View
3
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
1
2
scribens
Âàëåíòèí Äèøåâ
è ãîæèâåÿ
3
на али
Ñ òàçè âòîðà êíèãà îò äèïòèõà "Äåéêñèñ", ïîñëåäâàë ïîçíàòîòî êàòîòðèëîãèÿòà "Òåçåé", èäâà è êðàÿò íà ïúòóâàíåòî, êîåòî - ñ êíèãèòå îòäèïòèõà, ïîñëåäâàë òðèëîãèÿòà - ñå îêàçà òåòðàëîãèÿòà "Òåóðãèÿ".Ïúòóâàíå, ïðîäúëæèëî ñåäåì ãîäèíè è - âå÷å öÿëîòî - ïîñâåòåíî íà ÷îâåêà,ïðèÿòåëÿ è àâòîðà, áåç êîéòî íÿìàøå äà ïîñìåÿ äà òðúãíà íà ïúò: ÂàíÿÊîíñòàíòèíîâà.
4
5
ñòîë÷å
6
“Ìîé ñè – èçðå÷å åçèêúò. Ñúì ëè –
ïðåìúë÷àõ.”1.Êàê âÿðâàì â òúòåíà íà äóìèòå,â ïîòàéíèÿ èì ãðîõîò âÿðâàì, âúâ ñòèãìèòå ïî æèâîòî ìè òÿëî,ðàçëèñòâàíè êàòî ãðúáíàê, êàòî îïîðà,ïðåäåë íà ñìèñúëà, íà ÷àêàíèÿ èçõîä;êàê âÿðâàì â çàäïðåäåëíîòî...
è äèøàì.
2.Ðèñóâà çàíèêúò ñèÿéíèòå áåçóìñòâà,òúé îãíåíè ïîä çíàêà íà ðàçäÿëàòà,ïðèìàìëèâî ãðàíè÷íè, îïðåäåëÿùèñâåòà è ñâåòëèíàòà, öÿëîòî, è ôèíèòåôèëèçè – ñïëèòàùè è ìèíàëî, è áúäíî –èçðè÷àíè îò ïîëóñåíêèòå íà îáëà÷íèòåîáåùàíèÿ; ðèñóâà çàíèêúò ïðåäåëè ñå ðàçòâàðÿ â íåñúçíàâàíàòà âÿðà,÷å “èìà óòðå”...
â ìåí.
3.Ïðåãðèçâàé íåðâíèòå ìè îêîí÷àíèÿñúñ ðàçêàçè çà óæàñà (“ïàðàäèòå,êàçàðìèòå, óáèéñòâàòà”), ñ áåçóìñòâàòàíà ïîêàçà, çàñòèíàëè àãîíèè è ðàäîñòè, ãèïñèðàíè ÷ðåç ïèêñåëèè ïðàçíîòà, öèòèðàùà ñàìàòà ñåáå ñè;ðàçïëèòàé ïëèòêàòà íà ìèíàëîòî ìè,èçðè÷àùî äúëáèííè îñíîâàíèÿ ÷ðåçïðîñòîòî ñè áèâàíå, ÷ðåç èçáîðàäà áúäåø æèâ, ìúë÷àùè ÷óâàù...
íàÿæ ñå – èìàì îùå.
