๑ www.enlightened-jurists.com

ขอเสนอ เพอการรณรงคแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๑๒

โดยตระหนกวามนษย ไมวาจะชาตก าเนดใด ด ารงต าแหนงสถานะใด ยอมมศกดศรความเปนมนษย

มเสรภาพ มความเสมอภาคเทาเทยมกน มเหตผล มความสามารถอดทนอดกลนตอความคดเหนทแตกตาง และในสงคมประชาธปไตย เสรภาพในการแสดงความคดเหนเปนเสรภาพทจะขาดเสยมได หากจะมการจ ากดเสรภาพดงกลาว รฐตองกระท าเทาทจ าเปน และจะจ ากดจนถงขนาดกระทบตอสารตถะแหงเสรภาพนนมได

กฎหมายเกยวกบความผดฐานหมนประมาท ดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค มความไมเหมาะสมทงในแงของโครงสรางของบทบญญต อตราโทษ และการบงคบใช ประกอบกบกฎหมายดงกลาวไมมการยกเวนความผดในกรณทบคคลตชม แสดงความคดเหน หรอแสดงขอความใดโดยสจรตเพอรกษาไวซงรฐธรรมนญและการปกครองในระบอบประชาธปไตย อกทงในปจจบนปรากฏชดวากฎหมายดงกลาวเปดชองใหบคคลน าไปใชเปนเครองมอทางการเมอง หรอน าไปใชโดยไมสจรตและไมสอดคลองกบเจตนารมณของกฎหมาย

เพอรกษาไวซงเสรภาพในการแสดงความคดเหนตามความมงหมายของรฐธรรมนญ คณะนตราษฎรจงเหนควรเสนอแกไขเพมเตมกฎหมายเกยวกบความผดฐานหมนประมาท ดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค ดงน

ประเดนท ๑ การด ารงอยของมาตรา ๑๑๒

ขอเสนอ

ยกเลกบทบญญตมาตรา ๑๑๒ แหงประมวลกฎหมายอาญา

๒ www.enlightened-jurists.com

เหตผล ๑. มาตรา ๑๑๒ แหงประมวลกฎหมายอาญาทใชบงคบอยในปจจบนไดรบการบญญตขนโดยค าสง

ของคณะปฏรปการปกครองแผนดน ฉบบท ๔๑ ลงวนท ๒๑ ตลาคม ๒๕๑๙ ซงเปน “กฎหมาย” ของคณะรฐประหาร บทบญญตในมาตรานจงขาดความชอบธรรมทางประชาธปไตย

๒. ขอเสนอของคณะนตราษฎรเปนการเปลยนแปลงโครงสรางของบทบญญตตาง ๆ ในประมวลกฎหมายอาญาทเกยวของกบความผดฐานหมนประมาทพระมหากษตรย จงจ าเปนตองยกเลกบทบญญตมาตรา ๑๑๒ ในลกษณะ ๑ ความผดเกยวกบความมนคงแหงราชอาณาจกร เพอน าไปบญญตขนใหมเปนลกษณะ... ความผดเกยวกบเกยรตยศและชอเสยงของพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค

ประเดนท ๒ ต าแหนงแหงทของบทบญญตวาดวยความผดเกยวกบเกยรตยศและชอเสยงของ

พระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค ขอเสนอ

๑. เพมเตมลกษณะ... ความผดเกยวกบพระเกยรตของพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และเกยรตยศของผส าเรจราชการแทนพระองค ไวในประมวลกฎหมายอาญา

๒. น าบทบญญตเกยวกบความผดฐานหมนประมาท ดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองคไปบญญตไวในลกษณะ...

๓. แยกความผดในลกษณะ... เปน ๔ ฐานความผด คอ ความผดฐานหมนประมาทพระมหากษตรย ความผดฐานดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย ความผดฐานหมนประมาทพระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค ความผดฐานดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระราชน รชทายาท และผส าเรจ

ราชการแทนพระองค เหตผล

โดยสภาพของความผด ความผดฐานหมนประมาท ดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค ในระบอบประชาธปไตยอนม

๓ www.enlightened-jurists.com

พระมหากษตรยทรงเปนประมขภายใตรฐธรรมนญ ไมมสภาพรายแรงถงขนาดกระทบกระเทอนตอการด ารงอยของบรณภาพและความมนคงแหงราชอาณาจกร

ประเดนท ๓ ต าแหนงทไดรบการคมครอง

ขอเสนอ

แบงแยกการคมครองส าหรบต าแหนงพระมหากษตรยออกจากการคมครองส าหรบต าแหนง พระราชน รชทายาท หรอผส าเรจราชการแทนพระองค ดงน

