, saat mefhumunu unutmuş arkadaşları-mız var. Kendini adamışlık, başarıya du-yulan açlık ve istek çok fazla.” Levent Sarıgözoğlu ise Sarıgözoğlu çalışanla-rının kendilerini adeta milli takım ola-rak gördüğünü söylüyor. “Bir takım na-sıl gol attığı zaman seviniyorsa, bizim arkadaşlarımız da bir kalıp tesliminden onay aldıkları zaman aynı sevinci yaşı-yor. Biz artık resmen tereciye tere sat-maya başladık. Bu kolay bir şey değil.”

‘‘Biz fanatik İzmirliyiz. Ancak kendimizi İzmirli olarak gördüğümüz kadar, global gördüğümüz için Bursa’ya yöneldik.’’

Yatırım kararı aldıkları 2008 yılında da kriz riskinin bulunduğunu belirten Mus-tafa Sarıgözoğlu, devam ediyor: “Bu ris-ki göze alarak krizi fırsata çevirmek için yatırıma karar verdik. Global kriz nede-niyle müşteri taleplerinin azaldığı bir dönem yaşandı, hala da eskisi kadar ol-mamakla birlikte yaşanıyor. Ancak uzun vadede otomotiv ülkesi olan Türkiye’de bunun geri dönüşünü alacağız. Otomo-tiv sektörünün yıllık 2 milyon adetlik araç üretim hedefinin birkaç yıllık ge-cikmeyle birlikte gerçekleşeceğine ina-nıyoruz. Sarıgözoğlu A.Ş. olarak Türki-ye dışında, Türkiye’nin komşusu Mısır, İran, Romanya ya da Rusya gibi ülkeler-de üretim alanları kurmak yakın günde-mimiz içindedir.

Levent Sarıgözoğlu ise İzmir’e yapılacak yatırımların bölgede hareket yaratma-sı açısından çok gerekli olduğunu dü-

şünüyor. “İzmir’de 40 yıldan beri BMC var. Bugün Ege Bölgesi’ndeki otomotiv yan sanayicileri, BMC’nin yansımasıyla meydana gelmiş yan sanayicilerdir. Bel-ki birçoğumuz bugün başka yerlere gi-diyoruz, başka işler yapıyoruz ama BMC dışında yatırımcılar İzmir’e gelmiş ol-saydı, bence biz büyümeye devam et-mek için İzmir’i de seçerdik.”

Hükümetin hurda teşviği konusunda ılımlı olmasını bekleyen Mustafa Sarı-gözoğlu, uygulanacak hurda teşviği ile ilave bir talep yaratılması gerektiğine dikkat çekti. “Türkiye yaşlı bir bir araç parkıyla karşı karşıya. 10 milyondan fazla aracın ne güvenliği ve teknolojisi ne de çevreye duyarlılığı bugün üretilen araçlarla bir. Tabi burada, hurda indirimi nedeniyle ötv indiriminin de korunması elzem bir nokta.

Tüm bu gündemi izlemek ve gözlemle-mek konusunda kayda değer bir başa-rıya sahip olan TAYSAD’ın, somut he-defe yönelik çabaların parçası olmak bir yana özellikle başlatıcısı konumun-da kıvılcımı yakan ve devamını getiren bir dernek olduğunu görmek bizi özel-likle mutlu ediyor. Ayrıca bu işin bir de OSD boyutu var. OSD ile çözüm ortak-lığı konusunda platform oluşturması, aynı alt sektördeki firmaların rekabet öncesi birbirleriyle işbirliklerini destek-lemesi, yurt dışındaki TAYSAD muadi-li kuruluşlarla ilişkileri geliştirmesi gibi çalışmalarını takdirle izliyoruz. TAYSAD ve üm yan sanayiciler olarak, gündemi izlemenin yanı sıra gündemi belirleme-yi umuyoruz.t

u“There should not be a competition between İzmir, Bursa, Adapazarı or any other provinces. Contrary, if any invest-ment is likely to go to any rival country, we should effort to gain them. We are fa-natics of İzmir. But since we consider our-selves as global as well as from İzmir, we headed for Bursa.” Mustafa Sarıgözoğ-lu continues: “Taking this risk, we deci-ded to turn crisis into opportunity. There has been a period with serios falldowns in

demand, and it still continues. But in the

long term Turkey, as an automotive co-

untry, will get back what she gave. We

believe objective to manufacture 2 milli-

on units may realise with delay. Building

new facilities in Iran, Romania, Russia or

Eygpty is in our agenda.” Levent Sarıgö-

zoğlu thinks that investments in İzmir re-

quired to boom up the region. “There has

been BMC in İzmir for 40 years. Today

supply industrialists in Aegean Region

are the ones who came with BMC. May-

be most of us are going other places but if

there were more investments in İzmir, we

would choose İzmir for growth. t

"We should work to design and manufacture Turkey’s automobile”

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

60

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

"Yenilikler araştırma gerektirtiyor"

Prof. Dr. Mustafa Sabuncu

Bölüm BaşkanıMakine Mühendisliği BölümüDokuz Eylül Üniversitesi9 Eylül UniversityHead of Mechanical Engineering Department

u İzmir’de üniversite-sanayi işbirliği nasıl yürüyor?

Üniversitemiz ile Ege bölgesinde ve özellikle İzmir’de mevcut büyük otomo-tiv firmaları arasında gerek TÜBİTAK’ın gerekse Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı’nın (TTGV) desteklediği proje-lerde bu işbirliği krizin başlamasından önce oldukça yoğun bir şekilde devam ediyordu. Otomotiv sanayinde bazı li-der kuruluşlar bu amaçla Ar-Ge mer-kezlerini kurarak üniversite sanayi işbir-liğine önem vermeye başlamışlardı.

Otomotiv sanayi firmalarıyla ortak yürütülen çalışmalar var mı?

Genelde yürütülen projeler 18-24 ay gibi uzun süreli projeler olduklarından krizden önce başlatılmış ve halen de-

vam eden projeler dışında maalesef yeni projeler mevcut değildir.

Üniversite-Sanayi işbirliğinin artması-na yönelik düşünceleriniz nelerdir?

Türkiye’de sanayici düne kadar, daha önce üretilmiş bir ürünün nasıl üre-tildiğini öğrenmek ve bunu en kısa ve en masrafsız yoldan üretmenin yolunu kendisine ilke edinmişti. Bunu da genel-de küçük sanayicilerimiz fuarlara gide-rek orada gördükleri yeni ürünlerin ben-zerlerini fazla bir değişiklik yapmadan imal etmek suretiyle yapmakta idiler. Tabii, burada söz konusu olan küçük sa-nayicinin araştırmaya ayıracak yeter-li ekonomik güce sahip olmaması söy-

lenebilir. Bu, son zamanlara kadar ma-alesef büyük sanayiciler için de geçer-liydi. Sanayici yatırımını hemen para-ya dönüştürmek istediği için karşılaştı-ğı bir problemin çözümünü üniversite-den hemen istemektedir. Bilindiği gibi yenilikler araştırma gerektirir, bunun için de zamana ve paraya ihtiyaç var-dır. Sanayicilerimizin piyasada mevcut bir ürünün benzerini imal etmek yeri-ne, yeni ürünler geliştirmek ve imal et-mek için gerekli ekonomik güce ve viz-yona sahip oldukları gün, eminim ki üni-versite sanayi işbirliği de ülkemizde ge-lişmiş ülkelerde olduğu gibi büyük bir ivme kazanacaktır.t

uHow do you manage university – industry collaboration in İzmir ?

The collaboration was intensely going on right before the crisis between our uni-versity and the existing automotive com-panies in the region and in İzmir thro-ugh the projects supported by TÜBİTAK or TTGV. Some leading companies in au-tomotive industry started to show neces-sary attention to this collaboration by es-tablishing their own R&D centers.

Is there any partnership projects with automotive industry companies ?

Unfortunately there is no new projects at the moment other than the ones that have started before the crisis.

What do you think about increasing university – industry collaboration?

Until recently, our industrialists have fo-cused on learning how to manufactu-re an already produced product and how to manufacture it in easiest and chea-pest way. This was the mostly pattern of

the small industrialists, by going to expos and manufacturing something they have seen there with minor changes. Of cour-se it can be said that small enterprises do not have the great budgets for R&D but this was also same for the big industria-lists ‘till recently. Since the industrialists want to turn its investment into money in a short time, they want answers from the university quickly. As it’s known, in-novation requires research and research requires time and money. I am sure uni-versity – industry collaboration will gain speed when our industrialists have the economic power and vision necessary for manufacturing and developing new products instead of similar to an existing product.t

“Innovation requires research”

61Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

u2009 krizi sizi nasıl etkiledi?

Otomotiv sektöründeki herkes kadar biz de etkilendik. Ancak biz bunu kam-çı olarak kullandık. OEM portföyümüze yeni müşteriler ekledik. Bunlar arasında Porsche, BMW, Audi, Lexus, markala-rı yer almaktadır. Hazırda da Mercedes ile görüşmelerimiz de devam etmekte-dir. 2008 yılının rakamlarını, 2009 yı-lında hiçbirimiz beklemiyoruz ancak yeni müşteriler tüm şirket çalışanları-mızın yüzünü güldürerek, farklı bir mo-tivasyon sağladı. Bunun dışında Capital Dergisi’nin İngiliz marka değerleme şir-keti Brand Finance ile ortaklaşa gerçek-leştirdiği “Türkiye’nin En Değerli Marka-ları” araştırmasında Otomotiv Yan Sa-nayi kategorisinde ‘En Değerli 2. Mar-ka’ oldu. Genel sıralamada da 64. olarak önemli bir başarı sağladı.

Krizden neler yaptınız?

Kriz öncesi yatırımları durdurarak, ya-

tırım döneminde krize yakalanmadık. Özellikle çalışma sermayesini etkin yö-nettik Kriz döneminde çalışanların üc-retlerini dondurma gibi yöntemler için fırsatçılık yapmadık, krizden fırsat çı-kartarak rekor seviyede yeni ürün geliş-tirdik. Porsche, Mercedes, Bmw, Audi ve Lexus gibi yeni müşterileri portföyümü-ze kattık. Finansal olarak kuvvetli girdik ve krizi geçirdik.

Geçtiğimiz yıl yaşanan ani sipariş deği-şikliklerine, yerinde hızlı reaksiyon gös-tererek üretim ve yönetim modelimize dinamizm kattık. 2009 yılında 3,2 mil-yon adet jant satmış olmayı hedefliyo-ruz 2009 yıl sonu itibariyle yaklaşık % 84 ihracat oranıyla 2,7 Milyon adet jant ihraç etmeyi ve yine yaklaşık 100 milyon Euro ciro hedefliyoruz.

2010 ve sonrasını nasıl değerlendiri-yorsunuz?

Tüm çevrelerde dünya ekonomisinde Küresel durgunluğun sona ermeye baş-ladığı ancak düzelmenin zayıf olacağı beklentisi güçlenmektedir.

Kriz sonrası dönemde üretimde yatı-rım ve verimlilikte sürdürülebilir iyileş-me sağlayacak miktarda kredi buluna-bilmesi için, finans kuruluşlarının ye-niden yapılandırılması gerekeceği, ta-lep dengesizliğini ortadan kaldırılması için ise özellikle ihracata dayalı büyü-me stratejisi uygulayan ve cari fazla ve-ren pek çok ekonominin iç talebe ve it-halata ağırlık vermesi gerekeceği, Kamu yatırımlarının arttırılmasına ve sosyal güvenliğin yeniden yapılandırılması ih-tiyacı ortaya çıkacağı ihtimali gittikçe güçlenmektedir.

Geleceğin ekonomik liderlerinin bu gü-nün yüksek potansiyele sahip ve önü-müzdeki 4-5 yılda küresel ekonomik büyümenin lokomotifi olacağı öngö-rülen iki ülke (Çin ve Hindistan) olaca-ğı yönündeki görüşler gittikçe daha da yoğunlaşmaktadır.

Bu iki ülkenin hemen ardından Rusya ve Brezilya onların ardından da Türkiye gelecekteki dünya pazarında etkinliğini en çok artıracak ülkeler olarak öngörül-mektedir.

2010 yılı ve sonrası için Otomotiv sek-törünü Global ve yerel olarak nasıl de-ğerlendiriyorsunuz?

Özellikle 2010 yılında Merkez Doğu Av-rupa ve Rusya’daki düşük maliyetli ara-baların lansmanı ile küçük araba seg-mentinin Doğu Avrupa’da büyümesi beklenmektedir.

Türkiye’de ise, ‘Oyak Renault’, ‘Toyo-ta’, ‘Tofaş’, ‘Hyundai Assan’ ve ‘Honda Türkiye’ markaları aktif olarak otomo-bil üretmektedir. 2008 yılı değerleri ile Türkiye’de en yüksek üretim hacmine sahip marka yüzde 46,1 pay ile ‘Oyak Renault’dur. 2009 da beklentiler üretim ve ihracatta yüzde 25 gerileme, toplam pazarda yüzde 25 daralma yönündedir.

2010 yılının son çeyreği itibariyle cid-di bir toparlanma beklentisi ve özellikle 2011 yılından sonra Kişi Başına Sürekli Milli Gelir Artışının yoğun talebi tetikle-yeceği beklenmektedir.

Hali hazırda dünyada 15, Avrupa’da beşinci olan Türk Otomotiv sanayinin önde gelen kuruluşlarının gelecekle ilgili faaliyet planlarının yönünün daha faz-la katma değer üreten ve gittikçe daha verimli-rekabetçi üretime yönelen, ge-lişmiş Ar Ge faaliyetleri ile de bu amacı destekleyen bir yapıya yöneleceği açık-tır.

Hükümet ne gibi önlemler almalı?

Tüketicinin alım gücünün destekleme-li, kamu tüketimini doğru yönlendirme-li, kamu yatırımlarını artırmalı, ihraca-tı desteklemeli, borçlanma maliyetleri-ni azaltacak önlemler almalı, kredi kay-naklarını genişletmeli, yeni yatırımları ve Ar-Ge faaliyetlerine destek olmalı. t

"Yeni müşteriler yüzümüzü güldürüyor"

Berat Ösen

CMS Grubu Yönetim Kurulu BaşkanıCMS GroupChairman of the Board

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

62

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Yeni nesil araçlara yeni nesil pil

Göksel Paker

İnci Akü San. ve Tic. A.Ş.CEOCEO of Inci Aku

maktadır. Dünya otomotiv sektörünün geleceği, kısa ve orta vadede hibrid (fo-sil yakıt ve elektrikli) ve elektrikli araç-lar; uzun vadede ise yakıt pilli ve hib-rid (yakıt pili ve elektrikli) araçlar olarak gözükmektedir.

Biz de kısa, orta ve uzun vade için çalış-malar planlamaktayız. Hibrid ve elekt-

rikli araçlar için dünyadaki son gelişim noktası olan nikel metal hidrür ve lit-yum iyon aküler için de bilimsel amaç-lı Ar-Ge çalışmaları yürütmekteyiz. Bu konuda Tübitak-MAM ile işbirliği yapı-yoruz. Ayrıca, dünyadaki hızlı gelişme-lere paralel olarak lityum akülere odak-lanmayı planlıyoruz.

u İnci Akü’nün Ar-Ge çalışmaları hak-kında bilgi verir misiniz?

Sektöründe teknoloji lideri olan şirketi-miz, dünya akü sektörünün yaptığı ça-lışmalara paralel teknolojik çalışma-lar yaparak son yıllarda Ar-Ge yatırımı-nı artırmıştır. İleri teknolojiyi ve kalite-li üretimi hedefleyen İnci Akü, otomo-tiv sektöründe müşterilerinin beklenti-sine uygun olarak yüksek teknolojili üs-tün performanslı ürünlerini pazara sun-

Üst segment araçlar için özel olarak tasarlanmış olan İnci Akü Nano Gold, yeni nesil, yüksek elektrik tüketimi olan araçlarda bile hiçbir bakım gerektirmeden, ekstra uzun ömür ve ekstra performans sağlıyor. İnci Akü’nün CEO’su Göksel Paker’e İnci Akü’nün Ar-Ge çalışmaları-nı ve bu çalışmaların meyvesi olan Nano Gold’u sorduk.

63Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Ayrıca 2008 yılının son çeyreğinden iti-baren, 2020 yılından sonra dünya oto-motiv ve enerji sektörü için çok önemli olacağı öngörülen yakıt pili konusunda da çalışma yapma kararı aldık. Şu anda akademik çalışmalar yapıyoruz. Bera-ber çalıştığımız üniversitelerin yanı sıra yurt içinde ve dışında anlaşmalı olduğu-muz Ar-Ge kuruluşlarının desteğiyle ça-lışmalarımızı geliştiriyoruz.

Tüm çalışmalarımızın sonucu olarak, bugüne kadar İnci Akü Ar-Ge Depart-manı bünyesinde 32 adet ürün, fayda-lı model ve endüstriyel tasarım paten-ti aldık. Yürütülen bu çalışmalarının so-nucu olarak, 14 Eylül 2009 tarihinde Sa-nayi Bakanlığı onayıyla “Ar-Ge Merke-zi” belgesini alarak, sektöründe Ar-Ge merkezine sahip olan ilk firma, ayrıca Türkiye’deki 54’üncü Ar-Ge merkezi ol-duk.

İnci Akü Nano Gold nasıl doğdu?

Araç teknolojisinde hızlı yaşanan ge-lişim nedeniyle, 2005 yılından sonra-ki yeni nesil, özellikle üst sınıf araçlar-da elektronik donanımı çok arttı. İlave elektronik donanım, ilave elektrik tü-ketimi gereğini de doğurdu. Bu da akü-lerin daha yüksek kapasiteli ve kalite-li olmasını gerektirdi. Yeni nesil üst sı-nıf araçlardaki bu ihtiyaca cevap vere-bilmek için pazardaki eksiği de görerek, 3 yıllık Ar- Ge çalışmaları sonrası geliş-tirdiğimiz yeni ürünümüzü müşterileri-mize sunmayı uygun bulduk. Böylelik-le İnci Akü Supr A ve Formul A’ya ila-ve olarak en üst segmente Nano Gold’u konumladık.

Nano kristal teknolojisi nedir?

İnci Akü Nano Gold, üst segment araç-lar için özel olarak tasarlanmıştır. Güç-lendirilmiş yüksek kaliteli plakalara ek olarak, Nano kristal teknolojisi ile ha-zırlanmış özel pasta formülü sayesin-de, yeni nesil ve yüksek elektrik tüketi-mi olan araçlarda bile hiçbir bakım ge-rektirmeden ekstra uzun ömür ve ekstra performans sağlanmaktadır.

Türkiye’de bir ilki gerçekleştirdik ve 3 yıl garanti veriyoruz. İnci Akü Nano Gold, standart akülerden yüzde 50 daha uzun ömürlü, yüzde 30 daha fazla marş bas-ma gücüne ve +5 Ah ekstra güce sahip.

Siz yurt dışına çok seyahat eden bir yö-netici olarak, ülkemizde ve dünyadaki yönetim kalitesini kıyaslar mısınız?

İnci Akü Nano Gold

Özellikleri Faydaları

Patentli Özel Tasarımıyla Tam Kapalı Sistem

Sıfır Bakım

Nano Kristal Teknolojisi ile hazırlanmış özel pasta formülü

Standart Akülerden % 50 daha uzun ömür

Tam Çerçeveli Güçlü Pozitif Plakalar Standard Akülerden %30 daha fazla marş basma gücü

Özel kutup başı koruma kapakları +5 Ah Ekstra Güç

Özel Labirent buşonlar Özel Tasarımı sayesinde Araç içi kullanıma da uygunluk

Kapak içerisindeki özel Alev tutucu-lar

Çok yüksek ve çok düşük sıcaklıklarda bile maksimum perfor-mans

Şarj seviyesini gösteren kapak üstü indikatör

Kısa Devrelere Karşı Daha Yüksek Dayanım

Yüksek sıcaklıklarda korozyon direnci arttırılmış gümüşlü alaşım

Kalınlaştırılmış Polietilen Seper-atörler

Plaka üzeri maksimum asit rezervi

Türk otomotiv yan sanayi, ana sanayi-nin teşvikiyle ve desteğiyle çok ciddi bir mesafe aldı. Gelişmiş ülkelerdeki kalite ve verimlilik seviyesine ulaşan sektörü-müz, dünyanın her yerine ve tüm mar-kalara üretim yapar hale geldi.

Yaşanan en büyük sıkıntı; iç pazarımı-zın küçük olması, ana üretimin ihraca-ta dayalı büyümesi ve üretimin ağırlıklı ticari araçlarda olmasıydı. Bu durumun çok riskli olduğu global krizde görüldü. Türkiye’deki küçülme, global küçülme-den fazla oldu. 2009 yılı içerisinde veri-len ÖTV desteğiyle iç pazar biraz hare-ketlenince üretim tesisleri tekrar üreti-mi hızlandırdı.

Bundan sonra yapılması gereken, önce-likle ana sanayinin yeni projelerinde ti-

cari ve binek dengesinin geliştirilmesi, iç pazarın büyümesi için gerekli önlem-lerin alınması dolayısıyla yan sanayinin daha istikrarlı üretim yapmasının sağ-lanması olmalıdır. Yan sanayinin daha çok verimlilik, teknolojik gelişim, Ar-Ge, pazarlama faaliyetleri ve müşteri ilişki-lerine (CRM ve benzeri) önem vermesi gerekmektedir. Ayrıca bunu yapabile-cek insan kaynağının süratle geliştiril-mesi şarttır.

Krizle geçen bir yılın sonunda önü-müzdeki dönem neler öngörüyorsu-nuz?

