បេចចកេទស ដ

េបងេបះ

ែខ ឧសភ ឆន ២០១២

គេរមងបងហ ញបេចចកវទយេដើមបបេងកើនផលតភពជវញតបនទេនល ប (TSTD — TA 7305-CAM)

រមភកថ

គេរមងបងហ ញបេចចកវទយេដើមបបេងកើនផលតភពជវញតបនទេនល ប (TSTD) ជគេរមងជនយ បេចចកេទស

ែដលផតលសហ-ហរញញបបទនឥតសណងសរមបអនវតត េ យរ ឋ ភបល វ ងឡងដ មលនធៃដគអ- ស នង

ែចករែលកពទធៃន ធរណៈរដឋកេរ នង ធនគរអភវឌ ន ស (េអឌប) ។ ជរ ឋ ភបលកមពជ ចលរមបដភគមន

ែមនជថវក (ធនធនមនស ករយលយបេពញករងរ…) សរមបអនវតតគេរមង។ ធនគរអភវឌ ន ស ជអនក

ចតែចងរបតបតតករផទ ល ជនសមខឲយមច សជនយ ។ គេរមង កពងេធវើករ ក លបងបងហ ញបេចចកវទយកសកមម

នង ផដលេស ពតមនជនបទ េដើមបបេងកើន នង ពរងករបករបភពចណលរបសរគ រកសករខន តតច កនងេខតដ

កពងចម កពងធ េសៀម ប នង បនទ យមនជយ។

គេរមងបនអនវតតកមមវធេធវើបងហ ញបេចចកវទយផលតកមមដ បែនល កនង េខតតកពងចម នង េខតតកពងធ

េ យសហករជមយ រកមហនរគបពជបែនល អសតេវសតសដ អនេធើេណសនណល (East West Seed

International) កនងរបភពកចចសហករភពជៃដគរ ធរណៈ-ឯកជន ។ អនកបេចចកេទសរបសរកមហន បន

សហករជមយមរនតកសកមម េន មមល ឋ នកនងេខតតទងពរ បនអនវតតកមមវធេធវើបងហ ញ នងបណដ ះប ត ល

បេចចកេទសផលតកមមបែនល េ យេរបើវធ រសតបេរង នឱយេធវើអនវតតជកែសដង ( េរៀនបែនលកសករ) ជជ នៗ

មដ កកលលត ស េពញមយវដដដ ។

េសៀវេភែណនបេចចកេទសសរមបកសករ សដព បេចចកេទស េបងេបះ េនះ បនេរៀបចេឡើងេដើមបផដល

នវចេណះដង នង ចេណះេធវើជកែសដង ដលរគ រកសករ សដព ករ ដ េនះ មបេចចកេទសថម ែដល ច

បនរគបរដវ េពញមយឆន ។ បេចចកេទសថមេនះ ជយ រគ រកសករ ឲយមនរបភពចណលថម ជរបចបែនថមមយេទៀត

េ យេរបើរបសឱយកនែតអសលទធភពនវធនធនដ-ទក នង ធនធនេផ ងេទៀតែដលរគ រមន ។

ខលម រកនងេសៀវេភែណនបេចចកេទសសរមបកសករេនះ បនេរៀបចេឡើងេ យរកមអនកបេចចកេទសអនវតត

របសរកមហនរគបពជបែនល អសតេវសតសដ សរមបកសករ េ យែផអកេលើជ នអនវតតជកែសដង នង បទពេ ធន

ទទលបនេជគជយកនងករ ដ េនះ រយៈេពលពររដវកនលងមក េនកនងេខតតទងពរ ។ កនងករេរៀបឯក រេនះ

មនករចលរមយងសកមម កនងករផដលគនត នង ករសរមល នងបែនថមខលម របេចចកេទស កដចជ ែផនករចនបថ

សរេសរ នង របរសយទកទងផ ពវផ យ ករកតរ ស បរគបរគងកស ឋ ន នង វភគេសដឋកចចផលតកមម របស

េ ក លវ ងហ អនរបធនរកមទរបក គេរមង នង អនកជនញែផនកេផទរ នង ផ ពវផ យបេចចកវទយ។

ករអនវតតនកមមវធេធវើបងហ ញ នងបណដ ះប ដ ល សតព ករ ដ េបងេបះ មបេចចកេទសថមេនះ ច

