Upload
smartiesnl
View
466
Download
7
Embed Size (px)
Citation preview
v a k m a g a z i n e v o o r d o m o t i c a & s l i m w o n e n
Nummer 1/ 2014Prijs: 12,95
Winnaar Smart Homes Awardadviesbureau DWA
ReportageCES Nederland
BeursverslagenCES, Las VegasISE, Amsterdam
OnderzoekenLeefbaarheid in de KempenSTOPandGO
Winnaar Smart Homes Awardadviesbureau DWA
ReportageCES Nederland
BeursverslagenCES, Las VegasISE, Amsterdam
OnderzoekenLeefbaarheid in de KempenSTOPandGO
25 t/m 27 maart 2014Jaarbeurs Utrecht
25 t/mJaarbeurs Utrecht
Ht kennisplatform voor mensgerichte zorginnovatie
eHealthDomoticaEPD/ECD
#zict14
Sponsoren:
Vraag uw gratis toegangsbadge
aan
via www.zorg-en-ict.nl/toegang
Hoofdmediapartner:
Smart HomeS magazine - maart 2014 3
nUmmer 4 - maart 2014
smart homes magazine inhoud
26
10
30
14
32
Winnaar Smart HomeS aWard: advieSbureau dWa 10
beurSverSlag CeS 2014 14
onderzoekSprojeCt kempen life 24
partnerbezoek CeS nederland 26
onderzoekSprojeCt Stopandgo 30
beurSverSlag iSe 2014 32
literatuurlijSt over keurmerken,
normen en CertifiCaten 38
en verder:
nieuWS 6
nieuWe partner luminaid 8
beurSnieuWS zorg&iCt 12
reportage 40
veranderende zorgmarkt 44
Cedia nieuWS 46
4 Smart HomeS magazine - maart 2014
Strijp S
Strijp S is een voormalig bedrijventerrein van circa 27
ha in het Eindhovense stadsdeel Strijp dat heeft toebe-
hoord aan de N.V. Philips. Waar Philips ooit geschiedenis
schreef met nieuwe uitvindingen, worden nu de oude
panden gerenoveerd aan de eisen van deze tijd. De
ontwikkelingen in het gebied gaan snel. De laatste
jaren zijn er zon 500 bedrijven gevestigd.
Voor Smart Homes een perfecte plek met creatieve
broedplaatsen in een heerlijk energie gevende om-
gevingen.
nieuwe adresgegevens
Smart Homes
torenallee 20
5617 BC eindhoven
t: +31(0)88 3100 400
W: www.smart-homes.nl
twitter @SmartHomesnL
smart homes magazine
Smart HomES oP NiEuWE locatiEEiND jaNuari HEEft Smart HomES Haar locatiE gEVoNDEN aaN
DE torENallEE oP StrijP S iN EiNDHoVEN. StrijP-S iS HEt Voor-
malig PHiliPStErrEiN Dat WorDt omgEVormD tot EEN uNiEk
StEDElijk gEbiED iN EiNDHoVEN. EEN iNSPirErENDE EN boEiENDE
omgEViNg mEt ENtHouSiaStE orgaNiSatiES EN oNDErNEmErS.
NUMMER 4 -MaaRt 2014
smart homes magazine redactioneelv a k m a g a z i n e v o o r d o m o t i c a & s l i m w o n e n
Nummer 1/ 2014Prijs: 12,95
Winnaar Smart Homes Awardadviesbureau DWA
ReportageCES Nederland
BeursverslagenCES, Las VegasISE, Amsterdam
OnderzoekenKempen LifeSTOPandGO
Winnaar Smart Homes Awardadviesbureau DWA
ReportageCES Nederland
BeursverslagenCES, Las VegasISE, Amsterdam
OnderzoekenKempen LifeSTOPandGO
Nee, Smart Homes waagt zich niet aan voor-
spellingen op het terrein van de koersen van
aandelen Wel bezocht de redactie diverse in-
ternationale beurzen. Je zou er zelf haast beurs
van worden.
Maar, valt het u ook op dat er diverse activiteiten
in alle hevigheid losbarsten? Zou de economie
dan aantrekken? Herstelt de bouwsector zich?
Gaat het dan eindelijk weer bergopwaarts?
Wij van Smart Homes denken dat de reuring
voornamelijk komt door de sterke veranderin-
gen die zich voltrekken met betrekking tot de
zorg. De gevolgen van de maatregelen en re-
gelgeving zijn moeilijk te overzien. Het is voor
velen, zij die er afhankelijk van zijn en zij die in de zorgsector werken, een
ongewisse tijd. Wat kan (nog) wel, en wat kan niet (meer). Komt hierdoor de
domoticamarkt onder druk te staan? Of welke consequenties hebben deze
wijzigingen tot gevolg? Kortom, je kunt wel stellen dat het een dynamische
tijd is.
Enige dynamiek was ons ook niet vreemd. Na de succesvolle De Beurs Dom-
otica & Slim Wonen van eind november vorig jaar, zijn we verhuisd. Sinds 1
februari zijn we gevestigd aan de Torenallee op Strijp S in Eindhoven. Een
gebied waar Philips ooit geschiedenis schreef met nieuwe uitvindingen, wor-
den nu oude panden gerenoveerd aan de eisen van deze tijd. Een inspireren-
de en boeiende omgeving met enthousiaste organisaties en ondernemers.
Inmiddels hebben we ons al snel weten te nestelen en deinen mee in die
dynamiek van de nieuwe omgeving.
En natuurlijk ook dynamiek voor het magazine. Naast de gedrukte versies
ook voortaan digitale edities. Om u als lezer op een nog meer actuele en
moderne manier van informatie te voorzien.
Veel leesplezier in deze eerste uitgave van 2014!
Lonneke Lepelaars en theo Wubbolts
Smart Homes Magazine
ISSN: 2211-8659
zesde jaargang, nummer 1
Smart Homes Magazine is het vakmagazine voorDomotica & Slim Wonen.
UitgeverStichting Smart HomesNationaal Kenniscentrum Domotica & Slim WonenTorenallee 205617 BC EindhovenT: +31(0)88 3100 400I: [email protected]: www.smart-homes.nlTwitter @SmartHomesNL
Verschijningsfrequentie 4x per jaar
HoofdredacteurTheo Wubboltstelefoon +31(0)6-2244 [email protected]
RedactieRosanne van Kerkhoven, Lonneke Lepelaars, Henk Herman Nap, Barbara van Rest, Wil Rijnen, Yvonne van der Ven, Nico de Vries,
LeveringsvoorwaardenOvereenkomstig regelen advertentiewezen
VormgevingHarry Gijsbers BNO, Hilversum
Foto coverNee, geen zonnedak, maar een mobiele zonnecollec-tor. Voor de grap gemonteerd op een elektrische auto en gefotografeerd op het beursterrein van de CES. De lamellen zijn inklapbaar tijdens storm en bij zonneschijn draaien ze mee voor een optimaal rendement. En bovendien mee te nemen bij verhuizing!
Copyright 2014Het auteursrecht op de redactionele inhoud van dit vakmagazine wordt voorbehouden.Vermenigvuldiging en/of openbaarmaking van het blad of gedeelten daarvan op welke wijze dan ook zonder schriftelijke toestemming van de directie is verboden. Alhoewel de inhoud van dit vakmagazine met uiterste zorgvuldigheid wordt samengesteld, is de directie niet aansprakelijk voor eventuele (zet)fouten en/of schade die daarvan direct of indirect het gevolg zou kunnen zijn.
SMaRt HoMES MagaziNE - maart 2014 5
BEuRSBERICHTEN
6 Smart HomeS magazine - maart 2014
smart homes magazine nieUWs
Met de nieuwe serie System pro E comfort MIS-
TRAL65 introduceert ABB verdelers voor industri-
ele-, commercile- en woonomgevingen. Naast
een esthetisch fraai design onderscheidt de serie
zich door comfort en flexibiliteit tijdens het in-
stalleren en tal van nieuwe features. De System
pro E comfort MISTRAL65 serie sluit naadloos
aan op een grote variteit aan ABB-producten,
zoals installatieautomaten, aardlekschakelaars,
schakelaars, overspanningsbeveiligingen, e.d.
esthetisch en flexibel
De nieuwe serie verdeelsystemen is vervaardigd
van een halogeenvrije (GWT650), recyclebare
thermoplast en wordt geleverd in IP65-uitvoe-
ring. Door het zeer brede leveringsprogramma
is er voor nagenoeg iedere toepassing een pas-
sende uitvoering leverbaar. Opvallend desig-
nelement is de transparante, petrolkleurige deur
die fraai contrasteert met de grijze behuizing
(RAL7035). Naast transparant zijn de deuren ook
leverbaar in ingetogen, ondoorzichtige uitvoe-
ring in de kleur van de behuizing. Door de grote
openingshoek van 180 is de binnenzijde altijd
goed bereikbaar en kunnen componenten een-
voudig worden genstalleerd of vervangen. Door
het volledig symmetrische ontwerp kan de deur
links- of rechts openend worden gemonteerd.
De deuren zijn voorzien van een ergonomische
handgreep met snelsluiting. Voor nog meer
ABB IP65 VERDELERS
aanwezig zodat kabels snel en eenvoudig met ty-
raps aan de behuizing kunnen worden vastgezet.
Het frame zelf heeft twee DIN-railposities, zodat
zowel standaard als niet-standaard apparaten
van verschillende dieptes uitgelijnd genstalleerd
kunnen worden. Bij de uitvoeringen met meer-
voudige rijen kan aan de boven- of onderzijde
meer ruimte worden gecreerd door de afstand
tussen de DIN-rails te verkleinen van 150 naar
125 mm.
Aan de zijkant van de verdelers zijn uitsparingen
aangebracht voor in- en uitgaande bekabeling;
ideaal in het geval meerdere verdelers naast el-
kaar worden gemonteerd. Deze in- en uitgangen
voor kabels zijn uiteraard ook aan de boven- of
onderzijde mogelijk. Aan de binnenzijde kunnen
ook boven en onder diverse snap-on klemblok-
ken worden genstalleerd, deze klemmenblokken
zijn beschikbaar in een steek- of schroefbare
uitvoering.
gemakkelijk te combineren
De nieuwe serie is probleemloos te combineren
met een uitgebreid aanbod aan ABB-accessoires,
waaronder blinde inzetstukken en frontelemen-
ten waarin onder meer besturingsknoppen en
indicatieverlichting kunnen worden verwerkt.
Voor meer informatie www.abb.nl
De nieuwe serie system pro e comfort mistraL65
onderscheidt zich door een esthetisch design en
installatieflexibiliteit.
veiligheid kan optioneel voor een slot worden
gekozen.
ruim en comfortabel
Aan de binnenzijde biedt het nieuwe verdeelsys-
teem van ABB ruimte aan maximaal 72 modules.
In de 12- en 18-module uitvoeringen bestaat de
mogelijkheid tot het creren van n extra mo-
dule, door het verwijderen van de pre-cuts in de
afdekplaten. Met deze eenvoudige en compacte
oplossing biedt ABB de mogelijkheid om onvoor-
ziene uitbreidingen snel te kunnen realiseren.
Bij het openen van de deur valt direct de grote
interne ruimte op. Voor het vastzetten en gelei-
den van de kabels zijn kabelclips en -openingen
opvallend detail is de transparante, petrolkleurige
deur die een openingshoek van 180 graden heeft.
