▲
4
Harmonie
Vroeger was het gezicht van god
geschapen. Nu is het gezicht een
kunstwerk geworden, dat zich
kunstelijk laat veranderen. De
plastisch - cosmetische chirurgie,
de orthodontie en de estheti-
sche tandheelkunde beloven een
nieuw gezicht met meer schoon-
heid op bestelling.
De modewereld en cosmetica-
industrie spelen hier gretig op in.
In de leeftijdsgroep van 15- tot
40-jarigen is de esthetische
motivatie het hoogst. In deze
leeftijdscathegorie wordt een
attractief gezicht geassocieerd
met succes, prestige en een snel-
ler sociaal contakt.
Op zoek naar gezichtsharmonie
Geschiedenis van het gezichtsprofiel. Ontwikkeling van een contemporaine methode gemeten om het onderste gezichtsprofiel
te classificeren in functie van het huidige 'Schoonheidstype'
Dr. med. dent. Tom Verhofstadt
Sinds mensenheugnis willen mensen hun lichaam en in het bijzonder hun gezicht 'verschonen'. Doel
van iedere behandeling is het uiterlijke beeld beter tot uiting te brengen om opgemerkt te worden.
Doel van dit artikel is het zoeken
naar methoden die vroeger en nu
werden aangewend om het late-
rale gezichtsprofiel te onderzoe-
ken, te meten en te vergelijken.
Een 'mooi' gezicht ontstaat
meestal door een samenwerking
van alle gezichtspartijen. Ieder
deel van het gezicht, de ogen,
de mond, de lippen, de neus, de
wangen, de oren en de gezichts-
proporties beïnvloeden op
subtiele wijze het totale gezicht
als beeld. Zelfs kleine verande-
ringen van delen en proporties
van het gezicht kunnen een vol-
ledig andere gezichtsuitdrukking
teweegbrengen.
Vooral vrouwen zijn aan gezicht-
sesthetiek geïnteresseerd. De
mond en vooral de lippen zijn
vermoedelijk het meest erotische
orgaan van het gezicht.
6
Afb. 1: Gezichtsprofiel Anno 1489, Leonardo Da Vinci.
Afb. 2: Gezichtsprofiel Anno 1528, Albrecht Dürer.
Afb. 3: Gezichtsprofiel Anno 1608, Jehan Cousin.
▲
Aan de hand van fotomateriaal
van hollywoodsterren en sterre-
tjes, modellen en topmodellen,
wordt bepaald wat de westerse
media als esthetisch en harmo-
nisch beoordelen. Verder wordt
een contemporaine methode
ontwikkeld, die zou kunnen
dienen voor toekomstige profiel-
analyses.
Geschiedenis
Omstreeks 1489 onderzochte
Leonardo Da Vinci (1452-1519)
reeds gezichtsprofielen1 (afb. 1).
Ook Albrecht Dürer (Nürnberg
1471-1528) stelde een analyse
voor die de gezichtsharmonie
beoordeelde. Het gezicht werd in
Quadranten onderverdeeld2 wat
reeds jaren door kunstschilders
werd toegepast (afb. 2).
In deze eeuw werd het gezicht
in proporties onderverdeeld wat
ook tot uiting komt in het boek
Livre de Pourtraiture uit 1608 van
Jehan Cousin (afb. 3).
Later kwam men op het idee om
patiëntenresultaten te documen-
teren en eventueel te vergelijken.
Eén van de eerste tandheel-
kundigen die deze methode
ontwikkelde was Paul Wilhelm
Simon (1883-1957) in 1919. Zijn
ideeën haalde hij van Alphonse
Bertillon (1853-1914), een franse
politie-officier, die het vakgebied
Antropometrie creëerde voor de
criminalistiek en van de Neder-
landse lector J.A.W. van Loon.
Van Loon stelde zijn Gnathostat-
methode voor. De reconstructie
van de anatomische verhoudin-
7Oktober 2012
Afb. 4: Bertillonage kaart.
Afb. 5: Classificatie van het ideale rechte gezichtsprofiel naar A.M. Schwarz.
▲
gen van de tandboog tov. de
gezichtsschedel. Later bekend
geworden als 'Photostatik Ana-
lyse'. Het was de verdienste van
Simon de complexe methode
van J.A.W. van Loon (1876-1940)
te vereenvoudigen om een foto-
status op te stellen, waarbij het
patiëntenhoofd gericht moest
worden naar gedefinieërde sche-
delvlakken (afb. 4).