ទទលបនេជគជយ េ យ រមនករគរទជបជបនតព ថន កដកន នង បគគលករកមទរបក គេរមង ព េ ក

របក ថវអម របធនសរមបសរមលគេរមង TSTD នង ជអគគេលខធកររង ៃនរកសងកសកមម រកខ របមញ

នង េន ទ នង ពមនទរកសកមមេខតត ទងពរ។

ែខ ឧសភ ឆន ២០១២

ទនកទនងពតមនបែនថម

េ ក លវ ងហ អនកជនញែផនកេផទរ នង ផ ពវផ យបេចចកវទយ ៃនគេរមង TSTD

អេមល : livleanghy@gmail.com

១.ករេរៀបចដ • ស តដចករ នង េរ ើសេ ម េចញឱយអស

• ភជរ សដឲយបនមដឋលអ េហើយ លឱយបនព១០េទ១៥ៃថង ។ • ភជរដ (េគរកប ឬ េគយនត) ជេរមព ១៥ េទ ២០ សងទែមរត។

ករេរៀបចរង • ទហរង១ែមរត (សមេមើលរបភព) ចេនល ះ ពរងមយេទរងមយ មនរបែវង 0,៥ែមរត

• កពសរង៖

រដវរបង ព ០,២ េទ០,៣ ែមរត

រដវវស ព ០,៣ េទ ០,៥ ែមរត

• ក មកសតវសងត ឬ ជកបសត កនងបរមណព ១ េទ ២ គឡរកម កនងៃផទដរង ១ ែមរតកេរ កបរទបបត

រង េ យរចបល ឲយសពវលអជមយដរង។ (សមេមើល ងេរបើរបសជ េនទពរខងមខ)

• រគបរង ៈ េធវើបនពររបេភទ េដើមបទប ក តករហរេរចះរង ករពរសេណើ មដ កតបនថយករដះេ ម ។

រងរគបចេបើង រងរគបថងបល សទច

ករេធវើរង

១.េធវើបនទះឬស សរមបខទ ស

២.េ តកនល សឬស េនជយរង នងខងចងរង ៣. តសនធងដបល សទច

៥.យកដសងកតេជើងរងសងខង

៤. េ តបនទះឬស េនសង

ខងេជើងរង របែវងព ១៥ េទ

២០សងទែមរត

៦.េចះរេ ត កន

េ យេរបើកបងេកត

ច

• េរបើវតថទង យ ែដល ចរកបន (ដចជ ឬស ឬ ធងេ ន ត)។ រគបបល សទចឱយតងលអ បេសមើជបនង

ៃផទរងដ(ែតកតងខល ង ចរែហក រយះបល សទច) េជៀស ងកឱយមនរបេ ះខយលេនខងកនង ចបងកឱយរ ក

កនដ បន។

• កនងករណដមនរកសធៗេន មរងេលើកសរមប ែដលជេហតប ត លឲយបល សទច រែហកេនះ េយើង ច

យកចេបើង ឬ អងក មរគបពេលើបល សទច។

កជរទបបត េហើយេរ ចទក េទើបរគបចេបើង

ខ. េលើករងេរបើចេបើងរគប

០,៥ ម.

០,៥ ម.

១ ម.

០,៥ ម.

០,៥ ម. ១ ម.

០,៥ ម. ០,៥ ម.

គរ រងដ េបងេបះ

0,៨ -១ែមរត

១,៨-២ែមរត

២. ករេធវើ នបណត ះកន

ករេធវើេ ងបណដ ះកនបែនល គ ចេធវើឱយរគបដះបនលអ កតបនថយកររលយកន នង ចករពរកនដ

បនពករឆលងជមងព សតវលអតចៃរង (ែដលមកយយកនដ )។ េ ងបណដ ះកនបែនល ចេធវើ មទហខងេរកម៖ • ដបលស បរគប នៈ កពស ព ១,៨ េទ ២ ែមរត

េដើមបងយរសលេចញចលែថទ

• កពស នៈ ព ០,៨ េទ ១ែមរត ពដ • ទទង នៈ ព ០,៨ េទ ១ែមរត

• មនដបលករពរទកេភល ងនងស ញករពរ ពនលៃថង(ជកររបេសើរេរបើស ញមនពណៃបតង) • មនជញជ ងេធវើពស ញមង ករពរសតវលអត។