7
êîãàòî çíàåõêàêâî å åçèêúò,ìîæåõ äà òå íàðèñóâàìâ íåãî, îò÷óæäÿ è çàáðàâÿ, íÿìî äà òå èçãîâîðÿ
ñåãà ìîãàñàìî äà ãî æèâåÿ,ñàìî äà òå ÷óâàì, êîãàòî ïðèñòúïâàøäà ìå ðèñóâàø, íàñíîâåø, äà ðèòíåø êðîñíîòî
8
íå çíàåõ òàéíèÿ ñìèñúëíà åäíî ðåáðî
ìîåòî
çàïî÷âà ïúòÿ ñè êàòî äðóãèòåà ïîñëå ñå ðàçäâîÿâàîñòàâÿ íåçàùèòåíî ñúðöåòîðàìêèðà òàéíèòå ïúòèùàïî êîèòî äúõúò ìèäà áúäå ðàçëè÷åí
íå çíàåõ òàéíèÿ ñìèñúëíà åäíà óÿçâèìîñò
ìîÿòà
êîãàòî òå ñðåùíàõòè ÿ èçïúëíè ñúñ ñåáå ñèñåãà ñúì çàâúðøåí
è äèøàì ïðåç òåá
9
10
è ãîæèâåÿ
11
êîëêî ìíîãî äóìèïðåäè áåçìúëâíîòîêîëêî ìíîãî æèâååíåïðåäè æèâîòà
12
êîãàòîíàé-ìíîãî èñêàøäà ñè ãëóõ
ìîæåøäà ñè ñïîìíèø÷å ñè è ðàçêàç è ðàçêàçâà÷è ðàçêàçàíîòî
ìîæåøòîãàâà
âúâîä
13
àêî íåùî âèåâ ñúíÿ òèíÿìà ãîòîâè îòãîâîðè:
ìîæå äà íå å íåùîìîæå äà íå å ñúíäà ñè òè
ñèãóðíî å ñàìî÷å å òúìíî
è íèêîé íå âèæäà
âúâîä
14
íå å áîëêàäà èçòðúãíåøçúáèòå íà äóøàòà ñè
áîëè ñàìî îïèòúòäà ïðåãëúùàøñëåä òîâà
âúâîä
15
êîãàòîïåñåíòà å èçïÿòàíÿìà çíà÷åíèå êîëêîå âåñåëà èëè òúæíà
à ñàìî äàëèñè çàåêâàë
âúâîä
16
ãðèæëèâî ïîäðÿçâàìíîêòèòå íà íîùòà
ïîñëå âúðõó òîâàêîåòî äðóãèòå èçõâúðëÿò
ðèñóâàìíàêúñàíàòà õèñòîãðàìàíà åäíî äèøàíå
âúâîä
17
êîãàòîâúçäóõúò å êðàòúê
ïàäàò äóìèòåïðèòèñêàò òåñâèñòÿò
ïîíÿêîãàïðîãëåæäàìåâ îñâîáîäåíîòî
âúâîä
18
òúãàòà åíåñïîäåëèìîñòíà íàäåæäàòà
âúâîä
19
äà òå áîëèîòâúä òÿëîòîíà îòñúñòâèåòî
äà òå ñúøèâàòñàìî îáðàç è ãëàñ
âúâîä
20
ñàìî çâúíñ êîéòî èçãðÿâà
ñàìî äóìàñ êîÿòî ìúë÷èø
ìåæäó äâåòåñàìîòàòàå âëàñòåí ïàñòèð
âúâîä
21
äîêàòî áÿãàø îò áîëêàòàîòñúñòâèåòî òè å ñÿíêàäðàñêàùà ïúòÿ ïðåä òåá
âúâîä
22
íå å òðóäíî äà ñáúðêàøïàäàíåòî íà êîñìè÷åñêàòà ñàìîòàñ òðîïîëåíåòî íà äúæä ïî êåðåìèäà
è äâåòå èäâàò îò ãîðåè íàãîðå îáðúùàò ïîãëåäà
âñè÷êî å âúïðîñ íà ïîêðèâ
âúâîä
23
24
äîêàòî ìå óáèâàø,ñèãóðíî ìå ñïàñÿâàø
ùå âÿðâàì,÷å ìîæåø äà ïëóâàø,÷óâàì ñå, ùå âÿðâàì...
