Tarih Performans ( Osmanlının Yükselişi )

Muhammet Yıldız10-? / #644

Konu : Beylikten Devlete ( Osmanlının Yükselişi )

Okul :Abidin Nesimi E.M.L

Öğretmen: Reşat Sağsöz

Tarih Performans Ödevi

@muhammetarda_

2

XIV.Yüzyıl Başlarında

Yakındoğu, Avrupa ve Balkanlar

XIV.Yüzyıl Başlarında Anadolu

Osmanlı DevletininKısa Zamanda Büyümesinin Sebepleri:

1. Kurulduğu bölgenin uc olması dolayısıyla İlhanlı baskısından uzak olması.

2. Topraklarının tek elden yönetilmesi.

3. Başarılı bir iskan siyaseti izlemeleri.

4. Başlangıçta, Anadolu Beylikleri arasındaki mücadelelere katılmamaları.

5. Fetihler için gerekli kuvveti kolayca bulmaları.

6. İlk on hükümdarın üstün özellikleri.

7. Bizans’ın zayıf durumu.

Osmanlı Devletinin Genel Özellikleri:

1. Türk Tarihinde tek bir hanedanın en uzun süre hüküm sürdüğü devlettir.

2. En uzun süre yaşayan Türk Devletidir.

3. Türk Devletleri içerisinde merkezi otoritesi en güçlü olanıdır.

4. Kültür ve uygarlıkta en ileri giden Türk Devletidir.

5. Mutlak egemenlik hükümdara ait olduğundan Monarşiktir ve özellikle 16. Yüzyıldan itibaren Şeriatla yönetildiğinden Teokratiktir.

6. Askeri bir yapısı vardır ve çok ulusludur.

Günhan

Kayı

Bayat

Alkaevli

Karaevli

Ayhan

Yazır

Döger

Dodurga

Yaparlı

B o z o k l a r

Yıldızhan

Avşar (Afşar)

Kızık

Begdili

Kargın

Kayı Boyu’nun Anadolu’ya Gelişi

Osmanlı Devleti’nin Kısa Sürede Büyüme Nedenleri

İç Nedenler Dış Nedenler

Coğrafi Konumu

İskan Politikası

Hoşgörü Politikası

Cihat niteliğinde savaşlar

Ahilerin desteğinin alınması

Merkezi yapıyı güçlendirici

önlemler

Anadolu’nun durumu

Bizans’ın durumu

Balkanların durumu

Avrupa’nın durumu(yüzyıl Savaşları)

Ülke, hanedan

üyelerinin

ortak malıdır.

Ülke, padişah

ve oğullarının

ortak malıdır

Ülke,

padişahın

malıdır.

Merkezi Yapıyı Güçlendirici Önlemler

OSMANLI DEVLETİ

KURULUŞ DÖNEMİ PADİŞAHLARI

(1299-1453 )Osman Gazi

(1281–1326)

Devletin Kurucusu

• Yarhisar

• Bilecik

• Yundhisar

• Yenişehir

• Koyunhisar S. 1302

• Bursa’yı kuşattı

İlk Osmanlı parası

(Bakır – Mangır)

Orhan Gazi

(1326–1359)

Beylikten devlete

• Bursa’nın Fethi 1326

• Maltepe Sav. 1329

• Karesi Beyliği Alındı

• Rumeli’ye Geçiş

(Çimpe Kalesi)

Divan

Vezir

Medrese (İznik)

Kadı & Subaşı

Yaya-Müsellem

(Düzenli Ordu)

I. Murad

(1359–1389)

• Sazlıdere Sav. 1363

(Edirne’nin fethi)

• Sırpsındığı S. 1364

• Çirmen Savaşı 1371

• Ploşnik Bozgunu 1388

• I. Kosova Sav. 1389

• Germiyanoğulları

• Hamitoğulları

Veraset sistemi

Rumeli Beylerbeyliği

Pençik Sistemi

Dirlik Sistemi

Kapıkulu Ocağı

Yıldırım (I.) Bayezid

(1389–1402)

• İstanbul Kuşatması

• Niğbolu Savaşı

• Anadolu Hisarı

• And. Türk Siy. Birliği


• Ankara Savaşı 1402

• Fetret Devri

(1402-1413)

I. Mehmed

(1413–1421)

İkinci Kurucusu

• Şeyh Bedrettin İsy.

• Mustafa Çelebi İsy.

• İlk Deniz Savaşı

(Venedik)

• And. Türk Siy. Birliği

Aydınoğulları

Karamanoğulları

Saruhanoğulları

Candaroğulları

II. Murat

(1421–1451)

• Düzmece Mustafa

• Şehzade Mustafa

• Baklanlarda mücadele

• Edirne-Segedin Ant. 1444

• Varna Savaşı 1444

• II. Kosova Savaşı 1448

• Germiyanoğlu

Karamanoğlu

B E Y L İ K T E N D E V L E T E

(İLK OSMANLI FETİHLERİ)

O s m a n G a z i

(1281–1326)

Devletin Kurucusudur.

• Ahilerin desteği alındı.

• Bizans aleyhine sınırlar genişletildi

(Yarhisar, Bilecik, Yundhisar, Yenişehir)

• Koyunhisar Savaşı (1302)

• Bursa’yı kuşatıldı.

İlk Osmanlı parası

(Bakır – Mangır)

İLK OSMANLI FETİHLERİ

Bizans üzerine yapılan akınlarla Karacahisar, Bilecik, İnegöl, Yarhisar ve

Yenişehir alındı.

Bizans tekfurları ile Koyunhisar Savaşı (Bafeon) yapıldı (1302).

Osmanlılar kazandı. İzmit, İznik ve Bursa‘ nın alınması kolaylaştı.