Smart HomeS magazine - maart 2014 7
Met intelligente sensoren zorgclinten bescher-
men tegen alle mogelijke risicos. Dat is het doel
van de samenwerkingsovereenkomst tussen
Dutch Domotics en Ascom op het gebied van
slimme sensortechnologie. De volledig privacy
vriendelijke sensoren (infrarood of radar) worden
gentegreerd in een draadloze infrastructuur,
om bijvoorbeeld vallen of dwalen vroegtijdig te
signaleren en betere en efficinte zorg te kun-
nen leveren. De technologie is ontwikkeld door
Dutch Domotics en TNO, Ascom wordt exclusief
distributeur van de oplossing.
De zorg van vandaag vraagt meer dan voor-
heen om intelligente oplossingen die de clint
veiligheid en rust bieden, de zorgverlener ontlast
en de zorgmanager efficintie oplevert, aldus
Co Hoonhoud, Algemeen Directeur van Ascom
Benelux. Omdat Ascom van oorsprong vooral
sterk is in personenalarmering en verpleegop-
roep, zochten wij een partner die beschikt over
de juiste technologien om ons portfolio aan te
vullen. Dutch Domotics is de enige leverancier die
slimme sensortechnologie levert die jarenlang
getest is en ook ondersteund wordt door Vilans.
Dit was voor ons een doorslaggevend argument
voor de samenwerking.
Dutch Domotics en TNO hebben jaren gewerkt
aan de totstandkoming van een innovatieve
zorgdomotica oplossing die aansluit op de be-
hoeften in de markt met een waarborg van de
privacy. De oplossing is gebaseerd op informa-
tie, ontstaan uit de bestaande leefcirkels van
bewoners, die vertaald wordt in een profiel. Op
basis van dit profiel worden slimme sensoren
ingeregeld die clinten beschermen tegen alle
mogelijke risicos. Volledig privacy vriendelijke
sensoren (zoals bijvoorbeeld infrarood of radar)
worden gentegreerd in een volledig draadloze
infrastructuur. Op deze manier wordt vallen
en dwalen vroegtijdig gesignaleerd en kan de
nachtzorg betere en efficintere zorg bieden. Uit
een recente pilot die samen met Ascom bij een
zorginstelling is uitgevoerd, is het aantal valse
alarmen gereduceerd van enkele tientallen per
nacht tot minder dan n vals alarm per maand.
We willen hiermee een nieuwe standaard in
de markt gaan neerzetten, legt Hoonhoud uit.
Irek Karkowski, CEO van Dutch Domotics geeft
aan: We zijn bijzonder verheugd met deze sa-
menwerking. Ascom heeft een sterke naam in
de zorg en met onze kennis en ervaring op het
gebied van slimme sensortechnologie, zien we
mooie kansen om gezamenlijk oplossingen te
bieden voor de veranderende zorg.
Voor meer informatie www.ascom.nl
Diverse lokale en landelijke organisaties
hebben op donderdag 6 maart jl. de in-
tentie naar elkaar uitgesproken om sa-
men te gaan werken om de technologie
die het mogelijk maakt langer thuis te
kunnen blijven wonen verder vorm te
geven. Ben Hammer (raad van bestuur
Hilverzorg): een mooie stap in de ont-
wikkeling van de (ouderen)zorg. Door
de inzet van technologische innovaties,
is het voor ouderen daadwerkelijk mo-
gelijk om langer zelfstandig te kunnen
blijven wonen.
De veranderingen in de (ouderen)zorg bie-
den kansen om nieuwe vormen van dienst-
verlening te ontwikkelen die aansluiten bij
de vragen van ouderen. Dienstverlening die
het mogelijk maakt cht langer thuis te wo-
nen. Dit vraagt onder meer investeringen in
het ontwikkelen van technologische toepas-
singen en domotica. In toenemende mate
wil HilverZorg, samen met andere organi-
saties, technologie inzetten om het langer
zelfstandig wonen mogelijk te maken.
Met het uitspreken van de intentie om hierin
samen te gaan werken committeren Hil-
verZorg, Versa Welzijn, Stichting MEE, Coo-
kingfox, ActiZ en Generatie Thuis zich om
innovaties die het mogelijk maken langer
thuis te kunnen blijven wonen verder vorm
te geven op basis van de themas Fit & Ge-
zond, Contact & Gezellig en Veilig. Een idee
dat besproken is en nu verder uitgedacht
wordt is de Reuring app. Via een app op een
smartpone of tablet kunnen ouderen door
een simpele handeling zien welke gezellige
activiteiten er die dag in de eigen wijk zijn.
De Reuring app brengt mensen bij elkaar.
Maar soms is de inzet van technologie niet
eens direct nodig. De bijeenkomst leverde
bijvoorbeeld ook het idee op om een meer-
persoonsfiets aan te schaffen en daarmee
met groepen ouderen fietstochten door de
wijk te maken. Daarnaast gaan de verschil-
lende partijen ouderen in Hilversum Noord
vragen wat er voor nodig is om zich veilig in
hun wijk te voelen. De 10 meest benoemde
punten zullen verder uitgewerkt worden.
De verschillende initiatieven komen voort
uit de DOEtank inspiratiebijeenkomst die
HilverZorg op 6 maart jl. in Lopes Dias or-
ganiseerde. De DOEtank is een landelijk
platform dat tot doel heeft langer thuis
wonen voor ouderen te stimuleren. Hilver-
Zorg diende vorig jaar een projectvoorstel
in bij de DOEtank. Als uitwerking daarvan
zijn diverse landelijke en lokale organisaties
aan de slag gegaan. De uitgesproken inten-
ties zullen de komende tijd verder worden
uitgewerkt, zodat er ook concrete stappen
in Hilversum Noord gezet zullen worden.
INNOVATIE IN TECHNOLOGIE MAAKT LANGER THUIS WONEN MOGELIjK
SLIMME SENSORTECHNOLOGIE VOOR ZORGMARKT
8 Smart HomeS magazine - maart 2014
Nieuwe ledeN partNercommuNity Smart HomeS Smart HomeS magaziNe
LUMINAID B.V.
Luminaid is een jonge dynamische onder-neming met jarenlange ervaring in ont-wikkeling van LED verlichting. Deze jonge firma is een initiatief van een Nederlandse Industrile Investeerders familie, welke het belang van duurzaamheid al tijden hoog in het vaandel heeft staan. Dit is gekenmerkt door middel van een belang als aandeelhou-der in een producent van LED verlichting uit het Verre Oosten. LUMINAID is geboren uit de noodzaak om een betrouwbare partner te zijn voor haar klanten en LED producten aan te bieden welke geproduceerd worden in het Verre Oosten. Door deze link als Nederlandse le-verancier van LED producten kan LUMINAID gezien worden als producent van deze LED
verlichting. Daarbij heeft LUMINAID de taak om specifieke verlichting te ontwikkelen vol-gens Europese normen en specificaties.
LUMINAID slaat een brug tussen lichtkwa-liteit, levensduur en energie-efficintie. Unieke product- en servicekwaliteit waarbij meedenken centraal staat, vormt daarbij het fundament van ons merk. LUMINAID ontwik-kelt LED lichtoplossingen in verschillende
toepassingsdomeinen waarbij we continu rekening houden met de individuele eisen en behoeften van onze klanten.Met ons Europees ontwikkel- en distribu-tiecentrum slaan we op efficinte wijze een brug tussen de productievoordelen van het verre oosten en de hedendaagse Europese kwaliteitsmaatstaven die gewaarborgd wor-den bij al onze producten.www.luminaid.eu
BUVA-DORMA: controle op toegangBUVA: rationele bouwprodukten
Bremen 52993 LJ BarendrechtT: 0180 697 500F: 0180 697 505E: [email protected]: www.buva.nl
D2Domotica, maatwerk in domoticavoor de professional en particulier
Rietveldenweg 47e5222 AP s-HertogenboschT: 073 711 4586W: www.d2domotica.nl
RTI, Novasonar, Abitana, Smart-e, Mozaex
Viertron BVZuideinde 22991 LK BarendrechtT: 0180 618 355
FF 0180 619 967E: [email protected]: www.viertron.nl
Rosbayerweg 411521 RW WormerveerPostbus 2401520 AE Wormerveer
T: 075 621 7628E: [email protected]: www.vercoma.nl
Vercoma Communicatie Systemen B.V.
Elbo Technology B.V.Science Park Eindhoven 57075692 EP Son
T: +31 (0)40 2679 876F: +31 (0)40 2679 870W: www.elbotechnology.nl
Elbo Technology biedt integrale oplossingen voor Communicatie, Comfort en Beveiliging
Stichting Smart Homes
Torenallee 2
5617 BC Eindhoven
Postbus 8825
5605 LV Eindhoven
T +31(0) 88 3100 400
W www.smart-homes.nl
Smart HomeS magazine - maart 2014 9
Patrick Landsman, managing director 24 Care Nederland: Wij richten ons op de wens van ouderen, minder validen en chronisch zieken om thuis te kunnen leven
binnen een passend zorgaanbod en in eigen
regie. Hierbij levert 24 Care Nederland de
zorgcommunicatie voor het monitoren van
de klant, het creren van interacties met de
klant en het realiseren van de juiste leefom-
standigheden thuis of in een tijdelijke ver-
blijfsomgeving. De markt van zorg en domo-
tica is nog niet blakend gezond, aldus Patrick
Landsman. Er zijn vele aanbiedende partijen,
er worden tal van projecten uitgevoerd, maar
voor een belangrijk deel zijn dat nog proef-
projecten. De daadwerkelijke doorbraak op
massaniveau laat nog op zich wachten, te
meer omdat er een hoop turbulentie bestaat
omtrent financieringsmodellen. Zeker nu er
budgeten verschoven worden van de lande-
lijke naar de gemeentelijke overheid leidt dat
niet tot verdere duidelijkheid.
24 Care Nederland adviseert partijen en
levert blauwdrukken voor nieuwbouw en
renovaties in extramurale zorg, in de wijk en
voor verpleeg- en verzorgingshuizen. Veel
aandacht wordt hierbij besteed aan een aan-
gepaste omgeving met contact-vrije oplos-
singen op basis van sensortechnologie welke
inzicht biedt in de behoefte en facilitering
van de levering van zorg. Signalering en alar-
mering bereiken alle in de, eerste en tweede
lijnszorg betrokkenen profielinzicht wanneer
interventie en interactie nodig zijn. Patrick
Landsman: Je ziet twee hoofdontwikkelin-
gen. En: het nieuwe wonen, waarbij er pro-
jecten gefinancierd worden vanuit verschil-
lende bronnen, zoals projectontwikkelaars
of zorginstellingen. Zulke woningen, die met
name ook bedoeld zijn voor de kapitaalkrach-
tige senior, worden schaalbaar opgeleverd
voor de toekomst. En twee: er komt almaar
meer aandacht voor thuisoplossingen. Dat is
een zeer innovatieve, hectische wereld, daar
smart homes magazinelonneke lepelaarS
HomE & HEaLtH oPLoSSiNgEN
mobiLECarE EN 24 CarE NEDErLaND buNDELEN kraCHtEN24 CarE NEDErLaND (VoorHEEN mobiLECarE) iS EEN aaNbiEDEr VaN CoNNECtED HomE & HEaLtH oPLoSSiNgEN
Voor maNtEL- EN tHuiSZorg EN HEt moNitorEN VaN mEDiSCHE EN VitaLE LEVENSfuNCtiES Voor kLaNtEN EN
PatiNtEN VaN ZorgiNStELLiNgEN iN HuN EigEN WooNomgEViNg. HiErbiJ WorDt SamENgEWErkt mEt Zor-
giNStELLiNgEN, gEmEENtEN EN arboDiENStEN, ZorgVErZEkEraarS EVENaLS oNtWikkELaarS EN WoNiNgCor-
PoratiES gEriCHt oP aSSiStED LiViNg.
valt geen allesomvattende trend overheen
te leggen.
