saqarTvelos bankebis asociacia
2005-2009 wlebis
saqmianobis ZiriTadi mimarTulebebis saprogramo dokumenti
Tbilisi 2008 weli
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
2005 wlis mimarTulebebi 2005 Main Tends
2
ASesavali
saqarTvelos bankebis asociaciis xuTwliani, 2005-2009 wlebis saqmianobis
strategia gansazRvravs sba-s saqmianobis im ZiriTad mimarTulebebs, romlebic
dakavSirebulia gasuli wlebis saqmianobis gagrZelebasTan, sabanko seqtoris
ganviTarebis tendenciebis erTian formatSi arsebuli problematikis kvlevis,
saeqsperto Sefasebebisa da maTi gadawyvetis gzebis ZiebasTan xuTi wlis
manZilze.
saqarTvelos bankebis asociacia miiCnevs, rom 2005-2009 wlebSi asociaciis
saqmianobis miznebi da amocanebi sabanko momsaxurebis arealis gafarToebis
xelSewyobas, sabanko seqtorSi investiciebis mozidvas, sabanko kooperaciis
ganviTarebas, sabanko usafrTxoebis gaZlierebas, axali sabanko produqtebis
danergvis stimulirebas da ekonomikis realuri seqtoris dakreditebis zrdas
unda emsaxurebodes. is garemoeba, rom 2002-2004 wlebis pirveli mravalwliani
strategiuli dokumentis Semdgomac, sabanko asociacia funqcionirebs axali
xuTwliani strategiuli dagegmvis principiT da gamodis axli iniciativebiT, rac
asociaciis ganviTarebis swor strategiaze miuTiTebs.
2005-2009 wlebis saqmianobis ZiriTadi mimarTulebebi Sedgenilia gasul
wlebSi damkvidrebuli praqtikis Sesabamisad. dokumentSi Sesuli ar aris is
amocanebi, romlebic dakavSirebulia asociaciis yoveldRiur saqmianobasTan da
erovnuli bankis mier, SemuSavebuli normatiuli aqtebis eqspertizasTan, rasac
asociacia, Tavisi mudmivmoqmedi komitetebis egidiT isedac ganaxorcielebs.
dokuments daemateba is winadadebebi da SeniSvnebi, romelic bankebs eqnebaT da
igi masSi Seva damatebiTi iniciativebis saxiT.
dokumenti, garda ZiriTadi moxsenebisa, Seicavs 2005, 2006 da 2007 wlebis
ganmavlobaSi Sesrulebul samuSaoebs, 2008 wlis samuSao gegmas da 2008 wlis
biujets. aRsaniSnavia, rom warmodgenili dokumenti, pirvelad bankebis
survilidan gamomdinare, iqneba orenovani qarTulad da inglisurad.
dokumenti 4 Tavisagan Sedgeba da warmodgenilia 75 nabeWd gverdze.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
3
sarCevi
Tavi I 2005โ2009 wlebis saqmianobis mimarTulebebi ______________ 4
Tavi II 2005 wels Sesrulebuli samuSao รรร _________________ 46
Tavi IIII 2006 wels Sesrulebuli samuSao รรร _________________ 55 Tavi IV 2007 -2008 wlebis samuSao gegma
----------------------- 65
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
4
รรร ร I
2005-2009 wlebis saqmianobis ZiriTadi mimarTulebebi
saqarTvelos bankebis asociaciis 2005-2009 wlebis saqmianobis strategia
gansazRvravs sba-s saqmianobis im ZiriTad mimarTulebebs, romlebic
dakavSirebulia 2002-2004 wlebis saqmianobis gagrZelebasTan, sabanko seqtoris
ganviTarebis tendenciebis erTian formatSi arsebuli problematikis kvlevis,
saeqsperto Sefasebebisa da maTi gadawyvetis gzebis ZiebasTan xuTi wlis
manZilze.
2007 welsac grZeldeboda sabanko asociaciaSi bankebis gawevrianeba. 2003
wels asociaciaSi ori banki โprokreditbankiโ da โinvestbankiโ, 2004 wels
Turquli โziraaT bankisโ Tbilisis filiali, 2005 wels โsaqarTvelos
agrobiznes bankisโ samarTalmemkvidre โstandart bankiโ gawevrianda, 2006 wlis
bolos ganacxadi asociaciis wevrobaze โtao bankmaโ, xolo 2007 wels โkavkasiis
ganviTarebis bankisโ Tbilisis filialma ganacxada. es procesi 2008 welsac
gagrZeldeba, sabanko momsaxurebis bazarze axali bankebis Semosvlis gamo.
niSandoblivia, rom asociaciis wevri bankebisaTvis 2008 wels sawevro gadasaxadi
TiToeuli bankisaTvis larebSi praqtikulad igive rCeba da rac
uzrunvelyofili iqneba asociaciis sami axli wevris miRebis Sedegad. britanuli
โeiCesbisiโ(HSBC) bankis, azerbaijanis saerTaSoriso bankisa da โprogresbankisโ
xelmZRvanelobisagan asociaciis wevrad gaxdomis winaswari Tanxmoba ukve
miRebulia.
es ki imas niSnavs, rom dRes asociaciis wevria saqarTveloSi moqmedi
praqtikulad yvela licenzirebuli sabanko dawesebuleba.
1. struqturuli gaZlierebis amocanebi
1.1. sainformacio mxardaWeris gafarToebul formatze gadasvla.
asociaciis struqturuli gaZlierebisaTvis 2007 wels dasrulda mis wevr
bankebTan TanamSromlobis axal formatze gadasvla, romelic 2005 wels daiwyo.
Tu 2005 wels aqcentebi mudmivmoqmedi komitetebis formirebaze iyo agebuli,
xolo bankebTan urTierToba xorcieldeboda tele-faqsuri kavSiriT da
eleqtronuli fostis meSveobiT, ukve 2006 wlis Tebervlis meore naxevridan
asociacia mis wevr bankebs sTavazobs TanamSromlobis yoveldRiuri
urTierTobis formats, romelic agebulia โyoveldRiuri dialogisโ principebze.
2008 wlis dasawyisidan igegmeba asociaciis wevri bankebis maqsimaluri
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
5
sainformacio mxardaWeris gafarToebul formatze gadasvla, rac ramdenime
mimarTulebas moicavs:
asociaciis wevri bankebis maqsimaluri sainformacio mxardaWeris
uzrunvelsayofad asociaciis oficialur internet
gverdze(WWW.abg.org.ge) 2006 wlidan gadis informaciebi sabanko
asociaciis yoveldRiur saqmianobaze da sabanko seqtorSi mimdinare
siaxleebze. sabanko asociaciis oficialuri internet
warmomadgenlobis Seqmna SesaZlebeli gaxda โevraziis fondisโ mier,
sabanko asociaciisaTvis gamoyofili teqnikuri daxmarebis grantis
farglebSi. am proeqtis mixedviT, romelic daiwyo 2005 wlis meore
naxevarSi da 2006 wlis ivnisis meore naxevarSi dasrulda internet
gverdi orenovani versiis (qarTuli-inglisuri) da progresirebad
ganaxlebadi xasiaTs atarebs. masSi Sesulia informaciebi asociaciis
saqmianobaze, mis wevr bankebze, sabanko seqtorSi mimdinare
siaxleebze, safinanso indikatorebze, sabanko kanonmdeblobaze,
saintereso statiebze da a.S.
2008-2009 wlebis amocanebis mixedviT, dagegmilia asociaciis
internet gverdebis modulebis gafarToeba. sainformacio
momsaxurebis axal modernizebul formatze gadasvla gacilebiT
saintereso iqneba bankebis klienturisTvisac, radgan gamWvirvale
informacia bankebis Sesaxeb, maT saSualebas miscems dinamikaSi
daakvirdnen saqarTvelos sabanko seqtorSi mimdinare procesebs,
miiRon sruli informacia sabanko produqtebsa da servisze.
saintereso saproeqto winadadebebis an sakanonmdeblo iniciativebis
mxardasaWerad da gasaSuqeblad asociaciis saitze 2008 wlidan
CarTuli iqneba โforumisโ reJimi, sadac pasuxi gaecema im SekiTxvebs,
romlebic sabanko seqtoris saqmianobasTan aris dakavSirebuli.
sainformacio mxardaWeris aucilebloba ganapiroba evropis sabanko
federaciaSi gawevrianebis erT-erTma mTavarma moTxovnam, romelic gulisxmobs
saqarTvelos bankebis asociaciis saqmianobis operatiul da qmediT sainformacio
mxardaWeras, romlis gavrcelebis arealic iqneba evropis globaluri
sainformacio qseli.
1.2. Sexvedrebis organizeba. 2008-2009 wlebis periodSi asociaciis direqcia
daiwyebs Sexvedrebis organizebas mis wevr bankebTan, romlis drosac bankebi
miiReben srul informacias ganvlil periodSi asociaciis mier Sesrulebul
samuSaoebze da ganxorcielebul RonisZiebebze, asociaciis uaxloes gegmebze. am
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
6
saxis TanamSromloba, romelic miRebulia warmatebuli sabanko asociaciebis
praqtikaSi, imiTac aris mizanSewonili, rom Sexvedrebze ganixileba yvela is
sakiTxi, romelic bankebs awuxebT. Sesabamisad, gaizrdeba ra informaciis
uSualod miRebisa da damuSavebis intensivoba, operatiulad iqneba dasaxuli
maTi gadaWris gzebi.
asociaciis saqmianoba da zemoT aRniSnuli amocanebis realizacia aseve
ukavSirdeba evropis sabanko federaciaSi asociaciis partniorisa da erT-erTi
lobistis germaniis Semnaxveli bankebis asociaciis rekomendaciebs. am
rekomendaciebis Tanaxmad, struqturuli gaZlierebis TvalsazrisiT organizacia
saWiroebs ofis โ menejeris, mrCevlis, internet-warmomadgenlobis menejeris an
momsaxure kompaniis da Tarjimnis saStato erTeulebis damatebas. asociaciis
saStato erTeulebis gazrda ukavSirdeba im amocanebis efeqturad gadawyvetas,
romlebic sabanko asociaciis mimdinare saqmianobaSi iCenen Tavs. DdRes sabanko
asociacias uxdeba sxvadasxva saxis RonisZiebebis warmarTva, maT Soris Zalze
gaxSirebulia saerTaSoriso safinanso organizaciebTan, partnior sabanko
asociaciebTan da qveyanaSi akreditirebul sxva saerTaSoriso misiebTan samuSao
xasiaTis Sexvedrebi. am saxis Sexvedrebs esaWiroeba sakmaod maRal doneze
momzadeba da organizeba. aRarafers vambobT erovnul bankTan da mTavrobis
xelmZRvanelobasTan Sexvedrebis mniSvnelobaze, saparlamento komisiebTan an
komitetebTan TanamSromlobis Taobaze. am tipis Sexvedrebis umravlesoba
asociaciis ofisSi imarTeba da saWiroebs maRal doneze organizebas, rac
asociaciis mrCevlisa da ofis โ menejeris funqciebSi iqneba Sesuli. ofis โ
menejeri agreTve uzrunvelyofs asociaciis mudmiv-moqmedi komitetebis
Sexvedrebis Catarebas da masve daekisreba am SexvedraTa Semajamebeli
dokumentebis momzadeba. internet menjeris an internet-warmomadgenlobis
momsaxure kompaniis funqciebSi Sedis saitisaTvis masalebis momzadeba da
koreqtireba. misi saqmianoba aseve iTvaliswinebs ofis-menejerTan mWidro
koordinacias saitze informaciuli modulis momzadebisa da ganaxlebisaTvis.
2007-2008 wlebis biujeti, wina wlebis msgavsad ar iTvaliswinebs Tarjimnis
Statis damatebas, bankebis nawilis azriT, mizanSewonilia Tu am funqcias ofis-
menejeri, romlis funqciasac prezidentis TanaSemwe asrulebs da internet-
warmomadgenlobis menejeri gadainawileben erTmaneTSi. Tematuri teqstebis
saTargmnelad ki gamoyenebuli iqneba dakveTis arsebuli praqtika, rasac
asociacia bolo wlebSi axorcielbda โdike interneiSnelisโ tipis
mTargmnelobiTi saxis biuroebTan.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
7
1.3. axalgazrda bankirTa klubis Camoyalibeba. sabanko asociaciis
struqturuli gaZliereba aseve dakavSirebulia axalgazrda bankirTa klubis
funqcionirebasTan. saqarTvelos bankebis asociacia Tavisi saqmianobis
prioritetad miiCnevs axalgazrda sabanko kadrebis mxardaWeras. axalgazrduli
departamentebi praqtikulad yvela evropuli tipis sabanko asociaciebis mier
aris mxrdaWerili. sabanko asociaciam gaiTvaliswina ra evropuli da
adgilobrivi gamocdileba, mizanSewonilad miiCnevs Tu 2008 wlidan
asociaciasTan funqcionirebas daiwyebs axalgazrda bankirTa klubi. axalgazrda
bankirTa klubis mxardasaWerad Seiqmneba ยซ beq ofisebis ยป tipis 3 samuSao
adgili anu asociacia uzrunvelyofs klubis mxardaWeras 3 personalis,
kompiuteruli, internet kavSirisa da tele da faqsuri kavSirebis
uzrunvelyofiT. klubis saqmianobis mizani iqneba profesiuli zrdisaTvis
alternatiuli garemos Seqmna, axalgazrda bankirTa swavlis da dasaqmebis,
sabanko sferoSi inovaciebis, produqtebis da teqnologiebis danergvis
xelSewyoba.
klubis wevrebi aqtiurad iqnebian dakavebuli sabanko saqmis, rogorc
profesiis propagandiT da urTierTobebis CamoyalibebiT sazRvargareTis msgavs
asociaciebTan - ideebis, gamocdilebis gaziarebis saSualebiT. klubis
funqcionireba moicavs sabanko asociaciis egidiT gamarTul RonisZiebebSi
aqtiur monawileobas. maT saSualeba eqnebaT uSualod miadevnon Tvali da
SesaZleblobis farglebSi monawileoba miiRon sxvadasxva saxis normatiuli
aqtebis eqspertizaSi, sabanko momsaxurebis bazris kvlevaSi da a. S. garda amisa
klubi dakavebuli iqneba seminarebis, treiningebisa da masterklasebis
mowyobiTac.
1.4. kavSiris โbankebi qvelmoqmedebisaTvisโ dafuZneba *. sabanko asociaciis
mier, registrirebuli saqvelmoqmedo organizaciis daarseba ukavSirdeba sabanko
asociaciis saqvelmoqmedo saqmianobis gaaqtiurebas.
misi Seqmnis mizania damxmareba aRmouCinos sabanko-safinanso sferoSi moRvawe
pirebs da Rvawlmosili pirebis ojaxebs. Tavis saqmianobis erT-erT prioritetad
organizaciis saqmianoba miznad isaxavs daxmarebis gawevas niWieri
axalgazrdebisaTvisMmaTi talantis gamovlenis xelSewyobiT da swavlebis
dafinansebis uzrunvelyofiT, maT Soris sazRvargareTis umaRles
saswavleblebSi an gadamzadebis centrebSi.
am tipis organizaciis Seqmna miznad aseve isaxavs daxmarebis gawevas im
fizikuri pirebisaTvis, romlebic saWiroeben socialur dacvas an adaptacias.
* kavSiri โbankebi qvelmoqmedebisaTvisโ dafuZnda 2007 wels.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
8
1.5. saqarTvelos sabanko treining centris dafuZneba**. sabanko swavlebisa
da gadamzadebis centris SeqmiT saqarTvelos sabanko asociacia praqtikulad
SeiZens wamyvani evropuli sabanko asociaciebis kidev erT umTavres funqcias -
sabanko sistemisaTvis kadrebis momzadebisa da bankebSi dasaqmebuli personalis
gadamzadebis TvalsazrisiT.
migvaCnia, rom sabanko sistemaSi dasaqmebuli personalis momzadebisa da
gadamzadebis sakiTxi erT-erT umniSvnelovanesia im sakiTxTa Soris romlebic
komerciuli bankebis konkurentunarianobis zrdas da Sesabamisad, sabanko
seqtoris mdgrad ganviTarebas ukavSirdeba.Aam amocanis realizaciisaTvis
ganviTarebuli ekonomikis qveynebSi farTod gamoiyeneba sabanko seqtorSi
dasaqmebuli personalis gadamzadebis adgilobrivi da saerTaSoriso statusis
mqone institutebi. mizanSewonilad iqna miCneuli saqarTveloSi SedarebiT mcire
evropuli qveynebis gamocdilebis gadmoReba, rac gulisxmobs am saxis treining
centris daarsebas sagranto programebis farglebSi, bankebis TanamonawileobiT.
dRes sabanko kadrebis momzadebisa da maTi serTificirebis amocanebis
gadawyveta gansakuTrebul mniSvnelobas iZens. sabanko kadrebis gadamzadebis
mniSvneloba kidev ufro izrdeba Tu mxedvelobaSi miviRebT or iseT garemoebas
rogorebicaa:
1. qarTuli komerciuli bankebis mier, samomavlo perspeqtivaSi
dasanergi finansuri momsaxurebis qselebi orientirebulia
distanciuri momsaxurebis, riskebis Sefasebisa da marTvis
finansuri analizis inteleqtualur saeqsperto modelebze, rac
sakmaod maRali kvalifikaciis sabanko personals saWiroebs.
2. saqarTvelos ekonomikis gare bazrebTan integrirebis zrdasTan da
misi gaxsnilobis xarisxis gafarToebasTan erTad, qarTuli
bankebi iZulebuli iqnebian gauZlon saerTaSoriso bazrebze
konkurenciis miRebul moTxovnebs, rac TavisTavad adeqvatur
teqnologiebsa da personals saWiroebs.
aRniSnuli programis ganxorcieleba ukavSirdeba 2006 wels dawyebuli
molaparakebis warmatebiT dasrulebas amerikis SeerTebuli Statebis
sainformacio saagentosTan(USAID), grantis misaRebad mcire da saSualo
sawarmoTa mxardaWeris programis(SME Support Project) farglebSi.
** - saqarTvelos sabanko treining centri(GBTC) dafuZnda 2007 wels., damatebiTi informacia Tqven SegiZliaT miiRoT centris veb gverdis saSualebiT:
http://www.gbtc.ge
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
9
am proeqtis mixedviT, sabanko treinig centris Seqmna 2007 wlisaTvis
iTvaliswinebda saqarTveloSi moqmedi biznes skolebis (menejmentis evropuli
skola, qarTul-amerikuli universiteti da kavkasiis universiteti)
Tanamonawileobas tenderis SerCevis gziT. am tenderSi gamarjvebulad kavkasiis
universiteti gamovlinda, romelic sabanko asociaciasTan erTad aris centris
TanadamfuZnebeli.
1.6. moklevadiani treiningebisa da masterklasebis Catareba. gaiTvaliswina
ra saqarTveloSi analogiuri xasiaTis programebis gamocdileba, saqarTvelos
erovnuli universitetis(seu) bazaze, SemuSavda moklevadiani saswavlo kursebi 7
da 10 dRemde vadiT sabanko da ekonomikuri profilis studentebisaTvis.
studentebi, romlebic sabanko profiliT swavloben, xSirad floben Zalze
zedapirul codnas sabanko sferos Teoriuli da gansakuTrebiT praqtikul
saqmianobasTan, axal sabanko produqtebTan da mTlianobaSi sabanko seqtorSi
mimdinare procesebTan dakavSirebiT.
am saxis treiningebi 2008 wlidan Catardeba dRis meore naxevarSi.
saerTaSoriso aprobirebuli praqtikis Sesabamisad, mizanSewonilia asociaciam
mWidrod iTanamSromlos bankebTan kadrebis momzadebis mimarTulebiT. 2007 wlis
bolodan sabanko asociaciasTan funqcionirebs sabanko swavlebis centri.
swavleba tardeba rogorc magistrantebisaTvis, aseve studentebisaTvis
erToblivi jgufebis formirebiT.
