การวดประเมนตามสภาพจรง โดยการปฏบตและจาก

แฟมสะสมงาน เพอพฒนา/ปรบปรงการเรยนร : แนวคดและ

วธการ(Authentic, Performance,

Portfolio Assessments FOR Learning Improvement: Concepts &

Practices )

รองศาสตราจารย ดร . องอาจ นยพฒนภาควชา การวดผลและวจยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒวนท 3-4 มถนายน พ.ศ . 2557มหาวทยาลยอบลราชธาน

1

หวขอการบรรยาย • คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ• กลยทธของการวดประเมนเพอการเรยนร • แนวทางการประเมนการเรยนรทมคณภาพ • กระบวนการวดประเมนการเรยนรในชนเรยน • ผลการเรยนร: พทธพสย จตพสยและทกษะพสย• การเลอกเครองมอ/วธการรวบรวมขอมลสารสนเทศ • ตวอยาง: เครองมอการวดประเมนผลการเรยนร (พทธพสย

จตพสยและทกษะพสย)

หมายเหต: เอกสารนสามารถนำาไปใชประโยชนและเผยแพรตอได แตไดโปรดอางองชอ/นามสกลของผจดทำา (ทเรยบเรยงความคดและรอยเรยงถอยคำา

ในการจดทำาเอกสารนเปนเวลานานพอควร)ขอบคณ ครบ

รศ.ดร.องอาจ นยพฒน

2

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ• การวด (Measurement) คอ การกำาหนดตวเลขเพอบงชปรมาณคณสมบตหรอ

ลกษณะของวตถหรอเหตการณใดๆ ทสนใจตามกฎเกณฑบางประการ• การประเมนคา (Evaluation) คอ การตดสนคณคาและมลคาของบคคล วตถ

เหตการณ หรอสงใดๆ ทสนใจตามการตความขอมลสารสนเทศ (โดยเฉพาะขอมลสารสนเทศจากการวดในรปตวเลข ) ทรวบรวมได

• การวดประเมน (Assessment) คอ กระบวนการเกบรวบรวม บนทกและใชขอมลสารสนเทศเพอประเมนคาบคคล วตถ เหตการณ หรอสงใดๆ ทสนใจ

• การวดประเมนในชนเรยน (Classroom Assessment) เปนกระบวนการทครทำาการรวบรวมและตความขอมล/สารสนเทศตางๆ ทเกยวของกบความร/ความเขาใจ ความสามารถ/ทกษะ และทศนคต/ความเชอของนสต/นกศกษา แลวนำาผลการตความดงกลาวไปใชตดสนใจในการจดการเรยนรในชนเรยนใหมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน

• การวดประเมนเพอการเรยนร (Assessment FOR Learning) เปนการวดประเมนความกาวหนาเพอสนบสนนการเรยนรของผเรยน

• การวดประเมนขณะเรยนร (Assessment AS Learning) เปนการวดประเมนการกำากบหรอนำาตนเองในการเรยนรไดอยางเปนอสระของผเรยน

• การวดประเมนผลการเรยนร (Assessment OF Learning) เปนการวดประเมนเพอตรวจสอบผลการเรยนรของผเรยนตามเกณฑมาตรฐานคณภาพ ซงเปนการบงบอกถงระดบความสำาเรจในการเรยนรของผเรยนนนเอง

3

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

การวดประเมน

(Assessment)

การวด (Measurement) เชน การ

ทดสอบ

ไมใชการวด (Non-

measurement) เชน การ

สงเกต การสอบถามดวยวาจาการประเมน/ตดสน

คณคา (Evaluation/Value Judgments)

เชน ปานกลาง ด ดเยยม

และ/หรอ

บวก

บวก

แผนภาพ: กระบวนการวดประเมน (The assessment process)

4

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)•การวดประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) คอ

การประเมนความร ทกษะ ความสามารถ คณลกษณะหรอพฤตกรรมของผเรยนทเกดขนในสภาพการณจรง (A real life context)

•การวดประเมนการปฏบต (Performance assessment) คอ การวดประเมนกระบวนการ (Process) และผลผลต (Product) ของการปฏบตทสะทอนความร ทกษะ ความสามารถ คณลกษณะหรอพฤตกรรมของผเรยนทสาธตหรอแสดงออกมาใหเหน

•การวดประเมนดวยแฟมสะสมงาน (Portfolio assessment) คอ การวดประเมนความร ทกษะ ความสามารถ หรอคณลกษณะของผเรยนจากขอมลหลกฐานทบงชความเพยรพยายาม ความกาวหนาและผลสมฤทธของผเรยนในแฟมสะสมงาน (Portfolios) ทเกบรวบรวมและจดเรยงอยางเปนระบบภายในระยะเวลาหนงๆ

5

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

เปาหมายการเรยนรและ

วตถประสงคการเรยนรโดย

ทวไป

การวดประเมน

กอนสอน

การสอนแบบม

ปฏสมพนธ

กำาหนดผลการเรยนรทคาดหวง

การคนหาขอมลหลกฐานบงชผลการเรยนรท

คาดหวง

การวางแผนการสอน

การวดประเมนหลงสอน การวด

ประเมนระหวาง

สอน

ทมา: ดดแปลงจาก McMillan (2004, p.7)

แผนภาพ: ความสมพนธระหวางการสอนและ การวดประเมนการเรยนร

6

แผนภาพ: ความสมพนธระหวางการวดประเมนการเรยนรและองคประกอบการเรยนรอนๆทมา: องอาจ นยพฒน.

