31
Qwφιertyuiopasdfghjklzxερυυξnmηq σwωψerβνtyuςiopasdρfghjklzxcvbn mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnφγιmλι qπςπζαwωeτrtνyuτioρ νμpκaλsdfghςjklzxcvλοπbnαmqwerty uiopasdfghjklzxcvbnmσγqwφertyuio σδφpγρaηsόρωυdfghjργklαzxcvbnβφ δγωmζqwertλκοθξyuiύασφdfghjklzxcvbnmqwtyuiopaβsdfg hjklzxcεrυtγyεuνiιoαpasdfghjklzx«ΣΕΜΙΝΑΡΙ Ο: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ» pasdfgασργκοϊτbnmqwertyσδφγuiopasσδφγdfghjklzxσδδγσφγcvbnmqwertyuioβκσλπpasdfghjklzxcvbnmqwert yuiopasdγαεορlzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkαεργαεργαγρqwertyuiopasdfghjklzxασδφmοιηξηωχψvΔιδάσκουσα: Μαρία Σφυρόερα wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuαργετργηghjkερ γετρcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopa sdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuio pasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjαργαερbnmqw ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvb nmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqweαεργεργrtyuiopasdfghjkαεσργαςεγρvbnmqwe rtyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopamqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuio pasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbαεργερiopaαργsεργdαεργfαερgγhjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklz xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjk lzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvςψωb nmrtyuiβυδopμηξκghjklzxcvbnmqwertyuiopasdνfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghj klzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopa sdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΕ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΜΕ ΤΟ: ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΙΣΤΟΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ (WEB QUEST) ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ» 7/7/2009 Λυκογιάννης Δημήτρης Α.Μ.: (5281)

Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

  • Upload
    -

  • View
    224

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Φοιτητής: Λυκογιάννης Δημήτρης Μάθημα Β12: "Σεμινάριο: Παιδαγωγικές προσεγγίσεις και εφαρμογές" Διδάσκουσα: Μαρία Σφυρόερα

Citation preview

Page 1: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

Qwφιertyuiopasdfghjklzxερυυξnmηqσwωψerβνtyuςiopasdρfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnφγιmλιqπςπζαwωeτrtνyuτioρ νμpκaλsdfghςjklzxcvλοπbnαmqwerty

uiopasdfghjklzxcvbnmσγqwφertyuio

σδφpγρaηsόρωυdfghjργklαzxcvbnβφ

δγωmζqwertλκοθξyuiύασφdfghjklzxcvbnmqwtyuiopaβsdfg

hjklzxcεrυtγyεuνiιoαpasdfghjklzx«ΣΕΜΙΝΑΡΙ

Ο: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ»

pasdfgασργκοϊτbnmqwertyσδφγuiopasσδφγdfghjklzxσδδγσφγcvbnmqwertyuioβκσλπpasdfghjklzxcvbnmqwert

yuiopasdγαεορlzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkαεργαεργαγρqwertyuiopasdfghjklzxασδφmοιηξηωχψvΔιδάσκουσα:

Μαρία Σφυρόερα

wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuαργετργηghjkεργετρcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjαργαερbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqweαεργεργrtyuiopasdfghjkαεσργαςεγρvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopamqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbαεργερiopaαργsεργdαεργfαερgγhjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvςψωbnmrtyuiβυδopμηξκghjklzxcvbnmqwertyuiopasdνfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΣΕ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΜΕ ΤΟ: ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ

ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ:

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

«ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΙΣΤΟΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ (WEB QUEST) ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ»

7/7/2009

Λυκογιάννης Δημήτρης Α.Μ.: (5281)

Page 2: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

2

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Πρόλογος .....................................................................................................................3

Εισαγωγή………………………………………………………………………4 1. Η Σχεδίαση εποικοδομητικών τεχνολογικά εμπλουτισμένων περιβαλλόντων μάθησης .........................................................................................................................5

1.1 Προϋπάρχουσες ιδέες μαθητών / τριών και εννοιολογική αλλαγή .........................5

1.2 Περιβάλλοντα και καταστάσεις που έχουν νόημα για τους μαθητές / μαθήτριες ...........................................................................................................6 1.3 Συνεργασία, επικοινωνία των μαθητών/ τριών μεταξύ τους και με άλλους/ ες και διαπραγμάτευση νοήματος……………………………………………7

1.4 Πληροφορητικός Γραμματισμός και όξυνση της κριτικής σκέψης……….7 2. Μοντέλο Μάθησης και Εκπαιδευτικό Λογισμικό…………………………………..9

2.1. Ανακαλυπτική μέθοδος και εποικοδομητισμός στις Τ.Π.Ε…………………….....................................................................................9 2.2 Κοινωνικός εποικοδομητισμός και συνεργατική μάθηση…………………………………………………………………………10

3. Η δομή της ιστοεξερεύνησης (web quest)………………………………………11 3.1 Η σελίδα του μαθητή………………………………………………………11 3.1.1 Εισαγωγή……………………………………………………….11

3.1.2 Εργασία…………………………………………………………12 3.1.3 Δοκιμασία………………………………………………………12 3.1.4 Πηγές………………………………………………………….. 13 3.1.5 Αξιολόγηση ……………………………………………………14 3.1.6 Συμπεράσματα …………………………………………………16 3.2 Η σελίδα του Καθηγητή……………………………………………………17 3.2.1 Εισαγωγή……………………………………………………….17 3.2.2 Μαθητές…..……………………………………………………18 3.2.3 Απαιτήσεις...……………………………………………………19 3.2.4 Διαδικασία...……………………………………………………20 3.2.5 Μέσα…………………………………………………………...21 4. Σχέδιο μαθήματος…………………………………………………………………22 Επίλογος – Συμπεράσματα…………………………………………………………...29 Βιβλιογραφία…………………………………………………………………………30 Παράρτημα...…………………………………………………………………………31

Page 3: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

3

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ο κυριότερος παράγοντας που μας ώθησε στη διαπραγμάτευση του

συγκεκριμένου θέματος εργασίας και πιο συγκεκριμένα στη δημιουργία μιας

ιστοεξερεύνησης (web quest) και στη σχεδίαση ενός διδακτικού πλαισίου ένταξης της

για το μάθημα της Κοινωνιολογίας αποτελεί η δυσκολία και τα μαθησιακά εμπόδια

που αντιμετωπίζουν οι μαθητές στην κατανόηση σημαντικών κοινωνικών θεωριών

λόγω της δυσνόητης γλώσσας και ορολογίας και της πολυπλοκότητας των

συλλογισμών των κοινωνικών επιστημόνων. Η κοινή γνώμη έχει την εσφαλμένη

άποψη ότι η κοινωνιολογία είναι μια θεωρητική επιστήμη, η οποία δεν έχει πρακτική

εφαρμογή στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων και ουσιαστικά, βρίσκεται

περιχαρακωμένη μεταξύ των ειδημόνων, οι οποίοι ασχολούνται με θεωρητικά

ζητήματα και λεπτές θεωρητικές διαφοροποιήσεις.

Πρόθεση ήταν η δημιουργία ενός λογισμικού και ο σχεδιασμός μιας

διδακτικής κατάστασης, όπου οι μαθητές θα κληθούν να επιλύσουν ένα αυθεντικό

πρόβλημα της επικαιρότητας και η σύνδεση της επιστήμης με την καθημερινή ζωή

των ανθρώπων. Κατά αυτόν τον τρόπο αυξάνεται ο βαθμός αυτενέργειας και

εμπλοκής των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία και εμπεδώνεται ότι η

κοινωνιολογία είναι μια επιστήμη που ασχολείται με τα καθημερινά προβλήματα των

ανθρώπων και όχι μια επιστήμη θεωρητικών πορισμάτων χωρίς πρακτικές

εφαρμογές.

Η διαθεματική προσέγγιση των διδακτικών ενοτήτων και η διασύνδεση

τους με τα ενδιαφέροντα των μαθητών είναι μια πρόκληση για τον σύγχρονο

εκπαιδευτικό και η συγκεκριμένη θεματική ενότητα δίνει την ευκαιρία για

διαπραγμάτευση της θεματικής μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Page 4: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

4

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στόχος αυτής της εργασίας είναι η σχεδίαση ενός εποικοδομητικού

τεχνολογικά εμπλουτισμένου περιβάλλοντος μάθησης και ειδικότερα, η

δημιουργία μιας ιστοεξερεύνησης (web quest) και ο σχεδιασμός ενός

διδακτικού πλαισίου για την ένταξη του συγκεκριμένου σεναρίου μαθήματος

για το μάθημα της Κοινωνιολογίας.

Στο πρώτο κεφάλαιο αναλύεται ο τρόπος σχεδίασης ενός εποικοδομητικού

τεχνολογικά εμπλουτισμένου περιβάλλοντος μάθησης και εξετάζεται η

διαδικασία της εννοιολογικής αλλαγής μέσα από τις προϋπάρχουσες ιδέες των

μαθητών / τριών.

Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται λόγος για την εισαγωγή των Τεχνολογιών

της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και στα νέα

περιβάλλοντα μάθησης και εξετάζονται τα περιβάλλοντα και οι καταστάσεις

που έχουν νόημα για τους μαθητές. Έπειτα, διερευνώνται η δυνατότητα

συνεργασίας και επικοινωνίας των μαθητών/ τριών μεταξύ τους και με άλλους

/ ες και η δυνατότητα διαπραγμάτευσης νοημάτων μέσα από την ενσωμάτωση

νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ακόμη, εξετάζεται ο

πληροφορητικός γραμματισμός και η όξυνση της κριτικής σκέψης των

παιδιών μέσα από τις Τεχνολογίες της Επικοινωνίας και της Πληροφορίας για

την Εκπαίδευση.

Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται το μοντέλο μάθησης και

αποσαφηνίζεται το εκπαιδευτικό λογισμικό. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται λόγος

στον κοινωνικό εποικοδομητισμό και στη συνεργατική μάθηση που

διατρέχουν ολόκληρο το διδακτικό πλαίσιο και το σενάριο μαθήματος που

εξετάζουμε.

Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η δομή της ιστοεξερεύνησης (web

quest) και πιο συγκεκριμένα αναδεικνύονται τα πεδία της σελίδας του μαθητή

και της σελίδας του καθηγητή για το συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος.

Στο πέμπτο κεφάλαιο αναλύεται διεξοδικά το σχέδιο μαθήματος και

περιέχονται όλα τα απαραίτητα εργαλεία (βίντεο, φύλλο εφαρμογής) για την

ενσωμάτωση του συγκεκριμένου λογισμικού σε ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο.

Page 5: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

5

1. Η ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΩΝ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΩΝ ΜΑΘΗΣΗΣ

1.1 Προϋπάρχουσες ιδέες μαθητών/ τριών και εννοιολογική αλλαγή

Οι ιδέες, οι αντιλήψεις και τα νοητικά μοντέλα που δομούν οι άνθρωποι

στηρίζονται στις προσωπικές τους εμπειρίες, παρατηρήσεις και είναι ιδιαίτερα

ωφέλιμες και χρήσιμες για τους ίδιους ανεξαρτήτως με το εάν συμφωνούν ή όχι με τα

επιστημονικά, διότι κατά αυτόν τον τρόπο καταφέρνουν να κάνουν προβλέψεις και να

εξηγούν διάφορα φαινόμενα. Οι νοητικές αυτές κατασκευές είναι ιδιαίτερα

ανθεκτικές και ισχυρές στην προσπάθεια αλλαγής τους κατά την μαθησιακή

διαδικασία.

Ο όρος «εννοιολογική αλλαγή» αναφέρεται στην κατάσταση και στη διαδικασία

εκείνη, όπου το άτομο αλλάζει τις αρχικές του ιδέες και αντιλήψεις και αποδέχεται

άλλες καινούριες ιδέες που είναι επιστημονικά αποδεκτές. Προκειμένου να επιτευχθεί

αυτός ο σκοπός θα πρέπει να τηρούνται ορισμένες βασικές προϋποθέσεις, όπου ο

μαθητής θα συνειδητοποιεί την ανεπάρκεια του σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό.

Οι επιστημονικά ορθές απόψεις θα πρέπει να έχουν νόημα για τον μαθητή/ τρια και

να είναι πιο αποτελεσματικές και παραγωγικές από τις δικές του παλαιές απόψεις.

Η αποσταθεροποίηση των αρχικών ιδεών των μαθητών δεν μπορεί να επιτευχθεί

μόνο από ένα παράδειγμα, το οποίο θα μπορούσε ίσως να ξαφνιάσει τους μαθητές και

να τους οδηγήσει σε κατάσταση γνωστικής σύγκρουσης (cognitive conflict) αλλά

σημαντική παράμετρος σε αυτήν τη διαδικασία αποτελεί η συμμετοχή του μαθητή

/τριας σε μια πληθώρα καταστάσεων όπου θα έρχονται αντιμέτωπες οι ιδέες και οι

απόψεις τους με την πραγματικότητα και παράλληλα θα γίνεται γνωστική

επεξεργασία των διαφορετικών αυτών απόψεων μέσα σε μια ομάδα μαθητών.1

Στη δεδομένη περίπτωση του σχεδιασμού της ιστοεξερεύνησης (web quest)

«Ανθρώπινη Βόμβα στον Άγιο Παντελεήμονα» ένα από τα σημαντικότερα

επιστημολογικά ή διδακτικά μαθησιακά εμπόδια που καλούνται να ξεπεραστούν από

του μαθητές είναι η άρση των όποιων στερεοτυπικών αντιλήψεων και η αντιμετώπιση

των ιδεών που αναπαράγονται από την κοινή γνώμη. Ουσιαστικά, η κοινή γνώμη

ίσως σε ορισμένα θέματα να έρχεται σε σύγκρουση με τα επιστημονικά πορίσματα

και τις θεωρητικές ζυμώσεις των κοινωνικών επιστημών και της κοινωνιολογίας

1 Σολομωνίδου Χ. (2006). Νέες τάσεις στην εκπαιδευτική τεχνολογία. Εποικοδομητισμός και σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης. Μεταίχμιο, σελ. 160f

Page 6: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

6

ειδικότερα. Μέσα από το συγκεκριμένο web quest οι μαθητές κατακτούν κατά κύριο

λόγο γνώσεις αλλαγής στάσης, κριτικής σκέψης και ενισχύονται οι πρωτοβουλίες

τους για αυτενέργεια.

1.2 Περιβάλλοντα και καταστάσεις που έχουν νόημα για τους μαθητές /

τριες

Η εκπαιδευτική διαδικασία μέσω αυθεντικών εποικοδομητικών περιβαλλόντων

και ανάλογων δραστηριοτήτων χειρισμού σύνθετων πραγματικών καταστάσεων

οφείλει να έχει νόημα για τους ίδιους τους μαθητές. Οι εκπαιδευτικές αυτές

δραστηριότητες των μαθητών θα πρέπει να έχουν άμεση συσχέτιση με τις

υπάρχουσες εμπειρίες τους, προκειμένου να μπορούν να τις επεξεργάζονται κατά

στοιχειώδη έστω τρόπο. Ένα σύνηθες πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι σχεδιαστές

των αυθεντικών περιβαλλόντων μάθησης είναι η χρησιμοποίηση καταστάσεων και

παραδειγμάτων που νοηματοδοτούνται ως αυθεντικά από τους ίδιους ή τους

ενήλικες αλλά όχι από τους ίδιους τους μαθητές.

Στη ιστοεξερεύνηση (web quest) που σχεδιάσαμε δημιουργήσαμε ένα αυθεντικό

εποικοδομητικό περιβάλλον, όπου οι μαθητές καλούνται να διαπραγματευτούν και

να διαχειριστούν ένα κοινωνικό πρόβλημα της επικαιρότητας προτείνοντας λύσεις.

Το θέμα της εγκληματικότητας και της νομιμότητας αφορά την πλειοψηφία των

μαθητών, εφόσον αφενός κάθε χρόνο στα ελληνικά σχολεία η κατάληψη τους από

τους μαθητές έχει θεσμοποιηθεί και αφετέρου το web quest που σχεδιάσαμε

απευθύνεται σε εφήβους μαθητές που διαμορφώνουν πολιτική συνείδηση και σκέψη

και αποτελεί μέρος της σχολικής και φοιτητικής υποκουλτούρας. Η ειδησεογραφική

επικαιρότητα και η πολιτική ατζέντα των κομμάτων συμβάλλουν στην παρακίνηση

των μαθητών να διαπραγματευτούν την συγκεκριμένη θεματική ενότητα (π.χ. οι

πολιτικές συζητήσεις για ποινικοποίηση των κουκουλοφόρων σε διαδηλώσεις, η

λαθρομετανάστευση και οι καταλήψεις).2

2 Βοσνιάδου Σ. (2001). Πως μαθαίνουν οι μαθητές, Διεθνές Γραφείο της Εκπαίδευσης της UNESCO, Διεθνής Ακαδημία της Εκπαίδευσης, σελ. 6, Σολομωνίδου Χ. (2006), ο.π. σελ. 179

Page 7: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

7

1.3 Συνεργασία, επικοινωνία των μαθητών/ τριών μεταξύ τους και με

άλλους/ ες και διαπραγμάτευση νοήματος

Η ανάγκη για επικοινωνία, συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων, ανάπτυξη,

παρουσίαση επιχειρημάτων και διαπραγμάτευση νοημάτων και σημασιών συνιστά

την κοινωνική διάσταση του εποικοδομητισμού. Η οικοδόμηση της νέας γνώσης

συντελείται μέσω της κοινωνικής διαπραγμάτευσης του νοήματος και μέσα από την

συλλογική και συνεργατική προσπάθεια των μαθητών. Επιπρόσθετα, η συνεργατική

μάθηση ευνοεί τόσο την εννοιολογική όσο και την κοινωνική αλλαγή. Για τον λόγο

αυτό το λογισμικό οφείλει να διασφαλίζει τις προϋποθέσεις και να υποστηρίζει

καταστάσεις συνεργασίας και επικοινωνίας.

Η ιστοεξερεύνηση είναι μια μορφή συνεργατικής ανακαλυπτικής μεθόδου χρήσης

του Διαδικτύου από τους μαθητές. Για τον λόγο αυτό οι μαθητές χωρίζονται σε

μικρές ομάδες, όπου και η κάθε ομάδα επιμερίζεται και διαφορετικά καθήκοντα.

