www.logic.amu.edu.pl
1
JAK NAPISAĆ ROZDZIAŁ TEORETYCZNY
PISZEMY TEORIĘ
dr Victoria Kamasa
www.logic.amu.edu.pl
2
NIESPODZIANKA
dr Victoria Kamasa
Tak „na oko” dobrze napisany rozdział teoretyczny to:
• 70% czasu poświęconego na przemyślenie, porządkowanie, układanie
• 25% czasu poświęconego na pisanie• 5% czasu poświęconego na poprawki i
korektę.Oczywiście dokładne liczby mogą się różnić ze
względu na styl pracy, ale proporcja jest istotna.
www.logic.amu.edu.pl
3
PODSTAWOWE PYTANIA
dr Victoria Kamasa
ZANIM zacznę pisać kolejny podrozdział (a może nawet akapit) odpowiadam sobie na pytania:
• po co piszę tę część?• jaki ma ona związek z prowadzonymi przeze mnie badaniami (konkluzją do której zmierzam)?• co ma ta część wnieść do zrozumienia zagadnienia, którym się zajmuję i moich badań?• jak ma się ta część do tego, co już napisałam/łem, a jak do tego, co zamierzam napisać dalej?
www.logic.amu.edu.pl
4
TY WIESZ, JA NIE
dr Victoria Kamasa
Pisząc kolejne fragmenty pracy Ty wiesz, do czego zmierzasz. Znasz konstrukcję swoich badań, pomysł na nie, może nawet wyniki. Wiesz, jak łączą się ze sobą poszczególne wątki i jaki mają związek z Twoimi badaniami czy prezentowaną przez Ciebie tezą.Ja (czytelniczka) tego wszystkiego nie wiem. Wiem tylko to, co powiedziałaś/łeś mi do tej pory.Pisz więc tak, żebym rozumiała nie tylko treść tego, co piszesz, ale także sens (po co ta informacja w tym miejscu tej pracy).
www.logic.amu.edu.pl
5
TY WIESZ, JA NIE w praktyce
dr Victoria Kamasa
Kilka wskazówek, jak to osiągnąć: wprowadzaj – zanim o czymś opowiesz,
wyjaśnij, po co chcesz o tym opowiedzieć i jaki to ma związek, z tym, czym się zajmujesz;
filtruj – zanim coś napiszesz, zastanów się, czy to jest ważne i potrzebne i czy umiesz sam(a) dla siebie uzasadnić dlaczego takie właśnie jest;
podsumowuj – kończąc prezentację jakiejś porcji informacji wskaż, co o niej myślisz i jakie z niej płyną wnioski dla tego, czym się zajmujesz.
www.logic.amu.edu.pl
6
TWOJA PRACA, TWOJA SPRAWA
dr Victoria Kamasa
Pisząc, Ty decydujesz ile miejsca poświęcić jakiemu tematowi. Co opisać dokładnie, o czym wspomnieć, co pominąć. Taki stan rzeczy ma dwie przyczyny:1) nie ma „złotej recepty”, przepisu na to, jak ma
wyglądać doskonały rozdział;2) to jest Twoja praca, więc Ty najlepiej wiesz, co
jest potrzebne Czytelnikowi i w jakiej kolejności to przedstawić.
Masz więc prawo dokonywać wyboru wg swoich własnych przekonań i intuicji. Korzystaj z niego świadomie .
www.logic.amu.edu.pl
7
TWOJA PRACA, TWOJA SPRAWA – w praktyce
dr Victoria Kamasa
wybierz aspekty zjawiska, które chcesz opisać (to będą podrozdziały, albo mniejsze części); ustal tezę, z perspektywy której chcesz dany aspekt przedstawić np.:
Zjawisko to było do tej pory badane z wielu różnych perspektyw;
Badane zjawisko dzielone jest na kategorie wg różnych kryteriów;
jasno argumentuj za przedstawioną tezą (choć nie musisz używać wyrażeń charakterystycznych dla wypowiedzi argumentacyjnej)
www.logic.amu.edu.pl
8
URZEKŁA MNIE TWOJA HISTORIA
dr Victoria Kamasa
W pewnym sensie, pisanie pracy naukowej to opowiadanie pewnej historii. Różni się oczywiście od bajkopisarstwa stopniem pewności wiedzy, którą przytaczamy, a także wyborem tematów, którymi się zajmujemy. Ale ma też z nim pewne cechy wspólne:
buduje jakiś obraz zjawiska, o którym będziemy mówić i którym będziemy się zajmować;
stanowi opowieść, która prowadzi Czytelnika do celu, który my wyznaczyliśmy drogą, którą my wybraliśmy;
jest spójną historią, w której poszczególne wątki łączą się w sposób zrozumiały dla Czytelnika.