(2557)

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

7

แผนภาพ: ความสมพนธระหวางการวดประเมนการเรยนรแบบผลสรปและผลยอย

การสอนและการเรยนรในชนเรยน

หลกสตร

จตวทยา

การวดประเมนระดบมหภาค

ระดบผลกระทบ(Impact level) สารสนเทศปอน

กลบ(Information feedback)

การวดประเมน ระดบ

จลภาคการวดประเมนความกาวหนาของการเรยนร (Assessment FOR

Learning)

การวดประเมนตดสนผลการเรยนร

(Assessment OF Learning)

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

ระบบการวดประเมนทสมดล (Balanced Assessment System)

8

การวดประเมนการเรยนรของผเรยน:

แนวคดและหลกการ • เปนไปในลกษณะ “การนงเคยงขาง (Sitting

beside)” ตามความหมายของคำาวา “assess” หรอ “assidere” ในภาษาละตน ทแปลวา “to sit beside”

• ดำาเนนไปดวยการแลกเปลยนขอมลสารสนเทศเกยวกบประสบการณการเรยนร

• มการวเคราะห/วพากษขอมลสารสนเทศเพอปรบปรงการเรยนรอยางสรางสรรค

• ผประเมนวดประเมนการเรยนรของนสต/นกศกษาดวยความเมตตา/เอออาทร

• รวมรวมขอมลสารสนเทศจากหลากหลายแหลง (ไมเพยงแตคะแนนการสอบ )

• มงเนนวดประเมนเพอการพฒนาปรบปรง (มากกวาตรวจสอบ ) การเรยนร

ความหมายกระบวนการรวบรวม วเคราะหและวพากษขอมลสารสนเทศ

เกยวกบการเรยนรของผเรยนจากหลากหลายแหลงเพอความเขาใจอยางลมลกวาผเรยนมความรความเขาใจ ความสามารถทกษะ และคณลกษณะพงประสงคอะไรบาง ทเปนผลจากประสบการณการเรยนรทผานมา

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

หนงสอแนะนำา

9

กระบวนทศนใหมในการวดประเมนการเรยนร (๑)

• เปนการวดประเมนในชนเรยนทสงเสรมการเรยนรของผเรยนโดยตงอยบนฐานคดสำาคญ คอ

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

a. รปแบบและสาระของการวดประเมนจะตองสะทอนการคดและทกษะการแกปญหาของผเรยนแตละกลมสาระทเกดขนในระดบจลภาค (Micro small-scale level) เชน ชนเรยน หรอหองปฏบตการ/สนามปฏบตการ ไดอยางด

b. การวดประเมนจะตองมจดมงหมายเพอเขาใจการเรยนรของผเรยนวาเรยนรอยางไร มความกาวหนาเพยงใด (Formative purpose) ทำาอะไรได (หรอไมได ) บาง และทำาการพจารณาตดสนใจเพอสนบสนนใหผเรยนเรยนรไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล (ตามศกยภาพทม) (Assessment FOR learning) และมจตนสยกำากบการคดหรอการเรยนรดวยการนำาตนเองไดอยางเปนอสระในขณะเรยนรหรอไม (Assessment AS learning)

c. มงเนนประเมนกระบวนการเรยนร (Process of learning) แทนทจะเนนการตดสนผลการเรยนร (Summative purpose) หรอพสจนใหเหนวาการเรยนรของผเรยนไดผลตามเกณฑมาตรฐานหรอไมอยางไร (Assessment OF learning)

d. มสาระตองเชอมโยงกบหลกสตร/การจดการเรยนร จตวทยา/วฒนธรรมการเรยนร และจะตองเชอมโยงกบระบบการวดประเมนผลการเรยนรทองมาตรฐานในระดบมหภาค (Macro or large-scale level) เชน กลมสถานศกษา เขตพนท ประเทศ/นานาประเทศ (Balanced Assessment system)

10

• เปนการวดประเมนการเรยนรในชนเรยน (Classroom-based Formative Assessment)▫ชวยพฒนากระบวนการเรยนรและพฒนาการดานตางๆ ของผเรยน▫ชวยปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนร (Learning-oriented

assessment) ของนสต/นกศกษาใหแกคร/อาจารย▫ ใหสารสนเทศปอนกลบอยางมความหมาย (Meaningful

feedbacks) สำาหรบผเรยน คร/อาจารย (รวมทงผบรหารหลกสตร ) วาผเรยนมผลการเรยนร (Learning outcomes) ไดแก ความรความเขาใจ ความสามารถ/ทกษะ และอารมณ/ทศนคต เปนไปตามระดบมาตรฐานหรอไม อยางไร

▫ เปนการเชอมโยงระหวางการสอนของคร/อาจารยและการเรยนรของผเรยน

▫ชวยเพมพนความเขาใจใหแกคร/อาจารย (รวมทงผบรหารหลกสตร )เกยวกบการเรยนรของผเรยนในสาระตางๆ ไดดยงขน

กระบวนทศนใหมในการวดประเมนการเรยนร (๒)

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

11

• เปนตามสภาพจรง (Authentic) เปนกระบวนการตอเนอง/พลวต (ongoing/dynamic) ทเชอมโยงกบ

หลกสตร การเรยนการสอน และการวจยและพฒนาการเรยนร เปนรปแบบทเปดโอกาสใหผเรยนสามารถเลอกและแสดงความร/ความเขาใจ

