1 VİDALI KOMPRESÖR İÇİN YAĞLAMA YAĞI 1.1 Yağ seçim listeleri Documents/Grasso Screw... · 2015-06-10 · 1 VİDALI KOMPRESÖR İÇİN YAĞLAMA YAĞI 1.1 Yağ seçim listeleri

1 VİDALI KOMPRESÖR İÇİN YAĞLAMA YAĞI

1.1 Yağ seçim listeleri

Grasso vidalı kompresörleri için tablolarda belirtilen yağlar izinlidir. Yağların seçimi, kimyasal özelliklerine, sıkıştı-rılacak malzemelere, ilgili tesisin işletim koşullarına ve de çalıştırma işletimde gerekli olan yağ viskozitesine bağ-lıdır. Kompresör üreticisine danışılarak tabloda verilen yağların haricinde yağlar kullanılabilir. Belirtilen yağlarlailgili ayrıntılı bilgiler, yağ imalatçısının bilgi formlarında ve grafiklerinde yer alır. Soğutucu kompresörleri için özelsoğutma makine yağları kullanılmalıdır. Soğutma maddesi, viskozite (kompresör girişinden önce yağ sıcaklı-ğında en az 7 cSt), buharlaşma sıcaklığı (akma noktası) ve yağ boşaltma tutumu gereksinimleri (alevlenme nok-tası, buhar basıncı).Yağlama yağlarının temeli ve kullanılan kısaltmalar:

M Madeni yağ

M* Özel işlem görmüş madeni yağ (hydrocracked oil)

AB Alkilbenzen

PAO Polialfaolefin

E Poliolester

PAG Polialkilglikol

"X"-"Y" Önceki temel yağlardan karışım yağı

Tablo 1: R717 için yağlama yağları (amonyak)(yağ separatöründe düşük miktarda yağ atımları önemli olduğunda önerilir)

Üretici Yağ türü TemelViskozite40°C cSt

Alevlenmenoktası

°C cinsin-den

°C cins.akma nok-

tasıNot

NSFKalite 1)

CPI

CPI1009-68 M* 68 226 -40

Hydrotrea-ted

H2

CPI1008-68 M* 64,9 240 -39 H2

Klüber Lub-rication

KlüberSummitRHT 68

M* 68 240 -39 H2

KlüberSummit R100

PAO 32 < 230 -60 H1

Teknik bilgi | Tipleri C ... XFGrasso Vidalı kompresör

GEA Refrigeration Germany GmbH | C_505523_8 | 04.03.2015 1

Tablo 1: R717 için yağlama yağları (amonyak)(yağ separatöründe düşük miktarda yağ atımları önemli olduğunda önerilir)


Alevlenmenoktası

°C cinsin-den

°C cins.akma nok-

tasıNot

NSFKalite 1)

KlüberSummit R200

68 < 230 -45 H1

ShellShell Refri-geration OilS2 FR-A68

M* 68 232 -39

Hydrotrea-ted

PetroCanada Reflo 68A M* 58 236 -42 H2

TEXACO CapellaPremium M*-PAO 67 262 -42

ParamoMogulKomprimoONC 68

M* 68 230 -33

TOTALLunariaNH 68

M* 68 230 -36

FuchsRenisoUltracool 68

M-PAO 62 250 -48 H2

NXTNext Lubri-

cantsNXT-717 M* 60,6 249 -56

1) NSF (National Sanitation Foundation, www.nsf.org) uyarınca gıda endüstrisinde kullanım alanı

– H1: Yağlama yağının doğrudan gıdalarla temas etme olasılığı bulunan uygulamalar için uygundur.

– H2: Yağlama yağının doğrudan gıdalarla temas etme olasılığı bulunmayan uygulamalar için uygundur.


