Upload
idroo
View
2.136
Download
6
Embed Size (px)
Citation preview
1Nasıl yazılır? http://www.senaryoegitimseti.com - Mesut Demirci
Senaryo yazmak kısacası bir kare resimde anlatılanları kâğıda dökmeye çalışmak diyebiliriz…NASIL YANİBu film karesini senaryoda nasıl yazarsınız?
1 http://www.senaryoegitimseti.com - Mesut Demirci ([email protected])
1
1
SAHNE 1 HASTAHANE / İÇ / GÜN---------------------------------------------------------Etraf hafif karanlıktır…Ayşe’yi yatakta uyuyor halde görürüz…Ağzında nefes tüpü takılıdır…Senaristin Notu : (Ağzında nefes tüpü takılıdır…) bu konuyu hastane doktoruna müracaat edilmelidir…
AÇIKLAMALAR
SAHNE : Filmlerde birbirinden ayrı mekanları birbirinden ayırmak için yazılır… (örn: Sahne1,Sahne2 gibi..)
HASTAHANE: mekanın ismini belirtir..
İÇ / DIŞ : Senaryonun, mekanın içinde veya dışında olduğunu belirtir…Mesela: şu an resimde hastahanenin içini görmekteyiz…
GÜN/GECE : Senaryoda anlatılan mekanın sabah veya akşam olduğunu temsil eder…
SENARİSTİN NOTU : Bu senaristlerin pek kullanmadığı bir yötem…Örneğin:Resimdeki kızın ağzına takılı hortumun şeklini,rengini,ağıza nasıl takıldığını ne
SENARYO NASIL YAZILMAZ
SAHNE 1 HASTAHANE / İÇ / GÜN----------------------------------------------------------Etraf hafif karanlıktır…Ayşe’yi yatakta uyuyor halde görürüz…Yanında beyaz bir telefon vardır… Ağzında mavi tüp vardır… Beyaz bir giysi giymektedir… Yatağı ve yastığı beyazdır… Üzerine yorgan örtülüdür… Kamera kızı tam ekran gösterir…
Yukarıdaki kırmızı yazılara dikkat edin… Senaryonun bir sahnesinde ne kadar çok yazı varsa yönetmenin hem okuma zevki gider hem de yönetmen, beyaz telefonu nerede bulacağını ayrıntıları ile düşünmesi zorlaşır…
Senaryoda ayrıntılara kamera açılarına girmeyin bunlar zaten eskiden beri yönetmene ait olan kısımlar… Ama senaristler filmleri kendi kafasında oluşturduğu biçimde çıkmasını ister…
KISA NOTLAR-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
KİM BU KIZ?
2
2
Siz de benim gibi Prison Break hayranıysanız bu küçük kızcağızın dizide sadece bir kere göründüğünü anlarsınız.Peki diyaloglarda bu kıza ne isim verip konuşturursunuz?SAHNE 1 ORMAN/İÇ/GÜN------------------------------------------------------------------
A.K KÜÇÜK KIZ (8) - Burada ne arıyorsunuz?
Gördüğünüz gibi kıza herhangi bir isim vermedim çünkü gereksiz... Hemen görünüp kaybolacağı için. Bu isimden kızın adının A yşe K öksa l olduğunu yaşının da sekiz (8) olduğunu düşünebilirsiniz…Eğer kızı ileriki sahnelerde bir kere daha kullanmak isterseniz SAHNE1 KÜÇÜK KIZ diyebilirsiniz
JENERİK GEÇ ARTIK!
Yabancı dizilerin filmlerinde görmüşsünüzdür…ilk önce filmden birkaç saniye görüntüler gösterir sonra jenerik yani oyuncuların ,teknik kadronun geçtiği isimler gelir.. peki biz bunu senaryoda nasıl yazarız..
SAHNE 1 ORMAN/İÇ/GÜN-------------------------------------------------------------
A.K KÜÇÜK KIZ (8) - Burada ne arıyorsunuz?JENERİK AKAR
HATIRLATMA KARDEŞİM İSTEMEZ!
