Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se...

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 1

Delovni kombinacii (prakti~niprimeri za konsolidacija)

Kontinuirano profesionalno usovr{uvawe (KPU)

IORRM

Septemvri 2015 godina

Predava~

Hristov Goce

MOORE STEPHENS LTD Skopje

ovlasten revizor i partner

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 2

Sodr`ina

Standardi koi ja reguliraat ovaa materija

Postapki za konsolidacija so primeri

Standardi za konsolidacija

Slednite MSS i MSFI ja reguliraat materijata povrzana sokonsolidirani finansiski izve{tai:

MSS 27 Konsolidirani i posebni finansiski izve{tai (segaMSS 27 Posebni finansiski izve{tai-revidiran)

MSFI 10 Konsolidirani finansiski izve{tai (ne e objaven kajnas), efektiven od 01.01.2013

MSS 28 Vlo`uvawa vo pridru`eni entiteti (objaven kaj nas,no ne a`uriran so izmeni od MSFI 3, MSS 27, MSFI 9)

MSFI 3 Delovni kombinacii (objaven kaj nas, no ne a`uriranso izmeni od MSFI 9, MSFI 10, MSFI 11 i MSFI 13)

Сите овие стандарди се занимаваат со различни аспекти нафинансиските извештаи на групата, но posebno vnimanie }e seobrne na aspektite od MSFI 3 Delovni kombinacii.

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 3

Standardi za konsolidacija

Razliki pome|u MSS 27 (kaj nas) i MSFI 10 i MSS 27(revidiran):

definirawe na principot na kontrola preku voveduvawe natri osnovni elementi na kontrolata, i toa:

a) mo}ta nad steknatiot entitet (investee)

b) izlo`enosta, ili pravata, na varijabilni primawa odvlo`uvaweto kaj steknatiot entitet

c) mo`nosta da se iskoristi mo}ta nad steknatiot entitet za dase vlijae na iznosot na primawata od steknatiot entitet

Vakvo definirawe na kontrolata nema vo MSS 27 so ogled dekakontrolata bila definira samo kako mo} da se upravuva sofinansiskite i operativni politiki na enitetot so cel da seostvarat koristi, kako i dopolnitelnite objasnuvawa voto~ka 13 na MSS 27 (kontrola so pod 50% od glasovi).

Standardi za konsolidacija

Razliki pome|u MSS 27 (kaj nas) i MSFI 10 i MSS 27(revidiran):

MSFI 10 e samo 26 to~ki, no ima Upatstvo za primena (UP) od100 to~ki

MSS 27 (revidiran) e samo 20 to~ki

Upatstvoto za primena na MSFI 10 gi opfa}a detalnopra{awata za kontrolata, postapkite za konsolidacija,smetkovodstvenite politiki , merewa, datum na izvestuvawe,nekontrolira~ko u~estvo i sl., za razlika od MSS 27 kadeovie pra{awa se adresirani vo samiot standard

MSFI 10 vo UP dava situacii kako da se aplicira principotna kontrola so definicii i primeri za istoto

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 4

Standardi za konsolidacija

MSFI 3 Delovni kombinacii ima za cel da gi regulira sledniteraboti:

Kako steknuva~ot treba da gi priznae i meri vo svoitefinansiski izve{tai steknatite sredstva koi mo`e da seidentifikuvaat, prevzemenite obvrski i nekontroliranotou~estvo (NU)

Kako treba da se priznae i meri gudvilot steknat ilidobivkata ostvarena od povolna nabavka

Koi informacii treba da se obelodenat za potrebite nakorisnicite na finansiskite izve{tai

Standardi za konsolidacija

MSFI 3 Delovni kombinacii gi ima slednite bitni poglavja(delovi):

