Regiony biogeograficzneinvertebrates.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/wyklad...rokselana Rhinopithecus...

Preview:

Citation preview

Regiony biogeograficzne

Królestwa i krainy zoogeograficzne

1. Królestwo holarktyczne (Holarctis)

- kraina nearktyczna (Nearctis)

- kraina palearktyczna (Palaearctis)

2. Królestwo paleotropikalne (Palaeotropis)

- kraina etiopska (Aethiopis)

- kraina orientalna (Orientalis)

- kraina madagaskarska (Madagassis)

3. Królestwo australijskie (Australis)

4. Królestwo neotropikalne (Neotropis)

5. Królestwo antarktyczne (Archinotis)

paleotropik- biomy

Paleotropik

3 krainy:

- etiopska

- madagaskarska

- orientalna

Trochę historii…

280 mln lat temu„Eurameryka” zderza się z Gondwaną;

powstaje Pangea. Wyodrębnia się

Morze Tetydy

Siberia

Pangea

Kazakhstania

North China

South China

Trochę historii…

220 mln lat temuJeden superkontynent - Pangea.

Zwierzęta lądowe mogą

migrować od bieguna do bieguna.

Trochę historii…

200 mln lat temuTworzy się kontynent

południowo-środkowej Azji.

Zaczyna się rozpad superkontynentów

Trochę historii…

150 mln lat temu

Eurasia

East Gondwana

North

America

West

Gondwana

Początek rozpadu Gondwany;

tworzy się Ocean Atlantycki.

Trochę historii…

120 mln lat temu

Eurasia

Antarctica

North

America

AfricaSouth

America

IndiaAustralia

Trochę historii…

105 mln lat temu

Eurasia

Antarctica

North

America

AfricaSouth

America

IndiaAustralia

Otwarcie oceanu Atlantyckiego; subkontynent indyjski

zaczyna oddzielać się od Madagaskaru

i przesuwa się w kierunku Eurazji. Pn. Ameryka wciąż

połączona z Europą, Australia z Antarktydą.

Trochę historii…

65 mln lat temu

Trochę historii…

35 mln lat temuKolizja subkontynentu indyjskiego

z Azją (wypiętrzenie Tybetu i Himalajów);

oddzielenie Australii od Antarktydy

Trochę historii…

20 mln lat temuOchłodzenie obu biegunów;

Kontury podobne do współczesnych,

ale Floryda i znaczna część Azji pod wodą.

Trochę historii…

18 000 lat temuMaksimum zlodowacenia

plejstoceńskiego

Trochę historii…

terazWspółczesny układ kontynentów,

które wciąż są w ruchu.

Podobieństwo faun

na podstawie rodzin ssaków

Wróćmy do Gondwany…

120 mln lat temu

Eurasia

Antarktyda

Płn

Ameryka

AfrycaPłd

Ameryka

IndiaAustralia

Rozprzestrzenianie się ssaków

Afrotheria

kreda

sprzed 65 mln lat

drzewo filogenetyczne ssaków

drzewo filogenetyczne ssaków

ryjkonosy

mrówniki

góralki

trąbowce

syreny

złotokrety, tenreki

Wczesna fauna ssaków Afryki

• Oprócz Afrotheria:

naczelne

kreodonty

parzystokopytne

19 mln lat temu23 mln lat temu

12 mln lat temu 6 mln lat temu

Rozprzestrzenianie się ssaków

19 mln lat temu

Rozprzestrzenianie się ssaków

drapieżne

krętorogie

świniowate

chomikowate

słonie

naczelne

kreodonty

12 mln lat temu

Rozprzestrzenianie się ssaków

Hipparion

nosorożce

hieny

koty szablastozębne

6 mln lat temu

Rozprzestrzenianie się ssaków

małpy

człekokształtne

Pongidae

szympans zwyczajny

Pan troglodytes

bonobo

Pan paniscus

goryl

Gorilla gorilla

orangutan

Pongo pygmaeus

gibon

kilka gatunków

małpy

wąskonose

Cercopithecidae

koczkodan rudy

Erythrocebus patas

mandryl

Papio sphinx

dżelada brunatna

Theropithecus gelada

hulman

tzw.święta małpa

w Indiach, Kambodża

nosacz

Nasalis larvatus

rokselana

Rhinopithecus

roxellanae

małpiatki

np. Lorisowate- rodzina endemiczna

lori potto

Perodicticus

potto

Galagowate

galago

Galago sp.

