21

Click here to load reader

ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

รายวิ�ชาสั�งคมศึ กษา รหั�สั สั 42102

ใบควิามร� �ที่�� 7.1

เร��อง ภาคใต้�ของประเที่ศึไที่ย

แผนการจั�ดการเร�ยนร� �ที่�� 7

ภู�มิ�ศาสตร์ ช�'นม�ธยมศึ กษาป)ที่�� 5

ภูาคใต ของไทย

            ภาคใต้�เป*นภ�ม�ภาคซึ่ �งม�พื้�'นที่��เป*นร�ปแหัลมยาวิย��นลงไปในมหัาสัม.ที่ร ม�ที่�ศึที่างจัากเหัน�อ ณ แนวิก�'นอ0าวิไที่ยที่��เสั�นร. �ง ๑๓ องศึา ลงไปที่างใต้�จัดมาเลเซึ่�ย ที่��เสั�นร. �ง ๕ องศึา ๓๐ ล�บดา ก�'นมหัาสัม.ที่รอ�นเด�ยไวิ�ที่างด�านที่�ศึต้ะวิ�นต้ก และที่ะเลจั�นใต้�ที่างด�านที่�ศึต้ะวิ�นออก ม�ที่�วิเขาอ�นต้0อเน��องจัากที่��ราบสั�งย�นนานเป*นแกนหัร�อโครงของแหัลม ต้0อลงไปจันจัดเสั�นศึ�นย6สั�ต้รที่��สั�งคโปร6             ภาคใต้�ของไที่ยต้�ดต้0อก�บประเที่ศึพื้ม0าที่างที่�ศึต้ะวิ�นต้ก โดยม�ที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� และล7าน7'าปากจั��นเป*นพื้รมแดน ต้�ดต้0อก�บมาเลเซึ่�ยที่างด�านที่�ศึใต้� โดยม�ที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร� ก�บล7าน7'านราธ�วิาสัเป*นพื้รมแดน ม�พื้�'นที่�� ประมาณ ๗๕,๐๐๐ ต้ารางก�โลเมต้ร หัร�อประมาณ ๑ ใน ๗ ของพื้�'นที่��ประเที่ศึ ต้อนแคบที่��สั.ดกวิ�าง ประมาณ ๑๕ ก�โลเมต้ร และต้อนแคบที่��สั.ดของแหัลมที่��คอคอดกระ จั�งหัวิ�ดประจัวิบค�ร�ข�นธ6 กวิ�างประมาณ ๔๐ ก�โลเมต้ร  สั0วินกวิ�างที่��สั.ดไม0เก�น ๒๐๐ ก�โลเมต้ร  สั0วินยาวิประมาณ ๗๕๐ ก�โลเมต้ร

1

Page 2: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

สภูาพทางธรณี�วิ�ทยา

           ภาคใต้�ม�โครงสัร�างอ�นประกอบด�วิยที่�วิเขาเป*นแถบของแหัลม อย�0ประมาณต้อนกลาง ยาวิต้ลอดจัากเหัน�อไปใต้� ที่7าใหั�ต้�วิแหัลมม�ควิามคงที่นต้0อการที่7าลายของธรรมชาต้� ม�พื้�'นที่��ลาดเที่ลงสั�0ที่ะเลที่�'งด�านอ0าวิไที่ย และมหัาสัม.ที่รอ�นเด�ย แนวิรอยพื้�บย0นของธรณ�ม�อย�0หัลายแหั0ง เช0น ที่างต้ะวิ�นต้กของอ7าเภอที่.0งสัง จั�งหัวิ�ดนครศึร�ธรรมราช และม�ต้0อที่อดลงไปในที่ะเลด�วิย บร�เวิณหัม�0เกาะที่างต้ะวิ�นออกของ อ7าเภอบ�านดอน จั�งหัวิ�ดสั.ราษฎร6ธาน� ก�บในแถบต้ะวิ�นออกเฉี�ยงใต้�ของ จั�งหัวิ�ดสังขลา ภู�เขา             ภาคใต้�นอกจัากจัะม�ที่�วิเขาเป*นแนวิยาวิต้ลอดที่�'งภาค อย�0ต้อนกลางของพื้�'นที่��แล�วิ ย�งม�ที่�วิเขาสั�'น ๆ แที่รกอย�0ม�ที่�ศึที่างขนานไปก�บที่�วิเขาหัล�กเก�อบที่�'งสั�'น เราสัามารถแบ0งที่�วิเขาในภาคใต้� ออกเป*นที่�วิเขาใหัญ่0 ๆ ได� ๕ ที่�วิค�อ ที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� ที่�วิเขาระนองหัร�อภ�เกAต้ ที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร� ที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช และที่�วิเขาสัามร�อยยอด     ท�วิเขาตะนาวิศร�

            ที่างเหัน�อเร��มต้�'งแต้0ช0องเจัด�ย6สัามองค6 ที่อดต้�วิยาวิลงไปที่างใต้� จัดบร�เวิณจั�งหัวิ�ดช.มพื้ร ต้อนล7าน7'าปากจั��น ที่�วิเขาต้ะนาวิศึร�เป*นเที่�อกเด�ยวิก�บที่�วิเขาถนนธงช�ย เป*นที่�วิเขาหั�น เวิ�นบางต้อนที่างด�านต้ะวิ�นต้ก ในเขต้ด�นแดนมอญ่ ม�ภ�เขาหั�นป�นอย�0บ�าง

            ที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� เป*นที่�วิเขาต้0อเน��องต้ลอดที่�วิ ม�ควิามกวิ�าง

2

Page 3: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

และควิามสั�งมากที่��สั.ดในพื้�'นที่��ระหัวิ0าง จั�งหัวิ�ดเพื้ชรบ.ร� ถ งล7าน7'าปราณ ต้0อจัากบร�เวิณน�'ลงไป จัะม�ล�กษณะแคบและเต้�'ยกวิ0าที่างต้อนเหัน�อ ยอดเขาสั�งสั.ดในต้อนใต้�น�' ค�อ ยอดเขาหัลวิง อย�0ในเขต้จั�งหัวิ�ดประจัวิบค�ร�ข�นธ6 ซึ่ �งอย�0ที่างใต้�ของช0องสั�งขร

            ที่�วิเขาต้ะนาวิศึร�ต้อนใต้�สั.ด แยกออกไปสัองฟากของล7าน7'า สั0วินต้ะวิ�นต้กอย�0ในเขต้พื้ม0า สั0วินต้ะวิ�นออกอย�0ในเขต้ไที่ย ซึ่ �งได�ช��อใหัม0วิ0าที่�วิเขาภ�เกAต้

            ช0องที่างในที่�วิเขาต้ะนาวิศึร�ที่��สั7าค�ญ่ม�อย�0สัามช0อง ค�อ ช0องเจัด�ย6สัามองค6 ช0องสั�งขร และช0องบ�านเล�ยบญ่วิน

            ที่�วิเขาต้ะนาวิศึร�ปCนน7'าลงที่�'งสัองฟากที่�วิเขาค�อ

                - ลงสั�0มหัาสัม.ที่รอ�นเด�ย ได�แก0 ล7าน7'าที่ะวิาย ล7าน7'าต้ะนาวิศึร� และล7าน7'าอ�ต้ร�น (เช�ยงกราน)

                - ลงสั�0อ0าวิไที่ย ได�แก0 ล7าน7'าแม0กลอง ล7าน7'าเพื้ชรบ.ร� ล7าน7'าปราณ คลองที่0าต้ะเภา และคลองช.มพื้ร