2 GEA Refrigeration Germany GmbH | C_505523_8 | 04.03.2015

Tablo 2: DX-Chiller ile R717 (amonyak) için yağlama yağları


Alevlenmenoktası

°C cinsin-den

°C cins.akma nok-

tasıNot

NSFKalite 1)

CPI CPI412-100 PAG 98 226 -40

FuchsRenisoPG 68

PAG 62 230 -35

Mobil Zerice S32 AB 32 154 -33Mutabakatüretici ile






Tablo 3: R717 (amonyak) ve R22 için yağlama yağları


Alevlenmenoktası

°C cinsin-den

°C cins.akma nok-

tasıNot

NSFKalite 1)

Castrol

Aircol 299 M 56 180 -34 sadece R22için

AircolAMX 68

M 28 260 -30 sadeceR717 için

Aircol 2294 PAO 69 233 -60 sadeceR717 için

CPICPI4600-46F

PAO 46 268 -51 sadeceR717 için H1

MOBIL

Zerice S32 AB 32 154 -33

Zerice S68 AB 68 174 -27

GargoyleArctic SHC226E


GargoyleArcticSHC NH 68

AB-PAO 64 211 -54

GargoyleArctic 300

M 68 200 -42

GargoyleArctic CHeavy

M 46 195 -42

Fuchs

RenisoS68

AB 68 190 -33

RenisoSynth 68


RenisoKS 46

M 46 195 -42



Tablo 3: R717 (amonyak) ve R22 için yağlama yağları


Alevlenmenoktası

°C cinsin-den

°C cins.akma nok-

tasıNot

NSFKalite 1)

RenisoKC 68

M 68 200 -39 H2

Shell

Shell Refri-geration OilS4 FR-V 46

AB 46 180 -42

Shell Refri-geration OilS4 FR-V 68

AB 68 190 -39

TOTAL

LunariaNH 46

M 46 226 -36 sadeceR717 için

LunariaSH 46


LunariaFR 68

M 68 175 -34 sadece R22için

PetroCanada

RefloSynthetic68A

AB-PAO 62 245 -54 sadeceR717 için






Tablo 4: R134a; R404A; R407C; R410A; R507 için yağlama yağları


Alevlenmenoktası

°C cinsin-den

°C cins.akma nok-

tasıNot

NSFKalite 1)

Castrol

Aircol SW68

E

68 245 -39

Aircol SW220 220 250 -27

CPI

Solest 68

E

64 266 -43

Solest 120 125 262 -27

Solest 220 216 271 -27

Fuchs

RenisoTritonSE 55

E

53 270 -51 H2

RenisoTritonSEZ 80

80 275 -39

RenisoTritonSEZ 100

91 288 -39

RenisoTritonSE 170

170 260 -24

RenisoPAG 220

PAG 220 240 -38 sadeceR134a için

Shell

Shell Refri-geration OilS4 FR-F 68

E

66 230 -42

Shell Refri-geration OilS4 FR-F100

94 230 -42

MOBILEALArctic 68 E 68 230 -36



Tablo 4: R134a; R404A; R407C; R410A; R507 için yağlama yağları


Alevlenmenoktası

°C cinsin-den

°C cins.akma nok-

tasıNot

NSFKalite 1)

EALArctic 100

105 250 -30

TOTAL

PlanetelfACD 100FY

E

100 270 -30

PlanetelfACD 150FY

150 272 -36




İpucu!

Yüksek soğutma maddesi çözünürlüğüne sahip yüksek viskoziteli yağların kullanımında vidalıkompresör ünitesinin işletime alınması öncesinde tesisin ilk dolumunda soğutma maddesi ileyağın yeteri derecede karışması sağlanmalıdır.



Tablo 5: Doğalgaz ve hidrokarbon bileşikleri için yağlama yağları

Üretici Yağ türü TemelViskozite40°C'de

cSt

Alev-lenme

noktası°C cin-sinden

Akmanoktası°C cin-sinden

NotNSF

Kalite 1)

Castrol PD 68 M 68 234 -21 Doğal gaz sıkıştırmada

CPI

CPI1515-68

PAG

65 224 Güçlü bir seyrelti veyakondens oluşabilecek ağırhidrokarbonlar için

CPI1515-100 103 260

CPI1516-68 62 229

Propan soğutma sistemleriveya güçlü bir seyreltiveya kondens oluşma teh-likesi bulunmayan uygula-malar için

CPI1516-100 92 260

CPI1516-150 153 260 -34

CPI4600-68

PAO

60 271 Yüksek ısılı uygulamalarve gaz türbinlerinde öndevreli kompresörler için

H2

CPI4600-100 106 271 H2

CPI9001-68

M

69 241 Gaz türbinlerinde ön devrekompresörleri için

CPI9001-100 108 260 H2

CPI1507-68

PAG

62 231 Ağır hidrokarbonlar için,yüksek basınç/düşük ısıaralıklarında hidrokarbon-soğutma uygulamalarında

