312

2009_rodstvo

Embed Size (px)

Citation preview

  • 2009

  • 811.16 82 29

    ,

    ( )

    . . ( )

    . . . .

    / . . . . .: , 2009. 312 .: . ( . 16)

    ISBN 978-5-91674-065-3

    , - .

    , (, ), - (, , , .), ( , -), , ( , , ).

    , , - .

    ISBN 978-5-91674-065-3 , , 2009 , , 2009

  • . . . ( ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

    . . . ? . . . . . . . . . 23

    . . . XVIIXVIII . ( ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

    . . ( . , ) . . . . . . . . . 74

    . . . : - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

    . . . : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129

    . . . (- ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212

  • 6

    . . . . . . . . . . . 225

    . . . : - . . . . . . . . . 245

    . . . , , . . . . . . . . . . . . . . . . . 257

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279

    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303

  • . .

    ( )

    - : (), , , , , . - , . . , , , - , , . , -, . , , - ( ) . - . , - , ( ). - , - . (. 1970/1995; 1984). ( , ) , , ( - ) , - () . . . , , - , : - , , , , , -. -

  • 8 . .

    , - , ( 1953/1976: 96).

    . . . . - (1959), - (, , ) . . (1867/2005). . . - : , . . - -, , . . - . - . . - : , , , , , -, , . - , ( 1959: 14). , ( ). , , , ( - , ).

    - . , - , , , . : , -, - ( , , , , - , - , ), -,

  • 9

    ( , - , , . .), -, ( , ). , , - .

    ( ) , , , , - ( ), . . - , . ( ) , -, , -, , -. ( , , , , - ) , , .

    - ( -) - (- ), . , -1,

    1 . . (1959) . (aur 1975), , - - : ( 1961), (Szymczak 1966), ( 1991), (Tanocki 1983), (. . , . -), , : j 1986; j 1994; 1963; 1968; - 1986; Radowski 1958; Lalikov 1989; vecov 1980.

  • 10 . .

    , , . - (*rod-), ( 1959: 152153). , , , . . , . . , . . ( 1953/1976: 78); - ( *pel-/*ple- , ) ( 1959: 163164).

    (, ) , - ( ) - ( ); . (j 1996; 1999). -, - , ; , - () .

    - : . , -, ' ', , ', , ' (); . ' ', i -, . krewny , . , '- ', , ' ', ' ', ', ' . . , . . ( , ) ( , ), . ' ' (. . , ).

    (. , ' ', .-. ', ', . ', ', ', ', . z krwi i koci ,

  • 11

    . .), (.-. ', ', . ' ': . ' ', , ' ', . ' ', ' -'); (. '': , ; . ', ': . , ); (.-. ', , ', . , , . ' , '), (. ', ', ' ', ' '), (. . . ', ': ( 2: 61); . ', ', . . ' , . . '), , , (. . , . '', . , ''), , . j .

    , - , : . , , , . ( : 16: 160), . ga ' - , ', . ( ' ') ( ' ', ' ', ' ', ' -', ' '). , , , , . - (), - : . (), j (), (), (), . , . .

    - ( ), , ( ), - (, , ) ( , -, , , , ) (

  • 12 . .

    . . ). - , , , - ( ).

    , . - , -, (. , , , , , , , . .).

    - , , - -, , - , - .

    () - , , ; , , - . , ( ), , - (), ( ); (, , XX . ).

    ( ). , (. . , , j -, j j, j , j . .), -

  • 13

    . , , , ( ) ( ), - .

    - - , ( -). , - ( j) , (, . . , . .) . , (, . . , . .) . . .; ( ) , - ; ( ) ( ) () . . , , - , ( ) , - - (. , , , .).

    - . , , , - , - . , , - .

    (. , . - ), . . - (. , , , , ) , (. , / , /, ,

  • 14 . .

    /), , -, , ( - , , , ). ( , , , ) . - - , , -, , (, ).

    - ( , ), - , - ( ). (. ) -. , ( - ), (), ( ). , , , , , , - . .; . , . . , ; - ( - ) . . ( 2003).

    - (. ), . . ; .

  • 15

    , , - , , , ( ).

    (), , ( : - ). . , , , , - , ( ), . , . -, , . - . ( 2000).

    , - . . , , - , , -, , , , -, . , , (), - , , , , ( 1991: 393). . ( 1994); . . .

    . , - , ,

  • 16 . .

    (. , , ), - , (. , , .). ( ) , . - . , - i i i, i, i i ii, i i, i i i i i . i i - i i i i i i (Federowski 1897: 209). : - ( 1991: 75).

    . - , - . - ; , - ; ; ; ; (, , , ) . . : - ( ); , ( ); ( ); ; ; , - (. . ); ; ( , , , - ); . (, , -

  • 17

    !) -. , - : (, ) , . . ( - ).

    . () -, -, , , , . . . , , - , , , , . - (. , , , - , , . .); , . , , - - (. . . . . ). , : , - (. . . . ), - (. . . ); , - , . . ( , ).

    - (- , ) , , - - .

  • 18 . .

    ( -) - , - . , , , ; , . - (, ). - , : (), - (). - , , : ( 2001: 195). , ( ) ; - , , , ( . 2003: 289).

    (-, ) , . .: - , , , , , , , (: 47). , : , , [ , , , ] ( 1982: 299). ( ) , , , - ( 1: 306). , , : - , j j - , , , ; [ . .; , ] ( 1982: 94).

  • 19

    . . . - .

    - - . - (. ; , , . .). , . . , , - . . ( 2005: 385390), . , - . .; . () -, . : , , , , [ , , , , ] ( ) ( 1979: 84).

    (, , -, . .) - , - , , , , . , ( ), , , , , , , - , - , , ( -), (. 1974: 113138; Krsti 1984: 172231). , - (., , 1984; Katii 1990).

    , -, , , , , - , , . - , .

  • 20 . .

    j 1986 j .

    j // j. , 1986. . 50. . 159171.

    1970/1995 . - . ., 1995 ( 1970).

    j 1994 j . j j // J . , 1994. . 50. . 199207.

    j 1996 j .. ( - ) // . , 1996. . 1. . 89101.

    j 1999 j . ( ) // . , 1999. . 4. . 4867.

    1979 . j. , 1979.

    1968 . . i i i - // . i, 1968. . 517.

    1961 . . ii i i i. , 1961.

    2001 . j , j j. VI - XX . , 2001.

    , 1984 . ., . . - . - . , 1984. . 1, 2.

    1958 . . . , 1958. . 1, 2.

    1953/1974 . . // Isaenko A. V. Opera selecta. Mnchen, 1984. S. 6297 (1- . 1953).

    1867/2005 . . - . ., 2005 (1- . 1867).

    1963 . . - // . 1963. 3. . 120132.

    1984 . . : , // - . ., 1984. . 138147.

    ( 19701990- .) / ., - . . . , . . , . . . ., 2003.

  • 21

    1982 . j. ; -; j, 1982.

    1991 . j . - . , 1991.

    1974 . . . ., 1974.

    . ., 1995. . 2. 2000 . .. -

    // : . ., 2000. . 4452.

    2002 . . - // . 2002. 1. . 2326.

    2005 . . . ., 2005. 1995/2003 . . ,

    - // . . . . . ., 1995. . 144165 ( .: . . . ., 2003. . 283302).

    1959 . . . ., 1959.

    1991 . . . . ., 1991.

    1971 . . , 1991. 1994 .

    // - . , 1994. . 2. . 138169.

    - 1986 - . - - // . 1984. ., 1986. . 224239.

    Federowski 1897 Federowski M. Lud Biaoruski na Rusi Litewskiej. Kra-kw, 1897. T. 1.

    Katii 1990 Katii R. Dalje o rekonstrukciji tekstova jednoga praslaven-skog obreda plodnosti // Studia ethnologica. Zagreb, 1990. Vol. 2.

    Krsti 1984 Krsti B. Index motiva narodnih pesama balkanskih Slovena. Beograd, 1984.

    Lalikov 1989 Lalikov T. Zo starej slovenskej prbuzenskej terminlogii // Slovensk re. Bratislava, 1989. N 53. S. 8896.

    Szymczak 1966 Szymczak M. Nazwy stopni pokrewiestwa i powinowac-twa rodzinnego w historii i dialektach jzyka polskiego. Warszawa, 1966.

  • 22 . .

    Radowski 1958 Radowski M. Stosunki rodzinne i spoeczne u Drzewian poabskich w wietle szcztkw ich jzyka // Studia z fi lologii polskiej i sowiaskiej. Warszawa, 1958. T. 3. S. 285343.

    aur 1975 aur V. Etymologie slovanskch pbuzenskch termn. Praha, 1975.

    vecov 1980 vecov S. Prbuzensk terminolgia na Slovensku // Slo-vensk nrodopis. Bratislava, 1980. N 28. S. 455469.

    Tanocki 1983 Tanocki F. Rjenik rodbinskih naziva. Osijek, 1983.

  • . .

    ? 1

    , : , , - , - . . ( 2009: 407 .; . 1993; - 2004). ( ), - , : - (: 258), - ( ). , : , (: 254). : ! (. . 4: 264); , , - , (1067 .) , . . -, (. : . . 4: 633; 2000: 251; ., , 1987). - (., , 2000: 359): / (. 2000: 247 .; . . 1: 216219).

