View
445
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Гэмтэл гэдэг нь гадны хүчин зүйлийн гэнэтийн
нөлөөгөөр хүний бие организм анатомийн хувьд
бүрэн бүтэн байдлаа алдаж, физиологийн хувьд
хэвийн үйл ажиллагаагаа гүйцэтгэж чадахгүй
болохыг хэлнэ.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Аль ч гэмтлийн үед үзүүлэх тусламж нь яаралтай
байна. Яаралтай тусламжийн гол зорилго нь:
Амь нас амьдралыг аврах
Айдсыг арилгах
Эмнэлгийн тусламж яаралтай үзүүлэхэд
оршино. Аливаа гэмтэл нь ихэнхдээ олон
эрхтний дутагдал гэмтэл үүсгэдэг учир анх
үзэхдээ хурдан , бүрэн үзлэг хийж анхны
тусламжийг яаралтай үзүүлэх шаардлагатай
болно.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Гэмтлийн үеийн яаралтай тусламжийг 3 үе
шатаар үзүүлнэ.
I үе шат:
Биеийн байдлыг үнэлэх, амь насанд аюул
бүхий гэмтлийг олж илрүүлэх
Яаралтай тусламж үзүүлэх. Анхны тусламж
яаж үзүүлэх ,юуг нь эхлээд хийх вэ? гэдгээ
сайн тогтоох
Яаралтай тусламж үзүүлэх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
II үе шат:
Гэмтсэн бусад эрхтнүүдэд арга хэмжээ авах
Өгүүлэмж зовиур шаналгааг тодруулах
Бүх биеийн үзлэг хийх
Яаралтай шаардлагатай шинжилгээнүүдийг
бүрдүүлэх
Дараагийн шатны өвөрмөц эмчилгээнүүдэд
бэлтгэх хийх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
IIIүе шат:
Эмчилгээ
Хүндрэлийн эсрэг арга хэмжээ
Шинж тэмдгийн эмчилгээ
Эмнэлэгт хэвтүүлэх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Шаардлагатай бүх шинжилгээг бүрдүүлэх
Төвийн хураагууруудад гуурс тавих
Шулуун гэдэсний үзлэг хийж, давсагт катетр
тавин үтрээний үзлэг хийнэ
II үе шатанд авах арга хэмжээ:
II.I Хугарал мултралыг цэгцлэх
II.II.Өгүүлэмж авах:гэмтлийн шалтгааныг
тодруулах.Үүнд:
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
II.III.Бүх биеийн үзлэг
Аминд халтай шинжүүд болон яаралтай үеийг
өнгөрсний дараагаар бүх биенд дээрээс доош,
гаднаас дотогш нүцгэн биений үзлэг хийн бусад
эрхтэн мөчдөд гэмтэл байгаа эсэх, хавсарсан
өвчнүүд сэдрэх магадлал байгаа эсэх
физиологийн хэвийн үйл ажиллагаа алдагдсан
эсэх г.м тодруулна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
2. Цусан хангамжийг шалгах:
Оврого \шок\:
1. Цус багадалтын:
түлэгдэлтийн үед үүсэх цус багадалт
2. Цус алдалтын
цээжний цус алдалт
хэвлийн цус алдалт
хэвлийн ар хөндийн\1500 мл\
чөмөгт ясны хугаралаас үүсэх цус алдалт\500-1000
мл\
3.Зүрхний гаралтай
4.Үжлийн мэдрэл-хордлогын
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Шинж тэмдгийн эмчилгээ гэмтлийн хэлбэрээс
хамаарна:
А.Хугарал
Ясны бүрэн бүтэн байдал алдагдахыг хугарал гэж хэлнэ.
Хугарал нь орчны зөөлөн эдийн гэмтэл, хаван, няцрал
,цус хуралт, том судас мэдрэл, шөрмөсний тасралт ,
урагдалт г.м гэмтлүүдтэй байнгын хавсарсан байдаг
онцлогтой.
Ангилал:
Ил гэмтэл
Битүү
Энгийн
Няцарсан
Олон гэмтэл хавсарсан
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Оношлогоо:
Үзлэг
Зовиур:
Тухайн мөчөөр хүчтэй өвднө гэнэ
Хөдөлгөж болохгүй байна
Тэмтрэлтээр:
Тухайн мөчний хөдөлгөөн хязгаарлагдсан
Хүчтэй өвдөлт илэрнэ
Арьсан доор цус хурсан
Хавдсан
Эмгэг хөдөлгөөн илэрсэн байна
Рентген :2 проекцоор зураг авна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Эмчилгээ :
Хавсарсан гэмтлийн үед ясны гэмтлээс илүү цээж хэвлий,
тархи, нугасны гэмтэл байгаа эсэхийг нягтлан яаралтай
тусламж үзүүлнэ.