êúñî ñúåäèíåíèå
25
åäèí äåí ðàçáèðàø÷å ãàðäåðîáúò íîñåùâñè÷êèòå òè ñïîìåíèíå ñå ïðåãúðáâà à ðàñòå
íå ìîæåø ñàì äà ãè äîñòèãíåøäà ãè ïðåãúðíåø â ñàìîòà è ïëàõà íåæíîñò
åäèí äåí ðàçáèðàø ÷å ãàðäåðîá å è ñúðöåòî òè
êúñî ñúåäèíåíèå
26
êúñî ñúåäèíåíèå
íÿìà ñòðàõâ áîëêàòà ìè – òÿ å ïðîñòà ãåîìåòðèÿíà îñòðèÿ úãúë
ñòðàøíî åäà ñå ïðúñíåøêàòî ñòàðà êðóøêàè äà íÿìà òèõà äëàíçàãúðíàëà òå â ñïîìåí –äà ñè ñàìî ðåæåù êúñ îò ìðàêà
ñòðàõúò å ñàìî ðúáîò ðàíà â òÿëîòî íà áëèçîñòòà
27
ïðåäè ìàëêî ãîâîðèõ ñ ÷îâåê íà êîãîòî äúðæà
è îòêàçàõ äà ïðèåìà èäåÿòà÷å àêî åäèí áåçáîæíèêå ïîëîæèë êîñòèòå íà äðóãïîä íÿêîëêî äåñåòêè òîíàêàìúê è ìåòàë òîâà âå÷å
íå å ãðîá
îòêàçàõ äà ïðèåìà÷å îùå åäíà èäåÿ êðîè àáñîëþòíàòà ìÿðàïî ìÿðàòà íà ñâîÿ àáñîëþòè òâúðäè ÷å ñâåòè (òâúðäî)
ñåãà ñåäÿ è èçìèñëÿì ñâåòàêîéòî íÿìà äà äîæèâåÿ
îíçè â êîéòî ïîëóñåíêèòåãîâîðÿò ñèëíî è ÿñíîè âñè÷êè õîäÿò íà ïðúñòèíå çà äà ñà ïî-âèñîêèà çà äà ÷óâàò äðóãèÿ
è äðóãîòî
êîåòî ùå íè èçðàâíèáåç äà íè ïîäðàâíÿâàáåç äà íàëàãà ñòðîéíè ñòðîèíè ìúë÷è
è ìîëÿ
íå ìå ïîãðåáâàéòå
êúñî ñúåäèíåíèå
28
êúñî ñúåäèíåíèå
ñðåùàõ ÿ â ñòîëîâàòà –êàçàðìåíî ñòðîãà è õëàäíà –èëè â êîðèäîðà(ïëîùàäà íà ñàíèòàðêèòå –÷èñò è ïóñò êàòî ïðîïîâåä)óñìèõâàõìå ñå ñúñ “çíàìè ðàçáèðàì” â ïîãëåäàè âñåêè îòëèòàøå êúìñâîÿòà ñòåíà çà ïîäïèðàíå
èìàøå ëèöå íà ïòèöàëåòÿëà äúëãî êúì ëÿòîòîè ïîìíÿ íîùòàâ êîÿòî ñå îòäàäå íà çèìàòà:
äîêàòî êðúâòà è áëèêàøåïðåç âñÿêà ïîðà íà òÿëîòîåäèí ïîñëåäåí ïîëåò íà áîëêàòàïîìèòàøå ñòåíè è ôàñàäè
íî ÷óâàõìå÷óâàõìå÷óâàõ ÿ
ñàìî â äâå äóìè –“Çàòâîðåòå âðàòàòà!”
îòâúä ïîãîâîðêèòåïîíÿêîãà äîáðîòî åìèñúë çà äðóãèòå
è çàòâàðÿ âðàòè
'
29
ñàìîòåí ìèòîòâîðåöî(î ìîÿ áîë÷èöå),êîãà òå íàâåñòè Òåçåé(óáèåö íà áàùè è áëÿñêàâ òðèóìôàòîð),êîãà ðàçïðúñíà ñåòíèÿò è äúõ – íà ìðàêà ñÿíêàè áàùà íà æàæäàòà
êîãà âãðàäèõà òå âúâ îáðàçà íà ñòàòóÿ(ðîãàòà, ïëàøåùà è òâúðäà) – òåá –ñàìîòàòà,ìîÿ áîë÷èöåîòâúä ìèòàè âå÷íîñòòà
êúñî ñúåäèíåíèå
30
êúñî ñúåäèíåíèå
âúðõó áåëåãå âñåêè ïîðòðåòíà áëàæåíñòâîòî
ïîíÿêîãà å íåâèäèì
31
âñÿêî âðåìåå äîáðî çà óìèðàíå
âñÿêà ñìúðòïðàâè âðåìåòîæèâî è ãðàïàâî
è æàäíî çà ëàñêà
êúñî ñúåäèíåíèå
32
33
íèùî íå óçíàâàøçà áîëêàòàêîãàòî ÿ ãëåäàø îòäàëå÷íèùî íå íàó÷àâàøçà ñåáå ñè
êîãàòî òÿ òå æèâåå
èçõîä
34
ìîæåø äà íàìåðèøèçâîðèòå íà åäíî ìúë÷àíèåñàìî àêî âå÷å ñè ïèë îò òÿõ
èçõîä
35
íåòúðïåëèâèòå ïðúñòè íà áîëêàòàîòíîâî ìå ñâèðÿò ôàëøèâî
âñå ïî-äúëãà å ñÿíêàòà íà ñâåòàâñå ïî-íèñêî ñëúíöåòî
òî÷íî ïðåäè äà îñëåïåÿ(óæàñúò âèæäà ñàìî ñåáå ñè)
íÿêîé ìå ïîâèêà
íÿêîé ìå ïðåäåïðåïëèòà.
