1

ความเข้�าใจเกี่��ยวกี่�บปุ๋��ยเคม�ที่��คลาดเคล��อน

รศ.ดร.สุ�ม�ตรา ภู่ !วโรดมภู่าคว�ชาปุ๋ฐพี�ว�ที่ยาสุถาบ�นเที่คโนโลย�

พีระจอมเกี่ล�าเจ�าค�ณที่หาร ลาดกี่ระบ�ง

โที่ร -023264101

2

ความจร�งเกี่��ยวกี่�บธาต�อาหารและกี่ารด ดใช�ธาต�อาหารข้องพี�ช

3

คาร.บอน คาร.บอน (C) (C) ไฮโดรเจน ไฮโดรเจน (H) (H)

ออกี่ซิ�เจน ออกี่ซิ�เจน (O)(O)

16 17( ) 16 17( ) ธาต� แบ!งออกี่ได�เปุ๋2น ธาต� แบ!งออกี่ได�เปุ๋2น 2 2 กี่ล�!ม ค�อกี่ล�!ม ค�อ1. 1. กี่ล�!มที่��ได�มาจากี่น34าและอากี่าศกี่ล�!มที่��ได�มาจากี่น34าและอากี่าศ

ธาต�อาหารที่��จ3าเปุ๋2นต!อกี่ารเจร�ญเต�บโตข้องพี�ช

4

2. 2. กี่ล�!มที่��ได�มาจากี่ด�น –กี่ล�!มที่��ได�มาจากี่ด�น – 1414 ธาต� ธาต� ธาต�ที่��ต�องกี่าร

มากี่ ไนโตรเจน

(N) ฟอสุฟอร�สุ

(P) โพีแที่สุเซิ�ย

ม (K) แคลเซิ�ยม

(Ca) แมกี่น�เซิ�ยม

(Mg) กี่3ามะถ�น

(S)

ธาต�ที่��ต�องกี่ารน�อย (จ�ลธาต�) เหล7กี่ (Fe) แมงกี่าน�สุ (Mn) สุ�งกี่ะสุ� (Zn) ที่องแดง (Cu) โบรอน (B) โมล�บด�น�ม (Mo) คลอร�น (Cl) น�กี่เกี่�ล น�กี่เกี่�ล (Ni)(Ni)

5

ที่3าไมจ8งจ�ดว!าธาต�ใดเปุ๋2นธาต�อาหารที่��จ3าเปุ๋2นสุ3าหร�บพี�ช ?

1. ถ�าพี�ชไม!ได�ร�บธาต�อาหารน�4น พี�ชจะไม!สุามารถเจร�ญเต�บโตเปุ๋2นไปุ๋ตามปุ๋กี่ต�จนครบวงจรช�ว�ต (life cycle) ข้องพี�ชได�

6

2 . เม��อพี�ชได�ร�บธาต�อาหารน�4นไม!เพี�ยงพีอ พี�ชจะแสุดงอากี่ารผิ�ดปุ๋กี่ต�ออกี่มาให�เห7น และเปุ๋2นอากี่ารเฉพีาะสุ3าหร�บธาต�น�4นๆ

7

LLAAWW

OOFF

TTHHEE

พี�ชต�องได�ร�บธาต�อาหารครบที่�กี่ธ�าตและสุมด�ลพี�ชต�องได�ร�บธาต�อาหารครบที่�กี่ธ�าตและสุมด�ลพี�ชต�องได�ร�บธาต�อาหารครบที่�กี่ธ�าตและสุมด�ลพี�ชต�องได�ร�บธาต�อาหารครบที่�กี่ธ�าตและสุมด�ล

LLIIMMIITTIINNGG

FFAACCTTOORR

8

กี่ารด ดใช�ธาต�อาหารข้องพี�ช

9

พี�ชด ดใช�อาหารที่�4งหมดในร ปุ๋ไอออน (ion) เที่!าน�4น

อาจเปุ๋2นไอออนบวกี่ (cation) หร�อไอออนลบ (anion) ไม!ว!าจะใสุ!ปุ๋��ยในร ปุ๋อ�นที่ร�ย.หร�อปุ๋��ย

เคม�กี่7ตาม

10

ร ปุ๋ข้องธาต�อาหารที่��พี�ชน3าไปุ๋ใช�ได�ร ปุ๋ข้องธาต�อาหารที่��พี�ชน3าไปุ๋ใช�ได�

แมงกี่าน�สุ แมงกี่าน�สุ (Mn)(Mn) MnMn 2+2+

สุ�งกี่ะสุ� สุ�งกี่ะสุ� (Zn)(Zn) ZnZn22

ที่องแดง ที่องแดง (Cu)(Cu) CuCu22

โบรอน โบรอน (B)(B) BOBO33

- 3- 3 (H(H33

BOBO33

))

