Upload
others
View
9
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
30.07.2018
1
30.07.2018 1
ERGONOMİ
"ergo" ve "nomos"• Ergonomi sözcüğü, Yunanca "ergo" ve "nomos" sözcüklerinden
oluşmaktadır.
Ergonomi - Ergo (iş) + nomos (kural / yasa) anlamına gelmektedir.
Ergonomi, batı ülkelerinde Ergonomics (ergonomi), ABD’de ise Human Factors Engineering (İnsan Faktörleri Mühendisliği),
• Ergonomi, insanların anatomik ve antropometrik özelliklerini, fiziksel kapasitelerini ve toleranslarını göz önüne alarak, endüstriyel iş ortamındaki tüm faktörlerin etkisi ile olabilecek organik ve psiko-sosyal stresler karşısında, sistem verimliliği ve insan-makine-çevre uyumunun temel yasalarını ortaya koymaya çalışan disiplinli bir araştırma geliştirme aracıdır.
230.07.2018
İşin insana, insanın işe uyumunun sağlanması…1949 yılında İngiliz Murrel tarafından ortaya atıldı.TARİF: ‘’ Araç, gereç ve makinelerin insan tarafından maksimum konfor, emniyet ve etkinlikle kullanılabilmesi için gerekli olan ve insanların bilimsel özelliklerine ait bilgilerin toplamıdır.’’İnsan ve iş arasındaki ilişki, iş yükü miktarının azalması, çoğalması ve çeşitli faktörlere bağlıdır.Bunların bazıları ergonominin konuları içine girer.
- Söz konusu işin maddi karakteristiği, işin boyutları,zorlukları ve gereçlerin ağırlıkları
- İşin süresi, iş saatleri, işin temposu- İşçinin yetişme tarzı 330.07.2018
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ VE ÇALIŞMA ORTAMINA İLİŞKİN
155 SAYILI SÖZLEŞME
• Ulusal İSG Politikası : İşin maddi unsurları ile işi yapan veya nezaret eden kişiler arasındaki ilişkiler ve makine, techizat, çalışma süresi, işin düzenlenmesi ve iş usullerinin işçilerin fiziksel ve zihinsel kapasitelerine uyarlanması hususlarını dikkate alacaktır (ILO 155 Md:5).
430.07.2018
30.07.2018
2
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin «İş Sağlığı
ve Ergonomi» başlıklı 9.maddesine göre:
• ‘’Asgari sağlık ve güvenlik gereklerinin uygulanmasında, işçilerin iş ekipmanı kullanımı sırasındaki duruş pozisyonları ve çalışma şekilleri ile ergonomi prensipleri işverence tam olarak dikkate alınacaktır.’’
530.07.2018
Ergonominin amaçları
• İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması• İşgücü kayıplarının önlenmesi• Yorulmanın ve iş stresinin azaltılması• İş kazaları ve mesleki risklerin
minimizasyonu• Verimlilik ve kalitenin yükseltilmesi
630.07.2018
Çalışma sisteminin Ergonomik olması şartları:
• Yapılabilirlik (işin biyolojik yetenek sınırları içinde olması),
• Katlanılabilirlik (işin sürdürülebilir iş başarısı –performans- sınırları
içinde olması),
• Kabul edilebilirlik (işin sosyal sınırlar içinde bulunması),
• Hoşlanılabilirlik (işin psikolojikbeklentilereuygun olması)
• Kendini gerçekleştirebilirlik (bireysel olarak tüm yeteneklerin tatmin
edilmesi)
730.07.2018
Verimlilik girdi ve çıktı arasındaki orandır.
Verimlilik ; üretilen miktarla, bunun için üretimde kullanılan herhangi bir kaynak arasındaki basit bir aritmetik orandan başka bir şey değildir.
Kaynaklar; - arazi,- malzeme,- fabrika,makine ve araçlar,- emek.
830.07.2018
30.07.2018
3
• Üretimdeki her artış verimlilik artışı demek değildir. Kısaca verimlilik aynı kaynaklarıkullanarak fazla üretim yapmak demektir.
930.07.2018 10
İŞ ETÜDÜ NEDİR?