            ยอดเขาสั�งสั0วินใหัญ่0อย�0ในเขต้พื้ม0า ที่��สั�งเก�น ๑,๐๐๐ ข 'นไปม�อย�0 ๘ ยอดด�วิยก�น อย�0ในเขต้ไที่ย ๗ ยอดด�วิยก�น ค�อ เขาแดนใต้� เขาเราะแระ อย�0ในเขต้จั�งหัวิ�ดกาญ่จันบ.ร� เขาหัวิานน�อย เขาวิ0านม�  อย�0ที่างต้ะวิ�นต้กของจั�งหัวิ�ดเพื้ชรบ.ร� เขาใหัญ่0อย�0ที่างต้ะวิ�นต้กของอ7าเภอปราณบ.ร� เขาหัลวิงอย�0ที่างที่�ศึต้ะวิ�นต้กของจั�งหัวิ�ดประจัวิบค�ร�ข�นธ6 และเขาก�บอย�0ในเขต้ อ7าเภอที่�บสัะแก จั�งหัวิ�ดประจัวิบค�ร�ข�นธ6             ท�วิเขาภู�เก็�ต (หัร�อที่�วิเขาระนอง)  เป*นที่�วิเขาที่��แยกออกจัากที่�วิเขาต้ะนาวิศึร�เร��มจัาก จั�งหัวิ�ดช.มพื้ร น�บจัากแม0น7'าปากจั��นลงไปที่างใต้�เป*นแนวิไปในแหัลมมลาย� ไปสั.ดต้อนที่��ต้0อก�บที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช และที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร�ในจั�งหัวิ�ดสัต้�ล นอกน�'นเป*นที่�วิที่��ล7'าลงไปในที่ะเลเก�ดเป*นเกาะภ�เกAต้ข 'น จั งใหั�ช��อวิ0าที่�วิเขาภ�เกAต้ และเน��องจัากวิ0าที่�วิเขาน�'ผ0านจั�งหัวิ�ดระนอง จั งได�ช��อวิ0าที่�วิเขาระนอง ที่�วิเขาน�'เป*นเขาหั�นแกรน�ต้ ได�ปCนน7'าลงสัองฟาก ค�อ ด�านอ0าวิไที่ย และด�านมหัาสัม.ที่รอ�นเด�ย

            ที่างด�านอ0าวิไที่ย ม�คลองสัวิ� ล7าน7'าหัล�งสัวิน และล7าน7'าค�ร�ร�ฐ (

3

Page 4: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

ไหัลลงอ0าวิบ�านดอน)

            ที่างด�านมหัาสัม.ที่รอ�นเด�ย ม�ล7าน7'ากระ (ม�คลองปากจั��น และคลองสัะอ.0นไหัลมาบรรจับ) และล7าน7'าต้ะก��วิปFา

            ที่�วิเขาน�'ม�ยอดเขาสั�งที่��สั7าค�ญ่ ค�อ เขากะที่ะควิ7�า สั�ง ๑,๐๙๒ เมต้ร  เขาปลายบางโต้Hะ สั�ง ๑,๐๔๗ เมต้ร เขาที่�'งสัองล�กน�'อย�0ต้อนเหัน�อของจั�งหัวิ�ดพื้�งงา  เขาพื้ระม� สั�ง ๑,๑๐๖ เมต้ร อย�0ในเขต้อ7าเภอคอเขา จั�งหัวิ�ดพื้�งงา  เขาหัล�งคาต้ ก สั�ง ๑,๒๗๒ เมต้ร  อย�0ในเขต้อ7าเภอกะเปอร6 จั�งหัวิ�ดระนอง ย�งม�ยอดเขาที่��สั�งเก�น ๑,๐๐๐ เมต้ร อ�กหัลายยอด แต้0ไม0ม�ช��อเร�ยกก�น

           ที่�วิเขาภ�เกAต้ก�'นเขต้แดน ระหัวิ0างฟากต้ะวิ�นออกก�บฟากต้ะวิ�นต้ก ของสั��จั�งหัวิ�ดในภาคใต้�ค�อ ที่างต้อนเหัน�อก�บจั�งหัวิ�ดช.มพื้ร (ต้ะวิ�นออก) ก�บจั�งหัวิ�ดระนอง (ต้ะวิ�นต้ก) ที่างต้อนใต้�ก�'นจั�งหัวิ�ดสั.ราษฎร6ธาน� (ต้ะวิ�นออก) ก�บจั�งหัวิ�ดพื้�งงา (ต้ะวิ�นต้ก)