CPI1507-100 89 260

MOBIL

Glygoyle11

PAG

85 226 -45

Doğalgaz ve propan için Glygoyle22 177 229 -41

ShellCorenaS3 R68

M 68 240 Doğalgaz için



Tablo 5: Doğalgaz ve hidrokarbon bileşikleri için yağlama yağları

Üretici Yağ türü TemelViskozite40°C'de

cSt

Alev-lenme

noktası°C cin-sinden

Akmanoktası°C cin-sinden

NotNSF

Kalite 1)

Shell GasCompres-sor OilS4 PV 190

PAG 190 262 -30 Doğalgaz ve propan için

TOTALDACNIS

LPG 150 2)PAG 142 280 -48 Doğalgaz, propan ve hafif

hidrokarbonlar için

KlüberLubrica-

tion

SummitNGSH-100

PAO-E 140 250 -46

Doğalgaz için, gaz türbin-lerinde ön devreli kompre-sörler ve hidrokarbonlariçin



– H2: Yağlama yağının doğrudan gıdalarla temas etme olasılığı bulunmayan uygulamalar için uygundur.2) Ürünün adı "TOTAL Primera LPG 150" iken "TOTAL DACNIS LPG 150" olarak değiştirilmiştir.



Tablo 6: CO2 uygulamaları için yağlama yağları


Alevlenmenoktası

°C cinsin-den

°C cins.akma nok-

tasıNot NSF kalite 1)

CPI

CPI4624-46F

PAO

46 H1

CPI4624-68F

68 H1

Fuchs

RenisoC 85 E

E* 278 -42tamamenkarıştırılabi-lir

H2

RenisoC 130 E

E* 136 -27

RenisoC 170 E

E* 170 -30Karışımboşluğunadikkat edin

* Ester yağlarının kullanımında dikkat edin: t Yağ girişi ≤ t End - 4K1) NSF (National Sanitation Foundation, www.nsf.org) uyarınca gıda endüstrisinde kullanım alanı



İpucu!

Yüksek soğutma maddesi çözünürlüğüne sahip yüksek viskoziteli yağların kullanımında vidalıkompresör ünitesinin işletime alınması öncesinde tesisin ilk dolumunda soğutma maddesi ileyağın yeteri derecede karışması sağlanmalıdır.



Tablo 7: Vidalı kompresörlerde soğutma maddesi ve yağlama maddesine bağlı olarak conta halkasıelastomerlerin kullanımı:

Soğutma maddesi

Yağ

M M*M*-

PAOAB E PAO

AB-PAO

PAG

R717 (amonyak) CR/HNBR

CR/HNBR

CR/HNBR CR - HNBR CR

CR/HNBR

R22 CR - - CR CR - CR -

R134a, R404A, R407C, R410A,R507, R23 - - - - HNBR - - -

R290 (Propan), R1270 (Propilen) - - - - - HNBR - HNBR

R744 (CO2) - - - - CR HNBR - CR

Elastomerler için kullanılan kısaltmaların lejantı:CR Kloropren (Neopren kauçuk)HNBR Hidrojenize akrilonitril bütadiyen kauçuk

İpucu!

Doğalgaz ve hidrokarbon bileşiklerin sıkıştırma akışkanı olarak (tablo 5; Sayfa 8) conta halkasıelastomerleri uygulama durumunda göre üreticiye sorulmalıdır.



İpucu!

• Akma noktası bir yağın soğuk haldeakma kabiliyetini tanımlar ve mini-mum buharlaşma sıcaklığı için garantiedilen bir referans değer değildir.[Akma noktası, bir yağın akma kabili-yetinin, 5 saniye içinde bir haznedendışarı akamayacak kadar azaldığısıcaklık olarak tanımlanır]

• Kompresörler sızdırmazlık noktala-rında, soğutma maddesi ve yağlamamaddesine bağlı olarak seçilen uygunelastomerlerle donatılır. (Tablo 7;Sayfa 11)

• Bir yağ türünün seçiminde soğutmamaddesinin yanında kompresördekullanılan conta halkaları (elastomerkalitesi) sızdırmazlık araçlarınınuygunluğu kontrol edilmelidir. (Tablo7; Sayfa 11)

• Belirtilen yağ türlerinin bütünlüğü,mevcut bir kompresörde kullanıla-maz. Yağ türünün kullanılan elasto-mere göre tahsis edilmesi, aynısoğutma maddesinde bile zorunludur.

