Menntakvika

Hefur aðalnámskrá áhrif á

náttúrufræðikennslu?

Menntakvika 2. október 2015

Svava Pétursdóttir, nýdoktor og verkefnastjóriAllyson Macdonald, prófessor

Gunnhildur Óskarsdóttir, dósent

Menntakvika

Staða

2007

2014

Hefur aðalnámskrá áhrif á náttúrufræðikennslu?

Hvaða vísbendingar sjáum við?

Gögn og bakgrunnur 1991-1994 2005-2008 2007 2014

Staða og framtíð náttúrufræðimenntunar 1-10. bekk

Þróun námskráaKennaramenntunNámsgögn

Allyson Macdonald

Heimildarannsókn

Náttúrufræði í 1.- 4. bekk grunnskóla Spurningalisti 386 svörGunnhildur Óskarsdóttir

Vilji og veruleiki Spurningalisti um núverandi og æskilega stöðu

Rannsóknir á stefnu og námsgögnum

Allyson Macdonald og rannsóknarhópur

17 skólarSpurningalisti 105 svör

Staða náttúrufræðikennslu í grunnskólum landsins.

Spurningalisti þriggja kennara um marga þætti

Birna Hugrún Bjarnardóttir, Helen Símonardóttir & Rúna Björg Garðarsdóttir (2007)

119 svör

Staða náttúrufræðikennslu í grunnskólum landsins.

Endurgerður spurningalisti frá 2007

156 svör

1989 1999 2007 2011

Ný námskrá

Náttúrufræðinám Seinni hluti 20. aldar Byrjun 21. aldar

Námskrár

Sýn á vísindi

Hlutverk kennara

Hlutverk nemenda

Afmarkaðar greinar, “síló skipting”;

vísindi oft lærð úr samhengi við

aðra þekkingu, þekkingarmiðuð,

kennara stýrðar kennsluathafnir.

Nemendur þurfa að standa andspænis

“´wicked´ problems” þegar þau læra um

heimin; áhersla á sjálfstæði nemenda

og samvinnu; að nemdndur hafi val og

áhrif; nám tengt grunnþáttum.

Áherslur í menntun

Skipulag náms

Áhersla á staðreyndanám,

viðfangsefni valin af kennara, lítið

val nemenda, afmarkandi

námskrár.

Að nýta þekkingu, fjölbreyttar aðferðir,

hæfni og samvinna;

Staðtengt nám (´place-based´ learning)

samhengi skiptir máli.

Námsgögn

Tækni

Verklegar æfingar

Námsmat

Sterk hefð fyrir prentuðum

kennslubókum. Búnaður, lítill og í

löku ástandi (VV).

Samræmd próf 2002-2008

Fjölbreytt úrval stafrænna námsgagna,

Þekkingu og gögnum safnað, greind og

flokkuð: að þekkja og leysa vandamál.

Námið fléttar saman verklag náttúrugreina og viðfangsefni

Hæfniviðmið um verklag:

• Geta til aðgerða.

• Nýsköpun og hagnýtingu þekkingar.

• Gildi og hlutverk vísinda og tækni.

• Vinnubrögð og færni í náttúrugreinum.

• Efling ábyrgðar á umhverfinu.

Hæfniviðmið um viðfangsefni:

• Að búa á jörðinni.

• Lífsskilyrði manna.

• Náttúra Íslands.

• Heilbrigði umhverfisins.

• Samspil vísinda, tækni og þróunar í samfélaginu.