èçõîä
36
àêî ñè ìèñëèøçà êàëòà âúâ ïðúñêèòåêîèòî òå äîñòèãàò ñëåä êðÿñúê íà äåòåïðåòè÷àëî ïðåç ëîêâà ïðåä êðàêàòà òè:
çà ñëúíöåòî íå çíàåø íèùî
è çà ñìèñúëà
èçõîä
37
òðóäíî ñå ÷åòåïàðòèòóðàòà íà îòñúñòâèÿòàíàñòîÿâà äà ÿ èçïúëíèø äà òå ïîãúëíå
òîãàâà ñè ñïîìíÿø çà îðêåñòúðà è ñè ùàñòëèâòîãàâà ñè ìóçèêàòà
èçõîä
38
ïîíÿêîãàòîïëèíàòà å èçáîð
ïîíÿêîãà èçáèðà òîïëèíàòà
èçõîä
39
íå ÿ íàðè÷àéëþáîâ
àêî íå å ïî-ñòàðàîò òÿëîòî òè
èçõîä
40
äîêàòî áàâíî îðàçìåðÿâàì äúõ â ìåêèòå òðàï÷èíêè íà òèëà òè(ïðèñòúïâàõà íàñòðúõíàëèòå äþíèâåíöèòå ñè îò òðúíè íåäîëþáèëè)
äîêàòî óñòíèòå ìè ìåêî èçâàéâàòòèõàòà âñåâëàñòíîñò íà åäíî ñåãà(íà èçòîê ñàìî âÿòúðúò çàëÿçâà...è íÿêîé ñå ðàçäåëÿ ñ áðåãîâåòå ñè)
ðàçáèðàì, ÷å òåæåñòòà íà êîñòèòåíÿìà íèùî îáùî ñúñ ñïîñîáíîñòòàçà ëåòåíå
èçõîä
41
â òîïîëîãèÿòà íà ñòóäàðúöåòå îïðåäåëÿòôîðìàòà íà ñúöåòî
èçõîä
42
äîêàòîòå äîêîñâàì â ìðàêà çíàÿ÷å ìåòàôîðèòå ìîãàòäà áúäàò òîïëè
è êîæàòà èì
å íåæíà
èçõîä
43
íàé-äúëáîêîòî ñèíüî å íîù
íà ïîãëåäàâ ãíåçäîòîìè å òèõî
èçõîä
44
èíåîò ñèëàòà íà âÿòúðàíàñòðúõâàò äþíèòå
âúçäèãà ãè óïîðñòâîòî çà áëèçîñòâ íåñåêâàùàòà âÿðà íà ïðàøèíêàòà
èçõîä
45
æúëòà òè÷èíêà â ðîçîâ öâÿòáÿëà êîñòèëêà â ÷åðíà ïðúñò
ñàìî âïèñàíîòî å áúäåùå
èçõîä
46
íÿêîé ãàëè èçâèòèÿ ãðúá íà íîùòàíÿêàé äðàñêà ñúíÿ ìè
ìåæäó î÷èòå íà êîòêàè ñìèñúëà èìà ïðèëèêà –
ñëåäâàò ðèòúìà íà ëàñêàòà
è ñâåòÿò â òúìíîòî
èçõîä
47
êîãàòîîáóâêèòå ìèãîâîðÿò âìåñòî ìåííå ñå ÷óâàì
êîãàòî òè ìè ãîâîðèøãëåäàì íàãîðå
ñìèñúëúò íå å êðà÷êàòîé å ïîñîêàâ êîÿòî ìúë÷èøè ñëóøàø
òèõî
èçõîä
48
äàé ìè èìåçà äà ñå ñïîìíÿçà÷åðêâà ïàìåòòàíåíàçîâàíîòî
èçõîä
49
50
íàïèñàíîòîâèíàãè å áåçñìèñëåíîàêî äÿëêàø æèâîòà ñèêàòî áóêâè âúðõó êàìúê
íå ïîïðàâÿø ãðåøêèòåíå íàó÷àâàø ãðàìàòèêàòàíå ãî æèâååø
51
òðèëèñòíèê
52
Åäíî
(èëè “çà èçêóñòâîòî íà ëþáîâíîòîñòèõîòâîðåíèå... è âñè÷êî äðóãî”)
1.