Not: Koyunhisar Savaşı Osmanlıların Bizans kuvvetleri ile karşılaştığı ilk

savaştır.

Osman Bey, Bursa'yı Bizanslılardan almak için kenti kuşattı. Fakat

kuşatma sürerken vefat etti.

O s m a n G a z i (1281–1326)

O r h a n G a z i

(1326–1359)

Beylikten devlete geçiş

dönemidir.

• Bursa’nın Fethi 1326

• Maltepe (Palekanon) Savaşı

(1329)

• Karesioğulları Beyliği Alındı.

• Rumeli’ye Geçiş

(Çimpe Kalesi)

Divan-ı Hümayun kuruldu.

Vezir ataması yapıldı.

Medrese (İznik)

Kadı & Subaşı

Yaya-Müsellem

(Düzenli Ordu)

Devlet Teşkilatlanması ile

ilgili gelişmeler:

Divanı Hümayun kuruldu.

Vezir ataması yapıldı.

Medrese (İznik)

Kadı & Subaşı

Yaya-Müsellem (Düzenli Ordu)

O r h a n G a z i

(1326 – 1359)

19

OSMANLI DEVLETİ OSMAN BEY DÖNEMİ SINIRLARI

Palekanon Savaşı Karesioğulları’nın

denetim altına alınması

Bursa’nın alınması

ve

başkent yapılması

İznik ve İzmit’in

fethi

İLK OSMANLI FETİHLERİ

Karadeniz

Karesioğulları’nın Osmanlı Devleti’ne Katılması & Rumeli’ye Geçiş

Rumeli’ye Geçiş & Çimpe Kalesi

B A L K A N L A R D A K İ F E T İ H L E RO R H A N B E Y

B A L K A N L A R D A K İ F E T İ H L E R O R H A N B E Y

Orhan Bey Dönemi Sonu

Rumeli’deki faaliyetler

• Sazlıdere Savaşı (1363)

(Edirne’nin fethi)

• Sırpsındığı Savaşı (1364)

• Çirmen Savaşı (1371)

• Ploşnik Bozgunu (1388)

• I. Kosova Savaşı (1389)

Anadolu’daki faaliyetler

Germiyanoğulları’ndan Kütahya ve

çevresi alındı.

Hamitoğulları’ndan Isparta ve çevresi

alındı.

Devlet Teşkilatlanması ile ilgili

gelişmeler

Veraset Sistemi değiştirildi.

Rumeli Beylerbeyliği kuruldu.

Pençik Sistemi oluşturuldu.

Dirlik Sistemi oluşturuldu.

Kapıkulu Ocağı kuruldu.

I. Murad (1359–1389)

B A L K A N L A R D A K İ F E T İ H L E R I. M U R A D

Sazlıdere Savaşı Öncesi...

Sazlıdere Savaşı 1363

Edirne Alındı.

Ardından Filibe fethedildi.

Böylece Balkanlara doğru olan

fetihlerin yolu açıldı.

Bizans'ın Sırp ve Bulgarlarla

bağlantısı kesildi.



S ı r p s ı n d ı ğ ı S a v a ş ı 1364

Sırpsındığı Savaşı (1364)

Edirne'nin alınması

Türkleri Balkanlardan atma isteği

Türklerin Balkanlarda

ilerlemesi kolaylaşmıştır.

Bulgarlar vergiye bağlanarak

hakimiyet altına alınmıştır.

Meriç Nehri Osmanlı

kontrolüne girdi.

Çirmen Savaşı (1371)

Sırpların Sırpsındığı yenilgisini telafi etme isteği

Makedonya’nın Fethi Kolaylaştı.

Bulgar Kralı, Makedonya’daki Sırp Prensleri ve

Bizans Osmanlı üstünlüğünü tanıdı.

B A L K A N L A R D A K İ F E T İ H L E RI. M U R A D

Ploşnik Bozgunu (1388)

Osmanlı ordusu Sırp ve Boşnak

kuvvetlere yenildi.

I. Kosova Savaşına Ortam hazırladı.

Sebebi:

Türkleri Balkanlardan atmak

Bizans Devletine yardım etmek

Osmanlı Devleti'nin Ploşnik'te aldığı yenilgi

I. KOSOVA SAVAŞI (1389)

B A L K A N L A R D A K İ F E T İ H L E RI. M U R A D

Osmanlı Devleti ilk kez bu

savaşta top kullandı.

Sırplar yeniden vergiye bağlandı.

Savaş meydanını gezen I.Murad Sırplı bir asker tarafından şehit edildi.

Balkanlarda en güçlü devletin

Osmanlı Devleti olduğu anlaşıldı.

I. Kosova Savaşı (1389)


I. Murat‘ın Bursa’daki türbesi

I. Murat‘ın Kosova’daki türbesi

Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki İskân Siyaseti

Fethedilen topraklara Anadolu’nun yakın bölgelerinden getirilen Türk halkı

yerleştirilmiştir.

Bundaki amaç göçmenleri yerleşik hayata zorlamak ve fethedilen yerlerin

Türkleşmesini sağlamaktı. Bu göç gönüllü ve sürgün olmak üzere iki şekilde

gerçekleştirildi.

Özellikle konar-göçerler yerleştirilmiştir.

Fethedilen bölge halkından ayaklanma ihtimali bulunanları başka yerlere göç

ettirilmiştir.

Anadolu’da aralarında çatışma bulunan ailelerden biri fetih bölgelerine

yerleştirilmiştir.

Anadolu’dan Rumeli’ye götürülen halk, büyük yollar üzerinde bulunan ve askeri

yönden önemli şehir ve kasabalara yerleştirilmiştir.