เหล7กี่ เหล7กี่ (Fe)(Fe) FeFe22 ฟอสุฟอร�สุ ฟอสุฟอร�สุ (P)(P) HH

22POPO

44

--,HPO,HPO44

-2-2

โพีแที่สุเซิ�ยม โพีแที่สุเซิ�ยม (K) (K) KK++

แคลเซิ�ยม แคลเซิ�ยม (Ca) (Ca) CaCa22

แมกี่น�เซิ�ยมแมกี่น�เซิ�ยม(Mg)(Mg) MgMg22

ไนโตรเจน ไนโตรเจน (N)(N) NHNH44

+ + , NO , NO33

--

โมล�บด�น�มโมล�บด�น�ม(Mo)(Mo) MoOMoO44

-2-2

คลอร�น คลอร�น (Cl)(Cl) ClCl--

กี่3ามะถ�น กี่3ามะถ�น (S)(S) SOSO44

-2-2

ธาต�ธาต� ร ปุ๋ที่��พี�ชน3าไปุ๋ใช�ร ปุ๋ที่��พี�ชน3าไปุ๋ใช�ธาต�ธาต� ร ปุ๋ที่��พี�ชน3าไปุ๋ใช� ร ปุ๋ที่��พี�ชน3าไปุ๋ใช�

11

กี่ารด ดใช�ธาต�อาหารข้องพี�ช

รากี่ข้นอ!อน

NO3- HCO3-

Ca ++H+ H+

กี่ารด ดใช�ธาต�อาหารเปุ๋2นข้บวนกี่ารแลกี่เปุ๋ล��ยน

ไอออน

12

พีาหะน3าไอออน (Carrier ion)

เย��อห��มเซิลล.

ช!องภู่ายในช!องภู่ายนอกี่

NO3- NO3-

K+

Free Space

NO3-

กี่ารด ดใช�ธาต�อาหารข้องพี�ชแบบม�พีาหะ

น3าไอออนต�องใช�พีล�งงาน

กี่ารด ดแบบไม!ใช�พีล�งงาน

13

ไม!ว!าจะใสุ!ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.หร�อปุ๋��ยเคม�กี่7ตาม

ร ปุ๋ข้องธาต�ที่��พี�ชจะน3าไปุ๋ใช�ได�จะเหม�อนกี่�น

ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย. NH4+

NO3-

ปุ๋��ยย เร�ย

ปุ๋��ย -21

-00

พี�ชน3าไปุ๋ใช�

14

กี่ารสุลายต�วข้องอ�นที่ร�ยว�ตถ� (ซิากี่พี�ชซิากี่สุ�ตว.ต!าง ๆ) จะปุ๋ลดปุ๋ล!อยธาต�อาหารต!าง ๆ ออกี่มาอย !ในร ปุ๋ที่��พี�ช

น3าไปุ๋ใช�ได�อ�นที่ร�ยว�ตถ�

N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn, Cu, Mo, B ฯปุ๋ร�มาณมากี่-น�อยข้84นกี่�บแหล!งข้องอ�นที่ร�ยว�ตถ�

15

กี่ารปุ๋ล กี่พี�ชแบบไม!ใช�ด�นจะใช�สุารเคม� 100%

ที่�4ง 13 (14) ธาต�มาจากี่สุารเคม�ที่�4งหมด

คนสุ!วนมากี่เร�ยกี่ ผิ�กี่ที่��ได�เร�ยกี่ว!า “ผิ�กี่อนาม�ย ??”

ความเข้�าใจผิ�ดเกี่��ยวกี่�บกี่ารผิล�ตแบบอ�นที่ร�ย.และ

เคม�

16

ผิลผิล�ตเกี่ษตรที่��มาจากี่กี่ารใสุ! ปุ๋��ยเคม� ไม!ใช!สุารพี�ษ เพีราะพี�ชด ดธาต�อาหารไปุ๋ใช�ในร ปุ๋ไอออนเหม�อนกี่�น ไม!ว!าเราจะใสุ!ปุ๋��ยเคม�หร�อปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.กี่7ตาม

17

ปุ๋��ยค�ออะไรปุ๋��ยค�อสุารอ�นที่ร�ย. (organic) หร�อ สุารอน�นที่ร�ย. (inorganic) ซิ8�งอาจเกี่�ดช84นโดยธรรมชาต� หร�อที่3าข้84นมากี่7ได� เพี��อใช�เปุ๋2นธาต�อาหารแกี่!พี�ช