Κατά αυτόν τον τρόπο τα μέλη της κάθε ομάδας καλούνται να ανταλλάξουν

απόψεις, να συζητήσουν και να συναποφασίσουν τις προτάσεις και τις ιδέες τους σε

ένα συλλογικό πλαίσιο οξύνοντας κατά αυτόν τον τρόπο τις επικοινωνιακές τους

δεξιότητες. 3

1.4 Πληροφορητικός Γραμματισμός και όξυνση της κριτικής σκέψης

Μέσα από τις Τεχνολογίες της Επικοινωνίας και της Πληροφορίας τα παιδιά

μαθαίνουν να χειρίζονται τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τα υπολογιστικά

συστήματα ευρύτερα. Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά αποκτούν πέρα των άλλων

δεξιότητες αναζήτησης και αξιολόγησης πληροφοριών. Μέσα από το συγκεκριμένο

σενάριο μαθήματος που δημιουργήσαμε ενθαρρύνονται οι μαθητές και

παρακινούνται στην ανάγνωση διαφόρων άρθρων και στην κριτική επισκόπηση τους

και τελική αξιολόγηση των πληροφοριών που παρέχουν. Σύμφωνα μάλιστα με τον

Beyer (1987) υποστηρίζεται ότι υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ της αξιολόγησης

πηγών και των νοητικών δεξιοτήτων κριτικής σκέψης, οι οποίες περιλαμβάνουν την

αντίληψη της διαφοράς μεταξύ στοιχείων και αξιών, την εξακρίβωση της αξίας των

3Βοσνιάδου Σ. (2001), ο.π. σελ. 5, Σολομωνίδου Χ. (2006), ο.π. σελ. 181f

Page 8: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

8

δεδομένων, την εκτίμηση της εγκυρότητας της πηγής, τον εντοπισμό μεροληψιών και

τη διάκριση του σχετικού από το άσχετο. Η κριτική αξιολόγηση των πληροφοριών

σχετίζεται σε πρώτο επίπεδο με την καταλληλότητα και την χρησιμότητα των

πληροφοριών για το συγκεκριμένο θέμα και κατά δεύτερο λόγο με την αξιοπιστία

τους με βάση ποιοτικά και επιστημονικά κριτήρια. Κατά αυτόν τον τρόπο οι μαθητές

αναπτύσσουν και οξύνουν περισσότερο τον πληροφορητικό γραμματισμό τους και

γίνονται αυτόνομοι και κριτικοί διαχειριστές της πληροφόρησης, προκειμένου να

είναι σε θέση να εντοπίζουν τις νέες πληροφορίες που θα παράγονται διαρκώς, να

μπορούν να τις εντοπίζουν, να τις κρίνουν και να τις αξιοποιούν στη συνέχεια ως

γνώση.4 Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι στο συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος που

εξετάζουμε όλες οι ομάδες εξάλλου καλούνται να ανατρέξουν σε διάφορες

ιστοσελίδες και ειδικά μια υποομάδα συγκεκριμένα αναλαμβάνει να διαβάσει άρθρα

εφημερίδων διαφορετικών πολιτικών θεωρήσεων και ουσιαστικά να εντοπίσει

προβλήματα μιας ευρύτερης περιοχής χωρίς να συμπεριλάβει ουσιαστικά ιδεολογικές

τοποθετήσεις και αξιολογικές κρίσεις.

Επιπρόσθετα, οι μαθητές μέσα από τις Τεχνολογίες της Επικοινωνίας και της

Πληροφορίας έρχονται σε επαφή και εξοικειώνονται με νέες μεθοδολογίες επίλυσης

προβλημάτων. Ενδεικτικό παράδειγμα για την συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση

αποτελεί το γεγονός ότι οι μαθητές μπορούν να προσδιορίσουν τη ρίζα του

προβλήματος και να προτείνουν κάποιες ενδεχόμενες λύσεις αφού έλθουν πρώτα σε

επαφή αφενός με το βασικό πυρήνα των θεωριών της αποκλίνουσας συμπεριφοράς

και στη συνέχεια προσδιορίζουν τις αποτελεσματικές και εφαρμοσμένες πρακτικές

των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την μεταναστευτική πολιτική. Η μελέτη της

θεωρίας, της κοινής πρακτικής και των φορέων διαμόρφωσης της κοινής γνώμης

αποτελούν ένα εργαλείο για την τελική ενδεχομένως επίλυση ενός προβλήματος.

Η πληροφορική κουλτούρα είναι μία ακόμη δεξιότητα που καλλιεργείται μέσα

από τις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας για την Εκπαίδευση. Η

αποτελεσματική οργάνωση και η υπεύθυνη αξιοποίηση των πληροφοριών αφορά μια

άλλη ενότητα δεξιοτήτων που σχετίζονται με την αυτόνομη και κριτική διαχείριση

της πληροφορίας. Μέσα από το συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος, το οποίο

σχεδιάστηκε για τους μαθητές Λυκείου για το μάθημα της Κοινωνιολογίας οι

4 Κωστάκη Α., Πληροφορητικός Γραμματισμός: Δημιουργώντας Αυτόνομους και Κριτικούς Διαχειριστές της Πληροφόρησης για τον 21ο Αιώνα. 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, 15-17 Οκτωβρίου 2001, σελ. 1ff

Page 9: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

9

μαθητές μαθαίνουν να χειρίζονται και να αξιοποιούν όλες τις δυνατότητες των

εφαρμογών του κειμενογράφου και των παρουσιάσεων σε περιβάλλον Office και

μαθαίνουν να περιηγούνται στο διαδίκτυο με ασφάλεια. Τα ζητήματα ασφαλείας και

δεοντολογίας στο διαδίκτυο είναι μια ακόμα δεξιότητα που γίνονται κτήματα στο

μαθητή μέσα από την αξιοποίηση της συγκεκριμένης ιστοεξερεύνησης, εφόσον

μαθαίνει τους σωστούς τρόπους συμπεριφοράς μέσα στο διαδίκτυο και καταφέρνει

να κατοχυρώνει την προστασία του από τους διάφορους κινδύνους του διαδικτύου

μέσα από το μορφωτικό – πολιτισμικό κεφάλαιο που αποκτά.5

2. ΜΟΝΤΕΛΟ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ

2.1 Ανακαλυπτική μέθοδος και εποικοδομητισμός στις Τ.Π.Ε.

Η βασική μεθοδολογία σχεδιασμού μαθησιακών περιβαλλόντων με

υπολογιστές προσδιορίζεται από το εννοιολογικό πλαίσιο ενεργητικής και

ατομικής οικοδόμησης των γνώσεων των μαθητών. Οι εκπαιδευτικές εφαρμογές

των Τ.Π.Ε. θα πρέπει να προωθούν την οικοδόμηση της γνώσης, να ενθαρρύνουν

τις διερευνήσεις και να υποστηρίζουν τη μαθησιακή διαδικασία μέσω της

έμπρακτης εφαρμογής.

Η ανακαλυπτική μάθηση αποτελεί μία από τις σημαντικότερες γνωστικές

θεωρίες και βασίζεται στο μοντέλο της ατομικής οικοδόμησης της γνώσης. Ο

βασικός εκπρόσωπος της ανακαλυπτικής μάθησης ο Bruner διατείνεται ότι ο

μαθητής θα πρέπει να έρχεται αντιμέτωπος με προβληματικές καταστάσεις και ο

δάσκαλος θα πρέπει να καλείται να παίζει τον ρόλο το εμψυχωτή, του

διευκολυντή και του συντονιστή της μαθησιακής διαδικασίας. Οι ανοιχτού τύπου

δραστηριότητες με επίλυση προβλημάτων καθημερινής ζωής μπορούν να βρουν

εφαρμογή και να αξιοποιηθούν στην σχεδίαση και στην ανάπτυξη συστημάτων

προσομοίωσης και υπερμέσων.

Ο εποικοδομητισμός αποτελεί ένα από τα κυρίαρχα μοντέλα στο πεδίο του

σχεδιασμού και της ανάπτυξης εκπαιδευτικών λογισμικών και αποσκοπεί στην

παροχή αυθεντικών μαθησιακών δραστηριοτήτων. Οι δραστηριότητες αυτές θα

πρέπει να είναι ενταγμένες σε διαδικασίες επίλυσης προβλημάτων από τον

πραγματικό κόσμο, έτσι ώστε να μειώνεται η απόσταση που υπάρχει ανάμεσα

5 Τζιμογιάννης Θ. , «Μιλάμε για την Παιδεία», 5 Απρίλιος 2009, tm.pasok.gr/paideia/wp-content/uploads/.../tzimogiannis.doc

Page 10: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

10

στο σχολείο και στις δραστηριότητες έξω από το σχολείο. Το εκπαιδευτικό

λογισμικό σύμφωνα με το μοντέλο της ατομική οικοδόμησης της γνώσης θα

πρέπει να ενθαρρύνει την έκφραση και την προσωπική εμπλοκή στην μαθησιακή

διαδικασία αυξάνοντας κατά αυτόν τον τρόπο τον βαθμό ελευθερίας και

αυτενέργειας του μαθητή. Κατά αυτόν τον τρόπο ο μαθητής αποκτά μεγαλύτερη

αυτονομία και ανεξαρτησία στη μαθησιακή διαδικασία και δεν αντιμετωπίζεται

ως προϊόν της εξαρτημένης μάθησης. Η κοινωνική αλληλεπίδραση και το

κοινωνικό πλαίσιο αποτελούν μία ουσιαστική παράμετρο, που ευνοεί τις

γνωστικές κατασκευές, τη δόμηση και την αναδόμηση της γνώσης από το ίδιο το

παιδί.6

2.2 Κοινωνικός εποικοδομητισμός και συνεργατική μάθηση

Η κοινωνικοπολιτισμική αλληλεπίδραση είναι η ειδοποιός διαφορά μεταξύ του

κλασικού εποικοδομητισμού και του κοινωνικού εποικοδομητισμού. Ουσιαστικά

μέσα από την οπτική του κοινωνικού εποικοδομητισμού και της συνεργατικής

μάθησης οι μαθητές μαθαίνουν έννοιες ή οικοδομούν νοήματα γύρω από ιδέες μέσα

από τις αλληλεπιδράσεις τους και τις ερμηνείες του κόσμου τους, στις οποίες

περιέχονται και αληθινές αλληλεπιδράσεις με τους άλλους.

Τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της προσέγγισης είναι:

η ενεργός γνωστική οικοδόμηση που συντελεί στην εκ βάθους κατανόηση

η εγκαθιδρυμένη μάθηση που λαμβάνει χώρα μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο με

αυτόνομη δραστηριότητα και κοινωνική και νοητική υποστήριξη

η κοινότητα μέσα στην οποία λαμβάνει χώρα η μαθησιακή διαδικασία

συμβάλλει στη διάχυση της κουλτούρας και των πρακτικών της

η συνομιλία καθιστά δυνατή την συμμετοχή και τη διαπραγμάτευση στο

πλαίσιο της κοινότητας

Η συνεργατική μάθηση πλεονεκτεί έναντι της ατομικής μάθησης, επειδή η

συνεργασία επιτρέπει την εμφάνιση κοινωνικογνωστικών συγκρούσεων, οι οποίες

οδηγούν στην οικοδόμηση της νέας γνώσης. Μέσα από την συνεργατική μάθηση οι

μαθητές συζητούν και διαπραγματεύονται τις αρχικές τους ιδέες, ανταλλάσουν

6 Κόμης Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών». Αθήνα, σελ. 85ff

Page 11: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

11

απόψεις και οδηγούνται κατά αυτόν τον τρόπο στην μετέπειτα επεξεργασία τους και

μετασχηματισμό τους.7

Η ιστοεξερεύνηση (web quest) που σχεδιάστηκε για τους μαθητές του Λυκείου για

το μάθημα της Κοινωνιολογίας στηρίζεται στις αρχές του κοινωνικού

εποικοδομητισμού, εφόσον οι μαθητές χωρίζονται σε μικρές ομάδες και καλούνται να

συνεργαστούν, προκειμένου να μπορέσουν να βρουν λύσεις σε μια αυθεντική

κατάσταση της επικαιρότητας. Η κοινωνική αλληλεπίδραση δεν περιορίζεται μόνο

στις διαδράσεις που λαμβάνουν χώρα μόνο μεταξύ των μαθητών αλλά και μέσα από

τα αναγνώσματα των ηλεκτρονικών εντύπων οι μαθητές επικοινωνούν, έστω και

κατά έναν μονοσήμαντο τρόπο, με τους συντάκτες των διαφόρων άρθρων και κατά

αυτόν τον τρόπο οι μαθητές διαπραγματεύονται τα νοήματα και το περιεχόμενο του

κάθε κειμένου.

3 Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ (WEBQUEST)

Ένα σενάριο μαθήματος web quest περιέχει τα παρακάτω πεδία:

3.1 ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΤΗ 3.1.1 Εισαγωγή

Το πεδίο αυτό αφορά μία πρώτη παρουσίαση της δραστηριότητας και του θέματος

του μαθήματος και διαπνέεται από ελκυστικότητα, προκειμένου να προετοιμάζει τον

μαθητή και να προκαλεί το ενδιαφέρον του.

Στο συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος παρατίθεται ένα απόσπασμα από ένα άρθρο

μιας ηλεκτρονικής εφημερίδας, όπου γίνεται λόγος και αναφορά για τις δυσκολίες

που αντιμετωπίζουν αλλοδαποί και Έλληνες κάτοικοι της περιοχής του Αγίου

Παντελεήμονα στην μεταξύ τους συμβίωση. Παράλληλα, παραθέτει με έναν

ελκυστικό τρόπο την υπό διαπραγμάτευση θεματική θέτοντας τους ίδιους τους

μαθητές κοινωνούς της λύσης του.

7 Κόμης Β. (2004). Ο.π. σελ. 94ff

Page 12: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

12

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Εργασία ∆οκιμασία Πηγές (1) Πηγές (2) Αξιολόγηση Συμπεράσματα Σελίδα

Καθηγητή

Εισαγωγή«Η γειτονιά και η ευρύτερη περιοχή (του Αγίου Παντελεήμονα) ήταν

από τις πρώτες της Αθήνας που δέχθηκαν μεγάλα κύματα μεταναστών …ΣτονΆγιο Παντελεήμονα, το πρόβλημα μοιάζει με γόρδιο δεσμό. Από τη μιαημεδαποί κάτοικοι και καταστηματάρχες που μιλούν για ραγδαία αυξανόμενημικρό-εγκληματικότητα, από την άλλη οι ανθρωπιστικές οργανώσειςκαταγγέλλουν την εγκατάλειψη και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης αυτών τωνανθρώπων.» (http://news.kathimerini.gr, «Ανθρώπινη «βόμβα» στον ΆγιοΠαντελεήμονα» του Κώστα Ονισένκο με ημερομηνία δημοσίευσης 18-01-09»)

Το άρθρο αυτό περιγράφει την κοινωνική πραγματικότητα τηςπεριοχής, έτσι όπως διαμορφώθηκε με την μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπώνμεταναστών στην γειτονιά αυτή της Αθήνας. Ο δήμαρχος της πόλης σεσυνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών επιζητά να βρει μια λύση στοπρόβλημα της γκετοποίησης των μεταναστών και της αυξημένηςπαραβατικότητας που εμφανίζεται στην περιοχή. Ως μια υγιής και ενεργήομάδα πολιτών καλείστε να συνεργαστείτε και να αποστείλετε ολοκληρωμένεςπροτάσεις για το πρόβλημα στο ∆ημοτικό Συμβούλιο της πόλης, προκειμένουνα συζητηθούν, να υλοποιηθούν και να δοθεί ένα ευτυχές τέλος για όλους!

3.1.2 Εργασία

Στο πεδίο αυτό προσδιορίζεται ο ρόλος των μαθητών και παρουσιάζεται η εργασία

που πρόκειται να αναλάβουν στην συνέχεια.

Στην ιστοεξερεύνηση που σχεδιάσαμε για το μάθημα της Κοινωνιολογίας για τους

μαθητές της Γ’ Λυκείου αναφέρεται ότι ως αποστολή θα έχουν να διερευνήσουν τις

σημαντικότερες κοινωνιολογικές θεωρίες για την αποκλίνουσα συμπεριφορά, να

αναζητήσουν τις μεταπολεμικές μεταναστευτικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

να εντοπίσουν τα προβλήματα της ευρύτερης περιοχής του Αγίου Παντελεήμονα και

να αποσαφηνίσουν τις διαφορές μεταξύ οικονομικού μετανάστη και πολιτικού

πρόσφυγα. Επίσης, αναφέρεται ότι οι μαθητές λειτουργούν ως ενεργοί πολίτες που

παρουσιάζουν τις προτάσεις τους στο αρμόδιο όργανο του δήμου της πόλης και κατά

αυτόν τον τρόπο καταφαίνεται και ο ρόλος τους στην συγκεκριμένη διδακτική

κατάσταση.

Page 13: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

13

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Εργασία ∆οκιμασία Πηγές (1) Πηγές (2) Αξιολόγηση Συμπεράσματα Σελίδα

Καθηγητή

Εργασία

Στην αρχή θα πρέπει να διερευνήσετε τις βασικέςθεωρητικές κοινωνιολογικές προσεγγίσεις για την αποκλίνουσασυμπεριφορά. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να εξετάσετε αφενόςτις θεωρίες της συναίνεσης δίνοντας έμφαση στην έννοια τηςανομίας και στην προσέγγιση της κοινωνικής οικολογίας καιαφετέρου στις θεωρίες της σύγκρουσης για την αποκλίνουσασυμπεριφορά. Έπειτα, θα πρέπει να δοκιμάσετε τις θεωρίες μέσααπό αρθρογραφία που βρίσκεται στο ∆ιαδίκτυο και να διατυπώσετεδημιουργικές προτάσεις στο πρόβλημα, έτσι όπως προκύπτουνμέσα από την έρευνα που κάνατε. Τέλος, θα πρέπει να εξετάσετετις μεταπολεμικές μεταναστευτικές πολιτικές της Ε.Ε. για ναεντοπίσετε ποια θα ήταν η αποτελεσματικότερη στη δεδομένηπερίπτωση και να αποσαφηνίσετε τις έννοιες οικονομικόςμετανάστης και πολιτικός πρόσφυγας.

Όσο ο χρόνος περνάει, οι κοινωνικές εντάσεις οξύνονται!Είσαι συνυπεύθυνος στην λύση του προβλήματος! Βοήθησε με όλεςτις δυνάμεις σου στην επίλυση του παρουσιάζοντας τις προτάσειςσου στο ∆ημοτικό Συμβούλιο ως ένας ενεργός και υγιής πολίτης.!