    1 , - , IV - . - . : .

  • 24 . .

    , , -, : , -, (: 256). , - , ( ; . 2000: 252). : XI . , , (. . 1: 42). : () - , , , , () , (. . II. . 383384). , , , , , , ( ), - , - (: 126).

    - , -, , - , ( . . . 2004: 160161). , : , , , (: 10). (: 234); - ; ( , ) - -, (. 1965: 391; 2004: 106 -, ), ( : . : 52), - .

    , - , ,

  • 25 ?

    ? , (. , 1998; 4: 240243); , ( - , - ) . - : ; (, krievi), . - (Krivitsani) (): , , (. , 2000: 426427).

    : - () , , , , . () - , , . - : 2 ( : 10). , , () 2, (. 2009). ( ), , . - 1185 . , , : , ! (. . 4: 242). -

    2 , -, , - . (), -, , ( 1940: 98); (.11) .

  • 26 . .

    (. 2006: 183184), ( ): , - , , , (: 126). , : - , - : , , ! (. . 4: 130; . : 77, IV ). I (: 38). - (: 94). , , : (. . .), (- ), , , : (: 98).

    - : , (: 32). - : , - (. . 2: 404). XII . (1152) - , : , , (. . II. . 448449). , , . (1067 .) (. . 4: 264).

    , - , , : , , , , , - .

  • 27 ?

    , , : , , , - , ( ), - (. ). , , : , - , (. . 2: 38). , , -, : : , , - , , , ! (, 2001). - , , , - : ; , . . (1968: 52, . 29; . 2006: 351), , - , - .

    , , -, . , (. Unbegaun 1938; 2006: 183184, 420) 3. -, , ( 1114 .): ( ) - , () . - , . - (- ) ( ): -

    3 , - , : - 1185 . (. . 4: 244).

  • 28 . .

    , - , , , (: 127). , . . - , , - ( ), : / , ; , - -, . . (. 1979: 1011). ( 1993), , -. (XVI .) - , , , , , -, ( 1913: 5152). -, - (). - , , - (XII ., . . 3: 308309), , (. 2000: 257; - 2008: 207), .

    , , () , - 4: () (: 423); - () , , () ( -, ). , (

    4 - , ( 2003: 336337), , (. 6): , , ( 1: 118).

  • 29 ?

    , ), (. 2003: 175): 5. , , - (?) , , , : , - ( 6). . . ( 2000: 55 .) : , , , , - 980 .; , - (, 1974) , . ( , - : 17) .

    . . . ( 2000: 244 .), , , : , (). . , : , , , -. , : -, - , ,

    5 , , - , , () () ( ) , ; ( 1975: 11), - (. , 2008). 6 ., , , -: ( 1998).

  • 30 . .

    (. . 4: 258), -. , , , , , , (. . 4: 258260). - . ; (98117), - , - . . . (1968: 5458) , , - , - XI . , - ( ) ( 2000: 259), - , ( , 2000: 262).

    XVII . : , , , - (: 220, 5556). , ; , , - (. . 4: 256). - ( ) , -. . - .

    - , : . . , ( 2000: 254). , , , (. ). - , , . . , - - (. 2000: 254).

  • 31 ?

    , , 1169 . , (- 1960). . . , - () - ( ). , , ( - !) , . , 1184 ., , , (. . 4: 248).

    , - ( 2000). - , , : , ( - ), , - , , , (. . II: . 688689; 1993: 111112) 7.

    - : . , 1185 . , -, , (. . 4: 248250; . . .). : , (. . 4: 256). : .

    (. . . 1: 87); -

    7 () ( ) - ( 2: 4145): , -, , , , .

  • 32 . .

    : . (. . 4: 266). ( ) : , ! - ? - ? : : , -, . ( ) , , , , (. . 4: 256): - , (. . 4: 258).

    . . , . . (. 1995: 577), - - . , (. - 2000; 2000: 242244), - : , 8 (. . 4: 256).

    8 . , - deiwos - , -, . (. 1995: 129130; 1996: 5960) , - , , . , , / , , - (. : 2004: 129130; 2005: 88, 92). - , ( . 1989) - ( 2000: 159150): ( ).

  • 33 ?

    , , (- ) (. ; - , , , - ) 9. - ; -, , (. . 4: 258), . , - , : , .

    2009 . . . ., 2009. , 2008 . ., . .

    // . - . 65- . . . ., 2008. . 2428.

    . ., 1997. . 14., 1998 . ., . . -

    // . XVII . . 3. ., 1998., 2001 . ., . .

    - . ., 2001.

    , XIXIII . ., 1987.

    1996 . . . ; ., 1996. 2000 . . -

    . ., 2000. . 2.

    9 . - : 1994: 254297. , - - ( : 266). , , - ( : 270), . - . ( 1997).

  • 34 . .

    2000 . . . ., 2000.

    1993 . . // Philologia slavica. 70- . . . ., 1993. . 5060.

    2005 . . . - . . . ., 2005.

    2004 . . : -. ., 2004.

    , 1974 . ., . . - . ., 1974.

    , 2000 . ., . . - // . . 1. . ., 2000.

    2004 . . - - // . 2002 . ., 2004. . 102113.

    1960 . . XIXII . // . ., 1960. . XVI. . 84104.

    2000 . . ., 2000. 1986 . . -

    . ., 1986. 2003 . . .,

    2003. 1998 . //

    1998. 1. 1987 . .

    // -. ., 1987. . 154158.

    1997 . . . . . ., 1997.

    1965 . . - VIIX . // . ., 1965.

    XVIIXVIII . ., 2002. . . 2-. ., 1996. 2000 . . -

    : , // . ., 2000. . 314343.

  • 35 ?

    2004 : - // . 2002 . ., 2004. . 160174.

    2009 . . - // -. ., 2009. . 81150.

    . ., 1998. 1993 . . . -

    . ., 1993. 2008 / . . . -

    . ., 2008. . / -

    . . . ., 19951999. . 12. . . . ., 2002. 2000 . . ., 2000. // . ., 1997. . 4. 1979 . . -

    XIXVI . // . . XXXIII. ., 1979. C. 331.

    1968 . . // - . . XXVIII . ., 1968. . 4458.

    2003 . . . ., 2003.

    1989 . . - // . ., 1989.

    1995 . . . . . ., 1975. 1994 . . . ., 1994. . 1. . ., 1995. . 15.Unbegaun 1938 Unbegaun B. O. Les Rusii/Rusici au Slovo dIgor // Revue

    des tudes slaves. Paris, 1938. T. 18. P. 7980.

  • . . ()

    XVIIXVIII .

    ( )

    , - (1) - , (2) XVII XVIII . (3) .

    (1) . . - . - , , - . , , , , - .

    (2) - . , - , , . - (.: Issat-schenko 1975; 1980; 1983; Kretschmer 1986; 1995).

    (3) , . . , , -, , , . . - - (. 1969).

    1000 - (-

  • 37 XVIIXVIII .

    , , , -). 1603 1730- ., - XVII .

    (.: Kretschmer 1999; 2004; 2004; 2002), , - . - , 10 , - ( , () ). , - / . , . -, . . - ( 1993). , - .

    - , - .

    - , , . , , , - , . - . . ( - ) 1:

    (1) - - [][][] []

    1 ; - ; , .-. .

  • 38 . .

    (. . , 1676; , 65; , - 1964: 109)

    (2) [][][] (. . 29.08.1681; , 1965: 1112, 5)

    (3) - [] [] [][][] - (. . , . 1696 .; , 122; , 1964: 132)

    (4) - (. . , . 1700 .; , 154; , 1964: 143144)

    , - , . , ( : , , , ). - , , , , (. ).

    , -, :

    : : //

    , -, , , - . , - , , . - , - . ( -

  • 39 XVIIXVIII .

    , ) .

    ( -) , , () , .:

    (5) () ( 1659 .): - (. . ; . . , 5; , 1964: 81)

    (6) ( 1659 .) - (. . ; . . , 12; , 1964: 84)

    (7) (?) (2- . XVII .): - - (. . ; , 80; , 1964: 116)

    (8) ( 1691 .): (. . ; , 130; , 1964: 135)

    (9) (?) (, 1670- .): (. . ; , 25; , 1964: 163)

    , , , (. . ) / , - (. ).

  • 40 . .

    XVIIXVIII . , , : . , -, . ( ) . ( -) .

    , - , , -. - , , , . - , -, , .

    , - , . :

    : () () () (: )() () () (: )

    : () () () (: )() () () (: )

    , - / : () ; () - .

    : , , , , (. , 24; , 1964: 76).

    , () , , . - , , .

  • 41 XVIIXVIII .

    (: / ):

    (, , !) , - ( / ) , : . . (/-) . .:

    : (10) 2

    - 3 (. . ; . ; , 144; , 1964: 140)

    (11) - - 13 - 4 (. . ( . . . (10)); . 1695 .; , 150; , 1964: 143)

    (12)

    2 .3 .4 .

  • 42 . .

