23

บรรยากาศดวงอาทิตย์

Embed Size (px)

DESCRIPTION

บรรยากาศของดวงอาทิตย์

Citation preview

Page 1: บรรยากาศดวงอาทิตย์
Page 2: บรรยากาศดวงอาทิตย์

ประวตของดวงอาทตย

• ดวงอาทตยคอดาวฤกษดวงหนง เปนดาวฤกษทส าคญในระบบสรยะเปนดาวฤกษ สเหลอง มอายเกอบ 5,000 ลานป อยหาจากโลกของ เราประมาณ 150 ลานกโลเมตร แสงจากดวงอาทตยใชเวลา เดนทาง มายงโลกเพยง 8.3 นาท หรอ 499 วนาทเทานน พลงงานจ านวนมหาศาล ในดวงอาทตยไดมา จากการเปลยนกาซไฮโดรเจนเปน ฮเลยมทอณหภมประมาณ 15 ลานเคลวน หรอประมาณ 27 ลานองศาฟาเรนไฮต มเสนผานศนยกลางขนาดใหญมากกวาโลกของเรา109 เทา มปรมาตร 1,300,000 เทาของโลก และมมวล มากกวาโลกของเรา 333,434 เทา

Page 3: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• ดวงอาทตยคอ กอนกาซขนาดมหมาทลอยอยในอากาศ พนผวของดวงอาทตยทสองแสงสวางจา มการระเบดทรนแรงและแปรปรวนอยตลอดเวลา ไมเคยหยดนง เนอสารของดวงอาทตยทงปวงเปนกาซ เนองจากอณหภมภายในดวงอาทตยสงมากจนสสารทกชนดแมแตเหลกและทองค าหะเหยกลายเปนไอ หากนกบนอวกาศขบยานอวกาศสมมตทสามารถทนความรอนนบสบลานเคลวน บนตรงเขาไปดวงอาทตย ยานอวกาศล านนจะบนทะลดวงอาทตยไปโดยไมชนกบของแขงใดๆเลยดวงอาทตยประกอบดวยไฮโดรเจนประมาณ 70% ฮเลยม 28% และธาตหนกอนๆประมาณ 2%โดยมวล ดวงอาทตยมเสนผานศนยกลาง 1,392,000 กโลเมตร หรอเทากบ 109 เทาของเสนผานศนยกลางของโลกและมมวลถง 2,000 ลานลานลานลานตน ซงคดเปนมวลกวา 98 % ของมวลของวตถทงหมดในระะบบสรยะ ดวยเหตนดวงอาทตยจงเปนเสมอนหวหนาครอบครว ทดงดดดาวเคราะหทกดวงและวตถในระบบสรยะรวมทงโลกของเราใหโคจรไปรอบๆ

Page 4: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• กาซชนนอกของดวงอาทตยมความหนาแนนไมมากนก แตน าอนมหาศาลท าใหบรเวณทอยลกลงไปภายใตพนผวของดวงอาทตยมความหนาแนนสงอยางยงยวด มวลกวา 60 %ของดวงอาทตยกระจกกนอยตรงแหนกลางทมรสมประมาณ 200,000 กโลเมตรเทานน ดงจะเหนไดจากกาซปรมาณแกนกลางของดวงอาทตยทแมมปรมาตรเพยง 1 ลกบาศกเมตร กจะมนาหนกถง 160 ตน ความหนาแนนดงกลาว สงผลใหอณหภมทแกนกลางสงพอทจะจดเตาปฏกรณนวเคลยรซงเปนแหลงพลงงานตามธรรมชาตทมขนาดใหญ และส าคญทสดของระบบสรยะได พลงงานทเกดขนจากเตาปฏกรณนวเคลยรทแกนกลางของดวงอาทตยจะแผออกมายงบรเวณผวโดยรอบ ท าใหผวของดวงอาทตยมอณหภมสงประมาฯ 5,700 – 5,800 เคลวน อนเปนอณหภมทสงมากแตกไมอาจเทยบไดกบอณหภม 15 ลานเคลวนทแกนกลาง