3.1.3 Δοκιμασία

Στο στάδιο αυτά περιγράφεται αναλυτικά ο τρόπος πραγματοποίησης και επιτυχούς

ολοκλήρωσης της αποστολής των μαθητών. Η περιγραφή αυτή θα πρέπει να περιέχει

σαφή βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι μαθητ.

Για το συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος που έχει σχεδιαστεί οι μαθητές καλούνται

να χωριστούν σε δύο μεγάλες ομάδες. Στη συνέχεια η κάθε ομάδα θα χωριστεί σε δύο

μικρότερες ομάδες. Η κάθε ομάδα θα αναλάβει να μελετήσει και μια διαφορετική

κοινωνιολογική σχολή για τις θεωρίες της αποκλίνουσας συμπεριφοράς και μέσα

στους κόλπους των ομάδων θα διερευνηθούν ταυτόχρονα τα προβλήματα που

αντιμετωπίζει η ευρύτερη περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα, οι μεταναστευτικές

πολιτικές μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που εφαρμόστηκαν από την Ευρωπαϊκή

Ένωση και να αποσαφηνιστούν οι έννοιες πολιτικός πρόσφυγας και οικονομικός

μετανάστης. Αναφέρεται αναλυτικά ότι οι μαθητές θα πρέπει να απαντήσουν σε

κάποιες ερωτήσεις των κατοίκων και να ετοιμάσουν μια παρουσίαση για το Δημοτικό

Page 14: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

14

Συμβούλιο της πόλης των Αθηνών με προτάσεις για την επίλυση των δυσκολιών που

παρουσιάζονται ομαλής συμβίωσης μεταξύ των αλλοδαπών και των Ελλήνων

κατοίκων της περιοχής. 8

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Εργασία ∆οκιμασία Πηγές (1) Πηγές (2) Αξιολόγηση Συμπεράσματα Σελίδα Καθηγητή

∆οκιμασία Χωρισμός σε δύο μεγάλες ομάδες, όπου η μία

διαπραγματεύεται τις θεωρίες της συναίνεσης και η άλλη τιςθεωρίες της σύγκρουσης για την αποκλίνουσα συμπεριφορά

Η κάθε ομάδα χωρίζεται σε δύο μικρότερες υποομάδες, όπουη μία ασχολείται με την εξέταση και την ανάλυση τωνθεωριών και των ενδεχόμενων λύσεων και προτάσεων πουπροκύπτουν μέσα από αυτές. Επίσης, εξετάζει τα είδη τηςμεταναστευτικής πολιτικής που εφαρμόστηκαν μεταπολεμικάστην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ η άλλη ομάδα ασχολείται με ταπροβλήματα που μαστίζουν την ευρύτερη περιοχή του ΑγίουΠαντελεήμονα μέσα από την εξέταση της αρθρογραφίας στο∆ιαδίκτυο και διερευνά τη διάκριση μεταξύ οικονομικώνμεταναστών και πολιτικών προσφύγων

Η κάθε υποομάδα καλείται να απαντήσει με ένα αρχείο Wordσε μια σειρά ερωτημάτων που έχουν διατυπώσει οι κάτοικοιτης περιοχής

Όλες οι ομάδες καλούνται να παρουσιάσουν τα πορίσματατων ερευνών και των προτάσεων τους σε ένα αρχείο PowerPoint που θα παρουσιάσουν στο ∆ημοτικό Συμβούλιο τηςπόλης των Αθηνών

3.1.4 Πηγές

Στο πεδίο αυτό του σεναρίου μαθήματος αναγράφονται οι προτεινόμενες πηγές

προς επίσκεψη από τους μαθητές, προκειμένου να δημιουργήσουν μια ολοκληρωμένη

εικόνα για την θεματική που τους ενδιαφέρει και να αντλήσουν στοιχεία, τα οποία

είναι απαραίτητα για να ολοκληρώσουν με επιτυχία την αποστολή τους.

Στο σενάριο μαθήματος που δημιουργήσαμε έχουμε ομαδοποιήσει τις θεματικές

βάσει περιεχομένου ανάλογα με το υπό διαπραγμάτευση θέμα της κάθε ομάδας.

Εξαιτίας του μεγάλου αριθμού πηγών δημιουργήσαμε δύο υπερσυνδέσεις για τις

Πηγές και τις ονομάσαμε Πηγές (1) και Πηγές (2).

8Γρηγοριάδου Μ., Παπανικολάου Κ. Σχεδιάζοντας WebQuest σενάρια μαθημάτων με βάση πολλαπλές πηγές πληροφορίας για τη δομή, λειτουργία, αναβάθμιση υπολογιστή. 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εκπαιδευτικών για τις Τ.Π.Ε.. Σύρος. Μάιος 2005, http://hermes.di.uoa.gr/lab/CVs/papers%5Cpapanikolaou%5CPG-WebQuest-Syros2005.pdf

Page 15: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

15

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Εργασία ∆οκιμασία Πηγές (1) Πηγές (2) Αξιολόγηση Συμπεράσματα Σελίδα

Καθηγητή

Πηγές (1) Χρήσιμες Ιστοσελίδες – Για την Θεωρητική προσέγγιση

http://deviance.socprobs.net/Unit_3/Theory/Anomie.htm http://en.wikipedia.org/wiki/Chicago_school_(sociology) http://www.umsl.edu/~keelr/200/Diane_Demelo/diane.pdf http://www.uwec.edu/patchinj/crmj301/theorysummaries.pdf http://www.kriminologie.uni-

hamburg.de/wiki/index.php/Kriminalit%C3%A4tstheorie#Anomietheorie http://www.uni-

marburg.de/fb01/lehrstuehle/strafrecht/roessner/roessner_vermat/roessner_archiv/ws0607_0110400065/folien_kriminologie

http://www.sociology.org.uk/pcdevmx.doc http://www.criminology.fsu.edu/crimtheory/marx.htm http://www.apsu.edu/oconnort/crim/crimtheory15.htm

Χρήσιμες Ιστοσελίδες – Για σχετική αρθρογραφία http://xryshaygh.wordpress.com/2009/01/20/190109video/ http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4497566 http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_18/01/2009_299813 http://www.e-grammes.gr/article.php?id=3594 http://www.ksm.gr/%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%81%CF%84%CE%AE-8-

%CF%86%CE%BB%CE%B5%CE%B2%CE%AC%CF%81%CE%B7-%CE%AD%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%82-%CE%AC%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B5/

http://www.e-tipos.com/newsitem?id=79087 http://www.diavatirio.net/diavat//e107_plugins/content/content.php?content.491 http://indy.gr/newswire/agios-pantelemonas http://filopatria.files.wordpress.com/2008/11/alpha.jpg

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Εργασία ∆οκιμασία Πηγές (1) Πηγές (2) Αξιολόγηση Συμπεράσματα Σελίδα

Καθηγητή

Πηγές (2) Χρήσιμες ιστοσελίδες – Είδη μεταναστευτικής πολιτικής που εφαρμόζονται μεταπολεμικά στην Ε.Ε.

http://209.85.129.132/search?q=cache:eybZzuXiwNkJ:pi-schools.sch.gr/download/lessons/social/koinon_g_lykeiou/b_math/

www.ypepth.gr/docs/ediag_g_pol_ekp_apod.doc

http://dim-sapon.rod.sch.gr/diafora/DIAP_AGOGH/KELESID.htm

www.diki.org/.../0/.../06_dec_2003PorismataDiapolitismikiFin.doc

www.uehr.panteion.gr/siteView_2/pdf/sinopsi.pdf

www.cc.uoa.gr/ptde/journal/english/issue_3/pdf/nikolaou.pdf

www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?...TA..

www.cyprus.gov.cy/.../6468411BEA3DECDAC2257562003A244F

http://www.migrationletters.com/200501/20050103_EU_Bendel.pdf

Χρήσιμες ιστοσελίδες – Οικονομικοί μετανάστες και πολιτικοί πρόσφυγες www.astynomia.gr/index.php?..

www.ypepth.gr/docs/peir_thessal_lexiko.doc

www.synigoros.gr/.../pol_index.htm

www.unhcr.org/

www.refuge.amnesty.org/

www.refugeecouncil.org.uk/

www.britannica.com/.../refugee

http://encyclopedia.farlex.com/Economic+migrants

http://www.hreoc.gov.au/human_rights/immigration/asylum_seekers.html

Page 16: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

16

3.1.5 Αξιολόγηση

Στο πεδίο αυτό αναγράφεται ο τρόπος αξιολόγησης των στόχων του μαθήματος και

θέτει κριτήρια αξιολόγησης για τους μαθητές.

Στην ιστοεξερεύνηση που σχεδιάσαμε δημιουργήσαμε έναν πίνακα, όπου οι

μαθητές θα αξιολογηθούν με βάση την απάντηση των ερωτημάτων, την χρήση και

αξιοποίηση του Word, την χρήση και αξιοποίηση του Power Point και την τέλος, την

χρήση και αξιοποίηση του Internet.