De oplossingen van 24 Care Nederland reali-
seren kostbesparingen in inzet van medisch
gekwalificeerd personeel, administratie van
verleende zorg, het vermijden van onno-
dige testen en bezoeken, het verkorten van
herstelperiodes door gepaste opvolging en
afstemming en het spreiden van de kosten
zowel in de tijd als over meerdere partijen
(exploitatie, collectief, bijdrage gebruiker).
De oplossingen maken gebruik van mobiele
technologie platformen, bewezen bij instal-
lateurs voor nieuwbouw en renovatie en die
in Nederland reeds jaren in veiligheidssector
en zorg gebruikt worden voor grote groepen
mensen.
in Nederland werkt 24 Care Nederland op
dit ogenblik samen met de Leyhoeve (300
assisted living woningen te tilburg), ontwik-
kelaars van het Paleiskwartier te s-Hertogen-
bosch, zorginstellingen en exploitanten van
seniorenwoningen zoals de mondiale speler
Senior assist.
Voor meer informatie: www.24care.nu
10 Smart HomeS magazine - maart 2014
Drie genomineerde bedrijven presenteerden
hun project waarin domotica een centrale
rol speelt. DWA kreeg van AxionContinu (zie
www.axioncontinu.nl) de opdracht om voor
zorghotel De Wartburg de clinten zoveel mogelijk, met
hulp van domotica, van alles zelf te laten bepalen; een
maatschappelijk vraagstuk dus. Danil de Witte (DWA)
geeft aan: Zij willen de clinten zoveel mogelijk het
gevoel geven thuis te zijn, zo creren ze een 4-sterren
hotel met AWBZ-middelen. Domotica is een middel om
het doel van well-being te bereiken.
De jury bestaande uit Geja Langerveld (ZonMw), Willem
van der Veere (Uneto-VNI) en Dick Glaser (DEC) gaf de
eer aan DWA omdat hun ontwikkeling toepasbaar is in
ziekenhuizen maar ook in de thuiszorg en dat op een
zeer gepersonaliseerde manier. Het is absoluut innova-
tie vanwege de integratie van vele functies, zowel ener-
giebeheer, zorg, entertainment en comfort. Bovendien
zorgt het systeem ervoor dat de zorg goedkoper wordt.
De clint kan meer zelf en heeft minder behoefte aan
professionele zorg., aldus in het juryrapport.
Bovenstaande was een gerede aanleiding voor Smart
Homes Magazine om een bezoek te brengen aan de
vestiging aan de Copernicuslaan in Ede en Henk He-
ijkoop, projectleider bij DWA te ontmoeten.
smart homes magazine reportageYvonne van der ven en tHeo WubboltS
Op BEZOEk BIj DE prIjSWINNAAr VAN SMArt HOMES AWArD 2013
Op WOENSDAG 20 NOVEMBEr WErD tIjDENS DE BEUrS DOMOtICA &
SLIM WONEN 2013 DE SMArt HOMES AWArD UItGErEIkt AAN ADVIES-
BUrEAU DWA. SAMEN MEt CArESCrEEN HEEft DWA IN HEt UtrECHt-
SE ZOrGHOtEL DE WArtBUrG EEN ONLINE pLAtfOrM GEMpLEMEN-
tEErD VOOr CLINt, MANtELZOrG EN ZOrGprOfESSIONAL.
henk heijkoop
Smart HomeS magazine - maart 2014 11
smart homes magazine reportage
Aan goede pers in de afgelopen maanden geen gebrek
zo bleek al snel tijdens de eerste ronde koffie. Henk
Heijkoop laat diverse publicaties zien van het project
waarmee de Smart Homes Award in de wacht werd
gesleept. Zo berichtte de uitgave nr. 1 van februari
2014 van Vakmedianet Zorginstellingen, alsmede het
Weekblad facilitair (nr. 397-2014) uitvoerig over zorgho-
tel De Wartburg. Een citaat uit het eerste artikel dat de
technische kant benadrukt: De kamers in De Wartburg
zijn voorzien van de meest moderne domotica. De
verlichting, zonwering, ruimtetemperatuurregeling en
data zijn aangesloten op een kNX-installatie. Hierdoor
kunnen aanvullende functies worden geprogrammeerd,
maar de gast kan de functies ook bedienen via een
tablet. En uit de tweede publicatie de gebruikerssfeer
typerend: Daarbij moest de zorgtechnologie zo min
mogelijk opvallen, zodat de gasten zich echt thuis zou-
den voelen en niet het idee zouden hebben dat ze in
een ziekenhuis verbleven, omringd door technische
faciliteiten.
Henk Heijkoop desgevraagd: Het is lastig om bij zor-
ginstellingen binnen te komen. Het facilitair personeel
moet vaak overtuigd worden en een zekere mate van
merkafhankelijkheid overwinnen. Immers, de syste-
men moeten met elkaar kunnen praten. Zo kunnen
veel installateurs door hun programmeerkunst(en)
goed overweg met Gira op een kNX-backbone is
de levertijd kort vandaag technische Unie bellen,
morgen in huis en is het bedienen van CareScreen
op de tablet zeer eenvoudig. Om op de vraag of het
facilitair personeel wel voldoende kennis in huis heeft te
vervolgen: Het gevaar voor overkill ligt op de loer. Daar
moet je voor oppassen, want in het algemeen draagt
het niks bij. Bij DWA kijken we eerst wat er nodig is.
Hoe zit het zorgproces in elkaar en komen dan met een
plan. Inspelend op de vraag of hij ook nieuwe trends
ziet: ja, zo is er een nieuwe trend van beeldbellen. Daar
hebben we veel verwachting van.
kun je nog iets meer vertellen over jullie werkwijze? Het
komt ons voor dat het niet eenvoudig is, en meestal
ook niet eenduidig, hoe je een project aanpakt: Als
wij kijken naar een gebouwbeheerssysteem dan leg-
gen wij daar als het ware een laag overheen zodat we
het geheel kunnen monitoren en sturen. Maar ook:
hoe begin je bij het ontwerpen van een gebouw. Daar
komt heel veel bij kijken. Sommige installateurs zeggen
system integrators te zijn, maar in de praktijk pakt dat
wel eens anders uit.
Met dat de tijd om is, nemen we nog wat brochures
mee om de indruk van DWA op ons in te laten werken,
de indruk van een degelijke organisatie
over dWa
DWA is een adviesbureau dat de ambitie heeft om
de kwaliteit van de werk-, productie- en woonomge-
ving te verhogen en gelijktijdig het energiegebruik en
de milieudruk te verlagen. Doel is hoogwaardige en
duurzame oplossingen aan te bieden, die passen bin-
nen economische randvoorwaarden. Het werkgebied
van DWA bestrijkt de volle breedte van installatie- en
energietechniek voor de gebouwde omgeving en in-
dustrie. De dienstverlening strekt zich uit vanaf het
eerste initiatief tot de exploitatiefase. DWA is in 1986
opgericht in Bodegraven. Inmiddels zijn er behalve in
Bodegraven ook locaties in rijssen, Ede en Amsterdam.
DWA telt circa 100 medewerkers.
12 Smart HomeS magazine - maart 2014
Nieuw op Zorg & ICT is de Zorgacademie. De
bezoeker kan hier dagelijks terecht voor le-
zingen, presentaties en workshops over on-
derwerpen als EPD/ECD, domotica, eHealth,
gaming in de zorg, actuele wet- en regelgeving, health
apps, het Landelijk Schakelpunt (LSP), zelfmanagement
en zorgspecifieke software en opleidingen. De ses-
sies worden verzorgd door onafhankelijke partijen als
NPCF, Artsennet, Smart Homes, Nictiz, NVEH, Vilans,
IHE, Games for Health en vZVZ.
eHealth Start-Up Square en Theater
Deze editie vindt de bezoeker alle aanbieders van
eHealth-oplossingen bij elkaar. Op het Start-Up Square
profileren nieuwe aanbieders van innovatieve eHealth-
oplossingen zich gezamenlijk. Terwijl het eHealth Case-
studie Theater de plek is voor workshops, presentaties
en lezingen over dit onderwerp.
applied gameS
De stichting Games for Health Europe zet zich in voor
een wijde verspreiding van kennis over games voor
de zorg door game-industrie en medische wereld met
elkaar te verbinden. Tijdens de vakbeurs Zorg & ICT
verzorgt voorzitter Jurriaan van Rijswijk een aantal
presentaties.
De zorg beet enkele jaren terug het spits af met applied
games voor artsen om te leren opereren of scan- en
echoapparaten te bedienen, wat flink in opleidingskos-
smart homes magazinevnu exHibitionS
ZORG & ICT 2014 bRUIST VAN DE ACTIVITEITENDE TwAALFDE EDITIE VAN VAkbEURS ZORG & ICT HEEFT EEN UITGEbREID INHOUDELIJk PROGRAmmA mET LEZINGEN
EN wORkSHOPS OVER ACTUELE THEmAS ALS DOmOTICA, EHEALTH, GAmING IN DE ZORG, HEALTH APPS, ELEkTRO-
NISCH PATINTEN DOSSIER/ELEkTRONISCH CLINTEN DOSSIER, bIG DATA EN ZELFmANAGEmENT. ZORG & ICT VINDT
PLAATS VAN DINSDAG 25 TOT EN mET DONDERDAG 27 mAART IN DE JAARbEURS IN UTRECHT.
Smart HomeS magazine - maart 2014 13
ten scheelt. Ook deden de eerste games voor patinten
hun intrede. Inmiddels zijn voor beide doelgroepen
tal van games ontwikkeld. Applied games hebben
bewezen dat ze gedragsverandering bewerkstelligen.
Patinten krijgen meer begrip en inzicht in hun ziekte.
Ook leren ze op gezette tijden hun medicijnen in te
nemen, vertelt Jurriaan van Rijswijk.
De zorg beschrijft hij nog steeds als een groeimarkt.
Artsen, specialisten en ook verpleegkundigen kun-
nen volop oefenen in risicovolle ingrepen. Het doel is
juist veel fouten maken, want daar leer je van. Een arts
die gamet maakt 37 procent minder fouten, blijkt uit
Amerikaans onderzoek. bovendien kampt de gezond-
heidszorg met een personeelstekort. met de vergrijzing
zijn alle handen nodig aan bed. Gamen scheelt tijd. Je
hoeft geen handen te missen. Artsen en verplegers
kunnen in hun eigen tijd en eigen tempo aan hun
kennis en vaardigheden werken. Je hebt geen docent
of klaslokaal meer nodig.
Volgens de game-specialist zijn applied games het
medicijn van de toekomst. In de VS wachten op dit
moment twee applied games op goedkeuring door de
FDA (Food and Drug Administration, red.). Dat betekent
dat deze dan de status van medicijn hebben. In ons
land krijgen artsen die games voorschrijven aan hun
patinten, deze als therapie vergoed door een aantal
ziektekostenverzekeraars. Dit toont aan dat applied
gaming zich definitief in de zorg gevestigd heeft.