ความสามารถ/ทกษะ และทศนคต/ความเชอทตนมตามความเปนจรงไดอยางอสระ

วธดำาเนนการมความยดหยน ปรบเปลยนไดตามบรบทของการจดเรยนรในชนเรยน

มความสอดคลองกบบรบทชนเรยนและวฒนธรรมการเรยนรของผเรยน เนนวดประเมนผลการปฏบตงานของผเรยนทสมพนธกบ “โลกแหงความเปน

จรง” เนนการวดประเมนเพอพฒนากระบวนการเรยนรมากกวาการตดสนหรอพสจน

ใหเหนวามการเรยนร (เชน ตดเกรด ) ลดความตงเครยดและความวตกกงวลจากประสบการณใดๆ ในทางลบทเกด

จากการวดประเมนการเรยนรแบบดงเดม สงเสรมใหผเรยนวดประเมนการเรยนรดวยตนเองหรอโดยกลมเพอน (Self-

or Peer-Assessment) เพอใหเกดการคดสะทอนกลบมาพฒนาการเรยนรของตนตอไป

กระบวนทศนใหมในการวดประเมนการเรยนร (๔)

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

12

•ลกษณะของการวดประเมนตามสภาพจรง ใชวธการกระตน/ทาทายนสต/นกศกษาใหปฏบตการหรอแสดงออกใน

สภาพการณจรง (Performance in the field) วามความร/ความเขาใจ ความสามารถ/ทกษะ และอารมณ/ความรสก เพยงใด อยางไร

กำาหนดโจทย ใหปฏบตหรอแกปญหาโดยใชกจกรรมหรองานทอยในโลกแหงความเปนจรง

ใชเครองมอและวธการวดประเมนทหลากหลาย รวมทงสอดคลองกบลกษณะผลการเรยนร และบรบททตองการวดประเมน มากยงขน

ผลการวดประเมนทำาใหครมสารสนเทศเพอใชตดสนใจในกระบวนการจดการเรยนรในชนเรยน มากขน

มกฎเกณฑสำาหรบใชในการวดประเมน (Assessment rubrics) เนนใหผเรยนสะทอนผลการเรยนรและครสะทอนผลการจดการเรยนร

ของตน (self reflection) จากสารสนเทศผลการวดประเมนWe do not learn from experience. We learn from reflecting on experience. John DeweyJohn Dewey

กระบวนทศนใหมในการวดประเมนการเรยนร (๕)

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

13

สรปประเภทและลกษณะของการวดประเมนการเรยนร (1)ประเภทของการวด

ประเมน (Types of

assessment)

กระบวนทศน

(Paradigm)

จดมงหมายหลก

(Main purpose)

จดมงเนน

(Focus)

การวดประเมนเพอการเรยนร

(Assessment FOR Learning):

Formative assessment

สรรคสรางนยม

(Constructivism)

เพอเขาใจและปรบปรงการเรยนรของผเรยน (ความแตกตางระหวางบคคล )

กระบวนการเรยนร

(พฒนา/ปรบปรง การ

เรยนร)

การวดประเมนขณะเรยนร

(Assessment AS Learning): Formative

assessment

พทธปญญานยม

(Cognitivism)

เพอพฒนาใหเรยนรไดดวย

ตนเองอยางอสระ (Autonomou

s or independent learners) (สว

นบคคล)

วธการเรยนรแบบกำากบตนของผเรยน (สงเสรมการเรยนรแบบ

กำากบหรอนำาตนเอง )

การวดประเมนผลการเรยนร

(Assessment OF Learning): Summative

assessment

พฤตกรรมนยม

(Behaviorism)

เพอตรวจสอบการบรรลเปา

หมายหรอวตถประสงคการ

เรยนร (แตละบคคล)

ผลการเรยนร (ตรวจสอบการ

เรยนร)

Berry (2008, pp . 9-11) สมหวง พธยานวฒน (กำาลงพมพ)

กระบวนทศนใหมในการวดประเมนการเรยนร (๖)

๑. คำาสำาคญ ความหมาย และแนวคดพนฐานทเกยวของ (ตอ)

14

การวดประเมนการเรยนรรายภาคเรยน

15

การวดประเมนการเรยนรรายภาคเรยน (ตอ)

16

๒. กลยทธของการวดประเมนเพอการเรยนร

ผสอนกำาลงจะไปไหน (จะนำาพาผเรยนไปทใด) กลยทธท 1: ใหผเรยนรและเขาใจวสยทศนเกยวกบเปาหมายการเรยนรอยางชดเจน กลยทธท 2: แบงปนตวอยางและตวแบบงานทไดเรยนร (ทงทดและไมด ) ใหผเรยนทราบ

ผสอนอยทใดในเวลาน กลยทธท 3: ใหสารสนเทศปอนกลบ (Feedback) แกผเรยนอยางสมำาเสมอ กลยทธท 4: สอนผเรยนตงเปาหมายและประเมนการเรยนรของตนเองผสอนจะสามารถจดการเรยนรไปสเปาหมายดงกลาวไดอยางไร (จะปดชองวางจดเปาหมายทจะไป-จดทอยปจจบน) กลยทธท 5: ออกแบบบทเรยนทเนนเปาหมายการเรยนรแบบแยกสวน (มากกวารวมสวนกนอยางหลากหลาย เปาหมาย ) ในแตละครง กลยทธท 6: สอนผเรยนใหทบทวนผลงานการเรยนรแตละคณลกษณะในแตละเวลา กลยทธท 7: ปลกฝงผเรยนใหคดสะทอนกลบ (ใครครวญไตรตรอง ) เพอกำากบตดตามเรยนรของตนเองและ แลกเปลยนเรยนรกบผอน