Page 5: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• ดวงอาทตยไมมพนธะใดๆ ทยดเหนยวเนอสารทเปนกาซเขาไวดวยกน แตดวงอาทตยกคงรปอยได ดวยความสมดลของแรง เนองความดนจาการระเบดภายในทมทศพงออกจากแกนกลาง และนาหนกของมวลสารทออกแรงกดเขาสแกนกลาง ความสมดลนเองทท าใหดวงอาทตยและดาวฤกษทกดวงบนทองฟาสามารถคงรปเปนดวงดาวอยได

Page 6: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• ปจจบน มยานส ารวจหลายล าฝารงสความรอนและรงสอนรนแรง เพอเขาไปส ารวจดวงอาทตยอยางใกลชดและสงขอมลกลบมาใหนกวทยาศาสตรบนโลกไดศกษา เพยงชวงเวลาไมถง 30 ป ทผานมา ความเขาใจในธรรมชาตของดวงอาทตยของเราไดเพมมากขนหลายเทาตวขององคความรในอดตรวมกน อยางไรกตาม ทฤษฎทยงไมสามารถใชอธบายปรากฏการณล าและท านายพฤตกรรมดวงอาทตยไดอยางเทยงตรง แสดวงใหเหนวา ยงมธรรมชาตของดวงอาทตยอกมากมายทเรายงไมคนพบ และยงไมเขาใจการศกษาพฤตกรรมดวงอาทตยมความส าคญมาก เพราะกลไกลภายในและปรากฏการณตางๆ ทเกดขนดวงอาทตยกเกดขนบนดาวฤกษดวงอนๆ ในลกษณะทคลายกนดวย นกศกษาจงศกษาดวงอาทตยเพอทจะเขาใจธรรมชาตของดาวฤกษมากขน

Page 7: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• กาลเลโอเปนคนแรก ทพสจนใหเหน วา ดวงอาทตยหมนรอบตวเองและจากการศกษา ของนกดาราศาสตรท าใหทราบวา การหมนรอบตวเองของดวงอาทตยในบรเวณเสนศนยสตรจะมความเรวกวาทบรเวณ ขวเหนอและขวใต

Page 8: บรรยากาศดวงอาทิตย์

ดวงอาทตยและการเปลยนแปลง

• ตามการศกษาแบบจ าลองคอมพวเตอรวาดวยวฏจกรดาวฤกษ นกดาราศาสตรสนนษฐานวาดวงอาทตยมอายประมาณ 4,570 ลานปในขณะน ดวงอาทตยก าลงอยในล าดบหลก ท าการหลอมไฮโดรเจนใหเปนฮเลยม โดยทกๆ วนาท มวลสารของดวงอาทตยมากกวา 4 ลานตนถกเปลยนเปนพลงงาน ดวงอาทตยใชเวลาโดยประมาณ 1 หมนลานปในการด ารงอยในล าดบหลก

Page 9: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• เมอไฮโดรเจนซงเปนเชอเพลงของดวงอาทตยหมดลง วาระสดทายของดวงอาทตยกมาถง (คอการพนไปจากล าดบหลก) โดยดวงอาทตยจะเรมพบกบจดจบคอการแปรเปลยนไปเปนดาวยกษแดงภายใน 4-5 พนลานป ผวนอกของดวงอาทตยขยายตวออกไป สวนแกนนนยบตวลงและรอนขนสลบกบเยนลง มการหลอมฮเลยมเปนคารบอนและออกซเจนทอณหภมราว 100 ลานเคลวน จากสถานการณขางตนดเหมอนวาดวงอาทตยจะกลนกนโลกใหหลอมลงไปเปนเนอเดยวกน แตจากรายงานวจยฉบบหนงไดศกษาพบวาวงโคจรของโลกจะตตวออกหางดวงอาทตยเพราะมวลของดวงอาทตยไดสญเสยไป จนแรงดงดระหวางมวลมคาลดลง แตถงกระนน น าทะเลกถกความรอนจากดวงอาทตยเผาผลาญจนระเหยสนไปในอวกาศ และบรรยากาศโลกกอนตรธานไปจนไมเออแกชวตตอมาไดมการคนพบ วาดวงอาทตยนนจะสวางขน 10 เปอรเซนต ทกๆ 1000ลานป ถงตอนนนโลกกไมอาจจะเออ ตอสงมชวตไปกอนแลว เวลาของสงมชวตบนโลก จงเหลอแค 500ลานปเทานน