PRAkTISCHE INFORmATIE OVER DE bEURS
data: Dinsdag 25 t/m donderdag 27 maart 2014
locatie Jaarbeurs Utrecht, hal 1
openingstijden
Dinsdag 25 maart: 10.00 17.00 uur
woensdag 26 maart: 10.00 17.00 uur
Donderdag 27 maart: 10.00 16.00 uur.
zorg & iCt 2014
De vakbeurs Zorg & ICT richt zich op ICT toepassin-
gen en diensten in de zorgsector. Op de beurs zijn
noviteiten en innovaties op het gebied van advies,
detachering, beveiliging, hardware, infrastructuur,
webdiensten, opleiding en training, zorg specifieke
software, generieke software, outsourcing, telecom-
municatie en domotica te vinden.
Meer informatie is te vinden via
www.zorg-en-ict.nl.
Breng een bezoek aan
het Domoticapaviljoen
op de beurs Zorg en
ICT 2014. Experts van
Smart Homes staan
samen met enkele
aangesloten partners
klaar om uw vragen te
beantwoorden, kennis
te laten maken met
de laatste trends n
laten hier de nieuwste
zorgrobots zien.
Nieuwsgierig?
Kom langs op het
Domoticapaviljoen -
standnummer A118.
Daarnaast kunt u ook
dagelijks lezingen van
Smart Homes bijwo-
nen in de Zorgacade-
mie zaal 1.
14 Smart HomeS magazine - maart 2014
smart homes magazine BeUrsVersLagtHeo WubboltS
CES 2014
Smart HomeS magazine - maart 2014 15
CES 2014De Consumer eleCtroniCs show is een waar lustoorD voor ieDereen Die
genteresseerD is in alles wat te maken heeft met elektroniCa, kon je
vroeger zeggen Dat het puur een beelD- en geluiDbeurs was, vanDaag De
Dag gaat Dat niet meer op. ook kun je gezien De enorme toename van
proDuCten Die niet DireCt aan beelD en geluiD gerelateerD zijn niet
volstaan met De meDeDeling Dat er alles te zien is waar een stekker aan zit.
enerzijDs komt Dat DoorDat witgoeD en home applianCes op De beursvloer
ontbreken, maar anDerzijDs omDat er veel DraaDloos worDt beDienD.
trenDs, gaDgets en zingeving
16 Smart HomeS magazine - maart 2014
smart homes magazine BeUrsVersLag Ces 2014
Smart HomeS magazine - maart 2014 17
sinds de show in 1967 haar tenten in new York
opsloeg, was het leven nog overzichtelijk. je
had radio en televisie en was internet pure
science fiction. nu dit laatste realiteit en het
leven er mede daardoor totaal anders uit ziet, neemt
het aantal apparaten dat in huis wordt gehaald om het
allemaal mogelijk te maken bijna exponentieel toe.
we zitten volop in de elektronische revolutie! het ene
product ziet nog maar net het licht, het andere dient
zich al weer aan. en het aantal protocollen ten behoeve
van besturing en overdracht groeit mee.
gary shapiro, president
en Ceo van de Ces (ge-
organiseerd door de
Consumer electronics
association of ame-
rica), noemde tijdens
de inspirerende key-
note speech een paar
ontwikkelingen op:
3D-printing, zelfrijden-
de autos en ook dit
is gn science fiction
the internet of things.
shapiro was bevlogen in
zijn betoog: elektronica maakt het leven gemakkelijker,
op vele punten zelfs beter en de wereld ook!
Deze editie van de Ces was dan ook de grootste ooit
met zon 18 voetbalvelden aan netto vloeroppervlak
en was het noordoosten van de v.s. niet getroffen door
een arctic vortex, waardoor er velen niet de reis konden
maken of voortzetten, dan was het bezoekersaantal
boven de 150.000 uit gekomen. eveneens een record!
shapiro besloot zijn speech met het volgende state-
ment: america is the leading country of innovation
in dit kader probeer ik een aantal trends en ontwikkelin-
gen aan te geven, die betrekking hebben op domotica
ook wel aangeduid als custom installation en zaken
aangaande de gezondheid. maar eerst even iets over
beeldschermen. nu vrijwel elke grote fabrikant met
oled bezig is n de beelddiameter toeneemt, is er een
ware ratrace ontstaan wie het grootste formaat heeft.
hierop ga ik niet verder in omdat het hebben van een
paar inches mr of minder, 77 voor oled of 107 voor
led, niet erg van belang is in dit kader, maar wil ik nog
wel even iets kwijt over het kunnen curven. oftewel, is
het zinvol? het antwoord is nee. gewoon een gimmick
en als het al aantoonbaar te maken is dat het beter is
voor je ogen slash je een mooier beeld te verwerken
krijgt, geldt dat voor n kijker en schiet het voorbij
aan de functie van televisie: een sociaal moment van
samenkomst
(zie ook www.hdtvnieuws.nl/hdtv/curved-gebogen-
tv-scherm-zin-onzin-20130904/)
protocol
in dit bestek belicht ik n aspect dat wat mij betreft
er uitsprong wat uitgebreider. even terug in de tijd..
zon vijftien jaar geleden bezocht ik een persmeeting
waar werd uitgelegd dat het toch wel heel raar is dat
wanneer je beeld- en geluidsapparatuur op elkaar aan-
sluit, je met verschillende afstandsbedieningen moet
werken. er werd een protocol aangekondigd onder
de naam havi, home audio video interoperability.
als je nu havi google-t kom je heel ergens anders, je
moet het voluit intikken om bij wikipedia nog wat te
vinden het moet me van het hart dat de opvolger
Dnla, Digital living network alliance, dat in 2003 als
certificering werd gentroduceerd, het (net) niet gewor-
den is. ik zie nergens een heel entertainment systeem
dat demo-klaar de consument ervan overtuigt dat het
logo op de apparaten wat voorstelt.
en zo komt het maar niet van de grond met dat smart
in de entertainment. kennelijk moet een grote jongen
het voortouw nemen en ik denk dat dit tijdens de Ces
het geval is geweest, want: met samsung smart home
bedien je je hele huis vanaf n punt!
Smart Home
opent de deuren naar een nieuwe manier van leven
in en om het huis. via je smartphone regel je het licht
of neem je een kijkje in huis als je weg bent. samsung
smart home is een service die smart tvs, huishoude-
lijke apparatuur en smartphones onderling verbindt
zodat ze te bedienen zijn vanaf n enkel gentegreerd
platform. zo kun je onder andere met een speciale
app op je smartphone de apparatuur in huis bedie-
nen, waar ter wereld je ook bent. in de eerste helft
van 2014 komt de service op de markt. samsung gaat
samenwerkingsverbanden met andere partijen aan om
de samsung smart home service uit te breiden naar
andere producten en diensten.
in eerste instantie draait samsung smart home om drie
hoofdfuncties: Device Control, home view en smart
Customer service. met Device Control bedien je je ap-
JANUARY 6-9, 20152015 International CES Las Vegas, Nevada CESweb.org
Save the date for the 2015 International CES. Better yet, reserve your space now. With our all-new Tech East and Tech West venues, we promise a powerful attendee and exhibitor experience, including greater access to the companies, ideas and innovations shaping our industry.
Smart HomeS magazine - maart 2014 19
paraten in huis met je smartphone, tablet of smart
tv. met home view neem je via je smartphone een
kijkje in je eigen huis als je weg bent. De functie werkt
met ingebouwde cameras. De smart Customer service
houdt je op de hoogte als het tijd is om apparaten een
onderhoudsbeurt te geven of onderdelen te vervangen.
om nieuwe mogelijkheden soepel te integreren, heeft
samsung een speciaal smart home software protocol
(shp) opgesteld.
hiermee is de Ces niet gecovered, want op deze im-
mens grote tentoonstelling is alles te zien op het gebied
van 3D-printing, robots en apparatuur en hulpmiddelen
voor gezond en sportief leven.
3D-printing
stonden vorig jaar nog enkele fabrikanten wat schoor-
voetend maar onder veel belangstelling! in de
grote ballroom van het venetian onder de noemer
eureka, nu kregen de hier onder vallende starters er
een ballroom bij, maar verhuisden de nieuwe printers
en reeds gearriveerde naar de south hall en was het
aantal aanbieders vertienvoudigd! allerlei materialen
kunnen nu geprint worden: roestvaststaal, aluminium,
titanium en diverse typen kunststof. ook is de verfijning
vergroot waardoor de precisie toeneemt en mocht je
net als ik nieuwsgierig zijn wat dan een 4D-printer is,
dan kan in dit type ook inwendig en met bewegende
delen geprint worden. zie ook elders in deze uitgave
de bevindingen van nico de vries die als coauteur de
Ces bezocht.
robotS
betraden eerdere jaren slechts speelgoedrobotjes
de beursvloer op een robotstofzuiger als serieus
bedoelde na dit jaar was het wel anders. Drones in
allerlei soorten en maten, naast modellen die via beeld-
scherm communiceren met het thuisfront en die als
een metgezel met je meewandelen (op wieltjes dan
wel te verstaan).
Dockport
De video electronics standards
association (vesa) heeft tijdens
de Ces aangekondigd dat Dock-
port zal worden toegevoegd als
een officile uitbreiding op de
bestaande Displayport-stan-
daard. De vesa is een interna-
tionale non-profit organisatie
die standaarden in een wereld-
wijd netwerk van meer dan 200
hardware, software, computer,
beeldscherm en fabrikanten
van componenten inzet ten be-
hoeve van de ontwikkeling en
bevordering van de elektronica-
industrie.
Dockport is een opkomende
technologie die high-speed usb
3.0 mogelijk maakt over de be-
staande Displayport-connector.
oorspronkelijk ontwikkeld door
amD, texas instruments en an-
dere bij de vesa aangesloten
bedrijven, zal Dockport het mogelijk maken notebooks,
tablets en andere small form factor computers om
aansturing van het display, de overdracht van data, de
stroomvoorziening en interfaces samen te voegen tot
een enkele handige connector. Computers en andere
slimme apparaten vereisen high-speed i/o-poorten
voor hoge-resolutie video met externe beeldscher-
men, hoge bandbreedte datatransport met een extern
geheugen en andere randapparatuur en vermogen
voor opladen van de batterij te delen. het verbindt
computers en andere videobronnen aan televisies en
beeldschermen, met behoud van compatibiliteit met
vga, Dvi en hDmi. De wereldwijde standaard wordt
ondersteund door meer dan 200 technologiebedrij-
ven. ontworpen om zowel robuust future proof als
backwards compatible te zijn, kan Displayport een
videobron naar vier displays transporteren en het is
de enige video-interface die 4k uhD tvs en displays
kan ondersteunen met Deep Color en 60 frames per
seconde. De Dockport uitbreiding is een royalty-free
standaard. (zie http://www.vesa.org/ en http://www.
displayport.org)
BeUrsVersLag Ces 2014 smart homes magazine
20 Smart HomeS magazine - maart 2014
e-HealtH en zo meer
ook in dit domein laat de Ces een enorme groei zien
qua bezet vloeroppervlak. tal van aanbieders presen-
teren hun producten, diensten en soms op basis van
een abonnement. veelal laagdrempelig, vrijwel altijd
smartphone gerelateerd en natuurlijk gemakkelijk te
installeren. Daarnaast kom je apparatuur tegen die
de controle over je gezondheid monitoren. zo kun je
het zuurstofgehalte in je bloed meten met een op een
smartphone op te zetten device die meteen ook even
je hartslag meeneemt.
als eerder gezegd, de Ces kent op gebied van innovatie
zijn gelijke niet, althans voor zover mijn scoop reikt
en nu ik toch een beetje aan het vergelijken ben met
beurzen en tentoonstellingen te onzent, dan valt mij
de servicegerichtheid enorm op. op tal van plaatsen
staan mensen die vragen of je de weg kunt vinden, of
je hulp nodig hebt en dat geeft gewoon een heerlijk
gevoel en maakt deze show tot een van mijn favoriete.
van harte aanbevolen derhalve!
