Grenzen stellen - Succesvol in balans · duidelijk hun grenzen aan kunnen geven, juist MEER: -...

©SuccesvolinBalans Vrouwenpower Pagina1van17

Grenzen stellen

©SuccesvolinBalans grenzen Pagina2van17

DisclaimerNietsuitdezetraining/ditwerkboekmagzonderschriftelijketoestemmingvoorafgereproduceerdwordendoormiddelvanfotokopie,scan,publicatieofwelkeanderevormvanreproductiedanook.Ditwerkboekismetdegrootsmogelijkezorgvuldigheidsamengesteld.Mochtjetegenvragenaanlopen,neemdancontactopmetSuccesvolinBalans.Deauteurvanditwerkboekisopgenerleiwijzeaansprakelijkvoorhetverkeerdtoepassenvantechnieken,nochvoordegevolgendieoefeningenenadviezenteweegkunnenbrengen.

Ik stel grenzen GrenzenstellenHeelveelvrouwen,envrijwelallehooggevoeligevrouwen,vindenhetlastigomgrenzentestellen.Grenzenstellenbetekentdatjeweetwatjewil(zelfvertrouwen)enditverwoordaandeander(assertiviteit).Waaromishetzomoeilijkomgrenzenaantegeven?Wevindenhetzomoeilijkomonzegrenzenaantegeven,omdatwegraagaardiggevondenwillenwordenofgerespecteerdwillenworden.Wezijnbangdatdeanderonsnietmeeraardigvindt,nietmeerrespecteertofcommentaargeeft.Hetnietaangevenvangrenzenheeftallesmetangsttemaken.Iedereenwilnueenmaalgraagaardiggevondenworden.Hetgekkeisdatindepraktijkjuistedemensendiegoedenduidelijkhungrenzenaankunnengeven,juistMEER:

- aanziengenieten- aardiggevondenworden- gerespecteerdworden

Wevindenhetvaakspannendomonzegrensaantegeven,omdatwenietwetenhoedeandergaatreageren.Alsjeleertomopdejuistemaniergrenzentestellen,danzuljemerkendatjenauwelijksnegatievereactieskrijgt.Enálsjealeenkeereennegatievereactiekrijgt,danzegtdatietsoverdeander.Dieheeftkennelijkeenanderbelangofanderenormenenwaarden.EennegatievereactiezegtALTIJDietsoverdeander.

©SuccesvolinBalans grenzen Pagina4van17

Waaromishetnodigomgrenzenaantegeven?Alsjejouwgrenzennietaangeeftdanheeftditnadeligegevolgenvoorjezelf.Erontstaatnamelijk:

- vermoeidheid- eenontevredengevoel- stress- boosheid- ongeduld- lusteloosheid- piekeren

ZelfvertrouwenOmtewetenwatjewil,zonderjetelatenbeïnvloedendooranderen,ishetbelangrijkdatjenagaatwatjouwnormenenwaardenzijn.Waarstajijvoor?Watvindjijbelangrijk?

©SuccesvolinBalans Vrouwenpower Pagina5van17

KernwaardenKernwaardengaanoverwiejijbent,watjijbelangrijkvindt.Kernwaardenbepalenonsbeeldenonsoordeel.KwaliteitengaanoverHOEjedingendoet,waardenverklarenWAAROMwedingendoen.Vaakkrijgjewaardenmeeinjeopvoeding,vanjefamilie,vanvriendenwaarmeejeomgaat,vanleraren.Zijinspirerenjetotwatbelangrijkisvoorjou.Kernwaardenzijndusdedrijfverendiehetwaaromvanjehandelenverklaren.Voorbeeldenvankernwaardenzoudenkunnenzijn:

- liefdevolzijn- respectvolzijn- jezelfblijvenuitdagen- behulpzaamzijn

Hetisbelangrijkdatjouwkernwaarden,waardenzijnwaarjezelfooknaarleeft.ERISEENVERSCHILTUSSENWILLENENDOENAlsjij“respect”alsbelangrijkstewaardebepaaldhebt,maarjegaatnietzelfrespectvolmetanderenom,danbenjenietgeloofwaardig.Hetleveniseenspiegel.Alsjijnietrespectvolmetanderenomgaat,zullenanderenjouooknietrespectvolbehandelen.Hetisdusbelangrijkomzelfaltijdtelevennaarjouwbelangrijkstewaarden.

