รายงานการวิจัย · 2014-02-18 · คํานํา...

รายงานการวจย

เรอง

วเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน

โดย

พนธศกด วรรณด

ไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ปงบประมาณ 2553

http://www.ssru.ac.th

คานา

แนวความคดของรายงานวจยเรอง วเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของ

ครเลอน สนทรวาทน น เกดข นมาไดเนองจากผ วจยไดมโอกาสรบการถายทอดทางรองบทเพลง

ทหลากหลายจากคณครเลอน สนทรวาทน บตรสาวคนท 2 ของพระยาเสนาะดรยางค (แชม

สนทรวาทน) และไดทราบจากคาบอกเลาของทานและบคคลใกลชดทานวา ในสมยททานทางาน

ทกรมมหรสพในสมยรชกาลท 7 ทานไดรบมอบหมายใหเปนผ ขบรองเพลงตบชดน ถวายหนา

พระทน งเสมอ รวมท งไดเปนขบรองบนทกแผนเสยงของราชบณฑตยสถาน ซงจางบรษท

แผนเสยงจากประเทศเยอรมนมาทาการบนทกเสยง ณ กรมมหรสพ ในราวป พ.ศ. 2475 แตนา

เสยดายทแผนเสยงชดน ถกทาลายท งหมดเพราะภยสงครามในขณะน น ยงทาใหขาพเจาสนใจทจะ

ศกษาเรองราวของบทเพลงชดนเพอใหทราบถงความเปนมา รปแบบสงคตลกษณ และแนวทางใน

การขบรองของทาน และตองการใหบทเพลงในแนวทางน ไดเผยแพรออกไปหลงจากทไมไดม

โอกาสในการไดเผยแพรมากอนหนาน

สดทายน หวงวารายงานการวจยฉบบน จะเปนประโยชนแกผ ทสนใจตอไปไมมากก

นอย และหวงวาขอมลทไดบนทกไวน จะไดชวยใหการขบรองเพลงไทย และทางรองทงดงาม

ไดคงอยอยางย งยนตอไป

พนธศกด วรรณด

กนยายน 2553

http://www.ssru.ac.th

สารบญ

หนา

บทคดยอ (1)

ABSTRACT (3)

กตตกรรมประกาศ (6)

คานา (7)

สารบญ (8)

สารบญโนตทางรอง (10)

บทท 1 บทนา 1

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1

1.2 วตถประสงคการวจย 2

1.3 คาถามวจย 2

1.4 กรอบความคดในการวจย 2

1.5 ขอบเขตการวจย 3

1.6 ข นตอนการวจย 3

1.7 ขอตกลงเบองตน 4

1.8 นยามศพทเฉพาะ 5

1.9 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7

2.1 ความหมายของเพลงตบ 7

2.2 ความเปนมาของเพลงตบ Tableau vivant ประวตบคคลและเรองทเกยวของ 9

2.3 หลกการขบรองของครเลอน สนทราทน 21

2.4 องคประกอบของทางรอง 31

2.5 รอยกรองของไทย 60

2.6 การบรรจเนอรองเพลงไทย 26

2.7 งานวจยทเกยวของ 73

บทท 3 ความเปนมาเกยวกบเพลงตบ Tableau vivant 74

http://www.ssru.ac.th

(9)

3.1 ความเปนมาของเพลงตบ Tableau vivant 74

3.2 รปแบบสงคตลกษณของเพลงตบ Tableau vivant 84

3.3 รปแบบของบทประพนธในเพลงตบ Tableau vivant 88

บทท 4 การวเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน 90

4.1 วเคราะหทางรองเพลงในตบราชาธราช 90

4.2 วเคราะหทางรองเพลงในตบนทราชาครต 100

4.3 วเคราะหทางรองเพลงในตบนางซลเดอรเรลาลา 108

4.4 วเคราะหทางรองเพลงในตบสามกก (ตบจลง) 117

4.5 วเคราะหทางรองเพลงในตบขอมดาดน 127

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ 138

5.1 สรปผลการวจย 138

5.2 อภปรายผลการวจย 140

5.3 ขอเสนอแนะ 151

บรรณานกรม 152

ภาคผนวก 154

http://www.ssru.ac.th

สารบญบทรองและโนตทางรอง

ลาดบท หนา

1. บทรองตบราชาธราช 156

2. โนตทางรองตบราชาธราช 158

3. บทรองตบนทราชาครต 168

4. โนตทางรองตบนทราชาครต 170

5. บทรองตบนางซนเดอรเรลลา 178

6. โนตทางรองตบนางซนเดอรเรลลา 180

7. บทรองตบสามกก (ตบจลง) 188

8. โนตทางรองตบสามกก (ตบจลง) 190

9. บทรองตบขอมดาดน 200

10. โนตทางรองตบสามกก (ตบจลง) 201

http://www.ssru.ac.th

กตตกรรมประกาศ

รายงานการวจยเรอง วเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน

สนทรวาทน สาเรจได เนองจากบคคลหลายทานไดกรณาชวยเหลอใหขอมลขอเสนอแนะ

คาปรกษาแนะนา ความคดเหน และกาลงใจ

ผ เขยนขอกราบขอบพระคณ คณครอทย แกวละเอยด ศาสตราจารยกตต

คณนายแพทยพนพศ อมาตยกล และผ ชวยศาสตราจารยถาวร สกขโกศล ทใหขอมลหลกทเปน

หวใจของการวจยคร งน รวมท งผ ทรงคณวฒทางดนตรทกทานทสละเวลาใหขอมลทเปน

ประโยชนอยางยงในการศกษา

ขอขอบพระคณรองศาสตราจารยณรงคชย ปฎกรชต ทใหค าแนะนาทเปน

ประโยชนในการทารายงานวจยคร งน และขอขอบคณสานกวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฏ

สวนสนนทา ทพจารณาใหทนสนบสนน รายงานวจยฉบบน จงเกดข นและสาเรจลลวงไปได

ดวยด

ขอขอบพระคณรองศาสตราจารยวณา เอยมประไพ และผ ชวยศาสตราจารย ดร.

ศนสนย จะสวรรณ ทสงเสรมกระตนเตอนใหก าลงใจ ทไดแนะนาแนวทางข นตอนและวธการ

ดาเนนการวจย ขอขอบคณอาจารยสกล ชยนตยพนธ เพอนรกทใหความกระจางดานการ

แปลภาษาองกฤษ และขอขอบคณเพอน ๆ อกหลายคนทไมสามารถกลาวนามไวท งหมดในทน ได

ทใหความชวยเหลอในทกเรองทรองขอ

ทายทสดน ขอขอบคณเพอนรวมงานทกทาน ทสงเสรมใหผ เขยนมก าลงใจ

จดทารายงานการวจยฉบบน จนเสรจสมบรณ

นายพนธศกด วรรณด

กนยายน 2553

http://www.ssru.ac.th

บทคดยอ

ชอรายงานการวจย : วเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน

ชอผ วจย : นายพนธศกด วรรณด

ปททาการวจย : 2553

....................................................................................................

การศกษาเรองการวเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทร

-วาทน เพอใหทราบถงความเปนมาและรปแบบของเพลงตบ Tableau vivant และแนวทางรอง

เพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน

การศกษาคร งนไดศกษาจากการวเคราะหเอกสาร ประกอบกบการสมภาษณ

ผ ทรงคณวฒ เกยวกบความเปนมาและรปแบบของเพลงตบ Tableau vivant และแนวทางรอง

เพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน

ผลการศกษาพบวา

1. ความเปนมาเกยวกบเพลงตบ Tableau vivant เปนเพลงตบทเกดข นในสมย

รชกาลท 5 vivant เปนเพลงตบทสมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟากรมพระยานรศรานว ดตวงศ

ทรงพระนพนธข นสาหรบบรรเลงประกอบภาพนง ถวายสมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟา

มหาวชรณหศ ตามแบบของฝรงทเรยก Tableau vivant เพอจะทรงจดใหพระอนชาและพระ

ราชวงศทย งเยาวแสดงประกอบภาพนงเฉพาะในราชสานก บรรเลงดวยวงปพาทยดกดาบรรพม

ท งหมดจานวน 8 ตบ เพลงตบชดน ไดมการฟนฟข นอกคร งในราชสานกสมยรชกาลท 7 เพอให

ขาราชการกรมหรสพขบรองและบรรเลงถวายหนาพระทน ง

2. รปแบบของเพลงตบ Tableau vivant เปนตบขนาดส น ประกอบดวยเพลง

ในอตรา 2 ช นจานวน 5 ถง 6 เพลง มเพลงตบ 6 ใน 8 ตบ มลกษณะเปนตบประสมระหวางตบ

เรองกบตบเพลง คอ ตบขอมดาดน ตบสามกก ตบราชาธราช ตบนทราชาครต ตบนางซลเดอร

เรลลา และตบพระลอ สวนอกสองตบ คอ ตบอณรท เปนตบเรองเพราะตดตอนมาจากบทละคร

เรองอรทพระราชนพนธในรชกาลท 1 และตบพระเปนเจาเปนบทโองการบชาเทพเจาประกอบ

เพลงหนาพาทย

3. แนวทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน เปน

แนวทางรองทพระยาเสนาะดยางค (แชม สนทรวาทน) ปรงแตงข นใหมในสมยรชกาลท 7 เพอให

http://www.ssru.ac.th

(2)

ครเลอน สทรวาทน ซงเปนบตรสาวขบรองโดยเฉพาะเพลงตบ 5 ตบ คอ ตบขอมดาดน ตบสามกก

ตบราชาธราช ตบนทราชาครต ตบนางซลเดอรเรลลา มลกษณะเดนทการรองออกสาเนยงตาม

ภาษาของเพลงทสาเนยงภาษาตางกน

ขอเสนอแนะ

1. ควรมการศกษาเปรยบแนวทางรองในเพลงตบชดน ทเปนแนวทางรองในสมย

รชกาลท 5 กบแนวทางรองของครเลอน สนทรวาทน

2. ควรทาการศกษาเพลงในรปแบบอนๆ เพอใหทราบถงรปแบบการเรยบบท

เพลงและแนวทางรองเพลงตบเพมเตมข นอก

http://www.ssru.ac.th

บทท 1

บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

การขบรองเปนศลปะทางดานดนตรอยางหน งทมนษยสามารถสรางข นจาก อวยวะใน

รางกายของมนษยเอง จงไดถอวาเปนรากเงาของเสยงดนตรทเกดข นกอนทานองดนตรใด ๆ และ

เชนเดยวกบศลปะแขนนงอน ๆ ทานองขบรองในคร งแรก ๆ ของมนษยน นนาจะมาจากการ

เลยนแบบจากเสยงไดยนจากธรรมชาต ตอจากน นกอาจจะเปลงเสยงทปรงแตงดวยอารมณ

ความรสกตาง ๆ เชน ความกลว ความเศรา ความรก จนกระท งนามาผสมกบถอยคาทรอยเรยงข น

ดวยภาษาของเผาพนธของตน อนอาจเกดจากเหตปจจยตาง ๆ นา ๆ อาท ความเชอความศรทธา

ความเพลดเพลนใจ สาหรบการขบรองเพลงไทย แตการขบรองของมนษยยคแรกจะเปนอยางไร

น นกสดทจะอธบายได เพราะเสยงทานองเหลาน นยอมสญหายไปพรอมกบผ ขบรองในอดต

โดยเฉพาะการขบรองของไทยทไมมการบนทกดวยสญลกษณแทนเสยงดนตรดวยแลวยงอยากจะ

กลาวถง ทพอจะสบคนไดกเปนเพยงหลกฐานทางประวตศาสตรทเปนตวอกษรทไดมการจารกไว

เทาน น สวนทวงทานองของการขบรองจะเปนอยางไรน นกตองใชวธสนนฐาน สจตต วงเทศ

กลาววาหากตองการทจะทราบถงลกษณะทานองการรองเพลงของไทย กนาจะศกษาไดจากบท

ประพนธประเภท โคลง กลอนทย งมหลกฐานจารกไวเพราะในคาโคลงกลอนเหลาน นยอมมเสยง

ของทานองผสมอย นอกจากน นแลวเรานาศกษาเพลงรองทย งคงไดมการขบรองสบตอกนมาจนถง

ปจจบนน ได การขบรองเพลงไทยน นคงจะเกดข นพรอมภาษาทคนไทยใชในการสอสารกนมา

นานแลว แตทสามารถสบคนไปไดจรง ๆ กคงต งแตยดทพอขนรามคาแหงทรงคดตวอกษรไทย

แลวจารกไวในหลกศลาน นเอง ตอจากน นจงมพฒนาการมาโดยลาดบในสมยตางจนกระท งถง

ปจจบน

ภมปญญาดานการขบรองทสบสานมาแตคร งอดตจนถงปจจบน โดยเรมตนจากการรอง

เลนของชาวบานจนพฒนาใหเปนศลปวฒนธรรมช นสงในราชสานก ซงทาใหเกดแนวทางในการ

แตงทางและเสยงคารองทมความพถพถนประณตมากข น หนงในครดนตรทานหนงผ ทไดการยก

http://www.ssru.ac.th

2

ยองวามความเปนเลศในดานการแตงทางรองแหงราชสานกคอ พระยาเสนาะดรยางค (แชม สนทร

วาทน) ผลงานดงกลาวไดถายมาสครเลอน สนทรวาทน บตรสาวคนท 2 ของทาน ซงเปนททราบ

กนดวาเปนผ ทมแนวทางรองไพเราะและมแนววธการแตงเสยงคารองทมแบบฉบบเฉพาะตว

โดยเฉพาะแนวการแตงเสยงคารองในเพลงตบ Tableau vivant ทมสาเนยงภาษาตาง ๆ ใน 5 ตบ

คอ ตบนทราชาครต ตบขอมดาดน ตบจลง ตบราชาธราช และตบนางซลเดอรเรลลา ผ วจยจงเหน

วาควรไดนาเสยงตนฉบบเสยงรองของครเลอน สนทรวาทน มาทาการวจยในทราบถงแนวทางใน

การแตงทางรองในเพลงตบท งเพลงดงกลาว เพอเปนประโยชนในการศกษาดานการขบรองเพลง

ไทยตอไป

1.2 วตถปประสงค

1.2.1 เพอใหทราบถงความเปนมาและรปแบบของเพลงตบ Tableau vivant

1.2.2 เพอใหทราบถงแนวทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน

1.3 คาถามวจย

เพลงตบ Tableau vivant มรปแบบอยางไร และแนวทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของ

ครเลอน

สนทรวาทน เปนอยางไร

1.4 กรอบแนวความคด

http://www.ssru.ac.th

3

1.5 ขอบเขตการวจย

วจยเฉพาะแนวทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน จ านวน 5 ตบ

คอ ตบนทราชาครต ตบขอมดาดน ตบจลง ตบราชาธราช และตบนางซลเดอรเรลลา

1.6 ขนตอนการวจย

1.6.1 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาวจยเรอง วเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทร

วาทน

เปนการศกษาวจยเชงคณภาพมงหาคาตอบทางการวจย เพอใหทราบถงแนวทางรองเพลงตบ

Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน เพอใหไดค าตอบดงกลาว ผ วจยจงไดทาการศกษา

เอกสารและงานวจยทเกยงของในเรอง ลกษณะของเพลงตบ ประวตความเปนมาของเพลงตบ

Tableau vivant ประวตบคคลและเรองราวทเกยวของ หลกการขบรองของครเลอน สนทรวาทน

บทรอยกรองของไทย การบรรจเนอรองในเพลงไทย และงานวจยทเกยวของ

1.6.2 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยมกระบวนการในการเกบรวบรวมขอมลดงน

1.6.2.1 วเคราะหขอมลจากเอกสารเพอนามาเปนแนวในการกาหนดกรอบในการ

สมภาษณ

1.6.2.2 สมภาษณผ ทรงคณวฒทางดนตรในเกยวกบขอมลเกยวกบ ลกษณะของ

เพลงตบ

แนวทางรอง

- ตบนทราชาครต

- ตบขอมดาดน

- ตบจลง

- ตบราชาธราช

- ตบนางซลเดอรเรลลา

ครเลอน สนทรวาทน

http://www.ssru.ac.th

4

ประวตความเปนมาของเพลงตบ Tableau vivant ประว ตบคคลและเรองราวทเกยวของ บท

ประพนธประเภทรอยกรองในเพลงตบ Tableau vivant แนวทางรองของครเลอน สนทร

วาทน

1.6.2.3 จดกระทาขอมลดวยการทอดเสยงเพลงตบ Tableau vivant จากระบบ

บนทกเสยง

เปนโนตตวอกษร

1.6.2.4 ตรวจสอบขอมล โดยสงโนตเพลงตบ Tableau vivant ใหผ เชยวชาญดาน

การบนทก

โนตทางรองตรวจสอบ และสงบทรองใหผ เชยวชาญดานบทประพนธประเภทรอยกรอง

ตรวจชขาดวาเปนบทประเภทใดบาง

1.6.3 การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมล แบงออกเปน 3 สวน คอ

สวนท 1 การวเคราะหเอกสาร (Document Research) โดยแบงขอมลเปนหวขอท

สอดคลองกบวตถประสงค และจดกลมเนอหาเปนแตละประเดน โดยนาเสนอขอคนพบในรปของ

การพรรณนาความเปนหลก

สวนท 2 การสรปผลและวเคราะหผลทไดจากการสมภาษณ โดยวเคราะหตาม

กรอบคาถามทใชการสมภาษณ

การวเคราะหกระทาเปน 2 ประเดน

1) การวเคราะหขอมลแยกสวน ระหวางเอกสาร และการสมภาษณเพอคนหา

ขอคนพบ

2) การวเคราะหขอมลทไดจากเอกสาร พรอมกบการเกบขอมลทไดจากการ

สมภาษณ เพอเปนการตรวจสอบและยนย นขอมล

สวนท 3 วเคราะหทางรองโดยมขนตอนและวธการวเคราะห ดงน

1) วเคราะหดวยแบงสวนวเคราะหเปนทอนเพลง เพอดการบรรจคารอง

2) วเคราะหเสยงเออนและการวางเสยงคารองในแตวรรคเพลง

1.6.4 การเขยนรายงานวจย

http://www.ssru.ac.th

5

ผ วจยนาขอมลทไดมาสรป ประมวลผล สงเคราะห และวเคราะหทางรอง เพอ

นาเสนอ เรองราวเกยวกบทางรองและการวเคราะหเพลงตบ Tableau vivant เปนหลก โดย

นาเสนอในรปแบบความเรยงพรรณนาวเคราะหตามแนวทางของการวจยเชงคณภาพ

1.7 ขอตกลงเบองตน

ศกษาวเคราะหเฉพาะทางรองเพลงตบ Tableau vivant ทเปนทางรองของครเลอน สนทร

วาทน จ านวน 5 ตบ คอ ตบนทราชาครต ตบขอมดาดน ตบจลง ตบราชาธราช และตบนางซล

เดอรเรลลา เทาน น

1.8 นยามศพทเฉพาะ

คารอง หมายถง ค าทเปนสวนประกอบของทางรอง

ทอน หมายถง การแบงสดสวนในเพลงหนง ๆ ซงมไดต งแต 1 ทอนข นไป

ทาง ค าน มความหมายแยกเปน 3 ประการ คอ

1) หมายถง วธด าเนนทานองโดยเฉพาะของเครองดนตร แตละอยาง เชน ทาง

ระนาดเอก ทางระนาดทม และทางซอ ซงแตละอยางกมการดาเนนทานองของ

ตนแตกตางกน

2) หมายถง วธด าเนนทานองเพลงทประดษฐข นโดยเฉพาะ เชน ทางของคร ก.

คร ข. หรอทางเดยว และทางหม ซงแมจะบรรเลงดวยเครองดนตรอยางเดยวกน

กด าเนนทานองไมเหมอนกนทก ๆ เสยง

3) หมายถง ระดบเสยงของเพลงทบรรเลง (Key) ซงก าหนดชอตวโนตแรก

เปนทหมายร กนทก ๆ เสยง

ทางรอง หมายถง ทานองเพลงทใชในการขบรอง ประกอบดวยเสยงเออนและคารอง

เทา หมายถง การรองหรอการบรรเลงทยนอยทเสยงใดเสยงหนงทความยาว 1

วรรคข นไป

พยางค หมายถง หนวยของเสยงหนง ๆ

http://www.ssru.ac.th

6

วรรคเพลง หมายถง ทานองเพลงทมความยาวเทากบ 4 หองโนตเพลงไทย

เออน หมายถง การทาทานองโดเสยงเปลาไมมค ารอง มกเปลงดวยเสยงอยางสระ

เปนเสยง เออ เอย เอง-เงอ เออ-เงย ออ ฮอ เฮอ เปนตน

ตบ หมายถง เพลงประเภทหน งทนาเพลงหลาย ๆ เพลงมาขบรองและบรรเลง

ตดตอกนไป แบงออกเปน 2 ชนด คอ

1) ตบเรอง เพลงทนามารวมขบรองและบรรเลงตดตอกนน น มบทรอง

เปนเรอง

เดยวกนและดาเนนไปโดยลาดบ ฟงไดตดตอกนเปนเรองเปนราว สวนทานอง

เพลงอาจเปนคนละอตราหรอคนละประเภทกได ไมถอเปนสาคญ เชน ตบ

นางลอย ตบนาคบาศ

2) ตบเพลง เพลงทนามารวมขบรองและบรรเลงตดตอกนน น เปนทานอง

เพลงทอยในอตราจงหวะเดยวกน (2 ช น หรอ 3 ช น) มสานวนทานอง

สอดคลองตดตอกนสนทสนม สวนบทรองจะมเนอเรองอยางไร เปนเรอง

เดยวกนหรอไมน น ไมถอเปนสาคญ เชน ตบลมพดชายเขา ตบเพลงยาว

Tableau vivant ภาพทจดคนมายน

ตบ Tableau vivant ตบเพลงประกอบภาพทจดคนมายนตามเรองราวของบทรองในตบ

1.9 ผลทคาดวาจะไดรบ

แนวทางรองเพลงตบทเปนทางรองเฉพาะของครเลอน สนทรวาทนในเพลงตบ Tableau

vivant จานวน 5 ตบ คอ ตบนทราชาครต ตบขอมดาดน ตบจลง ตบราชาธราช และตบนางซล

เดอรเรลลา

http://www.ssru.ac.th

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยเรองวเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน ผวจย

ไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยแบงเปนหวขอทเกยวกบการวจยไดดงน

- ความหมายของเพลงตบ

- ประวตเพลงตบ Tableau vivant ประวตบคคลและเรองราวท

เกยวของ

- หลกการขบรองของครเลอน สนทรวาทน

- องคประกอบของทางรอง

- การบรรจเนอรองในเพลงไทย

- รอยกรองของไทย

- งานวจยทเกยวของ

2.1 ความหมายของเพลงตบ

มนตร ตราโมท (2481) ไดอธบายวา เพลงตบเปนเพลงประเภทเพลงมโหรแบงออกเปน

สองชนด คอ

ตบเรอง การเรยบเรยงบรรเลงไดถอบทหรอเนอรองเปนเรองไปเปนเกณฑ เพลงทรองหรอ

รบจะลกล นกนอยางไรมไดค านงถง

ตบเพลง การเรยบเรยงบรรเลงถอเพลงทตดตอกนใหถกแบบแผนเปนเกณฑ สวนคารองจะ

ตดตอกนเปนเรองเดยวกนหรอไมไมคานง

อทศ นาคสวสด (2522 หนา 130 – 136) อธบายวาเพลงตบเปนเพลงชด ทใชเพลงรบรอง

หลาย ๆ เพลงมารวมกนมลกษณะคลายเพลงเรอง ผดแตวาเพลงเรองไมมเนอรองเทาน น เพลงรบ

รองทมารวมกนเปนตบน สวนมากเปนเพลง 2 ชนแทบท งน นทเปน 3 ช นกมแตนอยมาก เพลง

ตบม 2 ชนดไดแก

1. ตบเรอง คอ เพลงตบทเรยบเรยงข นจากเพลงหลายเพลง โดยถอเอาเนอเรองหรอบท

รองทจะรองตดตอกนไดเรองราวเปนสาคญ สวนทานองเพลงทรบรองน นจะมอารมณตางกนหรอ

http://www.ssru.ac.th

8

มความหมายลกล นกนอยางไรกได พดงาย ๆ กคอ เอาบทรองเปนหลกของเพลงไมใชเอาเพลงเปน

หลกของบทรอง วธการเรยบเรยงกคอ แตงบทข นใหเปนเรองเปนราวกอน จะเปนบทเรอง

รามเกยรต อเหนา ราชาธราช ขนชางขนแผน หรอเรองอะไรกได โดยท วไปกปรบปรงมาจาก

ตอนสาคญ ๆ ของบทละครหรอบทเสภาทมอยแลว แตตดใหส นและกระฉบกระเฉงเขาเพอใหรอง

ตดตอกนไปไดอยางละคร แตเดนเรองไดรวดเรวนาฟง เมอแตงเสรจกคดเพลงตาง ๆ มารองใหเขา

กบบทอกทหนง เชนบทเศรากรองเพลงเศรา บทรกกรองเพลงรก บทโกรธกรองเพลงโกรธ เปน

ตน นอกจากน กประกอบเพลงหนาพาทยเขาไปใหสมบทบาท เชนตอนเปดฉากตวละครเดนข น

บลลงกกใชเพลงเสมอ ตอนรบกนหรอเดนทางกใชเพลงเชด แปลงตวกใชเพลงตระนมต รองไหก

ใชเพลงโอด เปนตน

2. ตบเพลง คอตบทเรยบเรยงข น โดยถอเอาเพลงทจะบรรเลงตดตอกนใหถกแบบแผน

เปนสาคญ สวนเนอรองจะตดตอกนเปนเรองราวหรอไมน นไมคานงถง พดงาย ๆ คอเอวเพลงเปน

หลกของบท ไมใชเอาบทเปนหลกของเพลง วธการคอเอาเพลงประเภทเดยวกนหรอเพลงทม

ลกษณะอยางเดยวกนมาเรยบเรยงเปนชดใหบรรเลงไดเรยบรอยถกแบบแผนเสยกอน แลวจงหาบท

รองมาบรรจใหเขากบเพลงน น ๆ ฉะน นแมบทรองจะมาจากเรองเดยวกนคนฟงอาจฟงไมรเรอง

เพราะมาจากตอนโนนบางตอนน บางแตใหเขากบทานองเปนใชได

สงด ภเขาทอง (2532 หนา 146 – 156) ไดอธบายวาถงเรองเพลงตบโดยสรปไดดงวา เพลง

ตบ หมายถงเพลงหลาย ๆ เพลง นามารองและบรรเลงตดตอกนไป โดยปรกตนกดนตรไทยไดแบง

เพลงตบไปตามความตองการของผ ฟงไว เปน 2 ประเภท คอ ตบเรอง และตบเพลง แตในทน จะแบง

เพลงตบไปตามความแตกตาง เปน 4 ประเภทคอ

1. ตบมโหร เพลงตบเกาแกทสดในบรรดาเพลงตบท งหลาย ทเรยกวาตบมโหรเพราะได

นาเพลงมาบรรเลงตดตอกนเปนชด เพอใชบรรเลงขบรองสาหรบวงมโหร

2. ตบเรอง เปนเพลงตบทยดถอเนอเรองเปนหลก คอใหเนอรองฟงเปนเรองราวตดตอกน

ไป สวนเพลงอาจอยในอตราจงหวะเดยวกนหรอคนละอตราไดท งสน นอกจากน ย งมเพลงหนา

พาทยเขามาผสมตามลลาและอารมณของเนอเรองดวย

http://www.ssru.ac.th

9

3. ตบเพลง เปนตบทมจดประสงคเพอฟงลาทวงทานองของเพลงมากกวาฟงเนอเรอง เพลง

ทนามาบรรเลงตดตอกนจะตองมทานองและสาเนยงเดยวกน หรอมทานองทสมพนธกลมกลนกน

สวนเนอรองเปนเพยงสวนประกอบของเพลงเทาน น

4. ตบประสม เปนตบทมลกษณะของตบเรอง และตบเพลงประสมกน คอบทรองจะเปน

เรองราวเดยวกนอยางตบเรอง รวมท งเพลงในตบจะเปนเพลงททานองและสาเนยงกลมกลนกน

อยางตบเพลง ตบประสมทสาคญไดแกตบทสมเดจฯเจาฟากรมพระยานรศรานว ดตวงศไดทรง

นพนธข น เพอบรรเลงประกอบภาพนงทเรยกวา ตาโบลวว งค (Tableaux Vivantes) ใชในงาน

รบรองแขกตางประเทศ ในสมยรชกาลท 5 มอยดวยกน 8 ตบ คอ ตบเรองพระเปนเจา ราชาธราช

สามกก นทราชาครต พระลอ นางซลเดอรลลา ขอมดาดน อณรท

ความหมายของ “เพลงตบ” จากสารนกรมศพทดนตรไทย ภาคคตะ-ดรยางค ฉบบ

ราชบณฑตยสถาน (2545 หนา 109) ใหความหมายวา เพลงประเภทหนงทนาเพลงหลาย ๆ เพลงมา

ขบรองและบรรเลงตดตอกนไป แบงออกเปน 2 ชนด คอ

1. ตบเรอง เพลงทนามารวมขบรองและบรรเลงตดตอกนน น มบทรองเปนเรองเดยวกน

และดาเนนไปโดยลาดบ ฟงไดตดตอกนเปนเรองเปนราว สวนทานองเพลงอาจเปนคนละอตรา

หรอคนละประเภทกได ไมถอเปนสาคญ เชน ตบนางลอย ตบนาคบาศ

2. ตบเพลง เพลงทนามารวมขบรองและบรรเลงตดตอกนน น เปนทานองเพลงทอยใน

อตราจงหวะเดยวกน (2 ช น หรอ 3 ช น) มสานวนทานองสอดคลองตดตอกนสนทสนม สวนบท

รองจะมเนอเรองอยางไร เปนเรองเดยวกนหรอไมน น ไมถอเปนสาคญ เชน ตบลมพดชายเขา

ตบเพลงยาว

2.2 ความเปนมาของเพลงตบ Tableau vivant ประวตบคคลและเรองราวทเกยวของ

2.2.1 สมเดจเจาฟากรมพระยานรศรานวดตวงศผ ไดพระนามวา สงคตวาทตวธวจารณ

สมเดจเจาฟากรมพระยานรศน นโปรดดนตรมาแตย งทรงพระเยาว ตรสเลาวาเมอพระ

ชนษา ๖-๗ ขวบ ทรงรบหนาทเปนผ แทนพระองคไปประเคนและปฏบตพระ ซงโปรดเกลาฯให

นมนตเขาไปฉนเวรทพระทน งดสตาภรมยในพระบรมมหาราชวงทกวน พอประเคนเสรจแลวกทรง

ฉวยโอกาสเสดจไปเขาวงปพาทย ซงประโคมพระฉนอย ณ ทน น ทรงฟงหนกเขากขอลองตฉงต

http://www.ssru.ac.th

10

ฉาบบาง ในทสดถงหดทรงกลองแขกได แตตอนน นย งทรงเลนปพาทยไมได ตอมาไดยนทหารเปา

แตรนาแถวกโปรด สงเกตจามาไลไดดวยพระโอษฐ แลวทรงหาขลยมาลองคลานวเปาดบางกทรง

เปาได จงทรงเปาขลยเขากบซอซงมหาดเลกคนหนงสได แลวกเลยทรงหดซอบาง แตซอน นสยาก

เสยงมกจะเพ ยน จนถง พ.ศ. ๒๔๒๒ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงพระนพนธ

ลลตเรอง นทราชาครต ข นจะทรงพมพพระราชทานเปนของแจกปใหม ในสมยน นพระเจานองยา

เธอ ทรงรวบรวมกนต งสมาคม ชอ “แมจกลป โซไซเอต” ซงมสมเดจเจาฟาภาณรงสสวางวงศเปน

นายก จดเลนกลเลนละคอนถวายในปใหมอยเปนประจา จงมพระราชดารสส งใหเลนละคอนเรอง

นทราชาครต กนในปน น ทรงกะตวละคอนเอง โปรดเกลาฯใหกรมหมนทวากรวงษประวต เปน

อาบหะซน พระเอก ใหสมเดจเจาฟากรมพระยานรศ ซงขณะน นมพระชนษาได ๑๖ ป ย งด ารงพระ

ยศเปนพระองคเจาจตรเจรญ เปนตวนางนอซาตอล นางเอก และนางพวงไขมกนางบาเรอ ตาม

ทองเรองน น นางนอซาตอล เปนนกดนตร จะตองเลนดนตรและรองเพลงกบอาบหะซน จงทรงหด

ซอกบกรมหมนทวากร ซงพระปรชาสามารถในทางดนตรพระองคหนง หลงจากน นกทรงเรอยมา

ทลกระหมอมแกวทรงทราบกทรงสนบสนน ตรสใหครถก ซงเปนครซอมชอเสยงเปนครสอนพวก

มโหรของทานอยน นสอนถวาย ทรงตอเพลง “แปะ” จากครถกไดเพลงหนงกเลกเพราะทรงเขารบ

ราชการเปนทหารมหาดเลก ไมมเวลาวาง แตกทรงเลนดนตรกบเพอนทหารอยมไดขาด ดวยโปรด

“การรองราทาเพลง” เปนท ๒ รองจาก “วาดเขยน”

ตรสเลาถงคร งทรงผนวชอย ณ ว ดบวรนเวศวา “ว นหน งออกไปบณฑบาต ไดยนตา

สงขาราแกสซออย เลนเอาตอง “เดนชาๆ” ตาสงขาราคนน เปนขอทาน ตาบอด แตมฝมอ ปากรอง

เพลง มอสซอไดพรอมกนและไพเราะดวย ทรงไดยนกตศพทเลองลอมานานแลวแตไมมโอกาสได

ทรงพบตว คร นไดพลเขากคงตองทรงปลงอาบตเพราะตดพระทยเพลงของตาสงขารามาก ไดทรงจา

มาบรรจไวในบทละคอนดกดาบรรพเรองสงขศลปะชย คอบททหก กมารทลขาวแกนางเกสรส

มณฑาเรองสงขศลปะชยหาย เรยกวา “หนกระบอก” น นเอง แททจรงกคอเพลง “ธรณรองไห” แต

รองย กเยองทวงทลลาไปตางๆ เคลากบซออตามแบบทตาสงขารารอง

เมอสมเดจเจาฟากรมพระยานรศไดพระราชทานวงทาพระ ออกมาประทบอยเปนอสระ

แลวกทรงต งวงปพาทย โปรดใหนายตาด ซงภายหลงไดพระราชทานบรรดาศกด เปน พระประดษฐ

ไพเราะ เปนครสอนใหใชเครองดนตรตางๆ และตอเพลงใหเดกๆ ทถวายตวเปนมหาดเลก ท ง

http://www.ssru.ac.th

11

แนะนาหลกดนตรไทยถวายทรงเองดวย แตเรมทรงไดรบความนยมจากประชาชนวา ทรงพระปรชา

สามารถในทางดนตร เมอ พ.ศ. ๒๔๓๑ ดวยทรงรวมดวยสมเดจเจาฟากรมพระยาภาณพนธวงศวร

เดช รวบรวมทหารบกทหารเรอจดต งกรมยทธนาธการข น ไดทรงรบตาแหนงพนกงานใหญใชจาย

และไดรบมอบหมายใหอ านวยการจดต งกองดรยางคไทยฝกหดทหารเลนดนตรข น จงไดทรงจดให

ทหารเลนดนตรไทยถวายตวหนาพระทน งตามแบบอยางวธเลนคอนเสตของฝร ง ทศาลาวาการ

ยทธนาธการ (คอกระทรวงกลาโหมในปจจบนน) ในงานเฉลมพระชนมพรรษาในเดอนกนยายนป

น น

และเพอใหมอะไรแปลกๆ ใหมๆ นาสนใจ จงทรงพระนพนธบทขบรองบรรยายถงความ

งามตามธรรมชาตของไทรโยค ซงไดโดยเสดจพระราชดาเนนไปเมอ พ.ศ. ๒๔๓๑ ในฐานะทหาร

มหาดเลกรกษาพระองคแลวทรงปรบปรงทานองเพลง “เขมรกลอมลก” ข นตามหลกวชาดนตรไทย

ใชเปนทานองขบรองเพลงน นบรรเลงในงานดวยเพลงหน ง ท งน เพราะพระบาทสมเดจพระ

จลจอมเกลาเจาอยหว ทรงพระราชปรารภจะเสดจพระราชดาเนนไปประพาสไทรโยคอกเปนคร งท

๒ ในปลายปน น ผ ทไดฟงชอบกนอยางแพรหลาย ไมยอมเรยก “เขมรกลอมลก” ตามททรงเรยกไว

ดวยความเคารพตอเจาของเพลงเดม แตเรยกกนวา “เขมรไทรโยค” แทน เพลงน นจงมชอตามมต

มหาชามาจนทกวนน

การขบรองในงานคร งน น นกรองชายใชทหารขบรอง แตนกรองหญงทรงขอนกรองของ

เจาพระยาเทเวศวงศวว ฒน (หมอมราชวงศ หลาน กญชร) อธบดกรมมหรสพไปชวยรวมงาน จงทา

ใหเจาพระยาเทเวศรเลอมใสในพระปรชาสามารถททรงจดเลนดนตรแบบคอนเสตมาแตคร งน น

เมอทานมกจทตองจดดนตรและละคอนทสาคญ อยากใหดใหแปลกคร งใด มกจะเชญเสดจไปเปนท

ปรกษา กเปนทพอพระทยทาอยดวย จงไดทรงคดการจดดนตรใหเจาพระยาเทเวศรเปนเนองนตย

ตอมาทรงเหนวาบรรเลงเพลงเบดเตลดเชนทเลนกนมาน นจดแลว กทรงผ นแปรนาบทพระราช

นพนธเรอง รามเกยรต และ อเหนา มาแตงเชอใหตดตอกน ปรบปรงเปนบทขบรองใหเปนเรองราว

ประหนงเลานทาน แลวบรรจเพลงขบรองใหเหมาะกบเคาความและทวงท ประกอบดวยเพลงหนา

พาทยทใชในโขนละคอน ดงเชนเพลง “selection” ของดนตรฝร ง ใหยาวพอขนาดบรรเลงจบใน

เวลาประมาณ ๑ ช วโมง ไดบรรเลงในงานตอนรบแจกเมองมาหลายคร ง ผ ทไดฟงเรยก เพลงตบ อน

บรรเลงเปนเรองราวซงทรงประดษฐข นใหมน วา “ละคอนมด" เพราะฟงแลวกบงเกดจนตนาการนก

http://www.ssru.ac.th

12

เหนภาพโขนละคอนตอนน นๆ ดวยเหตทใชบทเพลงตบเหลาน เปน “ของแหง” คอจดบรรเลงงาน

โนนงานน ซ าๆ กน ดวยไมมเวลาแตงใหม ไมมเวลาซอม จงทรงดดแปลงตดเตมใหมหลายคร ง ให

ส นยาวเหมาะกบเวลา งานใดทตองบรรเลงนานๆ กทรงเตมข น เชน ตบนางลอย ทรงแตงบ นปลาย

ข นเลนรบแขกเมองกอน แลวจงทรงบ นตนเดมใหยาวขน เลนงานออกแขกอยางไทยๆ ซงตอง

บรรเลงนานๆ ดวยเหตน จงมบททส นบางยาวบาง ผดเพ ยนกนอยในตบเดยวอยหลายบท

เมอ พ.ศ. ๒๔๓๗ กไดทรงพระนพนธเพลงตบส นๆ สาหรบบรรเลงประกอบภาพนง

ถวายสมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชรณหศอกชดหนง ตามแบบของฝร งทเรยก Tableau

vivant เพอจะทรงจดใหพระอนชาและพระราชวงศทย งเยาวเลน ซงมรวมกนอย ๘ ตบ เชน เรอง

สามกก ทเรยกกนบดน วา ตบจลง และเรอง ซนเดอรลลา เปนตน

การเลนละคอนน น เดมกทรงชวยจดเลนแบบละคอนนอก แตตดบทใหส นและเลอกจด

ตอนทตวละคอนมนอย สาหรบเลนในหองรบแขกหรอเฉลยง ซงมทคบแคบ เชน เลน “นารายณ

ปราบนนทกข” ในเรอพระทน งมหาจกร และเลนเรอง “มณพชย” ในงานรบเสดจสมเดจเจาฟากรม

หลวงพษณโลกเสดจกลบจากยโรปช วคราว เมอ ร.ศ. ๑๑๘ ทว งสมเดจกรมพระยาเทเวศวงศวโร

ปการ เปนตน และในปน นเอง โปรดเกลาฯใหเจาพระยาเทเวศร จดรบแขกเมองทหนองบว สระบร

กทรงชวยเจาพระยาเทเวศรจดบาเรอแขกเมองทหนาพลบพรากลางปา มฟอน มแอวแคนพนเมองสง

ละอนพนละนอย แลวเลนละคอนเรองมณพชยใหด ใชสมทมพมไมเปนฉากธรรมชาตท งสน ม

ศาลาเครองผกประกอบการแสดงหลงเดยว และละคอนกเลนกนอยกลางแสงใต ใหดดสมกบทเลน

กลางปา และสนเปลองคาใชจายนอย

เมอ พ.ศ. ๒๔๓๔ เจาพระยาเทเวศรไปยโรป ไดดละคอนออปะราทฝร งเลนกตดใจ

กลบมาเลาถวาย สมเดจเจาฟากรมพระยานรศกโปรดทรงเหนวาด จงคบคดกนจะจดการเลนละคอน

ไทยอยางละคอนออปะราฝร ง เจาพระยาเทเวศรผ ซ งมละคอนอยแลวจะเปนผ สรางโรง และทา

เครองใหละคอนของทานเลน ใหสมเดจเจาฟากรมพระยานรศ ทรงคดบทและคดจดวธการเลน เมอ

เจาพระยาเทเวศรสรางโรงเสรจแลวกต งชอวา “โรงละคอนดกดาบรรพ” ประสงคจะใชเปนชอคณะ

ละคอนของทาน แทนทเคยเรยกละคอนเจาพระยาเทเวศร แตเลนละคอนวธใหมน ดวยเปนปฐม คา

“ดกดาบรรพ” จงกลายเปนชอวธเลนละคอนไปดวย

http://www.ssru.ac.th

13

วธเลนละคอนดกดาบรรพททรงคดจดข นใหมน น ผดกวาละคอนราอยางเกา ซงบรรยาย

ภาพท งปวงไวในบทรองและใชศลปการฟอนราประกอบ ชวยใหผ ดบงเกดจนตนาการ ดวยละคอน

ดกดาบรรพจดเลนบนเวท มฉากและเครองกลไกประกอบ จงทรงเหนวารปทฉากทาใหผ ดทราบได

ดวยสายตาวาสถานทน นๆ เปนปา เปนหอง เปนวง หรอเปนวหารอยางไร จงไมจ าเปนตองระบไว

ในบท ท งย งแสดงใหทราบวากลางคน กลางวน ฟาแลบ ไฟลก ดวยอาศยไฟฟาและกลไกแทน สวน

บททกลาวถงชอ “เมอน น พระน น นางน” กไมจ าเปน ดวยการทเหนตวละคอนน นๆ ระใชบททาให

เขาใจไดวาใครพด เคาโครงเรองกจดใหมสจบตรเลาเรองแจกแกผ ดใหเขาใจได อนง ตวละคอน

ยอมแสดงทาทางใหเหนอย ซ าย งมเพลงหนาพาทย เชน สาธการ โอด เสมอ เชด ซงชวยประกอบ

กรยาละคอนดวยภาษาดนตรอกดวย จงไมจ าเปนตองมบททกลาวถงกรยาวาจะน งจะเดนซ าอก ดวย

บททกลาวถงกรยาเหลาน ย งกลบทาใหการแสดงละคอนเคอะเขนอกดวย เชน ถกถบลมลงย งไมได

รองบทวาลก กย งลกข นไมได หรอเหนแลวกตองทาเปนย งไมเหน จนกวาจะถงบท เปนตน จงทรง

ตดบทเหลาน ออกหมด ฉะน นละคอนดกดาบรรพจงมเฉพาะแตบททเปนคาพด ถาเปนทตองการ

ความไพเราะกใหขบรองดวยเพลงซงดดนหรอออนหวาน สมกบอารมณโกรธ หรอโศก หรอเก ยว

พาราสตามหลกดนตรไทย ถาเปนบททควรดาเนนเรองไปใหเรวทนใจ เชน โตตอบ ทมเถยง

ทะเลาะกน กใชเจรจา บทเจรจาทรงแตงเปนกลอนเพอใหทองจาข นใจไดงาย ดวยทรงเหนวาการท

ละคอนจาบทไมไดน น ทาใหการแสดงไมแนบเนยนคลองแคลว แตกใหเจรจาเหมอนพดจรงๆ

ไมใชรายกลอน ดวยวธน จงทาใหด าเนนเรองไดรวดเรวกวาละคอนอยางเกา ท งการใชฉากชวยกทา

ใหตดตอเรองใหส น แตดเขาใจไดรวดเรว สามารถยอเรองละคอนทเคยเลนหลายคนจบ ใหจบไดใน

๓-๔ ช วโมง

ฉากแสดงน นทรงแบงเวทจดเปน ๓ หอง เรมเลนฉากท ๑ ทหองหนาซงทงฉากก นไวใช

เลนตอนทตองใชทนอย มตวละคอนนอย จบฉากแลวกรอ เลนฉากท ๒ ในหองกลาง ซงจดเตรยม

ไวแลว ฉากท ๓ จงใชฉากใหญเตมท และทรงวางบทไวใหใชฉากเลกสลบใหญตามลาดบ โดยวธน

จงทาใหเปลยนฉากไดรวดเรวมาก คนดไมตองเบอคอย เพราะเมอละคอนเลนอยในฉากเลก กมเวลา

จดฉากใหญได เชน เรองอเหนา เลนฉากท ๓ หนาวหารทหองหนา ท งฉากก นหองไวดวยภาพ

ภายนอกวหาร เมอนางกานลมาลากปดมาน มวนฉากหองหนาข นเหนฉากหลกหองกลางเปนรป

ผนงดานขางในวหาร มฐานต งรปพระปฏมาซงเขยนเปนเทวรปยนเหนดานขาง ดภมฐานใหญโต

http://www.ssru.ac.th

14

บงคนมด แตทจรงกเปนแตแผนหลบซกขวาน นเอง เลอนออกมาไวใหล ามานอกฉาก ต งราวเทยน

กระถางธปไวทหนาพระพอสมควรช วระยะปพาทยทาเพลงเชดฉง ซงแสดงวาอเหนากาลงหนนาง

มะดหวซงก าลงเดนตามมา กเปดมาน เหนอเหนากาลงแอบดอยทหลบซายซงเปนรปประต สมมต

วาเหนมะดหวมาใกลกวงเขาแอบหลงพระ นางมะดหวออกมาน งไหวพระ ตวละคอนจงหนขางให

คนด ดงน นเมอละคอนแสดงฉากน จงดสมจรงวาไมเหนกน ดวยมเทวรปองคใหญขวางกลาง แตคน

ดอาจจะเหนไดท งสองฝาย ไมจ าตองสมมตเปนไมเหนเชนททาฉากเปนรปพระอยดานหลง ซงเมอ

ถงบทอเหนาแสดงกตองออกมายนปรากฏตว มฉะน นคนดกไมแลเหนดวยเชนเดยวกน

นอกจากน นเมอเลนเครองประกอบ เชน ตอนคางคาวใหเทยนดบกเลนงาย ดวยแขวนราวหอย

คางคาวไวหลง หลบบน เพยงแตชกผานหนาฉากกลบไปกลบมา การทจะใหเทยนดบกงายมไมซาง

ซอนอยใตฐานพระ ถงเวลาทเทยนควรจะดบ ประสนตาเปนคนลอบเปา และการแสดงกดบไฟให

เหนสลวๆ ทาใหนาตนเตนเหนจรงจง และระหวางปดฉากน ปพาทยทาเพลงกลองโยน เพอแสดงวา

ก าลงแหเสดจทาวดาหามาทาพธบวงสรวง กมเวลาพอทจะเกบของไปจากเวทกลางทนเปดใหเหน

ฉากวหารใหญ ซงจดเตรยมไวแลวไดทนทเมอจบเพลง ทรงคดบทวางฉากใหใชสลบกนเลกบาง

ใหญบางดงน ทกเรอง การเปลยนฉากจงทาไดรวดเรว ฟงดนตรบรรเลงเพลงเลาเรองตอใหฟงดวย

ภาษาดนตรอนไพเราะย งไมทนเบอ กไดดละคอนฉากตอไป เพลงดนตรทใชบรรเลงน นกแฝง

ความหมายไวทกเพลง

การรองน นเลอกเพลงรองใหสมกบบท ถาละคอนตองแสดงอารมณฉนเฉยวรนแรง กรอง

เพลงทลลาเรวมาก เพลงรายย งไมเรวพอ กทรงตดเปน “รายด น” “รายรด” ตอเพลงรกเพลงโศก จง

รองทานองทออนหวานนมนวล แตถาเปนเพลงทตองเออนทานองมากไปกทรงตดทรงแปลงเสยม

ใหยดยาด ดงน นทางรองในละคอนดกดาบรรพจงแปลกวาทรองตามธรรมดา แตในตอนทโสกดวย

ตกใจดวย เชน ตอนนางไกรสรโศกเมอเหนลกเซซงเขามาสลบ กตรสส งใหครคดจดรองเพลงโอด

ดนข นดวยเนอเพลงโอดน นเอง รองดนไปใหเปนเพลงโศกทลนลาน มเพลงทใชสาหรบตวละคอน

มากๆ รองพรอมกน ซงทรงแตงข นไว เชน “เวสสกรรม” ในเรอง สงขศลปชย และ “ชาประสม” ใน

เรอง อเหนา เรองน ตรสอธบายไวแกพระยาอนมานราชธน วา

“เหตททาใหคดแตงเพลงชาผสมข น ดวยละคอน อเหนา ตอนบวงสรวงน นเดมเขารองชา

)รบลกค) ฉนกเหนวาเหมาะดแลวจ งจะทาตามไป แตละคอนฉากน นเปนฉากใหญ มทาวดาหา

http://www.ssru.ac.th

15

มเหส ธดา โอรส และมระเดนมากหลายท งเสนากานล นบวาละคอนออกหมดโรง การรองในฉาก

น นควรจะดงทสด จงใหเกณฑคนในบานเจาพระยาเทเวศรท งผ หญงผ ชายมาชวยกนรอง คนในบาน

น นสอนงาย เพราะไดเคยเหนเคยฟงอยเปนอาจณ ไมใชอยางเอาควายมาหดรอง การรองผ หญงกบ

ผ ชายปนกน เคยเหนเจาพระยาเทเวศรจดเขาไปเลนคอนเสตในพระราชฐาน ฟงไมไดผล ประเดยว

ไดบนแตเสยงผ หญง ประเดยวไดยนแตเสยงผ ชาย เพราะผ ชายเสยงต า ผ หญงเสยงสง รองไปทาง

เดยวกนตองวางเสยงเปนคแปด เวลาเพลงลงเสยงต า เสยงผ หญงจา เสยงผ ชายพมหายไป เวลา

เสยงเพลงข นสงเสยงผ ชายจา ผ หญงข นเสยงไมถงตองหลบเสยงลงเทากบผ ชาย กพมหายไป ฉน

เหนโทษอนน จงคดแก เอาวธรองเสยงแตกอยางฝรงมาใช ทาทางใหเสยงผ ชายลดลงกวาเสยงผ หญง

เพยงเขาเปนคสคหาไมใหถงคแปด ฟงไดผลดข น แลวย งมเครองประกอบอกอยางหนง ซงทานเหน

จะย งไมทราบ ฉนเลอกเอาลกระนาดเหลกสหาลกมาผกแขวนตตางวาระฆงว ดใบใหญบางเลกบาง

ตปนไปพรอมกบรองดวย แตลกระนาดทเลอกเอามาใชน นไมใหขดกบเสยงเพลงทรอง ฟงเขากน

ไปไดและสมกบฉากทเปนวด”