De genteresseerde professional is welkom:
Ces 2015 wordt gehouden van 6 t/m 9 januari 2015.
in las vegas
smart homes magazine BeUrsVersLag Ces 2014
Smart HomeS magazine - maart 2014 21
Ces 2014: noViteiten smart homes magazine
in de ingewanden van het venetian-casino was een zonderling stel exposanten samengebracht in het eureka!-park. Deze afdeling is bedoeld voor starters en innovatieve ideen. we hebben daar natuurlijk ook
een kijkje genomen en hieronder volgt een bloemle-
zing. er was werkelijk van alles te zien.
iets typisch amerikaans: een automaat om je bril schoon
te maken. je gooit er een dollar in en je bril wordt door
een soort robotachtige
toestand ultrasoon ge-
reinigd. men claimde een
wereldprimeur. of wij
nuchtere nederlanders
voor zoiets te porren zijn
is nog maar de vraag...
ook iets amerikaans: de
elektriciteit valt daar va-
ker uit dan bij ons. Dus
combineerde een slim-
merik een accu en een
leD-lamp: als de lamp
op de normale elektri-
citeit brandt, wordt de
accu geladen. valt de elektriciteit uit, dan heb je toch
nog licht. uiteraard is
dit ook bruikbaar in
andere gebieden met
een wankele elektrici-
teitsvoorziening.
een ander toonde een
alternatief voor een
muis. een bril wordt
voorzien van bewe-
gingssensors. Door nu
de ogen in het hoofd
te fixeren en door het
hoofd te bewegen en
te kijken naar een punt
op bijvoorbeeld een
beeldscherm kun je een muis besturen. aan het klik-
ken was ook gedacht: het haakje onder het brilleglas
raakt de wang, en klikken gebeurt door te glimlachen.
het went sneller dan verwacht en het is een uitkomst
voor hen de beperkingen hebben in hun armen, of die
beide handen no-
dig hebben voor
bijvoorbeeld as-
semblagewerk
(perceptive De-
vices).
nico De VrieS
eureka!-park
er waren twee stands die de smart-
phone met bluetooth-techniek
gebruikten om sloten te bedienen.
De nabijheid van de telefoon is vol-
doende om het slot te openen of te
sluiten. De bedrijfsnaam was leuk
gevonden: okidokeys.
ook zon hekel aan al die te lange
kabeltjes? neet had een oplossing:
kabels die je kunt verfrommelen tot
de gewenste vorm en lengte en die in
die vorm blijven staan. of er nog iets van de signaalkwali-
teit overblijft werd niet
helemaal duidelijk.
misschien wat minder
innovatief: de combi-
natie van een 3D-scan-
ner en een 3D-printer,
en dat wordt dan s we-
relds eerste 3D-copier
(aio robotics). of: een
zeer platte woofer. De
spreekspoel zit aan de
rand en is omgegeven
door
een in een cirkel opgestelde reeks van
magneetjes. tenslotte nog een raadsel-
achtig apparaat: een luchtdisplay. een
liggende balk met een sleuf blaast een
gas de atmosfeer in en in dat gas kan een
afbeelding worden getoond. De afbeel-
ding lijkt in de lucht te zweven en je kunt
je hand er dwars doorheen steken. geen
idee hoe dit precies werkt...
22 Smart HomeS magazine - maart 2014
naast kunststofdraad zijn ook andere grondstof-fen mogelijk, mits deze door verhitting vloei-baar te maken zijn. en exposant toonde zelfs metalen voorwerpen en die leken voldoende sterk om
er bijvoorbeeld een verbrandingsmotor mee te bouwen.
een interessante variant werkt niet met kunststof-
draad als grondstof maar met papier. De ingang van
de machine ziet eruit als een kopieermachine: daar ligt
een stapeltje blanco a4-tjes op. De eerste stap van het
apparaat is niets anders dan een inkjetprinter, die op
het aangevoerde vel papier met een inktoverschot de
uitsnede van n laagje van het te maken voorwerp
afdrukt. Dat inktoverschot zorgt ervoor dat het papier
met kleurstof wordt doordrenkt, zodat het voorwerp
vrijwel elke kleur kan krijgen. kleurenveranderingen en
-verlopen zijn ook mogelijk door bij de volgende laag-
jes in andere kleuren af te drukken. na het bedrukken
volgt de tweede stap van het 3D-printproces: het vel
wordt op de bouwtafel gelegd en de omtrek uitgesne-
den, waarna het overtollige papier wordt afgevoerd.
tevoren heeft de printer een dun laagje lijm op het
voorwerp geprint. het voorwerp wordt dus gemaakt
door een heleboel laagjes uitgesneden papier op elkaar
te lijmen. in verticale zin is de minimum resolutie dan
ook de dikte van n papiervel plus n lijmlaagje. het
eindresultaat heeft meteen de goede kleur en lijkt erg
op hout. alle van hout bekende nabewerkingen zijn dan
ook mogelijk, en de machine gebruikt als grondstoffen
materialen die in ieder kantoor te vinden zijn.
het omgekeerde van het printen komt ook voor: 3D-
scannen. Deze apparaten hebben allemaal een draai-
tafel waar het te scannen voorwerp op wordt geplaatst
en een verticaal beweegbare sensor met leD om het
draaiende voorwerp af te tasten. het resultaat is een
bestand dat aan een 3D-printer kan worden gevoerd
om een duplicaatvoorwerp te printen.
een andere mogelijkheid is er ook: er zijn inmiddels
een redelijk aantal aanbieders die dergelijke bestan-
den aannemen en de gewenste voorwerpen in ieder
aantal, grondstof en kleur kunnen afleveren. Dergelijke
aanbieders leggen meestal ook een bibliotheek met
standaardvoorwerpen aan, waaruit de klant een keuze
kan maken.
of 3D-printen een vlucht gaat nemen bij de massa-
productie is nog de vraag, evenals de mogelijkheid of
een dergelijk apparaat over enige tijd in het gemid-
delde huishouden zal voorkomen. nadelen en beper-
kingen zijn er ook: zo is de minimum resolutie op dit
moment bij de meeste modellen nog 0,1 mm, en blijft
de laagjesstructuur vaak goed zichtbaar waardoor het
voorwerp nog nabewerkt moet worden. voor som-
mige constructies is bovendien extra steunmateriaal
nodig dat achteraf verwijderd moet worden om het
voorwerp te kunnen maken: zie bijvoorbeeld het frame
van de skibril.
al met al: een techniek die een grote vlucht gaat nemen
en nog lang niet is uitontwikkeld.
smart homes magazine Ces 2014: UitgeLiChtnico De VrieS
3D-printen
meer mogelijkheDen, grotere preCisieop De Ces was een aparte hoek ingeriCht voor alles Dat met 3D-printen te maken heeft. Deze teChniek
Die nog een beetje in De kinDersChoenen staat, lijkt een grote vluCht te gaan nemen, en op De tentoon-
stelling was Daar het n en anDer van te zien. het gangbare basisapparaat, Dat vanuit plastiC-DraaD
massieve nkleurige massieve en holle voorwerpen kan maken, was in veel varianten te zien; van ui-
terst kaal en teChnisCh tot gelikt vormgegeven.
Smart HomeS magazine - maart 2014 23
24 Smart HomeS magazine - maart 2014
Ook minder mobiele ouderen zijn genood-
zaakt te verhuizen wanneer ze geen toe-
gang hebben tot zorg en welzijn, of wan-
neer ze voor dagelijkse activiteiten steeds
het dorp uit moeten. Als kenniscentrum op het gebied
van domotica en slim wonen speelt Smart Homes in
op deze behoefte zodat iedereen op een slimme en
aantrekkelijke manier gebruik kan maken van heden-
daagse technologie en diensten.
BreedBand-infraStructuur
Het platteland wordt gekenmerkt door vergrijzing en
ontgroening. Er wordt weinig genvesteerd in voor-
zieningen als winkels, scholen en openbaar vervoer.
Ook mobiele netwerken en internet-infrastructuur zijn
vaak ondermaats. Hierdoor is het weinig interessant
voor mensen en bedrijven om zich op het platteland
te vestigen. Binnen de projecten Digitale Z@ligheden
(nationaal) en HEREiAM (Europees) wordt onderzocht
wat de behoeften van de buitengebieden zijn, en hoe
de leefbaarheid verhoogd kan worden. Dankzij een
goede breedband-infrastructuur zou iedereen gebruik
kunnen maken van een veelheid aan ICT-diensten. Het is
immers niet de beschikbaarheid van voorzieningen die
de kwaliteit van leven bepaalt, wel de toegankelijkheid.
Smart Homes werkt samen met de nieuwe coperatie
KempenLIFE om nieuwe diensten te ontwikkelen, uit
te testen en te onderhouden waardoor de Kempen
een trekpleister wordt voor jong en oud, maar ook
voor innovatieve bedrijven en kleinschalige recreatie.
Denk bijvoorbeeld aan het nieuwe werken in het groen,
interactieve natuureducatie, monitoren van gewassen,
beveiliging van mens en dier, zorg-op-afstand en in-
novatie op het vlak van groene energie. Nieuwe kansen
voor welzijn, werkgelegenheid en cohesie zorgen voor
een gemengde bevolking; noodzakelijk voor een leef-
baar buitengebied!
digitale z@ligHeden
In het project Digitale Zaligheden wordt gestreefd naar
breedband-internet-voorziening op het platteland. Via
inzet van vrijwilligers en bijeenkomsten in de verschil-
lende Kempen-gemeenten worden de inwoners gen-
formeerd over de mogelijkheden van glasvezel en van
het ICT community platform MiBida dat uitgerold zal
worden. MiBida is een touchscreen dat internetdiensten
smart homes magazine onDerzoeKsProJeCtWil rijnen
LEEFBAARHEID IN DE KEMPEN
DE DORPEN IN DE BRABANTSE KEMPEN ADEMEN EEN SFEER VAN gEMOEDELIjKHEID uIT. RuIMTE, RuST EN gROEN
MAKEN HET AANTREKKELIjK LEVEN, wONEN EN wERKEN. TOCH TREKKEN VEEL jONgE gEZINNEN, EN BEDRIjVEN wEg
OMDAT DE KEMPEN EN IN HET BIjZONDER DE BuITENgEBIEDEN TEKORTSCHIET OP HET VLAK VAN INFRASTRuC-
TuuR EN VOORZIENINgEN DIE ONMISBAAR ZIjN VOOR EEN MODERNE EN FLExIBELE LEVENSSTIjL.
