1. BÖLÜM - ABS

1. BÖLÜMHALKLA İLİŞKİLERE

GENEL BAKIŞ

Halkla İlişkiler…

• « Milletin Sevgisi En Büyük Sevgidir »

4

• « Elde etmeyi düşündüklerimiziniçinde hiçbir şey, bize halkın sevgisive beğenisi kadar yararlı ve şerefverici olamaz. » Gabriel BOİSSY

Niçin Halkla İlişkiler?

• İKNA: Günümüzde kurumlar ürettikleri mal yada hizmete ihtiyaç duyanancak çeşitli seçeneklere sahip tüketicileri de ikna etmek durumundadırlar.

• GÜVEN: Tüketicinin tercihi ve satın alması için ucuzluk yada kalite yeterlideğildir, aynı zamanda kuruma güven duymalıdır, bu güven sorunugünümüzde halkla ilişkiler faaliyeti ile çözümlenmektedir.

• SOSYAL SORUMLULUK: Kurumlarda kar amacının yanında sosyal sorumlulukamacı ortaya çıkmıştır. Bu amacın yerine getirilmesi için, halkla ilişkilerfaaliyetlerine gereksinim duyulmuştur.

5

Halkla İlişkiler Tanımı Ve Kavramı

• Halkla İlişkiler kurum içi ve kurum dışı bir uzmanlaşmış iletişim olayıdır.

• Halkla İlişkiler, kurumu ve ürünlerini değerli kılarak, hedef kitleyi etkileme ve ikna sanatıdır.

• Halkla ilişkiler hedef kitlenin beklentilerine göre güven kazanma yönünde çift yönlüdür

• Halkla İlişkiler yönetimin fonksiyonlarından biridir ve önceden tasarlanan planlı bir faaliyettir.

Buradan Hareketle Halkla İlişkilerin Temel Taşları;

Planlama, İletişim, Tanıtım, Etkileşim ve İknadır

6


Sonuç Olarak Halkla İlişkiler;

Hedef kitleleri ve kamuoyunu etkilemek ve ikna etmek için,

planlı olarak sarf edilen iletişim ve tanıtım faaliyetleridir.

7


• Public Relations; (PR) – Halkla İlişkiler;

Geniş anlamda halkla ilişkiler bir kurumun toplumlabütünleşme yönünde harcadığı çabaların tümüdür.

• IPRA;

Uluslararası Halkla İlişkiler Enstitüsüne göre; birkuruluş ile hedeflediği kitle arasında, karşılıklı anlamayısağlamak üzerine kurulu özel tasarlanmış, planlanmışve sürelendirilmiş bir çabadır.

8

Halkla İlişkilerin Önemi

• Firmanın ürettiği mal ve hizmeti talep görmesi ve memnuniyet sağlamasıiçin halkla ilişkiler tarafından sağlanan sağlam bir kurumsal kimlik ve güveneihtiyaç vardır.

• Halkla ilişkiler birimi tarafından yönetilen iyi bir imaja sahip kurumlar,finansal krizlerde ayakta kalırlar.

• Çevresinde iyi bir kurum imajına sahip kurumlar her zaman niteliklipersonellerin işe girmek istediği adres olarak öne çıkıp en iyi çalışanlarıbünyesine çeker.

• Kurumun hem iç piyasada hem dış piyasada değer görmesi, halkla ilişkilerbiriminin tanıtım ve iletişim faaliyetleri ile kolaylaşacaktır.

9

Halkla İlişkilerde Örgüt - Şirket İmajının Önemi

• Kamuoyunda iyi ve başarılı bir firma imajı oluşturan işletme her zaman içinkazançlı olur✓Firma yeni bir ürününü piyasaya çıkarttığında rahatlıkla piyasada ürünü için alıcı

bulabilir.

✓Eleman ihtiyacı olduğunda sorun yaşamaz.

✓Kriz dönemlerinde, diğer işletmelere göre ayakta kalmayı başarırlar.

Sonuç olarak; halkla ilişkiler iyi bir kurumsal imaj oluşturma ve tanıtımtekniklerinden yararlanarak, işletmenin çeşitli kitlelerle olan diyalogunugeliştirmeyi hedefleyen uygulamaları içerir.

10

Halkla İlişkilerin Önemi

• Yönetim Açısından Halkla İlişkiler:✓Halkla ilişkiler her şeyden önce kurum yöneticilerinin üstlenmek zorunda oldukları bir

görevdir.✓Yönetim, halkla ilişkileri uygulaması ile halkın bilgi ve aydınlanma gereksinimini

karşılarken, toplumu etkilemesi ve ikna etmesi oranında, çevre ve toplum desteğigöreceğini bilmelidir.

• Çalışan Açısından Halkla İlişkiler:✓Halkla ilişkiler faaliyetleri sadece halkla ilişkiler uzmanlarınca yürütülmez,

yöneticiden en alt çalışana kadar sorumluluk sahibidir.✓Çalışanların her biri işletmenin temsilcisidir. Her temsilci halk nezdinde işletmenin

imajını yansıtmaktadır.

11

Halkla İlişkiler Faaliyetlerinin Sağladığı Yararlar

• Kurum içi ve kurum dışı çevre ile iletişim sağlar.

• Kamuoyu oluşturan güçlerle, sabırla yürütüldüğünde güven ilişkisikurulmasını sağlar.

• Halkın(Hedef Kitlenin) ilgisini uyandırır, ikna eder.

• Halkla ilişkiler çift yönlü bilgi akışı sağlar.

• Tartışmayı, tavır ve yaklaşımlarda değişikliğe teşvik eder.

• Halkla ilişkiler, toplum dönük sosyal sorumluk sağlar

12

Halkla İlişkilerin Amaçları

Genel Amacı; Halk ile kuruluş arasında olumlu bir ilişki kurmak, bu olumluilişkiyi korumak ve geliştirmek, kuruluş için güven ve destek sağlamaktır.

Temel Amacı; Hedef kitlenin etkilenmesi, ikna edilmesi, kısaca kazanılmasıdır.

13


Halkla İlişkilerin amaçlarını daha iyi anlayabilmek için;

HEDEF KİTLE; Halkla ilişkiler çalışmalarında ilişki kurulacak kişiler vegruplardır. ( Çalışanlar ve Müşteriler )

KAMUOYU; Bir konu ile ilgili halkın genel düşüncesini ve ne düşündüğünüifade eder. ( Halk )

14


15

HEDEF KİTLE

KAMUOYU


• Hedef kitleyi ve kamuoyunu etkilemek,

• Kurumsal imajı ve kimliği çevreye yansıtarak hedef kitlenin ve kamuoyunungüvenini, desteğini sağlamak,

• Kurumsal duruş ve prensipler hakkında hedef kitleyi bilgilendirmek,

• Halkın yönetimle olan ilişkilerini kolaylaştırmak

16

Halkla İlişkilerin İlkeleri

• İki yönlü iletişime dayalıdır.• Gerçekleri yansıtmalıdır.• İnandırıcı olmalıdır.• Sabır ister.• Tüm çalışanlar sorumludur.• Açık ve şeffaf olmalıdır.• Yenilik ve süreklilik esastır.• Asıl hedef olumlu firma imajıdır.• Uzmanlık gerektirir.• Bütçesi olmalıdır.

17

Halkla İlişkileri Etkileyen Faktörler

• Örgüt İçi Faktörler;✓Halkla İlişkiler birimi çalışanlarının yeterliliği

✓Uygun teşkilatlanma

✓Yönetimin becerisi

✓Mali durum

• Çevresel Faktörler;✓Toplumun ekonomik yapısı

✓Toplumun kültürel yapısı

✓Toplumun eğitim düzeyi

✓Siyasi rejim ve ekonomik sistem

18

Halkla İlişkilerin Tarihsel Gelişimi

• İnsanlığın başlangıcı ve toplumsal hayat geçmesi kadar eski olan Halkla İlişkilerintarihi, bugün artık önemli bir bilim dalı ve popüler bir meslek haline gelmiştir.

• Tarihte, Halkla İlişkiler faaliyeti olarak ortaya çıkan ilk çalışma, Sümerler ve Babil’eait dönemlerde, halkı ilgilendiren bazı bilgilerin, kitlesel iletişim için yazıldığılevhalardır.

• Büyük İskender’in (M.Ö. 356-323) Pers İmparatorluğu’nu fethi sonrasında halkınkarşısına, Kral Dora’nın kızıyla evlenerek ve subaylarıyla birlikte Pers kıyafetlerinigiyerek çıkması, tarihteki önemli halkla ilişkiler uygulamalarındandır.

• Kendi tarihimizde ise, Fatih Sultan Mehmet’in, İstanbul’u fethi sonrasındaKonstantinopolis halkına can ve mal güvenliğine yönelik yaptığı konuşma ve ilerikiyıllarda ‘Başımızda kardinal külahı görmektense, Osmanlı sarığı görmeyi arzuederiz’ sözüne uzanan süreç, önemli bir halkla ilişkiler başarısıdır.

19

ABD’de Halkla İlişkilerin Gelişimi

• Halkla ilişkilerin bilimsel temelleri, 20. yüzyılda ABD’de atılmıştır.

• Halkla ilişkiler alanında ilk adımları atanlar ve mesleğin öncüleri, Ivy Lee veEdward Bernays’dır.

• 1916’da Ivy Lee John D. Rockefeller şirketi için halkla ilişkiler uzmanı olarakçalışmaya başlayan bir gazetecidir.