Kriz dönemleri; kaliteli üretim yapan, kaynaklarını iyi kullanan, teknolojisini sürekli geliştiren, insan kaynağına yatı-

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

64

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

ğı gibi sürdürüyoruz. Benzer çalışmala-rı müşteri memnuniyetini ve ilgisini ar-tırma alanlarında da sürdürüyoruz. Sü-reçlerimizi mükemmelleştirebilmek için özetle müşteri ilişkileri, müşteri iletişi-mi, pazarlama ve lojistik konularına ya-tırım yapmaya devam edeceğiz.

Elektrikli araçların üretimi ve sektöre girişini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Azalan ve fiyatları artan fosil yakıtlar, global ısınma endişeleri, Kyoto proto-kolünün ve diğer çevre mevzuatlarının getirdiği yükümlülükler dolayısıyla fosil yakıt kullanan içten yanmalı motorlara karşı, alternatif olarak geliştirilen hibrit ve elektrikli araçlarda elde edilen başa-rılar son derece ümit vericidir.

Bu konuda başta Japonya, Çin, Kore gibi Doğu Asya ülkeleri olmak üzere değişik ülkeler ve üreticiler birçok çalışma yap-makta, yeniden oluşacak düzende daha iyi roller kapma telaşındadır.

Standartların ve teknolojinin tam otur-mamış olması sıkıntı yaratmakla bera-ber birçok fırsatı da beraberinde sun-

maktadır. Bu fırsatları iyi değerlendi-rebilecek ülkeler ve şirketler, geleceğin otomotiv dünyasında daha önemli rol-ler üstlenecektir.

Bizde bu alanda ülkemiz için çok önemli fırsatlar olduğuna inanıyoruz.

Elektrikli araçların pazara girebilme-si için başta alt yapı çalışmaları çok önemlidir. Bu bir devlet programı ola-rak ele alınmalı.

Önerim; ilgili bakanlıkların, devlet ku-rumların , OSD, ODD, TAYSAD gibi sek-tör temsilcilerinin oluşturacağı bir ko-

rım yapan ve güçlü finans enstrümanla-rına sahip şirketlerin krizleri fırsata dö-nüştürdüğü dönemlerdir. Biz de sahip olduğumuz bu özelliklerimizi geliştire-rek daha avantajlı bir durum elde etme-yi hedeflemekteyiz. Bu yüzden, yatırım-larımızda en önemli payı alan Ar-Ge ça-lışmalarına yatırımımızı daha da artır-dık. Mevcut ürünlerimizin performans-larını geliştirerek, teknolojik perfor-manslı yeni ürün çalışmalarımıza hızını artırarak devam edeceğiz.

Bu dönemi bir fırsat dönemi olarak gö-rüp, iş süreçlerimizi yeniden gözden ge-çiriyoruz. Maksimum verimlilik yaklaşı-mımızı koruyarak, rekabetçi yönümüzü güçlendirecek alanlar ve projeler üze-rinde çalışıyoruz. Üretim kapasitemi-zi korumak hatta artırmak zorundayız. Bu nedenle üretim ekipmanlarına yatı-rım yapmaya devam edeceğiz.

Bizim en önemli değerimiz olan çalışan-larımızın, her zamankinden daha faz-la kendini güvende hissetmeye ihtiya-cı var. Motivasyon, iç eğitim ve kari-yer planlaması alanlarında mevcut pro-jelerimizi hiç durdurmadık, planlandı-

uCan you tell us about R&D studies of İnci Akü?

Our company, technology leader of its sector, increased its R&D investments through conducting technological stu-dies parallel to the ones in global bat-tery sector. İnci Akü provides the mar-ket products with high technology and superior performance, as the automoti-ve sector customers’ are expected to be. Automotiv sector’s future lays down on hybrids and electric vehicles in short and mid term, in the long term on the other hand it seem future is in fuel batteries and hybrid vehicles. We are conducting short, mid and long term studies. We are con-ducting studies on nickel metal hydride and lithium ion batteries which are the fi-nal point of the studies related to hybrid and electric vehicles. We are collabora-ting with TÜBİTAK – MAM and besides we want to focus on lithium batteries paral-lel to global trend.

And as we decide we have been conduc-

ting studies on fuel cell, which is expec-ted to be very important for global auto-motive and energy sector since the last quarter of 2008. We are currently con-ducting academic research. Additionally we improve our studies with the support of R&D institutions from Turkey and the World, as well as universities.

As a result of all these studies we have re-ceived patent for 32 products, utility mo-dels and industrial design. Consequent to these studies, we received “R&D Center” certificate with the approval of ministry of Industry, then we became 54th R&D center of Turkey and the first company in its sector with an R&D center.

What is the story of İnci Akü Nano Gold?

Due to rapid growth in vehicle techno-logy, electronic equipment in vehicles has increased in the new generation, es-pecially upper class, cars after 2005. Ad-ditional electronic equipment also gave

birth to the need for additional electricity consumption. This led the need for hig-her capacity and quality batteries We saw this need in the market and we thought to provide our customers our new products which has been developed after a 3 years long development process. Thus we have positioned Nano Gold, in addition to İnci Akü Supr A and Formula A, to the highest segment.

What do you think about the future after a year of crisis ?

Crisis periods are the eras that compani-es, which manufacture high quality go-ods, use their sources efficiently, con-tinously improve their technology, in-vest on HR and has strong financial ins-truments, turn it into opportunities. We are aiming to gain more advantages by improving these features. That’s why we have increased our investments on R&D. We will move on by improving the perfor-mance of existing products and increa-sing the speed of new products.

We also review our business process by

New Generation Battery for New Generation Vehicles

65Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

mite kurulmalı ve bu sayede sektörün oluşturulması ve geliştirilmesi için ge-rekli tüm mevzuatlar, destekler hemen hazırlanmalıdır.

Bu konuyu başarılı şekilde ele almış ül-keler dikkatli incelenmeli ve olumlu yönleri ülkemize taşınması sağlanma-lıdır.

Elektrikli araçların üretilebilmesi için de, başta iç pazar oluşumuna imkan veril-meli, gerekli yatırımcılar belirlenmeli, verilecek desteklerle yatırımın gerçek-leşmesi sağlanmalı, kaynak ihtiyaçları-nın, yetişmiş personel, finansman , tek-noloji gibi yönetimi için hızla çalışma yapılmalıdır. Elektrikli araçlar ya da hibrid teknolo-jilere nasıl ayak uyduruyorsunuz?

Öncelikle Dünya’da bu alanda yürütü-len çalışmaları yakın takip ediyoruz. Her sene değişik ülkelerdeki kongrelere, se-minerlere, fuarlara katılıp bilgi düzeyi-mizi arttırıyoruz.

Son 3 yıldır yürüttüğümüz Ar-Ge ça-lışmaları sayesinde müşteri beklenti-

seeing this period as an opportunity. We are working on areas and projects that will strengthen our competitive side thro-ugh protecting our maximum efficiency approach. We have to maintain or even increase our production capacity. There-fore, we will continue to invest in manu-facturing equipment.

Our employees, who are our most impor-tant value, needs to feel safe. We have not halted our motivation, training and career planning projects, they keep go-ing. We also continue similar projects in customer satisfaction and awareness. To summarize, we will keep investing on customer relations, customer communi-cation, marketing and logistics in order to make our processes excellent.

What do you think about Electric Cars’ manufacturing and launch?

Hybrid and electric vehicles are develo-ped due to many factors like fossil fuels showing decrease and their prices get ex-pensive, global warming and environ-mental regulations like Kyoto protocol and etc... And the success obtained se-ems very promising. Many countries (par-ticularly Japan, China, Korea and East

Asian countries) and manufacturers have been conducting on this subject and they are busy with finding a better position in the upcoming new world order. Although it is a problem that standards and tech-nology did notsettle yet, but still the-re are many opportunities to offer. Tho-se countries and companies who evalua-te this opportunities well will be the im-portant players of the automotive world in the future. We believe there are many

opportunities for our country too.

Penetration of electric vehicles to mar-ket needs infrastructure work. This sho-uld be handled in govermental level. My suggestion is to establish a committee with members from govermental insti-tutitons and sectoral representatives like OSD, ODD and TAYSAD in order to prepa-re all required legislation and incentives and supports that will develop the sec-tor. Those countries who handle this issue successfully should be examined and po-sitive attitudes of them should be imple-mented in our country.

In order to manufacture electric vehic-les, there should also be a quick work on opportunity for formation of a domestic market, investors must be determined, with support the fulfillment of the invest-ment must be provided and management of resource needs like trained personnel, finance, and technology management.t

lerini anlamaya ve bunları sağlayabile-cek ürünleri geliştirmeye çalışıyoruz. İlk önce Ford-Otosan, Tübitak Mam işbir-liğiyle başlattığımız bilimsel Ar-Ge ça-lışmasında Nikel Metal Hidrür akünün prototiplerini tamamladık ve araç üze-rinde denemelerini yaptık. Ardından Lit-yum İyon akülerin çalışmasına başladık ve halen bu çalışmaları yürütüyoruz.

Bu araçların ve kullanacakları akülerin teknolojisinin tam oturmamış olması

ve standartların hala tamamlanamamış olması yön bulmada sıkıntı yaratmak-la beraber, bizim bu konudaki isteğimizi olumsuz yönde etkilememiştir.

Şu ana kadar elde etmiş olduğumuz bil-giler ışığında bu alanda yatırım yapma-ya hazır olduğumuzu söyleyebiliriz.

Bunun için araç üreticilerinin isteklerini net tanımlayıp, bizleri daha fazla moti-ve etmesini bekliyoruz. t

EGE’DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ

66

AEGEAN AUTOMOTIVE SECTOR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Ege otomotiv sanayi krizden nasıl etkilendi?

Turgut Cankılıç

BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. Genel Müdür Baş Yardımcısı (Sınai ve Ticari)BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. Vice General Manager (Industry and Commerce)

u Türkiye’nin, otomotiv sanayin-de; montaja dayalı lisans altında üre-timden, kendi Ar-Ge’si ile tasarlaya-rak ürettiği binek ve ticari araçları ih-raç eder hale gelmesi; Türkiye ekono-misinin son yirmi beş yılda aldığı önem-li mesafeyi en iyi şekilde gösterdi.

Türkiye otomotiv endüstrisinin duvar-ları yükseltilmiş, korumacı tedbirlerle sürdürülen ekonomik yapıdan, her alan-da dünya ile entegre olmuş, otomotiv-de üretim merkezi konumuna gelmiş olduğu şu dönemde yaşanan ekonomik kriz, tüm dünyada olduğu gibi ülkemiz-de de sanayiyi en çok da otomotiv sa-nayiini derinden etkiledi.

Bu etkilenmeden en çok payını alan böl-geler arasında Ege Bölgesi gelmektedir.Ege ihracatçı birlikleri rakamlarına göre

2009 yılının ilk 6 aylık döneminde Ege Bölgesi Sanayi ürünleri ihracatında yüz-de 45 azalma gerçekleşmiştir. Bu veri bile tek başına küresel krizin bölgedeki etkisini anlatmaya yetmektedir.

Az da olsa iyileşme belirtileri gösteren verilerin yan ısıra hala ihracat verile-rinde düşüş eğilimi devam etmektedir. 1980 sonrası atağa geçilen 2001 krizi-nin çıkış anahtarı olarak başarı ile ger-çekleştirilen ihracatın bugünkü durumu eski yılları aratmaktadır. Türkiye’nin en rekabetçi olduğu en fazla ihracat yaptı-ğı sektörlerde dahi krizle başlayan dö-nemde önemli pazar kayıpları yaşan-ması ihracatın alarm verdiğini gösteri-yor.

Türkiye ihracatındaki düşüşün dış ti-caretin finansmanı ve dış talepteki da-ralmadan kaynaklandığını ve artan fi-yat rekabetinin şirketlerin kar marjlarını aşağıya çektiği biliniyor.

Son üç yılda yerli katkı oranı yüksek ürünlerde aşırı değerli Türk Lirası ne-deniyle üretim maliyetleri artmış ve dış pazarlardaki rekabetçi konumumuz zarar görmüştür. Türk Lirası’ndaki aşırı değerlilik küresel krizin etkisiyle birle-

şince de otomotiv sektöründe çok cid-di hasarlar oluşmasına sebep olmuş-tur. Özellikle Avrupa pazarındaki yüz-de 50’lere varan daralmalar neticesinde dış satım gelirleri azalmış ve otomotiv sektöründeki karlılık erozyona uğramış-tır. Aşırı değerli TL kuru Türkiye’de üre-tim yapan ana üretici ve yan sanayi fir-malarında değer kayıpları yarattı.

Krizle birlikte otomotiv dünyasın-da büyük değişimler yaşandı. Bundan sonrasını nasıl öngörüyorsunuz?

Bankacılık ve finansman alanında or-taya çıkan ve etkilerinin ne kadar sü-rede ortadan kalkacağı kestirilemeyen ve 1929 dünya ekonomik buhranından

uTurkey’s economy had great progress in the last 25 years and this can be tra-ced within the automotiv sector. Once we were making manufacture based on assembly and then we become exporters that have their own R&D. Of course this crisis effected the automotive industry deeply and the Aegean Region is in the front line. According to the datas of Ae-gean Exporters’ Unions, export of indust-rial goods from Aegean Region decrea-sed by 45 percent in the first six months of 2009. Even this data by itself shows the effect of the crisis over the region. Altho-ugh there are signs of recovery, decline tendency seems like continue. The situa-tion in export is worse than in the old ye-ars. It shows that export needs attention as because there were great market los-ses even in our greatest export sectors.

It is known that decline in the export is

How did Ege Automotiv effected from the Crisis?

67Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

bu yana yaşanan en büyük global mali kriz olarak adlandırılan yaşadığımız kriz; otomotiv endüstrisini derinden etkiledi.

Uluslararası büyük araç üreticilerinin zor dönemlerden geçmesine hatta bazı şirketlerin el değiştirmesine neden ol-muştur. Finansmanı mümkün olmayan bütçe açıkları, verimsiz ürün ve iş sü-reçleri büyük küresel otomotiv üretici-lerinin ağır faturalar ödemesine neden oldu.

Gelişmiş ekonomilerin yanı sıra geliş-mekte olan ve ekonomileri diğerlerine göre daha dinamik yapıya sahip Asya ve Uzakdoğulu üreticilerin; bundan sonraki dönemde dünya otomotiv endüstrisine yöne vereceği, her geçen gün daha da

arising from the finance of foreign trade and shrinking in foreign demands and inc-reasing competition makes the compani-es profit margins less.

In the last three years over valued Turkish liras increased manufacturing costs and our competitive position in foreign mar-kets damaged. This met with the crisis led automotive sector to serious problems. Especially after shrinkings by 50 percent in European markets foreign sales inco-mes decreased and profit in automotive sector had erosion. Over valued TL crea-ted value losses for the main and supply industries manufacture in Turkey.

With the crisis big changes occured in automotive world. How do you see af-terwards?

This crisis, the biggest one since 1929’s global economic crisis, deeply effec-ted automotive industry. It caused chan-

ges and mergers for international major vehicle manufacturers. Budget deficits that can not be financed, unefficient pro-duct and business processes made ma-jor automotive manufacturers pay hig-her bills. It is clearly seen that Asian and Far East manufacturers will shape the fu-

artan iç pazar talepleri ve artan ihracat potansiyellerinin konumlarını daha da güçlendirecekleri net şekilde görüldü.

Otomotivde üretim merkezi konumu-na yükselen ve güçlü yan sanayisi ile her geçen gün daha da yerini pekiştiren Türkiye, Avrupa ve yeni pazarlara yakın konumu, henüz doymamış iç pazarı, di-namik ekonomik yapısı ve artan nitelikli işgücü ile dünya otomotiv endüstrisin-de önemli katkılarının olduğunu ve bun-dan böyle de olacağını ispat etti.

Sanayinin gelişimi için yapılması gere-kenler nelerdir?

Krizle birlikte alınan kararlarla sağlanan vergi avantajları ve kampanyalar; ana

ture and they will strengthen their posi-

tion through their increasing export po-

tentials and domestic demands. Tur-

key has a rising position as a manufactu-

ring center in automotiv and confirms this

with its strong supply industry day by day.

And Turkey has proved that she had signi-

ficant contributions to world automotive

industry and she is going to have in the fu-

ture with her close location to Europe and

new markets, unsaturated domestic mar-

ket, dynamic economic structure and qu-

alified workforce.t

üreticilerin ellerindeki stokların erime-sine yardımcı olmuştur. Kamu maliyesi açısından bakıldığında her ne kadar al-ternatif maliyeti yüksek bir seçenek gibi görünse de, tüm dünyada uygulandı-ğı gibi, kısa sürede doğacak ağır sonuç-ları ortadan kaldırabilme amacıyla atıl-mış doğru bir adım olduğu görülmüştür.

Bununla birlikte iç pazarda canlılığın bundan böyle de arttırılması ve yüksek tutulması adına yapılması gerekenler söyle sıralanabilir:

Teşvik kapsamına alınan illerde sanayi yatırımlarının önündeki engeller kaldı-rılarak bürokrasinin minimuma indiril-mesi

Ar-Ge yasasından küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerinin daha etkin şekilde yararlandırılması

İhracatın arttırılmasına yönelik verilen dış ticaret teşviklerinin küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerine birlikler ka-nalı ile yaygınlaştırılması

Binek araçta sağlanan vergi avantajının sürdürülerek, 16 yaşın üzerindeki ticari araçlara hurda teşviğinin sağlanması t

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

68

ELECTRIC VEHICLES

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

2020 elektrikli araç yılı olacak

Uluslararası denetim, vergi ve danışmanlık şirketi Pricewaterhouse Coopers’in (PwC) gerçekleştirdiği “Otomotiv Sektörünün Küresel Görünümü - 2009 (Global Automotive Perspectives - 2009)” raporuna göre, yeni ve köklü otomotiv üretici-lerinin piyasaya sürdüğü sadece elektrikle çalışan veya hibrit araçların sayısı ar-tarken, bu alanda yapılan yatırımlarla birlikte elektrikli araçlarda büyüme potan-siyelinin artacağına kesin gözüyle bakılıyor.

2020 yılında sadece elektrikle çalışan araçların toplam binek araç üretimi-nin yüzde 2 ila 5’ini karşılayacağı ifade edilen raporda, elektrikli araçların bü-yük ölçekte üretimini sağlamak, etkin-liği artırmak ve tüketici maliyetini dü-şürmek için Ar-Ge yatırımlarının devam etmesinin şart olduğu, büyük otomotiv üreticileri ve tedarikçilerinin gelirlerinin yüzde 1,5 ile 6’lık bölümünü Ar-Ge har-camalarına ayırdığı kaydedildi.

Petrol yerine elektrik kullanmak tüke-ticiyi cezbediyor

Elektrikli araçları tercih eden tüketicile-rin, benzin, motorlu araçlarla kıyaslan-dığında aracın türüne bağlı olarak 7 bin ile 20 bin dolar arasında değişen yük-

sek maliyetleri karşılamak durumunda olduğu dile getirilen raporda, fiyat far-kının aracın bataryasını oluşturan ham maddelerden kaynaklandığı, kullanılan lityum ve grafit gibi maddelerin tedarik edilmesi ile üretim ve dönüşüm süreci-nin maliyetin büyük bölümünü oluştur-duğu ifade edildi. Raporda, tüketiciler için elektrikli araçları cazip kılacak un-surun ise petrol yerine elektrik kullanı-larak sağlanacak tasarrufun yüksek araç maliyetini çok çabuk amorti edebilmesi olduğu belirtildi.

Elektrikli araçlar yayılmaya devam et-tikçe, yeni araçların piyasaya sürülme-sinde sektörde büyük değişiklikler ola-cağı öngörüsünde bulunulan raporda, şarj istasyonlarının yaygınlaşması ihti-

u Raporda, elektrikli araçların otomo-tiv piyasasında yayılma hızı ve derinli-ği çok farklı etkenlere bağlı olmakla bir-likte, sektörün bu alanda ilerlemesinde teknolojinin ne kadar önemli bir etkisi olacağı konusunda bazı belirsizliklerin yerini koruduğu belirtildi.

Otomotiv sektörünün dünya genelin-de 8 milyar ton ile küresel ısınmanın en büyük nedeni olan karbon emisyo-nunun yüzde 15’inden sorumlu oldu-ğu dile getirilen rapora göre, elektrik-li araçlara geçişte temel etmen çevre-yi koruma olsa da, fosil yakıtların fiyat-larındaki dengesizlikler ve enerji bağım-sızlığı gibi diğer etkenler de alternatif ve yenilenebilir enerji kaynaklarına ge-çişi hızlandırıyor.

69Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

yacının yanı sıra otomobil sahibi olma sürecinde geleneksel iş modellerinde köklü değişikliklerin de göz önünde bu-lundurulması gerektiği bildirildi.

Tek dezavantaj, kısa menzilli sürüş

Rapora göre, elektrikli araçların orta-ya konan faydalarına karşın, piyasa-da bu araçların yayılmasını yavaşla-tacak veya engel teşkil edecek önemli zorluklar da yerini koruyor. Bu alanda-ki en önemli etkenin elektrikli araçlar-da kullanılan teknoloji ile bağlantılı ol-duğu vurgulanan raporda, şunlar kayde-diliyor: “Elektrikli bir aracın temel par-çalarını elektrikli motor ve gücü motora taşıyan batarya takımı oluşturuyor. Bu yapı içerisindeki olumsuz yan ise göre-

ce kısa batarya ömrüne bağlı olarak sü-rüş mesafesinin sınırlı olması. Hibrit gibi elektrikli araçların bazı türleri sürüş me-safesini uzatacak benzin motoruna sa-hip olsa da, sadece elektrikle çalışan araçlar yalnız batarya takımının sağ-ladığı sürüş mesafesine bağlı çalışıyor. Bu sınırlamaya karşılık olarak çok daha güçlü ve etkin bataryalar geliştiriliyor. Lityum-iyon; güç, sürüş mesafesi ve fi-yat gibi etkenler göz önüne alındığında en ileri batarya materyali olarak ortaya çıkmış durumda.’’

