1

นตเวชคลนก

(Clinical Forensic Medicine) อ.นพ.อภชย แผลงศร

2

สารบาญ

1. บทน ำและหนำทของแพทย ........................................................................................................................ 3

2. นตเวชคลนกและผ ปวยคด ......................................................................................................................... 3

3. ฐำนควำมผดเกยวกบรำงกำย ..................................................................................................................... 4

3.1 บำดเจบไมถงกบเปนเหตใหเกดอนตรำยแกกำยหรอจตใจ .......................................................................... 4

3.2 บำดเจบเกดอนตรำยแกกำยหรอจตใจ .................................................................................................... 5

3.3 บำดเจบเปนอนตรำยสำหส .................................................................................................................. 6

4. ฐำนควำมผดพยำยำมฆำ .......................................................................................................................... 8

5. กำรตรวจและบนทกขอมล ......................................................................................................................... 9

5.1 กำรซกประวต .................................................................................................................................... 9

5.2 กำรตรวจรำงกำยและกำรสงตรวจทำงหองปฏบตกำร ................................................................................ 9

5.3 กำรบนทกขอมล ............................................................................................................................... 10

6. กำรออกรำยงำนใบชนสตรบำดแผล ........................................................................................................... 10

6.1 หลกกำรเขยนเอกสำรเบองตน ............................................................................................................. 10

6.2 ขอเทจจรงเกยวกบผ ปวย/ สถำนพยำบำล/ วน- เวลำทมำตรวจ .................................................................. 11

6.3 รำยกำรทแพทยตรวจ ........................................................................................................................ 11

6.4 ควำมเหน ........................................................................................................................................ 11

6.5 กำรลงชอแพทยผตรวจ ...................................................................................................................... 12

7. เอกสำรอำงอง ....................................................................................................................................... 12

3

1. บทน ำและหนำทของแพทย

นตเวชคลนก (clinical Forensic medicine) เปนสาขาหนงทางนตเวชศาสตร ซงเปนการตรวจและใหความเหนในเรองบาดแผลเพอประกอบการด าเนนคดและการพจารณาพพากษาของศาล การพสจนความเมา รวมถงการตรวจรางกายผเสยหาย หรอผตองหาในคดเกยวกบความผดทางเพศ

โดยทจรงแลวหนาทหลกในอาชพแพทยคอการตรวจรกษาผปวย แตอยางไรกตาม แพทยถอวาเปนพยานทมน าหนก เนองจากแพทยเปนผตรวจและเหนการบาดเจบดวยตวเอง และวชาชพแพทยเปนความรเฉพาะทตองผานการเรยนรและฝกฝนซงคนทวไปไมม นอกจากน แพทยถอวาเปนผมคณธรรม จรยธรรม จงจะเปนกลางในการใหความเหนในทางกฎหมาย

แตโดยหนาทแลวแพทยถอวาเปน “พยานบคคล” ตองใหความเหนเมอมการรองขอตามกระบวนการยตธรรม ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 243 ดงน

“ผใดโดยอาชพหรอมใชกตาม มความช านาญพเศษ ในการใด ๆ เชนในทางวทยาศาสตร ศลป ฝมอ พาณชยการ การแพทยหรอกฎหมายตางประเทศ และซงความเหนของเขาน น อาจมประโยชนในการวนจฉยคด ในการสอบสวน ไตสวนมลฟอง หรอพจารณาอาจเปนพยานในเรองตาง ๆ เปนตนวา ตรวจรางกาย หรอจตของผเสยหาย ผตองหาหรอจ าเลยตรวจลายมอ ท าการทดลองหรอกจการอยางอน ๆ

ศาลจะใหผช านาญการพเศษท าความเหนเปนหนงสอกได แต ตองใหมาเบกความประกอบหนงสอน น ใหสงส าเนาหนงสอดงกลาว แลวแกคความทราบลวงหนาไมนอยกวาสามวนกอนวนเบกความ”

โดยในช นสอบสวนจะมพนกงานสอบสวนเปนผรวบรวมหลกฐานทกชนด โดยสวนใหญพนกงานสอบสวนจะสงใบชนสตรบาดแผลใหแกแพทยเพอลงบนทกรายการทตรวจพบและความเหน และแพทยอาจจะตองเปนพยานศาลเบกความประกอบความเหนตามทปรากฏในใบชนสตรบาดแผลดวยเชนกน

ดงน น แพทยควรจะตองมความสามารถในการตรวจชนสตรบาดแผลและการบาดเจบตาง ๆ ตลอดถงความสามารถสงตรวจเพมเตมและแปลผลการตรวจอน ๆ รวมถงการออกเอกสารและใหความเหน เชน ใบรบรองแพทย ใบชนสตรบาดแผล เอกสารอน ๆ ทางกฎหมายได