In 1955 stelde Stoner3 zijn studie
voor, waarbij hij het nut ver-
klaarde van profielveranderin-
gen na orthodontische therapie
en in 1958 ontwikkelde A.M:
Schwarz de Foto-Stat-Analyse,
die een aanvulling vormde op
de studies van Bertillon, van
Loon en Simon. Hij stelde 9
verschillende sagittale gezichts-
profielen voor die hij classifi-
ceerde in 3 categorieën, een
doorsneeprofiel, een voor- en
achtergezicht (afb. 5).
Later werden nog andere lip-,
mond-, en gezichtsprofielanaly-
ses ontwikkeld om het gezichts-
profiel te beoordelen. Onder
andere de profielconvexiteit
naar Subtelny, de nulmeridiaan
en kinprominentie naar Gon-
zalez-Ulloa, het esthetisch vlak
van Steiner, de profielanalyses
van Holdaway, respectievelijk
Legan en Burstone, de lipana-
lyses van Holdaway, respectie-
velijk Korkhaus, de esthetieklijn
(E-lijn) van Ricketts.
CMD
8
Afb. 6: Ballack duitse voetbal ex-nationaalspeler met bimaxillaire protrusie. ©Reuters.
▲
De visuele en metrische analyse
van de gezichtsfotografie is van-
daag naast de cephalometrische
en modelanalyse een deel van
het orthodontisch behandel-
plan geworden4. Het hoofd,
de tanden en de gezichtsvorm
(bot en weke delen) worden
geanalyseerd. Het weke delen
profiel (WD) (recht, conkaaf en
convex) en de mondregio (lip-
positie) kunnen objectief geana-
lyseerd worden. De harmonie
en dysharmonie van het gezicht
wordt door sagittale en verticale
metingen aan laterale profielfo-
to's geanalysierd5. Ook imaging
kan het weke delen profiel na
orthodontische en chirurgische
therapie voorspellen.
De vaste orthodontie (met brac-
kets en bogen) heeft invloed op
het ondergezicht in de mond- en
kinregio. Vooral de inclinatie van
onder- en bovenfront en extrac-
tietherapieën hebben invloed op
het weke delen profiel.
Functionele orthodontische
apparatuur en kaakchirurgie
hebben eerder invloed op het
middengezicht.
Omdat esthetiek een zeer dyna-
misch gegeven is, mede door
persoonlijk smaak, media en
regionale cultuur, moeten we
vaststellen dat, in de huidige
historische periode, er niet
meer één ideaal 'schoonheids-
type', maar verschillende ideale
De onderste weke delen gezichtsprofielanalyse
Radiologische cephalometrische
opnames leveren metingen op
die door hun reproduceerbaar-
heid de faciale veranderingen
van de weke delen beter kunnen
vergelijken en geven objectievere
resultaten dan het klinisch onder-
zoek aan de hand van fotografie.
Een fotoanalyse van het gezicht
kan daarom geen röntgencepha-
lometrische analyse vervangen,
enkel zinvol toevoegen6.
Hierdoor ontstaat natuurlijk
twijfel van enkele auteurs over
de zin van fotoprofielanalyses9,
10. Maar in vele cases bestaat
er in de variabele dikte van de
weke delen, het neusprofiel en
de verhoudingen tussen dentale
en skelettale parameters ener-
zijds en het weke delen profiel
(WD) anderzijds, oneensgezind-
heid tussen cephalometrische
data en faciale analyse. Een
eugnathe patiënt kan een 'niet
harmonisch' weke delen (WD)
profiel uitwijzen7. Een dysgnathe
patiënt kan ook een 'harmo-
nisch' profiel vertonen8. Verder
heeft niet iedere tandarts een
radiologisch cephalometrisch
toestel in zijn praktijk en zal hij
visueel of fotografisch een diag-
nose en oordeel moeten vormen
om zijn patiënten door te ver-
wijzen.
9Oktober 2012
▲
types bestaan. De harmo-
nie van het gezicht en de
variabiliteit van gezich-
ten gepromoot door de
'Fashionata' in de huidige
tijd is een expressie van
niet-verbale boodschap-
pen. Deze beelden, die
weliswaar enkel visueel
zijn, zijn de beste literatuur
voor ons als practici.
Toch houden veel weten-
schappers vast aan hun
ideaal recht gezichtsprofiel.
Maar onder invloed van de
media via film, reclame en
foto's zal de academische
classificatie verdwijnen en
moeten we op zoek gaan
naar een nieuwe of verbe-
terde indeling van gezichts-
profielen.