    (. . ; . . XVII .; , 14; , 1965: 16)

    (13) - (16891696 .; , 51; , 1964: 178)

    / / : (14)

    - - ( . . ; . XVIII .; , 146; , 1964: 141)

    : (15) -

    ( . . ; . . XVII .; , 42; , 1964: 173)

    : (16)

    (. . ; . 1660- .; , 35; , 1964: 99)

    : (17) -

    - 5 - (. . ; . . XVII .; , 27; , 1964: 164)

    5 .

  • 43 XVIIXVIII .

    : (18)

    - - 14 - - - - - 6 (. . ; . . XVII .; , 32; , 1964: 168)

    (19) - [ . . .] - - -

    6 .

  • 44 . .

    7 18 (. . ; 1716 .; , 34; , 1964: 36)

    (: / ) - .

    - , - . - , , , . . - () , (, .) . , , . , - , -, . , - , , , , . , , .

    , , -. / , . .; . , , , , , , ; (. ).

    / - - /, . ( ):

    (20) -

    7 .

  • 45 XVIIXVIII .

    - 22 (. . ; 24.06.1716; , 30; , 1964: 34)

    (21) - - (. . ; . 1650 .; . . , 3; , 1964: 80)

    (22) - - - (. . ; . 1690- .; , 136; , 1964: 138)

    (23) - - (. . , 14.08.1673 .; , 1965: 67, 116)

    (26) 23 201 (. . ; 28.01.1693; , 4; , 1964: 152)

    , .: (24)

    (. . ; 09.06. . 1696 .; ; , 6; , 1964: 66)

  • 46 . .

    (25) - - - - (. . ; . 1650- .; , 5; , 1964: 224225)

    , -, , . - , - .

    , - - , , - , - , , . . ( - ):

    (26) (1) : | | - | | | - | 6 | |(2) (3) : | | (. . ; 1697 .; , 12; , 1964: 25)

  • 47 XVIIXVIII .

    , -, . - , , .

    , , : - . , , , / , /, /. - :

    : (27)

    - (. . ; . 1690- .; - 9; , 1964: 6869)

    , - , , . . , , - , . , -, , - / , / , / -. , (., / ). , , / ( -), / , / , / ( ).

    -, , .

  • 48 . .

    - - . - , - , . , - , / .

    . - - . - , (. 1990; 1995; 1996; 1992; 1993; 1994; 1999).

    -, , . , , . - , . - - : , ; , -, . , .

    - XVIII . XIX . . . , - XVIII ., .

    , , . , - / -, , . . . . . -

  • 49 XVIIXVIII .

    1730- . - .

    , , , , . - :

    : (27) -

    13 - (. . ; 1698 .; , 14; , 1964: 2526)

    (28) - - - (. . -; . . 1700; , 1969: 93, 58)

    ( ): (29)

    . (. . ; 07.12.1716; , 38; , 1964: 38)

    (30) 12 1723 - -

  • 50 . .

    - . (. . ; 1723 .; , 1981: 32, 41)

    , , . , - , , , - 1710 . ( ):

    (31) 8 - - - (. . ; 1709 .; , 18; , 1964: 28)

    (32) 2 - 9 - - 27 10 - - (. . ; 1713 .; -, 21; , 1964: 29)

    (33) -

    8 .9 .10 .

  • 51 XVIIXVIII .

    - 10 (. . ; 1716 .; , 28; , 1964: 33)

    (34) 11 - - - ( . . ; 1724 .; , 1981: 35, 42)

    (35) 12 - (. ; 1731; , , 1969: 103, 62)

    , . - - , () - .

    - - , , - . , , . -

    11 .12 .

  • 52 . .

    , , , .

    - , -. , (). - / , / -. - , , ( -, , , ).

    - . , . , , , - . .

    , -, . : , , - , - . . - . , , , , . . (- 1982; 1987).

    ? , : , , , , , ,

  • 53 XVIIXVIII .

    . ( - , ), - . , , , , .:

    (36) - - 27 13 - 14 - (. . ; . 1681 .; . . , 145; , 1965: 83)

    (37) - - 5 - - - (. . ; . 16821696; , 46; , 1964: 103)

    13 .14 .

  • 54 . .

    (38) 15 - (. . ; . 1693 .; , 123; , 1964: 133)

    XVIII . , , - , .

    1993 . . -

    // Philologia Slavica ( 70- . . ) / . . . . . ., 1993. . 238244.

    1990 . . XVIII XIX . ., 1990.

    1995 . . - I // . . III (XVII - XVIII ). ., 1995. . 528583.

    1996 . . XVIII . ., 1996.

    , 1964 . ., . . - XVII - XVIII . ., 1964.

    , 1981 . ., . . - XVIII . ., 1981.

    , 1965 . ., . . - XVII ( . . ). ., 1965.

    15 .

  • 55 XVIIXVIII .

    , , 1969 . ., . ., . . XVII XVIII . ., 1969.

    1995 . - . . 1995/6. . 96123.

    2002 . 17. // -. 2002/62. . 117148.

    1992 . . XVIII // . . . -, 1992. . I. . 248268.

    1969 . . // / . . . . ., 1969. . 127155.

    Issatschenko 1975 Issatschenko A. V. Mythen und Tatsachen ber die Ent-stehung der russischen Literatursprache. sterreichische Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-historische Klasse // Sitzungsbe-richte 298. Bd. 5. Abhandlung. Wien.

    Issatschenko 1980, 1983 Issatschenko A. V. Geschichte der russischen Sprache. Heidelberg, 1980; 1983. Bd. 1+2.

    Kretschmer 1986 Kretschmer A. Zur Diskussion um den Ursprung des rus-sischen literaturnyj jazyk (seit Ende der fnfziger Jahre) // Bochu-mer Slavistische Beitrge. Bd. 8. Hagen.

    Kretschmer 1999 Kretschmer A., Zur Geschichte des Schriftrussischen. Privatkorrespondenz des 17. und frhen 18. Jahrhunderts // Spec-imina Philologiae Slavicae, Supplementbd. 62. Mnchen.

    Kretschmer 2004a Kretschmer A. - ( ) // Germa-no-Slavistische Beitrge. Festschrift fr Peter Rehder zum 65 / Hg. M. Okuka, U. Schweier. Geburtstag. Die Welt der Slaven. Sammelb-de . Bd. 21 (2004). S. 137148.

    Kretschmer 2004 Kretschmer A. - ( XVII XVIII .). // : . - 1819 2004 . , 2004. . 1. . 6769.

    1993 . . XVII . ( ) // Philologia Slavica ( 70- . . ) / . . . . . ., 1993. . 191219.

    1994 . . ( XVIII ) // . . - . . I. . . ., 1994. . 219253 (. . ).

    - 1982 - . (Httl-Folter G.). - XVII

  • 56 . .

    (XVIII .) // Wiener Slawistisches Jahrbuch. 1982/28. S. 924.

    - 1987 - . (Httl-Folter G.). - - // Wiener Slawistisches Jahrbuch. 1987/33. S. 721.

    1999 . . - . - XVII XVIII . ., 1999.

  • . ()

    - -. : , -, .

    . ( - , , /-, ) , - , , - . , , ( ), , , ( , , , , ), - (), , - , , - ( 2004: 16; 1996: 5354).

    , , , . , , , - . , ( , - ) , , , , -, , , , . . ( 1994: 138139; 1943: 271, 293; -

  • 58 .

    1996: 15). , - (. . ) adopcio naturam imitatur ( 1994: 302).

    ; , , - .

    - - , - 1. XIXXX . .

    . , - -, , , , -, , - -; , , .

    - - -, . . , - , . : - , , ? , , . . - . -

    1 : - ( - , -1410/2004). : ( ), .

  • 59

    -. - .

    - - , - -. , - , ., , .

    * * *

    , , -. : - (). , - - . , .

    - , ( 1984: 511512; 1904: 1921; 1891: 191193). , . , - (. . ).

    - : , , - , . , . , ( ) . , : , ( ) ; ,

  • 60 .

    , , . , - , ; ( ). - - . , , . ( ) -, , . , , , - , , -.

    , - : ; , , - , ; , , . - , .

    . - , . , - , . - . , , , , ( 1994: 141149). - , , ( 1984: 511512). , : -, - .

  • 61

    , , , -. , .

    , I . . - , . ( , , ) ( ) , - 2.

    I . ; , - 1878 ., - . . - -, , , : . 19011940 . 0.43% 2.90% ( 2004: 99100). - ( ; , 4050 , - , ), . 1961 ., -, : , , . , 30- . .,

    2 - : ( ) ; , , . - . ( .)

  • 62 .

    , , -, , . , , , .

    1890 . , , , - . -, . - , - , . 1940 . - , 1949 . . 1961 . - , -; ( 1996: 53). -; . ; , - ; , .

    , - , - . , , -. - - -, , ( .: 2008).

    , - -

  • 63

    , , , - . - , ; - 3. , - 1961 ., , . . , 1961 . -, , , . . - .

    . : . - , , , . - - , . - , ( ) .

    60- . . , - , ,

    3 , (. . - , , . .) , - , , , . , -, - . ( ), - , , , -, , -, .

  • 64 .

    , . , , - . -; . - , - , , - . , , - .

    , 50- ., ( 2003: 162164). , , -; , . - ( , 163).