Hiçbir geleneksel otomotiv üreticisinin diğeri üzerinde önemli bir avantaja sa-hip olmadığına dikkatin çekildiği rapor-da, ‘’Bu durum da otomotiv üreticile-rinin rekabet edeceği yeni oyuncuların

sektöre girmesine imkan veriyor. Oto-motiv sektörünün değişen coğrafya-sı, geleneksel oyuncular için gelişmek-te olan piyasalarda yeni bir fırsat yara-tıyor. Örneğin, Çinli otomotiv üretici-leri, kaynaklarını içten yanmalı motor-lu araç üretiminde arayı kapatmak için ayırmak yerine gelişmekte olan elekt-rikli araçlara yoğunlaşmaları gerektiği-ni anlamış durumda’’ deniliyor.

Elektrikli araçlarda hiç karbon emis-yonu yok

Açıklamada görüşlerine yer verilen PwC Küresel Otomotiv Sektörü Lideri Ste-ve D’Arcy, karbon emisyonlarının düşü-rülmesinde lider olan Avrupa Birliği’nin 2015’de karbon emisyonlarının 120 g/

km sınırında kalması için yeni önlemler aldığını, 2012 yılında üretilen araçların yüzde 65’inin yeni standardı yakalama-sını zorunlu hale getirdiğini anımsattı.

Japonya gibi diğer gelişmiş piyasalarda da katı emisyon standartlarının uygula-maya konulduğuna işaret eden D’arcy,

‘’Bu konuda gecikmeli ilerleyen geliş-mekte olan piyasalar, aradaki farkı ka-patmaya çalışıyor ve daha katı emisyon düzenlemelerini yürürlüğe koyuyor-lar. Elektrikle çalışan araçlar, hiç karbon emisyonuna neden olmadığı için oto-motiv üreticilerinin gün geçtikçe daha katı hale gelen emisyon düzenlemele-rine uymalarını sağlayacak tek çözüm gibi gözüküyor’’ dedi.

Yetersiz altyapının elektrikli araçların yayılmasını geciktiren bir unsur ola-rak ortaya çıktığını dile getiren Ste-ve D’arcy, sözlerine şöyle devam etti: ‘’Elektrikli bir aracı tamamen şarj et-mek saatler alırken, batarya şarj istas-yonlarında uygun bir ağın olmaması sü-rücüleri kısa menzilli sürüşlere mah-kum ediyor. Tüketicilerin araçlarını şarj ederken kullandıkları elektriğin ücre-tini ödemeleri için uygun ortamın ha-zırlanması ve şarj istasyonları için ge-rekli alanların nasıl oluşturulacağı gibi konular belirsizliğini koruyor. İsrail ve Danimarka’daki ‘Better Place’ gibi sürü-cülerin elektrikli araçlarını hızlı bir şekil-de şarj etmelerini sağlayan altyapı pro-jeleri belirli bir başarıyı yakalamış olsa

da geniş ölçekli bir şarj istasyonu ağının yaratılması büyük bir maliyeti de bera-berinde getiriyor.

Elektrikli araçların ülkelerin elektrik şe-bekelerinde yaratacağı etkiler konusun-da da endişeler söz konusu.’’

Türkiye, 2011 ve sonrası için ne hedef-liyor?

Uluslararası 63. Frankfurt Otomobil Fuarı’nda düzenlenen toplantıda konu-şan Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Er-gün, çevresel etkilerin Türkiye’de de vergi politikalarında önemli olmaya başladığını ifade ederek, özellikle elekt-rikli otomobil üretiminin 2011’den iti-baren devreye girmesiyle birlikte diğer araçlara göre vergi konusunda daha ca-

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

70

ELECTRIC VEHICLES

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

İlk müşteri potansiyeli kamuda

Bu tür araçların Türkiye’de de destek-lenmesi gerektiğini söyleyen Bakan Er-gün, ‘’Bunların teşviki için bazı kamu fi-lolarının, öncelikle şehir içinde araç kul-lanan emniyet teşkilatının belli araçla-rı veya posta teşkilatının belli araçla-rı, elektrikli araç kullanımına geçebilir. Müşteri potansiyeli öncelikle kamuda oluşturulabilir. Bazı küçük ülkeler, coğ-rafyaları daha küçük ülkeler, şehirlera-rası yolculuk bile 40-50, 100 kilometre-yi geçmeyen ülkeler var. Bunlar için çok daha cazip bu elektrikli araçlar... Onlar öncelikle bu araçların kullanımına yö-nelebilirler. Şu anda 160 kilometrelik

bir mesafe, akü şarjıyla gidip gelinebi-liyor. Evinden işine arabayla gidip gelen bir insan için bu son derece ideal bir şey. Şehir içinde günlük dolaşımını yapanlar ya da yakın mesafelere gidip gelenler için de son derece elverişli bir araç. An-cak şehirlerarası yolculuklarda şarj is-tasyonlarına ihtiyaç olacaktır. İşte bu istasyonlarla ilgili dünyanın her yerinde çalışmalar yapılıyor. Şu anda dünyada herkes işbirliğine yöneliyor. İngiltere’de belediye ve merkezi yönetim işbirliğine gidiyor. Enerji dağıtım şirketleri iş birli-ği yapıyor. Aynı şeyler biz de de olacak. Yerel yönetimlerle merkezi yönetimle-rin bazı unsurları, karayolları, emniyet genel müdürlüğü, trafik işleri ve ener-ji dağıtım firmaları işbirliğine gidecek.’’

Sistemin bazı desteklerle kısa zaman-da yaygınlaşabileceğine değinen Ergün, elektrikli araçların yaygınlaşmasına yö-nelik dünyada bir eğilimin olduğunu bil-dirdi. Bakan Ergün, daha önceleri dün-yada hibrid araç çalışmalarının devam ettiğini anımsatarak, hibrid araçlarının

zip hale getirmek gerekeceğini bildirdi.

Fuarda, Renault’nun elektrikli aracı ‘’Re-nault Kangoo BE BOP Z.E’’nin test sü-rüşüne katılan, sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ergün, aracın çok sessiz çalıştığını, motor sesinin duyul-madığını kaydetti.

Bakan Ergün, Türkiye’de otomobiller-de özel tüketim vergisinin son derece yüksek olduğunu dile getirerek, dünya-da çevreye duyarlı araçlarda vergilerin düşük olması yönünde bir eğilim oldu-ğunu, elektrikli araçların, çevreye en du-yarlı araçlar olduğunu ve bu araçlarda karbondioksit salınım gazının sıfır oldu-ğunu ifade etti.

uPwC’s report on “Global Auto-motive Perspectives – 2009” shows that while the number of electric and hybrid cars manufactured by the au-tomotive manufacturers is increasing, it seems for sure that growth potenti-al of electric cars will increase with in-vestments.

It is stated in the report that widening and deepening speed of electric cars in auto-motive markets depend on many factors, however there are still some uncertainiti-es about the impact of the technology on the sector’s advance movements on this area.

According to the report, which claims au-tomotive industry is the responsible from 15 percent of carbon emission that le-ads to global warming, basic motive for electric cars can be environmental but

unbalance price changes in fossil fuels and energy independency are also other factors that quicken the transition to al-ternative and renewable energy sources.

The report says that 2 to 5 percent of to-tal passenger cars will be electric in 2020, and in order to ensure big scale manufac-turing, increase efficiency and decrease consumer costs, R&D investments should be continued. Report also indicates that major automotive manufacturers and suppliers allocate 1,5 to 6 percent of the-ir incomes to R&D expenses.

Electric is more preferable than petro-leum.

In the report it is said that electric car consumers need to meet high costs – aro-und 7 to 20 thousand USD – and this pri-ce difference is mostly arise from the raw materials that compose car battery, lithi-

um and grafit supply and manufacturing and transformation process. Report indi-cated the charming factor of the elect-ric cars is as the savings due to usage of electricity instead of fuel.

What is Turkey’s objective after 2011 and afterwards ?

Nihat Ergün, Minister of Industry and Commerce, stated in his speech at In-ternational 63rd Frankfurd Automobi-le Fair that environmental effects take more place in Turkey’s tax policies and said that especially after 2011, following the manufacturing of electric automobi-le, those cars should be more appealling then other ones in terms of taxes.

Ergün also participated to test drive of

2020 will be the year of electric vehicles

71Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

ğını ve uyum sağlamak zorunda oldu-ğunu söyledi. Kalkan, yan sanayinin bu doğrultuda sürekli yatırım yaptığını, ge-lişen teknoloji ve yüksek teknoloji ürü-nü araçlara ayak uydurmaya çalıştığı-nı vurgulayarak, “Günü kurtarmaya ça-lışan, kısa sürede oyunun dışında kalır. Oysa otomotiv yan sanayi, sprinter de-ğil, maraton koşucusudur” dedi.

Cüneyt Kalkan, elektrikli otomobil par-çalarının üretimi konusunda da yan sa-nayinin üzerine düşeni yapabilecek güce sahip olduğunu ifade ederek, şu bilgile-ri verdi: “Bir araç, 5-6 bin farklı parça-nın bileşkesinden oluşur ve yan sanayi-miz, bunun yüzde 90’ını Türkiye’de üre-tebilecek teknoloji ve kapasiteye sahip-

tir. Mevcut yakıtlarla çalışan bir araçla elektrikli araç arasında,dış görünüş ve iç giydirme parçalarında fark yok. Özellik-le yakıt sistemlerinde, motor, vites ku-tusu, akü ve egzoz gibi parçalarda de-ğişiklikler var. Bunlarla ilgili de bir ha-zırlık süreci olacaktır. 2011 yılından iti-baren üretileceği açıklanan elektrik-li araç için parça tedariği konusunda, il-gili yan sanayiler ile gerekli görüşme-ler mutlaka yapılmıştır. 5-6 bin parça-nın büyük kısmının Türkiye’den tedarik edilmesi daha makul olacaktır. Yan sa-nayimiz, yüksek teknoloji ürünü araçla-ra parça tedarik edebilecek potansiye-le sahiptir.” t

piyasada istenilen seviyede yer almadı-ğını ve artık hibrid araçların yerini elekt-rikli araçların almaya başladığını anlat-tı. Elektrikli araçların hibrid araçlardan daha hızlı bir şekilde piyasada yer alma imkanına sahip olacağını ifade eden Er-gün, Türkiye’nin, Renault’nun bu mo-deliyle böyle bir üretimi başlatıp dün-yaya hızlı bir şekilde satılmasını diledi. Bakan Ergün Türkiye’deki elektrikli araç kullanımının, vergi düzenlemeleriyle en az yüzde 20-25 fiyat avantajına sahip olabileceğini, bunun da bu tip araçların kullanımını teşvik edebileceğini belirtti.

Türk otomotiv yan sanayisi elektrikli araç üretimine hazır mı?

Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derne-ği (TAYSAD) Genel Sekreter Yardımcısı Cüneyt Kalkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, otomotiv ana ve yan sana-yi arasındaki ilişkinin, dünya ve ay ara-sındaki ilişkiye benzediğini ifade ede-rek, ana sanayinin hazır olduğu bir pro-jeye yan sanayinin de uyum sağlayaca-

Renault Kangoo BE BOP Z.E, the elect-ric car of Renault and answered the qu-estions of the press. He said that the car works very quietly and engine sound can not be heard. Mr. Ergün articulated SCT is too high in Turkey, and said that there is an intension to lower taxes for environ-ment friendly cars.

Is Turkish supply industry ready for electric car manufacturing?

TAYSAD Vice Secretary General, Cü-neyt Kalkan said that relation between supplier and main industry is like moon and earth, and the supply industry will fit into any project if the main industry is ready. Kalkan continued with the fact

that supply industry continously inves-ting and trying to stay in line with imp-roving technology and high tech vehic-les. He also said: “Anyone who saves the world will be out of the game. Supply in-dustry is not a sprinter, it is the marat-hon runner”. Cüneyt Kalkan added: A car composed of 5-6 thousand different parts and our suppliers have the techno-logy and capacity to manufacture 90 per-cent of this. There is changes specifically in fuel systems, engine, gearbox, battery and exhaust parts. There will be a prepa-ration period for those. Sure necessary discussions are made with suppliers sin-ce the electric cars will be started to ma-nufactured by 2011. It will be smarter to supply most of those 5-6 thousand parts from Turkey. Our suppliers have this po-tential. t

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

72

ELECTRIC VEHICLES

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Yola çıkmadan önce aracınızı fişe takın

Better Place ve Coulomb Technolo-gies firmalarının sürücülerin elektrik-li araçlarını hızlı bir şekilde şarj etmele-rini sağlayan altyapı projeleri belirli bir başarıyı yakalamış olsa da, geniş ölçekli bir şarj istasyonu ağının yaratılması bü-yük bir maliyeti de beraberinde getiri-yor. Ayrıca elektrikli araçların ülkelerin elektrik şebekelerinde yaratacağı etki-ler konusunda da endişeler söz konusu.

İsrailli “Better Place” 2010’da 400 elektrik istasyonu kuracak

Better Place, elektrikli arabalar için şarj istasyonları üreten şirketlerden birisi. Better Place’in kurucusu ve CEO’su Shai Agassi aynı zamanda Avrupa’nın en bü-yük yazılım şirketi SAP’nin de eski baş-kanı. Agassi, Better Place ile elektrikli arabalar için şarj istasyonu ağı kurarak

şu ana kadar gelişememiş elektrikli ara-ba sektörünün önünü açmayı planladık-larını dile getiriyor.

Better Place, 2010’da hayat geçirece-ği altı aylık pilot program çerçevesin-de, İsrail’in çeşitli yerlerine 400 adet is-tasyon kurmayı hedefliyor. Proje başarı kaydederse, İsrail’den sonra Hawaii, Da-nimarka, Avustralya ve Kaliforniya’da da uygulanacak.

Elektrikli araba bataryalarının bu sis-temle 20 dakika gibi kısa bir sürede do-lacağını kaydeden Shai Agassi, ayrıca sürücülerin bataryanın şarjıyla ne ka-dar daha gidebileceklerini, en yakın do-lum istasyonlarını nerede bulabilecek-lerini ve bunların meşguliyet durumla-rını öğrenebileceklerini belirtiyor. Sis-tem, merkez dolum kayıtlarından sürü-cünün elektrik faturasını hesaplayacak ve aynı cep telefonu faturası gibi sürü-cünün hesabından ödenecek.

Better Place, 2009 Frankfurt Otomobil Fuarı’nda Renault ile imzaladıkları yeni anlaşmanın da detayları hakkında bil-gi verdi. Bu anlaşma çerçevesinde 2016 yılına kadar İsrail ve Danimarka’da en az 100 bin elektrikli aracın üretilmesi ve trafiğe çıkması öngörülüyor.

Sokak lambasında şarj istasyonu

Better Place’in en büyük rakibi olan

u Yüksek benzin fiyatları, petrolde dışa bağımlılık ve küresel iklim problemleri gibi sorunlar hayati bir hal almaya baş-layınca, dünyanın tüm büyük otomobil üreticileri de önümüzdeki 1 ila 3 yıl içe-risinde üretmeyi planladıkları elektrikli araçları birbiri ardına duyurmaya başla-dı. Bunların arasında iki ya da dört las-tikli araçları, hem elektrik hem de ben-zinle çalışan araçları ya da tam elektrik-li araçları görmek mümkün.

Ancak bu araçların yaygınlaşmasının önündeki en büyük engel, elektrikli araç şarj istasyonlarının ve bu üniteleri ve-rimli şekilde kullanacak altyapı sistem-lerinin gelişmemiş olması. Bu neden-le elektrikli araçların tüketicilere su-nulmasından önce birçok farklı nokta-da konumlandırılan şarj istasyonları-na ve altyapı sistemlerine yatırım ya-pılması gerekiyor. İşte bu yüzden, tıp-kı benzinli araçların ihtiyacı olan benzin istasyonları gibi, üretiminde artış görü-len elektrikli modeller için de şarj istas-yonları kurulması konusu gündeme gel-meye başladı.

Dünyanın büyük otomobil üreticileri önümüzdeki 1 ila 3 yıl içinde üretmeyi planladıkları elektrikli araçları birbiri ardına duyurmaya başladı. Sürücüler çok yakında, zen-gin fonksiyonları ve kapasiteleri birbiriyle rekabet eden farklı otomobil stilleri arasında seçim yapabilecek duru-ma gelecek gibi görünüyor. İşte o zaman, herkesin kafa-sında tek bir soru olacak: Sürücüler evlerinin dışındaysa ya da evlerinde gerekli altyapıya sahip değillerse, araçla-rını şarj etmek için nereye gidecekler? Cevap çok basit: Şarj istasyonlarına…

73Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

dan da büyük destek görüyor. Nitekim San Francisco Belediye Başkanı Gavin Newsom, belediye binası önüne kurul-ması planlanan elektrikli araç dolum is-tasyonu hakkında bilgi verirken, bu böl-geyi Amerika’nın elektrikli araç başken-ti yapmak için yeni bir adım daha attık-larının da altını çizdi.

Londra’da, elektrikli araç kullanıcıla-rı için 200 şarj noktası bulunuyor. Bele-diye Başkanı Johnson’ın, yapılacak yeni çalışmalarla 2015 yılında ulaşmak iste-diği rakam ise 25 bin şarj noktası.

Better Place, Danimarkalı Dong Energy ile birlikte 2011 yılına kadar Danimarka’da geniş bir elektrikli araç şarj ağı kurmak için anlaşma yaptı. 103 milyon Euro’ya mal olacağı açıklanan yatırım sayesinde daha fazla Danimar-kalının elektrikli araç kullanmaya başla-yacağı bekleniyor.

Amsterdam Belediyesi de şehirdeki elektrikli araçların şarj edilmesi için Co-ulomb Technologies ile çalışmaya karar verdi. 2 yıllık deneme süresince şehirde 45 şarj istasyonu hizmet verecek. Ancak esas plan, 2012’den önce 200 şarj istas-yonunu hayata geçirmek. Bu istasyon-larda 2015 yılına kadar 10 bin elektrik-li aracın şarj edilmesi bekleniyor. Proje-

Amerikan Coulomb Technologies fir-ması, elektrikli araç şarj istasyonların ilk örneğini California San Jose’de kurdu. Normal bir sokak lambasına kolaylıkla monte edilebilen şarj istasyonu, Cou-lomb Technolgoies’in sunduğu aktivas-yon kartlarıyla kullanılıyor. Bu aktivas-yon kartları temin edildiği takdirde kul-

Avrupa’da da şarj istasyonları çoğalı-yor

“Elektrikli araçlar hakkında konuşma zamanı sona erdi, artık elektrikli araçla-rı Londralılar için kolay bir seçenek yap-manın zamanı” diyen Londra Belediye Başkanı Boris Johnson, bugün Londra’da 1,700 elektrikli araç kullanıldığını ve bu sayının 100 bine ulaşmasını istediğini söylüyor.

lanıcılar bir yıl boyunca ücretsiz olarak araçlarını elektrik istasyonlarında şarj edebiliyorlar.

ChargePoint Network (Şarj noktası ağı) adı verilen istasyonların ilerleyen za-manda tüm ülke çapında, elektrikli araçlar popüler olana kadar araba başı-na iki istasyon olacak şekilde yaygınlaş-tırması planlanıyor. Şarj noktaları, 110 Volt’luk çıkış panelleri şeklinde, trafik ışıkları gibi halka açık yerlerde bulunan direklere kurulacak. Böylece kullanıcılar araçlarını evlerinin dışında ya da araç-ları park halindeyken bile şarj edebile-cekler. Öte yandan panellerde kablosuz iletişim de yer alacak. Böylelikle araç-larla bağlantı kurularak ne kadar ener-ji ihtiyacı bulunduğu ve aktarılan enerji hakkındaki bilgiler belirlenebilecek. Kul-lanıcılar aynı zamanda GPS üzerinden bu bilgilere araçları içerisinde de ulaşa-bilecek.

Coulomb Technologies, firmanın bulun-duğu yerdeki yerel yönetimler tarafın-

nin maliyeti ise 10 milyon Euro… Pro-jenin gelecekte deniz otobüsleri, taksi-ler ve toplu taşıma araçlarında da uy-gulanması planlanıyor.

En büyük adım Fransa’dan

AB tarafından önümüzdeki dönemde güçlü şekilde desteklenmesi planlanan elektrikli otomobiller konusundaki en önemli adımlardan birini ise Fransa attı. Fransız hükümeti, büyük bir sorun ola-rak görülen şarj dolum istasyonları zin-ciri kurmak için dev bir yatırım yapma kararı alarak, ülke içinde oluşturulacak ağın içindeki elektrikli araba şarj istas-yonlarının kurulumu için tam 2,2 mil-yar dolar bütçe ayırdı.

Fransa’da elektrikli araba şarj istasyon-larının kurulumunun yanı sıra 2015’den itibaren tüm otoparklarda şarj ünitele-rinin olması da sağlanacak. Tüm bu ge-lişmeler sayesinde Fransa’da elektrik-li araba kullanımının artması umut edi-liyor. t

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

74

ELECTRIC VEHICLES

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Charge your vehicle before hit the road

software company SAP. Agassi says they plan to lead up electric cars by building charging stations. Better Place is aiming to build 400 station around Israel in 2010 within a pilot program that will last 6 months. If project achieves it will be imp-lemented then in Hawaii, Denmark, Aust-ralia and California.

Charging at Streetlight

The biggest competitor of Better Place is American Coulomb Technologies. They

have already established the first stati-on in California San Jose. This charging station which can be installed to a stre-et light easily, can be used with the ac-tivation cards provided by the company. After having these activation cards, users can charge their cars from the stations for one year.

