Embed Size (px)
Citation preview
Chương trình Dạy học của Intel®
Nhóm Big Bang
Mira® Page 1 of 9
Dự án “Vòng xoáy kỳ diệu”
Người soạn
Họ và tên Nhóm Big Bang
Khoa Vật lý
Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh
Thành phố Hồ Chí Minh
Tổng quan về bài dạy
Tiêu đề bài dạy
Vòng xoáy kỳ diệu
Tóm tắt bài dạy
Tình trạng đáng báo động về việc thiếu hụt năng lượng trong những năm gần đây ngày càng gia
tăng đã gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng tới công việc và cuộc sống của nhiều người dân. Nhân ngày
môi trường thế giới 5 tháng 6, tổng công ty điện lực Hồ Chí Minh đã tổ chức một buổi hội chợ khoa
học với mục đích tìm kiếm và trao giải những phát minh đơn giản nhằm tạo ra nguồn điện. Học sinh
đóng vai trò nhân viên của các công ty tham gia vào buổi hội chợ sẽ tạo ra một máy phát điện
đơn giản dựa trên kiến thức về hiện tượng cảm ứng điện từ để tham dự vào buổi hội chợ khoa học
diễn ra vào ngày 5 tháng 6 và trình bày sản phẩm này nhằm thuyết phục ban giám khảo của cuộc
thi.
Goal (G): học sinh thiết kế và trình bày một máy phát điện đơn giản dựa trên hiện tượng
cảm ứng điện từ.
Role (R): Học sinh đóng vai nhân viên của các công ty tham gia vào buổi hội chợ.
Product (P): Máy phát điện đơn giản dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ.
Solution (S): Học sinh phải tìm ra cách để thiết kế một máy phát điện đơn giản dựa trên
những kiến thức về hiện tượng cảm ứng điện từ.
Audience (A): Học sinh sẽ trình bày sản phẩm với ban giám khảo cuộc thi.
Chương trình Dạy học của Intel®
Nhóm Big Bang
Mira® Page 2 of 9
Lĩnh vực bài dạy
Vật lý lớp 11, chương cảm ứng điện từ.
Cấp / lớp
Cấp 3, lớp 11 (nâng cao)
Thời gian dự kiến
Thời gian chuẩn bị: 1 tuần.
Thời gian tiến hành: 3 tuần.
Thời gian trình bày: 1 tiết (45 phút).
Chuẩn kiến thức cơ bản
Chuẩn nội dung và quy chuẩn
Chuẩn kiến thức
Viết được công thức tính từ thông qua một diện tích và nêu được đơn vị đo từ thông. Nêu
được các cách làm biến đổi từ thông.
Mô tả được thí nghiệm về hiện tượng cảm ứng điện từ.
Xác định được chiều của dòng điện cảm ứng theo định luật Len-xơ.
Phát biểu được định luật Fa-ra-đây về cảm ứng điện từ.
Chuẩn kỹ năng
Tiến hành được thí nghiệm về hiện tượng cảm ứng điện từ.
Biết cách xác định từ thông và tính suất điện động cảm ứng theo công thức. Nêu được từ trường trong lòng ống dây có dòng điện chạy qua và mọi từ trường đều mang
năng lượng.
Mục tiêu đối với học sinh / kết quả học tập
1. Về kiến thức
Phát biểu được định nghĩa từ thông, ý nghĩa của từ thông.
Phân biệt được hiện tượng cảm ứng điện từ, dòng điện cảm ứng, suất điện động cảm ứng
trong mạch kín.
Trình bày được định luật Fa-ra-đây, định luật Lenxơ.
2. Về kỹ năng
Chương trình Dạy học của Intel®
Nhóm Big Bang
Mira® Page 3 of 9
a. Các kỹ năng liên quan tới bài học
Tính từ thông qua một đơn vị diện tích S.
Vận dụng kiến thức học được tạo ra dòng điện cảm ứng.
Chỉ ra được chiều của dòng điện cảm ứng.