Identifikuvawe na delovna kombinacija

Metodot na steknuvawe

Identifikuvawe na steknuva~ot

Odreduvawe na datumot na steknuvawe

Priznavawe i merewe na steknatite sredstva, prevzemeniobvrski i NU

Priznavawe i merewe na gudvilot ili dobivka od povolnanabavka

Merewe na preneseniot nadomestok

Delovna kombinacija koja e izvr{ena vo fazi

Tro{oci povrzani so steknuvawe

Obelodenuvawa

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 5

Standardi za konsolidacija

Edna od najva`nite raboti vo primena na ovoj MSFI eidentifikuvawe na delovnata kombinacija, odnosno entitetottreba da utvrdi dali odreden nastan ili transakcija pretstavuvadelovna kombinacija, spored koja steknatite sredstva i prevzemeniteobvrski treba da pretstavuvaat deloven potfat. Dokolku nepretstavuvaat deloven potfat, toga{ nastanot ili transakcijata seevidentira kako redovno steknuvawe na sredstvo.

[to e deloven potfat?

Spored MSFI 3 e definiran kako integriran set na aktivnosti isredstva koi mo`at da se rakovodat i upravuvaat so cel obezbeduvawena povrat vo forma na dividenda, namaleni tro{oci ili drugiekonomski koristi direktno na investitorite ili ostanatitesopstvenici, ~lenovi ili u~esnici

[to e delovna kombinacija?

Spored MSFI 3 e definirana kako transakcija ili nastan vo kojsteknuva~ot steknuva kontrola vrz eden ili pove}e delovni potfati.

Standardi za konsolidacija

Koi se klu~ni kriteriumi za definirawe na deloven potfat iopredeluvawe dali istiot e deloven potfat?

Delovniot potfat mora da ima input (resurs, sredstvo), definiranproces i autput koj }e obezbedi povrat vo forma na dividenda,namalen tro{ok i sl.

Delovniot potfat mora da ima sposobnost da bide rakovoden iupravuvan za definiranata cel (najva`en kriterium zaklasifikacija)

Ne mora da ima autput, no treba da ima plan za aktivnosti,vraboteni, po~etok na planirani aktivnosti i sl.

Spored MSFI 3 pri delovna kombinacija treba da se primenuvametodot na steknuvawe

Vo sekoja delovna kombinacija mora eden od entitetite da seidentifikuva kako steknuva~ - entitet koj steknal kontrola vrzsteknatiot entitet

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 6

Standardi za konsolidacija

Vo sekoja delovna kombinacija steknuva~ot mora da go identifikuvadatumot na steknuvawe, koj pretstavuva datumot koga toj steknalkontrola nad steknatiot entitet (voobi~aeno e datumot na prenos nanadomestokot, upis vo soodveten registar ili t.n. zaklu~en datum)

Datumot mo`e da bide i pred zaklu~niot datum, ako istoto go ima vopismen dogovor

Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski iNU

Sredstvata i obvrskite se priznavaat dokolku gi zadovoluvaatdefiniciite za sredstva i obvrski od Ramkata (primer: o~ekuvanitro{oci vo idnina ne se priznavaat kako obvrski na datum nasteknuvawe – prekin na odredeni aktivnosti, prekin na raboten odnosi sl)

Priznavaweto na odredeni sredstva mo`e da dovede do situacijasteknuva~ot da priznae odredeni sredstva koi ne bile prethodnopriznaeni vo finansiskite izve{tai na steknatiot entitet.

Standardi za konsolidacija

Primer za priznavawe na vakvi sredstva se: ime na marki, brend,patenti , listi na klienti i potro{uva~i i sl. Ova se sredstva koi{to steknatiot entitet ne gi priznal vo svoite finansiski izve{taikako sredstvo bidej}i bile interno razvieni od entitetot i bilepriznaeni kako rashod

MSFI 3 odnosno dodatokot ima upatstvo za priznavawe nanematerijalni sredstva koi se identifikuvani vo delovnakombinacija (identifiable intangible assets)

Ova se primenuva samo vo situacija koga mo`e da identifikuvaattakvite sredstva i se ispolnuva slednite uslovi/kriteriumi:

uslovot za delivost (sredstvoto mo`e da bide odvoeno odsteknatiot entitet i potoa prodadeno, preneseno, licencirano isl). Ako ima dokaz deka vakvi sredstva se predmet na razmena i toae dovolno za istoto posebno da se priznae. Primer lista naklienti koja mo`e da se licencira go zadovoluva kriteriumot, nolista na klienti kade postoi uslov za doverlivost na informaciteza klientite ne go ispolnuva uslovot za priznavawe, ili