    - , -, , , ( 2008). ., - 9.09.1944 . , , , . - . , .

    ( 1986: 101130). . - -, , , . , - , , , -

  • 65

    , . , .

    . , -, , , , -, . ; - ; , , ( ); -. , - , : - , . , , . - . - , , , , ( ). , - , , .

    , , . ?

    1961 . - . . , , - ( 1962: 96). 80 . , 1968 ., , -. - , ; -

  • 66 .

    ( ) - , , .

    , -, , - 60- .; . , - ; , , . , , (- 1994: 337, 348). , , -, , , - ( 1962: 20) 4.

    , 1961 ., - -. : , 80 81, . - : , - , - .

    -, , , -, , - , -, ; - 1968 . (. 1996: 134135; 2008). , (. 54) (. 55). -

    4 , -. , - . , - . . ( 1994: 6364).

  • 67

    . , - ( 1961 .), (. 105) , , , - , . -, , .

    - , , , , . . ( ), - , . - , . . , . , - . , - , - .

    - . , -, . - . , ; , , ( . 1996; - 2008); - - .

    , -. , : , . - . - , 95% ( 2006: 84). -

  • 68 .

    , - ( 624-III, 129131, . . ). , , - ( ).

    , ; , , ; ( 2008). - .

    , - : - , , . , . , . , : , . , , , - .

    , (. . , , ). -, . , - , . - ? , - - .

  • 69

    , , , , . , , , . - , : -. - , , , . ( , ), , , - ( 1974: 243244; - 1996: 35; 2002: 122123).

    -, . - , / , - ( ) ( 1985: 68). , , ( - , , , - 1991: 101). : , - , - . , .

    * * *

    , 1989 ., . - , . ,

  • 70 .

    , , . - , , - , -. , ( , ), , , -, . , , , . - - , ; ; 2000 . ; , 2003 ., , - . , , , . . . - . . , , , , . , , - . - . , , - .

    , , , . . - . - , 1989 . :

  • 71

    ; ; . . , , . , ( -), -, , - , .

    , - . - , , - . - . , - , - , ( ). - . , , , . .

    -. - - , , . , , - , .

    ; . , , -; ; -; - . . , -

  • 72 .

    , - , . .

    . .

    1996 .

    / // . 1996. . 1. . 3453.

    2002 . // . 2002. . 34. . 122139.

    1891 . - // , . , 1891. . 5. . 187203.

    1996 . -. , 1996.

    1991 . - : ?// - . 1991. . 3. . 100105.

    1994 . - ? // - . 1994. . 2. . 6270.

    2006 . . . -, 2006.

    1985 . - // . 1985. . 3. . . 5876.

    1962 . .// . 1962. . 6. . 1. . 9097.

    1943 . . . III. - . , 1943.

    1986 . . , 1986.

    2003 . - , , // : . . -, 2003. . 155174.

    1984 . . . 2. , 1984. 1994 . . -

    , 1994. 2008 . -

    // . 2008. . 3 ( ).

  • 73

    1904 . // , . , 1904. . 20. . 134.

    2004 // . , 2004.

    - 2008 - . - . -, 2008.

    1974 . . . 1974.

    1962 . - 23.VI.1961 // , 1962. . 5. . 1927.

    1994 . // - . . 2. , 1994. . 138169.

    1996 . // . 1996. . 2. . 5164.

  • . ()

    ( . , )

    - - , , . , , - XX , - - - , .

    - (. 2000), XX . , , , .

    XX . - : . - , , , . - , 70- . XX . - , , 1. -

    1 - ( . ., 61 ., , 5 . 2008 ., . . ).

  • 75

    , , , ( , . ).

    - . , 2008 .: , - ( 19711975 . ) , .

    , - , - , - , . . - : , , , , ( ), .. , - ( 1941: 20). , - , , 2, . , , . XIX ., - , . 2030- . XX . , - . , , , - , . , , , . , - .

    2 (. .).

  • 76 .

    20- . - XIX . . , - . , . - , . - , , 1910 1919 . . ( 2004: 198; - 2004: 438).

    . , - . - . 2002 . . . 20032004 . - , , VI ., - XIV ., XIX .,

    . 1. .

  • 77

    . , XIX XX . 184 XIV 60- . XIX . . (XXI .). 100 . , , XIIIXIV . . . -, .. . . - ( 2004: 201).

    , 60- . XIX . . . . , 30- . XX . , . 1944 . - . - 70- . XX . XX . - . () . - 1944 . 2003 . . , . , - ( 2008: 175176, 194).

    . -, - - ( ). , , - . - ( ) , , ( . ). 1856 . , , -. ( 2008: 181, 56). . - ( ), XIX .,

  • 78 .

    , - XIX . 70- . XX .

    , , . 1891 . , -, : , , , , . - , , , - - , , 3. , 4. , . , , () 5 5060 . 20- .

    3 20- . , 1939 . -, , , - , 12. 1944 . , 1970 . 85 117 - ( 1928: 119; 1973: 176).4 20- . XX . - : 2838, - 860, 230, 79 .. 1940 . - , , , , - ( 1928: 110111; 1941: 21, 313). 1940 . 21 121 , 4000 . 4400 ( 1941: 21). : 1944 . - 6771 ., 1950 . 8661 ., 1960 . 17 123, 1970 . 12 362. - 1960 . ( 1973: 171172).5 () , - 2030 . ( 5080) , . .

  • 79

    XX . , , 1925 . , ( 1928: 1314; 1941: 20, 287). - , 20- . XX . . - XX . 96% . - . 1900 . 2000 ., 1930 . 20 000 . - . - -. - ( 2004: 198; - 2004: 434).

    . - , , , XX . , . - , . , , 1932 . - , ( ), . 80- . XX . 19101919 . . , - () , 1937 . . , , -

    , . 2- - XIX . ; - XX . (. .).

  • 80 .

    ( 1941: 42, 11117; - 2004: 436437; 2004: 197198).

    1910 1919 . -

    . 2. .

  • 81

    . , -. . - , , , . - . , . . - XX . . ( 2004: 198). , ( 1928: 133). - - ( 1941: 365). , 2008 ., , - . - - 6. , 80- . 7 . , - . 1989 . - - .

    6 . ., 61 ., , 5 . 2008 ., . . .7 , - - , . , 80- . XX . , - , - . - , 15- ( - . . .), (- 2004: 439).

  • 82 .

    9 1944 .

    - , - . 1920 1926 . - , 1923 . 3300 . 1925 .

    . 3. . .

  • 83

    1375 , . - 1926 . 10 935 . 1080, .. 8,78% 8 ( 1928: 111; 1941: 21, 312, 314).

    8 , - , . -

    . 4. C

  • 84 .

    . . : , - . - .

    , , , - . (. . 4, 5, 6) , 20- . XX . - (1921 . .) , 2005 . . - 38 39 -, 1891 ., 20 30.09.1942 . . 6 , - . , - , .. . -

    , , 1927 . 850 ., 1928 . 461 ., 1936 . 223 , 1940 . 131 . ( 1928: 111; 1941: 21, 312, 314).

    . 5.

  • 85

    , - .

    - : - - . 30- . - . , . - 9, .. , () , 10 . - 1929 ., . 30- . XX .

    9 - , .. , . (. .).10 (.) (. .).

    . 6.

  • 86 .

    , . - , () - . XX . . ( 2004: 198, 201202; - 2004: 438).

    - XX . , -. , , , , - , -. , . , () 60- ., ( 237-II, 56, 18, 33). , 2008 ., - , , - , , : , , , , , -, , 11.

    2008 . , - XX . -

    11 .., 66 , , , . , 4 2008 ., . . . - : . . 1920 . . - ( ), . , 40 , 1969 ., , . . . , . ., , 88 , . . . .

  • 87

    . 12.

    12 : . 1. : . / . . / 08.08. 1888 . / 27.10.1932 . /

    . 7.

  • 88 .

    , 1973 . - . -, , , , , . , 2008 . (. . 7). , , 19221944 ., , - 19341935 ., - , .. , - . - , - , . , 13. - (, . (. .)), , . 1974 . , , , - XX .

    - 70- ., . ( 19711975 .) 1974 . - - , - , -

    / 18921972 / . . 2. : - . / . / . . / 25.01.1880 . / 23.04.1929 . / . / . . 3. : / 27.10.1964 59 / . . , .13 . ., 61 ., . ., 56 , , 5 . 2008 ., . . .

  • 89

    , . - 14. -, - , - ( ), - , - . . , .

    , - . - , , , . 1989 . , , : . : - , , , - . , , .

    , , - , , . , - ( 2002). 1989 . , -

    14 . ., 79 , 6 . 2008 ., . . . - . ., 61 ., , 5 . 2008 ., . . .

  • 90 .

    2008 .: , -, (. . 8).

    , .. , - - .

    . .

    237-II

    (), 1962, . . . 1928 .

    . . , 3. - , , 1928.

    . 8.

  • 91

    2004 . ( 20- 30- ) // . - . 100 . ( ). . 8. , 2004. . 197212.

    2008 . . ( -) // . . 1. , 2008. . 161194.

    - 2004 - . - ( ) // . . 100 -. ( ). . 8. , 2004. . 434443.