Bijvoorbeeld een noord-
europees gezicht met een
bimaxillaire protrusie wordt
vandaag door meer practici
en 'fashionata' aanzien als
mooi en harmonisch. Dit
beeld komt tot stand waar-
door het onderste faciale
derde vóór een denkbeel-
dige loodrechte lijn van
het WD Nasion op de WD
Frankfurter horizontale lijn
ligt (afb. 6).
Tel : + 32 3 755 76 66Fax : + 32 3 755 76 22E-mail : [email protected]
Hogenakkerhoekstraat 59150 Kruibeke • Belgiumwww.imagelevel.com
Kenmerken CBCT F40 en R100
3D Reuleaux
Panoramic image layer adjustment
Meerdere Fields of View
Opnames met zeer hoge resolutie
Functie dosis vermindering (D.R.)
Makkelijke 3D Positionering
Directe koppeling met Implant Planning
softwares
OPG en CBCT opnames met één
ingebouwde cassette
Optionele Ceph (RSP) opnames
Automatische dosering (kV en mA)
Geleverd met een krachtige PC
3 jaar waarborg
Verlaagde prijs!
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Morita Veraviewepocs 3D F40 en R100
De vorm van het 3D volume is met de
Veraviewepocs 3D R100 gewijzigd. Het
gepatenteerd 3D Reuleaux Full Arch
FOV (field of view) levert deze unieke
vorm voor een groter bereik met minder
stralingsbelasting. Met 6 verschillende
FOV’s en met Morita’s gerenommeerde
beeldkwaliteit kan u met de Veraviewe-
pocs 3D R100 een brede waaier aan
dentale onderzoeken verrichten, alsook
implant planning.
Blauwe lijn illustreertde nieuwe FOV
ChirurgieEndodontieImplantologie
Vernieuwing in X-ray Diagnose!
Dentex201218-19-20/10/2012
Stand 1301
Dentisnews advertentie Imagelevel sept NL.indd 1 8/21/2012 3:54:45 PM
11Oktober 2012
Tab. 1: Profielanalyse: Weke delen punten.
Afb. 7: Weke Delen Cephalometrische punt.
▲
Weke Delen Cephalometrie
(Afb. 7)
Profielanalyse (zie tabel 1)
Weke Delen Profielanalyse naar A.M. Schwarz
Deze publicatie is gebaseerd op
de practische intuïtie van A.M.
Schwarz om het WK gezichts-
profiel te classificeren. Het
kaakprofielveld (KPV) wordt
Weke Delen Cephalometrische Punten
Afk. Betekenis Beschrijving
FH Frankfurter horizontale P - Orm
P Porion molle WD Pogonium (hoogste punt van de gehoorgang)
Orm Orbitale molle Een lidspleet onder het oog gelokaliseerd
Ap Apex nasi
Am A mollis Diepste inkeping tussen Sn en UpL (Supralabiaalsulcus)
Bm B mollis Diepste inkeping tussen LoL en Pom (Supramentalissulcus)
Pom Pogonion molle De meest anterior gelegen punt van de WD kincontour
Sn SubnasaleDorsaal einde van de Columella. Overgang tussen bovenlip en neustussenschot
UpL Upper Lip Meest voorste punt van de bovenlip
LoL Lower Lip Meest voorste punt van de onderlip
Nm Nasion molleDiepste inkeping van de curve tussen voorhoofd en neusrug aan de neuswortel
Mem Menton molle Meest inferior gelegen punt van de WD kincontour
H Keelpunt
St Stomion Lippencontactpunt van de bovenlip (mondspleet)
St´ Stomion Lippencontactpunt van de onderlip (mondspleet)
SN Loodrechte op FH door Sn
PN Dreyfuss Loodrechte op FH door Nm
PO Simon Loodrechte op FH door Orm
KPV Schwarz Kaakprofielveld tussen PN en PO
in de orthodontische diagnos-
tiek door veel behandelaars
toegepast en aan vele univer-
siteiten onderwezen. Deze
authoritaire analyse11 van A.M.
Schwarz beschreef één 'ideaal'
faciaal type. Hij stelde een
gedetailleerde classifikatie in 9
gezichtsprofielvariaties op. Zijn
resultaten baseerde hij op de
constructie van 3 raaklijnen.
1. De H-lijn (P- Orm) van Simons
die ongeveer overeenkomt
12
Afb. 8: Greta Garbo harmonisch recht doorsneegezicht.