ลลาการรองน นมใหชาเกนไป มฉะน นละคอนจะราชา กลายเปนละคอนอมพาต แตมให

เรวเกนไปจนลนลานราวกบลง และใหรองอยางมชวตชวาชดถอยชดคาแสดงอารมณ เชน บทนาง

มณฑาตอนลงกระทอมรอง “นกหนา นกวาเงาปาพดไมได” พอถงตอนทายกระซบกบลกใหชวย

วงวอน กทรงเคยวเขญใหรองเสยงพาวๆ เปนเสยงกระซบดวย นอกจากน น ย งทรงนามาอานฉนท

รายมนตของพราหมณ สวดมนต มารองในเมอประกอบพธตามบทละคอน และนาการขบรองของ

เดก เพลงพนเมอง ขบเสภา เหเรอ ฯลฯ มารองดวย

ดวยเหตทโรงละคอนเลก และใชดนตรรบรองบาง สอดกบเสยงรองบาง ตองการเสยง

นมนวลรนห ปพาทยทบรรเลงจงใชปพาทยไมนวมเครองใหญ แตยกเว นไมใชเครองบางอยางท

หนวกห เชน ระนาดทองและฆองเลก ดวยมเสยงแหลมเกนไป ทาใหไพเราะนอยลง และใชฆองหย

เถาเพอใหมเสยงต าแซมตสอดบางตามแตจะเขาทวงท แตโปรดใหตอยางข เกยจ เพราะถาขย นตบอย

นกกหนวกห ปพาทยจดแบบน กมชอวา “ปพาทยดกดาบรรพ” ตามไปดวย

การฟอนราน นใชนอย เพราะไมสมชองแทรกเพลงหนาพาทย ดวยตองการดาเนนเรองให

รวดเรว จงมแตการราใชบทเปนพน ตอถงฉากทจะแทรกการฟอนรางามๆ ได จงแทรกลง เชน เรอง

สงขทอง ตอนทงพวงมาลย ทรงจดฉากใหทาวสามนตน งทชาลาหนาบนไดตาหนก เมอเสนาลอ

http://www.ssru.ac.th

16

เงาะมาถวายทอดพระเนตร ตรสส งตามนางรจนามาเลอก ทรงแทรกหนาพาทยใหนางรจนาราเพลง

ชาลงบนไดมา นอกจากน นกแทรกบทระบาลงมาตามโอกาส ในฉากสดทายทรงจดใหมฟอนรา

งามๆ ใชตวละคอนมากๆ ทกเรองเพอใหดมโหฬารอยาง Finale ของละคอนออปะราฝรง

การเลนละคอนดกดาบรรพน มผ จ ดการเปนหวหนารวมมอกนอย ๕ คน คอ เจาพระยา

เทศรวงศวว ฒนเปนเจาของโรงละคอน คณะละคอนเปนผ ควบคมบงคบบญชากจการท วไป สมเดจ

เจาฟากรมพระยานรศทรงแตงบท ออกแบบฉาก ควบคมทางดานศลป หมอมเขมในเจาพระยา

เทเวศร ควบคมฝกหดคดทารา พระประดษฐไพเราะ (ตาด) ควบคมและคดจดดนตร หลวงเสนาะ

ดรยางค (ทองด) ควบคมฝกหดวธขบรองกอนเลน ผ จ ดการจะประชมปรกษากน เสนอความคดเหน

ของตนใหประสมประสานกน ทกทวงเปลยนแปลงแกไขลองซอมดจนเหนดแลวจงออกแสดง ถา

หากผ ใดกราบทลยกยองชมเชยพระปรชาสามารถในการคดจดเลนละคอนดกดาบรรพแลว จะตรส

ปฏเสธความชอบน นวา ถาไมไดอาศยความสามารถและความสามคคของผ รวมงานแตละแขนงอก

ท ง ๔ ทานน นแลว กคงไมอาจจดเลนตามความคดใหสาเรจได ดวยมไดทรงมความรเชยวชาญพอ

ทกแขนง การแสดงละคอนดกดาบรรพน น กคลายกบละคอนทเลนกนในปจจบนน แตสมยน นย ง

ไมมเครองมอทางวทยาศาสตรชวยเลย ย งไมมไฟฉาย ไฟส ไมโครโฟน ฯลฯ ตองใชศลปตาม

หลกการแสดงละคอนแทๆ คอตองหดรองหดพดใหดงและฟงชดเจน เครองมอเครองใชกตอง

ประดษฐข นเองท งสน เชน ทาไฟฉายดวยปปน ามนกาด เอากระจกสบงใหเปนไฟส

สมเดจเจาฟากรมพระยานรศฯ ตรสอธบายเคลดลบททาใหละคอนดกดาบรรพมชอเสยง

และมรายไดดกวาละคอนโรงอนวา ทรงใชความจรงเปนหลกเลนใหเหนจรงเหนจง และเลนใหส น

ไว ใหคนดรสกวาย งไมพอจะไดอยากดอก เชน ในเรองอเหนาตอนชมดง ทรงจดใหมเครอง

ประกอบ มนก มไก เกาะอยตามกงไม และชกใจใหเขาโพรงไมตามบท คนดไดเหนบาง ไมเหนบาง

ใครเหนกตนเตนอมเอบ ใครไมทนเหนกเสยดายอยากเหนตองมาดใหม หรอการชกคางคาวในฉาก

ไหวพระ กชกเพยงเทยว ๒ เทยว ปลอยคางคาวจรงมา ๒-๓ ตว ใหบนออกมาโฉบแถวคนด พอเกด

ความตนเตน พอเทยนดบกหยดเสย ถอสภาษต “ของดยอมไมมมาก” มผ จ าอยางไปทาเลนเสยจน

คนดราคาญวาเมอไรจะหยดเสยท มรางามๆ เมอเลกคนดจะไดรสกเบกบานบงเกดความอาลยและ

ตดใจ

2.2.2 ประวตการบนทกแผนเสยงของราชบณฑตยสภา

http://www.ssru.ac.th

17

งานบนทกเสยงระดบชาตทไมมเหลอเพราะภยสงคราม เมอป พ.ศ. ๒๔๗๔ กอน

จะมการ

เปลยนแปลงการปกครองหนงป ไดมการบนทกเสยงคร งใหญโดยราชบณฑตยสภา ซงถอวาเปน

งานสงเสรมคตศลประดบชาตทไดทาการบนทกเสยงลงแผนกนอยางจรงจงเปนคร งแรกใน

ประวตศาสตรของวงดนตรไทยผลงานคร งน นปจจบนคงเหลอแตเอกสารเรองบทแผนเสยงซงได

พมพเปนหนงสออนสรณในงานพระราชทานเพลงศพ ม.จ. (หญง) พฒนาย ดสกล เมอเดอน

เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๗ คร งน นสมเดจพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยาดารงราชานภาพ ทรงดารง

ตาแหนงนายกราชบณฑตยสภา ทานอครราชทตเยอรมนนามวา Dr. Asmis ไดถวายขอเสนอแนะให

มการบนทกแผนเสยงเพลงไทย โดยยนดจะตดตอกบบรษทโอเด ยน (ตราตก) ในประเทศเยอรมน

ใหชวยบนทกเสยงและอดเปนแผนเกบไวเปนสมบตของชาตโดยไมหวงประโยชนตอบแทน

เพยงแตขอใหประทบตราวาเปนของราชบณฑตยสภาเทาน น สมเดจฯ กรมพระยาดารงฯ ทรง

โสมนสในเรองน เปนอนมาก ดวยทรงทราบดวาการบรรเลงเพลงไทยโดยนกดนตรฝมอเอกน น จะ

คงอยไดเพยงช วชวตของผ เชยวชาญคนหนงๆ เทาน น อกประการหนงนกดนตรไทยไมนยมจดโนต

การใชสมองจดจาเพลงยอมมการคลาดเคลอนสมควรทจะไดรวบรวมทาเปนโนตสากลไว จงทรง

มอบหมายงานน ใหพระธดา คอหมอมเจาพฒนาย ดสกล เปนผ ด าเนนการรวบรวมนกดนตรนกรอง

และคดเลอกบทเพลงตางๆเพอจดทาเปนแผนเสยงสาหรบชดทหนงเปนชดแรกกอน โดยหวงวาจะ

ไดทาชดอนๆตอไปอก เรมตน ไดมการไหวครคร งใหญททองพระโรงวงวรดส (ว งถนนหลาน

หลวง) มองคทปรกษาคอ สมเดจฯ เจาฟากรมพระยานรศรานว ดตวงศ ฝายดนตรไทยมหลวง

ประดษฐไพเราะ (ศร ศลปบรรเลง) ฝายดนตรสากลมพระเจนดรยางค ( ป ไฟท วาทยะกร) พรอม

ดวยนกดนตรไทย ๒๗ คน นกดนตรสากล ๒๖ คน นกประสานเสยง ๔๕ คน และผ รวมงานอนๆ

รวมแลวไมนอยกวา ๑๒๐ คน นบเปนงานใหญมาก เสยคาใชจายแรงงานและเวลาฝกซอมเปน

เวลานานรวม ๔ - ๕ เดอนจงไดทาการบนทกเสยงทพระทน งอศเรศราชานสรณ (ปจจบนอยใน

พพธภณฑสถานแหงชาต) ท งหมดน ไดรบพระราชทานพระบรมราชานญาตจากพระบาทสมเดจ

พระปกเกลาเจาอยหว ใหใชสถานทและขาราชการในกรมมหรสพมารวมงานดวยตลอด การ

บนทกเสยงคร งน หมอมเจาพฒนายไดทรงนาเทคนคใหมๆเขามาใชเพอใหเกดเสยงตางๆสมจรง

เชน ในเพลงตบชดนางซนเดอเรลลาเมอถงตอนนาฬกาตกโปรดใหใชเครองดนตรฝร ง (Tubular

http://www.ssru.ac.th

18

Bell) เลนเปนเสยงนาฬกาเมอถงบทระฆงตกใชระฆงฝร งตจรง ๆโดยมคณพระเจนดรยางคเปนผ ต

เอง ในบทโขนตบพรหมาสตร เพลงทะแยกลองโยนเมอขบรองถงคาวากลองชนะ กมเสยงกลองรว

ประกอบ ตอนใดทมเสยงมโหระทกหรอแตรสงขกมเสยงสอดแทรกใหเหนสมจรงทกประการ

นบเปนการใชเทคนคพเศษเปนคร งสาคญของการอดเสยงเพลงไทย ตอเนองมาจากเพลงแมศร

ทรงเครองทเลามาในตอนทแลว แผนเสยงชดทหนงน มท งทเปนเพลงตบและเพลงเกรด เฉพาะบท

รองเทาน น พมพไดเปนเลมหนาถง ๗๗ หนา ทเปนเพลงตบไดแก ตบเรองพระเปนเจา ตบ

ราชาธราช ตอนสมงพระรามหนเมย ตบอแมน (นทราชาครต) ตบนางซน ตบจลง ตบขอมดาดน ตบ

พระลอ ตบเรองอณรทธ ตบพรหมาสตร ตบพระนารายณปราบนนทก ตบเรองจนทกนร ตบเรอง

พระยศเกต เรองทาวแสนปมและตบเรองกาก สวนทเปนเพลงเกรดมท งเพลงเถา เพลงสามช น เพลง

สองช น รวมท งสน ๔๕ เพลง มเพลงโหมโรงเพยงเพลงเดยวคอ เพลงคลนกระทบฝงสามช น พระ

ราชนพนธในรชกาลท ๗ เมอไดจ านวนเพลงทบนทกแผนเสยงชดท ๑ น แลว จะเหนไดวาจ านวน

แผนเสยงทบนทกไดเหนจะมมากมายเปนจานวนรอยกวาแผน เพราะเพลงตบน นแตละตบจะตอง

ใชแผนเสยงเปนจานวนมาก บางตบใชแผนเสยงถง ๒๐ แผน สวนเพลงเถาน นแตละเถาตองใช

แผนเสยงไมนอยกวา ๒ - ๓ แผนเพลงแปลกๆซงปจจบนน ไดยนแตชอแตหาคนบรรเลงไดยากกม

หลายเพลง เชน เพลงข นพลบพลาสามช น เพลงอปสรสาอางคสามช น บาเรอบรมบาทสามช น และ

เพลงซอนแทน เปนตน เปนทนาสงเกตวา หมอมเจาหญงพฒนาย ทรงมพระทยกวางมากในการ

จดทาแผนเสยงชดน โดยมไดทรงเลอกทรกมกทชงวาเพลงน นจะมาจากสานกใดนอกจากน ย ง

ปรากฏวา เพลงทแตงข นใหมๆโดยนกดนตรหนมๆขณะน น เชน เพลงแขกกลตเถา เพลงโสมสอง

แสงเถา เพลงจนขมเลกเถา เพลงเขมรปแกวทางสกวาสามช น ซงเปนของนายบญธรรม (มนตร) ตรา

โมท นกแตงเพลงหนมมากในยคน น กไดรบการคดเลอกใหบนทกเสยงดวย นบเปนการสงเสรม

ดนตรไทยดวยน าพระทยอนแทจรง นกดนตรทรวมบรรเลงเพลงไทยลวนแตผ มฝมอจากกรม

มหรสพท งสน คนสาคญๆไดแก พระเพลงไพเราะ (โสม สวาทต) ตระนาดเอก หลวงสรอย สาเนยง

สนธ (เพม ว ฒนวาทน) ตฆองใหญ อาจารยมนตร ตราโมท ตระนาดทม หลวงไพเราะเสยงซอ (อน

ดรยชวน) และนายไปล วรรณขจร สซอดวง นาย ปล ง วรรณขจร สซออ นายจาง แสงดาวเดน ดด

จะเข หมนตนตรการเจนจตร (สาย ศศผลน) เปาขลย หลวงบารงจตรเจรญ (ธป สาตรวลย) ตฉง นาย

จตร เพมกศล ตกลอง สวนผ เลนฆองเลกไมมบนทกไว นกรองหญงมดวยกนหลายคนคอ ครทวม

http://www.ssru.ac.th

19

ประสทธกล ครลนจ จารวรรณ ครเลอน สนทรวาทน นกรองชายมนายเชอ นกรอง ขนบาเรอจตร

จรง (หอ คปตวาทน) ผ พากยโขนคอ จมนมานตยนเรศร (เฉลม เศวตนนท) และอนๆอกเปนอนมาก

แผนเสยงชดน บนทกแผนข ผ ง เปน MASTER เสรจแลวสงไปทาเปนแผนถาวร สงกลบมาเปน

ตวอยางเพยงสามชด แตไมครบหมดทกเพลงทอดไป ชดหนงนาข นทลเกลาฯถวายพระบาทสมเดจ

พระปกเกลาเจาอยหว ชดท ๒ ใหราชบณฑตยสภาและชดท ๓ ถวายทานหญงพฒนายเพอลองฟง

กอนแลวจะสงท งหมดทเหลอตามหลงอก ระหวางรอแผนเสยงน กจดทาโนตสากลไปดวย ระหวาง

ทงานกาลงคางอยน กเกดการเปลยนแปลงการปกครอง ในป ๒๔๗๕ งานท งหมดกหยดชะงกลง

และไมมโอกาสไดทาตอเพราะเกดการผ นผวนทางการเมอง ตองแยกย ายเปลยนหนาทและย าย

บานเรอนกนยกใหญ ว งวรดศกเงยบเหงา เพราะทานเจาของวงเสดจไปอยทปนง ตอมากเกด

สงครามข นในประเทศเยอรมน การตดตอขดของไปทกอยาง แผนเสยงท งหมดทอดไปแลวกไมได

สงกลบมาเมองไทยอก แมจะไดพยายามตดตออกหลายครงหลายหนกไมมค าตอบมาในทสดจง

ทราบวาโรงงานทาแผนเสยงถกระเบดทาลายไฟไหมท งหมด กเปนอนสรปไดวางานททานหญง

พฒนาย และคณะไดต งใจทาอยางดยงคร งน น ไมมอะไรเหลอนอกจากบทรองซงพมพเอาไวเทาน น

โนตสากลกไมเสรจและแผนเสยงตวอยางสามชดทไดมากแตกหกสญหายไปสนนบวาเปนทนา

เสยดายอยางยงเพราะผลงานคร งน เปนฝมอช นครจรง ๆสงทควรบนทกไวกอนจบคอ การนบรอง

ประสานเสยงเพลงสรรเสรญพระบารมทบนทกเสยงคร งน น นบเปนการขบรองประกอบดนตรฝร ง

วงใหญแบบตะวนตกคร งแรกในประวตศาสตรการบนทกเสยงเพลงไทย ทพระเจนดรยางค (ปต

วาทยะกร)ดาเนนการฝกซอมดวยตนเอง แตเปนทนาเสยดายทผลงานน มไดมโอกาสปรากฏ

แพรหลายเลย เกรดประวตในการบนทกเสยงคร งน ขอแทรกเรองของครเหนยว ดรยพนธ ไว วาทาน

ไดเขามาเปนนกรองวยรนเสยงดของกรมมหรสพ ในระยะการซอมเพลงตรงน พอด แตพอจะถง

เวลาบนทกเสยง ทานกแตกวยหนม เสยงแตกรองไมได จงตองอดรองเพลงบนทกแผนเสยงคร งแรก

ไปอยางนาเสยดาย ทานหญงพฒนาย ดศกล น น คงจะเสยดายงานชดน มาก จงทรงเกบตนฉบบบท

แผนเสยงน นไวเปนอยางด แลวส งเจาพเจานองของทานไววา เมอใดสนพระชนม ใหพมพหนงสอ

แจก เปนบทแผนเสยงดงกลาว บนทกฉบบน อยางนอยทสดกเปนการแสดงความระลกในพระคณ

ของหมอมเจาหญงพฒนาย ดศกล และศลปนท งหลาย รายละเอยดทานจะหาอานไดจากหนงสอบท

แผนเสยงทพมพแจกในงานพระศพของหมอมเจาหญงพระองคน นเมอ ว นท ๙ สงหาคม ๒๕๒๓

http://www.ssru.ac.th

20

2.2.3 ประวตและผลงานของครเลอน สนทรวาทน

พนธศกด วรรณด (2549:125) สรปประวตและผลงานของครเลอน สนทรวาทน

ไว วา เปนครดนตรไทยทสบเชอจากตระกลดนตรไทยทมชอเสยง มานานถง 3 ชวงอาย สบ

ย อนหลงไปไดถงรชกาลท 4 ทานเปนหลานป ของครชอย สนทรวาทน คตกวไทยทมชอเสยงโดง

ดง บทเพลงทประพนธโดยครชอยน น เปนทยอมรบในวงการดนตรไทยวาเปนช นเลศ และย งนยม

บรรเลงกนอยางแพรหลายจนถงทกวนน ทานเปนบตรสาวของพระยาเสนาะดรยางค (แชม สนทร

วาทน) นกดนตรและครดนตรทเปนเลศผ หนงแหงกรงรตนโกสนทร ทางานสนองเปนขาราช

สานกถง 3 รชกาล ความเปนเลศทเปนยอมรบกนในวงการดนตรของทานน น คอ การรงสรรค

ทางบรรเลงเดยวเครองดนตรทงดงามไพเราะ และทโดดเดนเปนเอกคอการประดษฐทางรองทก

รปแบบไดอยางละเมยดละไมวจตรงดงาม บทเพลงช นเลศ ทางบรรเลงเดยว และโดยเฉพาะทาง

รองไดสบทอดมาย ง ครเลอน สนทรวาทน โดยสายตรงของตระกลสนทรวาทน เพราะครเลอน

สนทรวาทนน น ไมไดศกษาวชาการดนตรจากสานกอนเลย รวมท งย งไดทางานสนองเปนขาราช

สานกเดยวกบบดา หลงป พ.ศ. 2493 หลงจากทไมประสบความสาเรจในการประกวดขบรอง ได

ปดตนเองจากวงการดนตรไทยไปเปนครอยจ งหวดสโขทย เกบงาความรทไดจากการศกษาจากสาย

ตระกล และจากประสบการณในทางานไวอยางไมปะปนการกบทางดนตรสายอน ๆ จนกระท งป

พ.ศ. 2525 จงเรมงานดวยการถายทอดทางรองและทางดนตรของสายตระกลสนทรวาทนอกคร ง

และถายทอดตลอดมาจนถงปจจบน

ดานประวตสวนตว ครเลอน สนทรวาทน สมรสกบนายมง ผลาสนธ ทเปนสาย

ตระกลทไมมอาชพเกยวของกบดนตร มบตรชายดวยกน 5 คน ซงท ง 5 คนไมไดมชวตการงาน

เกยวของกบกจกรรมดานดนตรไทยเลย เมอสามถงแกกรรมครเลอน จงขอเปลยนมาใชนามสกล

เดมเพราะครเลอน ย งคงยดอาชพบรรเลงดนตร ขบรอง และสอนขบรองเพลงไทย

ประวตดานการศกษา การศกษาสายสามญ ถานบชวงอายทครเลอน ศกษาในสาย

สามญแลวถอวาครเลอน เปนสตรทจดมการศกษาช นสงในยคน น คอเรยนจบช นมธยมศกษาปท 6

นอกจากน นย งเปนผ ทนสมยใฝเรยนร เนองจากเมอจบมธยม 6 สายสามญปกตแลวย งไดศกษาตอ

อกหลกสตรหนงคอ หลกสตรภาษาองกฤษทโรงเรยนเอกชน

http://www.ssru.ac.th

21

การศกษาดนตรไทย ในดานการศกษาทางดนตรน ถอไดวาครเลอน สนทรวาทน น นศกษา

ดนตรทเปนแนวทางเฉพาะในสายตระกลทไดสบทอดตอมา เพราะการศกษาดนตรทกอยาง ต งแต

การ บรรเลง ซออ จะเข ขลย ป และขบรอง ครเลอนเรยนจากพระยาเสนาะดรยางค (แชม

สนทรวาทน) เพยงผ เดยวเทาน น จงนบวาแนวทางทครเลอนปฏบตและขบรอง จงเปนแนวทาง

ของสายตระกลสนทรวาทนทแทจรง

ประวตการทางาน ครเลอน เรมทางานคร งแรกดวยการเปนศลปนนกดนตรและนกรองใน

ราชสานกว งหลวง ไดแก เปนศลปนในกรมพณพาทยหลวงสมยรชกาลท 6 และกรมมหรสพใน

รชกาลท 7 นอกจากน ย งทางานในราชสานกว ง พระวรวงศเธอพระองคเจาเฉลมเขตมงคล อกแหง

หนงดวย

นอกจากน ย งทางานดานการสอนดนตร ดวยความทครเลอน เปนคนทมทกษะดานการ

สอน ในขณะทเปนศลปนกทางานสอนควบคไปดวย หลงจากทออกราชสานกจงเปลยนอาชพจาก

การเปนศลปนมาเปนครดนตร การสอนของครเลอนมท งทสอนตามหลกสตรในระบบโรงเรยน

และสอนตาม อธยาศย สถาบนทเปนไดสอนจงไดแบง 2 กลม คอกลมโรงเรยน ไดแก โรงเรยน

เบญจมราชาลย โรงเรยนสตรโชตเวช โรงเรยนเฉลมสาสนศกษา โรงเรยนศรอทราทตย โรงเรยนบาน

สวน โรงเรยนหร าวทยานกล มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา และกลมผ สนใจดนตรไทย

สมครเลน สามคคยจารยสมาคม วงชาวเกาะ ทบานของทานเอง

ในดานผลงานของครเลอน สนทรวาทน น นสามารถแบงออกไดตามความสามารถของ

ทานดงน

1) ดานการขบรอง ครเลอน สนทรวาทนเปนผ ทมความสามารถโดเดนในดานการ

ขบรอง จงทาใหจดจาทางรอง โดยเฉพาะทางรองทเปนทางของพระยาเสนาะดรยางค (แชม สนทร

วาทน) ในทกรปแบบของการขบรองเพลงไทย ไดแก

- เพลงรองประกอบโขนละคร

- เพลงละครดกดาบรรพ

- เพลงรองในบทพระราชนพนธเงาะปา

- เพลง 3 ช น และเพลงเถา

http://www.ssru.ac.th

22

นอกจากน นย งเปนไดรบเลอกใหรองเพลงทแตงข นใหมเปนคนแรกอกหลาย

เพลง ไดแก

- เพลงขอมเงน

- ขอมทรงเครอง

- โสมสองแสง

เปนตน

2) ดานการบรรเลงเครองดนตร ครเลอน สนทรวาทน มความสามารถในดาน

การบรรเลงเครองดนตร ไดแก ซออ จะเข ป และขลย โดยเฉพาะขลยน เปนเครองดนตรทถอวา

เปนเครองตรทชานาญ และไดรบถายทอดมาทางจากพระยาเสนาะดรยางค (แชม สนทร-วาทน)

3) ดานการฟอนรา นอกจากความสามารถดานการปฏบตดนตรแลว

ครเลอน สนทรวาทน ย งมสามารถดานการฟอนรา ซงไดรบการถายทอดมาจากในราชสานกและ

ย งสามารถกากบการแสดงโดยเฉพาะประเภทละครราไดด

4) ดานวชาการ ครเลอน สนทรวาทน มความรในเรองหลกวชาการทางดนตร

อยางมาก จนสามารถปรบแตงทางรองไดโดยเฉพาะเพลงทแตงข นใหม ปรบปรงบทขบรองใหให

เหมาะสมกบการรองและการบรรเลง เชน บทขบรองเพลงทองยอน เถา บทรองภาษามอญในตบมอญ

คละ

2.3 หลกการขบรองของครเลอน สนทรวาทน

การถายทอดทางรองของครเลอน สนทรวาทน น นไดใชแนวทางถายทอดทางรอง

ตามหลกและวธการรอง ของพระยาเสนาะดรยางค (แชม สนทรวาทน) ทไดสบทอดมา รวมกบ

ประสบการณดานการสอนของทาน จงออกมาเปนวธการถายทอดทางรองทเปนแบบฉบบของทาน

เองดงน

1. เสยง ในเรอง เสยง ตามหลกและวธการถายทอดของครเลอน สนทรวาทน

ก. คณภาพเสยง ครเลอนฯกลาววาโดยทวไปนกรองสมยเกาทเสยงด

ตองเสยงสง เวลารองไมคอยมการหลบเสยงกน แตตวเราเสยงข นสงไมไดกตองรจกกลวธและ

แนวทาง ทจะหลบลงมาอยางไพเราะเหมาะสม ซงวธการน คณพอทานเปนคนคด เชน เวลาข น

http://www.ssru.ac.th

23

เพลงบางเพลงทท วไปข นดวยเสยงสงแลวโหนเสยงข นไปตรงวรรค แลวคอยลงลกตก พระยา

เสนาะดรยางคฯ ทานใหข นดวยเสยงลดลงหนงเสยงแลวคอย ๆ ชอนเสยงข น ดงตวอยาง เพลง

สดสงวน ทโดยท วไปจะข นเสยงดวยระดบเสยง เร แตทางของทานข นเสยง โด ดงโนตตอไปน

นอง เอย

ทางท วไป - - - - - - - - - - - - - - - ร ฟร- - - -ฟร ด -ท- - - ด รดท - ดรด - ฟ

นอง เอย

ทางครเลอน - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -ด รดท- - - - ด รด - - - - ฟ

ข. กาลงเสยง เวลารองตองใชก าลงเตมท ใชเสยงจรงออกจากลาคอทเปน

ฐานเสยงสาคญ ตองสามารถกล นลมหายใจไดนานจนถงจดพกหายใจ จงจะเปลงเสยงไดยาวนาน

เพราะทานองบางตอนน นตองรองตอเนองโดยไมใหเสยงขาด การทจะใหก าลงเสยงดไดน น ทาน

บอกวาตองน งตวตรงเสยงจะไดออกมาตรง ๆ นอกจากนครเลอนย งมวธการใหรจกการรกษา

คณภาพเสยง และการสรางพลงเสยง คอระดบความดง ความสงต าความชดเจนใหตลอดจนจบ

เพลง พยายามคมเสยงไมใหเลอนไหล โดยตองฝกรองเตมเสยงต งแตเรมตนนอนในตอนเชา ฝก

รองเสยงเปลา คอ เออนไมมค ารองใชพยางคเสยง เออ เปนพนฐาน การฝกเสยงรองเตมกาลงจะ

เปนการบรหารปอดใหแขงแรง บรหารเสนเสยงใหมก าลง ใหฝกแขมวทองเมอตองการใชเสยงสง

กดคอเมอตองการเปลงเสยงต า

ค. หลกการเปลงเสยง ในเรองการควบคมเสยงใหเกดเปน เสยง

หนก เสยงเบา ครเลอน บอกวาการรองเพลงตองมการเปลงเสยง ท งเบา และแรง มใชเออนดวย

เสยงหนกตลอดเวลา คอตองรจกอวยวะในปากทชวยใหเกดเสยงตาง ๆ คอ ล าคอ นาสก กระพ ง

แกม ขากรรไกร โคนล น เปนตน การเปลงเสยงเออน น นตองใชเสยงพย ญชนะ อ ง ฮ ผสมกบ

เสยงสระ เออ เฮอ ออ ฮอ เอง เงอ เอง เงย เอย ควรจะรวาใชอว ยวะใดบางททาใหเกดเสยง

เหลาน เชน เออ เปลงเสยงออกจากลาคอมาตรง ๆ เสยง ออ เปลงเสยงครงล าคอ ครงนาสก

http://www.ssru.ac.th

24

เสยง เอย เปลงเสยงจากคอแลวคอย ๆ แยกกลามเนอมมปากออก สวน เอย ทาเชนเดยวกบ เอย

แลวผานเสยงออกทางจมกในตอนทาย เปนตน

ง. การบงคบกลามเนอ การบงคบกลามเนอของอวยวะตาง ๆ ใหสมพนธ

กนอยางคลองแคลว เพราะตองใชในการเออน เชน การทาเสยงคร นดวยเสยง ออฮอออ(เรมเร)

ตองความสมพนธของกลามเนอลาคอ โคนล น และโพรงจมก เชนเดยวกบการเปลงเออน 3

พยางค เฮอเออเออ ดวยระดบเสยง มเรโด หรอ เรโดลา ท งสองระดบเสยงจะตองผานอวยวะท

ตางกน เปนตน อว ยวะอกสวนหนงทตองใชมาก คอ กลามเนอหนาทอง ขณะทรองควรเกรง

กลามเนอสวนน ไวดวย เพอทจะทาใหเสยงม นคงบงคบเสยงไดงาย หรอแขมวทองเมอตองการ

เปลงเสยงสง และกดกลามเนอคอเมอตองการเปลงเสยงต า

2. คารอง เรองเกยวกบคารอง ในหลกและวธ ดงน

1) ในลาดบแรก คอใหรจกออกเสยงใหตรงกบการสอความหมายได โดยเรม

ดวยการเลาเรองในบทรองน น ๆ กอนเพอใหผ เรยนเขาใจอารมณของบทรองน นไดตามเนอเรองใน

วรรณคดทนามาเปนบทรอง ค าทมเสยงส นตองกดเสยงไมทอดยาวจนเกนไปจะทาใหผด

ความหมาย เชน ค าวา เชยชด หรอ สนทสนม ค าวา “สนท” ตองกดเสยงลงแลวไปประดษฐค า

วา “สนม” เพอตกแตงคาใหผ ฟง ฟงแลวรสกถงความสนทสนมกลมเกลยวอยางลกซ ง ในดานคา

รองในภาษาไทยน นมเสยงวรรณยกต และย งประกอบกบสระเสยงส นเสยงยาว มพย ญชนะเสยง

สง กลาง ต า รวมท งคาควบกล า ร ล ว และย งของเกยวกบคาเปนคาตาย สงเหลาน ลวนเปนเรอง

การออกเสยงใหถกตองตามอกขระวธ ท งย งจะตองประดษฐค ารองไมใหผดเพ ยนไปจากความหมาย

ทแทจรง

2) แบงคารองและรวมคารองใหถกตองตามความหมายของบทรอง ตวอยาง เชน

เพลงลาวคาหอม ทบทรองข นตนวา “ยามเมอลมพดหวน” เวลารองตองเนนใหถกความหมาย คอ

“ยามเมอ.....ลมพด....หวน” ไมใชรองวา “ยาม.....เมอลม.....พด..” บทรองเพลงแขกมอญบางขน

พรหม ตอนหนงทมวลวา “มใหใคร” ควรรองวา “มให....ใคร” ไมใช “ม......ใหใคร” “ม” เปน

สระเสยงส นจะทงจงหวะอยนานน นไมนาฟง แตบางคร งการฉกคากมอยบางข นกบลลาของทานอง

เพลง หากฉกคาแลวไพเราะกควรทา เชน ในเพลงสบททอน 2 บทรองวา “เหนมาลยไหลลอยใน

คงคา เหมอนพลอยมาลาใหเทว” ตรงคาวา มาลา ในทางรองเพลงน มการฉกคาดงโนตตอไปน

http://www.ssru.ac.th

25

มา ลา

- - - - - - - - - - - - - - - ล - - - - - ดล ซม- - - - ซ

หรอในตอนเทยวกลบทบทรองวา “เหนโศกสาขารมวาร เหมอนทรงโศกโศก

ระกาใจ” ค าวา “โศก” กรองฉกคาเชนเดยวกนดงโนตตอไปน

โศ ก

- - - - - - - - - - - - - - - ล - ด - - - ล ซม- - - - ซ

3) ครเลอนมคาเตอนสาหรบคารองทสาคญคอ ค าทเปนวรรณยกต เอก เชน

ค าวา อย อยาง อยาก การออกเสยงจะไมมการหวนเสยงจากเสยง ย แลวลดลงมาเปน อย หรอ

หวนเสยง ยาก ลงมา อยาก เปนอนขาด แตถาเปนคาทเสยงวรรณยกตโทผ รองสามารถประดษฐ

เสยงในคาเหลาน นได เชน ยาก แนบ ส ทานบอกวาค าเหลาน ตองออกเสยงคาเดยวถง 3 เสยง

อยางการออกเสยงคาวา ยาก ตองเสยง ยา-อา-อาก เปนตน นอกจากน ในคาทมเสยงจตวา เชน

ส ฉน ใส ตองเปลงเสยงใหมพยางคเสยง “ฮอ” กล า เสมอ

3. เออน หลกและวธการเออนม ดงน

เสยงเออนทใชในการขบรอง ไดแกเสยง เออ เฮอ ออ ฮอ เอง เงอ เอง เงย

เอย หลกและวธการ เออน ทสาคญ มดงน

1) ควรจะรวาทใดควรใชเสยง เออ ซงบางทใชมากเกนไปทาใหเสยงแขงไม

ไพเราะเทาทควร

2) การใช เฮอ ควรใชเมอเออนหลงจากหยดหายใจแลว เพราะ เฮอ

จะชวยซอนรอยตอของการหายใจไดอยางสนทแนบเนยนไมทาใหเกดเสยงขาดตอน ถาใช เฮอ

บอย ๆ แสดงวาแอบหายใจบอย

3) การใชเสยง ออ ฮอ กควรรทใชสวนมากจะใชเออนระหวางพยางคของคา

รอง เชน กา....ออฮอออ...ก ปอง...ออฮอออออออ...ปด อยางน เปนตน ครเลอนบอกวาการใช

http://www.ssru.ac.th

26

ออ ฮอ มทอกคอในเพลงสาเนยงลาว เชน เพลงลาวเจรญศร เวลารองข นตนเพอใหเปนสาเนยง

ลาว ควรรองวา อาย...ออ...ฮอออออ..เยาว

4) การใชพยางคเสยงเปนชด เชน เอง – เงอ – เออ – เอย ใชในตอนทตองการ

ใหเสยงเออนนมนวลฟงแลวไมแขงกระดาง เหมาะทจะใชเปนลลาเพลงทตองสอความหมายในทาง

ออนวอนปลอบประโลมใจ

5) เสยง เอย ใชในตอนทหมดประโยคเพลงทตอไปเปนคารอง หรอเสยง

สดทายของทานองเพลงเทาน น

6) ใชเสยง เออ หรอ ออ ใชเออนหลงคารองทเปนคาตาย หรอ วรรณยกตเอก

เชนคาวา พศ รก นอก ตราบ สอง เปนตน

4. จงหวะ ในดานการถายทอดเรอง “จงหวะ” ของครเลอน สนทรวาทน เรอง

ของจงหวะเปนวธการททาใหการรองมรสชาตข น ทานบอกวาทาแมนจงหวะแลวสามารถพลก

แพลงไดหลายอยาง ซงข นอยกบผ รองวาจะเลนกบจงหวะอยางไร ไมใชรองซอตรงลงจงหวะตก

ไปเรอย ๆ ทาอยางน เรยกวาไมมลลา การรองตองรจกลกจงหวะ ลวงจงหวะ และหยอนจงหวะ

ในบางชวงบางตอน ซงคลายกบการเลาเรองราวทมทงชวงจงหวะเปนชวง ๆ จากประสบการณท

ผ วจยไดรบการถายทอดทางรองของครเลอน ทานเปนผ ทมปตภารเกยวกบจงหวะมาก แมเพลง

เรยบงายกวาใหลกจงหวะลวงจงหวะเสยบางจะไดสะดดห เพลงหนาทบทยอยโศกเศรากควรรจก

หยอนจงหวะทงคารองใหลอยเพอรอจงหวะบาง ดงตวอยางโนตทางรองตอไปน

ตวอยางท 1 ทางรองลกจงหวะ จากเพลงชมแสงจนทร 3 ช น ทอน 4

- + - +

แต อาวรณ ถอน จตร

- - - - - - - - - - - ล - ด - ด - - - - - - - - - - - ด - ฟ - -ล

พศ พกต

ด - - ซ - - - ล - - - ร รม - - ม - - รด - - - - - - - ซ ม - - ซ

เหมอน จะไกล นอง รก

http://www.ssru.ac.th

27

ม - - - - - - - - - - ซ ลซด-ลล - - - ด รด - - ซ ลซ - - ล ลซ-ลซม

สก รอย ป

- - - ร มรด -รม - - - ซ ลซม-ซล - - - - - - - - - ซ - ล ดม - - ซ

จะเหนวาตรงคาวา “รก” ไมลงตรงจงหวะอยางน เรยกวา ลกจงหวะ เปนวธการท

พบอยไดท วไป

ตวอยางท 2 ทางรองลวงจงหวะ จากเพลงสรอยลาปางทานองตรงสรอย 4 จงหวะสดทาย

- + - +

พระทรง เสยง สาย สมทร

- - - - - - - - - ซ - ม - - - ม - - - ซ ลซ - - ล - - - ร - ซ - รด

มา เปนลาง

ร - มรด - - - ด - - รด - - ลดซ - - - ล ซม - ซล - - - ด - ด - ด

พระทรง เสยง สาย สมทร

- - - - - ซ - ม - - ซม รด - -ด - - - ม - ซ - ร - - - ด -ฟ - ดล

มาเปน ลาง

- ด - ร ดล - - ด - - รด - - ลดซ - - - - - ซ - ซ - ซ - ล ลซมซ-ด

จะเหนวาทางรองมสองเทยว 2 รปแบบคอ แบบลงจงหวะ และแบบลวงจงหวะ

ใหดค าวา “พระทรง” และ “มาเปน” ในรปแบบท 2 น น รองมาลวงหนาจงหวะทควรจะลงตาม

แบบท 1 ถาเปนทางรองท วไปอาจรองเหมอนกนท งสองเทยว

http://www.ssru.ac.th

28

ตวอยางท 3 ทางรองหยอนจงหวะ จากเพลงทยอยใน 2 ช น

- + - + - + - +

จะ ผน พง พอ แม

- ม - ซ - - - ร - ซ - ม - - - ม - - - - - ร - ม - - ซม - - รซร

กแล หาย

- - - ร มรด - - - - - - - - รดร - - - - - ร - ม รดรฟ- ม - ซ - -

- - - - - - - - มรด-

รฟ

ซฟ

รมรร

- - - - - - - - - ร - ม รมร - ร

ฯลฯ

ตรงตาแหนงลกศรเรยกวาการรอง หยอนจงหวะ คอทงเสยงตกลอยไปจาก

จงหวะตก ถาผ รองไมแมนจงหวะจะรองไดยาก วธการหยอนจงหวะน มกใชในการขบรองเพลง

ประเภทเพลงหนาทยอยทแสดงอารมณโศกเศราคร าครวญ

5. การหายใจ ในการขบรองการหายใจน น โดยท วไปจะมทหายใจตายตว คอ

เมอหมดประโยคของทานองทางรองประโยคน น ๆ กหายใจได และควรตองทาความเขาใจกบ

ประโยคของทางรองดวยวา เสยงสดทายไมไดหยดตรงจงหวะแตจะเลยผานจบทตาแหนงกอน

หนาทจะเกดประโยคใหม หรอหนาค ารอง ต าแหนงน จงหายใจได ดงในโนตตวอยาง

ตาแหนงทลกศรชนนเปนตาแหนงการหายใจ

- + - +

กา ก ปอง ปด

- - - - - - - ฟ - - - ร ซฟ - ซ - - - - - - - ซ ฟ - - ซ ลซฟซลล

ด - - - - - - ด - - - ร มรด-

รม

- - - - - - - ม - - ซม รมร-ม

http://www.ssru.ac.th

29

กา ก ปอง ปด

- - รด - - - ฟ - - - ร ซฟ - ซ - - - - - - - ซ ฟ - - ซ ลซฟซลล

ด - -รด - - - ล ลซฟ-

ซล

- ด - ร - - ฟร ดรด-ล - - ดล ซลซ-ล

สลด กร

ซฟ - - - - - ซ ลซดซ ลซฟ-ซ - - ฟร - - - - - - ซฟ ซลซ-ซ

แตในบางตอนของเพลงทมประโยคของการเออนยาวตอเนองกน เพอจะให

เสยงเลอนไหลตอเนองกไมควรหยดพกหายใจ การไมหยดพกหายใจจะทาใหการเออนน น

กลมกลนฟงออนหวานมากข น ดงตวอยางเออนในจงหวะท 3 ของเพลงตนเพลงฉง 3 ช น ทอน

1 ตรงสวนน เออนยาวตอเนองจะไมหยดหายใจกได

ต าแหนงทไมมลกศรช คอไมตองหายใจจนกวาจะถงตาแหนงตอไป

- - - - - - - ล ลซฟ-ซล - ด - ร - - ฟร ดรด-ล - - ดล ซลซ-ล

สลด กร

ซฟ - - - - - ซ ลซดซ ลซฟ-ซ - - ฟร - - - - - - ซฟ ซลซ-ซ

6. การสรางอารมณ ในเรองการสรางอารมณ ตามวธการสอนของครเลอน สนทร

วาทน น น ทานจะผนวกไปกบการสอนเรอง ค ารอง ดวยการเลาเรองราวของบทรองน น ๆ ในฟง

เสยกอนวา บทรองน นแสดงอารมณอยางไร ตวอยางจากประสบการณของผ วจยในการตอเพลง

พญาโศก ทมบทรองมาจากเสภาเรองขนชางขนแผน ตอน ขนแผนพานางวนทองหน ทวา

“มาถงเตยงเคยงขางขนชางหลบ มนตสรางนางกลบหวนละหอย

จะจากเจาเหมอนดงวาวขาดลมลอย พออยาคอยเลยวาเมยจะเปนตว”

http://www.ssru.ac.th

30

พอไดบทรองมาแลวครเลอนทานกจะ เลาเหตการณของเรองขนชางขนแผน

ตอนน วา ตอนทขนแผนพาวนทองน ไมใชมาถงแลวพาไปทนท แตกวาจะไปไดนางวนทองน น

โศกเศรา อาลยขนชางมากเพราะขนชางเล ยงดดมาก อยากไดอะไรกหามาใหทกอยางแกวแหวน

เงนทองตาง ๆ นานามหมด เลยอาลยขนชางมา เมอดงน แลวจงมาดค ารองวาค าใดน นใหเสยงโศก

ไดอารมณ เชนคาวา “ละหอย” กตองรองผอนเสยงใหรสกละหอยจรง ๆ แตไมตองทาเสยงเครอ

เพราะไมไดรองละคร มอกหลายคาในบทน ทตองใสอารมณใหรสกเศรา เชน หวน จาก ขาด

เปนตน ตอจากน นจงมาถงการเออน วาควรเนนหนก หรอทาใหเสยงเบา ตามทานองเพลงเพราะ

ลลาทานองเพลงน ชวนเศราอยแลว

การสรางอารมณน นครเลอนฯ บอกวาควรรดวยวาเพลงทรองเปนเพลง

ประเภทไหน ถาเปนเพลง 3 ช น เพลงเถา ควรใสอารมณแตพอเหมาะอยาใหมากเกนไป เพราะ

เปนเพลงฟงไมมการแสดงอยดวย แตถาเปนละครกตองรองใหเขาลลาทาราน น ถามดวยการแสดง

อยดวยจะสามารถใสอารมณไดมาก ท งรก โกรธ หงหวง หวงอาลย ใสเขาไปไดเลย เพราะ

เหตการณในเรองราว และลลาของการฟอนราน นนาพาใหเรารสกถงอารมณไปดวย

7. ความประณต ในเรองความประณต ของการขบรองน นครเลอน สนทรวาทน ม

อยมากในดานความคมชด การขบรองของทานเรยกวาชดแจงท ง ทานอง ค ารอง และจงหวะ

น าเสยงทชดเจน โปรงใส ออนหวาน พรอมดวยความชดเจนของอกขระคาควบกล า ร ล ฟง

ชดเจนทสด การแบงลมหายใจ วรรคตอนของคากลอนเหมาะสมกบชองไฟอยางสมบรณ ทาให

เหนภาพจนตนาการจากบทกลอนน นไดจรง นอกจากน แลวย งเนนแนวการรองทกระฉบกระเฉง

เปนไปตามความเหมาะสม ตามอตราจงหวะของเพลง คอ เมอรองดวยแนวทานองชาในอตราจงหวะ

3 ช น แลว อตราจงหวะ 2 ช น จงหวะตองกระช นข น ช นเดยวกเรงแนวข นแตตองรองคารองให

ชดเจน หากจะเปรยบกบลวดลายไทยกเปรยบไดกบลวดลายทมการตดเสนอยางหวานคม ความ

ประณตอกอยางคอ เรองสาเนยงภาษา แตทานกออกตววาทานเปนคนเสยงคอนขางต าจงรองเพลง

ประเภท สาเนยงลาว ขอม เขมร มอญไดด โดยเฉพาะสาเนยงมอญน นดเปนพเศษคงไมมใคร

สามารถรองไดอยางทาน เพราะทานมเชอสายมอญและพดภาษามอญไดเปนอยางด ฉะน นเรอง

ความประณตของทานน นจงมอยอยางสมบรณ

http://www.ssru.ac.th

31

2.2.4 รายนามผ บรรเลงดนตรไทยจากหนงสอบทแผนเสยงของราชบณฑตยสภา ชดท

1

จากหนงสอบทแผนเสยงของราชบณฑตยสภา ชดท 1 จดพมพเมอป พ.ศ. 2475 มค า

ช แจงวาผ สาเรจราชการพระราชวงมจดหมายเชญกระแสพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหราช

บณฑตยสภาจดหนงสอทลเกลาฯถวายเพอพมพพระราชทานในงานพระราชทานเพลงพระศพ พระ

เจาวรวงศเธอกรมหมนอนพงศจกรพรรด พระองคเจาอรพทธประไพ และศพหมอมราชวงศสวาง

จกรพนธ กรรมการจงเลอกหนงสอบทแผนเสยงฉบบราชบณฑตยสภาทลเกลาฯถวาย ดวยเหนวา

เหมาะแกงานน เพราะกรมหมนอนพงศจกรพรรดเปนผใสพระทยในการดนตร เมอทรงขอหนงสอ

ทางน คราวไร กทรงระบขอใหเปนเรองดนตรแทบทกคร ง บทแผนเสยงน เปนบทรองในแผนเสยง

ซงราชบณฑตยสภาชวยจดชวยจดใหบรษททาแผนเสยงในยโรปทาข นท งชด แมวาเวลาน แผนเสยง

น นๆย งไมมเขามากควรเขาใจวาจะมมาในไมชาแลว สมดน จะเปนเครองประกอบการใชแผนเสยง

น นๆ บทเหลาน ผ ขบและบรรเลงเพลงดนตรโดยมากเปนขาราชการในกรมมหรสพ พฤตการณของ

การทาแผนเสยงเปนมาอยางไรแจงอยในคานาของผ ควบคมการทาซงทรงเขยนไวแตตอนตนปน

อนพมพไว ขางตนเรองหนงสอน แลว

จากหนงบทแผนของราชบณฑตยสภา ชดท 1 ไดพมพรปภาพและรายนามผ บรรเลง

ดนตรไทยไวดงตอไปน

๑. พระเพลงไพเราะ (โสม สวาทต) ระนาดเอก, ปพาย พ ๒

๒. หลวงสรอยสาเนยงสนธ (เพม ว ฒนวาทน) ฆองวงใหญ, ปพาย พ ๔

๓. นายบญธรรม ตราโมท ระนาดทม, ปพาย พ ๑

๔. หลวงไพเราะเสยงซอ (อน ดรยชวน) ซอดวง (พเศษ)

๕. นายไปล วรรณเขจร ซอดวง

๖. นายจาง แสงดาวเดน จะเข

๗. หมนตนตการเจนจตร (สาย ศะศผลน) ขลย, ปพาย พ ๕, ปชวา

๘. นายปล ง วรรณเขจร ซออ, ปพาย พ ๓

๙. พระพาทยบรรเลงรมย (พมพ วาทน) ตะโพน, สองหนา, โทน, รามะนา

๑๐. นายจตร เพมกศล กลอง, รามะนา

http://www.ssru.ac.th

32

๑๑. หลวงบารงจตรเจรญ (ธป สาตนวลย) ฉง

๑๒. ขนสาเนยงเชงช น (มล โกมลรตนะ) ระฆงภาค (นาฬกา)

๑๓. นายเชอ อมพผลน มโหระทก, ระฆงโมง (นาฬกา)

๑๔. นายฉะออน เนตตะสตร พณ

๑๕. ขนสงคตศพทเสนาะ (ปลม วณน) แตรฝรง

๑๖. นายผาด เอยมสะอาด แตรฝรง

๑๗. นายโพ ทศนต แตรงอน

๑๘. นายแย ม ทองชมภ สงข

๑๙. นางรณภารพน (ทองอย ปณภม) รองสง

๒๐. นางทวม ประสทธกล รองสง

๒๑. นางลนจ จารจรณ รองสง

๒๒. นางเลอน ผลาสนธ รองสง

๒๓. นายเชอ นกรอง รองสง

๒๔. นายเลอน จนทรมาน รองสง, เจรจา

๒๕. ขนบาเรอจตรจรง (หอ คปตะวาทน) รองสง

๒๖. จมนมานตยนเรศร (เฉลม เศวตนนทน) พากย, เจรจา

๒๗. นายทรพย วเศษประภา ผ ชวยเหลอ

2.4 องคประกอบของทางรอง

ในการศกษาเกยวกบทางรองเพลงไทย ควรตองมความรในเรององคประกอบสาคญของ

ทางรอง สงสาคญลาดบแรกทควรศกษาคอ “บทรอง” ทใชเปนเนอรองของบทเพลงตาง ๆ ท

สวนมากมาจากบทประพนธรอยกรองประเภท คากลอน โคลง ฉนท เปนตน สงสาคญลาดบท

สองคอ “เสยง” อนประกอบดวยแหลงกาเนดแหงเสยงรอง เสยงเออน และระดบเสยง ล าดบท

สามคอเรองของ “จงหวะ” ซงในการขบรองตองเกยวของกบจงหวะทกรปแบบของดนตรไทย ท

ประกอบดวย จงหวะสามญ จงหวะฉง จงหวะหนาทบ ล าดบทสคอ “ทานอง” ซงประกอบไป

http://www.ssru.ac.th

33

ดวย การเคลอนทของทานองทางรอง ตลอดจนลลาและอารมณของ ล าดบทหา “สงคตลกษณ”

รปแบบของการแบงวรรคตอนทอนของบทเพลงตาง ๆ

2.4.1 บทรอง บทรองทใชในการขบรองเพลงไทยน นเปนบทประพนธในประเภทรอยกรอง

ซงโดยท วไปนยมใชบทประพนธประเภทกลอนแปดและกลอนบทละครเปนสวนใหญ และมบท

ประพนธประเภท โคลง ฉนท กาพย และรอยกรองประเภทอน ๆ อยบางตามความเหมาะสม ใน

การขบรองผ ขบรองตองรจกการแบงวรรคตอนของบทประพนธประเภทตาง ๆ อยางถกตอง การ

แบงวรรคตอนในการขบรองน นจะเหมอนกบการแบงกลมคาในการอานรองท วไปน นเอง ซงแบง

ออตามลกษณะของบทประพนธประเภทตาง ๆ ไดดงน

1) กลอนแปดและกลอนบทละคร ลกษณะการแบงวรรคของกลอนท ง 2 ชนดน จะ

แบงกลมคา 3 กลมใน 1 วรรค จะเปนกลมละ 2-3 ค า ข นอยกลบจานวนคาและความหมายของ

กลมในวรรคน น ๆ ดงตวอยางตอไปน

- กลอนแปด ศลปกรรม นาใจ ใหสรางโศก

ชวยบรรเทา ทกขในโลก ใหเหอดหาย

- กลอนบทละคร พระเสดจ รดเล ยว เทยวชม

มมโน ภรมย ผองใส

2) โคลง มการแบงกลมคาเปน 3 กลม ตามลกษณะฉนทลกษณของการประพนธ

ค าโคลง ดงน

ใครราน ใครรกดาว แดนไทย

ไทยรบ จนสดใจ ขาดดน

เสยเนอเลอด หล งไหล ยอมสละสนแล

เสยชพ ไปเสยสน ชอกองเกยรตงาม

3) ฉนท มการแบงวรรคตอนออกเปน 3 กลมคาตามลกษณะฉนทลกษณของการ

ประพนธ ดงน

อลาแล กระแสใส สาราญในมโนสน

ทราอร จะผอนอณห อทกอาบพระอนทรย

http://www.ssru.ac.th

34

4) กาพย ทนยมใชเปนบทรองสวนมากเปน กาพยฉบง 16 ซงมการแบงวรรคตอน

ตามลกษณะฉนทลกษณของบทประพนธ ดงน

ไชยโย พระราช ชนน

เจาชาย ผ ม พระเกยรตพระยศยงยง

5) บทประพนธประเภทอน นอกจากบทประพนธรอยกรองท วไปแลว ย งมบท

ประพนธประเภทอนทใชเปนบทขบรองอก ซงแบงออกได 2 ลกษณะดงน

- บทรอยกรองโบราณ ซงเปนบทรองจากบทมโหรโบราญในสมยกรงศร

อยธยา เชน บทรองเพลงนางนาค

เจาเอย นางนาค เจาคด แตเทาน นแลว

เจาปก ปนแกว แลวเจามาแซม ดอกไมไหว

จ าปา สองหหอย สรอยสงวาล แลมาลย

ชมพ ผ าสไบ เจาหอยสองบา สงางาม

บทรองทมลกษณะแบบบทรอยกรองโบราณทย งใชเปนบทรองอยใน

ปจจบนคอ เพลงนกขม น 3 ช น

เจานกขม น เหลองออน ค าลงแลว เจาจะนอนทรงไหน

นอนไหน นอนได สมทมพมไม ทเคยนอน

ลมพดมา ออนออน เจากรอน ไปตามลมเอย

- บทประพนธทประพนธเฉพาะเพลง เปนบทประพนธประเภทรอยกรองท

ประพนธทข นสาหรบเพลงบางเพลง ซงมลกษณะเฉพาะสาหรบเพลงน น ๆ สวนมากเปนลกษณะ

ของเพลงขลรองประเภทเนอเตม เชน เพลงฉยฉาย เพลงเตาเห เพลงลาวดวงเดอน เปนตน

ตวอยางบทรองเพลงฉยฉายพราหมณ

ฉยฉายเอย

ชางงามขา ชางราโยกย าย

สะเอวแสนออน อรชรชวงกาย

วจตรยงลาย ทคนประดษฐ

สองเนตรคมขา แสงดามนขลบ

ชมอยเนตรจบ ชางสวยสดพศ

http://www.ssru.ac.th

35

ตวอยางบทรองเพลงลาวดวงเดอน

โอละหนอ ดวงเดอนเอย

พมาเว า รกเจาสาวคาดวง

โอดกแลวหนอ พขอลาลวง

อกพเปนหวง รกเจาดวงเดอนเอย

ขอลาแลว เจาแกวโกสม

พน รกเจาหนอ ขวญตาเรยม

จะหาไหนมาเทยม รกเจาดวงเดอนเอย

หอมกลนเกสร เกสรดอกไม

หอมกลนคลาย คลายเจาสเรยมเอย

หอมกลมกรนครน หอมน นย งบเลย

เนอหอมทรามเชย เราละเหนอ

2.4.2 เสยง เสยงทใชในการขบรองหมายถงเสยงจากแหลงกาเนดเสยงเชนเดยวกบเสยงพด

ภาษาน นเอง ซงบางสวนเปลงเสยงดวยเสยงเปลาเหมอนเสยงสระทเรยกวา เสยงเออน แลวปรบ

ใหมระดบเสยง สง ๆ ต า ๆ หรอ ซ ากนตามระดบเสยงดนตร ในแตละเพลง

1) แหลงกาเนดเสยงรอง ในการเปลงเสยงรองท งค ารองและเสยงเออน จะมการใช

อวยวะสวนของรางกายเขามาเกยวของเปนอยางมาก โดยสามารถแบงหนาทเปนสองสวนใหญ ๆ

คอ

ก. อว ยวะทใชสาหรบเปลงระดบเสยงสงต า ซงมแหลงกาเนดเสยงจากอวยวะ

สวนตาง ๆ ของรางกายดงน คอ

ทอง เปนแหลงกาเนดเสยงรองในระดบเสยงต าทมลก เมอเปลงเสยงผ ขบ

รองจะตองใชกลามเนอทองชวยในการผลกดนเสยงใหออกมา

ทรวงอก เปนแหลงกาเนดเสยงรองในระดบเสยงต าทเรยกวา เสยงในทรวง

เมอเปลงเสยงผ ขบรองจะรสกถงการส นสะเทอนทบรเวณทรวงอก

ลาคอ เปนเสยงในระดบปานกลางถงระดบเสยงสง เปนแหลงกาเนดเสยงท

ใชในการขบรองเพลงมากทสด ดวยการเปลงเสยงโดยการบงคบกลามเนอลาคอ

http://www.ssru.ac.th

36

นาสก เปนเสยงทสวนมากใชในการเชอมเสยงเออนใหมความกลมกลน

เปลงเสยงดวยการผ นเสยงรองใหผานทางโพรงจมก และใชในการเปลงทมระดบเสยงสงในบาง

กรณดวย

ข. อว ยวะทใชสาหรบตกแตงเสยงรองทมรายละเอยด ในกรณตกแตงส นยาว

หนกเบาเพอเพมความไพเราะ ซงจะมอยรายละเอยดของของเสยงคารองและเสยงเออนแตละคา

อนประกอบไปดวยอวยวะปากและลาคอเปนสวนใหญ คอ ขากรรไกร ล น โคนล น มมปาก

เพดานปาก รายละเอยดตาง ๆ ดไดจากการเปลงเสยงเออน

2) เสยงเออน เปนทเปลงออกมาเปนเสยงเปลาอยางเสยงสระ ออกมาจาก

แหลงกาเนดเสยงตาง ๆ เสยงเออนทใชเปลงเปนเสยงในทานองเพลงไทยมท งหมด 12 เสยง คอ

เสยง เออ เอย อ ออ เอย เออะ เฮอ ฮอ ฮ หอ เองเงอ และเองเงย และมรายละเอยดกลไกการ

เปลงตางกนดงน

- เสยง เออ ใชน าหนกเสยงลกนงอยทโคนล น บงคบคอใหแขงเผยอรมฝปาก

เลกนอย แลวเปลงเสยงออกจากคอโดยตรง โดยไมขย บคางและไมหบปาก

- เสยง เอย มวธเชนเดยวกบเสยง เออ จนเมอจะออกเสยง เอย ใหขย บโคนล น

กระดกข นหาเพดานปากเลกนอย ใหขอบล นท งสองขางกระทบเพดานปาก แยกมมปากออก

เลกนอยใหเกดเปนเสยง อ ทไมชดเจนนกเมอสดหางเสยงควบกบเสยง เออ ออกมารวมดวย เสยง

เอย น มกใชเมอสนสดการเออนกอนถงคารอง

- เสยง ออ เผยรมฝปากอาจากกนเลกนอยเปลงเสยงออกจากคอโดยตรง

บงคบคางไวใหนงแลวยกโคนล นข นเลกนอย เพอเปลยนทางลมใหมากระทบเพดานปาก และ

เปลงเสยงใหออกมาทางจมกและทางปาก

- เสยง อ หลกการเหมอนการเปลงเสยง ออ แตทาใหสะดดส นลง มกใชใน

การกลากบคาเสยงอนโดยไมเปลงออกมาชดเจน

- เสยง เอย เหมอนการทาเสยง เอย แตผ นเสยงใหสงข นโดยไมหบปาก

เปลยนน าหนกเสยงในชวงหางเสยงใหไปอยทจมก

- เสยง เออะ เปลงเหมอนเสยง เออ แตสะดดเสยงใหส นลง

http://www.ssru.ac.th

37

- เสยง เฮอ ตองเปลงเสยงออกจากคอ บงคบใหน าหนกเสยงมาอยทเพดาน

และข นนาสกเปลงเสยงใหกระทบท ง 2 ทาง แตผานทางปากมากกวาทางจมก

- เสยง ฮอ เหมอนกบการเปลงเสยง เฮอ แตตองออกเสยงใหมน าหนกเสยง

ข นนาสกแรงกวาปกต โดยยกโคนล นกระดกข นหาเพดานปากแตไมชด เมอตามดวยเสยง เออ

มกจะมเสยง “ง” ตดออกมาดวย

- เสยง ฮ หลกการเหมอนการเปลงเสยง ฮอ แตทาใหสะดดส นลง

- เสยง หอ เผยรมฝปากเลกนอยเปลงเสยง ฮอ ผานออกมาชา ๆ พรอมกบผ น

เสยงข นสงออกทางจมก การเปลงเสยงจะออกคาไมชดเจน เมอจวนสดเสยงตองคอย ๆ ลดกาลง

เสยงลงทละนอยจนสดหางเสยงใชปนในบางชวงของการเออน

- เสยง เองเงอ เรมตนดวยการเปลงเสยง เออ แลวกระดกโคนล นข นไป

สมผ สชดเพดานปาก เสยงจะออกทางจมกและเกดเสยง เอง แลวเปลงเสยงตอเหมอน เออ โดยตด

เสยง “ง” มาดวย

- เสยง เองเงย เรมตนดวยการเปลงเสยง เออ แลวกระดกโคนล นข นไป

สมผ สชดเพดานปาก เสยงจะออกทางจมก และเกดเสยง เอง แลวเปลงเสยงตอเหมอน เอย โดยตด

เสยง “ง”มาดวย

3) ระดบเสยงทใชในการขบรองเพลงไทย ระดบเสยงทใชในการขบรองน เปน

ระดบเสยงเชนเดยวกบระดบเสยงทใชบรรเลงสาหรบวงดนตรประเภทตาง ๆ เพราะการขบรองก

จะตองรองประกอบกบวงดนตรทกประเภท จงตองระดบเสยงของวงดนตรน น ๆ เปนหลกในการ

ขบรอง ตามหลกการทางทฤษฎดนตรไทยน นมการกาหนดระดบเสยงสาหรบวงดนตรประเภทตาง

ๆ ไว ถง 7 ระดบเสยง เรยกวา “ทาง” ดงน

- ทางเพยงออลาง สาหรบระดบเสยงอาจเรยกไดอกอยางวา “ทางในลด”

เปนระดบเสยงต าสดทใชในการขบรอง หากเทยบกบลกฆองวงใหญเสยงหลกทควบคมระดบเสยง

น อยระหวางลกฆองลกท 4 ถง 10 นบจากลกต าสด ระดบเสยงน เปนระดบเสยงสาหรบการขบ

เพลงในละครดกดาบรรพ หรอเพลงรองทรองประกอบกบปพาทยดกดาบรรพ สาหรบทางรองอาจ

อกอยางหนงวา ทางดกดาบรรพ

http://www.ssru.ac.th

38

- ทางใน สงข นจากทางเพยงออลางหนงเสยง เสยงหลกทควบคมระดบ

เสยงน อยระหวางลกฆองลกท 5 ถง 11 เปนระดบเสยงด งเดมทใชในการรองประกอบละครและ

โขนเปนพน

- ทางกลาง สงข นจากทางในหนงเสยง เสยงหลกทควบคมระดบเสยงน อย

ระหวางลกฆองลกท 6 ถง 12 เปนระดบทเปนหลกในการพากยหนงใหญ ปจจบนไมนยมใชแลว

- ทางเพยงออ สงข นจากทางกลางหนงเสยง เรยกไดอก 2 อยางวา “ทาง

เพยงออบน” หรอ “ทางนอกต า” ทเรยกวาทางเพยงออน นเพราะตามชอขลยเพยงออ ทมระดบ

เสยงตรงกบเสยงหลกทควบคมระดบเสยง ซงอยระหวางลกฆองลกท 7 ถง 13 เปนระดบเสยงท

ใชขบรองในวงมโหรและวงเครองสายโดยท วไป

- ทางนอก สงข นจากทางเพยงออหนงเสยง เรยกไดอกอยางหนงวา “ทาง

กรวด” เสยงหลกทควบคมระดบเสยงน อยระหวางลกฆองลกท 8 ถง 14 เปนระดบเสยงสาหรบ

ใชขบรองเพลงเสภาเปนหลก

- ทางกลางแหบ สงข นจากทางนอกหนงเสยง ทเรยกวาวาทางกลางแหบ

น นเกดจากการเปาปกลางในทางแหบ เสยงหลกทควบคมระดบเสยงน อยระหวางลกฆองลกท 9

ถง 15 ไมนยมใชเปนระดบเสยงหลกในการขบรอง แตบางคร งมสอดแทรกอยบางในทานองเพลง

บางเพลง เชน เพลงพระยาโศก ทยอยเขมร เปนตน

- ทางชวา เปนระดบเสยงทสงทสดในทางดนตรไทย ทเรยกวาทางชวา

เพราะเปนทางทใชสาหรบวงดนตรทเขากบ ปชาว เสยงหลกทควบคมระดบเสยงน อยระหวางลก

ฆองลกท 10 ถง 16 เปนระดบเสยงทใชในการขบรองในวงเครองสายปชวา สาหรบระดบเสยงน

ถอวาเปนระดบรองทสงทสด หานกรองทถงระดบเสยงนไดยากมาก

http://www.ssru.ac.th

39

2.4.3 จงหวะ

จงหวะทใชในการขบรองน นใชหลกการเชนเดยวกบจงหวะทางทฤษฎดนตร

ไทย คอ จะออกเปน 3 ประเภท คอ

1) จงหวะสามญ หมายถงหมายถงจงหวะทดาเนนดวยระยะเวลาทสม าเสมอ

ในสวนยอย ๆ ของเพลง ซงข นอยกบระยะส นยาวของเสยงพยางคทอยในความควบคมของจงหวะ

ใหญ ในการขบรองน นมสวนของทานองทมระยะส นยาว ทผ ขบรองจะตองรบรถงจงหวะสามญท

เหมาะสมจงทาใหขบรองไดอยางไพเราะ โดยเฉพาะเพลงขบรองทไมมจงหวะฉงและจงหวะหนา

ทบควบคมดวยแลวยงตองอาศยจงหวะสามญน เปนอยางมาก

2) จงหวะฉง เปนจงหวะทมความสมพนธกบการขบรองเปนอยางมาก ฉงน น

เปนเครองดนตรทผ ขบรองเพลงไทยสวนใหญตองศกษาวธการตอยางชานาญ และใชในการ

กาหนดจงหวะทสาคญในการขบรองซงมอยดวยกนหลายกรณ ดงน

http://www.ssru.ac.th

40

ก. ก าหนดจงหวะหนกเบา จงหวะฉงน นมหนาทในการกาหนดจงหวะ

หนกเบาในทานองเพลงท งทางรองและทางบรรเลง โดยใชเสยง “ฉง” เปนตวบอกตาแหนงของ

จงหวะเบา และเสยง “ฉบ” เปนตวบอกตาแหนงของจงหวะหนก ในหนงวรรคของทานองเพลง

ไทยทเนนจงหวะหนกเบานนจะประกอบดวยจงหวะฉงและฉบ 2 ชดดวยกน ดงตวอยาง

เพลงแขกบรเทศ 2 ชน ทอน 1

- + - + - + - +

พท - ธา น ภาพ นา ผล

- - - ล ดล - ล - - - ด ล - ซม ล - ดซ -ลด-ซ - - - ม มซม -

เกด สรร - พ มง - คล นอย ใหญ

- - มร ม - มซ ม - มม - ม - - - ซ - ล - ซ - ม - - รม ร - - ด

สญลกษณแทนจงหวะฉง สญลกษณแทนจงหวะฉบ

ข. ก าหนดอตราจงหวะ จงหวะฉงมหนาอกอยางหน งคอการกาหนด

จงหวะชาเรวของทานองเพลงทใชในการขบรองตามสดสวนของทานองเพลง ซงมอยดวยกน 3

อตราจงหวะ คอ อตราจงหวะ 3 ช น 2 ช น และช นเดยว ผ ขบรองจาเปนตองทาความเขาใจกบ

สดสวนของจงหวะหนกเบาของอตราจงหวะท งสามทจะมความถหางแตกตางกน ดงตวอยาง

ขางลางจะเหนวาสดสวนแบบพนฐานน น ค ารองในอตราจงหวะตาง ๆ สมพนธจงหวะฉง

ตวอยางจากเพลงแขกบรเทศ เถา วรรคท 1 ทอน 1

อตราจงหวะ 3 ช น

- + - +

น อะไร ตก ใจ

- - - - - - - ซ ม - - ล - - ลล - - - - - - - ซ - ล - ล - - - -

อตราจงหวะ 2 ช น

- + - +

http://www.ssru.ac.th

41

นาง ประหวน คร น คราม

- - - ล - - ซซ ล - - ซ ม-ล-ดล

อตราจงหวะช นเดยว

- + - +

สองมอ กอดผว

- ลดล ซม - ล

ค. ก าหนดวรรคตอนของทางรอง เพลงบางเพลงมการใชจงหวะฉงในการ

กาหนดระยะส นยาวของวรรคเพลง สวนมากเปนเพลงทมวรรคตอนส นยาวในแตละวรรคไม

เทากน และไมสามารถตจงหนาทบประกอบได พบมากในทางรองสาหรบเพลงประกอบการ

แสดง แบบแรกเรยกวา “จงหวะฉงตด” คอตตามวรรคเพลงทมจงหวะชาและเรวสลบ วรรคแรก

ตดวยฉงแบบอตรา 3 ช น และวรรคหลงตดวยฉงแบบอตรา 2 ช น สลบกนตลอดท งเพลง ไดแก

เพลงชมตลาด เพลงโอโลม เพลงโอชาตร เปนตน

ตวอยางเพลงจงหวะฉงตด

เพลงชมตลาด

- + - +

เทพ พนม ปฐม เออ

- - - - - - - ท ล - ลท ลทล-ทท - - - - - - ลท ด - - ซ

พรหม ส หนา

- - - - - - - ล ทลรล ทลซ-ซ - - - - - - ซม - ซมซ

http://www.ssru.ac.th

42

สอด สรอย มา ลา

- - - - - - ซม - ลทล - - ซม - - - - - - - ท - - - ท

เฉด ฉน

- - - - - - - ล - - - ท รทลซ - - - - - - - ซ - - - ล

เออ เออ เอง - - - - เงย เออ เออ เอง-เงย

- - - ซ - - - ล ทลรล ทลซซ - - - ม - - - ซ ลซ - ซ

แบบทสอง ตจงหวะฉงทมระยะส นยาวตามวรรคเพลง พบใน “เพลงเย ย” ใน

บทโขนเรองรามเกยรต ตอนหนมารอาสา (อางในมานพ วสทธแพทย) โดยมเนอรองดงตอไปน

ชกลองดวงใจข นใหเหน หวรอลอเลนแลวเย ยหย น

เหวยเจาลงกาใจอาธรรม คร งน ชว นจะบรรลย

นกลองของใครเราไดมา อสรารจกบางหรอไม

เขมนมองปองหนาอยวาไร แลวเยาะเย ยไยไพไปมา

มการตจงหวะฉงในการทางรองดงตวอยางตอไปน

- + - +

ช กลอง ดวง ใจ เอย

- - - ล ทลทล - - - ซ - - - ล - - - ล - - - ล

- + - +

เอง เงย เจา เอย ข น ให เหน

- - - ล - - - ล - - - ซ ม - ซล - - - - - - - ซ ม - - ซ ม - - ซ

- + - + - +

หว รอ เอง เงย ลอ เลน

ด - - - - - - - ซ - ด - ม - ซ - ล ซล - ล - - - ล ท - - ล ซ - - ม

- + - + - +

เอง เงย ลอ เลน แลว เย ย หย น

- - - ม - - - ม - ซ - ซ ม - - ม - - - - - - - ล - - - ซ ล - - ซ

http://www.ssru.ac.th

43

- ซ - ด

ง. จงหวะบอกสาเนยงภาษาของทางรอง จงหวะฉงย งมหนาทอกอยางหนง

คอ ใชตตามลลาของสาเนยงภาษาของเพลง ผ ขบรองจะตองรวาทานองเพลงทรองเปนสาเนยง

ภาษาใด สาเนยงภาษาในเพลงขบรองทตจงหวะฉงแตกตางไปจากเพลงท ว คอ เพลงสาเนยงจน

ฉงจะตจงหวะ ฉง ฉง ฉบและเพลงสาเนยงฝรง จะตจงหวะ ฉง ฉง ฉง เปนตน ดงตวอยาง

ตวอยางเพลงสาเนยงจน

เพลงจนขมเลก ทอน 1

- - + - - +

ข นไปนง บน ก าแพง แสรง ตขม

- - - - ซมซม - - - ซ - ล - ด - - รด - ลดซ -ซม - - ซลดซ

พย กย ม ใหขา ศก นก ฉงน

- - - - - มซซ - - มร - ม - - - ซ - ม - ร - ด - ร - - - ด - ด

ตวอยางเพลงสาเนยงฝรง

เพลงโยสลม

- - - - - -

ปาก เปนเอก เลข เปนโท

- - - - - - - - - - มร - มรม - - - - - - - - - - รด - - รร

โบ ราณ วา

มรด - - - - - - - - - ม - ฟ - ซ - - - - - - - ซ - - - ซ - - - ซ

หนงสอ ตร ม ปญญา

มซ - - - - - - - ซซล - - - ด - - - - - - - ซ - - ลซ - - ฟม

เหน ปวยการ

- - - - - ด - ร - ม - ซ - ฟ - ม - - ซม รด - ร - - ดร - ท - ด

http://www.ssru.ac.th

44

2.5 เปนสญญาณบอกลกษณะความส นยาวของทานอง โดยท วไปแลวผ

ขบรองเพลงไทยจะใชจงหวะฉงเปนสญญาณ ในการกาหนดรถงความส นยาวของวรรคเพลง

สวนมากใชในอตราจงหวะ 3 ช น ซงสามารถแบงออกไดลกษณะวรรคเพลงไดดงน

- วรรคเพลงทตองเปลงเสยงตนวรรคหลงจงหวะฉง เรยกวา ฉงนา สวนเปน

วรรคของการรอง เออนลกเทา และวรรคทคารอง ดงตวอยาง

ตวอยาง ทานองเออนลกเทา

- +

- - - - - - - - - ซรม รมร - ร

ตวอยาง ทานองทมค ารอง

- +

คม คอน

- - - - - - - - - - - ด - - - ด รดรดล

- วรรคเพลงทตองเปลงเสยงตนวรรคพรอมจงหวะฉง

เรยกวา ข นพรอมฉง

ตวอยาง ทานองเออน

- +

- - - - - - - ด - - - ร มรดรม

ตวอยาง ทานองทมค ารอง

- +

ปอง ปด

http://www.ssru.ac.th

45

- - - - - - - ซ ฟ - - ซ ลซฟซลล ด

- วรรคเพลงทตองเปลงเสยงตนวรรคกอนจงหวะฉง เรยกวา ข นกอนฉง

ตวอยาง ทานองเออน

- +

- - รท ลทลรซ - - - ล ทลซลท

ตวอยาง ทานองทมค ารอง

- +

อนเรอง เดช

- - - - - ล - ล - -ดล ซฟซลซร ฟ - -

2.4.3 จงหวะหนาทบ ตามหลกทางทฤษฎดนตรไทยน นจงหวะหนาทบเปนจงหวะทใช

บอกลกษณะของวรรคตอนของทานองเพลง สาหรบเพลงขบรองโดยท วไปน นจะมลกษณะของ

วรรคตอนทสมพนธกบจงหวะหนาทบอยดวยกน 2 หนาทบ คอ

1) หนาทบปรบไก เพลงขบรองทใชหนาทบปรบไกน จะลกษณะวรรคตอนของ

ทานองสมพนธกบจงหวะหนาทบ คอ มวรรคตอนยาวหนงจงหวะหนาทบประกอบดวยวรรค

เพลง 2 วรรค วรรคแรกเรยกวา วรรคถาม วรรคหลงเรยกวา วรรคตอบ คก นตลอดท งเพลง ทา

ใหเปนรปแบบทานองทเรยบ ๆ อยางตอเนอง บางคร งกเรยกเพลงลกษณะดงตามชอหนาทบวา

เพลงประเภทปรบไก ลกษณะของหนาทบจะเปนรปแบบของการตกลองทลลาจงหวะเปนชด ๆ

เพอควบคมวรรคตอนของทานอง โดยท งวรรคตอนของทานองในอตราจงหวะ 3 ช น 2 ช น

และช นเดยว ดงตวอยางตอไปน

ตวอยางจงหวะหนาทบปรบไก

http://www.ssru.ac.th

46

หนาทบปรบไก 3 ช น

- -ท มตง -จะ -จง -จะ -จง -จะ -จง - - - ถะ -จะ -จง -จะ -จง -จะ -จง

-ตด -ตง ท มตงท ม ตง-ท มตง -จะ -จง - ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

หนาทบปรบไก 2 ช น

-ตด -ตง ท มตงท ม ตง-ท มตง -จะ -จง -ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

หนาทบปรบไกช นเดยว

- -ตงท ม - ตง - - -ตงท มตง ท มตงท ม

ตวอยางเพลงขบรองทใชหนาทบปรบไก 2 ชน

เพลงนางนาค 2 ชน ทอน 1

- + - + - + - +

สดบ ค า ล า รอง

- - - - - - -ซ - - ดล ซลซ -ม - - มร ม - - ม - - - ม - - - ม

-ตด -ตง -ท มตงท ม ตง-ท มตง -จะ -จง - ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

ทานอง มาก

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ซ ลซดล - ซ - ล ซฟ- ลล - - - ล

-ตด -ตง -ท มตงท ม ตง-ท มตง -จะ -จง - ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

ชอ นางนาค เสนาะ จรง

- - - - - - - - - - - ซ ม -ลซ มล - ด รด - ล - - ซม - - ซม

-ตด -ตง -ท มตงท ม ตง-ท มตง -จะ -จง - ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

ทกสง สม

- - - - - - -ซ ลซดล ซม - ร - มซร มรด -ล -รด -ล ด - - ร

-ตด -ตง -ท มตงท ม ตง-ท มตง -จะ -จง - ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

2) หนาทบสองไม ลกษณะของเพลงขบรองทใชหนาทบสองไมน เปนเพลงทม

วรรคตอนของเพลงส นกวาเพลงทใชหนาทบปรบไก และวรรคตอนมความสมพนธกบหนาทบ

สองไม จะเรยกเปนเพลงประเภทสองไม

http://www.ssru.ac.th

47

ตวอยางจงหวะหนาทบสองไม

หนาทบสองไม 3 ช น

- -ท มตง -จะ -จง -จะ -จง -จะ -จง -ตด -ตง ท มตงท ม -ตด -ตง ท มตงท ม

หนาทบสองไม 2 ช น

- - จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม ตง

หนาทบสองไมช นเดยว

- - จะจง ตดตง-ท ม ตง

รปแบบของทานองเพลงรองประเภทเพลงสองไมสามารถแบงออกได 2

รปแบบดวยกนคอ

- แบบไมมลกโยน เพลงขบรองทมรปแบบไมมลกโยนน หมายถงเพลง

ทมความส นยาวทแนนอนไมทานองทปลอยใหผ ขบรองรองโดยอสระได เมอเปรยบเทยบทานอง

ทางรองและทางบรรเลงจะมความยาวเทากนพอด ดงตวอยาง

ตวอยางเพลงขบรองทใชหนาทบสองไม 2 ชน แบบไมมโยน

เพลงแขกตอยหมอ 2 ชน

ค ารอง ตด กระจก เงา งาม อยตาม ท

ทางรอง - - - ฟ - - ซฟ - - - ซ - - - ซ - ร - ม - ฟ - ซ - - ซล - - - ล

ทางบรรเลง - - - - รมฟซ - - - ร - - - ม รดรม - ฟ - ซ ลซฟซ ลทซล

หนาทบ - - จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม

คารอง ม มล บง ไว มให หมอง

ทางรอง - - - ซ - - ซฟ - - - ซ - - ซล ซ - ฟล - ซ - ฟ - - - ม - - - ร

ทางบรรเลง - - - - ดลซฟ ซฟมฟ - ซ - ล - - ซล ซฟ - ซ ฟมรม - - ดร

หนาทบ ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม

http://www.ssru.ac.th

48

- แบมลกมโยน ในรปแบบทโยนเปนลกษณะทานองทมความส นยาวไม

แนนอนมทานองทปลอยผ ขบรองรองยดยาวออกไปได เรยกวา ลกโยน เมอเทยบกบทางบรรเลง

ทางรองของเพลงรปแบบน จะมความยาวมากกวา ดงตวอยาง

ตวอยางเพลงขบรองทใชหนาทบสองไม 2 ชน แบบมโยน

เพลงตะนาวแปลง 2 ชน ทางบรรเลง

- - - - - - - ซ - ซซซ ซซซซ - ซ - ล - ซ - ม - - - ร - - - ด

- - - - - มซร มรดล - ดดด - - - - - มซร มรดร - มมม

- - - - - มซร มรดร - มมม - ดรม - ซ - ล - ร - ด - ล - ซ

เพลงตะนาวแปลง 2 ชน ทางรอง

เมอ สา ย ณห ตะวน

- - - - - - - - - - - - - - - - ดซ - ล ด - - ล - - - - - - ลล

จะยอ แสง เออ - - - - - - - - เออ

- ซ - ล ซลซ- ม - - รร - - - ร ซร-มรด - มซร มร- ดล - ด - -

เหนแสง แดง จบ น า เออ - - - - - - - - เออ

มซ - ม ซ - - ม - - รม มซม - - - - - - ซ - ร มรด- ร ซม-มม

ทะเล กว าง เออ - - - - - - - - เออ

- - - ล - - ซด - - ลล - - - ล ซฟ - ล - - - - - ลดล ซลซ-ซ

เมอเปรยบเทยบทางบรรเลงและทางรองของเพลงตะนาวแปลง จะเหนวาทาง

บรรเลงมความยาวเพยง 6 จงหวะหนาทบสองไมเทาน น สวนทางรองมสวนทโยนขยายเพม

ออกไปอก 4 จงหวะหนาทบ รวมเปน 10 จงหวะหนาทบ และจะเหนไดวาทางรองมท งทานองท

http://www.ssru.ac.th

49

สมพนธและไมมความสมพนธซงเปนทานองทยดขยายออกไปทเรยกวา “โยน” ดงตวอยาง

ตอไปน

ตวอยางการเปรยบเทยบทางบรรเลงและทางรองของเพลงตะนาวแปลง 2 ชน

คารอง เมอสา ย ณท ตะวน

ทางรอง (- - - - - - - - - ซ - ล ซลซ-ซ ) ดซ - ล ด - - ล - - - - - - ลล

ทางบรรเลง - - - - - - - ซ - ซซซ ซซซซ

หนาทบ - - จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม

ค ารอง เออ - - - - - - - - - - - - - - - - เออ

ทางรอง - - - - - - - - - ลดล ซลซ -ซ - - - - - - - - ดซ - ล ซลซ -ซ

ทางบรรเลง

หนาทบ ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม

คารอง จะยอ แสง

ทางรอง - ซ - ล ซลซ- ม - - รร - - - ร ซร-มรด - มซร มร- ดล - ด - -

ทางบรรเลง - ซ - ล - ซ - ม - - - ร - - - ด - - - - - มซร มรดล - ดดด

หนาทบ ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม

ค ารอง เหนแสง แดง จบ น า เออ - - - - - - - - เออ

ทางรอง มซ - ม ซ - - ม - - รม มซม - - - - - - ซ - ร มรด- ร ซม-มม

ทางบรรเลง - - - - - มซร มรดร - มมม - - - - - มซร มรดร - มมม

หนาทบ ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม

คารอง ทะเล กว าง เออ - - - - - - - - เออ

ทางรอง - - - ล - - ซด - - ลล - - - ล ซฟ - ล - - - - - ลดล ซลซ-ซ

ทางบรรเลง - ดรม - ซ - ล - ร - ด - ล - ซ

หนาทบ ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม ตง -จะจง ตดตง-ตง - - จะจง ตดตง-ท ม

http://www.ssru.ac.th

50

2.4.4 สงคตลกษณ

สงคตลกษณ หมายถง ลกษณะการแบงวรรคตอนของทางรอง ซงมการแบงวรรค ๆ

คลายบทประพนธประเภทรอยกรอง เมอรวมเขาหลายวรรคกจะเปนบทเพลงหนง ๆ

1. การแบงวรรค วรรคเพลงไมวาจะเปนเพลงทางรองหรอทางบรรเลง เกดข นจากชวง

ระยะของกลมเสยง ทมจดเรมตนและจดจบเปนชวง ๆ การสงเกตวาวรรค 1 วรรคน นจบลงเมอใด

ตองอาศยสงททบงบอกวาวรรคน น ๆ จบลงแลวคอ “เสยงลกตก” ซ งหมายถงเสยงสดทายของ

วรรคน น ๆ วรรคเพลงจะส นหรอยาวเทาใดข นอยกบวาเพลงน น ๆ ใชจงหวะหนาทบใด วรรค

เพลงของทางรองเพลงไทยจงแบงออกได 3 ลกษณะ ดงน

1.1 วรรคของเพลงรองทใชหนาทบปรบไก วรรคของเพลงประเภทน

จะถกกากบดวยวรรคของจงหวะหนาทบปรบไก คอเมอหนาทบต 1 วรรคสดสวนของทางรองก

เคลอนทลงจบพอดกบวรรคของหนาทบกจะเรยกวาทางรอง 1 วรรค ดงจะเปรยบเทยบวรรคตอน

ของเพลงนางนาค 2 ช น กบวรรคตอนของหนาทบปรบไกตอไปน

เออ - - - - - - - เออ

วรรคท1 - - - - - - - ซ - - ดล ซลซ -ม

หนาทบ -ตด -ตง -ท มตงท ม ตง-ทมตง -จะ -จง

สดบ ค า ล า รอง

วรรคท 2 - - มม ร - - ม - - - ม - - - ม

หนาทบ - ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

เออ - - - เออ

วรรคท 3 ซม - - - - - - - - - ฟ - - - ซ

หนาทบ -ตด -ตง -ทมตงท ม ตง-ท มตง -จะ -จง

ทานอง มาก

http://www.ssru.ac.th

51

วรรคท 4 - - ดล ซลซ - ล ซฟ- ลล - - - ล

หนาทบ - ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

ตอมาเมอมการบนทกโนตเพลงไทยข นจง จงไดพบวาทานองเพลง 1 วรรค

จงหวะทใชหนาทบปรบไกจะเทากบ 4 หองโนตเพลงไทยพอด แตสาหรบทางรองอาจมการย ก

เยองไปบาง (ดเรองการเคลอนทของทานอง) ดงทเหนปรากฏในตวอยางขางตน สงสาคญอกอยาง

หนงของวรรคเพลงประเภทน คอ จะตองมวรรคเพลงเปนคกน มลกษณะทเปรยบไดกบ “วรรค

ถาม” และ “วรรคตอบ” เหมอนกบวรรคของจงหวะหนาทบ ดงตวอยางตอไปน

วรรคถาม -ตด -ตง -ท มตงท ม ตง-ท มตง -จะ -จง วรรคตอบ - ตง -ท ม -ตด -ตง -ท ม -ตง -ตง -ท ม

