Pracownik zobowiązany jest:
Przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy
Pracownik ma przede wszystkim obowiązek przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie. Powinien zatem przychodzić punktualnie do pracy, być do dyspozycji
przełożonego w wyznaczonym przez niego czasie i miejscu, przestrzegać określonych w zakładzie pracy przerw itp. Zatrudniony musi usprawiedliwić swoją nieobecność w
miejscu i czasie wyznaczonym przez przełożonego.
Przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku
Osoba zatrudniona w firmie ma obowiązek przestrzegania regulaminu pracy i ustalonego w niej porządku. Musi zatem
stosować się do reguł organizacyjnych panujących w zakładzie pracy odnoszących się zarówno do toku pracy, jak i
do porządku na stanowisku pracy.
Przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także
przepisów przeciwpożarowychZgodnie z wyrokiem SN (z 03.02.1970 r. I PR 422/69): „Obowiązek
stosowania bezpiecznych metod pracy nie ma charakteru jednostronnego, lecz ciąży również na pracowniku w takim stopniu, w jakim odpowiada to jego przeszkoleniu w zakresie wykonywanej pracy,
nabytemu doświadczeniu oraz związanej z tym świadomością o ewentualnym zagrożeniu w razie niezachowania obowiązujących w tym zakresie zasad lub przepisów. Niedopełnienie tego obowiązku
przez pracownika, jeżeli pozostaje w związku z wypadkiem, uzasadnia przyjęcie przyczynienia się do szkody samego pracownika”.
Dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których
ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę
Pod tym pojęciem należy rozumieć zakaz szkodliwego wpływania na firmę (wyrządzanie szkody) oraz jednoczesne pozytywne działanie na rzecz
pracodawcy. Może to być np. praca w godzinach nadliczbowych. Pracownik jest zobowiązany do dbania o mienie, które zostało mu
powierzone. Naruszeniem tego obowiązku jest z pewnością podjęcie przez pracownika
działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności pracodawcy.
Przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach
Obowiązkiem pracownika jest także zachowanie w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Chodzi tu przede wszystkim o informacje techniczne, technologiczne, handlowe
lub organizacyjne specyficzne dla danej działalności. Niektórzy pracownicy są zobowiązani do przestrzegania tajemnicy państwowej, służbowej lub zawodowej (np. tajemnica bankowa, ubezpieczeniowa,
maklerska, statystyczna, adwokacka, notarialna, skarbowa i inne).
Przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego
Obowiązek przestrzegania w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego oznacza nakaz odpowiedniego zachowywania się pracownika wobec innych współpracowników, przełożonych i
podwładnych (zgodnie z normami społecznymi). Naruszeniem zasad współżycia społecznego może być każde zachowanie pracownika
nieadekwatne do okoliczności sytuacji, np. ubliżanie współpracownikom.
Naruszeniem zasad współżycia społecznego są niewątpliwie czyny kwalifikowane jako molestowanie seksualne czy działania o
charakterze dyskryminującym.
Niedopełnienie tych obowiązków może stanowić przyczynę
wypowiedzenia umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika
Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczychZgodnie z art. 52 § 1 pkt 1 K.p., pracodawca może rozwiązać umowę o
pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie, gdy ten dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Ocena ciężaru przewinienia podwładnego powinna być jednak dokonywana w
odniesieniu do okoliczności, które towarzyszyły zajściu. I tak np., zapalenie papierosa w pomieszczeniu, w którym jest to zakazane ze
względu na obecność metanu (np. w kopalni) jest niewątpliwie uzasadnionym powodem dyscyplinarnego zwolnienia. W przypadku
jednak, gdy pracownik, wbrew obowiązującemu zakazowi, zapali np. w gabinecie dyrektora do ciężkiego naruszenia obowiązków nie dojdzie.