2. นตเวชคลนกและผปวยคด นตเวชคลนก (Clinical Jurisprudence or Clinical Forensic Medicine) หมายถง การตรวจผปวยทแพทยตรวจแลวตองใหความเหนแกพนกงานสอบสวนโดยอาศยจากอาการและการตรวจรางกาย และสงตรวจพบ วตถพยานตาง ๆ เชน ผปวยถกขมขนกระท าช าเรา ผปวยไดรบอนตรายเกดบาดแผลชนดตาง ๆ ไมวาจากอบตเหต ท าตวเอง หรอถกท ารายจากบคคลอน ผปวยถกสารพษชนดตาง ๆ ถกสารทางกายภาพ เชน ความรอน ไฟฟา เปนตน ไดรบอนตรายจากกลมพวกขาดอากาศ เชน จมน า แขวนคอ เปนตน รวมท งบคคลตาง ๆ ทพนกงานสอบสวนสงมาใหแพทยท าการตรวจได เชน คนถกวางยาสลบชนดตาง ๆ โสเภณ หญงถกขมขนกระท าช าเรา ตรวจอายบคคลวาอายเทาไร เปนตน

4

นอกจากน น ผปวยทอาจไดรบคาชดเชยจากกรมแรงงาน แพทยกจะตองตรวจผปวยและใหความเหนแกกรมแรงงานวาการทผปวยไดรบอนตรายบาดเจบ ตองพการสญเสยอวยวะคด เปนกเปอรเซนตเพอจายเงนชดเชยใหแกผบาดเจบ

การตรวจผปวยคดชนดตาง ๆ น การทแพทยใหความเหนแกพนกงานสอบสวนในทางคดอาญาอาจน าไปใชในคดแพงเกยวกบฟองรองในเรองละเมดไดอกดวย

การท าพนยกรรมของผปวยอาจจะตองใหแพทยเปนพยานเพอรบรองวาขณะท าพนยกรรมผปวยมสตสมปชญญะด ไมหมดสต หรอสตฟนเฟอน หรอวกลจรต

ดงน นผปวยคด คอ ผปวยทตองใหแพทยตรวจเนองจากมประเดนทางกฎหมายทเขามาเกยวของ โดยอาจรวมถงกรณทอาจจะเปนผปวยคดในอนาคต โดยสามารถสรปไดดงน

1. ผปวยทไดรบบาดเจบจากสาเหตตาง ๆ เชน อบตเหตจราจร จากการท างาน ถกท ารายรางกาย

2. ผปวยท ารายตวเอง

3. ผปวยทถกลวงละเมดทางเพศ

4. ผทถกกลาวหาวากระท าความผด

5. ผทไดรบหรอสงสยวาจะไดรบสารพษ

6. ผปวยทมใบน าสงของต ารวจเพอตรวจ เชน ตรวจพสจนบคคล ผปวยจตเวชทกอคด ตรวจ DNA

7. ผปวยทตองตรวจรบรองสตสมปชญญะเพอท านตกรรม

8. ผปวยทตองรบรองความเจบปวยเพอขอเลอนพจารณาคด

9. ผปวยทสงสยวาจะเปนผปวยคดตอไป

3. ฐำนควำมผดเกยวกบรำงกำย

โดยสวนใหญแลวใบชนสตรบาดแผลทพนกงานสอบสวนสงมาใหแพทยจะเปนกรณฐานความผดคดอาญาเกยวกบรางกายเปนสวนใหญ ท งทเปนเจตนาหรอประมาทกตาม สามารถแบงระดบความรนแรงของโทษตามกฎหมายไดดงน

3.1 บาดเจบไมถงกบเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายหรอจตใจ ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 391

"ผใดใชก าลงท ารายผอน โดยไมถงกบเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายหรอจตใจ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอท งจ าท งปรบ"

โดยฐานความผดน เปนฐานความผดลหโทษ มอายความเพยง 1 ป โดยทวไปไมมขอบงช ทางกฎหมายชดเจนวากรณใดเปนหรอไมเปนอนตรายแกกายหรอจตใจ ถาประเมนจากค าพพากษาของศาลทผานมา จะ

5

พบวากรณทไมเปนอนตรายแกกายหรอจตใจ การบาดเจบมกจะเปนถลอกหรอฟกช าทไมมเลอดออก ระยะเวลาการหายไมนาน เชน