    1941 . 50 (18911941). . . , 1941.

    1973 . 80 - . , , 1973.

    2000 . . - // . - . , 2000. . 292300.

    2002 . // . - . , 2002. . 341354.

  • . . ()

    : - 1

    -. , , - (, ), , .

    . , , , - XII . :

    u Jgiai vne, a jdelfe v, a jdelfi vtza, kalh ; h Jme vra sou ' to sdra ` ` bra vte, se vstritza, kai ? do ?bra de ?nh le ?gwn.

    ( : (), , , () ! -). . . - ( 1994: 40). - , , .

    , , - - . - : , , . . .

    , : - .

    , - . -

    1 , 09-04-70403 /.

  • 93 : -

    : : , ! ! (. 7, 2); - , , - ( 1, 2); - ( 1, 9); , , (1 . 1, 26); , , (I . 5, 12). .: , , , , ; - ; , ( 1: 303).

    -: , , , - ( 2003: 192).

    . - , . . . , :

    , . , , -. , , . , , ; , . . , , ( 1: 303). - . , , , ( 1: 304). . , - ( 1: 305).

    , . . , . , ( ) : 1) ; 2) ( 1993: 59).

    , , , -

  • 94 . .

    : , - . . ( 1: 255). . , , : / / / ( 1991: 75). , : - - - ( ).

    . , , , , . - . , , ( , , 1958). XV . - .

    . - ( 1646), - ( 1651).

    -, , , - : , , , , , . . , , , , - , . , , ( 1453 : 252253).

    XX . , , , ().

    . . . - : , -, -; . 1. (. ). . -

  • 95 : -

    , . 2. , ( 1, s.v.). - , : - , , , , , .

    - , - . - , , - (). -, - , - .

    , - , - , - . . . . . .

    , , - . , - . - , -. , ( , ) : . . , , - (. . ). , , , . - (, ).

    , , , - : , ; - -

  • 96 . .

    , (. , , , -, , , ). , , : () . (c) - (, ). , 1. . , . . - (, ); 2. (, -, ).

    , : , , - . , . , (. . ). : , (. . ).

    - , . - , - , : -. - (. . ).

    , , - , , -, , , . , , -, . , , , : - , , (. . ).

    , - , : , , -, (. . ).

    ( ), - ,

  • 97 : -

    , . ( ) , , , - , , . - , , -. , . - .

    - (. . ). - -. (. . ). , - , . , - , - -, -, , - (. . ). (. . ) (. . ).

    - - , - : . , . , , - (, . . ). - . , . , , (. . ).

    : - , . , -, , , ().

    , , , - , . , - , , .

    , ,

  • 98 . .

    , , . ., , . : . . . , (. . ).

    , , . - , - , - . , , , , - (. . ). , , (. . ). : , , (. . ).

    , , . - . : , , , , : - - , , (. . ); , - , , , (. . ). , -, : - , (. . ). -, , , : , (. . -); , - (. . ). , .

    , , , -, - : , , -. , , , (. . ). -

  • 99 : -

    -: , -, , , . . . , (. . -). , -, : , - , , (. . ).

    , , , , , (. . ). , , . : , , - (. . ). : , (. . ).

    - : . - , , (. . ). . . . : , , , ( 1: 303).

    . - , , , . . , , , , , - , : , , , , , , , , , , ( 2005: 338339). .

    , - . - ,

  • 100 . .

    . : ( 2: 79). , , , , ; - ( 2: 286) : , -, . , , , ( 4: 1087); , . , . . . . - - ( 4: 230).

    , -, , , , . - . . : -; 1767 , ( 2: 286). . . -: - . , , (), , . - , , , - ( 2005: 292).

    , , , , , , .

    . . : . -

    // : http: //his.1september.ru/articlef.php

    1651 . ., . , 1651. 14 . . -

    : 4- . 19031909 . ., 1994.

    1993 - / . - : ., 1993.

  • 101 : -

    : 4 . / , - . -; . . . . 4- ., . ., 1999.

    - 1453 // . XV / . , . . . . ., 1982. . 216267.

    , 1984 , - // . XV XVI / . . . . ; . . . ., 1984. . 2037, 667671.

    . ., 1967. . 1.

    2005 . . . ., 2005.

    1 : : 5 . . . . . ., 1995. . 1 (. . , . . . . . . 255).

    2003 . . // - / . . - II. ., 2003. . 6. . 190194.

    1646 (i 1646). , 1996.

    1994 . . - (XIXIX .) ., 1994.

    1991 . . : . ., 1991.

    . . , 1925 . ., 2

    , . . 2000 .

    . . , . . , 1915 . ., 2 ; , 1927 . ., - 4 , . . . 2008 .

    . . , . . , 1928 . .; , 1916 . .; . - . . 2009 .

    . . , 1915 . ., - 5 , . - . . 2001 .

  • 102 . .

    . . 1995 . .

    . . , 1921 . ., -, . . . 2000 .

    . . , 1930 . ., - 7 , . - . . 2000 .

    . . , 1918 . ., -, . () , . - . 2009 .

    . . , 1931 . ., 4 , . , . . . 2009 .

    . . , 1932 . ., 8 , . -, - . . . - 2009 .

    . . , 1937 . ., 7 , . - . . 2009 .

  • . .

    :

    1

    - , , - .

    , , . , - .

    - , - .

    - ( ), , : 1. - : , , 2. -: , , - , 3. : -, 4. , , , (-2, 5: . 561). . . : . , ; | . : ; , ; | , , , , - ( 3: 490). -2 1. : ; 2. ; 3. ; 4. (-2, 5: 562). : 1.

    1 . . , . . , . . , . . , . . .

  • 104 . .

    -, -., -, -., ( , ) || , - ; . 2. , . 3. . . , - . . 4. , , , -. ( 3: 495). , , - . , .

    -- , , -. , - , ; , ; , ( 2: 124).

    , - , . . . - : .-. . (.), . , . , .-. klatva, kletva , - , . kltwa. , ( 2: 260). : , , ; ; ; || ; || , -. , ( 2: 124). . . ( 1999: 512).

    - . : ? S1 (N1), ? S2 (N3), ? S3 (N5), ? S4, ? (N6) 2. S1 , S2 , S3 ( ), S4 - ( ). S1 S2 - , S3 , S4 .

    , -, : ? S1 (N1), ? S2 (N4), ? S3 ( N4), ? S4, ? ? S5.

    2 , - ( -70) - ( -80). N -, . N1 , N2 . .

  • 105

    : S1 , S2 , S3 (), S4 , S5 3. - , , , , -, . , (. ). S1 S2 , S4 S5 - .. - .

    -. , - .

    -, ( 1989: 464). : - , , - , . . - , ( 1989: 464),

    , , , - .

    , : , , , ( 1999: 460).

    : - - ( 1891: 582). , - , , - ( 1999: 789). , , -, . , , ( 2007: 1038).

    3 , . . . . (, 2009).

  • 106 . .

    ; , , ; , ( 1881: 582).

    - . - , -, , , , .

    : ) 1 2 (. ), ) 1 -, ) . , , , . . , (. ).

    . . - . . -, ( , , , , ..); , , , - ; - (, 2009: 286). : ) , ) , ) , ) . . ( ) -: , , , , , .. ( : 287).

    , , - , . . , , , , , , - . ( : 288).

  • 107

    - , , , , ( : 287).

    , - . . . ( 1999: 513). : ( !). - ( !) ( : 513). , - 1. .. 2 . .. -, . S1 , S2 . ., (N1).

    - , 1 . .. -, , , . - . - -, , . 1 . .. . .

    , , 1 . .., . : - , ; (. 12: 3); , -: , , , ; , , - , (. 27: 12). .

    , , , - 4. , -

    4 . . : (1558 .) , - , ,

  • 108 . .

    : , - .

    :

    (1) , ( 1999).(2) , ( ).

    2 , .

    , - . , . : , -, , . .

    (3) ! : . , , ! : . , , , ! : . , ! : . (, ! : ) (. 27: 16, 20, 22, 23).

    1, - , , , - . , , , , .

    , , . . 4 .

    (4) : , , ; -

    . , - ( 1999: 525).

  • 109

    , ; , ; , . : ; ; , . : , , , : , - ; ; ; - ; , - , , ( 3: 1419).

    4 - : S1 ; S2 ; S3 , , S4 -, . S5 , - .

    . . , , , -. ( 3: 17), ( 3: 17) ().

    , , 1, - : - ().

    , , - , , , . -.

    (. 4: 11) - . , , , ().

  • 110 . .

    (5) (): ? - ; , - ; , ; ( 4: 1012).

    - - ( 1999; 2004; 2006).

    . , , (- 2006: 69). , . - , - - - , , , , .., , - ( : 54). - , ( : 55). .., , , .

    6, 7, -, : - .

    (6) , ( ), , , ( 91, . 4).

    (7) , , (.: 350, . 4).

    , - , . - .

    (8) : , (.: 373, . 4).

  • 111

    . 9 - , , , .

    (9) , - , -. , . , - - : ! , . ! , ! (. . 7. . 1. . 1109. . 1516).

    9 , - , , - .

    , . . . , -. ( 2004; 2009). , - - .