Chappuis, 2009, p. 12; Citing in Stiggins & Chappuis, 2012, p. 30

17

• บรบทหรอเงอนไขการวดประเมนผนแปรได (มากกวาการอยภายใตเพยงมาตรฐานเดยว)

• สภาพการประเมนสอดคลองกบ “โลกความเปนจรง” (Real world situation)

• เนนการวดประเมนกระบวนการและผลผลตของการทำาโครงการ (Projects) หรองาน (Tasks) ทกำาหนดใหปฏบต (Project/Task-Based learning)

• เนนนำาผลการวดประเมนเปนสารสนเทศปอนกลบไปสนบสนนการเรยนรทงของผเรยนและผสอน

• เนนวดประเมนและรายงานผลการประเมนการเรยนรในรปทมงาน (Team results) (มากกวารายบคคลรายบคคล)

• เปดเผยขอบขายเนอหาและเกณฑการวดประเมนกวางๆ ใหผเรยนทราบ (มากกวาปกปดไวเปนความลบ)

• สนบสนนใหผเรยนประเมนกระบวนการและผลการเรยนรของตนเอง (Self-assessment)

การวดประเมนการเรยนรของผเรยนในโลกศตวรรษท 21

(Reeves, 2010; Shepard et. al., 2005)

• ๒. กลยทธของการวดประเมนเพอการเรยนร

18

การวดการวดประเมนประเมน

ทกษะการทกษะการเรยนรใน เรยนรใน ศตวรรษท ศตวรรษท

2121

แบงปน ใชสงทไดเรยนร

เพอชวยเหลอบคคล ชนเรยน ชมชนหรอ

โลกอยางไรบาง

สำารว จ เรยนรอะไรนอกเหนอจากบทเรยนบาง มสงใดททำาผดและเรยนรจาก สงผดนนอยางไร

สรางสรรค มแนวคด ความร หรอความ

เขาใจใหมอะไรบาง ทสามารถนำาเสนอได

เรยนรรอะไร และสามารถทำาอะไร ไดบาง

กรอบแนวคดการวดประเมนทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21(ทมา: อางองจาก Reeves, 2010, p.312)

เขาใจ หลกฐานอะไรทสามารถประยกตการเรยนรในขอบเขตการ

รคดหนงไปยงทคลายๆ กน

หมายเหต: เรยนร (Learn) เขาใจ (Understand) สรางสรรค (Create) สำารวจ (Explore) และแบงปน (Share)

19

เปาหมาย/ผลการเรยนรของผเรยนในโลกศตวรรษท 21

กรอบแนวคดทกษะในศต วรรษท 21 (

The Partnership of 21st Century Skills–P21)

การเรยนรในศตวรรษท 21 ทหองปฏบตการทางการศกษาในเขตพนทสวนกลางตอนเหนอ (North Central Regional Educational Laboratory–NCREL) หรอทนยมเรยกวา enGauge model พฒนาขนในป ค.ศ . 2003 โดยไดรบการอางองถงในหนงสอ 21st Century Skills คอนขางมากเชนเดยวกบ P21 Framework

20

หลกการตงคำาถามเพอวดประเมนการเรยนร• เนนตงคำาถามทตองการคำาตอบแบบใหเหตผล

▫ คำาถามเชงวเคราะห▫ คำาถามเชงสงเคราะห▫ คำาถามเชงเปรยบเทยบ▫ คำาถามเชงจำาแนก▫ คำาถามเชงประเมน▫ คำาถามนรนยและอปนย

• เนนตงคำาถามทกระตนการคดและสนบสนนการเรยนร▫ คำาถามทชวยใหผเรยนตงขอสงเกตและเรยนร▫ คำาถามทชวยใหผเรยนถายโยงการเรยนร▫ คำาถามทชวยใหผเรยนยนยน/ตรวจสอบสงทไดเรยนร▫ คำาถามทชวยทำาใหผเรยนกำากบ/ควบคมตนเอง

• เนนตงคำาถามแบบลมลกและเชอมโยงสาระเดยวกน▫ เชน ตงคำาถามเกยวกบการอานหนงสอนอกเวลาภาษาองกฤษ (อานเขาใจเรองราวได

มากนอยเพยงใด มคำาศพทงายหรอยากตอการเขาใจบาง ผเขยนมกลยทธในการเสนอเรองราวอยางไร เรยนรอะไรบางจากเรองราวทอาน และโดยภาพรวมแลวชอบเรองทอานหรอไม อยางไร)

• กระตนใหผเรยนตงคำาถามดวยตนเองเพอสะทอนกลบความคดของตนเอง

• ๒. กลยทธของการวดประเมนเพอการเรยนร

21

หลกการสำาคญใหสารสนเทศปอนกลบ (Feedback) เพอพฒนาการเรยนร• ใชกฎเกณฑ/แนวทางการใหคะแนน (Scoring rubrics or guidelines) เปน

แนวทางการใหสารสนเทศปอนกลบเพอความชดเจน• เนนการใหสารสนเทศปอนกลบเชงเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐาน (มากกวาการให

สารสนเทศปอนกลบเชงเปรยบเทยบระหวางผเรยนดวยกน)• สงเสรมบรรยากาศในหมผเรยนใหมการวพากษเชงสรางสรรค มการคดใครครวญทวน

สอบความคดและการเรยนรของตนเอง และการยอมรบจดจำากดทตองพฒนาปรบปรง• ใชผลงานหรอทกษะจากการปฏบตงานของผเรยนเทยบกบเกณฑมาตรฐานแตละระดบ