ค าพพากษาศาลฎกาท 7665/2544

ผเสยหายมบาดแผลถลอกและฟกช าทคอดานขวาขนาด 1 x 2 เซนตเมตร และมบาดแผลถลอกฟกช าทโหนกแกมซายขนาด 1 x 1 เซนตเมตร แพทยมความเหนวาเกดจากถกของแขงไมมคมกระแทกโดยแรง ใชเวลารกษาประมาณ 7 วน จะหายเปนปกต ถอไดวาเปนบาดแผลเลกนอยไมถงกบเปนเหตใหผเสยหายไดรบอนตรายแกกายหรอจตใจ เปนความผดตาม ป.อ. มาตรา 391

ค าพพากษาศาลฎกาท 8192/2553

ศาลฎกาวนจฉยวา ผเสยหายมบาดแผลทมมปากดานในขนาดครงเซนตเมตร และแผลทคอเปนรอยแดงยาวประมาณ 2 เซนตเมตร แพทยมความเหนวา สามารถรกษาใหหายไดภายใน 7 วน ถอไดวาเปนบาดแผลเลกนอยไมถงกบเปนเหตใหผเสยหายไดรบอนตรายแกกายหรอจตใจอนเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 295 แตเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 391

3.2 บาดเจบเกดอนตรายแกกายหรอจตใจ ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 295

"ผใดท ารายผอน จนเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายหรอจตใจของผอนน น ผน นกระท าความผดฐานท ารายรางกาย ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอท งจ าท งปรบ"

กรณทการบาดเจบจนเกดอนตรายแกกายหรอจตใจน น จากค าพพากษาทผานมามกจะเปนบาดแผลฉกขาดทมเลอดออก ใชเวลาการรกษานานข นกวากรณไมเปนอนตรายแกกายหรอจตใจ แตไมรนแรงเทาอนตรายสาหส เชน

ค าพพากษาศาลฎกาท 290/2554

ตามผลการตรวจชนสตรบาดแผลของแพทยไมไดระบขนาดของบาดแผลเพยงแตระบวา บาดแผลไมผานเขาปอด แสดงวา บาดแผลไมไดมความลกถงปอดอนเปนอวยวะภายในทส าคญอนจะท าใหถงแกความตายได ท งบาดแผลดงกลาวสามารถรกษาหายภายใน 7 วน หากไมมภาวะแทรกซอน หลงจากถกแทงแลวผเสยหายยงสามารถวงไลจ าเลยท 1 ไปไดประมาณ 300 เมตร ซงสนบสนนใหเหนวาบาดแผลของผเสยหายไมรายแรงนก หลงจากจ าเลยท 1 แทงผเสยหายไปเพยง 1 คร ง จ าเลยท 1 กวงหนไปโดยมไดแทงซ าอกท งทมโอกาสจะกระท าได รบฟงไดวาจ าเลยท 1 กระท าความผดฐานท ารายรางกายผเสยหาย

ขอสงเกตจากแนวค าพพากษาวาเปนอนตรายแกกายหรอไม มดงน

1. บาดแผลผวหนงแตกมเลอดออกถอวาเปนอนตรายแกกาย

2. บาดแผลมเลอดซมอาจเปนอนตรายแกกายหรอไมกได ข นอยกบลกษณะบาดแผล

3. บาดแผลถลอกตามปกตมกจะไมเปนอนตรายแกกาย

6

4. บาดแผลบวมฟกช าอาจเปนอนตรายแกกายหรอไมกได ข นอยกบลกษณะบาดแผลวารนแรงเพยงใด

3.3 บาดเจบเปนอนตรายสาหส

ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 297

“ผใดกระท าความผดฐานท ารายรางกาย จนเปนเหตใหผถกกระท ารายรบอนตรายสาหส ตองระวางโทษจ าคกต งแตหกเดอนถงสบป และปรบต งแตหนงหมนบาทถงสองแสนบาท

อนตรายสาหสน น คอ

(1) ตาบอด หหนวก ล นขาด หรอเสยฆานประสาท

(2) เสยอวยวะสบพนธ หรอความสามารถสบพนธ

(3) เสยแขน ขา มอ เทา น วหรออวยวะอนใด

(4) หนาเสยโฉมอยางตดตว

(5) แทงลก

(6) จตพการอยางตดตว

(7) ทพพลภาพ หรอปวยเจบเร อรงซงอาจถงตลอดชวต

(8) ทพพลภาพ หรอปวยเจบดวยอาการทกขเวทนาเกนกวายสบวน หรอจนประกอบกรณย กจตามปกตไมไดเกนกวายสบวน”