• Aynı yıllarda Edward L. Bernays “Kamuoyunun Kristalleştirilmesi” adlı kitabıile halkla ilişkiler dünyasında yer etmiştir.

20

Avrupa’da Halkla İlişkilerin Gelişimi

• Halkla İlişkiler anlayışı Avrupa ülkelerinde 1. Dünya Savaşı sonrasındauygulanmaya başlamış, kamu hizmetlerinde halkın memnuniyetine önemverilmesi ve özel sektörde sosyal sorumluluk ilkesinin gelişmesi, basınındeğer kazanması şeklinde gelişme göstermiştir.

• 1948 yılında İngiltere’de Halkla İlişkiler Enstitüsü, (The İnstitute Of PublicRelations – IPR) kurulmuştur.

• Almanya’da Bayer ilaç firmasının düzenlediği halkla ilşkiler kampanyalarıliteratürde ki başarılı uygulamalar arasındadır.

21

Türkiye’de Halkla İlişkilerin Gelişimi

• Atatürk’ün Sivas Kongresinde alınan kararları halka İrade-i Milliye Gazetesiile duyurması, Cumhuriyet dönemi ilk halkla ilişkiler uygulamasıdır.

• 1920 yılında Anadolu Ajansının kurulması, halkla ilişkiler açısından önemlibir adımdır.

• 1961 yılında Devlet Planlama teşkilatında Yayın ve Temsil Şubesinin açılması,halkla ilişkilerin ilk teşkilatlanma örneğidir.

• 1972 yılında Türkiye Halkla ilişkiler derneğinin kurulması, halkla ilişkilerinsivil toplum gelişmesidir.

22

2. BÖLÜMİLETİŞİM VE HALKLA İLİŞKİLER

1. Halkla İlişkilerde İletişimin Önemi

• Halkla ilişkiler faaliyetlerinde; firma imajınınçevreye olumlu yansıtılması, tanıtılması, hedefkitlenin etkilenmesi ve güveninin kazanılmasıiçin örgüt içi ve örgüt dışı etkili bir iletişiminsağlanması esastır.

• Kurum ve işletmeler, çalışmalarını hedef kitleve kamuoyuna halkla ilişkiler faaliyetlerikapsamında yapılan iletişim faaliyetleri ileanlatırlar, halkın düşünce ve beklentilerini deaynı yolla öğrenirler.

24

2. İletişim Süreci

• İletişim; Duygu, düşünce, tutum ve bilgilerin karşı tarafa aktarılması ve ikiyönlü alışverişin sağlanmasıdır.

25

2. İletişim Süreci

26

KAYNAK KANAL ALICIMESAJMESAJ MESAJ

YANIT(Geri Bildirim)

YANITYANIT

2.1 İletişim Sürecinin Unsurları

27

İLETİŞİM

KAYNAK KANAL ALICIMESAJ

GERİ BİLDİRİMGÜRÜLTÜ

2.3 İletişim Türleri

• Kişi İçi İletişim; Kişinin kendi iç dünyası ile kurduğu iletişim.

• Kişiler Arası İletişim; İki yada daha fazla kişi arasında kurulan iletişim.

• Örgütsel İletişim; Yönetsel faaliyetlerin var olduğu örgütlerde, yöneticiler,çalışanlar ve örgüt çevresiyle kurulan iletişim.

• Kitlesel İletişim; Geniş hedef kitle ile, kitle iletişim araçları ile kurulaniletişim. (Televizyon, Radyo, Gazete ve Dergiler, İnternet)

28

2.4 İletişim Engelleri

• İletişim Süreci Unsurlarından Kaynaklı Engeller;✓Kaynağın Neden Olduğu Engeller; Kaynağın, alıcı hakkında yeterli bilgiye sahip

olmaması veya mesajı yanlış kodlanması gibi nedenlerle yaşanan iletişim engeli.✓Alıcıdan Kaynaklanan Engeller; Alıcı konumundaki hedefin iletişime kapalı olması,

ilgisizlik vb nedenlerle yaşanan iletişim engeli.✓Kanaldan Kaynaklanan Engeller; Tercih edilen kanalın yanlış yada yetersiz olması

nedeniyle yaşanan iletişim engeli.

• Teknik Engeller; Gürültü, Yanlış Zamanlama, Kültür farklılığı gibi nedenlerleyaşanan iletişim engeli.

• Psiko-Sosyal Engeller; Psikolojik yada sosyolojik sıkıntı nedeniyle yaşananiletişim engeli

29

2.5 Dinleme Becerisi

• Karşımızdaki insanı sonuna kadar dinlemek,önyargısız olarak duygu ve düşüncelerinianlamamamızı sağlayarak, iletişimin kolay ve açıkolmasını sağlar.

• Çok konuşan ve karşısındakilere konuşma fırsatıvermeyen kişiler ile konuşmaktan kaçınır vesinirleniriz.

• Toplumda dinlemesini bilmemek, saygısızlık olarakdeğerlendirilir.

30

31

%40KONUŞMA

%60DİNLEME

İLETİŞİM

2.5.1 Dinleme Türleri

•Görünüşte Dinleme

• Seçerek Dinleme

• Savunmacı Dinleme

• Tuzak Kurucu Dinleme

• Yüzeysel Dinleme

• Etkili Dinleme

32

2.5.2 Etkili Dinleme

• Karşınızdaki kişiye bakın (Göz teması)

• İlgilendiğinizi gösterin (Bedensel duruş)

• Dinlediğinizi hissettirin (Sözel takip)

• Sözünü kesmeyin

• Hemen karşı çıkmayın (Ama…)

33

2.6 Etkili Konuşma

• Konuşma; ses, mimik ve jestlerden oluşur,susku, hece uzunluğu tartım ve ve tempoögeleri vardır.

• Susku; Kelimeler arasındaki duraklama.

• Hece Uzunluğu; Sesli bir harfin söylenmesisırasında geçen süre.

• Tartım; Söz ve susku arasındaki denge.

• Tempo; Konuşma hızı. Çok hızlı yada çokyavaş konuşmak konuşma etkinliğiniolumsuz etkiler.

34

2.6 Etkili Konuşma

• Konuşma açık ve anlaşılır olmalıdır

• Konuşmada, doğal ve içten davranmalıdır

• Konuşma hızı dikkat dağıtmayacak tempodaolmalıdır

• Ses tonu iyi ayarlanmalıdır

• Beden dili kullanılmalıdır

• Dinleyiciler ile göz teması kurulmalıdır

• Kağıttan okuyarak konuşulmamalıdır

• Canlı, istekli olmalı ve tebessüm etmelidir

35

2.7 Sunum Yapma

• Topluluk karşısında konuşmak, bilgi vermek vedüşüncelerimizi aktarmak, herkesin korktuğubir durum durumdur.

• Ancak hayatımızın bir çok aşamasında ve işyaşamında sunum yapmak gerekmektedir.

• Bu korkuyu, etkili sunum tekniklerini bilerekve sunum yapma tecrübesini yaşayarak aşıp,meslek hayatımızda avantaja çevirmekmümkündür.

36

2.7.1 Sunuma Hazırlık Adımları

• Öncelikle zihinsel olarak hazır olunmalı

• Konu ve amaca göre araştırma yapılmalı

• Görsel materyaller belirlenmeli

• Sunum araçları hazırlanmalı

• Prova yapılmalı

• Uygun kıyafet seçilmeli

• Sunum yeri önceden görülmeli ve hazırlanmalı

37

2.7.2 Etkili Sunum Yapma Adımları

• Konuşmaya hemen başlamayın (Önce selamlama)

• Samimi ve güler yüzlü olun

• Etkili bir giriş yapın (Tanıtım + Dikkat çeken giriş)

• Sunum esnasında dinleyicilerin nabzını ölçün

• Mizah kullanmak her zaman ilgi çeker

• Sunum ne çok uzun ne çok kısa olsun

• Konu uygunsa dinleyiciyi konuşmaya katın

• Dinleyici sorularını alın

• İyi ve motive edici bir kapanış yapın

38

3. BÖLÜMHALKLA İLİŞKİLER

VE YAKIN KAVRAMLAR

1. Halkla İlişkiler ve Tanıtım

• Halkla ilişkilerde iyi bir imaj sağlamak için tanıma ve tanıtma çalışmalarıyapılır.

✓ Tanıma; Kurum çevresinin tutum beklenti düşüncelerini belirlemeye yönelik yapılanfaaliyetlerdir.

➢ Kamuoyu araştırmaları, Medya takibi, Yüzyüze görüşme…

✓ Tanıtma; Kurumun halka anlatılması ve örgüte ilişkin tüm bilgi ve haberlerin düzenlibir şekilde halka duyurulması.

➢ Basın bültenleri, Halkla ilişkiler kampanyaları…

• Halkla ilişkiler önce tanıma, sonra tanıtmaya dayamaktadır ve iki yönlüdür.

40

2. Halkla İlişkiler ve İnsan

• Temelini insan ilişkilerinden alan halkla ilişkilerin başarısı aynı zamandainsan kaynaklarının etkin kullanımına bağlıdır.

• Halkla ilişkiler faaliyetlerinin yönetiminde sadece hedef kitle ve kamuoyunuoluşturan insanlarla iletişim gayretleri değil, aynı zamanda kurumun kendiiçindeki insanlarla da yani personel ile iletişim gayretleri yer alır.