Bls. 169

Áhrif námskrá á kennslu• Ofhlaðin námskrá = kennsluhættir beinast að “lower order thinking skills”

hefðbundnum kennsluaðferðum og minni verklegum æfingum (Hacker and

Rowe, 1997)

• Hugmyndafræðilegur ágreiningur, fagþekking kennara rekst á við stíffyrirmæli námskrár (Wood, 2004)

• Kennarar túlka námskrár til að falla að þeirra eigin hugmyndum, hefðum, nýsköpun eða sérvisku (Curtner-Smith, 1999)

• Fyrirmæli námskrár um að sýna fjölbreyttar myndir vísindamanna breyttiekki hugmyndum barna um miðaldra karlinn í hvítum slopp (Newton and

Newton, 1998)

Þættir sem hafa áhrif á kennsluhætti

Sveitarfélög

KennararAðföng

Menning fagsins

Námsefni

Aðalnámskrá

Stjórnendur

Nemendur

Ný námskrá – hvernig er stemningin?

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

Very dissatisfied Quite dissatisfied Fairly satisfied Quite satisfied Very satisfied

Hversu sáttur eða ósáttur ertu við nýja námskrá?

Hvaða áhrif, ef einhver, hefur ný námskrá haft á það hvað og hvernig þú kennir?

Flokkur Fjöldi %

Áþreifanleg áhrif 20 31%

Almennt já 8 12%

Ekki enn 19 29%

Lítil 9 14%

Engin 7 11%

Neikvætt 2 3%

Fjöldi svara 65

Dæmi um áhrif• Fjölbreyttari kennsluhættir • Frekari þjálfun í tjáningu og sköpun • Gefur mér aðeins frjálsari hendur um hvernig áherslu ég

vilji leggja á hvert atriði, • Hún hefur þau áhrif að ég er ekki að haka við

þekkingamarkmið, heldur meira að efla skilning og ábyrgð nemenda á umhverfi sínu.

• Hvetjandi og jákvæð áhrif. • Nú vel ég mér viðfangsefni frekar en að láta námsbækur og

þekkingar atriði stýra kennslu minni

Skipulag kennslu - Fög eða þverfaglegt?

Bls. 50-51

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

Nemendur vinna samskonarverkefni á sama tíma.

Nemendur vinna mismunandiverkefni á sama tíma.

Lítill hópur vinnur í náttúrufræði ámeðan hinir sinna viðfangsefnum

úr öðrum greinum.

Litlir hópar vinna mismunandiverkefni í náttúrufræði á sama

tíma.

Skipulag námsins

Yngsta stig

Miðstig

Elstastig

Að hve miklu eða litlu leyti samþættir þú kennslu í náttúrufræði við

aðrar námsgreinar?

Að miklu eða Að nokkru leyti Að litlu eða mjög

mjög miklu leyti litlu leyti

Hvað gerist í kennslustundum? - ber það keim af 21.öld og þverfaglegum vinnubrögðum?

Kennsluaðferðir – hlutfall af oft og mjög oft

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2007

2014

Námsgögn

Mjög oft

Mjög sjaldan1

2

3

4

5

Námsmat – í takt?

Námsmat

1,0 2,0 3,0 4,0 5,0

Heimanám

Ritgerðir

Greinandi námsmat (t.d. könnun forþekkingar)

Jafningjamat og/eða hópmat

Sjálfsmat nemenda

Huglægt mat á framgöngu nemenda

Mat á flutningi verkefna

Verklegt námsmat

Skrifleg próf

Yfirferð verkefna og námsbóka

Skráning á framgöngu nemenda í tímum,…

Elstastig

Miðstig

Yngsta stig

Mjög lítið vægi Mjög mikið vægi

Hvaða áhrif ef einhver hefur ný námskrá haft á námsmat í náttúrugreinum í þínum skóla?

Flokkur Fjöldi %

Nokkur áhrif 23 35%

Breytingar hafnar áður 4 6%

Er í vinnslu 7 11%

Lítil 13 20%

Engin 16 24%

Veit ekki 3 5%

Fjöldi svara 66

Atriði sem

kennara

nefndu

Fjölbreytni

Sjálfsmat

Jafningjamat

Meta lykilhæfni

Matskvarðar

Verkleg próf

Frumkvæði

Virkni

Kennslugögn og búnaður – Aðgengi eða hindrun?