จะเหนไดวากฎหมายไดก าหนดลกษณะของอนตรายสาหสไว แตจะตองเปนการวนจฉยทางกฎหมายเทาน น ซงในการใหความเหนของแพทยจะไมใหความเหนวาเปน “อนตรายสาหส”

(1) ตำบอด หหนวก ลนขำด หรอเสยฆำนประสำท

ตาบอด หมายถง ดวงตาไมอาจรบภาพไดเลย ไมรวมถงตาพราตามว แมจะเปนเพยงขางเดยวกถอวาตาบอด โดยตองเปนการสญเสยการมองเหนอยางถาวร

หหนวก หมายถง หไมไดยน ไมรวมถงการไดยนเสยงเบาลง

ล นขาด หมายถงการทสวนใดสวนหนงของล นขาดหายไป หรอขาดหายไปท งล น

เสยฆานประสาท หมายถง เสยความสามารถในการดมกลน

(2) เสยอวยวะสบพนธ หรอควำมสำมำรถสบพนธ

เสยอวยวะสบพนธ หมายถง เสยอวยวะทใชในการสบพนธในการรวมประเวณไมวาของชายหรอหญง ท งอวยวะภายนอกและภายใน รวมถงการทไมถงกบเสยไปท งหมดแตทมอยใชการไมไดกถอวาเสยอวยวะสบพนธ

7

ความสามารถสบพนธ หมายถง ไมสามารถสบพนธได แมอวยวะสบพนธยงอยกตาม เชน ถกท ารายรางกายจนตองตดรงไขท ง หรอถกท ารายรางกายจนอณฑะไมสามารถผลตอสจได

(3) เสยแขน ขำ มอ เทำ นวหรออวยวะอนใด

เสย หมายถง ใชการไมไดเหมอนเดมแมจะไมขาดไปกตาม ถาโดนฟนน วขาดแตรกษาตอน วใหใชไดดงเดมเชนน ไมถอวาเสยน ว

เสย อวยวะอนใด หมายถง การเสยอวยวะอนทส าคญเทยบเทา แขน ขา มอ เทา น ว แลวยอมท าใหผไดรบอนตรายกลายเปนคนพการ แตไมรวมอวยวะทแยกออกจากรางกายไดโดยเปนอนตราย เชน ผม ฟน หนง เลบ เลอด

(4) หนำเสยโฉมอยำงตดตว

หมายถง เสยความงามบนใบหนาจนนาเกลยดอยางตดตว เชน ใบหนาบดเบ ยว หรอเกดรอยแผลเปนรอยบบ โดยไมตองถงกบตองเปลยนรปหรอผดรปไป

(5) แทงลก

แทงลก หมายถง ท าใหทารกทอยในครรภตายกอนทจะคลอดออกมา หากคลอดออกมาอยางมชวต แมมชวตอยเพยงไมนานกไมถอวาแทงลก

(6) จตพกำรอยำงตดตว

จตพการ หมายถง การสงการของสมองผดปกตหรอพการไมสมประกอบ การท ารายเปนเหตใหจตพการอยางตดตวน นไมจ าตองถงกบวกลจรตและไมจ าตองจตพการจนประกอบการงานไมไดเพยงแตการสงการสมองผดปกตไป เชน กลายเปนคนสมองชา เซองซมอยตลอด กถอวาเปนจตพการแลว

(7) ทพพลภำพ หรอปวยเจบเรอรงซงอำจถงตลอดชวต

ทพพลภาพ หมายถง รางกายหรอจตใจไมสมประกอบ เชน โดนท ารายจนมอพการ

ปวยเจบเร อรง หมายถง การเจบปวยทหายไดยากตองใชเวลารกษายาวนาน ซงอาจถงตลอดชวต

(8) ทพพลภำพ หรอปวยเจบดวยอำกำรทกขเวทนำเกนกวำยสบวน หรอจนประกอบกรณยกจตำมปกตไมไดเกนกวำยสบวน”

ทกขเวทนา หมายถง ไดรบความเจบปวดทรมาน เชน ตองเขาเฝอก ปสสาวะไมไดตดตอกนเกนยสบวน สวนการประกอบกรณยกจตามปกตไมไดเกนกวายสบวนน นตองพจารณาวาตามปกตแลวสามารถท าไดแตบาดเจบท าใหท างานไมไดเลยเกนกวายสบวน