Page 10: บรรยากาศดวงอาทิตย์

•ภาพดวงอาทตยในชวงคลนตางๆเรยงจากความยาวคลนทสนทสด(X-ray) ไปยงความยาวคลนทยาวทสด (ชวงสสม) ตวเลขในวงเลบคอ ความยาวคลน ของแสงทใชถายภาำ าพในหนวยนาโนเมตร ในแตละชวงคลน ภาพของดวงอาทตยจะมลกษณะแตกตางกนออกไป นกดาราศาสตรจงจ าเปนตองศกษาขอมลดวงอาทตยในหลายชวงคลนเพอเขาใจในธรรมชาตของดวงอาทตย(ภาพชวงคลนX-ray จากดาวเทยม Yohkoh ของประเทศญป น และภาพในชวงคลนอนๆ จากดาวเทยมสงเกตการณดวงอาทตย และสรยสณฐาน (SOHO) ขององคการณอวกาศยโรป และองคการณนาซา)

Page 11: บรรยากาศดวงอาทิตย์

บรรยากาศ

• ดวงอาทตยมชนบรรยากาศเชนเดยวกบโลก แตองคประกอบและลกษณะทางกายภาพของระบบทงสองแตกตางกนมาก ชนบรรยากาศเรมตนเหนอผวของดวงอาทตย โดยเปนสวนทมความหนาแนนมากทสดและคอยๆ เบาบางลงมาเมอหางออกไปเรอยๆ ชนบรรยากาศชนนอกของดวงอาทตยกนบรเวณกวางมากกวา 1.5 เทาของรศมดวงอาทตย ในขณะทบรรยากาศของโลกมความหนาเพยงประมาณ 0.003 เทาของรศมโลกเทานนนกดาราศาสตรไดศกษาและมความรเกยวกบลกษณะบรรยากาศของดวงอาทตยมาเปนเวลานานหลายพนปกอนทจะเรมมความรเกยวกบ ตวดวงอาทตยเอง ทงนกเพราะบรรยากาศของดวงอาทตยสามารถสงเกตไดในขณะทเกดปรากฏการณสรยปราคาเตมดวง นกดาราศาสตรในอดตเผารอคอยการเกด ปรากฏการณน เพราะเปนโอกาสเดยวทจะสงเกตดวงอาทตยไดดวยตาเปลา ขณะเกดสรยปราคาเตมดวง ดวงจนทรโคจรเขามาบงดวงอาทตยหมดดวงพอด ท าใหแสงสวางจาจากดวงอาทตยถกบดบงไปทงหมด สวนทไมถกบงกคอสวนทอยสงจากผวดวงอาทตยขนไป กคอ บรรยากาศของดวงอาทตยนนเอง

Page 12: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• ปรากฏการณสรยปราคามความส าคญในการสงเกตชนบรรยากาศของดวงอาทตยมาก ดงจะสงเกตไดจากชอของบรรยากาศทกชน ซงมความเกยวพนอยางชดเจนกบภาพทสงเกตไดในขณะทเกด ปรากฏการณสรยปราคาเตมดวง หากไมมปรากฏการณนนกดาราศาสตรในปจจบน อาจยงไมมความรเรองบรรยากาศของดวงอาทตยเลยกเปนได เนองจากชนบรรยากาศชนบนของดวงอาทตยเบาบางมาก จงเลอนไปในแสงสวางจาจากตวดวงทสวางกวาประมาณ 1,000,000 เทา แมวาในปจจบนจะมอปกรณทออกแบบมาโดยเฉพาะส าหรบสงเกตบรรยากาศของดวงอาทตย เรยกวา "คอโรนากราฟ" อปกรณดงกลาวสามารถออกแบบและสรางขนได กเพราะนกดาราศาสตรไดมความรความเขาใจเกยวกบคณสมบตของบรรยากาศของดวงอาทตยจากการสงเกตปรากฏการณสรยปราคาเหมดวงมากอน