OSMANLI DEVLETİ I. MURAT DÖNEMİ SINIRLARI

İskan politikasının sonucunda; Fetih bölgelerinin Türkleşmesi ve Türk-İslam kültürünün yerleşmesi sağlanmıştır.

Osmanlıların Rumeli’de güvenle ilerlemesi sağlanmıştır.

Anadolu’daki konar göçer Türkmenler yerleşik hayata geçirilmiştir.

Ülke içerisinde asayiş ve huzur sağlanmıştır.

İskan edilen halkın iskan bölgelerini terk etmeleri yasaklanmıştır.

Vergi muafiyeti uygulanmıştır.


• Anadolu Hisarı inşa edildi

• Niğbolu Savaşı

• Gelibolu’da İlk Osmanlı tersanesi kuruldu.

• Anadolu Türk Siyasi Birliğini sağladı.

• Anadolu Beylerbeyliği kuruldu.

• Ankara Savaşı 1402

(Fetret Devri 1402-1413)

Yıldırım (I.) Bayezid

(1389–1402)

İstanbul’un kuşatılması 1396 Niğbolu Savaşı

Ankara Savaşı (1402)

Anadolu Hisarı

Gelibolu Tersanesi

Anadolu Beylerbeyliği

B A L K A N L A R D A K İ F E T İ H L E RY I L D I R I M B A Y E Z I D D Ö N E M İ

İ s t a n b u l k u ş a t m a l a r ı

Yıldırım Bayezit, 1391-1400 yılları arasında istanbul'u 4 kez kuşattı.

Kuşatma sırasında Bizans'a Karadenizden yardım gelmesini engellemek

için boğazın Anadolu yakasına Anadolu Hisarı'nı (Güzelcehisar) yaptırdı.

İstanbul kuşatmaları,

1-Haçlı saldırıları

2-Timur tehlikesi

3-Karamanoğullarının anlaşmayı bozmaları nedeniyle başarılı

olamadı.


Niğbolu Savaşı (1396):

Nedenleri:

Osmanlılar tarafından kuşatma altına alınan Bizans’ın Papa'dan yardım

istemesi.

Osmanlıların Balkanlardaki ilerleyişi karşısında Papa'nın Macar kralı

öncülüğünde Fransa, Almanya, Polonya, Venedik, İtalya ve bir çok AvrupaIı

devletten oluşan bir Haçlı ordusunun oluşturulması

Gelişimi:

Haçlı ordusu Niğbolu kalesini kuşattı. Yıldırım Bayezid İstanbul kuşatmasını

kaldırarak sefere çıktı ve Niğbolu önlerinde Haçlı ordusunu yenilgiye uğrattı.

Not:

Bu başarı üzerine Mısır'daki daki Abbasi halifesi, Yıldırım Bayezid'e "Rum

Diyarının (Anadolu) Sultanı” (Sultan-ı iklim-i Rum) ünvanını verdi.


Önemi :

- Bulgaristan tamamen Türk topraklarına katıldı.

- Türklerin Balkanlara yerleşmesi kolaylaştı.

- Türklerin İslam dünyasındaki itibarı arttı

Bu zafer

Anadolu Türk Birliğinin

sağlanmasında da etkili oldu. Niğbolu Savaşı 1396


Anadolu’daSiyasi Birliği Sağlama Faaliyetleri

I. Murat döneminde Germiyanoğulları Beyliği’nin topraklarının bir kısmı çeyiz

yoluyla Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. (Kütahya, Emet, Simav, Tavşanlı)

Hamitoğulları Beyliği’nden Akşehir, Beyşehir, Yalvaç, Seydişehir, Isparta satın

alındı.

I. Murat döneminde Germiyanoğulları ve Hamitoğullarından savaş yapmadan

toprak alındı.

I. Murat döneminde Karamanoğulları Beyliği’yle savaşlar yapılmıştır.

Orhan Bey Karesioğulları Beyliğine son verdi.

Anadolu Türk Siyasi Birliğini sağlamada ilk adım

Anadolu’daSiyasi Birliği Sağlama Faaliyetleri

Yıldırım Bayezit döneminde Anadolu Türk Siyasi Birliğini sağlama faaliyetleri

yoğunlaşmıştır. Anadolu Türk Siyasi Birliği savaş yoluyla sağlanmaya çalışılmıştır.

Anadolu beyliklerinin Osmanlı Devleti’ne katılmasıyla;

Anadolu’da Türk siyasal birliği kurulmuştur.

Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz sahillerinin bir bölümü Osmanlıların eline

geçmiş, Osmanlı denizciliği güçlenmiştir. Adalar Denizi’ndeki gaza faaliyetlerini

Osmanlılar üstlenmiştir.

Saruhanoğulları, Aydınoğulları, Menteşeoğulları, Hamitoğulları, Germiyanoğulları,

Karamanoğulları, Eretna Beyliği, Candaroğullarının Kastamonu kolu alındı.

A N K A R A S A V A Ş I ve

F E T R E T D E V R İ ( 1402 – 1413 )

ANKARA SAVAŞI (1402):

Osmanlı Devleti'nin genişlemeye başladığı yıllarda Timur doğuda büyük bir imparatorluk kurmuştu.

İran, Irak ve Kuzey Hindistan‘ı topraklarına katan Timur,

kendisine rakip olarak gördüğü Osmanlı Devleti'ne ait toprakları da ele geçirmeyi amaçlamıştı.