Kennslubúnaður

29% segja engin

náttúrufræðistofa

24% segja ekkert

útikennslusvæði

Mjög oft

Mjög

sjaldan 1

2

3

4

5

81 svar við opinni spurningu: Hvað telur þú að helst mætti bæta í þínum skóla til að

náttúrufræðikennslan uppfylli kröfur nútímasamfélags?

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Ekki viss

kennslutími

Vettvangsferðir og tengsl við samfélag

Minni hópa

Inntak

Endurmenntun kennara

Kennsluaðferðir

Fagleg samvinna og stuðningur kennarar

Upplýsingatækni

Gögn og aðbúnaður

Ný námskrá...

Takmarkaður opinber stuðningur

Lítið ytra eftirlit

Staða

2007

2014

Hefur aðalnámskrá áhrif á kennslu?

• Óbeint • í gegnum kennslubækur og gögn• í samræmi við ríkjandi hugmyndir• í gegnum framboð af stafrænum upplýsingum•í gegnum kennaramenntun

Er það?

Hvað er framundan?

• Nýtt námsmat

• Stuðningur við innleiðingu

• Kennaranám og framboð símenntunar

• Notkun upplýsingatækni

• Sjálfbærni og alþjóðleg viðfangsefni

• Menning æskunnar

Þakka ykkur fyrir Spurningar?

Svör?

svavap@hi.is allyson@hi.isgunn@hi.is

Menntakvika

http://slideshare.net/svavap/

@svavap

HeimildirCurtner‐Smith, M.D. (1999) The More Things Change the More They Stay the Same: Factors Influencing Teachers' Interpretations and Delivery

of National Curriculum Physical Education, Sport, Education and Society. 4(1) GERT (2013) Report by: The Federation of Icelandic Industries, Ministry of Education Science and Culture and the Association of Local

Municipalities [In Icelandic] http://www.si.is/upplysingar-og-utgafa/skyrslur-og-rit/nr/9564Bjarnadóttir, B.H., Símonardóttir, H. & Garðarsdóttir, R.B. (2007) The status of science teaching in Icelandic schools, final report. Reykjavík:

Authors.Gunnhildur Óskarsdóttir (1994) Náttúrufræði í 1.- 4. bekk grunnskóla. Æfingaskóli Kennaraháskóla Íslands. ReykjavíkHacker, R. G. Rowe, M. J. (1997) The impact of a National Curriculum development on teaching and learning behaviours. International Journal

of Science Education, 19(9). Lewthwaite, B.E. (2005). "It's more than knowing the science". A case study in elementary science curriculum review. Canadian Journal of

Mathematics, Science and Technology Education, 5(2). http://home.cc.umanitoba.ca/%7Elewthwai/ApplicationofSCIQinCanadianContext.pdf.

Macdonald, A., Pálsdóttir, A. & Thórólfsson, M. (2007). Changing constraints on science teaching activity in Icelandic schools ESERA (European Science Education Research Association)

Ministry of Education, Science, and Culture. (2011/13). Aðalnámskrá grunnskóla.i [In Icelandic, National curriculum guide for compulsory school-with subject areas]. http://eng.menntamalaraduneyti.is/publications/curriculum/ .

Newton, L.D. & Newton, D.P. (1998) Primary children's conceptions of science and the scientist: is the impact of a National Curriculum breaking down the stereotype? International Journal of Science Education, 20(9)

Thorolfsson, M., Finnbogason, G. E., & Macdonald, A. (2012). A perspective on the intended science curriculum in Iceland and its ‘transformation’ over a period of 50 years. International Journal of Science Education, 34(17), 2641–2665.

Wood, E. (2004) A new paradigm war? The impact of national curriculum policies on early childhood teachers’ thinking and classroom practice Teaching and Teacher Education 20(4), pp. 361–374