lori kukang

Nycticebus coucang

trąbowce

Proboscidea- rząd endemiczny ?

słoń afrykański

Loxodonta africana

słoń indyjski

Elephas indicus

trąbowce

Proboscidea- rząd endemiczny ?

słoń afrykański leśny

Loxodonta cyclotis

słoń indyjski z Borneo

Elephas maximus borneensis

słoń afrykański

Loxodonta africana

słoń afrykański leśny

Loxodonta cyclotis

trąbowce

Proboscidea- rząd kosmopolityczny!

trąbowce

Proboscidea- rząd kosmopolityczny!

nosorożce

Rhinocerotidae- rodzina endemiczna

nosorożec czarny

Diceros bicornis

nosorożec biały

Ceratotherium simum

nosorożec indyjski

Rhinoceros unicornis

nosorożec jawajski

Rhinoceros sondaicus

kotowate

Felidae

lew

Panthera leo

tygrys

Panthera tigris

lew

Panthera leo

Rezerwat

Gir

Łuskowce

Pholidota- rząd endemiczny

kanczyle

Tragulidae- rodzina endemiczna

Palaeotropik

kraina etiopska

ssaki endemiczne

złotokrety Chrysochloridae

wodnice Potamogalinae

ryjoskoczki Macroscelididae

wiewiórolotki Anomaluridae

postrzałki Pedetidaekretoszczury Bathyergidae

Palaeotropik

kraina etiopska

ssaki endemiczne

mrówniki Tubulidentata

żyrafy Giraffidae

hipopotamy

Hippopotamidae

żyrafy Giraffidae

9 podgatunków (2010 r.) lub 4 gatunki (2016)

Palaeotropik

kraina etiopska

antylopy

gnu impala

kuduoryks kongoni

Paleotropik

sawanna

Palaeotropik

kraina etiopska

charakterystyczne braki:

polnikowate

jeleniowate

wielbłądy

niedźwiedzie

Palaeotropik

kraina etiopska

ptaki endemiczne

struś afrykański

trzewikodzioby Balaenicipitidae

sekretarze Sagittaridae

bananojady (= turako)

Musophagidae

Palaeotropik

kraina orientalna

endemity

lotokoty Cynocephalidae wyraki Tarsiidae tupaje Tupaiidae

turkuśniki Irenidae gawiale Gavialidae

Palaeotropik

kraina orientalna

charakterystyczne braki:

skoczkowate, Dipodidae

wielbłądy, Camelidae

góralki, Hyracoidea

mrówniki, Tubulidentata

strusie, Struthionidae

Madagaskar

Fossa madagaskarska

tenreki (30 gatunków)

wodnica

Gady: 260 gatunków (węże, żółwie, gekony, iguana, scynkowate,

90% - endemity

kameleony!

Brookesia micra

Samonds i in. 2012

Jura

150 mln lat temu

K/T

65 mln lat temu

Szczerbaki Xenatrha

60–65 mln lat temu

Megatherium americanum

Glyptodon

Leniwcowate (Bradypodidae)

Mrówkojady (Myrmecophagidae)

Pancernik długoogonowy, peba

(Dasypus novemcinctus)

Neotropik

ssaki endemiczne:

Caviomorpha (50 mln lat temu)

kapibary Hydrochoeridae

hutiowate Capromyidae

nutriowate Myocastoridaekoszatniczki Octodontidae

szynszylowate Chinchillidae

Neotropik

ssaki endemiczne: małpy

szerokonose

płaksowate ponocnice

pazurkowce: pigmejkasaki Pitheciidae

czepiak czarny

Trochę historii…

35 mln lat temuKolizja subkontynentu indyjskiego

z Azją (wypiętrzenie Tybetu i Himalajów);

oddzielenie Australii od Antarktydy

Trochę historii…

20 mln lat temuOchłodzenie obu biegunów;

Kontury podobne do współczesnych,

ale Floryda i znaczna część Azji pod wodą.