เพอบงชขอดและขอจำากดในการเรยนรของผเรยน• ควรเกดขนอยางสมำาเสมอตลอดกระบวนการเรยนร (มใชเฉพาะตอนจบการสอนแตละ

หวขอ)• คร/อาจารยและผเรยนตองเขาใจรวมกนวาการใหสารสนเทศปอนกลบชวยเอออำานวยให

เกดการเรยนร ตองเชอถอและไววางใจระหวางกน • ควรรวบรวมและวเคราะหขอผดพลาดสำาคญ (Key errors) ทเกดจากการเรยนรของ

ผเรยนวามอะไรบาง เกดจากสาเหตอะไร และจะใหสารสนเทศปอนกลบอะไรเพอชวยใหผเรยนหลกเลยงขอผดพลาดเหลานน (อาจกระทำาผานกระบวนการวจยในชนเรยน )

• ใชกลยทธการเสรมแรงทางบวกดวยการสอสารใหผเรยนรสกภาคภมใจในตนเอง (Self-esteem) และรบรความสามารถของตนเอง (Self-efficacy) ในขณะใหสารสนเทศปอนกลบเพอพฒนาการเรยนร

• สอสารดวยถอยคำาทางภาษาทเขาใจงายๆ ตรงประเดนทตองพฒนาปรบปรง และมระดบความยากงายเหมาะสม (ไมงายเกนไปจนขาดความทาทาย หรอยากเกนไปจนเกดความทอแท !!!)

• ๒. กลยทธของการวดประเมนเพอการเรยนร

22

๓ . แนวทางการประเมนการเรยนรทมคณภาพ

2 . เปาหมายการวด

ประเมนชดเจน วด

ประเมนอะไร เปาหมาย ชดเจนตอผ

สอนและผเรยนหรอไม

1. จดมงหมายการวดประเมนชดเจน วดประเมนทำาไม ใครจะใชผลวดประเมน ผเรยนเปนผใชดวยหรอ

ไม

3.1 เครองมอ-วธการ

วดประเมนสอดคลอง

กบเปาหมายการเรยนร

& จดมงหมายการประเมน วดประเมนอยางไร

เครองมอวธการใด & มคณภาพ หรอไม

5. สอสารมประสทธผล รายงานผลบรรลจดมงหมาย

ตอบสนองความจำาเปนของผเรยน & ผเกยวของ

3.2 เลอกตวอยางภาระ

งาน/กจกรรมทจะวดประเมน

เหมาะสม ผเรยนมบทบาทอะไรและมหลกเลยงความลำาเอยงหรอไม

อยางไร

3.ออกแบบวดประเมนทด

ดดแปลงจาก Stiggins & Chappuis, 2012, p.24)

23

๔. กระบวนการวดประเมนการเรยนรในชนเรยน

กระบวนการวดประเมนในชนเรยน แผนภาพกระบวนการวดประเมนในชนเรยน

• วางแผน▫ ทำาความเขาใจบรบทการเรยนรทจะวด

ประเมน▫ กำาหนดจดมงหมายการวดประเมนและใชผล

การวดประเมน▫ กำาหนดเปาหมาย/ผลการเรยนรทจะวด

ประเมน▫ เลอกเครองมอ/วธการรวบรวมขอมล

สารสนเทศ และเกณฑมาตรฐานคณภาพ• ลงมอวดประเมน (รวบรวมขอมล

สารสนเทศ)▫ ลงมอรวบรวม (ตระหนกตอจรรยาบรรณ)

• รายงานผล▫ วเคราะหและตความขอมลสารสนเทศ▫ รายงานผลและพฒนาการเรยนการสอน http://www.utexas.edu/academic/

diia/assessment/iar/teaching/

24

วดประเมนผลการเรยนร

ผลผลตสดทาย

เปาหมาย ผลลพธหรอสมรรถนะ

เกณฑมาตรฐานวดประเมน

สมรรถนะทประยกตใช

สมรรถนะเชงสะทอนกลบ (Reflexive competence)

สมรรถนะเชงหลก

การ(Foundational

competence)

สมรรถนะเชงปฏบตการ (Practical

competence)

2 องคประกอบทแสดงในรปแบบ

ขอความ คอ มาตรฐานทคาดหมายวาผเรยนวาสามารถ

บรรลผลไดสำาเรจ

ทอยในรปแบบ

วดประเมนโดยวธการของ

สงทวดประเมน

ประกอบดวย

การวดประเมนผลการเรยนร

ทมา: South African Qualifications Authority (2001, p.20)

ทกษะพสย

พทธพสย

ทกษะพสย-พทธพสย-

จตพสย

๔. กระบวนการวดประเมนการเรยนรในชนเรยน

25

สมรรถนะของการเรยนร 3 แบบสมรรถนะเชงปฏบตการ

(Practical competence)

สะทอนการมความสามารถและทกษะดานการปฏบตทเกดขนในสถานการณหรอสงแวดลอมจรง (การปฏบต)

ทมา: South African Qualifications Authority (2001, p.21)

สมรรถนะเชงหลกการ (Foundational

competence)

แสดงใหเหนถงการมความรความเขาใจและเหตผลในการปฏบต (การใหเหตผลเบองหลงการปฏบต)

สมรรถนะเชงสะทอนกลบ (Reflexive competence)

แสดงใหเหนถงทกษะ และความสามารถในการเชอมโยง (บรณาการ ) การปฏบตเขากบความรความเขาใจในงานททำาอยางไตรตรองและมทศนคตทด (ความสามารถประยกตและการอธบายเหตผลสนบสนนการปฏบตงาน)ทกษะพสย พทธพสย ทกษะพสย-พทธพสย-