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 7

Standardi za konsolidacija

dogovorno-zakonski kriterium - zna~i zakonsko poseduvawe naodredena licenca, patent ili pravo na naem koe na steknuva~ot }emu nosi nekoi idni ekonomski koristi od delovnata kombinacija imo`e da se priznae kako posebno sredstvao iako ne mo`e da seoddeli od steknatiot entitet (primer; stenatiot enitet poseduvalicenca za rabota so elektri~na centrala koja ne mo`e da japrodade, razmeni i sl, no vo delovnata kombinacija mo`e posebnoda se priznae kako sredstva po objektivna vrednost)

Steknatite sredstva i prevzmenite obvrski steknuva~ot mora da gimeri spored nivnata objektivna vrednost na datumot na steknuvawe(primer: NPO mora da se merat spored objektivna vrednost – procenka)

NU mo`e da se meri spored objektivnata vrednost iliproporcionalniot udel vo neto sredstvata na steknatiot udel(objektivna vrednost zna~i pazarna vrednost na udelot ili akciite namalcinskite sopstvenici – ako ima takvi podatoci i informacii)

Standardi za konsolidacija

Priznavawe i merewe na gudvilot/dobivka od povolna nabavka–pravila: Гудвил е вишокот на пренесениот износ плус износот на

неконтролираните учества во однос на објективната вредност наvkupnite нето-средства на подружницатa ili vi{ok na preneseniotiznos vo odnos na u~estvoto vo objektivnata vrednost na netosredstvata na podru`nicata

Оваа разлика може да биде негативна: збирот на објективнитевредности на посебните стекнати нето-средства може да биде поголемод износот што матичното друштво го платило за нив. Ова често сенарекува негативен гудвил. МСФИ 3 го нарекува „добивка остваренапри поволна набавка“

pri presmеtkata na gudvilot mora da se imaat vo predvid ostvarenitedobivki pred steknuvaweto, kako i objektivnata vrednost nasredstvata i obvrskite, a preku toa i na neto-sredstvata

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 8

Standardi za konsolidacija

[ema za presmetka na gudvilot/povolna nabavka:

Prenesen nadomestok H

Nekontrolirano u~estvo H

Steknati neto-sredstva prestaveni preku: Nominalen kapital H

Premii na akcii (udeli) H

Rezervi od dobivki H

Akumulirani dobivki pri steknuvawe H

(H)

Iznos na gudvil (povolna nabavka) H

Standardi za konsolidacija

Nadomestokot koj go prenesuva steknuva~ot mora da bide meren poobjektivna vrednost na datumot na steknuvawe (koga se prenesuvatpari~ni sredstva za steknuvaweto vo istiot moment, toa japretstavuva objektivnata vrednost)

Posebni problemi za mereweto postojat koga se prenesuvatnemonetarni sredstva (NPO) ili koga ima odlo`ena isplata nanadomestokot Koga se prenesuvaat NPO steknuva~ot mora da gi izmeri po objektivnata

vrednost i da gi priznae site rezultira~ki dobivki ili zagubi dokolkupostojat (ovie sredstva odat kaj tret entitet koj ne e vo delovnatakombinacija)

Ako prenesenite sredstva ostanat kaj steknatiot enitet, vo toj slu~aj pak semerat spored objektivnata vrednost no ne se priznavaat dobivki ili zagubi,tuku revalorizacioni rezervi

Odlo`en nadomestok za isplata vo period podolg od edna godina se merispored negovata sega{na vrednost odnosno istiot se diskontira so primena napazarna kamatna stapka so cel da se utvrdi negovata objektivna vrednost(razlikata se priznava kako rashod od kamata)

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 9

Standardi za konsolidacija

Steknuva~ot mo`e da setknuva kontrola kaj steknatiot entitet vo kojve}e prethodno poseduval odredeno sopstveni~ko u~estvo (delovnakombinacija vo fazi). Primer: prethodno se poseduvale 20%, a votekovnata godina steknuva~ot dokupil u{te 40% od steknatiot entiteti so toa steknal kontrola.