เออ - - - - - - เออ สดบ ค า ล า รอง

วรรคถาม - - - - - - - ซ - - ดล ซลซ-ม วรรคตอบ - - มม ร - - ม - - - ม - - - ม

เออ - - เออ ทานอง มาก

วรรคถาม ซม - - - - - - - - - ฟ - - - ซ วรรคตอบ - - ดล ซลซ-ล ฟซ-ลล - - - ล

ฯลฯ

1.2 วรรคเพลงรองทใชหนาทบสองไม วรรคของเพลงประเภทน มกมความส น

ยาวไมแนนอน หากบนทกเปนโนตเพลงกจะพบวามวรรคส นบางยาวบางสลบกน แตกมสดสวน

พอดกบจงหวะหนาทบสองไมทตประกอบได ดงมตวอยางไวแลวในเรองจงหวะหนาสองไม

ขางตน

1.3 วรรคเพลงรองจงหวะพเศษ ไดอธบายไวแลวในเรองจงหวะฉง ในจาพวก

เพลงทเรยกวา เพลงฉงตด เชน เพลงชมตลาด เพลงโอโลม เพลงโอชาตร เปนตน และเพลงหนง

ทมวรรคส นบางยาวไมแนนอนไมสามารถตหนาทบประกอบได เชน เพลงเย ย (ดตวอยางในเรอง

จงหวะฉง)

2. ทอน เมอวรรคเพลงมาประกอบกนเขาโดยท ว ๆ ไปต งแต 4 วรรค เปนตนไป ก

จะเปนบทเพลง 1 ทอน บทเพลงแตเพลงรองน นอาจมากกวา 1 ทอนได ในเพลงหนงทอนน น

http://www.ssru.ac.th

52

จะตองประกอบไปดวยวรรคเพลงทบงบอกถงจดเรมและจดจบ โดยเฉพาะเพลงรองมกเรมดวยทาง

รองเกรนดวยเสยงตรง ๆ เรยกวา “เทา” กได หรอเกรนดวยทานองอยางใดอยางหนงกได และมก

ลงจบดวยการทอดเสยงจากเสยงสงลงสเสยงต า แตมบางกรณทลงจบดวยการเคลอนทจากเสยงต า

ไปสงกได ดงตวอยางตอไปน

ตวอยางจากโนตทางรองเพลงกลอมนาร 2 ชน เพลงทอนเดยว

- + - + - + - +

สาย สมร นอน เถด

- - - - - - - ซ - - - ล ซลซ-ซ - - - ร ซ - รร ซ - - ร - - - ร

พ จะกลอม

ดร - - - - - ด - - - ร มร - ด - - - ม - - ซร - - - ซ ล - ทล

เจางาม จรง พรง พรอม

ท - - - - - - - - ลซล - - - ล - - - - - - - - - - - ร ท - - ร

ดงเล ขา

ท - - - - - - ม มรท-รม - ซ - ล - - - - - - - - - ล - ล - - - ล

- ร - ล ทลซ -

จากโนตทางรองเพลงกลอมนาร 2 ช น จะเหนวามวรรคเรมตนดวยเสยง “เทา”

แลวจงเขาวรรคทเปนเนอเพลงในวรรคท 2 ด าเนนทานองตอไปอก 5 วรรคแลวจงลงจบดวยทานอง

ทเคลอนทจากสงลงต า จบท งทอนประกอบดวยวรรคเพลงท งหมด 8 วรรค

บทเพลงรองหนง ๆ มไดมากกวา 1 ทอน ดวยการสรางทานองทางรองทขดแย ง

กนแตกตาง ๆ ออกไปจากทานองทเกดข นกอนของเพลงน น หากทางรองขดแย งกน 1 แบบ เพลง

กจะม 2 ทอน ถาทางรองขดแย ง 2 แบบ เพลงกจะม 3 ทอน เปนตน ในเพลงรองของไทยน น

ทางรองทขดแยงอาจอยไดหลายสวนของเพลงน น ๆ เชน อยในตอนเรมของเพลงตอนทายเพลงก

http://www.ssru.ac.th

53

จะเหมอนกน อยในตอนกลางของเพลงสวนตนและทายของเพลงน นกจะมทานองซ ากน เปนตน

การแบงทอนของเพลงรองของไทยทมปรากฏอยน นมต งแตเพลง 1 ทอน จนถงมากทสด 7 ทอน

3. เพลง ในทน กคอ ทวงทานองลลาทางรองทประกอบดวย วรรคเพลงต งแต 4

วรรคเพลงเปนตนไปรวมเรยกวา เพลง 1 ทอน กได หรอเพลง ๆ หนงจะมทอนเพลงทมทานอง

ขดแย งมากวา 1 ทอนกได มกทอนกเรยกวาเพลง 1 เพลงมจ านวนทอนเทาน น เชน เพลง 2

ทอน เพลง 3 ทอน เพลง 4 ทอน เปนตน

สงคตลกษณของเพลงรองน นนอกจากลกษณพนฐาน ทมการแบงวรรค แบง

ทอน เปนเพลงหนงแลว ย งมสงคตลกษณเฉพาะสาหรบเพลงรองอก คอสงคตลกษณทรจกกนอย

ท วไปแลว คอ เพลงเถา เพลงตบ เพลงลาลา เปนตน

2.4.5 ทานอง

ทานองโดยท วไปหมายถง เสยงสง ๆ ต า ๆ ประกอบดวยอตราส นยาวเบาแรง สลบ

สบสนกนไปตามความตองการของผ ประดษฐทานอง(นายมนตร ตราโมท : : ) สวนทานองทางรอง

เพลงไทยน น หมายถง การเปลงเสยงใหเคลอนทสง ๆ ต า ๆ หรอซ า ๆ กน เปนเสยงเออนอยาง

เสยงสระ เออ เอย ประกอบกบถอยคาจากบทรอยกรองตาง ๆ

ทานองทางรองเพลงไทยน นแสดงออกดวยความออนชอยของเสยงเออน เพราะ

มนษยน นสามารถเปลงเสยงทเลอนไหลตอเนอง ตางกบเสยงทบรรเลงดวยเครองดนตรมกจะสราง

ทานองดวยเสยงถ ๆ หาง ๆ อยางตรงไปตรงมาเปนสวนใหญ ถงแมจะทาเสยงออนชอยไดบางกได

เฉพาะเครองดนตรประเภทเครองเปา และเครองส เทาน น ทานองเหลาน นกเลยนเสยงมาจากทาง

รองน นเอง และจะนยมบรรเลงกนในเพลงเดยว ซงถอเปนทนกดนตรใชอวดฝมอกนเพราะการท

สามารถเปาหรอสใหเสยงออนชอยไดเทยบเทากบทางรอง กเปนเครองแสดงใหเหนวาเปนผ มฝมอ

ในข นสง เหตน จงทาใหทานองของทางรองมความแตกตางไปจากทานองทางบรรเลง ดงจะแสดง

ใหเหนในตวอยางเปรยบเทยบตอไปน

ตารางเปรยบเทยบทางรองเพลงนางนาคทอน 1 กบ ทางฆอง

เออ - - - - - - - - คน ธรรพ คร น เหน

ทางรอง - - - - - - - ซ - - ดล ซลซ- ม - - - ม - - - ม - - - ซ ม - - ม

http://www.ssru.ac.th

54

ทางฆอง - - - ซ - ซซซ ดรดล - ซ - ม - ลซม ซมรด - - รม ดร - ม

เออ - - - - - - - - - - - - - - - - กรง กษตรย

ทางรอง ซม - - - - - - - - - ฟ - - - ซ - - ดล ซลซ- ล ซฟ - ล - ล - ล

ทางฆอง - - ฟซ ลซฟม รดรม รมฟซ - รดล - ซ - ฟ - - ลซ ฟซ -ล

แจง รหส เออ - - - - ให เนตร

ทางรอง ซล- - - - - - - - - - ซ ม - ลซ ล - - ด รด - ล - - - ซ ม - - ซ

ทางฆอง - - - ล - ลลล ดลซฟ - ซ - ล - ด - ร ฟรดล รดลซ ดลซม

เออ - - - - - - - - - - - - - - - - ดง บรรหาร

ทางรอง ม - - ซ ลซม - ซ ลซดล ซมซร - มซร มรด - ร ดล - ร - ร - ม

ทางฆอง - - - ซ - ซซซ - ล - ซ - ม - ร - มซร มรดล - - รด ลด - ร

- - ซร

จากโนตเปรยบเทยบจะเหนวาทานองทางรองน นจะลกษณะแตกตาง ๆ จากทานอง

ทางบรรเลงอยางมาก เพราะความตองสรางทานองใหมลกษณะออนชอย ไมถหางตรงไปตรงมา

อยางทางบรรเลง ทานองทางรองเพลงไทยจงมคณลกษณะสาคญทแสดงออกวาเปนทางรองอย 2

ลกษณะ ดงน

1. ลกษณะการเคลอนท ซงมอยดวยกน 3 ลกษณะ คอ

1.1 ทานองทเคลอนทซ าเสยงกน หรอย าเสยงอยทเสยงใดเสยงหนง

ลกษณะทางรองเชนน มศพทสงคตเรยกวา “เทา” หากเปนทางบรรเลงทเปนทานองหลกอยางทาง

ฆองวงใหญ กจะบรรเลงดวยเสยงโนตดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง ทางฆองเทาเสยง เร

- - - ด - รรร - - - ม รรรร

http://www.ssru.ac.th

55

สวนทางรองน นจะนาทานองทางฆอง ดดแปลงไดหลายลกษณะตามลลาของ

ทานองเพลงน น ๆ ดงตวอยางตอไปน น

ตวอยาง ทางรองเทาเสยง เร แบบท 1

- - - - - - - - - ร - ม รมร - ร

ตวอยาง ทางรองเทาเสยง เร แบบท 2

- - - ด - รดฟ - - ซฟ มรมร-ร

ตวอยาง ทางรองเทาเสยง เร แบบท 3

- - ฟร ดรด- ฟ - - ซฟ มรมร-ร

1.2 ทานองทางรองทเคลอนทข น ทางรองลกษณะน จะมการเคลอนทแบบ

ตรงไปตรงมาใกลกบทางบรรเลงมากทสด เพยงแตตดทอนเสยงออกไปบางเพอใหสะดวกในการ

รอง ดงตวอยางเปรยบเทยบตอไปน

ตวอยางท 1

ทางฆอง - ล - ซ ซซ - ด ดด - ร รร - ม

เออ เออ เฮอเออ เออ

ทางรอง - - - - - - - ด - - - ร มรด-รม

ตวอยางท 2

ทางฆอง - ล - ซ ซซ - ล ลล - ด ดด - ร

เออ เออ เออ เออ

ทางรอง - - - ซ - - - ล - - - ด - - - ร

http://www.ssru.ac.th

56

ตวอยางท 3

ทางฆอง - - ฟฟ - - ซซ - - ลล - - ดด

เออ เออ เออ เออ

ทางรอง - - - ฟ - - - ซ - - - ล - - - ด

แตทางรองทเคลอนทข นน อาจมความแตกตางไปจากทางบรรเลงไดเมอมการ

บรรจคารองในทานองวรรคน น ๆ เพราะคารองเปนตวแปรสาคญทาใหทางรองเปลยนแปลง ดงจะ

แสดงใหเหนในตวอยาง เชน

ตวอยางจากเพลงตนเพลงฉง 2 ช น ทอน 1 วรรคท 2

ทางฆอง - - ฟฟ - - ซซ - - ล ล - - ดด

ฝาย นาฏ เม ร

ทางรอง - - - ฟ - - - ซ ฟซล- ด - - - ด

จะเหนวาเสยงไมสามารถเคลอนทข น เรยงล าดบตรงกบเสยงทางฆองไดอยาง

ทางรองทไมมการบรรจคารอง

ในบางกรณเนองจากทางรองตองเนนความชดเจนของคารองกอาจตดทอน

เสยงทมการเคลอนทตางระดบออกไป เพอคารองนนออกเสยงไดอยางถกตองตามอกขระวธของคา

น น ๆ ดงตวอยาง เชน

ตวอยางจากเพลงนางนาค 2 ช น ทอน 1 วรรคท 2

ทางฆอง - ลซม - ร - ด ดด - ร รร - ม

ค ารอง คน ธรรพ คร น เหน

ทางรอง - - - ม - - - ม - - - ซ ม - - ม ซม - -

http://www.ssru.ac.th

57

จะเหนวาเสยงทเปนทางรองน นถกตดทอนออกไป เหลอเพยงเสยงทมระดบ

เสยงสงทสดของทานองวรรคน เทาน น สาหรบเรองการทคารองน นมผลทาใหทานองทางรอง

เปลยนไปอยางไรบางน น ควรตองศกษาเรองการเรยบเรยงทางรองในบทตอไป

1.3 ทานองทางรองทเคลอนทลง ทางรองทมลกษณะเคลอนทลงน

เปนทางรองทเปดโอกาสสามารถทาเสยงออนชอยไดมาก เพราะสามารถเออนเสยงใหย กเยองกบ

ทานองหลกไดมาก ลกษณะอยางน เกดจากการทเสยงตกของทางรองน นเคลอนทไปตกหลงจงหวะ

ตก ในกรณเชนมศพทสงคตเรยกวา “ยอยจงหวะ” และลกษณะย อยจงหวะนจะพบมากในทางรองท

มลกษณะเคลอนทลง ดงตวอยางเชน

ตวอยางจาก เพลงตนเพลงฉง 3 ช น ทอน 1 วรรคท 10

ทางฆอง - ฟ - ร - ด - ล ลล - ซ ซซ - ฟ

ทางรอง - - ฟร ดรด -ล - - ดล ซลซ-ล ซฟ - -

จากตวอยางแสดงใหเหนวาทางรองน นมลกษณะเยองกบทางฆอง เสยงตกทาย

วรรคไมลงจบตรงกนทจงหวะตก พนธศกด วรรณด (2543 ) ไดทาการวเคราะหทางรองเพลงตน

เพลงฉง 3 ช น ทอน 1 วรรคท 10 โดยไดทาตารางเปรยบเทยบ และแผนภมเปรยบเทยบการ

เคลอนทของทางรองและทางฆองไวดงน

ตวอยางจาก เพลงตนเพลงฉง 3 ช น ทอน 1 วรรคท 10

ทางรอง - - ฟร ดรด -ล - - ดล ซลซ-ล ซฟ - -

ทางฆอง - ฟ - ร - ด - ล ลล - ซ ซซ - ฟ

ร

ล ล ล

ซ

ฟ ฟ

ทมา : พนธศกด วรรณด : 2543

http://www.ssru.ac.th

58

ในกรณเดยวกนเมอมการบรรจคารองลงในวรรคเพลงทมลกษณะเคลอนทลง

กจะทาใหเกดการเปลยนแปลงข นกบทางรองวรรคน น ๆ ไดเชนกน ดงตวอยางตอไปน

ตวอยางจากเพลงจระเขหางยาว 3 ชน ทอน 1 วรรคท 3

ทางฆอง - มมม - ซ - ร รร – ด ดด - ล

ค ารอง ไมเกรง องค

ทางรอง - - - - - รดร ร - -ม รด - ด - - - ร - - ดล

2. กระสวนจงหวะของทางรอง หมายถง กระสวนจงหวะของเสยงแตละเสยงท

รอยเรยงกนเปนทานองทางรองโดยเฉพาะ แตกตางไปจากกระสวนจงหวะของทางบรรเลง ถงแม

เครองดนตรจะชนดตางกนกอาจกระสวนจงหวะของทางบรรเลงเหมอนกนได ตามลกษณะ

ประเภทของของทางบรรเลง ทบงคบอย เชน เพลงทางพน เครองดนตรกจะบรรเลงดวยทาง

บรรเลงแบบเกบถ ๆ ไปเกอบทกเครองมอ เพลงทางกรอ เครองดนตรกจะบรรเลงดวยทางกรอ

เสยงยาวเหมอนเกอบทกเครองมอเชนกน เปนตน สวนทางรองน นจะแตกตางไปจากเหลาน นอยาง

สนเชง ดงตวอยางตอไปน

ตวอยางกระสวนจงหวะทางบรรเลงประเภททางพนของเครองดนตรตาง ๆ ชนด

กน

1. ทางฆอง

- ล - ซ ซซ - ด ดด - ร รร - ม

- x - x x x - x x x - x x x - x

2. ทางซอดวง

ซลซม ซมรด ซลทด ซดรม

x x x x x x x x x x x x x x x x

3. ทางระนาด

ทลซร ซลทด ทลซล ทดรม

x x x x x x x x x x x x x x x x

http://www.ssru.ac.th

59

ตวอยางกระสวนจงหวะทางรองทแปรมาทางบรรเลงเดยวกน

- - ดล ซลซ - ด - - - ร มรด-รม

- - x x x x x- x - - - x x x x-x x

รปลกษณะของกระสวนจงหวะในทางรองแตละวรรคน น จะมรปแบบตาง ๆ

กน ในการศกษาเกยวกบทางรองหากไดทาความเขาใจกบกระสวนจงหวะของทางรองได กจะทา

ใหสามารถฝกหดรองเพลงไทยไดงายข น ดงตวอยางกระสวนจงหวะหลาย ๆ รปแบบ ดงตอไปน

1. กระสวนจงหวะแบบไมเตมวรรค กระสวนจงหวะแบบน ผ ขบรองตองปลอย

ชวงจงหวะใหวางไวกอนเปลงเสยงรองในวรรคน น เชนตวอยางตอไปน

แบบท 1 - - - - - - - - - ร - ม รมร - ร

- - - - - - - - - x - x xxx - x

แบบท 2 - - - - - - - ด - - - ร มรด-รม

- - - - - - - x - - - x xxx -xx

แบบท 3 - - - - - - - ซ - - ดล ซลซ- ม

- - - - - - - x - - x x xxx - x

2. กระสวนจงหวะแบบเตมวรรค กระสวนจงแบบน ผ ขบรองสานกวาตองเปลง

เสยงทางรองวรรคน น ใหทนกบจงหวะทตดตอกนไมเว นวาง เชนตวอยางตอไปน

แบบท 1 - - ดล ซลซ - ด - - - ร มรด-รม

- - x x xxx - x - - - x xxx-xx

แบบท 2 - - - ร - ฟ - ด - - - ล - ด -ซ

- - - x - x - x - - - x - x - x

http://www.ssru.ac.th

60

แบบท 3 - - ดล ซลซ - ล ซฟ - ซ ลซฟ-ซล

- - x x xxx - x x x - x xxx-xx

3. กระสวนจงหวะแบบย อยจงหวะ กระสวนจงหวะแบบน ผ ขบรองตองรวาทาง

รองสามารถย อยออกไปจากจงหวะตกไดมากเพยงใด ข นอยวาวรรคตอไปน นจะเปนกระสวน

จงหวะแบบเตมวรรคหรอแบบไมเตมวรรค ดงตวอยางเชน

จงหวะตก

แบบท 1 - - ฟร ดรด -ล - - ดล ซลซ - ล ซฟ - -

- - x x x x x- x - - x x xxx - x x x - -

แบบท 2 - - - ล - ด - ซ ลซ- ดซ ลซฟ - ซ - - ฟร

- - - x - x - x xx - xx xxx - x - - x x

ไมเกรง องค

แบบท 3 - - - - - รดร - - -ม รด - ด - - - ร - - ดล

- - - - - - - x - - - x x x - x - - - x - - x x

4. กระสวนจงหวะแบบลกจงหวะ กระสวนจงหวะแบบน เปนผ รองจะตองรวา

ควรหยดเปลงเสยง หรอเปลงเสยงหลกของทางรองกอนจงหวะตก ดงตวอยางตอไปน

จงหวะตก

แบบท 1 - - - ด รดท -ดร - - - ฟ - ซ - -

- - x x xxx -xx - - - x - x - -

http://www.ssru.ac.th

61

จงหวะตก จงหวะตก

แบบท 2 - - - ฟ - - - ซ - - - ล - ด - - - ลดร ฟด - -

- - - x - - - x - - - x - x - - - xxx x x - -

จงหวะตก จงหวะตก

ตอมอ คล า แลว ย งแคลง

แบบท 3 - ซมซ - - - ซ - - - ร ท - - - - ซ - ซ - - - -

- xxx - - - x - - - x x - - - - x - x - - - -

กระสวนจงหวะท ง 4 แบบน เปนเพยงกระสวนจงหวะทางรองข นพนฐานเทาน น ท

พบไดท วไปในทางรองเทาน นนอกจากน ย งมกระสวนจงหวะทเปนทางรองเฉพาะเพลงบางเพลง เชน

เพลงสาเนยงภาษาตาง ๆ หรอเพลงทมลกษณะเฉพาะ ซงควรตองศกษาถงกระสวนของทางรอง

เปนเพลง ๆ ไป

องคประกอบของทางรองและตวอยางท งหมดทกลาวมาขางตนน เปน

สวนประกอบสาคญศกษาเกยวกบทางรอง ต งแตข นพนฐานจนถงข นสงไดตอไปโดยสามารถใช

หลกเกณฑทไดจากองคประกอบน ในการวเคราะหวจารณทางรองเพลงตาง ๆ ไดตอไป

นอกจากน ย งใชเปนฐานในการศกษาเรองราวของทางรองจากหนงสอเลนน ในบทตอ ๆ ไป

2.5 รอยกรองของไทย

ก าชย ทองหลอ ไดอธบายถงฉนทลกษณและประเภทของบทรอยกรองของไทย โดยแบง

ออกเปน 5 ประเภทดงน

1 โคลง คอคาประพนธชนดหนง ซงมวธเรยบเรยงถอยคา เขาคณะ มก าหนดเอกโท และ

สมผ ส แตมไดบญญต บงคบ ครลห โคลงแบงออกเปน ๓ ชนด คอ โคลงสภาพ โคลงด น และโคลง

โบราณ

ตวอยางฉนทลกษณโคลง ๒ สภาพ

http://www.ssru.ac.th

62

ทมา : http://thaiarc.tu.ac.th/poetry/khloong/supharp/index.html#k2s

ตวอยางฉนทลกษณโคลง ๔ สภาพ

ทมา : http://thaiarc.tu.ac.th/poetry/khloong/supharp/index.html#k4s

ตวอยางฉนทลกษณโคลงด น

http://www.ssru.ac.th

63

ทมา : http://thaiarc.tu.ac.th/poetry/khloong/dun/index.html#k4dvivid

โคลงโบราณ มลกษณะคลายโคลงด นววธมาล แตไมบงคบเอกโท มบงคบแตเพยง

สมผ สเทาน น เปนโคลงทไทยเรา แปลงมาจากกาพย ในภาษาบาล อนมชอวา คมภรกาพยสาร

วลาสน ซงวาดวยวธแตงกาพยตางๆ มอย ๑๕ กาพยดวยกน แตมลกษณะเปนโคลงอยางแบบไทย

อย ๘ ชนด

ตวอยางฉนทลกษณโคลงโบราณ โคลงวชชมาล

http://www.ssru.ac.th

64

ทมา : http://thaiarc.tu.ac.th/poetry/khloong/bowlarn/index.html#kbvichu

ขอบงคบ หรอบญญตของโคลง

การแตงโคลง จะตองมลกษณะบงคบ หรอบญญต ๖ อยาง คอ

๑. คณะ

๒. พยางค

๓. สมผ ส

๔. เอกโท

๕. ค าเปนคาตาย

๖. ค าสรอย

คาสภาพในโคลงนน มความหมายเปน ๒ อยาง คอ

๑.หมายถง ค าทไมมเครองหมาย วรรณยกตเอกโท

๒.หมายถง การบงคบคณะ และสมผ ส อยางเรยบๆ ไมโลดโผน

ฉะน น ค าสภาพใน ฉนทลกษณ จงผดกบคาสภาพใน วจวภาค เพราะในวจวภาค หมายถง ค าพดท

เรยบรอย ไมหยาบโลน ไมเปรยบเทยบ กบของหยาบ หรอไมเปนคา ทมสาเนยง และสานวนผวน

มา เปนคาหยาบ ซงนบอยในประเภทราชาศพท

http://www.ssru.ac.th

65

2 ฉนท คอลกษณะถอยคา ทกวไดรอยกรองข น ไหเกดความไพเราะ ซาบซ ง โดยกาหนด

คณะครลหและสมผ สไว เปนมาตรฐานฉนทน ไทยไดถายแบบมาจากอนเดย ของเดมแตงเปนภาษา

บาล และสนสกฤต โดยเฉพาะในภาษาบาล เขามตาราทกลาวถง วธแตงฉนทไว เปนแบบฉบบ

เรยกชอวา "คมภรวตโตทย" แลวตอมาไทยเราไดจ าลองแบบ มาแตงในภาษาไทย โดยเพมเตม

บงคบสมผ สข น เพอใหเกดความไพเราะ ตามแบบนยมของไทย ซงในภาษาเดมของเขา หามไม

ฉนทในภาษาบาล แบงออกเปน ๒ ชนด คอ ฉนทวรรณพฤต กบฉนทมาตราพฤต ฉนทใดกาหนด

ดวยตวอกษร คอ วางคณะ และกาหนดเสยงหนกเบา ทเรยกวา ครลห เปนสาคญ ฉนทน นเรยกวา

วรรณพฤต ฉนทใด ก าหนดดวยมาตรา คอ วางจงหวะส นยาว ของมาตราเสยง เปนสาคญ นบคาลห

เปน ๑ มาตรา ค าคร นบเปน ๒ มาตรา ไมก าหนดตวอกษร เหมอนอยางวรรณพฤต ฉนทน นเรยกวา

มาตราพฤต ฉนทมชอตางๆ ตามทปรากฏในคมภรวตโตทยมถง ๑๐๘ ฉนท แตไทยเราดดแปลง เอา

มาใชไมหมด เลอกเอามาแตเฉพาะทเหนวาไพเราะ มทานองอานสละสลวย และเหมาะแกการทจะ

บรรจคาในภาษาไทยไดด เทาน น ฉนททนยมแตงในภาษาไทย เปนฉนทวรรณพฤตเปนพน ทเปน

มาตราพฤต ไมใครจะนยมแตง เพราะจงหวะ และทานองทอานในภาษาไทย ไมสจะไพเราะ เหมอน

ฉนทวรรณพฤต แมฉนทวรรณพฤต ททานแปลงมาเปนแบบในภาษาไทยแลว กไมนยมแตงกน

ท งหมด เทาทสงเกตด ในคาฉนทเกาๆ มกนยมแตงกนอยเพยง ๖ ฉนทเทาน น คอ

๑. อนทรวเชยรฉนท

๒.โตฎกฉนท

๓. วสนตดลกฉนท

๔. มาลนฉนท

๕. สททลวกกฬตฉนท

๖. สทธราฉนท

ตวอยางฉนทลกษณวสนตดลกฉนท ๑๔

http://www.ssru.ac.th

66

ทมา : http://thaiarc.tu.ac.th/poetry/chan/index.html#14wasan

3 กาพย คอคาประพนธชนดหนงซงมก าหนดคณะ พยางค และสมผ ส มลกษณะคลายกบ

ฉนท แตไมนยม คร ลห เหมอนกบฉนท กาพย แปลตามรปศพทวา เหลากอแหงกว หรอ

ประกอบดวย คณแหงกว หรอ ค าทกว ไดรอยกรองไว กาพยมาจากคาวา กาวย หรอ กาพย และคา

กาวย หรอ กาพย มาจากคา กว กวออกมาจากคาเดม ในภาษาบาล และสนสกฤต กว แปลวา ผ คงแก

เรยน ผ เฉลยวฉลาด ผ มปญญาเปรองปราด ผ ประพนธกาพยกลอน และแปลอยางอน ไดอก ค า กว

หรอ กว มาจากรากศพทเดม คอ กธาต แปลวา เสยง วาทาใหเกดเสยง วารอง วารองระงม วาคราง

วารองเหมอนเสยงนก หรอเสยงแมลงผ ง กาพย ตามความหมายเดม มความหมายกวางกวาทเขาใจ

กน ในภาษาไทย คอ บรรดาบทนพนธ ทกวได รอยกรองข น ไมวาจะเปน โคลง ฉนท กาพย หรอ

ราย นบวาเปนกาพย ท งน น แตไทยเรา หมายความ แคบ หรอหมายความถง ค าประพนธชนดหนง

ของกวเทาน น กาพยมลกษณะผดกบกลอนธรรมดา คอ

๑. วางคณะ พยางค และสมผ สคลายกบฉนท

๒. ใชแตงปนกบฉนทได และคงเรยกวา "ค าฉนท" เหมอนกน

กาพยทนยมใชอยในภาษาไทย ม ๕ ชนด คอ

๑. กาพยยาน

http://www.ssru.ac.th

67

๒. กาพยฉบง

๓. กาพยสรางคนางค

๔. กาพยหอโคลง

๕. กาพยขบไมหอโคลง

กาพย ๓ ชนดขางตน ใชเทยบเคยง แตงปนไปกบฉนทได และเพราะเหตท มลกษณะคลาย

กบฉนท และแตงปนไปกบฉนทได จงเรยกวา ค าฉนทดวย

ตวอยางฉนทลกษณกาพยยาน ๑๑

ทมา : http://thaiarc.tu.ac.th/poetry/kaap/index.html

4 กลอน คอลกษณะคาประพนธ ทเรยบเรยงเขาเปนคณะ มสมผ สกน ตามลกษณะบญญต

เปนชนดๆ แตไมมบงคบ เอกโท และครลห กลอนแบงออกเปน ๓ ชนด คอ กลอนสภาพ กลอนลา

นา และกลอนตลาด

กลอนสภาพ คอกลอนทใชถอยคา และทานองเรยบๆ แบงออกเปน ๔ ชนด คอ

๑. กลอน ๖

๒. กลอน ๗

http://www.ssru.ac.th

68

๓. กลอน ๘

๔. กลอน ๙

กลอนสภาพ นบวาเปนกลอนหลก เพราะเปนหลก ของบรรดากลอนทกชนด ถาเขาใจ

กลอนสภาพ เปนอยางดแลว กสามารถจะเขาใจกลอนอนๆ ไดโดยงาย กลอนอนๆ ทมชอเรยกไป

ตางๆ น น ลวนแตย กเยอง แบบวธ ไปจากกลอนสภาพ ซงเปนกลอนหลก ท งสน

กลอนลานา คอกลอนทใชขบรอง หรอสวด ใหมทานองตางๆ แบงออกเปน ๕ ชนด คอ

๑. กลอนบทละคร

๒. กลอนสกวา

๓. กลอนเสภา

๔. กลอนดอกสรอย

๕. กลอนขบรอง

ตวอยางฉนทลกษณกลอน ๘

ทมา : http://thaiarc.tu.ac.th/poetry/klon/supharp/index.html#k8

http://www.ssru.ac.th

69

ตวอยางฉนทลกษณกลอนบทละคร

ทมา : http://thaiarc.tu.ac.th/poetry/klon/lumnum/index.html#klakorn

5 ราย เปนชอของคาประพนธ ชนดหนง ซงไมก าหนดวา จะตองมบท หรอบาท เทาน น

เทาน จะแตงใหยาว เทาไรกได เปนแตตอง เรยงคา ใหคลองจองกน ตามขอบงคบ เทาน น ลกษณะ

บงคบตางๆ ใชอยางเดยวกบ โคลง ๒ และโคลง ๓ ค าราย "ราย" แปลวา อาน เสก หรอ เดน

ราย แบงออกเปน ๔ ชนด คอ

๑. รายสภาพ

๒. รายด น

๓. รายโบราณ

๔. รายยาว

http://www.ssru.ac.th

70

ตวอยางฉนทลกษณรายสภาพ

ตวอยางฉนทลกษณรายดน

ตวอยางฉนทลกษณรายโบราณ

http://www.ssru.ac.th

71

ตวอยางฉนทลกษณรายยาว

“ การแตงรายยาว ตองรจก เลอกใช ถอยคา และสมผ สใน ใหมจงหวะ รบกนสละสลวย

เมออาน

แลว ใหเกด ความรสก มคลนเสยง เปนจงหวะๆ อยางทเรยกวา "เสยงด น" หรอ "เสยงมชวต" และ

จานวนคา ทใช ในวรรคหนง กไมควรใหยาว เกนกวาชวง ระยะหายใจ คร งหนง ๆคอ ควรใหอาน

ไดตลอดวรรค แลวหยดหายใจได โดยไมขาดจงหวะ ดตวอยางได ในหนงสอ เวสสนดรชาดก ราย

ยาวน ใชแตงเทศน หรอบทสวด ทตองวา เปนทานอง เชน เทศนมหาชาต และเทศนธรรมวตร เปน

ตน เมอจบความ ตอนหนง ๆมกลงทายดวย ค าวา น นแล น นเถด น แล ฉะน แล ดวยประการฉะน ค า

น นแล นยมใชเมอ สดกระแสความตอนหนงๆ หรอจบเรอง เมอลง น นแล คร งหนง เรยกวา "แหล"

หนง ซงเรยกยอ มาจากคา น นแล น นเอง เพราะเวลาทานอง จะไดยนเสยง น นแล เปน น นแหล”

2.7 การบรรจเนอรองเพลงไทย

อทศ นาคสวสด (2525 : 76-90) ไดอธบายเกยงการบรรจเนอรองเพลงไทยไวใน

หนงสอทฤษฎและปฏบตดนตรไทย ภาค 1 วาดวยหลกและทฤษฎดนตรไทย ไวโดยสรปไดวา การ

บรรจเนอรองเพลงไทยตองเรมจากการคดเลอกบทเพลง ซงเปนบทรอยกรองจากวรรณคดเรองตาง

ๆ ซงมวรรณคดสาคญทนยมใชเปนเนอรอง ไดแก เรองขนชางขนแผน เรองอเหนา เปนตน การ

คดเลอกตองคดเลอกใหมอารมณสอดคลองทานองเพลงทมอารมณตาง ๆ เชน รก โกรธ แคน

เศราสลดรยทดใจ เปนตน สวนการบรรจเนอรองเขากบทานองเพลงน น เมอคดเลอกเนอรองได

แลวตองรจกแบงกลมคารอง ใหไดสดสวนในการบรรจลงในทานองเพลง โดยคานงถงจ านวน

ของจงหวะในบทเพลงน น ตวอยางเชนเพลงทม 4 จงหวะหนาทบปรบไก สดสวนของบทรองจะ

แบงดงตอไปน

http://www.ssru.ac.th

72

จงหวะท 1 โอพอพลายสายสวาท

วรรคท 1

จงหวะท 2 ของพมเอย

1 ค ากลอน

จงหวะท 3 ไมเคยเลยจะหางเห

วรรคท 2

จงหวะท 4 เสนหา

ในการบรรจเนอรองจะข นกบลกษณะทานองเพลงวาเปนเพลงชนดทม “ลกเทา” ไมม

“ลกเทา” ดงตวอยางโนตตอไปน

ตวอยางโนตแสดงการบรรจเนอรองแบบมลกเทา

ลกเทา

เออ --------------- -------------------- ------โอพอพลาย --------สายสวาท

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

----------------เออ -------------------- --------------------- -------ของพมเอย

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

--------------------- --------ไมเคยเลย --------------------- --------มาหางเห

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

----------------เออ -------------------- --------------------- ------------เสนหา

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

http://www.ssru.ac.th

73

ตวอยางโนตแสดงการบรรจเนอรองแบบไมมลกเทา

เอน -------------- เอยง --------------------- -------ลงบนเตยง

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

----------------เออ -------------------- --------------------- กอดหมอนขาง

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

--------------------- --------เสนหนาง --------------------- ----------ครนคด

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

----------------เออ -------------------- --------------------- ----------ค านงถง

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

นอกจากนย งมการบรรจเนอรองในแบบอนอก ไดแก แบบรวบ แบบเนอเตม ซงเปน

การบรรจในลกษณะพเศษ สวนการบรรจอยางธรรมดาน นมอกแบบหนงคอบรรจเนอรองในเพลง

ทมการขยายอตราข น และตดทอนลง การบรรจเนอรองกใหค านงอตราสวนขยายหรอตดทอนของ

จงหวะหนาทบเปนสาคญ สดสวนของกลมคารองจะตองสมพนธกบจงหวะหนาทบ ดงโนต

ตอไปน

ตวอยางโนตแสดงการบรรจเนอรองเพลงอตรา 3 ชน

ลกเทา

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ - ปะ โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ

โอพอพลาย ----------------เออ --------สายสวาท

ตง ตง ท ม ท ม ท ม ตง โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

----------------เออ -------------------- --------------------- --------------------

http://www.ssru.ac.th

74

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ - ปะ โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ

----------------เออ -------------------- --------------------- -------ของพมเอย

ตง ตง ท ม ท ม ท ม ตง โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

----------------เออ -------------------- --------------------- ------ไม เคย เลย

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ - ปะ โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ

----------------เออ -------------------- --------------------- ------มา หาง เห

ตง ตง ท ม ท ม ท ม ตง โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

----------------เออ -------------------- --------------------- --------------------

ท ม ตง โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ - ปะ โจะ จะ โจะ จะ โจะ จะ

----------------เออ -------------------- --------------------- ------------เสนหา

ตง ตง ท ม ท ม ท ม ตง โจะ จะ ตง ท ม ตง ตง ท ม ตง ตง ท ม

2.8 งานวจยทเกยวของ

พนธศกด วรรณด (2543 : บทคดยอ) ศกษาทางรองเพลงตบตนเพลงฉง 3 ช นโดยการ

วเคราะหเปรยบเทยบทางรองกบทางฆองวงใหญ ผลการศกษาพบวาทางรองมการตกแตงทานอง

ในรปแบบตางกน โดยเกดจาการเคลอนทของทานองหลก ทเปนแนวทานองของทางฆองวงใหญ

ซงมการเคลอนท 5 ลกษณะ คอ การเคลอนทของเสยงจากต าไปสง จากสงลงต า ซ ากน จากสง

ลงต าแลวกลบไปสง และจากต าไปสงลบต าลง และเสยงวรรณยกตในคารองซงทาใหเกดระดบ

เสยงของคารองทตาง ๆ กน เปนผลทาใหเกดวธการในการตกแตงรปแบบทานองทางรอง 4

ลกษณะ คอ การตกแตงโดยใชเสยงโครงสรางครบท ง 4 เสยง การตกแตงทานองจากเสยง

โครงสรางบางเสยงการตกแตงจากเสยงโครงสรางเดมจากทางฆองทเปนทานองหลก และการ

ตกแตงดวยการเปลยนระดบเสยงโครงสรางบางเสยง จากเสยงโครงสรางทางฆองทเปนทานองหลก

ซงเปนวธการในการตกแตงรปแบบทางรองทมค ารองและไมมค ารอง ทไดการศกษาทางรองจาก

เพลงท ง 4 เพลงในตบตนเพลงฉง 3 ช น นอกจากน นย งไดพบลกษณะเฉพาะช ชดวาเพลงตบตน

เพลงฉง 3 ช น เหมาะสาหรบการฝกทกษะดานการขบรองเพลงไทย ลกษณะดงกลาว คอ พบ

รปแบบทานองทางรองทมค ารองและไมมค ารองหลายรปแบบ ทตกแตงจากทางฆองทเปนทานอง

หลกรปแบบเดยวกน รปแบบทานองทางรองลกษณะเดยวกนทตกแตงดวยระดบตางบนไดเสยงกน

http://www.ssru.ac.th

75

รจ ศรสมบต (2543 : บทคดยอ) ศกษาวเคราะหทางรองเพลงชดเสภาของครศร วชเวช ผล

การศกษาจากการวเคราะหกลมบนไดเสยงพบวาโครงสรางของบนไดเสยงจะอยในกลมบนไดเสยง

โด และ ฟา ทานองรองในชดเสภาสวนใหญมความสมพนธกบเสยงวรรณยกตในกลมคารองและ

พบวาการเออนม 3 แบบ คอ เออนทายคาเปนเสยงเออนทตอทายคารองเพอใหเสยงคารองตรงกบ

เสยงสาคญลกตกในหองเดยวกน และเสยงของเออนทายคาเกดข นหลงเสยงสาคญของลกตกใน

หองเดยวกน เออนระหวางคาเปนการเออนทประดษฐข นระหวางคาใหไดใจความเปนลกษณะของ

กลมโนตหรอโนตพยางคส น ๆ ทอยระหวางคารองโดยทเสยงเออนระหวางคารองจะแตกตางกบ

เสยงของทานองเพลงซงมเทคนคทแตกตางกนไป เออนอสระเปนเสยงเออนทประดษฐข นเพอ

เออนตามทานองเพลงแตลลาของทานองเออนอาจแตกตางกนบางแตยดเสยงของลกตกเปนหลก

เทคนคการรองในการออกเสยงคารองไดแกการใชการผ นเสยง การกระทบคาสวนเทคนคการเออน

มการใชการกระทบเสยง 3 พยางค และ 4 พยางค โดยเปนเสยงกระทบทพบอยหลงค ารองและ

อยในทานองเออน การปรบมวธใช 2 แบบ คอ เปนเสยงเออนส น ๆ ตามหลงคารองและเปนเสยง

เออนส น ๆ อยระหวางทานองรอง และมการใชเสยงครน

อรวรรณ บรรณจงศลป และคณะ (2546) กลาวถงการขบ-รอง และภมปญญาไทยดาน

การขบรองไววา การรองเพลงเปนพนฐานหนงของมนษย เพอถายถอดความรสกนกคดและ

อารมณ การรองเพลงสามารถแสดงออกถงความรสกและอารมณไดช ดเจนกวาเสยงดนตร

เพราะการรองเพลงมการเชอมโยงกบภาษา ไดแก ค ารอง ซงมความหมายทเฉพาะเจาะจงและ

ถงแม การรองน นจะไมมค ารอง เสยงรองกย งกอใหเกดความรสกและอารมณแกผ ฟงได

เนองจากเสยงรองมคณลกษณะพเศษซงประกอบดวย ทานอง จงหวะ รวมท งคณภาพเสยงรอง

และลลาการรอง ทตางจากการอานหรอพด ดงน นการรองเพลงจงเปนศลปะทสามารถดงดดให

ผ ฟงเกดความรสกออนไหวและอารมณรวมตอเสยงรองน นได

สรลกษณ ศรทอง. (๒๕๔๙). ไดการศกษาวธขบรองเพลงในตบนางลอยของครศร วชเวช.