ค าพพากษาศาลฎกาท 5087/2551

8

จ าเลยท 1 และท 2 ใชมดปลายแหลมแทงและฟนผเสยหายท 1 มบาดแผลฉกขาดทแขนขวาทอนลางยาว 5 เซนตเมตร เอนฉกขาดและเสนประสาทขาด บาดแผลถกแทงบรเวณหนาอกดานซายกวาง 1.5 เซนตเมตร ลก 2 เซนตเมตร น วกอยซายและน วนางซายขยบไมได ตามผลการตรวจชนสตรบาดแผลของแพทย แสดงใหเหนวา ผเสยหายท 1 ไดรบบาดเจบมากจนน วกอยซายและน วนางซายขยบไมได ผเสยหายท 1 รกษาตวอยทโรงพยาบาลเปนเวลา 5 วน และรกษาตวทบานประมาณ 2 เดอน แผลจงหายเปนปกต ระหวางทรกษาตวไมสามารถประกอบอาชพไดตามปกต จงรบฟงไดวาผเสยหายท 1 ปวยเจบดวยอาการทกขเวทนาและประกอบกรณยกจตามปกตไมไดเกนกวายสบวน อนเปนอนตรายสาหส

ค าพพากษาศาลฎกาท 754/2532

ใบหเปนสวนหนงของใบหนาทประกอบรปหนาใหงาม การทใบหหลดขาดแหวงไปถงหนงในสาม ยอมท าใหรปหนาเสยความงามอนเปนการเสยโฉมอยางตดตว เปนอนตรายสาหสตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 297 แลว

4. ฐำนควำมผดพยำยำมฆำ การพยายามกระท าความผดเปนขอกฎหมายทอยในหมวดท 5 มาตรา 80 -82 ของประมวลกฎหมายอาญา

ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 80

“ผใดลงมอกระท าความผดแตกระท าไปไมตลอด หรอกระท าไปตลอดแลวแตการกระท าน นไมบรรลผล ผน นพยายามกระท าความผด

ผใดพยายามกระท าความผด ผน นตองระวางโทษสองในสามสวนของโทษทกฎหมายก าหนดไวส าหรบความผดน น”

ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 81

“ผใดกระท าการโดยมงตอผลซงกฎหมายบญญตเปนความผด แตการกระท าน นไมสามารถจะบรรลผลไดอยางแนแท เพราะเหตปจจยซงใชในการกระท าหรอเหตแหงวตถทมงหมายกระท าตอ ใหถอวาผน นพยายามกระท าความผด แตใหลงโทษไมเกนกงหนงของโทษทกฎหมายก าหนดไวส าหรบความผดน น

ถาการกระท าดงกลาวในวรรคแรกไดกระท าไปโดยความเชออยางงมงาย ศาลจะไมลงโทษกได”

ดงน นเมอมการกระท าความผดฐานฆาผอนโดยเจตนาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา แตความตายน นไมบรรลผล ถอวาผน นกระท าความผดฐานพยายามฆา

ประมวลกฎหมายอาญามาตรามาตรา 288

“ผใดฆาผอน ตองระวางโทษประหารชวต จ าคกตลอดชวต หรอจ าคกต งแตสบหาปถงยสบป”

ตวอยางค าพพากษา

9

ค าพพากษาศาลฎกาท 1080/2547

จ าเลยใชอาวธปนลกซองส นยงผเสยหายทบรเวณหนาอกในระยะหางเพยง 1.5 เมตร โดยปกตกระสนปนจะกระจายออกเปนวงท าใหผเสยหายถงแกความตายไดกลบปรากฏวาผเสยหายมบาดแผลถลอกและไมพบบาดแผลทบรเวณอนของรางกาย ผเสยหายยนยนวากระสนปนไมทะลรางกายและไมทะลเส อซงแพทยลงความเหนวาใชเวลารกษา 5-7 วน แสดงใหเหนวา กระสนปนไมมความรนแรงพอทจะท าอนตรายทะลเส อและผวหนงของผเสยหาย อาวธปนทจ าเลยใชยงผเสยหายจงไมมความรายแรงพอจะท าใหผเสยหายตายไดอยางแนแท เพราะเหตอาวธปนซงเปนปจจยทใชในการกระท าความผด การกระท าของจ าเลยเปนความผดฐานพยายามฆาผเสยหายตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 288 ประกอบมาตรา 81 วรรคหนง

5. กำรตรวจและบนทกขอมล

5.1 การซกประวต

การซกประวตผปวยคดกเหมอนกบการซกประวตผปวยทว ๆ ไป แตแพทยตองใสใจซกประวตเรองของเหตการณมากข น เพอประเมนและเปนแนวทางในการตรวจรางกาย ประเมนกลไกและความรนแรงของเหตการณน น ๆ เพอประกอบกบการใหความเหนวาการบาดเจบเขาไดกบประวตหรอไม ลกษณะอาวธจากประวตและการบาดเจบทตรวจพบเขากนไดหรอไม