©SuccesvolinBalans grenzen Pagina6van17

Opdracht:WaardenbepalenOphetwerkbladvindje224waarden.Arceerdewaardendiejouhetmeestaanspreken,diebelangrijkvoorjezijn.Uitdegearceerdewaardenkiesjeer10tot15diejeopeenmemoblaadjeschrijft(ofknipeenvelpapierinkaartjes).Aldezekaartjesgajetegenelkaarafwegen.Welkeisbelangrijker?Uiteindelijkishetdebedoelingdatjeeentop3maakt.Watzijnjouwdriebelangrijkstewaarden?

Werkbladwaardenbepalen

Aandacht Hulpvaardigheid RustAansluiting Humor SamenwerkenAanwezig IJver SamenzijnAcceptatie Initiatiefrijk SchenkenAffectie Inlevingsvermogen ScherpzinnigAmbitieus Innerlijkevrede SchoonheidAssertiviteit Innovatief SimpelheidAuthenticiteit Inspiratie SlimAutonomie Integriteit SnelheidAvontuur Intimiteit SolidariteitBalans Inzet SouplesseBarmhartigheid Inzicht SoevereiniteitBehulpzaam Kalmte SpeelsheidBekwaamheid Keuze SpiritualiteitBeleefdheid Kennis SpontaniteitBetrouwbaarheid Klantgerichtheid StabiliteitBescheidenheid Klantvriendelijkheid StilteBescherming Kunstzinnigheid SuccesvolBetrokkenheid Kwaliteit SympathiekBevrijding Leergierig Talent

©SuccesvolinBalans Vrouwenpower Pagina7van17

Bewustzijn Leiderschap TeamgeestBezieling Leraarschap TeamwerkBloei Levenslust TederheidCollegialiteit Liefde TechnologieCommunicatie Loyaliteit TevredenheidCompetitie Luxe ToegankelijkheidConsequentzijn Macht ToewijdingContinuïteit Mededogen TolerantieControle Meesterschap TraditioneelCreativiteit Meeleven TransformatieDaadkracht Meeveren TroostDankbaarheid Mildheid TrotsDapperheid Moedig TrouwDegelijkheid Mogelijkheden UitdagingDeskundigheid Mondigheid UitmuntendheidDeugdbaarheid Muzikaliteit VastberadenheidDienstbaarheid Natuurlijkheid VeelzijdigheidDiscipline Nauwkeurigheid VeerkrachtDoelgerichtheid Nederigheid VeiligheidDuidelijkheid Netjes VerantwoordelijkheidDuurzaamheid Nieuwsgierigheid VerbeeldingskrachtDynamisch Nuchterheid VerbeteringEenheid Onbaatzuchtigheid VerbindingEenvoud Onafhankelijkheid VerbondenheidEerlijkheid Ondernemend VerdraagzaamheidEffectiviteit Ontdekken VergevingEfficiëntie Onthechting VernieuwingEigenheid Ontmoeten VertrouwenEnergiek Ontspanning VindingrijkheidEnthousiasme Ontvouwen VirtuositeitErkenning Ontwikkeling VitaliteitEssentie Onvoorwaardelijk VolhardingFamilie Openheid VolmaaktheidFijnzinnigheid Oplettendheid VredeFlexibiliteit Optimisme Vreugde

©SuccesvolinBalans grenzen Pagina8van17

Geborgenheid Ordelijkheid VriendschapGeduld Originaliteit VrijgevigheidGeestkracht Overgave VrijheidGehoorzaamheid Overvloed WaarderingGeleerdheid Passie Waardevol