Nedenleri:

1- Osmanlılar tarafından toprakları alınan Anadolu beylerinin Timur'a sığınarak onu kışkırtmaları

2- Timur tarafından toprakları alınan Irak hükümdarı Ahmet Celayir ve Karakoyunlu devleti

hükümdarı Kara Yusuf'un Yıldırım Beyazıda sığınmaları

3-Timur'un Çin'e yapacağı sefer öncesinde batısında güçlü bir devlet bırakmak istemeyişi

4-Timur'un Osmanlılardan kabul edilemez isteklerde bulunması

5- iki hükümdarın cihana hakim olmak istemesi

46

İki Hükümdar inatlaşıyor.TİMUR ANADOLU’YA HAKİM OLMAK İSTİYOR.SONUÇ KAÇINILMAZ HALE GELİYOR.VEEEEEESAVAŞBEYAZIT ANADOLU ÜZERİNDEKİ

HAKİMİYETİNİ KAYBETMEK İSTEMİYOR.SONUÇ : TİMUR’UN EZİCİ ÜSTÜNLÜĞÜ

Gelişimi:

iki ordu Ankara'da Çubuk ovasında karşılaştı. Osmanlı ordusundaki Kara Tatarların

ve Anadolu beylerinin ihanet etmesi üzerine Yıldırım Bayezid yenilgiye uğradı.


F E T R E T D E V R İ ( 1402 – 1413 )

Not: Anadolu beylikleri yeniden kuruldu ve Anadolu Türk siyasi birliği bozuldu

Not: Karesioğulları ve Kadı Burhaneddin beylikleri Ankara Savaşı'ndan sonra

yeniden kurulmamıştır.

Savaşın Sonuçları:

Yıldırım Bayezid ve oğlu Mustafa Timur’a esir düştü.

İstanbul'un fethi 50 yıl gecikti.

Anadolu Timur hakimiyetine girdi.

Timur Osmanlı topraklarını Yıldırım Bayezit’in oğulları arasında paylaştırdı.

Böylece Osmanlı Devleti 11 yıl sürecek Fetret Devri'ne girdi.

Balkanlarda Osmanlı ilerleyişi bir süre durdu:

Timur Anadolu beylerine topraklarını geri verdi.


F E T R E T D E V R İ ( 1402 – 1413 )

İsa

Mehmet

Süleyman

Musa

F E T R E T D E V R İ (1402 – 1413)

Timur'un Anadolu'dan çekilmesinden sonra Yıldırım Bayezid'in 4 oğlu arasında

başlayan ve 11 yıl süren taht kavgası dönemine Fetret Devri denir.

Çelebi Mehmet'in, kardeşleri Süleyman, İsa ve Musa Çelebi'yi giriştiği taht

kavgası sonunda Osmanlı padişahı olmasıyla Fetret Devri sona ermiştir.

Fetret Devri'nde Osmanlı Devleti'nin kargaşa içinde olmasına karşın Balkanlarda

önemli bir toprak kaybı olmamıştır. Bunun nedenleri; Balkanlarda uygulanan

düzenli iskan politikası ve hoşgörü politikası nedeniyle halkın Osmanlı

yönetiminden memnun olmasıdır. Ayrıca Niğbolu Zaferi'nin etkisinin devam

etmesidir.

BALKANLARIN OSMANLIYA BAĞLI KALMA SEBEPLERİ

F E T R E T D E V R İ (1402 – 1413)

I. Mehmed

(1413–1421)

Devletin ikinci Kurucusudur.

• Şeyh Bedrettin İsyanı

• Mustafa Çelebi İsyanı

• İlk Deniz Savaşı yapıldı. (Venedik)

• Anadolu Türk Siyasi Birliğini sağlama

çabaları

Aydınoğulları

Karamanoğulları

Saruhanoğulları

Candaroğulları

Şeyh Bedrettin ve Şehzade Mustafa ayaklanmalarının bastırılması

Venedik’le ilk deniz savaşı

ANADOLU‘DA SİYASİ BİRLİĞİNYENİDEN SAĞLANMASI

I. MEHMET (ÇELEBİ) (1413-1421)

Çelebi (I.) Mehmet tahta çıktığında

Osmanlı Devleti

Şeyh Bedreddin İsyanı

Osmanlı Devletinde Kazaskerliğe kadar yükselmiş olan Şeyh Bedreddin İran'daki tasavvuf

bilginlerinden etkilenerek, mülkiyetin ortak olduğu şeklinde fikirlerle ve İslam'a aykırı

düşüncelerle etrafına çok sayıda mürid topladı. Fetret döneminin oluşturduğu siyasi ve

ekonomik bozukluklardan yararlanarak ayaklandı, sonunda yakalanarak idam edildi. (1420)

Not: Şeyh Bedreddin İsyanı,Anadolu Selçuklu Devleti döneminde meydana gelen ve devletin

gücünü sarsan Baba İshak isyanına benzemektedir.


Mustafa Çelebi (Düzmece Mustafa) İsyanı

Timur, Ankara Savaşı'ndan sonra Yıldırım Bayezid'in oğlu şehzade Mustafa Çelebi'yi

rehin alarak yanında Semerkant'a götürmüştü.

Timur'un ölümü üzerine Mustafa Çelebi serbest kalarak Anadolu'ya geldi. Kardeşi

Mehmet Çelebi'ye karşı taht kavgasına girişti, ama başarılı olamadı ve Çelebi Mehmet, para

karşılığında Bizans'ın Çelebi Mustafa'yı hapsetmesini sağlamıştır.

Anadolu'daki Gelişmeler

• Çelebi Mehmet öncelikle Anadolu'da Türk siyasal birliğini sağlamak amacıyla faaliyetlere başladı.

• Çelebi Mehmet, Aydınoğulları’nı mağlup ederek İzmir'i,

• Karamanoğulları’nı mağlup ederek Beyşehir, Akşehir ve Seydişehir'i,

• Candaroğulları Beyliği'ni egemenliği altına alarak Samsun ve çevresini aldı.