Charging Stations popularizing also in Europe

London Mayor Boris Johnson says: “It is time to stop talking about electric cars, it is time to make these cars an easy op-tion for Londoners” and adds that there are 1.700 electric cars in London today and he wants it to be 100.000. There are 200 charging point in London for electric cars. Mayor Johnson aims to reach 25000 charging points in 2015.

The biggest step is from France

France took an important step about electric cars, since the EU support on tho-se electric vehicles are expected in upco-ming days. France government decided to invest on a charging station chain and allocated 2,2 billion USD budget for the establishment of the stations. t

uWorld’s major automobile manu-facturers started to launch the elect-ric vehicles that they are planning to manufacture in the next few years. Drivers seems soon be able to choose from one of the different competitors. At that time everyone will have one question: If the drivers are out of their houses or if they do not have required infrastructure at their home, where will they go to charge their cars? The answer is simple: Charge Stations.

Since problems like high petroleum prices, foreign dependency and global climate become bigger world’s major automobile manufacturers started to launch the electric vehicles that they are planning to manufacture in the next few years. It is possible to see two or four wheel cars working with fuel and/or electric.

However the biggest obstacle before the popularization of these cars is that the charging stations and infrastructure systems that will use these units are not well developed yet. Therefore it is needed to locate many charging stations and in-vest on infrastructure systems before la-unching them to consumers. That’s why, just as petrol stations that meet the needs of gasoline vehicles; establishing char-ging stations began to arrive in the agen-da due to the increasing manufactured models.

Though the infrastructure projects of Bet-ter Place and Coulomb Technologies has quite success, building a wide charging station network brings a high cost with it. Besides there are concerns about the impact of the vehicles on the country’s electric networks.

“Better Place” of Israel will establish 400 electric station in 2010.

Better Place is one of the companies that builds charging stations for electric cars. Shai Agassi, CEO and founder of Bet-ter Place, is also the former president of

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

76

ELECTRIC VEHICLES

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Sıfır salımlı elektrikli Fluence Bursa'da üretilecek

Renault, 2011 yılının ilk yarısından itibaren Fluence Z.E. Konsept ile podyuma çıkardığı Fluence’ın elektrikli ver-siyonunu Türkiye’de, Bursa’da Oyak Renault Otomobil Fabrikaları’nda üretecek. Ayrıca Renault, Yeni Mégane HB’in müşteri taleplerine cevap verebilmek üzere ikinci üretim üssü olarak Oyak Renault Otomobil Fabrikaları’nı seçti.

u Türk Otomotiv Sanayinin lideri Re-nault, Türkiye’deki faaliyetlerinin 40.yı-lını kutluyor. Konuyla ilgili gerçek-leştirilen basın sohbet toplantısın-da, Renault’nun Operasyonlardan So-rumlu Genel Müdürü Patrick Pélata, Fluence’ın elektrikli versiyonunun ve Yeni Mégane Hatchback üretiminin bir kısmının Türkiye’de, Oyak Renault Otomobil Fabrikaları’nda gerçekleşti-rileceğini açıkladı. Pelata, “Oyak Re-nault, kuruluşundan bu yana 15 fark-lı model üretti ve yıllar içerisinde özel-likle Renault ürün gamının merkezin-de yer alan orta boy kompakt model-lerin üretiminde uzmanlaştı. Oyak Re-nault, kalite-maliyet-süre performans-larıyla mükemmel bir konumda yer alı-yor. Türkiye’de Oyak Grubu ile sürdür-düğümüz ilkler, başarılarla dolu 40. yı-lımızda elektrikli Fluence’ın Bursa’da üretileceğini açıklayarak Türkiye’ye, or-taklığımıza ve geleceğe duyduğumuz güveni bir kez daha ispatlıyoruz.” diye-rek “Sürdürülebilir ulaşım hedefinin bi-lincinde olan Renault, 2011 yılından iti-baren eksiksiz bir sıfır salımlı elektrik-li araçlar gamını seri olarak üretip uy-gun fiyatlarla ticarileştirme konusun-da kararlılıkla ilerliyor ve Oyak Renault Otomobil Fabrikaları bu iddialı hedefi-mizin gerçekleşmesinde çok önemli bir rol üstlenecek” sözleriyle konuşmasını sonlandırdı.

Fluence’ın elektrikli versiyonu Bursa Oyak Renault Otomobil Fabrikaları’nda

Eylül ayında Frankfurt Otomobil Fuarı’nda Zoé Z.E. Konsept, Kangoo Z.E. Konsept, Twizy Z.E. Konsept ve Fluence Z.E. Konsept kavram araçlarının çizgileri altında tanıtımı yapılan Renault’nun ilk dört elektrikli modeli, halen Fransa’daki Technocentre Ar-Ge ve Mühendis-lik merkezinde geliştirilme aşamasın-da bulunuyor. Ancak, Renault şimdiden bu araçların üretim ve satışı için gerekli hazırlıkları yapıyor. Fluence’ın gelecek-

teki elektrikli versiyonu için Bursa’daki Oyak Renault Otomobil Fabrikaları se-çildi. Renault, yatırımların verimliliği-ni artırmak ve üretime geçiş süreçleri-ni hızlandırmak amacıyla elektrikli ver-siyonların üretim merkezlerini seçer-ken bu araçların termik versiyonları-nın üretildiği tesisleri tercih etti. Bu se-çim, Gruba hem endüstrileştirme süre-cini hızlandırma, hem de yüksek kaliteli üretim imkanı sunacak.

Türkiye’deki 40 yıllık tarihi boyunca Türkiye’nin ilk stationwagon (Renault 12 SW), ilk klimalı (Renault 12 GTS), ilk dizel motorlu (Renault 9 GTD), ilk oto-matik vitesli (Renault 9), ilk yol bilgisa-

yarlı (Renault 21 Concorde) otomobili-nin üretimi gibi pek çok ilke imza atan Oyak Renault Otomobil Fabrikaları, elektrikli Fluence üretimi ile Türk Oto-motiv Sanayi’nde yeni bir çığır açacak. Kullanımda sıfır salımlı elektrikli araç ile Renault herkese sürdürülebilir ulaşım olanağı sunan bir çözüme hazırlanıyor. Elektrikli otomobille herkes için sürdü-rülebilir ulaşım olanağı sunan çığır açı-cı bu çözümde Oyak Renault Otomobil Fabrikaları önemli bir rol üstleniyor.

Yeni Mégane Hatchback Bursa Oyak Renault Otomobil Fabrikaları’nda

Mégane HB’in dünya çapında elde et-tiği başarılı ticari sonuçların ışığında müşterilerden gelen yoğun talebi karşı-layabilmek adına Renault, Yeni Mégane HB’in üretim adetlerini artırmaya karar verdi. Palencia fabrikasının kapasitesi-ni aşacak olan bu artış kararı sonrasın-da Renault’nun en kaliteli üretim yapan fabrikalarından olan Bursa Oyak Rena-ult Otomobil Fabrikaları öne çıkarak halihazırda üretilen Fluence’ın ve diğer modellerin yanında Yeni Mégane HB üretimini almayı başardı. Bursa’da Yeni Mégane Hatchback üretimi Kasım ayın-dan itibaren başlayacak. Bursa’da üreti-lecek Yeni Mégane HB’ler, Türkiye pa-zarın yanı sıra, başta Rusya ve Avrupa kıtası olmak üzere birçok farklı ülkeye ihraç edilecek.

1969 yılında 50 milyon TL sermaye ile Türkiye’deki faaliyetlerine başlayan Re-nault, ülkemizdeki ilk büyük Fransız-Türk ortak yatırımını gerçekleştiren fir-

Renault Operasyonlardan Sorumlu Genel Müdürü Patrick Pélata

77Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

ma olma özelliği taşıyor. Bursa’da bulu-

nan Oyak Renault Otomobil Fabrikala-

rı, yıllık 360.000 otomobil 450.000 mo-

tor üretim kapasitesi ile Renault’nun

uRenault’s first four electric model which are designed under the Zoé Z.E. Concept, Kangoo Z.E. Concept, Twizy Z.E. Concept ve Fluence Z.E. Concept ve-hicles, are being developed at Techno-centre R&D and Engineering Center in France. However Renault is already get-ting prepared for the production and Bur-sa Oyak Renault facility has been chosen for the future electric version of Fluence’s production. Renault preferred the facili-ties where the thermic versions of these vehicles are produced in order to incre-ase efficiency of its investments and qu-icken the production phases. This choi-ce will provide quicker industrialization and high quality manufacturing opportu-nity. Oyak Renault Automobile Facilities

will open a new era in Turkish Automo-tive Industry with the manufacturing of Fluence. Renault is preparing to suggest a new solution that will provide everyo-ne a sustainable transportation oppor-tunity. Oyak Renaulty facility has an im-portant role in this leading solution. t

Electric Fluence with zero emission will be manufactured in Bursa

Batı Avrupa dışında en yüksek kapasite-ye sahip fabrikası konumunda.

Oyak Renault, Türk Otomotiv Sana-yinde, 12 yıldır aralıksız olarak otomo-bil üretiminde lider: Türkiye’de üretilen iki otomobilden biri Bursa Oyak Rena-ult Otomobil Fabrikaları’nda üretiliyor. Türk otomobil pazarında satılan her

6 otomobilden biri yine Oyak Renault Otomobil Fabrikaları’nda üretiliyor.

Oyak Renault ihracatta da lider: Türkiye’den ihraç edilen iki binek oto-mobilden biri, Oyak Renault Otomobil Fabrikaları üretim bantlarından çıkıyor. Fabrikanın üretip ihraç ettiği modeller 5 kıtada 100’den fazla ülkede satılıyor.

Renault ayrıca, yurdun dört bir yanına dağılmış 7 şubesi, 72 yetkili satıcısı ve 163 noktada satış, 243 noktada satış sonrası hizmeti ile Türkiye’nin en yay-gın satış ağlarından birine sahip bulu-nuyor.

Tamamen yenilenmiş ürün gamıRenault’da 2009 Mayıs ayında başla-yan ve bugüne kadar süregelen, he-yecan verici bir değişim gerçekleşi-yor. Laguna Coupé, Megane Coupé ve Mégane Hatchback modellerinin baş-lattığı bu süreç, Megane Sport Tourer ve Yeni Grand Scenic modelleriyle de-vam etti. Son olarak Fluence’ın da tica-rileştirilmesiyle birlikte Renault, model-lerini bir yıldan kısa bir süre içinde he-men hemen tamamen yenileyerek pa-zarın en genç ürün gamlarından birine sahip oldu. t

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

78

ELECTRIC VEHICLES

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Elektrikli araç kullanımı "teşvik edilecek

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, iç piyasada elekt-rikli araç kullanımının yaygınlaşması için teşviklere ihti-yaç olduğunu söyledi.

uİç piyasada elektrikli araç kullanı-mının yaygınlaştırılması için birtakım teşviklere ihtiyaç olduğunu kaydeden Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, “2011 yılına kadar düzenlemelerin bü-yük bir oranda halledilmesi lazım ki; iç piyasada da elektrikli araç kullanımı-nı yaygınlaştırabilelim. Bunun üzerinde çalışıyoruz, bununla ilgili çalışmaları da bu zamana kadar olgunlaştırmış olaca-ğız” dedi.

AA’nın sorularını yanıtlayan Bakan Er-gün, elektrikli otomobil üretimiyle ala-kalı Türkiye’de ilk adımı Renault’nun at-tığını ve bu konuda bir karar açıklandı-ğını hatırlatarak, 2010 yılının sonundan itibaren elektrikli Fluence’nin, Oyak Re-nault Otomobil Fabrikalarında üretimi-ne başlanacağını belirtti.

Ergün, Renault’un elektrikli Fluence’yi Türkiye’de üretmeye başlamasıyla bir-likte muhtemelen başka firmaların da aynı teknolojiyle üretime başlayacağı-nı ve bunun sevindirici bir gelişme ol-duğunu dile getirerek, bu yeni ve çevre-ci teknolojinin Türkiye’de üretilecek ol-masının, Türkiye’nin bu konuda bir üre-tim ve ihracat merkezi olma noktasına doğru ilerlemesine vesile olacağını, bu-nun da sevindirici bir gelişme olduğunu kaydetti.

İç piyasada elektrikli araç kullanımının yaygınlaşması için birtakım teşviklere ihtiyaç olduğunu ifade eden Ergün, şun-ları söyledi: “Çevreci teknolojilerin teş-vikine ve desteğine ihtiyaç var. Bunların başında bu araçlarla ilgili vergiler geli-yor. Mevcut üretilen benzinli ve mazot-lu araçlardaki vergi uygulamaları motor gücüne göre yapılıyor. Fakat elektrik-li araçlarda bir motor hacmi söz konu-su olmadığı için bununla ilgili vergilerin başka bir formülle oluşturulması lazım. Motor hacmiyle ilgili bir vergi uygula-masının olmaması gerekiyor. Bu araç-ların vergileri teşvik amacıyla da mini-mum düzeyde olmalı ki, bunların iç pi-yasada kullanımı gerçekleştirilebilsin.

Ayrıca şarj istasyonlarıyla alakalı da bir teşvike ihtiyaç var.

Fakat bu zor bir şey değil. Şarj istasyonu kurulması çok maliyetli bir unsur değil. Bunu bizim mevcut benzin istasyonları bile yapabilecek imkan ve kabiliyete sa-hipler. Sadece akünün değişimiyle ilgili sistem biraz maliyetli. O konuda da bir işbirliğine ihtiyaç var. Yani elektrik da-ğıtım firmaları yerel yönetimler, akar-yakıt bayileri gibi bunlarla bir işbirliği-ne ihtiyaç var. O işbirliği mekanizmala-rı da kolay. Başka ülkelerde de oluştu-rulabilmiş...”Kamu filolarının elektrikli araçlardan oluşturulması

Bakan Ergün, elektrikli otomobillerde iç piyasadaki teşvik unsurlarından birinin de bazı kamu filolarının elektrikli araç-lardan oluşturulması olabileceğini belir-terek, Sanayi Bakanlığı açısından bakıl-dığında, piyasa denetim ve gözetim fa-aliyetlerinde kullandıkları araçların, sa-

yıları çok fazla olmasa bile, elektrikli otomobil olarak kullanılmasının bir teş-vik unsuru olacağını bildirdi.

Bunun gibi başka bakanlıkların da araç-larını elektrikli araç olarak tercih ettik-lerinde bunun iç piyasada birkaç bin aracın birden elektrikli araca dönmesi anlamına geleceğini vurgulayan Ergün, bunun da firmalar açısından iç piyasada ayrıca üretim için cazip bir nokta oluş-turacağını söyledi.

“2011 yılına kadar düzenlemelerin bü-yük bir oranda halledilmesi lazım ki; iç piyasada da elektrikli araç kullanımı-nı yaygınlaştırabilelim. Bunun üzerinde çalışıyoruz, bununla ilgili çalışmaları da bu zamana kadar olgunlaştırmış olaca-ğız” diyen Ergün, firmaların da bu konu-da birtakım raporlar hazırladıklarını ve kendilerine sunduklarını bildirdi.

Sanayi ve Ticaret Bakanı Ergün, kendile-rinin de Maliye Bakanlığı ile hangi teş-viklerin, hangi hızda gerçekleştirilebi-leceği, bu konuda nasıl bir çalışma içe-risinde olunacağı ve bu araçların vergi oranlarının hangi oranda ve nasıl teşvik edici olabileceği üzerinde bir çalışma içerisinde bulunacaklarını kaydetti.t

“Electric Vehicle Usage will be promoted” Nihat Ergün, Ministry of İndustry and Commerce indicated that some incenti-ves are needed to popularize electric cars in domestic market and said: “Regulati-ons should be finalized by 2011 so we can generalize the electric cars. We are wor-king on that and we will bring the subject to a level of maturity by that time. t

Sanayi ve Ticaret BakanıNihat Ergün

79Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Royal Ductch Shell CEO'suPeter Voser

uRoyal Dutch Shell Üst Yöneticisi (CEO) Peter Voser, 2050’lı yıllara gelin-diğinde elektrik enerjisi ve pilli araçların belirgin biçimde kullanılacağını belirte-rek, “Elektrikli otomobiller çağına hazır-lıklı olun” dedi.

Shell’den yapılan açıklamaya göre Peter Voser yazdığı makalede, geleceğin ya-kıtlarına ilişkin değerlendirmelerde bu-lundu.

Ancak yine bu araçlara enerji sağlanma-sında doğal gazın önemini koruyacağını ifade eden Voser, Shell olarak bu yön-de yatırımları sürdürdüklerini kaydetti.

Peter Voser, geleceğin yakıtlarına iliş-kin değerlendirmelerinde elektrik ener-jisi ile çalışan araçların öneminin altını çizdi. 2050 yılına gelindiğinde dünya-da 1 milyardan fazla araç olacağını be-lirten Voser, aynı dönemde elektrikli ve pilli araç çağının da artık başlamış ola-cağını vurguladı.

Voser, gelecek dönemin yakıt teknoloji-lerine ilişkin görüşlerini anlattığı maka-lesinde, bu çağda yeni dönem araçları için gereken enerjinin nasıl sağlanacağı tartışmalarına da açıklık getirdi.

“Bugün 10 yaşında bir çocuğa, ilk ara-cının nasıl bir şey olmasını isteyeceği-ni soracak olursanız, büyük bir ihtimal-le, elektrikli otomobil diyecektir” cüm-lesiyle gelecekle ilgili beklentileri an-latan Voser’in gelecek dönem araç ve yakıt teknolojileri konusunda şunla-rı kaydetti: “Elektrikli otomobiller çağı-na hazırlıklı olun. Gerçekten ilk aracının elektrikli olup olmayacağı o kadar da önemli değil. Hani derler ya bütün yol-lar Roma’ya çıkar, işte burada da önemli olan, çocuğun bu cevabının ardında ya-tan arzudur: Daha az enerji kullanmak, paradan daha fazla tasarruf etme ola-nağı sağlamak ve kullanması kolay bir araç sahibi olmak. Yarının tüketicileri bu çocuklar olduğundan, şirketler bu ar-zuya kulak vermeli ve ona göre bir yol izlemelidir.”

Shell olarak, pilli otomobil sayısının ar-tacağına inandıklarını ancak bunların tümü de birbirinin aynı olmayacağı-nı belirten Voser, muhtemelen hibrid

Elektrikli otomobiller çağına hazırlıklı olun

araçların bir süre daha tamamen elekt-rikli araçlara tercih edileceği tahminin-de bulundu.

Elektriğin nasıl üretileceğinin de önem-li bir sorun olduğunu dile getiren Voser, şunları kaydetti:

“Önümüzdeki yıllarda, hoşumuza gitsin ya da gitmesin, elektrikli araçların çoğu büyük ölçüde kömür kullanan santral-lerin ürettiği elektriği kullanacak. Oysa kömürlü santraller gezegenimizde sera gazı emisyonları artışının en büyük so-rumluları.

Doğal gaz sonuçta elbette sihirli değ-nek değil, ama gelecekteki ulaşımı do-ğal gazsız düşünmek de mümkün değil. 2012 yılında Shell’in yaptığı üretimin yarısını doğal gaz oluşturacak. Otomo-bil üretimi ya da elektrik enerjisi pille-ri geliştirme alanında faaliyet yürütme-yebiliriz, ancak global ulaşım konusu-nun tam merkezinde yer almaya devam edeceğimiz kesin...” t

uRoyal Dutch Shell CEO Peter Voser said that electric energy and batteries will be used significantly at 2050’s and he added: “Be prepared for the Electric Car Era”. Peter Voser emphasized the impor-tance of electric cars in the assessments of future fuels.Voser said that there will be more than 1 billion cars in the world at that time and battery / electric car era will be already begun. Voser also clarified the discussions on how to provide energy for that era in his article on future fuel

technologies. Voser stated that battery cars will be increased but they will not be all the same, and hybrid cars will be still preffered for a while. t

“Be Prepared for the Electric Automobiles Era”

Royal Dutch Shell CEO’su Voser, 2050’lı yıllarda elektrik enerjisi, pilli araçların ve şarz edilebilir akülerin belirgin biçimde kullanılacağını belirtti.

ÜRÜN SORUMLULUĞU

80

PRODUCTS LIABILITY

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Günümüzde ürün sorumluluk ve geri çağırma sigortaları

uTOYOTA 630 bin minivanı geri çağırıyor

Dünyanın en büyük otomobil şirketi Ja-pon Toyota 630 bin minivanı geri çağı-rıyor. 7 Kasım 2001 ile 31 Mayıs 2007 tarihleri arasında üretilen Noah ve Voxy modellerinin tesisatındaki bir ak-saklığın yakıt deposunda çatlamaya yol açmış ve özellikle virajlı yollar gibi zor koşullardaki sürüşlerde bazı vakalarda çatlama görülmüştür. Bu şekilde 16 arı-za tesbit edilmiş olup herhangi bir kaza veya yaralanma rapor edilmemiştir.

GM 1.5 milyon aracı geri çağırıyor

Krizden etkilenen ABD’li otomotiv devi General Motors (GM), olası motor yan-gını nedeniyle 1.5 milyon aracını geri çağırıyor. GM, şu ana kadar kendilerine herhangi bir yangın ve yaralanma rapo-ru gelmediğini söyledi. Şirketin geri ça-ğırdığı bazı araçların üretimi şu anda ya-pılmıyor. Geri çağırma 1998-1999 Old-smobile Intrigue, 1997-2003 Pontiac Grand Prix, 1997-2003 Buick Regal ve 1998-2003 Buick Regal ve 1998-2003 Chevrolet Lumina, Monte Carlo ve Im-pala modellerini içeriyor. Geri çağırma

kapsamında 3.8 litre ve V6 motora sa-hip cihazlar yer alıyor. Hükümet, egzos sistemine petrol dökülmesinin motorda yangına neden olabileceğini belirtiyor.