៣. ករេរៀបចដបណត ះ

ផលរបេយជនៃនករ យលបយដ សរមបបណដ ះកនបែនល គ ៖

- រគបងយដះ ឬសដះលត សលអ

- កនបែនលរសបយកជជតបនរគបរគន

- សមល បេមេ គ(ជមង) ែដលបងកឲយកនបែនលរលយ

- សមល បរគបេ ម ចៃរង ែដលដះដេណតើ មយកជជតពកនបែនល

- សមល បពង នង សតវលអតចៃរងកនងដ ែដលបផល ញរគបបែនល

វធ យលបយដបណត ះ

ដរសទបេលើ ជកបសត / មកេគសងត

េផះអងគ ម

យវតថធតេដើមទងអស

ចលគន រចលងឲយេកត សពវដ

• យកដែដលលងេហើយ ទកឱយរតជក េទើបយក កកនងកេនទ ង ឬ ថសបណត ះកន។

• រតវេរៀបចបណត ះកនបែនល រពមេពលជមយគន នងករេលើករង

• ករបណត ះកនបែនលមន ពរ រេបៀប៖

៤. ករេរៀបចបណត ះកនបែនល

ក. ករបណត ះរគបជមន

• យករគប កពរងយកនងរក តៃសបជកទក រចររគបឲយហបលអ។

• េរ ច ទកជេរៀង លៃថងឲយរក តៃសប

េសើម េហើយ កទកែនលងហប មនកេ ។

• ផអ បរគបកនងរក តរ ចនន១-២ យប។

• េរជើសេរ ើសយករគបែបកមតចប ក ១

រគប កនង១កេនទ ង ឬ ១ រនធថសបណត ះ។

• ករគបជេ ១សងទែមរត (របែហល

កនលះថន ងៃដ)។ េបើ ករគបេរជេពក ឬ ក

េពក ចេធវើឲយ មនដះ។

ខ. ករ ករគបបណត ះេ យផទ ល (បណដ ះរគបសងត) កនងថសបណត ះ ឬ កេនទ ង

• យករគបសងតចនន ១រគប កបណត ះផទ ល កនង១ កេនទ ង

ឬ ១ រនធថសបណត ះ។

• ករគបជេ ១សងទែមរត (ឬ កនលះថន ងៃដ)។

េបើ កកបរគបេរជេពក ឬ កេពក

ចេធវើឲយ មនដះ។

• េ យដេសតើងៗពេលើរគប

• េរ ចទកេរៀង លេពលរពកឲយេជគលមម ( ច ព១ េទ

២ដង កនង ១ៃថង រសយ ម ថ នភពដ) ។ េបើសនដ

សងតេពក ចេធវើរគបឲយរគប មនដះ។

• យកថស ឬ កេនទ ងែដលបន ករគបេហើយ េទ កេលើ នបណដ ះ ែដលមនស ញករពរសតវលអត។

៥. ករ កនេបងេបះ

• កនេបងេបះ ចយកេទ បនកល មន យព២១ េទ ២៥ៃថង • រតវពរងងកនេបងេបះ រយៈេពលព៣ េទ ៥ៃថង មននងយកកនេទ

(េ យ កកនេបងេបះឲយរតវពនលៃថង នងកតបនថយករេរ ចទក) • ដកកនេបងេបះថមមៗេចញពថសបណត ះ េ យយករមមៃដមខ ង រញ

បតថសេឡើងេលើ េហើយៃដមខ ងទញគលកន េបងេបះដកេចញពថស

កនេបងេបះបណត ះកនងកេនទ ងសលក កនេបងេបះបណត ះកនងថសបណត ះ

• បញច លទក មរបេ ះរងេនេពលរពក (ស បែតរង េ យរគបបល សទចបេ ណ ះ)

• កនេបងេបះ េនេពលៃថងរេសៀលរតជក។

ដកកនេបងេបះពថសបណត ះ រតមដកេណើ ត

• កនេបងេបះ ករតមដកេណើ ត (ដបណត ះ)