íå òðÿáâà äà ñå ïèøå
îñòàâè ãî äà ñå ñòå÷å ïî êîæàòàâÿòúð îò àðë ïåñú÷èíêà îò ñìàðàäà ãàëè äà äðàñêàäà òå ðàç÷åðòàåêàòî êàðòàäà ïîãúëíå ðåàëíîñòòà
äà ÿ ñúçäàäå
2.
íå ñå ìèñëè òàíöóâà ñå
âèíàãè â ñèíüî â äúëáîêîòîâ êàíòå õîíäî â êàíòå õîíäîäà íàáúáâà äà ðàñòåäà ïðîðåæå âúçäóõà êàòî êåíàêàòî ãëàñ íà êåíà äà ðèñóâàèçãàðÿùî ñëúíöå è ñóõè ñêàëèâ ñèíêîï äà ñêî÷è
äà çàâàëè
3.
äèøàø ãî æàäíî
ãî äèøàø äà òå çàäàâèäà ñãðàá÷èø âúçäóõàè îòïèåø äà ñâåòèðàçòîïåí è ñâèñòÿùî÷èòå íà ìðàêà äà èçãîðèïðåìúë÷àíè äà èçñúõíàò
äà êúëíèø
53
4.
ïîñëå ñå îòäðúïâàø
çàðàäè èçêóñòâîòîè çàáðàâÿø çà íåãî
ïðîíèêâàø
5.
Ñâåòúò åòîïúëîâàë
54
êîãàòî ñúì, êîãàòî ñè
â öèêëè÷íèòå ïîðÿäêè íà ñåçîíèòå
íàïðàçíî ëè ëèñòà ñå ñòè÷àò ïî âîäîïàäèòå íà âúçäóõà, ïî ïÿíàòà íà ïîñèíÿëàòà ìó êîæà, áðúñíà÷ êàòîâúçäèøêà îñòúð, ïî-òâúðä îò óñòíè ïðè ðàçäÿëà,çâúíòåæ íà òúíêà ñòðóé÷èöàíàäåæäàîò âèìåòî èçïðúõíàëî íà ëÿòîòî,îòèøëî ñè ïðåäè äà äîéäå,ïðåñÿêëî âçîð è ãëàñ
íå å
è íÿìà íèùî ïî-äúëáîêî,ïî-ñèíüî, ñèëíî è âúçäèãàùî,îò óñåòà çà îò÷óæäåíèòå ïðîñòðàíñòâàíà áîëêàòà, íà êðÿñúêà äî ñïàçúì, ðàçòâîðåíè âúâ øóìîëåíåòî íà âÿòúðà, âúâ ðèòúìà íàíåæíèòåìó ïðúñòè, äîêîñâàùè ñòðàíèòå è äóõà òè,çàñëóøàíè â äúõà òè, â ïàóçèòåèçïúëâàùè çàáðàâåíè çíà÷åíèÿ,
èçðè÷àùè åäèíñòâîòî íà öÿëîòî
êîãàòî ñè, êîãàòî ñúì
55
Àç, ëóäèÿò (îòâúä êîìè÷íàòà ñè ïëúò)ñìúðòòà ïîäðåæäàì (â ìðåæàòà, ïðåäõîæäàíàîò ìðåæàòà íà ìðåæàòà, ïðåäèçâåñòÿâàùàïðîñòðàíñòâàòà íà òÿëîòî:ñúçäàäåíî çà òëåí è îò íåòëåííîòîðîäåíî, èçìèñëèöà çà ñúí, íà ñúíðîäåí ïðåäè åîíè, áåç÷èñëåíè,íåèç÷èñëèìè, â íîù è â äåí,íà âÿðà ìèò è íà íàäåæäàòà ïðåäåë).