Smart HomeS magazine - maart 2014 25
zoals beeldbellen en informatie opzoeken over lokale
activiteiten mogelijk maakt, zonder dat u moet weten
hoe een computer werkt. Via het scherm blijft u op de
hoogte van wat er in het dorp en de wereld rondom
u gebeurt, en staat u in contact met buren, familie en
vrienden. Samen met de burgers zal de projectgroep
nieuwe diensten bedenken, ontwikkelen en imple-
menteren, zodat in de afzonderlijke kernen, maar ook
bovenlokaal, nieuwe initiatieven ontstaan voor welzijn,
werkgelegenheid en cohesie.
Hereiam
Binnen het Europese onderzoeksproject HEREiAM wer-
ken partijen uit Nederland, Belgi, Itali en Roemeni
samen aan een dienstenplatform voor ouderen. Via de
TV een vertrouwd medium zullen diensten aange-
boden worden om de zelfredzaamheid van ouderen te
verbeteren. Om ook ouderen in afgelegen gebieden
te bereiken, wordt gekozen voor internet via satelliet.
Samen met verschillende ouderen uit het Kempens
buitengebied werden onlangs een aantal diensten-
platformen voor zorg en welzijn gevalueerd. Mannen
en vrouwen tussen 60 en 85 jaar werden uitgenodigd
in de Slimste woning in Eindhoven om aan de slag te
gaan met digitale diensten en om te brainstormen over
de mogelijkheden en toegevoegde waarde.
uit de observaties en de gesprekken achteraf kunnen
we concluderen dat de meerderheid van de ouderen
enthousiast is over de mogelijkheden van een derge-
lijk computersysteem. Een enkeling geeft aan dat de
technologie te moeilijk is voor ouderen met de minste
computer-ervaring, maar de meesten zijn verbaasd
over hoe snel ze de platformen onder de knie hebben.
wel worden grote usability-verschillen gerapporteerd
tussen de verschillende systemen.
De ouderen zijn overtuigd dat het belangrijk is om leuke
diensten aan te bieden zodat mensen al spelenderwijs
het platform leren kennen. wanneer ze vervolgens in
een later stadium zorg nodig hebben, dan zijn ze al
gewend aan de technologie.
De coperatie KempenLIFE streeft naar een
buitengebied met een prettig en gezond woon-,
werk- en leefklimaat. De Kempen is altijd
aantrekkelijk geweest met voldoende groen,
cultuur en sportvoorzieningen, maar door de-
mografische ontwikkelingen zoals vergrijzing,
ontgroening en arbeidsmigratie verandert de
leefbaarheid in dorpen en wijken.
KempenLIFE staat voor: t Kempen Leven Is een Fantastische Ervaring. In te-
genstelling tot het drukke leven in de stad, biedt het buitengebied een rustige,
gemoedelijke sfeer, veel groen, rust en ruimte. Het leven is goed in het Brabantse
land, en dat willen we ook graag zo houden! Daarom zal de coperatie samen met
leefbaarheidgroepen en dorpsraden uit de verschillende Kempen-gemeenten
nieuwe diensten aanbieden die de kwaliteit van leven in het buitengebied ver-
sterken. www.kempenlife.nl
Naarmate je een aantal platformen hebt geprobeerd, gaat het
steeds beter en wordt het ook interessanter.
26 Smart HomeS magazine - maart 2014
Sleutel tot het succes is het samenspel van
de fijnmechanische eigenschappen van de
producten, de toegepaste Duitse precisie, het
ontwikkelen van innovatieve producten en
de klantgerichtheid van de organisatie. Smart Homes
ging op bezoek bij de Nederlandse vestiging aan de
Lage Brink in Apeldoorn en sprak met Ronald Boon,
commercieel manager van CESnederland.
VerScHillende taglineS
Wie zijn jullie klanten is de eerste vraag na ontvangst
in het relatief nieuwe pand. Wij werken business to
business, ons distributiemodel loopt via de erkende
vakhandel. Onze verkoopadviseurs zijn een belang-
rijke schakel tussen de vakhandel en hun klant. We
geven adviezen bij concrete sluitplanprojecten, zowel
mechanisch als elektronisch, en zitten ook met de eind-
gebruiker om tafel.
Het Nederlandse verkoopkantoor bestaat uit een team
van dertien mensen, aldus de vlotsprekende Ronald
Boon. Hij vervolgt: CESnederland is in 2008 opgericht.
De vestiging heeft een eigen service afdeling voor
zowel het mechanische als het elektronische segment.
Met een display van een van de producten in de hand,
wordt echt duidelijk dat Ronald Boon een gedreven en
enthousiast slotheer is voor de onderneming. Je moet
natuurlijk wel bedenken dat de wereld sterk aan het
veranderen is in ons vakgebied, terwijl hij het display
van het nieuwe elektronische sluitsysteem Omega Flex
eenvoudig demonteert, gaat hij verder. Wij adviseren
samen met de vakhandel de opdrachtgever. Bij de be-
sluitvorming van elektronische systemen is de rol van
de ICT-manager van een steeds groter wordend belang.
Maar, vragen wij, wat gebeurt er als het batterijtje dat
ondertussen op de tafel ligt, het begeeft? Natuurlijk
zal het batterijtje een keer leeg raken, maar het sys-
teem geeft dit al ruim van te voren aan middels een
smart homes magazine Partner rePortageYVonne Van der Ven en tHeo WubboltS
ceS: CONSTRuEREN EN SLuITEN, DE SLEuTEL TOT SuCCES
EEN zINSOpBOuW DIE HIER gOED
TOT zIJN RECHT kOMT, MAAR
OORSpRONkELIJk WAS HET
CARL EDuARD SCHuLTE DIE IN
1857 DIE DE zAAk vAN zIJN vA-
DER OvERNAM EN SINDSDIEN
vORMT HET ACRONIEM DE NAAM
vAN DE ONDERNEMINg. MET vES-
TIgINgEN IN DIvERSE LANDEN IS
CES MEER DAN EEN BELANgRIJkE
SpELER Op HET gEBIED vAN ME-
CHANISCHE- EN ELEkTRONISCHE
SLuITSySTEMEN.
Smart HomeS magazine - maart 2014 27
audiovisueel signaal. Bij de online variant wordt dit
uiteraard online gemeld. Bij tijdige batterij wissel is
het vrijwel onmogelijk om buiten te blijven staan. Ook
qua innovatie zit het goed bij CES. Men ontwikkelt
zelf nieuwe producten en concepten voor de diverse
marktsegmenten. Denk hierbij aan de thuiszorg.
Ronald Boon toont zich bevlogen in zijn vak: Wij weten
alles van cilindersloten en profileren ons als kennis-
platform. Het is een heel specialistisch domein waarin
we nog heel graag verder willen groeien. Dat willen
we realiseren met een service gerichte aanpak. Mocht
28 Smart HomeS magazine - maart 2014
het in een enkel geval voorkomen dat er iets mis gaat,
maken we geen ruzie. Oplossen is het devies! Hiermee
investeer je in de toekomst. Daarbij is de p van persoon
essentieel, persoonlijke service. Ik werk dan ook vanuit
een gevoel: je moet de klant eerst goed begrijpen voor-
dat je kan adviseren. En we hebben in elk segment
een oplossing.
Om dit laatste kracht bij te zetten, laat Ronald Boon
diverse mogelijkheden zien in hun nieuwe ingerichte
showroom en gaan we ver terug in de tijd en bewon-
deren we de ijzer gesmede sleutels nog gemaakt door
de meester-slotenmaker zelf.
Het mag duidelijk zijn dat deze onderneming niet met
sluiting wordt bedreigd.
CESnederland B.V.
Lage Brink 9
7317 BD Apeldoorn
T: +31(0)55 5266 890
F: +31(0)55 5266 899
W: www.ces.eu/nederlandse/startseite/
smart homes magazine Partner rePortage Ces aPeLDoorn
Smart HomeS magazine - maart 2014 29
In de Verenigde Staten werd in 2012 al een importheffing op Chinese zonnepanelen ingevoerd. Hoewel daar nu wel andere keuzes gemaakt worden qua producent en
herkomst zijn de prijzen van systemen mee
gedaald conform de ontwikkelingen in de
rest van de wereld en is de markt voor zonne-
energie verder gegroeid.
Uit een recente studie van Pricewaterhous-
coopers (PwC) naar de gevolgen van de im-
portheffing voor de zonne-energie-industrie
in Europa blijkt dat eerdere negatieve prog-
noses voor de Europese markt in de studie
van AFASE onjuist tot stand zijn gekomen.
De auteur van het PwC-onderzoeksrapport
benadrukt daarnaast dat in de VS ook alar-
merende prognoses werden gedaan vooraf-
gaand aan de invoering van de importheffing,
maar dat de vraag naar zonnepanelen sinds
de invoering in 2012 is gestegen en er 14.000
nieuwe banen bijgekomen zijn. Michiel van
Schalkwijk: Heffingen tegen dumpingpraktij-
ken veranderen de rentabiliteit niet drastisch.
Het zorgt er wel voor dat een lage prijs niet
meer als belangrijkste verkoopargument ge-
voerd kan worden. En dit resulteert in nieuwe
kansen voor marktpartijen om zich met kwa-
liteit te onderscheiden.
Volgens Van Schalkwijk werkt dit ook in-
novatie in de branche in de hand, doordat
partijen zich hierdoor niet enkel op een zo
laag mogelijke kostprijs richten, maar ook
meer openstaan voor productverbeterende
technieken en materialen.
Ook op dit moment kiezen Nederlandse con-
sumenten al steeds vaker voor Europese zon-
nepanelen, omdat zij vertrouwen hebben in
de kwaliteit en in de arbeidsomstandigheden
en milieunormen bij het productieproces.
Ook de behoefte aan zekerheid om garantie
bij de panelenfabrikant te kunnen claimen
kan een argument zijn. Van Schalkwijk: Het
aanbod is groot voor de consument. Wanneer
de Chinese fabrikanten zich niet enkel meer
in prijs kunnen onderscheiden, zullen zij zich
ook meer op kwaliteit moeten differentiren.
Wat veel mensen zich niet realiseren is dat
de prijs van zonnepanelen slechts ongeveer
de helft van de totale kosten van een zonne-
smart homes magazinetHeo WubboltS
NIEUWE kANSEN VOOr grOEIENDE MArkt VOOr zONNE-ENErgIEDE AANgEkONDIgDE ANtI-DUMPINg-IMPOrtHEFFINg IN DE EU OP zONNEPANElEN VAN CHINEES FAbrICAAt lEIDt
MOMENtEEl tOt NEgAtIEVE bErICHtEN OVEr DE zONNE-ENErgIEMArkt IN NEDErlAND. VOlgENS MICHIEl VAN
SCHAlkWIjk VAN CENtrOSOlAr bENElUx, lEVErANCIEr EN PrODUCENt zONNE-ENErgIESyStEMEN, zOrgt EEN
DErgElIjkE HEFFINg ECHtEr OOk VOOr NIEUWE kANSEN, OMDAt EEN EErlIjk HANDElSklIMAAt tOt MEEr CON-
CUrrENtIE OP HEt gEbIED VAN kWAlItEIt kAN lEIDEN.
energie-installatie vormt. De recente verla-
ging van het belastingtarief op de installatie
van 21 naar 6 procent levert daarnaast weer
een financieel voordeel op bij de aanschaf
van een zonne-energie-installatie. Onge-
acht waar deze geproduceerd is, aldus Van
Schalkwijk. Dit 6 procentsgegeven zou door
installateurs beter gecommuniceerd moeten
worden naar mogelijke klanten. Het is immers
een extra argument om overstag te gaan.