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Εργασία ∆οκιμασία Πηγές (1) Πηγές (2) Αξιολόγηση Συμπεράσματα Σελίδα Καθηγητή

Αξιολόγηση

4 3 2 1Απάντηση ερωτημάτων

Ολοκληρωμένες απαντήσεις και στα 4 ερωτήματα

Ολοκληρωμένες απαντήσεις στα 3 ερωτήματα

Ολοκληρωμένες απαντήσεις στα 2 ερωτήματα

Ολοκληρωμένες απαντήσεις σε 1 ή κανένα ερώτημα

Χρήση και αξιοποίηση του Word

Περιεχόμενο, μορφοποίηση, πίνακες, γραφικά

Περιεχόμενο, μορφοποίηση, πίνακες

Περιεχόμενο, μορφοποίηση

Περιεχόμενο ή καθόλου Word

Χρήση και αξιοποίηση του Power Point

Περιεχόμενο, μορφοποίηση, πολυμέσα, γραφικά

Περιεχόμενο, μορφοποίηση, πολυμέσα

Περιεχόμενο, μορφοποίηση

Περιεχόμενο ή καθόλου Power Point

Αξιοποίηση πηγών από το Internet

Επίσκεψη τουλάχιστον των 9 προτεινόμενων ιστοτόπων

Επίσκεψη τουλάχιστον των 7 προτεινόμενων ιστοτόπων

Επίσκεψη τουλάχιστον των 5 προτεινόμενων ιστοτόπων

Επίσκεψη τουλάχιστον σε 3 ή κανέναν ιστότοπο

Page 17: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

17

3.1.6 Συμπεράσματα

Στα συμπεράσματα συνοψίζονται όλα αυτά, τα οποία έμαθαν ή κατέκτησαν οι

μαθητές κατά την εκπόνηση της δραστηριότητας ή του μαθήματος.

Για τον λόγο αυτό στην ιστοεξερεύνηση που σχεδιάσαμε αναφέρονται εντέχνως

μέσα από την τελευταία πρόταση οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές των δύο κύριων

θεωρητικών κατευθύνσεων για την αποκλίνουσα συμπεριφορά.

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Εργασία ∆οκιμασία Πηγές (1) Πηγές (2) Αξιολόγηση Συμπεράσματα Σελίδα Καθηγητή

ΣυμπεράσματαΤώρα πλέον αφού κατάφερες να ερευνήσεις κάποιεςκαίριες πτυχές του προβλήματος, να απαντήσεις μεεπιτυχία στα ερωτήματα των κατοίκων και ναετοιμάσεις την παρουσίαση με τις προτάσεις τηςομάδας εργασίας που θα γίνει στο ∆ημοτικόΣυμβούλιο της πόλης των Αθηνών, είσαι έναςενεργός πολίτης και ένας επίτιμος δημότης τηςπόλης. Ωστόσο, μην σταματάς να αναζητάς λύσεις καινα κάνεις προτάσεις στα θεσμοθετημένα όργανα γιατα διάφορα προβλήματα που μπορεί νααντιμετωπίζεις στην καθημερινότητα σου. Μηνξεχνάς ότι είσαι ένας στρατιώτης στις διάφορεςσυγκρούσεις της καθημερινότητας, ένα ζωτικόκύτταρο στο σώμα της κοινωνίας.

3.2. ΣΕΛΙΔΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ

3.2.1. Εισαγωγή

Στην σελίδα του καθηγητή περιέχονται οδηγίες εφαρμογής του σεναρίου στον

εκπαιδευτικό. Για τον λόγο αυτό στην συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση περιγράψαμε

τους στόχους του σεναρίου, προκειμένου ο εκπαιδευτικός να μπορεί να δει κατά πόσο

ο ίδιος πιστεύει ότι μπορεί να αξιοποιήσει το λογισμικό αυτό για την επίτευξη των

εκπαιδευτικών στόχων και για να μπορέσει να κάνει τις όποιες αναγκαίες

προσαρμογές πιστεύει ότι χρειάζεται το εκπαιδευτικό πλαίσιο ένταξης του

Page 18: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

18

λογισμικού σε σχέση με τη διαφορετικότητα των αναγκών που μπορεί να

εμφανίζονται στη δεδομένη περίπτωση.

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Μαθητές Απαιτήσεις ∆ιαδικασία Μέσα Σελίδα Μαθητή

ΕισαγωγήΤο συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος έχειως στόχο οι μαθητές να εντοπίσουν τακεντρικά σημεία των βασικώνκοινωνιολογικών προσεγγίσεων για τηναποκλίνουσα συμπεριφορά και οι μαθητέςνα αναζητήσουν ενδεχόμενες δυνατέςλύσεις σε ένα υπαρκτό πρόβλημα, στονΆγιο Παντελεήμονα. Επιπλέον, ναδιερευνήσουν τις βασικέςμεταναστευτικές πολιτικές της Ε.Ε. και νααποσαφηνιστούν οι έννοιες οικονομικόςμετανάστης και πολιτικός πρόσφυγας.

3.2.2. Μαθητές

Στο πεδίο αυτό καταγράφεται η ομάδα κοινού, στην οποία απευθύνεται το

συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος και αναφέρονται αναλυτικά το μάθημα και οι

διδακτικές ενότητες, οι οποίες μπορούν να διδαχθούν μέσα από το συγκεκριμένο

διδακτικό μαθητοκεντρικό πλαίσιο. Επιπρόσθετα, αναφέρονται κάποιες ευρύτερες

δεξιότητες, οι οποίες είναι δυνατόν να αποφέρουν παιδαγωγικά οφέλη στους μαθητές

και είναι πέρα από το συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο, το οποίο διερευνά η

συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση. Οι ευρύτερες αυτές δεξιότητες είναι ιδιαίτερα

χρήσιμες για τους μαθητές, εφόσον αποτελούν απαραίτητα εφόδια για την μετέπειτα

ζωή τους.

Page 19: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

19

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Μαθητές Απαιτήσεις ∆ιαδικασία Μέσα Σελίδα

Μαθητή

Μαθητές Το συγκεκριμένα σενάριο μαθήματος σχεδιάστηκε για τους μαθητές

της Γ’ Τάξης Ενιαίου Λυκείου για το μάθημα της Κοινωνιολογίας καιπιο συγκεκριμένα για τα κεφάλαια «Αποκλίνουσα συμπεριφορά:παραβατικότητα και εγκληματικότητα» και «Ετερότητα,διαπολιτισμικές και διακοινωνιακές σχέσεις». Ειδικότεραανταποκρίνεται για τις ανάγκες των ενοτήτων 9.2 και10.1.(«Θεωρητικές προσεγγίσεις της αποκλίνουσας συμπεριφοράς – ∆ύοκοινωνιολογικές οπτικές» και «Μετακινήσεις πληθυσμών(μετανάστευση – παλιννόστηση»)

Μέσα από το συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος επιτυγχάνεται ηανάπτυξη της αυτενέργειας των μαθητών, εφόσον αναζητούν μόνοιτους τις πληροφορίες που χρειάζονται, η ανάπτυξη κριτικής καιαφαιρετικής σκέψης εφόσον επιλέγουν ποιες πληροφορίες θεωρούνχρήσιμες, η ανάπτυξη στρατηγικών επίλυσης προβλήματος, εφόσοναναζητούν να βρουν λύση σε ένα υπαρκτό πρόβλημα και η εξοικείωσητους με τις νέες τεχνολογίες, εφόσον καλούνται να αξιοποιήσουν τοWord και το PowerPoint.

3.2.3 Απαιτήσεις

Στο πεδίο αυτό αναφέρονται οι ελάχιστες αναγκαίες προϋποθέσεις που χρειάζεται

να πληρούν οι μαθητές και οι αναγκαίες δεξιότητες που χρειάζεται να διαθέτουν,

προκειμένου να μπορούν να αξιοποιήσουν δημιουργικά και αποτελεσματικά τη

δεδομένη εκπαιδευτική πρόταση.

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Απαιτήσεις Στοιχειώδης εξοικείωση με τις βασικές

εφαρμογές των Windows και πιο συγκεκριμέναμε την χρήση του Word και του Power Point

Στοιχειώδης εξοικείωση με την χρήση τουInternet

Ικανότητα αφαιρετικού πνεύματος και κριτικήςσκέψης, εφόσον οι μαθητές θα πρέπει να είναιικανοί να συλλέγουν τα βασικά σημεία κάθεθεωρίας και των άρθρων της αρθρογραφίας γιανα μπορέσουν να διατυπώσουν στη συνέχειακάποιες ενδεχόμενες δυνατές λύσεις για τοπρόβλημα της γκετοποίησης της περιοχής καιτης αύξησης της παραβατικότητας

Συνεργασία και συλλογική εργασία για τηνεπίτευξη ενός κοινού στόχου

ΕισαγωγήΜαθητέςΑπαιτήσεις∆ιαδικασίαΜέσαΣελίδα Μαθητή

Page 20: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

20

3.2.4 Διαδικασία

Στο πεδίο αυτό παρέχονται λεπτομερείς πληροφορίες στο διδάσκοντα για τον

τρόπο πραγματοποίησης του συγκεκριμένου σεναρίου μαθήματος από τους μαθητές.

Θα μπορούσαμε να σημειώσουμε ότι το πεδίο της Διαδικασίας έχει πολλές

ομοιότητες με το πεδίο της Δοκιμασίας, ωστόσο, θα πρέπει να παρατηρήσουμε ότι η

Δοκιμασία απευθύνεται στους μαθητές και για τον λόγο αυτό βρίσκεται στην Σελίδα

του Μαθητή, ενώ αντίστοιχα η Διαδικασία απευθύνεται κατά κύριο λόγο στον

καθηγητή και για τον λόγο αυτό και βρίσκεται στην αντίστοιχη σελίδα.