Page 13: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• บรรยากาศของดวงอาทตยม 3 ชน คอ ชนโฟโตสเฟยร ชนโครโมสเฟยร และ ชนโคโรนา แบงตามระดบความสงและสมบตทางกายภาพของชนบรรยากาศ

Page 14: บรรยากาศดวงอาทิตย์

ปรากฏการณบนผวดวงอาทตย

• ปรากฏการณบนดวงอาทตยหลายอยางดเหมอนจะไมมความเกยวพนกนเลย กลาวคอ จดบนดวงอาทตยเปนจดสเขมบนดวงอาทตย อกทงเปลวสรยะ ซงเปนการระเบดของกาซรอนขนไปสงหลายหมนกโลเมตรเหนอพนผว และลมสรยะซงเปนอนภาคพลงงานสงทลองลอยอยในอวกาศ แมวาปรากฏการณทงสามจะมลกษณะและพฤตกรรมแตกตางกนโดยสนเชง ปรากฏการณทงสามกลบมกลไกพนฐานเดยวกน คอ สนามแมเหลกของดวงอาทตย

Page 15: บรรยากาศดวงอาทิตย์

ปรากฏการณบนผวดวงอาทตย

Page 16: บรรยากาศดวงอาทิตย์

บทบาทของดวงอาทตยตอสงมชวต• นบตงแตปฏกรยาอณหนวเคลยร (thermonuclear reaction) ใน

ใจกลางดวงอาทตย แผพลงงานออกมาในรปของคลนแมเหลกไฟฟาและพลงงานทสะสมภายในอนภาค ใชเวลาเดนทางนบหมนนบแสนปจนกระทงถงผวดวงอาทตย และตอดวยการเดนทาง 8 นาทมายงโลกของเรา ในรปของแสงทมองเหน รงสแกมมา รงสเอกซ และรงสอน ๆ ตองขอบคณชนบรรยากาศโลกทไดกรองเอาสงทเปนอนตรายเหลานออกไป ไมนานนกพลงงานกถงยงพนโลก ทงใหความอบอนนาอยในเขตหนาว หรอแมแตใหความรสกร าคาญในเขตรอน ทวาพลงงานจากดวงอาทตยกไดถกดดซบเขาไปในพชและโพรทสต จากนนพชกสามารถตรงเอาคารบอนไดออกไซดออกจากอากาศไดเปนน าตาล ผานกระบวนการสงเคราะหดวยแสง น าตาลทไดนนพชกจะน าไปแปรรปเปนทงผนงเซลล เยอหมเซลล ออแกเนลลภายในเซลล ฯลฯ นอกเหนอจากธาตอาหารทดดขนมาจากดน

Page 17: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• เมอพชเปนผผลต (ทแทจรงคอผแปรรป) อาหารจากพลงงานแสงอาทตย กท าใหสตวมอาหารจากสวนตาง ๆ ของพช ในการสลายอาหารของสตว สงส าคญทสดนอกจากอาหารทไดรบแลวกคอออกซเจน ซงเปนของเสยในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง เพอไปรบอเลกตรอนตวสดทายในกระบวนการสลายสารอาหารระดบเซลล ขณะเดยวกนสตวกหายใจเอาแกสคารบอนไดออกไซดซงเปนสารพลงงานต าออกมา เพอทพชจะไดตรงอกครงเปนวฏจกร