ในงานปรญญานพนธ ศป.ม.(มานษยดรยางควทยา). การศกษาวธการขบรองเพลงในตบนางลอย

ของครศร วชเวช ในคร งน มจดมงหมาย เพอศกษาเทคนควธการขบรองเพลงในตบนางลอยทเปน

เอกลกษณในการขบรองของครศร วชเวช และบนทกทางขบรองเปนโนตสากลเพอเปนแนวทาง

http://www.ssru.ac.th

76

การศกษาทางดานวชาการตอไปโดย ในการศกษาคร งน พบเอกลกษณและเทคนคทใชในการขบ

รองเพลงในตบนางลอยทขบรองโดย ครศร วช-เวชดงน คอ

๑. ลลาการขบรองของครศร วชเวช จะมลกษณะทเนนความกระชบ ซงมการใชเทคนค

ตางๆ เพอสออารมณและความหมาย โดยลกษณะการขบรองจะไมเนนความออนหวานชดชอยมาก

นก แตจะเนนความชดเจน สอความหมายไดถกตองและเขาถงอารมณเพลงไดอยางมศลปะทาให

การขบรองมความไพเราะเปนเอกลกษณ

๒. วธการขบรองเพลงในตบนางลอยของครศรจะมลกษณะเปนการผสมผสานกนระหวาง

การขบรอง เทคนคการขบรอง การบรรจงประดษฐค ารองและลลาทานองเออนทวจตรบรรจงในแต

และชวงของบทเพลงทสอออกมาไดอยางเหมาะสมและสอดคลองกลมกลน

๓. เทคนค “ผานเสยง” พบวา เปนการเรยงรอยกลมโนตในเเทคนคยอยๆหลายเทคนคเขา

ดวยกนอยางตอเนองและกลมกลน โดยเทคนคทพบสวนใหญใน “ผานเสยง” ไดแก เทคนคกระทบ

คร น สะบดเสยง หางเสยง และปรบ ในบางกรณจะพบการเนนเสยง ครวญเสยง หรอเนนคารอง

เพอใหสามารถสออารมณและความหมายไดอยางสมบรณ

๔. เทคนค “เสยงลงทรวง”พบวา เมอทาเสยงลงทรวงไปจนถงเสยงทต าสดแลว เสยงทอย

ล าดบถดไปมกจะเปนเสยงทอยหางกนเปนค ๔ เสมอ

๕. เทคนค “ครน” “สะดดเสยง” และ “กระทบเสยง” จะมวธการขบรองทคลายคลงกน แต

จะมความแตกตางกนทอตราสวนความเรวในการขบรอง ซงเทคนค“คร น” “สะดดเสยง”และ

“กระทบเสยง” จะมอตราสวนความเรวในการขบรองทเรยงจากมากไปหานอย

๖. เทคนคทพบในการขบรองเพลงในตบนางลอย ของครศร วชเวช ไดแก “ชอนเสยง”

“เออนหลบเสยง” “ครน” “หางเสยง” “ลากเสยง” สบดเสยง” “เนนเสยง” “เนนคา”“ตรงเสยง” “ผาน

เสยง” “ถอนเสยง” “เนนเสยงเนนคา” “โยกเสยง” “โปรยเสยง”“ทอดเสยง” “โหนเสยง” “เสยงลง

ทรวง” “ทงเสยง” “ผอนเสยง”

“กลงเสยง” “เสยงพรว” “กระทบเสยง” “คร นคา” “รวบเสยง” “เออนทายคา” “เทา” ครวญเสยง”

“กระทบหางเสยง” “ลกจงหวะ” “รวบเสยงป นคา” “กระทบคาค ๒” “กระทบคาค ๓”“ป นคา” และ

“ปรบ”

http://www.ssru.ac.th

บทท 3

ความเปนมาเกยวกบเพลงตบ Tableau vivant

ในการวจยเรอง วเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน

มว ตถประสงคในการสบคนขอมลเกยวกบความเปนมาและรปแบบของเพลงตบ Tableau vivant

เปนการวจยเชงคณภาพทเกบขอมลดวยการคนควาจากเอกสาร สมภาษณ และการวเคราะหทาง

ดนตร ในบทท 3 น ผ วจยขอนาเสนอขอมลเกยวกบความเปนมาและรปแบบของเพลงตบ Tableau

vivant โดยแบงเปนขอดงตอไปน

3.1 ความเปนมาของเพลงตบ Tableau vivant

เพลงตบ Tableau vivant น มแนวคดอนเนองมาจากการเสดจพระราชดาเนนประภาส

ยโรป ของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เมอป พ.ศ. 2434 ขาราชการทตดตามเสดจใน

คร งน น คอ เจาพระยาเทเวศวงศวว ฒน (ม.ร.ว.หลาน กญชร) ซงเปนเจากรมมหรสพในสมยน น ไดม

โอกาสชมการแสดงของยโรปซงประกอบดวย วงดรยางคทมเสยงทมนมนวล ละครโอเปรา และ

การแสดง Tableau vivant ของฝรงเศสทเปนการแสดงดนตรประกอบการแสดงภาพหนนง โดยให

คนมายนแตงกายเปนตวละครตามบทประพนธของเพลง เมอถงเมองไทยจงไดนาความประทบใจ

ในการแสดงทไดพบเหนดงกลาว เลาถวายแดแดสมเดจเจาฟา กรมพระยานรศรานว ดตวงศ จนทา

ใหทรงดารคดการประสมปพาทยอยางใหมข น เปนลกษณะวงปพาทยทมเสยงทมต านมนวลกวาป

พาทยแบบด งเดม ซงปจจบนน เรยกวาปพาทยดกดาบรรพ วงปพาทยน จงเปนวงปพาทยททรงใช

บรรเลงประกอบบทเพลงและการแสดงททรงปรบปรงข นมาตลอดในสมยน น

สาหรบเพลงตบ Tableau vivant อนเปนวตถประสงคของการวจยคร งน มการกลาวถง

ความเปนมาในบทความเรอง สมเดจเจาฟากรมพระยานรศรานว ดตวงศผ ไดพระนามวา สงคตวาทต

วธวจารณ ซงเขยนโดยหมอมเจาดวงจต จตรพงศ ไว ในหนงสอชมนมบทละคอน และบทคอนเสต

พระนพนธ สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟากรมพระยานรศรานว ดตวงศ มเนอหาโดยสรปวาเมอ

พ.ศ. 2437 กไดทรงพระนพนธเพลงตบส นๆ สาหรบบรรเลงประกอบภาพนง ถวายสมเดจพระบรม

โอรสาธราช เจาฟามหาวชรณหศอกชดหนง ตามแบบของฝรงทเรยก Tableau vivant เพอจะทรงจด

http://www.ssru.ac.th

78

ใหพระอนชาและพระราชวงศทย งเยาวเลน ซงมรวมกนอย 8 ตบ เชน เรอง สามกก ทเรยกกนบดน

วา ตบจลง และเรอง ซนเดอเรลลา เปนตน นอกจากน ไดมขอมลเพมเตมจากหนงสอ 100 ปเพลง

เขมรไทรโยค วาท ง 8 ตบน นประกอบดวย ตบเรองพระเปนเจา ตบราชาธราช ตบสามกก ตบนทรา

ชาครต ตบพระลอ ตบนางซลเดอเรลลา ตบขอมดาดน และตบอณรท รวมท งมค าอธบายเรองราว

และบทรองจดพมพไว ดงน

ตบเรองราชาธราช

(พ.ศ. ๒๔๓๗)

ตอนสมงพระรามไดยนพระเจามนเทยรทองเรยกบตรของตนวาลกชะเลย จงหนกลบ

เมองหงสาวด ตามสญญาเดมสมเดจฯ เจาฟากรมพระยานรศรานว ดตวงศ ทรงพระนพนธเพลง

ประกอบรปภาพในเรองราชาธราช

สมเดจฯ เจาฟากรมพระยานศรานวดตวงศ ทรงนพนธเพลงประกอบรปภาพในเรองราชาธราช

โหมโรง

เพลงพมา

รองเพลงพมาเห

จอมขตตยะ ครองบรองวะราชฐาน

อ มนดดาออกทองพระโรงธาร ฟงบอกราชการแลวบญชา

สวนราชนดดาเปนทารก เกาะองศาควาพระศกเลนเกศา

จอมกษตรย ตรสดกมารา เอะไอลกชะเลยกลาควาหวก

ตรสแลวระลกคาสมงพระราม วาชะเลยเขาหามไมยอมอย

ตกพระทยแกไฉนกสดร เสดจคนเขาสมนเทยรชย ฯ

ฯ เสมอ ฯ

http://www.ssru.ac.th

79

รองมอญราดาบ

เจาสมงพระราม ฟงรบส งมความหมนไหม

ไมยอมอยอายหนาเสนาใน จะหนไปหงสาเหมอนวากน

ออกจากพระโรงรตนชชวาล มาข นอาชาชาญขมขมน

ขบมามาตะบงถงบานพลน เขาในหองสวรรณทนใด ฯ

ฯ พญาเดน ฯ

รองตะนาว

ข นบนเตยงเคยงขางเหนนางหลบ ใจจะปลวหววดบเสยใหได

สงสารนองจะตองพรากจากกนไป เหมองแกลงทงนองไวไมใยด

ทจรงใจจาพรากอยากใหแจง จะปลกข นเลาแถลงกใชท

จะโศกเศราเหลอสลดตดจรล หลบอยนกดจะลาจร ฯ

มอญรองไห

หยบกระดาษวาดอกษรชะออนส ง น าตาหล งไหลหยดรดอกษร

แลวสอดไวใตเขนยทนางนอน พศพกตรทอดถอนหฤทย

คอยตระโบมโลบลบจบส งลา นางจะรกายากหาไม

หกจตออกนอกหองทนใด ข นมาควบหนไปมไดชา

ฯ โอดมอญเชด ฯ

หมายเหต

บทเพลงพระนพนธในตบน โดยเฉพาะเพลงพมาเหและเพลงมอญราดาบ นายมนตร ตรา-

โมท ไดนาไปบรรจเปนบทขบรองสาหรบเพลงพมาเหเถา และเพลงมอญราดาบเถาททานเปน ผ

ประดษฐทางบรรเลงข น เมอ พ.ศ. ๒๔๗๕

สาหรบบทรองเพลงมอญรองไห เดมใชทางขบรองแบบธรรมดา ตอมา นายเหนยว ดรย

พนธ ศลปนกรมศลปากรไดนาไปขบรองเปนทางมอญรองไหอยางมอญประกอบละครเรอง

ราชาธราช ตอนสมงพระรามอาสา เปนทเลองลอกนมาก

http://www.ssru.ac.th

80

ตบนทราชาครต

(พ.ศ. ๒๔๓๗)

ตอนววาหอาบหะซนกบนางนอซาตอลอวดดสมเดจฯ เจาฟากรมพระยานศรานว ดตวงศ

ทรงตดปรงข นจากลลตพระราชนพนธในรชกาลท ๕ เพลงประกอบรปภาพในเรองนทราชาครต

สมเดจฯ เจาฟากรมพระยานศรานวดตวงศ ทรงนพนธเพลงประกอบรปภาพในเรองนทราชาครต

รองแขกกลอมเจา

บนานจงอแมน ผ แทนศาสตราจารย อนอานสารสญญา ใหผมาน งชม นมกนเปนพยาน

ขอคาขานเชดช วาอาบหะซน อนเปนขาภธร นอซาตอลอวดด ขาพระรตนนาร มจตจงสญญา

เผอนราธเบศร ผ ปกเกศชาวประชา ทรงพระกรณาพระราชทาน ใหสมานสมรไมตร เปนสวามภรยา

เขาทาสาท งสอง ปองจตยอมยนด ตามประเพณโกหราน ทานผ สรางโลก เลงนยนาเปนหลก

รองแจกถอนสายตว

ประจกษพระหฤทยชวยคมภยเภทพอง อยาตกตองสองรา หนงผ มาเปนพยาน ลงลกษณ

สาสนเสนหมก จารกชอเปนพยาน ไปตราบกาลชพมวย โดยสขสวสดดวย พระเจาปกครองสอง

เทอญ

รองแขกหนง

โดยกาลกาหนดได สบวน

แสนสนกหฤหรรษ ท วหนา

ววาหะกรรมพลน สาเรจ ลงแฮ

เพอพระเดชเจาหลา หากใหสมบรณ

http://www.ssru.ac.th

81

รองแขกตอยหมอ

เพมพนผาสกเพ ยง ผ วเมย

เชาค าร าคลอเคลย ชะออน

บานเบกดจดวงพเยย หมหยาด เยนเฮย

แซงเสยดเบยดสซอน สบน าใจถวล

นอซาตอลแตต ง ปฏบต

ตามหะซนมขด เคยดของ

สองรกภรมยสวสด วายโศก

เพราะนสยใจตอง ตอน าใจกน

รองแขกเจาเซน

มวเมาสนกแท สนทนา กนเฮย

แตสงซงหรรษา สบสน

ประดษฐคดสกรวา ค าขบ รองแฮ

รองร าสาราญสน เลนท งดนตร

รองพราหมณดดนาเตา

เครองตเครองดดท ง เปาขบ

ทราบเสรจถกสารบ เลนได

มอดดปากรองศพท เสนาะกลอม กลมแฮ

ทกสงสองคนใช คลองดวยชานาญ

ตบนางซนเดอรเรลลา

(พ.ศ. ๒๔๓๗)

ตอนนางซนฯ คดอยากจะไปในงานของเจาชาย แตขดดวยเครองแตงตวเกานก นางจง

ระลกถงเทพธดาทเคยชวยตนแตคร งกอน เทพธดาองคน นจงเสดจมาประทานเสอผ าและรถ แต

http://www.ssru.ac.th

82

กาชบวาตองกลบภายใน ๒ ยาม มฉะน น ความงามท งปวงจะหายหมด นางซนฯ รบคาแตงตวเสรจ

แลวจงไปสว งเจาชายน น ไดเตนราคก บเจาชาย จนนาฬกาเกอบ ๒ ยาม จงรบลาเจาชายกลบ เจาชาย

กไมยอมใหกลบ พอระฆงย า ๒ ยาม นางจงวงหนออกจากหองจนเกอกแกวกระเดนหายไปขางหนง

เสอผ ากกลบเกาตามเดม เจาชายใหมหาดเลกเทยวหาเปนจาละหว น กไดแตเกอกมา

สมเดจฯ เจาฟากรมพระยานศรานวดตวงศ ทรงนพนธเพลงประกอบรปภาพในเรองนางซนเดอร-

เรลลา

รองวลนดาโอด

โอสงสารนางซนเดอรเรลลา เสยอารมณกมหนาน าตาไหล

เจาเธอรบเศรษฐผ ดไป ประชมในวงเลนเตนรากน

รปเจาพอไปไดไมอายเขา แตเสอผ าเหลอเกาสดผายผ น

คดถงเทพธดาข นมาพลน ถาโปรดชวยเหมอนกนกอนจะด

รองฝรงจรกา

แฟรกอดมาเดอร เธอทราบเสดจมาหา

ใหภษารถรตน ตรสส งวาถาไป

จงกลบในสองยาม ภษางามงามยน

ฝนส งงามจะกลาย เสรจส งหายวบไป

รองครอบจกรวาล

นางดใจคมคล ทรงสพรรณภษตแพรว

ข นรถไปวงแกว สหองประชมพลน ฯ

รองฝรงราเทา

ทนใดเจาหนมเชอ เชญนาง

แนบเกาะคกนพลาง และเตน

http://www.ssru.ac.th

83

ผ ดเศรษฐตาง จบค เตนนา

เตนสนกนอยขณะเว น สนกน นฤาทราม

รองเวสสกรรม

นางซนเดอรเรลลา เหนนาฬกาเกอบสองยาม

ตกประหมาลาเจางาม เจาไมตามใจใหไป

จนใจยนจงงง พอระฆงหงางเสยงใส

วงออกนอกหองใน ลงบนไดเกอบแกวกระเดน

*เสองามกลบขาดเปอน รบลงเรอนกลวคนเหน

เจาชายใหหาเปน จาละหว นหายไดเกอกมา

ลกบทฝรง

*ต งแตน ไป ในภายหลงนายมนตร ตราโมท จดใหกรมศลปากรรองเพลง “หงสทอง” ช นเดยวแทน

ตบเรองสามกก (ตบจลง)

(พ.ศ. ๒๔๓๗)

ตอนเลาปแตกทพโจโฉ แลวจลงคนหาครอบครวเลาป จนพบนางบฮหยน ถกแทงทขาน ง

อ มอาเตาอย เชญใหนางข นมาหนไป นางกมยอมกลบสงอาเตาใหแลวโดดบอตาย จลงจงเอาดนและ

เถาถมบอเพอมใหขาศกเหนซากศพ แลวพาอาเตาตฝาทหารโจโฉไป

สมเดจฯ เจาฟากรมพระยานศรานวดตวงศ ทรงนพนธเพลงประกอบรปภาพในเรองสามกก

รองเกรน

บดน น จลงดนคนหาเมยเลาป

พอพบนางพลางโจนจากพาช เขาไปนอมเกศแลวโศกา

http://www.ssru.ac.th

84

รองจนฮหยน

เมอน น บฮหยนอ มอาเตาเศราศรหนา

พอเหลอบเหนจลงตรงเขามา นางดใจจงวาไปทนใด

ขาถกแทงดวยทวนทตรงขา เจบหนกหนาหนตอไปไมได

ขาศกไลออลอมเอาไว นกวาลกคงประลยเศราใจคอ

เจาตามมาไดปะเปนบญหนก จงรบเอาลกรกไปสงพอ

ตวเราตายกชางอยาร งรอ พลางสงลกนอยหนอใหทนใด

รองจนเสยผ

บดน น จลงจะรบกหาไม

ตอบวายากเพยงน มเปนไร ขาจะชวยแกไขในบดน

เสยงขาศกใกลนกอยาชกชา เชญอมบตรข นมาขมนขม

ขาจะเดนรบฝานาพาช พาแหกหมไพรหนออกไป

รองจนขมเลก

เมอน น ฮหยนตอบวาจาหาชาไม

จะเดนดนสศกนกเอาชย ลกขาคงบรรลยเจาไมรก

ตวขาเจบจวนจะสนใจ อยาอาลยเปนหวงหนวงหนก

วาพลางวางอาเตาไว ตอพกตร นงลกษณโจนบอมรณา

รองจนชวน*

บดน น จลงเสยใจจนมดหนา

กวาดเถาถมบอไมรอชา อ มอาเตาข นมาฝาฟนไป

รบรองปองปดอดตลต มใหอาวธถกตวได

มาดฝเทาวองไว ทางหนทไลกชานาญ

เผนโผนโจนไปในทรบ ไมหลกหลบโยธาลวนกลาหาญ

http://www.ssru.ac.th

85

จลงโรมรนประจญบาน ควบมาพาผานหนไป

ตบเรองขอมดาดน

(พ.ศ. ๒๔๓๗)

ต งแตพระประทมสรวงศ ครองนครธมตรสเลาเรองพระรวง ซงตกน าใสชะลอมไดให

พญาเดโชฟง พญาเดโชอาสาจบพระรวงแลวดาดนไปสเมองสโขทย ไดพบพระรวงแตไมรจก จง

ถามถงทอยของพระรวง พระรวงจงตอบวาจงนงอยเถด พญาเดโชกกลายเปนหนไป ณ ทน น

สมเดจฯ เจาฟากรมพระยานศรานวดตวงศ ทรงนพนธเพลงประกอบรปภาพในเรองขอมดาดน

รองเขมรพวง*

เมอน น พระประทมสรวงศทรงขรรค

ครองพระนครธมสมบรณครน ทรงธรรมออกหนาปราสาทชย

เชญพญาเดโชเจาเมองขอม เขาเฝาประณตนอมตามสมย

ด ารสถามความสขทกขภย แลวทาวไทแถลงเลาขาวสาคญ

รองเขมรเขาเขยว*

สโขทยเกดผ กอปร บญราย หนงเอย

ถนดชอนายรวงนาย สวยน า

ตกน าใสชะลอมหวาย บหอน รวเลย

อธฤทธเรากรายกล า บไดตอไป

รองเขมรเปาใบไม

พญาเดโช วชชาชาญชย ฟงตราขดใจ กทลสนอง

วาขาขอรบ จบตวนายกอง สวนน าสนอง พระเดชพระคณ

ทาวเธอตรสหาม ดวยความการญ วาอยาหนหน จะอนตราย

http://www.ssru.ac.th

86

ขนขอมแคนค ง บฟงภปราย ยอกรถวาย กตญชล

รองเขมรเอวบาง

แทรกดนไปสโขทยบร ผดข นดทเสมออรา

พบตวพระรวงบคดสงกา พลางถามสบหาพระรวงธสง

พระรวงฟงถามตรสความประวง วานงอยเทอญจะเชญธมา

วาแลวหลกไปบใหสงกา ขนขอมกายากคาพระลาน

รว

หมายเหต

เพลงเขมรพวงและเขมรเขาเขยว จากตนฉบบน ตอมาหลวงประดษฐไพเราะ (ศร ศลป

บรรเลง) ไดนามาประดษฐเปนเพลงเถา คอ เพลงเขมรพวงเถา พ.ศ. ๒๔๖๐ และเพลงเขมรเขาเขยว

เถา พ.ศ. ๒๔๕๘.

ตบเรองพระลอ

(พ.ศ. ๒๔๓๗)

ตอนป เจาส งใหไกแกวไปลอพระลอและพระลอกหลงตามไกป เจาสมเดจฯ เจาฟากรม

พระยานศรานว ดตวงศ ทรงนพนธจากลลตพระลอของเกา

เพลงประกอบรปภาพในเรองพระลอ

รองเกรน

ป กระสนถงไก ในไพรพฤกษ

ป ราลกถงไกไกกมา บรกคณากหม

ป เลอกไกตวงาม ทรงทรามวยทรามแรง

http://www.ssru.ac.th

87

รองลาวจอย*

สรอยแสงแดงพระพราย ขนเขยวลายระย บ

ปกสลบเบญจรงค เลอมลายหงสะบาท

ขอบตาชาดพะพรง สงคลงหงอนพรายพรรณ

ขนขานเสยงเอาใจ เดอยงอนใสศรระรอง

สองเทาเทยมนพมาศ เพยงฉลชาดทารง

ป กใชใหผลง ผกลงแกไก

ไกแกวไซรบมกลว ขกผกหวองอาจ

ผาดผ นตปกปอง รองเรอยเฉอยฉาดฉาน

เสยงขนขานแจวแจว ป ส งแลวทกประการ

มนานผาดโผนผยอง ลงโดยคลองบหง

คร นถบถงพระเลองลอ ยกคอขนขานรอง

ตปกปองขนเรอย เจอยไจ ไจ

แลวไซปกไซหาง โฉมสาอางสาอาด

ทาวธผาดเหนไกตระการ ภบาลบานหฤทย

รองเกรน

งามพอใจพอตา มทนทาธารธารง

ทรงมกฏภษาสรรพ จบพชยอาวธราชพล

รองเจาช

บดดลธลกไล หวงไดไกตวงาม ยกทพตามจอมราช

คร นคลาดไกอยทา เหนธชาไกขนเรยก ไกกะเหวยกตาด

คร นภธรจะทน ไกคอยผ นคอยผาย ระรายรายตนเดน

ด าเนนหงสยกยาง คร นเหนหางไกหยด คร นจะสดแดนปา

คร นจะผาแดนบาง ไกทาครานมารยา เหนไกชาธกสราว

http://www.ssru.ac.th

88

ไกเหนหาวหายเนคร ภเบศรดอบทศ บพตรคดพระองค

รองเกรน

โอกมาหลงแกไก ไกผไควเอาก

ทาวเหลยวดพเล ยง สองพกลาวคาเกล ยง

ถถวนท งมวล

ลาวเชยงใหม

หมายเหต

เพลงลาวจอยในยคตอๆ มา เราเรยกกนวา “เพลงสรอยแสงแดง” และ “เพลงเจาช” มอก

ชอหนงคอ “ลาวเจาช”

ตบเรองอณรท

(พ.ศ. ๒๔๓๗)

ตอนนางศภลกษณอ มพระอณรทพาเหาะไปหานางอษาทเมองรตนาสมเดจฯ เจาฟากรม

พระยานศรานว ดตวงศ ทรงนพนธจากบทละคอนรชกาลท ๑ เพลงประกอบรปภาพในเรองอณรท

รองกระบอกเงน

เมอน น ศภลกษณผ มอชฌาสย

ไดฟงบรรหารพระภวไนย อรทยชนชมยนด

รองเชดฉง

จงโอบอมองคพระเยาวเรศ ประไพเพศเพยงทอนมณศร

ออกโดยบญชรรจ เทวกพาเหาะไป

http://www.ssru.ac.th

89

รองบลม

เลอนลอยมากลางอากาศ โอภาสงามแขงแขไข

แสงจนทรจบองคภวไนย วไลล ากวานวลจนทรา

ศรดาวจบเครองพระโฉมฉาย อรามพรายกวาดาวในเวหา

นวลพระองคจบทรงกลยา รจนางามเนอนวลผจง

รองตวงพระธาต

งามนางเปนพาหนะรอง ทานองดงนางราชหงส

งามภวนาถน งดารง ด งองคพรหเมศวรฤทธ

ด นหมอกออกเมฆมาไวไว เทเวศรอวยชยองม

รบเรงเรวมาในราตร หมายมงบรรตนา

เมอสนรชกาลท 5 เพลงตบ Tableau vivant ท ง 8 ตบน กเสอมความนยม ไมมการ

บรรเลงมาตลอดจนสนรชกาลท 6 จนกระท งถงรชสมยของพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว

ทรงสนพระทยบทเพลงตาง ๆ ทเกดข นในราชสานกสมยรชกาลท 5 พระบรมราชโองการให

เจาพระยาวรพงศพพฒน (ม.ร.ว. เยน อศรเสนา) อธบดกรมมหรสพ รวมครดนตร นกดนตร นกรอง

ทมความรเรองบทละครและบทเพลงในสมยรชกาลท 5 มารวมกนฟนฟการบรรเลงบทเพลง อน

ประกอบไปดวย บทคอนเสรต บทละครเรองตาง ๆ รวมท งเพลงตบ Tableau vivant ท ง 8 ตบน ดวย

ซงในคราวน น ครดนตรคนสาคญทรวม ในการฟนฟไดแก พระยาเสนาะดรยางค (แชม สนทร

วาทน) ในป พ.ศ. 2474 มบรษทเยอรมนททาแผนคราโมโฟนโอเดยน เขามาทาแผนคราโมโฟน

เพลงไทย ไดตดตอขอความอนเคราะหกบสมเดจพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยาดารงราชานภาพ

ซงขณะน นเปนนายกสภาราชบณฑตสภา ใหจดหานกรองและนกดนตรเพอตจะตองบนทกเพลงทด

จรง จงทรงพดกบเจาพระยาวรพงศพพฒน (ม.ร.ว. เยน อศรเสนา) ขออนญาตใหนกรองและนก

ดนตรในกรมมหรสพรบจางขบรองและบรรเลงเพลงบนทกแผนคราโมโฟน ในการบนทกเสยงคร ง

น นซงไดขอมลเกยวกบรายนามผ บรรเลงและขบรองเพลงไทยจากหนงสอบทแผนเสยงของราช

บณฑตยสภา ชดท 1 พบวา ครเลอน สนทรวาทน ขณะน นใชนามสกล ผลาสนธ เปนผ หนงทรวม

http://www.ssru.ac.th

90

ขบรองเปนตนเสยงโดยเฉพาะเพลงชดตบ Tableau vivant ทในหนงสอดงกวาเรยกวา “เพลง

ประกอบรปภาพ” จ านวน 5 ตบ จาก 8 ตบ คอ ตบขอมดาดน ตบจลง ตบนางซลเดอเรลลา ตบ

ราชาธราช และตบนทราชาครต แตเปนทนาเสยดายทเมอบนทกเสยเสรจสงไปทาแผนทโรงงานใน

ประเทศเยอรมน แผนเสยงชดดงกลาวท งหมดตองสญหายเพราะภยสงครามในมหาสงคามโลกคร ง

ท 2 โรงงานดงกลาวถกระเบดพงทลายท งโรงงาน

3.2 รปแบบสงคตลกษณของเพลงตบ Tableau vivant

การพจารณารปแบบสงคตลกษณของเพลง Tableau vivant ท ง 8 ตบ สามารถแยกพจารณา

ไดเปน 2 ประเดน คอ

ประเดนท 1 พจารณาจากบทรองจะเหนวาเปนลกษณะสงคตลกษณของตบปเรอง

เพราะบทรองเปนเรองราวตอเนองกนเปนตอน แตมขนาดส นประกอบดวยบทรองทขบรองเพลง

เพยง 4 ถง 5 เพลง แตกกบตบเรองอยางเชนตบเรองนางลอย ตบเรองศกพรหมมาศ เปนตน ซงมบท

ขนาดยาวประกอบการขบรองเพลงถงกวา 20 เพลง

ประเดนท 2 เมอพจารณาจากลกษณะทานองเพลงจากจานวน 6 ตบ จาก 8 ตบจะม

ลกษณะของทานองเพลงเปนเพลงทเปนสาเนยงภาษา ดงน

1. ตบราชาธราช ประกอบดวยเพลงสาเนยงพมาและมอญ จานวน 5 เพลง คอ พมา

เห 2 ช น พมาเห ช นเดยว มอญราดาบ ตะนาว และมอญรองไห

2. ตบสามกก ประกอบดวยเพลงสาเนยงจน จ านวน 5 เพลง คอ เกรนเสภาจน จน

ฮหยน จนเสยผ จนขมเลก และจนชวน

3. ตบนทราชาครต ประกอบดวยเพลงสาเนยงแขก จ านวน 6 เพลง คอ แขกกลอม

เจา แขกถอนสายบว แขกหนง แขกตอยหมอ แขกเจาเซน และพราหมณดดน าเตา

4. ตบพระลอ ประกอบดวยเพลงสาเนยงลาว จ านวน 3 เพลง เกรนลาว ลาวจอย

ลาวเจาช

5. ตบนางซลเดอเรลลา ประกอบดวยเพลงสาเนยงฝรง จ านวน เพลง วลนดาโอด

ฝร งจรกา ฝร งราเทา ครอบจกรวาล เวสสกรรม (สองเพลงหลงน ทางบรรเลงทาทางเปลยนเปน

สาเนยงฝรง)

http://www.ssru.ac.th

91

6. ตบขอมดาดน ประกอบดวยเพลงสาเนยงเขมร จ านวน เพลง เขมรพวง เขมรเขา

เขยวเขมรเปาใบไม และเขมรเอวบาง

สวนอก 2 ตบน นมรปแบบของเพลงแตกตางออกไป ตบอณรท มลกษณะของบท

เพลงแบบเพลงโขนละคร คอใชเพลงตามลลาอารมณของบทรองเพราะเปนเรองทไมเกยวกบ

สาเนยงภาษาใด และตบเรองพระเปนเจา เปนเพลงทมลกษณะอานทานองเสนาะตามแบบบท

ประพนธประกอบการบรรเลงเพลงหนาพาทยเพอบชาเทพเจา

เมอพจารณาแลวเหนไดวาเพลงตบ Tableau vivant 6 ตบ คอ ตบราชาธราช ตบสามกก ตบ

นทราชาครต ตบนางซลเดอเรลลา ตบพระลอ ตบขอมดาดน น นมลกษณะเปนตบผสมระหวาง

ลกษณะสงคตลกษณของตบเรองทมบทรองเปนเรองราว กบสงคตลษณของตบเพลงทมทานอง

เพลงเปนสาเนยงภาษาเดยวกน สวนตบอณรทมลกษณสงคตลกษณในรปแบบตบเรองเพราะ

บรรเลงเพลงตามแบบอยางของเรองละคร และทแตกตางเปนลกษณะสงคตลกษณพเศษ คอ ตบ

เรองพระเปนเจา

3.3 รปแบบของบทประพนธในเพลงตบ Tableau vivant

รปแบบของบทประพนธทใชเปนบทรองในเพลงตบ Tableau vivant ท ง 8 ตบทลกษณะ

ของบทประพนธในแตละตบน นแตกตางกน ดงน

3.3.1 ตบราชาธราช สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟากรมพระยานรศรานว ดตวงศ ทรง

นพนธข นเปนกลอนบทละครจากเคาโครงเรองราชาธราชตอนสมงทระรามหน เมยกลบหงสา

สาหรบเปนบทรองท ง 4 เพลง

3.3.2 ตบนทราชาครต ทรงตดปรงแตงข นจากลลตเรองนทราชาครต ตอนววาหอาบหะซน

กบนางนอซาตอนอวดด พระราชนพนธในรชกาลท 5 บทประพนธจงเปนรายสภาพ และโคลงส

สภาพ ดงน เพลงแขกลอมเจาและแขกถอนสายบว บทรองเปนรายสภาพ สวนบทรองของเพลงแขก

หนง แขกตอยหมอ แขกเจาเซน และพราหมณดดน าเตา บทรองเปนโคลงสสภาพ

3.3.3. ตบนางซนเดอรเรลลา ทรงนพนธข นจากเคาโครงเรองนทานตะวนตก และทรง

ประพนธเปนบทรองแตละเพลง ดงน เพลงวลนดาโอดทรงพระนพนธบทรองเปนกลอนบทละคร

เพลงฝรงจรกาทรงพระนพนธบทรองเมอพจารณาแลวเปนรายสภาพ เพลงครอบจกรวาลทรงพระ

http://www.ssru.ac.th

92

นพนธเปนกาพยยาน 11 เพลงฝร งราเทาทรงพระนพนธบทรองเปนโคลงสสภาพ สวนเพลงเพลง

เวสสกรรมทรงพระนพนธบทรองเปนกาพยยาน 11

3.3.4 ตบสามกก ทรงพระนพนธบทรองข นใหมจากเคาโครงเรองสามกก ตอนเลาปแตก

ทพเรอ แลวจลงตามหาครอบครวเลาป เปนกลอนบทละครท ง 5 เพลง

3.3.5 ตบขอมดาดน ทรงพระนพนธบทรองข นใหมจากเคาโครงเรองพระรวง ตอนพญา

เดโชอาสาจบตวพระรวง ทรงพระนพนธบทรองเพลงเขมรพวงเปนกลอนบทละคร บทรองเพลง

เขมรเขาเขยวเปนโคลงสสภาพ สวนเพลงเขมรเปาใบไมและเขมรเอวบางทรงพระนพนธเปนบท

ประพนธประเภทคาฉนท ท ง 2 เพลง

3.3.6 ตบพระลอ ทรงตดปรงแตงจากลลตพระลอตอนป เจาส งใหไกแกวไปลอพระลอ บท

รองจงเปนรายสภาพท งหมด

3.3.7 ตบอณรททรงตดปรงแตงจากบทละครพระราชนพนธในรชกาลท 1 บทรองจงเปน

กลอนบทละครท งหมด

3.3.8 ตบพระเปนเจา ทรงประพนธอยางบทโองการไหวครดวยบทประพนธประเภทราย

โบราณ

http://www.ssru.ac.th

บทท 4

วเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน

การวเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant เพยง 5 ตบทครเลอน สนทรวาทน ได

บนทกเสยงไว คอ ตบราชาธราช ตบนทราชาครต ตบนางซนเดอรเรลลา ตบสามกก (จลง) และตบ

ขอมดาดน ดวยการแบงสวนวเคราะหเปนรายเพลง เพอดการบรรจคารอง และการเปลงเสยงเออน

และการวางเสยงคารองโดยแสดงเปนโนตตวอกษร ดงรายการการวเคราะหเปนรายตบตอไปน

4.1 การวเคราะหทางรองเพลงในตบราชาธราช

ตบราชาธราชเปนเพลงตบในสาเนยงพมามอญ ประกอบดวยเพลงในตบ 4 เพลง คอ พมาเห

2 ช น พมาเห ช นเดยว มอญราดาบ ตะนาว และมอญรองไห ท ง 4 บรรเลงขบรองในกลมบนไดเสยง

หลกเสยง ฟา เพยงออลางซงเปนระดบเสยงทใชบรรเลงวงปพาทยดกดาบรรพ บทรองเปนบทรอย

กรองประเภทกลอนสภาพสาหรบบทละครท ง 4 บทรอง

4.1.1 เพลงพมาเห 2 ชน มบทรอง 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง และการวาง

เสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

พมาเห 2 ชน

- + - + - + - +

เทยวท 1 จอม เอย

- - - - - - - - - - - ล - - - ล - - - - - - ดซ ลซ - ดซ ลซฟ - ซ

จอมขต -ตยะ

- - ฟร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - ฟ - ฟ - รฟซ

ครอง บร อง วะ

- ฟซฟ - - - - - - - ล - - ลล - - - - - ฟ - ซ ลซ - ฟ - - - ซ

http://www.ssru.ac.th

94

รา -ชฐาน เอย

- - ฟซ ฟร - ด รดล - ด - ร - ฟ - - - - - - - ฟ - - ลด รด - ล

ครอง บร อง วะ

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ซ - - ซซ - - - ฟ - - - ซ

รา -ชฐาน

- - ฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - - - ฟ - รซซ

- - ดซ ลซฟ -

- + - + - + - +

เทยวท 2 อ ม นดดา พา ออก

- - - - - - - - - - - ซ ฟด - ล - - - - - - ซ - - - ล ซฟ - ร

พระโรง ธาร

ฟซฟร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - ซ - ฟ - - - ฟ

ฟง บอก ราช - การ

- - - - - - - - - - - ล - - - ซ - ล - - - - - ซ - ฟ - ซ ลซฟ-

ซซ

แลว บญ -ชา เอย

- - - ซ ฟร -ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ด - ล - ล - - - ล - - - ล

ฟง บอก ราช - การ

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ซ - - - ฟ - ซ - ซ ฟร - ซซ

แลว บญ ชา

- - ฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ซ - ล – ซ - - - ซ ฟร - ฟ

http://www.ssru.ac.th

95

- + - + - + - +

เทยวท 3 สวน พระราช -นด ดา

- - - - - - - - - - - ซ - ดลล - - ซฟ - - ดซ ลซ - ฟซ - ฟ - ฟ

เปนทา รก

- - - ซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - ฟ - ฟ - - - ซ

เกาะ องสา ควา พระศก

- ฟ - - - - - - - - - ซ - ล - ลล - - - ด - - - ซ - ล - ซ ลซฟ-ฟร

เลน เก -ศา เอย

- - ฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ฟ - - - ล - - - ด รด - ล

เกาะ องสา ควา พระศก

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ซ - - ซซ - ด - ซ - ล - ฟร

เอย เลน เก ศา

- - ฟซ ฟร -ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - ด - ซ ฟร - ซ - - - ซ

- - ดซ ลซฟ -

- + - + - + - +

เทยวท 4 จอม กษตรย ตรส ด

- - - - - - - - - - - ซ - - - ล ซล - - - - - ฟ ซลซดซ ลซฟ - ร

กมา รา

ฟซฟร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - - ฟฟ - - - ฟ

เอะ ไอลก ชะเลย กลา

- - - - - - - - - - - ด - - ลล ซฟ - - - - ซซ - - - ล ซฟ - ฟ

ควา หว ก เอย

- - - ร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ด - ล - ด รด - ล - - - ล

เอะ ไอลก ชะเลย กลา

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ล - - ซฟ ซลซ-ฟฟ - - - ฟ

http://www.ssru.ac.th

96

ควา หว ก

- รฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ซ ลฟ - ซ - - ดซ ฟร - ฟ

4.1.2 เพลงพมาเห ชนเดยว มบทรอง 1 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง และการ

วางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

พมาเห ชนเดยว

– + – + – + – + – + – + – + – +

เทยวท 1 ตรสแลว ระลก ค า สมง พระราม

- - - - - ฟ - ซ ลซ - ฟซ - ฟ - ฟ - รฟด - ร - ฟ - - ฟฟ - ทฟฟ

วา ชะเลย เขาหาม ไมยอม อย เอย

- - - ซ - ฟซซ - - ลซ - ฟทฟ - - - ร - ฟ - ล - - - ฟ - ล - ล

วา ชะเลย เขาหาม ไมยอม อย

- - - ล ซฟ - ซซ - - ลซ - ฟทฟ - - - ร - ซฟซ - - - ฟ ซลซฟ

– + – + – + – + – + – + – + – +

เทยวท 2 ตก พระทย แก ไฉน กสด ร

- - - ฟ - - ซซ ลซ - ฟ - - ฟฟ - - ทด - ร - ฟ - - ฟร - ฟซฟ

เสดจ คน เขาส มณเทยร ชย เอย

- - ซฟ - - - ซ - - ลซ - ฟ - ร - - - - - ล - ล - - - ล - - - ล

เสดจ คน เขาส มณเทยร ชย เอย

- - ซฟ - - - ซ - - ลซ - ฟ - ร - - - - - ฟ - ฟ - - - ฟ - - - ฟ

4.1.3 เพลงมอญราดาบ 2 ชน มบทรอง 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง และการ

วางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

http://www.ssru.ac.th

97

มอญราดาบ 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 เจา เอย

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ซ - ฟ - ซ

เจา สมง พระราม

- - - ซ ลซฟ - ม มรด- รฟ - ซฟล - ด - ซ - ฟลล - ด - ร ดล - ลล

ฟง รบสง ม ความ

- - - ร มร - ร - - - ล - - ดซ - ล - ด รด - ล - ด - ซ - - - ซ

หมน ไหม

- - - ซ ลซ - ร มรด - ร - ม - ฟ - - - ล ดลซฟ ลซ - ม รม - ม

รด - ร

ทอน 2 ไมยอม อย อาย หนา

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - ดลด - - - ล - - - ร - - - ร

เสนา ใน

- - ดร - - - - - - - ฟ - - - ซ - - - ลซ - ลดล - - - ล ซฟซล-ล

จะ หน ไป หง สา

- - - ร มร - ร - ล - ล - ด - ล - - - ด รด - ล - ด - ซ - ด - ซ

เหมอนวา กน

- ด - ซ ลซ - ร มรด - ร - ม - ฟ - - - ล ดลซฟ ลซ-มซร - ด - ร

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 ออก จาก พระโรง รตน

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - - ฟ - - - ฟ - - ซซ - ซลซ

http://www.ssru.ac.th

98

ชช -วาล

- - - ซ ลซฟ - ม มรด- รฟ - ซฟล - - - - - - - ด - - - ด - - ลล

มา ข น อา ชา ชาญ

- - - ร มร - ร - - - ล - - - ด ซมล - ด รด - ล ดซ - ซ - ซ - -

ขม ขมน

- - - ซ ลซ - ร มรด - ร - ม - ฟ - - - ล ดลซฟ ลซ - มม - ซ - มม

- - ซร

ทอน 2 ขวบ มา มา ตะบง

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - - ด - ล - ร - ด - ร - - รร

ถงบาน พลน

- - มร - - - - - - - ฟ - - - ซ - - - ลซ - ลดซ - ฟลซ ดล - ล

เขา ใน หอง สวรรณ

- - - ร มร - ร - - - ซ ฟซล - ล - - - ด รด - ล - ด - ซ ฟ - ซซ

ทน ใด

- - - ซ ลซ - ร มรด - ร - ม - ฟ - - - ล ดลซฟ ลซ - ร - - - ร

4.1.4 เพลงตะนาว 2 ชน มบทรอง 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง และการวาง

เสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

ตะนาว 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ข น บนเตยง เคยง ขาง

- - - ซ - ฟซซ - - - ล - - - ล - ซ - ทล - - - - - - - ซ ทลซ -ลท

http://www.ssru.ac.th

99

เหน นาง หลบ

- - รท ลทล - ซ - ร - ซ - - - ซ ฟซ - - - - - ซ - - - ล ทลซ -ลท

- - - - - - - - - - รท ลทล - ล - - - ท ลซ - - - ซ - ล ซลซ -

ใจ จะปลว หวว ดบ

- - - ซ - - ซซ - - - ซ - ด - ฟ - ซ - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ ลทล - ล

เสย ให ได

- - - - - - - - - ล - ท ลทล - - ล - ท ดทล - ฟ - ท - ฟ มร - ม

- - - ร

เทยวท 2 - + - + - + - +

สง สาร นอง จะ ตองพราก

- ซด - ซ - ด - ซ ลซ – ซ - ลซ - ล - ซ - ล - - ทล - - - ซ ทลซ -ลท

จาก กนไป

- - รท ลทล - ฟ - - - - - ซ - ซ - - - - - - - ซ - - - ล ทลซ -ลท

- - - - - - - - - - รท ลทล - ล - - - ท ลซ - - - ซ - ล ซลซ -

เหมอนแกลง ท ง นอง ไว

- - ลซ - ฟ - ล - - - ล - ซ - ล - ซ - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ ลทล - ล

ไม ใย ด

- - - - - - - - - ล - ท ลทล - - ล - ท ดทล - ฟ มร - ม - ม-ฟมร

เทยวท 3 - + - + - + - +

ทจรง ใจ จา พราก

- ซฟซ - - - ซ - - - ล - - - ล - ซ - ล - - ทล - - - ซ ทลซ -ลท

http://www.ssru.ac.th

100

ยาก ใหแจง

- - รท ลทล - ซ - ฟ - - - ซฟซ ฟซ - - - - - ซ - - - ล ทลซ -ลท

- - - - - - - - - - รท ลทล - ล - - - ท ลซ - - - ซ - ล ซลซ -

จะปลก ข น เลา แถลง

- - ซฟ - - - ซ ฟซ - ซ - ฟซซ - ด - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ ลทล - ล

ก ใช ท

- - - - - - - - - ล - ท ลทล - - ล - ท ดทล - ฟ - มร - ม - ร - ม

- - - ร

เทยวท 4 - + - + - + - +

จะโศก เศรา เหลอ สลด

- - ซฟ - - - ซ ฟซ - ท - รลซ - - - ล - - ทล ทลร - ซ ทลซ -ลท

ตด จ - รล

- - รท ลทล - ฟ - - - ซ - - ซซ - - - - - - - ซ - - - ล ทลซ -ลท

- - - - - - - - - - รท ลทล - ล - - - ท ลซ - - - ซ - ล ซลซ -

หลบอย น ก ด

- - ฟฟ - - - ซ - ฟ - ซ - ฟ - ซ - - - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ ลทล - ล

จะลา จร

- - - - - - - - - ล - ท ลทล - - ล - ท ดทล - ฟ - ทมม - - - ม

- ฟมร

4.1.5 เพลงมอญรองไห 2 ชน มบทรอง 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง และการ

วางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

http://www.ssru.ac.th

101

มอญรองไห 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

หยบ กระดาษ วาด อกษร ชะออน สง

- - - ร - - มร - - - ฟ มร- รม ลร - ม - ฟ - ซ - - ลล - ซ - ซ

หยบ กระดาษ วาด อกษร ชะออน

ล - - ร - - มร - - - ฟ มร- รม - ล - ม ฟมร- มซ - - - - - ท - ร

สง

ลซ - ล ทลรท- ล - - - ท - - - - - - - ล ทลซ- ลท - - - - - - - -

ทลซ- ลท รทล - ล - - - - - - - - - - - - - - - - - ล - ท ลทล - ล

น าตา หล ง ไหล หยด

- - - - - ทลล - - - ซ - - - ลท - ล - ท รท - ล ทลซ - ล - ร - ซ

น าตา หล ง ไหล หยด

- ลทล - - - ซ - - - ล - ร - ซ - ล - - - ซ - ล ทลร - ล ทลซ - ฟ

รดอก ษร

- - - - - ร - ม - ฟ - ล - - - ฟ - - ลฟ มร - - - มฟร - ม - ลม

ฟมร -

เทยวท 2 - + - + - + - +

แลวสอด ใส ใต เขนย ทนาง นอน

- มฟร - - - ร - - - ฟ มร- รม ลร - ม - ฟ - ซ - ลซล - - - ล

แลวสอด ใส ใต เขนย ทนาง

- มฟร - - - ร - - - ฟ มร- รม - ล - ม ฟมร- มซ - - - - - ลซล

นอน

ทลซ - ล ทลรท- ท - - - - - - - - - - - ล ทลซ- ลท - - - - - - - -

http://www.ssru.ac.th

102

ทลซ- ลท รทล - ล - - - - - - - - - - - - - - - - - ล - ท ลทล - ล

พศ พกตร ทอด ถอน

- - - - - - - ท - - - ท - ล - ลท - ล - ท รท - ล ทลซ - ล - ซ - ล

พศ พกตร ทอด ถอน

ร - - ท - - - ท - - - ล - ซ - ล - ร - - - ซ - ล ทลร - ล ทลซ - ฟ

ห ฤทย

- - - - - ร - ม - ฟ - ล - - - ฟ - - ลฟ มร - - - - - ร - - มม

ฟมร -

เทยวท 3 - + - + - + - +

คอย ตระโบม โลม ลบ จบสง ลา

- - - ฟ มร - มม - - - ม มร - - - ร - ม - ฟ - ซ - ซ - ซ - ล - -

คอย ตระโบม โลม ลบ จบสง

- - - ล มร - มม - - - ม - - - ม - ร - ม ฟมร- มซ - - - - - ล - ล

ลา

- ท - ท ลซ - ล ทลรท- ท - - - - - - - ล ทลซ- ลท - - - - - - - -

ทลซ- ลท รทล - ล - - - - - - - - - - - - - - - - - ล - ท ลทล - ล

นาง จะร กา ยา

- - - - - - - ล - - ลล - ท - ลท - ล - ท รท - ล ทลซ - ล - - - ล

นาง จะร กา ยา

ร - - ล - - - ล - ท - ล - - - ล - - - - - ซ - ล ทลร - ล ทลซ - ฟ

กหา ไม

- - - - - ร - ม - ฟ - ล - - - ฟ - - ลฟ มร - - - - มรม ลมร -

http://www.ssru.ac.th

103

เทยวท 4 - + - + - + - +

หกจต ออก นอก หอง ทน ใด

- ร - ร - ม - ร - - - ม - ร - ม รร - ม - ฟ - ซ - - - ล - - - ล

หกจต ออก นอก หอง ทน ใด

- ร - ร - ม - ร - - - ม - - - ม - ร - ม ฟมร- มซ - - - ท - - - ท

- - - - - - - ท - - รท ลทล - ท - ล - ท ลซ - - - - - ล ทลซ- ลท

- - - - - - - - ทลซ- ลท รทล - ล - - - - - - - - - ล - ท ลทล - ล

ข น มา ควบหน ไป

- - - - - - - ล - ซ - ล - ท - ลท - ล - ท รท - ล ทลซ-ลซล - ร - ล

ข น มา ควบหน ไป

- - - ล - ซ - ล ท-ลซล - ร - ล - - - - - ซ - ล ทลร - ล ทลซ - ฟ

ม ได ชา

- - - - - ร - ม - ฟ - ล - - - ฟ - - ลฟ มร - - - ฟ - ม - ร - ฟ

มร - -

4.2 การวเคราะหทางรองเพลงในตบนทราชาครต

ตบนทราชาครตเปนเพลงตบในสาเนยงแขก ประกอบดวยเพลงในตบ 6 เพลง คอ แขก

กลอมเจา 2 ช น แขกถอนสายบว 2 ช น แขกหนง 2 ช น แขกตอยหมอ 2 ช น แขกเจาเซน 2 ช น และ

พราหมณดดน าเตา 2 ช น 5 แรกบรรเลงขบรองในกลมบนไดเสยงหลกเสยง ซอล เพยงออ สวน

พราหมณดดน าเตา บรรเลงขบรองในกลมบนไดเสยงหลกเสยง ฟา เพยงออลางซงเปนระดบเสยงท

ใชบรรเลงวงปพาทยดกดาบรรพ บทรองเปนบทรอยกรองประเภทลลต ซงประกอบดวย รายสภาพ

และโคลงสสภาพ

4.2.1 เพลงแขกกลอมเจา 2 ชน มบทรองเปนรายสภาพ การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง

และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

http://www.ssru.ac.th

104

แขกกลอมเจา 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 บ นาน จง อแมน

( - - - - - - - ล ลลลล - ล - ล ) - - - ร - - - ซ - - - ท - - ทท

ผ แทน ศาส - ดา จารย

- - - - - - - - - - - ล - ทดร - มรด - ท - ด - - รร มรด - ท

อน อาน สาร สญญา

- - - - - - - - - - - ล - ซ - ซ ล -ทลซ - - - ด - - รด - ทรล

ให ผ มา นง

- - - - - - - - ล - ท ลทลล - - - ร - - - ซ - - - ท - - - ท

ชม นม กน

- ซลท - - - - - - - ด - - - ร - - - ด - ท - ด - - - ร มรด - ท

ฟง เปน พยาน

- - - - - - - ท - - รท ลทล - ท ลซ - ท - - - ท - - รท ลทล-ลล

- + - + - + - +

ทอน 2 ขอ ค าขาน เชด ช

- - - - - - - - - - - ล ซ - ลท - - รท ลทล - ท ลซ - ซ ล - - ท

วา อาบ หะซน อน เปน ขา ภ ธร

- - - ล - ทดร - - - มร - - ดท - - - ล - - ลล ซ - - ล - - - ล

นอ ซาตอล อว ดด

- ทลซ - - - - - - - ท - - ทท - - รท ลทล - ท ลซ - ท - - - ล

ขา พระรต - น นาร ม จต จง สญญา

ท - - ล - ทดร - - มร - - ดท - - - ร - - - ซ - ท - - - ลรล

- ทลซ

http://www.ssru.ac.th

105

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 เผอ นรา ธ เบศร

( - - - - - - - ล ลลลล - ล - ล ) - - - ร - - - ซ - - - ท - - - ล

ผ ปกเกศ ชาว ประชา

ท - - - - - - ล - - ดท - - ดด ร - - - - - ด - - มร - - ดท

ทรงพระ กรณา พระราช - ทาน

- - - - - - - - - ล - ท - ลทท - - - ท ลซ - - - - ทล - ซลล

ให สมาน สมร ไมตร

- - - - - - - - ล - ท ลทลล - - - ร - - ซซ ร - ลท ร - ทท

เปนส - วาม ภ - ร - ยา

- - - - - - - - - - ลท - ดมร - - - - - - - ม - รมร - ด - ท

เขา ทาสา ท ง สอง

- - - - - - - - - - - ล ร - -ล - - รล - ทลซ - - - ล ทซ - ท

- - รล

- + - + - + - +

ทอน 2 ปอง จต ยอม ยนด

- - - - - - - - - - - ท - - - ล ท - รท ลทล - ท - ทลซ - - ทท

ตาม ประ เพณ โก หราน

- - - ล - ทดร - รมร - - ดท - - ลท ลซ - - - - - ล - - - ซ

ทาน ผ สราง โล กา

ลทลซ - - - - - - - ท - - ทท - - รท ลทล - ท ลซ - ท - - - ล

เลง นย - นา เปน หลก

ท - - ท - - ดร - - รมร - - ดท - - ลท ลซ - - - - - ล - - - ซ

ลทลซ

http://www.ssru.ac.th

106

4.2.2 เพลงแขกถอนสายบว 2 ชน มบทรองเปนรายสภาพ การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

แขกถอนสายบว

- + - + - + - +

เทยวแรก ประ จก พระ ห - ฤทย

- - - - - - - ล - - - ซ - ล - ท - - - ซ ทล - ล - ด - รด ทลทล-ลล

ชวย ค ม ภย เภท พอง

- - - - - - - ซ ฟ - - ซ ลซฟ - ซ - - - - - - - - - - - ล - ซ - ท

อยา ตก ตอง สอง รา

รล - - - - - ฟ - - - ฟ - - - ซ ฟ - ซฟ ซฟม-รมร - - - ม - ซ - ร

หนง ผ มา เปน พยาน

- - - - - - - ซ ฟ - - ซ ฟ - - ซ - - - - - - - ท - - - รท ลทล-ลล

เทยวกลบ จง รก ษา เสน หมก

- - - - - - - ล - - - ล ทล - ล - - รซ ทล - ด - รดล - ซ - ซ

จา รก ถอ เปน พยาน

ล - - - - - - ซ - - - ล ฟ - - ซ - - - ด - - - ท - - - รท ลทล-ลล

ไป ตราบ กาล ชพ มวย

รล - - - - - ซ - - - ฟ - - - ซ - - ซฟ ซฟม-รมร - - - ร - ด - ร

โดย สข สวสด ดวย พระเจา ปกครอง สอง เทอญ

มร - ซ - - - ฟ - - ซฟ ฟ - - ซ ฟ - ทล ซ - ซท - - - ท - - รล

4.2.3 เพลงแขกหนง 2 ชน มบทรองเปนโคลงสสภาพ 1 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

http://www.ssru.ac.th

107

แขกหนง

- + - + - + - +

เทยวแรก โดย กาล ก าหนด ได

- - - - - - - - - - - ร - - - ร - - มร - - ซม - ท - ซ - - - ล

สบ วน

ซทล - - - - ร - ด - ม รดทล - - ซฟ ซล - - - ด - ฟ - - - ซ

แสน สนก ห ฤหรรษ

- - - - - - - - - - - ล - ดลซ ล - - ด ดร - ล - ด - ฟ - - ซซ

ท ว หนา

ดซลซฟ - - - ฟ - - - - - ซฟล - - - - - - - ด - - - ซ - ฟ - ซ

ฟซ - -

- + - + - + - +

เทยวกลบ ววา หะ กรรมพลน

- - - - - - - - - ร - ร - - - ด - รมร - - ซม - - รด - ท - ล

สา เรจ ลง แฮ

- - - - - - - ร - ด - ม รดทล - - - ล - ด - ซ - - - ล - - - ซ

เพอ พระเดช เจา หลา

- - - - - - - - - - - ซ ฟ - ลซ ล - - ด ดร - ล - ด - ซ ฟ - - ซ

หาก ให สม บรณ

- ฟ - - - - - ฟ - - - - - ซฟล - ด - ฟ - - - ซ ฟ - - ล - ด - ซ

4.2.4 เพลงแขกตอยหมอ 2 ชน มบทรองเปนโคลงสสภาพ 2 บท การบรรจคารอง เสยง

เออนทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนต

ตอไปน

http://www.ssru.ac.th

108

แขกตอยหมอ 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 เพม พน ผาสข เพ ยง ผว เมย

- - - ซ - ฟ – ซ - ซดฟ ซลซ - - - - ล - - ดซ ลซ - ล ดล - -

เชา ค า พร าคลอ เคลย ชะออน

- - - ซ ลซ - ซ - ฟ - ซ - ซ - - ลซดล - ซ - ฟ ลซ - - - ม - ซ

รดร -

รองสองเทยว

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 2 บาน เบก ดจ - ดวง พะเยย

- - - ม - - - ม - ร - ร - - มม - - - - - - - - - - - - - ร - ร

หม - หยาด เยน แฮ

- มรด - - - ซ - - - ด - ซ - ฟ - ซดล - ซ - ฟ ลซ - ร - - - ร

แซง เสยด เบยด ส ซอน

- - - - - - - - - - - ม - - - ม รม - - - - - ด - - - ร - ซ - ร

สบ น า ใจ ถวล

- มรม รด - - - - - ฟ - - - ซ ลซ-ดล - ซ - ฟ ลซ - ม - - มม

- - ซร

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 นอ ซาตอล แต ต ง ป ฏบต

- - - ซ - - ซซ - - - ซ ฟซ - - - ร - ม - ฟ - ซ ลซ - ซ ลซล -

ตาม หะซน บ ม ขด เคยด ของ

- - - ซ - - ซซ - ซ - ม ฟซ - - ลซดล - ซ - ฟ ลซ - ร - ด - ร

http://www.ssru.ac.th

109

ดร - -

รองสองเทยว

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 2 สอง รก ภรมย สวสด วาย โศก

- - - ซ - - - ซ - ด - ม - - มร - - - ม - - - ซ - - - ร - ด - -

เพราะ นสย ใจตอง ตอ น าใจ กน

- - - ซ - ลซซ - ดซซ ฟซฟ - ลซดล - ซ - ฟ ลซ -ซฟ - ม - ร

รองสองเทยว

4.2.5 เพลงแขกเจาเซน 2 ชน มบทรองเปนโคลงสสภาพ 1 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

แขกเจาเซน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 มว เมา สนก แท

- - - - - - - - - - - ซ - - - ซ - ล - ซ - ฟ - ซ ลซ - ล ซ - - ล

สน ธนา กน เฮอ

ทล - - - - - ด - - รด - ท - ล - - - ล ซฟซล - ด - ซ - - - ซ

รองสองเทยว

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 2 แต สง ซง หรร ษา

- - - - - - - - - - - ท - ล - ท - ลรท ลทล - ท ลซ - ท - ร - ท

สบ ส น

- ร - - - - - ด - - มร - ด - ท - - รท ลซ - ล ทล - ซ - ฟ - ซ

ฟซ - -

รองสองเทยว

http://www.ssru.ac.th

110

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 ประ ดษฐ คด สก -วา

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ฟ ซ ล - ซ - ฟ - ซ ลซ - ซ - - ลล

ค า ขบ รอง แฮ

- - - - - ซ - ด - - รด ท-ลทลล - - - ซ - - - ซ - ฟ - ซ - ล - ซ

รองสองเทยว

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 2 รอง ร า สา ราญ ล น

- - - - - - - - - - - ร - ท - ท ลซลท-รท ลทล - ล - ร - ท - - - ร

เลน ท ง ดน ตร

- ท - - - - - ด - - มร - ด - ท - - - ซ - ฟ - ซ ลฟ - ซ - - - ซ

4.2.6 เพลงพราหมณดดนาเตา 2 ชน มบทรองเปนโคลงสสภาพ 1 บท การบรรจคารอง

เสยงเออนทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดง

โนตตอไปน

พราหมณดดนาเตา

- + - + - + - +

เทยวแรก เครอง ต เครอง ดด

- - - ร - ด - ฟ - - - ซ ฟซล-ซ - ล - - - - - - - ซ - ล - ด - ร

ท งเปา ขบ

- ด - ม ซม - ร มรด-ดซ - ซ - ซ - ล - - - ด - ล ทล - ล - - - -

ทราบ เสรจ ถก สาหรบ เลน ได

- - - ซ - ฟ - ฟ - - - ฟ - ซดล - - - - - - - ซ - ฟ - ซ ฟซ - -

เลน ได

- - ดล - ซ - ฟ - - ซฟ รมร - ร - - - - - - - ร - ด - ร ดร - -

http://www.ssru.ac.th

111

- + - + - + - +

เทยวแรก มอ ดด ปากรอง ศพท เสนาะ กลอม

- - - ฟ - - - ร - ซ - ล ดล - ซ - ล - - - - - - - - รด - - - ด

กลม แฮ

ร - ซม รมร - ด มร - ล - - - ล - - - - - ด - ล ทล - ล - - - -

ทก สง สองคน ใช คลอง ดวย

- - - ล - ซ - ฟ - ซดซ - - - ซ - ล - - - - - ซ - ฟ - ซ ฟซ - -

ช า นาญ

- - ดล - ซ - ฟ - - ซฟ รมร - ร - - - - - - - ร - - - ร - - - -

4.3 การวเคราะหทางรองเพลงในตบนางซลเดอรเรลลา

ตบนางซลเดอรเรลลาเปนเพลงตบในสาเนยงฝร ง ประกอบดวยเพลงในตบ 5 เพลง คอ

วลนดาโอด 2 ช น ฝร งจรกา 2 ช น แขกครอบจกรวาล 2 ช น เวสสกรรม 2 ช น และเวสสกรรม ช น

เดยว เพลงแรกบรรเลงขบรองในกลมบนไดเสยงหลกเสยง ฟา เพยงออ สวนอก 3 เพลง บรรเลงขบ

รองในกลมบนไดเสยงหลกเสยง ซอล เพยงออซงเปนระดบเสยงทใชบรรเลงวงปพาทยดกดาบรรพ

บทรองเปนบทรอยกรองประเภทกลอนสภาพ กาพย และโคลงสสภาพ

4.3.1 เพลงวลนดาโอด 2 ชน มบทรองเปนกลอนบทละคร 2 บท การบรรจคารอง เสยง

เออนทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนต

ตอไปน

เพลงวลนดาโอด 2 ชน

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 โอ สงสาร นาง ซน

- - - ซ ฟ - ซซ - ด - ซ - ซ - - - - - ท - - ลท รทลซ ลซฟ - ซ

http://www.ssru.ac.th

112

เดอร เรลลา

- - - ท - - ลท รท - ลซ - ล - - - - - ท ลซ - ลท - - - ร - ร - ร

เสย อารมณ กม หนา

- - - - - ด - ร รม - ซร - - - - - - - ท ร - ทท - - - ล - ซ - ล

ซล - รท - - ลซ ลซฟ - ซ - - - - - ร - ม ซมรด - - รด ทล- ทลล

- - - ซ - - ลท - ด - ร - - - - - ร - ม ซมรด - - รด ทล- ทลล

น า ตา ไหล

- - - - - ล - ซ - - - ล ดซ - -

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 เจา เธอรบ เศรษ - ฐ ผ ด ไป

- - - ซ ฟ - ซล - - - ซ ฟ - ซ - ร - - - รดร - - รม รด - ท

- - - - - - - รทลซลซ ทลรทท - - - - - - - - - - รท ลทล - ท

ประ ชม ใน วง เลน

ลซ - - - - - - - - - ล ซลซ - - ซ – ซ - - - ซ - - - ซ - - - ซ

ฟซ - ร - - - ซ - - - ฟ - - ซล - - - ซ ลทดร - - - ม รดทล

เตน รา กน

- - - - - ซฟซ - - - ซ - - - -

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 รป เจาพอ ไป ได

- - - ซ ฟ - ซฟซ - - - ซ - - - ซ ฟซ - ท - - ลท รทลซ ลซฟ - ซ

http://www.ssru.ac.th

113

ไมอาย เขา

- - - ท - - ลท รท - ลซ - ล - - - - - ท ลซ - ลท - รดร - - - ม

แตผา เสอ เหลอ เกา

ซร - - - ด - ร รม - ซร - - - - - - ลล - ซ - ล - ซ - ท - ร - ซ

- ล - รท - - ลซ ลซฟ - ซ - - - - - ร - ม ซมรด - - รด ทล- ทลล

- - - ซ - - ลท - ด - ร - - - - - ร - ม ซมรด - - รด ทล- ทลล

สดผาย ผน

- - - - - ฟ - ล - ด - ล ดซ - -

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 นก ถงเทพ - ธ ดา ข นมา พลน

- - - ซ - ลดซ ฟ - ซล - - - ซ - - - - - รดร - - - ม รด - ท

- - - - - - - รทลซลซ ทลรทท - - - - - - - - - - รท ลทล - ท

ถาโปรด ชวย เหมอน วน

ลซ - - - - - - - - - ล ซลซ - - ซฟฟ - - - ซ - ฟ - ซ - ด - ซ

- - - ร - - - ซ - - - ฟ - - ซล - - - ซ ลทดร - - - ม รดทล

กอน จะด

- - - - - - - ฟ - - ซซ - - - -

4.3.2 เพลงฝรงจรกา 2 ชน มบทรองเปนกาพย 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง

และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

http://www.ssru.ac.th

114

เพลงฝรงจรกา 2 ชน

2 ช น - + - + - + - +

เทยวแรก แฟ ร กอด มาเดอร

- - - - - - - - - - - ม - - - ม - - - ฟ มร - มซ - - - ล ทลทลรท-ทท

เธอทราบ เสดจ มา หา

- - - - - - - ท - - - ร มร - - - ล - ล - ซ - - - - ทล - ท - ท

ให ภษา

- ร - ล ทลซ - ล ทล - รล ทลซ- ฟ - มฟล ทล - ม ฟม - ร - ท - รร

รถ รตน

- ซ - ร มรท - ซ - - - ล ทลซ-ลท - - - - - - - - - - - ล - ท - ล

ตรส สง วา

- ท - ล ทลซ - - - - - ฟ - - - ซ - ล - ซ - ฟ - ซ - - - ซ - ล - ล

ถา ไป

ซฟมรม - - - - - - - ร - - - ม ฟม - รด - ร - ม - - - ร - ด - ร

2 ช น - + - + - + - +

เทยวกลบ

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ซ - ล - ซ - ฟ - ซ - - - ล ทล - ม

จง กลบ ใน สอง ยาม

- - - - - - - - - ม - ม - ร - ม - - - ฟ มร - มซ - - - ท - ร - ท

- - - - - - - ท - - รท - ลทล - - รล - - - ท ลทลซ - - - -

ภษา งาม งาม ยน

- - - - - - ทท - ร - ดร รม - ล - - - ท ลซ - ล ทลร - ล - - - ล

ฝน สง

- - - - - - - ล ทล - รล ทลซ- ฟ - มฟล ทล - ม - ล - ม ฟมร - ท

http://www.ssru.ac.th

115

รถ จะกลาย

- ท - ร มรท - ซ - - - ล ทลซ-ลท - - - - - - - - - - - ล - ล - ล

เสรจ สง หาย

- - - ท ลซ - - - - - ฟ - - - ซ - ล – ซ - ฟ - ซ - - - ซ - ล - ล

ว บ ไป

- ร - ล ซฟมฟมม - - - ร - - - ม ฟม - รด - ร - ม - - - ม - - - ร

4.3.3 เพลงครอบจกรวาล 2 ชน มบทรองเปนกาพย 1 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เพลงครอบจกรวาล 2 ชน

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 นาง ด ใจ

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - - - - ร - ร - - - ม รทรม - ซ

คม คล

- - - - - - - ซ - - - ล ทลซ-ลท - ลทร มร - - - - - ท - - - ท

ทรง สพรรณ

- - รท ลทล - ล - - - ท ลทล - ล - - - - - - - ล - - - ล ทลซ-ซซ

ภษต แพรว

- - - ล ซม - ม - - ซม รมร - ท ทลซ-ลท - รทม - - มร - ม – ม

- - ซร

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 ข น รถ

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - ซม รมร - ด มร - ล - ซ – ล

http://www.ssru.ac.th

116

ไปวง แกว

ทล - ซ ทลซ-ลท ทลซ-ลท - ด - ร - ด - ม ซมรด มร - ทท - - - ท

ลซ - ทล - - - - ทลรล ทลซ - ซ - - - - - - - - - ซ - ล ซลซ - ซ

ส หอง

- - - ซ - - ลท - ร - ล - - - - - ทรล ทลซ - ม - ซ - ร ด - - ร

- - ดร - - - - - - - ล - - - ล - - รท - ลรซ - - - ล ทลซ-ลด

ประ ชม พลน

- - - ร มรด - ท ทลซ - ด - รดม - - - - - - - ซ - ร - ร - - - ร

4.3.4 เพลงฝรงราเทา 2 ชน มบทรองเปนโคลงสสภาพ 1 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เพลงฝรงราเทา 2 ชน

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 ทน ใด เจาหนม เชอ เชญ นาง

- - - ซ - - - ซ - ซฟฟ - - - ซ ลซ - ล ทลซ - ฟ - ซ - ล - - - ล

แนบ เกาะ ค กน พลาง

- - - - - - - - - - - ร - ด - ด - - - ม - - ซร - รซ - ท - - - ท

แสะ เตน

- - รท - ลรซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทลซ-ลด - - - ด - - - ร

แนบ เกาะ ค กน พลาง

- - ดร - - - - - - - ร - ด - ด - - - ม - - ซร - รซ - ท - - - ท

แสะ เตน

- - รท - ลรซ - - - - ทลซ-ลท - - - - - - - ร - - - ฟ - - - ซ

http://www.ssru.ac.th

117

- - ฟซ

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 ผ ด

สงเทา (- - - - - ท - ล - ซ - ล ซฟ - ซ) - - - - - - - - - - - ซ - ฟ - ซ

เศรษฐ ตาง

- - - - - - - ซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทลซ-ลด - ด - ม - ซ - ด

- - ดร - - - - - - ซม - ร - ม รด - ด มรด-รม มรด-รม - ซ - ร

จบ ค เตน กน

- - - ล - - - ท ลซ - ลท - ด - ร - - -ด - - - ร - ด - ร ดรมรดท

เตน สนก

- - รท - ลรซ - - - - ทลซ-ลท - - - - - - - ร - - - ซ - ฟ - ซฟ

นอย ขณะ เว น

- ซ - - - - - ซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทล - ร - ม - รด - - - ร

มร - - - ล - ท - ด - ร - - - - - ม - ซ - มซร มรซร มรด - ท

สนก พน ฤๅ ทราม

- - - - - ล - ท - ล - ร - - - - - - ซฟ - ซ - ล - - - ซ - - - ซ

4.3.5 เพลงเวสสกรรม 2 ชน มบทรองเปนกาพย 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง

และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

http://www.ssru.ac.th

118

เพลงเวสสกรรม 2 ชน

เทยวแรก

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 นาง ซล เดอร เรล ลา

- - - - - - - - - - - ซ - - - ซ - - - - - - - ร รม - ด - - - ท

เหน นา ฬ กา เกอบ สอง ยาม

- - - - - ทร - ล - - ทล - ซ - ซ - - - ซ - - - ท - ร - ท - ล - ซ

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 ตก ประหมา

- - - - - - - ด - - - - มรด-รม - - - - - - - ซ - - - ด - - รด

ลาเจา งาม

- ร - - - - - ร มร - ซร มรด - ท - ลรล ทลซ-ลด - ร - ร - ด - ร

ตก ประหมา ลา เจา งาม

- - - - - - - - - - - ม - - ซม - - - - - - - ล - - - ท ลซ - ท

เจา ไม ตาม ใจ ให ไป

- - - - - - - ท ลซ - - - ลซล - - - ล - - - ล - ซ – ท รทล - ซ

เทยวกลบ

2 ช น - + - + - + - +

สอดรอง - ร - ม - ฟ - ซ - - - - - - - - - ร - ซ - ล - ท - - - - - - - -

ทอน 1 จน ใจ ยน จง งง

- - - - - - - - - - - ซ - - - ซ - - - - - - - ท - - - ท - - - ท

สอดรอง - ร - ด - ท - ล - - - - - - - - - ร - ท - ล - ซ - - - - - - - -

พอ ระ ฆง หงาง เสยง ใส

- - - - - - - - - - - ล - ล - ล - - - ซ - - - ท - ร - ท ลทล - ล

http://www.ssru.ac.th

119

รล - ท ลซ - -

2 ช น - + - + - + - +

สอดรอง - ล - ท - ด - ร - - - - - - - - - ล - ท - ม - ร - - - - - - - -

ทอน 2 ว ง ออก

- - - - - - - ด - - - - มรด-รม - - - - - - - ซ - - - ร - ด – ด

สอดรอง - ซ - ฟ - ซ - ร - - - - - - - - - ด - ท - ล - ซ - - - - - - - -

นอกหอง ใน

- ร - - - - - ร มร - ซร มรด - ท - ลรล ทลซ-ลด - รด - ร - ด - ร

สอดรอง - ร - ม - ฟ - ซ - - - - - - - - - ร - ซ - ล - ท - - - - - - - -

ว ง ออก นอก หอง ใน

- - - - - - - - - - - ซ - ม - ม - ซ - - - - - ร - ซ - ล - ซ - ท

สอดรอง - ร - ด - ท - ล - - - - - - - - - ร - ท - ล - ซ - - - - - - - -

ลง บน ได เกอก แกว กระเดน

- - - - - - - ล - - - - - ล - ล - - - ซ - - - ล - ซ - ท รท - ลซ

4.3.6 เพลงเวสสกรรม ชนเดยว มบทรองเปนโคลงกาพย 1 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เพลงเวสสกรรม ชนเดยว

ช นเดยว - + - + - + - + - + - + - + - +

ทอน 1 เสองาม กลบ ขาดเปอน รบ ไปเรอน กลวคน เหน

- - - - - ซมซ - - - ล - ล - ท ลซ – ล - ซ - ลล - ล - ล - - - ล

รลทลซ

http://www.ssru.ac.th

120

ช นเดยว - + - + - + - + - + - + - + - +

ทอน 2 เจาชาย ให หาเปน จา ละหวนหา ย ไดเก อก มา

- - - - - รดร - - - ร ด-มซร - - - ร ด-รดม ซ-รดด - - - ร

เจาชาย ให หาเปน จา ละหวนหา ย ไดเก อก มา

- - - - - ซมซ - - - ล ซ-ทรท - - - ล ซ-ลซล ร-ซมซ - ม - ซ

4.4 การวเคราะหทางรองเพลงในตบสามกก (จลง)

ตบสามกก (จลง)เปนเพลงตบในสาเนยงจน ประกอบดวยเพลงในตบ 5 เพลง คอ เกรน

สาเนยงจน จนฮหยน จนเสยผ จนขมเลก และจนชวน ท ง 5 เพลง บรรเลงขบรองในกลมบนไดเสยง

หลกเสยง ซอล เพยงออซงเปนระดบเสยงทใชบรรเลงวงปพาทยดกดาบรรพ บทรองเปนบทเพลง

ตบรอยกรองประเภทกลอนบทละครท ง 5 เพลง

4.4.1 เพลงเกรนสาเนยงจน มบทรองเปนกลอนบทละคร 1 บท การบรรจคารอง เสยง

เออนทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนต

ตอไปน

เกรน

บด น น จ ลง ดน คน หา

- - - - - - - ซ - ล - - - - - ล - ล - ร - - - ม - - - ล ทซ - ล

เมย เลา ป

- - - ด - - - ท - - - ท ลซ - ลท - - - - - ล - ล - ร - ม - ซ - -

พอพบ นาง พลาง ลง จาก พา ช

- - - ล - ล - ล - - - ด - - - ท - - - - - - - ม - ซ - ล - ล - -

เขา ไปนอม เก ส

- - - ร - - ลล - - - ล - - - ล - ด - - - - ดท - - - ท ลซ - ลท

แลว โศ กา

- - - ซ มซ - ท - ร - ท ลซ - ล

http://www.ssru.ac.th

121

4.4.2 เพลงจนฮหยน มบทรองเปนกลอนบทละคร 3 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เพลงจนฮหยน

ทอน ๑ - - + - - +

เมอ น น

- - - ท - - รล - - - ท - - รล - - - - - ท - ล - ซ - ท - ล - -

บ ฮหยน อ ม อาเตา

- - - ซ - - ซซ มซ – ม - ซ - ท - - - - - - - ล - - ซม - ซ - ล

เศรา ส หนา

- - - - - - - ล ทลซ-ลท - ร – ล - - - ล ทลซ - ซ - ม - ท - ร - ล

ซล - ท - - รล - - - ร - - - ล - - - ด - - - ท ลซ - ลท - - - -

รองทานองทอน ๑ เฉพาะคากลอนท ๑ อก ๕ ค ากลอนรองทานองทอน ๒

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๑ พอเหลอบ เหน จ ลง ตรงเขา มา

- ร - ท - ร - ม - ร - ท ลท - ร - - - - - ท - ล - ท - ร - - - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

นางด ใจ จง วา

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - ซ - ซ - - - ซ - - - ท - - - ล

ไป ทน ใด

- - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

http://www.ssru.ac.th

122

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๒ ขา ถก แทง ดวย ทวน ท ตรง ขา

- รท - ท - ร - ม - ร - ท - ล - ร - - - ท - - - ล - ท - ร - - - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

เจบ หนกหนา หน ตอ

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - - - ม - ซ - ล ทร - ท - ร - ซ

ไป ไม ได

ล - - ฟ ลฟม - ม - ร - ซ มซ - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๓ ขา ศก ไล ออม ลอมเอา ไว

- - - ร - ท - ท มร - ท ลท - ร ทร - - - ท - ล - ท - ร มร - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

นก วาลก คง บรรลย

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - - - ล - ม - ซ - - - ล - ล - ล

เศรา ใจ คอ

- - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - - - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

http://www.ssru.ac.th

123

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๔ เจาตาม มา ได ปะ เปนบญ นก

- รท - ร - ท - ม - ร - ท ลท - ท - ร - - - ท - ล - ท - ร - - - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

จงรบ เอา ลก รก

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - ซ - ล - ซ - ซ - - - ล - ซ - ท

ไป สง พอ

ล - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - ม - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๕ ตว เราตาย ก ชาง อยา ร ง รอ

- - - ร - ร - ม - ร - ท ลท - ร - - - ท - - - ล - ท - ร - - - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

พลาง สง ลกนอย หนอ

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - - - ซ - - - ม - ลซ - ล - ท - ซ

ให ทน ใด

ล - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - - - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

4.4.3 เพลงจนเสยผ มบทรองเปนกลอนบทละคร 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง

และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

http://www.ssru.ac.th

124

เพลงจนเสยผ

- - + - - +

เทยวแรก บด น น จ ลง

- - - - - - ม - ซ - ล - ซ - - - - - - - - - ท - - รท ลซ - ล

จะ รบ

ซล - - ( - - - ล ทลทม - ซ - ล ) - - - - - - - ล - - - ท ลซลท-ร

กหา ไม

- ท - - - - ซท - ร - ล ซท - - ( - - - - - ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

ตอบ วา

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ม - ร - ร - ท - ร

ยาก เพยง น

- ท - - - - - ล - ซ - ล - ท - ร มร - - ( - - - ร มรมล - ท - ร )

ม เปน ไร

- - - ด - - - ท - - - ท - ล - ซ - - - - (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

ขา จะ

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ซ - ม - ม - - - -

ชวยแก ไข

- - - - - ลซ - ล - ซ - ล - - - ท รล - - ( - - - ล ทลทม - ซ - ล )

ในบด น

- - - - - ด - ท - - - ล - - - ท ลซ - - (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

http://www.ssru.ac.th

125

เสยง ขา

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ม - ซ - ร - ท - ร

ศก ใกล นก

- ท - - - - - ล - ซ - ล - ท - ร - - - - ( - - - ร มรมล - ท - ร )

อยา ชก ชา

- - - ด - - - ท - - - ท - ล - ท ลซ - - (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

เชญ อ ม

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ซ - - - ซ - ม - -

บตร ข น มา

- - - - - - - ม - - - ซ - ม - ล ทล - - ( - - - ล ทลทม - ซ - ล )

ขมน ขม

- - - - - ด - ท - - รท - - ลล - ทลซ (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

ขา จะ

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ม - ซ - ร - ท - ร

เดน รบ ฝา

- ท - - - - - ล - ซ - ล - ท - ท - ร - - ( - - - ร มรมล - ท - ร )

นา พา ช

- - - ด - - - ท - - - - - ล - ซ - - - - (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

พา แหวก

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ซ - - - ม - - - -

หมไพ - ร

- - - - - ซ – ท - - - ท ลซ - ล - - - - ( - - - ล ทลทม - ซ - ล )

http://www.ssru.ac.th

126

น ออก ไป

- - - - - ด - ท - - ทล - - - ซ

4.4.4 เพลงจนขมเลก มบทรองเปนกลอนบทละคร 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เพลงจนขมเลก

เทยวแรก - - + - - +

ทอน ๑ เมอ เอย เมอ น น

- - - - - - ร - ท - ร - ม - ซ - - ลซ - ม - ร - ซ - ร ท- รมร -

ฮหยน ตอบ วา จา หา ชา ไม

- - ทล - ร - ล - - - ท - - - ท - - รท - ล - ซ - ล - ล - - - ซ

มซ - -

ทอน ๒ - - + - - +

จะเดน ดน ส ศก นก เอา ชย

- - ซซ - - - ซ - - - ซ - ม - ม - - ซร - ม - ล - - - ซ - - - ซ

- - - - - - - ซ - - ทล - ซ - ม - - ซร - ม - ซ - ม - ซ ลซ - ซ

ทอน ๓ - - + - - +

ลก ขา คง บรรลย

- - - ซ - ม - ซ - ม - ล - - ลล - - - - - - - ซ - - - ท - - รล

เจาไม รก

- - ทล - ซ - ม - - ซร - ม - ซ - - ลซ - มซร - รท - ร ทลซ -

http://www.ssru.ac.th

127

ลก ขา คง บรรลย เจา ไม รก

- - - ล - ซ - ล - ซ - ท - - ทท - - รท - ล - ซ - ม - ซ - ม - ล

- ซ - -

เทยวกลบ - - + - - +

ทอน ๑ ตวขา เจบ จวน จะส น ใจ

- - - - ร - ร - ท - ร - ม - ซ - - ลซ - มซร - ซ - ร - ท - ร

อยา อาลย เปน หวง หนวง หนก

- - ทล - - ทท - - - ท ทลท - - - รท - ล - ท ลซ - ม - - - ม

- ซ - -

ทอน ๒ - - + - - +

วา พลาง วาง อาเตา ไว ตอ พกตร

- - - ซ - ม - ซ - - - ซ - - ซล ซ - ซร - ม - ล - - - ซ - - - ล

- ซ - - - - - ซ - - ทล - ซ - ม - - ซร - ม - ซ - ม - ซ ลซ - ซ

ทอน ๓ - - + - - +

นง ลกษณ โจน บอ

- - - ท - - - ร - - - ท - - - ซ ทล - - - - - ซ - - - ท - - รล

ม - รณา

- - ทล - ซ - ม - - ซร - ม - ซ - - ลซ - มซร - - - ร - - รร

นง ลกษณ โจน บอ ม - รณา

- - - ท - - - ร - - - ท - - - ท ลท - รท - ล - ท ลซ - ซ - - ซซ

http://www.ssru.ac.th

128

4.4.5 เพลงจนชวน มบทรองเปนกลอนบทละคร 3 บท การบรรจคารอง เสยงเออนทานอง

และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เพลงจนชวน

เทยวแรก - - + - - +

ทอน ๑ บด น น

- - - - - - ล - - ลท - ท - ร - - - ม - - ซร - - - ท - ม - ร

จ ลง เสย ใจ จน มด หนา

- - - - - ท - ล - ท - ท - ร - ท รทลซ - ม – ล - - - ท ลซ – ล

ซล - -

เทยวแรก - - + - - +

ทอน ๒ กาดเถา ถม บอ

- - - - - ม - ซ - ม - ท - ร - ซ - ล - - - - - ซ - - - ท - - รล

ไมรอ ชา อ ม อาเตา

- - - - - ร - ม - - - ฟ - - - ม - - - ซ - - ลท - - รท - - ลซ

ข น มา ฝา

- - - ร - ด - ม - - ซม - - รด - - - - - รดม - - ซม - ร - ซ

ฟน ไป

- - - ล - - - ล - - - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

เทยว ๒ - - + - - +

ทอน ๒ รบรอง ปอง ปด

เปลยน - - - - - ล - ซ - - - ล - ซ - ซ - ล - - - - - ซ - - - ท - - รล

http://www.ssru.ac.th

129

อต - ตะ ลด ม ให

- - - ซ - - - ซ - ล - ท ลซ - ม - - - - - - - ซ - ม-ซม - ร - ร

อา วธ ถก

- ด - ม - - - ซ - ม - ซ - - รม - - ซม - - รด - - - ร - - - ล

ตว ได

- - - ท - - - ท ลซ - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

เทยว ๓ - - + - - +

ทอน ๒ มาด ฝ เทา

- - - - - ล - ซ - - - ท - ร - ท ทล - - - - - ซ - - - ท - - รล

วอง ไว ทาง หน

- - ทล - ร - ม - ร - ม - - - - - - - ล - - - ท - - รท - - ลซ

ท ไล ก

- - - ม - - - ร - ด - - ซมรด - - - - - รดม - - ซม - ร - ล

ชา นาญ

- ซ - ล - - - ล - - - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

เทยว ๔ - - + - - +

ทอน ๒ เผนโผน โจน ไป

เปลยน - - - - - ม - ซ - ร - ล - - - ล - - - - - - - ซ - - - ท - - รล

ใน ท รบ ไมหลก หลบ

- - - ล - - - ล ซล - ท ลซ - ล - - - - - รดร - ม-ซม - ร - ด

โย ธา ลวน

- - - ม - - - ม - - - ซ - - รม - - ซม - - รด - - - ร - - - ร

กลา หาญ

- - - ซ - ม - ท รล - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

http://www.ssru.ac.th

130

เทยว ๕ - - + - - +

ทอน ๒ จลง โรม รน

- - - - - ซ - ซ - ม - ล - - - ล - - - - - - - ซ - - - ท - - รล

ประจน บาน ขวบ มา

- - ทล - - มม - - - ม - - - - - - - ล - ซ - ท - - รท - - ลซ

พา ผาน

- - - ม - - - ร - - ซม - - รด - - - - - รดม - - ซม - - รด

หน ไป

- - - ท - ร - ล - - - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

4.5 การวเคราะหทางรองเพลงในตบตบขอมดาดน

ตบขอมดาดนเปนเพลงตบในสาเนยงเขมร ประกอบดวยเพลงในตบ 4 เพลง คอ เขมรพวง 2

ช น เขมรเขาเขยว 2 ช น เขมรเปาใบไม 2 ช น เขมรเอวบาง 2 ช น ท ง 4 เพลง บรรเลงขบรองในกลม

บนไดเสยงหลกเสยง ฟา เพยงออซงเปนระดบเสยงทใชบรรเลงวงปพาทยดกดาบรรพ บทรองเปน

บทรอยกรองประเภทกลอนบทละคร โคลงสสภาพ กาพยยาน

4.5.1 เพลงเขมรพวง 2 ชน มบทรองเปนกลอนบทละคร 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เขมรพวง 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 เมอ เอย

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ซ - - - ล - - - ด ลดร- ร

เมอ น น

- - ฟด - ร - ฟ - - ซฟ - ด - ร - รดล - ร - - - - - ด - ล - ด

พระ ประทม ส -รวงศ

- ดรด - - - - - - - ซ - ฟ - ฟ - - - ร ฟรดฟ - - - ซ ล - ลล

http://www.ssru.ac.th

131

ทรง ขรรค

- - - - - - - - - - ดซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - - - ซ - - - ซ

- - ดซ ลซฟ -

ทอน 2 ครอง พระ นคร ธม

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ฟ - - ฟซ - - ลล - - - ล

- - - - - - - ด - - - ร ดมรร - - ฟร - ด - ล - - ดล ซฟ - ซ

- - - - - - - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - ร - ม รมรร

สมบรณ ครน

- - - ด - - - ม - - - ซ - - - ร - - - ฟ ซฟ - ด - ฟซฟ - - - ฟ

ทรง ธรรม ออก หนา ปราสาท ชย เอย

- - - ซ - - - ซ - - - ร - ฟ - ฟ - - - ร - ด - ล - - - ด - ร - ฟ

ทรง ธรรม ออก หนา ปราสาท ชย

- - - ซ - - - ซ - - - ร - ฟ - ฟ - - - ร - ซ - ฟ - - - ซ - - - ล

- - ซฟ

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 เบก พระยา เด โช

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ซ - - ดด - - - ร - - - ร

เจาเมอง ขอม

- - ฟด - ร - ฟ - - ซฟ - ด - ร - รดล - ร - - - ดลด - ล - ร

เขา เฝา ประณต นอม

- - ฟด - - - - - - - ฟ - ร - ฟ - รฟร - ด - ฟ - - ลด - ล - ด

ตาม สมย

- ล - - - - - - - - ดซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - - - ซ - - ซซ

http://www.ssru.ac.th

132

- - ดซ ลซฟ -

ทอน 2 ด ารส ถาม ความ สข

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - ฟร - - - ฟ - ด - ล - - - ซ

- ล - - - - - ด - - - ร ดมรร - - ฟร - ด - ล - - ดล ซฟ - ซ

- - - - - - - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - ร - ม รมรร

ทกข ภย

- - - ด - - - ม - - - ซ ลซ - ร - - - ฟ ซฟ - ด - - - ซ - ฟ - ฟ

แลวทาว ไท แถลง เลา ขาว สาคญ

- ซลซ ซลฟ - ซ - - ฟฟ - ท - ฟ - - - ร - - - ล - ดฟด - ร - ฟ

แลวทาว ไท แถลง เลา ขาว สาคญ

- ซลซ ซลฟ - ซ - - ฟฟ - ท - ฟ - - - ร - - - ฟ - ซดซ - - - ล

- - ซฟ

4.5.2 เพลงเขมรเขาเขยน 2 ชน มบทรองเปนโคลงสสภาพ 1 บท การบรรจคารอง เสยง

เออนทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนต

ตอไปน

เขมรเขาเขยว 2 ชน

- + - + - + - +

ทอน 1

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - ล - ซ - ฟ - ล - ลซฟ - ซ - ซ

http://www.ssru.ac.th

133

สโข ทย เกด ผ กอปร

- - ฟร - - - - - - ซฟ - ด - ร - รฟด รดล - ด - - - ฟ - ร – ร

บญราย หนง เฮย

- ฟ - ซ ลซฟ - ร รดล-ดร - ฟ - ซ - - - - - ซ – ซ - - - ฟ ซล - ล

ถนด ชอ

- - - - - - - - - ด - ล - ซ - ด - - - - - - ซฟ - ซ - ล ซฟ - ฟ

นาย รวง นาย

- - - ร - - - ร - - ซฟ - รฟด - รฟด รดล - ด - - - ฟ - ร – ฟ

สวย น า

- - - ซ ลซฟ - ร รดล-ดร - ฟ - ซ - - - - - - - - - - - ซ - ฟ - ซ

- ลซฟ

ทอน 2 ตก น า

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ซ - - ลด ซฟ - ซล - - - ด - ร - ร

ใส ชะลอม หวาย

- - ฟร - ด - รฟ - - ซฟ - ด - ร - - - - - - - ล - - ดด - ร - ด

บ หอน

- - ฟด - รดล - - - ล - - ดซ - ลดซ ลซฟ - ซ - - - ล - - - ล

รว เลย

- ด - ร มรด - ล ลซฟ -ซล - ด - ร - - - - - - - - - - - ฟ - ร - ฟ

อท -ธฤทธ

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ซ - - ลด ซฟ - ซล - - - ด - ร - ร

เรากราย กล า

ฟร - - - ด - รฟ - - ซฟ - ด - ร - - - - - - - ฟ - - ดด - ร - ด

บ ได

- ล - ด - รดล - - - ล - - ดซ - ลดซ ลซฟ - ซ - - - ล - - - ล

http://www.ssru.ac.th

134

ตอ ไป

ลด - ร มรด - ล ลซฟ -ซล - ด - ร - - - - - - - - - - - ล - - - ด

4.5.3 เพลงเขมรเปาใบไม 2 ชน มบทรองเปนกาพยยาน 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เขมรเปาใบไม 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 พระ ยา เด โช

( - - - - - - - ด ดดดด - ด - ด ) - - - ร - - - ด ลดร - ร - - - ร

วชา ชาญ ชย

- - - - - - - - - ซ - ล - ด - ร - ฟ - - - ฟ - ร - - - ด - - - ด

ฟง ตรส ขด ใจ

- - - ร ดล - - - - - ซ ซล - ล - ด - - - รฟด - - - ร - ฟ - ซ

ก ทล สนอง

- - - ล ซฟ - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - - ซซ

- - ดซ ลซฟ -

- + - + - + - +

ทอน 2 วา ขา ขอ รบ

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ฟ - ร - ฟ - ร - ล - ด - ด

จบ ตว นายกอง

- ซ - - - - - - ซฟร-ดฟ ลซฟ-ซล - ด - - - ฟ - ซ - - ลซ - ฟ - ฟ

สวย น า สนอง

- - - ซ ฟร - - - - - ด - ร - ฟ - - ซฟ - ซ - ฟ - - - - - ร - ร

http://www.ssru.ac.th

135

พระเดช พระคณ

- - ฟด - - - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - ล - ซ

- - - ล ซฟ - -

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 ทาว เธอ ตรส หาม

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ร - ด - ด - - - ด - ร - ด

ดวยความ กา รณย

- ลดร - - - - - ซ - ล - ด - ร - ฟ - - - ดลร - - - ด - - - ด

วา อยา หน หน

- - - ร ดล - - - - - ซ ซล - ล - ด - - - รฟด - - - ซ - ด - ซ

จะ อน ตราย

- - ดซ ลซฟ - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - - ซซ

- - - ล ซฟ - -

- + - + - + - +

ทอน 2 ขน ขอม แคน รบ

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ฟ - ซ - ฟ - ด - ซ ลฟ – ซ

บ ฟง ภปราย

ฟซ - - - - - - ซฟร-ดฟ ลซฟ-ซล - ด - - - ฟ - ซ - - ลซ - ซ - ฟ

ยอ กร ถวาย

- - - ซ ฟร - - - - - ฟ - - - ฟ - - - - - ซ - ฟ - - - - - ร - ร

กตญ ชล

- - ฟด - - - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - ล - ซ

http://www.ssru.ac.th

136

- - - ล ซฟ - -

4.5.4 เพลงเขมรเอวบาง 2 ชน มบทรองเปนกาพยยาน 2 บท การบรรจคารอง เสยงเออน

ทานอง และการวางเสยงคารอง ตามแบบอยางทางรองของครเลอน สนทรวาทน มดงโนตตอไปน

เขมรเอวบาง 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 แทรก ดน ไป

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - - - - - ซ - ฟ - ซ ฟซล - ล

สโข ทย บ ร

- - - - - - - - - ด - ร - ฟ - ร - - - ฟ ซฟ - ร - - - ล - - - ด

ผด ข น ด ท

- - - ร ดล - - - - - ร - - - ฟ - - - ร ฟร - - - - - ล - - - ล

เสมอ อ รา

- - - - - ซ - ลด - - รด - ซ - ล - ลซฟ - ซ - ล - - - ล - ด - ร

- + - + - + - +

ทอน 2 พบ ตว พระ รวง

( - - - - - - - ด - - - ร ดดดด ) - - - ร - ด - ด - - - ร - - - ด

บ คด สง กา

- ลดร - - - ด - ร - ฟ ซฟ - ร - - - ด - ด - ร - - - ด - ฟ - ด

พลาง ถาม สบ หา

- - - ร ดล - - - - - ฟ - - - ฟ - - - - - - - ด - - - ฟ - ซ - ล

พระรวง ธ สง

- - - ด - ซ - ลด - - รด - ซ - ล - ลซฟ - ล - ซ - ฟ - ฟ - ด - ม

- - ซร

http://www.ssru.ac.th

137

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 พระ รวง ฟง ถาม

( - - - - - - - ร - รรร - ร - ร ) - - - ซ - ฟ - ฟ - ร - ล - - - ด

ตอบ ความ ประ วง

- - ฟด - รดล - - - ด - - - ร - - - ฟ ซฟ - ร - - - ล - - - ด

วา นง อย เทอญ

- - - ร ดล - - - - - ฟ - ร - ฟ - - - ร ฟร - - - - - ซ - ล - ล

จะ เชญ ธ มา

- - - - - ซ - ลด - - รด - ซ - ล - ลซฟ - ซ - ล ลซฟ - ฟ - ด - ร

- + - + - + - +

ทอน 2 วา แลว ลก ไป

( - - - - - - - ด - - - ร ดดดด ) - - - ด - ล - ร - ฟ - ด - - - ร

บ ให สง กา

- - - - - - - ด - ร - ฟ ซฟ - ร - - - ด - ด - ด - ล - ด - ฟ - ด

ขน ขอม กา ยา

- - - ร ดล - - - - - ฟ - ซ - ฟ - - - - - - - ด - - - ล - - - ล

ก คา พระ ลาน

- - - - - ซ - ลด - - รด - ซ - ล - ลซฟ - ล - ซ ลซฟ - ฟ - ด - ร

http://www.ssru.ac.th

บทท 5

สรปการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง วเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทนคร ง

น เปนการวจยเชงคณภาพ มว ตถประสงคในการสบคนความเปนมาและรปแบบของเพลงตบ

Tableau vivant และเพอใหทราบถงแนวทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทร-

วาทน ดงจะมขอสรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ ตอไปน

5.1 สรปผลการวจย

การสรปผลการวจยคร งแบงสรปออกเปน 3 สวน ดงน

5.1.1 ความเปนมาของเพลงตบ Tableau vivant

เพลงตบ Tableau vivant เปนเพลงตบทสมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟากรมพระ

ยานรศรานว ดตวงศ ทรงพระนพนธข นเปนตบส น ๆ สาหรบบรรเลงประกอบภาพนง ถวายสมเดจ

พระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชรณหศ ตามแบบของฝร งทเรยก Tableau vivant เพอจะทรงจด

ใหพระอนชาและพระราชวงศทย งเยาวแสดงประกอบภาพนง บรรเลงดวยวงปพาทยดกดาบรรพท

ทรงดารข น เปนการละเลนในราชสานก มท งหมด 8 ตบ ไดแก ตบเรองพระเปนเจา ตบราชาธราช

ตบสามกก ตบนทราชาครต ตบพระลอ ตบนางซลเดอเรลลา ตบขอมดาดน และตบอณรท ตอมาใน

สมยรชกาลท 7 มพระบรมราชโองการใหทาการฟนฟศลปะการดนตรในสมยรชกาลท 5 ข นใหม

ใหขาราชการในกรมมหรสพในขณะน นบรรเลงถวายหนาพระทน ง จนเปนบทเพลงท

ราชบณฑตยสถานไดคดเลอกและจดใหมการบนทกบทเพลงเหลาน ลงแผนเสยง โดยวาจางบรษท

แผนเสยงจากประเทศเยอรมน แตเนองจากภยของสงครามโลกคร งทสองทาใหแผนเสยงชดน ถก

ทาลายท งหมด ทวงทานองตาง ๆ จงเหลออยแตในความทรงจาของศลปน และบทรองทบนทกไว

ในเอกสารเทาน น

5.1.2 รปแบบของเพลงตบ Tableau vivant

การพจารณารปแบบสงคตลกษณของเพลง Tableau vivant ท ง 8 ตบ สามารถแยก

พจารณาไดเปน 2 ประเดน คอ

ประเดนท 1 พจารณาจากบทรองจะเหนวาเปนลกษณะสงคตลกษณของตบปเรอง

http://www.ssru.ac.th

139

เพราะบทรองเปนเรองราวตอเนองกนเปนตอน แตมขนาดส นประกอบดวยบทรองทขบรองเพลง

เพยง 4 ถง 5 เพลง แตกกบตบเรองอยางเชนตบเรองนางลอย ตบเรองศกพรหมมาศ เปนตน ซงมบท

ขนาดยาวประกอบการขบรองเพลงถงกวา 20 เพลง

ประเดนท 2 เมอพจารณาจากลกษณะทานองเพลงจากจานวน 6 ตบ จาก 8 ตบจะ

มลกษณะเปนตบประยมระหวางตบเรองและตบเพลงทมทานองเพลงเปนในแตละตบเปนเพลง

สาเนยงภาษาตาง ๆ ดงน

1. ตบราชาธราช ประกอบดวยเพลงสาเนยงพมาและมอญ จานวน 5 เพลง คอ พมา

เห 2 ช น พมาเห ช นเดยว มอญราดาบ ตะนาว และมอญรองไห

2. ตบสามกก ประกอบดวยเพลงสาเนยงจน จ านวน 5 เพลง คอ เกรนเสภาจน จน

ฮหยน จนเสยผ จนขมเลก และจนชวน

3. ตบนทราชาครต ประกอบดวยเพลงสาเนยงแขก จ านวน 6 เพลง คอ แขกกลอม

เจา แขกถอนสายบว แขกหนง แขกตอยหมอ แขกเจาเซน และพราหมณดดน าเตา

4. ตบพระลอ ประกอบดวยเพลงสาเนยงลาว จ านวน 3 เพลง เกรนลาว ลาวจอย

ลาวเจาช

5. ตบนางซลเดอเรลลา ประกอบดวยเพลงสาเนยงฝรง จ านวน เพลง วลนดาโอด

ฝร งจรกา ฝร งราเทา ครอบจกรวาล เวสสกรรม (สองเพลงหลงน ทางบรรเลงทาทางเปลยนเปน

สาเนยงฝรง)

6. ตบขอมดาดน ประกอบดวยเพลงสาเนยงเขมร จ านวน เพลง เขมรพวง เขมรเขา

เขยวเขมรเปาใบไม และเขมรเอวบาง

สวนอก 2 ตบน นมรปแบบของเพลงแตกตางออกไป ตบอณรท มลกษณะเปนตบ

เรองมบทเพลงแบบเพลงโขนละคร คอใชเพลงตามลลาอารมณของบทรองเพราะเปนเรองทไม

เกยวกบสาเนยงภาษาใด ตดตอนมาจากพระราชนพนธเรองอณรทในรชกาลท 1 และตบเรองพระ

เปนเจา เปนเพลงทมลกษณะอานโองการบชาเทพเจาประกอบการบรรเลงเพลงหนาพาทย

5.1.3 แนวทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน

แนวทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของครเลอน สนทรวาทน เปนแนวทางรอง

ทปรงแตงข นใหม เมอสมยรชกาลท 7 โดยพระยาเสนาะดรยางค (แชม สนทรวาทน) ซงเปนเจากรม

มหรสพในขณะน น โดยมแนวทางการขบรองแตกตาง ๆ จากแนวเดมในสมยรชกาลท 5 แนวทาง

http://www.ssru.ac.th

140

รองดงกลาวครเลอน สนทรวาทน ใชเปนทางรองบนทกแผนเสยงของราชบณฑตสภาในป พ.ศ.

