เศรษฐศาสตรส�งแวดล้�อมEnvironmental Economic

หล้�กการเบื้��องต�นทางเศรษฐศาสตร

(มหภาค2)นโยบายมหภาค

โดย เพชรเพ�งช�ย

ทบื้ทวนประเด�นสำ�าค�ญในวิ�ชามห

เศรษฐศาสำตร�1. ป�ญหาเง�นเฟ้!อหร#อเง�นฝื%ด

2. ป�ญหาการวิ'างงาน3. ป�ญหาการผั�นผัวิน

ของผัลิ�ตแลิะรายได-ของประชาชนโดยรวิม

4. ป�ญหาด.ลิงบประมาณก�บการเก�บภาษ0 (เร#2องภายในประเทศ)

5. ป�ญหาการผั�นผัวินของอ�ตราแลิกเปลิ02ยนเง�น (เร#2องระหวิ'างประเทศ)

อ�ตราเง�นเฟ้!อ

อ�ตราการวิ'างงาน

บ�ญช0รายได-ประชาชาต�

ด.ลิการช�าระเง�น

ต�วิแปรสำ�าค�ญในวิ�ชามหเศรษฐศาสำตร�

แก-ป�ญหาได-อย'างไร

แก-ด-วิยนโยบาย

2

จุ ดประสงคการเร#ยนร%�ในชั่��วโมงน#�

ยกต�วิอย'างของชน�ดของนโยบายหลิ�กท02ใช-ควิบค.มเศรษฐศาสำตร�แบบมหภาคแลิะอธิ�บายหลิ�กการของนโยบายน�5นๆได-

3

นโยบื้ายมหภาค Macro Policy

เป7นนโยบายเก02ยวิก�บปร�มาณเง�นตราท02ไหลิเวิ0ยนในระบบเศรษฐก�จซึ่:2งจะม0ธินาคารกลิางเป7นผั;-ด;แลิร�บผั�ดชอบ

เป7นนโยบายท02ใช-ด;แลิให-เศรษฐก�จเต�บโต อย'างม0เสำถี0ยรภาพในระยะยาวิ ม�กได-ร�บ

ควิามสำนใจน-อย ม0หน'วิยงานหร#อกระทรวิงท02เก02ยวิข-องหลิายสำ'วิน

เป7นนโยบายการบร�หารฐานะทางการ คลิ�งของร�ฐ ซึ่:2งจะม0คณะร�ฐมนตร0แลิะ

ร�ฐสำภาเป7นผั;-ก�าก�บด;แลิ

ท02มา ต0รณ พงศ�เมฆพ�ฒน� (2542) เศรษฐศาสำตร�มหภาค ทฤษฎี0 นโยบาย แลิะการวิ�เคราะห�สำม�ยใหม' จ.ฬาลิงกรณ�มหาวิ�ทยาลิ�ย

นโยบายการคลิ�ง (Fiscal Policy)

นโยบายการเง�น (Monetary Policy)

นโยบายรายได-แลิะการผัลิ�ต (Income and

Growth Policy)

นโยบายอ�ตราการแลิกเปลิ02ยนเป7นนโยบายเก02ยวิก�บอ�ตราการแลิกเปลิ02ยนระหวิ'างเง�นของประเทศแลิะเง�นสำก.ลิต'างๆ

4

นโยบายการคลิ�ง (Fiscal Policy)

รายจ'ายท02ร �ฐบาลิจ�บจ'ายใช-สำอยเพ#2อ

บร�หารประเทศม�กเป7นการจ�ดหาสำ�นค-าแลิะบร�การสำาธิารณะให-แก'ประชาชน

เพ#2อเป7นเง�นเด#อนหร#อค'าจ-างให-ข-าราชการแลิะลิ;กจ-างร�ฐ

เพ#2อซึ่#5อสำ�นค-าแลิะบร�การจากภาคเอกชน

เง�นโอนท02ร �ฐจ'ายให-แก'ภาคคร�วิ

เร#อนหร#อสำถีาบ�นต'างๆเพ#2อช'วิยเหลิ#อในด-านสำวิ�สำด�การ

รายได-ของร�ฐบาลิซึ่:2งม�กม0องค�ประกอบหลิ�ก

ค#อ รายได-ภาษ0แลิะค'าธิรรมเน0ยมต'างๆ

รายจ'ายของร�ฐGovernment expenditure

รายร�บของร�ฐGovernment

revenueใช-ด;แ

ลิงบป

ระมา

ณแผั

'นด�น

ท02มา ต0รณ พงศ�เมฆพ�ฒน� (2542) เศรษฐศาสำตร�มหภาค ทฤษฎี0 นโยบาย แลิะการวิ�เคราะห�สำม�ยใหม' จ.ฬาลิงกรณ�มหาวิ�ทยาลิ�ย

