Co che dieu hoa hoat dong gen

C¥ CHÕ §IÒU HOµ HO¹T §éng cña gen

C¬ chÕ ®iÒu hoµ Sinh tæng hîp pr«tªin

§HTH Pr«tit trong tÕ bµo sèng lµ qu¸ tr×nh cho phÐp tæng hîp nªnlo¹i pr«tit mµ c¬ thÓ cÇn vµ k×m h¶m viÖc tæng hîp nã, khi nhu cÇu ®· ®îc tho¶ m·n


F. Jacob vµ J Monod (1961): Gi¶ thuyÕt ®iÒu hoµ tæng hîp pr«tit ë møc sao m·

I. C¬ chÕ ®iÒu hoµ phiªn m· ë Procaryote

1.1 M« h×nh Operon vÒ ®iÒu hoµ ho¹t ®éng gen ë pr«karyote




• ADN trong mçi tÕ bµo ë Pr«karyote ®ñ bé gen cña c¬ thÓ:

+ Gen c u trócấ (Z, Y, A) mçi gen chuyªn biÖt cho tr×nh tù axit amin cña mét lo¹i enzim

+ Gen khëi ®éng (P:promoter) làm nhi m vô kh i ng gen c u ệ ở độ ấtróc.

+ Gen ChØ huy (O: Operator) T¬ng t¸c víi chÊt øc chÕ.

+ Gen i u hoàđ ề (gen øc chÕ) (R: regulator hay I: Inhibitor) kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña çc gen cÊu tróc

* Tu nhu c u t ng giai o n mà 1 lo¹i pr«tªin nào ã ®îc ỳ ầ ở ừ đ ạ đtæng hîp.



ADN

Gen I Gen I Nhãm gen cÊu trócNhãm gen cÊu tróc

ZZ YY AA

operonoperon

Çc phÇn töÇc phÇn tö

øc chÕøc chÕ

mARN

Gen P Gen O

I. C¬ chÕ ®iÒu hoµ phiªn m· ë Procaryote 1.1 §iÒu hoµ ©m tÝnh

ChÊt øc chÕ g¾n víi ®iÓm chØ huy ng¨n c¶nqu¸ tr×nh phiªn m· cña Operon


ADN

Gen (R)Gen (R)Gen P Gen OGen P Gen O Nhãm gen c u trócấNhãm gen c u trócấ

ZZ YY AA

OPERÔNOPERÔN

Çc phÇn töÇc phÇn tö

øc chÕøc chÕ

mARNSự tổng hợp bị dừng lại

++Çc ph n t c m ngầ ử ả ứ

1.1 §iÒu hoµ ©m tÝnh


M« h×nh c¶m øng ®iÒu hoµ ©m tÝnh (m« h×nh cña Jacob vµ Monod)

Sù c¶m øng gen:* Kh«ng cã lacto, chÊt øc chÕ b¸m vµo gen chØ huy,g©y ®×nh chØ phiªn m·.•Cã lacto, nã ho¹t ®éng nh mét chÊt c¶m øng operon gen cÊu tróc ®îcphiªn m· çc enzym ®îctæng hîp ®Ó hÊp thu vµph©n gi¶i lacto.

I. C¬ chÕ ®iÒu hoµ phiªn m· ë Procaryote 1.1 §iÒu hoµ ©m tÝnh


II. Mét sè çc c¬ chÕ ®iÒu hoµ kh c:





Science

Co che dieu hoa hoat dong gen