ερανίσματα μεταξύ μύθου και πραγματικότητας

Γιώργος Ζωίτσης201 3

Έρανος ακουσμάτων και εικόνων του μικρού

χωριού μου τα κείμενα που ακολουθούν.

Το παρόν αποτελεί προδημοσίευση μιας σειράς

μικρών ιστοριών που ακροβατούν ανάμεσα στο μύθο

και τη πραγματικότητα.

Καταγράφονται με υποκειμενική ματιά, και με

προσπάθεια εισχώρησης στο κάδρο του οποίου τα

πρόσωπα αντιμετωπίζουν με αδιαφορία.

Τέσσερα κορίτσια και ένα παιδί έβγαλε η µήτρα της Μάρως. Η Σοφιά, η Ευτυχία(Χίτσα), η

Φώτω, η Κωνσταντίνα και ο Κώστας. Αλλά αυτό το παιδί δεν ήταν τυχερό να ζήσει.

Αρρώστησε και χάθηκε.

Πολλοί είπαν πως η Μάρω µετά το χαµό του µονάκριβου γιου έπεσε σε κατάθλιψη και

αυτοκτόνησε. ‘∆ε µου πήρε µια από τις τέσσερις, τον έναν µου στέρησε’ την άκουγαν να

µοιρολογεί.

Ο ∆ηµήτρης Παπαγεωργίου, ένας από τους τέσσερις γιους του Γιώργου έκανε υπακοή στον

πατέρα του και νυµφεύτηκε τη Μάρω Ανυφαντή. Αντάµωσαν µια µέρα µε τον πατέρα της Μάρως

και έδωσαν τα χέρια.

Τους πάντρεψαν τη Κυριακή του Θωµά, µετά την εκκλησία και άρχισε η προκοπή του σπιτιού,

χωρίς οι ίδιοι να έχουν γνώµη για το αν αρέσει ο ένας στον άλλο.

1 2 χρόνια µετά…

Έµεινε ο ∆ηµήτρης µόνος να µεγαλώνει τέσσερα κορίτσια, χάνοντας γιο και κυρά.

Το µαγαζί που διατηρούσε του έτρωγε τον περισσότερο χρόνο και έτσι τα µικρά µεγάλωναν µε

τις θειες. Η ταβέρνα- µπακάλικο – χασάπικο άφηνε χρήµατα για την εποχή, που του επέτρεπαν

να προσφέρει σχετικά καλή ζωή στις κόρες. Βέβαια εφοδίαζε το µαγαζί µε καλά πράµατα από τη

Χαλκίδα και την Αθήνα, δύσκολα να βρεθούν σχεδόν σε όλη τη περιοχή.

Τα πρώτα ονόµατα της εποχής παρέλασαν στα πανηγύρια και φιλοξενούνταν στο διπλανό

δωµάτιο, καθώς για να έρθουν οι οργανοπαίχτες και οι τραγουδιστές έπρεπε να

διανυκτερεύσουν.

Τη ταβέρνα διατήρησε και αργότερα ο γαμπρός του, Γιώργος Λύγγος, που νυμφεύτηκε τηθυγατέρα του Φώτω. Έχει αφήσει εποχή η μπριόζα Ντακουή με τα λικνίσματά της και τηκατανάλωση σε ζύθο που έκαναν οι θαμώνες γι’ αυτήν. Πήρε όχι μόνο το μυαλό πολλώννοικοκυραίων, αλλά και τους παράδες τους.

Όλο το σόι συζητούσε µέρες πριν το πανηγύρι για το πώς θα οργανωθεί καλύτερα. Η Λιάτανη

ήταν το κεφαλοχώρι της περιοχής και έσφυζε από ζωή. Όλα τα σπίτια γέµιζαν µε συγγενείς που

επέστρεφαν για να συνεορτάσουν.

Οι κόρες του ∆ηµήτρη αν και στη πρώιµη εφηβεία, φρόντιζαν για την καθαριότητα. Ασβέστης

παντού, ακόµη και στο ξύλινο πάτωµα της ταβέρνας, που τη χώριζε από το κατώι που

φιλοξενούσε τα βαρέλια µε το κρασί και τα τσουβάλια µε τα µπακαλικά. Καρέκλες, τάβλες και

θρόνια επιστρατεύονταν από όλη την οικογένεια, ώστε το µαγαζί να είναι έτοιµο.