SAHNE1 EV/İÇ/GÜN--------------------------------------------------Etraf hafif aydınlıktır…Ali çantasını yere koyar…
SAHNE30 EV/İÇ/GECE--------------------------------------------------Etraf hafif aydınlıktır…Ali sabah koyduğu çantasını yerden alır…
Şunu hiç unutmayalım ki senaryo roman veya hikâye hiç değildir... Burada anlatılanlar olaylar senaryodan oldukça farklıdır...
YAN TARAFTA ÖRNEKLENDİRELİM
HADİ YÖNETMENE YARDIMCI OLALIM-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Bu bölümde yönetmenin senaryoyu eline aldığı zaman çekim sırasına geldiğinde kafasının karıştığı durumlarda onlara yardımcı olmak… Hadi olalım…
BİRAZ GÖSTERİŞ YAPALIM-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Filmlerde kamera açılarını hep merak etmişimdir… Kamera ilk önce bir adamın kafasını komple kare içinde alır… Sonra kamera öbür adama geçer… Ama yönetmeni kamerada biraz Gösteriş yapmaya zorlarsak eminim biz senaristleri kırmayacaklardır…
3
3
KISIK KONUŞ (buğulu konuş)--------------------------------------------------------Burada gördüğünüz gibi iki kişi yakından konuşuyor… Bizde bu anı biraz romantikleştir irsek yanı konuşan kişiler biraz kısık konuşursa filmin atmosferi biraz daha iyi olur…
Ayşe (kısık ses ile) – peki bize ne olacak?
SAHNE1 GENEL/DIŞ/GECE-------------------------------------------------------------Kamera bir kıza odaklanır…
A.M KIZ (27) – merhaba yakışıklı
Şimdi biz yönetmen olsak kızı ne şekilde çekeriz… Kafasını komple alarak izleyicinin dikkatini dağıtacağı şekilde çok imgeler yaratarak mı yoksa bir temayı yoğurarak izyelicilerin dikkatini buraya toplaması mı? Karar sizinBu arada unutmadan kız burada da kısık sesle konuşmalıdır…
Kamera kızın dudağına odaklanır…A.M KIZ (27) – merhaba yakışıklı
İZLEYİCİLERİ SÖZLERİMİZLE MEST EDELİM----------------------------------------------------------------ALİ – sen dolandırıcının tekisinSELAMİ – benimle doğru konuş
Selami’nin sözünün altını çizelim…
ALİ – sen dolandırıcının tekisin…SELAMİ – bu sözü duymak beni kırdı ali özellikle bu laflar senden geliyorsa
Selami’nin hangi sözü kulağa daha hoş geliyor… bir düşününNot: yandaki resimde böyle bir konuşma geçmiyor ama ben görsellik açısından yazdım
SES HIZLARI-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Burada senaristlere çok büyük bir görev düşüyor… Bir dizi senaryosu çekiyorsunuz iki veya üç kişi arasında uzun diyaloglar söz konusu… bu gibi durumlarda izleyiciyi uyku moduna geçirir… bize düşen oyuncuların sözleri belli bir hızda ve anlaşılır bir şekilde söylerse bu izleyiciyi daima dinç tutar nasıl yani…
SAHNEYİ ETKİLEYİCİ BİR DİL İLE ANLATMAK-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------İzlediğiniz Dizi veya sinemalarda fark etmişsinizdir… Koskoca 1,5 - 2 saat süren filmden sadece birkaç sahne aklınızda kalmıştır… bu da film çok kötü bile olsa izleyici ‘gittiğime değdi’ , veya ‘fena değildi’ der... Bu lafları filminize değil de o etkileyici sahneyedir…
4
4
SAH
NE1 EV/İÇ/G
ÜN
------------------------------------------A
yşe ile okan yemek m
asasında oturduğunu görürüz…O
kan – ailem beni sevm
iyorA
yşe – hakikaten neden aile seni sevmiyor
Al sana uyku m
odu.. Burada… O