• Yağ türleri her durumda birbiriyleuyumlu değildir (karıştırılamaz).

• Bir yağ türünden diğerine geçiş duru-munda işletim sırasında kompresördearızalar oluşabilir ve sızdırmazlık nok-talarında sızıntılar meydana gelebilir.Yağ türü değiştirilmesinde daima üre-tici ile mutabakat sağlanmalıdır.

İkaz!

• Yağlama yağının kompresör önce-sinde belirtilen viskozite aralığı herdurumda dikkate alınmalıdır.Burada, ünitenin yağ separatörün-deki ısı ve basınca bağlı olaraksoğutma maddesinde yağın çözün-düğü soğutma maddesi / yağ kom-binasyonlarının mümkün olduğunadikkat edilmelidir. Bu durum, safyağın viskozitesinin düşmesine vebasınç düşüşü veya ısı yükseltiminedeniyle çözünme ağırlığınındeğiştirilmesi durumunda köpükoluşumuna yol açar. Bu durumdayağın en az, belirtilen işletim koşu-lunda kompresör seçim programıtarafından hesaplanan ısı farkıkadar soğutulması gerekir. Kom-presör ancak yağ giriş sıcaklığınınkompresör seçim programınauygun şekilde korunması duru-munda tekrar çalıştırılabilir!

• Tabloda verilen yağ türlerinin yağayırma tutumu çok farklı olabilir(örn. yağ buhar basıncı etkisi, yağviskozitesi, çözünürlük, kompresörbasma sıcaklığı).



1.2 SOĞUTMA MAKİNE YAĞI SEÇİMİNE YÖNELİK AÇIKLAMALAR

Soğutma makine yağının özellikleri, yağ taşmalı vidalı kompresörlü bir soğutma tesisinin işlev şeklini etkiler,çünkü yüksek etkili yağ separatörüne rağmen soğutma makine yağı artıklarının soğutma maddesi devresine gir-mesi tamamen engellenemez. Bu sebeple yağ seçiminde

• yağın vidalı kompresörün yatak yerlerinde yeterli yağlama kabiliyetine sahip olması (basınç ve ısıya bağlıolarak soğutma maddesinin yağ içinde çözülmesinin dikkate alınmasıyla asgari viskozite),

• yağ separatöründe iyi bir ayrışma tutumu için yağın buhar basıncı,

• buharlaşma sıcaklığı ve emiş sıcaklığında yağın yeterli soğuk akma kabiliyeti,

• soğutma maddesi ile yağın sıvı evrelerinde karışım kapasitesi gereksinimleri (karışım boşluğu)dikkate alınmalıdır.Kullanılan soğutma maddesi, kullanım koşulları ve somut tesis konstrüksiyonu, soğutma makine yağının talepedilen özelliklerini belirler.Şu anda 5 farklı temel yağ kullanılmaktadır:

1. Amonyak ve R22 için madeni yağlar

2. Amonyak ve CO2 (R744) için polialfaolefinler

3. Amonyak ve R22 için alkilbenzen

4. Amonyak, CO2 ve R134a için poliglikol (PAG yağı)

5. R404A, R134a, R 507 ve CO2 için ester yağı ve de örn. R410A ve R407C için diğer soğutma maddesi karı-şımları

Temel yağ bileşenlerinin yanında madeni yağ ve alkilbenzen karışımları veya polialfaolefin ve alkilbenzen karı-şımları da kullanılmaktadır.Soğutma maddesinin yukarıda anılan yağlara göre özellikleri çok çeşitlidir.Soğutma maddesi ve soğutma makine yağı çalışma maddesi çifti için burada 2 temel talep bulunur:

a) asgari 7 cSt viskozite, maksimum 70 cSt, soğutma maddesinin yağ içinde çözülmesi dikkate alınarakkompresör ünitesi girişinde