• İnsan Kaynakları ile Halkla İlişkiler birbirine yakın kavramlardır fakat faaliyetalanları ve hedef kitle bakımından birbirinden ayrılırlar.✓ İnsan Kaynakları birimi, personelin iş problemleri ve özlük işlemleri ile ilgilenir

✓ Halkla İlişkiler ise personelin iletişim problemleri ile ilgilenir

41

3. Halkla İlişkiler ve Pazarlama

• Pazarlama; Üretilen mal yada hizmetin tüketiciler tarafından talep edilmesiiçin yapılan planlı faaliyetlerin tümüdür.

4P:

1. Ürün (Product)

2. Fiyat (Price)

3. Dağıtım (Place)

4. Tutundurma (Promotion)

42

3. Halkla İlişkiler ve Pazarlama

Halkla İlişkiler ve Pazarlama Karşılaştırması

43

4. Halkla İlişkiler ve Reklam

• Reklam : Belirlenmiş hedef kitlelere bilgi vermek, onları ikna etmek veetkilemek amacıyla yazılı basın araçlarından yer, görsel ve işitsel yayınaraçlarından zaman satın almak yoluyla istenen mesajların gönderilmesidir✓ Reklam satışa sunulan ürün veya hizmeti sunar, Halkla ilişkiler ise kurumsal kimlik

imajını olgunlaştırarak, imaj sunar.✓ Reklam, üretilen herhangi bir mal yada hizmete olan talebi arttırmaya dönük, kısa

sürede sonuç alma çabasıdır.

• Kurumsal Reklam : Halkla İlişkiler birimi tarafından hazırlanan ve ürün yadahizmetler yerine, o kuruluş hakkında olumlu imaj oluşturmak için yapılanreklamlardır. Amaç ürün tanıtmak değil kurumsal imajı tanıtarak bilinirlik vegüven sağlamaktır.

44

4. Halkla İlişkiler ve Reklam

Halkla İlişkiler ve Reklam Karşılaştırması

45

5. Halkla İlişkiler ve Propaganda

• Propaganda: Toplumu etkilemek ve belli bir düşünceyi, inancı ve davranışbiçimini kabul ettirmek için fikirlerin, olayların bilinçli olarak yayılmasıdır.

• Propaganda faaliyetleri tarihin her döneminde insanları etkilemek içinkullanılmıştır.

• Propaganda insanları etkilemek adına yapılan çalışmaların tek yönlü birsüreç içerisinde gerçekleşmesidir.

46

4. Halkla İlişkiler ve Propaganda

Halkla İlişkiler ve Propaganda Karşılaştırması

47

6. Halkla İlişkiler ve Lobicilik

• Lobicilik: Kişilerin veya örgütlerin ülke içindeki veya uluslar arası alandafaaliyetlerini etkileyebilecek kararların alınması sürecinde bu kararlarınkendi lehlerine olmasını sağlamak için yaptıkları çalışmaların tümüne birdenlobicilik denir.

• Lobicilik, karar alma mekanizmalarını etkileme amacı güderken, halklailişkiler kamuoyunu etkileme amacı güder.

• Halkla ilişkilerde esas olan gerçeklerdir, fakat lobicilikte bu hassasiyet yoktur.

• (Örnek: Bölüm 7.1.1 ve 7.1.4)

48

7. Halkla İlişkiler ve Sponsorluk (Sosyal Sorumluluk)

• Sponsorluk: İşletmelerin, kar elde etme yükümlülüğü yanı sıra, kişilere,kurumlara, ve topluma karşı sosyal sorumluluğu gerektirecek alanlara,kurumsal imajı güçlendirme amaçlı, ayni yada nakdi olarak destek olmak.✓ Toplum hayatına katkı sağlamak

✓ Kurumsal imajı, sosyal sorumluluk alarak geliştirmek

✓ Satışları desteklemek

✓ Personel ve müşteri motivasyonunu artırmak

✓ Marka ve müşteri arasında bağ kurmak

✓ Medyada yer almak

• (Örnek: Bölüm 7.2.1 ve 7.2.2)

49

8. Halkla İlişkiler ve Etik

• Etik: Ahlaki açıdan doğru kabul edilen standartlardır.

• Halkla ilişkilerde en önemli etik unsur, hem müşteriye, hem halka, hempersonele hem de işletmeye karşı her zaman dürüstlüktür.

• Bu doğrultuda Halkla İlişkilerde şu etik değerler esastır:✓ Ülke değerlerine ve inançları ile bağdaşma

✓ Ahlaki değerlere özen gösterme

✓ Fayda temelli çalışma

✓ Doğru bilgiye dayanma

✓ Kuruluşun sırlarını saklama

50

9. Halkla İlişkiler ve Toplam Kalite Yönetimi

• Toplam Kalite Yönetimi: (TKY) Tüm çalışanlarının aktif katılımıylafaaliyetlerin sürekli olarak iyileştirmesi, çalışanların ve müşterilerin memnunedilerek en uygun maliyetle en yüksek kaliteye ulaşılması şeklindetanımlanmaktadır.

• Halkla ilişkiler faaliyetlerinin kalitesini yükseltebilmek ve sürekli iyileştirmeyisağlayabilmek için, işletmede belirlenen TKY esaslarını benimsemek esastır

51

10. Halkla İlişkiler ve Kriz Yönetimi

• Kriz: Bir örgütün rutin şekilde işleyen sistemini bozan ve aniden ortaya çıkanherhangi bir acil durumdur.

• Krizin koşulları:✓ Kuruluş itibarının sarsılması✓ Çözüm için sürenin kısıtlı olması✓ Beklenmeyen zamanda gerçekleşmesi

• Krizin özellikleri:✓ Belirsizlik✓ Kararsızlık✓ Sınırlı zaman✓ Maddi kaynaklara ve insan kaynaklarına tehdit

52


• Krizin Nedenleri:

• Çevresel Nedenler✓ Ekonomik sistem ve ülkenin ekonomik durumu✓ Teknolojik gelişmeler✓ Toplumsal ve kültürel etkenler✓ Hukuki ve siyasi etkenler✓ Uluslararası çevre etmenleri✓ Doğal Etkenler

• İşletmeden Kaynaklanan Nedenler✓ İşletmenin yapısı✓ Yönetimin yapısı

53


• Krizin Aşamaları:✓ Sıcak Evre

✓ Uyum Süreci

✓ Sükûnet Dönemi

• Krizin Yönetimi:✓ Kriz olarak nitelenen durumun ortadan kaldırılması için planlı ve sistematik bir

şekilde uygulanan faaliyetlerin toplamıdır.

✓ Sorunun tespiti, çözüm ve uygulama

✓ Kriz planı

✓ Kriz yönetim ekibi

54


• Halkla İlişkiler Kriz Planı: Krizin ve krizin etkilerinin hedef kitle ve kamuoyuüzerinde yaratacağı güven ve itibar kaybını önlemek için halkla ilişkilerbirimi tarafından da kriz planı yapılır.✓ Hedef kitle ile iletişim

✓ Medya ile iletişim

✓ Kurum içi iletişim

55


• Kriz Anında Halkla İlişkilerde Dikkat Edilmesi Gerekenler:✓ Kriz yönetim planına uyum

✓ Bilgi paylaşımı

✓ Gerçekçilik ve dürüstlük

✓ Sık duyuru

✓ Personel motivasyonu

✓ Kurum içi ve kurum dışı iletişimin açık tutulması

✓ Sakinlik ve kayıtsız yada saldırgan tutumu önleme

• (Örnek: Bölüm 7.2.3 ve 7.2.4)

56

4. BÖLÜMÖRGÜTLERDE HALKLA İLİŞKİLERİN

ORGANİZASYONU

4.1. Halkla İlişkiler Biriminin Organizasyon İçindeki Yeri

• Günümüzde modern yönetim anlayışı ile birlikte, hedef kitleninbeklentilerini, isteklerini ve şikayetlerini odağa alan, politikalarını, çizgisini,karını ve imajını bunlar üzerine şekillendiren 7 gün 24 saat memnuniyetodaklı bir çalışma ekseni olan organizasyon yapıları ortaya çıkmıştır.

• Artık toplum kendisine, sadece firmanın ürünlerini satın alan bir tüketicigözüyle bakılmasını istememektedir.

• Bu nedenle, örgütlerin halka açılması, halkın sorunlarına eğilmesi, toplumdaörgüt hakkında olumlu bir imaj oluşturulması önemli hale gelmiştir.

58


• Örgüt yönetiminin çalışanlarına ve halka verdiği önemin artması ile birlikte,örgütlerde başlangıçta «danışma» amacıyla kurulan halkla ilişkiler birimleribugün, iç ve dış hedef kitleyle profesyonel iletişim ve tanıtım faaliyetleriniyürüten profesyonel yönetim alanı olarak gelişmiştir.

• Örgütlerde halkla ilişkiler biriminin oluşturulması;

✓ Örgütün büyüklüğüne,

✓ Yönetimin halkla ilişkilere verdiği öneme,

✓ Örgütün halkla ilişkilere duyduğu gereksinime bağlıdır.

59


• Halkla ilişkiler birimi, örgüt yapısı içinde nerde olmalıdır?

✓ Halkla ilişkiler tepe yönetime en yakın yerde olmalıdır.

60


• Örgütler günümüzde ya kendi bünyelerinde bir halkla ilişkiler departmanıkurarak yada dışardan bir halkla ilişkiler ajansı ile anlaşarak bu süreciörgütlemektedir.

