SERV BARIŞ ANTLAŞMASISERV BARIŞ ANTLAŞMASI

10 AĞUSTOS 192010 AĞUSTOS 1920

1. Dünya Savaşı’nda mağlup olan 1. Dünya Savaşı’nda mağlup olan devletlerle yapılacak barış devletlerle yapılacak barış antlaşmalarının şartları antlaşmalarının şartları Paris Barış Paris Barış Konferansı’nda (18 Ocak 1919)Konferansı’nda (18 Ocak 1919) kararlaştırılmıştı. kararlaştırılmıştı. Ancak Osmanlı Devleti ile İtilaf Ancak Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında kesin bir barış Devletleri arasında kesin bir barış antlaşmasının yapılması gecikmişti. antlaşmasının yapılması gecikmişti.

İtilaf Devletlerinin Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletlerinin Osmanlı Devleti ile yapacakları antlaşmayı geciktirmelerinin yapacakları antlaşmayı geciktirmelerinin

nedenleri;nedenleri; • • 1. Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri 1. Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri

arasında gizli paylaşım antlaşmaları arasında gizli paylaşım antlaşmaları yapılmıştı. Antlaşmaya göre, Boğazlar ve yapılmıştı. Antlaşmaya göre, Boğazlar ve çevresi ile Doğu Anadolu Rusya’ya çevresi ile Doğu Anadolu Rusya’ya verilmişti. Ancak Rusya’nın savaştan verilmişti. Ancak Rusya’nın savaştan çekilmesi ve İtilaf Devletlerine cephe alması. çekilmesi ve İtilaf Devletlerine cephe alması.

• Boğazların yeni durumunun • Boğazların yeni durumunun belirlenememesi,belirlenememesi,

• • Yine savaş sırasında İtalya’ya söz verilen Yine savaş sırasında İtalya’ya söz verilen İzmir ve Batı Anadolu’nun Yunanlılara İzmir ve Batı Anadolu’nun Yunanlılara verilmesinden dolayı ortaya çıkan verilmesinden dolayı ortaya çıkan anlaşmazlığın giderilememesi, anlaşmazlığın giderilememesi, • Türk halkının işgaller karşısında tepkisinin • Türk halkının işgaller karşısında tepkisinin hesap edilememiş olması, hesap edilememiş olması,

Yukarıdaki nedenlerden dolayı kesin barış Yukarıdaki nedenlerden dolayı kesin barış anlaşmasının imzalanması gecikmiştir. anlaşmasının imzalanması gecikmiştir. Ancak Milli Mücadele’nin organize olmaya Ancak Milli Mücadele’nin organize olmaya başlaması ve TBMM’nin açılması başlaması ve TBMM’nin açılması antlaşmanın hazırlanmasını hızlandırmıştır. antlaşmanın hazırlanmasını hızlandırmıştır.

Hazırlanan antlaşmanın metni, İtalya’nın Hazırlanan antlaşmanın metni, İtalya’nın San RemoSan Remo kentinde yapılan konferansta kentinde yapılan konferansta sonra son şeklini aldı. İtilaf Devletleri sonra son şeklini aldı. İtilaf Devletleri antlaşma şartlarını bildirmek için Osmanlı antlaşma şartlarını bildirmek için Osmanlı Devletini Paris yakınlarında yapılan barış Devletini Paris yakınlarında yapılan barış konferansına davet ettiler (22 Nisan 1920) konferansına davet ettiler (22 Nisan 1920)

Çok ağır şartlar içeren bir antlaşma taslağı Çok ağır şartlar içeren bir antlaşma taslağı hazırlanmıştı. Konferansa katılan Osmanlı heyeti hazırlanmıştı. Konferansa katılan Osmanlı heyeti antlaşma antlaşma şartlarını görünce dehşete kapıldı. Antlaşma şartlarını görünce dehşete kapıldı. Antlaşma şartlarına itiraz ettiler. Ancak İtilaf Devletleri şartlarına itiraz ettiler. Ancak İtilaf Devletleri antlaşma şartlarını değiştirmeyi kabul etmediler, antlaşma şartlarını değiştirmeyi kabul etmediler, Ayrıca Osmanlı Devletini barış antlaşmasını Ayrıca Osmanlı Devletini barış antlaşmasını imzalamaya zorlamak için,imzalamaya zorlamak için,

Yunanlılar; Bursa, Balıkesir ve Edirne’yi işgal etti.Yunanlılar; Bursa, Balıkesir ve Edirne’yi işgal etti. İngilizler; Bandırma ve Mudanya’ya asker çıkardı.İngilizler; Bandırma ve Mudanya’ya asker çıkardı.