GelijkwaardigheidPersoonlijkeontwikkeling Waardevrij

Geloof Pionieren WaardigheidGeluk Plezier WaarheidGemak Prestigieus WijsheidGenuanceerdheid Prijsbewust ZekerheidGevoeligheid Probleemoplossend ZelfbeheersingGezag Professioneel ZelfkennisGezin Productiviteit ZelfstandigheidGezondheid Puurheid ZelfvertrouwenGroei Rationaliteit ZingevingHandelend Rechtvaardigheid ZorgvuldigheidHarmonie Relatie ZorgzaamheidHartstocht Respect ZuinigHeelheid Resultaat ZuiverheidHelderheid Rijkdom Alsjetwijfelttussenwaarden,watbetekenendezewaardenvoorjou?Waaruitzichditin?Alsjeditinvult,kunjeeenbeterekeuzemaken.Sommigenwaardenlijkenopelkaar.BijvoorbeeldGezinenFamilie.Eengezinisonderdeelvaneenfamilie.Eenfamilieisgroter,datzijnbijvoorbeeldooknichtenenneven.Bepaaldwelkefamilieledenbijjouwwaardenhorenendankunjekiezenofgezinoffamiliepassenderisvoorjouwkernwaarden.

©SuccesvolinBalans Vrouwenpower Pagina9van17

MijnTOP3vanKERNWAARDEN:1)2)3)Vraagjeelkeavondaf,hebikvandaagnaardezekernwaardengeleefd!

©SuccesvolinBalans grenzen Pagina10van17

AssertiviteitAssertiviteitishetopkomenvoorjouweigenbelangendooranderentevertellenwatjijwiltofwaarjijbehoefteaanhebt.GrenzenstellenindepraktijkWehebbennudusgeziendathetstellenvangrenzenovertweedingengaat:

1) Wetenwatjijbelangrijkvindt(zelfvertrouwen)2) Hetaangevenwatvoorjoubelangrijkis(assertiviteit)

Voordeeerstestapiszelfreflectienodig.Jezoujezelfdeze3vragenkunnenstellenbijeenverzoek:

1) AlsikhierJAopzeg,waarzegikdanNEEtegen?Jekuntjetijdmaar1keerspenderen.Alsjehetinvultmethetéén,sluitjehetanderautomatischuit.Bijvoorbeeld:Eenoudstudiegenootvraagofjehaarwilhelpenmethetorganiserenvaneenreünie.Jebentalheeldrukenzoueigenlijkjespaarzametijdwillenbestedenaanjegezin.Tegelijklijkthetjeookheelleukalleoudstudiegenotenweereenkeertezien.Vraagjezelfaf:Gaikietsmissen?Gaikspijtkrijgenalsikneezeg?Wordikhierzelfblijvan?Kostmijditenergieoflevertditmijenergieop?Watisopditmomentdebesteoptieommijntijdaantebesteden?

©SuccesvolinBalans Vrouwenpower Pagina11van17

2) Kanikmijzelfhiervolledigaanverbinden?

Hoeveelkunjijbetekenenvoordeander?Wathebjeerzelfaanenwatheeftdieanderaanjou?Kunjeervoordevolle100%voorgaan?Wantalsjeernietvolledigvoorkuntgaan,danverdoejenietalleenjeeigentijd,maarookdievandeander.Jevoldoetnietaanverwachtingen,steltteleureniedereenwasdusbeterafgeweestwanneerje‘nee’hadgezegdinplaatsvan‘ja’.

3) Pasthetbijmijndoelen,mijnmissieenmijnwaarden?Alsjehelderhebtwatjouwdoelen,missieenwaardenzijn,dankunjedevraagdaaraantoetsen.Doejeditsamenmetdemensendiejegraagomjeheenhebt?Leerjeerietsvan?Pasthetbijjou?Komjijerverdermee?