• Ancak özel sektörde modern ve dinamik bir yapı olarak konumlandırılırken,resmi kurumlarda ise halkla ilişkiler öneminin fark edilmesine karşın, dahaağır ve hantal bir yapı içerinde daha bürokratik bir konumda yer almaktadır.

61

4.2. Kurum İçi Halkla İlişkiler Uygulamaları

• Günümüzde halkla ilişkiler bilgi yönetiminden çok ilişki yönetimi olaraktanımlanmaktadır.

• Kurum dışına yönelik halkla ilişkiler çalışmalarının başarısı, kurum içindehakim olan halkla ilişkiler iklimi ile doğrudan ilgilidir.

• Örgütün psikolojisi, çalışma alanında mutluluğun sağlanması halkla ilişkilerebağlıdır.

• Yüksek ücretlere karşın, kurum içi iletişimin problemli olduğu kurumlarda,motivasyon problemlerine bağlı olarak verimlilik de düşmektedir.

62


Çalışanların Temel İletişim İhtiyaçları• Kurum hakkında genel bilgi• İşlerini yapmaya yardımcı olan özel bilgi• Rolleri hakkında açıklık• Net bir kurum vizyonu• İşyeri pratiklerine yönelik bilgi• Kararlara katılım ve bilgi sahibi olma• Performansları ile ilgili geribildirim• Eğitim ve gelişme şansı• İletişim kanallarına ulaşım

63


Kurum İçi İletişimde Araç ve Yöntemler• Örgüt çalışanlarına yönelik dergiler, bültenler• İş yerinde dilek ve şikayet kutuları• Kuruluş toplantıları• Kurumun düzenlediği personel gezileri• Çalışanların iş sonrası buluşmaları• Yönetime katılım sağlama, görüşlerin alınması• Ödüllendirme sistemleri• Kültürel ve sportif faaliyetlerin gerçekleştirilmesi• Doğum günü gibi önemli günlerin hatırlanması ve kutlanması

64


İnsan Kaynaklarının Verimliliğinin Artırılmasında Halkla İlişkilerin Rolü

• Sürekli iç diyalog verimi artırır

• Çalışanların tanınması verimi artırır

• Toplam kalitenin artması verimi artırır

• Motivasyon çalışmaları verimi artırır

• Kriz dönemlerinde etkili iletişim verimi artırır

• Çalışanların yöneticilerle anlaşılması verimi artırır

65


Kurum İçi Halkla İlişkiler Uygulamasında Kullanılan Yöntemler

• Personelin yönetime katılması

• Personelle İlişki (Oryantasyon) büroları

• Üst yöneticilerin bölüm ziyaretleri

• Personelin yönetimle iletişimleri

• Personel ile toplantı

• Personel için düzenlenen geziler

• Organizasyon etkinlikleri

• Yazılı ve basılı araçlar

66

4.3. Halkla İlişkilerde Hedef Kitle

• Halkla ilişkilerde hedef kitle; masajlarınulaştırılması hedeflenen, iç hedef kitle, dışhedef kitle ve kamuoyu alanlarıdır.✓Kuruluşta çalışanlar, ortaklar,✓Hammadde, ürün ve hizmet sağlayanlar

(tedarikçiler)✓Finans kuruluşları, bankalar, yatırımcılar,✓Dağıtıcılar✓Müşteriler, tüketiciler ve ürünü kullananlar,✓Siyasiler, basın ve kamuoyu önderleri,✓İleriye dönük olarak yeni nesil,✓Toplumsal çevre✓Potansiyel işgücü

67

DIŞ HEDEF KİTLE

KAMUOYU

İÇ HEDEF KİTLE

4.3.1 İç Hedef Kitle

• Bir örgütü oluşturan en alt kademedekiçalışandan tepedeki yöneticiye kadar tümpersonel ile ortaklar ve sendikalar içhedef kitle olarak tanımlanmaktadır.✓Personelle İlişkiler

▪ Çalışanlara değer verme

▪ Çalışanlara mobing yapmama (Psikolojik şiddet vebaskı uygulamama)

✓Ortaklarla İlişkiler

✓Sendikalarla İlişkiler

68

DIŞ HEDEF KİTLE

KAMUOYU

İÇ HEDEF KİTLE

4.3.2 Dış Hedef Kitle

• Tüketicilerle İlişkiler

✓Görevimizi tam bilmek

✓ Kimseye ayrıcalık tanımama

✓Halkın anlayacağı biçimde konuşmak

✓Gizli kalması gereken konuları açıklamama

✓Objektif ve sempatik olma

69

DIŞ HEDEF KİTLE

KAMUOYU

İÇ HEDEF KİTLE

4.3.2 Dış Hedef Kitle

• Halkın inançlarına saygılı olma

• Kişilerin farklılıklarını göz önünde tutma

• Bayilerle İlişkiler

• Satıcılar ve tüccarlarla İlişkiler

• Çevreyle İlişkiler

• Kamu Kurumlarıyla İlişkiler

• Eğitim Kurumlarıyla İlişkiler

• Meslek Örgütleriyle İlişkiler

• Finansal Kurumlarla İlişkiler

70

DIŞ HEDEF KİTLE

KAMUOYU

İÇ HEDEF KİTLE

4.3.3 Kamuoyu

• Geniş anlamda kamuoyu, kamu çıkarlarını ilgilendiren bir konuda veya konularhakkında halkın kanaat ve görüşlerinin toplamı olarak tanımlanabilir.

• Kamuoyu oluşmasında dikkat edilmesi gereken noktalar:✓Kamuoyu toplumun tümünü veya belli bir kesimini etkileyen olaylara karşı çok duyarlıdır✓Çoğunlukla kamuoyu, olayların ortaya çıkmasından önceki süreçlerle ilgilenmez, olay ortaya

çıktıktan sonra ona tepki gösterir✓Olaylar kamuoyunun oluşmasını harekete geçirir, insanlar bir sorunun varlığını farkına

varmadıkları sürece konuyla ilgilenmezler, farkına vardıklarında tartışmalar ve görüş birliğihakim olur

✓Kamuoyu başarıların ödüllendirilmesinde yavaş, ama hataların eleştirilmesinde çok hızlı tepkigösterir

✓Çok önemli türdeki olaylar, kamuoyunun geçici olarak bir aşırı uçtan ötekine kaymasısonucunu doğurabilir. Gerçek kanaatlerin oluşması zaman alır.

71

5. BÖLÜMHALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİ

5.1. Halkla İlişkiler Modelleri

• Halkla ilişkilerin kuramsal bir temelde açıklanması, bir bilim alanı olarakkabul edilmesini sağlamıştır.

• Halkla ilişkilerin dört tipik uygulanış biçimini, halkla ilişkiler modellerişeklinde ilk açıklayanlar 1984’te Grunig ve Hunt olmuştur. Bu modeller;

✓ Basın Ajansı/Tanıtım Modeli

✓ Kamuoyu Bilgilendirme Modeli

✓ Çift Yönlü Asimetrik Model

✓ Çift Yönlü Simetrik Model

73

5.1. Halkla İlişkiler Modelleri

• Grunig’e göre ilk iki model “zanaatkâr/teknik” halkla ilişkiler, son iki modelise “profesyonel” halkla ilişkilerdir.

• İlk iki model genel olarak basına yönelik çalışmalar geliştirir. Son iki modeldeise Halkla İlişkiler anlayışı gelişkindir ve çok sayıda farklı kitleyeseslenilmektedir.

• Bu modeller birbirinden üstün ya da zayıf olarak görülmemelidir. Amaca,hedef kitleye ve zamana bağlı olarak herhangi bir model uygulanabilir.

74

5.1.1. Basın Ajansı / Tanıtım Modeli

• En basit yaklaşıma sahip olan modelde amaç basının ilgisini çekerek birkonunun tanıtımının yapılmasıdır.

• Halkla ilişkileri, duyurma, tanıtma ve tutundurma ile eş anlamlı görenkuruluşların tercih ettiği bu modelde; tek yönlü bir iletişim söz konusudur vetanıma faaliyeti ihmal edilmektedir.

• Temsilcisi uydurma haberleriyle ünlü Phineas Taylor Barnum’dur.

• Barnum, müşterinin bir bedel ödemeden basında yer almasını için abartıyave dikkat çekmeye dayalı tanıtım çalışmalarına öncülük etmiştir.

75

5.1.1. Basın Ajansı / Tanıtım Modeli

• Ne şekilde olursa olsun basında yer almak bu yaklaşımın ana hedefidir.

• “Tanıtımın iyisi, kötüsü olmaz” anlayışı bu modelde hâkimdir.

• Tanıtımda, afişler, bina ve otobüs cephelerinin boyanması, kutlama törenleridüzenlenmesi, politik kampanyalar, boşanma, evlenme, moda gibimagazinsel haberlerin kullanılması bu dönemin tipik halkla ilişkilerfaaliyetleridir.

• Bu doğrultuda, günümüzde, film ve TV yıldızlarının yoğun olarak kullandığıbir tekniktir.

76

5.1.2. Kamuoyu Bilgilendirme Modeli

• 1900-1920 yılları arasında yaygın olarak kullanılan bu modelde amaç; iknaetme niyeti olmaksızın, kişi ya da kuruluşun kendisi ve faaliyetleri hakkındabilginin yayılmasıdır.