Bunun üzerine Osmanlı Devleti antlaşmayı kabul Bunun üzerine Osmanlı Devleti antlaşmayı kabul etmek zorunda kaldı. Paris’e gönderilen Osmanlı etmek zorunda kaldı. Paris’e gönderilen Osmanlı

Heyeti Sevr Antlaşması’nı imzaladı Heyeti Sevr Antlaşması’nı imzaladı (10 Ağustos 1920)(10 Ağustos 1920)

Sevr Antlaşması’nın MaddeleriSevr Antlaşması’nın Maddeleri

• • Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul olmaya devam edecek, fakat Osmanlılar olmaya devam edecek, fakat Osmanlılar antlaşma maddelerine uymaz, azınlık antlaşma maddelerine uymaz, azınlık haklarını korumazlarsa İstanbul Türklerden haklarını korumazlarsa İstanbul Türklerden alınacak.alınacak.

• • Boğazlar savaş zamanında bile bütün Boğazlar savaş zamanında bile bütün devletlerin gemilerine açık olacak. devletlerin gemilerine açık olacak. Boğazların yönetimi “Boğazlar Boğazların yönetimi “Boğazlar Komisyonu’na bırakılacak.Komisyonu’na bırakılacak.

• • Doğu Anadolu’da bağımsız bir Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermeni Ermeni devletidevleti kurulacak. kurulacak.

• • Ege Bölgesi’nin büyük bir bölümü ile Ege Bölgesi’nin büyük bir bölümü ile İstanbul dışındaki bütün Trakya, Yunanlılara İstanbul dışındaki bütün Trakya, Yunanlılara verilecek.verilecek.

• • Antalya ve Konya yöresi İtalyanlara Antalya ve Konya yöresi İtalyanlara verilecek.verilecek.

• • Adana, Malatya ve Sivas dolaylarını Adana, Malatya ve Sivas dolaylarını birleştiren bölgeler, Fransızlara verilecek.birleştiren bölgeler, Fransızlara verilecek.

• • Suriye ve Lübnan Fransızlara verilecek.Suriye ve Lübnan Fransızlara verilecek.

• • Arabistan ve Irak İngilizlere verilecek.Arabistan ve Irak İngilizlere verilecek. • • Osmanlı askeri gücü sınırlı sayıda olacak Osmanlı askeri gücü sınırlı sayıda olacak

ve bu ordunun elinde ağır silahlar ve bu ordunun elinde ağır silahlar bulunmayacak.bulunmayacak.

• • Azınlıklara her alanda geniş haklar Azınlıklara her alanda geniş haklar tanınacak.tanınacak.

• • Kapitülasyonlardan bütün devletler Kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacak.yararlanacak.

Sevr Antlaşmasının SonuçlarıSevr Antlaşmasının Sonuçları

Osmanlı anayasasına göre uluslar arası bir Osmanlı anayasasına göre uluslar arası bir antlaşmanın geçerli olabilmesi için Meclis-i antlaşmanın geçerli olabilmesi için Meclis-i Mebusanın antlaşmayı onaylaması Mebusanın antlaşmayı onaylaması gerekiyordu. Ancak meclis padişah gerekiyordu. Ancak meclis padişah tarafından kapatılmış olduğu için böyle bir tarafından kapatılmış olduğu için böyle bir durum mümkün değildi. Antlaşmayı yetkisiz durum mümkün değildi. Antlaşmayı yetkisiz bir kurum olan bir kurum olan Saltanat ŞurasıSaltanat Şurası imzalamıştı. imzalamıştı. Bu nedenle imzalanan antlaşma hukuki bir Bu nedenle imzalanan antlaşma hukuki bir geçerlilik kazanamamıştır.geçerlilik kazanamamıştır.

TBMM, Sevr Antlaşması’nı imzalayan TBMM, Sevr Antlaşması’nı imzalayan ve onaylayanları vatan haini ilan ve onaylayanları vatan haini ilan etmiştir.etmiştir.

.- Sevr Antlaşması Türk halkının .- Sevr Antlaşması Türk halkının mücadele isteğini arttırmıştır.mücadele isteğini arttırmıştır.

ÖNEMİ:ÖNEMİ:

Sevr, 1. Dünya Savaşı’ndan sonra Sevr, 1. Dünya Savaşı’ndan sonra uygulamaya koyulmayan tek antlaşmadıruygulamaya koyulmayan tek antlaşmadır..

Uygulamaya konulmaması bakımından Sevr Uygulamaya konulmaması bakımından Sevr Antlaşması 93 harbinden sonra imzalanan Antlaşması 93 harbinden sonra imzalanan Ayestefonos AntlaşmasıAyestefonos Antlaşması (1878) ile benzerlik (1878) ile benzerlik gösterir.gösterir.

HAZIRLAYAN :MEHMET ABLAKHAZIRLAYAN :MEHMET ABLAK

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİSOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİKAHRAMANMARAŞ 2008KAHRAMANMARAŞ 2008