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Μαθητές Απαιτήσεις ∆ιαδικασία Μέσα Σελίδα

Μαθητή

∆ιαδικασίαΟι μαθητές θα χωριστούνε σε 2 ομάδες των 7- 8 ατόμων και αφούεπιλέξουν ποια θεωρητική προσέγγιση για την αποκλίνουσασυμπεριφορά θέλει η κάθε ομάδα να διαπραγματευτεί θα κάνουνκάποιες αναζητήσεις στο ∆ιαδίκτυο. Η κάθε ομάδα θα χωριστεί σε2 υποομάδες, όπου η μία θα αναζητά να εντοπίσει πληροφορίες γιατις θεωρίες και για τον τρόπο που θα μπορούσαν ίσωςενδεχομένως κάποιες από αυτές να εφαρμόζονται στηνσυγκεκριμένη περίπτωση και η άλλη υποομάδα της μιας ομάδας θααναζητά πληροφορίες στο ∆ιαδίκτυο για την σχετική με τον ΆγιοΠαντελεήμονα αρθρογραφία και συζήτηση. Η υποομάδα τηςδεύτερης ομάδας θα εξετάσει τις μεταπολεμικές μεταναστευτικέςπολιτικές της Ε.Ε. και θα προσπαθήσει να αποσαφηνίσει τιςέννοιες οικονομικός μετανάστης και πολιτικός πρόσφυγας. Έπειτα,οι μαθητές θα πρέπει να απαντήσουν σε κάποια ερωτήματα τωνκατοίκων της περιοχής αξιοποιώντας την έρευνα που έκαναν.Τέλος, οι δύο ομάδες θα συζητήσουν, θα ανταλλάξουν ιδέες και θαπροτείνουν λύσεις. Τις προτάσεις και τις ιδέες τους αυτές και τιςβασικές θεωρητικές προσεγγίσεις, από τις οποίες απορρέουν θατις συμπυκνώσουν και θα τις καταγράψουν σε ένα Power Point.

Page 21: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

21

3.2.5 Μέσα

Τα μέσα είναι όλα τα απαραίτητα υλικά, τα οποία είναι αναγκαία για τους μαθητές

και χρειάζεται να έχουν στη διάθεση τους, προκειμένου να μπορέσουν να

πραγματοποιήσουν με επιτυχία την αποστολή τους, έτσι όπως έχει προσδιοριστεί από

το συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος.

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΒΟΜΒΑ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ»

Εισαγωγή Μαθητές Απαιτήσεις ∆ιαδικασία Μέσα Σελίδα Μαθητή

Μέσα

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές (κατά προτίμησηένας κατά δύο άτομα)

Σύνδεση στο Internet Στυλό ∆ιορθωτικό Λευκές σελίδες Μολύβια Ξύστρες

Page 22: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

22

4 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Μάθημα: Κοινωνιολογία

Τίτλοι διδακτικών ενοτήτων:

«Θεωρητικές προσεγγίσεις της αποκλίνουσας συμπεριφοράς – Δύο

κοινωνιολογικές οπτικές»

«Ετερότητα, πολιτισμικές διαφορές και υποκουλτούρες στη σύγχρονη ελληνική

κοινωνία»

Τάξη: Γ’ Ενιαίου Λυκείου

Σκοποί: Οι μαθητές στο τέλος του μαθήματος θα πρέπει να είναι ικανοί να:

1. Διατυπώνουν τις βασικές θέσεις των θεωριών της συναίνεσης και των θεωριών

της σύγκρουσης για την αποκλίνουσα συμπεριφορά

2. Περιγράφουν τις βασικές διαφορές μεταξύ οικονομικών μεταναστών και

πολιτικών προσφύγων

3. Αναφέρουν τις μεταναστευτικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν μεταπολεμικά σε

χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Βοηθήματα – Βιβλιογραφία

1. Γιωτοπούλου – Μαραγκοπούλου (1984), «Εγχειρίδιο Εγκληματολογίας.

Μέρος Α’ – Εισαγωγικά. Το έγκλημα – Η Εγκληματολογία», Νομική

Βιβλιοθήκη, Αθήνα

2. Υ.Ε.Π.Θ. (2006), «Κοινωνιολογία – Βιβλίο του Μαθητή», Αθήνα

3. Φαρσεδάκης Ι. (1996), «Στοιχεία Εγκληματολογίας», Νομική Βιβλιοθήκη,

Αθήνα

4. Giddens A. (2002), «Κοινωνιολογία», εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα

5. Hughes M., Kroehler C. (2007), «Κοινωνιολογία. Οι Βασικές Έννοιες»,

εκδόσεις Κριτική, Αθήνα

6. Reinhold G. (2000), “Soziologie – Lexikon”, 4η έκδοση, Oldenbourg, Μόναχο

Απαιτούμενα Υλικά και Εποπτικά Μέσα

1. Διαφάνειες

2. Φωτοτυπίες

3. Εργαστήρι Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

Page 23: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

23

ΠΟΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ (15’)

Η σταδιακή εισαγωγή των μαθητών στη διδακτική ενότητα που πρόκειται

να διαπραγματευτούμε, γίνεται με την προβολή ενός σύντομου video από ένα

ειδησεογραφικό ρεπορτάζ ενός τηλεοπτικού σταθμού με θέμα την «αλλοδαπή

εγκληματικότητα στην Αθήνα»

(http://www.youtube.com/watch?v=SCkNITe_iFU&feature=related).

Το θέμα αυτό απασχολεί για ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα

την επικαιρότητα και έχει περάσει και στην πολιτική ατζέντα των κομμάτων.

Επομένως, είναι ένα θέμα που σχετίζεται με την καθημερινότητα των

μαθητών, τους κεντρίζει το ενδιαφέρον και κατά αυτόν τον τρόπο γίνεται

άμεση σύνδεση της ζωής στην κοινότητα των μαθητών - μέσω της

επικαιρότητας – και του σχολείου.

Η προβολή του βίντεο αυτού μπορεί να λειτουργήσει πέρα από μια

αποτελεσματική αφόρμηση και ως ένα μέσο για μια εννοιολογικού τύπου

ανάλυση των υπαρχουσών αντιλήψεων και των αρχικών μοντέλων σκέψης

των μαθητών / τριων. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα εργαλείο χαρτογράφησης

της απόστασης μεταξύ των δύο κατηγοριών και μοντέλων σκέψης, της

εμπειρικής και της επιστημονικής.

Η επιστημολογικού τύπου ανάλυση της γνώσης που πρόκειται να

διδαχθεί μπορεί να γίνει μέσα από την εξερεύνηση των προτεινόμενων

ιστοσελίδων από το συγκεκριμένο web quest. Οι διάφορες τάσεις για

παράδειγμα των μεταπολεμικών μεταναστευτικών πολιτικών που

εφαρμόστηκαν κατά καιρούς από την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελούν ένα

χαρακτηριστικό παράδειγμα αντίστοιχης κατηγορίας ανάλυσης.

Η ψυχολογικού τύπου ανάλυση της υπάρχουσας και της επιθυμητής

γνωστικής δομής γίνεται μέσα από το τελικό αποτέλεσμα της εργασίας των

μαθητών για τις ανάγκες της συγκεκριμένης ιστοεξερεύνησης. Για τον λόγο

αυτό η σχεδιασμένη δραστηριότητα αποσκοπεί στο να βοηθάει τους μαθητές

να εξελιχθούν νοητικά από ένα στάδιο συγκριτικής (συγκεχυμένης) σκέψης σε

ένα στάδιο κατηγορικής σκέψης και αυτό σημαίνει ότι ο μαθητής μπορεί μετά

το τέλος της δραστηριότητας να διακρίνει διαφορετικές εννοιολογικές

κατηγορίες και το γεγονός αυτό να αντανακλάται στην ανάπτυξη της

Page 24: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

24

γλωσσικής ικανότητας του παιδιού και να διακρίνει νοητικά και λεκτικά τις

διαφορετικές εννοιολογικές κατηγορίες.9

2. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ (120’)

Περιεχόμενο - Βαθμίδες Μέθοδοι Μέσα

Θεωρίες της συναίνεσης:

ανομία και κοινωνική

οικολογία

Ανακαλυπτική,

Κοινωνικός

εποικοδομητισμός

Power Point, Web

quest

Θεωρίες της σύγκρουσης

για την αποκλίνουσα

συμπεριφορά

Ανακαλυπτική,

Κοινωνικός

εποικοδομητισμός

Power Point και

Web quest

Οι θεωρίες της ετικέτας Κοινωνικός

εποικοδομητισμός

Power Point

Οικονομικοί μετανάστες

και πολιτικοί πρόσφυγες

Ανακαλυπτική,

Κοινωνικός

εποικοδομητισμός

Web quest

Μεταναστευτικές

πολιτικές της Ευρωπαϊκής

Ένωσης

Ανακαλυπτική,

Κοινωνικός

εποικοδομητισμός

Web quest

3. ΕΦΑΡΜΟΓΗ (30’)

Μοιράζονται στους μαθητές φωτοτυπίες με στίχους τραγουδιών, όπου και οι

μαθητές καλούνται να ανακαλύψουν σε ποια θεωρία της αποκλίνουσας

συμπεριφοράς φαίνεται να προσιδιάζει ο εκάστοτε στιχουργός. Έπειτα τους

ζητείτε να δικαιολογήσουν την απάντηση τους.