De heffing biedt kansen voor installateurs
om zich meer op het gebied van advisering
en de kwaliteit van hun installatiewerk te
onderscheiden: Hij besluit: Consumenten
worden kritischer en zullen het verschil tus-
sen het ene en het andere systeem beter
gaan begrijpen. bij geringere prijsverschillen
zullen installateurs gedwongen zijn kwali-
teitsverschillen goed te beargumenteren. Dat
maakt de rol van de installateur belangrijker.
30 Smart HomeS magazine - maart 2014
smart homes magazine onderzoekHenk Herman nap
STOPandGO Deel 1
SuSTainable TechnOlOGy fOr OlDer PeOPle GeT OrGaniSeDin eurOPa iS De Publieke
aankOOP van GOeDeren
en DienSTen naar SchaT-
TinG 16% van heT bruTO
binnenlanDS PrODucT.
DiT iS een enOrm beDraG
en De eurOPeSe cOmmiS-
Sie zieT kanSen binnen
Deze markT Om innOva-
Tie in eurOPa een bOOST
Te Geven en De zelfreD-
zaamheiD van haar bur-
GerS Te verGrOTen. meDe
hiervOOr heefT De ec een
SubSiDiebeDraG beSchik-
baar GeSTelD en een van
De PrOjecTen Die GehO-
nOreerD iS, iS heT eurO-
PeSe STOPanDGO PrOjecT
waarvan SmarT hOmeS
nieT alleen Deelnemer
iS, maar OOk De PenvOer-
Der Ofwel cOrDinaTOr.
Smart HomeS magazine - maart 2014 31
het project start in april 2014 en de aanpak is tweeledig:
Ten eerste, het project ondersteunt de aankoop van marktrijpe zorginnovaties d.m.v. publieke aanbeste-ding.
Ten tweede, het project implementeert en analyseert een innovatief aanbestedingstraject dat zich richt op klinische en sociale uitkomsten (bijv. verhoogde zelfredzaamheid, kwaliteit van leven, etc.) in plaats van productspecificaties.
Het aanbestedingstraject binnen STOPandGO zal inter-operabel, coherent en flexibel moeten zijn en zodanig dat het in verschillende contexten en plaatsen in de EU-lidstaten kan worden uitgevoerd. Het project valt onder het Competitiveness and Innovation Programme (CIP) van de Europese Commissie (EC) en in totaal zal er voor 17.230.000 aangekocht worden, waarvan de EC 20% vergoedt. De totale subsidie voor het project bedraagt 4.500.000.Op dit moment is de informele marktconsulatie binnen STOPandGO gestart en de vier lidstaten staan klaar om producten en diensten te kopen via aanbesteding voor minimaal 5.000 senioren. Verder wordt er gewerkt aan een overkoepelende Europese specificatie template met duidelijke ingebouwde key performance indicators (KPIs) waaraan offertes moeten voldoen. Een aantal voorlopige KPIs zijn:
Een verbetering in de ervaring van senioren in de gezondheidszorg en sociale zorg
Empowerment van senioren en hun verzorgers Een vermindering van het aantal heropnames in het
ziekenhuis Een vermindering in de lengte van het verblijf in het
ziekenhuis
Het verbeteren van de overgang tussen eerste- en tweede-lijn zorg (ketenzorg) wordt vervolgd.
In deel 2 zal er een verslag worden gedaan van de Kick-Off meeting in Eindhoven, de eerste bevindingen en de marktconsultatie.
Voor meer informatie, contact Henk Herman Nap
KICK-OFF!7 & 8 april komen alle 13 projectpartners naar het nieuwe kantoor van Smart Homes op Strijp-S in Eindhoven voor de Kick-Off van het project. De project partners uit Groot-Brittanni zijn de Telecare Services Association, North West Coast Academic Health Science Network, ESP Central Ltd, LSE Enterprise Ltd en de Eastern Cheshire Clinical Commissioning Group. Uit Spanje hebben wij Instituto de Salud Carlos III en Junta de Andalucia. Uit Itali, Federsanita Servizi, Agenzia Regionale Sanitaria della Regione Campania en Azienda Unit Sanitaria Locale of Roma D. In Nederland werkt Smart Homes samen met de gemeente Helmond en zal STOPandGO aansluiting vinden bij de Noord-Brabantse Proeftuinen op het gebied van informele zorg. De provincie Noord-Brabant steunt Smart Homes en de gemeente Helmond actief in het project en het eerste overleg heeft reeds plaatsgevonden.
32 Smart HomeS magazine - maart 2014
smart homes magazine Beursverslag ise2014tHeo WubboltS
Weer drukker dan de vorige versie, dan de vorige, en
Smart HomeS magazine - maart 2014 33
aan de successtory van de ise schijnt geen einde te komen het begon elf jaar
geleden als joint venture tussen de infocomm international, cedia en nsca in
genve. in 2014 heeft de ise opnieuW een record aantal bezoekers getrokken:
net boven de vijftig duizend. als deze toename een voorteken is voor een suc-
cesvol business jaar, mag de branche zich verheugen! de crisis voorbij?
mike blackman, managing director, inte-
grated systems events: our big theme
this year was content, and we believe
we have delivered on our promise to
enhance our event and attract more attendees by
offering a combination of technical training, market
intelligence, real-world case studies and networking
opportunities that is unmatched by any comparable
event in europe.
als je de gangen doorloopt en alle hallen hebt bezocht
de rai biedt nog nauwelijks uitbreidingsmogelijk-
heden ben je wellicht wat overdonderd en je niet
bewust waar al die producten voor dienen. Wat moet
ik er mee, of waarmee kan ik mijn klant bedienen?
gelukkig maar dat er system integrators zijn, toch? die
moeten in staat zijn een en ander met elkaar zodanig
te verkopen dat het een werkend geheel wordt. de ise
is derhalve drom the place to be.
voorafgaand aan de ise, werd de smart buildings con-
ference gehouden. daar ontmoette ik ook jeremy peter-
son, general manager home comfort & energy systems
emea bij honeywell, voor een gesprek naar
aanleiding van de introductie van evohome,
een nieuwe, intelligente en draadloze verwar-
mingsregelaar die de warmte in alle kamers
in een huis of kantoor apart regelt.
net als een huis niet slechts n lichtknop
heeft, zo vinden wij dat een verwarmings-
systeem niet te regelen is met maar n ther-
mostaat, zegt jeremy peterson, met de juiste
verwarmingsregelaar is het mogelijk elk huis
optimaal comfortabel te maken, door voor
verschillende kamers verschillende tempe-
raturen in te stellen op verschillende tijden.
met evohome stellen gebruikers tot maximaal twaalf
zones in. zo is de warmte in elke ruimte individueel te
regelen voor maximaal comfort en efficint energiege-
Jeremy Peterson (Honeywell): De tHermostaat is
Het begin van Home automation.
ISE 2014
34 Smart HomeS magazine - maart 2014
AMX: http://www.you-tube.com/watch?v=a-gbs9evUGg&feature=youtu.be
Honeywell: www.evohome.honeywell.com/
BAD: www.uniqueautomation.co.uk / www.bathomatic.com
Auro-3D: www.auro-technologies.com
B&W: www.bowers-wilkins.com
BMB: www.bmbelectronics.eu Control4: www.m-pro.be Crestron: www.crestron.eu/ise2014
Smart HomeS magazine - maart 2014 35
bruik. tot 75 procent van een gemiddelde energiere-
kening bestaat immers uit verwarming en warm water.
dus of een bewoner nu thuis werkt of een avond weg is
evohome biedt altijd de kans om energie te besparen.
zone-regeling
met de slimme zone-regeling is het mogelijk alleen
die ruimten te verwarmen die in gebruik zijn, in plaats
van constant het hele huis of kantoor. dit bespaart
tenminste veertig procent aan energiekosten volgens
een brits onderzoek (energy saving resource unit,
strathclyde-universiteit 2013 & tacma 2013 de ge-
citeerde energiebesparingen zijn berekend in een huis
met drie slaapkamers en twee verdiepingen, op een
locatie in het verenigd koninkrijk, bewoond door een
gezin met vier personen, in een typische week. een
evohome-zonesysteem (met aanbevolen instellingen)
werd vergeleken met een systeem met eenvoudige
timer, n enkele thermostaat die niet te programmeren
is en zonder radiatorthermostaten (trvs). individuele
energiebesparingen zijn afhankelijk van bestaande
regelaars, omgeving en levensstijl.).
app voor controle op afStand
met de gebruiksvriendelijke evohome-app is het daar-
naast mogelijk de verwarming op afstand in te stellen,
ook per kamer. hierdoor regelt de gebruiker zijn ver-
warming bijvoorbeeld vanaf het vliegveld, op vakantie,
het werk, in een restaurant, maar ook thuis op de bank.
de app draagt daardoor eveneens bij aan de besparing
op energiekosten. een ander voordeel is dat evohome
ervoor zorgt dat het huis comfortabel verwarmd is bij
thuiskomst. de app is verkrijgbaar voor zowel ios als
android. (http://www.ecc.honeywell.com/api)
intelligent tHuiScomfort
evohome combineert een reeks slimme technologien
waardoor het comfort thuis eenvoudig te vergroten is.
het systeem weet wanneer er ergens een raam open-
staat en past hier de verwarmingsinstelling op aan.
daarnaast is evohome in staat om te leren hoe het
huis opwarmt en afkoelt gedurende de seizoenen.
evohome is meer dan een thermostaat, het vormt het
brein van de centrale verwarming in huis. intutieve
regelingsfuncties betekenen dat instellingen eenvoudig
te veranderen zijn indien nodig. zo is het mogelijk de
verwarming later in te schakelen bij een latere thuis-
komst.
na uitgebreide tests zijn de energievoordelen aan-
getoond van de slimme zoneregeling, vooral door het
real-time inzicht dat dit systeem biedt in de verwar-
mingsstatus binnenshuis, vervolgt peterson. door de
stijgende energiekosten in het vooruitzicht, denken
we dat zoneregeling nederlandse huishoudens gaat
helpen om fors te besparen op de energierekening.
samen met de extra regelmogelijkheid via de app, is
evohome een verstandige investering en een investe-
ring in comfort.
evohome is eenvoudig te installeren door een ge-
certificeerde honeywell-installateur, zonder hak- en
breekwerk. het systeem communiceert draadloos bin-
nenshuis en is geschikt voor stadsverwarming en alle
cv-ketels inclusief radiatoren en vloerverwarming. op
dit moment zijn er inmiddels 110 zogenaamde am-
bassadeurs die gecertificeerd zijn door honeywell en
zijn de producten verkrijgbaar op 900 verkooppunten.
honeywell levert evohome in een aantal kleuren die
eenvoudig inpasbaar zijn in elk interieur. daarnaast
beschikt evohome over een touchscreen met hoog
contrast en een modern design. het evohome single
zone connected pakket is verkrijgbaar voor een con-
sumentenadviesprijs vanaf 299 inclusief de internet-
gateway. elke radiator in huis kan worden voorzien van
een radiatorregelaar verkrijgbaar voor een consumen-
tenadviesprijs vanaf 99 per stuk. evohome is per kamer
uit te breiden. honeywell is inmiddels gestart met de
levering van evohome in nederland.
meer informatie over evohome en gecertificeerde ho-
neywell-installateurs is te vinden op http://evohome.
honeywell.com. voor alle honeywell comfort-producten
bezoek http://kijkvoelbeleef.nl.