18

ปุ๋��ยเคม� : ปุ๋��ยที่��สุ�งเคราะห.ข้84นมาโดยว�ธ�ที่างเคม� หร�อเกี่�ดข้84นตามธรรมชาต�แต!ค!อนข้�างบร�สุ�ที่ธ�>ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย. : ปุ๋��ยที่��มาจากี่สุ��งที่��ม�ช�ว�ต : ปุ๋��ยหม�กี่ ปุ๋��ยคอกี่ ม ลสุ�ตว.ต!าง ๆ น34าหม�กี่ช�วภู่าพีต!าง ๆปุ๋��ยช�วภู่าพี : จ�ล�นที่ร�ย.ต!าง ๆ ที่��ที่3าให�เกี่�ดปุ๋��ย หร�อช!วยละลายปุ๋��ย พีวกี่ที่��ตร8งไนโตรเจนจากี่อากี่าศ (ไรโซิเบ�ยม ) หร�อไมโคไรซิา (ช!วยด ดธาต�ฟอสุฟอร�สุ)

19

กี่ารเกี่ษตรสุม�ยใหม!กี่!อให�เกี่�ดปุ๋?ญหาที่างกี่ารเกี่ษตรมากี่

ด�งน�41 . ความอ�ดมสุมบ รณ.ลดลง2 .ต�องใช�ปุ๋��ยเคม�ในปุ๋ร�มาณที่��เพี��มมากี่ข้84นที่�กี่ปุ๋@จ8งจะได�ร�บผิลผิล�ตเที่!าเด�ม

ข้�อกี่ล!าวหาที่��ได�ย�นเสุมอ !!

20

ความจร�ง !!!กี่ารเกี่ษตรที่�กี่ระบบ ถ�าม�

กี่ารน3าผิลผิล�ตออกี่จากี่พี�4นที่�� จะที่3าให�ความอ�ดมสุมบ รณ.ข้องด�นลดลงที่�4งน�4น เพีราะม�ธาต�อาหารต�ดไปุ๋กี่�บผิลผิล�ตผิลผิล�ตย��งสุ ง ย��งสุ ญเสุ�ยธาต�อาหารมากี่ความอ�ดมสุมบ รณ.

ข้องด�นลดลง

21

ต�วอย!างที่��เห7นง!าย ๆ ค�อ ปุ๋Aาเปุ๋2นระบบน�เวศที่��ม�ความอ�ดมสุมบ รณ.สุ ง ม�พี�ชข้84นหนาแน!น แต!น3าผิลผิล�ตออกี่ไปุ๋น�อยเม��อแผิ�วถางปุ๋Aา อ�นที่ร�ยว�ตถ�ที่��สุะสุมอย ! เม��อม�กี่ารไถพีรวนจะม�ข้นาดเล7กี่ลง และสุ�มผิ�สุกี่�บอากี่าศมากี่ข้84น จ8งสุลายต�วอย!างรวดเร7ว พี�ชด ดไปุ๋ใช�ไม!ที่�น บางสุ!วนถ กี่น34าชะล�างไปุ๋ ด�นที่��เคยอ�ดมสุมบ รณ.กี่7ลดความสุมบ รณ.ลง ที่�4ง ๆ ที่��ไม!ม�กี่ารใช�ปุ๋��ยเคม�

22

ปุ๋?ญหาข้องกี่ารผิล�ตโดยใช�ปุ๋��ยเคม�อย!างเด�ยว

อ�นที่ร�ยว�ตถ�ลดลง ที่3าให�ด�นแน!นที่8บ กี่ารอ� �มน34า และด ดย8ดธาต�อาหารเกี่�ดได�ไม!ด�

ด�นเปุ๋2นกี่รดเพี��มข้84น (ข้84นกี่�บชน�ดข้องปุ๋��ยที่��ใช�)

แกี่�ไข้ปุ๋?ญหาข้�างต�นได�ไหม ?

