Uzm. Dr. Haldun Akoğlu
Arrest olmuş dolaşım için hem ventilasyon hem de gaz değişimi
gerekli olup bu sırada perfüzyon sağlayan bir ritim oluşturulmaya çalışılır
Dolayısıyla Uzamış arrestte oksijen depoları boşaldığı için,
Asfiktik arestte ya da çocuk arestlerinde
ventilasyon ve göğüs basısı eşit öneme sahiptir
Eğer primer problem kardiyak arestse Kan oksijen seviyeleri normaldir ve birkaç dakika boyunca da normal
kalır
Erken kardiyak arest sırasında kan akımının azlığı kan aksijen azlığından daha önemli bir problemdir
KPR esnasında oksijenizasyon
VF ani kardiyak arest hastalarının ilk birkaç dakikasında
Kurtarma soluğu göğüs basısı ve defibrilasyon kadar önemli
değildir
Bası sırasında recoile izin vermek çok önemli
Yetersiz recoil, intratorasik pasınçların normale dönmesini
engeller
Koroner perfüzyon azalır, serebral perfüzyon basıncı azalır
Hem venzö dönüş hem de kalp debisi düşer
KPR esnasında oksijenizasyon
KPR esnasında akciğer kan akımı belirgin derecede azalır
Daha düşük tidal volüm
Daha düşük solunum hızı
İle yeterli V/Q oranı sağlanabilir
Aşırı ventilasyon gereksizdir üstelik zararlıdır
İntratorasik basıncı yükseltir
Venöz dönüşü düşürür
Kalp debisini ve sağkalımı azaltır
KPR esnasında Ventilasyon
Uzm. Dr. Haldun Akoğlu
Oksijenizasyon ve Ventilasyon Prensipleri
BLS BLS Primer A—Airway
Patent ve korunan bir havayolu
varlığından emin ol; gerekirse
manuel teknikleri kullan: chin-
lift, jaw-thrust.
Basit, noninvazif yardımcı
havayolu araçlarını kullan.
BLS Primer B—Breathing
Oksijen ver.
Oksijenasyon kalitesine bak
[SO2].
Pozitif basınçlı oksijen ve
ventilasyon, manuel tekniklerle:
ambu gibi.
ACLS ACLS Sekoner A—Airway
Patent ve korunan bir havayolu
varlığından emin ol; invazif ileri
havayolu aç.
Havayolunun yerinde olduğunu
doğrula.
ACLS Sekonder B—Breathing
İleri havayolundan pozitif basınçlı
ventilasyon sağla
Havayolunun çıkmasını engelle.
Oksijenasyon ve ventilasyon
kalitesine bak [SO2, Tidal
hacimler, AKG].
Oksijenizasyon
Nabız oksimetresi ile arter kanındaki oksijen miktarına bakarak
Ventilasyon
Kapnograf ile venöz kandaki CO2 miktarına bakarak anlaşılır
Nabız Oksimetresi
Hastayı tedavi et sayıları değil!!!
Oksijenize hemoglobin infrared ışığı absorbe eder
Redükte (nonoksijenize Hb) kırmızı ışığı absorbe eder
Nabız oksimetresi pulsatil doku yatağından kırmızı ve infrared ışıklar geçirir, bir ışık dedektörü de absorbe edilmemiş ışık miktarını ölçer
Sonra verilen ve absorbe edilemeyen ışık oranlarından oksijen ile satüre Hb oranı hesaplanır = %SpO2 vs %SaO2
Anormal hgb’ler yoksa (karboksi-, met-) ve SO2>70 ise AKG’nda bakılan SO2 ile Nabız oksimetresi arasındaki fark %3’ü geçmez
%SpO2 nabız oksimetresi ile bakılan
%SaO2 AKG’nda bakılan
Nabız Oksimetresi
Arest esnasında kuvvetli göğüs basısı ile SO2 okuması
yapılabilse de güvenilir değildir
Arteryal oksijen içeriği = Hgb miktarı ve SO2 bağlıdır
Normal SO2
Yeterli sistemik oksijen sunumu yapıldığını ispatlamaz
Çünkü toplam oksijen içeriğini hesaplamamaktadır
Kalp debisini hesaba katmamaktadır
Nabız Oksimetresi
Oksijen içeriği (Hgb bağlı O2 + çözünmüş O2)
ve kan akımının yeterliliği (kalp debisi)
= Arterial oksijen içeriği (mL O2 / dL kan)
= [Hgb] (g/dL) × 1,34 (mL O2 / g Hgb) × %SO2 + (PaO2 × 0,003)
= Normal oksijen içeriği = 18-20 ml/dL
Oksijen sunumu (mL O2 /dk)
= arterial oksijen içeriği (mLO2/dL kan) × Kalp debisi (L/dk) × 10 dL/L
Nabız Oksimetresi
Ölçümler doğru yapılsa bile kalp debisi ve oksijen sunumunu
yansıtmaz
Klinik olarak, mutlaka hastanın kalp debisi ve oksijen
sunumu değerlendirilmeli ve sistemik perfüzyona göre SO2
değerlerine güvenilip güvenilemeyeceğine karar verilmeli
Eğer kalp debisi ya da Hgb düşükse
SO2 N olsa da oksijen sunumu yetersizdir
Nabız Oksimetresi
KarboksiHgb (COHgb) ve MetHgb (Nitrat, aromatik aminler)
N Hgb’den farklıdır
Nabız oksimetresi tarafından TANINMAZLAR!!!
Eğer bu Hgb’ler varsa hesaplanan SO2 N’den çok yüksek
çıkacaktır, çünkü hesabın paydasında bu Hgb’ler yer
almayacaktır
Eğer COHgb yada MetHgb şüphesi varsa AKG alınarak
saturasyon bakılmalı
Nabız Oksimetresi
Hatalı okuma sebepleri
Parmak kalınlığı
Hgb düzeyi
Koyu deri rengi, oje, kına, tırnakta fungal enfeksiyonlar
Periferik ateş, hipotermi
Hareket artefektı
Düşük perfüzyon, vazokonstrüksiyon
SpO2 <%70 olduğunda da cihaz hatalı yüksek okuma yapar
Nabız Oksimetresi
Kapnograf
ETT yerini belirlemede kullanılan birkaç yöntemden biri
Ancak hataları olabilen bir teknik
PPV %100 – CO2 tespit edilmiş iken ETT yerinde olması
NPV %20-100 – CO2 tespit edilmemişken ETT özefagusta
olması
ETCO2 tespit edilmesi ETT yerini doğrular ancak ETCO2 tespit
edilmemesi özegafus entibasyonu yapıldı demek değildir
Kapnograf
Alveolar PCO2 hemen hemen Pulmoner venöz, sol atriyal ve
arterial PCO2 ile aynıdır
Akciğerde ventilasyon-perfüzyon uyumsuzlupu yoksa (PTE),
havayolu obstrükte değilse, ekshale PCO2 ile arteryal PCO2
aynıdır
Kapnometre
Kalitatif – kalorimetrik
>%2 CO2 derişimi varsa içindeki kağıt renk değiştirir
Entübasyon sonrası elle ya da ventilatörle 6 pozitif basınçlı
soluk verildikten sonra ölçüm yapılmalı
Kapnograf
Kantitatif, infrared ölçer
Kapnograf