จตพสย

๔. กระบวนการวดประเมนการเรยนรในชนเรยน

26

27

เปาหมายหรอผลการเรยนรทคาดหวงของผเรยน (Students’ Expected Learning Outcomes)

จตพสย (Affective Domain)คนด: มคณธรรม/จรยธรรม/จตพสยด (Ethical/ Affective Characteristics)

พทธพสย (Cognitive Domain)คนเกง (๑): มความรความคด/สตปญญาด (Cognitive /Intellectual Ability) ทกษะพสย (Psychomotor Domain)คนเกง (๒): มทกษะ/กระบวนการ/ความสามารถทางปฏบต (Psychomotor skill/ Performance)

คนมสข: มสขภาพกายและสขภาพจตด/มสนทรยภาพด (Physical & Mental Health/Aesthetic Value)เชาวนปญญา

อารมณ (Emotional

Intelligence-EI or EQ) และสนทรยศาสตร

๔. กระบวนการวดประเมนการเรยนรในชนเรยน

From: ดดแปลงจาก Sallee (2012, June)http://suzanne-sallee-iachieve.blogspot.com/2011/08/mobile-learning-and-blooms-taxonomy.html

Advanced Reasonin

g

Higher-order Thinking Skills

Basic

Cognitive Domain

28

http://softchalkcloud.com/lesson/files/8wXSLynRaeBOP6/Learning_Outcomes_Lesson_print.html

29

http://softchalkcloud.com/lesson/files/8wXSLynRaeBOP6/Learning_Outcomes_Lesson_print.html

30

ทมา: http://cjc-educ10.wikispaces.com/Table+of+Sp

ecifications+(TOS)

ตวอยางตารางแสดงรายละเอยดสาระและผลการเรยนรทตองการวดประเมน

31

มาตรฐานผลการเรยนรดานจตพสย•มความประพฤตอยางมคณธรรม/จรยธรรม •มความรบผดชอบตอตนเองและสวนรวม/สงคม •มความสามารถปรบตนทามกลางความขดแยงทางคานยม •มการพฒนานสยและปฏบตตนตามศลธรรม •มการแสดงถงภาวะผนำา•มความสมพนธระหวางบคคล•มความสามารถในการทำางานเปนกลม

จตพสย (จตนสย/อารมณ):แนวทางการวดประเมนตามมาตรฐานผลการเรยนร (๑)

เครองมอ/วธการ •การสงเกตของอาจารย• แบบมโครงสราง• แบบไมมโครงสราง

•การประเมนโดยกลมเพอน• สงคมมต

(Sociometric approach)

• การทายชอคณลกษณะ/พฤตกรรมของบคคล (Guess-Who approach)

•การรายงานตนเองของนสต/นกศกษา• แบบสอบถาม• มาตรประมาณคา

(Rating scale)•การใชแฟมสะสมงาน (Portfolio assessment)

32

การเลอกเครองมอ/วธการรวบรวมขอมลสารสนเทศ (๒)

แบบเลอกคำาตอบ

แบบสรางคำาตอบผลผลต การปฏบต

• แบบเลอกตอบ หลายตวเลอก• แบบถก-ผด • แบบจบค• แบบเตมคำา

เขยนบทความ/ทำางานสรางสรรค

เขยนรายงานสะทอนการเรยนร

เขยนตอบแบบสนๆ

ทำาตาราง/แผนภม/กราฟ

แสดงนทรรศการ แฟมสะสมงาน ทำาโครงงาน/โครงการ

การนำาเสนอดวยวาจา

การอานทำานองเสนาะ

การโตวาท/การอภปราย

การแสดงละคร/เตนรำา

การแสดงดนตร/กฬา

การวาดภาพ/การสาธต

การตงคำาถามการสงเกตอยางเปนทางการ/ไมเปนทางการการพดคยระหวางอาจารยกบนสต/นกศกษา

A Teacher ’ Guide To Classroom Assessment

33

การเลอกเครองมอ/วธการรวบรวมขอมลสารสนเทศ (๓)

34

เปาหมายหรอ

ผลการเรยนร ทคาดหวง

SELECTED

RESPONSE

ESSAY

PERFORMANCE

ASSESSMENT

PERSONALCOMMUNICATION

KnowReasoni

ngPerform

ance Skills

Products

Dispositions

Stiggins & Chappuis (2012, p. 73)

เครองมอและวธการวดประเมน

Learning targets for 21st Century (Stiggins & Chappuis, 2012,pp. 45-46)

35

ตวอยาง: การวดประเมนดานจตพสย (จตนสย/อารมณ):แนวทางการวดประเมนตามมาตรฐานผลการเรยนร (๑)

36

๙ . จตพสย:แนวทางการวดประเมนตามมาตรฐานผลการเรยนร (๓)

ตวอยาง: มาตรประเมนปฏสมพนธทางสงคมของนสต/นกศกษา

ตวอยาง: การวดประเมนจตพสย (จตนสย/อารมณ):แนวทางการวดประเมนตามมาตรฐานผลการเรยนร (๒)

37

มาตรฐานผลการเรยนรดานพทธพสย/ทกษะพสย•มความรความเขาใจ วเคราะหและจำาแนก ขอเทจจรงในหลกการ ทฤษฎ และกระบวนการตางๆ •สามารถวเคราะหสถานการณ และใชความร ความเขาใจในแนวคด หลกการ ทฤษฎ และกระบวนการตางๆ ในการแกปญหา •สามารถวเคราะหเชงตวเลขและใชเทคนคทางคณตศาสตรและสถต •สามารถสอสารทงการพด การเขยน และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ •สามารถเรยนรดวยตนเอง