Afb. 9: Attractieve jonge dame met een achtergezicht, naar achter scheef profiel. Volgens Schwarz niet-harmonisch.
Afb. 11: Angelina Jolie in de film The Tourist met een doorsneegezicht naar voren scheef profiel, volgens de klassificatie van Schwarz werkt dit niet harmonisch. ©TCMG.
Afb. 10: Niet-harmonische gezichten volgens Schwarz.
▲
met de skelettale Frankfurter
Horizontale op cephalo. P ligt
boven de sterkste convexiteit
van de Tragus en Orm ligt
volgens Kahl-Nieke een lid-
spleetbreedte onder de pupil,
waarbij het oog ongedwongen
geopend is en naar voor blikt.
2. PN van Dreyfuss is de lood-
rechte op de FH door het
Nasion molle (Nm).
3. PO van Simon is de loodrechte
op de FH door het Orbitale
molle (Orm).
Schwarz realiseerde dat in vele
gezichtsprofielen een anterior-
posterior harmonie bestond
tussen het onderste faciaal derde
en de streek tussen het orbitaal
punt en het nasion. Het veld
tussen de loodrechten van PO en
PN, noemde Schwarz het kaak-
13Oktober 2012
▲
profielveld (KPV). Met behulp
van het KPV probeerde Schwarz11
de verschillende vormen van het
gezichtsprofiel te classificeren.
Afhankelijk van de ligging van
de loodrechte door subnasale
(Sn) t.o.v. PN-loodrechte maakt
Schwarz een onderscheid tussen
een voor-, doorsnee- en achter-
gezicht, het gezichtstype kon
recht of scheef zijn.
Bij het ideale doorsneegezicht
raakt het Subnasale punt (Sn)
de Nasionloodrechte (PN).
Dit is het eerste kriterium van
Schwarz en is van toepassing
bij noord-europese ethnische
types. De onderlip staat 1/3 van
het kaakprofielveld achter de PN
loodrechte, het weke delen pogo-
De klassieke KPV werkt zeer
goed bij biometrische gezichts-
typen en bij biometrische kin-
protrusie, zoals bij de Hollywood
legende Greta Garbo die een
ideaal gezichtsprofiel aanwijst
volgens de Schwarz kwalificatie
(afb. 10 - afb. 11).
Dergelijke autoritaire houding
is volgens mij een fout in de
moderne esthetische standaards
die worden gebruikt. Wanneer de
patiënt een bimaxillaire protrusie
of bimaxillaire retrusie uitwijst,
kunnen we ook een voorwaartse
of achterwaartse WD Klasse I
hebben die ook harmonisch
werkt. Deze 2 alternatieven
kunnen er in de Schwarz klas-
sificatie nooit harmonisch uit-
nium (Pom) bevindt zich in het
midden van het kaakprofielveld
en het caudaalste kinpunt (Mem)
ligt op de Orbita loodrechte (PO)
(tweede kriterium van Schwarz
voor alle rassen). Schwarz defini-
eerde dit recht doorsnee gezicht
(Biometgezicht) als het ideale
gezichtstype.
Subjectief werd het normgezicht
(Greta Garbo), het rechte voorge-
zicht en het rechte achtergezicht
(Aphrodite, Apollo) als 'schoon
of harmonisch' aanzien (afb. 8).
Als 'niet-harmonische of niet-
esthetisch gezichten' werden
scheve voor- en achtergezichten
gehouden (afb. 9).
W&H
14
Afb. 12a en 12b: Hollywoodster Katherine Heigl en topmodel Ajuma Nasenyana met bimaxillaire protrusie.
Afb. 13: Ziyi Zhang met bimaxillaire retrusie in 'Memoirs of a Gheicha'.
▲
zien. Toch zijn er veel bekende
filmsterren en topmodels die
harmonisch zijn met een bimaxil-
laire protrusie, zoals de Holly-
woodschoonheid Katherine Heigl
of topmodel Ajuma Nasenyana,
of met een bimaxillaire retrusie,
zoals bij de Chinese filmster Ziyi
Zhang.
Vandaag merken we op dat vele
topmodellen en filmsterren,
gezichtsprofielen vertonen die
geen recht profiel hebben, zoals
Schwarz het wou in zijn profiel-
classificatie voor een harmo-
nisch gezichtsprofiel. Nochtans
worden deze niet-harmonische
gezichtstypes in de wereld van
de mode gezocht.