    (10) , , : . . , ( !), , , . -, , ! . , , . ( 1949).

    , , : . - :

    (11) . : 1) , - ( 4: 319).

    : .

  • 112 . .

    . . . - ( 1999).

    (12) , . : , . - , - . , -. , . , , , , 30 . , -, . , ( 1949).

    . . . - , - . , - : ( 2002: 124). , , , , , , , (. ).

    . . ) : , - , , ) , .

    (13) , , ,

    . ! . ! ; ! , , , ! , ! , , , - ! ; , , , ! ().

    . , -, , -

  • 113

    . - , () . , - : , , - , , .

    - . - : ) , -, , - , ; ) . - . , . - . : , . -, , , - . - , -, . -, .

    , - , , , , - .

    -70 /

    . . . . ., 1970.-80 / . . . . . 2 . ., 1982,

    1980. . -

    . . 7 ( . . ). . 1. . 1109. . . . 1899 .

    ., . . ., 2007.

  • 114 . .

    . - . ., 1891 ( .: , 1990).

    ., . . ., 1999.

    1999 . . // . . 2. ., 1999. . 512514., 2009 . ., . .

    // . ., 2009. . 4. . 286294. 1999 . .

    ( . . ) // -. . 2. - . . 2426 . 1999 . / . . . . , . . . ., 1999. . 154170.

    . . : 6 . ., 1959. . 1. . . :

    4 . ., 19781980. 2004 . : -

    ( XIX .) // . . 2 / . . . , . . . . , . . . ., 2004. . 178186.

    2006 . - ( , ). . -.: Rural Stories about Parental Malediction (based on fi eld materials from Novgorod and Vologda regions)) // Folklorica. Journal of the Slavic and East European Folklore Association. Vol. XI. 2006. P. 5078. (http: //www.arts.ual-berta.ca/SEEFA/Vol_XI_2006.pdf).

    . . . , 1999. : 4 . / . . . .

    2- ., . . ., 1981. 2002 . . -

    . ., 2002. . . // . . -

    : 10 . .; ., 1949. . 3. . . . . - -

    . . . . . 4. . ., 2006.

    . , - . ( - . . , ).

    / . . ., 1989.-2 -

    : ., 18061822. . 16.

  • 115

    . . 5 . ., 1999. . 2.

    2009 . . // . ., 2009. . 4. . 294296. . . . .,

    1999. . . http: //www.bible-center.ru/

    biblecomment?comm=lopukhin_ru&txt=ge+3 . : .,

    19861987. . 14.

  • . .

    , . - - . - , , , . - , - .

    , - , , , . , - , , . , , . ( 1994: 58). - - - . ( 1: 133), - ( : 37). , , ( : 172). - ( ) ( ) ( ., - 1932: 38). : , ( 1974: 179; - 1894: 85,165166).

  • 117

    -. , , , .

    . ( 40: 198). , (- ., 1903; ., Komorovsk 1976: 86).

    . - , . . . - ( ., 1879). , - : , , , , , , . - . -. - , , . . , . - (- , ). . - : . , , . swojak, swojaczka, . svk . . - . : . , ( ., 1924: 1) 1.

    , ( ), : . , . , . ve-renica verenec . . ,

    1 , , , - .

  • 118 . .

    , : . , . , . , . zarczeni, zgldani. : , - , . -, .

    - . , . - ( 2002: 301). - . . -. -, , , . (- , Natan-son 1978, nr 12) .

    , - , , , , - , . - ( ., : 26). ( ., 1903). , ( ., 1848: 2).

    - . , . , ( ) , - . , (ZNO, 1924, knj. 25, sv. 2: 334). ,

  • 119

    . vi gospodin (EAJ).

    . , , - . -. -, ( ) .

    , . - , , , - . , : , , -, (- , 2006: 261). - ., - - ( 1: 130). (- ), , . , . (Gasparini 1973: 326) 2.

    - , : . - , , , . , i , , . veliki oe, debela mati, -. svadobn oec svadobn ma. ; voim (); -, . - , - , , -

    2 - (Gasparini 1973: 327).

  • 120 . .

    . (j) , ( ) ( 1970: 232), . - . . ( 3: 1152) 3. - , , , . (). (. , ) (.-. i i - ).

    -, . , ( ). , , , : . , , , , ; ., . , ; . -, ., ., ., . ; .-. braka; .-. pobraka, pobrata. ( ) , , . : .-. , ; . ; . , ; . ujin.

    , . , +svat -, , - . , , . . - - , 4. : . -

    3 . , . , (. ).4 (.: 2006: 142143).

  • 121

    , ( ), , - , (Kolberg 52: 282). , , (.-., ., .-. ). , . , -, . 5. - , , , .

    , -, . - : Kaj ste pripeljali? Mi vas ne poznamo. Vi ste tujci [ ? . ] (- , EAJ). - *nevsta ( 3: 5455). , , - - . - , . , , : ? ?. : , , , . , . , - , , , , ( 1893: 245). . - , , . , ( ., : 180). , , , - .

    5 - , , j (EAJ).

  • 122 . .

    . - , i, i ( ., 2005: 4849). (, Lek 1996: 101) 6.

    . , - , , -: - , --, --! (-, 2001: 241). . , (- ., 1915: 373374). - . , (Sokal-ski 1899: 124,126). .

    , -. , , -, . - ( ., 7: 27).

    , , - , : , , , , , novoporoenca, pastwo modzi, moda para . . , - , . : , , -, , , .

    - -

    6 , - , , . , .

  • 123

    . , . , , , ( ., 1: 5). , , . - ( 1969: 145148). . - vi ti (, EAJ).

    - . : i , , / . / , / i (- ., 1910: 182). -, , .

    - , , , ( .); , : , , ! (-, , 2001: 237), , ( ., 1890). - : , ? ( 1874: 3). - . - - (- 1918: 114115).

    , - ( 1984: 119). - : Prosm vs, maminko, pijmte m za dceru, chci vs poslouchat jako svou matku [ , , , , ] (Pavel-ka 1926: 125).

    - - - . . - , , - , . .

  • 124 . .

    - , -: . , .-. mody kwas (. . ), . odmlady.

    - , , - . . - , ( - , ) ( 35: 279). , , , ( 1982: 9; 1935: 96). - ( -) ( 1944: 232).

    - . - , , , (, 2001: 247). . - - (: 23). , , - (j 1971: 480).

    -. , - : ( ), .

    - : , ; - , - .

  • 125

    , : -, - ; , - ; - ( ) .

    - , , , - - , - - ( -, , ), . - , - , , - - .

    - (, -, . .) ( , , , ).

    1982 . , -

    , . 1982 // (), 199 I.

    1879 . - . // . . . 1879. 4042, 62, 64, 65. : . , 1879. . 1. . 150.

    . - . . , . .

  • 126 . .

    1848 . . [1848] // . . . 574. . 2. . . 4431.

    j 1971 j . . . j. j. j. , 1971.

    2002 J. . - / . . . , 2002.

    1970 J. // j. 1970. . 3. . 223237.

    1969 J. j j // j. 1969. . 2. . 135155.

    1974 . . // . - . ., 1974. . 171180.

    2005 . i i. i i i- - 2003. , 2005.

    1890 . . - . // . . . 1890. 42, 4446, 48, 50.

    1903 . . - . // . 1903. 1, . 2551.

    1894 . . - . ., 1894. . 2.

    1944 . . . - . 1944 // - . , . , 199.

    1910 . . - // . 1910. 12. . 148; 3. . 4996; 4. . 97137. . http: //www.booksite.ru/fulltext/edem/sky/sva/dba/index.htm

    1874 . . ., 1877, 1878. . 1, 2.

    1994 . . , 1994. 1918 . // -

    , . , 1918. . 32. 13 . . -

    . ., 19141916. . 13.

    1984 . . , 1984.

    , 2001 . ., . . - ( XIX XX .) / . . . . -. , 2001.

  • 127

    1932 . . - . 1932 // - . , . , 249.

    . . - . // ( ) . . . . V. . 202. 1. 6.

    1903 . . - . // . 1903. 1. . 5269.

    19771982 . - . . 1 / . . . , . . . , 1983.

    - . .

    1893 . - . . // . 1893. 2. . 219248. : http: //litkarta.karelia.ru/library.shtml

    . ., 1967. . 1.

    . 2- . / . . . , . . . ., 2000, 2001. . 1, 2.

    1924 . . . - . . 1924 // . - . . 4389. . 1. . . 174.

    1915 . . . ., 1915.

    / . . . . . ., 1965. . 1.

    1910 . ( ) // . - . . , 1910. . 1. . 161196.

    1935 . . . -. 1935 // . - , . , 319.

    2006 . . . -, , , // -. [.] 12: - / . : . . , . . . ., 2006. . 228276.

    2006 . . - . . 2-, . . ., 2006.

  • 128 . .

    . / . . . . . . ., 19641973. . 14. . 2, -. ., 19861987.

    XIX XX . . 1: / . . . . ., 1997.

    EAJ Etnoloki atlas Jugoslavije. [ - . .] (Etnoloko Drutvo Jugoslavije. Komisija za Etnolo-ki Atlas, Centar za pripremu Atlasa. Filozofski Fakultet, Etnoloki zavod. Sveuilite u Zagrebu).