kan en az 20 saniye konuşacak ve biz senaristler ne yapacak…
tabii ki konuşmanın belli bir
yerlerinde hızlandırılacak…N
asıl yani… bu konuyu yan tarafa
açıklıyorum…
.kırmızı ile renklendirilenler
oyuncunun hızlı okuyacağı yerlerdir…
Okan – biliyorsun A
ylin ile evliliğimiz …
ailem hiç onaylam
adı….sevm
emişlerdi
belki…. İtaatkarlığından şüphe ediyorlardı…
bende başta itiraz ettim
… A
ma onların
söylediğinin doğru olduğunu sonradan anladım
Belki siz olsanız kırm
ızı renklerin cümlelerin
başka bir tarafına koyardınız… önem
li olan kırm
ızı renklerin varlığı…
Bu şidlerin listesi filminde Oscar sidler… ‘bu iğneyi satsam iki kişiyi daha kurtarabilirdim’ diyor.. bakın ne kadar etkileyici…
Eğer böyle deseydi mi daha iyi olurdu… karar sizinOskar – keşke biraz daha insan kurtarabilirdim…
DİZİLERİN SÜRELER VE BU SÜRELER ZARFINDA ANLATILIŞ BİÇİMLERİ-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Herhangi bir dizi senaryosu yazdığınızda kalemin götürdüğü yere kadar anlayışı ile yazarsanız senaryo dizinin ilk dakikalarında gösterilecek sahnelerin bazılarının orta sahnede bazılarının
ise son sahnede görünür… bu da dizinin biçimsizleşmesine ve reyting kaybına neden olur… bu sebepten yola çıkarak senaryoyu belli bir zaman formatında yazarsak dizimiz iyi olur.Not: dizi süresini 100 dakika kabul ediyoruz…
AYRINTILARA GİRME
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5
5
Gelişm
e (2.kısım
46:dakika):
Ali ile
turgay bu bir kişinin şuçlu alduğuna dair kanırtlar arar…
(20 dakika)B
u zam
an zarfında beklenm
edik bir şey olur ve cinayet başka birinin işlediğini anlarlar…
(20dakika)A
ranan eşkal bulunur veya kaçm
ayı başarır…
(6 dakika)
Sonuç: (16 dakika) :
Bu
zama
n zarfında ali ile turgay ailelerinin sorunları ile ilgilenir…Ya da film
e heyecan katmak için katilin polislerin evinin gözdeğini yazarız…
Gelişme (1.kısım : 27 dakika) : • Ali ile turgay polisin ailesi ile görüşmeye başlamıştır… (10 dakika) • Görüşmeler sonrasında iki kişi intihar nedeni olarak gösterilir… ama ali bunun bir ihtihar
olmadığını bir cinayet olduğunu bu iki kişinin bu cinayeti işledikleri hakkında kanıya varılır…(10 dakika)
• Failler bir kişide yoğunlaşır… (7 dakika)
Dizimizin bölüm konusu: turgay ile ali 2 ay önce emniyet tarafından bir polis memurunun intihar etmesinin nedenini araştırmak için görevlendirilmiştir…
Gir
iş (
11
daki
ka)
: Se
nary
onun
gi
dişa
tına
gö
re is
ter
önce
po
lis
mem
uru
nun
inti
har
etm
esin
i gö
ster
ebi
lir y
ada
polis
leri
n öl
müş
ha
lde
bulu
nan
polis
in
çevr
esin
de to
plan
ma
sını
gö
ster
in
kara
r si
ze
kalm
ış.
İlk
önce
tu
rgay
ile
alin
in
psik
oloj
isin
i tar
tıp
sonr
a ol
ay
yeri
ne
geti
relim
… y
ani
tuga
yın
yata
kta
uyum
ası
çala
r sa
atin
in
çalm
ası
ile
uyan
mas
ı gi
bi
alin
in
ham
ile
karı
sına
ka
rşı
davr
anış
ı gi
bi
kısa
cası
bu
ilk
10
daki
ka
içer
isin
de
ali i
le
turg
ayı
bu iş
in
dışı
nda
tuta
lım…
11.
daki
kada
al
i ile
tu
rgay
ci
naye
ti
öğre
nmiş
on
a gö
re
tavı
rlar
ını a
lmış
ol
sunl
ar…
Bazı dizilerde veya sinema filmlerinde fark etmişsinidir… bir sahne gelir hemen kanal değiştirir veya kulaklarınızı kaparsınız… neden çünkü o sahneyi duymak istemezsiniz… bir örnek ile daha iyi açıklayalım….