ve

b) bir yağ oranının (yakl. %1 ila %2) ve soğutma maddesinin sıvı evresindeki karışım kapasitesi.Yeterli bir yağlama viskozitesi taleplerinin yanında kompresördeki basma sıcaklıkları, soğutma maddesiyle yük-lenmiş yağ en az 10 K soğutulabilecek kadar yüksek olmalıdır, bu sayede kompresördeki basınç düşüşü ve/veyasıcaklık artışı sebebiyle yağın yatak yerlerine ulaşmasından önce köpük oluşumu olmayacaktır. Temel talep b)madeni yağ, alkilbenzen ve polialfaolefin tarafından yerine getirilemez, çünkü burada %100'lük bir karışım boş-luğu vardır ve soğutma maddesi buharının çözünürlüğü ile sıvı evrelerde karışım kapasitesi yoktur. Buna rağmenbu yağlar NH3 tesislerinde tercihen kullanılmaktadır. Hassas yağ ayırma kademeleri, yağ içeriklerinin soğutmamaddesi devresine girmesini engeller.Adı geçen temel yağ çeşitleri farklı yağ atma oranlarına yol açar, çünkü adı geçen yağların alevlenme noktalarıbirbirinden çok farklıdır (en düşük alevlenme noktası alkilbenzen için takl. 160 °C, en yüksek alevlenme noktasıpolialfaolefin için 200 °C'nin üzerinde).Yağın akış kabiliyeti önemli derecede üretici tarafından verilen akma noktası tarafından karakterize edilse deyukarıda anılan temel yağ çeşitleri farklı VT karakteristiklerine sahiptir. Bu nedenle örn. 68 cSt gibi aynı çıkış vis-kozitesinde, evaporatörde düşük sıcaklıklarda viskozite farklılıkları ortaya çıkabilmektedir, bunlar -20 °C sıcak-lıkta yaklaşık 1500 ve 20000 cSt olabilmektedir.



Yağa göre soğutma maddesi özellikleri şunlardır:

• AmonyakPAG yağı hariç olmak üzere amonyak, diğer yağlama maddeleriyle çözünmez. Mekanik bir karıştırma, yağdaamonyak birlikte iletilecek şekilde yoğun bir halde gerçekleştirilir. Buna rağmen düşük amonyak oranı nede-niyle yağın yağlama kabiliyeti değişmez ve yağ ile soğutma maddesinin sıvı evrelerinde karışım kapasitesimevcut olur. Bu sebeple etkili bir yağ ayırımı gereklidir.

• HFC (örn. R134a, R404A, R507)HFC'ler klor içermez ve kullanımları sınırlı değildir. Bu soğutma maddeleri için ester yağları kullanılır. Busoğutma maddelerinin ester yağında daha büyük çözünürlükleri yağ seçiminde dikkate alınmalıdır, çünküyağın çıkış viskozitesi soğutma maddesinin yağ içinde çözünmesiyle önemli derecede değişebilmektedir.Yağın evaporatördeki akma kabiliyeti, iyi bir karışım kapasitesi sayesinde geniş sınırlarda halen mevcut olur.

Aşağıda ana yağ gruplarının önemli özellikleri açıklanmaktadır:

1. Madeni yağNaftenik madeni yağlar soğutma sistemleri için çok uygundur, ancak parafinik yağlar da kullanılmaktadır.Özel işlem (parafin giderme) sayesinde parafinik yağlar neredeyse naftenik yağlarla aynı özelliklere sahipolur. Madeni yağlar düşük sıcaklıklarda HCFC'lere (örn. R22) göre nispeten düşük karışım kapasiteleri ilekarakterize edilir. Madeni yağlar nispeten daha yüksek bir viskozite endeksine ve daha düşük bir buharbasıncına (daha yüksek alevlenme noktası) sahiptir, bu sayede yağ atımı pozitif olarak etkilenir.

2. Alkilbenzen (alkilbenzol olarak da bilinir)Alkilbenzenler doğalgazdan üretilen sentetik yağlardır. HCFC'lerle (örn. R22) düşük sıcaklıklarda da yüksekderecede karışım kapasitesine sahip olmalarıyla karakterize edilirler. Alkilbenzenler madeni yağlara göredaha yüksek bir termik stabiliteye sahiptir (pistonlu kompresörlü amonyak kullanımı). Ancak madeni yağlaragöre daha yüksek bir köpük oluşumu sergilerler ve düşük alevlenme noktası nedeniyle daha fazla yağ atı-mına yol açarlar. Madeni yağdan alkilbenzene geçişte, alkilbenzenlerin güçlü bir temizleme etkisine sahipolduğu ve bu nedenle yağ değişiminden sonra ilk zamanlarda filtrelerin alışılandan daha hızlı kirlenebilece-ğine dikkat edilmelidir.