    Gasparini 1973 Gasparini E. Il matriarcato Slavo. Antropologia culturale dei protoslavi. Firenze, 1973.

    Kolberg Kolberg O. Dziea wszystkie. Wrocaw; Pozna, 19611985. T. 160.

    Komorovsk 1976 Komorovsk J. Tradin svadba u Slovanov. [Bratislava], 1976.

    Lek 1996 Slovensk svadby. Z dolaznkovej akcije Matice Slovenskej 1942 / Zostavil: M. Lek. Bratislava, 1996 (Pramene k tradinej du-chovnej kultre Slovenska. II zvzok).

    Natanson 1978 Natanson M. Magia lustra. Wodawa, woj. Chemskie. 1978 // Archiwum Katedry Etnologii Kulturowej Uniwersytetu War-szawskiego, A64.

    Pavelka 1926 Pavelka J. J. Horck Svarba. Brno, 1926.Sokalski 1899 Sokalski B. Powiat sokalski pod wzgldem geografi cznym,

    etnografi cznym, historycznym i ekonomicznym. Lww, 1899.ZNO Zbornik za narodni ivot i obiaje Junih Slavena. Zagreb, 1896.

    Knj. 1.

  • . .

    -. 70- . - () -, . , ( I. . II. , , ), . . , . , . ( - . , . ), 1982 . - , (, 2008: 13). ( 1972; , , 1972; , -, 1973). . - , ( 2005; 2007; 2007/2). - , - .

    - , - ( 2007), , ( 2003), (. . ). . . - ( 1993).

    - .

  • 130 . .

    , -, , -, , , . : ( - ), ( ), ( ).

    , , , . -, . - - , - , , , . .

    , , , -, ( ), , , , - . , , , - (. velika mati), - ( ) . .

    , ( ), . , , ( ). , (, , ) . , : , , . - , , . -

  • 131

    : .

    , , -: , , (. , . , . , , 1988); , (. , . , . , , 1988); , , (. , . 1999: 64); ; ; , , , , ( 1: 431).

    , (, ), ( ) , , , ( ), (: 278), -, , . , - , .

    (), - , - -. - , - ( 1984: 171), 1.

    ( , - ), . , - ( ), , ().

    1 , (7/I), () , . - . - (: 153).

  • 132 . .

    , - ( , ). , , () , ; (-, ); - (), , - ( , . 1993: 123) .

    , - , -. - ; , , , . - , 512 (-), /, - - ( 3: 177), /, (. - 1993: 213).

    - , , -, ( 1984: 173), (. ). - . , - () ( ), ( 1981: 132), (. - 1989: 116), (- 1965: 327).

    : , , , , . ( 1981: 129), , (, . 1948: 445).

    , - , (), . (, ). -

  • 133

    - - (. 1993: 213).

    , , . - : ( ) ( ), ( 1963: 224). ( : 278), (. 1989: 120) (. , . , 1905: 260). - () (: 224). , - (, . , - ; -, . 1924: 109). - (: 403). . . - ( ), , ( 1911: 200).

    . , - - . , - .

    , , - - , ( ). , . (), , , - (). : , (.). - (, ).

    (, ) , , , , , , (, ) .

  • 134 . .

    , , -. , , ( , . . , . 1993: 93; - - , 3: 177; , . , . - 1971: 181; . , . 1992: 191), - ( , . 185, . ) ( , , . , 1968: 116). , , - , (. 2); - (. 1895: 828).

    - . - , , : (. , : 315; . 1963: 375, - 3: 95), (. : 177; - - 1989: 110; : 275), (. - : 128), , (.: 396; : 162).

    ( ) -: ( ), (), (. ; . , ; . , 4: 150151), (.), (. 3: 176), (- , . , . ), (- : 162);

    ( ): (.), (, - , , 4: 153), (: 162; : 177; 8: 242), (: 162; 3: 176), ( 3: 176), - (- , . , ), (.-. 1984: 418), (. -: 275), (, . ).

    , . . (- ), , ( ) .

  • 135

    , - : ()

    . - , , : , ; ; , ; , , ; ; - , ; - , (-) ; ( . , - 1935: 326).

    - , ( ), .: , , - , , . , . - , .: , ( - , ), ; , , ( 2003: 22, 26). /, - , - , (. . 2007, 2008 .; 1997: 130).

  • 136 . .

    -, -, -, -, - -, : , -, ; .: , (.), - ( 1: 331); , , , , - , ( . ).

    .

    , , - , , -, , , - : -, -, -, -, -, .

    , adj. + nom. ( , , -) , . , - : ( , ), ( ), ( , ); ( , , , , , ); - ( , , ) 2.

    - , - ( nom. + nom.), , , - , -, , (, , ).

    2 . : desni djever, lijevi djever, prstenski djev-er (Schneeweis 1935: 88,89; Barjaktarovi 1955: 236; Medakovi 1860: 40), , , (. 1992: 377, 380, 381), : desni, lijevi, drugi, prvi, runi, mali, mladi, veliki, debeli, glavni djever i djeverbaa (erneli 1991: 201).

  • 137

    - , , , - , , - , , , : , 3.

    , - . , - , - , (, , , . , - < . , ; , . , ).

    , , : , , < . , ; < . () , ; , < . () , . - , : -, -, - < . (, , - ); - < . (- . , . ).

    -, : , < . baba , - < . ahretlik , , , . , . , - (- 2008: 282).

    , , ,

    3 . . , - - ( 1993: 224). -, .

  • 138 . .

    -, : , , , -, (< ); , , , - (< , ); , , , , ; -, - ; ; , ; , , (< , ).

    * * *

    -, , . : . : 1) ; 2) ; 3) , . : , - . - . . . , , ( 1959: 90). , . - : , , , ( 1941: 347). (. , novica - 1988: 104105) . . (Schneeweis 1961: 81), , , *nevesta = , , , ( . .-. ewsty , . r , . 1971: 5455).

    ( 25: 7076) , . , -

  • 139

    , *nevsta - ( ) , ( 25: 71), *nevsta = .

    - , (, ). . . , , * < *- < *ob-u-dlo, *obuti , - ( 1965: 1112).

    . : , (: 49) . bula , / - ( 1: 89), , ( 1965: 11). , -, . , . , , , , -, - , /, /.

    ( ) - ( , , -, , . , ) , , . , , , ( , ). ( ) .

    ( ) - () -. . . , ( ) *nevsta = , , - , , , , ( 1959: 9194).

  • 140 . .

    - -, , . , , . - / /. , (-, ), . - 40- () ( 1997: 280).

    40- ( ) . - 4 ( ), , ( a y - 1911: 206), - , , , 5. , . . , , , (: 287).

    - (, , ) , - 6. - - (, 1980: 162163) 7.

    4 - : , , ( , () , , . 1982: 135).5 - . (- 1993: 90).6 : ; - ; ( () ; () ; , 3: 258).7 () ( 1992: 223).

  • 141

    , - , . , -, , , .

    () - , - () . -, , , - ( ): , , , - . .

    40- -, . - , (. : 401). - , (: 401), (-) (. , . - 1993: 221).

    : (23 /6 ), ( 1- ), ( , 40- ), (7 ), () () - , - ().

    , - : 1) - : , ; 2) - ; 3) - , - -, -, -, -, - -, ,

  • 142 . .

    (, , , .); 4) , , .

    (). 1993 . . , ., 1993. . . ,

    1962. . 1. . , 1971. . 1. : . , 1994. 1965 .

    // . , 1965. . 1. . . - . ., 1986. 1935 . -

    . . 1: . . // . , 1935. . 5.

    1992 . // - . -. , 1992. . 2. . 181192.

    1993 . - // . , 1993. . 3. . 163234.

    1997 i i. / i. . . -. i, 1997.

    1972 . , // (2730 1970 -). , 1972. . 2. . 249252.

    , , 1972 , -, . // . , 1972. . XIV. . 159173.

    , , 1973 , -, . // . 1973. 2. . 6068.

    . . . -, 19751978. . 15; . 6: / , . . , 1978.

    1997 . // . , 1997. . 273281.

  • 143

    1895 . // . , 1895. . X. . 4954. . 824834.

    . , -. , 1974.

    3 . . 3. . , 1984. 1989 . -

    // . - . , 1989. . 1. . 108124.

    1924 . // - . , 1924. . IV. . IIIIV. . 94123.

    1963 . . - . , 1963.

    1984 . . , 1984. 2003 . .

    , 2003. .

    - - . . . .

    : . , , 1985.

    ( - XIX XX ). , 1989.

    1988 . . // - . ., 1988. . 82134.

    1992 . // - j. , 19921993. . XXIIXXIII. . 369372.

    1948 . . , 1948.

    1992 - , // . 2 . . 2. , 1992. . 211226.

    . . , 1999. C. 370404.

    1993 . . . , . - , . , 1993.

    2003 I. i i i ( ). , 2003.

  • 144 . .

    1981 . XIX XX . // - . , 1981. . 6. . 123145.

    1982 . XIX XX . // . , 1982. . 7. . 129151.

    1984 . . , 1984. . 2. 1980 . . , 1980. 1941 .