Ennatuurlijksluitjesomssocialecompromissen.Alsjouwvriendinbeltofjeophaarzoontjewilpassen,omdatzeheelergomhoogzit,danzegjeeenkeerja.Zemoetalleennietelkeweekbellen.Alsjouwcollegavraagthaartehelpendieklusafteronden,danhelpjehaarsomsinjeeigentijd,omdatjecollegialiteitbelangrijkvindt.Hetmoetalleengeenwekelijksterugkerendeissueworden.Bovenstaandedrievragenkunnenjehelpeneenbeslissingtenemenbijgroteenkleineissues.Eenreünieorganiserenkostveeltijdenenergie,dankunnendevragenjehelpen.Alsjijdenktdatjedetijdhebtomjehieraanteverbinden,jeditsamendoetmetiemandwaarjegraagmeeomgaat,jeheelgraagjouwoudstudiegenotenweerwiltzienenorganiserenechtjouwdingis,danishetzekereengoedideeom“ja”tezeggen!

©SuccesvolinBalans grenzen Pagina12van17

NeezeggenAlsjebeslotenhebtomietsniettedoen,dusom“nee”tezeggen,danzuljeditmoetenverwoorden.Hetzelfdegeldtalsereengrensoverschredenwordtenjeditaanmoetteven.NEEZEGGENISGENOEGWevoelenvaakdebehoeftedingenuitteleggen,maarsomsisalleen“nee”gewoonvoldoende.“Nee,ikkanniet”hoefjenietaltijdverderuitteleggen.Jebentdeandergeenuitlegverschuldigdwatjewelgaatdoen.Ditwerktprimaopjewerkofopschoolalsiemandjeeenklusjeindeschoenenprobeertteschuiven.Alsiemanddichterbijjestaat,zoalseengoedevriendinoffamilie,ishetnietaltijdprettigofaardigomalleenNeetezeggen.DanishetvaakhetprettigstgrenzenaantegevenviaeenIK-BOODSCHAP.

1) GeefviaeenIK-BOODSCHAPaanwatjeervaart.Dusbijvoorbeeld“ikhoor”,“ikdenk”,“ikmerk”.

2) GRENSaangevenEenvoorbeeldJecollegavraagtjeeencliëntvanhaarovertenemen.Jijbentalheeldrukenhetzoujestressenoverwerkopleverenalsjeditzoudoen.Alleen“Nee,datluktmijniet”zougenoegzijn.

©SuccesvolinBalans Vrouwenpower Pagina13van17

ViaIK-boodschappenzoujeditalsvolgtkunnenverwoorden:1) Ikhoordatjegraagmijnhulpzouwillen2) Ikmerkdathetmijstressopzouleveren,omdatikhetzelf

ookergdrukheb.Ikhoopdatjeeenandereoplossingkuntbedenken.

EenpersoonlijkvoorbeeldVriendinnenvragenmijommeetegaanmeteenavondjestappen.Ikkendeverhalen,zezijnvaakpastussen3en5uur’snachtsweerthuis.Alshooggevoeligpersoonweetikookdatiknaeenavondjestappenheelmoeilijkinslaapval,wantikkanslechttegendeprikkelsvanveelgeluid,veellichtflitsenenveelmensen.Uitervaringweetikdatikerdagenbrakvanzalzijn.Ikhebheternietvoorover,wathetmijoplevertweegtnietoptegenwathetmijkost.Samenuitetengaanenuiterlijk12uurweerthuisvindikergleuk,totdiepindenachteencaféofdiscotheekingaanniet(meer).Endusreageerik“Watleukdatjullieaanmijdenken!Tochgaiknietmee,wantikkanheelslechttegendieprikkels”.Hiermeegeefikaandatikhetwaardeerdatzeaanmijdenkenenzegiktochnee.Metdezevriendinnenhebikalregelmatigeetafspraken.Alsdatnietzowasgeweesthadikkunnenzeggen“Watleukdatjullieaanmijdenken!Stappenisvoormijteveelprikkelsenincombinatiemetdathetheellaatwordtvraagthetteveelvanmij.Ikzouhetwelheelleukvindenomeenkeersamentegaaneten.”

