Pediatrik Yoğun Bakım Ünitesinde % 2’lik Klorheksidin Jel ile Kaplı Steril Şeffaf Örtüler Santral Venöz Kataterle İlişkili

Kan Dolaşımı Enfeksiyonlarını Önler mi?

Randomize Kontrollü Çalışma

1Dr. Duygu Sönmez Düzkaya, 2Yrd. Doç. Dr. Nejla Canbulat Şahiner, 3Hem. Tülay Yakut, 4Yrd. Doç. Dr. Gülzade Uysal, 3Prof. Dr. Agop Çıtak

1Istanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü,Türkiye2Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye3Istanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Çocuk Yoğun Bakım Ünitesi, Türkiye4Okan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Türkiye

AMAÇ

• Kataterle ilişkili kan dolaşım enfeksiyonları;• mortalite ve morbidite oranının artmasına,• hastanede kalış süresinin uzamasına,• tıbbi maliyetin artmasına neden olmaktadır.

AMAÇ

• Araştırma; kateterle ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonlarının önlenmesinde standart bakım ve % 2’lik klorheksidinli jel ile kaplı steril şeffaf örtü kullanılarak yapılan bakımın etkisinin karşılaştırılması amacıyla planlandı.

YÖNTEM

• Araştırma, randomize kontrollü deneysel bir araştırmadır.

• Bir üniversite hastanesinin çocuk yoğun bakım ünitesinde Kasım 2012- Ocak 2014 tarihleri arasında yürütülmüştür.

• Araştırmanın uygulanabilmesi için ilgili anabilim dalından akademik kurul izni ve Üniversitenin Etik Kurulundan gerekli izin alınmıştır.

YÖNTEM

• Araştırma kapsamına toplam 100 hasta dahil edilmiştir.

• Hastalar standart grup (n=50) ve klorheksidin grubu (n=50) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır.

YÖNTEM

Araştırmaya dahil olma kriterleri:• 1ay-18 yaş arasında olması,• Santral venöz kateterin 72 saatten fazla takılı

olması,• Santral venöz kateterinin yoğun bakımda

takılmış olması,• Nöromüsküler bloke edici ilaç kullanmaması,• Çalışmaya katılmaya gönüllü olması.

YÖNTEM

• Standart grupta;• Kliniğin rutin olarak kullandığı bakım metodu

uygulanmıştır. • Kateter bakımı için povidion iyod ile 3 dk

temizlenen alan daha sonra steril serum fizyolojik ile silinerek 30-60 sn kuruması beklendikten sonra steril ped ile kapatıldı.

• Kateter rutinde 72 saatte bir ya da kirlendikçe/ıslandıkça değiştirilerek bakımı yapılarak steril ped ile kapatıldı.

YÖNTEM

• Klorheksidin grubu;• Kateter bakımı için povidion iyod ile 3 dk

temizlenen alan daha sonra steril serum fizyolojik ile silinerek 30-60 sn kuruması beklendikten sonra % 2’lik klorheksidinli jel ile kaplı steril şeffaf örtü ile kapatıldı.

• Bu örtüler 7 gün kullanılabilir özellikte olup, ıslanmadıkça değiştirilmesine gerek duyulmamaktadır.

YÖNTEM

• Her iki grupta da;– “Santral venöz kateter takma-çıkarma ve bakım

rehberi " ne uygun olarak santral venöz kateter bakımı yapıldı.

– Kateter takılırken aseptik tekniğe uyuldu.– Takıldıktan sonra hastanın günlük vücut bakımı

yapılırken pedlerin ıslanmamasına özen gösterildi.– Günlük izlem formu ile santral venöz kateter

infeksiyonu açısından hastaların takipleri yapıldı.

YÖNTEM

• Kateter giriş yeri günlük olarak gözlemledi.

• Kateter çekilmeden önce kan kültürü,

çekildiğinde kateter ucu ve bir periferik kan

kültürü alındı ve laboratuvara gönderilerek

üreme durumu değerlendirildi.

Tanımlama Kateter ucu Santral Kateter

hemokültürPeriferik hemokültür

Sonuç

Üreme yok Üreme yok ya da periferik hemokültür ile etken

Üreme yok ya da santral hemokültür ile etken

Steril kateter

Üreme var (<15 cfu)

Üreme yok ya da kateter ucundan farklı üreme

Üreme yok Kontaminasyon

Üreme var (≥ 15 cfu)

Kateter ucunda üreyen etkenden farklı

Kateter ucunda üreyen etkenden farklı

Kolonizasyon

Üreme var Üreme varKateter ucu ile aynı etken 102-3 cfu/mL

Üreme yok Kateter ilişkili kan dolaşımı infeksiyonu

Kateter giris yerinde inflamasyon bulguları ile birlikte kateter ucunun semikantitatif kültüründe 15 cfu etken üremesi durumunda lokal kateter infeksiyonu (LK)

BULGULAR

100 hasta

50 standart bakım 50 klorheksidin grubu

Randomize

-Hastaların % 53’ü 1 ay-1 yaş arasında,- % 60’ı erkek, - % 32’ si solunum sistemi hastalığı,- % 56’ sı ek hastalığı olduğu bulundu.

BULGULAR

Santral Venöz Kateter Kolonizasyonu

4 (%8) standart grup 1 (%2) klorheksidin grubu

(p>0, 05)

BULGULAR

Lokal kateter infeksiyonu

5 (%10) standart grup 4 (%8) klorheksidin grubu

(p>0, 05)

BULGULAR

Kateter ilişkili kan dolaşımı infeksiyonu

5 (%10) standart grup 1 (%2) klorheksidin grubu

(p>0, 05)

BULGULAR

Kateter kapama ürünü

Yoğun bakımda kalma süresiMekanik ventilasyonda kalma süresiKateterin kalış süresi

(p>0, 05)

SONUÇ VE ÖNERİLER

• Çocuk yoğun bakım ünitelerinde kateter bakımında % 2’lik klorheksidinli jel ile kaplı steril şeffaf örtü kullanılması, kateterle ilişkili kan dolaşım enfeksiyonlarını ve kolonizasyonu azaltmıştır.

• Bu sonuç her ne kadar istatistiksel olarak anlamlı olmasa da klinik açıdan oldukça önemlidir.

• Çocuk yoğun bakım ünitelerinde kateter bakımında % 2’lik klorheksidinli jel ile kaplı steril şeffaf örtü kullanılması önerilmektedir.

TEŞEKKÜRLER