ด;ต�วิอย'างในslideแผั'นต'อไป

ด;ต�วิอย'างในslideแผั'นต'อไป

5

ต�วิอย'างรายจ'ายของร�ฐ

ท02มา อเนก เธิ0ยรถีาวิร (2524) เศรษฐศาสำตร�มหภาค 1 6

ต�วิอย'างรายร�บของร�ฐ

ท02มา อเนก เธิ0ยรถีาวิร (2524) เศรษฐศาสำตร�มหภาค 1

ลิ-านบาท

เง�นป�นผัลิท02ได-จากก�จการท02ร �ฐม0ห.-นสำ'วินเช'นเง�นสำ'วินแบ'งจากธินาคารแห'งประเทศไทย, รายได-จากก�จการรถีไฟ้, การไฟ้ฟ้!า, การประปา

7

การก�าหนดนโยบายการคลิ�ง จะปรากฎีช�ดเจนออกมาในร;ปของการต�ดสำ�นใจเก02ยวิก�บด.ลิของงบประมาณแผั'นด�น ด�งน�5นก'อนอ#2นเราควิรท�าควิามเข-าใจก�บฟ้�งช�2นด.ลิงบประมาณแผั'นด�นด�งน05

> 0 เก�นด.ลิ= 0 ได-ด.ลิ< 0 ขาดด.ลิ

G, T

National Income

G

T

ขาดด.ลิเก�นด.ลิ

NI0

ด.ลิงบประมาณแผั'นด�นหมายถี:งผัลิต'างระหวิ'างรายได-ก�บรายจ'ายของ

ร�ฐ B = T- G

B : ด.ลิงบประมาณแผั'นด�นT : รายได- (หลิ�กๆจะเป7นค'าภาษ0ท02เป7นฟ้�งช�2นของรายได-ประชาชาต�)G : รายจ'าย (สำ�นค-าสำาธิารณะ, เง�นเด#อน, เง�นโอนพวิกดอกเบ05ยหร#อสำวิ�สำด�การ)

ประย.กต�จาก ต0รณ พงศ�เมฆพ�ฒน� (2542) เศรษฐศาสำตร�มหภาค ทฤษฎี0 นโยบาย แลิะการวิ�เคราะห�สำม�ยใหม' จ.ฬาลิงกรณ� แลิะร�ตนา สำายคณ�ต (2537) มหเศรษฐศาสำตร�วิ�เคราะห� จากทฤษฎี0สำ;'นโยบาย จ.ฬาลิงกรณ�มหาวิ�ทยาลิ�ย

ม�กไม'แน'นอน

8

เม#2อไม'ได-ด;เฉพาะงบประมาณแผั'นด�น แลิะขยายม.มมองไปพ�จารณาควิามเคลิ#2อนไหวิโดยรวิมของก�จกรรมเศรษฐก�จ

ท�5งหมดในประเทศ จะพบวิ'า

= C (consumer) รายได- ในด-านอ.ปโภคบร�โภคของเอกชน + S (saving) เง�นออม + T (tax) รายร�บของร�ฐจากการเก�บภาษ0ต'างๆ

อ.ปทานรวิม(AggregateSupply)

ประย.กต�จาก อเนก เธิ0ยรถีาวิร (2524) ค;'ม#อเศรษฐศาสำตร�มหภาค 1

= C (consumer) ค'าใช-จ'ายในด-านอ.ปโภคบร�โภคของเอกชน + I (investment) ค'าใช-จ'ายในด-านการลิงท.นของเอกชน + G (government) ค'าใช-จ'ายของร�ฐ + X - M ม;ลิค'าการสำ'งออกสำ.ทธิ�

อ.ปสำงค�รวิม (AggregateDemand)