• Kaynağın verdiği bilgilerin doğruluğu ve kamuoyunun kurum hakkındasağlıklı bilgiler alması ile kuruma karşı güvenin oluşmasını sağlayan birmodeldir.

• Yine tek yönlü iletişimin olduğu bu modelin temsilcisi Ivy Lee ‘dir. Bumodelin kullanıcıları basın sözcüsü gibi çalışırlar ve dürüstlük temelalınmıştır.

77

5.1.2. Kamuoyu Bilgilendirme Modeli

• İkinci modelin ilk modelden farkı “doğru ve eksiksiz bilgi sunma” hedefidir.Sunulan bilgilerin hedef kitlede var olan şüpheleri ortadan kaldıracağıdüşünülmektedir.

• Bu modele örnek olarak hükümet basın sözcüsünün basına belirli aralıklarlayaptığı açıklamaları ya da şirketlerin dönemsel olarak kamuyla paylaştığıgelir/gider ve karlılık açıklamalarını verebiliriz.

• Kamuyu bilgilendirme modeliyle birlikte halkla ilişkiler alanında:

✓ Özel şirketler kamu yararını dikkate almaya başladılar

✓ Medya ve çevre ile iletişim süreklilik kazandı

78

5.1.3. Çift Yönlü Asimetrik Model

• 1920’lerden günümüze kadar kullanılagelen ve halkla ilişkilerinprofosyonelleştiği bu modelde amaç; araştırmaya ve bilimsel bilgiye dayalıolarak hedef kitlenin ikna edilmesidir.

• Bu modelin en önemli noktası «ikna» temeli üzerine kurulmuş olmasıdır.Hedef: “Tarafsız tutumları olumluya dönüştürmek, olumsuz tutumlarıortadan kaldırmak”tır.

• İki yönlü asimetrik modelde iletişim yapısı, iki yönlü olup hedef kitledengelen tepkiler de dikkate alınmaktadır. Ancak bu iletişim akışında kurumdaha ağır bastığı, kurum lehine dengesiz olduğu için asimetrik adını almıştır.

79

5.1.3. Çift Yönlü Asimetrik Model

• Bu modelin temsilcisi, Sigmund Freud ‘un yeğeni Edvard Bernays’dır.Bernays, halkın gerçek istek ve ihtiyaçlarını iyi tespit ederek kampanyalarınıgerçekleştirmiştir. Yürüttüğü kampanyaları kamuoyu yoklamaları vearaştırmalarına dayandırmış, verdiği mesajları etkili kılmak için doktor, ünlü,liderler gibi kanaat önderlerini kullanmıştır.

• Halkla ilişkileri uygulamalı bir sosyal bilim olarak gören Bernays, halklailişkilerin etkin yürütülmesi için; halkı anlamak için kişisel ilişkinin önemini,hedef kitleyi tanımayı ve empati kurmayı, rasyonel davranmayı, yüzyüze veçift yönlü iletişimin önemini, bilimsel iknayı, araştırma ile iletişimibiçimlendirmeyi ve etik davranmayı önemsemiştir.

80

5.1.4. Çift Yönlü Simetrik Model

• 1960’lardan günümüze devam eden bu modelde amaç; kuruluşla onunhedef kitlesi arasındaki karşılıklı anlayışı geliştirmektir

• Çift yönlü simetrik model; araştırma ve çift yönlü iletişimden yararlanırancak, çift yönlü asimetrik modelin tersine araştırmayı, kamuoyunu motiveetme ve ikna etmek için değil, anlamayı ve iletişimi kolaylaştırmak içinkullanır.

• Simetrik modelde halkla ilişkilerin asıl hedefi ikna etmek değil, anlamaktır.

81

5.1.4. Çift Yönlü Simetrik Model

• 1960’larda toplumsal alanda yaşanan hareketlilik bu modelin ortayaçıkmasına yol açmıştır. Kurumlar kendilerini kamuya uyumlu hale getirmeyeçalışırken İki yönlü simetrik model şekillenmiştir.

• Bu moedeli uygulayan kuruluşlar halkla ilişkiler çalışmaları ile olumsuz imajıen düşük seviyeye getirmeyi amaçlarlar. Halkla ilişkiler hedef kitle kuruluşarasındaki bir köprüdür iki yönlü iletişimle uyum sağlamaktadır.

• Bu model günümüzde, sosyal sorumluluk anlayışını benimseyenkuruluşlarca daha çok kullanılmaktadır.

82

5.2. Halkla İlişkiler Türleri

• Halkla ilişkilerin günümüzde kuruluşlarda iki temel fonksiyonu vardır.

• Bunlardan ilki, kuruluş için doğrudan olumlu imaj oluşturmak ikincisi ise;kuruluşun pazarlama faaliyetlerini destekleyip dolaylı olarak satışlarınıartırmak.

• Bu doğrultuda halkla ilişkiler iki temel tür altında sınıflandırılmıştır;

1. Kurumsal Halkla İlişkiler (CPR)

2. Pazarlama Yönlü Halkla İlişkiler (MPR)

83

5.2.1. Kurumsal Halkla İlişkiler (CPR)

• Kurumsal Halkla İlişkiler (Corporate Public Relations); kurumun başarısınıetkileyebilecek çevresel konulara-sorunlara kurumun tepkisini, çeşitlikitlelerin gözündeki imajını, kurumun itibarı hakkında değerlendirme yapmave yönetime tavsiyelerde bulunma faaliyetlerini kapsar .

• Bu alandaki halkla ilişkiler çalışmaları, kuruluşun hedef kitlesi, çalışanları,ortakları, yerel yönetimler ve meslek kuruluşlarını içeren alanda, çift yönlüiletişim çabalarıdır.

• Bu bağlamda kurumsal halkla ilişkiler, kurum için kapsamlı bir iletişim veitibar yönetimidir.

• (Örnek: Bölüm 7.1.3)

84

5.2.2. Pazarlama Yönlü Halkla İlişkiler (MPR)

• Pazarlama Yönlü Halkla İlişkiler (Marketing Public Relations); en basitifadeyle bir kurumun pazarlama amaçlarına ulaşmasında halkla ilişkilerinstratejik desteğidir. Halkla ilişkiler pazarlamayı destekleyerek kurumunsatışlarından karına kadar pek çok pazarlama hedefine olumlu etkidebulunur.

• Pazarlama yönlü halkla ilişkilerde amaç, bir ürün/markaya güvenirlik,saygınlık, sempati, sunum ve haber değeri kazandırmak, ürün güvenirliğiniyükselterek markayı bazen de kurumu hedef kitlenin yaşamınıkolaylaştırmak için tüm kaynaklarını ve teknik olanaklarını kullanan birkonuma getirmektir.

85

5.2.2. Pazarlama Yönlü Halkla İlişkiler (MPR)

• Pazarlama yönlü halkla ilişkilerde, işletmenin pazarlama amaçlarına uygunolarak iki tür halkla ilişkiler stratejisi vardır:

1. Proaktif Halkla İlişkiler

2. Reaktif Halkla İlişkiler

86

5.2.2.1. Proaktif Halkla İlişkiler

• Fırsat oluşturmaya yönelik olan halkla ilişkiler proaktif halkla ilişkilerdir.

• Satışla ilgili fırsatları yakalamaya çalışır. İşletmenin ürün ve hizmetlerinintanıtımına yönelik güven kazandırmak ve ürüne yönelik değişimlerianlatmak amacı taşır.

• Proaktif halkla ilişkiler ürüne haber değeri ve niteliği katmaya çalışır.Kurumun imajını yükseltmek ve karı artırmak amacı vardır.

• Proaktif halkla ilişkiler kurumun güçlü yönleriyle ilgilenerek planlanmış birsüreci uygular. Kurumun zayıf yönleri ve ters giden olaylar ilgilenmez.

87

5.2.2.2. Reaktif Halkla İlişkiler

• Reaktif halkla ilişkiler problem çözmeye yöneliktir. Kurumun içine düştüğüsıkıntılardan kurtulmaya çalışan, zedelenen itibarı onarmaya çalışan,fırsattan çok çözüm üretmeyi amaçlayan pasif bir yaklaşım sergileyen reaktifhalkla ilişkiler pazar kayıplarının önüne geçmek satış kaybını azaltmak amacıtaşır.

• Kısacası kurumun karşılaştığı tüm olumsuzluklardan başarıyla kurtulabilmeçabasıdır.

• Reaktif halkla ilişkiler kriz zamanlarında yapılmaktadır ve dış etkenlersonucu meydana gelen değişiklerle ilgilenir.

• (Örnek: Bölüm 7.1.1)

88

5.3. Halkla İlişkiler Fonksiyonları

• Halkla İlişkiler ile hedef kitlede, güvenin kazanılması, iknanın sağlanması,sosyal sorumluluğun gerçekleşmesi ve genel olarak iyi imajın oluşması içinüç temel fonksiyona ihtiyaç vardır. Bunlar;

1. Tanıma Fonksiyonu

2. Tanıtma Fonksiyonu

3. Değerlendirme Fonksiyonu

89

5.3.1. Tanıma Fonksiyonu

• Halkla ilişkilerde, tanıtımı yapılacak olan kişi, mamul, veya kuruluşun etkilibir şekilde tanıtılabilmesi için hedef kitlenin iyi tanınması ve kullanılacakaraçların buna göre belirlenmesi gerekir.