• Germiyanoğulları ve Menteşeoğulları da Osmanlı hakimiyetini kabul etmişlerdir.

• Ayrıca Çelebi Mehmet, şehzadeler arasın da taht kavgalarının devam ettiği yıllarda

Saruhanoğulları Beyliği’ni yıkarak topraklarını Osmanlı Devleti'ne katmıştır (1410).

Kardeşleri Süleyman, İsa ve Musa Çelebiyle giriştiği taht kavgasından başarıyla çıkmıştır.

Osmanlı Devletini parçalanma ve yıkılmaktan kurtardı. Bu nedenler Çelebi Mehmet devletin ikinci

kurucusu sayılır.

ANADOLU‘DA SİYASİ BİRLİĞİNYENİDEN SAĞLANMASI


Venediklilerle Savaş

Osmanlı Devleti Saruhanoğulları ve Aydınoğulları beyliklerini almasıyla Ege

denizinde güçlenmeye başladı.

Gelibolu'daki tersanede hazırlanan Osmanlı donanmasının Ege denizinde

faaliyette bulunması Ege'de söz sahibi olan Venediklileri rahatsız etmişti.

Çalı bey komutasındaki Osmanlı donanması Venediklilerle yapılan ilk deniz

savaşında Osmanlı donanması yenilmiştir. savaşı kaybetmiştir (1416).

Bu durum Türk donanmasının Venediklilerle başa baş mücadele edecek güce

ulaşmadığını göstermektedir.

Balkanlardaki Faaliyetler:

- Eflak prensliği vergiye bağlandı.

- Macaristan ve Erdel'e akınlar düzenlendi.

BALKANLARDAOSMANLI HAKİMİYETİNİN GÜÇLENMESİI. MEHMET (ÇELEBİ) (1413-1421)

II. Murat

(1421–1451)

• Düzmece Mustafa İsyanı bastırıldı.

• Şehzade Mustafa İsyanı bastırıldı.

Rumeli’deki faaliyetler

• Edirne-Segedin Antlaşması 1444

• Varna Savaşı 1444

• II. Kosova Savaşı 1448

Anadolu’daki faaliyetler

• Germiyanoğulları

• Karamanoğulları

Çelebi (I.) Mehmet Dönemi sonunda

Osmanlı Devleti

II. MURAT DÖNEMİ (1421-1451)

Anadoludaki Faaliyetleri:

Bizans tarafından serbest bırakılan ve desteklenen amcası MustafaÇelebi'nin

isyanını bastırarak Mustafa Çelebi'yi (Düzmece) ortadan kaldırdı.

Karamanoğullarının kışkırtması sonucu ayaklanan Kardeşi Şehzade Mustafa isyanını

bastırdı.(1423)

Yorum: Devletin otoritesi yeniden oluşturulmuştur.

Anadolu Türk siyasi birliğini kurma çalışmalarını devam ettirerek Menteşeoğulları,

Hamitoğulları,ve Aydınoğullarını ortadan kaldırdı.

Germiyanoğulları vasiyet yoluyla Osmanlı devletine katıldı.

Yorum: Böylece II. Murat döneminde Anadolu'da Türk siyasal birliği önemli ölçüde

kurulmuştur.

BALKANLARDAKİ GELİŞMELER

Osmanlı - Venedik Savaşı'ndan sonra Sırplar Belgrad'ı Macarlara verdiler,

Eflaklılar ve Bosnalılar da OsmanIılara bağlılığı kabul etmediler.

Bu gelişmeler sonucunda Osmanlı Devleti'ne karşı Balkanlarda birlik kuruldu.

II. Murat Balkanlarda bozulan dengeyi yeniden sağlamak amacıyla harekete

geçerek, Sırp despotluğuna son verdi. Bosnak ve Hersek'i vergiye bağladı.

Ancak bir süre sonra Osmanlı Devleti'ne karşı Haçlı düşüncesiyle birleşen

Balkan ulusları Osmanlı kuvvetlerini mağlup etmeye başladılar.

II. Murat ; Osmanlılara karşı Balkan uluslarının birleşmesi, Arnavut beyi

İskender'in Osmanlılara karşı ayaklanması ve Karamanoğullar’ının Osmanlı

topraklarına saldırması üzerine Macarlara barış teklifinde bulundu.

BALKANLARDAOSMANLI HAKİMİYETİNİN GÜÇLENMESİ


Edirne Segedin Antlaşması (1444);

Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı 10 yıl savaşmayacak,

Tuna Nehri iki taraf arasında sınır olacak,

Bulgaristan Osmanlı egemenliğini tanıyacak,

Sırp despotluğu tekrar kurulacak ve Osmanlılara vergi ödeyecekti.

Eflak Beyliği Macar egemenliğinde kalacak, Osmanlılara vergi ödemeye devam edecekti.

Varna Savaşı (1444)

II. Mehmet'in küçük yaşta tahta geçmesini fırsat bilen Haçlılar, Edirne-Segedin

Antlaşması'nı bozarak Osmanlı Devleti'ne karşı harekete geçtiler.

Bunun üzerine II. Murat tekrar Osmanlı tahtına geçerek Haçlı ordusunu 1444 yılında

Varna'da yenilgiye uğrattı.

Sonuçları :

Türklerin Balkanlardan atılamayacağı görüldü.

Balkanlardaki Türk egemenliği güçlendi.

II.Murad tekrar tahta geçti



II. KOSOVA SAVAŞI (1448):

Nedenleri:

- Osmanlıları Avrupa topraklarından atmak için Macarlar'ın öncülüğünde Avrupa

devletlerinin kuwetlerinden oluşan bir Haçlı ordusunun kurulması Haçlıların Varna

Savaşı'nın intikamını almak istemeleri

Gelişimi:

Osmanlı ordusu bu savaşta da Haçlıları yenilgiye uğrattı.