พทธพสย/ทกษะพสย:แนวทางการวดประเมนตามมาตรฐานผลการเรยนร (๑)

เครองมอ/วธการ •แบบทดสอบ • แบบเลอกตอบ (Multiple-choice

test)• แบบความเรยง (Essay test)

•การวดประเมนการปฏบต (Performance assessments)• กำาหนดงาน/กจกรรมและบรบทเงอนไข • กำาหนดเกณฑการใหคะแนน

(Scoring rubrics) เปนแบบองครวม (Holistic) หรอ แบบวเคราะห (Analytic)

• ใชวธการสงเกตรวมกบมาตรประมาณคา (Rating scale) และ/หรอ

• ใชแบบตรวจสอบรายการ (Check-lists)

•การใชแฟมสะสมงาน (Portfolio assessment)

38

เครองมอ/วธการ •แบบทดสอบ (แบบเลอกตอบ )

▫ ขอด : เปนปรนย/ครอบคลมเนอหาสาระทตองการวดประเมน/ตรวจงาย

▫ ขอจำากด: สราง (ใหมคณภาพด )ทำาไดยากและใชเวลามาก/เหมาะกบการวดประเมนความรความเขาใจ/อาจเดาไดถกโดยไมมความร/

•แบบทดสอบ (แบบความเรยง )▫ขอด : เหมาะกบการวดประเมน

ความคดระดบสง/เดาถกไดยากถาไมมความร

▫ขอจำากด: มกเปนอตนย/ตรวจยาก

เครองมอ/วธการ (ตอ )•การวดประเมนภาคปฏบต

▫ ขอด : สอดคลองกบสภาพจรง/บรณาการกบการจดการเรยนร/เหมาะกบการวดทกษะหรอประยกตความรไปใชแกปญหา

▫ ขอจำากด: มกเปนอตนย/ผลการวดประเมนไมคงเสนคงวา ณ จดเวลาตางๆ (ความเทยงตำา)/ใชเวลามากในการวางแผนและทำาการวดประเมน

• การใชแฟมสะสมงาน ▫ ขอด : สงเสรมใหนสต/นกศกษาวด

ประเมนการเรยนรของตนเองและรวมมอกบอาจารยในการวดประเมน/ยดหยนและปรบเปลยนได/ สอดคลองกบสภาพจรง/

▫ ขอจำากด: อาจลำาเอยง/ตรวจยาก/มกมความเทยงตำา/ใชเวลามากในการพฒนาเกณฑการใหคะแนน

พทธพสย/ทกษะพสย:แนวทางการวดประเมนตามมาตรฐานผลการเรยนร (๒)

39

ทมา: Brown wth Bull & Pendlebury (1997, p.105, 159)

ตวอยาง: แบบประเมนความสามารถในการสอสาร (การพดและเขยน)

แบบประเมนการนำาเสนอและอภปรายผลงานวจยในทประชม

แบบประเมนการเขยนรายงานการทดลองในหองปฏบตการ

ตวอยาง: การวดประเมนพทธพสย/ทกษะพสย:แนวทางการวดประเมนตามมาตรฐานผลการเรยนร (๕)

40

ตวอยาง: การวดประเมนพทธพสย/ทกษะพสย:แนวทางการวดประเมนตามมาตรฐานผลการเรยนร (๗)• มาตรประเมนคาการกลาวสนทรพจน/คำาบรรยาย/คำาปราศรย

▫ คำาชแจง: โปรดประเมนความสามารถการกลาวสนทรพจน โดยทำาเครองหมาย ทจดใดๆ บนชวงแสดงลกษณะของการกลาวสนทรพจน พรอมทงกรอกรายละเอยดในชองคดเหนเพมเตมเพอชวยใหเขาใจเกยวกบพฤตกรรมการกลาวสนทรพจนของนสต/นกศกษาไดชดเจนยงขน

ก.ดานเนอหาสาระและการลำาดบความ 1. การกลาวเปดประเดน

ไมเหมาะสม กลาว เปนปกตธรรมดา ปลกเรานำาเขาส

ออกนอกประเดน ไมมสงใดนาสนใจเปนพเศษ ประเดนไดอยางนาสนใจยง

ขอคดเหนเพมเตม: ..........................................................................................................................

ข.ดานการนำาเสนอ 2. ทาทาง/การแสดงออก

ราบเรยบ ระดบเดยว ประหมาและ สวนใหญตรงประเดน มความมนใจ เปนธรรมชาต

แสดงความสบสน/วกวนบอยครง มบางครงแสดงความสบสน สอดคลองตามถอยคำากลาวเนน

ขอคดเหนเพมเตม: ..........................................................................................................................