2474 พจารณาไดจากโนตทางรองแนบทายงานวจย

5.2 อภปรายผลการวจย

การอภปรายผลแบงการอภปรายออกเปน 2 สวน ดงน

5.2.1 รปแบบการบรรจคารอง การวเคราะหทางรองเพลงตบ Tableau vivant ของคร

เลอน สนทรวาทน พบวาเพลงตบชดน มลกษณะรปแบบพเศษเรองบทประพนธทหลากหลาย มท ง

กลอน กาพย โคลง ราย และคาฉนท ซงรปแบบการบรรจเพลงดงโนตตอไปน

5.2.1.1 รปแบบการบรรจคารองประเภทกลอน

ตวอยางการบรรจคารองพมาเห 2 ชน จากตบราชาธราช

จอมขตตยะ ครองบรองวะราชฐาน

อ มนดดาออกทองพระโรงธาร ฟงบอกราชการแลวบญชา

- + - + - + - +

เทยวท 1 จอม เอย

- - - - - - - - - - - ล - - - ล - - - - - - ดซ ลซ - ดซ ลซฟ - ซ

จอมขต -ตยะ

- - ฟร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - ฟ - ฟ - รฟซ

ครอง บร อง วะ

- ฟซฟ - - - - - - - ล - - ลล - - - - - ฟ - ซ ลซ - ฟ - - - ซ

รา -ชฐาน เอย

- - ฟซ ฟร - ด รดล - ด - ร - ฟ - - - - - - - ฟ - - ลด รด - ล

ครอง บร อง วะ

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ซ - - ซซ - - - ฟ - - - ซ

http://www.ssru.ac.th

141

รา -ชฐาน

- - ฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - - - ฟ - รซซ

- - ดซ ลซฟ -

- + - + - + - +

เทยวท 2 อ ม นดดา พา ออก

- - - - - - - - - - - ซ ฟด - ล - - - - - - ซ - - - ล ซฟ - ร

พระโรง ธาร

ฟซฟร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - ซ - ฟ - - - ฟ

ฟง บอก ราช - การ

- - - - - - - - - - - ล - - - ซ - ล - - - - - ซ - ฟ - ซ ลซฟ-

ซซ

แลว บญ -ชา เอย

- - - ซ ฟร -ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ด - ล - ล - - - ล - - - ล

ฟง บอก ราช - การ

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ซ - - - ฟ - ซ - ซ ฟร - ซซ

แลว บญ ชา

- - ฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ซ - ล – ซ - - - ซ ฟร - ฟ

5.2.1.2 รปแบบการบรรจคารองประเภทกาพย

ตวอยางการบรรจคารองเพลงครอบจกรวาล 2 ชน จากตบนางซลเดอรเรลลา

นางดใจคมคล ทรงสพรรณภษตแพรว

ข นรถไปวงแกว สหองประชมพลน ฯ

http://www.ssru.ac.th

142

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 นาง ด ใจ

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - - - - ร - ร - - - ม รทรม - ซ

คม คล

- - - - - - - ซ - - - ล ทลซ-ลท - ลทร มร - - - - - ท - - - ท

ทรง สพรรณ

- - รท ลทล - ล - - - ท ลทล - ล - - - - - - - ล - - - ล ทลซ-ซซ

ภษต แพรว

- - - ล ซม - ม - - ซม รมร - ท ทลซ-ลท - รทม - - มร - ม – ม

- - ซร

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 ข น รถ

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - ซม รมร - ด มร - ล - ซ – ล

ไปวง แกว

ทล - ซ ทลซ-ลท ทลซ-ลท - ด - ร - ด - ม ซมรด มร - ทท - - - ท

ลซ - ทล - - - - ทลรล ทลซ - ซ - - - - - - - - - ซ - ล ซลซ - ซ

ส หอง

- - - ซ - - ลท - ร - ล - - - - - ทรล ทลซ - ม - ซ - ร ด - - ร

- - ดร - - - - - - - ล - - - ล - - รท - ลรซ - - - ล ทลซ-ลด

ประ ชม พลน

- - - ร มรด - ท ทลซ - ด - รดม - - - - - - - ซ - ร - ร - - - ร

http://www.ssru.ac.th

143

5.2.1.3 รปแบบการบรรจคารองประเภทโคลง

ตวอยางการบรรจคารองเพลงฝรงราเทา 2 ชน จากตบนางซลเดอรเรลลา

ทนใดเจาหนมเชอ เชญนาง

แนบเกาะคกนพลาง และเตน

ผ ดเศรษฐตาง จบค เตนนา

เตนสนกนอยขณะเว น สนกน นฤาทราม

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 ทน ใด เจาหนม เชอ เชญ นาง

- - - ซ - - - ซ - ซฟฟ - - - ซ ลซ - ล ทลซ - ฟ - ซ - ล - - - ล

แนบ เกาะ ค กน พลาง

- - - - - - - - - - - ร - ด - ด - - - ม - - ซร - รซ - ท - - - ท

แสะ เตน

- - รท - ลรซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทลซ-ลด - - - ด - - - ร

แนบ เกาะ ค กน พลาง

- - ดร - - - - - - - ร - ด - ด - - - ม - - ซร - รซ - ท - - - ท

แสะ เตน

- - รท - ลรซ - - - - ทลซ-ลท - - - - - - - ร - - - ฟ - - - ซ

- - ฟซ

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 ผ ด

สงเทา (- - - - - ท - ล - ซ - ล ซฟ - ซ) - - - - - - - - - - - ซ - ฟ - ซ

เศรษฐ ตาง

- - - - - - - ซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทลซ-ลด - ด - ม - ซ - ด

http://www.ssru.ac.th

144

- - ดร - - - - - - ซม - ร - ม รด - ด มรด-รม มรด-รม - ซ - ร

จบ ค เตน กน

- - - ล - - - ท ลซ - ลท - ด - ร - - -ด - - - ร - ด - ร ดรมรดท

เตน สนก

- - รท - ลรซ - - - - ทลซ-ลท - - - - - - - ร - - - ซ - ฟ - ซฟ

นอย ขณะ เว น

- ซ - - - - - ซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทล - ร - ม - รด - - - ร

มร - - - ล - ท - ด - ร - - - - - ม - ซ - มซร มรซร มรด - ท

สนก พน ฤๅ ทราม

- - - - - ล - ท - ล - ร - - - - - - ซฟ - ซ - ล - - - ซ - - - ซ

5.2.1.4 รปแบบการบรรจคารองประเภทราย

ตวอยางการบรรจคารองเพลงแขกกลอมเจา 2 ชน

บนานจงอแมน ผ แทนศาสตราจารย อนอานสารสญญา ใหผ มาน งชม นมกนเปนพยาน

ขอคาขานเชดช วาอาบหะซน อนเปนขาภธร นอซาตอลอวดด ขาพระรตนนาร มจตจงสญญา

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 บ นาน จง อแมน

( - - - - - - - ล ลลลล - ล - ล ) - - - ร - - - ซ - - - ท - - ทท

ผ แทน ศาส - ดา จารย

- - - - - - - - - - - ล - ทดร - มรด - ท - ด - - รร มรด - ท

อน อาน สาร สญญา

- - - - - - - - - - - ล - ซ - ซ ล -ทลซ - - - ด - - รด - ทรล

http://www.ssru.ac.th

145

ให ผ มา นง

- - - - - - - - ล - ท ลทลล - - - ร - - - ซ - - - ท - - - ท

ชม นม กน

- ซลท - - - - - - - ด - - - ร - - - ด - ท - ด - - - ร มรด - ท

ฟง เปน พยาน

- - - - - - - ท - - รท ลทล - ท ลซ - ท - - - ท - - รท ลทล-ลล

- + - + - + - +

ทอน 2 ขอ ค าขาน เชด ช

- - - - - - - - - - - ล ซ - ลท - - รท ลทล - ท ลซ - ซ ล - - ท

วา อาบ หะซน อน เปน ขา ภ ธร

- - - ล - ทดร - - - มร - - ดท - - - ล - - ลล ซ - - ล - - - ล

นอ ซาตอล อว ดด

- ทลซ - - - - - - - ท - - ทท - - รท ลทล - ท ลซ - ท - - - ล

ขา พระรต - น นาร ม จต จง สญญา

ท - - ล - ทดร - - มร - - ดท - - - ร - - - ซ - ท - - - ลรล

- ทลซ

5.2.1.5 รปแบบการบรรจคารองประเภทคาฉนท

ตวอยางการบรรจคารองเพลงเขมรเปาใบไม 2 ชน

พญาเดโช วชชาชาญชย ฟงตราขดใจ กทลสนอง

วาขาขอรบ จบตวนายกอง สวนน าสนอง พระเดชพระคณ

http://www.ssru.ac.th

146

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 พระ ยา เด โช

( - - - - - - - ด ดดดด - ด - ด ) - - - ร - - - ด ลดร - ร - - - ร

วชา ชาญ ชย

- - - - - - - - - ซ - ล - ด - ร - ฟ - - - ฟ - ร - - - ด - - - ด

ฟง ตรส ขด ใจ

- - - ร ดล - - - - - ซ ซล - ล - ด - - - รฟด - - - ร - ฟ - ซ

ก ทล สนอง

- - - ล ซฟ - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - - ซซ

- - ดซ ลซฟ -

- + - + - + - +

ทอน 2 วา ขา ขอ รบ

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ฟ - ร - ฟ - ร - ล - ด - ด

จบ ตว นายกอง

- ซ - - - - - - ซฟร-ดฟ ลซฟ-ซล - ด - - - ฟ - ซ - - ลซ - ฟ - ฟ

สวย น า สนอง

- - - ซ ฟร - - - - - ด - ร - ฟ - - ซฟ - ซ - ฟ - - - - - ร - ร

พระเดช พระคณ

- - ฟด - - - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - ล - ซ

- - - ล ซฟ - -

5.2.2 ลกษณะเดนในทางรองของครเลอน สนทรวาทน

5.2.2.1 การวางคารองตามสาเนยงภาษาเพลง พบในทานองเกรนของตบสามกก

เพลงแขกกลอมเจา ดงตวอยางโนตตอไปน (ดในสวนทวงไว)

http://www.ssru.ac.th

147

เกรน (ตบสามกก)

บด น น จ ลง ดน คน หา

- - - - - - - ซ - ล - - - - - ล - ล - ร - - - ม - - - ล ทซ - ล

เมย เลา ป

- - - ด - - - ท - - - ท ลซ - ลท - - - - - ล - ล - ร - ม - ซ - -

พอพบ นาง พลาง ลง จาก พา ช

- - - ล - ล - ล - - - ด - - - ท - - - - - - - ม - ซ - ล - ล - -

เขา ไปนอม เก ส

- - - ร - - ลล - - - ล - - - ล - ด - - - - ดท - - - ท ลซ - ลท

แลว โศ กา

- - - ซ มซ - ท - ร - ท ลซ - ล

แขกกลอมเจา 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 บ นาน จง อแมน

( - - - - - - - ล ลลลล - ล - ล ) - - - ร - - - ซ - - - ท - - ทท

ผ แทน ศาส - ดา จารย

- - - - - - - - - - - ล - ทดร - มรด - ท - ด - - รร มรด - ท

อน อาน สาร สญญา

- - - - - - - - - - - ล - ซ - ซ ล -ทลซ - - - ด - - รด - ทรล

5.2.2.2 เสยงเออนเลยนสาเนยงภาษาโดยเฉพาะในเพลงสาเนยงจนในตบสามกก

เพลงจนฮหยน เพลงจนเสยผ และสาเนยงแขกในตบนทราชาครต ในเพลงแขกกลอมเจา แขกถอน

สายบว ดงตวอยางโนตตอไปน (ดในสวนทวงไว)

http://www.ssru.ac.th

148

เพลงจนฮหยน

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๑ พอเหลอบ เหน จ ลง ตรงเขา มา

- ร - ท - ร - ม - ร - ท ลท - ร - - - - - ท - ล - ท - ร - - - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

นางด ใจ จง วา

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - ซ - ซ - - - ซ - - - ท - - - ล

ไป ทน ใด

- - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

เพลงจนเสยผ

ตอบ วา

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ม - ร - ร - ท - ร

ยาก เพยง น

- ท - - - - - ล - ซ - ล - ท - ร มร - - ( - - - ร มรมล - ท - ร )

แขกกลอมเจา

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 บ นาน จง อแมน

( - - - - - - - ล ลลลล - ล - ล ) - - - ร - - - ซ - - - ท - - ทท

ผ แทน ศาส - ดา จารย

- - - - - - - - - - - ล - ทดร - มรด - ท - ด - - รร มรด - ท

http://www.ssru.ac.th

149

อน อาน สาร สญญา

- - - - - - - - - - - ล - ซ - ซ ล -ทลซ - - - ด - - รด - ทรล

แขกถอนสายบว

- + - + - + - +

เทยวแรก ประ จก พระ ห - ฤทย

- - - - - - - ล - - - ซ - ล - ท - - - ซ ทล - ล - ด - รด ทลทล-ลล

ชวย ค ม ภย เภท พอง

- - - - - - - ซ ฟ - - ซ ลซฟ - ซ - - - - - - - - - - - ล - ซ - ท

อยา ตก ตอง สอง รา

รล - - - - - ฟ - - - ฟ - - - ซ ฟ - ซฟ ซฟม-รมร - - - ม - ซ - ร

หนง ผ มา เปน พยาน

- - - - - - - ซ ฟ - - ซ ฟ - - ซ - - - - - - - ท - - - รท ลทล-ลล

5.2.2.3 มการรองเปลยนทานองในทานองทรองซ าสองเทยว ในเพลงเขมรพวง

แขกตอยหมอ และพมาเห ช นเดยว ดงตวอยางโนตตอไปน (ดในสวนทวงไว)

เขมรพวง 2 ชน

ทอน 2 ครอง พระ นคร ธม

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ฟ - - ฟซ - - ลล - - - ล

- - - - - - - ด - - - ร ดมรร - - ฟร - ด - ล - - ดล ซฟ - ซ

- - - - - - - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - ร - ม รมรร

สมบรณ ครน

- - - ด - - - ม - - - ซ - - - ร - - - ฟ ซฟ - ด - ฟซฟ - - - ฟ

http://www.ssru.ac.th

150

ทรง ธรรม ออก หนา ปราสาท ชย เอย

- - - ซ - - - ซ - - - ร - ฟ - ฟ - - - ร - ด - ล - - - ด - ร - ฟ

ทรง ธรรม ออก หนา ปราสาท ชย

- - - ซ - - - ซ - - - ร - ฟ - ฟ - - - ร - ซ - ฟ - - - ซ - - - ล

- - ซฟ

แขกตอยหมอ 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 เพม พน ผาสข เพ ยง ผว เมย

- - - ซ - ฟ – ซ - ซดฟ ซลซ - - - - ล - - ดซ ลซ - ล ดล - -

เชา ค า พร าคลอ เคลย ชะออน

- - - ซ ลซ - ซ - ฟ - ซ - ซ - - ลซดล - ซ - ฟ ลซ - - - ม - ซ

รดร -

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 นอ ซาตอล แต ต ง ป ฏบต

- - - ซ - - ซซ - - - ซ ฟซ - - - ร - ม - ฟ - ซ ลซ - ซ ลซล -

ตาม หะซน บ ม ขด เคยด ของ

- - - ซ - - ซซ - ซ - ม ฟซ - - ลซดล - ซ - ฟ ลซ - ร - ด - ร

ดร - -

http://www.ssru.ac.th

151

พมาเห ชนเดยว

– + – + – + – + – + – + – + – +

เทยวท 1 ตรสแลว ระลก ค า สมง พระราม

- - - - - ฟ - ซ ลซ - ฟซ - ฟ - ฟ - รฟด - ร - ฟ - - ฟฟ - ทฟฟ

วา ชะเลย เขาหาม ไมยอม อย เอย

- - - ซ - ฟซซ - - ลซ - ฟทฟ - - - ร - ฟ - ล - - - ฟ - ล - ล

วา ชะเลย เขาหาม ไมยอม อย

- - - ล ซฟ - ซซ - - ลซ - ฟทฟ - - - ร - ซฟซ - - - ฟ ซลซฟ

5.2.2.4 มการรองหยอนจงหวะผอนคาใหย อยออกจากตาแหนงเสยงตกในเพลง

หนาทบสองไม ในเพลงมอญรองไห ดงตวอยางโนตตอไปน (ดในสวนทวงไว)

มอญรองไห 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

หยบ กระดาษ วาด อกษร ชะออน สง

- - - ร - - มร - - - ฟ มร- รม ลร - ม - ฟ - ซ - - ลล - ซ - ซ

หยบ กระดาษ วาด อกษร ชะออน

ล - - ร - - มร - - - ฟ มร- รม - ล - ม ฟมร- มซ - - - - - ท - ร

สง

ลซ - ล ทลรท- ล - - - ท - - - - - - - ล ทลซ- ลท - - - - - - - -

http://www.ssru.ac.th

152

5.3 ขอเสนอแนะ

5.3.1 ควรทาการศกษาเปรยบแนวทางรองในเพลงตบชดน ทเปนแนวทางรองในสมย

รชกาลท 5 กบแนวทางรองของครเลอน สนทรวาทน

5.3.2 ควรทาการศกษาเพลงในรปแบบอนๆ เพอใหทราบถงรปแบบการเรยบบทเพลงและ

แนวทางรองเพลงตบเพมเตมข นอก

http://www.ssru.ac.th

บรรณานกรม

กาญจนา อนทรสนานนท. 2536. การขบรองเพลงไทย. ภาควชาดรยางคศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ก าชย ทองหลอ. หลกภาษาไทย . กรงเทพฯ : อมรการพมพ, 2550

จลจอมเกลาเจาอยหว, พระบาทสมเดจพระ. 2498.พระราชนพนธลลตนทราชาครต. พระนคร :

กรมศลปากร.

ณรงคชย ปฏกรชต. 2537. สารานกรมเพลงไทย. กรงเพทฯ : โรงพมพเรอนแกวการพมพ.

ถาวร สกขโกศล.ลกศษยครเลอน สนทรวาทน. (2553).(26 กรกฎาคม).

นรศรานว ดตวงศ,สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟากรมพระ.2506. ชมนมบทละครและบทคอน-

เสต พระนพนธ สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟากรมพระนรศรานวดตวงศ.

กรงเทพฯ : หางหนสวนจากด ศวพร.

พนธศกด วรรณด. 2543. การศกษาทางรองเพลงตบตนเพลงฉง 3 ชน. ปรญญานพนธ

ศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

. 2549. การศกษาประวต ผลงาน และกระบวนการถายทอดความร

ของครเลอน สนทรวาทน. กรงเทพฯ : ศนยสอและสงพมพแกวเจาจอม.

. 2549. เอกสารประกอบการสอน วชาทฤษฎดนตรไทย. กรงเทพฯ :

ศนยสอและสงพมพแกวเจาจอม.

พนพศ อมาตยกล.2529. หนงสอคาอธบายและบทขบรองประกอบ แถบบนทกเสยง

เพลงตบมโหรของเกา. กรงเทพฯ : รกษสปป

. 2531. สจบตรครบรอบ ๑๐๐ ป เพลงเขมรไทรโยค. กรงเทพฯ : พ.เอ.ลฟวง

. ผ ทรงคณวฒดานดนตรไทย (2553).(23 พฤษภาคม).

มนตร ตราโมท และวเชยรกลตณฑ. 2523. ฟงและเขาใจเพลงไทย. กรงเทพฯ :

โรงพมพไทยเขษม.

มานพ วสทธแพทย. 2533. ดนตรไทยวเคราะห. กรงเทพฯ : โรงพมพชวนพมพ.

ราชบณฑตยสถาน. (2475). บทแผนเสยงของราชบณฑตยสถาน ชดท ๑.พระนคร : โรงพมพ

สยามพณชยการ

. (2545). สารานกรมศพทดนตรไทย ภาคคตะ-ดรยางค.พมพครงท 2.

กรงเทพฯ : สหมตรพรนตง.

http://www.ssru.ac.th

154

. 2544. สารานกรมศพทดนตรไทย ภาคประวตและบทรองเพลงเถา.

กรงเทพฯ : หางหนสวนจากด อรณการพมพ.

สมพร เฉลยวศลป. 2547.การศกษาวธขบรอง เพลงในตบนาคบาศของอาจารยเจรญใจ สนทร- วาทน. ปรญญานพนธศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร.

สรลกษณ ศรทอง. 2550. การศกษาวธขบรองเพลงในตบนางลอยของครศร วชเวช. ปรญญา

นพนธศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

อทย แกวละเอยด. ศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดงดนตรไทย พ.ศ. 2552.

(2553). (4 มถนายน).

อทศ นาคสวสด. (2522). ทฤษฎและการปฏบตดนตรไทย ภาค 1 วาดวยหลกและทฤษฎ

ดนตรไทย. พมพคร งท 4. กรงเทพฯ : เจรญการพมพ.

http://www.ssru.ac.th

ภาคผนวก

http://www.ssru.ac.th

156

บทรอง

และ

โนตทางรองเพลงตบ Tableau vivant

(ทางครเลอน สนทรวาทน) 5 ตบ

ตบราชาธราช

ตบนทราชาครต

ตบนางซนเดอรเรลลา

ตบเรองสามกก (ตบจลง)

ตบเรองขอมดาดน

http://www.ssru.ac.th

157

ตบเรองราชาธราช

โหมโรง

เพลงพมา

รองเพลงพมาเห

จอมขตตยะ ครองบรองวะราชฐาน

อ มนดดาออกทองพระโรงธาร ฟงบอกราชการแลวบญชา

สวนราชนดดาเปนทารก เกาะองศาควาพระศกเลนเกศา

จอมกษตรย ตรสดกมารา เอะไอลกชะเลยกลาควาหวก

ตรสแลวระลกคาสมงพระราม วาชะเลยเขาหามไมยอมอย

ตกพระทยแกไฉนกสดร เสดจคนเขาสมนเทยรชย ฯ

ฯ เสมอ ฯ

รองมอญราดาบ

เจาสมงพระราม ฟงรบส งมความหมนไหม

ไมยอมอยอายหนาเสนาใน จะหนไปหงสาเหมอนวากน

ออกจากพระโรงรตนชชวาล มาข นอาชาชาญขมขมน

ขบมามาตะบงถงบานพลน เขาในหองสวรรณทนใด ฯ

ฯ พญาเดน ฯ

รองตะนาว

ข นบนเตยงเคยงขางเหนนางหลบ ใจจะปลวหววดบเสยใหได

สงสารนองจะตองพรากจากกนไป เหมองแกลงทงนองไวไมใยด

ทจรงใจจาพรากอยากใหแจง จะปลกข นเลาแถลงกใชท

จะโศกเศราเหลอสลดตดจรล หลบอยนกดจะลาจร ฯ

http://www.ssru.ac.th

158

มอญรองไห

หยบกระดาษวาดอกษรชะออนส ง น าตาหล งไหลหยดรดอกษร

แลวสอดไวใตเขนยทนางนอน พศพกตรทอดถอนหฤทย

คอยตระโบมโลบลบจบส งลา นางจะรกายากหาไม

หกจตออกนอกหองทนใด ข นมาควบหนไปมไดชา

ฯ โอดมอญเชด ฯ

http://www.ssru.ac.th

159

ตบราชาธราช

พมาเห 2 ช น

- + - + - + - +

เทยวท 1 จอม เอย

- - - - - - - - - - - ล - - - ล - - - - - - ดซ ลซ - ดซ ลซฟ - ซ

จอมขต -ตยะ

- - ฟร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - ฟ - ฟ - รฟซ

ครอง บร อง วะ

- ฟซฟ - - - - - - - ล - - ลล - - - - - ฟ - ซ ลซ - ฟ - - - ซ

รา -ชฐาน เอย

- - ฟซ ฟร - ด รดล - ด - ร - ฟ - - - - - - - ฟ - - ลด รด - ล

ครอง บร อง วะ

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ซ - - ซซ - - - ฟ - - - ซ

รา -ชฐาน

- - ฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - - - ฟ - รซซ

- - ดซ ลซฟ -

- + - + - + - +

เทยวท 2 อ ม นดดา พา ออก

- - - - - - - - - - - ซ ฟด - ล - - - - - - ซ - - - ล ซฟ - ร

พระโรง ธาร

ฟซฟร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - ซ - ฟ - - - ฟ

ฟง บอก ราช - การ

- - - - - - - - - - - ล - - - ซ - ล - - - - - ซ - ฟ - ซ ลซฟ-ซซ

http://www.ssru.ac.th

160

แลว บญ -ชา เอย

- - - ซ ฟร -ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ด - ล - ล - - - ล - - - ล

ฟง บอก ราช - การ

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ซ - - - ฟ - ซ - ซ ฟร - ซซ

แลว บญ ชา

- - ฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ซ - ล – ซ - - - ซ ฟร - ฟ

- + - + - + - +

เทยวท 3 สวน พระราช -นด ดา

- - - - - - - - - - - ซ - ดลล - - ซฟ - - ดซ ลซ - ฟซ - ฟ - ฟ

เปนทา รก

- - - ซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - ฟ - ฟ - - - ซ

เกาะ องสา ควา พระศก

- ฟ - - - - - - - - - ซ - ล - ลล - - - ด - - - ซ - ล - ซ ลซฟ-ฟร

เลน เก -ศา เอย

- - ฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ฟ - - - ล - - - ด รด - ล

เกาะ องสา ควา พระศก

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ซ - - ซซ - ด - ซ - ล - ฟร

เอย เลน เก ศา

- - ฟซ ฟร -ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - ด - ซ ฟร - ซ - - - ซ

- - ดซ ลซฟ -

- + - + - + - +

เทยวท 4 จอม กษตรย ตรส ด

- - - - - - - - - - - ซ - - - ล ซล - - - - - ฟ ซลซดซ ลซฟ - ร

กมา รา

ฟซฟร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ล - - ดซ - - ฟฟ - - - ฟ

http://www.ssru.ac.th

161

เอะ ไอลก ชะเลย กลา

- - - - - - - - - - - ด - - ลล ซฟ - - - - ซซ - - - ล ซฟ - ฟ

ควา หว ก เอย

- - - ร - - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ด - ล - ด รด - ล - - - ล

เอะ ไอลก ชะเลย กลา

- - - - - - - - ฟซล - ซ ดล - ล - - - ล - - ซฟ ซลซ-ฟฟ - - - ฟ

ควา หว ก

- รฟซ ฟร - ฟด รดล - ด - ร - ฟ - - - ซ ลฟ - ซ - - ดซ ฟร - ฟ

พมาเห ช นเดยว

– + – + – + – + – + – + – + – +

เทยวท 1 ตรสแลว ระลก ค า สมง พระราม

- - - - - ฟ - ซ ลซ - ฟซ - ฟ - ฟ - รฟด - ร - ฟ - - ฟฟ - ทฟฟ

วา ชะเลย เขาหาม ไมยอม อย เอย

- - - ซ - ฟซซ - - ลซ - ฟทฟ - - - ร - ฟ - ล - - - ฟ - ล - ล

วา ชะเลย เขาหาม ไมยอม อย

- - - ล ซฟ - ซซ - - ลซ - ฟทฟ - - - ร - ซฟซ - - - ฟ ซลซฟ

– + – + – + – + – + – + – + – +

เทยวท 2 ตก พระทย แก ไฉน กสด ร

- - - ฟ - - ซซ ลซ - ฟ - - ฟฟ - - ทด - ร - ฟ - - ฟร - ฟซฟ

เสดจ คน เขาส มณเทยร ชย เอย

- - ซฟ - - - ซ - - ลซ - ฟ - ร - - - - - ล - ล - - - ล - - - ล

เสดจ คน เขาส มณเทยร ชย เอย

- - ซฟ - - - ซ - - ลซ - ฟ - ร - - - - - ฟ - ฟ - - - ฟ - - - ฟ

http://www.ssru.ac.th

162

มอญราดาบ 2 ช น

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 เจา เอย

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ซ - ฟ - ซ

เจา สมง พระราม

- - - ซ ลซฟ - ม มรด- รฟ - ซฟล - ด - ซ - ฟลล - ด - ร ดล - ลล

ฟง รบสง ม ความ

- - - ร มร - ร - - - ล - - ดซ - ล - ด รด - ล - ด - ซ - - - ซ

หมน ไหม

- - - ซ ลซ - ร มรด - ร - ม - ฟ - - - ล ดลซฟ ลซ - ม รม - ม

รด - ร

ทอน 2 ไมยอม อย อาย หนา

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - ดลด - - - ล - - - ร - - - ร

เสนา ใน

- - ดร - - - - - - - ฟ - - - ซ - - - ลซ - ลดล - - - ล ซฟซล-ล

จะ หน ไป หง สา

- - - ร มร - ร - ล - ล - ด - ล - - - ด รด - ล - ด - ซ - ด - ซ

เหมอนวา กน

- ด - ซ ลซ - ร มรด - ร - ม - ฟ - - - ล ดลซฟ ลซ-มซร - ด - ร

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 ออก จาก พระโรง รตน

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - - ฟ - - - ฟ - - ซซ - ซลซ

ชช -วาล

- - - ซ ลซฟ - ม มรด- รฟ - ซฟล - - - - - - - ด - - - ด - - ลล

http://www.ssru.ac.th

163

มา ข น อา ชา ชาญ

- - - ร มร - ร - - - ล - - - ด ซมล - ด รด - ล ดซ - ซ - ซ - -

ขม ขมน

- - - ซ ลซ - ร มรด - ร - ม - ฟ - - - ล ดลซฟ ลซ - มม - ซ - มม

- - ซร

ทอน 2 ขวบ มา มา ตะบง

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - - ด - ล - ร - ด - ร - - รร

ถงบาน พลน

- - มร - - - - - - - ฟ - - - ซ - - - ลซ - ลดซ - ฟลซ ดล - ล

เขา ใน หอง สวรรณ

- - - ร มร - ร - - - ซ ฟซล - ล - - - ด รด - ล - ด - ซ ฟ - ซซ

ทน ใด

- - - ซ ลซ - ร มรด - ร - ม - ฟ - - - ล ดลซฟ ลซ - ร - - - ร

ตะนาว 2 ช น

เทยวแรก - + - + - + - +

ข น บนเตยง เคยง ขาง

- - - ซ - ฟซซ - - - ล - - - ล - ซ - ทล - - - - - - - ซ ทลซ -ลท

เหน นาง หลบ

- - รท ลทล - ซ - ร - ซ - - - ซ ฟซ - - - - - ซ - - - ล ทลซ -ลท

- - - - - - - - - - รท ลทล - ล - - - ท ลซ - - - ซ - ล ซลซ -

ใจ จะปลว หวว ดบ

- - - ซ - - ซซ - - - ซ - ด - ฟ - ซ - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ ลทล - ล

http://www.ssru.ac.th

164

เสย ให ได

- - - - - - - - - ล - ท ลทล - - ล - ท ดทล - ฟ - ท - ฟ มร - ม

- - - ร

เทยวท 2 - + - + - + - +

สง สาร นอง จะ ตองพราก

- ซด - ซ - ด - ซ ลซ – ซ - ลซ - ล - ซ - ล - - ทล - - - ซ ทลซ -ลท

จาก กนไป

- - รท ลทล - ฟ - - - - - ซ - ซ - - - - - - - ซ - - - ล ทลซ -ลท

- - - - - - - - - - รท ลทล - ล - - - ท ลซ - - - ซ - ล ซลซ -

เหมอนแกลง ท ง นอง ไว

- - ลซ - ฟ - ล - - - ล - ซ - ล - ซ - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ ลทล - ล

ไม ใย ด

- - - - - - - - - ล - ท ลทล - - ล - ท ดทล - ฟ มร - ม - ม-ฟมร

เทยวท 3 - + - + - + - +

ทจรง ใจ จา พราก

- ซฟซ - - - ซ - - - ล - - - ล - ซ - ล - - ทล - - - ซ ทลซ -ลท

ยาก ใหแจง

- - รท ลทล - ซ - ฟ - - - ซฟซ ฟซ - - - - - ซ - - - ล ทลซ -ลท

- - - - - - - - - - รท ลทล - ล - - - ท ลซ - - - ซ - ล ซลซ -

จะปลก ข น เลา แถลง

- - ซฟ - - - ซ ฟซ - ซ - ฟซซ - ด - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ ลทล - ล

ก ใช ท

- - - - - - - - - ล - ท ลทล - - ล - ท ดทล - ฟ - มร - ม - ร - ม

http://www.ssru.ac.th

165

- - - ร

เทยวท 4 - + - + - + - +

จะโศก เศรา เหลอ สลด

- - ซฟ - - - ซ ฟซ - ท - รลซ - - - ล - - ทล ทลร - ซ ทลซ -ลท

ตด จ - รล

- - รท ลทล - ฟ - - - ซ - - ซซ - - - - - - - ซ - - - ล ทลซ -ลท

- - - - - - - - - - รท ลทล - ล - - - ท ลซ - - - ซ - ล ซลซ -

หลบอย น ก ด

- - ฟฟ - - - ซ - ฟ - ซ - ฟ - ซ - - - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ ลทล - ล

จะลา จร

- - - - - - - - - ล - ท ลทล - - ล - ท ดทล - ฟ - ทมม - - - ม

- ฟมร

มอญรองไห 2 ช น

เทยวแรก - + - + - + - +

หยบ กระดาษ วาด อกษร ชะออน สง

- - - ร - - มร - - - ฟ มร- รม ลร - ม - ฟ - ซ - - ลล - ซ - ซ

หยบ กระดาษ วาด อกษร ชะออน

ล - - ร - - มร - - - ฟ มร- รม - ล - ม ฟมร- มซ - - - - - ท - ร

สง

ลซ - ล ทลรท- ล - - - ท - - - - - - - ล ทลซ- ลท - - - - - - - -

ทลซ- ลท รทล - ล - - - - - - - - - - - - - - - - - ล - ท ลทล - ล

http://www.ssru.ac.th

166

น าตา หล ง ไหล หยด

- - - - - ทลล - - - ซ - - - ลท - ล - ท รท - ล ทลซ - ล - ร - ซ

น าตา หล ง ไหล หยด

- ลทล - - - ซ - - - ล - ร - ซ - ล - - - ซ - ล ทลร - ล ทลซ - ฟ

รดอก ษร

- - - - - ร - ม - ฟ - ล - - - ฟ - - ลฟ มร - - - มฟร - ม - ลม

ฟมร -

เทยวท 2 - + - + - + - +

แลวสอด ใส ใต เขนย ทนาง นอน

- มฟร - - - ร - - - ฟ มร- รม ลร - ม - ฟ - ซ - ลซล - - - ล

แลวสอด ใส ใต เขนย ทนาง

- มฟร - - - ร - - - ฟ มร- รม - ล - ม ฟมร- มซ - - - - - ลซล

นอน

ทลซ - ล ทลรท- ท - - - - - - - - - - - ล ทลซ- ลท - - - - - - - -

ทลซ- ลท รทล - ล - - - - - - - - - - - - - - - - - ล - ท ลทล - ล

พศ พกตร ทอด ถอน

- - - - - - - ท - - - ท - ล - ลท - ล - ท รท - ล ทลซ - ล - ซ - ล

พศ พกตร ทอด ถอน

ร - - ท - - - ท - - - ล - ซ - ล - ร - - - ซ - ล ทลร - ล ทลซ - ฟ

ห ฤทย

- - - - - ร - ม - ฟ - ล - - - ฟ - - ลฟ มร - - - - - ร - - มม

ฟมร -

http://www.ssru.ac.th

167

เทยวท 3 - + - + - + - +

คอย ตระโบม โลม ลบ จบสง ลา

- - - ฟ มร - มม - - - ม มร - - - ร - ม - ฟ - ซ - ซ - ซ - ล - -

คอย ตระโบม โลม ลบ จบสง

- - - ล มร - มม - - - ม - - - ม - ร - ม ฟมร- มซ - - - - - ล - ล

ลา

- ท - ท ลซ - ล ทลรท- ท - - - - - - - ล ทลซ- ลท - - - - - - - -

ทลซ- ลท รทล - ล - - - - - - - - - - - - - - - - - ล - ท ลทล - ล

นาง จะร กา ยา

- - - - - - - ล - - ลล - ท - ลท - ล - ท รท - ล ทลซ - ล - - - ล

นาง จะร กา ยา

ร - - ล - - - ล - ท - ล - - - ล - - - - - ซ - ล ทลร - ล ทลซ - ฟ

กหา ไม

- - - - - ร - ม - ฟ - ล - - - ฟ - - ลฟ มร - - - - มรม ลมร -

เทยวท 4 - + - + - + - +

หกจต ออก นอก หอง ทน ใด

- ร - ร - ม - ร - - - ม - ร - ม รร - ม - ฟ - ซ - - - ล - - - ล

หกจต ออก นอก หอง ทน ใด

- ร - ร - ม - ร - - - ม - - - ม - ร - ม ฟมร- มซ - - - ท - - - ท

- - - - - - - ท - - รท ลทล - ท - ล - ท ลซ - - - - - ล ทลซ- ลท

- - - - - - - - ทลซ- ลท รทล - ล - - - - - - - - - ล - ท ลทล - ล

ข น มา ควบหน ไป

- - - - - - - ล - ซ - ล - ท - ลท - ล - ท รท - ล ทลซ-ลซล - ร - ล

http://www.ssru.ac.th

168

ข น มา ควบหน ไป

- - - ล - ซ - ล ท-ลซล - ร - ล - - - - - ซ - ล ทลร - ล ทลซ - ฟ

ม ได ชา

- - - - - ร - ม - ฟ - ล - - - ฟ - - ลฟ มร - - - ฟ - ม - ร - ฟ

มร - -

http://www.ssru.ac.th

169

ตบนทราชาครต

รองแขกกลอมเจา

บนานจงอแมน ผ แทนศาสตราจารย อนอานสารสญญา ใหผ มาน งชม นมกนเปนพยาน

ขอคาขานเชดช วาอาบหะซน อนเปนขาภธร นอซาตอลอวดด ขาพระรตนนาร มจตจงสญญา

เผอนราธเบศร ผ ปกเกศชาวประชา ทรงพระกรณาพระราชทาน ใหสมานสมรไมตร เปนสวามภรยา

เขาทาสาท งสอง ปองจตยอมยนด ตามประเพณโกหราน ทานผ สรางโลก เลงนยนาเปนหลก

รองแจกถอนสายตว

ประจกษพระหฤทยชวยคมภยเภทพอง อยาตกตองสองรา หนงผ มาเปนพยาน ลงลกษณ

สาสนเสนหมก จารกชอเปนพยาน ไปตราบกาลชพมวย โดยสขสวสดดวย พระเจาปกครองสอง

เทอญ

รองแขกหนง

โดยกาลกาหนดได สบวน

แสนสนกหฤหรรษ ท วหนา

ววาหะกรรมพลน สาเรจ ลงแฮ

เพอพระเดชเจาหลา หากใหสมบรณ

รองแขกตอยหมอ

เพมพนผาสกเพ ยง ผ วเมย

เชาค าร าคลอเคลย ชะออน

บานเบกดจดวงพเยย หมหยาด เยนเฮย

แซงเสยดเบยดสซอน สบน าใจถวล

นอซาตอลแตต ง ปฏบต

ตามหะซนมขด เคยดของ

สองรกภรมยสวสด วายโศก

เพราะนสยใจตอง ตอน าใจกน

http://www.ssru.ac.th

170

รองแขกเจาเซน

มวเมาสนกแท สนทนา กนเฮย

แตสงซงหรรษา สบสน

ประดษฐคดสกรวา ค าขบ รองแฮ

รองร าสาราญสน เลนท งดนตร

รองพราหมณดดนาเตา

เครองตเครองดดท ง เปาขบ

ทราบเสรจถกสารบ เลนได

มอดดปากรองศพท เสนาะกลอม กลมแฮ

ทกสงสองคนใช คลองดวยชานาญ

http://www.ssru.ac.th

171

ตบนทราชาครต

แขกกลอมเจา 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 บ นาน จง อแมน

( - - - - - - - ล ลลลล - ล - ล ) - - - ร - - - ซ - - - ท - - ทท

ผ แทน ศาส - ดา จารย

- - - - - - - - - - - ล - ทดร - มรด - ท - ด - - รร มรด - ท

อน อาน สาร สญญา

- - - - - - - - - - - ล - ซ - ซ ล -ทลซ - - - ด - - รด - ทรล

ให ผ มา นง

- - - - - - - - ล - ท ลทลล - - - ร - - - ซ - - - ท - - - ท

ชม นม กน

- ซลท - - - - - - - ด - - - ร - - - ด - ท - ด - - - ร มรด - ท

ฟง เปน พยาน

- - - - - - - ท - - รท ลทล - ท ลซ - ท - - - ท - - รท ลทล-ลล

- + - + - + - +

ทอน 2 ขอ ค าขาน เชด ช

- - - - - - - - - - - ล ซ - ลท - - รท ลทล - ท ลซ - ซ ล - - ท

วา อาบ หะซน อน เปน ขา ภ ธร

- - - ล - ทดร - - - มร - - ดท - - - ล - - ลล ซ - - ล - - - ล

นอ ซาตอล อว ดด

- ทลซ - - - - - - - ท - - ทท - - รท ลทล - ท ลซ - ท - - - ล

ขา พระรต - น นาร ม จต จง สญญา

ท - - ล - ทดร - - มร - - ดท - - - ร - - - ซ - ท - - - ลรล

http://www.ssru.ac.th

172

- ทลซ

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 เผอ นรา ธ เบศร

( - - - - - - - ล ลลลล - ล - ล ) - - - ร - - - ซ - - - ท - - - ล

ผ ปกเกศ ชาว ประชา

ท - - - - - - ล - - ดท - - ดด ร - - - - - ด - - มร - - ดท

ทรงพระ กรณา พระราช - ทาน

- - - - - - - - - ล - ท - ลทท - - - ท ลซ - - - - ทล - ซลล

ให สมาน สมร ไมตร

- - - - - - - - ล - ท ลทลล - - - ร - - ซซ ร - ลท ร - ทท

เปนส - วาม ภ - ร - ยา

- - - - - - - - - - ลท - ดมร - - - - - - - ม - รมร - ด - ท

เขา ทาสา ท ง สอง

- - - - - - - - - - - ล ร - -ล - - รล - ทลซ - - - ล ทซ - ท

- - รล

- + - + - + - +

ทอน 2 ปอง จต ยอม ยนด

- - - - - - - - - - - ท - - - ล ท - รท ลทล - ท - ทลซ - - ทท

ตาม ประ เพณ โก หราน

- - - ล - ทดร - รมร - - ดท - - ลท ลซ - - - - - ล - - - ซ

ทาน ผ สราง โล กา

ลทลซ - - - - - - - ท - - ทท - - รท ลทล - ท ลซ - ท - - - ล

เลง นย - นา เปน หลก

ท - - ท - - ดร - - รมร - - ดท - - ลท ลซ - - - - - ล - - - ซ

http://www.ssru.ac.th

173

ลทลซ

แขกถอนสายบว

- + - + - + - +

เทยวแรก ประ จก พระ ห - ฤทย

- - - - - - - ล - - - ซ - ล - ท - - - ซ ทล - ล - ด - รด ทลทล-ลล

ชวย ค ม ภย เภท พอง

- - - - - - - ซ ฟ - - ซ ลซฟ - ซ - - - - - - - - - - - ล - ซ - ท

อยา ตก ตอง สอง รา

รล - - - - - ฟ - - - ฟ - - - ซ ฟ - ซฟ ซฟม-รมร - - - ม - ซ - ร

หนง ผ มา เปน พยาน

- - - - - - - ซ ฟ - - ซ ฟ - - ซ - - - - - - - ท - - - รท ลทล-ลล

เทยวกลบ จง รก ษา เสน หมก

- - - - - - - ล - - - ล ทล - ล - - รซ ทล - ด - รดล - ซ - ซ

จา รก ถอ เปน พยาน

ล - - - - - - ซ - - - ล ฟ - - ซ - - - ด - - - ท - - - รท ลทล-ลล

ไป ตราบ กาล ชพ มวย

รล - - - - - ซ - - - ฟ - - - ซ - - ซฟ ซฟม-รมร - - - ร - ด - ร

โดย สข สวสด ดวย พระเจา ปกครอง สอง เทอญ

มร - ซ - - - ฟ - - ซฟ ฟ - - ซ ฟ - ทล ซ - ซท - - - ท - - รล

http://www.ssru.ac.th

174

แขกหนง

- + - + - + - +

เทยวแรก โดย กาล ก าหนด ได

- - - - - - - - - - - ร - - - ร - - มร - - ซม - ท - ซ - - - ล

สบ วน

ซทล - - - - ร - ด - ม รดทล - - ซฟ ซล - - - ด - ฟ - - - ซ

แสน สนก ห ฤหรรษ

- - - - - - - - - - - ล - ดลซ ล - - ด ดร - ล - ด - ฟ - - ซซ

ท ว หนา

ดซลซฟ - - - ฟ - - - - - ซฟล - - - - - - - ด - - - ซ - ฟ - ซ

ฟซ - -

- + - + - + - +

เทยวกลบ ววา หะ กรรมพลน

- - - - - - - - - ร - ร - - - ด - รมร - - ซม - - รด - ท - ล

สา เรจ ลง แฮ

- - - - - - - ร - ด - ม รดทล - - - ล - ด - ซ - - - ล - - - ซ

เพอ พระเดช เจา หลา

- - - - - - - - - - - ซ ฟ - ลซ ล - - ด ดร - ล - ด - ซ ฟ - - ซ

หาก ให สม บรณ

- ฟ - - - - - ฟ - - - - - ซฟล - ด - ฟ - - - ซ ฟ - - ล - ด - ซ

http://www.ssru.ac.th

175

แขกตอยหมอ 2 ชน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 เพม พน ผาสข เพ ยง ผว เมย