Gelişme olanağı yaratabilmek amacıyla belli bir olayı yada etkinliği ekonomiklik ve etkenlik yönünden etkileyen tüm kaynakları ve etmenleri sistemsel olarak araştırmaya yönelik ve insan çalışmasını geniş kapsamda inceleyen bir teknik olup özellikle metotetüdü ve iş ölçümleri teknikleri için kullanılan genel bir terimdir.
30.07.2018
11
İş Etüdü Teknikleri ve Birbiri ile İlişkileri
METOT ETÜDÜİşi kolaylaştırmak ve yapılışı için daha ekonomik yöntemler geliştirmek
İŞ ÖLÇÜMÜİşin ne kadar zamanda yapılacağını saptamak
YÜKSEK VERİMLİLİK
İŞ ETÜDÜ
30.07.2018
Biyomekanik• Biyomekanik, insan dokularının özellikleri ve
mekanik streslere dokuların yanıtı ne olacaktır sorusuyla ilgilenen alandır.
• İş makinesinde çalışan kişilerin olası zararlardan korunması için kask, eldiven, maske vb kisisel koruyucu ekipman üretimi biyomekanik desteği alınarak sağlanır.
• En iyi tanımlamalarından biri 1974 de Herbert Hetze tarafından dile getirilmiştir; “Biyomekanik, biyolojik sistemlerin biçim ve işlevlerinin mühendislik yöntemleri kullanılarak incelenmesidir”
1230.07.2018
30.07.2018
4
• Ergonomik açıdan bakıldığında oturarak iş gören biri % 30 ayakta, ayakta iş görende % 30 oturarak iş görmelidir. Çalışma sisteminde gereksiz ayakta durmalara meydan verilmemeli, işçi mümkün olduğunca oturtulmalıdır.
1330.07.2018 14
•Konfeksiyon ürünleri üretirken ABD VE AB ÜLKELERİNİN beden ölçülerinde farklılıklar vardır.• İnsan vücudunun verimi; %10 ile %30 arasında değişir.Bu buharlı lokomotife eşdeğer bir artıştır.•Vücudumuzun %40’ı kaslardan oluşur.- iradi kaslar: el, ayak kasları- gayri iradi kaslar: organlardaki kaslar
30.07.2018
15
İşçi yorulduğunda, gücünün düştüğü, dikkatinin azaldığı, iş veriminin ve kalitenin düştüğü, iş kazalarının artığı görülür.
30.07.2018 16
Yorgunluğu Önleme Prensipleri
1) Belirlenmiş bir işi yapmak için mümkün olduğu kadar az kas ve kas gurubunu kullanmak
2) Aynı hareketlerin tekrarı ve monoton işlerde iş uzadıkça vücut yorgunluğa karşı koymak için gittikçe daha fazla adale kullanır.
3) Tavan boyama gibi işçinin kolları baş hizasının üstünde olacak şekilde çalışıyorsa çabuk yorulur.
4) Yorgunluk vücudu kapladıkça iş hareketleri refleks haline dönüşür, kısalır, basitleşir.
30.07.2018
30.07.2018
5
17
Yorgunluğu önleme ve azaltma metotları:
a) İşçinin işe uyumu:Bir işçiden üstün nitelikli bir iş beklememiz için önce o işçinin vücut yapısının fizik gücünün, boyunun, görme-işitme duyularının o işe uygun olup olmadığına bakmak gerekir.Hipermetrop birini saat tamirine, renk körünü laboratuarda, renk okeyine vermek ne kadar doğru olur.
b)İşçinin durumunun incelenmesi:İşçinin iş başındaki durumunu, yorgunluğu önlemek ve verimliliği artırmak, iş kazalarını azaltmak için incelemek gerekir.
30.07.2018 18
c) Hareket ekonomisi kurallarının uygulanması1. Hareketler kuvvetle değil yumuşak bir esneklikle ve insanın yapısına uygun şekilde olmalıdır. 2. Hareketlerin kontrolü değil serbest ve otomatik olarak yapılabilmesi çareleri aranmalıdır.3. Lüzumsuz hareketler yok edilmelidir. 4. İşçinin işi en kısa yoldan yapacağı yörünge ve mesafeler tespit edilmelidir.