ค3าตอบค�อ “ได�”

23

ในระบบกี่ารเกี่ษตรที่��ใช�ปุ๋��ยเคม� ไม!เคยม�กี่ารปุ๋ฏิ�เสุธกี่ารใช�ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.กี่ารปุ๋ล กี่พี�ชคล�มด�น กี่ารไถกี่ลบเศษพี�ช กี่ารใสุ!ปุ๋��ยคอกี่ ปุ๋��ยหม�กี่ต!าง ๆ ม�ผิลที่3าให�ด�นม�โครงสุร�างด�ข้84น และใช�ร!วมกี่�บปุ๋��ยเคม�จะให�ผิลด�ที่��สุ�ด

24

ปุ๋?ญหาในกี่ารที่3าเกี่ษตรอ�นที่ร�ย.1 . ผิลผิล�ตจะไม!ออกี่ที่�4งปุ๋@ แต!ออกี่ตามฤด กี่าล หร�อไม!ออกี่ บางปุ๋@ ถ�าผิลผิล�ตปุ๋@ที่��แล�วมากี่ ปุ๋@น�4อาจไม!ออกี่ผิล2 . ราคาผิลผิล�ตจะสุ งกี่ว!า เพีราะแม�จะใช�ปุ๋?จจ�ยในกี่ารผิล�ต ลดลงแต!ต�องใช�แรงงานในกี่ารด แลและเอาใจใสุ!

25

ผิลผิล�ตจากี่เกี่ษตรอ�นที่ร�ย.ต�องข้ายได�ราคาแพีงกี่ว!าผิลผิล�ตจากี่ารใช�ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย. เน��องจากี่ค!าแรงงานสุ งกี่ว!าผิลผิล�ตต3�ากี่ว!า

26

กี่ารผิล�ตแบบอ�นที่ร�ย. ถ�าไม!ใช�สุาร อน�นที่ร�ย.

เลย จะไม!สุามารถที่3าให�ด�นอ�ดมสุมบ รณ.ได�ตาม

ต�องกี่าร

27

ห�นและแร!ธาต� ได�แกี่!- ห�นบด - ห�นฟอสุเฟต- ห�นปุ๋ นบด(ไม!เผิาไฟ)- ย�บซิ��ม- แคลเซิ�ยม- ซิ�ล�เกี่ต

- แมกี่น�เซิ�ยมซิ�ลเฟต- แร!ด�นเหน�ยว- แร!เฟลด.สุปุ๋าร.- แร!เพีอร.ไลที่.- ซิ�โอไลที่.- เบนโที่ไนที่.- ห�นโพีแที่สุ

สุารอน�นที่ร�ย. (สุารเคม�) ที่��อน�ญาต�ให�ใช�ในกี่ารผิล�ตในระบบอ�นที่ร�ย.

28

- แคลเซิ�ยมจากี่สุาหร!ายที่ะเล และ สุาหร!ายที่ะเล- เปุ๋ล�อกี่หอย- เถ�าถ!าน- เปุ๋ล�อกี่ไข้!บด- กี่ระด กี่ปุ๋Aน และ เล�อดแห�ง- เกี่ล�อสุ�นเธาว.- โบแร7กี่ซิ.- กี่3ามะถ�น- ธาต�อาหารเสุร�ม (โบรอน ที่องแดง เหล7กี่ แมงกี่าน�สุ โมล�บด�น�ม และสุ�งกี่ะสุ�)

29

สุร�ปุ๋ กี่ารผิลผิ�ตโดยใช�ปุ๋��ยเคม�

หร�อปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.ผิลผิล�ตที่��ได�ปุ๋ลอดภู่�ยเหม�อนกี่�น

ปุ๋��ยเคม�เปุ๋2นธาต�อาหารพี�ช ไม!ใช!สุารพี�ษ

30

ปุ๋��ยเคม�ม�ราคาแพีงจร�งหร�อ ??

31

โดยที่��วไปุ๋ ราคาต!อหน!วยข้องปุ๋��ยที่��มาจากี่ปุ๋��ยเคม�จะถ กี่ที่��สุ�ด

ปุ๋��ยสุ ตรย��งสุ ง ราคาต!อหน!วยจะถ กี่เช!น ย เร�ย ม� 45-46% N (ราคา

720 บาที่) แอมโมเน�ยมซิ�ลเฟต 21

% N (ราคา 720 บาที่)

32

ใช�ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย. (ถ กี่กี่ว!า ??)ใช�น34าหม�กี่ช�วภู่าพี (แที่นปุ๋��ยเคม� ??)ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.ม�ธาต�อาหารน�อย ต�องใช�ในปุ๋ร�มาณมากี่เพี��อให�ได�ธาต�อาหารเที่!ากี่�น