มาตรา ... “ผใดหมนประมาทพระมหากษตรย ตองระวางโทษ ... ถาความผดฐานหมนประมาทตามวรรคหนงไดกระท าโดยการโฆษณา ผกระท าตองระวางโทษ…” มาตรา ... “ผใดดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย ตองระวางโทษ ...” มาตรา ... “ผใดหมนประมาทพระราชน รชทายาท หรอผส าเรจราชการแทนพระองค ตองระวาง

โทษ ... ถาความผดฐานหมนประมาทตามวรรคหนงไดกระท าโดยการโฆษณา ผกระท าตองระวางโทษ…” มาตรา ... “ผใด ดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระราชน รชทายาท หรอผส าเรจราชการ

แทนพระองค ตองระวางโทษ ...” เหตผล

เพอใหสอดคลองกบการแบงแยกการคมครองระหวางต าแหนงพระมหากษตรยกบต าแหนง พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค ในความผดฐานอนๆ กลาวคอ

ความผดฐานปลงพระชนมพระมหากษตรย (มาตรา ๑๐๗) ความผดฐานกระท าการประทษรายพระมหากษตรย (มาตรา ๑๐๘) ความผดฐานปลงพระชนมพระราชน รชทายาท และความผดฐานฆาผส าเรจราชการ

แทนพระองค (มาตรา ๑๐๙) ความผดฐานกระท าการประทษรายพระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทน

พระองค (มาตรา ๑๑๐)

๔ www.enlightened-jurists.com

ประเดนท ๔ อตราโทษ

ขอเสนอ

๑. ไมมอตราโทษขนต า ๒. ลดอตราโทษขนสงใหเปนจ าคกไมเกนสองป ส าหรบความผดฐานหมนประมาทพระมหากษตรย

และก าหนดโทษปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ ถาความผดดงกลาวไดกระท าโดยการโฆษณาใหระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนสแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

๓. ลดอตราโทษขนสงใหเปนจ าคกไมเกนหนงป ส าหรบความผดฐานดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย และก าหนดโทษปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

๔. ลดอตราโทษขนสงใหเปนจ าคกไมเกนหนงป ส าหรบความผดฐานหมนประมาทพระราชน รชทายาท หรอผส าเรจราชการแทนพระองค และก าหนดโทษปรบไมเกนสามหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ ถาความผดดงกลาวไดกระท าโดยการโฆษณา ใหระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสามแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

๕. ลดอตราโทษขนสงใหเปนจ าคกไมเกนหกเดอน ส าหรบความผดฐานดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระราชน รชทายาท หรอผส าเรจราชการแทนพระองค และก าหนดโทษปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ เหตผล

๑. ในระบอบสมบรณาญาสทธราชย ไมมการก าหนดอตราโทษขนต าในความผดฐานหมนประมาทพระมหากษตรย ดงนน ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขภายใตรฐธรรมนญ จงยงไมควรมการก าหนดอตราโทษขนต าในความผดฐานดงกลาว

๒. เปดโอกาสใหศาลไดใชดลพนจในการก าหนดโทษจ าคกนอยเพยงใดกไดตามควรแกกรณ และในกรณทศาลเหนวาการกระท านนเปนความผด แตไมควรลงโทษถงขนจ าคก ศาลอาจใชดลพนจใหลงโทษปรบแตเพยงอยางเดยวกได

๓. เปนการคมครองบคคลในต าแหนงพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค ใหสมแกสถานะแหงต าแหนง จงก าหนดใหมอตราโทษขนสงทสงกวาความผดฐานหมนประมาทหรอดหมนบคคลธรรมดา แลวแตกรณ และเพอใหเกดความสมดลระหวางความรายแรงของการกระท าอนเปนความผดกบโทษทผกระท าความผดนนควรไดรบ อนเปนไปตามหลกความพอสมควรแกเหตซงไดรบการรบรองตามรฐธรรมนญ จงก าหนดใหมอตราโทษขนสงลดลงจากเดม

๕ www.enlightened-jurists.com

๔. โดยเหตทพระมหากษตรยทรงด ารงต าแหนงประมขของรฐ ซงมสถานะแตกตางจากพระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค จงก าหนดอตราโทษใหแตกตางกน

๕. โดยเหตทลกษณะของการกระท าความผดและความเสยหายทเกดจากการกระท าความผดฐานหมนประมาท แตกตางจากลกษณะของการกระท าความผดและความเสยหายทเกดจากการกระท าความผดฐานดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดราย จงสมควรแยกการกระท าความผดทงสองลกษณะออกจากกนและก าหนดอตราโทษใหแตกตางกน