X : (Export) ม;ลิค'าสำ�นค-าสำ'งออก, M: (Import)ม;ลิค'าสำ�นค-าน�าเข-าต�วิกระต.-นให-เก�ดผัลิผัลิ�ต

สำ�2งสำนองแรงกระต.-น

ใน

น�าเข-าใน

น�าเข-าใน

น�าเข-า M

9

เม#2อระบบเศรษฐก�จรวิมได-ด.ลิยภาพ จะพบวิ'า

อ.ปสำงค�รวิม (Aggregate Demand) = อ.ปทานรวิม (Aggregate Supply)

C + I + G + X – M = C + S + T

I + X – M = S + T - G ด.ลิงบประมาณแผั'นด�น

ก�าหนดได-ด-วิยนโยบายการคลิ�ง

10

1. นโยบายภาษ0อากรการใช-วิ�ธิ0ก�าหนดอ�ตราภาษ0ชน�ดใหม', เปลิ02ยนแปลิงหร#อ

ยกเลิ�กอ�ตราภาษ0เด�มเพ#2อป!องก�นหร#อแก-ปCญหาเศรษฐก�จมหภาคต'างๆ

ต�วิอย'างนโยบายการคลิ�ง

C + I + G + X – M C + S + T

อ.ปสำงค�รวิม อ.ปทานรวิม

หากเศรษฐก�จ ซึ่บเซึ่า ควิาม

ต-องการในการลิงท.นลิดลิง

ก�อาจใช-นโยบายลิดภาษ0เพ#2อให-ระบบเศรษฐก�จรวิมได-ด.ลิยภาพณรายได-ท02ใกลิ-เค0ยงก�บสำภาพ

ก'อนเก�ดป�ญหา

ต�วิอย'าง1 กรณ0ควิามต-องการในการลิงท.นในระบบเศรษฐก�จรวิมลิดลิง

ถีาม ในกรณ0น05งบประมาณแผั'นด�นขาดด.ลิ, ได-ด.ลิ หร#อ เก�นด.ลิ?ถีาม แลิ-วิหลิ�งจากน05จะม0อะไรเปลิ02ยนแปลิงหร#อไม'? 11

C2 + I2 + G + X – M C2 + S2 + T

AD2

AS2

National Income

ระด�บราคาสำ�นค-าแลิะบร�การ

NI1 NI2

เป7นวิ�ธิ0แก-ป�ญหาท02อาจท�าให-NI1 กลิ�บมาม0ค'าเท'าๆก�บ NI0 เด�ม

NI1

C + I1 + G + X – M C + S + T1

AD1

อ.ปสำงค�รวิม (AD) อ.ปทานรวิม (AS)

National Income

ระด�บราคาสำ�นค-าแลิะบร�การ

AD0

AS0

NI0

AS1

12

ต�วิอย'าง1 กรณ0เก�ดป�ญหาเง�นเฟ้!อ

2. นโยบายรายจ'ายการใช-วิ�ธิ0ลิดหร#อเพ�2มรายจ'ายเพ#2อป!องก�นหร#อแก-ปCญหา

เศรษฐก�จมหภาคต'างๆ

C + I + G + X – M C + S + T

อ.ปสำงค�รวิม AD อ.ปทานรวิม

National Income

ระด�บราคาสำ�นค-าแลิะบร�การ

AD

AS

P0

อาจใช-นโยบายลิดรายจ'ายเพ#2อให-ระด�บราคาสำ�นค-าณจ.ดด.ลิยภาพต�2าลิง

AD2

P2

C1 I1

P1

AD1

ถีาม ในกรณ0น05งบประมาณแผั'นด�นขาดด.ลิ, ได-ด.ลิ หร#อ เก�นด.ลิ? 13

นโยบายการเง�น (Monetary Policy)

เป7นนโยบายท02ธินาคารกลิางใช-ควิบค.มปร�มาณเง�นหร#ออ�ตรา ดอกเบ05ยให-อย;'ในปร�มาณท02เหมาะสำม เพ#2อปร�บเศรษฐก�จให-เป7น

ไปในท�ศทางท02ต-องการต�วิอย'าง นโยบายการเง�น

ต�วิอย'าง แบบฝืDกห�ด กรณ0เก�ดป�ญหาเง�นฝื%ดจะใช-นโยบายลิดหร#อเพ�2มอ�ตราดอกเบ05ย แลิะจงเข0ยนกราฟ้อธิ�บาย

C + I + G + X – M C + S + T

อ.ปสำงค�รวิม AD อ.ปทานรวิม

I1

ระด�บราคาสำ�นค-าแลิะบร�การ

National Income

?