33

สุถาน�ที่ดลองข้�าว %N %P2O5 %K2O

ร�งสุ�ต 1.8 0.8 1.0 สุ�ร�นที่ร. 2.1 0.9 1.3 พี�ษณ�โลกี่ 1.9 1.8 1.3

ธาต�อาหารในปุ๋��ยหม�กี่ที่��ที่3าจากี่ฟางข้�าว

34

ปุ๋ร�มาณธาต�อาหารในปุ๋��ยชน�ดต!าง ๆชน�ด %N %P

2

O5

%K2

O

ปุ๋��ยหม�กี่ 0.6-2.5

0.5-1.9 0.6-1.8

ปุ๋��ยเที่ศบาล

1.0 1.0 1.25

ปุ๋��ยพี�ชสุด

0.5-0.7

0.1-0.2 0.6-0.8

ม ลว�ว 1.5 0.7 1.6

ม ลควาย

0.8-1.2

0.5-0.9 0.5-3.7

ม ลหม 2.7-4.7

3.4-7.4 1-3

ม ลไกี่! 1.7-3.4

2.9-6.3 0.3-3.5

ม ลเปุ๋2ด 0.6-2.4

1.0-3.2 0.2-2.1

ม ลค�างคาว

0.7-3.1

10-12 0.3-0.5

อ�จจาระ 1.6-3.6

0.8-6.3 0.1-2.6

กี่องปุ๋ฐพี�ว�ที่ยา กี่รมว�ชากี่ารเกี่ษตร 2540

35

µ»� � ¡º� ¤»Å¡¦� µ̈� ®°¥ ¤� %N 0.05-1.65 0.1-1.8 0.32-2.00 0.28-1.29 0.06-1.82 %P2O5 0.01-0.59 0.01-0.26 0.01-3.74 0.01-0.35 0.01-3.41

%K2O 0.02-1.89 0.03-3.38 0.38-1.72 0.04-1.53 0.02-4.93 % Ca 0.01-0.95 0.01-0.87 0.09-1.08 0.02-2.26 0.01-2.57 %Mg 0.01-0.22 0.01-0.33 0.05-0.20 0.01-0.84 0.01-0.22 %S 0.01-0.38 0.01-0.26 0.07-0.35 0.01-0.28 0.01-0.58

ธาต�อาหารในน34าหม�กี่ต!าง ๆ

36

37

ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.ค�ณภู่าพีสุ ง : เปุ๋2นปุ๋��ยที่��ได�จากี่กี่ารน3าว�สุด�อ�นที่ร�ย.หร�ออน�นที่ร�ย.ธรรมชาต�ที่างกี่ารเกี่ษตรที่��ม�ธาต�อาหารสุ งมาผิ!านกี่ารหม�กี่จนสุลายต�วสุมบ รณ. หร�อน3ามาผิสุมกี่�บว�สุด�อ�นที่ร�ย.หร�ออน�นที่ร�ย.ธรรมชาต�ที่��ม�ธาต�อาหารสุ ง เช!นกี่ระด กี่ปุ๋Aน ม ลค�างคาว หร�อปุ๋��ยห�นฟอสุเฟต

38

·� � � %N %P2O5 %K2O µ É́ªÁ®̈º°� � � � 7-10 2.13 1.1-2.7 µ̈i� � � 9-10 5-6 3.8

Á̈º° ®o� � 8-13 1.5 0.8 ¦³ ¼i� � � � � 3-4 15-23 0.68

®·¢° Á¢� � 0.15 15-17 0.10

วารสุารอน�ร�กี่ษ.ด�นและน34า ปุ๋@ที่�� 24 ธ�นวาคม 2551

ปุ๋ร�มาณธาต�อาหารในข้องว�ตถ�ด�บที่��ม�ธาต�อาหารหล�กี่สุ ง

39

·� � � %N %P2O5 %K2O µ É́ªÁ®̈º°� � � � 2.7-8.7 0-0.4 0-2.3 µ ³̈®»n� � � 8.1 2.4 1.4 µ°o°¥i� � � � 0.3-1.0 0-2.4 0.2-0.5 µ É́ªÁ̧¥ª� � � � 3.2 2.3 1.5

ปุ๋ร�มาณธาต�อาหารในข้องเหล�อที่างกี่ารเกี่ษตรหน�งสุ�อปุ๋ฐพี�ว�ที่ยาเบ�4องต�น

40

สุ ตร 1 สุ ตร 2 สุ ตร N สุ ง

สุ ตร P สุ ง

กี่ากี่ถ��วเหล�อง

40 กี่กี่. 40 กี่กี่.