• Kurumun iç yada dış hedef kitlelerine ilişkin; eğitim seviyesi, kültürleri, gelirdurumları, mesleki dağılımları, cinsiyetleri, yaşam tarzları gibi özellikleribilinmelidir.

• Halkla İlişkiler ve işletme yönetiminin alacağı kararlara temel teşkil eden bubilgiler ne kadar bol ve çok yönlü olursa, kararlarda isabet oranı o dereceyüksek olmaktadır.

90

5.3.1. Tanıma Fonksiyonu

• Tanıma fonksiyonu için kullanılacak olan başlıca teknikler şunlardır;

✓ Vatandaşların kişisel başvuruları

✓ Kamuoyu araştırmaları ve anketler

✓ Basını izleme

✓ Danışma

✓ Toplantılar

✓ Halkla yüz yüze ilişkiler

91

5.3.2. Tanıtma (Tanıtım) Fonksiyonu

• Tanıtma fonksiyonu, kurum ile halk arasında ilişki kurmak ve sürdürmek içinuygulanan geniş iletişim faaliyetlerini içermektedir.

• Tanıma yoluyla hedef kitleden ve kamuoyundan alınan bilgiler, halklailişkiler yönetimi tarafından tanıtma faaliyetlerinde kullanılmak üzere analizedilmekte, yorumlanmakta, stratejik mesaj haline getirilmekte vekodlanarak uygulama faaliyetleri ile hedef kitleye ve kamuoyunayöneltilmektedir.

92

5.3.3. Değerlendirme Fonksiyonu

• Halkla ilişkilerde, tanıma ve tanıtma faaliyetlerinde ne derece başarılı olupolunmadığının mutlaka ölçülüp değerlendirilmesi gerekmektedir.

• Ancak bu şekilde yapılan çabaların, emeğin, maliyetin, zamanın yeterli olupolmadığı öğrenilebilecektir.

• Süreçte hangi konularda ne gibi hatalar yapıldığı, bütçenin rasyonelkullanılıp kullanılmadığı, hedef kitlelerin doğru seçilip seçilmediği gibikonular tespit edilebilecektir.

93

5.4. Halkla İlişkilerde İç Tanıtım Araçları

• Kurum tarafından sürdürülen ve basın dışında kalan tanıtım araçları ikisınıfta ele alınmaktadır.

1. Yazılı / Basılı Tanıtım Araçları

2. Basılı Olmayan Tanıtım Araçları

94

5.4.1. Yazılı / Basılı Tanıtım Araçları

• Halkla ilişkiler tanıtım faaliyetleri kapsamında kullanılabilecek başlıca basılıtanıtım araçları şunlardır;

1. Kuruluş Gazetesi

2. Kuruluş Dergisi

3. Bülten

4. Broşür

5. Deplian (Küçük Broşür)

6. Kitap

95

7. Yıllık

8. Pano

9. Afiş ve Pankart

10. El İlanı

11. Faaliyet Raporları

12. Mektuplar

5.4.2. Basılı Olmayan Tanıtım Araçları

• Halkla ilişkiler tanıtım faaliyetleri kapsamında kullanılabilecek başlıca basılıolmayan tanıtım araçları şunlardır;

1. Yüz yüze İletişim

2. Yarışmalar

3. Geziler

4. Festivaller

5. Törenler

96

7. Fuarlar

8. Sergiler

9. Toplantılar

10. Kapalı Devre TV

11. Sponsorluk


• Yüz yüze iletişim

Halkla ilişkilerde, hedef kitle ile doğrudan aktif dinleme ve etkili konuşmaya dayalıolarak, bilgi alma ve ikna etmeye dayalı, çift yönlü iletişimdir.

• Yarışmalar

Halkın ve personelin sempatisini kazanmak için yapılan sportif, kültürel yada bilimselyarışmalardır.

97


• Festivaller (Şenlikler)

Bir kuruluş yada işletme tarafından organize edilen yada desteklenen, bölgesel yadayerel tanıtımı amaçlayan etkinliklerdir.

• Sergi ve Fuarlar

Sergiler ve fuarlar, işletme yada kuruluşun faaliyetlerini; sosyal, ekonomik ve teknikalanlarda tanıtma olanağı sağlayan etkinliklerdir.

98


• Törenler

Yıldönümü yada özel organizasyon vb. nedenlerle düzenlenen ve önemli kişilerinkatıldığı etkinliklerdir.

Törenlerin hazırlığı ve başarılı olması halkla ilişkiler personelinin sorumluğundadır. Bunedenle tören öncesinde, sırasında ve halkla ilişkiler birimi tarafından yapılmasıgereken hazırlık ve dikkat edilmesi gereken noktalar vardır.

99


• Tören Organizasyonu

1. Tören Öncesinde

✓ Tören yeri ve saatinin hava durumu ve diğer etkinliklere göre belirlenmesi

✓ Hava durumuna göre yedek mekan planı

✓ Tören duyurusu; Davet listesi ve davetiye, basın bildirisi…

✓ Tören programı; İstiklal marşı, saygı duruşu, açılış konuşması planı

✓ Şilt, madalya, plaket, belge tasarım ve dağıtım planı

✓ Katılımcılara uygun hitap ve konuşma hazırlığı

✓ Protokol sırası ve oturma planı

100


• Tören Organizasyonu

2. Tören Sırasında

✓ Davetlilerin karşılanması, yerlerini almalarında yardımcı olma

✓ Tören programına uygun hareket etme

3. Tören Sonrasında

✓ Kurum ile ilgili broşür, gazete dergi dağıtılması

✓ Davetlilere ikram ve ilgi

✓ Basın bildirisi yayınlama

101


• Toplantılar

Toplantılar, belirlenen amaç doğrultusunda, kurum imajını kamuoyuna yansıtmayıhedefleyen halkla ilişkiler faaliyetleridir. (Basında yer alma, ünlü ve tanınmış uzmankişileri katılımcı yapma, iyi zaman ve mekan planı, toplantı etkinliğini artırır.)

✓ Anma Toplantıları

✓ Açık Oturum

✓ Sempozyum

✓ Seminer

✓ Konferans

✓ Panel

102


• Toplantı Türleri

Anma Toplantısı

İz bırakmış, büyük düşünür, şair yada sanatçı gibi kişilerin ölüm, doğum gibiyıldönümlerinde yapılan anma töreni ve etkinliklerdir.

Açık Oturum

Topluluğun tümünü ilgilendiren konularda uzman yada ün yapmış kişilerin fikirlerinibeyan ettikleri toplantılar.

Sempozyum

Bir konu üzerinde değişik kişiler tarafından yapılan seri konuşmaların olduğu toplantıtürüdür. Amaç ikna etmek değil çözüm önerileri sunmak.

103


• Toplantı Türleri

Seminer

Birkaç oturum devam eden çeşitli konuların bilimsel ve eğitimsel bir çerçevedetartışıldığı toplantılardır.

Konferans

Bir konuya açıklık getirmek yada bilgi vermek amacıyla hazırlıklı konuşmaların yapıldığıtoplantılardır. Bilgilendiricidir.

Panel

Bir konunun çeşitli yönlerden aydınlatılması, eğilimlerin belirlenmesi için söyleşihavasındaki toplantılardır.

104

5.5. Dış Tanıtım Araçları / Basınla İlişkiler

• Halkla İlişkilerde hedef kitle ve kamuoyunu yönlendirebilmek için, iç tanıtımaraçları yanında, dış tanıtım araçları olarak değerlendirilebilecek olan basın(medya) adı altında kitlesel iletişim araçları da kullanılmaktadır.

• Bu araçlar ile daha az bir emekle, çok geniş kitlelere çok hızlı bir şekilde,yönlendirici ve açıklayıcı mesajlar iletmek mümkün olabilmektedir.

• Basınla ilişkiler olarak adlandılar bu tanıtım şeklinde , basında yer alabilmekiçin; bültenler, bildiriler toplantılar, brifingler, röportajlar, turlar olarakadlandırılan yöntemler kullanılmaktadır.

105

5.5. Dış Tanıtım Araçları / Basınla İlişkiler

• Basınla İlgili Bilinmesi Gerekenler

✓ Televizyon, gazete ve dergilerin nasıl yayınlandığı

✓ Yayın politikaları

✓ Yayınlanma sıklığı ve tiraj bilgileri

✓ Dizgi-baskı tarihleri

✓ Basım teknikleri (Ofset)

✓ Basının hedef kitlesi

✓ Basın mensupları ile iyi ilişkiler

106

5.5.1. Basın Bildirisi

• Örgüt ile ilgili bir faaliyet, önemli bir konu yada yıldönümü gibi etkinliklerdebasını bilgilendirmek amacıyla hazırlanan metinsel ve görsel bilgidokümanıdır.

• Kurum kimliğini ve örgüt imajını basın nezdinde güçlendirmek yadakorumak için hazırlanır.

• Konunun halkın ve gazetecilerin anlayacağı dilde metne dökülmesi halklailişkiler görevlisinin sorumluluğudur.

• Yayınlanabilmesi %50 Bilgi %50 Görsele bağlıdır. Fotoğraf en az 1500 pikselolmalıdır.

• Basın bildirisi periyodik değildir. (Basın bülteninden farkı)

107

5.5.2. Basın Bülteni

• Örgütün faaliyetlerini belirli sıklıklarda periyodik olarak basına duyurmakiçin yayınlanan iletişim aracıdır.