ประเดนท ๕ เหตยกเวนความผด

ขอเสนอ

เพมเตมเหตยกเวนความผด ดงน มาตรา ... “ผใด ตชม แสดงความคดเหน หรอแสดงขอความใดโดยสจรต เพอรกษาไวซงการ

ปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขภายใตรฐธรรมนญ เพอธ ารงไวซงรฐธรรมนญ เพอประโยชนทางวชาการ หรอเพอประโยชนสาธารณะ ผนนไมมความผดฐานหมนประมาทพระมหากษตรย หรอหมนประมาทพระราชน รชทายาท หรอผส าเรจราชการแทนพระองค” เหตผล

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๔๕ รบรองเสรภาพในการแสดงความคดเหน และมาตรา ๕๐ รบรองเสรภาพในทางวชาการ ดงนน การแสดงความคดเหนโดยสจรตเพอการดงกลาว จงไมสมควรเปนความผดทางอาญา

ประเดนท ๖ เหตยกเวนโทษ

ขอเสนอ

เพมเตมเหตยกเวนโทษ ดงน

๖ www.enlightened-jurists.com

มาตรา ... “ในกรณความผดฐานหมนประมาทตามลกษณะ... ถาผถกกลาวหาวากระท าความผดพสจนไดวาขอความนนเปนความจรง ผนนไมตองรบโทษ

ถาขอทกลาวหาวาเปนความผดนนเปนเรองความเปนอยสวนพระองคหรอความเปนอยสวนตวแลวแตกรณ และการพสจนนนไมเปนประโยชนแกประชาชน หามมใหพสจน” เหตผล

แมการกระท านนเปนความผด แตหากการกระท านนเปนการแสดงขอความทเปนจรง และเปนประโยชนแกประชาชน กสมควรไดรบการยกเวนโทษ

ประเดนท ๗ ผมอ านาจกลาวโทษ

ขอเสนอ

๑. หามบคคลทวไปกลาวโทษวามการกระท าความผดเกยวกบพระเกยรตของพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และเกยรตยศของผส าเรจราชการแทนพระองค

๒. ใหส านกราชเลขาธการเปนผ กลาวโทษวามการกระท าความผดเกยวกบพระเกยรตของพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และเกยรตยศของผส าเรจราชการแทนพระองค เหตผล

๑. เพอมใหบคคลทวไปน าบทบญญตดงกลาวมาใชเปนเครองมอทางการเมองหรอน าไปใชโดยไมสจรต

๒. โดยเหตทส านกราชเลขาธการเปนหนวยงานของรฐ มอ านาจหนาทเกยวกบการเลขานการในพระองคพระมหากษตรยตามมาตรา ๔๖ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ.๒๕๔๕ และมสถานะเปนกรม อยภายใตการบงคบบญชาของนายกรฐมนตร ตามมาตรา ๔๖ วรรคสองแหงพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ.๒๕๔๕ มกองนตการท าหนาทด าเนนการเกยวกบกฎหมายทเกยวของกบสถาบนพระมหากษตรยและงานสวนพระองคและด าเนนการเกยวกบกฎหมายและระเบยบในความรบผดชอบของส านกราชเลขาธการ จงสมควรใหส านกราชเลขาธการท าหนาทปกปองพระเกยรตของพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และเกยรตยศของผส าเรจราชการแทนพระองค

๗ www.enlightened-jurists.com

หมายเหต ขอเสนอนนอกจากจะเปนขอเสนอเพอการปฏรปประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๑๒ แลว คณะนตราษฎรยงมงหวงใหเปนมาตรฐานในการปฏรปกฎเกณฑเกยวกบความผดฐานหมนประมาทและ ดหมนกรณอน ๆ ในประมวลกฎหมายอาญา ไดแก ความผดฐานหมนประมาท ดหมนหรอแสดงความอาฆาตมาดรายประมข หรอผแทนรฐตางประเทศ (มาตรา ๑๓๓ และมาตรา ๑๓๔) ความผดฐานดหมน เจาพนกงาน (มาตรา ๑๓๖) ความผดฐานดหมนศาลหรอผพพากษา (มาตรา ๑๙๘) และความผดฐาน หมนประมาทบคคลธรรมดา (มาตรา ๓๒๖ และมาตรา ๓๒๘) ใหเปนระบบและสอดคลองกบขอเสนอนในโอกาสตอไปดวย

คณะนตราษฎร : นตศาสตรเพอราษฎร ทาพระจนทร, ๒๖ ธนวาคม ๒๕๕๔.