60 หร�อ -

ปุ๋ลาปุ๋Aน - - 60 -

ร3าละเอ�ยด 10 10 - 10

ม ลสุ�ตว. 10 10 40 ปุ๋��ยหม�กี่ 10

ห�นฟอสุเฟต

24 24 - 80

กี่ระด กี่ปุ๋Aน 8 16 - -

ม ลค�างคาว

8 - - -

กี่ารที่3าปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.สุ ตรค�ณภู่าพีสุ ง -34 %N, 5-9%P2O5, 1-2% K2O

รวมเปุ๋2นเน�4อปุ๋��ย 351 = 9 หน!วย หร�อ 4+9+2 = 15 หน!วย

หม�กี่สุ!วนผิสุมกี่�บกี่ากี่น34าตาล 26-30 ล�ตร + สุารเร!ง

41

สุ ตร 1 ราคา/หน!วย

จ3านวนเง�น

กี่ากี่ถ��วเหล�อง

40 กี่กี่. 15 600

ร3าละเอ�ยด

10 4 40

ม ลสุ�ตว. 10 2 20

ห�นฟอสุเฟต

24 3 72

กี่ระด กี่ปุ๋Aน

8 6 48

ม ลค�างคาว

8 8 64

รวมเง�น 844 บาที่

กี่ารที่3าปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.สุ ตรค�ณภู่าพีสุ ง -34%N, 5-9%P2O5, 1-2% K2O

รวมเปุ๋2นเน�4อปุ๋��ย 351 = 9 หน!วย หร�อ 4+9+2 = 15 หน!วย ฟอสุฟอร�สุ

สุ!วนใหญ!ได�มาจากี่ห�นฟอสุเฟตซิ8�งราคาถ กี่ แต!ไม!ละลายที่�นที่�

42

กี่ารที่3าปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.สุ ตร -34%N, 5-9%P2O5, 1-2% K2O

รวมเปุ๋2นเน�4อปุ๋��ย 351 = 9 หน!วย หร�อ 4+9+2 = 15 หน!วยฟอสุฟอร�สุสุ!วนใหญ!ได�มาจากี่ห�นฟอสุเฟต ละลายเร7ว 3% อ�กี่ 12-14% ละลายช�า ๆปุ๋��ย 1 หน!วย ค�ดเปุ๋2นเง�น

- 56 393 8. . บาที่ 844/15 = 56.3 บาที่

หร�อ 844/9 = 93.8 บาที่

43

สุ ตรปุ๋��ย ราคา/กี่ระสุอ

บ

ราคา/100 กี่กี่.

ราคาต!อหน!วย

-460

-0700 1400 30.

4

-046-0

15

00

300

0

6 0 .0

- -00

60

17

30

346

0

57

7

-184

- 60 (64)

16

50

330

0

66.0

-151

- 515

(45)

12

90

129

0

57.3

-824- 24 (56)

14

30

286

0

51.1

ราคาปุ๋��ยเคม� เด�อนพีฤษภู่าคม 2552

44

ถ�าจะผิล�ตปุ๋��ยสุ ตรเด�ยวกี่�นโดยใช�ปุ๋��ยเคม� และใช�ห�นฟอสุเฟตเหม�อนปุ๋��ยสุ ตรอ�นที่ร�ย.ในกี่ารที่3าปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.สุ ตรค�ณภู่าพีสุ ง -34%N, 5-9%P2O5, 1-2% K2Oสุ ตรปุ๋��ย ราคา/

หน!วยจ3านวน จ3านวน

เง�นย เร�ย

46-0-0 4%N 30.5 8.7 กี่กี่. 266

ห�นฟอสุเฟต

9%P2

O5

30. 53 กี่กี่. 159

0-0-60 2%K2

O58.0 3.4 กี่กี่. 193

รวมเง�น 618 บาที่

ค�ดเปุ๋2นราคาต!อหน!วย = 618/15 = 41.2 บาที่ต!อ

กี่�โลกี่ร�ม

45

ถ�าเราใช�ปุ๋��ยสุ ตร - - 18460 จ3านวน 25 กี่กี่ . จะให�เน�4อปุ๋��ยเที่!ากี่�บ

- -4 511 50. . ค�ดเปุ๋2นเง�น 1 ,650/2 = 825 บาที่ต�องกี่ารโพีแที่สุเซิ�ยมเที่!ากี่�บ 2 % K2O

ใช�สุ ตร - - 0060 จ3านวน 3 4. กี่กี่ . เปุ๋2นเง�น 193 บาที่ ได�ปุ๋��ย สุ ตร - - 4 511 52. . = 18 หน!วย

เปุ๋2นเง�นรวม 825 193+ = 1018 บาที่

ราคาต!อหน!วยปุ๋��ยเที่!ากี่�บ 1018/ 18 = 56.6 บาที่

ฟอสุฟอร�สุที่��ได�จากี่ปุ๋��ยน�4ละลายเร7วกี่ว!าห�นฟอสุเฟตและราคาไม!แพีง เม��อเที่�ยบกี่�บปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.