1.7. sagranto programebSi aqtiuri monawileobis miReba. saqarTvelos
bankebis asociacia awarmoebs molaparakebas amerikis SeerTebuli Statebis
saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mcire da saSualo biznesis mxardaWeris
proeqtidan(SME) grantis misaRebad, romelic iTvaliswinebs sakredito
oficrebis ufaso treningebis Catarebas sagranto Tanxis farglebSi, asociaciis
wevri bankebis TanamSromlebisaTvis. treningebi 2007 wels Catarda asociaciis
wevri bankebis wamyvani specialistebis mier. mniSvnelovania aseve is faqti, rom
aRniSnuli treningebi Catarda ara marto Tbilisis ofisebis
TanamSromlebisaTvis aramed quTaisSi, foTSi da baTumSi.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
10
2. TanamSromloba qveynis maregulirebel, aRmasrulebel da sakanonmdeblo
organoebTan
saqarTvelos bankebis asociaciis 2005-2009 wlebis strategia sabanko
seqtoris maregulirebel, aRmasrulebel da sakanonmdeblo organoebTan mWidro
TanamSromlobas iTvaliswinebs. saqarTvelos sabanko seqtoris mdgradi
ganviTarebisaTvis xelSewyoba uSualod ukavSirdeba saqarTvelos erovnul
bankTan, saqarTvelos parlamentTan, saqarTvelos mTavrobasTan da saerTaSoriso
safinanso institutebTan TanamSromlobis gaRrmavebas da dialogis aqtiuri
formebis danergas.
erovnul banki. Eerovnul bankTan sabanko asociaciis TanamSromlobas
gansakuTrebuli datvirTva gaaCnia im garemoebis gamo, rom igi warmoadgens
qveyanaSi sabanko sistemis mTavar maregulirebel da sazedamxedvelo instituts.
unda aRiniSnos, rom 1998 wlidan moyolebuli ganviTarda da daixvewa sabanko
asociaciis seb-Tan TanamSromlobis formebi da praqtika, rac 2005 wlidan ukve
iTvaliswinebs ormxrivi SeTavazebebis principze agebul TanamSromlobas.
urTierTobis es forma moicavs sabanko sferoSi dagrovili problemebis an
nebismieri konkretuli an sadavo sakiTxebis gadaWras urTierTkonsultaciebis
gziT. TanamSromlobis am formatze gadasvla iTvaliswinebs samuSao jgufebis
Sexvedrebs mniSvnelovani sakanonmdeblo an normatiuli aqtebis miRebamde, maTi
winaswari ganxilviTa da SeTanxmebiT.
am wlebSi sabanko asociaciis erovnul bankTan TanamSromloba moicavda
praqtikulad yvela im sakiTxs, romlebic bankebma asociaciis winaSe daayenes da
romelTa nawilic am moxsenebis sxvadasxva TavebSia warmodgenili.
saqarTvelos parlamenti. saqarTvelos bankebis asociacias 2005 wlidan
moyolebuli Zalze mWidro da saqmiani urTierToba Camouyalibda parlamentis
ekonomikuri profilis komitetebTan da upirvelesad safinanso-sabiujeto da
iuridiul komitetebTan. TanamSromloba iTvaliswinebs saparlamento
ganxilvebisas(ama Tu im kanonproeqtis samive mosmeniT miRebis periodis CaTvliT)
sabanko asociaciis komitetebisa da wevri bankebis warmomadgenlebis samuSao
jgufebSi monawileobas, maT Soris asociaciis mxridan wamoyenebuli
winadadebebisa da SeniSvnebis ganxilvas, rac saSualebas iZleva maqsimaluri
efeqtianobiT moxdes asociaciis mxridan dayenebuli sakiTxebis gaTvaliswineba.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
11
saqarTvelos bankebis asociacia 2005-2009 wlebis saqmianobis ZiriTadi
mimarTulebebis Sesabamisad, agrZelebs im sakanonmdeblo iniciativebis
mxardaWeris RonisZiebebs, romelic sabanko industriis ganviTarebas ukavSirdeba.
aRniSnuli xuTwliani saprogramo dokumentis farglebSi unda ganvixiloT
parlamentTan arsebul biznes sabWos muSaobaSi aqtiuri monawileobis miReba,
romlis wevric aris saqarTvelos bankebis asociacia.
M magaliTisaTvis 2005-2007 wlebSi saqarTvelos parlamentTan arsebul
biznes sabWos sxdomebze asociaciis prezidentis zurab gvasalias mier
warmodgenili iyo saqarTvelos sabanko sistemis optimizaciisaTvis saWiro
sakanonmdeblo cvlilebebi, romelic sagadasaxado kodeqsSi da sxva moqmed
kanonmdeblobaSi cvlilebebs saWiroebda. magaliTisaTvis, 2006 wels biznes
sabWos muSaobisas sabanko asociaciis prezidentis mier gakeTebuli iqna
moxsenebebi reformebis koordinirebis sakiTxebSi saqarTvelos saxelmwifo
ministris mier sabanko da safinanso seqtoris liberalizaciaTan dakavSirebul
sakanonmdeblo iniciativebis proeqtTan da erovnuli bankis mier parlamentSi
wardgenili sabanko kanonmdeblobaSi Sesatani cvlilebebis mizanSewonilobasTan
dakavSirebiT.
saqarTvelos mTavroba. saqarTvelos bankebis asociaciis saqarTvelos
mTavrobis ekonomikur gundTan TanamSromloba, erovnuli bankis Semdeg, sxva
aRmasrulebeli xelisuflebis institutebTan SedarebiT, aqtiur da intensiur
xasiaTs atarebda. igi upirvelesad dakavSirebuli iyo sabanko seqtorisaTvis
Zalze mniSvnelovani sakiTxebis daregulirebasTan, saqarTvelos sagadasaxado
kodeqsSi Sesatan cvlilebebTan da im instruqciebTan dakavSirebiT, romlebic
sagadasaxado organoebis mier bankebis momsaxurebaSi myofi klientebis
angariSsworebis, mimdinare da sakredito angariSebis Sesaxeb informaciis
moTxovnas exeba.
saqarTvelos bankebis asociaciis am sakiTxis irgvliv ramdenime Sexvedra
hqonda finansTa saministroSi da sagadasaxado departamentSi. aRniSnuli sakiTxi
SemdgomSi, asociaciis prezidentis werilobiTi Txovnis safuZvelze, ganxiluli
iqna finansTa ministrTan sabanko sazogadoebis Sexvedrisas, romlis drosac
asociaciis mxridan warmodgenili iqna detaluri mosazrebebebi, Tu ratom aris
aqtualuri sabanko seqtorisaTvis sagadasaxado kodeqsSi Sesatani cvlilebebi.
A2006-2007 wlebis ganmavlobaSi bankebisadmi gagzavnili iqna ramdenime
werili sabanko seqtoris mier sagadasaxado organoebisaTvis finansuri saxis
informaciebis miwodebis Taobaze, romlebic exeboda gadamxdelTa sabanko
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
12
angariSebidan informaciis miwodebas, maT Soris sainkaso davalebebiT CamoWrili
Tanxebis Sesaxeb da komerciuli bankebis klientebis sabanko angariSebis Sesaxeb.
2008-2009 wlebSi sabanko asociacias am sakiTxTan mimarTebaSi principuli
pozicia unda hqondes. safinanso saxis informaciis konfidencialurobis
mniSvneloba sabanko seqtorisaTvis ganuzomelia da SemTxveviT ar aris, rom
sabanko saidumloeba iTvleba sabanko preaqtikis erT-erT fundamentalur
sakiTxad. Sesabamisad, am sakiTxebis dauregulireblobam seriozuli ziani
SeiZleba miayenos ara mxolod sabanko sistemas, aramed mTlianad qveynis
ekonomikis mdgrad ganviTarebas.
zemoTaRniSnulidan gamomdinare, saqarTvelos bankebis asociaciam ufro
aqtiurad unda warmarTos dialogi sagadasaxado organoebTan, perioduli
Sexvedrebis organizebiT.
saerTaSoriso safinanso institutebi. รsaerTaSoriso safinanso institutebTan
TanamSromlobis gaRrmaveba asociaciis axali xuTwliani strategiis erT-erT
umTavres mimarTulebad ganixileba, gamomdinare qveynis ekonomikur da
politikur cxovrebaze am organizaciebis rolisa da mniSvnelobis Sexaxeb.
serTaSoriso safinanso institutebidan upirvelesad unda ganvixiloT
saerTaSoriso savaluto fondi da msoflio banki. am avtoritetul
saerTaSoriso organizaciebTan urTierTobis Camoyalibebuli praqtikis
Sesabamisad, TanamSromloba yovelwliuri Sexvedrebis xasiaTs atarebs, maTi
saqarTveloSi vizitebis periodSi.
saqarTvelos bankebis asociacia, qveynis wamyvan sam biznes asociaciasTan
erTad, 2006 wlidan aris gaeros saqarTvelos ofisTan daarsebuli
sakonsultacio biznes sabWos wevri. sabWos egidiT wlis ganmavlobaSi imarTeba
Sexvedrebi sxvadasxva saeqsperto jgufebTan romlebic saqarTveloSi ekonomikur
da sainvesticio garemos swavloben. A
saerTaSoriso safinanso institutebTan Sexvedrebisas, romelsac xSirad
bankebis warmomadgenlebic eswrebian, metad aqtiurad ganixileba sabanko-
safinanso seqtorSi arsebuli mdgomareoba.Aam tipis Sexvedrebi imiTac aris
niSandoblivi, rom Sexvedrebis Tematikidan da warmodgenili problematikidan
gamomdinare, ucxouri eqspertebis mier muSavdeba rekomendaciebi saqarTvelos
mTavrobisaTvis.
2008-2009 wlebSi sabanko asociaciam kidev ufro unda gazardos aqtiuri
dialogi im sakiTxebis irgvliv, romelic sabanko seqtorisaTvis aris
mniSvnelovani.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
13
3. regionalur sabanko da safinanso konferenciebSi monawilebis miReba.
2003 wlidan moyolebuli saqarTvelos bankebis asociacia monawileobs
kaspiis regionis sabanko da sainvesticio samitis (Caspian Banking&Finance Summit
2003) muSaobaSi. es aris regionis saerTaSoriso safinanso donis Sexvedra,
romelSic monawileobas iReben kaspiisa da Savi zRvis regionis saxelmwifoebis
samTavrobo delegaciebi - vice premierebis, ekonomikuri profilis ministrebisa
da centraluri bankebis prezidentebis saxiT. samiti tradiciulia da
gazafxulze imarTeba stambulSi, sastumro โhiltonSiโ.
samitis organizatorebi arian - saerTaSoriso savaWro-sagamofeno
britanuli kompania ITE Group Plc sa da misi partniri TOO Iteca . cnobisaTvis
saerTaSoriso savaWro-sagamofeno britanuli kompania ITE Group PLLC aris
msoflioSi sagamofeno da sakonferencio RonisZiebebis momwyobi umsxvilesi
kompania. igi yovelwliurad awyobs 300 - ze met gamofenasa da konferenciebs
mTeli msoflios maStabiT, emsaxureba 50,000-ze met korporatiul klienturas. es
kompania mis partnir TOO Iteca โsTan erTad axorcielebs analogiur RonisZiebebs
dsT-is, TurqeTis, aRmosavleT evropisa da aziis regionSi.
regionis samTavrobo delegaciebTan erTad, forumis aqtiur mxadamWer
organizaciebad gamodian rogorc regionis, aseve msoflioSi cnobili da
avtoritetuli sabanko-safinanso profilis institutebi, saerTaSoriso
organizaciebi. maT Soris unda gamoiyos: amerikis bankirTa da finansistTa
asociacia (American Bankers Association) da evropis sabanko federacia ( The Europian
Banking Federation), msoflio banki, evropis rekonstruqciisa da ganviTarebis banki
(EBRD), aziis ganviTarebis banki , amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagento
(USAID), iaponiis saerTaSoriso TanamSromlobis banki. am CamonaTvals agrZelebs
iseTi aRiarebuli sabanko institutebi rogorebicaa- HSBC, BNP Paribas , Citi Bank, JP
Morgan Chase da Deutsche Bank, auditoruli kompaniebi- KPMG, Coopers, D&T da Moodyโs.
saqarTvelos sabanko da safinanso institutebi samitSi warmodgenilia,
wamyvani qarTuli bankebisa da saqarTvelos bankebis asociaciis saxiT, romlis
prezidenti baton zurab gvasalia, 2006 โ 2007 wlebis samitebze vip spikerad iyo
miwveuli.
stambolis forums udidesi mniSvneloba aqvs regionSi sabanko da
safinanso momsaxurebis bazris ganviTarebisaTvis. samiti farTod reklamirdeba
da Suqdeba. samitis sainformacio mxardaWeras axorcieleben gazeTi โfainenSel
Taimsiโ da โbi bi siโ , romlebic samitis oficialuri sainformacio sponsorebic
arian. samitis mniSvnelobaze is garemoebac miuTiTebs, rom masSi monawileobas
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
14
iReben aRiarebuli sagamomcemlo da sainformacio gigantebi - The Banker, Global
Finance, Emerging Europe Financial Alert , Interfax da sxva.
samitis ZiriTadi daniSnuleba regionis qveynebis ekonomikuri
integraciaisaTvis xelSewyoba iyo, ramac Tavis mxriv xeli unda Seuwyos am
qveynebSi ucxouri investiciebis mozidvas, axali teqnologiebis danergvas da
sabanko kooperaciis gaRrmavebas, sabanko saqmianobis regulirebis
standartizacias romlis farglebSic moiazreba Tanxvedri winadadebebis
ganxilva da erToblivi plaTformis SemuSaveba - gamocdilebis gaziarebis,
saqmiani kontaqtebis damyarebis, saxelmwifoTaSorisi SeTanxmebebis, potenciuri
investorebis moZiebis mimarTulebiT.
SemTxveviTi ar aris, rom erT-erT wamyvan sakiTxad samitze ganxileba
sabanko regionaluri kooperaciis perspeqtivebi, romlis farglebSic
mimdinareobs gamosvlebi sabanko seqtorSi mimdinare sabuRaltro reformis,
sainvesticio politikis, axali sabanko teqnologiebis danergvis, erToblivi
sabanko da sainvesticio proeqtebis Sesaxeb, rac qarTuli sabanko seqtoris
ganviTarebisaTvis sasargeblo iqneba, radgan msoflioSi mimdinare globaluri
tendenciebi dRis wesrigSi ayenebs finansuri resursebis gadanawilebisa da misi
akumulirebis moTxovnebs rogorc nacionalur, aseve saerTaSoriso bazrebze.
samitis farglebSi zurab gvasalias Sexvedrebi hqonda forumis
organizatorebTan, forumis monawile saerTaSoriso organizaciebis
warmomadgenlebTan da monawile qveynebis delegaciebTan. am Sexvedrebis dros
gamoikveTa maTi mxridan didi daintereseba qarTuli sabanko seqtorisadmi da im
gamocdilebisadmi, romelic CvenTan dagrovda sabanko kanonmdeblobis
srulyofis, sabanko seqtorSi investiciebis mozidvis, kapitalizaciis zrdis,
saerTaSoriso sakredito xazebis aTvisebis, Tanamedrove sabanko produqtebis
danergvis, kerZo seqtoris dafinansebis dargoblivi politikis da sabanko
sazedamxedvelo politikis gaumjobesebis mimarTulebiT.
2006-2007 wlis samitebze, saqarTvelos bankebis asociacias gadaeca
specialuri jildo da serTifikati, saerTaSoriso regionaluri forumis
mxardaWerisa da sabanko da sainvesticio sferoSi regionaluri TanamSromlobis
xelSewyobisaTvis.
2006 wels kaspiis regionaluri sabanko da safinanso furumis formatSi
Catarda kavkasiis sabanko da safinanso pirveli saerTaSoriso konferencia,
romlis oficialuri mxadamWer organizaciad saqarTvelos mxridan finansTa
saministrosTan erTad saqarTvelos bankebis asociacia iyo.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
15
kavkasiis sabanko da safinanso meore saerTaSoriso konferencia, gaimarTa
TbilisSi 2007 wlis maisSi. konferenciis organizatoria โiteka jgufiโ, xolo
mxardamWerebad saqarTvelos bankebis asociaciasTan erTad iyvnen saqarTvelos
saxalxo banki, saqarTvelos banki, saqarTvelos erovnuli banki, saqarTvelos
finansTa saministro, evropis rekonstruqciisa da ganviTarebis banki,
saerTaSoriso safinanso korporacia.
saqarTvelos bankebis asociaciis konferenciis oficialur mxardamWerad
dasaxelebisa da misi prezidentisadmi aseTi ndobis gamocxadeba kidev erTi
dadasturebaa qarTuli sabanko seqtoris warmatebisa da saerTaSoriso
aRiarebisa, romelic upirvelesad, wamyvani qarTuli bankebis saerTaSoriso
proeqtebSi monawileobas, axali sabanko teqnologiebis danergvas da maTi
saqmianobis saerTaSoriso aRiarebas ukavSirdeba.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
16
4. evropis sabanko federaciaSi gawevrianeba.
saqarTvelos bankebis asociaciis axali xuTwliani strategia
iTvaliswinebs 2008 wlisasTvis evropis umsxvilesi sabanko gaerTianebis -
evropis sabanko federaciis asocirebuli wevrad gaxdomas.
evropis sabanko federacia aris evropis umsxvilesi sabanko gaerTianeba,
romelic Tavis rigebSi `beberi kontinentisโ praqtikulad yvela wamyvani qveynis
sabanko asociaciebs aerTianebs. igi gasuli saukunis 60 - ian wlebSi Seiqmna,
evropis wamyvani saxelmwifoebis sabanko asociaciebis mier da dRes mas
sxvanairad evropis sabanko xmasac Europian Banking Voice uwodeben da vfiqrob
amiT yvelaferia naTqvami. es organizacia Tavis rigebSi 29 qveynis sabanko
asociacias aerTianebs, romelTa wevric 4 500 evropuli bankia. am bankebSi,
romelTa nawilic wamyvani evropuli transnacionaluri da saerTaSoriso
aqtiuri bankebi arian 2,3 mln adamiania dasaqmebuli. maT Soris unda gamoiyos
britaneTis, safrangeTis, holandiis, Sveicariis, espaneTis, portugaliis, daniis,
Sveciis, saberZneTis, avstriis, belgiis sabanko asociaciebi.
migvaCnia, rom dRes qarTuli sabanko seqtori ukve mzadaa am saxis evropul
struqturebSi gasawevrianeblad. marTalia, iq sabanko gaerTianebebs iReben,
magram Tavad am organizaciebis wevr bankebsac didi mniSvneloba eniWeba. O
organizacias aqvs garkveuli moTxovnebi wevrobis kandidatebis mimarT.
organizaciaSi wevrobis ori forma arsebobs - asocirebuli da namdvili wevrisa.
cnobisaTvis asocirebuli wevrebi arian xorvatiis, bulgareTis, rumineTis,
TurqeTis sabanko asociaciebi, xolo sabWoTa qveynebidan baltiis
saxelmwifoebis garda, romlebsac namdvili wevris statusi aqvT, asocirebul
wevrebad ruseTisa da sasomxeTis sabanko asociaciebi arian. am organizaciaSi
gawevrianeba garda prestiJisa, samomavlod saqarTvelos evrokavSirSi
gawevrianebis TvalsazrisiTac aris mniSvnelovani, evrosabWos winaSe, maT Soris
sabanko sferos kuTxiT, aRebuli valdebulebebis mimarTulebiT.
saqarTvelos sabanko sistema aqedan mxolod dadebiTs miiRebs da es exeba,
rogorc sabanko kanonmdeblobis daaxloebas evropis sabanko samarTalTan, aseve
kavSirebis gafarToebasac da sabanko kadrebis gadamzadebasac. aRsaniSnavia, rom
am organizaciis egidiT yovelwliurad imarTeba konferenciebi, forumebi,
bienaleebi, gamofenebi sadac evropis wamyvani bankebi arian warmodgenili da maTi
axali produqtebisa da momsaxurebis prezentaciebi imarTeba. aranakleb
mniSvnelovania kvlevebi, romlebsac masSi gaerTianebuli sabanko asociaciebi
sabanko momsaxurebis bazris Seswavlis mimarTulebiT axorcieleben da romelTa
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
17
gacnoba, Tundac mxolod statistikuri informaciis saxiT qarTuli
bankebisaTvis samomavlo strategiis dasagegmad da bazris tendenciebis
Sesaswavlad kidev erTi win gadadgmuli nabiji iqneba.
dRemde am organizaciaSi gawevrianebaze ganacxadis Setana imitomac ar
moxerxda, rom sabanko asociacia arc struqturulad da arc organizaciulad
amisaTvis mzad ar iyo. dRes asociaciisa da misi wevri wamyvani qarTuli bankebis
saxe Tavisuflad iZleva amis saSualebas, miT umetes gawevrianebis erT-erTi
mTavari moTxovna asociaciis wevri bankebis saqmianobis Sefasebac aris.