• Basın bülteninde, kuruluşla ilgili iletişim bilgileri, bülten tarihi ve sayısı gibitanıtıcı bilgiler olmalı, temel faaliyeti anlatacak nitelikte ve sadelikteolmalıdır.

• Basın bülteni kurum tarafından periyodik olarak yayınlanır(Basın bildirisinden farkı)

108


109

• Basın Bülteni Örneği


110

• Basın Bülteni Örneği

5.5.3. Basın Toplantısı

• Bir konunun örgüt yöneticilerince açıklanması gerektiğinde yada önemligün, açılış gibi organizasyonlar için düzenlenen basına bilgi verme amaçlıtoplantılardır.

• Basın toplantısında, basına bülten yada telefon ile bilgi verilir, toplantı yeribasının kolay ulaşabileceği bir yerde düzenlenir, toplantı salonu basınmensuplarının çalışmasını kolaylaştıracak şekilde planlanır, toplantı uzuntutulmaz ve toplantı sonunda ikram yada kokteyl organize edilebilir.

• Basın toplantıları belirli sıklıklarla yapılan olağan toplantılar değildir. (Basınbrifinginden farkı)

111

5.5.5. Basın Brifingi

• Kamuoyunun gündeminde bulunan konularla ilgili kamu kurumu yetkilileritarafından belirli sıklıklarla kamuyu bilgilendirmek amaçlı yapılan basınayönelik toplantılardır.

• Basın toplantısından temel farkı belirli periyotlarla olağan bir şekildeyapılmasıdır.

• Basın brifingi periyodik yapılır. (Basın toplantısından farkı)

112

Basina Bilgi Veme Şekilleri

113

BASIN BÜLTENİ BASIN BİLDİRİSİ

BASIN BRİFİNGİ BASIN TOPLANTISI

PERİYODİK DEĞİLPERİYODİK

BELGE GÖNDERME

TOPLANTI YAPMA

5.5.5. Basın Turları (Gezileri)

• İşletmenin yada kurumun,faaliyetlerini basın mensuplarınatanıtmak amacıyla tesis veyabölgeye düzenlenen gezilerdir.

• Verilmek istenen mesajın daha etkiliolabilmesi için basına görselmalzeme sağlanmak istendiğindekullanılan yöntemdir.

114

5.5.6. Röportajlar

• Kurum yönetici yada yetkililerinin,basına kayıt altına alınacak şekildebilgi vermesine röportaj denir.

• Kurumla ilgili herhangi bir konu yadagelişme hakkında, basının çağırılarakyada basının bulunduğu yeregidilerek, konuşma şeklinde ağırlıklıolarak sorulan sorulara cevapverilerek basına bilgi verme şeklidir.

115

5.6. Halkla İlişkilerde Yeni İletişim Teknolojileri

• Günümüzde teknolojinin hızla ilerlemesi ile hedef kitleye ulaşılabilen vekamuoyunu yönlendiren iletişim alanları da gelişip değişmeye başlamıştır.

• Bu doğrultuda, halkla ilişkiler yönetiminin de yeni iletişim alanlarına dayönelerek, bu iletişim teknolojilerinden istifade etmesi kaçınılmazdır.

• Günümüzde ki yeni iletişim teknolojileri;

✓ İnternet Medyası

✓ Sosyal Medya

✓ Bloglar

116

6. BÖLÜMHALKLA İLİŞKİLER SÜRECİ

1. Temel Tanım ve Kavramlar

• Planlama;

Belirlenmiş amaçların ve hedeflerin gerçekleştirilebilmesi için, 5N1Kuygulamasıdır, yani amaca yönelik olarak ne yapılacağının, nasıl yapılacağının,ne zaman yapılacağının, ne ile yapılacağının, nerede yapılacağının ve kimlertarafından yapılacağının belirlendiği geleceğe yönelik karar sürecidir.

Bu sürecin sonunda alınan kararlar da planları oluşturur.

Planlama ve plan arasındaki fark ise, planlama geleceğe yönelik belirli birzaman gerektiren karar süreci, plan ise bu sürecin sonunda alınan kararlardır.

118


• Başarılı bir planın özellikleri

✓ Gerçekçi Olmalıdır

✓ Basit ve Sade Olmalıdır

✓ Esnek Olmalıdır

✓ Ekonomik Olmalıdır

✓ Zaman Yönetimi Olmalıdır

✓ Koordinasyon Sağlanmalıdır

119


• Plan Çeşitleri;

120


• Strateji;

Örgütün amaçlarına ulaşabilmesi için örgüt gücünün doğrubir şekilde yönlendirilmesi, bir nevi gemisini limanaulaştırmak isteyen kaptanın ana rotayı belirlemesidir.

Bu yönüyle strateji, üst yönetim tarafından belirlenen rotadır.

Bosch'un kurucusu Robert Bosch’un (1861-1942) "İnsanlarınGüvenini Kaybetmektense, Para Kaybetmeyi Tercih Ederiz"şeklindeki felsefesi, şirket stratejisi olarak benimsenmiştir

Strateji, politikadan daha uzun solukludur ve hedefegörmeye yetecek bir vizyon gerektirir.

121


• Politika;

Tespit edilen amaçlara ulaşmak ve stratejilerigerçekleştirmek için izlenen yol olaraktanımlanabilir. Geniştir rehber niteliğinde belirlenir.

Örneğin, insan sağlığına kazançtan daha fazla önemvermeyi strateji olarak belirleyen bir işletmeninkalbe faydalı ürünler üretmeyi politika halinegetirmesi ve halkla ilişkiler faaliyetleri ilekamuoyuna duyurması.

122


• Amaç;

Bir organizasyonun gerçekleştirmeye çalıştığı nihaisonuçtur. Amaç “Bu organizasyon neden var?”sorusunun cevabıdır.

Halkla ilişkiler süreci ile varılmak istenen sonuçlarsürecin amacını oluşturmaktadır.

Örneğin; Basın turu faaliyetinde basına kurumunfabrikasının gezdirilerek kurumun hijyene verdiğiönemin gösterilmesi.

123


• Hedef;

Belirli bir zaman periyodunda bir amaç ile ilgiliulaşılması gereken performanstır.

Amaç nihai sonuç iken, hedef bu nihai sonuçtaulaşılması beklenen ve genellikle rakamsal olarakifade edilen kısımdır.

Örneğin; Halkla ilişkiler faaliyeti olarak ayda 8 basınbülteni yayınlama.

124


• Program;

Bir sefer kullanılabilen plan niteliğinde olup, detayiçermeyen ve genlikle planın zamansal kısmınıifade eden niteliktedir.

Örneğin; Halkla ilişkiler faaliyeti olarak düzenlenenbir törenin açılıştan kapanışa kadar törenprogramının yapılması.

125


• Proje;

Halkla ilişkiler faaliyetlerinde proje kavramı,program gibi bir sefer kullanılabilen plan niteliğindeolup, genellikle planın teknik kısmını içermektedir.

Örneğin; şenlik organizasyonunda, sunumlar içinsahne projesinin yapılması.

126


• Metot (Yöntem);

Politikaları gerçekleştirmek için tespit edileneylemlerdir. Politikanın uygulanış şekliyle ilgilifaaliyetleri içerir.

Örneğin, Kalp sağlığına önem veren bir kurumpolitikasının gerçekleşmesi için, kalp sağlığı ile ilgiliseminerlerin organize edilmesi.

127


• Kural(Esas);

Planlama aşamasında kural, politikalarınsağlanabilmesi ve metotların gerçekleştirilebilmesiiçin belirlenen ilkelerdir.

Örneğin; Kalp sağlığı seminerlerinin desteklenmesiiçin ürünlerin içeriğinde kalbe faydalı maddelerinkullanılması yönünde esaslarının benimsenmesi.

128


• Karar;

Genel olarak mevcut alternatiflerden birinin seçimidir.Planlama sürecinin sonundaki seçim yani plandır.

Örneğin, halkla ilişkiler faaliyetleri kapsamındadüzenlenecek olan kalp sağlığı semineri ile ilgilibütçenin, ihtiyaçların, fayda sağlayacak yollarınalternatifler arasından seçilerek belirlenmesi.(Seminereünlü bir doktar ve sanatçının davet edilmesi ile ilgilikararın alınması gibi)

129


• Bütçe;

Hazırlanan halkla ilişkiler plan ve projeleriningerçekleştirilebilmesi için kaynak kullanımına imkansağlayan araçtır. Parasal planlamayı içerir.

Örneğin, halkla ilişkiler faaliyeti olarak kararı alınanseminer organizasyonuna çağırılacak olan ünlükişiye ödenecek ücret ve organizasyon giderleri,örgüt bütçesiyle dengeli bir şekilde ayarlanarakbütçede ayrıntılı olarak belirtilir.

130

2. Halkla İlişkiler Sürecinin Aşamaları (APUD)

131

•Araştırma: Bilgi Toplama Süreci

•Planlama: Karar Süreci

•Uygulama: Faaliyet Süreci

•Değerlendirme: Kontrol Süreci


2.1. Araştırma;

Halkla ilişkiler sürecinin ilk aşaması araştırmadır.Bilgi çağını yaşadığımız ve bilgiye en hızlı ve endoğru ulaşanın fark attığı bu dönemde, bilgitoplama aşaması olarak da ifade edilen bu adım,yönetim süreçleri açısından hayati bir önem arzetmektedir.

