GEÇİM TARZLARI

1

GEÇİM TARZLARI

mehmetaliercanKaracabey Anadolu Lisesi

www.cografyakulubu.com

2 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

• Tarih Çağları Boyunca İnsanların Geçim ve Yaşam Tarzlarında Değişmeler Gerçekleşmiştir.

• Öncelikle Bu Tarihsel Süreci Gözden Geçirelim

3 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Paleolitik Çağ

• Bu çağda insanlar avcılık ve besin toplayıcılığı ile geçiniyorlardı.

• Barınakları kaya sığınaklarıydı.

• Küçük gruplar halinde ve göçebe olarak yaşarlardı.

4 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Paleolitik Çağda İnsan;

11 İlk aletleri yapar

22 Ateşi bulur

33 El ve soyutlama becerisini geliştirir

44 Kuşları avlayabilmek için ok uçlarını

55 Dikiş dikebilmek için kemik iğneler

66 Mağara duvarlarına resimler icat eder

5 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Paleolitik Çağ

• İnsan, Kaba Taş devrinde doğadaki taşları olduğu gibi kullanmasına rağmen, Yontma Taş devrinde artık yavaş yavaş taşları yontarak alet yapımına başlamıştı.

• Bu aletleri, et kesme, ağaç budama, savunma ve avlanma amacıyla kullanmışlardı

6 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Paleolitik Çağ

• Yarımburgaz (İstanbul) mağarası Paleolitik dönem dolgularının en iyi korunduğu yerlerden biridir

Kaynak:Arkeo Atlas 1

7 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Mezolitik Çağ

• Göç etmeden yaşamak için doğal şartları uygun yerler buldular

• Bu yerler, doğal yiyeceklerin ve av hayvanlarının bulunduğu verimli sulak alanlardı.

8 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Mezolitik Çağda

Beslenme çeşitlendi

Kültür mozayiği belirginleşti

Yeni arayışlar yaşandı

Tarıma geçiş aşamasına gelindi

Köpek evcilleştirildi

9 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Mezolitik Çağ

• Türkiye’de mezolitik dönemi en iyi yansıtan kazı yeri Antalya yakınlarındaki Öküzini Mağarası’dır

10 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

Ticaret başlaması5

Tahılların tarıma alınması1

Hayvanların evcilleştirilmesi2

Köylerin oluşması3

Seramik yapan zanaatkarların ortaya çıkması4

Neolitik Çağda ortaya çıktı

11 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

• Tarım ve hayvancılıkla uğraşmak insanın yaşam biçimindeki en köklü değişimdir.

• Ekilen tohumların yetişmesini ve üreyen hayvanların büyümesini beklemek, bir yere yerleşmeyi zorunlu kılmıştır.

12 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

Barınağın kulübeye dönüşmesi 3 bin yıl içinde deneme yanılma yöntemiyle oluşan yavaş bir süreç. Neolitik döneme ait bu kulübeler İÖ 8 bin yıllarına kadar Güneydoğu Anadolu’da görülebilir. Kaynak:Arkeo Atlas 1

13 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

Yuvarlak kulübelerin yaşayan örneği: Kırklareli’nde Istrancalar

Kaynak:Arkeo Atlas 1

14 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

Yerleşik hayatlaYerleşik hayatla

Göçebelik bitmişGöçebelik bitmiş

Kerpiç evler yapılmışKerpiç evler yapılmış

Köyler oluşmuşKöyler oluşmuş

Nüfus artmıştırNüfus artmıştır

Kaynak:Arkeo Atlas 1

15 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

• İnsanların kap kacak, giyecek gibi ihtiyaçları ortaya çıkınca seramik yapan zanaatkarlar ortaya çıkmıştır.

16 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

• Ticaret ilk defa, tarım ve hayvancılık yapanlarla zanaatkarlar arasında takas yapılmasıyla ortaya çıkmıştır

17 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

• Neolitik kültürlerin gelişiminde ticaret önemli bir yer tutar. Obsidiyen bu ticaretin en canlı tanığı.

• Ender bulunan bu taşın en büyük yatakları Anadolu’dadır.

Kaynak:Arkeo Atlas 1

18 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

• Niğde yakınlarındaki Kaletepe, obsidiyenin bilinen en önemli işlik yerlerinin başında geliyor

Kaynak:Arkeo Atlas 1

19 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Neolitik Çağ

• Neolitik Çağda un iki bazalt taşın arasında ezilerek elde ediliyordu.