េរច កបពង េបើក

ខចបជវញេដើម

បពងបត ចេរបើស បទបេដើមេបងេបះេទើប នង

ករពរចរងត ឬ សតវចៃរងេផ ងៗកតេដើម។

• កថន ពលកសកមម យណតហវយ ន (Dinotefuran) មនេពល

២រកម កនង ១ រេ ត ។ េយើង ច កមន ឬ េរកយេពល

(យងយរ៧ៃថងបនទ បព ) េដើមបករពរសតវលអតចៃរងបផល ញដ

ដច ជពពកសតវលអតជញជក ដចជ រយស ៃច រទប..។ល។

• យកដ ឬ ចេបើងកបជវញសងខងមតេ ត (ែតកជតគល) បនទ បព កនេបងេបះ េដើមបកឱយខយលេកត ភយ

េចញពបល សទច។

ចេបើងរគបមតរេ ត

៦. ករែថទ

៦.១. ករេរ ចទក

• បនទ បព កនេលើរង បន២ ទតយ រតវេរ ចទកកន

េបងេបះេរៀង លៃថង េដើមបឲយកនេបងេបះដះ ឬសបនរងម

• កទកឱយដសងតរហតដល៣ៃថង ជពេសសកនងេពលេបងេបះ

េចញផក នងែផល។

• បញច លទក មរបេ ះរង។

៦.២. ករេ តេរទើង

• រតវេ តេរទើងឱយ រច ល បនទ បព កនេបងេបះ េហើយបន

រយៈេពល២ ទតយ។

• ករេ តរទង មរេបៀបេផ ងៗគន ែដល ចេធវើបនេដើមបទបេដើម

ែមក នង ករពរែផលធល កមកដ ែដលបងកឱយេកើតជជមងផ ត។

ចងង យពបេងគ លនមយៗ

ព២ េទ ៣ែមរត

េរទើងេនខង (ជែខ ឬ ជឬស )

រតវចងេនខងកនងបេងគ ល

ែខ េម ស បចងទញពរងង

បេងគ ល

២០ សងទែមរត

(២ តក) ០,៥ែមរត

១,៥ ែមរត

រេបៀបេធវើេរទើងេបងេបះ

ែខ នឡង ឬ កនេឈើ / បនទះឬស ចេរបើជេរទើងសងខង ែដលជទរ ស បចងែខ យកែខ ចងេដើមេមេបងេបះ

េផអ បជបជមយធង

៦.៣. ករ កជ

ច

១. បញជបបនសលក បនទ បព កនបន ៧ៃថង រហតេពលចបេផតើមេចញផក ដបង េរៀង ល៧ៃថងមតង។

២.បញជបបនែផលផក បនទ បពេបងេបះចបេផតើមេចញផក ដបង េរៀង ល៧ៃថងមតង

៣. កជរទបបត រតវ កចងយ ព ៥ េទ១៥សងទែមរត ពគលេបងេបះ ។ លបដពេលើបនទ បព កជេហើយ។

៤. ជ១០រកម (រប ករបែហល ១ ល បរពបយេសមើ) នង ជ៥រកម (រប ករបែហល កនលះ ល បរពបយ)

៥. បរមណជែដល កខងេលើេនះ រសយេទ ម ថ នភពលត សដ ។

េពលេវ របេភទជ បរមណជ កែនលង កជ

មនេពល ១៥ៃថង

ជសរ ងគ ( មកសតវ ែដលពកផយ ឬ កបសត)

១-២ គឡ កនង ១ ែមរតកេរ

កបជក ដ លរង (េពលេរៀបចរង កគរមបរង)

មន ព៥ េទ ៧ៃថង (បនទ បពេចះរង)

ជ ២០-២០-១៥ ៥រកម កនង ១រេ ដ បកកបក ដ លរេ ដ (មន ព៥ េទ ៧ ៃថង)

េរកយព ៧ៃថង ជ ៤៦-០-០ ៥ រកម កនង ១គមព

កបជចងយពគលដ ព ៨ េទ ១៥

សងទែមរត (២ រនធ សងខងគមព)

េរកយព ១៤ៃថង េរកយព ១៦ៃថង

ជ ២០-២០-១៥ ជបបនបញសលក (ជ ៣០-៥-៥)

៥ រកម កនង ១គមព

៥០រកមទក១៦លរត (ដ

៥០០ ែមរតកេរ)

កបជចងយពគលដ ព ១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (២ រនធ សងខងគមព) បញេលើសលក នង េដើម

េរកយព ២១ៃថង ជ ២០-២០-១៥ ៥ រកម កនង ១គមព ៥ រកម កនង ១គមព

កបជចងយពគលដ ព ១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (១រនធ ១ េដើម)

េរកយព ២៨ៃថង ជ ០-០-៦០ ៥ រកម កនង ១គមព ៥ រកម កនង ១គមព

កបជចងយពគលដ ព ១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (១រនធ ១ េដើម)

េរកយព ៣៥ៃថង ជ ២០-២០-១៥ ៥ រកម កនង ១គមព ៥ រកម កនង ១គមព

កបជចងយពគលដ ព ១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (១រនធ ១ េដើម)