46

สุร�ปุ๋ได�ว!าปุ๋��ยเคม�ไม!ได�แพีงกี่ว!า แต!กี่ารใช�ปุ๋��ยเคม�ไม!ได�อ�นที่ร�ยว�ตถ� ซิ8�งอ�นที่ร�ยว�ตถ�จะช!วยให�สุมบ�ต�ที่างกี่ายภู่าพีข้องด�นด�ข้84น และให�ธาต�อาหารที่��ต�องกี่ารน�อย

ด�งน�4น กี่ารใช�ปุ๋��ยเคม�ร!วมกี่�บปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.จะด�กี่ว!ากี่ารใช�ปุ๋��ยอ�นที่ร�ย.อย!าง

เด�ยวหร�อเคม�อย!างเด�ยว

47

ใช�ปุ๋��ยให�ม�ปุ๋ระสุ�ที่ธ�ภู่าพีมากี่

ข้84น

ใช�ปุ๋��ยถ กี่ว�ธ� ม�กี่3าไร

48

ปุ๋ร�บปุ๋ร�งด�นให�ธาต�อาหารละลายออกี่มามากี่ที่��สุ�ด

ใสุ!เฉพีาะธาต�ที่��ต�องกี่ารใสุ!ในปุ๋ร�มาณที่��เหมาะสุม เล�อกี่ปุ๋��ยให�เหมาะสุมกี่�บชน�ด

ข้องด�น

กี่ารใช�ปุ๋��ยให�ม�ปุ๋ระสุ�ที่ธ�ภู่าพี

49

ค!าว�เคราะห.ด�น (น3าด�นมาว�เคราะห.) ค!าว�เคราะห.พี�ช (ในไม�ผิลสุ3าค�ญมากี่)

สุ��งที่��ต�องกี่ารในกี่ารต�ดสุ�นใจ

50

LLAAWW

OOFF

TTHHEE

พี�ชต�องได�ร�บธาต�อาหารครบที่�กี่ธ�าตและสุมด�ลพี�ชต�องได�ร�บธาต�อาหารครบที่�กี่ธ�าตและสุมด�ลพี�ชต�องได�ร�บธาต�อาหารครบที่�กี่ธ�าตและสุมด�ลพี�ชต�องได�ร�บธาต�อาหารครบที่�กี่ธ�าตและสุมด�ล

LLIIMMIITTIINNGG

FFAACCTTOORR

51

ความสุ�มพี�นธ.ระหว!างธาต�อาหารในด�น ใบ และผิลมะม!วง ต!อความ

คงที่นในกี่ารเกี่7บร�กี่ษา

52

ปุ๋ากี่ช!อง (6

สุวน)

สุระแกี่�ว(5

สุวน)

ฉะเช�งเที่รา(12 สุวน)

สุ�พีรรณบ�ร�(6

สุวน)pH 4.8-

6.25.2-6.1

-4 2.6 6.

4.3-6.5

%OM

1.1-2.8

1.7-2.8

-0 9.1 7.

0.8-1.6

P 4.0-81

15-176

-6 5.24

4

9.0-415

K 88-280

59-222

-26

10

1

57-405

Ca 706-3,000

953-3,450

12

-71,85

0

782-2,734

Mg 119-588

128-458

-23

62

84-215

สุมบ�ต�ด�นปุ๋ล กี่มะม!วง

53

สุวนที่�� pH OM P K Ca Mg  % ppm

B1 6.0 1.62 123 165246

8171

B2 6.5 1.62 174 334202

0165

B3 4.7 1.0213.4

63 782 90

B4 4.5 0.82 8.3 57 859 84

B5 6.0 1.42 416 405205

0155

B6 6.4 1.3042.4

164273

4215

B7 4.3 0.9110.2

72 822 86

เฉล��ย 5.5 1.24 113 180

1676

138

ต�วอย!างด�น อ. เม�อง จ.สุ�พีรรณบ�ร�

54

ค!ามาตรฐ

าน

ปุ๋ากี่ช!อง

สุระแกี่�ว ฉะเช�งเที่รา

สุ�พีรรณบ�ร�

N %

1.-0

1.5

1.-0

1.3

1.-1

1.3

1.-2

1.5

1.-1

1.4

P %

-.08.20

-.11 .14

-.10 .19

-.11 .17

-.10 .14

K %

0.-5

1.5

0.-5

0.8

0.-6

1.0

0.-5

1.2

0.-5

0.8

Ca %

2.-0

3.0

1.-2

2.5

1.-4

2.4

1.-3

2.4

3.-0

4.1

Mg %

-.20.40

-.20 .38

0.-2

0.3

0.-2

0.3

-.15 .25

ธาต�อาหารในใบมะม!วง

55

กี่ารว�เคราะห.ด�น

56

ที่3าให�ร �ว!าด�นม�ธาต�อาหารแต!ละชน�ด

มากี่น�อยแค!ไหน ด�นม�สุภู่าพีที่��เอ�4ออ3านวยให�

ธาต�อาหารเปุ๋2น ปุ๋ระโยชน.หร�อไม! เช!น

พี�เอช (pH) ??