Oczywiście podobieństw i różnic można znaleźć więcej. Ważne jest, żebyś spróbowała/ł sobie tak wyobrazić swoje pisanie.
www.logic.amu.edu.pl
9
URZEKŁA MNIE TWOJA HISTORIA w praktyce
dr Victoria Kamasa
1) Wyobraź sobie CEL: co ma wiedzieć/rozumieć Czytelnik, po zakończeniu tego rozdziału.
2) Spójrz na MAPĘ: jakie drogi mogą prowadzić do celu? Gdzie warto wybrać nieco dłuższą drogę, żeby więcej zobaczyć, a gdzie pójść na skróty?
3) Wyznacz TRASĘ: jak doprowadzę Czytelnika z punktu, w którym jestem, do celu, który wyznaczyłam/łem.
4) Ruszaj w DROGĘ.
www.logic.amu.edu.pl
10
O CZYM DO MNIE MÓWISZ?
dr Victoria Kamasa
Jedną z cech nauk humanistycznych, często przyprawiającą o zawrót głowy studentów pierwszego roku, jest wielość definicji właściwie każdego opisywanego w niej zjawiska. Ta wielość definicji nie oznacza tylko różnych sformułowań w zasadzie tego samego poglądu. Wręcz przeciwnie – różne definicje to różne podejścia do danego zagadnienia, czasami tak skrajnie różne, że wręcz sprzeczne.Dlatego ważne jest, żebym rozumiała (ja - Czytelniczka) jakie podejście wybierasz. Chciałabym też wiedzieć, dlaczego to właśnie.
www.logic.amu.edu.pl
11
O CZYM DO MNIE MÓWISZ? w praktyce
dr Victoria Kamasa
przytocz definicje różnych autorów – przede wszystkim podstawowych dla zagadnienia, którym się zajmujesz podsumuj krótko każdą (jakie podejście prezentuje, co z niego wynika dla Twoich badań); zestaw definicje ze sobą (porównaj i skontrastuj); wybierz tę, którą będziesz się posługiwać i uzasadniamy ten wybór
www.logic.amu.edu.pl
12
MÓW DO MNIE JESZCZE
dr Victoria Kamasa
Z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że prawie każdy fragment książki czy artykułu, na który chcesz się w Twojej pracy powołać, potrafisz sformułować lepiej niż autor. Dlaczego? Bo to Ty, a nie autor oryginału, wiesz, jak ten fragment ma się do Twojej pracy, Twoich badań, Twojej narracji. Tylko Ty (nie autor) umiesz sformułować tę myśl tak, żeby dokładnie pasowała do tego miejsca Twojej pracy, Twojej opowieści. Oczywiście są wyjątki (np. definicje), ale również one potrzebują Twojego komentarza i wprowadzenia.
(pomysł: prof. Małgorzata Fabiszak)
www.logic.amu.edu.pl
13
MÓW DO MNIE JESZCZE w praktyce
dr Victoria Kamasa
1) Częściej parafrazuj niż cytuj dosłownie. To pozwoli Ci podkreślić te fragmenty, które są szczególnie istotne dla Twojej pracy.
2) Wybierając fragmenty do dosłownego zacytowania kieruj się merytoryką (w tym miejscu mojej pracy ten dosłowny cytat odgrywa zasadniczą rolę), a nie estetyką (autorka tak to pięknie ujęła, że ja lepiej nie potrafię).
3) Każdy cytat wprowadź i skomentuj. To pozwoli mi (Czytelniczce) zrozumieć, dlaczego zdecydowłaś/łeś się go umieścić i jak wiąże się z Twoją pracą.
4) Nie kończ podrozdziałów cytatem – ostatnie słowo powinno należeć do Ciebie ;).
(pomysł: prof. Małgorzata Fabiszak)
www.logic.amu.edu.pl
14
PRZYPOMNIJMY
dr Victoria Kamasa
I. Przy zdaniach mówiących coś o świecie:
znamy ich źródło i je podajemy; nie piszemy takich zdań ;).
II.Unikamy ogólnych stwierdzeń bez pokrycia.
III.Unikamy modalności bez pokrycia.
IV.Nie oceniamy/wartościujemy tego, co cytujemy
(nie mylić z „nie komentujemy)
www.logic.amu.edu.pl
15
KWESTIE TECHNICZNE
dr Victoria Kamasa
każdy dosłowny cytat kończymy odnośnikiem bibliograficznym (Kowalski 1999); jeśli to co piszemy nie jest naszą własną myślą – odnośnik bibliograficzny; zasady interpunkcji polskiej naszym najlepszym przyjacielem ;);
www.logic.amu.edu.pl
16
ZACHĘCAM I ZAPRASZAM DO WSPÓŁTWORZENIA TEGO OPISU.
Komentarze, wątpliwości i wskazówki mile widziane .
dr Victoria Kamasa