េរកយព ៤២ៃថង ជ ១៦-២០-០ នង ជ ០-០-៦០

៥ រកម កនង ១គមព ៥ រកម កនង ១គមព

កបជចងយពគលដ ព ១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (១រនធ ១ េដើម)

េរកយព ៤៩ ៃថង េរកយព ៥១ៃថង

ជ ១៦-២០-0 នង ជ ០-០-៦០ ជបបនបញសលក (ជ ១១-៩-៤០)

៥ រកម កនង ១គមព ៥ រកម កនង ១គមព

៥០រកមទក១៦លរត (ដ

៥០០ ែមរតកេរ)

កបជចងយពគលដ ២៥សងទែមរត

(១រនធ ចេនល ះគមព) បញេលើសលក េដើម ផក ែផល

េរកយព ៥៦ ៃថង ជ ២០-២០-១៥ ឬ ជ ១៦-២០-០

៥ រកម កនង ១គមព

កបជចងយពគលដ ១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (១រនធ ១ េដើម)

េរកយព ៦២ ៃថង េរកយព ៦៥ៃថង

ជ ១៦-២០-0 នង ជ ០-០-៦០ ជបបនបញសលក (ជ១១-៩-៤០)

៥ រកម កនង ១គមព ៥ រកម កនង ១គមព

៥០រកមទក១៦លរត (ដ

៥០០ ែមរតកេរ)

កបជចងយពគលដ ព ១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (១រនធ ១ េដើម) បញេលើសលក េដើម ផក ែផល

េរកយព ៦៩ ៃថង ជ ១៦-២០-0 ឬ ជ ២០-២០-១៥

៥ រកម កនង ១គមព

កបជចងយពគលដ ២៥សងទែមរត

(១រនធ ចេនល ះគមព)

េរកយព ៧៦ៃថង ជ ០-០-៦០

៥ រកម កនង ១គមព

កបជចងយពគលដ ព១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (១រនធ ១ េដើម)

េរកយព ៨៣ ៃថង

ជ ១៦-២០-0 (ឬ ២០-២០

-១៥) នង ជ ០-០-៦០ ជបបនបញសលក

៥ រកម កនង ១គមព ៥ រកម កនង ១គមព

៥០រកមទក១៦លរត (ដ

កបជចងយពគលដ ព ១៨ េទ ២៥

សងទែមរត (១រនធ ១ េដើម) បញេលើសលក េដើម ផក ែផល

ខ. េពលេវ កជបបន

• កជបបនឱយបនេទៀងទតចេនល ះព៧ េទ១៥ៃថងមតង បនទ បព កនបែនលេហើយ គ រសយ មរបេភទដ។

ចេពះដខ ចរតវ កជឱយបនញកញប ែតបរមណតចជងដមនលបយេរចើនជងខ ច។

• មនរតវ កជេនេពលៃថងេកត េឡើយ េដើមបេជៀស ងករបះពនលៃថងេកត ខល ង េធវើឱយជភយ េហើយឆលេខល ចសលក េដើម

ក. ទ ង កជបបន

• រងរគបបល សទច ឬ រគបចេបើង រតវយកេឈើ

បករេ ត សងខងគមព េទើប កជ ។

• កនេបងេបះបនរយៈេពល២ ទតយ

រតវ កជចងយ ១០ សងទែមរត ពគល។

• កនបនរយៈេពល ៣ ទតយ រតវ កជ

ចងយព ១៨េទ ២៥ សងទែមរត ពគល។

• កនបន េលើសព៦ ទតយេទ រតវ កជ

េនចេនល ះក ត ល ពគមពមយេទគមពមយ។

កតែខនងនងសលកែផនកខងេរកម ឱយខយលេចញចលបនលអ កតបនថយពជមង នងករបផល ញពសតវលអតចៃរង

៧. កររគបរគងសតវលអតចៃរង នង ជមង

៧.១. ដងកវេចះែផល នង ដងកវកតសលក

• េបះកនដងកវ នង ពងដងកវ េ យៃដ

• េរបើបល សទចរគបរង េដើមបកតបនថយពពក

ដងកវកនងដ។

• បញថន ពលកសកមម ដចជ៖

- ថន កលភរហវស យជមយសែពេមរទន

(chlorphyrifos+ cypermethrin)

- ថន ហវរបនល (fipronil)

- ថន បកសលសស រនេជៀនសស

¬Bacillus thuringiensis)