Kaynak:Arkeo Atlas 1

20 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Kalkolitik Çağda

Devletler ortaya çıktı5

1 Daha çok hayvan beslendi2

Tarım yerleşmeleri büyüdü11

Köylerin etrafı surlarla çevrildi3

1 Köyler kentlere dönüştü.4

21 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Kalkolitik Çağ

• Bu dönemin en önemli özelliği devletlerarası sıkı ve iyi örgütlü ticari ilişkilerin ortaya çıkması oldu.

22 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Kalkolitik Çağ’da

gelişme oldu

Silahlarda

Tarım

Maden işleme

El Aletleri

23 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Kalkolitik Çağ

• Silahların gelişmesiyle askeri açıdan güçlü imparatorluklar kuruldu

24 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Kalkolitik Çağ

• Gelişen tarım, hayvancılık ve ticaret, toplumun sosyal yapısındaki değişimleri hızlandırdı.

• Bunun sonucunda değişik meslekler ortaya çıktı(yöneticilik, çiftçilik, zanaatkarlık vb)

25 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

iBazı hayvanların evcileştirildiği dönem ve yerler

TÜR Tarih (MÖ) Bölge

Köpek 10.000Asya, Çin,

Kuzey Amerika

Koyun 8.000 Asya

Eşek 4.000 Mısır

At 4.000 Ukrayna

Tavuk 3.500 Orta Asya

26 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

• Şimdi de Geçmişten Günümüze Ekonomik Faaliyetlerin Nasıl Çeşitlendiğini Birlikte İnceleyelim

27

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

mehmetaliercanKaracabey Anadolu Lisesi

28 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• İnsanın var oluşundan günümüze kadar çeşitli geçim kaynaklarının varlığı, toplumsal yapının farklılaşmasında etkili olmuştur

29 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• İnsanlar yaşamlarını kolaylaştırmak için

• önce hayvan gücünü,

• sonra buharı,

• Daha sonra da elektriği kullanmaya başlamışlardır

30 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• MS 11 ve 12 yy. da tarım ve hayvancılık önemini korumakla birlikte ticaret de çok önemliydi

31 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Ticaretin gelişmesiyle ülkeleri ekonomik anlamda birbirine bağlayan yollar oluşmaya başladı

32 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Hititler döneminde var olan yollar, Roma döneminde geliştirildi ve yeni yollar yapıldı

33 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Ticaret, devletler için önemli bir gelir kaynağı oldu.

• Ticaret yolları uzundu ve tam güvenli değildi. • Bu yüzden Selçuklular döneminde ticaret

kervanlarının rahatlığı için kervansaraylar yaptırıldı.

34 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Osmanlılar da aynı amaçla hanları inşa etmişlerdi.

• İpek Yolu, Asya ve Avrupa arasındaki toplumsal değişim ve etkileşim açısından önemli bir yere sahip olmuştu.

35 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

İpek Yolu

36 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• 1500'lü yıllarda, toplumlar arası ticaretin gelişmesiyle ülkeler arasında ekonomik ilişkiler de gelişmeye başlamıştır.

• Ticaretin denizaşırı ülkelerle yaygınlaşması, özellikle Avrupa açısından önemli sonuçlar ortaya çıkarmıştır.

37 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Ekonomik yaşam, Batı Avrupa'da buhar makinesinin icadı ile değişmeye başlamıştı.

38 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Sanayi Devrimi'nden önce ekonomik hayata kırsal bölgelerde yaşayanlar yön vermiştir.

• Bu dönemde insanlar için sahip oldukları toprağın ve yaşadıkları yerlerin büyüklüğü önemli bir güç kaynağıydı.

39 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• 17.yüzyılda başlayan hızlı bilimsel gelişmeler tarım ve ticaret gelirlerini arttırmış, böylece Sanayi Devriminin temelleri atılmıştır.

40 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Sanayi Devrimi'yle toplumların yaşamlarında, köklü değişiklikler olmuş, üretim ve ulaştırma araçlarında da büyük gelişmeler meydana gelmiştir.

• Dünya hızla yayılan bir makineleşmeye yönelmiş, nüfus daha hızlı artmaya başlamıştır.

41 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Teknoloji alanındaki gelişmeler üretimi artırırken insan gücüne olan gereksinimi azaltmıştır.

• Sanayi Devriminden sonra tarımda makineleşmeye geçilmesiyle topraktan elde edilen ürün miktarı artmıştır.

42 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Bilgisayarın icadı, bilgi paylaşımında önemli bir adım olmuştur.

• Bilgisayarın ve İnternet'in en önemli özelliği, değişimlerden küçük bir grubun değil; toplumun tamamının çok kısa sürede etkilenebilmesidir.

43 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Örneğin, Sanayi Devrimi'nin yaşandığı dönemlerde bir makinenin daha verimli çalışmasının sağlanması en çok o işletmeyi ya da o bölgeyi etkilemekteydi.