ประวตวนเวลาทเกดเหต เพอใหแพทยประเมนอายของบาดแผลวาเขาไดกบเวลาดงกลาวหรอไม เพราะบางคร งบาดแผลทตรวจพบอาจเปนบาดแผลเกาทไมเกยวของกบการบาดเจบในคร งน หรออาจจะเกดเหตมานานกวาทผปวยจะมาพบแพทย

แพทยควรซกประวตเรองประเดนอน ๆ ทพนกงานสอบสวนสงผปวยมาตรวจ เชน การตรวจหาระดบแอลกอฮอลในเลอด การตรวจสารเสพตดในปสสาวะ การตรวจทางนตซโรโลย (DNA) เปนตน

5.2 การตรวจรางกายและการสงตรวจทางหองปฏบตการ กอนท าการตรวจรางกายหรอตรวจทางหองปฏบตการณ แพทยผตรวจจะตองขอความยนยอมจากผเสยหายกอนเสมอ แมวาจะมหนงสอสงตวจากพนกงานสอบสวนกตาม การตรวจรางกายภายนอกของผตองหาโดยทวไปซงพนกงานสอบสวนมอ านาจตรวจไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 132

การตรวจรางกายน น ควรตรวจในสถานทปดมดชด มแสงเพยงพอ ถาผปวยเปนผหญงผตรวจควรจะเปนผหญงหรอมผชวยทเปนผหญงอยดวย ตรวจหาบาดแผลทกบาดแผลในทกสวนของรางกาย อาจใชวธตรวจต งแตศรษะไลลงไปตามรางกาย เมอพบบาดแผลใหวนจฉยชนดบาดแผลใหถกตอง บนทกต าแหนงบาดแผลและวดขนาดของบาดแผลใหถกวธ ถาบาดแผลมลกษณะจ าเพาะอาจใชวธถายรปโดยมไมบรรทดอางอง

การสงตรวจทางหองปฏบตการทางวทยาศาสตร แพทยสามารถท าไดตามประมวลกฎหมายวอาญา มาตรา 244/1 วรรค 1 และ 2 ดงน

10

“ในกรณความผดอาญาทมอตราโทษจ าคก หากมความจ าเปนตองใชพยานหลกฐานทางวทยาศาสตรเพอพสจนขอเทจจรงใดทเปนประเดนส าคญแหงคด ใหศาลมอ านาจสงใหท าการตรวจพสจนบคคล วตถ หรอเอกสารใด โดยวธการทางวทยาศาสตรได

ในกรณทการตรวจพสจนตามวรรคหนง จ าเปนตองตรวจเกบตวอยางเลอด เน อเยอ ผวหนง เสนผมหรอขน น าลาย ปสสาวะ อจจาระ สารคดหลง สารพนธกรรมหรอสวนประกอบของรางกายจากคความหรอบคคลใด ใหศาลมอ านาจสงใหแพทยหรอผเชยวชาญด าเนนการตรวจดงกลาวได แตตองกระท าเพยงเทาทจ าเปนและสมควรโดยใชวธการทกอใหเกดความเจบปวดนอยทสดเทาทจะกระท าไดท งจะตองไมเปนอนตรายตอรางกายหรออนามยของบคคลน น และคความหรอบคคลทเกยวของตองใหความยนยอม หากคความฝายใดไมยนยอมหรอกระท าการปองปดขดขวางมใหบคคลทเกยวของใหความยนยอมโดยไมมเหตอนสมควร ใหสนนษฐานไวเบ องตนวาขอเทจจรงเปนไปตามทคความฝายตรงขามกลาวอาง.......”

โดยจากตวบทกฎหมาย แพทยจะตองขอความยนยอมในการเกบตวอยางและตองใชวธทกอใหเกดการเจบปวดนอยทสด ถาผปวยไมยนยอมใหตรวจทางกฎหมายจะสนนษฐานวา “ขอเทจจรงเปนไปตามทคความฝายตรงขามกลาวอาง”

5.3 การบนทกขอมล

แพทยควรลงบนทกในเวชระเบยนหรอแบบฟอรมของทางโรงพยาบาล โดยบนทกผลการตรวจประกอบดวย วนทและเวลาทตรวจ รายละเอยดของบาดแผลทกแผล ในกรณของผเสยหาย ใหบนทกจ านวน ชนด ขนาด ต าแหนง การวางตวของบาดแผล และทศทางการเคลอนทของวตถทท าใหเกดบาดแผล สวนในกรณของผตองหาน น ใหบนทกการเปลยนแปลงของบาดแผลไวดวยเพอน าขอมลท งหมดมาประเมนอายของบาดแผลตอไป