Tính được suất điện động cảm ứng trong một mạch điện kín.
b. Các kỹ năng của thế kỷ 21
Kỹ năng giao tiếp và hợp tác: Học sinh có khả năng giao tiếp tốt với các thành viên trong
nhóm và cùng nhau hợp tác hoàn thành dự án.
Kỹ năng tư duy độc lập và giải duyết vấn đề: Thông qua việc tìm hiểu những vấn đề liên
quan tới bài học, học sinh có thể hình thành nên các ý tưởng để tạo ra sản phẩm cho dự án
(bản thiết kế + vật mẫu).
Sự sáng tạo và cải tiến: Dựa trên nguyên lý hoạt động thông thường, học sinh có thể cải tiến
sản phẩm của mình bằng cách thêm vào các chi tiết khác nhau.
Làm việc năng suất và có trách nhiệm: hoàn thành các mục tiêu đặt ra đúng thời hạn, sẵn
sàng chịu trách nhiệm trước tập thể.
3. Về thái độ
Năng động, sáng tạo trong quá trình tạo ra sản phẩm.
Hứng thú trong quá trình làm dự án.
Độc lập, tự giác trong công việc.
Chương trình Dạy học của Intel®
Nhóm Big Bang
Mira® Page 4 of 9
Bộ câu hỏi định hướng
Câu hỏi khái
quát
1. Năng lượng đến từ đâu?
2. Năng lượng có vai trò quan trọng như thế nào trong cuộc sống chúng ta?
Câu hỏi bài
học
1. Những tác nhân nào ảnh hưởng đến dòng điện cảm ứng?
2. Dựa trên kiến thức của hiện tượng cảm ứng điện từ, người ta có thể tạo ra
các loại máy phát điện nào?
3. Trong thực tế có sử dụng dòng điện cảm ứng được tạo ra trong một vòng
dây kín không? Tại sao?
4. Suất điện động cảm ứng phụ thuộc vào những yếu tố nào?
5. Khi nào xuất hiện hiện tượng cảm ứng điện từ?
Câu hỏi nội
dung
1. Phát biểu định nghĩa từ thông và nêu ý nghĩa của khái niệm từ thông?
2. Khái niệm dòng điện cảm ứng, suất điện động cảm ứng?
3. Phát biểu định luật len – xơ?
4. Nội dung định luật Fa – ra – đây?
5. Nếu cho cuộn dây và nam châm chuyển động cùng về một phía với vận
tốc như nhau thì có dòng điện cảm ứng xuất hiện không? Tại sao?
Chương trình Dạy học của Intel®
Nhóm Big Bang
Mira® Page 5 of 9
Kế hoạch đánh giá
Lịch trình đánh giá
Trước khi bắt đầu dự án Học sinh thực hiện dự án và
hoàn tất công việc
Sau khi hoàn tất dự án
Đánh giá nhu
cầu của học
sinh
Đặt câu
hỏi
Kế hoạch
dự án
Biểu đồ K
– W – L
Khuyến
khích tự định
hướng và
hợp tác
Kế hoạch
dự án
theo gợi
ý
Tài liệu
tham
khảo
Sổ ghi
chép
Khuyến khích
tự định hướng
và hợp tác
Tự đánh
giá và phản
hồi
Quan sát
các nhóm
làm việc
Theo dõi tiến
bộ
Ghi chép
học tập
thông qua
mẫu phiếu
Bản kiểm
mục tiến
độ
Thể hiện sự
tiếp thu kiến
thức và kỹ
năng
Trình
bày các
sản
phẩm
Bảng
tiêu chí
Đánh giá
bài thuyết
trình và
sản phẩm
học sinh
(máy phát
điện)
Biểu đồ K
– W – L
Tổng hợp đánh giá
Trước khi bắt đầu dự án
Tạo ra một bảng khảo sát nghiên cứu kiến thức của học sinh liên quan tới các phần điện trường, từ
trường. Thu thập kết quả, đối chiếu và phân loại nhằm so sánh mức độ hiểu biết của học sinh. Từ
đó đánh giá được những kiến thức học sinh còn chưa vững nhằm điều chỉnh dự án cho phù hợp.