30.07.2018
19
d) Elemanter hareketlerin düzenlenmesi:Bir işçi tarafından işin en az yorularak hatasız ve en hızlı şekilde yapılması konusunu ilk olarak F.B.Gilbreth incelemiştir. Ona göre fabrikalarda işletmelerde ve makine başındaki tüm işler basit bir takım elemanter hareketlerin bir araya getirilmesiyle yapılmaktadır. Bu basit hareketler 18 adettir. Bu elemanter hareketlere Therblig denmektedir.
30.07.2018 20
Sözü edilen 18 elemanter hareket (Therblig) şunlardır:
1. Arama 10. Muayene, kontrol2. Bulma 11. Önceden tertip 3. Seçme 12. Yükü bırakma4. Kavrama 13. Boş hareket5. Taşıma 14. Dinlenme6. Yerleştirme 15. Zorunlu gecikme7. Monte etme 16. Hatalı gecikme8. Kullanma 17. Planlama9. Demonte 18. Tutma
30.07.2018
30.07.2018
6
21
Bu 18 adet elemanter hareket 6 gruba toplanmıştır.
1. Bulma2. Tutma 3. Taşıma4. Kullanma5. Boş hareket6. Dinlenme
30.07.2018 22
e) Çevre şartlarının düzenlenmesi ve iyileştirilmesi
1. Gürültü2. Aydınlatma3. Sıcaklık ve nem4. Titreşim
30.07.2018
Yük kaldırmada doğru ve yanlış hareketler
• Yük kaldırmada doğru ve yanlış hareketler
2330.07.2018
KASLARI YORAN BİR ŞEKİLDE ÇALIŞMA POZİSYONU
• Duruş ve pozisyon durumu , kaslarda aşırı gerginliğe sebep olur.
• Çalışma pozisyonu , göğüs hizası ile dirsek hizası arasında olmalıdır.
-Omuzlarda ağrı artar.
-Normal
-Sırtta ağrı artar.
2430.07.2018
30.07.2018
7
Masa önünde yapılan işlerde, etkilerin en aza inmesi için uzanma gerektirecek
vücut duruşu olmayacak şekilde masa tasarlanması
2530.07.2018
Boyun ve bel bölgesindeki baskıların en aza inmesi için çalışma istasyonlarının aynı yükseklikte tasarlanması
.
2630.07.2018
27
ERGONOMİDE PSİKOLOJİK ÇALIŞMA YERİ DÜZENLEME
Psikolojik açıdan çalışma yeri düzenlemenin hedefi, çalışana kendisini tekdüze bir çalışmada uyaracak, motivasyonunu arttıracak rahat bir çevre meydana getirmektir. Bu şekilde, çalışma yerinde düzen ve güvenlik sağlandığı gibi, çalışma performansının artmasına da katkı verilmiş olur.
30.07.2018 28
Psikolojik İşYeri Düzenleme Yöntemleri
1. Müzik Yayını
2. Renk Düzenlemeleri
3. Bitki ve çiçek yerleştirme
30.07.2018
30.07.2018
8
29
1. Müzik Yayını
Fabrikalarda, sabah saatlerinde çalınan müziğin üretimi
yaklaşık % 4, öğleden sonraki müziğin de yaklaşık % 2,5
artırdığı gözlemlenmiştir. Bu konudaki önemli nokta, müzik
türünün üflemeli çalgılar olduğu ve rahatsızlık vermeyecek
bir seviyede çalınmışolmasıdır.
30.07.2018 30
2. Renk Düzenlemeleri
Çalışma yerlerinde renk düzenlemesinin üç temel amacı
bulunur:
•Özel durum ve araçları (iş ve makine parçaları, çalışma
yüzeyleri vb.) daha iyi belirlemek,
•Tehlikeleri ve korunma yollarınıbelirlemek,
•Çalışanın moralini yüksek tutmak30.07.2018
31
Birbiriyle uyumlu kullanılan renkler, iş gören
moralinin yükselmesini sağlar. Yanlış renk
uygulamaları ise göz yorulmasını ve dolayısıyla
yorgunluğu netice verir. Ayrıca, işe karşı isteği azaltır
ve iş kalitesini düşürür.