Sesabamisad, gawevrianebis proceduris mimarTulebiT mimdinareobs yvela saWiri
dokumentaciis momzadeba. unda aRiniSnos, rom gawevrianeba ioli araa da sakmaod
Sromatevad da rTul proceduras moicavs. am TvalsazrisiT didi mniSvneloba
aqvs asociaciisa da misi wevri bankebis saqmianobis Sesaxeb informaciebis
droulad miwodebas evropis sabanko sainformacio sivrceSi.
marTalia, rogorc saqarTvelos sabanko asociacia, aseve misi wevri
bankebis didi nawili floben ramdenime enovan ganaxlebad internet gverdebs,
magram damatebiT sainformacio mxardaWeris saxiT, aucileblad migvaCnia
asociaciis internet warmomadgenlobis bazaze, 2009 wlisaTvis saqarTvelos
sabanko sistemis saqmianobis Sesaxeb erTiani sainformacio bazis Seqmna, romelic
Tanabrad uzrunvelyofs sistemis gamWvirevalobas evropis sabanko da safinanso
sivrceSi da sabanko wreebSi.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
18
5. sabanko momsaxurebis bazris kvleva
evropuli tipis sabanko asociaciebi sabanko bazris kvlevebs da
sainformacio-analizur moxsenebebs yovelTviurad an yovelkvartalurad
atareben, specialuri anketebis meSveobiT. sabanko asociaciis saqmianobis
xuTwliani gegma iTvaliswinebs am saxis kvlevebis Catarebas., miT umetes
asociacias am saxis kvlevebis kargi praqtika gaaCnia, romlebic 2005-2006 wlebSi
Catarda. 2005 wlis warmodgenil dokumentSi, romelic mcire da saSualo
biznesis dafinansebis sakiTxebs ikvlevs, gaanalizebulia saqarTveloSi sabanko
seqtoris mier mcire da saSualo biznesis daufinanseblobis mizezebi,
mikrosesxebTan dakavSirebuli problemebi da daskvnebisa da Sefasebebis saxiT
naCvenebia ramdenime mimarTuleba, ramac xeli unda Seuwyos mcire da saSualo
sawarmoebis dafinansebis gazrdas, biznes garemos gaumjobesebas da sabanko
seqtorSi investiciebis Semodinebas.
dokumentSi, gamoyenebulia vrceli statistikuri, grafikuli da
analitikuri masalebi, msoflio bankis, saerTaSoriso safinanso korporaciis,
saqarTvelos statistikis departamentis, saqarTvelos erovnuli bankis,
adgilobrivi da saerTaSoriso saeqsperto jgufebis moxsenebebidan. saqarTvelos
sabanko seqtoris mier mcire da saSualo saarmoebis(mss) dakreditebis
Taviseburebebis warmosaCenad, sabanko asociaciis saeqsperto jgufi moxsenebas
yofs 3 damoukidebel nawilad, romelTagan TiToeul TavSi warmodgenili masala
saboloo jamSi avsebs ra erTmaneTs sabanko seqtoris mier mss โ ebis
dafinansebis problematikis erTian suraTs warmosaxavs.
dokumenti sami Tavisagan Sedgeba da moicavs Semdeg sakiTxebs:
2005 wlis ZiriTadi tendenciebi miwis sakuTrebisa da miwis kadastris reformis mimoxilva sabanko
momsaxurebis bazris ganviTarebis erTian suraTSi; o mcire da saSualo biznesis xelisSemSleli faqtorebi, sagadasaxado
politika da damokidebuleba sabanko kreditTan : dasaqmebis struqtura da
tendenciebi saqarTveloSi, maTi Seswavla da analizi; bankebis sakredito
porTfelis analizi mcire da saSualo sesxebTan mimarTebaSi,
dakreditebis sirTuleebi, arsebuli mdgomareoba da samomavlo
perspeqtivebi
2006 wlis warmodgenil dokumentSi - saqarTvelos sabanko sistema 2006
wlis pirvel naxevarSi โ asaxulia sistemaSi mimdinare zogadi tendenciebi,
bankebis segmentacia kapitalis struqturis, aqtivebisa da valdebulebebis
mixedviT. am blokSi Sedis sacalo sabanko momsaxureba, ipoTekuri sesxebi da
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
19
samomxmareblo sesxebi saqarTveloSi, romelic bankebis mier dafinansebis
problemebs Seexeba. dRes am tipis sesxebi integrirebulia sabanko mosaxurebis
produqtad, bankebma ufro aqtiurad daiwyes momxmareblisaTvis SedarebiT
grZelvadiani da SeRavaTiani pirobebis SeTavazeba da momxmarebels 3 da 5
wlamde vadasac ki sTavazoben. es moduli aseve moicavs samomxmareblo sesxebisa
da fizikuri pirebis vadiani anabrebis struqturis analizs, rac moicavs
fizikur piebze gacemuli sesxebisa da fizikuri pirebisagan moziduli
saxsrebis(vadiani anabrebi, moTxovnamde depozitebi, saxsrebi angariSebze da a.S),
bolo wlebis tendenciebis Sefasebebs da saprocento marJebis analizs da a.S.
mizanSewonilad migvaCnia, Tu am saxis sabazro kvlevebi 2008-2009 wlebSic
gagrZeldeba, ukve asociaciis mier specialurad SemuSavebuli anketebis
daxmarebiT da yovelkvartaluri gamoSvebis xasiaTs miiRebs.. gasul wlebSi am
saxis kvlevebi weliwadSi erTxel tardeboda. amjerad, misi pirveli rigis
amocanebSi gadmotana erTis mxriv ganpirobebulia evropis sabanko federaciis
moTxovnebiT da meores mxriv maTi Sesrulebis periodulobis gazrdiT.
weli 2005 weli 2006 weli kvlevis dasaxeleba
mcire da saSualo biznesis dafinansebis sakiTxebis gaazrebisaTvis *** 2005 wlis ZiriTadi tendenciebi; miwis sakuTrebisa da miwis kadastris reformis mimoxilva; mcire da saSualo biznesis xelisSemSleli faqtorebi, sagadasaxado politika da damokidebuleba sabanko kreditTan
saqarTvelos sabanko sistema 2006 wels ZoriTadi tendenciebi ***** saqarTvelos sabanko sistema 2006 wlis pirvel naxevarSi โzogadi tendenciebi, bankebis segmentacia da aqtivebisa da valdebulebebis mixedviT, samomxmareblo sesxebisa da fizikuri pirebis vadiani anabrebis struqturis analizi, sabanko sistemaSi aqtivebis mixedviT 1 % meti wilis mqone bankebis finansuri mdgomareobis eqspress-analizi
kvlevaSi monawile bankis raodenoba
12 12
*** - dokumenti ganTavsebulia saqarTvelos bankebis asociaciis veb gverdze, www. abg.org.ge, rubrikaSi - saqmianoba **** - dokumenti ganTavsebulia saqarTvelos bankebis asociaciis veb gverdze, www. abg.org.ge, rubrikaSi - saqmianoba
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
20
6. afxazeTis sabanko-safinanso reintegraciis
koncefciis SemuSaveba
dRes saqarTveloSi, xelisuflebis cvlilebis Semdeg, afxazeTis
dabrunebasTan mimarTebaSi, warsuli wlebis damkvidrebuli stereotipebi ki
icvleba, magram migvaCnia, rom es sakmarisisi ar aris. SevardnaZiseuli
mmarTvelobis periodSi 1993 wlidan anu afxazeTSi saqarTvelos iuridiqciis
dakargvidan gasuli wlis โvardebis revoluciamdeโ, afxazeTis konfliqtis
internacionalizacia gaeros egidiT mimdinareobda. Sesabamisad, gaeros
cisferCafxutianebis mandatic ruseTs ergo da saqarTvelos memkvidreobiT darCa
soWisa da dagomisis xelSekrulebebi.
migvaCnia, rom dRes rodesac arasamTavrobo organizaciebisa da sxva
jgufebis mier gamoqveynda afxazeTis dabrunebis ramdenime koncefcia, metad
aqtualuri xdeba afxazeTis ekonomikuri reintegraciis amocanis gadawyveta.
saqarTvelos bankebis asociacias miaCnia, rom ekonomikuri integraciis
TvalsazrisiT, saqarTvelosaTvis afxazeTTan sabanko kavSirebis reintegracias
da afxazeTis ekonomikis erTian qarTul ekonomikur sivrceSi dabrunebas
gadamwyveti mniSvneloba unda mieniWos. am sakiTxebze asociacias 2005 wels ukve
hqonda konsultaciebi saxelmwifo struqturebTan, ris Sedegadac miRebulia
Sesabamisi mxardaWera da am saxis koncefciis SemuSaveba ukve dawyebulia*****.
koncefciaSi unda ganisazRvros strategiuli da taqtikuri xasiaTis amocanebi
da daiwyos maTi realizacia. samwuxarod, am mimarTulebiT dRemde araferi ar
gakeTebula. strategiis gasaazreblad unda vicodeT, rom sabanko-sakredito
institutebi Taviseburi sainvesticio mzveravebis funqciasac ki asruleben.
cnobilia, rom ama Tu im qveyanaSi da regionSi bazarze Sesvlas kargad
gaTvlili marketingi esaWiroeba. amasTan, qarTuli bankebis regionSi
funqcionirebis dawyeba adgilobriv mosaxleobas romelic aqamde moklebuli iyo
am saxis serviss maqsimalurad daaxloebs qarTul biznes garemosTan.
samwuxarod, praqtikulad Cven araferi ar viciT afxazeTSi am mimarTulebiT Tu
ra procesebi mimdinareobs. saqarTvelosa da afxazeTs erTad axali tipis
sabanko-safinanso urTierTobebi arasdros ar hqoniaT im ubralo mizezis gamo,
rom saqarTvelo Tavad warmoadgenda erTiani sabWoTa sabanko industriis
Semadgenel nawils. damoukidebeli qarTuli sabanko sistema im periodSi
Camoyalibda, rodesac afxazeTi saqarTvelos iurisdiqciidan ukve gamosuli iyo.
***** - koncefciis pirveli nawili momzadda 2005 wels da gaegzavna afxazeTis
ministrTa sabWos.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
21
Tu ar CavTvliT rusuli bankebis filialebs damoukidebeli komerciuli
afxazuri sabanko institutebi ar funqcionireben. afxazeTis ekonomikis
reanimaciisaTvis sabanko seqtoris formirebas wamyvani adgili unda eWiros.
meore faqtori is gaxlavT, rom afxazeTSi mcxovrebi adamianebis
mniSvnelovani nawili saqarTvelos msgavsad garedan daxmarebis gziT cxovrobs.
am daxmarebas isini ara mxolod swrafi gzavnilebis sabanko gziT, aramed
arasabanko transportirebiT iReben.
qarTuli mosaxleobisaTvis amis magaliTia galis raioni, sadac daxmarebas
iq darCenili ojaxis wevrebisa da axloblebisaTvis agzavnian avtobusebiTa da
sxva saSualebebiT. aRsaniSnavia, rom 2005 wlis 5-7 oqtombers azerbaijanSi, q.
baqoSi Catarda sabanko konferencia Temaze โsabanko asociaciebisa da bankebis
roli regionebisa da regionaluri TanamSromlobis ganviTarebis saqmeSiโ. am
konferenciaze monawileobas iRebdnen - saqarTvelos, azerbaijanis, ukrainis,
latviisa da ruseTis sabanko asociaciebis warmomadgenlebi, xolo stumris
statusiT monawileobda germaniis Semnaxveli bankebis asociacia. konferenciaze
xeli moewera urTierTTanamSromlobis komunikes. saqarTvelosa da azerbaijanis
mxareTa moTxovniT daisva afxazeTSi da MmTian yarabaRSi rusuli bankebis
saqmianobis samarTlebrivi Sefasebis sakiTxi. konferenciaze rusul mxares
warmoadgenda ruseTis regionaluri bankebis asociacia, misi prezidentis
aleqsandre muriCevis saxiT, romelic Tavis rigebSi qveynis 70 regionis 300 banks
aerTianebs. sakiTxi exeboda rusuli bankebis mier separatistul bankebTan
TanamSromlobas. kerZod, Tu ra samarTlebriv safuZvelze xdeba separatistuli
bankebis mier, rusuli bankebis sakorespodento angariSebis gamoyeneba
saerTaSoriso transaqciebisaTvis. rusul mxares amaze pasuxi ar hqonda.
bunebrivia, igi wminda politikuri sakiTxia magram cxadia, rom ruseTis
centraluri bankis nebarTvis an xelSewyobis gareSe am saxis sabanko operaciebis
ganxorcieleba SeuZlebelia. migvaCnia, rom afxazeTSi mimdinare sabanko
procesebze pirveladi informaciis miReba soxumSi moqmedi gaeros ofisisa da an
sxva saerTaSoriso organizaciebidan Tavisuflad SeiZleba.
im SemTxvevaSi Tu 2008-2009 wlebis ganmavlobaSi afxazeTis reintegraciis
mimarTulebiT daiwyeba realuri nabijebis gadadgma, sabanko asociacia kvlav
aqtiurad miiRebs monawileobas am saxis dokumentebis SeqmnaSi.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
22
7. samTavrobo fasiani qaRaldebis bazris strategiis SemuSaveba.
saqarTvelos bankebis asociacia 2005-2009 wlebis saqmianobis erT-erT
prioritetad saxazino valdebulebebis bazris xelSewyobas miiCnevs, ramac unda
uzrunvelyos pirveladi da meoradi bazrebis sinqronuli funqcionireba, xolo
bankebs saSualeba unda misces maqsimalurad xelsayreli pirobebiT da vadebiT
ganaTavson Tanxebi fasiani qaRaldebis am segmentSi.
NniSandoblivia, rom kapitalis bazris ganviTarebas gasul wlebSi
mniSvnelovnad zRudavda moklevadian samTavrobo fasiani qaRaldebze, saxazino
valdebulebebze sakmaod maRali da nakleb sabazro saprocento ganakveTebi. Ees
aris metad seriozuli problema, romelic qveyanaSi isedac mwire finansuri
resursebis pirobebSi, pirdapir zemoqmedebs sainvesticio instrumentebis
ganviTarebaze, maT Soris sakredito resursebis bazarze. bunebrivia, Tu saxazino
valdebulebebze, romlebic moklevadiani arian, saprocento ganakveTebi igive
sakredito resursebis fasTan mimarTebaSi mniSvnelovnad gansxvavebuli da
gacilebiT maRalia, maSin sxva instrumentebis mimarT interesi naklebia. A
samwuxarod, saxazino valdebulebebi mxolod sabiujeto resursebis
mosazid saSualebad ganixileba da nakleb bazarze saprocento ganakveTebis
regulirebis(repos ganakveTebi) da kapitalis bazris ganviTarebis saerTo
politikis nawilad. DdRes sabanko seqtorSi saprocento marJebis SemcirebiT
gamowveuli Semosavlebis Semcirebis kompensirebis erT-erTi mniSvnelovani
saSualeba bankebis masStabebis (anu porTfelis moculobebis) zrda gvesaxeba
leverejis (aqtivebi/kapitalze) zrdis pirobebSi.
saqarTvelos finasTa saministrom, rogorc samTavrobo fasiani qaRaldebis
emitentma, 2006 wlis bolos kvlav ganaaxla saxazino valdebulebebis emisia.
Cveni prognoziT 2008-2009 wlebSi mainc unda daiwyos obligaciuri sesxis fasiani
qaRaldebis gamoSveba, saxelmwifos Sida valis marTvis efeqturi da moqnili
sistemis Camosayalibeblad: maT Soris axali tipis saxelmwifo fasiani
qaRaldebis โsaxazino obligaciebis e.w. T-notes gamoSveba. igi warmoadgens
saSualo vadian kuponur fasian qaRalds yovel 6 TveSi erTxel gadaxdiT. 2006
wlis mesame kvartlidan erovnuli banki apirebs moklevadiani fasiani
qaRaldebis-sadepozito serTifikatebis gamoSvebas, romelic erT wlamde
vadianobis instrumenti iqneba, romelic gaiyideba diskontiT mxolod komerciul
bankebze.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
23
pirvelad 2006 wels erovnulma bankma daiwyo da 2007 welsac warmatebiT
grZeldeboda sadepozito serTifikatebis emisia. am tipis fasiani qaRaldebis
SemoReba obligaciur sesxis fasian qaRaldebTan erTad rogorc
maRallikviduri aqtivisa, xels Seuwyobs bankebis aqtivebis porTfelis
diversifikacias, xolo erovnul banks saSualebas miscems ganaxorcielos โRia
bazarzeโ repo operaciebi da daareguliros repos ganakveTebi, rac Tavis mxriv
bankebs, rogorc dilerebs saSualebas miscemdaT ufro aqtiurad awarmoon
operaciebi samTavrobo fasiani qaRaldebis bazarze. erovnuli bankis mier
โkomerciuli bankebis saerTo Ria savaluto poziciis limitebis dadgenis,
gaangariSebisa da dacvis wesSiโ 2006 wels cvlilebebisร Setanisas gamoCnda, rom
savaluto riskebis dazRvevis meqanizmebi derivatebis organizebuli bazris
ararsebobis gamo mxolod instruqcionalur doneze, administrirebiT ver
mogvardeba.
marTalia, erovnul bankTan kompromisi garkveulwilad miRweuli iqna,
magram migvaCia, rom am sakiTxis bolomde dasaregulireblad erovnul bankTan da
bankTaSoris savaluto birJasTan erTad unda SemuSavdes axali xedva da
midgomebi saqarTveloSi vadiani kontraqtebis organizebuli bazris
Camosayalibeblad, miT umetes am saxis bazrebi dsT-is bevr qveyanaSi warmatebiT
funqcionirebs.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
24
8. JurnalistebisaTvis saswavlo-SemecnebiTi seminaris Catareba.
gasul wlebSi ekonomikaze daspecializirebuli JurnalistebisaTvis
sawavlo-SemecnebiTi saxis seminarebi ramdenjerme Catarda. seminarebi gaimarTa
rogorc TbilisSi, aseve mis gareT baTumSi da tabaxmelaSi. sabanko asociacia
miiCnevs, rom am saxis seminarebis Catarebam praqtikulad gaamarTla, radgan
Jurnalistebi 2-3 dRian garemoSi ecnoboden im siaxleebs, romlebic sabanko
seqtorSi mimdinareobda an samomavlod iyo mosalodneli. seminarebis Tematikac
misaRebi iyo da garda zogadi saxis informaciisa, maT awvdida detalur
informacias sakanonmdeblo iniciativebisa da siaxleebis Sesaxeb. garda amisa,
seminarebi xels uwyobda Jurnalistebis kvalifikaciis amaRlebasac, radagn masSi
monawileobas iRebdnen erovnuli bankisa da sabanko asociaciis wamyvani
specialistebi da eqspertebi. Sesabamisad, seminarebis Semdeg qarTul presaSi
gacilebiT ufro farTod da obieqturad Suqdeboda sabanko seqtorSi mimdinare
procesebi.
miuxedavad, am saxis seminarebis warmatebuli xasiaTisa migvaCnia, rom maTi
mTavari nakli Tematikis erTgvari SezRudva iyo, radgan Tematika erovnuli
bankis saqmianobis specifikis gacnobaze iyo aqcentirebuli da SedarebiT naklebi
dro eTmoboda bankebis saqmianobis gaSuqebas.
sabanko asociacia miiCnevs, rom sasurvelia Tu seminarebis Tematika, garda
erovnuli bankis mxridan mosalodneli siaxleebisa wminda sabanko saqmianobis
Tematikis gaSuqebaze iqneba orientirebuli. garkveulwilad Seicvleba misi
Catarebis formatic. Tu adre seminarebis Catarebas mTlianad erovnuli bankis
uzrunvelyofda, samomavlod misi Catareba sabanko asociaciisa da misi wevri
bankebis TanadafinansebiT da sabanko Tematikis SeTavazebiT unda ganxorcieldes.
ra Tqma unda SesaZlebelia seminarebis gamarTvac erovnul bankTan erTad, magram
alternatiuli SeTavazeba unda iyos. magaliTisaTvis unda moviyvanoT bazeli 2-
is principebis prezentacia sastumro โTbilisi meriotSiโ 2006 wels, romelic
โprokreditbankisโ iniciativiT Catarda. prezentaciaze mediis mzardi
dainteresebis miuxedavad, misi gaSuqebis maCvenebeli mainc arasakmarisi gamovida
im ubralo mizezis gamo, rom damswre Jurnalistebs uWirdaT warmodgenili
Tematikis gageba terminologiur donezec ki. aqedan gamomdinare, Tu sxva
qveynebis sabanko asociaciebis gamocdilebas gaviTvaliswinebT, seminarebis
Tematika winaswar unda damuSavdes Tezisebis saxiT da daurigdes msmenelebs.
farTod gamoiyeneba ekonomikuri da sabanko Tematikis amsaxveli glosariumebis
Seqmnisa da seminarebze darigebis praqtikac, terminologiuri gaugebrobebis
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
25
Tavidan asacileblad da momxsenebelsa da auditorias Soris dialogis ukeT
wasamarTavad.
migvaCnia, rom sabanko asociaciam 2008-2009 wlebSi am saxis minimum erTi 2
an 3 dRiani seminari mainc unda Caataros. seminari Catardeba asociaciisa da misi
wevri bankebis TanamonawileobiT. winaswar SeirCeva Tematikac da sabanko
glosariumis damzadebac SesaZlebli iqneba. misi Catarebis vada sasurvelia wlis
pirveli naxevars moicavdes, radgan qarTuli media winaswar iqneboda
informirebuli sabanko tendenciebis Sesaxeb da ukeT gaerkveoda bankebis
saqmianobaSi.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
26
9. bankebisaTvis saeqsperto momsaxurebis SeTavazeba.
2005 wlis noemberSi saqarTvelos bankebis asociaciis eqspertTa jgufis
mier Catarda 11 komerciuli bankis finansuri mdgomareobis amsaxveli eqspress-
analizi 2005 wlis 1 ivlisis mdgomareobiT. Catarebuli koeficienturi analizis
ZiriTadi mizani mdgomareobda komerciuli bankebis mdgradobis donis dadgenaSi
da eyrdnoboda bankebis aqtivebisa da pasivebis struqturuli segmentebis
adekvaturobis da xarisxis parametrebis gansazRvras. analogiuri saxis kvleva
Catarda 2006 welsac da wlis pirveli naxevris Sedegebis Sefasebas
emsaxureboda.
aRniSnuli analitikuri meTodologiidan, romelic moicavs 28 ZiriTad da
4 damxmare koeficients gamoyenebuli iyo mxolod 12 ZiriTadi koeficienti.
miuxedavad amisa Catarebulma analizma gviCvena bankebis mdgradobis,
rentabelobis da aqtiv-pasivebis xarisxis cvlilebis tendenciebi. cxadia, rom
mTlianobaSi mocemuli analitikuri meTodologiis gamoyeneba iqneboda
gacilebiT efeqtiani bankebSi mimdinare procesebis tendenciebis dadgenis
TvalsazrisiT. amasTan erTad TavisTavad gaamdidrebda da gaafarToebda bankis
analitikuri samsaxurebis analizis meTodebs da midgomebs.
bankis mier momsaxurebis bazarze faswarmoqmnis ganviTarebis dinamika,
kerZod sakredito produqtebTan mimarTebaSi;
bankis pasivebisa da sakredito porTfelis formirebis principebisa da
struqturis analizi;
bankis mier ganxorcielebuli faswarmoqmnis principebisa da sistemis
analizi, erovnuli bankis mier dadgenili likvidurobis normativebTan
mimarTebaSi.
bankebs saeqsperto momsaxurebas sabanko asociaciebis umravlesoba
sTavazobs.
mizanSewonilia Tu 2008-2009 wlebis ganmavlobaSi saeqsperto momsaxureba
ganxorcieldeba winaswari SeTanxmebis safuZvelze, bankebis konkretuli
problemidan an problemebidan gamomdinare, Sesabamisi meTodologiisa da
kvlevis formatis wardgeniT.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
27
10. JurnalistebisaTvis yovelwliuri nominaciebis miniWebis
RonisZiebis Catareba.
sabanko seqtorze orientirebul JurnalistTa profesiuli zrdis
xelSewyobis, ekonomikuri Jurnalistikis waxalisebisa da sabanko seqtorsa da
sazogadoebas Soris dialogis xelSewyobisaTvis, saqarTvelos bankebis
asociaciam erovnulma bankTan erTad, miiRo gadawyvetileba yovelwliuri
nominacia โwlis saukeTeso sabanko mimomxilvelisโ dasaweseblad ******. migvaCnia,
rom Tavis droze am proeqtis realizaciam mniSvnelovnad Seuwyo xeli sabanko
seqtoris mimarT mediis da Sesabamisad, mosaxleobis ndobis amaRlebas.
gaZlierda sabanko mimomxilvelis instituti. Seiqmna winapirobebi presis mxridan
sabanko sferoSi mimdinare procesebis monitoringisaTvis. mniSvnelovnad
Semcirda dabal profesiul doneze dawerili da sxvadasxva ciliswamebebsa da
insiunaciebze agebuli publikaciebi, romelic gasul wlebSi โSavi piarisโ
Tanmxvedr problemas warmoadgenda.
migvaCnia, rom am proeqtis realizacia 2008-2009 wlebSic unda gagrZeldes,
radgan sabanko seqtorSi mimdinare procesebis obieqturi da profesiuli
gaSuqeba uzrunvelyofs misi saqmianobis samarTlebrivi mxaris mowesrigebas da
im problemebis wina planze wamowevas, romlebic xels uSlian sabanko seqtoris
mdgrad ganviTarebas. proeqtis ganxorcieleba aseve Seuwyobs xels bankebis
meanabreebisa da investorTa interesebis dacvis zrdas da banksa da klienturas
Soris ndobis gaumjobesebas, gazrdis sabanko momsaxurebis xarisxs.
proeqti mniSvnelovnad moigebs Tu wlis saukeTeso nominantebis asarCevad,
gasuli wlebisagan gansxvaveviT, qarTuli media winaswar iqneba informirebuli
da maT erTi Tvis manZilze eqnebaT saSualeba specialurad gaxsnil eleqtro
fostis misamarTze daagzavnon TavianTi sami saukeTeso masala. am saxis midgoma
kidev ufro gamWvirvales gaxdis konkurs da gazrdis arCevanis saSualebas.
sabanko asociaciis modernizebuli internet gverdis gaSvebis Semdeg
SesaZlebeli iqneba sakonkurso masalebis mTeli wlis manZilze miReba, rac am
konkurs kidev ufro prestiJuls da mimzidvels gaxdis. aseve gaizrdeba
gamarjvebulTa gamovlenis obieqturobis xarisxi.