Trong buổi học đầu tiên, giới thiệu dự án cho học sinh thông qua các gợi ý, cho học sinh điền vào
biểu đồ K – W – L, thông qua đó cho học sinh một cái nhìn toàn cảnh đối với dự án bao gồm
những gì cần phải làm.
Mỗi nhóm sẽ được nhận một quyển sổ ghi chép để ghi chép các nội dung liên quan tới việc thực
hiện dự án, các nhiệm vụ sẽ làm, tất cả các công việc cần thực hiện đều được thể hiện ở đây.
Cung cấp cho học sinh một số tài liệu tham khảo liên quan tới công việc sẽ thực hiện.
Trong quá trình thực hiện dự án
Chương trình Dạy học của Intel®
Nhóm Big Bang
Mira® Page 6 of 9
Cho các nhóm phản hồi và tự đánh giá mức độ hoàn thiện công việc của mình thông qua các mốc
thời gian cố định (thường là sau 1 tuần sẽ đánh giá 1 lần).
Quan sát các nhóm làm việc trong 3 tuần, đánh giá khả năng làm việc nhóm, kỹ năng trao đổi thu
thập thông tin, các kỹ năng giao tiếp,…
Thu về các mẫu phiếu ghi chép, bản kiểm mục tiến độ của các nhóm nhằm đánh giá mức độ thấu
hiểu và tiến độ hoàn thành dự án để có phương án hỗ trợ kịp thời.
Ngày trình bày (tiết cuối cùng)
Học sinh sẽ đóng vai các nhân viên trình bày các sản phẩm: bài trình diễn đa phương tiện về sản
phẩm, tài liệu in về sản phẩm (một số tư liệu liên quan tới máy phát điện) và máy phát điện tự làm
(bao gồm bản thiết kế và vật mẫu).
Giáo viên theo dõi, nhận xét và đánh giá dựa trên bảng tiêu chí đánh giá sàn phẩm.
Giáo viên tổng hợp, chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện lại kiến thức phần bài học liên quan tới dự
án.
Sau khi hoàn tất dự án
Giáo viên thu lại bản ghi chép đã phát ban đầu để nhận xét mức độ hoàn thành mục tiêu đề ra của
mỗi nhóm.
Cho học sinh hoàn thiện biểu đồ K –W – L.
Cho học sinh làm một bài kiểm tra ngắn để kiểm tra mức độ nhận thức của học sinh.
Chương trình Dạy học của Intel®
Nhóm Big Bang
Mira® Page 7 of 9
Chi tiết bài dạy
Các kỹ năng thiết yếu
Kiến thức:
Kiến thức về từ trường, điện trường.
Hiện tượng cảm ứng điện từ. Kỹ năng:
Kỹ năng làm việc nhóm
Kỹ năng đánh giá và tự đánh giá nhóm.
Kỹ năng tổng hợp, sắp xếp, trình bày ý tưởng.
Các bước tiến hành bài dạy
Lớp sẽ được chia thành các nhóm từ 5 đến 6 bạn cùng nhau hoàn thành dự án:
Tuần 1: Phổ biến dự án cho học sinh, cung cấp cho các nhóm các nguồn tài liệu tham khảo
cần thiết, tiến hành khảo sát nhu cầu học sinh. Phân công nhiệm vụ bước đầu cho các nhóm
thu thập thông tin về các kiến thức liên quan tới hiện tượng cảm ứng điện từ thông qua
Internet, chương trình truyền hình, sách báo tham khảo,…
Tuần 2 + 3: Các nhóm sẽ tiến hành thiết kế máy phát điện đơn giản dựa trên hiện tượng cảm
ứng điện từ (bao gồm bản thiết kế + vật mẫu).
Tuần 4: Các nhóm hoàn tất vật mẫu và chuẩn bị bài trình diễn sản phẩm của mình.
Buổi trình diễn: Các nhóm lần lượt đóng vai là các nhân viên của công ty trình bày sản phẩm của
mình nhằm thuyết phục ban giám khảo. Các nhóm khác tham gia nhận xét, đánh giá sản phẩm của
nhóm bạn.
