เอกสารประกอบการสัมมนา MONEY LITERACY ชุดที่ 1

MONEY LITERACYความฉลาดทางการเงิน

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

●การศึกษา ●วิศวกรรมศาสตร์บัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

●บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยรามคำแหง

●การทำงาน ●โค้ชการเงิน (The Money Coach)

●กรรมการผู้จัดการ บริษัท เดอะ มันนีโค้ช และ ลีฟริช ฟอร์เอเวอร์ จำกัด

●นักธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ สิ่งพิมพ์ การศึกษา การเกษตร และที่ปรึกษาโรงงานอุตสาหกรรม

●นักเขียนและนักแปลหนังสือการเงินการลงทุน

●อาจารย์สอนปริญญาโท สาขาวิชาการเงินและการธนาคาร ม. รามคำแหง ●ผู้ก่อตั้งมูลนิธิคนไทยฉลาดการเงิน และพัฒนาหลักสูตร MONEY LITERACY

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

จักรพงษ์ เมษพันธุ์ (THE MONEY COACH)

ผลงาน THE MONEY COACH

ผลงาน THE MONEY COACH

แอพพลเิคชั่นประกอบการเรยีน

iOS: EZ FINANCIAL CALCULATOR

Android: FINANCIAL CALCULATOR

เว็บไซต์: www.fncalculator.com

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

MONEY LITERACY

● ความฉลาดการเงิน (MONEY LITERACY)

● งบการเงินส่วนบุคคล และการบริหารสภาพคล่อง

● การแก้ปัญหาหนี้สิน

● การจัดการความเสี่ยง และการวางแผนเงินสำรอง

● การวางแผนภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

● การวางแผนเกษียณรวย (Retire Rich)

● การวางแผนเกษียณเร็ว (Retire Young)

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

- ความเข้าใจผิดทางการเงิน อันดับ 1 -

“หาเงินได้มากขึ้น แล้วจะรวยขึ้น”

ถา้หาเงนิไดม้ากขึ้นแลว้รวยขึ้น ทำไม?

● 90% ของคนที่ลูกลอตเตอรีรางวัลที่ 1 กลับไปจนเหมือนเดิม

● นักกีฬา นักแสดง นักร้องที่มีชื่อเสียง หลายคนหมดตัวในช่วงบั้นปลายชีวิต

● เงินเดือนขึ้นทุกปี แต่การเงินก็ไม่มีอะไรดีขึ้น

● ย้ายงาน เปลี่ยนงานแต่ละที เงินเดือนขึ้น 20-30% แต่ก็ไม่พอใช้อยู่ดี

● ฯลฯ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

ความจรงิที่นา่เปน็หว่งของสงัคมไทย

● 46% ของคนไทย เป็นหนี้นอกระบบ

● 52% ไม่มีเงินออม

● 97% มีเงินไม่พอใช้หลังเกษียณ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

เกมแหง่ชวีติ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

เกมแหง่ชวีติ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

เกมแหง่ชวีติ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

เกมแหง่ชวีติ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

เกมแหง่ชวีติตอ้งเลน่เพื่อชนะ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

โมเดลอสิรภาพทางการเงนิ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

ความรู้ทางการเงนิ

เงิน ไม่ใช่สิ่งที่ทำให้คุณรวย

ความรู้ทางการเงิน ต่างหาก ที่จะทำให้คุณมั่งคั่งร่ำรวยได้

คนส่วนใหญ่ที่ยังจนและประสบปัญหาทางการเงิน

นั่นเป็นเพราะสิ่งที่เขาไม่รู้ ใน สิ่งที่โรงเรียนไม่ได้สอนหลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