កនដងកវ ៧.២. ដងកវសេញ

• េរបើអនទ កពណេលឿងស បចបេមដងកវ

សេញេពញវយ ែដលពង កេលើសលក

េបងេបះ។

• កតេហើយយកេទដត ឬ កបសលក នងេដើម

ែដលបនបផល ញេ យដងកវ ឱយឆង យពចករ

• បផល ញកកសណលបែនលេផ ងៗកនងចករ

េដើមបកតបនថយចននពពក ដងកវ។

• េរបើថន ពលកសកមមដចជ៖

• បមចទន (Abamectin)

• កលភរហវស (Chlorpirifos)

សគល៖

• មនរតវយកថន ពលកសកមម យចលគន េរចើនមខស បបញេទ (ថន ចមនរបតកមមជមយគន ប ត លឲយ

ពមនរបសទធភព)

• រតវេរជើសេរ ើសយកកបលបញទយេយ ែដលមនលកខណៈ ចលអ េទើបថន េនជបនងេដើមសលកបែនល

• រតវេរបើទកសអត យជមយថន េនេពលបញថន

• រតវបញេនខងេលើ នងខងេរកមៃផទសលក មរតយសលកេដើមឱយសពវ

• បញថន េនេពលៃថង ង ច

៧.៣. រយស

• េរបើអនទ កសអតពណេលឿង

• ដកេ ម េចញពចករ ពេរពះ ជជរកពពកសតវលអត

• េរបើថន ពលកសកមម យណតហវយ ន(Dinotefuran)

២រកម កនង ១ រេ ត ។ េយើង ច កមន ឬ េរកយ

េពល (យងយរ៧ៃថងបនទ បព ) េដើមបករពរសតវ

លអតចៃរងបផល ញដ ដចជពពកសតវលអតជញជក

រយស នងសតវលអតជញជកេផ ងេទៀត។

• េរបើថន ពលកសកមមដចជ៖

- អម កលរភដ (�midacloprid)

- ឌយសណង (�iazinon)

៧.៤. សលកេបងេបះរញពណេលឿង (ជមងវរ ស)

• េរបើពជធនរទនងជមង

• េរបើអនទ កពណេលឿង នងេរបើបល សទចរគបដ េដើមបកតបនថយចនន

ពពករយស។

• េរបើថន ពលកសកមម យណតហវយ ន(Dinotefuran) ២រកម

កនង ១ រេ ត ។ េយើង ច កមន ឬ េរកយេពល (យងយរ ៧

ៃថងបនទ បព ) េដើមបករពរសតវលអតចៃរង បផល ញដ ដចជ

ពពកសតវលអតជញជក រយស នងសតវលងតជញជកេផ ងេទៀត ។

• បញថន ពលកសកមមដចជ ៖

- ថន អម កលរភដ (Imidacloprid)

- ថន ឌយសណង (Diazinon)