132


2.1.1 Araştırma Yöntemleri;

• Kaynak tarama yöntemi

• Yüz yüze görüşme yöntemi

• Anket yöntemi

133


2.1.2 Araştırma Türleri;

• Çevreyi izleme amaçlı araştırmalar

• İmaj araştırmaları

• İletişim araştırmaları

• Sosyal sorumlulukla ilgili araştırmalar

134


2.2. Planlama;Planlama, geleceğe ilişkin kararların önceden alınması,bir nevi varılmak istenen nokta için bir yol haritasıçıkarılmasıdır. “Yapılan en kötü plan bile plansızlıktaniyidir ilkesi” tüm disiplinlerde olduğu halk ilişkiler içinde geçerlidir.Doğru bir planlama için iki aşama söz konusudur. İlkaşamada iç ve dış çevredeki sürece etki eden, sorunlarıbelirleyecek, çözümleri ortaya koyacak, doğru kararlarınalınmasını sağlayacak bir durum analizi yapmak. İkinciaşamada ise durum analizine göre alınan kararları raporşeklinde yazıp, planı tamamlamak.

135


2.2.1. Durum Analizi;Bu aşamada, görevin nasıl yapılacağı açıklığakavuşmaktadır. Halkla ilişkiler birimi, durum analizi ilegeçmişte yaptığı çalışmalar ve eldeki bilgiler ışığındageleceğe yönelik kararları alır.Durum analizi, araştırma ve bulgulara göre,problemlerin tespitini ve çözüm sağlayacak kararlarınalınmasını sağlayacağından, oldukça kritik, uzunsoluklu ve zor bir değerlendirmedir. Bir nevi, doktorunhastası için reçete yazımı öncesinde, yaptırdığıaraştırma, tahlil ve bulguları değerlendirip, tedaviyöntemine karar verdiği, sürece benzer.

136


2.2.1. Durum Analizi;

137

Durum Analizi

1. Problemlerin

Tespiti

2. Çözüm Yollarının

Bulunması

3. Çözüm Yollarının

Karşılaştırılması

4. Kararların Alınması


2.2.1.1. Problemlerin Tespiti;

Durum analizinin ilk adımı, araştırma sonuçlarındanelde edilen verilerin sebep-sonuç ilişkisi içinde analizedilerek, sorunlara neden olan ya da eksiklik yaşananalanlardaki, ana problemlerin tespit edilmesidir.

Örneğin, araştırma sonuçlarında, önceki yıllara göreörgüt imajındaki yaşanan bir düşüşün hangiproblemlerden kaynaklandığı, balık kılçığı diyagramıkullanılarak, ana problem noktası ve yan sebepler tespitedilebilir. Bu doğrultuda bir sonraki adım olan çözümyollarının belirlenmesi, doğru yönde olacaktır.

138


2.2.1.2. Çözüm Yollarının Bulunması;

Durum analizinin ikinci adımında, tespit edilenproblemleri ortadan kaldıracak, birden fazla çözümyolu ortaya konulmalıdır.

Kolay çözüm yollarının bulunmasını sağlayan, sektörve yönetici tecrübelerinden istifade edilmelidir. Tekalternatifli çözüm önerisinden kaçınarak mutlaksuretle alternatif çözümler bulunmalıdır.

139


2.2.1.3. Çözüm Yollarının Karşılaştırılması;

Durum analizinin üçüncü adımında, sunulan çözümyollarından en iyi olanın seçimi için, karşılaştırmalıbir değerlendirme yapılmalıdır.

Sunulan her çözüm yolu, fayda-zarar, avantaj-dezavantaj analizleri çerçevesinde ele alınmalı, enfazla faydayı sağlayabilecek ve en az dezavantajaneden olacak çözüm yolu tespit edilmelidir.

140


2.2.1.4. Kararların Alınması;

Son adımda, karşılaştırılma sonrasında tercih edilençözüm yolunun uygulama sürecini içeren kararlaralınarak, halkla ilişkiler sürecinin planı halinegetirilir.

Halkla ilişkiler sürecinin planına ilişkin genel olarak,başlıklar altında kararlar alınmalıdır

141


2.2.1.4. Kararların Alınması;• Strateji: Örgütün genel stratejisi doğrultusunda, halklailişkiler sürecinin rotasını tayin eden karardır.• Politika: Stratejinin gerçekleşmesi için izlenmesi gerekyolları içeren karardır.• Amaçlar: Politikalar doğrultusunda halkla ilişkiler süreci ileulaşılmak istenen sonuçları belirten kararlardır.• Hedefler: Amaçların gerçekleşebilmesi için, uygulamadaulaşılması kararlaştırılan performans veya sayısal barajlardır.• Program: Halkla ilişkiler sürecinin planında belirlenenfaaliyetlerin uygulama ve değerlendirme aşamalarında kisırasını ve zamanını belirleyen karardır.

142


2.2.1.4. Kararların Alınması;

•Proje: Sürecin uygulama aşamasında teknik adımlarvarsa, bu yönde alınan kararlardır.

•Metotlar: Halkla ilişkiler sürecinin uygulamaaşamasında kullanılacak olan yöntemleri içerenkararlardır.

•Kurallar: Sürecin sağlıklı bir şekilde tamamlanabilmesiiçin esasları belirleyen kararlardır.

•Bütçe: Halkla ilişkiler sürecinde kullanılacak olanfinansal planlamayı gösteren kararlardır.

143


2.2.2. Planın Tamamlanması;Planlama süreci, durum analizinin ardından, planınyazılması aşaması ile tamamlanır. Karar vericilerinonayına çıkacak ve uygulama aşamasına ışık tutacakolan plan, raporlama tekniği ile, açık ve ikna edici birşekilde kaleme alınmalı, belirli bir formata göresunulmalıdır.Planın yazım aşaması, bir nevi problemlerin çözümüneilişkin reçete yazılması gibi, tüm sorulara cevap verecekve uygulayıcıları doğru yönlendirecek nitelikte olmalıdır.Planın yazımında, plan verileri şu taslağa görebaşlıklandırılıp, yazılabilir

144


2.2.2.1. Planın Yazım Adımları;

Araştırma: Sürece ilişkin olarak araştırma ve bulgularınözetlenerek durum tespitinin yazılması.

Durum Analizi: Araştırma verilerine göre durumungeniş bir şekilde değerlendirilmesi.

Plan: Durum analizine dayalı olarak alınan tümkararların yazılması.

Uygulama: Planın uygulama adımlarının açık ve anlaşılırbir şekilde yazılması.

Değerlendirme: Planın başarısının hangi yöntemlerleölçüleceğinin, denetimin nasıl olacağının yazılması.

145


2.3. Uygulama;Araştırma ve planlama sonucunda alınan kararlarınfaaliyete geçirilmesi ve iletişimin sağlanması, uygulamaaşamasında gerçekleşir. Planlama aşamasında her şeykağıt üzerinde olup, bu aşamada kağıt üzerindekiplanlar hayata geçirilir.Bu aşamanın sağlıklı sürdürülebilmesi için başarılı birkoordinasyon şarttır. Bu doğrultuda, faaliyetleri vefaaliyetlerde görev alanları, ortak amaçlar etrafındatoplayabilmek, işbirliği ve dayanışma içinde senkronizeedilebilmek için, dikey, yatay yada çapraz koordinasyonyöntemlerinden uygun şekillerde istifade edilmelidir.

146


2.4. Değerlendirme;Halkla ilişkiler süreci ile yapılan kampanyaların, hedefkitle ve kamuoyunu ne ölçüde bilgilendirdiği, etkilediği,ikna etmeye çalıştığı, tutum ve davranışlarını istenilenyönde değiştirip değiştirmediğini anlamaya yönelikçalışmalara, ölçme teknikleri bağlamındadeğerlendirme denilmektedirBu aşamada, başlangıçta belirlenen amaç ve hedeflerile sonuçlar karşılaştırılarak bir nevi özeleştiri yapılır.Halkla ilişkiler sürecinin başarılı yönleri, eksik ve hatalıtarafları tespit edilir, yanlışların nasıl düzeltileceğineilişkin yeni çözüm yolları üretilir.

147


2.4. Değerlendirme;Değerlendirmenin eksiksiz yapılabilmesi ve etkinliğininsağlanabilmesi için şu noktalar değerlendirmeyealınmalıdır:• Sürece ilişkin belirlenen stratejinin doğruluğu veizlenen yolları gösteren politikaların başarısı• Amaçlara ulaşma başarısı ile hedeflerin gerçekleşmedüzeyi• Uygulanan programın sıra ve zaman bakımındanihtiyacı karşılayıp karşılamadığı• Faaliyetlere ilişkin projelerin teknik yeterliliği

148


2.4. Değerlendirme;• Uygulama anında tercih edilen metotların, problemlereçözüm üretim üretmediği• Benimsenen esaslara ne derce uyulup uyulmadığı ile yenikurallara ihtiyaç olup olmadığı• Halkla ilişkiler finansal planını oluşturan bütçenin, yeterlive dengeli olup olmadığı ve bütçenin doğru kullanıpkullanılmadığı• Genel anlamda sürecin işleyişi ile faaliyetlerinuygulanmasında öne çıkan problem noktaları• Sürece dair yürütülen planlamanın genel başarısı ilekuruma olan katkıları

149

7. BÖLÜMHALKLA İLİŞKİLER ÖRNEKLERİ

HALKLA İLİŞKİLER ÖRNEKLERİ

• Örnekler…

• Değerlendirmeler…

151

Teşekkürler…

Documents

1. BÖLÜM - ABS