Sonuçları:

- Balkanlardaki Osmanlı egemenliği kesinlik kazandı.

- Avrupalıların Türkleri Balkanlardan atma ümidi kalmadı.

- Avrupa devletleri bundan sonra savunmaya çekilirken Osmanlılar taarruza geçti.

- İstanbul'un alınması kolaylaştı



BOSNA

II. Murad Dönemi Osmanlı Devleti

65

O S M A N L I D A D E V L E T A N L A Y I Ş I

Osmanlı Devleti’nde

Hükümdarlık anlayışının

kaynağı;

Eski Türk Gelenekleri

İslam Hukukudur.

İslam Hukukuna göre;

Hakimiyet Allah’a aittir.

Hükümdar halkı adaletle yönetmek,

yönetilenler de hükümdarın emrine uymak zorundadır.

İslamiyet öncesi Türk devlet anlayışına göre siyasi iktidar Türk hakanına

Göktanrı tarafından verilirdi.

Göktanrı tarafından verilen siyasi iktidar hakkına K U T kavramı ile ifade

edilirdi.

Hanedan ailesinin tüm erkek bireyleri Kut sahibiydi.

Bu durum “Devlet Hanedanın Ortak malıdır.” anlayışını ortaya

çıkarmıştır.

Bu anlayış taht kavgalarının sıkılıkla yaşanmasına ve devletin kısa sürede

yıkılmasına ortam hazırlamıştır.

O S M A N L I D A D E V L E T A N L A Y I Ş I

P A D İ Ş A H

(H A K A N)

İslam Öncesi Türk devletlerinde

“Ülke hanedanın ortak malı”

I. Murat “Ülke Padişah ve

oğullarının malıdır.”

Fatih “Ülke padişahın malıdır”

V

E

R

A

S

E

T

S

İ

S

T

E

M

İ

P A D İ Ş A H

(H A K A N)

H ü k ü m d a r l ı k A n l a y ı ş ı

Hükümdar;

Ülkenin mutlak hakimidir.

Ülkeyi yönetirken şer’i

kurallara ve geleneksel kurallara

uymalıdır.

Hükümdarın Görevleri;

Halkı korumak Adaletli olmak Kanunlara uygun biçimde ülkeyi yönetmek Sınır güvenliğini Sağlamak Sınırları genişletmek Halkın refah seviyesini yükseltmek

S A N C A Ğ A Ç I K M A U S U L U

Şehzadeler belli bir yaşa gelince

Sancaklara gönderilirlerdi.

Şehzadelere Lala adı verilen

danışmanlar yardımcı olurlardı.

Şehzadeler böylece yönetim deneyimi kazanıyorlardı.

İzmit, Bursa, Kütahya, Amasya, Manisa Önemli şehzade sancaklarıdır.

OSMANLI DEVLET TEŞKİLATI

Uygulamanın kolay ve seri olabilmesi için görev dağılımına gitmişlerdir.

Yetki verdikleri görevlilerin işlerinde son söz hakkını ellerinde bulundurmuşlardır.

Yasama Yürütme Yargı

PADİŞAH

Divan örgütü & Vezir

İlk medrese

İlk Gümüş Osmanlı Akçesi

Yaya-Müsellem

Adli teşkilat

OSMANLI DEVLET TEŞKİLATIORHAN BEY DÖNEMİ

Devlet Teşkilatlanması,

Orhan Bey Döneminde Başlamıştır.

Toprakların Genişlemesi

Nüfusun Çoğalması

Devlet İşlerinin yoğunlaşması

İdari, Ekonomik, Askeri ve hukuki düzenlemeler yapıldı.

Böylece devlet teşkilatının gelişmesi sağlanmaya çalışılmıştır.

Nedeniyle:

Rumeli Beylerbeyliği

Tımar Sistemi

Pençik Sistemi

Yeniçeri Ocağı

Ülke hükümdar ve oğullarının malıdır.

I. Murad Dönemi Devlet Örgütlenmesi

http://tr.wikipedia.org/wiki/Resim:Muradhudavendigar.jpg

http://tr.wikipedia.org/wiki/Resim:Muradhudavendigar.jpg

I. Murad Dönemi Devlet Teşkilatındaki Gelişmeler:

Kapıkulu ocakları ve Yeniçeri ordusu kuruldu.

Rumeli beylerbeyliği kuruldu ve yönetime Lala Şahin Paşa getirildi.

İlk kez tımar sistemi uygulandı.

Tımarlı sipahi ordusu kuruldu.

Topçu Ocağı kuruldu.

Veziriazamlık, kazaskerlik, defterdarlık makamları kuruldu.

Ülke “padişah ve oğullarının ortak malıdır." anlayışı benimsendi

Not:

Merkezi yönetimin güçlenmesini sağladı.

Divanıhümayun

Padişah başkanlığında toplanırdı.

Siyasi, askeri, idari, adli ekonomik işler görüşülürdü.

Divan toplantılarına,

Veziriazam, Vezirler, Kazaskerler, defterdar ve Nişancı katılırdı.

Divan, din, dil, ırk, cinsiyet, meslek ayrımı olmaksızın herkese açıktı.

I. Murat döneminde Beylerbeylikler kurularak ülke yönetim birimlerine

ayrılmıştır.

Eyaletler

Sancaklara

Kazalara

Köylere

Rumeli Beylerbeyliği I. Murat dönemi

Anadolu Beylerbeyliği Yıldırım Bayezid dönemi

Davalara bakması için Kadı’lar görevlendirildi.