C1

14

AS2เพราะ Sลิดลิง

AD2เพราะ I เพ�2มข:5น

อาจใช-นโยบายลิดดอกเบ05ยธินาคารเพ#2อให-ระด�บราคาสำ�นค-าณจ.ดด.ลิยภาพสำ;งข:5น

P0

National Income

ระด�บราคาสำ�นค-าแลิะบร�การ

AS0

AD0

C + I + G + X – M C + S + T

อ.ปสำงค�รวิม AD อ.ปทานรวิมเฉลิย

P2

ระด�บราคาสำ�นค-าณจ.ดด.ลิยภาพสำ;งจาก P1 เป7น P2

15

AD1

P1

I1C1

AS1เพราะ Sเพ�2มข:5น

นโยบายอ�ตราแลิกเปลิ02ยนเป7นนโยบายท02ร �ฐบาลิใช-ควิบค.มด.ลิการช�าระเง�นระหวิ'าง

ประเทศให-อย;'ในปร�มาณท02เหมาะสำม เพ#2อปร�บเศรษฐก�จให-เป7นไปในท�ศทางท02ต-องการ

ต�วิอย'าง นโยบายอ�ตราแลิกเปลิ02ยน

ต�วิอย'าง กรณ0ท02ด.ลิการช�าระเง�น=0 แต' เง�นฝื%ดแลิ-วิเก�ดป�ญหาคนวิ'างงาน ร�ฐบาลิสำามารถีแก-แก-ป�ญหาได-โดยใช-นโยบายปร�บอ�ตราแลิกเปลิ02ยนเง�นระหวิ'างประเทศ

C + I + G + X – M C + S + T

อ.ปสำงค�รวิม AD อ.ปทานรวิม AS

เง�นฝื%ด อ.ปสำงค�ลิดลิง อาจแก-ปCญหาได-โดยลิดค'าเง�นบาทเพ#2อ เพ�2มอ.ปสำงค�ใน

สำ'วินระหวิ'างประเทศข:5นถีาม หลิ�งจากปร�บอ�ตราแลิ-วิด.ลิการช�าระเง�นขาดด.ลิ, ได-ด.ลิ หร#อ เก�นด.ลิ?16

กลิ'าวิค#อ

บ�ญช0เด�นสำะพ�ดบ�ญช0ท.น

บ�ญช0เง�นบร�จาคบ�ญช0ท.นสำ�ารองระหวิ'างประเทศ

ด-านเครด�ต (credit)ด-านเดบ�ต (debit)

รวิมC + I + G + X – M

credit debitเพ�2มข:5น แสำดงวิ'ามากกวิ'า0เก�นด.ลิ

17

สร ปเน��อหาว�นน#�

นโยบายการคลิ�ง

นโยบายการ เง�น

นโยบายอ�ตราการแลิกเปลิ02ยนป�ญหาเศรษฐก�จซึ่บเซึ่าป�ญหาเง�นเฟ้!อ

ป�ญหาเง�นฝื%ด ป�ญหาเง�นฝื%ด

ต�วิอย

'าง เก02ยวิข-องก�บด.ลิงบประมาณแผั'นด�น

C + I + G + X – M = C + S + T

อ.ปสำงค�รวิม อ.ปทานรวิมด.ลิยภาพของระบบเศรษฐก�จ

เก02ยวิข-องก�บด.ลิการช�าระเง�น

18

แบื้บื้ฝึ*กคด

เม#2องบประมาณแผั'นด�นขาดด.ลิ แลิ-วิร�ฐบาลิค�ดแก-ป�ญหาโดยพ�มพ�ธินบ�ตรออกขายให-แก'ธินาคารเพ#2อเอาเง�นมาบร�หารประเทศ นศ.ค�ดวิ'าวิ�ธิ0น05แก-ป�ญหาระยะยาวิได-หร#อไม' หากไม'จงบอกวิ'าจะเก�ดป�ญหาใดต'อไป

19