Smart buildingS conference
moderator bob snyder, editor-in-
chief channel media group, had
voor de smart buildings confe-
rence op maandag 3 februari een
goed programma samengesteld
waarbij de lezingen in tween
waren gesplitst: bestemd voor
hen die werkzaam zijn in het
commercile en hen die werk-
zaam zijn in de residentiele om-
geving.
jim sinopoli, key-note speaker en
auteur van smart building sys-
tems for architects, owners and
builders, hield een interessant
betoog over hoe de situatie op dit
moment is, met een verwijzing
naar de toekomst. hij stelde dat
de huidige situatie met betrekking tot energiebeheer
in gebouwen inadequaat is. alle gebouwen in de v.s.
nemen 7% van de energie die wereldwijd beschikbaar
en dit is meer dan de transportsector en de industrie
bij elkaar. de kennis van deze energieconsumptie is
Honeywell: www.evohome.honeywell.com/
36 Smart HomeS magazine - maart 2014 Steinway-Lyngdorf: www.hificorner.be
Devialet: http://en.devialet.com/home-en-us/
Nuvo: www.habitech.co.ukPeerless:www.peerless-av.com
Panasonic: http://panasonic.net
Basalte: www.basalte.be
Smart HomeS magazine - maart 2014 37
abominabel en belangrijke data ontbreken. dan de toe-
komst. een inventarisatie van wat gebouwen gemeen
hebben, moet leiden tot systemen en toepassingen en
gevangen worden in een ibms (integrated building
management system). een case study door microsoft op
het redmond campus bracht interessante gegevens op:
investeringen tot besparingsmaatregelen verdienden
zich binnen twee jaar terug.
nick gliatis, managing director van gds (http://gds.
com.gr), gaf in heldere bewoordingen en dito charts aan
hoe we een en ander aan moeten pakken. een smart
building rust op vijf belangrijke pijlers: het vormt veilig
onderdak, is energie-efficint, biedt comfort, behoeft
onderhoud en faciliteert communicatie. je kunt een
gebouw zien als een cel van het orgaan dat de stad
heet. een smart building maakt vanzelfsprekend ook
deel uit van een smart grid, maar is ook deelgenoot in
het internet-of-things, waarvoor het ipv6 protocol en
het 6loWpan (ipv6 over low power Wireless personal
area networks) van belang zijn.
de verschillende energiebronnen moeten via een ma-
nagementsysteem beheerst worden en verdeeld naar
de diverse behoeften, waarbij controle en smart mete-
ring, naast de cloud en het smart grid, een belangrijke
rol vervullen. laat je fantasie de vrije loop en je zult be-
grijpen dat er allerlei processen op gang komen en een
rol vervullen in dit hele organische geheel. maar omdat
we het over het internet-of-things hebben is alles ook
te monitoren en in n model te zetten. en hier hoeft
het niet bij te blijven; immers alle gebouwen maken zo
deel uit van het internet en kunnen een plek innemen in
dat model. om voorgaande allemaal mogelijk te maken
hebben we een paar zaken nodig: smart metering en
geschikte sensoren, slimme mathematische modellen
met zelf-lerende functionaliteit waarbij de gebruikers
mede van invloed zijn. een paar voorbeelden: wat moet
er gebeuren als er brand uitbreekt in het gebouw of wat
met het energiebeheer als de stroom uitvalt?
gliatis besloot zijn presentatie met: smart buildings
zijn geen gebouwen waar het licht wordt bediend of
de gordijnen open of dicht gaan met een afstandsbe-
diening of via een bus-systeem. smart buildings zijn zo
slim als de ontwerpers en de gebruikers.
voor hen die de ise2014 gemist heb-
ben de organisatie blijft in ieder
geval tot 2019 haar tenten opslaan
in de rai te amsterdam en de komende
ise zal Worden gehouden van 10 t/m 12
februari 2015.
38 Smart HomeS magazine - maart 2014
Het artikel een keur aan keurmerken uit editie 3/2013
van dit magazine beschrijft de enorme hoeveelheid
die er is aan informatiebronnen op het gebied van
zorg op afstand en domotica. Denk hierbij aan infor-
matiebronnen zoals:
Normen en gedragscodes Keurmerken en certificaten Handreikingen, checklists en meetinstrumenten Technische standaardenDeze bronnen zijn relevant, omdat ze bijvoorbeeld kunnen helpen bij de volgende vraagstukken: Hoe pas je zorg op afstand of domoticatoepassingen
toe in de praktijk? Hoe en waar beleg je verantwoordelijkheden binnen
de organisatie, bij het toepassen van zorg op afstand en/of domotica?
Hoe beheers je mogelijke risicos, zoals veiligheidspro-blemen?
Welke verbindingsprotocollen tussen bijvoorbeeld een alarm bij de clint en de zorgcentrale zijn er?
Hoe selecteer en implementeer je zorg op afstand en domoticatoepassingen?
Welke methoden zijn er om de kwaliteit van een zorg op afstand- of domoticatoepassing te beoordelen?
Er is veel nuttige informatie beschikbaar die bij dit soort vraagstukken kan helpen. Omdat de informatiebronnen niet altijd goed vindbaar zijn, bieden we hieronder een overzicht van relevante bronnen. De selectie bevat bron-nen voor zorg op afstand en domoticatoepassingen ge-richt op de caresector.
normen en geDragScoDeS
De inzet van zorg op afstand en domotica heeft ge-volgen voor clint en medewerker. Het brengt nieuwe verantwoordelijkheden met zich mee en wijzigingen in bestaande processen. Normen en gedragscodes helpen om de veranderingen in goede banen te leiden. Zo kan in een norm of een gedragscode bij het gebruik van beeld-bellen bijvoorbeeld worden geregeld hoe moet worden omgegaan met de privacy van de clint.
NEN 8028 kwaliteitseisen voor telemedicine Deze norm beschrijft eisen aan welke criteria een aanbieder van telemedicinediensten of -toepassingen moet voldoen om te zorgen dat deze dienst van voldoende kwaliteit is.
European Code of Practice for Telehealth Services (Te-
lescope project) Dit is een gedragsrichtlijn voor het
leveren van diensten op het gebied van telehealth. Deze code geeft richtlijnen voor telehealth-diensten en gaat in op negen aandachtsgebieden, waaronder ethische overwegingen, financile aspecten, personeel en contact met clinten en verzorgenden.
KeurmerKen en certificaten
Keurmerken en certificaten, die door een derde neutrale partij zijn uitgegeven, kunnen helpen om de kwaliteit van een dienst of product te beoordelen zonder uitgebreid onderzoek.
Boek Keurmerken, certificaten en kwaliteitsverklaringen
in de zorg - Dit boek bevat 75 kwaliteitsverklaringen van producten, diensten, instellingen en managementsyste-men die er nu rond zorg en ICT te behalen zijn. Van elke kwaliteitsverklaring zijn de eisen, beoordeling, eigenaar en kosten in kaart gebracht.
Ketenkeurmerk Persoonsgebonden Alarmering - Dit is een keurmerk om aan te tonen of producten en diensten voor personenalarmering betrouwbaar en betaalbaar zijn. De betrokkenen van persoonsgebonden alarme-ringsdiensten in de keten maken hierbij gebruik van een procesmodel.
QAEH-erkenning van de dienstverlening van telemedi-
cine Een erkenning voor de dienstverlening van fabri-kanten, leveranciers en zorgbedrijven waar telemedicine bij wordt toegepast. Er moet worden voldaan aan eisen over het in kaart brengen, voorkomen en verkleinen van de risicos van telemedicine en het borgen van samenwerking tussen de partijen die gezamenlijk zorg op afstand leveren.
Continua Health Alliance certificatie Dit certificaat is gebaseerd op Design Guidlines. Hierin staat beschreven op welke manier bestaande standaarden en specificaties moeten worden toegepast om informatie tussen de ver-schillende persoonlijke gezondheidstoepassingen uit te wisselen. Op basis van deze Design Guidelines kunnen leveranciers hun systemen en apparaten geschikt maken voor uitwisseling van medische gegevens met andere systemen.
HanDreiKingen, cHecKliStS en meetinStrumenten
Handreikingen en checklists leveren praktische aanwijzin-gen die kunnen helpen bij de implementatie van zorg op afstand en domotica. Denk bijvoorbeeld aan processen, verantwoordelijkheden, techniek en serviceniveaus. Ook
smart homes magazineBarBara van reSt, nictiz
VIND uW WEG Naar rElEVaNTE INfOrmaTIE-brONNEN VOOr ZOrG Op afsTaND EN DOmOTICa
Smart HomeS magazine - maart 2014 39
instrumenten om de kwaliteit van de geleverde dienst te kunnen meten zijn zinvol.
Toolkit Zorg met
ICT - Deze toolkit ondersteunt zorg-organisaties en wo-ningcorporaties bij het doorlopen van alle noodzakelijke stappen in het tra-ject van de selectie
en implementatie van een ICT-toepassing. De volgende stappen komen aan de orde: het vormen van een visie op zorg met ICT; het maken van keuzes voor de gewenste technologie; het kiezen van een leverancier; het maken van een (maatschappelijke) business case; het veranderen van werkprocessen, scholing en imple-
mentatie.
Domotica in de lang-
durige zorg, een
handreiking voor ri-
sicobeheersing door
zorgaanbieders - Dit rapport wijst op de risicos die kunnen optreden door het inzetten van techno-logie in de langdurige zorg. Daarnaast geeft het aanbevelingen voor het formuleren
van een visie op de inzet van technologie, voor het ma-ken van een risicoanalyse en voor het implementeren van beheersmaatregelen.
Toezichthoudende domotica, een handreiking voor zor-
ginstellingen Dit document ondersteunt zorginstel-lingen voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking bij een zorgvuldige en verantwoorde toepas-sing van domotica. Het gaat hier om toezichthoudende domotica, zoals uitluistersystemen, camerabewaking en sensoren.
Zorg op afstand: hoe regel je het? Zo! - Deze checklist is een hulpmiddel dat zich richt op aspecten die voor de clint van belang zijn bij het inzetten van zorg op afstand. Denk hierbij aan aspecten als informatieverstrekking, het nakomen van afspraken, privacyaspecten en de positie van de mantelzorger.
Meetinstrument klantervaringen zorg op afstand Dit instrument meet klantervaringen voor zorg op afstand met
screen-to-screen zorg. Het kan bij verschillende praktijken van screen-to-screen zorg worden ingezet om te meten of de zorg aansluit op de behoeften van de patint.
Strategische checklist zorg op afstand Deze checklist stimuleert (potentile) zorg op afstand-aanbieders maxi-maal gebruik te maken van standaarden. Een aanbieder van zorg op afstand kan hem gebruiken bij de keuze van een zorg op afstand-dienst, de implementatie en als referentie om de eigen organisatie van een dienst tegen het licht te houden.
ICT en eHealth, Succescriteria bij praktijkgericht onder-
zoek en implementatie In de checklist staan criteria, die van belang zijn om de onderzoeksresultaten voor ICT en eHealth na afloop van een project succesvol te implementeren en op te schalen. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen proces, organisatie en stelsel van de gezondheidszorg. De checklist is primair bedoeld voor projectleiders van (implementat