Trochę historii…

18 000 lat temuMaksimum zlodowacenia

plejstoceńskiego

Trochę historii…

terazWspółczesny układ kontynentów,

które wciąż są w ruchu.

WIELKA AMERYKAŃSKA WYMIANA

BIOTYCZNA

[The Great American Biotic Interchange]

mln lat temu Wydarzenia

220-160 Ameryka Płd. połączona z Gondwaną i Ameryką Płn.

140-75 Ameryka Płd. oddziela się, biota ewoluują w izolacji.

75-65 Stopniowe wykształcenie połączenia „z kamienia na

kamień” z Ameryką Płn.

65 Zderzenie z bolidem, wielkie wymieranie

55-3,5 Archipelagi, w tym wulkaniczne Antyle, tworzą system

„Z kamienia na kamień”.

3,5-2,5 Wyłonienie się Przesmyku Panamskiego – połączenie

(z filtrem).

2-0 Epoka lodowcowa: obniżenie poziomu oceanu, rozwój

sawann

Wymiana nie była zrównoważona – połowa gatunków współczesnych ssaków Ameryki

Pd. pochodzi z Ameryki Pn., ale tylko ok. 20% fauny Ameryki Pn stanowią przybysze

z południa.

The Great American Biotic Interchange (GABI)

Rozmieszczenie Ratitae

J Mammal Evol (2010) 17:245–264

torbacze:

rodziny endemiczne: zbójniki, beztorbikowate i dydelfowate

Neotropik

ssaki

torbacze

Neotropik

ssaki endemiczne

liścionosy

wampiry

Neotropik

tapiry

Neotropik

charakterystyczne braki:

owadożerne

myszy

świniowate

pustorogie

słonie

konie

wiwery

hieny

Rozmieszczenie Ratitae

dawniej bezgrzebieniowce

Trochę historii…

220 mln lat temuJeden superkontynent - Pangea.

Zwierzęta lądowe mogą

migrować od bieguna do bieguna.

Trochę historii…

105 mln lat temu

Eurasia

Antarctica

North

America

AfricaSouth

America

IndiaAustralia

Australia wciąż połączona z Antarktydą.

Trochę historii…

35 mln lat temuoddzielenie Australii od Antarktydy

Powstanie zimnego się prądu

wokółantarktycznego

Państwo Australijskie

torbacze

Sinodelphys szalayi

125 mln lt

Państwo Australijskie

torbacze

Państwo Australijskie

torbacze

niełazy Dasyuridaemrówkożery Myrmecobiidae

jamrajowate Peroryctidae

Thylacomyidae

krety workowate Notoryctidae

Państwo Australijskie

torbaczekoala

wombaty

kangurowate

drzewnicowate

pałankowateostronogi

Państwo Australijskie

stekowce

Dziobakowate

(Ornithorhynchidae)

Kolczatkowate

(Tachyglossidae)

Państwo Australijskie

endemiczne ptaki

kazuary Casuariidae

kiwi Apteryx

nogale Megapodidae

lirogony Menuridae altanniki Ptilonorhynchidaerajskie ptaki Paradisaeidae

Kiwi

kiwi Apteryx

Rozmieszczenie Ratitae

dawniej bezgrzebieniowce

Antarctis

Antarctis

endemity

krabojad lampart morski

foka Weddella

foka Rossa

Antarctis

endemity

pingwin antarktyczny

Pygoscelis antarcticus

pingwin białobrewy

Pygoscelis papua

Antarctis

petrel śnieżny

Pagodroma nivea

skuła, wydrzyk

Stercorarius maccormicki

Antarctis

humbak

Megaptera novaeangliae

Recommended