EKONOMIKS GRADE 9

BACK GROUND:MACROECONOMICS – KABUUANG PAGKILOS AT UGNAYAN NG BAWAT BAHAGI NG LIPUNAN; MGA INSTITUSYONG MAY KINALAMAN SA ISA’T ISA.

BACKGROUND:MICROECONOMICS – MGA INDIBIDWAL NA KILOS NG BAWAT BAHAGI NG LIPUNAN; MGA PERSONAL NA INTERES NG BAWAT INDIBIDWAL.

OPPORTUNITY BENEFIT – HALAGA NG PAGKAKATAONG NATAMO/NAKAMIT BATAY SA GINAWANG PAGPILI

OPPORTUNITY COST – HALAGA NG PAGKAKATAONG NAWALA BATAY SA GINAWANG PAGPILI

PAG-USBONG AT PAG-UNLAD NG EKONOMIKS

MGA TANYAG NA EKONOMISTA AT KANILANG

MGA AMBAG SA EKONOMIKS

PLATO - THE REPUBLIC“NECESSITY IS THE MOTHER OF ALL INVENTIONS”-COMMUNAL PROPERTY

PLATO“MAS MAGIGING MABUTI ANG LIPUNAN KUNG ANG MGA TAO AY MAY KANYA-KANYANG TRABAHO”

PLATOTATLONG URI NG TAO SA LIPUNAN:-PINUNO (MGA PILOSOPO)-SUNDALONG MAGTATANGGOL-MAGSASAKANG TITIYAK SA PAGKAIN NG MAMAMAYAN

ARISTOTLE PRIVATE PROPERTY -

PAGKAKAROON NG PRIBADONG PAG-AARI NG MGA MAMAMAYAN UPANG MAGING MASIPAG AT GANADO NA MAGTRABAHO DAHIL ALAM NILANG ANG KANILANG KASIPAGAN AY PARA SA KANILANG SARILING KAPAKANAN.

ARISTOTLE

“MAN IS A RATIONAL BEING.”

XENOPHONE

SPECIALIZA-TION AND DIVISION OF LABOR

PIYUDALISMO – SISTEMANG PANG-EKONOMIYA NA NAKABATAY SA PAG-MAMAY-ARI NG LUPA ANG RELASYON NG TAO.

ST. THOMAS AQUINAS COMPENSATORY AT

DISTRIBUTORY JUSTICE NG MGA SERF – MAS NAKIKINABANG ANG MGA LANDLORDS SA MGA PINAGHIHIRAPAN NG MGA SERF

MERKANTILISMO - SISTEMANG PANG-EKONOMIYA NA NAKATUON SA KALAKALAN NG MGA BANSA NA KUNG SAAN AY HIGIT NA MALAKI ANG PAKINABANG KUNG HIGIT ANG INILULUWAS KAYSA SA INAANGKAT.

NICOLLO MACHIAVELLI

- THE PRINCE “ TUNGKULIN NG ESTADO ANG GUMAWA AT MAG-IPON NG KAYAMANAN”

*GINTO – BATAYAN NG MGA TAO NG KANILANG KAYAMANAN NOON

ANTONIO SERRA- NANINIWALA NA SA PAKIKIPAGKALAKALAN NG TAO, MAS MALAKI ANG IPAPALIT NA GINTO NG MGA MANUFACTURED GOODS KAYSA SA MGA HILAW NA MATERYALES AT PRODUKTO DAHIL MAY MAS MATAAS NA HALAGA NA ITO DAHIL DUMAAN NA SA MGA PROSESO.

THOMAS MUN - BALANCE OF PAYMENTS - MAHALAGA PARA SA ISANG BANSA NA SIGURUHING ANG PAKIKIPAGKALAKALAN AY PABOR SA KANYA.-HIGIT NA MALAKI ANG HALAGA NG KANYANG EXPORT KAYSA SA KANYANG IMPORT UPANG MASIGURO NA MAS MALAKI ANG KIKITAIN KAYSA SA KANYANG MGA BINABAYARAN.

FRANCOIS QUESNAY-KINAKAILANGANG MANUMBALIK ANG PANINIWALA NG MGA TAO SA MGA BATAS NG KALIKASAN UPANG MAPABUTI ANG KALAGAYAN NG MGA ITO.