30.07.2018 3230.07.2018
30.07.2018
9
33
Endüstriyel Renk Kodları
Endüstriyel tesislerde güvenlik için renk kodları
zorunludur. Güvenlik renkleri olarak genelde
kırmızı, yeşil veya sarı kullanılır.
30.07.2018 34
Enformatik algılamada, duyu organlarının dışında
başka faktörlerde vardır. Bunlar enformasyonun
türü, duyu boyutu (işle ilgili nesnelerin yapı,
desen, renk, biçim, konum, nicelik vb.) ve bozucu
etkenler (göz karmaşası, yetersiz aydınlatma,
gürültü vb.) gibi faktörlerdir.
30.07.2018
35
İnsan tarafından algılanacak enformasyon sayısı,
duyu organları performans yetenekleri ile ilişkilidir.
Duyu organı performansındaki düşüşler, insanın
enformasyon algılama ve bunlara tepki gösterme
özelliğini zayıflatır. Bu durumlarda “dikkat
yoğunluğu sorunu” ortaya çıkar.
30.07.2018 36
Çok fazla enformasyonun olduğu hallerde ise,
yorgunluk ve muhtemelen duyu boyutu
algılamasının kaybolması gibi sorunlarla
karşılaşılabilir.
30.07.2018
30.07.2018
10
El aletleri• Kalitesiz el aleti kullanılmamalıdır.
• Parmak ve bilek gibi küçük kasları çalıştıran el aletleri yerine bacak, kol ve omuz kasları gibi uzun kasları çalıştıran el aletleri seçilmelidir.
• Ağır el aletlerinin sürekli olarak yukarda tutulması engellenmelidir. Uygun dizayn edilmiş el aletleri bilekleri daima vücudun yanında tutmaya imkan verir ve böylece omuz ve kolların kazaya uğramasına engel olur. Ek olarak vücudun eğilmesini, dönmesini önler.
• Eğer bir malzeme kaldırılacak ise tutacak yeri olmalıdır. Tutacaklar ellere daha fazla uyum sağlar. El ve parmaktaki eklemler üzerine ve avuç içine fazla basınç uygulanmasını önler.
• Cildin ve parmakların sıkışacağı boşlukların olduğu el aletleri kullanmaktan sakınılmalıdır. Çift tutacağı olan aletleri seçiniz. Makas gibi. Bu aletlerin arası açık olduğu için el sıkışması görülmez.
3730.07.2018
El Aletleri• El aletlerinin tutamakları kolayca kavranmalı, elektriğe karşı
izolasyonlu olmalı, keskin kenar ve uçları bulunmamalı ve kaymaya karşı yumuşak plastik ile kaplı olmalıdır.
• Çıkıntı şeklindeki tutamaklar ellere fazla basınç uyguladığı için seçilmemelidir.
• Kullanılırken eğilme ve dönme hareketi gerektirmeyen el aletleri satın alınmalıdır.
• Ağırlık dengesi uygun aletler seçilmelidir.
• El aletlerinin uygun bakımının yapıldığından emin olunmalıdır.
• El aletleri sağ ve sol elini kullanan kişiler için fark etmemelidir.3830.07.2018
Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD)
• İşletmelerde kullanılan KKD, ergonomik gereklilikler dikkate alınarak seçilmeli, çalışanların vücut özellikleri gözetilerek dağıtılmalıdır.
• En iyi korumayı kullanım rahatlığı olan KKD sağlar.
3930.07.2018
Ofis ergonomisi
-Ofis ergonomisi, kullanıcının yorgunluk ve rahatsızlığını en aza indirerek verimliliğini arttırma yolunda ofis mobilyaları tasarımı ve çalışma ortamı düzenlemesinin ve çalışana uygun hale getirmeninuygulamalı bilimidir.
•Ergonomik bir çalışma birimi; fiziksel çevreyi, masa ve koltuk tasarımını, ekran ve klavyenin konumunu, dokümanın yerini, ofis aydınlatmasının yeri ve şiddetini ayarlar ve kontrol eder.
•Bu sayede, yorgunluk ve kas gerilmelerini engeller;
•gereksiz hareketleri ortadan kaldırır;
•konforu arttırır.