İznik’in alınmasından sonra İlk Osmanlı Medresesi Kuruldu.

Daha sonra Bursa’da ve Edirne’de medreseler açılmıştır.

Kuruluş yıllarında düzenli askeri birlikler yoktu.

Sınırların genişlemesiyle savaşa hazır atlı ve yaya birlikler oluşturuldu.

OSMANLI ORDUSU

Osmanlı Ordusu

Donanma Kara Kuvvetleri

Eyalet Askerleri

Tımarlı Sipahiler

Yayalar ve Müsellemler

Azaplar

akıncılar

Kapıkulu Askerleri

Kapıkulu Piyadeleri

Acemi Ocağı

Yeniçeriler

Cebeciler

Topçular

Kapıkulu Süvarileri

Silahtarlar

Süvariler

Kapıkulu Ocakları

I. Murat döneminde kuruldu.

Kaynağı Devşirme Sistemi

Piyadeler ve Süvariler olarak ikiye ayrılır.

Yaya ve Müsellemler

Orhan Bey döneminde kuruldu.

Yaylara Piyade

Atlılara Müsellem

Savaşta gündelik iki akçe

Barışta verilen çiftlikleri işletirlerdi.

K a p ı k u l u S ü v a r i l e r i

I. Murat döneminde sipahi ve silahtar adıyla iki bölük olarak kurulmuştur.

Seferlerde padişahın yanında bulunur onun tuğ ve silahlarını taşır güvenliğini sağlardı.

Derece olarak Yeniçerilerden yüksek ve maaşları fazla idi.

K a p ı k u l u P i y a d e l e r i

Acemi Oğlanlar Ocağı

Yeniçeri ocağına asker yetiştirmek için kuruldu.

İnsan ihtiyacı PENÇİK KANUNU ile karşılandı.

Ankara Savaşı’ndan sonra DEVŞİRME SİSTEMİ’ne geçildi.

Gayrimüslim çocuklar Türk-İslam kültürüne göre Acemi Oğlanlar Ocağı'na

Yeniçeri Ocağı'na Maaş "ulufe" "cülus"(bahşiş)


Yeniçeri Ocağı

Kapıkulu Ocağının en temel grubudur.

I. Murat döneminde, Edirne’de kuruldu.

Padişah otoritesinin temelini oluşturur.

Yaya olarak savaşır,

padişahın yanında merkezde bulunurlar.

Komutanı Yeniçeri Ağası’dır.

Üç ayda bir Ulufe denen maaş alırlardı.

Askerlik dışında bir işle uğraşmaları yasaktı.

Emekli olana kadar evlenemezlerdi.


Cebeci Ocağı

Yeniçerilerin Silahlarının yapımı, bakımı ve onarımı

Topçu Ocağı

Top dökmek, top mermisi yapmak, top atmak için kuruldu.

İlk kez I. Kosova Savaşı’nda kullanıldı.

E Y A L E T A S K E R L E R İ

Tımarlı Sipahiler

Tımar Sistemi

Türkiye Selçuklularında İKTA olarak bilinen sistemi geliştirerek uygulamıştır.

I. Murat döneminden itibaren uygulanmış sınırların genişlemesiyle yaygınlaşmıştır.

Bu sitemde bazı devlet topraklarının gelirleri hizmet karşılığı asker ve memurlara verilmiştir.

Dirlik gelirlerine göre

has, zeamet, tımar olarak üçe ayrılır:

Has Geliri 100.000 + akçe, Padişah, Veziriazam, Beylerbeyi, Sancakbeyi ve üst düzey görevliler

Zeamet Geliri 20.000 – 100.000 akçe, Eyalet merkezinde bulunan üst düzey yöneticilere verilirdi.

Tımar Geliri 3000 – 20.000 akçe, Devlete hizmeti olan bir bölüm asker ve memurlara verilirdi.

T ı m a r S i s t e m i

Tımarlı Sipahiler her 3000 akçe için,

Zeamet ve has sahipleri her 5000 akçe için Cebelü (acemi asker) beslerdi.

Tımarlı sipahiler Osmanlı ordusunun en büyük bölümünü oluşturuyordu.

Sefere gitmeyen sipahinin dirliği elinden alınırdı.

Dirlik sahipleri topraklarını yönetmekle görevliydi.

Kadılar tarafından denetlenirlerdi.

Toprağı işleyen köylü vergilerini devletin gösterdiği memurlara ve sipahiye öderdi.

Üç yıl toprağını mazeretsiz işlemeyen köylünün işletme hakkı elinden alınırdı.

Faydaları :

Hazineden para harcamadan savaşa hazır ordu yetiştiriyordu.

Üretimin devamlılığı ve artışı sağlanıyordu.

Tımarlı sipahiler bölgelerinin huzur ve güvenini sağlamakla görevliydi.

Böylece Merkezi otorite ülkenin en uç noktalarına taşınıyordu.

YENİÇERİLER TIMARLI SİPAHİLER

Yaya askerlerdir Atlı askerlerdir

Barış zamanında merkezde(istanbu ve çevresinde)otururlar

Barış zamanında kendilerine tahsis edilen dirlik topraklarında otururlar.

İstanbul un güvenliğini sağlarlar Kırsal bölgelerde güvenliği sağlarlar

Pençik ya da devşirme sistemi ile toplananlardan oluşur

Türk ve Müslüman kökenlilerden oluşur

Hazineden maaş alırlar Tımarlardan toplanan vergilerle geçimlerin sağlarlar

Azaplar

Anadolu’dan toplanan, savaşa yararlı bekâr Türk gençlerinden oluşurdu.

Osmanlı ordusunun hafif yaya askerleridir.

Akıncılar

Sınır güvenliğini sağlamak için kurulan birliklerdir.