Honda araçlarını geri çağırıyor

Honda, ABD’de meydana gelen ölüm-cül bir kazadan sonra Japonya’da ‘’Ins-pire’’ ve ‘’Saber’’ model 1,532 otomo-bili toplatıyor. Japonya’nın ikinci büyük otomotiv şirketi Honda, ABD’de Şubat 2007 ve Mayıs 2007 arasında meyda-na gelen 7 kazada, sürücü tarafında bo-zuk hava yastıklarından metal parçala-rının koptuğunu açıkladı. Honda Mayıs ayındaki kazada sürücü ölmesine rağ-men, bu ölümcül kazadan hava yastığı-nın sorumlu olup olmadığının bilinme-diğini bildirdi. Japonya Ulaştırma Ba-kanlığı, bozuk hava yastığından fırlayan metal parçaların sürücünün boynunu deldiğini açıklarken, Honda, sürücünün hava yastığı kazasından mı ya da baş-ka sebeplerden mi öldüğünün soruştu-rulduğunu belirtti.

Bu tarz zararları kim ve ne şekilde karşılıyor?

Günümüzde buna benzer daha pek çok örnek saymak mümkün. Firmaları fi-nansal olarak zor bir duruma düşüren bu tarz zararları bir çok sigorta şirke-ti aracılığıyla ürün sorumluluk ve ürün geri çağırma (recall) sigortalarıyla temi-nat altına almak mümkün. Sorumluluk sigortaları tüketici haklarının gelişme-siyle globalleşen dünyada ürün ve hiz-metlerin sınırların ötesine geçerek farklı tüketicilere ulaşması sebebiyle geçmiş yıllara göre çok hızlı bir şekilde ivme ka-zanmaktadır.

Yaşanan ekonomik gelişmeler; ihraca-atçı sayısının artması, sanayi sektörün-deki gelişmeler, tüketici haklarının ge-lişmesi ve Türk üreticilerinin ürettikleri ürünlerin yurt dışına özellikle de tüketi-ci haklarının gelişmiş olduğu Avrupa Ül-keleri ve Amerika’ya ihraç edilmesi se-

Ebru Karaoğlu

Uray Sigorta A.Ş.Kurumsal Satış ve Pazarlama YöneticisiUray Sigorta A.Ş., Corporate Sales and Marketing Supervısor

Alper Pekmezcioğlu

Uray Sigorta A.Ş.Genel MüdürUray Sigorta A.Ş.General Manager

81Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

bebiyle ürün sorumluluk sigortası ülke-mizde de önem kazanmaya başladı.

Ürün Sorumluluk (Product Liability), si-gortalının üretmiş olduğu ürünün üçün-cü şahıslarda meydana gelebilecek, be-densel ve maddi zararlardan kaynakla-nabilecek tazminat taleplerine karşı te-minat sağlayan bir sigortadır.

1985 yılında Avrupa Topluluğu “Ürün Sorumluluğu Direktifi”ni yayınladı. Bu direktife göre “üretici ürününde-ki bir kusurun neden olduğu hasardan sorumlu”dur. Bunun yanında üretici-nin sorumluluğu saklı kalmak kaydıy-la, işin seyri içinde,satış ,kiralama, kira-ya verme veya herhangi bir biçimde da-ğıtımını yapmak amacıyla bir ürün ithal eden herhangi bir kişi veya kuruluş, bu durumda üretici olarak kabul ediliyor ve satışını yaptığı ürünün üreticisi gibi so-

rumlu tutuluyor. Bu sebeple ürün so-rumluluk sigortası ihracat yapan firma-ların karşısına zorunluluk olarak çıkıyor. Ayrıca ürünün piyasaya sürülmesinden itibaren 10 yıla kadar üreticiler ürünle-rinden sorumlu tutuyor.

Türkiye’de 4077 sayılı “ Tüketicinin Ko-runması Hakkında Kanun ” ile kusur-lu ürünlerin yol açacağı zararlara iliş-kin sorumluluklar düzenlenmiştir. İlgi-li kanunun 4’üncü maddesinde “ Ayıplı

Mal ve Hizmetler ” başlığı altında, ayıp-lı maldan ve/veya ayıplı malın neden olacağı her türlü zarardan dolayı tüke-ticiye karşı satıcı, bayi, acente, üreti-ci ve ithalatçının müştereken ve müte-selsilen sorumlu oldukları, ayrıca satılan malın ayıplı olduğunun bilinmemesinin bu sorumluluğu ortadan kaldırmayaca-ğı açıkça belirtiliyor. Türk ekonomisinin gelişimyle birlikte, AB üyeliği başvuru-muz ve Gümrük Birliği üyeliğimiz bu tür yasaları zorunlu kılmaktadır.

Üründe kusur oluşma potansiyeli olan süreçler; Tasarım, Üretim, Pazarlama ve Kullanım Talimatı Kusurları olarak sıralanabilir.

Satılıp alıcısına ulaşan ve kusurlu oldu-ğu tespit edilen ürünlerin 3. şahıslarda bedeni ve maddi bir zarara sebebiyet vermesini engellemek üzere ürünlerin

ÜRÜN SORUMLULUĞU

82

PRODUCTS LIABILITY

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

toplatılması masraflarını temin etmek üzere “Ürün Geri Çağırma (Product Re-call)” Sigortası devreye girmektedir. Po-liçenin içeriğinde her türlü ürün geri ça-ğırma giderleri, iş durması, yenileme gi-derleri, rehabilitasyon giderleri, savun-ma giderleri, danışmanlık giderleri, şan-taj giderleri kapsam altına alınmaktadır.

Ürün geri çağırma giderleri olarak; geri çağırmadan doğan masraflar ( duyu-ru ve ilan masrafları, nakliyat ) , ek per-sonel istihdamı ve fazla mesaileri, geri çağrılması sırasındaki azami 12 ay sü-reyle ilave depolama alanı kiralama gi-deri, kullanılamaz ürünlerin imha ya da uzaklaştırma masrafları, geri çağrılan ya da eski durumuna döndürülen ürünlerin tekrar dağıtım giderleri karşılanmakta-dır.

Kriz yönetemi poliçeleri

Her iki sigortada büyük tazminat ta-lepleri karşısında zor duruma düşebi-lecek firmaları korumaktadır ve bu se-beple de “Kriz Yönetimi Poliçeleri ” ola-rakta adlandırılmaktadır. Bu tarz poliçe-ler yapılırken;Hangi coğrafi alanlarda ve yetkili mahkemelerde geçerli olacağı, Sigorta kapsamı, Teminat dışında kalan maddeler, Muafiyet ve teminat limitle-ri, Zaman sınırlamaları, Sigortası ve si-

gortalının yükümlülükleri, Hasar yöne-timi v.b. konular çok önem taşımakta-dır.

Zaman sınırlamaları

Bu poliçeler de ayrıca hasar oluşum ve bildirim tarihleri de önemlidir. Hata-lı üretilmiş bir malın piyasaya çıkarıldı-ğı tarih ile hatalı imalat yüzünden ha-sar oluşması arasında uzun yıllar geçe-bilmektedir. Aynı şekilde bu hasarın far-kına varılıp bildirilmesi ve üreticinin so-rumluluğuna dayanılarak bir tazminat talebinin ortaya çıkarılması arasında da uzun bir süre geçebilmektedir. Örneğin;

2000 Ocak ayında ayıplı mal piyasaya çıktı.

2005 Kasım ayında hasar meydana gel-di.

2010 Aralık ayında bu hasarla ilgili bil-dirim ve tazminat talebi olabilir.

Bu sebeple poliçelerin hangi esasa göre düzenleneceği hasar sırasında hayati önem taşımaktadır.

Firmalara sağladığı avantajlar neler-dir?

Herhangi bir hasarda uzun vadede bir çok firma da farkı etkiler bırakabilir. Bu

tarz poliçeler firmaları üründen kaynak-lı hasarlarda tazminat talepleri ve ya-sal masrafları karşılanması konularında koruyor. Uluslararası sigorta şirketle-ri tarafından sigortalanan ürünler, yurt-dışındaki ithalatçılar tarafından ter-cih ediliyor. Firmaların üretim kalitele-rini arttırarak sigortalanabilir riskelere sahip olmalarını sağlıyor. Firmanın bü-yük bir tazminat talebiyle karşılaşma-sı durumunda da mali durumunu sarsa-cak ödemeler yapmasını engelliyor. Bu durum en küçük aile şirketlerinden en büyük uluslararası firmaları bile etkile-mektedir. Erken ve zamanında harekete geçmek etkilerini ve sonuçlarını mini-minize edebilir. Efektif bir recall yöneti-mi yeniden prestij kaybını önleme adı-na çok önemlidir.

Uray Sigorta olarak, Chartis (AIU) Sigorta’nın dünya çapındaki bu konuda-ki deneyimi ile ürün sorumluluk ve ürün geri çağırma sigortaları çalışmalarını ilk olarak otomotiv sektöründe bazı lider kuruluşlarla başlattık. Hatta bazı lider kuruluşlar, kendi yan sanayiilerinden de bunu talep etmeye başladılar. İhra-cat ağırlıklı çalışan bu sektörde bu ürü-ne olan talep duyuldukça artmaktadır.

Tüketicinin korunması bu noktada bi-rincil öncelik görülmelidir.t

KAYIPLARl Canl Mall Para

S

O

N

K

U

L

L

A

N

I

C

I

BAYİ

BAYİ

BAYİ

FATURA İÇERİĞİl Saat ücretil Parça fiyatı

SATIŞ/SERVİS ORGANİZASYONU

ANASANAYİ(OEM)

KAYIPLARl Canl Mall Paral Kar

l Re puta syo

KONTROLLER:l İdari/Teknik Kabull Bantta/Montajl Çıkış/Teslimatl Dizayn Aşaması(Ürün/Proses)

l Testl Kontroll İzlenebilirlikl Sürekli İyileştirmel S / R Parçalar

1. SEVİYEYAN SANAYİ

(T1)

SATIŞLARl Yurt içil Yurt dışı(Çeşitli LojistikIncoterms)

2. SEVİYEYAN SANAYİ

(T2)

1. /

2. S

eviy

e

T

E

D

A

R

İ

K

Ç

İ

H

A

M

M

A

D

D

E

C

İ

ALINANLARl Ürünl Hizmet

l Ana Sigorta Poliçeleril Genel Satınalma Sözleşmeleril Detay Küçük Anlaşmalarl Güç Dengesi

TEDARİKÇİRisk Aktarması

Mal Akışı

Risk Aktarma ve Mal Akış Süreçleri

MEVZUAT

83

REGULATIONS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Yatırım indiriminde gelinen son nokta

uÜlkelerin ekonomik kalkınmasının önemli unsurlarından biri üretimdir. Üre-timin yerine getirilebilmesinde yatırım-lara ihtiyaç bulunmaktadır. Ülkeler yatı-rımlarla kalkınma hamlesini yapabildikle-ri gibi istihdam, katma değer yaratma, ge-lir elde edilmektedir.

Yatırım; belirli bir ülkede, belirli bir dö-nemde ekonomideki üretim araçlarına yapılan harcamalar yâni ülkedeki mev-cut sermaye stokuna yapılan ilavelerdir. Ekonomideki yatırım harcamaları serma-ye mallarına yapılan harcamalar, inşaat ve hammaddelere yapılan harcamalar ve yarı mamul ve mamullere yapılan harca-malar şeklinde gruplanabilir.

Yatırım indirimi ise özel sektörün yaptı-ğı yatırım projelerine devletin, ekonomik kalkınmayı hızlandırmak amacıyla belirli bir oranda katılmasıdır.

Yatırımın artması için uygun imkanlar ya-ratmak devletin idari gücündedir.

Yatırım İndirimi ülkemizde 1963 yılından beri uygulana gelmekte iken 2006 Nisan ayında kaldırılmıştır. Hatta kaldırılmakla

kalmayıp geçmişte Yatırımlarını gerçek-leştirip elde etmiş oldukları yatırım indiri-mi hakları da ellerinden alınmıştır.

08. 04. 2006 tarih ve 24133 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5479 sayılı kanun ile yatırım indirimi istisnası 01.01.2006 tarihinden itibaren kaldırılmıştır.

Gelir Vergisi kanununa eklenen Geçici 69.madde ile geçmişe dönük olarak aşa-ğıdaki düzenlemeler yapılmıştır.

a) Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellef-leri 31.12.2005 tarihi itibariyle mevcut olup 2005 yılı kazançlarından indireme-dikleri yatırım indirimi istisnası tutarlarını 31.12.2005 tarihindeki mevzuat hüküm-leri çerçevesinde sadece 2006-2007-2008 yılı kazançlarından indirebilirler.

b) 24.04.2003 tarihinden önceki müraca-atlara göre düzenlenen yatırım teşvik bel-geleri kapsamında 193 sayılı Gelir Vergi-si yasasının yürürlükten kaldırılmış olan (Ek-1-2-3-4-5-6) maddeleri çerçevesin-de başlanılmış yatırımları için bu belge kapsamında 01.01.2006 tarihinden son-ra yapılacak yatırımları için 31.12.2005 tarihindeki mevzuata göre (vergi oranı-na ilişkin hükümler dahil) hesaplayacakla-rı yatırım indirimi istisna tutarları 2006-2007-2008 yıllarına ait kazançlarından indirilebilir.

c) Yine bu yasa ile yürürlükten kaldırılan 19 uncu madde kapsamında 01.01.2006 tarihinden önce başlanan yatırımlarla il-gili olarak, yatırımla ilgili iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edip bu tarihten sonra yapılan yatırımları için 31.12.2005 tarihindeki vergi oranı dahil mevzuata göre hesaplanan yatırım indirimi istisna-sı 2006-2007-2008 yılları kazançlarından indirilebilir.

Bu düzenlemeler ile Şirketlerin kazanmış oldukları yatırın indirimi hakları ortadan kaldırmakta veya sınırlamaktadır. Yani sonsuz hak olan yatırım indirimi kullan-ma hakkı 2006-2007-2008 yılları ile sınır-lanmış ve nihayet 2009 yılında bu uygula-ma neden ile şirketler Birinci ve ikinci ge-çici vergi dönemlerinde bu uygulama ge-reği vergiye tabi karları var ise haklarının

ellerinden alınmaları nedeni ile vergi öde-mek zorunda kalmıştır.

Yanlış bir uygulama ve bu yanlışında ka-nun maddesine dayanması nedeni ile Anayasa Mahkemesi düzenlemeyi kıs-men iptal etmiştir.

Yeni düzenleme ile bireylerin ( gerçek ve/veya tüzel kişilerin) kazanılmış haklarının aleyhlerine bir uygulama yapılamayacağı Anayasa Mahkemesince önlenmiştir.

Buna göre Anayasa Mahkemesi, “yatı-rım indirimi istisnası uygulamasına yöne-lik olarak “…sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait…” ibarelerinin iptaline karar verilmiş, “…(vergi oranına ilişkin hüküm-ler dahil)…” ibaresinin iptal talebi ise red-dedilmiştir.

Mahkeme tarafından görüşme sonuç-ları olarak açıklanan karar uyarınca 31.12.2005 tarihi itibariyle hak kazanı-lan yatırım indirimi istisnası kullanımıy-la ilgili süre sınırlaması ortadan kaldırıl-mıştır. Buna göre gerekçeli kararın Res-mi Gazete’de yayımlanması ve “…sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait…” iba-relerinin ileriye dönük olarak ortadan kal-masından sonra devreden yatırım indi-rimleri kullanılabilir hale gelecektir.

Mahkeme tarafından görüşme sonuç-ları olarak açıklanan karar uyarınca 31.12.2005 tarihi itibariyle hak kazanılan yatırım indirimi istisnası kullanımıyla ilgili süre sınırlaması ortadan kaldırılmıştır.

Buna göre gerekçeli kararın Resmi Gazete’de yayımlanması ve “…sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait…” iba-relerinin ileriye dönük olarak ortadan kal-masından sonra devreden yatırım indi-rimleri kullanılabilir hale gelecektir.

Kanun, iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlükten kalka-cağından, bu tarihe kadar yatırım indiri-mi istisnasının süre sınırlaması geçerlili-ğini koruyacaktır. Dolayısıyla iptal kara-rının Resmi Gazete’de yayımlanmasın-dan önce, beyannamelerin yatırım indiri-mi istisnası yönünden ihtirazi kayıtla be-yan edilip, yargı yoluna başvurulması fay-dalı olacaktır.t

Dr. Halil YürüdüTax PartnerAta Uluslararası BağımsızDenetim A.Ş.

FUAR

84

FAIR

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

2010 yılının en büyük pazarlama platformu

İstanbul COMVEX Fuarı

u Türkiye’nin fuarcılık devi TÜYAP, Otomotiv Sanayi Derneği (OSD), Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAY-SAD) ve Ticari Araç İthalatçıları Derne-ği (TAİD) işbirliği ile Avrasya’nın en bü-yük ticari araç fuarını açıyor. İSTAN-BUL COMVEX, lider ticari araç üretici-leri ve yedek parça ve aksam sanayi ile Türkiye’nin rekabet gücünü gösterecek. İSTANBUL COMVEX fuarına katılan fir-malar son model araçlarını ve ürünleri-ni sergileyecek.

TÜYAP’ın 30 yıllık bilgi birikimi, azmi ve emeğini katarak hazırlayacağı İSTAN-BUL COMVEX fuarında, katılımcı yedek parça ve aksam sanayi firmaları ana sa-nayi firmaların temsilcileri ile bir araya gelerek stratejik görüşmeler yapacak, yeni projelere yönelik iş fırsatlarını de-ğerlendirecek.

Otomotiv sanayinin kanaat önderleri, sivil toplum kuruluşları, lider ticari araç üreticileri ve yedek parça ve aksam sa-nayi firmaları İSTANBUL COMVEX fu-

arında sektörün gücünü tüm dünyaya gösterecek. Avrupa’nın en büyük kara ulaştırma filosuna sahip olan Türkiye, ticari araç üreticisi firmalar açısından, stratejik pazar olma özelliğini artan bir önemle korumaktadır.

Türkiye ticari araçta dünya markası

Türkiye son 10 yılda yerli üretim tica-ri araçlarda yeni modellerle rekabetçili-ğini artırarak, Avrupa’nın üretim üssüne dönüştü. Küresel krize rağmen, orta va-dede yeni teknoloji ve yeni modele yö-nelik yatırımları ülkemize çekerek “Mü-kemmeliyet Merkezi” olma hedefi doğ-rultusunda yoğun çalışmalarını sürdü-ren ve bugün Avrupa’nın en büyük oto-büs üreticisi olan Türkiye, hafif tica-ri araçlarda Avrupa’nın en büyük ikin-ci üreticisi konumunda yer alıyor. Ticari araçların önemli bir bölümü Avrupa ül-kelerine ihraç eden Türk Otomotiv Sa-nayi yakın dönemde de ABD pazarına girmeyi başarmıştır.

Türkiye’nin 25 milyar dolarlık otomo-

tiv ihracatının önemli bir bölümü tica-ri araç ve yan sanayi ürünlerinden olu-şuyor. Türkiye en yüksek ihracatını yine bir otomotiv ülkesi olan Almanya’ya yapıyor. Türkiye toplam üretim anla-mında dünya devlerinden İtalya’nın da önünde yer alıyor.

41 ülkenin ulusal sanayi derneğinin üye olduğu OICA (Uluslararası Motorlu Araç Üreticileri Birliği) fuar listesinde yer alan İSTANBUL COMVEX Fuarı, Küresel krizin etkilerinin azalacağı 2010 yılında ekonomiye katkı sağlamayı amaçlıyor. Ayrıca İSTANBUL COMVEX ’da Rus-ya, Azerbaycan, İran, Yunanistan, Koso-va, Bulgaristan, Suriye, Gürcistan, Ma-kedonya ve Sırbistan’dan gelecek olan ziyaretçilerin Türk şirketleriyle temas kurması hedefleniyor.

2010 üretim yılı olacak

Küresel krizin yerini ekonomik canlan-maya bırakacağı 2010 yılı, tüm ekono-mi gibi otomotiv sanayi için de üreti-min yeniden artmaya başlayacağı bir yılı olacak. Fuara katılan şirketler 2010 hedeflerini ve ürünlerini sergileyecek ve yeni iş bağlantıları kurabilme imka-nı bulabilecek.

İSTANBUL COMVEX Fuarı, alanında bir yeniliğe daha imza atıyor. Fuarda, katı-lımcı olan yedek parça ve aksam sana-yi firma temsilcileri ana sanayi firmala-rın temsilcileri ile bir araya gelerek, ge-leceğin projelerine yönelik stratejik gö-rüşmeler gerçekleştirecekler. İSTANBUL COMVEX’de yolcu taşımacılığında kul-lanılan araçlar (otobüs, midibüs, mini-büs), ağır ticari araçlar (kamyon römork ve yarı römorklar), yük taşımacılığında kullanılan hafif ticari araçlar (kamyo-net, panelvan, minivan) araç üst yapıla-rı, akslar, şanzıman, ısıtma-soğutma sis-temleri, fren sistemleri, elektronik sis-temler, koruyucu yağlar, akümülatörler, servis ekipmanları, yedek parça ve araç aksesuarları dahil olmak üzere tüm sek-törün ürünleri bir araya gelecek.t

uImportant associations of the sector will join their forces for İstanbul COMVEX Commercial Vehicles and Components Fair once again at Tüyap Fair Conventi-on and Congress Center İstanbul-Turkey between December 3-6, 2009

İstanbul Comvex Commercial Vehicles and Components Fair organised by TÜ-YAP Fairs and Exhibitions Inc. in coopera-tion with the Automotive Manufacturers Association (OSD), Commercial Vehicle Importers Association (TAID), and the As-sociation of Automotive Parts and Com-ponents Manufacturers (TAYSAD) will be held in İstanbul for the second time bet-ween December 3-6, 2009 to showcase

the newest models of commercial vehic-les.