Aşağıda ne görüyorsunuz cindirella man filmi olduğundan başka tabi… burada adamın çocuğu canı çektiğinden kasaptan sucuk çalıyor… babası buna içerleyip sucuğu
kasaba geri görürüyor.. kasap sucuğu alıyor ve iki kahramanımız da oradan uzaklaşıyor… bu sahnede ne mi anlatmak istiyorum….. örnek ile açıklayalım türk filmi olsa (aşağılamak için
söylemiyorum tabii ama piyasa böyle acemilerle dolu) nasıl olurdu yeşil kare içinde , amerika sahnesini de mavi kare içinde açıklayalım….
SAHNE ARALARINDA ARTALAN SESLERİ ÇIKAR
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Bu başlık sizi yanıltmasın…Bu aslından sanat yönetmeninin işi ama senaristler her şeyi n Kusursuz olmasını ister... Tabii… Senaryosunu yazdığınız dizinin reytinglerini pek etkilemez ama diziyi çekici kılar… Kısa filmlerde kullanılırsa size ödül konusunda biraz yardımcı olabilir…
KİM VEYA NEDİR BU SONA ?
6
6
SAHNE1 KASAP/İÇ/GÜNAhmet ile Mehmet kasabın dükkânında görürüz… kasap Ahmet’in yüzüne bakar..
AHMET – versene oğlum..Mehmet elindeki sucuğu kasaba verir…
KASAP –sen ne biçim babasın.., . .(burada gördüğünüz gibi en azından 30 saniye laf kalabalığı yapacaklar değer mi şimdi 30 saniyeyi berbat etmeye. )
SAHNE1 KASAP/DIŞ/GÜNAhmet ile Mehmet’i kasabın dış penceresinden görürüz..Mehmet kasaba sucuğu verir… kasap ile Ahmet bir süre bakıştıktan sonra Ahmet ile Mehmet dışarı çıkar..
(gördüğünüz üzere işi pratik bir şekilde hallettik siz de buna benzer şeyleri böyle yaparak filminizi güzelleştirebilirsiniz)
SAHNE1 EV/İÇ/GÜNAhmet ile arzuyu koltuk da oturduğunu görürüz…Saat duyulabilecek bir şekilde ‘tık tak’ sesleri çıkarır…
Ahmet : seni seviyorum arzuArzu : ben de seni anmet…
KİŞİSEL ÖZELLİKLERİ BETİMLE-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------İzlediğiniz dizilerde fark etmişsiniz… ana kahramanımızın ana özellikler (deli yürek – kuşcu şeytan ayrıntılarda gizlidir – sarhoş adam ) görürsünüz… ama benim bahsettiğim biraz daha
• ana karakterin veya yan karakterin sorunu ( kaçakları yakalayabilmek için uyuşturucu kullanan polis memuru Sedat ,
7
7
ÖRNEK 1SAHNE 10 ARABA / İÇ / GÜN--------------------------------------------------------------------------------Rütbeli bir polis arabada bir dosyayı inceler… kapı açılır içeriye bir başka polis girer….
POLİS 1 : efendim rahatsız ettiğim için üzgünüm ama bu sefer durum oldukça farklı tecavüz suçlusu ali hala hayatta ve küçük kız çocukları için tehlike oluşturduğunu farkındasınız herhalde….
Polis amiri elindeki dosyayı polisin yanına koyar… Dosyada ‘sona ‘ yazar…
……….
SAHNE 40 DENİZ/ DIŞ / GÜN-------------------------------------------------------------------------------
Polis ile amiri kayıkta görürüz….POLİS 1 : beni niye buraya çağırdığınızı hala anlamış
değilim efendim…AMİR : sona hakkında ne biliyorsun
POLİS : sizin anlattıklarınız dışında herhangi bir şey bilmiyorum efendim…POLİS : iyi.. planlarda bir değişiklik oldu…
…
NOT :ŞİMDİ BU SONA NEDİR…. SAHNENİN NUMARALARINA DİKKAT EDİN… BİZ BURADA AMACIMIZ İZYEYİCİNİN SONANIN NE OLDUĞUNU ANLATILMASI VE HEYECANLANMASI… BELKİ SONANIN NE OLDUĞUNU BÖLÜMÜN SONUNDA BELKİDE BİR SONRAKİ BÖLÜMDE AÇIKLARSINIZ…PEKİ SONA NE OLABİLİR….
bir planherhangi bir kişi hayvan ismiilçe / ileşyavb……..