3. PolialfaolefinlerPolialfaolefinler yüksek kimyasal ve termik stabiliteye sahip sentetik yağlardır. Bu nedenle yüksek basmasıcaklıklarına sahip kompresörlerde, örn. ısı pompalarında kullanılırlar. Polialfaolefinler ayrıca amonyaktesislerinde de kullanılır. Düşük akma noktası düşük buharlaşma sıcaklıklarına izin vermektedir. Polialfaole-finlerin yüksek alevlenme noktası daha küçük yağ atımlarına yol açmaktadır.Dikkat: Polialfaolefinlerin yüksek anilin noktası CR kalitelerindeki conta halkalarında nispeten güçlübir büzüşmeye yol açar, madeni yağlar veya alkilbenzenler yerine polialfaolefinler kullanıldığında sta-tik contalarda sızıntılar meydana gelebilir.Polialfaolefinler ve alkilbenzenlerden sentetik karışım yağları kullanıldığında bu sızıntılar önlenebilir. SafPAO yağları kullanıldığında Grasso kompresörleri HNBR halkalarıyla donatılır, bunlarda yağla ilgili birbüzüşme olmaz.

4. Ester yağlarıMadeni yağ, alkilbenzen ve polialfaolefinlerin tersine ester yağları klorsüz yeni HFC'lerde (R134a, R404A,R507 vb.) çözünür. Bu nedenle ester yağları HFC'ler için kullanılabilen tek yağlama maddeleridir. Ester yağ-ları daha yüksek bir alevlenme noktasına sahiptir, bu sayede yağ separatöründen yağ buharı oranı ve bununsonucunda yağ atımı da pozitif etkilenir. Ester yağları higroskopiktir. Atmosferle temas ettiklerinde suyuemerler. Bu nedenle ester yağları kapalı kaplarda saklanmalıdır. Yağ dolumu öncesinde kompresörün itinalıbir şekilde tahliye edilmesi gerekir.



5. Poliglikol yağPoliglikol yağlar amonyakta çözünür ve son derece higroskopiktirler. Bu sebeple bunlardan ester yağları ileaynı gereksinimler talep edilir. Yağ seçiminde soğutma maddesinin yağ içinde çözünmesiyle viskozitenindüşmesine dikkat edilmelidir. Yağın evaporatördeki akma kabiliyeti, ilgili buharlaşma sıcaklıklarında soğutmamakine yağı ile soğutma maddesi arasındaki karışım kapasitesi dikkate alınarak kontrol edilmelidir.



YAĞLAR İÇİN KULLANILAN TEMEL BÜYÜKLÜKLER:

YoğunlukSoğutma maddesi sıvısı ile yağ arasındaki yoğunluk farkı, yağ dönüşü için önemli olabilir. Alkilbenzeninmadeni yağa göre daha düşük bir yoğunluğa ve poliglikolün madeni yağa göre daha büyük bir yoğunluğasahip olduğu dikkate alınmalıdır. Yoğunluk ölçümü için ölçüm yöntemi DIN 51757 bünyesinde açıklanmıştır.

ViskoziteISO 3448 standardı uyarınca yağlama maddeleri, ISO VG No. olarak belirtilen viskozite sınıflarına ayrılmıştır.ISO No. burada sadece bir referans büyüklüktür, yani gerçek viskozite belirli alanlarda farklılık gösterebilir(DIN 51562). Viskozite bilgileri 40 °C ve 100 °C ile ilgilidir.

Viskozite endeksiViskozite endeksi, viskozitenin sıcaklığa bağlı olarak değişimi ile ilgili bağlamı belirtir (ISO 2909). Yüksek birviskozite endeksinde düşük bir viskozite endeksine göre sıcaklık değişimlerinde daha küçük viskozite deği-şiklikleri görülür.

Alevlenme noktasıAlevlenme noktası, ısıtılan bir kaptan çıkan buharların hangi sıcaklıkta bir alev ile alevlenebileceğini gösterir.Ölçüm yöntemi ISO 2592 bünyesinde açıklanmıştır. Yüksek alevlenme noktasına sahip yağlar düşük bir yağbuhar basıncına sahiptir. Bu da yağ separatöründe sıkıştırılmış bir gazdan yağ ayrımı olasılığını arttırır vetesisteki kompresörün yağ atımını azaltır.