Recognised as the largest exhibition in Eurasia of it’s kind with a great number of leading exhibitors, İstanbul COMVEX will present coaches, buses, minibuses, freighters, tractors, light trucks, pickup trucks, trailers and vans as the major att-raction of the show; yet, bodywork ma-kers, axle producers, transmission, hea-ting and climate control systems, brake systems, communication equipment, en-gine oils, protective lubricants, tyres, ser-vice equipment, spare parts and accesso-ries will also be presented to visitors. t

İstanbul COMVEX Commercial Vehicles and Components Fair

ÜYELERDEN HABERLER

86

NEWS FROM MEMBERS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Kalite yaklaşımı yatırımları hızlandırdı

Autoliv Türkiye 16-20 Kasım 2009 tarihleri arasında Geb-ze tesislerinde Kalite Haftasını gerçekleştirdi.

u Autoliv’in Türkiye organizasyonunda 1999 yılından beri gerçekleştirilen Kali-te Günü etkinliği, bu yıl bir hafta süreci-ne yaygınlaştırılarak kutlandı.

Autoliv Cankor; bu etkinliğiyle; mühen-dislikten üretime, ürün sevkinden müş-teri ilişkilerine kadar operasyonun her adımında kalitenin önemini vurgulama-yı hedeflemektedir.

Bu çerçevede çalışanlarla en modern üretim metodlarının uygulanması ile elde edilen sonuçlar bir hafta boyunca çeşitli sunumlarla paylaşıldı: Oluşturu-lan standlarda, görevli çalışanlar dene-yimlerini ve önerilerini paylaştılar. Bu yolla; farkındalık sağlanarak “Kalite” bi-linci yaygınlaştırılmaktadır.

Autoliv bu etkinliği çalışanları için öğ-retici olmanın yanısıra bir şenlik kimli-ği altında sürdürmeye çalışmaktadır. Bu sene yapılan slogan yarışması ile çalı-şanların “0” hata -hedefini kendi ifade-leri ile de dile getirmeleri sağlanmıştır .

Kalite dolu bir haftanın ardından yapı-lan açıklamada Murahhas Aza Musta-

fa M. Alaca Autoliv Türkiye’nin sağla-dığı kalite çizgisi ile yaşanan ekonomik krizden güçlü çıkmak da olduğunun al-tını çizdi: “Merkez yönetimimiz çalışan-larımızın katkılarını önemli ek yatırım-larla taçlandırmaya karar vermiştir. Yıl-lık on milyon adet olan emniyet kemeri

kapasitemiz on altı milyon adete çıkarı-larak Autoliv Türkiye Avrupa’nın en bü-yük kemer üretim merkezi olma niteliğ-ne kavuşmuştur.”

Autoliv bu kapsamda krizin hemen ar-dından Türkiye yatırımlarını hızlandı-racağını sinyallerini vermiştir. Temmuz ayında yapılan ek yatırımla artırılan di-reksiyon simidi üretimin ardından em-niyet kemeri yatırımyla üretim kapasi-teleri ciddi olarak artırılmaktadır.

Müşteri yelpazesinde Oyak Renault, Fiat (Tofaş), Ford Otosan, , Mercedes, Toyota gibi Türk otomotiv dünyasının önde gelen isimleri bulunan AUTOLIV CANKOR, emniyet kemeri, havayastığı gibi otomotiv emniyet sistemleri üreti-minde lider konumdaki İsveç AUTOLIV INC. Grubu’na bağlı,. yüzde yüzü ya-bancı sermayeli bir kuruluştur. emniyet kemeri , havayastığı ve direksiyon simi-dinden oluşan pasif emniyet parçaları üretilmektedir.

Autoliv Türkiye Autoliv’in dünya üze-rindeki 37 bin çalışanından yaklaşık 1.100’ünü ülkemizde istihdam ediyor. GOSB Teknopark’ta Şubat 2007’den bu yana da Ar-Ge çalışmalarını sürdürmek-te olan mühendislik merkezi ile de Ar-Ge yönünden de sanayiye destek ver-mekte olan kuruluş ISO 14001 sertifi-kası bulunan kuruluş ayrıca ISO 9001/QS 9000, ISO 16949, OHSAS 18001, EAQF 94 belgelerine de sahiptir. Firma, 2006 ylında EFQM finalisti olmuştur. 2008 yılında da Kocaeli Sanayi Odası – Şehabettin Bilgisu Çevre Ödülü’nü ka-zanmıştır.Autoliv Cankor, faaliyette bu-lunduğu bölgeye, sağladığı istihdamın yanında toplumsal bilinçlendirme çalış-maları ile de katkıda bulunmaktadır. t

uQuality Day of Autoliv Tur-key has been held during the who-le week this year. Autoliv Cankor aims to emphasize the importan-ce of quality in its operations from engineering to production, deli-very to customer services through this event. t

Quality Approach Quicken the Investments

87Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

u Benzine art arda gelen zamlarla sı-kıntılı günler yaşayan tüketicilere oto-mobil tasarımcısı Murat Günak’tan müjde geldi. Günak, elektrikli otomo-billerin 100 kilometre yolu yalnızca 2.5 liraya kat ettiğini belirterek, 2015’te Avrupa’da otomobillerin yüzde 20’si, 2020’de ise yarıdan fazlasının elektrik-le çalışan otomobilden oluşacağını söy-ledi.

ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi’nde Fi-ges Mühendislik tarafından düzenlenen “14. Bilgisayar Destekli Mühendislik ve Sistem Modelleme Konferansı”nda, “Gelecekte Mobilite” konulu bir konuş-ma yapan Günak, dünyada ilk elektrik-li otomobillerin 1900’lü yılların başında itibaren üretilmeye başladığını, ancak petrolün bulunmasıyla elektrikli araba-ların geri plana itildiğini anlattı.

Temiz enerji

Elektrikli arabaların temiz enerjiye de katkı yaptığını belirten Günak, diğer yandan New York, İstanbul ve Shan-gay gibi dünya metropollerinde otomo-billerin yüzde 20 oranında hava kirlili-ğine yol açtıklarını söyledi. Murat Gü-nak, “gelecekte mobilite” kavramı için-

deki yeni nesil elektrikli ve hibrit oto-mobilleri arkasındaki düşünceyi anla-mak otomobillin kökenlerine inmek ge-rektiğini belirterek, ilk otomobillerinde hafif olduğunu hatırlattı. Arzu edilebilir ve hafif otomobillerin yeni kuşağın ter-cihi olduğunu altını çizen Günak, şöyle devam etti:

Önyargılar değişiyor

“Otomobil basit ve hafif olacak. Ba-sit, basit, basit... Hafif, hafif, hafif... Çok sayıda parçası olmayacak. Kapatıl-mış ve sıkışık olmayacak. Herkesin bir-birini görebileceği şekilde şeffaf ola-cak.” Günak, elektrikli otomobiller için var olan önyargıları laptop bilgisayarlar ilk çıktığında oluşan önyargılara ben-zetti. “Laptop’lar ilk çıktığında, PC’ciler bunu saçmalık olarak gördüler. Oysa laptop’lar hayatı kolaylaştırdı. İnsanlar koskoca bilgisayarı taşımak yerine, hafif

Figes Mühendislik 5-6 Kasım tarihleri arasında düzenle-diği “14. Bilgisayar Destekli Mühendislik ve Sistem Mo-delleme” konferansında ünlü otomobil tasarımcısı Murat Günak’ı elektrikli otomobillerin geleceği ile ilgili bir su-num gerçekleştirdi.

Gelecekte mobiliteFiges Mühendislik, 14. Bilgisayar Destekli Mühendislik ve Sistem Modelleme" konferansını gerçekleştirdi

bir laptop’u her yere yanında götürdü-ler” diyen Günak, elektrikli otomobille-re ilişkin yargıların da ileride değişeceği öngörüsünde bulundu.

Maliyet 10 kat azalacak

Elektrik enerjisi en basit teknoloji ol-duğu ve hesaplı olduğunun altını çizen Günak şöyle konuştu: “Benzinli bir oto-mobil ile 100 kilometreyi 25 liraya gi-derken, elektrikli bir otomobille 10 kat ucuza, 2,5 liraya gideceksiniz. Deuts-che Bank’ın yaptığı araştırmaya göre, 2015’de Avrupa’da otomobillerin yüz-de 20’si elektrikli olacak.

2020 yılında ise Avrupa’daki otomobil-lerin yarıdan fazlası elektrikle çalışan otomobilden oluşacak. Türkiye’nin sa-hip olduğu genç kuşak ve sosyal yapı-sıyla elektrik ve güneş enerjisiyle çalı-şan otomobillere yöneleceğine inanıyo-rum.” dedi.t

Mobility in Future Good news from auto designer Murat Gü-nak for the consumers experiencing diffi-cult days because of the raises in benzine. Günak said that electric cars will ride 100 km only for 2,5 TL and in 2015 20 percent and in 2020 half of the cars in Europe will be electric cars.

Murat Günak had a speech on Future Mo-bility in 14th Conference for Computer-Aided Engineering and System Mode-ling at ODTÜ Culture and Congress Cen-ter. Günak said in his speech that the first electric cars were made in early 1900’s but providing benzine led them to stay rear. t

ÜYELERDEN HABERLER

88

NEWS FROM MEMBERS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Ulusal Kalite Ödülleri sahiplerini buldu

u Ulusal Kalite Ödülleri’nin, kalite ala-nında Türkiye’nin en büyük ve itibar-lı kalite etkinliği olduğunu söyleyen Ka-lite Ödülü Yürütme Kurulu Başkanı ve Sakarya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Durman, Kalite Ödülleri’nin, kurum, kuruluş ve işletmelerin yönet-sel yeterlilikleri, ürün ve hizmetleri-ni sunmada ulaştıkları kalite ve mü-kemmellik düzeyini ölçtüğünü söyle-di. Türkiye’de kalite kültürünün artma-sı ve toplam kalite yönetim felsefesi-nin yaygınlaştırılmasında Ulusal Kalite Ödülleri’nin önemli rol oynadığını söy-

Mükemmellikte Süreklilik Ödülü’ne Eskişehir Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastane-si, ‘İşletmeler Kategorilerinde’ Ulusal Kalite Büyük Ödülü’ne ‘Borusan Lojistik, Ulusal Kalite Başarı Ödülünü ise ‘İstanbul Deniz Otobüsleri” layık görüldü.

leyen Durman, şunları söyledi: “Bugün burada ödül törenini gerçekleştirdiği-miz “işletmeler” kategorisinde 2 kuru-luşumuz ulusal kalite ödülü için baş-vurmuştur. EFQM Mükemmellik Modeli esas alınarak yapılan değerlendirme so-nucunda bu kuruluşların her ikisi de fi-nalist olma başarısını göstermiştir. Yine bu yıl bir kurumumuz “Mükemmellikte Süreklilik Ödülü” için başvuruda bulun-muştur. Kendilerini, Ödül Sürecinde fi-nalist konuma ulaşmış olmalarından ve ülkemizde Toplam Kalite Yönetimi’nin bir yaşam biçimi olarak yaygınlaştırıl-

masındaki değerli katkılarından dolayı kutluyorum. Bu öncü rollerini gelecek yıllarda da devam ettirmelerini umuyor ve diliyorum. Diğer taraftan, yine bu yıl 11 kurum ve kuruluşumuz, Mükemmel-likte Kararlılık ve 17 kurum ve kurulu-şumuz da Mükemmellikte Yetkinlik Bel-gesi almaya hak kazanmıştır. Bu kurum ve kuruluşlarımızı da yürekten kutluyor, mükemmellik yolculuklarında başarıla-rının devamını diliyorum.”

TAYSAD olarak ödül alan kuruluşları kutluyoruz. t

GOSB, 2009'un kalite şampiyonları arasındaKalite yönetimi, çevre, iş sağlığı ve güvenliği alanında kalite belgelerine sahip Türkiye’nin tek OSB’si Gebze OSB, KalDer ve TÜSİAD’ın ortaklaşa düzenlediği Ulusal Kalite Ödülü çerçevesinde “Mükemmellikte Yetkinlik” belgesiyle ödüllendirildi.

u Gebze Organize Sanayi Bölgesi (GOSB), gerek hizmet, gerek alt yapı ve donanım başlıkları altında sunduğu ser-vislerin kalitesinin bir sonucu olarak Türkiye Kalite Der-neği (KALDER) ve TÜSİAD’dan ödül aldı. Bu yıl 18. Kalite Kongresi ve ardından düzenlenen 17. Ulusal Kalite Ödül töreninde, “Mükemmellikte Yetkinlik Belgesi”, GOSB Böl-ge Müdürü A. Haydar Bulut’a KalDer Yönetim Kurulu Baş-kanı Prof.Dr. Ali Kaylan tarafından takdim edildi.

Kalite alanında Türkiyenin en büyük ve itibarlı etkinliği olan Ulusal Kalite Ödülü’nün töreni, 18 Kasım 2009’da, İstanbul’da gerçekleştirildi. Kapsamlı inceleme ve yerinde denetlemelerin yapıldığı sürecin sonunda, kalite yolcu-luğunda ödüle layık görülen isimler belirlendi. GOSB’un bu başarısının sırrının, kaliteyi tüm süreçlerinin odağına alan yaklaşımında yattığını belirten Bulut, önümüzdeki dönemde hedeflerinin uluslararası arenadan da GOSB’a ödüller getirmek olduğunu ifade etti. Bulut ayrıca, KalDe-rin EFQM standartları çerçevesindeki iş mükemmeliyeti süreçlerini tamamlayarak Büyük Ödül’e sahip olmayı he-deflediklerini belirtti.t

89Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Ömer Burhanoğlu'nun başarısıNational Geographic Society’nin yerel edisyonların işbirliğiyle bu yıl dördüncüsünü düzenlediği Uluslararası Fotoğraf Yarışması’nda TAYSAD Başkanı Ömer Burhanoğlu ödüle layık görüldü.

u National Geographic fotoğrafçı-sı Michael Yamashita, Foto Muhabi-ri Ara Güler, Doğuş Yayın Grubu Ge-nel Müdürü Cem Aydın, NTV Program Yapımcısı Oğuz Haksever ve NG Tür-kiye Yayın Yönetmeni Yardımcısı Ke-mal Nuraydın’dan oluşan jüri, Ulusal Yarışma’nın dereceye giren fotoğrafla-rını belirledi. Ulusal Yarışma’da, “İnsan” kategorisinde birincilik ödülü Erden Cantürk’ün oldu. Bu kategoride Murat Vural ikinciliği, Ömer Öner üçüncülüğü elde etti. “Doğa” kategorisinde birinci-liği Nizami Çubuk alırken, Rauf Turgut

Baykal ikinci, Ömer Burhanoğlu üçün-cü oldu. “Gezi-Kültür” kategorisinde ise Çetin Canbazoğlu’nun fotoğrafı birinci-liğe layık görüldü. İkinciliği Recep Öğüt, üçüncülüğü Ergün Karadağ’ın fotoğraf-ları aldı. Ulusal Yarışma birincileri, Sony dijital fotoğraf makinesiyle ödüllendiri-lecek ve NG’nin Washington D.C.’deki merkezinde yapılacak Uluslararası Yarışma’da Türkiye’yi temsil edecek.

Dünyanın en güzel fotoğraflarının seçil-diği uluslararası fotoğraf yarışmasında TAYSAD Başkanı Ömer Burhanoğlu’nu bu başarısı için kutluyoruz.

İş yaşamı dışında sanat ve spora ver-

diği önemle bilinen Ömer Burhanoğlu,

Alp Dağlarında kayak yaparken bir ak-

şam üstü çektiği bu fotoğraf 10 mil-

yon okura ulaşan National Geograp-

hic Dergisi’nde yayınlanacak. Ayrı Ayrı

isimli bir fotoğraf kitabı bulunan Ömer

Burhanoğlu, uzun yıllardır fotoğraf sa-

natıyla uğraşıyor. Çektiği fotoğrafla-

rı kendi kişisel web sayfasında fotoğraf

severler ile paylaşıyor. t

(www.omerburhanoglu.com)

BASINDA TAYSAD

90

TAYSAD IN PRESS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

91Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

TAYSAD’IN YENİ ÜYELERİ

92

TAYSAD NEW MEMBERS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

u CHEP, dünyanın en büyük şirket-lerine, palet ve konteyner havuzla-ma hizmetleri sunan konusunda li-der kuruluştur. CHEP küresel hizmet merkezleri ağından 300 milyonu aş-kın palet ve konteynerı toplar, sak-lar ve boşaltarak, üretici ve yetiştiri-cilerin ürünlerini bayi ve distribütör-lerine ulaştırmalarına yardımcı olur. Üstün teknoloji, yıllar süren dene-yim ve benzersiz değerleriyle CHEP palet ve konteyner tedarik zinciri lo-jistiğini müşterileri adına yönetir.

CHEP’in parçası olduğu Brambles Grubu 45 ülkede yürüttüğü destek hizmet operasyonlarıyla 12 binden fazla kişiye istihdam sağlıyor. Gru-bun bilgi yönetimi konusunda sü-reçlerini ise Recall firması yürütü-yor.

CHEP KONTEYNER VE PALET LTD. ŞTİ

u CHEP is the global leader in palet and container pooling services ser-ving many of the world’s largest com-panies.

CHEP issues, collects, conditions and reissues more than 300 million pal-lets and containers from a global net-work of service centers, helping ma-nufacturers and growers transport their products to distributors and re-tailers. Combining superior techno-logy, decades of experience and an unmatched asset base, CHEP hand-les pallet and container supply cha-in logistics for customers in the con-sumer goods, produce, meat, home improvement, beverage, raw mate-rials, petro-chemical and automoti-ve industries.

Brambles is a leading global provi-der of support services, operating in over 45 countries and employing over 12,000 people. The group’s busines-ses are CHEP (pallet and container pooling) and Recall (information ma-nagement).

u 1990 yılında kurulan DESTAŞ, sü-rekli yenilenen teknolojisi, nitelikli personeli ve kaliteli hizmet anlayı-şıyla “Müşteri Memnuniyetini” ken-disine ilke edinmiştir. Bugün, dina-mik Ar-Ge’si, genişleyen ürün yel-pazesi, yüksek üretim kapasitesi ve yurt çapına yayılmış bayi ağıyla sek-törde liderliğe yürümektedir.

DESTAŞ olarak amacımız, müşteri memnuniyetine öncelik veren üre-tici bir kuruluş olarak, ülkemizin elektronik sektöründe varlığımızı büyüyerek sürdürmektir.

Öncelikli ürün gamımız, taksimet-re, takograf ve gaz sayacıdır. En bü-yük gücümüz, araştırma ve geliştir-me faaliyetlerimizdir. Üretimimizin yanısıra, ithal ederek satışa sundu-ğumuz ürünlere ve verdiğimiz servis hizmetine, rekabet edebilmenin ge-rekleri olarak yaklaşmaktayız.

Tüm bunları yaparken; Yasal gerek-leri yerine getireceğiz, Eğitimde sü-rekliliği sağlayacağız, Zamanın kıy-metini bileceğiz, Maliyetlerimizi kontrol altında tutacağız, Müşte-riden sürekli geri besleme alacağız, Ürünlerimizi geliştireceğiz.

DESTAŞ olarak, tüm bu amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda, TS EN ISO 9001:2000’e göre oluşturduğumuz kalite yönetim sistemininin etkinli-ğini sürekli iyileştireceğimizi ve sis-tem şartlarına uyacağımızı taahhüt ederiz.

DESTAŞ DİJİTAL ELEKTRONİK SAN. VE

TİCARET A.Ş.

u Destaş established in 1990 with the principle of “Customer Satisfaction” through continously revivaling tech-nology, qualified personnel and ser-vice quality. Today Destaş is moving through the top among its competi-tors with its dynamic R&D, extending product variety, high manufacturing capacity and distributor network.

Being as Destaş, our aim is to sustain in our country’s electronic sector as a company which focuses on customer satisfaction first. Our product gum is mainly composed of taximeter, gas meter and tachograph. Our strength comes from our research and deve-lopment. We approach our products and service quality, as well as our ma-nufacturing, as a requirement of com-petition.

u Dünyanın en geniş otomotiv te-darikçisi Magna otomotiv sistem-leri, modülleri ve parçaları tasar-lar, geliştirir ve üretir. Magna ayrıca üç coğrafi segmentte (Kuzey Ame-rika, Avrupa ve başta Asya, Güney Amerika ve Afrika olmak üzere tüm Dünya) öncelikle araba ve hafif araç OEM’lerine mühendislik ve tüm araç montaj hizmeti sunmaktadır. Mag-na tasarım, mühendislik, otomotiv iç sistem üretim ve denemesi, kol-tuk sistemleri, kapama sistemleri, metal gövde ve şase sistemleri, ayna sistemleri, dış sistemler, tavan sis-temleri, elektronik sistemler, yanısı-ra tüm araç mühendislik ve monta-jı konusunda yetkinliğiyle 25 ülkede faaliyet göstermektedir. Eylül 2009 itibariyla beş kıtadaki 242 üretim operasyonunda ve 86 ürün geliştir-me, mühendislik ve satış merkeziyle faaliyetlerini sürdürmektedir.

MAGNA OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

u We are the most diversified auto-motive supplier in the world. We de-sign, develop and manufacture auto-motive systems, assemblies, modules and components, and engineer and assemble complete vehicles, prima-rily for sale to original equipment ma-nufacturers (OEMs) of cars and light trucks in our three geographic seg-ments - North America, Europe, and Rest of World (primarily Asia, South America and Africa).

Our capabilities include the design, engineering, testing and manufac-ture of automotive interior systems; seating systems; closure systems; metal body & chassis systems; mir-ror systems; exterior systems; roof systems; electronic systems; powert-rain systems as well as complete ve-hicle engineering and assembly.

We have 242 manufacturing operati-ons and 86 product development, en-gineering and sales centres in 25 co-untries on five continents as of Sep-tember 2009.

93Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

u Rieter, merkezi Winterthur, İsviçre`de olan ve dünya çapında çalışan bir endüst-riyel gruptur. 1795`te kurulduğundan beri firma tekstil ve otomotiv endüstrisinde li-der bir tedarikçidir. Rieter 70 üretim tesi-si ile 21 ülkede faaliyet göstermektedir ve %14 kadarı İsviçre`de olmak üzere tüm dünyada toplam 14000 çalışanı vardır.

Firma iki bölümden oluşmaktadır: Rie-ter Tekstil Sistemleri, iplik ve dokusuz yü-zeylerin imalatı için makina ve sistem ge-liştirmekte ve üretmektedir. Rieter Tekstil Sistemleri`nin esas faaliyet alanı, doğal ve sentetik elyaf ve karışımlarından iplik üret-mek için makina ve parçalardır.

Otomotiv üreticilerinin bir ortağı ve teda-rikçisi olarak, Rieter Otomotiv Sistemle-ri, motorlu taşıtlarda akustik konfor ve ısıl kontrolü için parçalar, modüller ve toplam sistemler geliştirmekte ve imal etmektedir.

Kurulduğundan beri, Rieter`in yenilikçi ya-pısı, endüstriyel gelişim için etkin bir itici güç olmuştur. Ürünler ve çözümleri müşte-rilerin ihtiyaçlarına göre ideal olarak şekil-lenmekte ve artan bir şekilde müşterilerin pazarında üretilmektedir.

Rieter, paydaşların, müşterilerin ve çalışan-ların yararı için, işletme değerlerinde sürekli gelişme sağlamayı hedeflemektedir. Bunu göz önünde bulundurarak,Rieter, öncelikle organik olarak fakat aynı zamanda stratejik anlaşmalar ve devralmalar yoluyla satış ve karlılıkta sürekli artışı devam ettirmek için araştırmalar yapmaktadır.

RİETER ERKURT OTOMOTİV YAN SAN VE

TİC. A.Ş

u Rieter is an industrial group based in Win-terthur, Switzerland, and operating on a glo-bal scale. Formed in 1795, the company is a leading supplier to the textile and automoti-ve industries. Rieter has a presence in 21 co-untries with some 70 manufacturing facilities and has a total worldwide workforce of app-roximately 12 500 employees, some 14% of whom are based in Switzerland.

The company comprises two divisions: Rieter Textile Systems develops and produces mac-hinery and systems for manufacturing yarns and nonwovens. Rieter Textile Systems’ core business is machinery and components for converting natural and manmade fibers and their blends into yarns.

As a partner and supplier to automotive ma-nufacturers, Rieter Automotive Systems de-velops and manufactures components, mo-dules and total systems for acoustic comfort and thermal management in motor vehicles.

Since it was established, Rieter’s innovative momentum has been a powerful driving for-ce for industrial progress. Products and solu-tions are ideally tailored to its customers’ ne-eds and are increasingly also produced in cus-tomers’ markets. For the benefit of sharehol-ders, customers and employees, Rieter aspi-res to achieve sustained growth in enterprise value. With this in mind, Rieter seeks to ma-intain continuous growth in sales and profi-tability, primarily by organic growth, but also through strategic alliances and acquisitions

u Beyaz eşya ve otomotiv sektörü-ne yönelik olarak kalıp ve parça ima-latı yapan Tanatar Kalıp Ltd. Şti., her yıl artan ihracatı ve esnek üretim ye-tenekleri ile uluslararası ölçekte say-gınlığını arttırmaya devam etmek-tedir.Eskişehir Organize Sanayi Böl-gesinde 5.000 m2lik bir alanda faa-liyet gösteren firmamızda, preslerde şekillendirilen metal ve saç parçala-rın üretimi ve gruplanması yanında, her türlü metal kesme, form verme ve progresif kalıplarının üretimi ya-pılmakta, kalıp bakım ve onarım iş-leri donanımlı makine parkı ve tec-rübeli kadroya sahip olan kalıphane-mizde gerçekleştirilmektedir.

Tanatar Kalıp Ltd. Şti. adı altın-da 1996 yılından bu yana faaliye-tini sürdüren firmamız, kuruluşları 1970’li yılların başlarına dayanan iki ayrı şirketin birleşmesiyle kurulmuş-tur. 1997 yılından sonra Organize Sanayi Bölgesine taşınan firmamız, beyaz eşya ve otomotiv sektörünün öncü ana sanayi ve OEM tedarikçile-ri ile uzun süredir çalışmaktadır

TANATAR KALIP PRES İŞLERİ SANAYİ VE TİCARET LTD ŞTİ.

u Tanatar Kalıp Limited Company, carrying out productions of tools/die and parts for White goods and Automo-tive sectors, is continuing to increase its prestige in the international scale via its annually increasing export and flexib-le production capabilities. Every kind of metal-cutting, forming and progressive sheetmetal tool/die production, tool/die maintenance and repair services, in addition to the production and classifi-cation of the metal and sheet parts sha-ped with presses, are conducted in our tooling house with well-equipped mac-hinery and experienced staff in our fac-tory which has been in production on a 5000m2 area in Eskişehir Organized In-dustrial Zone.

Our company which has been in servi-ce since 1996 under the name of Tana-tar Kalıp Limited Company, has been es-tablished by the merge of two different companies whose foundations go back to the early 1970s. Moved to Organized Industrial Zone in 1997, our company has been cooperating with leading key industry of white goods and automoti-ve sectors and OEM suppliers for so long

KİMLER TAYSAD’A ÜYE OLABİLİR?Yurtiçi ve yurtdışı motorlu taşıt araç-ları imâlat ve yedek parça sektörü-ne doğrudan veya dolaylı hammadde, yarı mamul, mamul parçalar ile bunlar-dan meydana gelen modül ve sistem-leri imal eden veya yazılım, hizmet ve-ren tüzel kişi kuruluşlar ile bu kuruluş-lara mensup gerçek kişiler TAYSAD Ta-şıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği’ne üye olabilirler.ÜYE OLMAK İÇİN YAPILMASI GERE-KENLER NELERDİR?Ekte verilen ya da Dernek merkezinden temin edilecek olan Başvuru Formu doldurulur ve formda istenilen diğer belgeler (Bir önceki yılın Gelir-Gider Tablosu ve Bilançosu, Kalite Belgele-rinin Fotokopileri ve Organizasyon Şe-ması) hazırlanarak, TAYSAD’a iade edi-lir. Başvurular, takip eden ilk Yönetim Kurulu Toplantısında görüşülür ve baş-vuruyu yapan firmaya yazılı olarak ce-vap verilir.ÜYELİĞİ ONAYLANAN FİRMALARIN YAPMASI GEREKENLER NELERDİR?Üyeliğe prensip olarak kabul edildikle-ri kendilerine yazılı olarak bildirilen fir-malar, yazıda belirtilen tarihe kadar, kendilerine bildirilecek mali mükellefi-yetleri yerine getirmelidirler. Mali mü-kellefiyetlerini hatırlatmalara rağmen gerçekleştirmeyen firmaların üyelik kayıtları yapılmaz.

TAYSADüyelik koşulları

Requirements of Membership:

HOW TO BECOME A MEMBER OF TAY-SAD

In order to become a member of TAYSAD (Association of Automotive Part & Com-ponents Manufacturers ), person should be representing the company that, either directly or indirectly, supply domestic and international vehicles and / or suppliers with products and services; and also tho-se that supply for aftermarket with raw-material, semi products and finished parts and related modules and systems..

FOR APPLICATION

Application form, obtained from TAYSAD should be filled up and returned to the As-sociation with other documents required (Income and Expenditure Table, Balance of previous year, copy of quality system certifications, organization scheme). App-lications are evaluated in the following Board Meeting and applicants are respon-sed in writing..

AFTER ACCEPTANCE LETTER

Companies that receive a letter indicating their acceptance should fullfill their finan-cial obligations before the given deadline. Otherwise their membership enrollment will not be carried out.

TAYSAD ÜYELERİ

94

TAYSAD MEMBERS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Firma Adı Şehir Telefon Faks Ana Sayfa

1 A RAYMOND BAĞLANTI ELEMANLARI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6581058 +90 262 6581073 http://www.araymond.com

2 AKA OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2703300 +90 224 2703301 http://www.akaoto.com.tr

3 AKÇELİK DEMİR ÇELİK SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 3767432 +90 232 3280746 http://www.akcelik.com.tr

4 AKIM METAL SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 5931990 +90 216 5931999 http://www.akimmetal.com.tr

5 AKKARDAN SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7446630 +90 262 7441873 http://www.akkardan.com

6 AKTAŞ HAVA SÜSPANSİYON SİSTEMLERİ A.Ş. Bursa +90 224 5248571 +90 224 2612330 http://www.aktasgroup.com

7 AKYIL OTOMOTİV YEDEK PARÇA SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 6219865 +90 216 6219866 http://www.akyilotomotiv.com.tr

8 ALBA KALIP VE OTOM. MAK. İML. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 4999585 +90 216 4999584 http://www.albakalip.com.tr

9 ALKAN OTOMOTİV PARÇALARI ÜRETİM SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6788600 +90 262 6588601 http://www.kanca.com.tr

10 ANADOLU RULMAN İMALAT SAN. VE TİC. A.Ş. Düzce +90 380 7355154 +90 380 7355177 http://www.anadolurulman.com.tr

11 ANSEL METAL İMALAT SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3785104 +90 216 3785068 http://www.ansel.com.tr

12 ANT KALIP SAN. TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 5932430 +90 216 5932435 http://www.antkalip.com

13 A-PLAS PLASTİK VE LASTİK SANAYİ Bursa +90 224 2610550 +90 224 2610554 http://www.a-plas.com.tr

14 ARCELORMİTTAL İSTANBUL PASLANMAZ ÇELİK SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7512914 +90 262 7512923 http://www.uginox.com.tr

15 AREVA T&D ENERJİ ENDÜSTRİSİ A.Ş. Kocaeli +90 262 6483300 +90 262 6412036 http://www.areva-td.com

16 ARFESAN ARKAN FREN ELEMANLARI SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7510269 +90 262 7510189 http://www.arfesan.com.tr

17 ARGEN OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ ÖZEL ARAÇ İML. SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3941725 +90 216 3941511 http://www.argen.com.tr

18 ARIKAN KRİKO VE MAK. SAN. TİC. A.Ş. Eskişehir +90 222 2360770 +90 222 2360774 http://www.arikankriko.com.tr

19 ARKPRES EMNİYET KEMERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 3495490 +90 262 3493793 http://www.arkpres.com

20 ARMETAL MAKİNA METAL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6445704 +90 262 6445703 http://www.armetal.com.tr

21 ARPARSAN ARKAN METAL PARÇA VE KALIP SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7510269 +90 262 7510189 http://www.arparsan.com.tr

22 ARPEK ARKAN PARÇA ALÜMİNYUM ENJ. VE KALIP SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6589744 +90 262 6589749 http://www.arpek.com.tr

23 ASAŞ FİLTRE SAN. VE TİC. A.Ş. Hatay +90 326 4561560 +90 326 4561023 http://www.asasfilter.com

24 ASİL ÇELİK SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2806100 +90 224 2806200 http://www.asilcelik.com.tr

25 ASSAN HANİL OTOMOTİV OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 3176800 +90 262 3651814 http://www.assanhanil.com.tr

26 ASV SAN. VE TİC. KOLL. ŞTİ. İstanbul +90 212 8867387 +90 212 8867396 http://www.asv.com.tr

27 ATAY MAKİNA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6581919 +90 262 6582000 http://www.ataymakina.com

28 ATAYLAR MAKİNA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 212 6890233 +90 212 6890215 http://www.ataylar.com

29 AUTOLIV CANKOR OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6484600 +90 262 6484601 http://www.autoliv.com

30 AYDINLAR YEDEK PARÇA SAN. VE TİC. A.Ş. Konya +90 332 2390151 +90 332 2390154 http://www.aydchassis.com

31 AYGERSAN AYDINLATMA GEREÇLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Ankara +90 312 8154561 +90 312 8154220 http://www.bayraktarlar.com

32 AYHAN METAL PRES DÖKÜM SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7512194 +90 262 7512198 http://www.ayhanmetal.com.tr

33 B PLAS BURSA PLASTİK METAL İNŞ. VE TUR. SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2610900 +90 224 2610918 http://www.bplas.com.tr

34 BANDO KOÇKAYA KAYIŞ SAN. TİC. (TÜRKİYE) A.Ş. Kocaeli +90 262 6771120 +90 262 6771128 http://www.kaleoto.com.tr

35 BANT BORU SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6774700 +90 262 7514637 http://www.bantboru.com

36 BASKI DEVRE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 3901036 +90 216 3544941 http://www.baskidevre.com.tr

37 BELDESAN OTOMOTİV YAN SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 3234130 +90 212 3230695 http://

38 BELKA KAUÇUK ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 4111500 +90 224 4111503 http://www.belka.com.tr

39 BELTAN VIBRACOUSTIC TİTREŞİM ELEMANLARI SAN. A.Ş. Bursa +90 224 2707102 +90 224 2431436 http://www.beltan.com.tr

40 BEMAG MAKİNA ELEKTRİK SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7510160 +90 262 7510163 http://www.bemag.com.tr

41 BEŞEL BİJON MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 4162887 +90 216 4108589 http://www.besel.net

42 BEŞER BALATACILIK SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 4781801 +90 232 4781778 http://www.beser.com.tr

43 BEYÇELİK GESTAMP KALIP VE OTO YAN SAN. PAZ. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2700600 +90 224 2415200 http://www.beycelik.com.tr

44 BİLEN EGZOST SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3645959 +90 216 3643662 http://www.bilenegzost.com

45 BİRİNCİ OTOMOTİV SAN. A.Ş. İstanbul +90 216 4661990 +90 216 3647401 http://www.birinciotomotiv.com.tr

46 BORÇELİK ÇELİK SAN. TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2804000 +90 224 5190130 http://www.borcelik.com

47 BOSAL MİMAYSAN METAL İŞLEME SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7514425 +90 262 7514434 http://www.bosal-mimaysan.com

48 BOSCH FREN SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2610500 +90 224 2610510 http://www.bosch.com.tr

49 BOSCH REXROTH OTOMASYON SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 262 6760000 +90 262 6760101 http://www.boschrexroth.com.tr

50 BOSCH SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2192500 +90 224 2192502 http://www.bosch.com.tr

51 BOSİM SAÇ İŞLETME MERKEZİ LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 5970450 +90 216 3960456 http://www.bostemboru.com

52 CENGİZ MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6581220 +90 262 6581228 http://www.cengizmakine.com.tr

53 CEVHER DÖKÜM SAN. A.Ş. İzmir +90 232 4781000 +90 232 4781010 http://www.cevherdokum.com.tr

54 CHEMETALL SANAYİ KİMYASALLARI TİC. VE SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6774900 +90 262 6774950 http://www.chemetall.com

55 CHEP KONTEYNER VE PALET LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 5377730 +90 216 5377737 http://www.chep.com

56 CMS JANT VE MAKİNA SAN. A.Ş. İzmir +90 232 3991000 +90 232 3991010 http://www.cms.com.tr

57 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİC. VE SAN. A.Ş. Bursa +90 224 5734263 +90 224 5734273 http://www.componenta.com

58 COŞKUNÖZ METAL FORM MAKİNA END. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2800100 +90 224 2431146 http://www.coskunoz.com.tr

59 CPS OTOMOTİV TEKSTİL SAN. VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6581800 +90 262 6581807 http://www.c-p-s.com.tr

60 CPS PRESSFORM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6581800 +90 262 6581807 http://www.c-p-s.com.tr

61 CRH OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6581160 +90 262 6581163 http://www.crh-group.com/

62 ÇAĞATAY KABLO SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 212 7388484 90 212 7388487 http://www.cagataykablo.com

63 ÇAVUŞOĞLU MAKİNA VE OTOM. YAN SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 7591564 +90 262 7591566 http://

64 ÇELİKEL ALÜMİNYUM DÖKÜM İML. SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3111442 +90 216 3111067 http://www.celikel.com

65 ÇETİNPRES OTO YAN SAN. A.Ş. İstanbul +90 216 3771041 +90 216 3771043 http://www.cetinpres.com

66 ÇİFTEL ELEKTROMEKANİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6581810 +90 262 6581029 http://www.ciftel-ltd.com

67 ÇİMSATAŞ ÇUKUROVA İNŞ. MAK. SAN. VE TİC. A.Ş. Mersin +90 324 2218400 +90 324 2218404 http://www.cimsatas.com

TAYSAD ÜYELERİ

96

TAYSAD MEMBERS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Firma Adı Şehir Telefon Faks Ana Sayfa

68 ÇORLU OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Tekirdağ +90 282 6514393 +90 282 6515524 http://www.corluotomotiv.com

69 DELPHI OTOMOTİV SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 4887200 +90 232 4887205 http://www.delphi.com

70 DENET CIVATA SAN. A.Ş. Kocaeli +90 212 5676748 +90 212 4800800 http://www.denetcivata.com

71 DENSO OTOMOTİV PARÇALARI SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6795700 +90 262 6795757 http://www.denso.com.tr

72 DESTAŞ DİJİTAL ELEKTRONİK SAN. VE TİCARET A.Ş. İstanbul +90 216 3785703 +90 216 5950811 http://www.destas.com.tr

73 DİTAŞ DOĞAN YEDEK PARÇA İMALAT VE TEKNİK A.Ş İstanbul +90 216 5457000 +90 216 5451373 http://www.ditas.com.tr

74 DOĞAN LASTİKÇİLİK SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7512550 +90 262 7510570 http://www.teknokaucuk.com

75 DOSTEL MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7510230 +90 262 7510288 http://www.dostelmakina.com

76 DOW TÜRKİYE KİMYA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 7546800 +90 262 7548801 http://www.dow.com

77 DÖKSAN BASINÇLI DÖKÜM VE MAK. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6582910 +90 262 6582669 http://www.doksandokum.com

78 DÖNMEZ DEBRİYAJ SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 3768766 +90 232 3768999 http://www.donmezdebriyaj.com.tr

79 DURDEN PLASTİK ÜRÜNLER VE YAPIŞKAN FİLM TİC. VE SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6582771 +90 262 6582772 http://dourdin.fr

80 DYTECH DYNAMIC FLUID TECNOLOGIES S.P.A Kocaeli +90 262 3736660 +90 262 3736077 http://www.dayco.com

81 ECS ELEKTRİK ENJ. VE KABLO SİS. SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 4111015 +90 224 4111017 http://www.ecselektrik.com

82 EGE ENDÜSTRİ VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 4911400 +90 232 4911515 http://www.egeendustri.com.tr

83 EGE FREN SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 3973600 +90 232 4790208 http://www.egefren.com.tr

84 EGE SOĞUTMACILIK KLİ. SOĞ. HAVA TES. İHR. İTH. SAN VE TİC AŞ İzmir +90 232 8333764 +90 232 8333755 http://www.safkar.com.tr

85 EGEBANT ZIMPARA VE POLİSAJ MALZ. SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6791313 +90 262 6791300 http://www.egebant.com.tr

86 EKU FREN KAMPANA VE DÖKÜM SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6581010 +90 262 6581000 http://www.eku.com.tr

87 ELATEK KAUÇUK PLASTİK VE KİMYEVİ MADDELER SAN. LTD. ŞTİ. Bursa +90 224 2611230 +90 224 2611300 http://www.elatek.com.tr

88 ELBA BASINÇLI DÖKÜM SAN. A.Ş. Manisa +90 236 2330600 +90 236 2330602 http://www.elba.com.tr

89 EMAS ELEKTROTEKNİK MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 5492252 +90 212 5492580 http://www.emasas.com.tr

90 EMEK KALIP APARAT VE MAK. SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6589984 +90 262 6589986 http://www.emekkalip.com.tr

91 ERDEMİR ÇELİK SERVİS MERKEZİ SA. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6792727 +90 262 6792709 http://www.erdemir-csm.com.tr

92 EREĞLİ DİLME SAN. VE TİC. A.Ş. Zonguldak +90 372 3181020 +90 372 3180902 http://www.ereglidilme.com

93 ERKURT TEKSTİL VE YALITIM ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2610023 +90 224 2610015 http://www.erkurt.com

94 ERLER DIŞ TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 5733858 +90 216 5733857 http://www.impa-imalat.com.tr

95 ERMETAL OTOMOTİV VE EŞYA SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2802000 +90 224 2610971 http://www.ermetal.com

96 ERSAN KAUÇUK SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3042444 +90 216 3042471 http://www.ersankaucuk.com

97 ERSEL AĞIR MAKİNE SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6581340 +90 262 6580527 http://www.ersel.com

98 ERTANLAR MAKİNA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Eskişehir +90 222 2360553 +90 222 2360555 http://www.ertanlar.com

99 ESTAŞ EKSANTRİK SAN. VE TİC. A.Ş. Sivas +90 346 2181220 +90 346 2181231 http://www.estas.com.tr

100 FARBA OTOMOTİV AYDINLATMA VE PLASTİK FABRİKALARI A.Ş. İstanbul +90 212 2564960 +90 212 2561043 http://www.farba.com

101 FARHYM OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Ankara +90 312 3980254 +90 312 3980258 http://www.farhym.com

102 FARLAS OTOMOTİV PAZARLAMA A.Ş. İstanbul +90 212 2385454 +90 212 2382627 http://www.bayraktarlar.com

103 FARPLAS OTO YEDEK PARÇALARI İML. İTH. İHR. A.Ş. Kocaeli +90 262 6796500 +90 262 6796500 http://www.farplas.com

104 FAURECIA POLİFLEKS OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 4594020 +90 216 4594026 http://www.faurecia.com

105 FEDERAL MOGUL İZMİT PİSTON VE PİM ÜRETİM TESİSLERİ A.Ş. Kocaeli +90 262 2260820 +90 262 2262405 http://www.federalmogul.com