    . , 1941.. . , -

    . , 1980. . , , 1986., 2008 , .

    (19301992) // . -. . . -. , 2008. . 1117.

    . . - . . . .

    . - . , 1994. . 146190.

    . , 1983. . V. 1993 . .

    : - // . ., 1993. . 219227.

    1999 . . : - // - . . -, 18 1998 ., ., 1999. . 5668.

    2007 . - // . 2007. . XIII. . 2. . 8897.

    1968 . // . . 4. , 1968.

    1971 ., . (-). , 1971.

    . . , 1996. . 270292.

    1993 . . - . , 1993.

  • 145

    1963 ., - . // -, . , 1963. . 51.

    1905 . . , 1905. 1959 . .

    . ., 1959. 1965 . . 4147 // -

    . 1964. . 1965. . 312. 2008 . .

    // -. . 13. ( ). ., 2008. . 277284.

    1971 . . ., 1971. . 3.

    2005 . // . 2005. . XI. . 1. . 5457.

    2007 . , . , // . 2007. . XIII. . 2. . 146149.

    2007/2 . - .-. -/ // -/-. - // . 2007. . XIII. . 1. . 7893.

    1911 . . . -, , // . , 1911. . VIII. . 7. . 199206.

    1965 . . , 1965. .

    / . . . . ., 1974. . 1.Barjaktarovi 1955 Barjaktarovi D . Svadbeni obicaji u okolini Barana

    (Ivangrada) // Zbornik Filozofskog fakulteta. Beograd, 1955.erneli 1991 erneli . Uloge i nazivi odabranih svatova u Bunjevaca.

    Zagreb, 1991.Medakovi 1860 Medakovi V. M.G. Zivot i obicaji Crnogoraca. Novi Sad,

    1860.Schneeweis 1935 Schneeweis E. Grundriss des Volksglaubens und Volks-

    brauches der Serbokroaten. Celje, 1935.Schneeweis 1961 Schneeweis E. Serbokroatishe Volkskunde, Erster Teil.

    Volksglaube und Volksbrauch. Berlin, 1961.

  • -

    -

    -

    -

    -

    -

    /

    -

    -

  • /

    ,

    //

    ,

  • . .

    (- ) 1

    ( ), - (, , , -, , , . . ), , . . - . - (, ) , (, ) (, ) - : , -, / , / , ! (: 117), , : , , , / -, / , / , , / , , / , ! (: 20); : / , / , / , (: 21); , / - , / , / (: 8); - , / , (: 25).

    - , , . - , ,

    1 , - 60- . . : Natales grate numeras? ., 2008.

  • 149

    . , - , , : , , / , / , / , / , , / , / , / , [-, , , , , , -, , , , , , ] (: 198). - -, -: , ,/ / , , , / , / (: 301). - : , , , .

    : , , / , / - - / / ? (: 56); / . , / - - (: 35). : , , / , / , / , , [ , , , , , , ] (: 125).

    ( ), - , , ( ) , ; - , , (-, , , , , , .). - , : ! / / , /

  • 150 . .

    ? / ! / / , , / - ! (: 473); , / - , / -, / ! (: 462) . .

    - , , - . , , , , ( jj ): ()j () () ( ) (), : () () ( ) ( , ) ( ) ( ) - ( ); - 15 (: 44). , - : - : , / , , / / / / , / / - , / ; : , , , : / , , / , ; , : , , , : / -, , / , ! (: 169). , , ( ) ( ), - , - ( , , ).

    , . , , , , - (- , - , , -

  • 151

    ) ( , ), -: , , / , , / , , / , (: 245); , , , ! / / , - / / , , / , / - , , ! (: 260). - : - , / - , / - , / - , / - ? / -, / , / , / , / , / - , / (: 116); ? / , / . / -, -, / -, / (: 119). , , , - - : -, -, -, - (: 122).

    , , , / ; / , / ; / , / ; / , / [ , ; , -; , ; , ] (: 115). - : j -, / , / j , j j! [ , , , - ] (: 127). -, , - , .

  • 152 . .

    , , - , : , , / , , , / , / ; / , / ; / , ; / , / -; / , / - [ , , , , , , ; , ; , -, , - -; - , , ]. - : , j j, , j, : , , , , [ , , : , , , , - ] (: 32).

    , - - , - -. : , , / , / , / ? / , , : / , , / , -, / , [, , - , , , , ? : , , , , ] (: 29). - , , : , / . / , / . / , / [ , .

  • 153

    , . - , ] (: 44).

    , , : , , / ! / , / / [ , , , . , , ]. : j, . . : , , / ! / , / / [ , , ! , , ]; , , / - ! / , / / [ , , , - ! , , ]; , , / ! / , / / [ , , ! , , ] (: 60).

    , , , : - , / (: 103); , / , / , / , / ! (: 108). , - , : , / - , / -, / (: 35). , , / , / , / -, / , -: - : / / , / , / -, / (: 179). -

  • 154 . .

    : , , - , , , : , / : / ; / [ - : , ; , ] (: 12).

    - : , (: 218), , ; - ( ): / / : / - / , / / - / , / / / , / / - , / , / (: 42). - . : , / , / -, , / , ( 333). , , , - -, : , , , / , , (: 1); -, / (: 3), , : , / , / (: 301). - : , / , / (: 298). - , (. ).

    , , , : , ,

  • 155

    , : j j: / J j, / j , / , / , / , / , ! [ : -, , , - , , , -!] (: 6); : / , / . / , / , / -, / , / [- : , . , , , -, -] (: 8).

    : - j, / j j, / j j . / , , j , / j , j. / , , , / , -, / , / ; / , / , [- , , , . , , , , . , , , , , , , , ] (: 56). - , , , : , , j . / , , / [, , . , ( ), () ] : [ - ] (: 57); , , j [, , ] , : j [ ] (: 82). . , -, : j [ - ] (: 59).

  • 156 . .

    - , , -, , , - . : , , , , : , , , / -, / / (: 168). - , , (: 169). , -, , - : - , / . / , / : / -, / , / , (: 218), - , : -, , / ? / / / / / . / / , , / , / , . / - - / , / . / , , / , / , - (: 162).

    , - , , , -, (: 258), , - : / ; / , / , / - / ! / - / : / , / , / - ! (: 312). , . : : / , , / , -, / , , / , , / (: 239).

  • 157

    , , , - : , ? / -, / , / , / [, ? , , , ]; : , / . / , / . / j, / . / , / . , / ! [ , . , . , . , -. , ] (: 125).

    , , , ( ) , - . , ( ), : , / , / , / - / ; / , / , / / , / ; / , / - ; / -, / ; / -, / , / , , / ! (: 125), : / / , / / , / / - , / (: 53).

    , . . / -

    . . , . . . ., 1997. . 2. . /

    . . , 2000.

  • 158 . .

    / . . , 1972. . 1.

    / . . -. ., 1973.

    / . . . . ., 2000. . 1.

  • . . ()

    : - , , -. .-. , : , , , (Boutaud 2004: 17111712).

    , - - . , , : , - , / . . 1. , - , - . , - , - . , . -, : , ; -, -, ; , , - : ( 1894: 114).

    . , , , . . ,

    1 .: , , ! , (., 1996: 270).

  • 160 . .

    ( -) (), , - , : , . , , - ( ).

    - , . , - (), - , ( 2005: 38). (. - ( 10: 109), . ) : , . , . (-., 1980: 226). - , , , , , (., ., 2001).

    - . , : - , (, 4: 602). - , (. . ) (., 2002: 160).

    . . , - ( 1983). - , . - , -/, .: ( , -: 27). , , /, /. , , , (., - 2004: 188). , - , . . , .

  • 161

    , (Kabakova 2009), , , , , , , , , . . , . -, . ( 25: 29), . ( 10: 70) 2. , , , , . . (., 2004: 159). : - ( 2009), , . . , , . . , , , , , ( 2007: 43).

    - . . , , . , : ! - ! , -, -. , ! , . - , . , ! , , -. , , . , . , , , . ? , . , . , . ,

    2 . 1. , 2. ) - ( ) , . . : , ) . , , -. . ) . , . , ( 10: 70).

  • 162 . .

    ? , . , . , . , . , , , -. , , . ! , , (P 2/1: 570).

    , . - , - , , - . , - , . , , ( ). , 3, , , , . , - . , .

    , , - . , , , ( - ). - : - , . , , .

    3 -, - . , -, . . . , -, , , ; ( . . 1899: 7273).

  • 163

    , . . . , , , - -: , , .

    , , , (. -, , ., 22: 144), - . , - , . . , - , ( 1972: 21). , , . - , , . - . -, , , , , (, .). , , ( 1990: 23).

    , , , - . : . , (., 1977: 540). , , . , . . ( 2008: 17). , , - , -, ( 1990: 42).

  • 164 . .

    , - , -/ : , , (., 1: 166). , , (. . , , 7: 49, 29), ., . () () ( 31: 6). , -: , , , . - , (., ).

    - , , , , (. , , , ). - -. , - (. , , ) 4.

    - . , . - : ( ) , , , , - . , . , : . , , ( 25: 98).

    , , - , , , , (., ., 26: 225) -. ( 2004-1: 173) -

    4 ( ) : . /- ().