Τα στρωσίδια αερίζονταν στο διπλανό δωµάτιο και το µαγκάνι ήταν έτοιµο να δεχθεί τα

κάρβουνα. Εκεί θα φιλοξενούνταν οι οργανοπαίχτες. Βαρέλια µε κολόνες πάγου στη διπλανή

αλάνα για να διατηρήσουν παγωµένο τον ζύθο και στον αέρα η τσίκνα από τους λάκκους µε τα

σφαχτά που είχαν παλουκωθεί από το πρωί στις ξύλινες σούβλες.

―Το σόι µας – οικογένεια Παπαγεωργίου

Γιώργος Ζωίτσης 3

Ο φόβος του ∆ηµήτρη ήταν τα κορίτσια. Μόλις οι προετοιµασίες τελείωναν τα κορίτσια έφευγαν

για τη θείτσα Κια, στη γειτονιά κάτω από τον κεντρικό δρόµο. Είχε το φόβο µην τις πειράξει

κάποιος ξένος πάνω στο γλέντι και τη µέθη.

Ο ∆ηµήτρης είχε άλλα τρία αδέρφια. Τον Κώστα τον Τίτο και τον Γιάννη.

Οι δύο τελευταίοι έγιναν κληρικοί, αλλάζοντας το επίθετό τους σε Γεωργιάδης.

Ο Κώστας γεννάει τέσσερα παιδιά: Την Πολυτίµη που παντρεύεται τον Μήτσο Καδέτση (Τέγκο),

τον Γιώργη που ήταν κωφάλαλος, τη Μαρία που παντρεύεται τον Γιώργο(Τζώτζη) Σύρµα και τη

∆ιονυσία που παντρεύεται τον Γιάννη Καραντώνη από το Σχηµατάρι.

Ο Τίτος, το καµάρι της οικογένειας, καθώς ήταν καλός µαθητής, µαθητεύει στο χωριό, δίπλα

στον τότε ιερέα ∆ηµήτριο Κωνσταντινίδη και κατόπιν παρακολουθεί τις τρεις τάξεις του Ελληνικού

Σχολείου Χαλκίδας. Έχοντας δε κλίσιν και ζήλον προς το δηµοδιδασκαλικόν επάγγελµα, όπως

αναφέρει στην αίτησή του προς το Βασιλικόν ∆ιδασκαλείον Αθηνών γίνεται δεκτός και αποφοιτά

επιτυχώς. Σε αυτό συµβάλει και η επιστολή του τότε επισκόπου Θηβών Αβραµίου Αναργύρου

.που αναφέρει:

Ο Τίτος Γεωργιάδης κάτοικος του χωρίου Λιατάνης και δημότης του Δήμου Τανάγρας (εις ονανήκει και το χωρίον) υιός του Γεωργίου Παπαγεωργίου και της συζύγου του Σοφίας ΑντωνίουΓκουμούλη προθέμενος να εκπαιδευθή ως δημοδιδάσκαλος είναι διαγωγής αμέμπτου καιθρησκευτικώς τε και ηθικώς αρμόδιος διά το διασκαλικόν επάγγελμα.

Εν Θήβαις την 21 Σεπτεμβρίου 1857 Ο Επίσκοπος Αβράμιος

Ο Γιάννης, παπάς και αυτός, γεννάει τέσσερα παιδιά: Στέφανο, Στυλιανό, Παύλο, Γιώργο. Ο

Στυλιανός γέννησε τη Φώτω, τον Στέφανο, την Αφροδίτη(βίτα), την Ελένη και τον Γιάννη που

σκοτώθηκε µε πολεµικό αεροπλάνο στην Αίγυπτο το 1 942. Ο Παύλος γέννησε τον Σπύρο, την

Αφροδίτη, τον Στέφανο,τον Κώστα, την Ελένη(του σβάρνου) και τον Γιάννη(τσουλής). Ο Γιώργος

γέννησε τον Στέφανο (µπούζα) και τον Γιάννη

Αλλά ας επιστρέψουµε στα κορίτσια του ∆ηµήτρη.