រេបៀបេធវើអនទ កចប រយស

កវសអតចបសតវលអត បកវសអតពេលើអនទ កបល សទចពណេលឿង កអនទ កចេនល ះពគន ព៧េទ១០ែមរត

៧.៥. ជមងរសេពនសលក

• េរបើពជធនជមយជមង

• ឆល សមខដ

• ករពរកឱយឬស នងែផនកេផ ងៗរបសេដើម ចរ តែដលជេហត

ប ត លឱយពពកបកេតរ េរជ តចលបន។

• រតវឧស ហពនតយចករ រកេមើលេដើមេបងេបះេបងេបះែដលមន

េ គសញញ រសេពន េហើយរតវដកេចញេដើមេនះជបនទ ន េហើយ

យកដត កេទចេចល ឆង យពចករ។

• រង ែដលេកើតជមងរសេពន មនរតវបងហរទកេចញេទរងេផ ងេទៀត

៧.៦. ជមងរលយែផល

• េបះែផលែដលមនជមងេចញ

• េរ ចជ កលសយមកលរដ (calcium chloride) ឬ កលសយមអរដក

សដ(calcium hydroxide) ឬ កលសយមនរ ត (calcium ni-

trate ) ចនន៦ ល បរពបយ យទកធមម ១៦ លរត។

• គរកេរបើជ សតេរចើនេពក (ដចជ ជអយេរ)។ េរបើជេនះេរចើន េធវើឱយ

ដេកើនជត សតខពស េហើយមនជតកលសយមតច ដេចនះេធវើឱយែផល

េបងេបះចបេផតើមរលយេនគថែផល។

៨. កររបមលផល

េយើង ចចបេផដើមេបះេបងេបះបន បនទ បព កនបនរយៈេពល ៦០ៃថង រសយ មរបេភទពជ ។ ែផល

េបងេបះ លត សជចេងក ម ែដលវវតតន (កដប ខច ចស ទ) មនេសមើគន ។ ែផលែដល ចលមមេបះបន ជែផលចស

(រសគល) ឬ ទ។ ែផលខចេពក

មនរសជត មនឆង ញ (ខរ/

រកពល/ ង) េហើយ េបើទ

រជល មនសភពទនរជយ

ហបមនសវឆច ញ ។ ដេចនះ េគ

រតវរបយតន េបះែតែផល ែដល

ចសលមម េ យេរបើកៃរនត ឬ

កនកបត កតទងយកែតែផល

ែដលចសលមម។ េរបើកៃរនត ឬ កបតស បកតរបមលផល កតែផលឱយេនជបទង (សនតង)

ែផលទរជលេពក ចរក ទកបនរយៈេពល

ខល បនទ បពេបះ។ ែផលេនះកបតយកជេរចើន

ែថមេទៀតផងែដរ ពដ (េធវើឱយកតបនថយករ

បេងកើតែផល ផក ) ។

ដ កកលទ៣ ែផលទរជល

ដ កកលទ២ ែផលទលមមស បេបះ

ដ កកលទ១ ែផលេនខចេពក

មនរតវទញ ឬ របេឡះែផល េ យៃដេឡើយ ពេរពះេធវើឱយរែហកែមក ឬ ទងចេងក មែផល (ខចកដប ឬ ែផលេនខច) នង រេបះរង

ែផល ឬ របស(ងយខច រលយែផល)។

៩. ករកតរ ចណលច យផលតកមម នង វភគេសដឋកចច

៩.១. ករកតរ ច យចណលផលតកមម

ករកតរ ទកនវតរេលខនច យចណល មន រៈសខន ស ។ មន េហតផលជេរចើន ែដលេគ

ចបចរតវកតរ ជរបច ពច យចណលផលតកមម ។ េហតផលចបងមយចនន មនដចជ៖

របសនេបើគម នករកតរ ពអវែដលរតវបនច យ េហើយអវែដលបនចណលេនះេទ េយើងនងមន ចដង

បនេទ ថេតើ មខជនញ (ដចជ ករ បែនល) របសេយើង ខត ឬ ចេណញ? ចរចងចថ ករទទលបនរបកចណល លៃថង មនមននយថ េយើងបនទទលរបកចេណញេនះេទ ។