Хөлний гэмтэл:
Дунд чөмөгний хүзүүний хугарал-өвчтөн явж зогсож
чадахгүй, хөл нь гадагш эргэсэн нөгөө хөлөөсөө богино
болсон “өсгий наалдах шинж” гарна. Өвчтнийг хатуу орон
дээр хэвтүүлэн гөлтгөнөн боолт , ясан татлага хийнэ.
Татлагатай 6-8 долоо хоног хэвтүүлсний дараа хос таягтай
босгоод өвчтэй хөлийн хуруугаар дэмжиж гишгүүлнэ .5-6
сарын дараа бүтэн гишгүүлнэ. Гөлтгөнөн боолтыг 3-4 сарын
дараа авна. Хэлтэрсэн гэмтлийн үед мэс заслын эмчилгээ
хийнэ.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Эмчилгээ:
Нугасны мэдээ алдуулалтаар мөрлөж оруулна.
Өвчтнийг гэдрэг харуулан хэвтүүлж туслагч нь
сүүжний 2 талын дэлбээн дээр дарж аарцгаар
хөдөлгөөнгүй байлгана. Эмч 2 гараараа хөлийн
шилбэ өвдөгний орчмоос барьж түнх өвдөгний үеэр
атийлган хөлийг хавчих байрлалаар салтаа тийш нь
шахаж гуяыг шилбээр нь хөшиж гадагш нь эргүүлээд
дараа нь хөлийг түнхний үеэр огцом тэнийлгэхийн
зэрэгцээгээр алцайлгаж дотогш нь эргүүлнэ. Мөрлөж
оруулах арга ч байна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Өвдөгний үений гэмтэл:Тойгны хагарал, няцрал
илүү их тохиолдно.
Шинж тэмдэг:
Өвдөгний үеэр хавдна
Үенд цус хурна
Эмзэглэл ихтэй
Няцарч хоорондоо салсан байвал завсар гарсан
Холбоосууд тасраагүй бол хөлөө нугалж, жийж,жийсэн хөлөө
өргөж чадна.
Хагархайгаар салаагүй байвал засах гэж оролдох хэрэггүй
хамгаалалт чиг, гөлтгөнөн боолт хийгээд 7 хоногийн дараагаас
хөлөөр гишгүүлж 3-4 долоо хоногийн дараа гипс авна.
Хагархайн завсар 0,5 см-ээс их байвал мэдээ алдуулалт хийсний
дараа 2 талаас шахаж эвлүүлээд тойгонд цагираг хийж бооно.
Хэрэв эвлэрэхгүй салж холдоод байвал мэс засал эмчилгээ хийнэ.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Аарцаг ясны гэмтэл:Автын ослын үед үүсэх нь
элбэг. Их хэмжээний цус алдахын зэрэгцээ ШБЗ-
ын эрхтний гэмтэл хавсарч тохиолдох нь элбэг.
Оношлогоо:Рентген болон КТ
Эмчилгээ:
Хэвтрийн дэглэм
Өвчин намдаалт
Цус шингэн сэлбэх
Яаралтай мэс засал
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Бугалганы хугарал
Шууны хугарал
Хурууны ясны хугарал
Шивнүүр ясны хугарал, мултрал
Ерөнхий эмчилгээ оношлогооны зарчим ижил:
Гаднаас хараад оношлох боломжтой
Рентген 2 проекцоор
Эмчилгээ
Анхны тусламж
Эмнэлгийн тусламж
Чиг барих
Гипс тавих
Бинтэн боолт
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Түлэгдэлт гэдэг нь нэг төрлийн гэмтэл бөгөөд
өндөр хэмийн дулаан /цахилгаан соронзон,
гэрлийн давтамжийн туяа, шатаах хольц бүхий
галт хэрэгсэл, дөл, уур, халуун ус, химийн түлэх
нөлөө бүхий хорт бодис, хүчил шүлт, цахилгаан
гүйдэл, радио идэвхит туяа зэргийн/ нөлөөгөөр
эд эрхтэн гэмтэхийг хэлнэ.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Recommended