Điều chỉnh phù hợp với đối tượng
Học sinh
tiếp thu
chậm
-Hướng dẫn học sinh cụ thể về nội dung công việc , kiến thức cần có trước khi thực
hiện dự án.
-Đưa ra phương hướng kĩ năng đơn giản nhất để học sinh hiểu nắm chuẩn kiến thức
cơ bản.
-lập biểu mẫu để học sinh tự điền khuyết.
-kiểm tra mức độ nắm bài thường xuyên để học sinh hoàn thành nhiệm vụ được
giao.
Chương trình Dạy học của Intel®
Nhóm Big Bang
Mira® Page 8 of 9
Học sinh
khá giỏi
-Lập ra từng mục kế hoạch để học sinh tự tìm hiểu,đối với những phần quan trọng
(khó)gợi ý đưa ra hướng sau đó học sinh tự khai thác kiến thức .
-cung cấp thêm các kiến tthức mở rộng cho các em.
Học sinh
năng
khiếu
-Đặt ra yêu cầu và mục tiêu cao hơn so với học sinh khác.
-trao đổi, đặt vấn đề và đưa ra câu hỏi khó và có sự sáng tạo trong câu trả lời.
-đưa ra kĩ năng làm việc nhóm và khả năng tư duy.
Thiết bị và nguồn tài liệu tham khảo
Công nghệ - Phần cứng (Đánh dấu vào những thiết bị cần thiết)
Máy quay
Máy tính
Máy ảnh kỹ thuật số
Đầu đĩa DVD
Kết nối Internet
Đĩa Laser
Máy in
Máy chiếu
Máy quét ảnh
TiVi
Đầu máy VCR
Máy quay phim
Thiết bị hội thảo Video
Thiết bị khác
Công nghệ - Phần mềm (Đánh dấu vào những phần mềm cần thiết)
Cơ sở dữ liệu/ bảng tính
Ấn phẩm
Phần mềm thư điện tử
(Gmail)
Bách khoa toàn thư trên đĩa
CD
Phần mềm xử lý ảnh
Trình duyệt Web
Đa phương tiện (Microsoft
Powerpoint)
Phần mềm thiết kế Web
Hệ soạn thảo văn bản
(Microsoft Word)
Phần mềm khác
Intel® Teach Program
Essentials Course
© 2000-2007 Intel Corporation. All Rights Reserved. Page 9 of 9
Tư liệu in
1. Nguyễn Thế Khôi (Tổng chủ biên), Nguyễn Phúc Thuần (chủ biên),
Nguyễn Ngọc Hưng, Vũ Thanh Khiết, Phạm Xuân Quế, Phạm Đình Thiết,
Nguyễn Trần Trác. (2009). Sách giáo khoa vật lý 11 nâng cao (tái bản lần
thứ hai). Nhà xuất bản giáo dục.
2. Vũ Thanh Khiết. (2001). Điện học. Nhà xuất bạn giáo dục.
3. Lương Duyên Bình. (1996). Vật lý đại cương tập 2: Điện, dao động và
sóng. Nhà xuất bản giáo dục.
Hỗ trợ
Laptop, bộ dụng cụ thí nghiệm hiện tượng cảm ứng điện từ, máy chiếu, các
bản đánh giá được cung cấp từ khi bắt đầu dự án tới buổi trình diễn sản
phẩm cuối cùng.
Nguồn Internet
1. Minh Tuan. Tự chế tạo máy phát điện. (11/04/2013). 10/10/2014:
https://www.youtube.com/watch?v=IGI4bAS_uqg
2. Nguyen Sinh Quan. Hiện tượng cảm ứng điện từ 2. (26/10/2010).
10/10/2014:
https://www.youtube.com/watch?v=TfHottAy4vQ
Yêu cầu khác Người hướng dẫn dự án (giáo viên), khách mời làm ban giám khảo (học
sinh, giáo viên các lớp khác).
