Upload
rijksdienst-voor-ondernemend-nederland-duurzame-gebouwen
View
159
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Presentatie van Lex Bosselaar tijdens bijeenkomst Universiteiten op Dag van de Duurzaamheid in het kader van GET
Citation preview
10 oktober 2013
Duurzame energie voor bedrijven
Workshop duurzame-energie-opwekking.
Lex Bosselaar
2
Bedrijven/ industrie• Verminderen gevoeligheid voor de energieprijs
• Imago bij de klant en aandeelhouder (marketing)
• C2C: waarde toekennen aan “afval”/ reststromen
Overheid• Onafhankelijkheid van fossiele bronnen• EU doelstelling voor duurzame energie
(14% in 2020 voor Nederland, in 2012 pas 4,4%)
Waarom duurzame energie?
3
Proces en ondersteuning AgentschapNL
Bedrijfs-
situatie
DE technieken
Kansrijke DE opties
Detail onderzoek
Realisatie
Vis
ie
-SDE-EIA-Procesondersteuning
-Factsheets per techniek -Website
-Quickscan MJA-resultaten
4
Wat is duurzame energieDuurzame energie is energie opgewekt uit hernieuwbare
bronnenZie: Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie (update 2010)
Voorbeelden:• Wind, zon, waterkracht, biomassa, geothermie
Wat is geen hernieuwbare bron?• Restwarmte, energiebesparing, WKK(Dit draagt wel bij aan CO2-reductie en besparingsdoelstelling)
5
Duurzame Energieproductie
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012**
He
rnie
uw
ba
re E
ne
rgie
(T
J)
Transport
Biogas
Bio-overig
Houtkachels
Bij- en meestook
AVI's
Lucht
Bodemenergie
Geothermie
Zonnewarmte
Zonnestroom
Wind
Waterkracht
6
Toelichting op de factsheets
Factsheet Warmte Koude Opslag
Factsheet Wind Op Land
Factsheet Zonneboiler
Factsheet Zonnestroom
Factsheet Bio vergisting
Factsheet Bio verbranding
Factsheet Bio vergassing
Factsheet Geothermie
• Wat wekt het op (warmte, koude, elektriciteit)?
• Voor welke sectoren interessant?
• Waarom doen?
• Wanneer doen?
• Vergroot slaagkans met …
• Faalfactoren
• Kerngetallen
• Relevante zaken
• Stappenplan voor uitvoering
• Vooruitblik
• Meer informatie
• Praktijkvoorbeelden
7
Wind op land• Voor elektriciteit• Ca.1300 €/kW• Tvt: 6 jaar• SDE+ en EIA mogelijk• Risicozonering beperkt plaatsing op
eigen terrein• Vergunning is complex• Goed zichtbaarVoorbeelden• Havens Amsterdam, Rotterdam• Fuji
8
Zonnestroom• Voor elektriciteit• €1500,- per kW• Tvt: 10 tot 20 jaar • SDE+ en EIA mogelijk• Dakvlak nodig• Vergunning is makkelijk• Goed zichtbaarVoorbeelden• Waterschap Veld en Vecht• Tromp medical engineering• Parkeergarage High tech campus• Ecopark Waalwijk
9
Geothermie• Voor warmte (tot max 150 °C)• €1900,- per kW • Minimaal 5 MW• Tvt: ca. 6 jaar • SDE+ en EIA mogelijk• Afhankelijk van locatie
Voorbeelden• Kassen (A+G v.d Bosch)• Den Haag aardwarmte• Veel projecten in voorbereiding
10
Biomassaverbranding• Voor elektriciteit en of warmte• Bioketel €290,- per kW meerinvestering• Tvt: ca. 5 jaar • Bio-wkk €1200,- per kWth
• Tvt: ca. 3 jaar• SDE+ en EIA mogelijk• Vergt extra ruimte• Prijs biomassa is onzeker• Voorbeelden• DE in Joure• Houtindustrie Schijndel (WKK)
11
Biomassavergisting• Voor elektriciteit en of warmte• Vergisting €600,- per kW input• Tvt: ca. 7 jaar • WKK vergister €900,- per kW input• Tvt: ca. 3 jaar• SDE+ en EIA mogelijk• Vergt extra ruimte• Vooral bij verwerking eigen afvalstromen• Voorbeelden• Bavaria• Lamb Weston Meijer
12
Biovergassing• Voor elektriciteit en of warmte• Vergassing van reststromen• Nieuwe technologie• Ca. €700,- per kW voor syngas• Ca. €1000,- per kW voor WKK• SDE+ en EIA mogelijk• Vergt extra ruimte• Voorbeelden• KLM, vergassing reststromen• Eska graphics• Heveskes Delfzijl
13
Warmte-koude-opslag• Voor koeling of lage temp. warmte• Ca. €180,- per kW koeling• Tvt 3 tot 5 jaar• Alleen EIA mogelijk
• Voorbeelden• Wavin Hardenberg• Océ Venlo• DPI Helmond
14
Zonneboilers• Voor warmte tot 90 °C• €600,- per kW thermisch• Tvt ca. 8 jaar• Maximaal 50% dekkingsgraad• EIA en SDE+mogelijk
• Voorbeelden• Perfetti, Breda• Wasserij Lavans in Helmond• Buitenlandse projecten (Heineken)
15
Toelichting op de Quickscan
Drie vragenronden:
1: algemeen over het energiegebruik- Tussenresultaat (temperatuur / schaalgrootte)
2: Bedrijfsstrategie en visie3: Verdiepingsvragen
- Eindresultaat: rangschikking van technieken, TvT, besparingen.
Daarna mogelijkheid om te optimaliseren
16
Resultaat Quickscan
Technieken Investeringen Terugverdientijd Risico Duurin DE Incl. subsidie Excl. subsidie project[k€] [jr] [jr]
Biomassa WKK (verbranden) 0 Niet bepaald Niet bepaald laag gemiddeldBiomassa ketel (verbranden) 6.030 9 Niet terugverdiend laag gemiddeldBiomassa vergisten (ketel) 11.316 13 Niet terugverdiend middel gemiddeldBiomassa vergisten (WKK) 24.628 2 6 middel gemiddeldGeothermie 0 Niet bepaald Niet bepaald hoog langWindenergie op land (midsize) 38.571 4 6 middel langWindenergie op land (groot) 28.636 3 4 middel langWKO 0 Niet bepaald Niet bepaald laag gemiddeldZonnestroom (PV) 75.441 6 11 laag kortZonnewarmte (boiler) 0 Niet bepaald Niet bepaald laag kort
17
SDE 2013• Budget 3 Miljard €• Aanvragen 3.200 M€ tot 19 sept• Volgend jaar zie tariefvoorstel ECN• Subsidie per categorie• www.agentschapnl.nl/sde
18
Ondersteuning Agentschap NL• Informatie en tools (Quickscan en factsheets)• EIA (ca. 10% v.d. investering)• SDE+-regeling• Green Deals• Onderzoek in het topsectoren beleid• Info bij de realisatie van projecten (DEN-programma)
19
Vragen?Meer informatie:www.agentschapnl.nl/onderwerp/duurzame-energie-0 www.agentschapnl.nl/sdewww.agentschapnl.nl/eiawww.agentschapnl.nl/MJA Contact: Lex Bosselaar, [email protected] 088-6022495
Alfred van Kessel [email protected] 088-6027887Stefan Schuurmans [email protected] 27121