6. กำรออกรำยงำนใบชนสตรบำดแผล

6.1 หลกการเขยนเอกสารเบองตน

1. ตองใชภาษาไทยในการเขยนรายงาน เนองจากผทอานเปนบคลากรทางกฎหมายทไมเขาใจศพทเฉพาะทางการแพทย ถาไมสามารถหาภาษาไทยมาแทนได ใหเขยนทบศพทเปนภาษาไทยแลววงเลบภาษองกฤษไว เชน หลอดเลอดเอออรตา(aorta)

2. การแกไขขอผดพลาดหรอขอตกหลนในรายงาน ใหขดฆาแลวเขยนใหมและใหผเขยนลงชอก ากบไว หามท าการขดลบ

3. ใชภาษาทเขาใจงาย กระชบ

4. บนทกรายละเอยดทตรวจเปนขอๆ เรยงล าดบตามหมวดหมตามชนดของบาดแผล หรอตามล าดบระบบอวยวะของรางกาย โดยใหพจารณาใหเหมาะสมในผปวยแตละราย ในกรณทมบาดแผลและการบาดเจบตออวยวะภายในขางใตบาดแผลควรเขยนใหอยในล าดบเดยวกนโดยตอเนองเพอใหผอานเขาใจถงลกษณะกลไกการบาดเจบน น

11

5. แยกบนทกรายละเอยดของการบาดเจบกบความเหนออกจากกน เพอใหรปแบบรายงานเปนระเบยบ อานงาย และผอานเขาใจไดวาสวนใดคอขอเทจจรง สวนใดเปนความเหน

6.2 ขอเทจจรงเกยวกบผปวย/ สถานพยาบาล/ วน- เวลาทมาตรวจ

- เลขท คอ เลขททวไปผปวย (Hospital number, H.N.) หรอเลขทลงทะเบยนผปวยคดเฉพาะของแตละสถานพยาบาล

- ต าบลทแพทยตรวจ หมายถงชอสถานพยาบาลทแพทยตรวจผปวย

-ชอของผบาดเจบ ใหบนทกชอโดยมค าระบเพศ เชน นาย นาง นางสาว บนทกนามสกล และแนะน าใหบนทกอายของผปวยดวย

- สถานต ารวจทน าสง ดไดจากดานหนาของใบน าสงวาสถานต ารวจใดรบผดชอบ

- รบไววนท ใหลงวนและเวลาทผปวยมาตรวจ โดยระบวนเวลาทมาตรวจคร งแรกในการบาดเจบคร งน

6.3 รายการทแพทยตรวจ

- เขยนหวขอ “รายการ/สง ทตรวจพบ” และบนทกรายละเอยดการตรวจเปนรายการยอยหรอเปนขอ

- ไมตองเขยนประวตการบาดเจบ

- ประวตทส าคญ และยนยนความถกตองได เชน ประวตการสงตว สญญาณชพแรกรบ และความรสกตว ควรบนทกในรายการทตรวจเปนล าดบแรก โดยเพมหวขอ “ประวต” ในรายงานเปนหวขอแรก

- ในกรณไมพบบาดแผลภายนอก ควรบนทกดวยวาไมพบบาดแผลภายนอก

- บนทกบาดแผล และการบาดเจบของอวยวะภายในทตรวจพบ จดล าดบตามชนดบาดแผลหรอตามกลมอวยวะ หรอล าดบจากบนลงลาง

- บนทกบาดแผลโดย ระบ ชนดบาดแผล ต าแหนง และขนาดของบาดแผล

- การตรวจเพมเตมทางหองปฏบตการทเกยวกบบาดแผลใด ใหบนทกตอเนองในบาดแผลน น เชนบาดแผลฉกขาดบรเวณหนาผากขวา ยาว 3 เซนตเมตร เอกซเรยไมพบกะโหลกแตก

- การตรวจทางหองปฏบตการ ทไมเกยวของกบบาดแผล แตมความส าคญในคด ใหข นหวขอใหม และบนทกผลการตรวจเปนล าดบ

- ในกรณทคดวาการรกษามความส าคญ ใหลงการรกษาทส าคญเทาน น เชน ระยะเวลาการพกรกษาตวในโรงพยาบาล การผาตดอวยวะส าคญเชน การตดมาม เปนตน