Gezichtschirurgen, orthodon-
tisten en tandartsen verzorgen
een groot aantal noord-europese
patiënten. Daarom werd Schwarz'
opinie van profielclassificatie
snel als standaard aanvaard. Vele
bekende wetenschappers en aca-
demici verkeizen nog steeds de
verkeerde therapeutische gevol-
gen uit deze klassificatie. De kaak-
relaties die niet met een recht
profiel overeenkomen, worden in
een recht en biometrisch profiel
gecorrigeerd. Vele practici zien
een bimaxillaire pro- of retrusie
als een soort niet-ideaal com-
promis. Deze overweging die tot
onze westerse academische visie
van schoonheid behoort, kan
vandaag, dankzij de 'modewereld'
niet meer worden toegepast.
De consequentie die daaruit
vloeit, is dat we in vele gevallen
eerst het faciale type moeten
onderzoeken dat bij de patiënt
hoort. Daarna kunnen we de dys-
gnathie corrigeren aan hand van
zijn of haar natuurlijk faciaal type
en niet naar onze academische
normen. Indien nodig, zullen we
genoodzaakt zijn om bij som-
mige patiënten, een bimaxillaire
pro- of retrusie te creëren. Dit
kan bij sommige skelettale Klasse
II en III voorkomen, met een
andere dentale klasse afwijking,
die als mooi worden aanzien
door de media en fashionata.
Hier kunnen we niet altijd stre-
ven naar een faciale klasse I.
Wanneer het mogelijk is, moet
ieder behandelingsplan indivi-
dueel worden aangepast aan het
gezichtstype van de patiënt en
zullen we ons oordeel in het stre-
ven naar een Klasse I als ideaal
profiel moeten wijzigen.
Contemporaine Klassificatie
Wanneer we de omstandighe-
den nagaan waarin Schwarz
zijn onderzoeken deed, moeten
we vaststellen dat 70% van
de onderzochte personen in
Duitsland dezelfde ethnische
achtergrond hadden, waarrond
Schwarz zijn ideaal profiel ont-
wierp. Deze ethnische groep
vertoont de eigenschap dat de
15Oktober 2012
Afb. 14: Biretrusief profiel van een Europees topmodel in een reclamefoto. ©Reclame Swarowski.
▲
loodrechte tov de FH door N en
SN meestal samenvallen. Deze
methode zal bij Centraal- en
Noord-Europese en Noord-Ame-
rikaanse profielen relatief goed
werken, maar het percentage in
andere ethnische profielgroepen,
zoals Aziatische en Afrikaanse
profielen, zal veel lager liggen
(afb. 12b en afb. 13).
Zoals voordien reeds aangehaald
is de methode van Schwarz om
het onderste gezichtsprofiel te
klassificeren zeer bruikbaar in
monopro- of monoretrusie van
maxilla of mandibula. Maar de
classificatie stoot op haar gren-
zen bij bimaxillaire pro- en retru-
sie.
Verder beschreef Schwarz maar 1
ideaal gezichtstype. Aan de hand
van bovenstaande voorbeel-
den (afb. 6, 12a, 12b, 13) en de
onderstaande reclamefoto (afb.
14) is dergelijke houding in de
huidige tijd niet meer mogelijk.
Vele Noord-Europese en Noord-
Amerikaanse topmodels en
filmschoonheden vertonen een
bimaxillaire pro- of retrusie of
voldoen niet meer aan het ideale
gezichtstype van Schwarz.
Methode
De nieuwe methode wordt afge-
leid uit gezichtsprofielen wat
de 'media' en 'fashionata' als
'mooi gezicht' aan de bevolking
willen voorstellen en bestaat uit
2 delen. Daardoor kan een groter
deel van ethnische gezichtspro-
fielen geclassificeerd worden.
1. Transpositie van het KPV van Schwarz en zoeken naar het nieuwe ideale onderste ge-zichtsprofiel
Het kaakvlak tussen PN en
OM en de sagittale afstand
Sn-Pom is soms niet betrouw-
baar. Zowel in de oude als in de
huidige methode. De oorzaak
is te vinden in de variabiliteit
van de verschillende ethnische
'looks'. Niettegenstaande is de
getransponeerde methode meer
bruikbaar in de visuele evaluatie
van de deviaties dan de faciale
standaards naar Schwarz. Wan-
neer we het nieuwe veld ver-
schuiven en laten de anteriore
raaklijn door het Sn punt lopen.
Die gemodificeerde KPV com-
penseert de variabiliteit van vele
gezichtsprofielen. Deze methode
heeft het grote voordeel dat een
gezichtsprofiel niet meer aan 1
ideaal profiel is gekoppeld, maar
ieder profiel individueel wordt
berekend12.