Àç, ëóäèÿò (îòâúä çàñòèíàëèòå ïîçè)ïîäðåæäàì ñâÿò (âúçìîæíîòî ïðèåìàì,ñúùåñòâóâàùîòî, áðîèìî è áðîåíî,è áåçïúòíî, ïåðèïúë íàëèøåíîòî îò ñìèñúë, óáîãîòîáåç ñâÿí è ãîðåñò, è ïëîñêîå êàòî äëàí, çàêðèâàùà î÷èòå, òúéæàæäàùè è õîðèçîíò, è äðóãà ìÿðà, íåâèäèìàè ëàñêàâà áåçáðåæíîñò... ïðèåìàì è ïðåêðà÷âàì).
Àç, ëóäèÿò, íå ñè îòèâàì:íå ñúäÿ è íå èñêàì. Ñúì.
56
57
"Òåóðãèÿ" - òåòðàëîãèÿòà
"Òåçåé":
1. "Òèõà êíèãà" ("Èçòîê - Çàïàä", 2014 ã., âòîðî èçäàíèå)2. "Îðòåëèé" ("ÀÐÑ", 2014 ã., âòîðî èçäàíèå)3. "Ìàðãüîðèò (è äðóãè ðåãèñòðè)" ("ÀÐÑ", 2014 ã., âòîðî èçä-å)
"Äåéêñèñ"
1(4) "Ïîêðèâ (è äðóãè îñíîâàíèÿ)" ("Æàíåò 45", 2016 ã.)2(5) "È ãî æèâåÿ" (Scribens/ARS, 2016 ã.)
58
Ñúäúðæàíèå:
âúâîäêîãàòî íàé-ìíîãî 16àêî íåùî âèå 17íå å áîëêà 18êîãàòî ïåñåíòà 19ãðèæëèâî ïîäðÿçâàì 20êîãàòî âúçäóõúò å êðàòúê 21òúãàòà å 22äà òå áîëè 23ñàìî çâúí 24äîêàòî áÿãàø îò áîëêàòà 25íå å òðóäíî 26
êúñî ñúåäèíåíèå äîêàòî ìå óáèâàø 29 åäèí äåí ðàçáèðàø 30 íÿìà ñòðàõ 31 ïðåäè ìàëêî ãîâîðèõ 32 ñðåùàõ ÿ â ñòîëîâàòà 33 ñàìîòåí ìèðîòâîðåöî 34 âúðõó áåëåã 35 âñÿêî âðåìå 36
èçõîä íèùî íå óçíàâàø çà áîëêàòà 39 ìîæåø äà íàìåðèø 40 íåòúðïåëèâèòå ïðúñòè 41 àêî ñè ìèñëèø çà êàëòà 42 òðóäíî ñå ÷åòå ïàðòèòóðàòà 43 ïîíÿêîãà òîïëèíàòà å èçáîð 44 íå ÿ íàðè÷àé ëþáîâ 45 äîêàòî áàâíî 46 â òîïîëîãèÿòà íà ñòóäà 47 äîêàòî òå äîêîñâàì 48 íàé-äúëáîêîòî ñèíüî 49 è íå îò ñèëàòà íà âÿòúðà 50 æúëòà òè÷èíêà 51 íÿêîé ãàëè 52 êîãàòî îáóâêèòå 53 äàé ìè èìå 54
ñòîë÷å êàê âÿðâàì â òúòåíà íà äóìèòå 7 êîãàòî çíàåõ êàêâî å åçèêúò 8 íå çíàåõ òàéíèÿ ñìèñúë 9
è ãî æèâåÿ êîëêî ìíîãî äóìè 15
òðèëèñòíèê åäíî 61 êîãàòî ñúì, êîãàòî ñè 63 àç, ëóäèÿò 64
íàïèñàíîòî 57
59
ISBN 978-954-9857-55-9
Валентин Дишев – текст, корица, визуални разкази и оформление Scribens/ARS, 2016 г.формат 16/64/108, тираж 300печат – "Булгед" и "Арс-принт"
Recommended