****** wlis saukeTeso nominantebis SerCevis konkursi 2003-2005 wlebSi gaimarTa
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
28
11. sakredito biuros formirebis mxardaWera da saqmianobis ZiriTadi principebis gansazRvra.
sakredito biuros Seqmna sabanko seqtorSi safinanso informaciis
gaZlierebas isaxavs miznad. safinanso saxis informaciis deficiti da qarTul
kompaniaTa umravlesobisaTvis damaxasiaTebeli arasakmarisi โgamWvirvalobaโ am
saxis institutis Semqnas metad aqtualurs xdis, informaciis mopovebis,
daxarisxebisa da sistematizaciis TvalsazrisiT.
aRmosavleT evropis qveynebisa da dsT-is farglebSi sakredito istoriebis
institutebis saqmianobis arsebuli gamocdileba cxadyofs, rom saqarTveloSi
sakredito biuros warmatebuli funqcionirebisaTvis ramdenime Zalze
specifikuri garemoebis gaTvaliswineba iqneba aucilebeli.
sabanko asociacia miiCnevs, rom sakredito biuros saqmianobis specifika
uSualod aris dakavSirebuli qveynis ganviTarebis donesTan, xolo mTel rig
qveynebSi maTi saqmianobis samarTlebriv-iuridiuli mxarec gansxvavebulia. aqedan
gamomdinare migvaCnia, rom gaTvaliswinebuli unda iyos ramdenime momenti:
1. qveyanaSi arsebuli sakanonmdeblo baza, romelSic moiazreba โ
sabanko kanonmdebloba, mewarmeobis maregulirebeli normatiuli
aqtebi, finansuri informaciis gavrcelebisa da dacvis
maregulirebeli dokumentebi, sakanonmdeblo aqtebi eleqtronuli
xelmowerisa da angariSsworebis Sesaxeb da a.S.
2. qveynis ekonomikuri ganviTarebis maxasiaTeblebi romelSic Sedis
rogorc biznesstruqturebi da sabanko sistema, aseve biznesis
Tavisuflebis xarisxi anu saxelmwifos mxirdan biznesSi Carevis
daSvebis SesaZlebloba. es momenti uSualod aisaxeba informaciis
mopovebis, gavrcelebisa da dacvis mxareze, radgan iq sadac
saxelmwifo struqturebi garda kanoniT miniWebuli
maregulirebeli funqciisa sxva damatebiT funqciebsac iZenen,
izrdeba biznesis warmoebis riski.
3. sasamarTlo xelisuflebis damoukideblobis xarisxi da
saproceso kanonmdebloba es momentic uSualod aisaxeba
informaciis mopovebis, gavrcelebisa da dacvis xarisxze, radgan
iq sadac saxelmwifo struqturebi sasamarTlo xelisuflebaze
itoveben zemoqmedebis moxdenis SesaZleblobas, izRudeba
SesaZlebloba zusti informaciis gacemaze.
4. biznesis ganviTarebis done, biznesis licenzirebisa da warmoebis
mareglamentirebeli dokumentacia da saqmianobis โgamWvirvalobisโ
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
29
maCvenebeli. marTalia, bevr qveyanaSi sabanko seqtori sxva
arasabanko struqturebTan SedarebiT, gacilebiT gamWvirvaled
iTvleba, magram Tavad korporatiuli da sxva klienturis mier
safinanso informaciis daxuruloba zemoqmedebs sakredito
biuroebis saqmianobaze.
5. sabanko institutebis ganviTarebis done, romelSic Sedis misi
licenzirebisa da saqmianobis mareglamentirebeli dokumentacia
da teqnologiuri ganviTarebis xarisxi.
am maCveneblebis mixedviT qveynebs Soris sakmaod didi gansxavavebaa da es
momenti uSualod zemoqmedebs sakredito biuroebis funqcionirebis
samarTlebriv-iuridiuli, teqnologiuri da funqcionaluri modelis Seqmnaze
informacviis miwodebis formis arCevazec ki. magaliTad, informaciis gacvlis
TvalsazrisiT gamoiyofa ori saxis angariSis forma. yvelaze ufro martiv
formad iTvleba โSaviโ an โnegatiuriโ monacemebis forma romelic Seicavs
informacias msesxebelis mier, adre aRebuli sesxebis ardabrunebaze da
vadagadacilebaze, xolo gacilebiT detalur informacias moicavs โTeTriโ an
โpozitiuriโ monacemebis forma, romelic Seicavs informaciis mTel kompleqss
kompaniis aqtivebsa da pasivebze, sagarantio uzrunvelyofaze, aRebuli sesxebis
vadebsa da dafarvis grafikze da a.S. xolo ganviTarebuli ekonomikis qveynebSi,
sakredito biuroebis nawili agreTve adgenen msesxeblebis sakredito reitingebs.
2005 wlis moxsenebaSi aRniSnuli iyo, rom saqarTveloSi sakredito biuros
optimaluri modelis asarCevad saWirod migvaCnia saTanado analitikuri kvlevis
Catareba romelic ramdenime, saqarTvelos msgavsi da ganviTarebuli qveynebis
analogis safuZvelze Seqimneba rekomendaciebis da variantebis saxiT. am saxis
kvlevis mizanSewoniloba dakavSirebulia ara mxolod qveynebis ekonomikuri
ganviTarebis doneebis gansxvavebulobidan, aramed kulturuli da istoriuli
tradiciebiTac. magaliTisaTvis SeiZleba moviyvanoT sakredito biuros Seqmnis
rusuli modeli, romelsac seriozuli problemebi daudga informaciis
miwodebisa da gansakuTrebiT utyuarobis TvalsazrisiT miT umetes, rom ruseTSi
am proeqtis realizaciaSi monawileobs msoflioSi sakredito biuroebis qselis
umsxvilesi provaideri - Trans-Union Crif. problemaa Tu romeli rgoli
gadaamowmebs informaciis siswores. CvenTan sabanko eTikis kodeqsi jer-jerobiT
ver Seiqmna im elementaruli mizezis gamoc, rom igi gamomdinareobs konkretuli
qveynis sabanko da biznes kanonmdeblobidan da misi Cvens sinamdvileze pirdapir
morgeba ver xerxdeba. mniSvnelovani da sakmaod Zvirad gadasaWrelia sakredito
biuros avtomatizaciis problemac.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
30
dRes saqarTveloSi funqcionirebs โkredit info saqarTveloโ, romelic
aris sakredito biuroebis wamyvani qselebis DUN & BRADSTREET โis da IGK Holding -
is partniori organizacia. MmasSi gaerTianebulia 11 komerciuli banki.
marTalia, โkredit info saqarTvelosโ Camoyalibebis, propagandisa da
mxardaWeris mimarTulebiT sabanko asociacias mniSvnelovani wvlili miuZRvis,
magram sakredito biuros saqmianobis efeqturobis gasazrdelad da misi
saqmianobis iuridiul-samarTlebrivi mxaris mosawesrigeblad, mizanSewonilad
migvaCnia 2008 wels sabanko asociaciam molaparakeba gamarTos parlamentis
safinanso-sabiujeto komitetTan da erovnul bankTan sakanonmdeblo
iniciativebis Taobaze. migvaCnia, rom igi daaregulirebs urTierTobebs
sakredito dawesebulebebsa da klienturas Soris informaciis mopovebis,
gadacemisa da masze aRebuli valdebulebebis TvalsazrisiT.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
31
12. sabanko eTikis kodeqsis dasruleba.
sabanko eTikis kodeqsis SemuSavebis mizniT, sabanko asociaciam werilobiT
mimarTa erovnul banks kodeqsis proeqtze erToblivi samuSao jgufis Seqmnis
winadadebiT, romelic moamzadebda samuSao variants da bankebs SeTavazebda
ganxilvisaTvis. samuSao jgufis mier SemuSavda proeqti, romelic gansaxilvelad
daurigdaT bankebs 2005 wlis dasawyisSi. sabanko eTikis kodeqsis SemuSavebisas
ganxiluli da gaanalizirebuli iyo ramdenime qveynis gamocdileba, romelTagan
unda gamoiyos inglisi, saberZneTi, belgia, avstralia da ruseTi.
2007 wlis meore naxevridan proeqtis gadamuSavebuli varianti
gansaxilvelad dakidebulia sabanko asociaciis interner gverdze.
kodeqsis arqiteqtura daeyrdno inglisur models, romelsac aqvs
mimarTvisa da SeTavazebis forma. kodeqsis proeqtSi Caido principebi, ramac
unda daareguliros da Searbilos sistemuri konfliqtebi sabanko seqtoris
sxvadasxva donisa da Sinaarsis subieqtebs, maT Soris erovnul banksa da
komerciul bankebs Soris, bankebis mesakuTreebs, bankebsa da klienturas, bankebsa
da masobrivi informaciis saSualebebs Soris da xeli unda Seuwyos
urTierTobaSi eTikuri normebis damkvidrebas.
samwuxarod, am mniSvnelovani proeqtis bolomde miyvana ver moxerxda
rogorc ukve avRniSneT, CvenTan sabanko eTikis kodeqsi jer-jerobiT ver Seiqmna
im elementaruli mizezis gamoc, rom igi gamomdinareobs konkretuli qveynis
sabanko da biznes kanonmdeblobidan.
saqarTvelos bankebis asociacia miiCnevs, rom saqarTvelos sabanko
seqtoris ganviTarebisaTvis sabanko eTikis kodeqsis mniSvnelobidan gamomdinare,
bankebis mier kodeqsis xelmoweramde da mis Semdgom, mizanSewonilia
ganxorcieldes sabanko eTikis kodeqsis miRebis mxardamWeri RonisZiebebi.
Cveni azriT, sabanko eTikis kodeqsis SemoRebis RonisZiebaTa nusxa unda
daiyos or nawilad: kodeqsis miRebamde da kodeqsis miRebis Semdgom
gansaxorcielebel RonisZiebebad.
kodeqsis SemoRebamde mizanSewonilad migvaCnia kodeqsis SemuSavebuli
varianti daikidos asociaciis oficialur veb gverdze farTo ganxilvisaTvis,
ukve Tebervlis meore naxevridan. Seiqmnas saredaqcio jgufi sabanko asociaciis
warmomadgenlebisagan, romelic kodeqsTan dakavSirebuli winadadebebisa da
SeniSvnebis safuZvelze, imuSavebs rogorc kodeqsis saboloo redaqciis
proeqtze, aseve koordinacias gauwevs misi miRebis proceduras.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
32
am TvalsazrisiT, mizanSewonilia am jgufis egidiT gansaxorcielebel
RonisZiebaTa nusxaSi Sevides:
1. kodeqsis ganxilvis proceduris dagegmva;
2. kodeqsis miRebisa da xelmoweris proceduris organizeba;
3. kodeqsis miRebis Semdgomi periodis monitoringi.
pirvel sakiTxad warmodgenili, kodeqsis ganxilvis proceduris dagegmvis
TvalsazrisiT, mizanSewonilia misi ganxilva moxdes etapobrivad - bankebis mier
mowodebuli SeniSvnebis Semdgom, moewyos mrgvali magida bankebis korporatiuli
klienturisaTvis saqrTvelos msxvili sawarmoebisaTvis) da sazogadoebis
warmomadgenlebisaTvis. kodeqsis miRebisa da xelmoweris proceduris
organizebis mimarTulebiT saredaqcio jgufma unda dagegmos rogorc misi
miRebis (kodeqsis saboloo redaqciis yvela dainteresebuli mxarisaTvis gacnoba
da kodeqsis maRalprofesiul poligrafiul doneze dabeWdva), aseve xelmoweris
ceremoniali (xelmoweris adgilis SerCeva, mosawvevebis damzadeba da gagzavna,
xelmoweris ceremonialis presisa da televiziis saSualebebiT farTod
gaSuqebis organizeba).
kodeqsis miRebis Semdgomi periodis monitorings aranaklebi mniSvneloba
eniWeba, upirvelesad kodeqsis praqtikulad gamoyenebis TvalsazrisiT. bankebis
mxridan kodeqsSi asaxuli valdebulebebis Sesrulebaze, monitorings
warmodgenili proeqtis mixedviT, erT-erTi mniSvnelovani adgili ukavia.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
33
13. depozitebis dazRvevis sistemis Semnis ZiriTadi principebis
Camoyalibeba.
saqarTvelos bankebis asociacia miiCnevs, rom 2008-2009 wlebSi depozitebis
dazRvevis institutis SemoReba da misi misaRebi modelis arCeva sakredito
biuros msgavsad, uSualod aris dakavSirebuli qveynis ganviTarebis donesTan,
politikur da komerciul riskebTan. igi aseve pirdapir aris dakavSirebuli
biznesisa da sabanko institutebis ganviTarebis donesTan, romelSic Sedis misi
licenzirebisa da saqmianobis mareglamentirebeli dokumentacia da
teqnologiuri ganviTarebis parametrebi, xolo mTel rig qveynebSi maTi
saqmianobis samarTlebriv-iuridiuli mxarec gansxvavebulia. aqedan gamomdinare
migvaCnia, rom mizanSewonilia, sabanko asociaciam ganaxorcielos analitikuri
kvleva, romelic ramdenime, saqarTvelos msgavsi da ganviTarebuli qveynebis
analogis safuZvelze warmoadgens produqts rekomendaciebis da variantebis
saxiT. aqedan gamomdinare, am kvlevis Sedegad unda Seswavlili iyos Tu ra
iuridiul, samarTlebriv, ekonomikur baziss efuZneba am qveynebSi depozitebis
dazRvevis institutebis funqcionireba da saqarTvelosTan SedarebiTi analizis
meTodis gziT SemuSavebuli iyos ramdenime varianti erovnuli bankisa da
bankebisaTvis SesaTavazeblad.
aqve gTavazobT, erovnuli bankis samuSao jgufis mier, 2005-2006 wlebSi
momzadebul Tezizebs depozitebis dazRvevis sistemis mowyobisa da
funqcionirebis ZiriTadi principebis Sesaxeb, romelic interesmoklebuli ar
unda iyos.
1. รรรรร รร รร รรรกร
รรรรรรกร: รรรรรรรรรรรรร รร รรร รรรรรรรร.
รรร-รร รรรรรรร: รรร รรรรรรรร.
รรรรรรรรรรรร: รรร รรรรรรรร รรรรร รร รร รรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรร ร รรร รรรร รร รรรรรร รรรรรรรร
รรรรรร รร รรรรร, รรรรรรร รรรรร รรรร รรร รรรรรรรร รรรรกรร รรรรร รรรรรรรร รรรรร รรรรรรรรรรร
รรรรร รรรรรรร รรรรรรรรร รร รรรรร รรรรร รรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรรร รร รรรรรรรรรรร
รรรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รร. รรรรรร ร, รรร รรรรรรรร รรรรร รร รร รรรรรรร รรรรรรรรกรร ร
รรรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรกรรรร.
2. รรรรร รร รร รรรรรรรร รรรรรร
รรรรรรกร: รรกรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรร รร รรกร ร รรรรรรรรรรรรรรร, รรรรรรรรร, รรรรรรรรร รรร รรรรรร.
รรร-รร รรรรรรร: รรรรรร รรรรรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรร.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
34
รรรรรรรรรรรร: รร รรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรร รรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรร โ
รรรรรรรรร รรร รรรรรร. รรรรรร รรรร รรรรรรร, รรรรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรร ร
รรรรรรกรรร รรรรรรร รร รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รกรรรรรรร รรรรรรรร รรรร รรรรรรรรรรร, รรรรรรรรรรร
รรรรรรรร รร รรรรรรรรร รรรร รรรรร ร รรรรร รรรรร รรรร รรรรรรรร รรรรรร, รรร รรร รรรรรร, รรร:
ร) รรรรรรรรรรร รรรกรรรร รรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รร รรรรรรรรร รรรรรรรร รกร รรรรรร รรรรร รรรร;
ร) รร รร รรรรรรรรรรร รรรรร รร รร รรรรรรร รรรรรร รรรรรรรรรรรรรร รรรร รรรร รรร รรรรรรรร รร.
3. รรรกรรรร รรรรรรรรร รร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร
รรรรรรกร: รรรร รรร รรร รร รรร รรรรรร รรรรรรรรรรร รรรกรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร, รรรรรร ร รรรร
รร รรรรรรร รรรรรรร.
รรร-รร รรรรรรร: รรรรรร รรรรรร รรรกรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รร รรรร รรร รรร รรรรรรร รรรรรรร.
4. รรรรร รร รร รรรรรร, รรร รรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรร รร ร
รรรรรรกร: รรรรรรร รร รร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรร, รร รรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรรรร, รรรรรร ร
รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รร รรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรรร.
รรร-รร รรรรรรร: รรรร รรรรรร รร รร รรร รรรกรร รรรรรรรร, รรรรร รร รรรกรรรรรร รรรรรร รร-5 รรรรรรร
รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรร.
5. รรรรรรรรรรรร ร รรรรร
รรรรรรกร: รรรรรรร รรรรรรรรรรรร ร รรรรร, รรรกรรรรรรร, รรรรรรร รร รรรรร.
รรร-รร รรรรรรร: รรรร รรรร รรรรรรร, 51% รรรรร รรรรรรรร รรรรรร รรร-ร, รรรรรรรรร โ รรรรรร
รรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรร.
6. รรรร รรรรรรรร รรร รรรรรร
รรรรรรกร: รรรรรร รร รรร รรรรร รรรรรร รรรร รรรรรรร.
รรร-รร รรรรรรร: รรรรรร รรรรรร รรรร รรรรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รร รรร รรรร รรรร รรรรรร รรรร
รรรรรรรรรร รรรร รรรรรรรร. รรรรรร รรรรรร รรรรรร รรรรร รรรร รรรรรกรร รรรรร รร รร รรรรกร รร รรรรรร รรร
รรรรรร รรรรรรรรร รรรรกรร รรร รรรรรร, รรร รรรร รรรร รรรร รรร รรรรรรรรรร รรรรรรรรร.
7. รรรรรรร รร ร รรรรรรรรร รรรร, รรรรร
รรรรรรกร: รรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรร รรรรรรรร, รรรรร รรรร รรรกรรร รรรร รร รรรรรรรรรร
รรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรกรรร รร รร รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรกรรร รร, รรรรรรรรรรร
รรรรรรรรรรร (รรร รรรร รรรรรรรร, รรรรรร).
รรร-รร รรรรรรร: รรรร รรรร รรรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรร
รรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรร รรรกรรร รร รรรรร รรรร รรรรรรรรรร รรรรรร รรรร. รรรรรรรรรร รรรรรรรรรร
รรรร รรรร รรร รรรร รรรรรรรร, รรรรรรร.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
35
14. eleqtronuli xelmoweris Sesaxeb saqarTvelos kanonis miRebaโ
saqarTvelos bankebis asociacia miiCnevs, rom sabanko seqtoris Semdgomi
ganviTarebisaTvis aucilebelia 2008-2009 wlebSi kanonis miReba eleqtronuli
xelmoweris Sesaxeb. eleqtronuli komercia sul ufro mzard maStabebs iRebs.
eleqtronuli komerciis ganviTreba uSualod aris dakavSirebuli distanciuri
sabanko momsaxurebis ganviTarebasTan da internet-bankingis sistemebis
danergvasTan.
eleqtronuli sabanko momsaxurebis produqtebi moicavs, rogorc
sainformacio momsaxurebis moduls โ satelefono bankingis saxiT, aseve
sainformacio da saangariSsworebo mxares, amave dros gacilebiT universalur
konstruqciebs โinternet- bankisaโ da โbanki-klientisโ saxiT. โinternet-banki
gankuTvnilia ZiriTadad fizikuri pirebisaTvis, xolo โinternet- banki-klientiโ
iuridiuli pirebisaTvis. Tu internet-bankiT gadaricxvebi(garda Sida
angariSsworebisa da komunaluri gadasaxadebisa) CvenTan ar xorcieldeba, banki-
klientiT gadaricxvebis nebismieri operaciis ganxorcileba aris SesaZl;ebeli.
amasTan, teqnologiuri TvalsazrisiT Tu internet-bankis SemTxvevaSi
sabanko eleqtronuli momsaxureba nebismieri kompiuteridan aris SesaZlebeli,
banki-klientis SemTxvevaSi masSi Sesvla specialuri programuli blokiT
xorcieldeba, romelic momxmareblis kompiuterSia instalirebuli.
internet-banki saSualebas iZleva klientma garda komunaluri
gadasaxadebis gadaxdisa, uyuros Tavis angariSebs da nebismier periodSi
ganxorcielebul operaciebs da nebismieri operaciis sabuTebis ara Tu
damzadebis(generireba). aramed maTi gatarebis, naxvis da amobeWdvis SesaZlebloba
gaaCnia. igi aseve iTvaliswinebs aqtiuri da pasiuri operaciebis warmoebasac,
depozitebis gaxsnas da daricxuli procentebis gamoTvlas, aseve sesxebis
momsaxurebas, sesxebis dafarviTa da arsebuli davalianebis gamoTvliT.
banki-klientis momsaxureba garda zemoTCamoTvlili operaciebisa, aseve
moicavs โ msoflios nebismier qveyanaSi sabanko gadaricxvebs nebismier valutaSi,
dokumenturi operaciebis warmoebas(inkasaciaze ganacxadis wardgena), angariSebis
brunvebs nebismieri periodisaTvis, saoperacio sabuTebis damzadebas da a.S.
sxvadasxva saeqsperto SefasebebiT 2010 wlisaTvis msoflios praqtikulad
yvela msxvili da saSualo kompania eleqtronuli sabanko momsaxurebiT
isargeblebs, rac ZiriTadad Secvlis sabanko strategias e.w. filialebiani
bankebidan axal teqnologiebze orientirebuli banki-terminalebis Seqmnisaken.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
36
amasTan migvaCnia, rom internet-bankingis Semdgomi ganviTareba
saqarTveloSi dakavSirebuli iqneba, rogorc momxmarebelis
raodenobis(internetiT momsaxure potenciuri klientura), aseve ramdenime
mniSvnelovani teqnologiuri da gansakuTrebiT, iuridiuli amocanis
gadawyvetasTan. virtualuri momsaxurebis Taviseburebidan gamomdinare,
safinanso-eleqtronuli dokumentbrunva standartul dokumentaciaze da
saerTaSoriso kriptokratiis gamoyenebaze (Eexellence, law crypto, FAPSI) igeba.