Een mooi voorbeeld is de Egyp-
tische koningin Nefertiti. Zij
heerste als Grote koninklijke
vrouw aan de zijde van Achna-
ton, de farao die over Egypte
regeerde aan het begin van
het Nieuwe Rijk, van 1352 v.
Chr. tot 1338 v. Chr. De naam
Nefertiti betekent 'de mooie
vrouw is gekomen'. Een borst-
beeld van Nefertiti staat in het
'Neues Museum' in Berlijn, en
wordt vandaag bewonderd en
mooi gevonden door miljoenen
bezoekers. Subjectief mag je
aannemen dat niet alleen een
groot deel van de hedendaagse
bezoekers, maar ook een groot
deel van de Egyptische bevolking
toendertijd deze vrouw mooi
vonden. Naar alle waarschijnlijk-
Dental Link
16
Afb. 15: Nefertiti voor en na transpositie van de KPV.
Afb. 16a en 16b: Topmodel met zelfde Bm maar in afb. 16b sterker retrudeert Pom.
Afb. 16a en 16c: Topmodel met zelfde Bm maar in afb. 16c sterker protrudeert Pom.
▲
heid heeft zelfs de beeldhouwer
Tutmoses het borstbeeld hoog-
gestileerd.
Volgens de zwarte referentielij-
nen naar Schwarz heeft Nefertiti
geen harmonisch profiel, volgens
hem heeft ze een naar voor
scheef voorgezicht en dit werkt
volgens academische criteria
niet harmonisch. Transponeren
we met witte referentielijnen het
kaakprofielveld KPV naar anterior
door SN, werkt het gezicht plot-
seling volledig harmonisch en
ligt de onderkaak perfect in het
KPV (afb. 15).
Dit zal allicht overeenkomen met
wat miljoenen mensen denken,
wanneer ze het meer dan 3000
jaar oude gezichtsprofiel van
Nefertiti bewonderen in het
Berlijnse museum. Een bewijs
dat de Schwarz classificatie niet
overeenkomt met het vroege en
hedendaagse gevoel van 'har-
monie en schoonheid' bij een
groot deel van de bevolking.
Verder kunnen we stellen dat
het 'schoonheids- en harmonie-
gevoel' weinig verandert bij de
bevolking in de loop der tijden.
Natuurlijk heeft ook deze
methode haar grenzen. Bijvoor-
beeld wanneer het KPV zeer klein
is. Een foute meting veroorzaakt
dan een foute interpretatie.
2. Sagittale positie van de on-derkaak door het referentiepunt
POm te vervangen door Bm
Wanneer we naar de profielincli-
natie kijken, kunnen we het Pom
niet aanzien als een betrouwbare
parameter voor de evaluatie van
de inclinatie van het profiel en de
sagittale relatie tussen boven- en
onderkaak. Aan hand van onder-
staand voorbeeld (afb. 16a, 16b
en 16a, 16c), wil ik aantonen hoe
fout we het Pogonium kunnen
interpreteren. Het gebruik van
het Pogonium als referentiepunt
17Oktober 2012
Afb. 17: Welke therapie stelt u voor ?
▲
kan leiden tot problemen in diagnose, therapie
en prognose. Dit topmodel heeft in alle 4 afbeel-
dingen dezelfde skelettale Klasse, maar het WD
pogonium is toch verschillend12.
Besluit
Verder onderzoek is nodig om de nieuwe
methode te bevestigen, waarbij onderzoekers
zich moeten aanpassen en oriënteren aan de
'mondialisering van gezichtsprofielen' en niet
omgekeerd, wat nu het geval is. Dit artikel heeft
niet de intensie om van iedere man een Brad Pitt
te maken en bij iedere vrouw Angelina Jolie te
kopiëren. Het idee heeft eerder de bedoeling het
stereotype denken te doorbreken om kost wat
kost een Klasse I gezichtsprofiel te aanvaarden
en te classificeren als het 'ideale gezichtsprofiel'.
Waarbij behandelingen, vooral bij bimaxillaire dys-
gnathien, regelmatig de mist ingaan.
Hier mogen geen foute of onnodige therapieën
worden uitgevoerd, waarbij de weke delen, tanden
en botstructuren beschadigd kunnen worden. De
integriteit van het ethnische ras en gezichtstype
moet zeker behouden blijven.
n
GC Benelux
Referentielijst op aanvraag: [email protected]