•Böylece verimlilik de artar4030.07.2018
30.07.2018
11
Monitör
Göz-Ekran Mesafesi• Ekranlı araçlarla çalışanlarda ekranla kişi arasında mesafenin en az
42 cm olması tavsiye edilmektedir. Ekranla en az ekranın çapı kadar mesafe olması, ideal olanı ise ekranın çapının 1,5 katı mesafe olması tavsiye edilmektedir.
• Genel olarak monitörü mümkün oldukça uzağa yerleştirmek ve yazı karakteri boyutunu arttırmak tavsiye edilir.
Ekran Eğimi• Monitör üst kısmı altında daha geride kalacak biçimde arkaya doğru
eğik durmalıdır.
4130.07.2018
Ortam Konforu- Işık
• Sağlıklı bilgisayar çalışması için ofisteki gürültümaksimum 55 – 65 desibel
• ortam ısısı 21 – 23’C• nem oranı % 45 – 55 olmalıdır.• Bilgisayar çalışmasında ışık üst – yanlardan 45°
açıyla gelmelidir, karşıdan gelen ışık gözleri rahatsız eder.
4230.07.2018
Çalışma Konforunu Arttıran YardımcıElemanlar
• 1. Klavye masaları• 2. Klavye ve fare destekleri• 3. Ergonomik klavye ve fare tasarımları• 4. Ayarlanabilir koltuk ve masa tasarımları• 5. Koltukta sırt ve kol destekleri• 6. Ayak destekleri• 7. Doküman tutucular• 8. Ekran filtreleri• 9. Mikrofon ve kulaklık setleri
4330.07.2018
Yanlış Hareketler ve Oturuş Şekli
4430.07.2018
30.07.2018
12
İdeal Oturuş ve duruş Şekilleri
4530.07.2018
ÖNCE
4630.07.2018
SONRA
4730.07.2018
ÖNCE
4830.07.2018
30.07.2018
13
SONRA
4930.07.2018
ÖNCE
5030.07.2018
SONRA
5130.07.2018
ÖNCE
5230.07.2018
30.07.2018
14
SONRA
5330.07.2018
ÖNCE
5430.07.2018
SONRA
5530.07.2018
ÖNCE
5630.07.2018
30.07.2018
15
SONRA
5730.07.2018
İşyeri temizliği ve düzeni
• Seiri (sınıfla: Tertip-yapılanma),
• Seiton (sistemleştir: Düzen),
• Seiso (süpür: Temizlik),
• Seiketsu (standardlaştır: Sebat-süreklilik),
• Shitsuke (sürdür: Disiplin-özen)
5S’in amacı israfta, iş kazasında, arızada, hurdada, gecikmede,
şikayette sıfır noktasına ulaşmaktır.İşyeri ortamının iyileştirilmesinde birincil öneme sahiptir.
İşletmede yapılan diğer iyileştirme çalışmalarına temel oluşturur.
5S’İN ÖNEMİ
30.07.2018
16
DAĞINIKLIK VERİMLİLİK KAYBIDIR
Telefonu nereye
koymuştum Tertipli işyerinde• Verimlilik artar• Kusurlar azalır• Termine
uyulur• İş güvenliği
sağlanır.
TEMİZLİK STRESİ VE GERİLİMİ ALIR
Balıkesir Üniversitesi deinsanlar gibi temizliğeihtiyaç duyarlar. Eğitim hizmeti verilen kurumumuzun SAĞLIKLI olması gerekir.
Ohh…Ne kadar rahat ettim. Bir de çevrem
böyle temiz olsa.
DİSİPLİN ALIŞKANLIK HALİNE GETİRMEK DEMEKTİRDüzenin kurulması ilk basamaktır, kararlı olmak sonuca
götürür.
Yerlerinize marş marş..
5 S ADIMLARI
DİSİPLİN
30.07.2018
17
TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİĞE KARŞI BAZI İTİRAZLAR
• Tertip ve düzen yeni bir şey değil !• Temizlersin gene kirlenir !• Tertip ve düzenle üretimi artıramazsın !• Daha önce de böyle bir şey
uygulamıştık .• Yıllar önce uygun bir düzen kuruldu !• Bu işlere ayıracak vaktimiz yok !• Bize neden gereksin ki?
TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİKLE FİRMANIN SAĞLAYACAĞI YARARLAR
• Sıfır hazırlık süresi• Sıfır hata, yüksek kalite• Sıfır atık, düşük maliyet• Sıfır gecikme, zamanında müdahale• Sıfır yaralanma, iş güvenliği• Sıfır yanlış, donanım verimliliği• Sıfır şikayet, güven ve itibar
EŞYA VE YÜZEY TEMİZLİĞİNDE BEZ, KOVA VE ELDİVENLERİN KULLANIM ALANLARINA GÖRE RENKLERİ
BEZ RENGİ KULLANIM ALANI KOVA RENGİ
ELDİVEN TÜRÜ
MAVİMasa, etejer, hasta yatak ve karyolası, cam önü, kapı kolları, sedye, tekerlekli sandalye, tıbbi cihazlar, acil arabası, tedavi arabası, çamaşır
arabasıMAVİ PLASTİK
YEŞİL Tüm ıslak alanlar, banyo, duş, fayans, lavabo, çöp YEŞİL PLASTİK
SARI Koridor, banko, doktor, hemşire, tedavi odaları, telefon, ilaç dolapları, buzdolabı SARI PLASTİK
PEMBEWC, Klozet, sifon tankı, kan ve kan ürünleri temas etmiş yerler, enfekte
hasta odası (izolasyon odası) hasta kan alma koltukları, pnömatiksistemler
KIRMIZI PLASTİK
BEYAZ Mutfak, yemekhane BEYAZ LATEKS
NOT: * Her tür temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp eller yıkanmalı, *Eldivenli ellerle kapı kolu, telefon, masa, asansör düğmeleri vb. yüzeylere temas edilmemelidir.*Acil, anjio, çamaşırhane, endoskopi birimleri bez renklerini plandaki gibi kullanacaktır.* Sterilizasyon hizmeti olan birimlerdeki hasta bakım alanlarında bez renkleri Merkezi Sterilizasyon Ünitesi tarafından belirlenir.KLOZET VE TUVALET TEMİZLİĞİNDE KULLANILAN FIRÇALAR KESİNLİKLE ZEMİN VE DUVARLARIN TEMİZLİĞİNDE KULLANILMAMALIDIR.
• Üçüncü sınıf bir iş yerinde;
– Çalışanlar yere çöp atar, kimse o çöpü yerden alıp
çöp kutusuna koymaz.
• İkinci sınıf bir iş yerinde;
– Çalışanlar yere çöp atarlar, ama o çöpü yerden alıp
çöp kutusuna koyanlar da vardır.
• Birinci sınıf iş yerinde;
– Kimse yere çöp atmaz, Ama yerde kim çöp görürse
o çöpü yerden alır ve çöp kutusuna atar.
30.07.2018
18
Temel İlkeler
Tüy bırakmayan temizlik bezleri tercih edilmelidir, bez ve kova renkleri kullanım alanına göre belirlenmelidir.
Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, sık bez değiştirilmelidir.
Kirlenen bezler sıcak su ve deterjanla yıkanıp kurutulduktan sonra kullanılmalıdır.
Toz alma dışında her tür temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır.
Ellerinde yara, çizik, vb. bulunan temizlik personeli toz alma işlemi sırasında steril olmayan temiz eldiven giymelidir.
• Eldivenli ellerle kapı kolu, telefon, masa, vb. yüzeylere temas edilmemelidir.
Eğitim kurumlarındaki alanlarda (banyo/tuvalet dahil) kullanılan çöp kovalarının içinde bulunan çöp poșetleri oda dıșına çıkarılarak ağzı bağlandıktan sonra büyük çöp bidonuna tașınmalıdır.
Çöp kovası kirlenmiș ise yıkanarak temizlenmeli ve kurulanmalıdır.
Sınıf, laboratuvar veya diğer alanlarda temizlik içerde kimse olmadığı zamanlarda ve toz kalkmayacak șekilde yapılmalıdır.
Temizlik her zaman temiz alandan kirli alana doğru yapılmalıdır.