THOMAS HOBBESSOCIAL CONTRACT- PAPEL NG TAO SA LIPUNAN NA KANYANG GINAGALAWAN GAYUNDIN ANG KANYANG RESPONSIBILIDAD DITO.

JOHN LOCKE NATURAL RIGHTS – ANG TAO AY MAY NATURAL NA KARAPATAN SA MGA NAIS NIYANG GAWIN SA KANYANG SARILI NA MAAARING MAKAAPEKTO SA LIPUNANG KANYANG GINAGAWALAN.

JOHN LOCKETABULA RASA – ANG UTAK NG TAO PAGKASILANG NIYA AY ISANG BLANGKONG TABLETA NA HABANG TUMATANDA AT LUMALAKI AY NAGKAKAROON NG LAMAN AYON SA KANYANG MGA KARANASAN.

MONTESQUIEU

- PAGHAHATI-HATI NG KAPANGYARIHAN NG ESTADO

LAISSEZ-FAIRE – “LET ALONE POLICY”- IDEYA MULA SA MGA PHYSIOCRAT

ADAM SMITH-AMA NG MAKABAGONG EKONOMIKS

-AN INQUIRY INTO THE NATURE AND CAUSES OF THE WEALTH OF NATIONS

-INVISIBLE HAND THEORY

ADAM SMITHKAPITALISMO – SISTEMANG PANG-EKONOMIYA NA KINOKONTROL NG MGA KAPITALISTA AT KAKIKITAAN NG HINDI PAKIKIALAM NG PAMAHALAAN SA MGA GAWAING PANG-EKONOMIKO.

ADAM SMITH“INDIVIDUAL AMBITION SERVES THE COMMON GOOD.”

“IT IS NOT FROM THE BENEVOLENCE OF THE BUTCHER AND THE BAKER THAT WE GET OUR FOOD FROM BUT IT IS FROM THEIR SELF-INTEREST.

ROBERT THOMAS MALTHUS - ISANG ALAGAD NG

SIMBAHAN NA UMOBSERBA SA INDUSTRIAL REVOLUTION.

POPULATION THEORY – ANG PAGDAMI NG TAO AY HIGIT SA PRODUKSYON NG PAGKAIN AT DARATING ANG PANAHONG ANG SANGKATAUHAN AY MAGUGUTOM.

ROBERT THOMAS MALTHUS MALTHUSIAN THEORY –

MAY MABUTING EPEKTO ANG MGA DIGMAAN AT SAKUNA DAHIL NAKAKAPAGPABABA ITO NG POPULASYON-MAARI DING MAKATULONG ANG BIRTH CONTROL, ABSTINENCE AT PAGPAPAKASAL NANG MAY EDAD NA.

DAVID RICARDOLAW OF DIMINISHING RETURNS – PAG-IWAS NG ISANG KAPITALISTA SA PAGBABA NG KANYANG PRODUKSYON. KAILANGAN NIYANG PAGTUUNAN NG PANSIN ANG PANGANGAILANGAN NG KANYANG MGA MANGGAGAWA AT PAGPAPANATILI NG KANYANG MGA GUSALI AT PAGSASAAYOS NG KANYANG MGA KAGAMITANG PAMPRODUKSYON.

DAVID RICARDOTHEORY OF COMPARATIVE ADVANTAGE – PAGTUTUON NG PANSIN NG ISANG BANSA SA MGA PRODUKTONG MADALI PARA SA KANYA NA GAWIN UPANG ANG KANYANG SURPLUS SA PAGGAWA AY MAAARI NA LAMANG IPALIT SA IBANG BANSA BILANG KALAKAL.

KARL MARXSOSYALISMO – ISANG SISTEMANG PANG-EKONOMIYA NA TUMUTUTOL SA KALAYAAN NG KAPITALISMO AT NAGSUSULONG SA MAS MALAKING PAPEL NG PAMAHALAAN SA MGA GAWAING PANG-EKONOMIYA.

KARL MARXDAS KAPITAL – PAGKAKAROON NG PAGKAKAPANTAY-PANTAY SA LIPUNAN SA PAMAMAGITAN NG HINDI PAGKAKALOOB NG INDIBIDWAL NA PAGMAMAY-ARI NG MGA GAMIT PAMPRODUKSYON.