Sesabamisad, dokumentbrunvis iuridiuli mxare da samarTlebrivi uzrunvelyofa
kontraqtis cifruli(eleqtronuli) xelmoweris identifikaciaze igeba, ris
mixedviTac xelmomweri mxaris avtorizacia xdeba.
marTalia, konfidencialuroba maqsimalurad 100 %-iT daculia, raTa
gamoiricxos dauregistrirebeli momxmarebelis arasaqnqcirebuli Sesvla
programaSi da angariSebze arasanqcirebuli operaciebis Sesruleba, magram
kompiuteruli xakerebisgan arc erTi sistema bolomde daculi mainc aris da
amis araerTi magaliTi arsebobs, rogorc CvenTan ase msoflios mraval qveyanaSi.
es sakiTxi msoflios mraval qveyanaSi, maT Soris evrozonis qveynebSi
specialuri sakanonmdeblo doneze regulirdeba, radgan eleqtronuli sabanko
momsaxureba dakavSirebulia sxvadasxva saxis xelSekrulebebis(iuridiuli Zalis
mqone dokumentebis) gaformebasTan da Sesabamisad, xelmomweri mxareebis mier
dokumentze eleqtronuli xelmoweris avtorizaciasTan. kanonis doneze aseve
gansazRvrulia dokumentis SesaZlo gayalbebisas pasuxismgeblobis elementebi.
kanonma unda gansazRvros eleqtronuli cifruli xelmoweris arsi, rom
igi warmoadgens eleqtronul dokumentis rekvizits, romelic xorcieldeba
infornaciis kriptografiuli gardasaxvis Sedegad. kanonis mixedviT unda
ganisazRvros eleqtronuli cifruli xelmoweris identificirebis principebi
e.w. โdaxuruli gasaRebisaโ da โxelmoweris gasaRebis serTifikatisโ gamoyenebiT.
amasTan, eleqtronul samarTalurTierTobebze gadasvla dakavSirebulia
dokumentebis gayalbebisagan dacvis SesaZlo meqanizmebis SemuSavebasTan da
monacemTa bazis dacvasTan, radgan bankebi sakmaod did Tanxebs emsaxurebian, maT
Soris saxelmwifo da sabiujeto organizaciebis angariSebsac. Sesabamisad, am
monacemTa bazebSi e.w. xakerebis an nebismieri piris arasanqcirebuli Sesvlisas,
finansuri dokumentaciis dazianebis an gayalbebis SemTxvevaSi unda arsebobdes
sakanonmdeblo doneze, maT Soris cvlilebebis SetaniT sisxlis samarTlis
moqmed kodeqsSi im sanqciebisa da akrZalvebis CamonaTvalis saxiT, romelic aseT
SemTxvevaSi sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas ukavSirdeba da am
pasuxismgeblobis simZimes gansazRvravs.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
37
15. โsamomxmareblo kreditis Sesaxeb specialuri instruqciis
SemuSavebaโ
samomxmareblo kreditis moculobis zrda pirvel rigSi mainc
dakavSirebulia sabanko konkurenciis zrdasTan, rac klienturis bazis
gafarToebasac iTvaliswinebs. samomxamareblo krediti ki garda saojaxo
inventaris SeZenisa, biznes investicias da nebismier sxva saxis xarjis
gastumrebasac iTvaliswinebs. es faqtori aseve dakavSirebulia wamyvani
komerciuli bankebis mier, am tipis sesxebze SeRavaTiani pirobebis dawesebiT da
sesxis gacemis procedurebis gamartivebiT, aseve momsaxurebis gaumjobesebuli
pirobebis SeTavazebiT. Tu imasac gaviTvaliswinebT, rom bankebi sul ufro
aqtiurad sTavazoben klienturas sesxebs larebSi, rac gasul wlebSi iSviaTobas
warmoadgenda, samomxmareblo kreditze moTxovnis zrda am faqtorsac unda
gamoewvia. amitom, bunebrivia, Tu klientura adre Tavs ikavebda sasesxebo
ganakveTis siZviris, an sesxebis pirobebis sirTulis gamo, dRes es moTxovnebi
gamartivebulia. miuxedavad amisa CvenTan samomxmareblo kreditis moculoba
mniSvnelovnad CamorCeba saerTo evropul maCveneblebs. Tu evrozonis qveynebSi
samomxmareblo kreditis Sefardeba mTlian Sida produqtTan saSualod 16 %-ia,
saqarTveloSi 7 % -s ar aRemateba.
samwuxarod, DdRemde kvlav Riad rCeba am saxis sesxebis samarTlebrivi
regulireba. igi moqmedi kanonmdeblobis mixedviT praqtikulad
dauregulirebelia, rogorc sabanko kanonmdeblobis, aseve samoqalaqo kodeqsis
mixedviTac da zogad Canawers ar scildeba. es aris Zalze seriozuli problema
momavlisaTvis Tu gaviTvaliswinebT, rom evropuli sabanko samarTliT
samomxmareblo sesxi upirvelesad momxmareblis dacvas gulisxmobs. evropis
qveynebSi es sakiTxi regulirdeba specialuri kanonmdeblobis doneze. CvenTan
samomxmareblo sesxi aris Zalze gaubraloebuli da โsamomxmareblo saWiroebisโ
iqiT arc midis. am dros Cven gvaqvs aRebuli valdebulebebi evrosabWos winaSe,
maT Soris sabanko-safinanso sferoebSi.
aRsaniSnavia, rom jer kidev 1975 wels evrosabWos mier miRebuli iqna
rezolucia momxmarebelTa dacvis mizniT, romlis mixedviTac momxmarebeli
daculi unda iyos sakuTari ekonomikuri interesebis zaralisagan arasaTanado
momsaxurebis Sedegad.
evrosabWos mier, mogvianebiT 1986 wlidan, miRebuli iqna specialuri
direqtivebi, rac gulisxmobs misi wevri qveynebis sakanonmdeblo bazis
daaxloebas da samomxmareblo kreditis sakanonmdeblo regulirebas. sul aseTi
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
38
sami ZiriTadi direqtiva iqna miRebuli, romlebic 1986 wlis direqtivis
87/102/EEC, modernizebul variantebs warmoadgens misi wevri qveynebis
sakanonmdeblo bazis daaxloebis kuTxiT. nebismieri evropuli sabanko da
arasabanko kanonmdebloba, romelic samomxmareblo kreditTan aris
dakavSirebuli erT umTavres principzea agebuli โ ramdenad aris msesxebeli
daculi specialuri sakanonmdeblo ZaliT. am saxis direqtivebSi asaxulia iseTi
faqtorebi rogoricaa โ samomxmareblo kreditis arsi, sesxis minimaluri da
maqsimaluri sidide, sesxis gacemis minimaluri da maqsimaluri vadebi da
saprocento ganakveTebi. magaliTisaTvis, bankebis mier sakuTari
TanamSromlebisaTvis gacemuli sesxebi ar Sedian samomxmareblo kreditSi, rac
CvenTan aseve dauregulirebelia dRemde.
am direqtivebis mixedviT Zalze yuradsaRebia e.w. โSeRavaTiani periodiโ,
rac 7 dan 14 dRes moicavs kreditze kontraqtis dadebidan. am periodSi
msesxebels ufleba aqvs uari ganacxados kreditis miRebaze nebismieri mizezis
gareSe an Tu aRebuli aqvs gamoiyenos restituciis ufleba da daabrunos igi
yovelgvari sajarimo sanqciebisa da procentebis gadaxdis gareSe. aq ise ar unda
gavigoT, TiTqos kreditori daucveli iyos. aris garkveuli pirobebi, romelic
Tavis mxriv bankis uflebs icavs, ase magaliTad, xSir SemTxvevaSi rodesac banks
klientisaTvis ukve gacemuli aqvs sesxi, gansakuTrebul mniSvnelobas iZens
sesxis Tanxis dabrunebis vadebi. aseT vadad SeiZleba iyos erTi Tve sesxis
sargeblobis uaris Tqmidan. am SemTxvevaSi procentebis daricxva ar xdeba. im
SemTxvevaSi roca sesxis gacema kontraqtis mixedviT etapobrivad, nawil-nawil
unda momxdariyo, msesxebeli valdebulia igi daabrunos sesxis dafarvis pirvel
vadamde. am e.w. โSeRavaTaiani periodisโ garda arsebobs agreTve anglosaqsuri
konstruqciac, rac โgansaxilvel periodadโ (Consideration period) moiazreba. am
midgomis arsi imaSi mdgomareobs, rom msexebels eZleva kontratis teqsti da
winaswari vada, 7 dRis manZilze sesxis aRebaze gadawyvetilebis misaRebad.
specialuri kanoni unda iTvaliswinebdes im valdebulebaTa CamonaTvals,
rasac ukavSirdeba sasesxebo pirobebi โ saprocento ganakveTis sidide, kreditis
fasi, dafarvis grafiki, sesxis vadianoba, dazRvevis fasi da a.S. meore
mniSvnelvani detali asaxulia sakredito xelSekrulebasa da yidva-gayidvis
pirobebis urTierTkavSirSi. ase magaliTad, momxmareblis mier saqonlis
Sesyidvaze uaris Tqmis SemTxvevaSi, sakredito xelSekruleba avtomaturad
uqmdeba, radgan gamyidvelis mier saqonlis miwodebaze uari kreditors isedac
akargvinebs uflebas moiTxovos kreditis dafarva.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
39
evropul sabanko praqtikaSi Zalze didi mniSvneloba eniWeba msesxeblis
swor da droul informirebulobas kreditis gacemis pirobebze. mxolod
kreditis fasis da saprocento ganakveTebis miTiTeba sulac ar iTvleba
informirebulobis sakmaris kriteriumad. msesxebelma winaswar unda icodes
kreditis momsaxurebis ekonomikuri mxare, rac moicavs kreditis maqsimalur
sidides, saprocento ganakveTebs, dafarvis grafikebs, yovelTviuri gadasaxadis
mTlian sidides(procentebi, sakomisio, sxva gadasaxadebi), kreditis aRebis
ekonomikur da iuridiul niuansebs, maT Soris sesxis verdafarvis pirobebsac.
qarTuli bankebi am tipis sesxebis gacemas, umravles SemTxvevaSi
damatebiTi sagiravno uzrunvelyofis gareSe axorcieleben da msesxeblis
fiqsirebul Semosavals iReben mxedvelobaSi, rac arc Tu iSviaTad sesxis
ardabrunebisas garkveul problemebTan aris dakavSirebuli.
aqedan gamomdinare, am sakiTxis gadawyveta Zalze aqtualuria, rogorc
samarTlebrivi, aseve ekonomikuri efeqtianobis gazrdis mimarTulebiT. amitom
migvaCnia, rom erovnuli bankis mxridan 2008 wels unda daCqardes samomxmareblo
sesxebze specialuri kanonmdeblobis miReba, romlis proeqtic bankebs 2007 wels
ukve daegzavnaT gansaxilvelad.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
40
16. sakadastro da saregistracio sistemis xelSewyoba.
saqarTveloSi sabanko saqmianobis warmatebiT ganviTarebisaTvis sagarantio
usafrTxoebas didi mniSvneloba eniWeba. sagarantio uzrunvelyofis problemebi
Tanabrad exeba rogorc giravnobiT dasatvirTi moZravi, aseve uZravi qonebis
SemTxvevebs. problema, gansakuTrebiT, aqtualuri kadastrisa da miwis
registraciis TvalsazrisiT dgas, radgan ar arsebobs mTeli qveynis momcveli
erTiani sakadastro da saregistracio sistema, xolo moqmedi kanionmdebloba
Sesbamis cvlilebebs saWiroebs.
am saxis sistemis Seqmna germaniis mTavrobasa da saqarTvelos mTavrobas
Soris urTierTTanamSromlobis farglebSi mimdinareobs da KFW-s
TanadafinansebiTa da โgermaniis Semnaxveli bankebis fondi saerTaSoriso
TanamSromlobisaTvisโ egidiT xorcieldeba. germaniis Semnaxveli bankebis
fondi, romelic sabanko asociaciis partnior organizacias warmoadgens da
garda am proeqtisa saqarTveloSi bankebis teqnikuri mxardaWeris proeqtsac
axorcielebs, miiCnevs rom bankebis da sabanko asociaciis CarTva am procesSi
mizanSewonilia.
erTiani sakadastro da saregistracio sistemis Seqmna garda
faswarmoqmnisa, xels Seuwyobs sakuTrebiTi urTierTobebis daregulirebas,
radgan gansakuTrebiT problemuria binebsa da nakveTebze TanasakuTrebis
sakiTxebi. saerTaSoriso eqspertebi Riad miuTiTeben, rom miwis sakuTrebis
uflebis usafrTxoebisa da miwis bazris gamWvirvalobis gareSe ver
ganxorcieldeba investiciebis Cadeba regionebSi. bankebisaTvis regionebSi
kreditebis gacemisas swored sagarantio usafrTxoebis problemebi iCens Tavs. es
upirvelesad exeba fermerebisaTvis mcire kreditebis gacemas da riskebisagan
dacvas. am TvalsazrisiT, gamosayofia miwis fragmentireba da mcire nakveTebis
simravle, rac arTulebs da zRudavs kreditis gacemas, axdens faswarmoqmnis
deformacias da moaqvs ekonomikurad uaryofiTi Sedegebi, rogorc
msesxeblebisaTvis, aseve bankebisaTvis.
orive germanuli proeqti imiTac aris mniSvnelovani, rom maSi saqarTvelos
mxridan CarTuli arian sajaro reestris erovnuli saagento, sakuTrebis
sakiTxebze momuSave organizaciebi da bankebi.
proeqtis TanamSromlobis farglebSi 2008 wels dagegmilia Sesabamisi
RonisZiebebis ganxorcieleba moqmed kanonmdeblobaSi cvlilebebis SetaniT.
migvaCnia, rom 2008-2009 wlebSi sabanko asociaciam kvlav aqtiuri monawileoba
unda miiRos aRniSnuli proeqtis dasrulebaSi.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
41
17. sabanko ombudsmenis institutis daarsebis xelSewyoba..
sabanko ombudsmenis instituti, kerZo arbitraJTan erTad, msoflios bver
qveyanaSi funqcionirebs. misi ZiriTadi funqciaa daexmaros biznes-struqturebs
bankebTan warmoSobili davebis gadaWraSi Tu Tavad ombudsmenis gareSe maTi
gadaWra ar SeuZliaT. sabanko ombudsmeni aris pirovneba, romelic ikvlevs
saCivrebs, aqveynebs daskvnebs da yovelwliur moxsenebebs da gamodis modave
mxareebs Soris samarTlianobis mediatorad. ombudsmenis instituti zogierT
qveyanaSi ordonian sistemasac ki qmnis. bankebis mier iniSneba interni anu bankis
ombudsmeni, romelic xels uwyobs bankis SigniT momxmareblis ukmayofilebis
daregulirebas, xolo am sakiTxebis mougvareblobis SemTxvevaSi saqme gadadis
sabanko ombudsmenTan.
rogorc aRiniSna sabanko ombudsmenis mizania gadaWras davebi da
ganixilos pretenziebi sabanko momsaxurebasTan dakavSirebiT. rogorc wesi
bankis modave mxared individualuri pirebi da mcire biznesis warmomadgenlebi
gamodian. banksa da klients Soris urTierTobaSi warmoSobili davebi da
gaugebrobebi xSirad ukavSirdeba informaciis konfidencialurobas da gayidvebs,
radgan bankebma unda daicvan klienturis infirmacia maTi produqtebis
marketingSi. niSandoblivia, rom TiToeul banks aqvs Sida procedura saCivrebis
ganxilvisa da davebis gadaWrisaTvis. Tavis mxriv sabanko ombudsmenis amosavali
wertili samarTlianoba da miukerZoeblobaa. igi unda iyos sabanko wreebSi
misaRebi pirovneba, romelic Tavis gadawyvetilebebSi xelmZRvanelobs mdidari
sabanko praqtikis gamocdilebiT.
nebismier bankis kilients SeuZlia mimarTos sabanko ombudsmens Tu ver
xerxdeba bankTan mimarTebaSi warmoSobili sadavo sakiTxebis mogvareba. rodesac
momxmarebeli mimarTavs sabanko ombudsmens ukve arsebobs sityvieri SeTanxmeba
davaSi monawile yvela mxares Soris.. amasTan, sabanko ombudsmens, saqmeSi
detalurad garkvevis mizniT, aqvs ufleba moiTxovos konfidencialuri
informacia biznesis, misi mflobelis, pirovnebis safinanso saqmianobis Sesaxeb.
mxareebs Soris urTierTgagebis werili aseve gvamcnobs, rom sabanko ombudsmeni
da misTvis momxmareblis mier warmodgenili informacia ar unda iyos
gamoyenebuli im SemTxvevaSi Tu saCivari SemdgomSi gadaecema sasamarTlos. mas
Semdeg, rac sabanko ombudsmeni, miiRebs saWiro informacias mxareebs awvdis
Tavis rekomendaciebs Tu rogor uyurebs am sakiTxebis gadaWras. aRsaniSnavia,
rom xSirad momxmarebeli mimarTavs ombudsmens im saqmeebis gansaxilvelad,
romelzec sasamarTlo ganCineba arsebobs da misTvis es ar aris misaRebi. magram
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
42
ombudsmeni valdebulia ar ganixilos meored sasamarTlos mier ukve gamotanili
dadgenileba.
bevr qveyanaSi sabanko ombudsmeni aris momgebiani korporacia, sadac misi
wevrebi arian bankebi romlebic nawilobriv faraven ombudsmenis mier gaweul
xarjebs da romlebic gadanawilebulia bankebze maTi aqtivobis mixedviT.
migvaCnia, rom 2008-2009 wlebSi sabanko asociaciam mniSvnelovnad unda
gaaqtiuros Tavisi Zalisxmeva sabanko ombudsmenis institutis SemosaRebad. am
TvalsazrisiT SesaZlebelia moxsenebis momzadebac misi wevri bankebisaTvis
sabanko ombudsmenis saerTaSoriso praqtikis gacnobasTan dakavSirebiT.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
43
18. kerZo arbitraJis isntitutis dafuZneba.
saqarTvelos sabanko momsaxurebis bazris ganviTarebis TvalsazrisiT,
mizanSewonilad unda miviCnioT qveyanaSi kerZo arbitraJis, rogorc
alternatiuli sasamarTlo institutis dafuZneba.