Banyo ve tuvaletlerin temizliği en sona bırakılır.
30.07.2018
19
• Tuvalet temizliği için kullanılan eldivenler ve malzemeler diğer alanların temizliğinde kesinlikle kullanılmamalıdır
İlkyardım
İlkyardım Nedir?
• Herhangi bir kaza veya yaşamı tehdit eden bir
durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya
kadar, hayatın kurtarılması yada durumun kötüye
gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi
araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle yapılan
ilaçsız uygulamalardır.
Acil Tedavi Nedir?
• Acil tedavi ünitelerinde, hasta/yaralılara doktor ve sağlık
personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir.
30.07.2018
20
İlkyardımcı Kimdir?
• İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda
hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın
mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan
eğitim almış kişi yada kişilerdir.
İlkyardımın Temel Uygulamaları Nelerdir?
KorumaBildirme:
112Kurtarma
Hayat Kurtarma Zinciri Nedir?
1. Halka• Sağlık kuruluşuna haber verme
(İlkyardımcı)
2. Halka• Olay yerinde yapılan Temel Yaşam
Desteği (İlkyardımcı)
3. Halka• Ambulans ekiplerince yapılan
müdaleler
4. Halka• Hastane acil servisleridir.
İlkyardımın ABC’si Nedir?
A Hava yolunun açıklığının değerlendirilmesi(Airway)
B Solunumun değerlendirilmesi(Bak-Dinle-Hisset)(Breathing)
C Dolaşımın değerlendirilmesi(Circulation)
30.07.2018
21
Solunum Durması Nedir?
• Solunum Durması: Solunum hareketlerinin durması nedeniyle vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasıdır.
• Hemen yapay solunuma başlanmaz ise birsüre sonra kalp durmasımeydana gelir.
Kalp Durması Nedir?
• Kalp Durması: Bilinci kapalı kişide kalbin pompalama görevini yapmaması durumudur.
• Kalp durmasına 5 dakika içinde müdahale edilmezse dokuların oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı meydana gelir.
Hava Yolunu Açmak İçin Baş-çene Pozisyonu Nasıl Verilir?
• Ağız içi kontrol edilir,• Bir el alına yerleştirilir,• Diğer elin iki parmağı çeneye yerleştirilir,• Baş geriye doğru itilir,• Böylece dil yerinden oynatılarak hava yolu
açıklığı sağlanmış olur.
• Baş, çene yukarı gelecek şekilde, boyungeriye doğru gerdirilerek arkaya yatırılır.
• Vücudu sıkan kemer, kravat vb. gevşetilir.
Yapay Solunum Nasıl Yapılır?
30.07.2018
22
Hastanın burun delikleri bir ellekapatılır.
Derin soluk alınır.
Ağız, hastanın ağızının üzerine temasettirilerek kuvvetlice üflenir.
Bu sırada hastanın göğsünün şişipşişmediği kontrol edilir.
Yapay Solunum Nasıl Yapılır?
Dolaşımın Etkinliği Nasıl Sağlanır?
KALP MASAJI
• Şah damarından nabzın atıp atmadığı kontroledilir.
• Kalp durmuşsa hemen kalp mesajına başlanır.
• Hasta sert bir zemine yatırılır ve bir yanına dizçökülür.
Dolaşımın Etkinliği Nasıl Sağlanır?
• Göğüs kemiğinin (iman tahtası) üçte bir
alt ucuna bir elin ayası sıkıca yerleştirilir,
diğer elin ayası bunun üstüne konur.
Parmaklar hastaya temas etmemelidir.
Dolaşımın Etkinliği Nasıl Sağlanır?
30.07.2018
23
• Kollar dik tutularak (Bilek ve dirsekler
bükülmeden) sabit ve ritmik bir şekilde göğse
4–5 cm bastırılır.
• Arada nabız kontrol edilerek dakikada 60 kez
olmak üzere dolaşım başlayıncaya kadar
devam edilir.
Dolaşımın Etkinliği Nasıl Sağlanır? İlk Yardımda Amaç
Hayat kurtarmaktır.
Hava yolunu aç, Solunumu düzelt, Dolaşımı sağla,
Hayat kurtar.