ÖRNEK 2SAHNE 5 EV / İÇ / GÜN---------------------------------------------------------------------Ali koltuk da oturduğunu görürüz…. Artalandan kapı açılma sesi gelir…
RIZA (bağırarak ) – ali kardeşin ayşe Mehmet ile kaçmış..
ALİ (ayağa kalkar): ne… RIZA (elindeki kağıdı aliye uzatır) : koltuğun
arasında buldum….ALİ : bu ne… 6325412 kimin telefonu bu…RIZA : rıza diye birisinin miş..interneten
arattık…
SAHNE 60 GENEL / DIŞ / GÜN---------------------------------------------------------------------
Ali sokak arasında hüzünlü bir şekilde yürümektedir… biraz ilerisinden Ahmet ona foğru gelir…
AHMET : ne oldu rıza kardeşini buldunuz mu…RIZA : hayır polis telefon numarasının sahibinin 10 sene önce öldüğünü söyledi…..AHMET : bakabilirmiyim numaraya….RIZA : tabiî ki (kağıdı cebinden çıkarıp ahmete uzatır)Ahmet kağıdı inceler…. Cebinden gprs sini çıkarır numaraları ona girer…
RIZA : ne yapıyorsunAHMET : bu telefon numarası değil bir yerin gprs kodu istanbulda bir gecekonduyu gösteriyor….
Belki biraz saçma oldu ama bunun gibi örnekleri çoğaltabiliriz… hiç olmazsa izyeyici sahne5 den sahne60 a kadar ayşenin nerede olduğunu merak edecektir…
güzel görünüşü ile kadınların ilgisini çeken ve onları doğrayan bir sapık nuri )… yani her şey olabilir…
• karakterin yakınının psikolojik durumu (24 dizisinde 5.sezonda oynayan ctu (terör olayları araştırmabirimi) müdüresinin kızının psikiyatri koğuşunda olması , şeytan ayrıntılarda gizlidir dizisindeki kızın dedesinin yaşlılar evinde durması gibi…)
NOT : tabii bunlar ne kadar dizinin reyting rekorları kırması için yapıldığı söylense de bunlar diziyi uzatmak için kullanılır…. Bir bakıma polisiye sahnelerden arta kalanlarda rahatlamak için kullanılabilir…
SONDAKİ SAHNENİN TARAF TUTAN BÖLÜMÜ BAŞA AL-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Şimdi siz bu başlıktan pek bir şey anlamamış olsanız da biraz daha açıklamama izin verin… ‘taraf tutan’ diyorum çünkü öyle… hiç yeşil yol filmini izlediniz mi… çoğunuz izlemişsinizdir.. aşağıda tam metni içermeyen sadece mantığını kavramak amacı ile birkaç cümle ile açıklayacağım…
8
8
Not: John küçük bir kız çocuğunu tecavüz iddiası ile idam edilmek üzere hapishaneye gönderilir… baş gardiyan Paul onun hakkında tutulan raporu okur…
SAHNE 10 HAPİSHANE / DIŞ / GÜN---------------------------------------------------------------------Hapishane bahçesi…Paul elindeki raporu hayalinde canlandırır…John’un bir ormanlık arazisinde iki ölmüş kızın saçını okşayarak ağlamaktadır….
Not: buradan suçlunun John olduğunu anlıyoruz…
SAHNE 140 HAPİSHANE / İÇ / GECE--------------------------------------------------------------------John paulun elini tutmuş gerçeği ona ulaştırmak ister… elini tutar gerçek paulun hafızasında canlanır… john coffy sadece kızları sadece özel güçleri ile kurtarmak istemiştir…
Not: yazdığım senaryo formatı dışındadır…Aslında bu konu sağ gösterip sol vurma bölümünde anlatmam gerekir ama bu biraz farklı