ความรู้ทางการเงนิ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

ความสำคญัของการลงทนุ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

การหารายได้EARNING

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

การใชจ้า่ยSPENDING

- การจัดทำงบการเงินส่วนบุคคล

- การวางแผนซื้อหนี้ิสินขนาดใหญ่ เช่น บ้าน รถยนต์ ฯลฯ

- เป้าหมายระยะสั้น เช่น เรียนต่อ ท่องเที่ยว แต่งงาน ฯลฯ

- การวางแผนแก้ปัญหาหนี้สิน

- การวางแผนจัดการความเสี่ยง

- การวางแผนภาษี

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

การออมSAVING

- เงินสำรองเผื่อฉุกเฉิน

- การวางแผนเกษียณ (เกษียณรวย)

- การออมเพื่อการลงทุน (เกษียณเร็ว/อิสรภาพทางการเงิน)

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

การลงทนุINVESTING

• รู้เป้าหมาย และความต้องการของตัวเอง

• กำหนดแผนการลงทุน และจัดพอร์ตการลงทุนได้เอง

• รู้จักเครื่องมือลงทุน รู้จักใช้ให้สอดคล้องกับเป้าหมายที่ต้องการ

• ตราสารการเงิน • อสังหาริมทรัพย์

• ธุรกิจ

• ทรัพย์สินทางปัญญา

• บริหารการลงทุนแต่ละพอร์ตได้ด้วยตัวเองหลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

มั่งคั่ง=สมดลุ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY มีกิน มีใช้ มีเหลือเก็บ มีสะสมต่อยอด เติมเต็มความสุขให้ชีวิต

MONEY LITERACY TESTทดสอบความฉลาดทางการเงิน

10 นาที

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

งบการเงนิสว่นบคุคลMONEY STATEMENT

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

ชีวิตที่ขาดสภาพคล่อง ยากที่จะได้พบกับความมั่งคั่ง ... THE MONEY COACH

งบรายรบัราย

จา่ย

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY 1. จัดทำตอนต้นปี เพื่อวางแผนจัดการเงินให้มีใช้จ่ายได้ตลอดเวลา

2. สิ้นเดือนทำการทบทวนการใช้จ่ายว่าสอดคล้องกับงบหรือไม่

3. ทำการอัพเดท เมื่อสภาวการณ์ในชีวิตเปลี่ยนแปลงไป

(ตวัอยา่ง)งบรายรบัราย

จา่ย#1

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

(ตวัอยา่ง)งบรายรบัราย

จา่ย#2

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

(ตวัอยา่ง)งบรายรบัราย

จา่ย#3

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

งบรายรบัรายจา่ยอาชพีอสิระ

● มีปัญหาในการจัดทำงบ เพราะรายได้ที่ไม่สม่ำเสมอ

● แนวทางการจัดทำงบการเงินอาชีพอิสระ

● เริ่มลงงบจากรายการจ่ายให้ครบก่อน

● ลงรายการรับในระยะสั้นที่น่าจะได้แน่นอน

● ประมาณการรายรับในกรณีเลวร้ายที่สุดที่น่าจะได้ในอนาคต

● ตรวจสอบความสมดุลของรายรับและรายจ่าย

● วางแผนจัดหาเงินรายได้เพ่ิม กรณีไม่สมดุล

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

งบกจิการVs

งบสว่นตวั

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY 1. จัดทำงบกำไรขาดทุนของกิจการก่อน โดยแยกรายจ่ายกิจการกับส่วนตัวให้ชัดเจน

2. ลงรายการรายจ่ายส่วนตัวในงบรายรับรายจ่ายให้ครบถ้วน

3. วางแผนจัดสรรกำไรจากกิจการมาเป็นรายได้ส่วนตัวอย่างเหมาะสม

สภาพคลอ่งดี

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY สภาพคล่องดี: มีกิน มีใช้ มีเหลือเก็บอย่างน้อย 10% ของรายรับรวม

งบแสดงสถานะทางการเงนิ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY *คนเราควรจัดทำและตรวจสอบรายการทรัพย์สินทุกๆ 6 เดือน

ความเชื่อมโยง

ของงบการเงนิ(กฎแหง่กรรม)

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY Q: คนรวยสะสมทรัพย์สิน คนจนสะสมหนี้สิน คุณล่ะสะสมอะไรอยู่?