Görevleri düşman ülkelerine akınlar düzenlemek, bilgi toplamak, askeri ve ekonomik

kaynaklara zarar vermek orduya yol açmak ve pusu kurulmasını önlemekti.

Doğrudan padişaha bağlı idiler.

Türklerden oluşurdu. Babadan oğula geçerdi.

D O N A N M A

İlk Osmanlı donanması Karesi beyliğinden geçen deniz kuvvetidir.

İlk zamanlarda Karamürsel, Edincik ve İzmit daha sonra Gelibolu’da tersane kuruldu.

Osmanlı idaresine giren Saruhan, Aydın, Menteşe beyliklerinin tersanelerinden faydalanılmıştır.

Osmanlı donanmasının ilk ciddi savaşı Çelebi Mehmet zamanında Venedik’le yapıldı.

İnsan

Reaya (yönetilen-halk) ekonomik uğraşlarına göre şehirlerde, kasabalarda ve köylerde

yaşarlardı.

Osmanlı Devleti’nde nüfus sayımı yapılmamıştır. Tahrir defterlerinden nüfus hakkında

bilgi edinmek mümkündür.

Toprak

Ekonominin temeli topraktır.

Toprakların çoğu devletindi. (Mirî Toprak)

Kullanma hakkı reayanındı (Halk).

Kullanım hakkı miras miras bırakılabilirdi.

Bir ailenin geçimini sağlayabilecek ölçüdeki topraklara Çift denirdi.

Toprağın devletin malı olması nedeniyle;

Büyük toprak sahiplerinin ortaya çıkması engellenmiştir.

Köle çiftçi sınıfı oluşmamıştır.

OSMANLI EKONOMİSİ

E k o n o m i

I. Murat döneminde Tımar Sistemi oluşturuldu.

Dirlik toprakları gelirine göre Has, Zeamet ve Tımar olarak üçe ayrıldı.

İlk Osmanlı parası Osman Bey döneminde bastırıldı. (Bakır Para – Mangır )

Gümüş para Orhan Bey döneminde bastırıldı. (Akçe)

Osmanlı ekonomisinin temeli tarıma dayalıdır.

Mülkiyeti devlete ait topraklar

İşlenmesi için reayaya verilirdi

Mülkiyeti şahıslara ait topraklar

Gayrimüslimlere ait topraklar Müslümanlara ait topraklar

Gelirleri

başarılı

görülen

kişilere

verilir.

Gelirleri

padişah

kızlarına,

annelerine ve

eşlerine verilir.

Gelirleri kale

muhafızlarına

ve tersane

giderlerine

ayrılır.

Üstün

hizmetlerine

karşılık bazı

devlet

adamlarına

verilir.

Gelirleri sınır

boylarındaki

askerlere

verilir

Gelirleri

doğrudan

devlet

hazinesine

bırakılan

topraklardır.

Sosyal hizmet kurumların

masrafları için ayrılan

topraklardır.

(Miri-Mülk)

Ü r e t i m

TARIM

Toprak işlenmesi için köylüye verilirdi.

Kullanım hakkını miras bırakabilirdi. Ancak satamaz, vakfedemez, devredemezdi.

Köylü toprağı habersiz terk etmemek, sebepsiz olarak üç yıl üst üste ekmeden

bırakmamak, ürettiği ürünün vergisini sipahiye vermekle yükümlü idi.

Hayvancılık

Hayvancılıkla uğraşan en önemli grup konar-göçerlerdi.

Küçükbaş hayvancılıkla uğraşırlardı.

Hayvancılıkla uğraşanlardan âdetiağnam vergisi alınırdı.

Devlet tarafından desteklenmiştir.

Hayvancılığın önem kazanması sonucunda Bursa’da İpek, Selanik’te

Çuha, Bulgaristan’da aba, Ankara’da tiftik üretim merkezi haline gelmiştir

TarımTımarlı sipahi köylünün,

güvenliğini sağlanmasında

üretim araçlarının temininde

ihtiyaçlarının karşılanmasında yardımcı etmekle yükümlüydü.

Devlet Tımarlı sipahiden asker yetiştirmesini, köylüden üretim yapmasını beklerdi.

TİCARET

İç Ticaret

Kuruluş döneminden itibaren ticarete önem verilmiştir.

Devlet tarafından teşvik edilmiştir.

Devlet içinde yabancılarında ticaret yapmalarına müsaade edilirdi.

Ticaret kervanlarının güvenliğinin sağlanması için önlemler alınmıştır.

Şehirlere ulaşan mallar Bedesten, Çarşı ve Kapan hanlarında satışa sunulurdu.

İç Ticaret

Ticaretle uğraşan esnaf Ahiliğin birer kolu olan Lonca Teşkilatına bağlıydılar.

Meslek gruplarına ayrılan esnaflar ayrı ayrı loncalara kaydolurlardı.

Dükkan açma hakkına Gedik denirdi.

Dükkan açabilmek için çıraklık, kalfalık ve ustalık belgelerine sahip olmak gerekirdi.

Kapalı pazarların dışında haftanın belli günlerinde açık pazarlarda kurulurdu.

Bu Pazar yerleri satılan ticari malın adıyla anılırdı.

çarşı ve pazarlar muhtesip ve eminlerin denetimindeydi.

Muhtesip ve eminler satılan malın kalitesini ve fiyatını kontrol ederdi.

İç Ticaret

Dış Ticaret

Sınırların genişlemesi, liman şehirlerinin ele geçirilmesi, güvenliğin sağlanması

dış ticaretin gelişmesini sağladı.

Ticaret yolları üzerinde kervansaraylar inşa edildi.

Education

Tarih Performans ( Osmanlının Yükselişi )