Vo vakov slu~aj steknuva~ot mora da go izmeri prethodnotosopstveni~ko u~estvo na datumot na steknuvawe po negovata objektivnavrednost i da priznae dobivka ili zaguba. Site promeni vo vrednostana sopstveni~koto u~estvo vo prethodnite periodi izrazeni voostanata seopfatna dobivka ako bilo klasificirano kako vlo`uvaweraspolo`livo za proda`ba treba da se priznaat kako da bilo ottu|eno– vo dobivka ili zaguba)

Standardi za konsolidacija

Tro{oci povrzani so steknuvawe koi gi pravi steknuva~otvklu~uvaat razni vidovi tro{oci kako {to se nadomesti za analizi,due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni uslugi,konsultanski uslugi, tro{oci za izdavawe na hartii od vrednost i sl.i istite se priznavaat kako rashodi vo peridot vo koi nastanale soeden isklu~ok, a toa se tro{ocite za izdavawe na hartii od vrednostkoi se priznavaat soglasno MSS 32 i MSS 39 odnosno se del odvrednosat na izdadeniot instrument.

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 10

Standardi za konsolidacija

Obelodenuvawa koi gi bara MSFI 3 – Delovni kombinacii(mnogubrojni i treba da se imaat vo predvid vo slu~aj koga ima delovnakombinacija); Ime i opis na steknatiot entitet

Datum na steknuvawe

Procent na steknato glasa~ko u~estvo

Pri~ini za delovmnata kombinacija i opis kako e steknata kontrolata

Opis na faktori koi dovele do priznavawe na gudvilot

Objektivnata vrednost na preneseniot nadomestok, kako i na sekoja kalsa nasredstva koi se preneseni (pari, drugi sredstva, obvrski i sl)

Steknati pobaruvawa (objektivna vrednost, bruto pobaruvawa, procenka nanaplativost

Iznos na priznaeni sredstva i obvrski od steknuvaweto

Neizvesni obvrski od steknuvaweto

Iznos na gudvil i usoglasuvawe i sekoja promena na gudvilot od po~etok dokraj na peridot

Obezvrednuvawe na gudvilot (posebni barawa vo MSS 36)

Standardi za konsolidacija

Obelodenuvawa koi gi bara MSFI 3 – Delovni kombinacii(mnogubrojni i treba da se imaat vo predvid vo slu~aj koga ima delovnakombinacija); NU i osnov za negovo merewe

Iznos na povola nabavka i pri~ini kako nastanala istata

Za poedine~ni nezna~ajni delovni kombinacii se prezentiraat isitteprethodni barawa vo zbiren iznos bez naveduvawe samo na po~etnite barawaza ime, opis, datum, % na steknuvawe i sl.

Za steknuvawa po datumot na fi, a pred datum na nivno odobruvawe, isto sedavaat prethodnite obelodenuvawa so napomena koi ne mo`at da se dadat ikoja e pri~inata

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 11

Standardi za konsolidacija

MSFI 3 – Delovni kombinacii gi regulira:

Datum na steknuvawe

Presmetka na gudvil ili dobivka od povolna nabavka

Priznavawe i merewe na nekontrolirano u~estvo

Priznavawe i merewe na steknatite sredstva, prevzemeni obvrski

Priznavawe na identifikuvani nematerijalni sredstva

MSS 27/MSFI 10 – Konsolidrani finansiski izve{tai gi regulira:

Kontrola

Delokrug na konsolidirani finansiski izve{tai

Postapki za konsolidacija (sobirawe, eliminirawe na stavki iintragrup transakcii)

Gubewe na kontrola

Smetkovodstvo na vlo`uvawa vo podru`nici, pridru`eni entitetii zaedni~ko kontrolirani entiteti

Primeri

Prakti~ni primeri za konsolidacija

Primer 1 – steknuvawe vo tek na godinataPrimer 2 – proda`ba na podru`nica vo tekot na godinata

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 12

Postapki za konsolidacija

• Kraj?

• Pra{awa?