- - - ซ - ฟ – ซ - ซดฟ ซลซ - - - - ล - - ดซ ลซ - ล ดล - -

เชา ค า พร าคลอ เคลย ชะออน

- - - ซ ลซ - ซ - ฟ - ซ - ซ - - ลซดล - ซ - ฟ ลซ - - - ม - ซ

รดร -

รองสองเทยว

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 2 บาน เบก ดจ - ดวง พะเยย

- - - ม - - - ม - ร - ร - - มม - - - - - - - - - - - - - ร - ร

หม - หยาด เยน แฮ

- มรด - - - ซ - - - ด - ซ - ฟ - ซดล - ซ - ฟ ลซ - ร - - - ร

แซง เสยด เบยด ส ซอน

- - - - - - - - - - - ม - - - ม รม - - - - - ด - - - ร - ซ - ร

สบ น า ใจ ถวล

- มรม รด - - - - - ฟ - - - ซ ลซ-ดล - ซ - ฟ ลซ - ม - - มม

- - ซร

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 นอ ซาตอล แต ต ง ป ฏบต

- - - ซ - - ซซ - - - ซ ฟซ - - - ร - ม - ฟ - ซ ลซ - ซ ลซล -

ตาม หะซน บ ม ขด เคยด ของ

- - - ซ - - ซซ - ซ - ม ฟซ - - ลซดล - ซ - ฟ ลซ - ร - ด - ร

http://www.ssru.ac.th

176

ดร - -

รองสองเทยว

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 2 สอง รก ภรมย สวสด วาย โศก

- - - ซ - - - ซ - ด - ม - - มร - - - ม - - - ซ - - - ร - ด - -

เพราะ นสย ใจตอง ตอ น าใจ กน

- - - ซ - ลซซ - ดซซ ฟซฟ - ลซดล - ซ - ฟ ลซ -ซฟ - ม - ร

รองสองเทยว

แขกเจาเซน

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 มว เมา สนก แท

- - - - - - - - - - - ซ - - - ซ - ล - ซ - ฟ - ซ ลซ - ล ซ - - ล

สน ธนา กน เฮอ

ทล - - - - - ด - - รด - ท - ล - - - ล ซฟซล - ด - ซ - - - ซ

รองสองเทยว

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 2 แต สง ซง หรร ษา

- - - - - - - - - - - ท - ล - ท - ลรท ลทล - ท ลซ - ท - ร - ท

สบ ส น

- ร - - - - - ด - - มร - ด - ท - - รท ลซ - ล ทล - ซ - ฟ - ซ

ฟซ - -

รองสองเทยว

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 ประ ดษฐ คด สก -วา

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ฟ ซ ล - ซ - ฟ - ซ ลซ - ซ - - ลล

http://www.ssru.ac.th

177

ค า ขบ รอง แฮ

- - - - - ซ - ด - - รด ท-ลทลล - - - ซ - - - ซ - ฟ - ซ - ล - ซ

รองสองเทยว

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 2 รอง ร า สา ราญ ล น

- - - - - - - - - - - ร - ท - ท ลซลท-

รท

ลทล - ล - ร - ท - - - ร

เลน ท ง ดน ตร

- ท - - - - - ด - - มร - ด - ท - - - ซ - ฟ - ซ ลฟ - ซ - - - ซ

รองสองเทยว

พราหมณดดนาเตา

- + - + - + - +

เทยวแรก เครอง ต เครอง ดด

- - - ร - ด - ฟ - - - ซ ฟซล-ซ - ล - - - - - - - ซ - ล - ด - ร

ท งเปา ขบ

- ด - ม ซม - ร มรด-

ดซ

- ซ - ซ - ล - - - ด - ล ทล - ล - - - -

ทราบ เสรจ ถก สาหรบ เลน ได

- - - ซ - ฟ - ฟ - - - ฟ - ซดล - - - - - - - ซ - ฟ - ซ ฟซ - -

เลน ได

- - ดล - ซ - ฟ - - ซฟ รมร - ร - - - - - - - ร - ด - ร ดร - -

- + - + - + - +

เทยวแรก มอ ดด ปากรอง ศพท เสนาะ กลอม

- - - ฟ - - - ร - ซ - ล ดล - ซ - ล - - - - - - - - รด - - - ด

กลม แฮ

ร - ซม รมร - ด มร - ล - - - ล - - - - - ด - ล ทล - ล - - - -

http://www.ssru.ac.th

178

ทก สง สองคน ใช คลอง ดวย

- - - ล - ซ - ฟ - ซดซ - - - ซ - ล - - - - - ซ - ฟ - ซ ฟซ - -

ช า นาญ

- - ดล - ซ - ฟ - - ซฟ รมร - ร - - - - - - - ร - - - ร - - - -

ตบนางซนเดอรเรลลา

รองวลนดาโอด

โอสงสารนางซนเดอรเรลลา เสยอารมณกมหนาน าตาไหล

เจาเธอรบเศรษฐผ ดไป ประชมในวงเลนเตนรากน

รปเจาพอไปไดไมอายเขา แตเสอผ าเหลอเกาสดผายผ น

คดถงเทพธดาข นมาพลน ถาโปรดชวยเหมอนกนกอนจะด

รองฝรงจรกา

แฟรกอดมาเดอร เธอทราบเสดจมาหา

ใหภษารถรตน ตรสส งวาถาไป

จงกลบในสองยาม ภษางามงามยน

ฝนส งงามจะกลาย เสรจส งหายวบไป

รองครอบจกรวาล

นางดใจคมคล ทรงสพรรณภษตแพรว

ข นรถไปวงแกว สหองประชมพลน ฯ

http://www.ssru.ac.th

179

รองฝรงราเทา

ทนใดเจาหนมเชอ เชญนาง

แนบเกาะคกนพลาง และเตน

ผ ดเศรษฐตาง จบค เตนนา

เตนสนกนอยขณะเว น สนกน นฤาทราม

รองเวสสกรรม

นางซนเดอรเรลลา เหนนาฬกาเกอบสองยาม

ตกประหมาลาเจางาม เจาไมตามใจใหไป

จนใจยนจงงง พอระฆงหงางเสยงใส

วงออกนอกหองใน ลงบนไดเกอบแกวกระเดน

*เสองามกลบขาดเปอน รบลงเรอนกลวคนเหน

เจาชายใหหาเปน จาละหว นหายไดเกอกมา

ลกบทฝรง

http://www.ssru.ac.th

180

ตบนางซนเดอรเรลลา

เพลงวลนดาโอด 2 ชน

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 โอ สงสาร นาง ซน

- - - ซ ฟ - ซซ - ด - ซ - ซ - - - - - ท - - ลท รทลซ ลซฟ - ซ

เดอร เรลลา

- - - ท - - ลท รท - ลซ - ล - - - - - ท ลซ - ลท - - - ร - ร - ร

เสย อารมณ กม หนา

- - - - - ด - ร รม - ซร - - - - - - - ท ร - ทท - - - ล - ซ - ล

ซล - รท - - ลซ ลซฟ - ซ - - - - - ร - ม ซมรด - - รด ทล- ทลล

- - - ซ - - ลท - ด - ร - - - - - ร - ม ซมรด - - รด ทล- ทลล

น า ตา ไหล

- - - - - ล - ซ - - - ล ดซ - -

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 เจา เธอรบ เศรษ - ฐ ผ ด ไป

- - - ซ ฟ - ซล - - - ซ ฟ - ซ - ร - - - รดร - - รม รด - ท

- - - - - - - รทลซลซ ทลรทท - - - - - - - - - - รท ลทล - ท

ประ ชม ใน วง เลน

ลซ - - - - - - - - - ล ซลซ - - ซ – ซ - - - ซ - - - ซ - - - ซ

ฟซ - ร - - - ซ - - - ฟ - - ซล - - - ซ ลทดร - - - ม รดทล

http://www.ssru.ac.th

181

เตน รา กน

- - - - - ซฟซ - - - ซ - - - -

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 รป เจาพอ ไป ได

- - - ซ ฟ - ซฟซ - - - ซ - - - ซ ฟซ - ท - - ลท รทลซ ลซฟ - ซ

ไมอาย เขา

- - - ท - - ลท รท - ลซ - ล - - - - - ท ลซ - ลท - รดร - - - ม

แตผา เสอ เหลอ เกา

ซร - - - ด - ร รม - ซร - - - - - - ลล - ซ - ล - ซ - ท - ร - ซ

- ล - รท - - ลซ ลซฟ - ซ - - - - - ร - ม ซมรด - - รด ทล- ทลล

- - - ซ - - ลท - ด - ร - - - - - ร - ม ซมรด - - รด ทล- ทลล

สดผาย ผน

- - - - - ฟ - ล - ด - ล ดซ - -

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 นก ถงเทพ - ธ ดา ข นมา พลน

- - - ซ - ลดซ ฟ - ซล - - - ซ - - - - - รดร - - - ม รด - ท

- - - - - - - รทลซลซ ทลรทท - - - - - - - - - - รท ลทล - ท

ถาโปรด ชวย เหมอน วน

ลซ - - - - - - - - - ล ซลซ - - ซฟฟ - - - ซ - ฟ - ซ - ด - ซ

- - - ร - - - ซ - - - ฟ - - ซล - - - ซ ลทดร - - - ม รดทล

http://www.ssru.ac.th

182

กอน จะด

- - - - - - - ฟ - - ซซ - - - -

เพลงฝรงจรกา 2 ชน

2 ช น - + - + - + - +

เทยวแรก แฟ ร กอด มาเดอร

- - - - - - - - - - - ม - - - ม - - - ฟ มร - มซ - - - ล ทลทลรท-ทท

เธอทราบ เสดจ มา หา

- - - - - - - ท - - - ร มร - - - ล - ล - ซ - - - - ทล - ท - ท

ให ภษา

- ร - ล ทลซ - ล ทล - รล ทลซ- ฟ - มฟล ทล - ม ฟม - ร - ท - รร

รถ รตน

- ซ - ร มรท - ซ - - - ล ทลซ-ลท - - - - - - - - - - - ล - ท - ล

ตรส สง วา

- ท - ล ทลซ - - - - - ฟ - - - ซ - ล - ซ - ฟ - ซ - - - ซ - ล - ล

ถา ไป

ซฟมรม - - - - - - - ร - - - ม ฟม - รด - ร - ม - - - ร - ด - ร

2 ช น - + - + - + - +

เทยวกลบ

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ซ - ล - ซ - ฟ - ซ - - - ล ทล - ม

จง กลบ ใน สอง ยาม

- - - - - - - - - ม - ม - ร - ม - - - ฟ มร - มซ - - - ท - ร - ท

- - - - - - - ท - - รท - ลทล - - รล - - - ท ลทลซ - - - -

ภษา งาม งาม ยน

- - - - - - ทท - ร - ดร รม - ล - - - ท ลซ - ล ทลร - ล - - - ล

http://www.ssru.ac.th

183

ฝน สง

- - - - - - - ล ทล - รล ทลซ- ฟ - มฟล ทล - ม - ล - ม ฟมร - ท

รถ จะกลาย

- ท - ร มรท - ซ - - - ล ทลซ-ลท - - - - - - - - - - - ล - ล - ล

เสรจ สง หาย

- - - ท ลซ - - - - - ฟ - - - ซ - ล – ซ - ฟ - ซ - - - ซ - ล - ล

ว บ ไป

- ร - ล ซฟมฟมม - - - ร - - - ม ฟม - รด - ร - ม - - - ม - - - ร

เพลงครอบจกรวาล 2 ชน

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 นาง ด ใจ

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - - - - ร - ร - - - ม รทรม - ซ

คม คล

- - - - - - - ซ - - - ล ทลซ-ลท - ลทร มร - - - - - ท - - - ท

ทรง สพรรณ

- - รท ลทล - ล - - - ท ลทล - ล - - - - - - - ล - - - ล ทลซ-ซซ

ภษต แพรว

- - - ล ซม - ม - - ซม รมร - ท ทลซ-ลท - รทม - - มร - ม – ม

- - ซร

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 ข น รถ

- - - - - - - ร - - - ม รมร - ร - - ซม รมร - ด มร - ล - ซ – ล

http://www.ssru.ac.th

184

ไปวง แกว

ทล - ซ ทลซ-ลท ทลซ-ลท - ด - ร - ด - ม ซมรด มร - ทท - - - ท

ลซ - ทล - - - - ทลรล ทลซ - ซ - - - - - - - - - ซ - ล ซลซ - ซ

ส หอง

- - - ซ - - ลท - ร - ล - - - - - ทรล ทลซ - ม - ซ - ร ด - - ร

- - ดร - - - - - - - ล - - - ล - - รท - ลรซ - - - ล ทลซ-ลด

ประ ชม พลน

- - - ร มรด - ท ทลซ - ด - รดม - - - - - - - ซ - ร - ร - - - ร

เพลงฝรงราเทา 2 ชน

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 ทน ใด เจาหนม เชอ เชญ นาง

- - - ซ - - - ซ - ซฟฟ - - - ซ ลซ - ล ทลซ - ฟ - ซ - ล - - - ล

แนบ เกาะ ค กน พลาง

- - - - - - - - - - - ร - ด - ด - - - ม - - ซร - รซ - ท - - - ท

แสะ เตน

- - รท - ลรซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทลซ-ลด - - - ด - - - ร

แนบ เกาะ ค กน พลาง

- - ดร - - - - - - - ร - ด - ด - - - ม - - ซร - รซ - ท - - - ท

แสะ เตน

- - รท - ลรซ - - - - ทลซ-ลท - - - - - - - ร - - - ฟ - - - ซ

- - ฟซ

http://www.ssru.ac.th

185

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 ผ ด

สงเทา (- - - - - ท - ล - ซ - ล ซฟ - ซ) - - - - - - - - - - - ซ - ฟ - ซ

เศรษฐ ตาง

- - - - - - - ซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทลซ-ลด - ด - ม - ซ - ด

- - ดร - - - - - - ซม - ร - ม รด - ด มรด-รม มรด-รม - ซ - ร

จบ ค เตน กน

- - - ล - - - ท ลซ - ลท - ด - ร - - -ด - - - ร - ด - ร ดรมรดท

เตน สนก

- - รท - ลรซ - - - - ทลซ-ลท - - - - - - - ร - - - ซ - ฟ - ซฟ

นอย ขณะ เว น

- ซ - - - - - ซ - - - - - ล - ท - ลรซ ทล - ร - ม - รด - - - ร

มร - - - ล - ท - ด - ร - - - - - ม - ซ - มซร มรซร มรด - ท

สนก พน ฤๅ ทราม

- - - - - ล - ท - ล - ร - - - - - - ซฟ - ซ - ล - - - ซ - - - ซ

เพลงเวสสกรรม 2 ชน

เทยวแรก

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 1 นาง ซล เดอร เรล ลา

- - - - - - - - - - - ซ - - - ซ - - - - - - - ร รม - ด - - - ท

เหน นา ฬ กา เกอบ สอง ยาม

- - - - - ทร - ล - - ทล - ซ - ซ - - - ซ - - - ท - ร - ท - ล - ซ

http://www.ssru.ac.th

186

2 ช น - + - + - + - +

ทอน 2 ตก ประหมา

- - - - - - - ด - - - - มรด-รม - - - - - - - ซ - - - ด - - รด

ลาเจา งาม

- ร - - - - - ร มร - ซร มรด - ท - ลรล ทลซ-ลด - ร - ร - ด - ร

ตก ประหมา ลา เจา งาม

- - - - - - - - - - - ม - - ซม - - - - - - - ล - - - ท ลซ - ท

เจา ไม ตาม ใจ ให ไป

- - - - - - - ท ลซ - - - ลซล - - - ล - - - ล - ซ – ท รทล - ซ

เทยวกลบ

2 ช น - + - + - + - +

สอดรอง - ร - ม - ฟ - ซ - - - - - - - - - ร - ซ - ล - ท - - - - - - - -

ทอน 1 จน ใจ ยน จง งง

- - - - - - - - - - - ซ - - - ซ - - - - - - - ท - - - ท - - - ท

สอดรอง - ร - ด - ท - ล - - - - - - - - - ร - ท - ล - ซ - - - - - - - -

พอ ระ ฆง หงาง เสยง ใส

- - - - - - - - - - - ล - ล - ล - - - ซ - - - ท - ร - ท ลทล - ล

รล - ท ลซ - -

2 ช น - + - + - + - +

สอดรอง - ล - ท - ด - ร - - - - - - - - - ล - ท - ม - ร - - - - - - - -

ทอน 2 ว ง ออก

- - - - - - - ด - - - - มรด-รม - - - - - - - ซ - - - ร - ด – ด

สอดรอง - ซ - ฟ - ซ - ร - - - - - - - - - ด - ท - ล - ซ - - - - - - - -

http://www.ssru.ac.th

187

นอกหอง ใน

- ร - - - - - ร มร - ซร มรด - ท - ลรล ทลซ-ลด - รด - ร - ด - ร

สอดรอง - ร - ม - ฟ - ซ - - - - - - - - - ร - ซ - ล - ท - - - - - - - -

ว ง ออก นอก หอง ใน

- - - - - - - - - - - ซ - ม - ม - ซ - - - - - ร - ซ - ล - ซ - ท

สอดรอง - ร - ด - ท - ล - - - - - - - - - ร - ท - ล - ซ - - - - - - - -

ลง บน ได เกอก แกว กระเดน

- - - - - - - ล - - - - - ล - ล - - - ซ - - - ล - ซ - ท รท - ลซ

ช นเดยว - + - + - + - + - + - + - + - +

ทอน 1 เสองาม กลบ ขาดเปอน รบ ไปเรอน กลวคน เหน

- - - - - ซมซ - - - ล - ล - ท ลซ – ล - ซ - ลล - ล - ล - - - ล

รลทลซ

ช นเดยว - + - + - + - + - + - + - + - +

ทอน 2 เจาชาย ให หาเปน จา ละหวนหา ย ไดเก อก มา

- - - - - รดร - - - ร ด-มซร - - - ร ด-รดม ซ-รดด - - - ร

เจาชาย ให หาเปน จา ละหวนหา ย ไดเก อก มา

- - - - - ซมซ - - - ล ซ-ทรท - - - ล ซ-ลซล ร-ซมซ - ม - ซ

http://www.ssru.ac.th

188

ตบเรองสามกก (ตบจลง)

รองเกรน

บดน น จลงดนคนหาเมยเลาป

พอพบนางพลางโจนจากพาช เขาไปนอมเกศแลวโศกา

รองจนฮหยน

เมอน น บฮหยนอ มอาเตาเศราศรหนา

พอเหลอบเหนจลงตรงเขามา นางดใจจงวาไปทนใด

ขาถกแทงดวยทวนทตรงขา เจบหนกหนาหนตอไปไมได

ขาศกไลออลอมเอาไว นกวาลกคงประลยเศราใจคอ

เจาตามมาไดปะเปนบญหนก จงรบเอาลกรกไปสงพอ

ตวเราตายกชางอยาร งรอ พลางสงลกนอยหนอใหทนใด

รองจนเสยผ

บดน น จลงจะรบกหาไม

ตอบวายากเพยงน มเปนไร ขาจะชวยแกไขในบดน

เสยงขาศกใกลนกอยาชกชา เชญอมบตรข นมาขมนขม

ขาจะเดนรบฝานาพาช พาแหกหมไพรหนออกไป

รองจนขมเลก

เมอน น ฮหยนตอบวาจาหาชาไม

จะเดนดนสศกนกเอาชย ลกขาคงบรรลยเจาไมรก

ตวขาเจบจวนจะสนใจ อยาอาลยเปนหวงหนวงหนก

วาพลางวางอาเตาไว ตอพกตร นงลกษณโจนบอมรณา

http://www.ssru.ac.th

189

รองจนชวน*

บดน น จลงเสยใจจนมดหนา

กวาดเถาถมบอไมรอชา อ มอาเตาข นมาฝาฟนไป

รบรองปองปดอดตลต มใหอาวธถกตวได

มาดฝเทาวองไว ทางหนทไลกชานาญ

เผนโผนโจนไปในทรบ ไมหลกหลบโยธาลวนกลาหาญ

จลงโรมรนประจญบาน ควบมาพาผานหนไป

http://www.ssru.ac.th

190

ตบจลง

เกรน

บด น น จ ลง ดน คน หา

- - - - - - - ซ - ล - - - - - ล - ล - ร - - - ม - - - ล ทซ - ล

เมย เลา ป

- - - ด - - - ท - - - ท ลซ - ลท - - - - - ล - ล - ร - ม - ซ - -

พอพบ นาง พลาง ลง จาก พา ช

- - - ล - ล - ล - - - ด - - - ท - - - - - - - ม - ซ - ล - ล - -

เขา ไปนอม เก ส

- - - ร - - ลล - - - ล - - - ล - ด - - - - ดท - - - ท ลซ - ลท

แลว โศ กา

- - - ซ มซ - ท - ร - ท ลซ - ล

เพลงจนฮหยน

ทอน ๑ - - + - - +

เมอ น น

- - - ท - - รล - - - ท - - รล - - - - - ท - ล - ซ - ท - ล - -

บ ฮหยน อ ม อาเตา

- - - ซ - - ซซ มซ – ม - ซ - ท - - - - - - - ล - - ซม - ซ - ล

เศรา ส หนา

- - - - - - - ล ทลซ-ลท - ร – ล - - - ล ทลซ - ซ - ม - ท - ร - ล

ซล - ท - - รล - - - ร - - - ล - - - ด - - - ท ลซ - ลท - - - -

รองทานองทอน ๑ เฉพาะคากลอนท ๑ อก ๕ ค ากลอนรองทานองทอน ๒

http://www.ssru.ac.th

191

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๑ พอเหลอบ เหน จ ลง ตรงเขา มา

- ร - ท - ร - ม - ร - ท ลท - ร - - - - - ท - ล - ท - ร - - - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

นางด ใจ จง วา

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - ซ - ซ - - - ซ - - - ท - - - ล

ไป ทน ใด

- - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๒ ขา ถก แทง ดวย ทวน ท ตรง ขา

- รท - ท - ร - ม - ร - ท - ล - ร - - - ท - - - ล - ท - ร - - - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

เจบ หนกหนา หน ตอ

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - - - ม - ซ - ล ทร - ท - ร - ซ

ไป ไม ได

ล - - ฟ ลฟม - ม - ร - ซ มซ - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

http://www.ssru.ac.th

192

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๓ ขา ศก ไล ออม ลอมเอา ไว

- - - ร - ท - ท มร - ท ลท - ร ทร - - - ท - ล - ท - ร มร - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

นก วาลก คง บรรลย

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - - - ล - ม - ซ - - - ล - ล - ล

เศรา ใจ คอ

- - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - - - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๔ เจาตาม มา ได ปะ เปนบญ นก

- รท - ร - ท - ม - ร - ท ลท - ท - ร - - - ท - ล - ท - ร - - - -

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

จงรบ เอา ลก รก

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - ซ - ล - ซ - ซ - - - ล - ซ - ท

ไป สง พอ

ล - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - ม - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

ทอน ๒ - - + - - +

เทยวท๕ ตว เราตาย ก ชาง อยา ร ง รอ

- - - ร - ร - ม - ร - ท ลท - ร - - - ท - - - ล - ท - ร - - - -

http://www.ssru.ac.th

193

- - - ล - - - ด - - - ท - - - - - ล - - - ด - ท - - - - - ร - ล

พลาง สง ลกนอย หนอ

- - - - - ทลซ - - ลท - - - - - - - ซ - - - ม - ลซ - ล - ท - ซ

ให ทน ใด

ล - - ฟ ลฟม - ร - ม - ซ - - - - - ล - ล - ท - ล - ซ - ม - - ซร

- - - ม - ร - - - - - ม - ซ - ล

เพลงจนเสยผ

- - + - - +

เทยวแรก บด น น จ ลง

- - - - - - ม - ซ - ล - ซ - - - - - - - - - ท - - รท ลซ - ล

จะ รบ

ซล - - ( - - - ล ทลทม - ซ - ล ) - - - - - - - ล - - - ท ลซลท-ร

กหา ไม

- ท - - - - ซท - ร - ล ซท - - ( - - - - - ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

ตอบ วา

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ม - ร - ร - ท - ร

ยาก เพยง น

- ท - - - - - ล - ซ - ล - ท - ร มร - - ( - - - ร มรมล - ท - ร )

ม เปน ไร

- - - ด - - - ท - - - ท - ล - ซ - - - - (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

http://www.ssru.ac.th

194

ขา จะ

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ซ - ม - ม - - - -

ชวยแก ไข

- - - - - ลซ - ล - ซ - ล - - - ท รล - - ( - - - ล ทลทม - ซ - ล )

ในบด น

- - - - - ด - ท - - - ล - - - ท ลซ - - (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

เสยง ขา

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ม - ซ - ร - ท - ร

ศก ใกล นก

- ท - - - - - ล - ซ - ล - ท - ร - - - - ( - - - ร มรมล - ท - ร )

อยา ชก ชา

- - - ด - - - ท - - - ท - ล - ท ลซ - - (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

เชญ อ ม

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ซ - - - ซ - ม - -

บตร ข น มา

- - - - - - - ม - - - ซ - ม - ล ทล - - ( - - - ล ทลทม - ซ - ล )

ขมน ขม

- - - - - ด - ท - - รท - - ลล - ทลซ (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

ขา จะ

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ม - ซ - ร - ท - ร

เดน รบ ฝา

- ท - - - - - ล - ซ - ล - ท - ท - ร - - ( - - - ร มรมล - ท - ร )

http://www.ssru.ac.th

195

นา พา ช

- - - ด - - - ท - - - - - ล - ซ - - - - (- ซลท - มรท - ล - ซ

- - - - - ซลท - มรท - ล - ซ - - - - - ซลท - ร - ล - ท - ร

พา แหวก

- - - ร - - รท - ล - ซ - ลทซ ) - - - - - - - ซ - - - ม - - - -

หมไพ - ร

- - - - - ซ – ท - - - ท ลซ - ล - - - - ( - - - ล ทลทม - ซ - ล )

น ออก ไป

- - - - - ด - ท - - ทล - - - ซ

เพลงจนขมเลก

เทยวแรก - - + - - +

ทอน ๑ เมอ เอย เมอ น น

- - - - - - ร - ท - ร - ม - ซ - - ลซ - ม - ร - ซ - ร ท- รมร -

ฮหยน ตอบ วา จา หา ชา ไม

- - ทล - ร - ล - - - ท - - - ท - - รท - ล - ซ - ล - ล - - - ซ

มซ - -

ทอน ๒ - - + - - +

จะเดน ดน ส ศก นก เอา ชย

- - ซซ - - - ซ - - - ซ - ม - ม - - ซร - ม - ล - - - ซ - - - ซ

- - - - - - - ซ - - ทล - ซ - ม - - ซร - ม - ซ - ม - ซ ลซ - ซ

http://www.ssru.ac.th

196

ทอน ๓ - - + - - +

ลก ขา คง บรรลย

- - - ซ - ม - ซ - ม - ล - - ลล - - - - - - - ซ - - - ท - - รล

เจาไม รก

- - ทล - ซ - ม - - ซร - ม - ซ - - ลซ - มซร - รท - ร ทลซ -

ลก ขา คง บรรลย เจา ไม รก

- - - ล - ซ - ล - ซ - ท - - ทท - - รท - ล - ซ - ม - ซ - ม - ล

- ซ - -

เทยวกลบ - - + - - +

ทอน ๑ ตวขา เจบ จวน จะส น ใจ

- - - - ร - ร - ท - ร - ม - ซ - - ลซ - มซร - ซ - ร - ท - ร

อยา อาลย เปน หวง หนวง หนก

- - ทล - - ทท - - - ท ทลท - - - รท - ล - ท ลซ - ม - - - ม

- ซ - -

ทอน ๒ - - + - - +

วา พลาง วาง อาเตา ไว ตอ พกตร

- - - ซ - ม - ซ - - - ซ - - ซล ซ - ซร - ม - ล - - - ซ - - - ล

- ซ - - - - - ซ - - ทล - ซ - ม - - ซร - ม - ซ - ม - ซ ลซ - ซ

ทอน ๓ - - + - - +

นง ลกษณ โจน บอ

- - - ท - - - ร - - - ท - - - ซ ทล - - - - - ซ - - - ท - - รล

ม - รณา

- - ทล - ซ - ม - - ซร - ม - ซ - - ลซ - มซร - - - ร - - รร

http://www.ssru.ac.th

197

นง ลกษณ โจน บอ ม - รณา

- - - ท - - - ร - - - ท - - - ท ลท - รท - ล - ท ลซ - ซ - - ซซ

เพลงจนชวน

เทยวแรก - - + - - +

ทอน ๑ บด น น

- - - - - - ล - - ลท - ท - ร - - - ม - - ซร - - - ท - ม - ร

จ ลง เสย ใจ จน มด หนา

- - - - - ท - ล - ท - ท - ร - ท รทลซ - ม – ล - - - ท ลซ – ล

ซล - -

เทยวแรก - - + - - +

ทอน ๒ กาดเถา ถม บอ

- - - - - ม - ซ - ม - ท - ร - ซ - ล - - - - - ซ - - - ท - - รล

ไมรอ ชา อ ม อาเตา

- - - - - ร - ม - - - ฟ - - - ม - - - ซ - - ลท - - รท - - ลซ

ข น มา ฝา

- - - ร - ด - ม - - ซม - - รด - - - - - รดม - - ซม - ร - ซ

ฟน ไป

- - - ล - - - ล - - - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

เทยว ๒ - - + - - +

ทอน ๒ รบรอง ปอง ปด

เปลยน - - - - - ล - ซ - - - ล - ซ - ซ - ล - - - - - ซ - - - ท - - รล

http://www.ssru.ac.th

198

อต - ตะ ลด ม ให

- - - ซ - - - ซ - ล - ท ลซ - ม - - - - - - - ซ - ม-ซม - ร - ร

อา วธ ถก

- ด - ม - - - ซ - ม - ซ - - รม - - ซม - - รด - - - ร - - - ล

ตว ได

- - - ท - - - ท ลซ - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

เทยว ๓ - - + - - +

ทอน ๒ มาด ฝ เทา

- - - - - ล - ซ - - - ท - ร - ท ทล - - - - - ซ - - - ท - - รล

วอง ไว ทาง หน

- - ทล - ร - ม - ร - ม - - - - - - - ล - - - ท - - รท - - ลซ

ท ไล ก

- - - ม - - - ร - ด - - ซมรด - - - - - รดม - - ซม - ร - ล

ชา นาญ

- ซ - ล - - - ล - - - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

เทยว ๔ - - + - - +

ทอน ๒ เผนโผน โจน ไป

เปลยน - - - - - ม - ซ - ร - ล - - - ล - - - - - - - ซ - - - ท - - รล

ใน ท รบ ไมหลก หลบ

- - - ล - - - ล ซล - ท ลซ - ล - - - - - รดร - ม-ซม - ร - ด

โย ธา ลวน

- - - ม - - - ม - - - ซ - - รม - - ซม - - รด - - - ร - - - ร

กลา หาญ

- - - ซ - ม - ท รล - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

http://www.ssru.ac.th

199

เทยว ๕ - - + - - +

ทอน ๒ จลง โรม รน

- - - - - ซ - ซ - ม - ล - - - ล - - - - - - - ซ - - - ท - - รล

ประจน บาน ขวบ มา

- - ทล - - มม - - - ม - - - - - - - ล - ซ - ท - - รท - - ลซ

พา ผาน

- - - ม - - - ร - - ซม - - รด - - - - - รดม - - ซม - - รด

หน ไป

- - - ท - ร - ล - - - ร - - - ท - - ลซ - ม - ล - - - - - ทรล

http://www.ssru.ac.th

200

ตบเรองขอมดาดน

รองเขมรพวง*

เมอน น พระประทมสรวงศทรงขรรค

ครองพระนครธมสมบรณครน ทรงธรรมออกหนาปราสาทชย

เชญพญาเดโชเจาเมองขอม เขาเฝาประณตนอมตามสมย

ด ารสถามความสขทกขภย แลวทาวไทแถลงเลาขาวสาคญ

รองเขมรเขาเขยว*

สโขทยเกดผ กอปร บญราย หนงเอย

ถนดชอนายรวงนาย สวยน า

ตกน าใสชะลอมหวาย บหอน รวเลย

อธฤทธเรากรายกล า บไดตอไป

รองเขมรเปาใบไม

พญาเดโช วชชาชาญชย ฟงตราขดใจ กทลสนอง

วาขาขอรบ จบตวนายกอง สวนน าสนอง พระเดชพระคณ

ทาวเธอตรสหาม ดวยความการญ วาอยาหนหน จะอนตราย

ขนขอมแคนค ง บฟงภปราย ยอกรถวาย กตญชล

รองเขมรเอวบาง

แทรกดนไปสโขทยบร ผดข นดทเสมออรา

พบตวพระรวงบคดสงกา พลางถามสบหาพระรวงธสง

พระรวงฟงถามตรสความประวง วานงอยเทอญจะเชญธมา

วาแลวหลกไปบใหสงกา ขนขอมกายากคาพระลาน

รว

http://www.ssru.ac.th

201

ตบขอมดาดน

เขมรพวง 2 ช น

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 เมอ เอย

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ซ - - - ล - - - ด ลดร- ร

เมอ น น

- - ฟด - ร - ฟ - - ซฟ - ด - ร - รดล - ร - - - - - ด - ล - ด

พระ ประทม ส -รวงศ

- ดรด - - - - - - - ซ - ฟ - ฟ - - - ร ฟรดฟ - - - ซ ล - ลล

ทรง ขรรค

- - - - - - - - - - ดซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - - - ซ - - - ซ

- - ดซ ลซฟ -

ทอน 2 ครอง พระ นคร ธม

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ฟ - - ฟซ - - ลล - - - ล

- - - - - - - ด - - - ร ดมรร - - ฟร - ด - ล - - ดล ซฟ - ซ

- - - - - - - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - ร - ม รมรร

สมบรณ ครน

- - - ด - - - ม - - - ซ - - - ร - - - ฟ ซฟ - ด - ฟซฟ - - - ฟ

ทรง ธรรม ออก หนา ปราสาท ชย เอย

- - - ซ - - - ซ - - - ร - ฟ - ฟ - - - ร - ด - ล - - - ด - ร - ฟ

ทรง ธรรม ออก หนา ปราสาท ชย

- - - ซ - - - ซ - - - ร - ฟ - ฟ - - - ร - ซ - ฟ - - - ซ - - - ล

http://www.ssru.ac.th

202

- - ซฟ

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 เบก พระยา เด โช

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ซ - - ดด - - - ร - - - ร

เจาเมอง ขอม

- - ฟด - ร - ฟ - - ซฟ - ด - ร - รดล - ร - - - ดลด - ล - ร

เขา เฝา ประณต นอม

- - ฟด - - - - - - - ฟ - ร - ฟ - รฟร - ด - ฟ - - ลด - ล - ด

ตาม สมย

- ล - - - - - - - - ดซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - - - ซ - - ซซ

- - ดซ ลซฟ -

ทอน 2 ด ารส ถาม ความ สข

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - ฟร - - - ฟ - ด - ล - - - ซ

- ล - - - - - ด - - - ร ดมรร - - ฟร - ด - ล - - ดล ซฟ - ซ

- - - - - - - - - ฟ - ซ ลซฟ - ซ - - ฟร - - - - - ร - ม รมรร

ทกข ภย

- - - ด - - - ม - - - ซ ลซ - ร - - - ฟ ซฟ - ด - - - ซ - ฟ - ฟ

แลวทาว ไท แถลง เลา ขาว สาคญ

- ซลซ ซลฟ - ซ - - ฟฟ - ท - ฟ - - - ร - - - ล - ดฟด - ร - ฟ

แลวทาว ไท แถลง เลา ขาว สาคญ

- ซลซ ซลฟ - ซ - - ฟฟ - ท - ฟ - - - ร - - - ฟ - ซดซ - - - ล

- - ซฟ

http://www.ssru.ac.th

203

เขมรเขาเขยว 2 ช น

- + - + - + - +

ทอน 1

( - - - - - - - ฟ ฟฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - ล - ซ - ฟ - ล - ลซฟ - ซ - ซ

สโข ทย เกด ผ กอปร

- - ฟร - - - - - - ซฟ - ด - ร - รฟด รดล - ด - - - ฟ - ร – ร

บญราย หนง เฮย

- ฟ - ซ ลซฟ - ร รดล-ดร - ฟ - ซ - - - - - ซ – ซ - - - ฟ ซล - ล

ถนด ชอ

- - - - - - - - - ด - ล - ซ - ด - - - - - - ซฟ - ซ - ล ซฟ - ฟ

นาย รวง นาย

- - - ร - - - ร - - ซฟ - รฟด - รฟด รดล - ด - - - ฟ - ร – ฟ

สวย น า

- - - ซ ลซฟ - ร รดล-ดร - ฟ - ซ - - - - - - - - - - - ซ - ฟ - ซ

- ลซฟ

ทอน 2 ตก น า

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ซ - - ลด ซฟ - ซล - - - ด - ร - ร

ใส ชะลอม หวาย

- - ฟร - ด - รฟ - - ซฟ - ด - ร - - - - - - - ล - - ดด - ร - ด

บ หอน

- - ฟด - รดล - - - ล - - ดซ - ลดซ ลซฟ - ซ - - - ล - - - ล

รว เลย

- ด - ร มรด - ล ลซฟ -ซล - ด - ร - - - - - - - - - - - ฟ - ร - ฟ

อท -ธฤทธ

http://www.ssru.ac.th

204

- - - - - - - - - - - ฟ - - - ซ - - ลด ซฟ - ซล - - - ด - ร - ร

เรากราย กล า

ฟร - - - ด - รฟ - - ซฟ - ด - ร - - - - - - - ฟ - - ดด - ร - ด

บ ได

- ล - ด - รดล - - - ล - - ดซ - ลดซ ลซฟ - ซ - - - ล - - - ล

ตอ ไป

ลด - ร มรด - ล ลซฟ -ซล - ด - ร - - - - - - - - - - - ล - - - ด

เขมรเปาใบไม 2 ช น

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 พระ ยา เด โช

( - - - - - - - ด ดดดด - ด - ด ) - - - ร - - - ด ลดร - ร - - - ร

วชา ชาญ ชย

- - - - - - - - - ซ - ล - ด - ร - ฟ - - - ฟ - ร - - - ด - - - ด

ฟง ตรส ขด ใจ

- - - ร ดล - - - - - ซ ซล - ล - ด - - - รฟด - - - ร - ฟ - ซ

ก ทล สนอง

- - - ล ซฟ - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - - ซซ

- - ดซ ลซฟ -

- + - + - + - +

ทอน 2 วา ขา ขอ รบ

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ฟ - ร - ฟ - ร - ล - ด - ด

จบ ตว นายกอง

- ซ - - - - - - ซฟร-ดฟ ลซฟ-ซล - ด - - - ฟ - ซ - - ลซ - ฟ - ฟ

http://www.ssru.ac.th

205

สวย น า สนอง

- - - ซ ฟร - - - - - ด - ร - ฟ - - ซฟ - ซ - ฟ - - - - - ร - ร

พระเดช พระคณ

- - ฟด - - - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - ล - ซ

- - - ล ซฟ - -

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 ทาว เธอ ตรส หาม

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ร - ด - ด - - - ด - ร - ด

ดวยความ กา รณย

- ลดร - - - - - ซ - ล - ด - ร - ฟ - - - ดลร - - - ด - - - ด

วา อยา หน หน

- - - ร ดล - - - - - ซ ซล - ล - ด - - - รฟด - - - ซ - ด - ซ

จะ อน ตราย

- - ดซ ลซฟ - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - - ซซ

- - - ล ซฟ - -

- + - + - + - +

ทอน 2 ขน ขอม แคน รบ

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - ฟ - ซ - ฟ - ด - ซ ลฟ – ซ

บ ฟง ภปราย

ฟซ - - - - - - ซฟร-ดฟ ลซฟ-ซล - ด - - - ฟ - ซ - - ลซ - ซ - ฟ

ยอ กร ถวาย

- - - ซ ฟร - - - - - ฟ - - - ฟ - - - - - ซ - ฟ - - - - - ร - ร

http://www.ssru.ac.th

206

กตญ ชล

- - ฟด - - - ฟ - - - ล - - ดซ - ซฟร - ด - ฟ - - - - - ล - ซ

- - - ล ซฟ - -

เขมรเอวบาง 2 ช น

เทยวแรก - + - + - + - +

ทอน 1 แทรก ดน ไป

( - - - - - - - ฟ - ฟฟฟ - ฟ - ฟ ) - - - - - - - ซ - ฟ - ซ ฟซล - ล

สโข ทย บ ร

- - - - - - - - - ด - ร - ฟ - ร - - - ฟ ซฟ - ร - - - ล - - - ด

ผด ข น ด ท

- - - ร ดล - - - - - ร - - - ฟ - - - ร ฟร - - - - - ล - - - ล

เสมอ อ รา

- - - - - ซ - ลด - - รด - ซ - ล - ลซฟ - ซ - ล - - - ล - ด - ร

- + - + - + - +

ทอน 2 พบ ตว พระ รวง

( - - - - - - - ด - - - ร ดดดด ) - - - ร - ด - ด - - - ร - - - ด

บ คด สง กา

- ลดร - - - ด - ร - ฟ ซฟ - ร - - - ด - ด - ร - - - ด - ฟ - ด

พลาง ถาม สบ หา

- - - ร ดล - - - - - ซ - - - ซ - - - - - - - ด - - - ฟ - ซ - ล

พระรวง ธ สง

- - - ด - ซ - ลด - - รด - ซ - ล - ลซฟ - ล - ซ - ฟ - ฟ - ด - ม

- - ซร

http://www.ssru.ac.th

207

เทยวกลบ - + - + - + - +

ทอน 1 พระ รวง ฟง ถาม

( - - - - - - - ร - รรร - ร - ร ) - - - ซ - ฟ - ฟ - ร - ล - - - ด

ตอบ ความ ประ วง

- - ฟด - รดล - - - ด - - - ร - - - ฟ ซฟ - ร - - - ล - - - ด

วา นง อย เทอญ

- - - ร ดล - - - - - ฟ - ร - ฟ - - - ร ฟร - - - - - ซ - ล - ล

จะ เชญ ธ มา

- - - - - ซ - ลด - - รด - ซ - ล - ลซฟ - ซ - ล ลซฟ - ฟ - ด - ร

- + - + - + - +

ทอน 2 วา แลว ลก ไป

( - - - - - - - ด - - - ร ดดดด ) - - - ด - ล - ร - ฟ - ด - - - ร

บ ให สง กา

- - - - - - - ด - ร - ฟ ซฟ - ร - - - ด - ด - ด - ล - ด - ฟ - ด

ขน ขอม กา ยา

- - - ร ดล - - - - - ซ - ล - ซ - - - - - - - ด - - - ล - - - ล

ก คา พระ ลาน

- - - - - ซ - ลด - - รด - ซ - ล - ลซฟ - ล - ซ ลซฟ - ฟ - ด - ร

http://www.ssru.ac.th