©SuccesvolinBalans grenzen Pagina14van17

ALSEENVRAAGJEOVERVALT,KUNJEALTIJDAANGEVENDATJEEREVENOVERNADENKTENJEERLATEROPTERUGKOMT.Vaakvoeljejevoorhetblokgezetbijeenvraagofverzoekendangajeachterafzittenbalenofpiekerenoverjereactie.Alsjedirectvoelt“wilikditwel?”enjekunthetnietdirectverwoorden,vraagdanofjeerlaterevenopterugmagkomen.OokditkunjeineenIK-BOODSCHAPdoen.“Hetovervaltmij,ikwilergraagevenovernadenkenendankomikerbijjeopterug”of“ikvoeldatiktwijfel,ikwilergraagevenovernadenken”.GrenzenaangevenSomsgebeurterietsdatjouwgrensoverschrijdt.Eencollegakomteenafspraaknietna,jemanheeftdehuiskamerineenpuinhoopachtergelaten,aanhettafeltjenaastjewordtgerooktenjijhebterlastvan,enzovoort.InzulkesituatieskunjehetbestemeteenIK-BOODSCHAPreageren.OphetmomentdatjenamelijkineenJIJboodschapcommuniceert,voelthetvoordeanderalseenaanvalendieschietdirectindeverdediging.Hieruitontstaanvaakonprettigegesprekken.Alsjeviaeenboodschapcommuniceertzoujeditalsvolgtkunnendoen“Ikbenteleurgestelddatjenietoponzeafspraakbentgekomen,ikhebzittenwachtenenhaddietijdlieverandersbesteed”“Ikvindhetheelonplezierigindezepuinhoopthuistekomen,ikkannietrustiggaanzittenalserommeeheenoveralrommelligt,daarwordikonrustigvan”“Ikheblastvanderook,hoekunnenweditoplossen?”“Ikheblastvandehardemuziek,zoudiezachtermogen?”

©SuccesvolinBalans Vrouwenpower Pagina15van17

PraatzelfverzekerdAlsjeindeik-vormpraatdanmagjejouwgevoelensenmeninguitspreken.Jouwmeningtelt!Hoezekerderjedituitspreekt,hoeserieuzerjegenomenwordt.Vermijd“uhhh’s”entwijfelwoorden.HoudingHetisbelangrijkdatjouwhoudingpastbijhetgeenjewilverwoorden.Alsjijgrenzenaanwiltgeven,maarjeschoudershangennaarbeneden,jeogenschietenallekantenop,maarkijkendeandernietaanenjedoetonzekereenstapnaarachteren(omdeafstandgrotertemaken)dandraagtditnietbijaanjouwboodschap.Hetisbelangrijkomdejuistehoudingtekiezen.Staopbeidevoeten,starechtop,kinomhoog,kijkdeanderaanenpraatzeker.Oefenditeventueelvoordespiegel!Jekuntnogzulkemooiewoordengebruiken,maaralsjouwhoudingnietkloptbijjouwwoorden,dankrijgjenietvoorelkaarwatjewilbereiken.NogmeergrenzenGrenzengaatovernogmeer…

- wiljijgraagalleszelfdoen?- hebjeeenhoogwerktempoengeeftditstress?- plaatsjeanderenopdeeersteplaats:jekinderen,je

partner,jewerk?

©SuccesvolinBalans grenzen Pagina16van17

Ditgaatookovergrenzen.Watmaaktdatjijalleszelfwiltdoen?Ishetechtnoodzakelijkdatjealleszelfdoet?Watzoujedooreenanderkunnenlatendoen?Ineenvliegtuigleerjeookdatjebijcalamiteiteneerstbijjezelfhetzuurstofmaskeropmoetdoenéndanpasbijjekinderen.Jekuntpasvooreenanderzorgen,alsjeeerstgoedvoorjezelfgezorgdhebt.InzichtvragenPlaatsjijanderenopde1eplaats?JA/NEEOpwelkegebiedenwiljegrenzenstellen?Watheeftnuprioriteit,metwelkegajeNUbeginnen?

©SuccesvolinBalans Vrouwenpower Pagina17van17

Watisjouweerstestap?Wiegaatalseerstemerkendatjijgrenzenaanhetstellenbent?Hoemerktdieanderdat?Watiserdanvoorjouanders?Enalsjeopditgebiedjegrenzenhebtgesteld,kiesdaneenvolgenddoel,eennieuwgebied.Heelveelsucces!