4. ΕΛΕΓΧΟΣ (25’)

Ο έλεγχος γίνεται μέσα από τις απαντήσεις των μαθητών στις ερωτήσεις των

κατοίκων της περιοχής στο πλαίσιο της ιστοεξερεύνησης (web quest). Κατά τη

9 Σολομωνίδου Χ. (2006), ο.π. σελ. 165f

Page 25: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

25

διάρκεια του ελέγχου οι μαθητές δοκιμάζουν τις ιδέες τους και ξεδιπλώνουν

την επιχειρηματολογία τους με βάση τις θεωρίες που μελέτησαν και τις

θεματικές που μελέτησαν.

5. ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ (20’)

Η ανακεφαλαίωση μπορεί να γίνει μέσα από μια σύντομη παρουσίαση των

βασικότερων συμπερασμάτων της κάθε ομάδας σε σχέση με το αντικείμενο

της έρευνας της. Κατά αυτόν τον τρόπο οι μαθητές ενθαρρύνονται να

δοκιμάζουν το όποιο έργο τους και τις θέσεις τους μπροστά σε άλλους και

κατά αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η αυτοπεποίθηση τους για ανάληψη

ανάλογων πρωτοβουλιών και αντίστοιχών δράσεων στο μέλλον.

6. ΑΝΑΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (15’)

Ως ανάθεση εργασίας δίνεται στους μαθητές η συγκέντρωση των ιδεών της

κάθε υποομάδας και ομάδας, η συζήτηση μεταξύ των ομάδων και η

δημιουργία μιας κοινής παρουσίασης Power Point, όπου η τάξη μπορεί στη

συνέχεια με την καθοδήγηση και τον συντονισμό του καθηγητή στα πλαίσια

της μεθόδου project και ενός διαθεματικού πλαισίου να συντάξει ένα γράμμα

προς το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου των Αθηνών, όπου θα τους καλούν να

τους παρουσιάσουν τις προτάσεις τους για το πρόβλημα που εμφανίζεται στην

πόλη και συγκεκριμένα στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα.

Page 26: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

26

ΦΥΛΛΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Τάξη: Γ’ Ενιαίου Λυκείου

Τίτλος Μαθήματος: Κοινωνιολογία

Τίτλοι Διδακτικών Ενοτήτων:

«Θεωρητικές προσεγγίσεις της αποκλίνουσας συμπεριφοράς – Δύο

κοινωνιολογικές οπτικές»

«Ετερότητα, πολιτισμικές διαφορές και υποκουλτούρες στη σύγχρονη

ελληνική κοινωνία»

Οδηγίες

Στα παρακάτω αποσπάσματα στίχων να εντοπίσετε σε ποια θεωρία της

αποκλίνουσας συμπεριφοράς φαίνεται να προσιδιάζει ο στιχουργός ή σε ποια

μεταναστευτική πολιτική φαίνεται ότι αναφέρεται στη περίπτωση που το

τραγούδι κάνει κάποια αντίστοιχη νύξη. Να τεκμηριώσετε την απάντηση σας.

Ακροβάτης

(Τρύπες)

Πάρε τον εύκολο δρόμο

να'ρθείς πιο γρήγορα.

Σαλτάρω, σπάζομαι μόνος

σε θέλω σίγουρα.

Τώρα,

που μ' έχουν κάνει ακροβάτη

πάνω σε σάπιο νήμα

και περιμένουν από κάτω

το μοιραίο βήμα.

Page 27: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

27

Άντε... και καλή τύχη μάγκες!...

(Παύλος Σιδηρόπουλος)

Ληστέψανε την τράπεζα

και τι με νοιάζει εμένα

δεν είμαι με κανέναν.

Σου λέω καλά της κάνανε

γιατί μας προκαλούσε...

γεμάτη εκατομμύρια, ενώ κι ο Θεός πεινούσε!

Περαστικοί, αδιάφορα,

εκάτσαν κι εκοιτούσαν.

Του διευθυντή της οι κοιλιές,

κι αυτούς τους ενοχλούσαν…

…"Αντε και καλή τύχη μάγκες!"

Στο μπάτσο βλέπεις πέρασε μονάχα η κοροϊδία,

να έχει την ψευδαίσθηση πως είναι εξουσία,

και τώρα η χήρα του με δυο ορφανά,

με τρεις κι εξήντα σύνταξη, τη μοίρα βλαστημά

και μια γνωστή αιτία...

Ψωρο-κορώνα-γράμματα

στο τζόγο της ζωής

"Επάγγελμα;" "Ποιό επάγγελμα;"

"Τί επάγγελμα;" "Ληστής"

Τα τέρατα δικάστηκαν με μάρτυρα την πείνα,

αποκλεισμένα μια ζωή σε ακούσια καραντίνα.

Η απελπισιά περίστροφο και σφαίρες της, οι ανάγκες

Άντε... και καλή τύχη μάγκες.

Page 28: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

28

Εδώ μωρή θα λέγεσαι Μαρία

(Ενδελέχεια)

Λαμέβρη με ψηλό τακούνι, ο έρωτας μυρίζει Ουκρανία

σαράντα χρόνια δάνειο, αμάξι ανοιχτό απ την Ασία

Σκυλάδικο σαπίζει η επαρχία, εδώ μωρή θα λέγεσαι Μαρία

Χρυσό σταυρό και μέσα λέρα, στα δώδεκα τον πιάσαν για ληστεία

μην ψάχνεις πώς τη γλίτωσα, δεν έχει πια καμία σημασία

Δεν ξέρω πως σε λέγαν στη Ρωσία, εδώ μωρή θα λέγεσαι Μαρία

Σβηστό το φως παντού σκοτάδι, τον άφησε την ψάχνει η αστυνομία

πώς πέρασε τα σύνορα αυτό είναι μια άλλη ιστορία

Της έσπασε τα δόντια με μανία, εδώ μωρή θα λέγεσαι Μαρία

Τη βρήκε και την έχασε, κανένας μας δε ξέρει

το όνομά της ξέχασε, το φύσηξε τ’ αγέρι

Page 29: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

29

ΕΠΙΛΟΓΟΣ – ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΤΑ

Το σενάριο μαθήματος Ανθρώπινη «βόμβα» στον Άγιο Παντελεήμονα

αποτελεί ένα λογισμικό ανοιχτού τύπου και προσφέρει στους μαθητές ένα

περιβάλλον εργασίας τύπου κοινωνικού εποικοδομητισμού, όπου

καλλιεργείται η ενεργός συμμετοχή των μαθητών, η κοινωνική

αλληλεπίδραση, ο πληροφορητικός γραμματισμός και στηρίζεται σε μια

δραστηριότητα, η οποία έχει νόημα για τους μαθητές. Το λογισμικό αυτό

συνδέει τις νέες πληροφορίες με τις προϋπάρχουσες γνώσεις και συμβάλλει

στην ανάπτυξη της χρήσης στρατηγικών, στην αυτορρύθμιση και στην

εσωτερική σκέψη. Το σενάριο μαθήματος που μελετήσαμε αποσκοπεί κατά

κύριο λόγο στην αναδόμηση της προϋπάρχουσας γνώσης και στοχεύει όχι

στην απομνημόνευση των πληροφοριών από τους μαθητές αλλά στην

κατανόηση της γνώσης. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα χρήσιμο εργαλείο

βοήθειας, όπου οι μαθητές μπορούν να μάθουν τον τρόπο εφαρμογής των

γνώσεων τους. Μέσα από την συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση διατίθεται

άπλετος χρόνος στους μαθητές για εξάσκηση της αυτόνομης και κριτικής

διαχείρισης των πληροφοριών και αποτελεί ένα πεδίο καλλιέργειας των

κινήτρων τους.

Page 30: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

30

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βοσνιάδου Σ. (2001). Πως μαθαίνουν οι μαθητές, Διεθνές Γραφείο της

Εκπαίδευσης της UNESCO, Διεθνής Ακαδημία της Εκπαίδευσης

Γρηγοριάδου Μ., Παπανικολάου Κ. Σχεδιάζοντας WebQuest σενάρια

μαθημάτων με βάση πολλαπλές πηγές πληροφορίας για τη δομή, λειτουργία,

αναβάθμιση υπολογιστή. 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εκπαιδευτικών για τις

Τ.Π.Ε.. Σύρος. Μάιος 2005,

http://hermes.di.uoa.gr/lab/CVs/papers%5Cpapanikolaou%5CPG-WebQuest-

Syros2005.pdf

Κόμης Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών της

Πληροφορίας και των Επικοινωνιών. Αθήνα

Κωστάκη Α., Πληροφορητικός Γραμματισμός: Δημιουργώντας Αυτόνομους και

Κριτικούς Διαχειριστές της Πληροφόρησης για τον 21ο Αιώνα. 10ο Πανελλήνιο

Συνέδριο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, 15-17

Οκτωβρίου 2001

Σολομωνίδου Χ. (2006). Νέες τάσεις στην εκπαιδευτική τεχνολογία.

Εποικοδομητισμός και σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης. Μεταίχμιο

Τζιμογιάννης Θ. , «Μιλάμε για την Παιδεία», 5 Απρίλιος 2009,

tm.pasok.gr/paideia/wp-content/uploads/.../tzimogiannis.doc

Page 31: Δημιουργία ιστοεξερεύνησης και διδακτικό πλαίσιο ένταξης της για το μάθημα της κοινωνιολογίας

31

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