• Oysa bugün bilişim teknolojilerindeki küçük bir buluş tüm Dünya'yı inanılmaz hızda etkileyebilmektedir.

44 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Birbirinden çok uzakta olan fabrikalar bir merkezden kolayca yönetilmeye başlanmıştır.

• Hatta bilgisayar sayesinde bazı işlerde ev, ofis gibi kullanılmaktadır.

45 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Tarımda yakın zamana kadar ağırlıklı olarak klasik bitki ıslahı yöntemleri kullanılmıştır.

• Yirminci yüzyılın sonlarında biyoloji alanında önemli gelişmeler olmuş ve bu gelişmeler, insanoğlunun tarımsal ürün ihtiyacının karşılanmasına da yansımıştır.

46 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Son yıllarda, biyoteknolojibiyoteknoloji ile gen aktarımı yapılarak hastalıklara daha dayanıklı ürünler elde edilmektedir.

• Biyoteknolojinin temel amaçları arasında yeni çeşit geliştirmekyeni çeşit geliştirmek ve mevcutlarda genetik çeşitlilik mevcutlarda genetik çeşitlilik oluşturmakoluşturmak da sayılabilir.

47 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Günümüzde kaybolmakta olan türlerin korunmasında, çoğaltılması zor olan türlerin üretiminde, çeşitli doku kültürüdoku kültürü yöntemleri uygulanmaktadır.

48 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Biyoteknolojinin dünyadaki tarımsal gıda ihtiyaçlarını karşılamada etkili bir yöntem olduğu savunulsa da bunun insan sağlığını tehdit ettiğini ileri süren görüşler de mevcuttur.

49 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlenmesi

• Buna rağmen hızla artan dünya nüfusunun ihtiyacını karşılamak için, tohum geliştirmede kullanılan bu teknik şimdilik vazgeçilmez olarak görülmektedir.

50 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

• Konumuzun sonuna geldik. Şimdi bu konularla ilgili kitabımızdaki etkinliği yapalım.

• Lütfen 101. Sayfadaki Etkinliği Açınız.

51 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Tablodaki Boşlukları Dolduralım

DÖNEMEtkin

EkonomikFaaliyet

EkonomininTemel Gücü

Yaşam

Paleolitik Ham madde

Neolitik

Sanayi DevriEnerji veUlaşım

Köyler

Bilgi ÇağıHizmet, bilgi,

iletişim

Avcılık Toplayıcılık

Göçebe

Yerleşik Hayat

Ham madde

Tarım ve Hayvancılık

KentlerTeknoloji

Sanayi Ticaret

52 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

iAşağıda verilen özeliklerin hangi çağlara ait olduklarını bulalım

Özellikleri

Paleo

litik Çağ

Mezo

litik Çağ

Neo

litik Çağ

Kalko

litik Çağ

İlk ve Orta Ç

ağ

San

ayi Dö

n. ve S

on

rası

Kas gücünün yerinibuhar aldı

Tekerlek bulundu

Tam olarak tarımüretimine geçildi

Maden işlenmeyebaşlandı

Hayvanlarevcilleştirildi

53 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

iAşağıda verilen özeliklerin hangi çağlara ait olduklarını bulalım

Özellikleri

Paleo

litik Çağ

Mezo

litik Çağ

Neo

litik Çağ

Kalko

litik Çağ

İlk ve Orta Ç

ağ

San

ayi Dö

n. ve S

on

rası

Yerleşik HayataGeçildi

Seramik Üretildi

Yazı İcat Edildi

Mağara yaşamı başladı

Avcılık Yapılmaya Başlandı

54 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

iAşağıda verilen özeliklerin hangi çağlara ait olduklarını bulalım

Özellikleri

Paleo

litik Çağ

Mezo

litik Çağ

Neo

litik Çağ

Kalko

litik Çağ

İlk ve Orta Ç

ağ

San

ayi Dö

n. ve S

on

rası

Esnaf Sınıfı Doğdu

İlk Köyler OrtayaÇıktı

Kent DevletleriOrtaya Çıktı

Tarıma GeçişDönemi Başladı

KöpekEvcilleştirildi.

55 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

• Evet, şimdi sizden küçük bir isteğim var:

• Teknolojik gelişmelerin insan yaşantısına olumlu ve olumsuz etkilerini araştırınız.

• Bu çalışmanızı fotoğraf, şekil ve haberlerle destekleyip, bizimle paylaşınız.

56 meh

met

alie

rcan

@ho

tmai

l.com

– w

ww

.cog

rafy

akul

ubu.

com

– K

arac

abey

An

ado

lu L

ises

i

Dersimiz Sona Ermiştir