106 FEDERAL MOGUL PİSTON SEGMAN GÖMLEK ÜRETİM TES. A.Ş. İstanbul +90 212 2926313 +90 212 2926268 http://www.federalmogul.com

107 FERRO DÖKÜM SAN. VE DIŞ TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6534260 +90 262 6531852 http://www.ferrodokum.com.tr

108 FICOSA INTERNATIONAL OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 4111450 +90 224 4111458 http://www.ficosa.com

109 FİGES FİZİK VE GEOMETRİDE BİLGİSAYAR SİM. HİZ. TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2808525 +90 224 2808532 http://www.figes.com.tr

110 FİLKAR OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Konya +90 332 2390761 +90 332 2390764 http://www.filkar.com.tr

111 FKK GÜNEY OTO LASTİK TAKOZ SAN. VE TİC. A.Ş. Samsun +90 362 2668090 +90 362 2668094 http://www.fkk.com.tr

112 FONTANA PİETRO KALIP SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 5931837 +90 216 5931892 http://www.fontana-group.com

113 GALSAN PLASTİK VE KALIP SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6777575 +90 262 7512775 http://www.galsan.com

114 GATES POWERTRAIN PLASTİK METAL VE MAKİNE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İzmir +90 232 2580078 +90 232 2522011 http://www.gates.com

115 GRAMMER KOLTUK SİSTEMLERİ A.Ş. Bursa +90 224 2193000 +90 224 2197737 http://www.grammer.com

116 GREEN CHEMICALS KİM. MAD. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 4565175 +90 216 4565169 http://www.green-chemicals.com

117 GTB KABLO SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6776200 +90 262 6776258 http://www.gtbotomotiv.com

118 GÜÇLÜ PRES MAK. SAN. TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580343 +90 262 6580344 http://www.guclupres.com.tr

119 GÜNGÖR OTOMOBİL YAN. SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 7511856 +90 262 7510532 http://www.gungorotomobil.com.tr

120 GÜRSETAŞ DÖKÜM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6583001 +90 262 6583011 http://www.ersen.com

121 GÜVEN OTOMOTİV PARÇALARI ÜRETİM SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6788600 +90 262 6588601 http://www.kanca.com.tr

122 HANİL CF OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 3496279 +90 262 3496285 http://www.hanilcf.com.tr

123 HASÇELİK SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 4444140 +90 216 5930890 http://www.hascelik.com

124 HAYES LEMMERZ JANTAŞ JANT SAN. VE TİC. A.Ş. Manisa +90 236 2334329 +90 236 2334330 http://www.jantas.com.tr

125 HEKİMOĞLU DÖKÜM SAN. NAK. VE TİC. A.Ş. Trabzon +90 462 3255042 +90 462 3255044 http://www.karceliktas.com.tr

126 HEMA ENDÜSTRİ A.Ş. Tekirdağ +90 282 7581040 +90 282 7581071 http://www.hemaendustri.com

127 HIZLANLAR OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6536140 +90 262 6536141 http://www.hizlanlar.com

128 HİPAK HİDROLİK MAKİNE SAN. A.Ş. İstanbul +90 212 5496901 +90 212 5496907 http://www.hipak.com.tr

129 HP PELZER PİMSA OTOMOTİV A.Ş. Kocaeli +90 262 6489300 +90 262 6589140 http://www.pelzerpimsa.com.tr

130 ISE OTOMOTİV GELİŞTİRME SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Aksaray +90 382 2159450 +90 382 2159459 http://www.ise-automotive.com

131 ISILSAN MAKİNA SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Sakarya +90 264 2767670 +90 264 2758794 http://www.isilsan.net

132 ISTAŞ İZMİR ISIL İŞLEM SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 8770300 +90 232 8770301 http://www.istasas.com.tr

133 İLERİ MEKANİK MAKİNA KALIP İMALAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 4138206 +90 216 4138210 http://www.ilerigroup.com

134 İNCİ AKÜ SAN. VE TİC. A.Ş. Manisa +90 236 2332510 +90 236 2332513 http://www.inciaku.com

135 İNELLİ PLASTİK TEKSTİL OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 3767500 +90 232 3767113 http://www.inelli.com.tr

97Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Firma Adı Şehir Telefon Faks Ana Sayfa

136 infoTRON ELEKTRİK VE BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ ÜRETİM VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 6510955 +90 216 6510954 http://www.infotron.com.tr

137 İS-KA İSTANBUL KABLO SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 6136655 +90 212 5763697 http://www.iska.com.tr

138 KALE BALATA OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7440386 +90 262 7440389 http://www.kalebalata.com

139 KALE OTO RADYATÖR SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7441852 +90 262 7441275 http://www.kaleoto.com.tr

140 KALIPYANSAN STANDART KALIP ELEMANLARI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 3781212 +90 216 3782780 http://www.kalipyansan.com

141 KANCA EL ALETLERİ DÖVME ÇELİK VE MAK. SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6788600 +90 262 6788601 http://www.kanca.com.tr

142 KARAT GÜÇ SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6776200 +90 262 6776248 http://www.deltaguc.com

143 KARDEŞ ELEKTRİK SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 6249204 +90 212 6243392 http://www.kardeselektrik.com.tr

144 KAYNAK TEKNİĞİ SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6797800 +90 262 6797700 http://www.askaynak.com.tr

145 KERİM ÇELİK MAMULLERİ İMALAT VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 5813000 +90 216 5813045 http://www.kerimcelik.com

146 KFI KARTAL FCMP OTOMOTİV SAN. TİC. A.Ş. Manisa +90 236 3131251 +90 236 3131651 http://www.kfi.com.tr

147 KONEKS PİSTON GÖMLEK İMALAT SAN. TİC. A.Ş. Konya +90 332 2390800 +90 332 2390615 http://koneks.com.tr

148 KORMAS ELEKTRİKLİ MOTOR SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 6601011 +90 216 6601044 http://www.kormas.com

149 KORMETAL SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 6946000 +90 212 5095508 http://www.kormetal.com

150 KROS OTOMOTİV SAN. TİC. A.Ş. Kütahya +90 274 2662500 +90 274 2662469 http:///krosotomotiv.com.tr

151 KTC KALİBRE BORU KESME SAN. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 3166600 +90 262 3350792 http://www.kalibreboru.com.tr

152 LASPAR KAUÇUK YEDEK PARÇA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Bursa +90 224 2806900 +90 224 4842597 http://www.las-par.com

153 LUCAS ELEKTRİK SAN. VE TİC. A.Ş. Sakarya +90 264 2768750 +90 264 2752891 http://www.lucaselektrik.com

154 MAGNA OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Kocaeli +90 262 3156875 +90 2623156879 http://www.magna.com

155 MAHLE FİLTRE SİSTEMLERİ A.Ş. Kocaeli +90 262 7515301 +90 262 7515310 http://www.mahle.com

156 MAHLE MOPİSAN YEDEK PARÇA SAN. TİC. A.Ş. İzmir +90 232 2518694 +90 232 2518695

157 MAJOR SKT OTO DONANIM A.Ş. Bursa +90 224 2805400 +90 224 2805444 http://www.majorskt.com

158 MAKERSAN MAKİNA OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 7512505 +90 262 7513580 http://www.makersan.com

159 MAKO ELEKTRİK SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2195600 +90 224 2195681 http://www.mako.com.tr

160 MAKTEL MAKİNE VE TEL SAN. A.Ş. İstanbul +90 216 5614580 +90 216 3118388 http://www.maktel.com.tr

161 MAPA CİVATA SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580700 +90 262 6580690 http://www.mapaclutch.com

162 MA-PA FREN SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580700 +90 262 6580690 http://www.mapaclutch.com

163 MA-PA MAKİNA PARÇALARI ENDÜSTRİSİ A.Ş. Kocaeli +90 262 6580700 +90 262 6580690 http://www.mapaclutch.com

164 MARTUR SÜNGER VE KOLTUK A.Ş. İstanbul +90 212 3460585 +90 212 3460576 http://www.martur.com.tr

165 MATAY OTOMOTİV YAN SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 4833550 +90 224 4833564 http://www.matay.com.tr

166 MAYSAN MANDO OTOMOTİV PARÇALARI SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2431350 +90 224 2435902 http://www.maysanmando.com

167 MEBANT İZOLASYON VE BANT SAN. LTD. ŞTİ. İzmir +90 232 4336071 +90 232 4572073 http://www.mebant.com.tr

168 MECAPLAST OTOMOTİV ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580478 +90 262 6580487 http://www.mecaplastgroup.com

169 MEKRA LANG OTOMOTİV YAN SANAYİ A.Ş. Ankara +90 312 6401216 +90 312 6401225 http://mekra-turkey.com

170 MESA MAKİNA DÖKÜM GIDA SAN. TİC. A.Ş. Konya +90 332 2391872 +90 332 2391876 http://www.mesamakina.com.tr

171 MURAT TİC. KABLO SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6796700 +90 262 6580210 http://www.muratticaret.com

172 MUTLU AKÜ VE MALZ. SAN. A.Ş. İstanbul +90 216 3041590 +90 216 3041869 http://www.mutlu.com.tr

173 MUTLU PLASTİK VE AMBALAJ SAN. A.Ş. İstanbul +90 212 5504582 +90 212 6513039 http://www.mutluplastik.com.tr

174 NEŞE PLASTİK TİC. VE SAN. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6581090 +90 262 6581096 http://www.neseplastik.com

175 NET CİVATA VE VİDA SAN. A.Ş. İstanbul +90 212 6989170 +90 212 6989178 http://www.netcivata.com

176 NORM CİVATA SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 3767610 +90 232 3767613 http://www.normcivata.com

177 NSK SINAİ MAMÜLLER İMALAT VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 6761219 +90 224 6621240 http://www.nskgroup.com.tr

178 NURSAN ELEKTRİK DONANIM SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 8559300 +90 212 8559304 http://www.nursanelektrik.com

179 NURSAN OTOMOTİV KABLO SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 8559300 +90 212 8559304 http://www.nursanotomotiv.com

180 OLGUNÇELİK SAN. VE TİC. A.Ş. Manisa +90 236 2330444 +90 236 2331305 http://www.olguncelik.com.tr

181 OLİMPİA OTO CAMLARI SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6463878 +90 262 6463882 http://www.olimpia.com.tr

182 OMTAŞ OTOMOTİV TRANSMİSYON AKSAMI SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6555544 +90 262 6555401 http://www.omtas.com.tr

183 OPAŞ OTOMOTİV PLATİNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 6429050 +90 212 5579097 http://www.opasauto.com

184 OPSAN ORİJİNAL SAC PARÇA SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 7514105 +90 262 7514125 http://www.opsan.com.tr

185 ORSAN TİCARİ ARAÇ SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. Tekirdağ +90 282 6818400 +90 282 6818414 http://www.orsantr.com

186 ORSAN YEDEK PARÇA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Tekirdağ +90 282 6818400 +90 282 6818414 http://www.orsantr.com

187 ORTADOĞU RULMAN SAN. VE TİC. A.Ş. Ankara +90 312 2898900 +90 312 2846253 http://www.ors.com.tr

188 OTOPARSAN OTOMOTİV PARÇA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 212 8580143 +90 212 8580146 http://www.otoparsan.com

189 ÖNAYSAN METAL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 5282600 +90 216 4204889 http://www.onaysan.com.tr

190 ÖZEN PRES MAKİNA VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6581200 +90 262 6581209 http://www.ozenpres.com

191 ÖZGÜR ENSTELASYON ELEKTRİK KABLO ELEMANLARI İNŞ. TUR. SAN. V Manisa +90 236 2130801 +90 236 2130748 http://www.ozgurkablo.com

192 ÖZKAR OTOMOTİV PARÇALARI İMALAT SAN. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580338 +90 262 6580340 http://www.ozkarotomotiv.com

193 ÖZLER PLASTİK SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 4566666 +90 212 4566697 http://www.ozlerplastik.com

194 PAKSAN MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 5505700 +90 212 5505528 http://www.paksan.com.tr

195 PARSAN MAKİNA PARÇALARI SAN. A.Ş. İstanbul +90 216 4931266 +90 216 4931280 http://www.parsan.com

196 PİMSA ADLER OTOMOTİV A.Ş. Kocaeli +90 262 6582778 +90 262 6582786 http://www.pimsaadler.com.tr

197 PİMSA POLİÜRETAN İMALAT SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3641080 +90 216 3641117 http://www.pimsa.com.tr

198 PUNTAŞ MAKİNA VE YEDEK PARÇA SAN. İstanbul +90 212 8750403 +90 212 8750460 http://www.puntasmakina.com

199 RİETER ERKURT OTOMOTİV YAN SAN VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 4832729 +90 224 4832727

200 RÖZMAŞ ÇELİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Kocaeli +90 262 7510826 +90 262 7511314 http://www.rcstr.com

201 RÖZMAŞ METAL SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6771000 +90 262 6771009 http://www.rcstr.com

202 SA-BA ENDÜSTRİYEL ÜRÜNLER İML. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 5931955 +90 216 5931440 http://www.sa-ba.com.tr

203 SADIK OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 2785811 +90 212 3245356 http://www.sadikotomotiv.com

TAYSAD ÜYELERİ

98

TAYSAD MEMBERS

Kasım November - Aralık December 2009 www.taysad.org.tr

Firma Adı Şehir Telefon Faks Ana Sayfa

204 SANGO OTOMOTİV ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6796100 +90 262 6796161 http://www.sango-sti.com

205 SANİFOAM SÜNGER SAN. VE TİC. A.Ş. Tekirdağ +90 282 7252725 +90 282 7252716 http://www.sanifoam.com.tr

206 SAN-PAR KALIPÇILIK PARÇA İMALATI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 3072400 +90 216 3075015 http://

207 SARIGÖZOĞLU HİDROLİK MAKİNA VE KALIP SAN. TİC. A.Ş. İzmir +90 236 2337050 +90 236 2337047 http://www.sarigozoglu.com.tr

208 SEKİSO OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580539 +90 262 6580540 http://www.sekiso.com.tr

209 SEL METAL OTOMOTİV VE MAKİNA İMALAT SANAYİ Kocaeli +90 262 7511315 +90 262 7512228 http://www.selmetal.com

210 SENTEZ OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İzmir +90 232 4359410 +90 232 4359497 http://www.sentezotomotiv.com

211 SERVET MADENİ EŞYA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 212 7361886 +90 212 7361891 http://www.servetmadeni.com

212 SIGARTH METAL İŞLEME SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6582601 +90 262 6582605 http://www.sigarth.com

213 SIZMAZ CONTA SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 2192113 +90 212 4854146 http://

214 SİKA YAPI KİMYASALLARI A.Ş. İstanbul +90 216 5810600 +90 216 5810699 http://www.sika.com

215 SİSAN SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6582680 +90 262 6582699 http://www.sisansanayi.com

216 SİSMAK OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 3280255 +90 232 3280262 http://www.sismak.com

217 SİSTEM TEKNİK END. ELEK. SİSTEMLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İstanbul +90 216 4208624 +90 216 4202322 http://www.sistemteknik.com

218 SKT YEDEK PARÇA MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2434100 +90 224 2431424 http://www.skt.com.tr

219 SOM CİVATA SOMUN SAN. VE TİC. A.Ş. Ankara +90 312 2671467 +90 312 2671068 http://www.somas.com.tr

220 STANDARD PROFİL OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 3133100 +90 212 2321936 http://www.standardprofil.com

221 STANDART YAY SAN. KOLL. ŞTİ. İstanbul +90 212 5495986 +90 212 5495990 http://www.standardyay.com

222 SUPAR SUPAP VE PARÇA SAN. TİC. A.Ş. Konya +90 332 2482394 +90 332 2487521 http://www.supar.com

223 SUPSAN MOTOR SUPAPLARI SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 3363200 +90 212 5927268 http://www.supsan.com.tr

224 SÜPERPAR OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 8770212 +90 232 8770217 http://www.superpar.com

225 ŞAHİN MOTOR YATAKLARI SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6533361 +90 262 6533101 http://www.sahin.com.tr

226 ŞESAN YEDEK PARÇA SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580035 +90 262 6580312 http://www.sesan-semak.com

227 TAKOSAN OTOMOBİL GÖSTERGELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 5541525 +90 212 6425297 http://www.takosan.com.tr

228 TANATAR KALIP PRES İŞLERİ SANAYİ VE TİCARET LTD ŞTİ. Eskişehir +90 222 2360970 +90 222 2360969 http://www.tanatarkalip.com.tr

229 TAYSAN OTO YAN SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2433516 +90 224 2433515 http://www.erkurtholding.com

230 TEFAŞ KİMYASAL VE SERAMİK KAPLAMA SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580220 +90 262 6588202 http://www.tefas.com.tr

231 TEKERSAN JANT SAN. A.Ş. İstanbul +90 216 4745715 +90 216 4745697 http://www.tekersan.com.tr

232 TEKİŞ TEKNİK EROZYON KALIP SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6580404 +90 262 6580413 http://www.tekiskalip.com.tr

233 TEKLAS KAUÇUK SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6484400 +90 262 6417963 http://www.teklas.com.tr

234 TEKNOFOAM İZOLASYON SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 5170956 +90 216 5170957 http://www.teknofoam.com

235 TELFORM KELEPÇE VE YAY SAN. TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3933585 +90 216 3932612 http://www.telform.com.tr

236 TEMEL CONTA SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 4835409 +90 232 4259269 http://www.temelconta.com.tr

237 THYSSENKRUPP OTOMOTİV PARÇALARI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6582607 +90 262 6447528 http://www.thyssenkrupp.com

238 TI OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Bursa +90 224 4110110 +90 224 4110111 http://www.tiautomotive.com

239 TI OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. / GEBZE Kocaeli +90 262 6784800 +90 262 6784890 http://www.tiautomotive.com

240 TIR-SAN TREYLER SAN. VE TİC. NAKLİYAT A.Ş. İstanbul +90 216 5640200 +90 216 3118097 http://www.tirsan.com

241 TİRSAN KARDAN A.Ş. İzmir +90 232 4636161 +90 232 4225332 http://www.tirsankardan.com.tr

242 TKG OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2807900 +90 224 4823934 http://www.tkg.com.tr

243 TOKSAN YEDEK PARÇA İMALAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Bursa +90 224 4111950 +90 224 4111959 http://www.toksanotomotiv.com

244 TOYOTA TSUSHO EUROPE S.A. - İSTANBUL ŞUBESİ Kocaeli +90 262 6588400 +90 262 6580284 http://www.toyota-tsusho.com

245 TOYOTETSU OTOMOTİV PARÇ. ÜRETİM VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6588710 +90 262 6588717 http://www.toyetsu.com.tr

246 TOZMETAL TİC. VE SAN. A.Ş. İstanbul +90 212 8805660 +90 212 8806147 http://www.tozmetal.com

247 TRAKYA CAM SAN. A.Ş. İstanbul +90 212 3503366 +90 212 3504366 http://www.sisecam.com

248 TRİGO ÇÖZÜM SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 2874093 +90 212 2874094 http://www.trigo-sas.com.tr

249 TUĞBAY OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Ankara +90 312 4409700 +90 312 4387667 http://www.adogan.com

250 UÇAR METAL MAKİNE OTOMOTİV PARÇA SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6556018 +90 262 6555915 http://www.ucar.com.tr

251 ULUS METAL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kocaeli +90 262 6771021 +90 262 6771025 http://www.ulusmetal.com.tr

252 USO OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3641090 +90 216 3646547 http://www.uso.gen.tr

253 UZEL OTOMOTİV SİSTEMLERİ A.Ş. Kocaeli +90 262 6787000 +90 262 6589193 http://www.uzelautomotive.com

254 ÜNKAL OTOMOTİV SAN. VE DIŞ TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 4870086 +90 216 4873178 http://www.unkal.com.tr

255 ÜNÜVAR ELEKTRONİK SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 4205000 +90 216 4156507 http://www.unuvar.com

256 VALEO OTOMOTİV SİSTEMLERİ END. A.Ş. Bursa +90 224 2700400 +90 224 2610055 http://www.valeo.com

257 VAN PRES DÖKÜM KROMAJ SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2431458 +90 224 2431460 http://www.vanpres.com.tr

258 VOLAN DİŞLİ SAN. VE TİC. A.Ş. Tekirdağ +90 282 7461213 +90 282 7461217 http://www.volandisli.com

259 YAYSAN TEKNİK YAY SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2434200 +90 224 2431532 http://www.yaysanteknik.com.tr

260 YAZAKİ OTOMOTİV YAN SAN. VE TİC. A.Ş. Bursa +90 224 2701000 +90 224 5248999 http://www.yazaki-europe.com

261 YEMENİCİ OTOMOTİV VE PARÇALARI SAN. VE TİC. A.Ş. Kocaeli +90 262 6432122 +90 262 6412836 http://www.yemenici.com

262 YENMAK MOTOR GÖMLEK SAN. VE TİC. A.Ş. Konya +90 332 2489276 +90 332 2484855 http://www.yenmak.com.tr

263 YILDIZ KALIP SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 212 7711515 +90 212 7712898 http://www.yildizkalip.com

264 YİĞİT AKÜ MALZEMELERİ NAKLİYAT SAN. VE TİC. A.Ş. Ankara +90 312 2670280 +90 312 2670861 http://www.yigitbattery.com

265 YOĞURTÇUOĞLU KAUÇUK PARÇA SANAYİ Bursa +90 224 4823002 +90 224 4823001 http://www.omrubber.com

266 ZATEL PRES DÖKÜM SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 3951302 +90 216 3950112 http://www.zatel.com.tr

267 ZF LEMFÖRDER AKS MODÜLLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. İzmir +90 232 3981307 +90 232 3981391 http://www.zf.com

268 ZF TÜRK SAN. VE TİC. A.Ş. İstanbul +90 216 5920750 +90 212 5920764 http://www.zf-group.de


Recommended