6.4 ความเหน

- เขยนหวขอ “ความเหน” ชดซายในบรรทดถดจากบนทกสงตรวจพบ

- ความเหนในรายงานชนสตรบาดแผลเปนความเหนเกยวกบ “ระยะเวลารกษา” เพราะจะน าไปปรบการต งขอหาผกระท าความผด

12

- ใหความเหนวาการบาดเจบใชเวลารกษาประมาณกวน โดยบนทกวา “(ใชเวลา)รกษาประมาณ .... วน หากไมมภาวะแทรกซอน” โดยใหวงเลบตวหนงสอหลงตวเลข เพอปองกนการแกไข

- ระบระยะเวลาทรกษาเปนวนเพยงตวเลขเดยว เชน “รกษาประมาณ 7(เจด) วน” ไมใหเขยนเปนชวง

- ถาการบาดเจบมความรนแรงทท าใหเสยชวตได ใหบนทกในรายงานดวย เชน ถาไมไดรบการรกษาทนทวงทอาจถงแกชวตได

- การประมาณระยะเวลาการรกษาตองอาศยหลกวชาทางการแพทย น ามาประเมนท งการหายทางพยาธวทยา(Pathological healing)ซงหมายถงการหายเชงกายภาพทเหนไดวาเน อเยอมการซอมแซมกลบเขารปแบบเดม และการหายทางสรรวทยา(Physiological healing)ซงหมายถงอวยวะทไดรบบาดเจบน นหายจนสามารถท าหนาทไดตามปกต

- ไมตองใหความเหนทางขอกฎหมาย เชน “เปนการบาดเจบสาหส” หรอ “หนาเสยโฉมอยางตดตว” เพราะการวนจฉยเกยวกบอนตรายสาหสน นเปนดลพนจของศาล แตการตรวจบางอยางเปนขอเทจจรงทางการแพทยสามารถระบตามสงตรวจพบและใหความเหนได เชน ตาบอด ล นขาด แขนขาด มอขาด

- ในกรณทมบรรทดเหลอภายหลงการเขยนรายงาน ใหขดขวางบรรทดทเหลอท งหมด เพอปองกนการเพมเตมรายงานในภายหลง

6.5 การลงชอแพทยผตรวจ

- ลงลายมอชอ ผรบผดชอบในรายงาน

- วงเลบตวชอสกล เปนตวบรรจงอานออก หรอประทบตรายางชอ สกล

- บนทก วน-เวลา ท เขยนรายงาน

7. เอกสำรอำงอง 1. แสวง บญเฉลมวภาส (บรรณาธการ). นตเวชศาสตรและกฎหมายการแพทย. พมพคร งท2. กรงเทพฯ: ส านกพมพวญญชน; 2546. 2. ศกด สนองชาต, อมรศกด นพรมภา, พลประสทธ ฤทธรกษา. เอกสารการสอนชดวชากฎหมายอาญา2:ภาคความผด. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. กรงเทพฯ: อรณการพมพ; 2538.

3. วรวร ไวยวฒ. Laws and Medical Profession[อนเตอรเนต]. กรงเทพฯ: คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล. [เขาถงเมอ 22 พ.ค. 2560]. เขาถงไดจาก: http://www.si.mahidol.ac.th/sirirajcme/profession/LaM/Law246.asp

4. ณฐ ตนศรสวสด, ธรโชต จองสกล, อดมศกด หนวจตร. แนวทางการเขยนรายงานการชนสตรบาดแผล[อนเตอรเนต]. กรงเทพฯ: คณะแพทยศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย. [เขาถงเมอ 22 พ.ค. 2560]. เขาถงไดจาก: http://www.urnurse.net/reg-wound-record.pdf

13

5. เฉลมวฒ สาระกจ. ความผดตอรางกาย[อนเตอรเนต]. พะเยา: คณะนตศาสตร มหาวทยาลยพะเยา. [เขาถงเมอ 22 พ.ค. 2560]. เขาถงไดจาก: http://www.law.up.ac.th/www/e-learning/100205/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2%20%E0%B8%A1.295-300.pdf

6. กฤษฎกา. ประมวลกฎหมายอาญา[อนเตอรเนต]. 2560 [เขาถงเมอ 22 พ.ค. 2560]. เขาถงไดจาก: http://web.krisdika.go.th/data/law/law4/%bb06/%bb06-20-9999-update.pdf

7. กฤษฎกา. ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา[อนเตอรเนต]. 2559 [เขาถงเมอ 22 พ.ค. 2560]. เขาถงไดจาก: http://web.krisdika.go.th/data/law/law4/%bb05/%bb05-20-9999-update.pdf

8. McLay, W. David S., ed. Clinical forensic medicine. Cambridge University Press; 2009.