งบการเงนิของคนรวย

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY คนรวยไม่ใช่ไม่มีหนี้ แต่พวกเขามีหนี้น้อยกว่าทรัพย์สิน และอยู่ในระดับที่จัดการได้

ส่วนคนจนนั้นตรงกันข้าม

MONEYFREEDOMMODEL

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

MONEY STATEMENTการจัดทำงบการเงิน

20 นาที

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

การแกไ้ขปญัหาหนี้สนิPERSONAL DEBT MANAGEMENT

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

ลกัษณะผู้ปว่ยหนี้

-“ผู้ปว่ยทั่วไป”

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

*จ่ายเต็มจำนวนไม่ไหว

แต่ยังพอหมุนเงินได้

ลกัษณะผู้ปว่ยหนี้

-“ผู้ปว่ยโคม่่า”

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

*แม้กระทั่งจ่ายขั้นต่ำ

ก็ยังไม่พอ

งบแสดงสถานะทางการเงิน งบรายรับรายจ่าย

รายรับ

วงจร ‘หนี้จน’

รายจ่าย

เงินกู้

หนี้สิน

รายจ่าย

เงินกู้

หนี้สิน

รายจ่าย

MONEY LITERACY: หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

การวางแผนปลดหนี้

How to Getting Out of Debt?หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

1) หยดุ! กอ่หนี้

เมื่อเงนิไมพ่อ บอกตวัเองใหค้ดิหาวธิใีหมท่ี่

ไมใ่ชก่อ่หนี้เพิ่ม

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

“การกู้เงินมาผ่อนหนี้

ไม่ต่างอะไรกับปวดหัว

แล้วการกินยาแก้ปวด”

... The Money Coach

2) สรปุรายการ หนี้ทั้งหมด

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY *ถ้าหากทำงบแสดงสถานะทางการเงินอยู่แล้ว เราจะได้ข้อมูลสรุปรายการหนี้ทั้งหมดไปพร้อมๆกัน

สรุปรายการหนี้ นายชัดเจน ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2559

3) หาเงนิสดปลอดภาระมาปดิชำระหนี้

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY *ช่องทางเงินปลอดภาระ เช่น โบนัส คอมมิชชั่น ค่าแรงรับจ้างพิเศษ ขายของไม่ใช้แล้ว ฯลฯ

สรุปรายการหนี้ นายชัดเจน ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2559

4) รไีฟแนนซ์รวมชำระหนี้เปน็กอ้นเดยีว

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY *เงื่อนไขสำคัญ 2 ข้อในการรีไฟแนนซ์ 1) ดอกเบี้ยต้องลดลงจากเดิม 2) ผ่อนต่อเดือนน้อยลง

สรุปรายการหนี้ นายชัดเจน ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2559

5) วางแผนชำระคนืดว้ยเงนิคงเหลอื

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY *Step 1: คำนวณระยะเวลาผ่อนหนี้หมดคร่าวๆ จาก หนี้คงเหลือ หารด้วย ยอดชำระขั้นต่ำ

สรุปรายการหนี้ นายชัดเจน ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2559

STEP 1: คำนวณหาระยะเวลา

ใช้หนี้หมด

5) วางแผนชำระคนืดว้ยเงนิคงเหลอื

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY *Step 2: จัดลำดับการผ่อนชำระหนี้ โดยเรียงลำดับจากเวลาหมดหนี้ไวที่สุด และเหลือเงินต้นน้อยที่สุด (ใน

กรณีที่อัตราดอกเบี้ยสูงเท่าๆกัน)

สรุปรายการหนี้ นายชัดเจน ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2559

STEP 2: จัดลำดับปลดหนี้

5) วางแผนชำระคนืดว้ยเงนิคงเหลอื

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY *Step 3: วางแผนชำระคืน โดยนำเงินคงเหลือในแต่ละเดือนไปชำระเพิ่มในยอดของหนี้ลำดับที่ 1

(เพิ่มจากยอดขั้นต่ำ) ส่วนหนี้ลำดับอื่นๆ จ่ายตามยอดขั้นต่ำที่สถาบันการเงินเรียกเก็บ

สรุปรายการหนี้ นายชัดเจน ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2559

STEP 3: วางแผนชำระคืน

ปลดหนี้ ดว้ยยาแรง!