Akma noktasıAkma noktası, bir yağın akma kabiliyetinin, 5 saniye içinde bir hazneden dışarı akamayacak kadar azaldığısıcaklık olarak tanımlanır. Standarda göre akma noktası sıcaklığı, ölçülen sıcaklıktan %3 daha düşüktür (ISO3016 uyarınca ölçüm yöntemi). Akma noktası, birbiriyle çözünmeyen çalışma maddeleri için önemlidir.Düşük akma noktasına sahip yağlar, yüksek akma noktasına sahip olanlara göre emme tarafına daha kolaygeri iletilirler. Ancak uygulama tecrübeleri, akma noktasının altında basma sıcaklıklarında da yağların, her-hangi bir işletim problemi çıkmadan kullanılabildiğini göstermektedir.

Bulanma noktasıBulanma noktası, yağa %10 oranında karıştırılmış R12 sıvısının, yağın soğutulması durumunda yağdan ayrı-şan reçine partikülleri nedeniyle bulanıklaştığı sıcaklıktır (DIN 51351 uyarınca ölçüm yöntemi). Bulanma nok-tası, yağ ve soğutma maddesi birbiriyle karışabiliyorsa önemlidir. Bulanma noktası yağın daha az reçine bile-şenleri içerdiğini ve tesislerin daha düşük buharlaşma sıcaklığına sahip HFCF'lerle (örn. R22) işletilebilece-ğini gösterir. Yağdan reçine ayrışmalarında genleşme valfinde veya ayar valflerinde sorunlar oluşabilir. Esteryağları için, %10 yağ ve %90 R134a karışımında ölçülmüş olan kritik bir çözünme sıcaklığı verilmiştir. Kritikçözünme sıcaklığı, yağın soğutma maddesinden komple olarak ayrıştığı sıcaklıktır (standartlaştırılmamışbüyüklük).

Anilin noktasıAnilin noktası, ayni hacim oranında bir yağlama maddesi, yağlama sıvısı veya yağ ve anilinin ısıtılmasıylaelde edilen homojen çözeltinin soğuma sırasında ayrışma nedeniyle tekrar bulandığı sıcaklıktır. Anilin nok-tası, yağda bulunan doymamış karbondioksit miktarının ölçümüdür. Aynı zamanda yağın temas ettiği çeşitlisızdırmazlık maddelerinin uyumu için de bir ölçüdür (ISO 3977 uyarınca ölçüm yöntemi). Çoğu soğutmamakine yağları düşük bir anilin noktasına sahiptir. Neopren ve kloropenden conta halkaları şişer ve birdemontaj sonrasında değiştirilmelidir. Polialfaolefin soğutma makine yağları daha yüksek bir anilin noktasınasahiptir, bu sebeple neoprenler büzüşecektir. Polialfaolefinlerin soğutma makine yağı olarak kullanılmasındaconta halkaları için HNBR maddesinin kullanımı gereklidir.

Nötralizasyon sayısıNötralizasyon sayısı bir yağın asit içeriğini gösterir ve potasyum hidroksit (KOH) çözeltisinin titrasyonu ilekanıtlanır. Bu değer her gram yağ için mg KOH ile belirtilir (DIN 51558 uyarınca ölçüm yöntemi). Taze yağla-rın daha düşük bir nötralizasyon sayısına sahip olması gerekir.



Yağ değişimi bilgileriYağ türünün veya bir yağ üreticisinin değiştirilmesinden önce, tesis işletiminde problemleri önlemek için kom-presör üreticisi ile görüşülmelidir. Uyumlu olmayan yağ türlerinde yağdan ayrışmalar mümkün olabilir, bu datesiste problemlere yol açabilir (yağ filtresi, yatakların yağlama kabiliyeti, yağ dönüşü güvence altında değil-dir). Buna rağmen başka bir yağ türü kullanılması gerekiyorsa yağın tamamının tesisten tahliye edilmesi vekompresör ile yağ separatörünün iyice temizlenmesi gerekir (mümkünse ek durulama işlemleriyle).

Yağ seçim tablosuGrasso vidalı kompresörleri için izinli olan tüm yağlar yağ seçim tablosunda verilmiştir. Tesisin özelliklerinebağlı olarak yukarıda belirtilen teknik özellikler yağ seçiminde özellikle dikkate alınmalıdır.