របសនេបើេយើងដងចបសពមខច យ នង មខចណលចបស ស េយើង ចរះរកវធេដើមប រគបរគងជនញ

ឲយបនកនែតលអ កនែតបនចេណញេរចើន។

កណតរ ចរតវេរបើរបសសរមបេធវើែផនករច យេនេពលអនគត ពេរពះេយើង ចដងពតៃល នង

ធនធនែដលរតវច យ ។

េគលេ ចបងៃនេធវើជនញ ឬ ផលតកមមអវមយ គរកបនចេណញ នង កនែតចេណញេរចើន ។ របក

ចេណញ ជ ផលសង (ឬ ភពខសគន ជវជជមន) រ ង រ កចណល (បនមកពករលកផលតផល ឬ េស កមម) នង

រ កច យទងអស ។ ច យ ចែបងែចកជ ២ របេភទ គ ៖

(១) ច យេថរ (មនែរបរបល*) គជ ច យមលធន ែដលេរបើមយ រមនខច ឬ មនអស ដចជ ដ

សណង ឃល ង សភរៈ ងសងេរទើងរតសក ធងេរ ច មសនបមទក របពនធេរ ចរសពដណកទក េ ងបណដ ះ

ផ ត រទងមន េរគ ងចរក…… ែដលមនតៃល (រតវកតរេ ះ) ជរបច េទះជមនករផលត ឬក គម នករផលត

កេ យ ។ េ យ រឧបករណ នង សមភ រៈ កនងមខច យមនែរបរបល ទងេនះ ចេរបើបនេរចើនដង (េរបើមដង

មនអស) េហើយ ចេរបើេនកនងផលតកមម រេរកយៗ បនេទៀតេនះ េគរតវគតរេ ះ ជេរចើន រ/ដង ។ ករ

កណតចនន ររេ ះៃថលឧបករណ នង សមភ រៈ កនងរបេភទច យេថរេនះ ចគតបនេរចើនែបប ដចជ ម

ចនន រ (ដង) ផលតកមម ម យកល (រយៈេពល) ចេនេរបើបនរបស …… ។

* មនែរបរបល បននយថ៖ េនេពលទញ ឬ ងសងេហើយ (គថ បនច យេហើយ) េទះបបនេរបើ ឬ មនបនេរបើកដ សរមបករផលតទនញ(ផលតផល)អវមយ កេ យ កគណភព (គថ កល យបនតចមដងៗ េទជរបសចស សកេរចរល…… ) េហើយ តៃលរបស នងរតវបតបងបនតចមដងៗ េទ មេនះែដរ។

(២) ច យែរបរបល គជរបេភទច យជកែសដងសរមបករផលតមខផលតផល ឬ េស កមមអវមយ។ ករ

ច យរបេភទេនះ រមមន វតថធតេដើម ដចជ រគបពជ ជ ថន កេបរស ករេរៀបចដ ៃថលបមទកេរ ចរសព ពល

កមម…… ែដលរតវករ ចបចសរមបផលតរបស ឬ ផលតផលអវមយ (ដចជ បែនល ផ តចេបើង េពត សែណដ ក

មន រជក……) ។

េដើមបឲយដងចបស ថេតើេគលេ េជគជយជនញ សេរមចបនរតម េនះ េគរតវករពតមនជចបច

ែដលមន ចរកបន េរកពករកតរ ជរបច នង បនរតមរតវរបសេយើង េនះេឡើយ ។ ករកតរ ចេផដ តេលើកររបមលពតមនចបច សរមបវភគច យ នង ចេណញ នង តរមងទសមខរបរ ឬ ផលតកមម មេពល

េវ ឲយចេឆលើយតប មតរមវករទផ រ នង េទអនគតខងមខ ។ ខងេរកមេនះ ជទរមងកតរ គរ មញញមយ

ែដលកសករ (អនក បែនល) ចេរបើសរមបកតរ ច យ ចណលរបសខលន ។ ក. ងច យ

ខ. ងចណល

េឈម ះផលតកមមៈ………………………………………

ៃថងចបេផដើមផលតកមមៈ…………………………………

ៃថងបញចបផលតកមមៈ………………………

ល.រ មខច យ ឯក ចនន តៃល ១ឯក ទករបកសរប

េឈម ះផលតកមមៈ………………………………………

ៃថងចបេផដើមផលតកមមៈ…………………………………

ៃថងបញចបផលតកមមៈ………………………

ល.រ មខចណល ឯក ចនន តៃល ១ឯក ទករបកសរប

៩.២. ងគរ សរមបវភគច យចណលផលតកមមដ បែនល

កសករៈ េនៈ

ដ ៈ (រតសកេរទើង) ពជៈ

ៃថងចបេផដើមៈ ៃថងរបមលផលៈ

ៃផទដៈ (ែមរតកេរ) ចននេដើមៈ

បរយយ ឯក ត

ចនន

ឯក ត

តៃមល ១

ឯក ត

ទករបក

សរប

ចនន រ

រេ ះ

របកសរប ១ រដវ (េរៀល)

១-ចណល

ក-របកចណលែដលលកបន គឡរកម ខ-មនែមនជរបកចណល(ហប) គឡរកម

ចណលសរប A ២ក-ច យែរបរបល

កមល ងពលកមម (សរប ១វដដ ដះ) ៃថង (ឬ េមង) រគបពជ កញចប ជគម សរបរម ជធមមជត គឡរកម

ជទកជនយលត ស កញចប ថន កចតជមងផ ត សរបរម ថន កចតសតវលអត សរបរម មសនបមទក េរបងែដលេរបើ អនទ កចបសតវលអត ឈត

សរបច យ ែរបរបល (TVC)

៣ក-ចេណញ េធៀប ច យែរបរបល ២ខ-ច យមនែរបរបល/េថរ េកសបល សទចរគបដរង ែមរត បេងគ លច រ/េរទើង េដើម ែខ េរទើង គឡរកម ថសបណត ះកន ថស

ស ញេរទើង ដ សរបច យមនែរបរបល េថរ (TFC)

២គ-ច យសរប (TC = TVC+TFC) TC

៣ខ-ចេណញ េធៀប ច យសរប (TC) B

ៃថលេដើម ១ គឡ (េរៀល) = TC / A ចេណញ ១ គឡ (េរៀល) = B / A