“‘หนี้จน’คือ ความทุกข์ทางการเงินขั้นสูงสุด

ที่มนุษย์พึงจะรังสรรค์ให้กับตัวเองได้”

... The Money Coach

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

แนวทางปลดหนี้ ดว้ยยาแรง!

● ประนอมหนี้กับสถาบันการเงิน (ลดดอกเบี้ย ผ่อนเฉพาะ

ดอกเบี้ย หยุดชำระชั่วคราว ฯลฯ)

● นำเงินเกษียณมาชำระหนี้

● ขายหนี้รายการใหญ่ เช่น บ้าน รถยนต์

● จำนองบ้านปลอดภาระ (ลดภาระดอกเบี้ยหนี้บริโภค)

● หยุดชำระหนี้ชั่วคราว สะสมเงิน แล้วค่อยเจรจาชำระคืน

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

ตวัอยา่งปลดหนี้กรณขีาดสภาพคลอ่ง

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

ตวัอยา่งปลดหนี้กรณขีาดสภาพคลอ่ง

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

ตวัอยา่งปลดหนี้กรณขีาดสภาพคลอ่ง

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

วธิกีารปลดหนี้ท่ีดทีี่สดุ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

“กว่าจะมีหนี้มากจนแก้ไม่ไหว เรายังใช้เวลาตั้งนานในการสะสมปัญหา ดังนั้นระยะเวลาในการแก้หนี้ให้หมดไป

ก็จำเป็นต้องใช้เวลาเช่นกัน สำคัญคือแต่ละวันที่ผ่านไป คุณได้เรียนรู้อะไรเพิ่มขึ้นมาบ้าง”

... THE MONEY COACH

ปลดหนี้ 300%

ลดรายจ่าย หารายได้เพิ่ม สร้างทรัพย์สิน

MONEY LITERACY: หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

การหารายไดเ้พิ่มเพื่อแกป้ญัหาหนี้

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

แนวคดิเปลี่ยนหนี้เปน็

อสิรภาพการเงนิ

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

●หลักคิด: ถ้าเรามีทรัพย์สิ น ในวันที่เป็นหนี้ ทรัพย์สิ นจะสร้างกระแสเงินสดชำระหนี้ให้กับเราทุกเดือน ช่วยผ่อนแรงให้เราไม่ต้องทำงานหนักทุกเดือน

●เมื่อหนี้หมด ทรัพย์สินยังคงอยู่ มันก็จะยังคงสร้างกระแสเงินสด ช่วยจัดการค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวันให้กับเรา

●และหากเราสร้างทรัพย์สินไว้มากพอ เมื่อเวลาผ่านไป กระแสเงินสดจากทรัพย์สิน จะมากกว่ารายจ่ายโดยรวม และทำให้เรามี ‘อิสรภาพทางการเงิน’ ในที่สุด

แนวทางสรา้งทรพัยส์นิ

ในขณะที่เปน็หนี้

หลักสูตรการเงินพื้นฐานเพื่อคนไทยทั้งประเทศ

MONEY LITERACY

●โฟกัสไปที่การลงทุนที่ไม่ต้องใช้เงิน แต่ใช้ทรัพยากรอื่น ของคนอื่น (OPR) หรือเงินคนอื่นแทน (OPM)

●เช่น การลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ให้เช่า การสร้างธุรกิจด้วยการใช้ Outsourcing เป็นหลัก

●ค่อยๆสร้างธุรกิจ แล้วพัฒนาการทำงานให้เป็นระบบ ใช้เวลา ประสบการณ์ และความเชี่ยวชาญของคนอื่นมาช่วย (OPT) แล้วดึงตัวเองออก (วางระบบ-วางมือ-วางใจ)