2008-2009 wlebSi sabanko asociaciam unda gaaZlieros Tavisi Zalisxmeva am
mimarTulebiT. mizanSewonilia momzaddes saproeqto SeTavazeba asociaciis wevri
bankebisaTvis am saxis instututis dafuZnebaSi monawileobisaTvis, miT umetes
kerZo arbitraJis sabanko praqtika farTod aris gavrcelebuli evropis qveynebSi
sabanko-safinanso saarbitraJo palatis saxiT. kerZo arbitraJi aris samoqalaqo
davebis kerZo saarbitraJo ganxilvis damoukidebeli, mudmivmoqmedi instituti,
romelic imoqmedebs `kerZo arbitraJis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Sesabamisad.
am saxis institutebis mimzidveloba misi nebayofilobiTi mxaridan
momdinareobs, rac sabanko prqtikaSi msesxebelsa da banks Soris winaswari
ndobis faqtorebs emyareba.
kerZo arbitraJs aqvs Tavisi specifika. mag. SeTanxmeba arbitraJis
gansaxilvelad davis gadacemis Sesaxeb ideba werilobiT, xolo Tu saarbitraJo
ganxilvisas aRiZra sisxlis samarTlis saqme sakiTxze, romelic saarbitraJo
ganxilvis sagania da ramac SeiZleba gavlena moaxdinos ganxilvis Sedegze,
sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze arbitraJi ar CaiTvleba Semdgarad.
amasTan, Tu saarbitraJo SeTanxmeba mxareTa Soris dadebuli xelSekrulebis
nawils warmoadgens, maSin arbitraJis mier gadawyvetilebis gamotana
xelSekrulebis baTilad cnobis Sesaxeb ar gamoiwvevs kanonis ZaliT
saarbitraJo SeTanxmebis baTilobas.
migvaCnia, rom sabanko seqtori mxolod moigebs Tu am saxis institutis
dafuZneba 2008-an 2009 wels moxdeba. procedurulad saWiroa Seiqmnas debuleba
da moxdes misi dafuZneba. kerZo arbitraJis damfuZneblebad gamovlen asociaciis
wevri bankebi da SesaZlebelia TviT sabanko asociaciac ki iyos misi
TanadamfuZnebeli. igi Tavis saqmianobas ganaxorcielebs mewarmeTa Sesaxeb
saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT registraciis Sesaxeb.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
44
19. auditis saerTaSoriso standartebis axali versiis gamocema
dReisaTvis saqarTveloSi auditoruli saqmianobis regulirebis sistema
efuZneba saqarTveloSi โauditoruli saqmianobis Sesaxebโ kanons, romelic
warmoadgens auditoruli saqmianobis ganxorcielebis samarTlebriv safuZvels
da awesrigebs auditorul saqmianobasTan dakavSirebul urTierTobebs.
aRniSnuli kanonis garda, kanonqvemdebare noramtiul dokuments miekuTvneba
erovnul standartad aRiarebuli buRalterTa saerTaSoriso federaciis,
auditis da damowmebuli saqmianobis saerTaSoriso standartebis sabWos
gamocemuli โauditis oficialuri teqnikuri dokumentebiโ (auditis
saerTaSoriso standartebi -ISA), romelTa dacvac savaldebuloa saqarTvelos
auditoruli momsaxurebis bazris yvela subieqtisaTvis. bolo wlebSi msoflios
finansur sferoSi mimdinare procesebma realurad Secvala ass midgoma, ris
Sedegad Zvel ass-Si radikaluri cvlilebebi iqna Setanili. ass-s axali
versiebis Targmna, masze uflebis mopoveba misi samomxmareblo kondiciamde
dayvana, xolo Semdeg farTo momxmareblisaTvis stamburi wesiT calke wignad
gamocema, mTel rig rTul organizaciul sakiTxebTan aris dakavSirebuli. garda
imisa, rom es metad sapasuxismgeblo saqmea, mas finansuri uzrunvelyofac
esaWiroeba. am standartebis gamocema ki auditorebisaTvis (rogorc Sida ise
gare) da sabanko dawesebulebebisaTvis aucileblobas warmoadgens, xolo maTi
moqmedebaSi SemoRebis vadebi iwureba da misi praqtikaSi daunergavoba momavalSi
erT-erT Semaferxebel faqtorad mogvevlineba am sferos stabilurobis
ganmtkicebis saqmeSi.
marTalia, ass-s axali versiebis Targmna 2006 wels warmatebiT
ganxorcielda, magram migvaCnia, rom asociaciam erovnul bankTan da komerciul
bankebTan erTad 2008-2009 wlebSi unda ganixilos am metad mniSvnelovani
normatiuli dokumentebis qarTulenovani versiis daxvewisa da gansakuTrebiT,
komentarebis nawilis gamocemisTvis finansurad mxardaWeris sakiTxi.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
45
SeniSvnebisaTvis
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
46
Tavi III saqarTvelos bankebis asociaciis 2005-2008 wlis samuSaoebi
รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร
รรรรรกรรรรร
รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร
รรรรรกรรรรรรรรร
รรรรรรรรรร รรรรรร
1. 2005 wlis samoqmedo gegmisa da biujetebis damtkiceba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-รร รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. 2005 wlis samoqmedo gegmisa da biujetis damtkiceba moxda Tebervlis Tvis dasawyisSi.
2.struqturuli gaZlierebis amocanebi da internet-warmomadgenlobis amoqmedeba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-รร รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. sabanko asociaciis struqturuli gaZlierebisaTvis sabanko asociacias teqnikuri daxmarebis proeqtis farglebSi โgermaniis Semnaxveli bankebis fondi saerTaSoriso TanamSromlobisaTvisโ mier gaewia daxmareba menejmentis gsaZliereblad. asociaciis StatisaTvis Catarda erTkviriani konsultaciebi asociaciis saqmianobis efeqturobis gazrdis mizniT, strategiuli dagegmvis sakiTxebSi. asociaciis ofisSi mudvivmoqmedi komitetebis egidiT mimdiareobs perioduli Sexvedrebi da im sakiTxebis ganxilva, romelic aqtualuria sabanko seqtorisaTvis. Sesabamisad, mzaddeba dokumentebi da moxsenebebi, erovnuli bankisa da sxva saxelmwifo struqturebSi wasadgenad. internet warmomadgenlobis Seqmnac asociaciis truqturul gaZlierebas emsaxureba. igi progresirebad ganaxlebadi saxisaa da veb gverdis saxiT ganTavsebulia Semdeg misamarTze: www.abg.org.ge
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
47
Sesrulebuli samuSao 3. afxazeTis sabanko-safinanso reintegraciis koncefciis SemuSaveba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-รร รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. dokumenti romelic 20 gverdisagan Sedgeba daegzavnaT afxazeTis ministrTa sabWos Tavmjdomares baton irakli alasanias da erovnuli bankis prezidents baton roman gociroZes.
4.JurnalistebisaTvis saswavlo-SemecnebiTi seminaris Catareba.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-รร รร รรรรรร. gemis mixedviT momzadda seminaris Tematikis masalebi, romelic saqarTveloSi sabanko saqmis gacnobas isaxavs miznad, 30 gverdian moxsenebas moicavs, 2 mokle SemecnebiT ekonomikur glosariumTan erTad. JurnalistebisaTvis seminaris Catareba navaraudevia erovnul bankTan erTan wlis me-4 kvartalSi. samagierod, gadamuSavebuli analogiuri Tematikis mixedviT Catarda erTkviriani seminari ekonomikuri profilis studentebsaTvis. seminari gaimarTa agvistos TeveSi โzafxulis skolisโ saxelwodeboT.
5. samTavrobo fasiani qaRaldebis bazris strategiis SemuSaveba.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-รร รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT.
dokumenti, romelic 10 gverdisagan Sedgeba, asaxulia saxazino valdebulebebis bazris ganviTarebis konceptualuri momentebi da exeba saxelmwifos Sida valis marTvisa da samTavrobo fasiani qaRaldebis bazris ganviTarebis strategiis sakiTxebs. daegzavna finanasTa saministros. es dokumenti safuZvlad daedo SemdgomSi finansTa saministros axal koncefcias, romelis prezentaciac sabanko asociaciasTan erToblivad Catarda sastumro โqorTiardโ meriotSi da pirvelad, saxazino valdebulebebis gamoSvebis dRidan, warmodgenili iyo - 2005 wlis saxazino valdebulebebis emisiis gegmac.
Formatted: Italian (Italy)
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
48
6.cvlilebebis SetanaainstruqciaSi โsaqarTvelossabanko dawesebulebebSiiangariSebis gaxsnissSesaxebโ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-รร รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. 2005 wlis 1 ianvars axali sagadasaxado kodeqsis ZalaSi SesvlasTan dakavSirebiT, gauqmda sawarmos filiali, rogorc damoukidebeli gadasaxadis gadamxdeli, ris mixedviTac sawarmos filialebs gauqmdaT sagadasaxado saidentifikacio kodi, aseve Sevida sxva cvlileba bankebTan mimarTebaSi angariSsworebis kuTxiT. asociaciis mier momzadda dokumenti axali sagadasaxado kodeqsisa da saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis 2004 wlis 17 martis #51 brZanebiT damtkicebul ,,saqarTvelos sabanko dawesebulebebSi angariSebis gaxsnis Sesaxebโ instruqciis SesabamisobaSi moyvanasTan dakavSirebiT, romelic exeboda sabanko dawesebulebebSi angariSebis gaxsnis SezRudvis moxsnas da fizikuri pirebisaTvis angariSis gaxsnis gamartivebas, rac werilobiT gaegzavna saqarTvelos erovnul banks(werili # 1/17, 20 Tebervali, 2005).
erovnulma bankma gaiTvaliswina asociaciis mier warmodgenili SeniSvnebi da Seitana Sesabamisi saxis cvlilebebi โ saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis 2004 wlis 17 martis 51-e brZanebiT damtkicebul โsaqarTvelos sabanko dawesebulebebSi angariSebis gaxsnis Sesaxebโ
Formatted: Afrikaans
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
49
6. cvlilebebis Setana ekonomikur limitebsa da normativebSi, romelic dakavSirebulia kapitalis adeqvaturobasTan
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร รร-1-3 รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT.
es sakiTxebi sakredito riskebisa da likvidobis marTvis Sefasebis problematikasTan mimarTebaSi detalurad iqna aRwerili sabanko asociaciis mier Sesrulebuli momsaxurebis bazris kvlevis axali dokumentis mixedviT, romelic bankebis mier mcire da saSualo sawarmoebis(mss) dafinansebis problemebs Seexeba. saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis 2001 wlis 10 aprilis #95 brZanebiT damtkicebuli โkomerciuli bankebis saqmianobis zedamxedvelobisa da regulirebis wesSiโ cvlilebebis Setana exeba me-2 muxlSi mocemul ekonomikur maCveneblebis ganmartebebs da me-5 muxlSi mocemul likvidobis koeficientebs. โkomerciuli bankebis saqmianobis zedamxedvelobisa da regulirebis wesSiโ cvlilebebis proeqtiT gaTvaliswinebulia me-5 muxlSi โmyisieri likvidobis koeficientisaโ da โmimdinare likvidobis koeficientebisโ gauqmeba, xolo โsaSualo likvidobis koeficientiโ da misi gaangariSebis meTodika warmodgenilia modificirebuli saxiT da warmoadgens arsebuli โsaSualo likvidobisa koeficientisaโ da โmimdinare likvidobis koeficientebisโ Sejerebul variants. axali proeqti marTalia daregistrirda iusticiis saministroSi, magram jer-jerobiT ZalaSi ar Sesula da 2006 wlis prioritetbSi kvlav aris Sesuli.
8. cvlilebebis Setana
saqarTvelos kanonSi
komerciuli bankebis
saqmianobis Sesaxebโ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร รร-1-3รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. saqarTvelos moqmedi kanonmdeblobiT(mewarmeTa
Sesaxeb kanoni, komerciuli bankebis Sesaxeb kanoni) Svilobil sawarmod iTvleba is iuridiuli piri, romelSic sxva iuridiuli piri flobs wilis(xmis uflebis mqone aqciebis) 50 an met procents. saqarTvelos bankebis asociaciam erovnul banks mimarTa werilobiT, sadac aRniSnulia, rom bankebis mier sainvesticio saqmianobis gasaaqtiureblad, mizanSewonilia Tu miRebuli iqneba Sesworeba moqmed sabanko kanonmdeblobaSi da Semova sabanko an safinanso holdingis mcneba.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
50
cvlilebas saWiroebs Svilobili sawarmos arsebuli ganmarteba da misi Canaweri komerciuli bankebis Sesaxeb kanonSi. aris meore variantic, komerciuli bankebis Sesaxeb kanonSi Sevides saTanado cvlileba, rac erovnul banks saSualebas miscems konkretul SemTxvevaSi 50 %-ze naklebi wilis flobisas, gansazRvros bankis mier sawarmos kontrolis SesaZlebloba, rac winaaRmdegobaSi ar mova โmewarmeTa Sesaxebโ kanonTan.
9. moqmed sagadasaxado
kodeqsSi Sesatani
cvlilebebi
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร รร-1-4 รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. sabanko asociaciis mier sagadasaxado kodeqsSi Sesatani cvlilebebis vrceli dokumenti jer kidev gasul, 2004 wels momzadda. amjerad moqmed sagadasaxado kodeqsSi Sesatan cvlilebebTan erTad, momzadda im gansaxorcielebeli sakanonmdeblo cvlilebebis dokumenti-saqarTvelos sabanko sistemis ganviTarebis perspeqtivebi, romelic saqarTvelos sabanko sistemis ganviTarebis perspeqtivebs ganixilavs.
dokumentSi warmodgenilia saqarTvelos kanonTa CamonaTvali, romlebic saWiroeben gadasinjvas. dokumentis warmomdgel sabanko asociaciis saeqsperto-analitikur jgufs miaCnia, rom sabanko sistemis Semdgomi ganviTarebisaTvis gadasinjvas saWiroebs, rogorc moqmedi sagadasaxado kodeqsi, aseve samoqalaqo kodeqsi, kanoni saaRsrulebo warmoebis Sesaxeb, kanoni mewarmeTa Sesaxeb, kanoni fasiani qaRaldebis bazris Sesaxeb, kanoni arasaxelmwifo sapensio dazRvevis Sesaxeb, kanoni monopoliuri saqmianobisa da konkurenciis Sesaxeb da fasiani qaRaldebis erovnuli komisiis dadgenilebani. dokumentis prezentacia moxda TBC bankSi. prezentaciaze mowveuli iyo saqarTvelos premier ministri batoni zurab noRaideli.
sagadasaxado kodeqsTan erTad am dokumentis ganxilva moxdeba parlamentis sabiujeto-safinanso komitetSi oqtombris dasawyisSi.
10. sakadastro da
saregistracio sistemis
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร รร-1-4 รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. sakadastro
da saregistracio sistemis xelSewyoba ermaniasa da
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
51
xelSewyoba. รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
saqarTvelos Soris TanamSromlobis farglebSi xdeba da KFW-s TanadafinansebiTa da โgermaniis Semnaxveli bankebis fondi saerTaSoriso TanamSromlobisaTvisโ egidiT xorcieldeba. germaniis Semnaxveli bankebis fondis rekomendaciiT, romelic sabanko asociaciis partnior organizacias warmoadgens da garda am proeqtisa saqarTveloSi bankebis teqnikuri mxardaWeris proeqtsac axorcielebs, moxda sabanko asociaciis CarTva am procesSi.
iusticiis saministros da sajaro reestris erovnuli saagentos mier momzadda kanonproeqtebi TandarTul ganmartebiT baraTebTan erTad. warmodgenil sakanondeblo cvlilebebze, muSaobdnen sabanko asociaciis eqspertebic, xolo warmodgenil variantze asociaciis iuridiuli komitetis daskvna dadebiTia. gaformda erToblivi memorandumi, romelSic aisaxa saWiro RonisZiebebi da Sesabamisi qmedebebi, saqarTvelos kanonmdeblobaSi Sesatani cvlilebebis mimarTulebiT.
11. sabanko kadrebis swavlebisa da gadamzadebis centris daarseba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร รร-4 รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. sabanko asociaciam xelSekruleba gaaforma biznes administrirebis kuTxiT saqarTveloSi erT-erT wamyvan menejmentis skola CERMA-sTan. โserma-menejmentis skolisโ mier sabanko kadrebis swavlebisa da gadamzadebis programa gamiznulia saqarTvelos bankebSi menejerebis kvalifikaciis asamaRlebad. - programa Seqmnilia msoflios wamyvani biznes-skolebis profesorebis daxmarebiT da Seesabameba saerTaSoriso standartebs. โserma-menejmentis skolaโ flobs saqarTvelos ganaTlebis saministros licenzias saswavlo saqmianobaze - programa Seicavs marketingis, finansebis, strategiisa da zogadi menejmentis kursebs; TiToeuli kursis xangZlivobaa 3 Tve ( tardeba kviraSi sami sesia , saRamos ori saaTiT ) . - programa maqsimalurad moqnilia . msmenelebs SeuZliaT kursebis Tanmimdevroba Tavad SearCion . yvelaze SemWidrovebuli grafikiT programis gavla SeiZleba erT weliwadSi . - SesaZlebelia mxolod erTi calkeuli kursis gavla (magaliTad, marketingis) da Sesabamisi serTifikatis miReba .
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
52
12. รรรรรรรรรรร รรรรร รร รร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรร รร รรรรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-4 รร รรรรรร. sabanko asociaciasTan konsultaciebis Sedegad, mimdinare wlis pirvel naxevarSi momxadda depozitebis dazRveis ZiriTadi principebis dokumenti, romelzec muSaoba savaraudod, daiwyeba momavali wlidan.
13. sabanko eTikis kodeqsis damTavreba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-4 รร รรรรรร. ar dawyebula, gaTvaliswinebulia am sakiTxebze konsultaciebis dawyeba erovnul bankTan me-4 kvartalSi. paralelurad asociacia apirebs 2003 wels SemuSavebuli sabanko eTikis kodeqsis samuSao versiis dakidebas asociaciis veb gverdze ganxilvisaTvis.
2005 รรรร รรกรรร รรรรรรรรร รรร
14. sabanko momsaxurebis bazris kvleva
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร,
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-4รร kvartali. Sesrulda gegmis mixedviT.
warmodgenil dokumentSi, romelic mcire da saSualo biznesis dafinansebis sakiTxebs ikvlevs, gaanalizebulia saqarTveloSi sabanko seqtoris mier mcire da saSualo biznesis daufinanseblobis mizezebi, mikrosesxebTan dakavSirebuli problemebi da daskvnebisa da Sefasebebis saxiT naCvenebia ramdenime mimarTuleba, ramac xeli unda Seuwyos mcire da saSualo sawarmoebis dafinansebis gazrdas, biznes - garemos gaumjobesebas da sabanko seqtorSi investiciebis Semodinebas. dokumentSi, romelic 98 gverdisagan Sedgeba gamoyenebulia vrceli statistikuri, grafikuli da analitikuri masalebi, msoflio bankis, saerTaSoriso safinanso korporaciis, saqarTvelos statistikis departamentis, erovnuli bankis, adgilobrivi da saerTaSoriso saeqsperto jgufebis moxsenebebidan. saqarTvelos sabanko seqtoris mier mcire da saSualo saarmoebis(mss) dakreditebis Taviseburebebis
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
53
warmosaCenad, moxseneba iyofa 3 damoukidebel nawilad, romelTagan TiToeul TavSi warmodgenili masala saboloo jamSi avsebs ra erTmaneTs sabanko seqtoris mier mss โ ebis dafinansebis problematikis erTian suraTs warmosaxavs.
15. sakredito biuros modelis SemuSaveba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-4 รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. SemuSavda
proeqti sakredito biuros prototipis Sesaqmnelad. mizanSewonilia Tu am saxis kvleva ganxorcieldeba ukve momavali wlis dasawyisidan da masSi monawileoba SeTavazebuli iqneba yvela bankisaTvis.
sakredito biuros Seqmnis dasaCqareblad da misi saqmianobis samarTlebrivi bazis mosawesrigeblad sabanko asociacia oqtombris TveSi werilobiT mimarTavs erovnul banks, raTa erovnuli banki 2005 wels gamovides sakanonmdeblo iniciativiT rac daaregulirebs urTierTobebs sakredito dawesebulebebsa da klienturas Soris informaciis mopovebis, gadacemisa da misi gacemisas aRebuli valdebulebebis TvalsazrisiT. .
16. kerZo sabanko arbitraJis institutis dafuZneba.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-4 รร รรรรรร. am sakiTxis irgvliv mTeli wlis manZilze mimdinareobda konsultaciebi bankebTan. Seiqmna kerZo arbitraJis saqmianobis debulebis proeqti, magram sadamfuZneblo SeTanxmebamde saqme ar misula. es sakiTxebis 2006 welsac iqneba ganxiluli.
17.auditis saerTaSoriso standartebSi Sesuli cvlilebebis Targmna da calke wignad gamocema
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-4 รร รรรรรร. ass-s axali axali versiebis Targmna,
masze uflebis mopoveba misi samomxmareblo kondiciamde dayvana, xolo Semdeg farTo momxmareblisaTvis stamburi wesiT calke wignad gamocema, ass auditoruli saqmianobis sabWom, saqarTvelos profesional buRalterTa da auditorTa federaciasTan erTad ganaxorciela. kerZod, gamoica da saqarTvelos profesional buRalterTa da auditorTa federacia bankebs sTavazobs : finansuri angariSgebis saerTaSoriso standartebi (fass), buRaltruli aRricxvis saerTaSoriso standartebisa da maTi interpretaciebis CaTvliT โ 2004 wlis 31 martis mdgomareobiT (or tomad). auditis saerTaSoriso standartebi (ass) 2004 wlis
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
54
mdgomareobiT. bankebisaTvis gaTvaliswiunebulia fasdaklebac. 5 dan 10 egzemplaramde SeZenis SemTxvevaSi - 10 %-iT, 10 dan 20 egzemplaris SemTxvevaSi- 15 %-iT, xolo 20 egzemplaris zeviT - 20 %-iT. gamocemebi evrostandartebis donezea Sesrulebuli da sakmod maRal profesiul da poligrafiul donezea dabeWdili. saqarTvelos bankebis asociacia sabanko sferoSi bass-isa da ass-is uaxlesi gamocemebis gamoyenebis mniSvnelobidan gamomdinare, asociaciis wevr bankebs mimarTavs SeiZinon aRniSnuli gamocemebi, radgan am gamocemebis qarTulenovani versia sasurvelia hqondes nebismier banks buRelteriisa da Sida auditis sawarmoeblad
18. sabanko ombudsmenis institutis SemoRebis xelSewyoba.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2005 รรรร 1-4 รร รรรรรร. es sakiTxi ar ganxilula da misi ganxilva savaraudod, 2006 wlis pirveli naxevridan daiwyeba.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
55
Tavi III
2006 wlis samuSao gegmis Sesruleba
1. 2006 wlis samoqmedi gegmisa da biujetebis damtkiceba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-รร รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. 2006 wlis samoqmedo gegmisa da biujetis damtkiceba moxda Tebervlis Tvis dasawyisSi.
2. 2006 wlis mimoxilvis dokumentis momzadeba
รรร-ร รรรรรรรร. รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1- รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. 2006 wlis samoqmedo gegmisa da biujetis damtkicebis paralelurad, bankebs dagegzavnaT Tebervlis Tvis meore naxevarSi.