Κοπέλες πλέον σε ηλικία για παντρειά. Η Σοφιά, η µεγάλη έχει φθάσει τα 1 7 και συντηρεί όλο

το σπίτι. Τα προξενιά πάνε και έρχονται και ο ∆ηµήτρης προσπαθεί να της µιλήσει. Οι βρετήδες

έχουν στείλει προξενέτη και το θεωρεί καλή τύχη για τη κόρη του. Έτσι η Σοφιά βρίσκεται

παντρεµένη µε τον ∆ηµήτρη Βρετό και αποκτούν τέσσερα παιδιά: Τη Χριστίνα, παντρεύτηκε τον

Νίκο Χρόνη, τον Γιώργο(σκόµπη) νυµφεύτηκε την Ελένη, τη Βασίλω, τον Κώστα και τον Γιάννη

που νυµφεύτηκε τη Τσία από τη Πύλη.

Η δεύτερη η Ευτυχία παντρεύεται τον Γιώργο(Γάτση) Ζωίτση και αποκτούν πέντε παιδιά: Την

Κωνσταντίνα, παντρεύτηκε τον Τάσο Στέρπη, τη Κοντίλω, παντρεύτηκε το ∆ηµήτρη ∆άβρη από

τις Στανιάτες(Οινόφυτα), τη Μάρω, παντρεύτηκε τον Αντώνη Ανυφαντή από το

Μπράτσι(τανάγρα), τον Ηλία, νυµφεύτηκε τη Κατίνα Μαρίνη, τον Κώστα, νυµφεύτηκε τη Κατερίνα

Ντόστη από τις Κουκουβάουνες(Μεταµόρφωση Αττικής).

Γιώργος Ζωίτσης 4

Η τρίτη Φώτω παντρεύεται τον Γιώργη Λύγγο µε καταγωγή από Πύλη και κρατάει ως προίκα το

πατρικό σπίτι. Αποκτούν τέσσερα παιδιά: Τη Μάρω, παντρεύεται στη Θήβα τον Αθανάσιο

Τσότρα, τον Γιάννη αστυνοµικό, νυµφεύεται τη Νικη από τα Τρίκαλα, τον Τάκη αξιωµατικό του

στρατού που νυµφεύεται τη Πόπη από τις Σέρρες, τον Κώστα που νυµφεύεται τη Σούλα από τα

Σκούρτα.

Η τέταρτη αδερφή η Κωνσταντίνα, παντρεύεται στο Κακοσάλεσι(Αυλώνα) τον Νικόλαο

Λιάκουρη, σιδηροδροµικό και αποκτούν τρία παιδιά: Την Αλεξάνδρα που παντρεύεται τον Γιάννη

Θέµελη, τη Νίκη που παντρεύεται τον ∆ηµήτρη Κάρµα από τις Κουκουβάουνες και τον ∆ηµήτρη

που νυµφεύεται τη Μυρτώ,

Η Σοφιά, η Χίτσα και η Φώτω ζουν στη Λιάτανη και η Ντίνα στον Αυλώνα. ∆ύσκολα

συναντιόνται και οι τέσσερις µαζί. Όταν όµως το καταφέρνουν, τότε γίνονται παιδιά και θυµούνται

τις καλές και τις κακές στιγµές που πέρασαν στο πατρικό τους.

Μιλούν για τον µπαµπά τους µε τα καλύτερα λόγια. Όσο ήταν εν ζωή, ποτέ δεν ξεστόµισε καµία

από αυτές λόγο για αδικία ή κακή συµπεριφορά του πατέρα.

Ακόµη και στη δύση της ζωής της η Χίτσα, που είχε απωλέσει τη λογική, αυτόν τον πατέρα

µνηµόνευε. Αρπάζοντας µια κουβέρτα, που αντιπροσώπευε κατ’ εκείνη, τη προίκα της, έπαιρνε

το δρόµο για το πατρικό της. Για να συναντήσει τον µπαµπά της και να κάνει τα παραπονά της.

Ο τέσσερις µαζί απεικονίζονται στη παρακάτω φωτογραφία σε µια από τις σπάνιες πλέον

συνάξεις τους το 1 980:

5Γιώργος Ζωίτσης

6Γιώργος Ζωίτσης

από αριστερά όρθιες Φώτω, Κωνσταντίνα, καθιστές: Σοφιά, Ευτυχία