กี่ารว�เคราะห.ด�น

57

ความเปุ๋2นปุ๋ระโยชน.ข้องธาต�อาหารพี�ชโดยเฉพีาะ ฟอสุฟอร�สุ (P)

pH ปุ๋ระมาณ 5.5-6.5 เปุ๋2นปุ๋ระโยชน.มากี่ที่��สุ�ด pH ต3�า P ที่3าปุ๋ฏิ�กี่ร�ยากี่�บ Fe & Zn pH สุ ง P ที่3าปุ๋ฏิ�กี่ร�ยากี่�บ Ca & Mg

58

ม�ค!ามาตรฐานกี่ว�าง ๆ สุ3าหร�บด�นที่��วไปุ๋

ไม!สุามารถบอกี่ได�ว!า

ข้�อจ3ากี่�ดข้องกี่ารว�เคราะห.ด�น

พี�ชจะด ดธาต�อาหารไปุ๋ใช�ได�หร�อไม! กี่ารด ดธาต�อาหารข้องพี�ชจะสุมด�ลหร�อไม!

59

กี่ารว�เคราะห.พี�ชน�ยมใช�กี่�บไม�ผิล

ระยะเวลาสุ3าหร�บ กี่าร

จ�ดกี่ารนาน

60

บอกี่อากี่ารข้าดที่��มองไม!เห7น บอกี่ความสุมด�ลข้องธาต�อาหาร

ลดกี่ารใช�ปุ๋��ยที่��ไม!จ3าเปุ๋2น

ข้�อด�ข้องกี่ารว�เคราะห.พี�ช

61

สุมบ�ต�ด�น

ผิลว�เคราะห.

ธาต�อาหาร

ค!ามาตรฐาน

ผิลว�เคราะ

ห.pH 5.33 N2

EC (µS/cm)

259

%อ�นที่ร�ว�ตถ�

2.66 %N 1.0-1.5 1.34

P ppm 35 %P .08-.20 0.13

K ppm 256 %K 0.5-1.5 0.49

Ca ppm 2088 %Ca 2.0-3.5 1.97

Mg ppm 588 %Mg 0.2-0.4 0.30

Fe 55 Fe ppm 30-120 29

Mn 54 Mn ppm 50-250 284

Zn 2.6 Zn ppm 20-100 31

ต�วอย!างผิลกี่ารว�เคราะห.ด�นและใบมะม!วง

62

ว�เคราะห.ด�นและพี�ชบ!อยแค!ไหน

ในไม�ผิลแนะน3าให�ว�เคราะห.ที่�กี่ปุ๋@ เพี��อด กี่ารเปุ๋ล��ยนแปุ๋ลง

อาจว�เคราะห.ที่�กี่ 3 ปุ๋@

63

ข้�อกี่ล!าวหาที่��ว!าปุ๋��ยเคม�เปุ๋2นสุารพี�ษไม!เคยม�ใครย�นย�น เปุ๋2นเพี�ยงกี่ารกี่ล!าวอ�างลอย ๆ เที่!าน�4น

กี่ารผิล�ตในระบบอ�นที่ร�ย.ไม!ได�ลดต�นที่�นกี่ารผิล�ต แต!เกี่ษตรกี่รที่��ที่3าระบบอ�นที่ร�ย.ข้ย�น ที่3างานหน�กี่ ใช�เศษซิากี่พี�ชให�เปุ๋2นปุ๋ระโยชน. ไม!เผิาตอซิ�ง ถ�าค�ณที่3าแบบเด�ยวกี่�น แต!ใช�ปุ๋��ยเคม�ด�วย ค�ณจะได�ผิลผิล�ตสุ งกี่ว!ากี่ารผิล�ตแบบอ�นที่ร�ย. !!!!!

สุร�ปุ๋

64

ค�ณตรวจสุ�ข้ภู่าพี ด�นและพี�ชค�ณหร�อ

ย�ง ??ด�วยความปุ๋ราถนาด�

สุ�ม�ตรา ภู่ !วโรดม