JOHN MAYNARD KEYNES

-POLITICAL ADVISER NI FRANKLIN ROOSEVELT NOONG 1930 SA PANAHON NG GREAT DEPRESSION SA AMERIKA- THE GENERAL THEORY OF EMPLOYMENT, INTEREST AND MONEY

JOHN MAYNARD KEYNES - AYON SA KANYA, HINDI

NA KINAKAILANGANG ISTRIKTONG SUNDIN ANG TURO NG KAPITALISMO AT ANG TANGING SOLUSYON AY ANG PAKIKIALAM NG PAMAHALAAN SA PAMAMAGITAN NG PAGGASTOS NG PERA UPANG MAGKAROON NG TRABAHO ANG TAO.

JOHN STUART MILL - Principles of Political Economy 1848 - mga kaisipang moral at etikal

JOHN STUART MILL - ang ekonomiya ay umaayon sa malayang pamilihan ngunit nararapat din etong panghimasukan ng pamahalaan tulad ng pagpapataw ng buwis sa mga produktong luho lamang.

BERNARDO VILLEGAS

- may-akda ng ECONOMICS: AN INTRODUCTION (5th edition)- Council of Economic Advisers ng mga dating pangulong Estrada at Ramos

TERESO TULLAO Jr. - Patakarang Industriyal ng Pilipinas- Naging taga-payo ng sa mga institusyong pandaigdig na may kinalaman sa ekonomiya tulad ng WB, UNESCO, SEAMEO at BOI

SOLITA “MARENG WINNIE” MONSOD

- Ekonomistang mamamahayag at kolumnistang naging board member ng Philippine Economic Society, director-general ng NEDA (1986).- Ayon sa kanya, ang ekonomiya ng bansa ay di lamang tungkol sa mga nanunungkulan kundi sa gawi din at disiplina ng mga tao.

MARGARITO TEVES - ekonomistang nag-

sulat ng mga batas na

may kinalaman sa

ekonomiya.

- coor. Ng Council of

Senior Advisers, board of

governors ng PSE, etc.

FELIPE MEDALLA - isang ekonomista at manunulat ng aklat na EXCHANGE RATE: RECENT FAILURES AND FUTURE TASKS, SPATIAL DEVELOPMENT, LAND USE AND RURAL-URBAN GROWTH LINKAGES IN THE PHILIPPINES

PONCIANO INTAL Jr. - may-akda ng TRADE, EXCHANGE RATE and AGRICULTURAL PRICING POLICIES IN THE PHILIPPINES. - Nagsulat ng mga usaping may kinalaman sa mga isyung pambansa at pandaigdig.

GERARDO SICAT - siya ang nagtatag ng PHILIPPINE CENTER FOR ECONOMIC DEVELOPMENT na lumikha ng mga pag-aaral tungkol sa kalagayang pang-ekonomiya ng bansa. - may-akda ng THE PHILIPPINES: INDUSTRIALIZATION AND TRADE POLICIES.

GLORIA MACAPAGAL-ARROYO - nagpatunay sa

pamamagitan ng kanyang dissertation na ang paggastos para sa kagalingang panlipunan (social welfare) ay may higit na magandang epekto sa ekonomiya kaysa sa katumbas na paggasto sa turismo.

GLORIA MACAPAGAL-ARROYO - nagsulong sa mga

sumusunod na batas pang-ekonomiya ng bansa:1. RA 7844 – batas sa

pagpapaunlad ng pagluluwas

2. RA 8179 – pagpapalawig sa pandarayuhang pamumuhunan

3. RA 7721 – pagpapalawig ng sistema sa pagbabangko

GLORIA MACAPAGAL-ARROYO 4. RA 7916 – pagbuo ng

Philippine Economic Zone Authority5. RA 7903 – pagbuo ng Zamboanga Special Economic Zone6. RA 7638 – pagbuo ng kagawaran ng enerhiya7. RA 7906 – regulasyon ng mga organisasyon at operasyon ng Thrift Banks

MARAMING SALAMAT!!!

GOOD LUCK...