41

42

การใหคาแฟมสะสมผลงาน (2)ตวอยาง : เกณฑ/มาตรฐาน

• การพจารณาแฟม คณะกรรมการจะทำาการประเมนแฟมดวยเกณฑ 4 ขอ (ขอละ 5คะแนน ) รวม 20 คะแนน โดยแตละคนตางพจารณาแลวนำาคะแนนมาสรปรวมกน โดยมเกณฑการตดสน คอคะแนน - 18 20 หมายถง ดเลศคะแนน - 15 17 หมายถง พอใจคะแนน - 12 14 หมายถง คอนขางพอใจคะแนนตำากวา 12 หมายถง ปรบปรง

การเลอกตวอยางงาน/กจกรรมการเรยนรและการทดสอบดวยวาจาเพอประเมนคาแฟมสะสมงาน• สาระการเรยนร ภาระงาน

หรอกจกรรมหลกจำานวนมาก จะตองสมหรอเจาะจงเลอกมาเปนตวอยางเพอทำาการวดประเมน

• สาระการเรยนร ภาระงาน หรอกจกรรมหลกททำาการวดประเมนจะตองเปนตวแทนทดของมวลสาระการเรยนร ภาระงาน หรอกจกรรมการเรยนรทงหมดทนสต/นกศกษาตองเรยนร

• การสอบปากเปลาแฟมสะสมงาน นสต/นกศกษาผรบการประเมนเลอกแฟมทตนพอใจประมาณครงหนงของแฟมทงหมดมาใชในการทดสอบดวยวาจา โดยมขนตอนการนำาเสนอ ดงน 1. ผเรยนนำาเสนอ -5 7 นาท 2. คณะกรรมการทดสอบซกถาม 3. ผถกประเมนออกจากหองทดสอบ 4. คณะกรรมการทดสอบอภปรายและ ปรกษาเกยวกบผลการทดสอบปากเปลา

ทมา: ดดแปลงจาก jfmueller.faculty.noctrl.edu/toolbox/rubrics.htm

ตวอยาง: การวดประเมนผลการเรยนร (พทธพสย จตพสย และทกษะพสย):แนวทางการวดประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน (๒)

Rubrics

43ความตรง (Validity) ของการวดประเมน •ความหมาย

▫คณสมบตของเครองมอ/วธการวดประเมน

ทสามารถวดประเมนไดตรงตามจดมงหมายทตองการวดไดอยางถกตองแมนยำา ครอบคลมครบถวนตรงตามเนอหาสาระ และสอดคลองตรงตามความเปนจรงของสงทตองการวด (APA, 1985; Messick, 1994; Miller, Linn & Gronlund, 1995)

โดยพจารณาความตรง (ความเทยงตรง ) ประเดนตอไปน ความเหมาะสม

(appropriateness) ความหมาย (meaningfulness)

และ ประโยชน (usefulness) ของขอ

สรปเฉพาะทไดมาจากผลของการวดประเมน

ดงนน ความตรงหรอไมตรงของการวดไมไดอยทเครองมอแตขนอยกบขอสรปเฉพาะทเปนผลมาจากคาทไดจากการวดดวยเครองมอ

ความเทยง (Reliability) ของการวดประเมน • ความหมาย

คณสมบตของการวดทแสดงใหทราบวาคาของคะแนนทเปนผลมาจากการวดดวยเครองมอและวธการวดประเมนทมความคงเสนคงวา (Consistency) หรอคงตว (Stability) หรอไม เพยงใด

วธการประมาณคาความเทยง (ความเชอมน)

• การทดสอบซำา (Test–Retest Method) • การใชเครองมอวดทมความคลายคลง (Equivalent–Form Method)• การหาคาความคงตวภายในเครองมอวด (Internal Consistency Method)

44

เอกสารอางองสมหวง พธยานวฒน (กำาลงพมพ ). การวดและประเมนผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต. ใน องอาจ นยพฒน (บรรณาธการ ). การวจยสถาบนและกระบวนการเรยนรสอนาคต (หนา 37-50), กรงเทพฯ: บรษทวงตะวน จำากด.องอาจ นยพฒน (2553 ). การวดประเมนในชนเรยน: ววฒนาการและแนวคดใหมเพอพฒนาการเรยนร . วารสารศรนครนทรวโรฒวจยและพฒนา 2(3), 1-12.องอาจ นยพฒน (2557 ). กระบวนการเรยนรสอนาคต: บนทกสรปและการปรบเปลยนททาทาย ใน องอาจ นยพฒน (บรรณาธการ ). การวจย สถาบนและกระบวนการเรยนรสอนาคต (หนา 105-120), กรงเทพฯ: บรษทวงตะวน จำากด.South African Qualifications Authority (2001). Criteria and Guidelines for Assessment of NQF Registered Unit standards and Qualifications. Pretoria, South Africa. Ai rasi an, P. W. (2000 ).Assessment in the classroom: A concise approach (5th ed.). New

- York: Mc GrawHill. American Psychological Association, American Educational Research Association, & National Council on Measurement in Education. (1985). Standards for educational and psychological testing. Washington, D.C.: American Psychological Association. Arter, J. A., & Spandel, V. (1992). Using portfolios of student work in instruction and assessment. Educational Measurement: Issues and Practice, 11, 36-44. Brown, G., Bull, J. & Pendlebury, M. (1997). Assessing student learning in higher education. New York: Routledge. McMillan, J.H/ (2004). Classroom assessment: Principles and practice for effective instruction (3rd ed.). Singapore: Pearson Education. Messick, S. (1994). The interplay of evidence and consequences in the validation of performance assessments. Educational Research, 23(2), 13-23. Miller, M.D., Linn, R. L., & Grondlund, N. E. (2009). Measurement and assessment in teaching (10th ed.) Englewood Cliffs, NJ: Merrill. Reeves, D. (2010). A framework for assessing 21st century skills. In J. Bellanca & R. Brandt (Eds.). 21st century skills: Rethinking how students learn. Bloomington, IN: Solution Tree Press. Stiggins, R.J. & Chappuis, J. (2012). Student-Involved Assessment FOR Learning (6th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.