3. sagadasaxado kodeqsSi Sesatani cvlilebebis dokumentis eqspertiza da daxvewa
รรร-ร รรรรรรรร. รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-4 รร รรรรรร. mTeli wlis manZilze mimdinareobda muSaoba dokumentis saboloo variantis momzadebisaTvis., parlamentis Sesabamis komitetebTan da finansTa saministros sagadasaxado samsaxurebTan momzadda ori ZiriTadi dokumenti, mimdinare da samomavlo(sasurvel) cvlilebebTan dakavSirebiT.
4. cvlilebebi ekonomikur limitebsa da normativebSi likvidobis koeficientebTan dakavSirebiT
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-3 รร รรรรรร. gadmovida 2005 wlidan รรรรรรร รรรร
รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2001 รรรร 10 รรรรรรร โ95 รรรรรรรรร รรรรรรรรรรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรรร รร รรรรรรรรรรร รรรรรโ รรรรกรรรรรรรร รรร รร รรรรรร. รรรร รรร รร รรรรรรรรร, รรรรรรร รรรรกรรรรรรรร รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 20 รร รรรรร N200 รรรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รร รรรร รรรรรร รรรรรรรร รร รรรรรรรรร รรรร รรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรร รรร. รร รร รรรรรรรรร รรรรรกรรร, รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รร รรร รรรรรรรรร รรกรรรร โรรโ (รรรรรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร) รรรรรรรรรรรร รรรร ร, รรรรรร รรรรรกรรรรร
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
56
รรรรรร รรรรรรรรรรรรร รร รร รรรรรรร รรรร รรรรร รรรรร รรร รรรร รรรร รรรรรรรรรรรรร รร รร รรรรรรร ร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร 30 รรรรรรรรรร. รรร รรรรกรรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรรร รร รรรรรรรรรรร รรรรรโ รรรรกรรรรรรรรรร รรรรร รร รรรรรรร, รรรร รรรรรร รรร รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรร รรรรรร รรรร รรรรรรรรรรร รรรรร รรรรรรร, รร รรรรรรรรรรรรรร โรรรร รรรรร รรรรร รรรรโ รรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรกรร รรรรรรรรรรรร. รรรรรรรรรรร, รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 15 รรรรรรรรรร โ 253 รรรรรรรรร รร รรรรรร รรร รรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรรร รร รรรรรรรรรรร รรรรรโ, รรรรรร รรรรรกรรรรร โรรรร รรรรร รรรรร รรรรโ รรรรรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรกรรรรร ร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรร, รรรรร รรรร รรรรรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รร รรรร ร รรรรร รรรรรรรรร โร รรรรรรรรรรรรรโ รรรรกรร รรร รรรรรร 5%-รร รรรรรรรร. sabanko asociaciam sakmaod aqtiuri monawileoba miiRo Setanil cvlilebebis eqspertizaSi. Sexdvedrebi gaimarTa rogorc asociaciis ofisSi komitetebis egidiT, erovnuli bankis warmomadgenelTa monawileobiT. migvaCnia, rom seb-is mier warmodgenili Tavdapirveli varianti saxeSecvlilia da miaxloebulia asociaciis moTxovnebTan, gansakuTrebiT Tvis saSualo likvidobis gaangariSebis 30 %-iani maCvebelis SemoRebasTan da saxelmwifo fasiani qaRaldebis likvidur aqtivebad CaTvalsaTan dakavSirebiT, rasac sabanko asociacia 2005 wlidan iTxovda.
5. saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis #304 brZanebiT damtkicebul ,,komerciuli bankebis mimarT fuladi jarimebis gansazRvrisa da dakisrebis wesSiโ cvlilebebis Setana
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1 - 2 รร รรรรรร. รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร
2006 รรรร 28 รรรรรร #87 รรรรรรรรร รร รรรรรรรร รรร รรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรร รรรรรร รฃรรรรรรรร รรรรรรรร รรรร รร รรรรรรรรรร รรรรรโ. รร รรรรรรรร รรรรกร โรรรรรรร รรรรรรร รรร รรรรรรรรรรรร รรรร รรรร รกรรรรรรรรรร รรรรรกรรโ รรรรรรร รรรร รรรรรรรร รร รรรร ร รรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรกรรรร รรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรกรร รรรรร รรรรรรรรรรรรรรรรร รร, รรรรรร
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
57
รรรรรร รรรรรรรร รรร รฃรรรรรร รรรรรรรรร. sabanko asociaciam sakmaod aqtiuri monawileoba miiRo Setanil cvlilebebis eqspertizaSi. Sexdvedrebi gaimarTa rogorc asociaciis ofisSi komitetebis egidiT, aseve erovnul bankSi dokumentis ganxilvisas. migvaCnia, rom seb-is mier warmodgenili Tavdapirveli varianti mniSvnelovnad aris saxeSecvlili, gansakuTrebiT jarimebis dawesebis preventulobis TavalsazrisiT, magram miuxedavad miRweuli konsesnsusisa, arasebuli midgoma momavalSic SeiZleba gadasinjuli iqnas.
6ukanono Semosavlis legalizaciis sawinaaRmdego normatiul aqtebTan dakavSirebuli sakiTxebi
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1 โ2 รร รรรรรร. โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรร รรรรรร รฃรรรรรรรร รรรรรรรร รรรร รร รรรรรรรรรร รรรรรโ. รร รรรรรรรร รรรรกร โรรรรรรร รรรรรรร รรร รรรรรรรรรรรร รรรร รรรร รกรรรรรรรรรร รรรรรกรรโ รรรรรรร รรรร รรรรรรรร รร รรรร ร รรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรกรรรร รรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรกรร รรรรร รรรรรรรรรรรรรรรรร รร, รรรรรร รรรรรร รรรรรรรร รรร รฃรรรรรร รรรรรรรรร. rogorc ukeve aRiniSna sabanko asociaciam sakmaod aqtiuri monawileoba miiRo Setanil cvlilebebis eqspertizaSi.
7. sakredito biuroebis saqmianobis Sesaxebโ kanonproeqtis momzadebaSi monawileobis miReba.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-3. รร รรรรรร. รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรร รร รรรรรฃรรรรรรรรร รร รร รรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รกรรรรรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรร (IFC) รรรร รรรรรรร รรรรรรรรร รรรกรรรรรรร รรรร รรรรร, รรรรรรร รรรรร รรรร รรรรรรรรรรรร โรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรกรรโ. saqarTvelos bankebis asociaciam aqtiuri monawileoba miiRo รรรรรรร รรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร-รรรรรรฃรรร รรรรรรรรร โรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรร รรรรรกรรโ รรรรรรรรรรรรร รรรรกรรร รร รรรรรรรร รร รรร-รร รรรร รรรรรรร รรรรร รรรรรรรร eqspertizaSi..
8. โkomerciuli bankis finansuri mdgomareobis โgamWvirvalobis wesisโ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร,
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-3. รร รรรรรร.. รรรรรรร รรรรรรรร รรรร ร รรร รรรรรร
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
58
damtkiceba.
รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรรรรฃรรรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรร รรรร รรรรร รรรรรร รรรรรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรร รรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรร รรรฃรรรรรรร รรรรรร รรรรรร, รรรร รรรรรรร รร รรรร รรรร รรรรรร ร รร-รร รรรรร รรรรรร รรรรรรร รรรร รรร. รรรรรรรรรรร, รรรรรรรร รร รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 23 รรรรรร #145 รรรรรรรรร รรรรรรรรร โรรรรรรรรรร รรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรร ร รรร รรรรรร รรรรโ. รรรรรรร, รกรรร รรรรรรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร รรรร ร รรร รรรรรร รร รรรรรรรรรรรรร รรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรร, รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร, รรรรรร รรรร รรรรรรรรรรรรรรร รร รรรรร รรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรรรรร รร รรกร รรร รรรรรกรร, รรร รรรรรรรรร รรรรรกรรร รรรรรร รรร รร รรรรรร, รรรร ร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรร รรรรรรรรร. sabanko asociaciam sakmaod aqtiuri monawileoba miiRo Setanil cvlilebebis eqspertizaSi, radgan am saxis dokumentis SemoRebis aucilebloba wina wlebSi sabanko asociaciam araerTxel daayena erovnuli bankis winaSe. .
9. saqarTvelos erovnuli bankis 2006 wlis 23 maisis #144 brZanebaSi cvlilebis Setana
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1- 3. รร รรรรรร. รร รรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รร
รรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรร รรรรร รรรรรรรร. รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 23 รรรรรร #144 รรรรรรรรร - โรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รร รรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรร รรร รรรรรกรรโ รรรรรกรรร, รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รร รรรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร 12 รรร. รรรรรรร รรร รรรรร รรรรรรร ร รรรร รรรรรรรร 2007 รรรร 30 รร รรรร, รรรร รรร 2008 รรรร 31 รรรรรรรรรร.
sabanko asociaciam sakmaod aqtiuri monawileoba miiRo Setanil cvlilebebis eqspertizaSi. Tavis droze minimaluri sawesdebo kapitalis wina, axali grafikis dadgena, uSualod sabanko asociaciis mier iyo Sedgenili da SeTavazebuli erovnuli bankisaTvis. migvaCnia, rom seb-is mier warmodgenili Tavdapirveli varianti aqac aris saxeSecvlili, rac dakavSirebulia sabanko asociaciis mxridan bankebis nawilis interesebis gaTvaliswinebasTan, rac nacvlad 2007 wlis 31 dekembrisa, grafikis 2007 wlis 30 ivnisamde gadawevas iTvaliswinebs.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
59
10 saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis 1999 wlis 2 seqtembris # 220 brZanebiT damtkicebuli โsaqarTveloSi unaRdo angariSsworebis wesebisโ axali versia da debuleba โplastikuri baraTebis Sesaxebโ unaRdo angariSsworebis wesebis versiaSi cvlilebebis Setana
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-4รร รรรรรร. saqarTvelos erovnulma bankma sabanko asociaciasTan erTad SeimuSava saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis 1999 wlis 2 seqtembris # 220 brZanebiT damtkicebuli โsaqarTvewloSi unaRdo angariSsworebis wesebisโ axali versia da debuleba โplastikuri baraTebis Sesaxebโ. cvlilebebis saWiroeba warmoSva saxelmwifo biujetis sabiujeto SemosavlebTan dakavSirebuli operaciebis aRricxva-angariSsgebis da angariSsworebis erovnuli bankidan finansTa saministroSi gadatanam da erTian sainkaso davalebis formatze gadasvlam. unaRdo angariSsworebis wesebis versiaSi ganmartebebi mieca iuridiul normebs, moxda rigi debulebebis koreqtireba. aRiarebuli iqna uqaRaldo teqnologia, dasaSvebad iqna miCneuli bankebSi sagadasaxado sabuTebis eleqtronulad wardgenis SesaZlebloba. aRniSnuli cvlilebebis safuZvelze sabanko plastikuri baraTi damkvidrdeba rogorc sagadasaxado instrumenti.
11. Ria savaluto pozociis arsebul instruqciaSi cvlilebebis Setana
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-3 รร รรรรรร.. รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006
รรรร 20 รร รรรรร #201 รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรรรร รร รรรร รร รรรรรโ รรรรรกรรรรรร ร รรรรรรร. รรรรรรรรร รรรรร รรรรรกรรร รรรรรรรร รรรรรรรร รรรร รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรร รร รรร รรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรร รร รรรรรรรร รรรรรรรร (รรรรรรรร รรรรรร) รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรร (รรรรรรรรกรรร รรร รรรรรรรรร 20%) รรรรร, รรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรรรร, รรรรรรร รร รรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรกรรร รรร รรรรรรรรร 5%-ร. รรรร รรรรร รรรรรร รรรรร รรรรรรรร รร รรรร รรรรรรรร รรร รรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร รรรกรรรร รรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรi รรร รรรรร รรรรร, รรรร ร รรกรรร รรรรรรร รรรรร รร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรร โรรรรโ-รรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรร, รรรรรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรร
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
60
รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรรร รรรร รรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรรร. รรรรรรรรรรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรรรร รร รรรร รร รรรรรโ รรรรกรรรรรรรร รร รรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรร โ รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 20 รรรรรรรรร โ290 รรรรรรรรร. รรรรรรรรร รร รรรรรรร, รร รรร รรรกรรรร ร รรรรรร รรรกรรร รร รรรรรร รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรร รรรรรรรร รรรรรร รรรรรรรรร, รรร รรรรรรรร รรร รรรรร รรรรรรรรรร รรรกรรร รร, รรรรรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรร รรรรรรรร รรรร รรรรรรรรกรรร รรร รรรรรรรรร 20 รรรรรรรรร รรรรรรรร. sabanko asociaciam sakmaod aqtiuri monawileoba miiRo Setanili cvlilebebis eqspertizaSi. da rac oqtombris TveSi Setanil cvlilebebSi aisaxa kidec. Sexvedrebi gaimarTa rogorc asociaciis ofisSi komitetebis egidiT, aseve erovnul bankSi dokumentis ganxilvisas. migvaCnia, rom seb-is mier warmodgenili Tavdapirveli varianti mniSvnelovnad aris saxeSecvlili, gansakuTrebiT รรรรรรรรร รรรรรร รรร รรร รรรรร รรรรรรรรร gadasvlasTan dakavSirebiT, magram miuxedavad miRweuli konsensusisa, arasebuli midgoma momavalSic SeiZleba gadasinjuli iqnas.
12. saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis 2006 wlis # 240-e brZanebaSiโ cvlilebebis Setana
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-4. รร รรรรรร.. รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร
2006 รรรร 5 รรรรรรรรรร N240 รรรรรรรรร รรรรรรรรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร (รรรร รร-รรรรรรร) รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรโ. รร รรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรรรรร, รรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรร. รรรรรรรรรรร, รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 6 รรรรรรรรรร N241 รรรรรรรรร รร รรรรรรรร รรร รรร รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2002 รรรร 16 รรรรรรรรรร N234 รรรรรรรรร รรรรรรรรรรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรกรร รรรรรรรรรรโ.
sabanko asociaciam sakmaod aqtiuri monawileoba
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
61
miiRo Setanili cvlilebebis eqspertizaSi da rac seqtembris TveSi Setanil cvlilebebSi aisaxa kidec. am sakiTxze ramdenime Sexvedra gaimarTa asociaciis ofisSi komitetebis egidiT, aseve erovnul bankSi. migvaCnia, rom seb-is mier warmodgenili Tavdapirveli varianti saxeSecvlilia, gansakuTrebiT โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรกรร รรรรรรรรรรโ regionalur filialebTan dakavSirebiT, rac mravalfilialian bankebs garkveul problemes uqmnida. magram miuxedavad miRweuli konsensusisa, arasebuli midgoma momavalSic SeiZleba gadasinjuli iqnas.
13. รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 11 รรรร รรร N9 รรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรร โร รรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รร รรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรร รรรรรโ รรรรรกรรรรรร ร รรรรรรรร SemuSaveba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-4 รร รรรรรร.. ร รรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรร
รรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรร, รรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รร รรร รรร รร รรรรรรร รรรรรรรรร รรรรกรร รรรรร รรรรรรรรรร รรรรรร, รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 11 รรรร รรร N9 รรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรร โร รรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รร รรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรร รรรรรโ รรรรรกรรรรรร ร รรรรรรร. รรรรรรรรร รรรรร 18 รร .ร รรร 10 รร .ร-รรร รรรรรรรร รรรรกรร รร ร รรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรร. รร รรรรรรรรรรร รรรรกรร รร, โร รรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รร รรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรร รรรรรโ รรรรรรร รรรร รรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรรรร 2006 รรรร 31 รรร รรรรร N234 รรรรรรรรร รรรรรร รร รรรรรรรรร รรรรรกรรร, รรรรร รรรร รรรรรรรร รร ร รรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรรร รรร รรรรรรรร รรรรรรร 6 รร .ร-รร รรรรรรรรร รร.
saqarTvelos bankebis asociaciam am sakiTxTan dakavSirebiT Tavisi dadebiTi pozicia gamoxata jerkidev saxelmwifo ministr kaxa benduqiZis mier sabanko seqtoris Semdgomi liberalizaciis proeqtze daskvnis dawerisas.
14. saqarTvelos erovnuli bankis mier momzadebuli memorandumis -safinanso jgufSi Semavali bankisa da Svilobili kompaniebis
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1- 4 รร รรรรรร.. รรรร รรรร รรรรรรรรรรร, รรร รรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรร รรรรกรรรร รรร รรรรรรรร รรรรรรร รร ร รร รรรรรรร รรรรรรรรรร รรร รร รร รรรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรร, รรรร โรรรร รรรรรรร รรรรรรรรโ รรรรรรรรรรรรร รรรรรร
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
62
saqmianobis zedamxedvelobis principebis ganxilva.
รรรรรรรรร, รรรร รรรรรรรร รรรรร รรรรรรกร รรรรรรรรร รฃรรรรร รรรรร รรร รรรรรรร รร รรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรร รรรรกรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรกรรร รรร รรรรรรรรร รรรรร รรรรรรรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรรร รรรร. รรรรร รรรรรรรรรรรรรร รกรรรรรรรรร รรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรร รรรรร รรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรร รรรร 2006 รรรร รรรรรร รรรร รรรรกรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรร, รรรรรรร รรรรรรรร รร รรรรร รรรรร รรรรรรรร รร (2002/87/EC) รรรรกรร รรรร. รรร รรรร ร รรรรรรรรรร รรรร รรรรรรรรรรร, รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรร รรรรรรรร รร รรรรรร รรร รรรร รรรรรรกรรร รรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรร รรรร รรรรร รร รร รรรกรรรรรรร รรรรรรกรรร รรรรรร รรรรรรกรรรรร รร รรรรรรร รรรร รรรรรรร รรรรรรรรรร รรรร รรร รรรรรรรรรรร รรรรร รร รรรรรรร รรรร รรรร รรร รรรรร รรรรร รรรรรรรรรรรรรร รรรรรกรร. Ees sakiTxi mniSvnelovania imdenad, ramdenadac 2005 wels sabanko asociaciam erovnuli bankis winaSe dasva sakiTxi sabanko kanonmdeblobaSi cvlilebebis Sesatanad sabanko holdingebis Seqmnis Sesaxeb. aRniSnuli sakiTxebis detaluri ganxilva 2007 wlisaTvis igegmeba, raSic sabanko asociacia aqtiur monawileobas miiRebs.
15. .,,komerciuli bankebis Sesaxeb kanonisโ me- 10-e muxlis I punqtSi cvlilebis Setana da gauqmdes 25%-ze meti aqciebis flobis SezRudva
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1- 2 รร รรรรรร. 2006 รรรร 17 รรรรร รร รรรรรรรร รรร รรร โรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรกรรโ รรรรรรร รรรร รรรรรรร. รร รรรรรรรร รรรรกร รรรรรรรรรร รรรรรร รรรรรรรรรร รร รรรรรรรร รร รรรรรร รรรรรรรรรร รฃรรรรร รรรร รรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร 25%-รรรร รรรรร รรรรรรรรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรร รร รรรรรรรรร. รรรรรรรรร รร รรรรรร รกรรร รรรรรรรร รรรรรร รรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรร รรร รรรรรรรรรร รรรรรร รร. รรรรรรร รร รรรรรรรร รรรร ร รรรรกร รรรร รรรรรรร รรรร รรรรรร รรรรรรร รรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรกรร รรรรรรรรรรรร. ร รรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรรกรรร รรรรรรรร รรรร รรรรรรรรรรรร รรรร รรรร รรร รรรร รรรร รรรรรรรรร ร รรรรรรรรร รรรรร, รรรร รรรรร รรรรรร รรรรรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรร รรรรร รรรรรรรรรรร รรรร รร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรรร 1500 รรรรร รรรรรรรรร, รรรรรรร รรรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรร รรรรกรรรร รรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรร รรร
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
63
รรรรรรร รรรรรรรรรรรร รรรรรรร รรรรรรรรรร. sabanko asociaciam sakmaod aqtiuri monawileoba
miiRo Setanil cvlilebebis eqspertizaSi. Sexdvedrebi gaimarTa rogorc asociaciis ofisSi komitetebis egidiT, erovnuli bankis warmomadgenelTa monawileobiT. migvaCnia, rom seb-is mier warmodgenili Tavdapirveli varianti saxeSecvlilia da miaxloebulia asociaciis moTxovnebTan, gansakuTrebiT รรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร 25%-รรรร รรรรร รรรรรรรรร รรรรร รรรรรรรร รรรรรรร รร รรรรรรรรร, rasac sabanko asociacia 2005 wlidan iTxovda.
sxva iniciativebi
1. sabanko ombudsmenis institutis SemoRebis xelSewyoba.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 3-4 รร รรรรรร. es sakiTxi gadmovida 2005 wlidan da ganxilva savaraudod, 2007 wlis pirveli naxevridan daiwyeba.
2. kerZo sabanko arbitraJis institutis dafuZneba.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-4 รร รรรรรร. es sakiTxi ar ganxilula da misi ganxilva savaraudod, 2008 wlis pirveli naxevridan daiwyeba.
3. sakredito biuros modelis SemuSaveba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-4 รร รรรรรร. Sesrulda nawilobriv da gadmovida
2005 wlidan. sakredito biuros saqmianobis samarTlebrivi bazis mosawesrigeblad sabanko asociacia erovnul bankTan aqtiuri TanamSromlobiT apirebs sakanonmdeblo iniciativis lobirebas.
4. sabanko eTikis kodeqsis damTavreba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร 1-4 รร รรรรรร. gadmovida 2005 wlidan. ar dawyebula, gaTvaliswinebulia am sakiTxebze konsultaciebis dawyeba erovnul bankTan 1 kvartalSi. asociaciam 2003 wels SemuSavebuli sabanko eTikis kodeqsis samuSao versia ukve ganaTavsa asociaciis veb gverdze ganxilvisaTvis.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
64
5. JurnalistebisaTvis yovelwliuri nominaciebis miniWebis RonisZiebis Catareba
รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร me-4 รร รรรรรร. ar gamarTula. gadmovida 2005 wlidan. sasurvelia misi gamarTva 2007 wlis meore naxevarSi.