Page 18: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• อทธพลของดวงอาทตยตอโลก ดวงอาทตยเปนกลมกอนกาซมอณหภมสงมากโดยทพนผวของดวงอาทตยมอณหภมสงถง 6,000 C ถง- 20,000,000 C บรเวณใจกลางดวงอาทตยมอณหภมสงถง16,000,000 C จงนบไดวาดวงอาทตย เปนแหลงพลงงานทยงใหญโลกอยใตอทธพลของแรงโนมถวงของดวงอาทตยพลงงานเกอบทงหมดบนโลก จะไดมาจากดวงอาทตยไมทางตรงกทางออม ดวงอาทตยเปนกลมกอนกาซทมอณหภมสงมากมลกษณะเปนทรงกลม สงพลงงานและอนภาคตาง ๆ ออกไปรอบตวโดยการ แผรงสตลอดเวลา จดเปนแหลงพลงงานทส าคญทสดในระบบสรยะ ผลจากการศกษา ซากของสงมชวตหรอทเรยกวา ฟอสซล(fossil)

พบวาดวงอาทตยไดแผรงสมายงโลกเปนเวลานาน ประมาณหนงพนลานปมาแลวสงมชวตบนโลกพวกพชและสตวเปนผน าพลงงานจากดวงอาทตยมาใชประโยชน และยงมพลงงานในรปของลมและคลนรวมกนแลว

Page 19: บรรยากาศดวงอาทิตย์

พลงงานทโลกไดรบจากดวงอาทตยม 2 ประเภทคอ

• 1. พลงงานทมผลตอโลกทนทเปนพวกคลนแมเหลกไฟฟา เมอผานบรรยากาศของโลกลงมาจะเกดผลทนทประกอบดวยพลงงาน ความรอนและแสงสวางเปนสวนใหญรวมทงคลนวทย มรงสอลตราไวโอเลต เพยงเลกนอยทผานบรรยากาศลงมาได เพราะสวนใหญจะถกดดกลนโดย โอโซนในบรรยากาศ

Page 20: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• 2. พลงงานทมผลตอโลกภายหลงเปนพวกอนภาคทมประจไฟฟาตาง ๆ จากดวงอาทตยซงไมสามารถผานชนบรรยากาศมาถง ผวโลกได ไดแก อนภาครงสคอสมคซงเปนอนภาคโปรตอนและลมสรยะซงเปน อนภาคทมประจไฟฟาบวกทมความเรวต าและอเลคตรอน อนภาคเหลานจะเดนทางมาถงโลกหลงจากเกด การลกจาบนดวงอาทตยแลวประมาณ 20-40 ชวโมง จะไปรบกวนสนามแมเหลกโลกท าใหเกดพายแมเหลกซงมผลตอระบบสอสารทางวทยบนโลกเทานน จงนบไดวาดวงอาทตย เปนแหลงพลงงานทยงใหญโลกอยใตอทธพลของแรงโนมถวงของดวงอาทตยพลงงานเกอบทงหมดบนโลก จะไดมาจากดวงอาทตยไมทางตรงกทางออม ดวงอาทตยเปนกลมกอนกาซทมอณหภมสงมากมลกษณะเปนทรงกลม สงพลงงานและอนภาคตาง ๆ ออกไปรอบตวโดยการ แผรงสตลอดเวลา จดเปนแหลงพลงงานทส าคญทสดในระบบสรยะ ผลจากการศกษา ซากของสงมชวตหรอทเรยกวา ฟอสซล(fossil)

Page 21: บรรยากาศดวงอาทิตย์

• พบวาดวงอาทตยไดแผรงสมายงโลกเปนเวลานาน ประมาณหนงพนลานปมาแลวสงมชวตบนโลกพวกพชและสตวเปนผน าพลงงานจากดวงอาทตยมาใชประโยชน และยงมพลงงานในรปของลมและคลนรวมกนแลว

Page 22: บรรยากาศดวงอาทิตย์

อางอง

• thanapat53a25.wikispaces.com/บทบาทของดวงอาทตยตอสงมชวต

• www.jitchakraval.com

Page 23: บรรยากาศดวงอาทิตย์