6. bankiris dRis aRniSvna
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2006 รรรร รร-4 รร รรรรรร. gaimarTa noembris TveSi bankiris dRes 8 noembers. mizanSewonilia misi gamarTva 2007 wlis noemberSi.c moxdes.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
65
Tavi IV
2007 - 2008 wlebis samuSao gegma
1. 2007 wlis samoqmedi
gegmisa da biujetebis damtkiceba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1-รร รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. 2007 wlis samoqmedo gegmisa da biujetis damtkiceba moxda Tebervlis Tvis dasawyisSi. 2008 wlis samoqmedo gegmisa da biujetis damtkiceba moxdeba ianvris Tvis meore naxevarSi.
2. 2007 da 2008 wlebis mimoxilvis dokumentis momzadeba
รรร-ร รรรรรรรร. รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1- รร รรรรรร. Sesrulda gegmis mixedviT. 2007 wlis samoqmedo gegmisa da biujetis damtkicebis paralelurad, bankebs daegzavnaT Tebervlis Tvis meore naxevarSi. 2008 wlis samoqmedo gegmisa da biujetis damtkicebis paralelurad, bankebs daegzavnebaT Tebervlis Tvis meore naxevarSi
3. sagadasaxado kodeqsSi Sesatani cvlilebebis dokumentis eqspertiza da daxvewa
รรร-ร รรรรรรรร. รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1- 2. รร รรรรรร. mTeli wlis manZilze mimdinareobda muSaoba 2006 wels SemuSavebuli dokumentis saboloo variantis momzadebisaTvis., parlamentis Sesabamis komitetebTan da finansTa saministros sagadasaxado samsaxurebTan da momzadda ZiriTadi dokumenti, mimdinare cvlilebebTan dakavSirebiT.
4. sagadasaxado organoebis mier bankebis momsaxurebaSi myofi klientebis angariSsworebis, mimdinare da sakredito angariSebis Sesaxeb informaciis moTxovnasTan dakavSirebuli problemebis
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1- รร รรรรรร. gadmovida 2006 รwlidan. Ees sakiTxi 2007 wels asociaciis saqmianobis erT-erT mniDSvnelovan segments warmoadgenda. aRniSnuli sakiTxis daregulirebis mizniT gaimarTa ramdenime metad m,niSvnelovani Sexvedra erovnuli bankis xelmZRvanelobasTan da sagadasaxado organoebTan. es Sexvedrebi Sedga rogorc erovnul bankSi, aseve sagdasaxado departamentSi, ris Sedegadac miRweuli iqna konsesusi yvela im sakiTxis irgvliv romelic bankebis mier iyo dasmuli.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
66
daregulireba 5. kavkasiis regionaluri
sabanko da safinanso forumis
organizebaSi monawileobis
miReba
รรร-ร รรรรรรรร รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 2 - รร รรรรรร. kavkasiis regionaluri sabanko da safinanso forumis organizebaSi, romelic TbilisSi gaimarTa sabanko asociaciam aqtiuri monawileoba miiRo, xolo sabanko asociaciis prezidenti am forumis vice-spikeri iyo.
6. sabanko momsaxurebis bazris kvleva
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร
2007 รรรร 1-4. รร รรรรรร. 2007 wels sabanko momsaxurebis bazris kvleva ar momxdara, magram 2008 wels ukve SemuSavebulia gegma romlis mixedviTac ganxorcieldeba sabanko sacalo produqtebis kvleva, samomxmareblo kreditisa da ipoTekuri bazris analizis konteqstSi
7. komerciuli bankebis administratorTa Sesaferisobis kriteriumebis Sesaxeb debulebis daxvewa;
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1-2. รร รรรรรร. sabanko asociaciam erovnul bankTan erTad aqtiuri monawileoba miiRo komerciuli bankebis administratorTa Sesaferisobis kriteriumebis Sesaxeb debulebis daxvewaSi; es cvlilebebi
แแแแขแแแชแแแฃแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2002 แฌแแแก16 แกแแฅแขแแแแ แแก N234 แแ แซแแแแแแ. แจแแขแแแแแแ แชแแแแแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2004 แฌแแแก 30 แกแแฅแขแแแแ แแก N 212 แแ แซแแแแแแ; 2006 แฌแแแก 6 แกแแฅแขแแแแ แแก N 241 แแ แซแแแแแแ; 2007 แฌแแแก 7 แแแแแ แแแแก N 33 แแ แซแแแแแแ
8. แแแแแ แชแแฃแแ แแแแแแก แแแแแแแแชแแแก แฌแแกแ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1-4. รร รรรรรร. sabanko asociaciam erovnul bankTan erTad aqtiuri monawileoba miiRo komerciuli bankis likvidaciis wesebSi cvlilebebis SetanaSi. es debuleba แแแแขแแแชแแแฃแแแ:
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
67
แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2003 แฌแแแก 11 แแแแแกแแก N 159 แแ แซแแแแแแ. แจแแขแแแแแแ แชแแแแแแแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2004 แฌแแแก 28 แกแแฅแขแแแแ แแก N 209 แแ แซแแแแแแ; 2007 แฌแแแก 15 แแแแแ แแแแก N 44 แแ แซแแแแแแ;
9. แแแแฃแแแแ แแแแแแขแแแขแฃแ แ แกแแแ แแแจแแ แแกแ แกแแ แแแขแแแแ แแ แแแแแแแชแแแแ แแฃแกแฎแแกแ แแ แแแ แแแแ แแแแแญแแแฃแแ แ แแแขแแแแแแแก แแแแแแแแก แแแฎแแแแแ แกแแแแ แแแแแแก แกแขแแขแฃแกแแก แแแแแแแแก แแแแแแแ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร
2007 รรรร 1-2. รร รรรรรร. es iyo erT-erTi mniSvnelovani sakiTxi, romelic dakavSirebulia bankebis sareitingo Sefasebis kriteriumebis dadgenasTan. sabanko asociaciam erovnul banks warudgina sakuTari mosazrebebi am sakiTxTan mimarTebaSi. es cvlilebebi
แแแแขแแแชแแแฃแแแ แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2007 แฌแแแก 26 แแแ แแแ N105 แแ แซแแแแแแ.
10. saqarTvelos erovnuli bankis prezidentis 1999 wlis 2 seqtembris # 220 brZanebiT damtkicebuli โsaqarTveloSi unaRdo angariSsworebis wesebisโ axali versia da debuleba โplastikuri baraTebis Sesaxebโ unaRdo angariSsworebis wesebis versiaSi cvlilebebis Setana
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 wlis 1-2 รร รรรรรร. es sakiTxi gadmovida 2006 wlidan da iyo erT-erTi mniSvnelovani sakiTxi, romelic dakavSirebulia saqarTveloSi unaRdo angariSsworebis
wesebisโ axali versiisa da debuleba โplastikuri baraTebis Sesaxebโ unaRdo angariSsworebis wesebisโ versiaSi cvlilebebis SetanasTan. sabanko asociaciam gamarTa ramdenime samuSao Sexvedra komitetebis doneze da erovnul banks warudgina sakuTari mosazrebebi am sakiTxTan mimarTebaSi.
แจแแขแแแแแแ แชแแแแแแแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2007 แฌแแแก แแแ แขแแก N 70 แแ แซแแแแแแ .
11. แแแแแ แชแแฃแแ แแแแแแแแก แกแแฅแแแแแแแแก แแแแแแฎแแแแแแแแแกแ แแ แ แแแฃแแแ แแแแก แฌแแกแ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร
2007 รรรร 1-3. รร รรรรรร. es iyo erT-erTi mniSvnelovani sakiTxi, romelic dakavSirebulia bankebis saqmianobis zedamxeedvelobisa da regulirebis moqmed instruqciebSi mTeli rigi cvlilebebis SetanasTan, rac iTvaliswinebs erTis mxriv bankebis saqmianobis prudencialuri regulirebis samarTlebrivi mxaris da
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
68
meores mxriv, finansuri gamWvirvalobis principebis gaZlierebas. es cvlilebebi
แแแแขแแแชแแแฃแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2001 แฌแแแก 10 แแแ แแแแก N 95 แแ แซแแแแแแ. แชแแแแแแแแแ แจแแขแแแแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2002 แฌแแแก 25 แแแ แขแแก N 75 แแ แซแแแแแแ; 2002 แฌแแแก 17 แกแแฅแขแแแแ แแก N 237 แแ แซแแแแแแ; 2004 แฌแแแก 7 แแแ แแแแก N 67 แแ แซแแแแแแ; 2006 แฌแแแก 20 แแแแแกแแก N 200 แแ แซแแแแแแ; 2006 แฌแแแก 15 แกแแฅแขแแแแ แแก N 253 แแ แซแแแแแแ; 2006 แฌแแแก 20 แแแแแแแ แแก N352 แแ แซแแแแแแ; 2007 แฌแแแก 20 แแแแแกแแก N161 แแ แซแแแแแแ
12. แแแแแ แชแแฃแแ แแแแแแแแก แแแแ แคแแแแแแแก, แแแแงแแคแแแแแแกแ (แกแแ แแแกแชแแแขแ แแก) แแ แฌแแ แแแแแแแแแแแแแก แจแแฅแแแแก แฌแแกแ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร
2007 รรรร 1-3. รร รรรรรร. sabanko asociaciam erovnul bankTan erTad
aqtiuri monawileoba miiRo แแแแแแแแก แแแแ แคแแแแแแแก, แแแแงแแคแแแแแแกแ (แกแแ แแแกแชแแแขแ แแก) แแ แฌแแ แแแแแแแแแแแแแก แจแแฅแแแแก แฌแแกแs SemuSavebaSi, ramac bankebs saSualeba misca gaemartivebinaT filialebis gaxsnisa da registraciis
proceduruli nawili. es cvlilebebi
แแแแขแแแชแแแฃแแแ แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2006 แฌแแแก 5 แกแแฅแขแแแแ แแก N 240 แแ แซแแแแแแ. แจแแขแแแแแแ แชแแแแแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2007 แฌแแแก 8 แแแแแกแแก N 150 แแ แซแแแแแแ
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
69
13 . CAMEL-is sistemiT Semowmebis saxelmZRvanelos gadamuSaveba;
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1- 3 รร รรรรรร. saqarTvelos bankebis asociaciam aqtiuri monawileoba miiRo erovnuli bankis mier momzadebuli proeqtis CAMEL-is sistemiT Semowmebis saxelmZRvanelos
gadamuSavebaSi; แแแแแ แชแแฃแแ แแแแแแแแก แคแแแแแกแฃแ แ แแแแแ แแจแแแแแกแ แแ แกแขแแขแแกแขแแแฃแ แ แแแแแชแแแแแแก แกแแคแฃแซแแแแแ แคแแแแแกแฃแ แ แแแแแแแ แแแแแก CAEL-แแก แกแแกแขแแแแ แแแแแแแแกแ แแ แจแแคแแกแแแแก แแแแแแฃแ แ แกแแฎแแแแซแฆแแแแแแ, แแแแขแแแชแแแฃแแแ แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2007 แฌแแแก 25 แกแแฅแขแแแแ แแก N251 แแ แซแแแแแแ .
14. แแแแแ แชแแฃแแ แแแแแแก แคแแแแแกแฃแ แ แแแแแแแ แแแแแก แแแแญแแแ แแแแแแแก แฌแแกแ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร
2007 รรรร 1-4. รร รรรรรร. sabanko asociaciam erovnul bankTan erTad aqtiuri monawileoba miiRo komerciuli bankebis
แคแแแแแกแฃแ แ แแแแแแแ แแแแแก แแแแญแแแ แแแแแแแก แฌแแกแs SemuSavebaSi, rac dakavSirebulia finansuri informaciis rolis gaZlierebasTan. erovnuli bankis mier warmodgenili proeqtis Tavdapirvel variantTan mimarTebaSi bankebis mxridan iyo seriozuli SeniSvnebi, gansakuTrebiT msxvili klienturis identifikaciasTan mimarTebaSi. am sakiTxTan dakavSirebiT asociaciam jer kidev 2006 wels miwera werili erovnul banks im principebTan dakavSirebiT, rac saerTaSoriso praqtikis mixedviT bankis klienturis Sesaxeb informaciis miwodebis formebs da principebs eyrdnoba. es cvlilebebi
แแแแขแแแชแแแฃแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2006 แฌแแแก 23 แแแแกแแก N145 แแ แซแแแแแแ. แจแแขแแแแแแ แชแแแแแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2007 แฌแแแก 24 แแฅแขแแแแ แแก N278 แแ แซแแแแแแ
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
70
15. แแแแแ แชแแฃแแ แแแแแแก แคแแแแแกแฃแ แ แแแแแแแ แแแแแก แแแแญแแแ แแแแแแแก แฌแแกแ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1-4. รร รรรรรร. sabanko asociaciam erovnul bankTan erTad
aqtiuri monawileoba miiRo komerciuli bankis แคแแแแแกแฃแ แ แแแแแแแ แแแแแก แแแแญแแแ แแแแแแแก แฌแแกแแก SemuSavebaSi. aRniSnul sakiTxebTan dakavSirebiT sakuTari xedva gaacno saerTaSoriso savaluto fondis misiasac, misiis statistikuri departamentis warmomadgenlebTan Sexvedris drosac, rac aisaxa kidec aRniSnul debulebaSi. es debuleba แแแแขแแแชแแแฃแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2006 แฌแแแก 23 แแแแกแแก N145 แแ แซแแแแแแ. แจแแขแแแแแแ แชแแแแแแแ: แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แแแแฃแแ แแแแแแก แแ แแแแแแแขแแก 2007 แฌแแแก 24 แแฅแขแแแแ แแก N278 แแ แซแแแแแแ
16. โsamomxmareblo kreditis Sesaxeb specialuri instruqciis SemuSavebaโ
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 2- 4รร รรรรรร. proeqti momzadda erovnuli bankis mier da gansaxilvelad daegzavnaT komerciul bankebs. SemuSavda SeniSvnebisa da Semxvedri winadadebebis proeqti, romelic daegzavna erovnul banks. am saxis instruqciaze saboloo variantis miRReba 2008 wlisaTvis aris savaraudo.
17. cvlilebebi ekonomikur limitebsa da normativebSi likvidobis koeficientebTan dakavSirebiT
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 1- 4. รร รรรรรร.
18..komerciuli bankebis mimarT fuladi jarimebis gansazRvrisa da dakisrebis wesis daxvewa.
` ` 2008 รรรร 1- 2. รร รรรรรร.
19. ukanono Semosavlis legalizaciis sawinaaRmdego normatiul aqtebTan dakavSirebuli sakiTxebi
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 1- 2. รร รรรรรร.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
71
20. angariSebis gaxsna/warmoebis Sesaxeb instruqciis cvlileba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 1-2. รร รรรรรร..
21 saqarTvelos kanonSi
saqarTvelos samoqalaqo
saproceso kodeqsSi
cvlilebisa da damatebebis
Setana
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 1-2. รร รรรรรร.
22 kapitalis adeqvaturobis principis gaangariSebis daxvewa;
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 1-4. รร รรรรรร..
23. erTi insaideris koeficientis (sk 1) arsebuli 5 %-iani normis gadasinjvis Sesaxebb(12 %-mde zrda).
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 1- 2 รร รรรรรร..
24. komerciuli bankebis gareauditoruli Semowmebis wesis SemuSaveba;
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 1- 2 รร รรรรรร..
25. ,komerciuli bankebis saqmianobis Sesaxebโ kanonis me_14 mux-lis ,,sameTvalyureo sabWo", me_3 punqtSi cvlilebis Setana:
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1- 3 รร รรรรรร..
26. ,,komerciuli bankebis Sesaxeb kanonisโ 10-e muxlis me-2 punqtis g-e qvepunqtSi cvlilebis Setana kerZod (saqarTvelos erovnuli
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 2- 4 รร รรรรรร..
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
72
bankis werilobiTi nebarTvis gareSe Seqmnas da SeiZinos Svilobili sawarmoebi).
26. erovnuli bankis mier svopis operaciebis amoqmedeba sistemis OOOlikvidobis ukeT marTvisaTvis.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 2- 4 รร รรรรรร..
27. kanoni eleqtronuli xelmoweris Sesaxeb.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2008 รรรร 2- 4รร รรรรรร..
.
sxva iniciativebi
1. saqvelmoqmedo miznebisaTvis registrirebuli kavSiris-bankebi qvelmoqmedebisaTvis dafuZneba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1 รร รรรรรร. gasul wels asociaciis wevri bankebis iniciativis safuZvelze asociaciam daarsa saqvelmoqmedo fondi โbankebi qvelmoqmedebisaTvisโ, romlis ZiriTadi miznebia: finansuri daxmareba aRmouCinos sabanko-safinanso sferoSi moRvawe pirebs; finannuri daxmareba gauwios niWier axalgazrdebs maTi swavlebis dafinansebaSi. finansuri daexmareba gauwios sabanko-safinanso sferoSi moRvawe Rvawmosili pirebis ojaxebs. ganaxorcielos sxvadasxva saqvelmoqmedo proeqtebi.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
73
2. sabanko treinig centris dafuZneba da tenderis Catareba biznes skolebisaTvis.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1-2 รร รรรรรร. saqarTvelos bankebis asociaciam gasuli wlis ganmavlobaSi amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mcire da saSualo biznesis mxardaWeris proeqtidan grantis saxiT miRebuli saxsrebiT Caatara sakredito oficrebis 4 ufaso treningi misi asociaciis wevri bankebis TanamSromlebisaTvis. treningebi Catarda asociaciis wevri bankebis wamyvani specialistebis mier. mniSvnelovania aseve is faqti rom aRniSnuli treningebi Catarda ara marto Tbilisis ofisebis TanamSromlebisaTvis aramed Semdeg qalaqebSic: quTaisi, foTi da baTumi. amave proeqtis farglebSi moxda Cveni wevri bankebis arsebuli da potenciuri msesxeblebis treningebis Catareba mTeli saqarTvelos maStabiT: maT Soris baTumis, goris, zugdidis, quTaisis, Telavis, axalcixis, marneulis da rusTavis mosaxleobisaTvis. sul bankis potenciuri da arsebuli msesxeblebis treningi gaiara 243 pirma. am saxis treinigebis Catareba 2008 wlis ganmavlobaSic igegmeba, ris Taobazec amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentosTan molaparakeba dasrulebis fazaSia Sesuli.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
74
3. evropis sabanko federaciis asocirebuli wevrad gaxdoma
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1-4 รร รรรรรร. aqarTvelos bankebis asociaciis axali samwliani strategia iTvaliswinebda 2007 wlisasTvis evropis umsxvilesi sabanko gaerTianebis -evropis sabanko federaciis asocirebuli wevrad gaxdomas. organizacias aqvs garkveuli moTxovnebi wevrobis kandidatebis mimarT. organizaciaSi wevrobis ori forma arsebobs -asocirebuli da namdvili wevrisa. cnobisaTvis asocirebuli wevrebi yofili sabWoTa qveynebidan baltiis saxelmwifoebis garda, romlebsac namdvili wevris statusi aqvT, asocirebul wevrebad ruseTis, azerbaijanisa da sasomxeTis sabanko asociaciebi arian. sabanko asociaciis oficialuri lobisti am organizaciaSi evrokavSiris qveynebis mxridan aris saberZneTis bankebis asociacia. momzadda dokumentTa erTiani paketi, romelic 2008 wlis ianvris dasawyisSi gaigzavna evropis sabanko federaciaSi, xolo . am organizaciaSi gawevrianeba moxdeba ukve 2008 wlis aprilSi asocirebuli wevris statusiT.
4. guamis wevri qveynebis sabanko asociaciebis sakordinacio sabWos Seqmna.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 3-4 รร รรรรรร. guamis wevri qveynebis sabanko asociaciebis sakordinacio sabWos Seqmna ukavSirdeba guamis egidiT 2006 wels miRebul dokuments demokratiisa da ekonomikis ganviTarebis organizaciis dafuZnebis Taobaze. sabanko asociaciebis sakorordinacio sabWos wevrebi garda
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
75
saqartvelos sabanko asociaciisa gaxdnen azerbaijanis sabanko asociacia, moldovis sabanko asociacia da ukrainis bankebis asociacia. sabWos Seqmnis mTavari mizania guamis wevri qveynebis sabanko seqtorebis TanamSromlobis gaRrmaveba da am qveynebis sabanko seqtorebis saerTaSoriso standartebTan daaxloebis xelSewyoba iqneba.
5. sabanko ombudsmenis institutis SemoRebis xelSewyoba.
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร.
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 3-4 รร รรรรรร. es sakiTxi gadmovida 2007 wlidan da ganxilva savaraudod, 2008 wlis pirveli naxevridan daiwyeba.
6. sakredito biuros saqmianobis samarTlebrivi uzrunvelyofis mxardaWera
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1-4 รร รรรรรร. Sesrulda nawilobriv da gadmovida 2006 wlidan. sakredito biuros saqmianobis samarTlebrivi bazis mosawesrigeblad sabanko asociacia erovnul bankTan aqtiuri TanamSromlobiT apirebs sakanonmdeblo iniciativis lobirebas.
7. sabanko eTikis kodeqsis damTavreba
รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรร รร รรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร 1-4 รร รรรรรร. gadmovida 2007 wlidan. ar dawyebula, gaTvaliswinebulia am sakiTxebze konsultaciebis dawyeba erovnul bankTan 2008 wlis 1 kvartalSi. 2003 wels SemuSavebuli sabanko eTikis kodeqsis samuSao versiis dakidebulia asociaciis veb gverdze ganxilvisaTvis.
8 bankiris dRis aRniSvna รรร-ร รรรรรรรร, รรรรรรรรรรร รรรรรรรรร รรรรรรรร, รรรรรรรรร รรรรรรรร
รรร-ร รรรรรรรร 2007 รรรร รร-4 รร รรรรรร. 2007 wels Catarda. gasuli wlebis praqtikis Sesabamisad, misi gamarTva mizanSewonilia bankiris dRes 2008 wlis noemberSi.
saqarTvelos bankebis asociacia Association of Banks of Georgia
76
SeniSvnebisaTvis