            ท�วิเขานครศร�ธรรมิราช  เป*นที่�วิเขาที่��อย�0ที่างต้ะวิ�นออกของที่�วิเขาภ�เกAต้ และเป*นแกนของแหัลมต้0อลงไปอ�กแนวิหัน �ง ที่�วิเขาน�'ก�'นที่��ราบสั.ราษฎร6ไวิ�ต้อนกลาง โดยม�ภ�เขาล�กโดด ๆ แที่รกอย�0เป*นต้อน ๆ ม�ควิามสั�ง ๒๐๐-๓๐๐ เมต้ร ม� เขาพื้นมเบญ่จัา สั�ง ๑,๔๐๔ เมต้ร เป*นยอดสั�งสั.ด เป*นเขาหั�นแกรน�ต้ ที่��ม�ที่�ศึที่างที่อดต้�วิจัากเหัน�อไปใต้� จัากร�มฝั่C� งที่ะเลด�านอ0าวิไที่ยไปสั.ดย�งฝั่C� งที่ะเลด�านต้ะวิ�นต้ก เร��มจัากที่างใต้�ของล7าน7'าต้าป) ที่างใต้�จัดที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร� ต้อนเหัน�อของที่�วิเขาน�'ม�ยอดสั�งหัลายยอด สั0วินต้อนกลาง และต้อนใต้�ยอดไม0สั�งน�ก สั0วินที่��ย��นลงไปในที่ะเลของที่�วิเขาน�'ได�แก0เกาะสัม.ย และเกาะพื้ง�น สั0วินที่างต้อนใต้�

4

Page 5: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

ในจั�งหัวิ�ดต้0าง ๆ แบ0งเป*นสัองสั0วิน ค�อ ที่างด�านต้ะวิ�นออกม�จั�งหัวิ�ดนครศึร�ธรรมราช พื้�ที่ล.ง และสังขลา ที่างด�านต้ะวิ�นต้กม� จั�งหัวิ�ดกระบ�� ต้ร�ง และสัต้�ล เป*นสั�นปCนน7'า ที่างด�านอ0าวิไที่ย และด�านที่ะเลอ�นดาม�น

            ด�านอ0าวิไที่ย ม�ล7าน7'าต้าป) และล7าคลองต้0าง ๆ ที่��ไหัลลงที่ะเลสัาบสังขลา

            ด�านที่ะเลอ�นดาม�น ม�ล7าน7'าต้ร�ง

            ยอดเขาสั�งที่��สั7าค�ญ่ได�แก0 เขาหัลวิง อย�0ที่างต้ะวิ�นต้กของ อ7าเภอเม�องนครศึร�ธรรมราช สั�ง ๑,๗๘๖ เมต้ร เขาเหัมAนอย�0ในเขต้ อ7าเภอฉีวิาง สั�ง ๑,๓๐๙ เมต้ร เขาสัอยดาวิอย�0ในเขต้ จั�งหัวิ�ดต้ร�ง สั�ง ๙๙๓ เมต้ร

            ช0องที่างที่��สั7าค�ญ่ม�อย�0 ๓ ช0องที่างค�อ ช0องที่างรถไฟระหัวิ0างนครศึร�ธรรมราช ผ0านอ7าเภอที่.0งสัง ไปต้ร�ง ช0องที่างระหัวิ0างคอนเน�ยงไปสัต้�ล เป*นช0องที่างถนน

            ท�วิเขาส�นก็าลาค�ร�  เป*นที่�วิเขาที่��ต้0อเน��องก�บที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช เป*นที่�วิเขาหั�นแกรน�ต้ และแยกออกเป*นหัลายแนวิ ม�ที่�ศึที่างขนานก�นจัากเหัน�อลงใต้� ต้อนย0านกลางม�ควิามสั�ง ประมาณ ๑,๕๐๐ เมต้ร ต้อนร�มที่�'งด�านต้ะวิ�นต้ก และต้ะวิ�นออก ม�ควิามสั�งประมาณ ๔๐๐ เมต้ร ที่�วิเขาน�'เร��มต้�'งแต้0จั�งหัวิ�ดสัต้�ล ไปสั.ดในเขต้จั�งหัวิ�ดนราธ�วิาสั ม�ล�กษณะลดหัล��นเป*นข�'นบรรได ไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นออกเฉี�ยงใต้� ก�'นเขต้แดนไที่ยก�บมาเลเซึ่�ยในเขต้จั�งหัวิ�ดสัต้�ล สังขลา ยะลา และนราธ�วิาสัของไที่ย ก�บเขต้ร�ฐไที่รบ.ร� ปล�สั เปร�ค และกล�นต้�นของมาเลเซึ่�ย

5

Page 6: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

            ช0องที่างที่��สั7าค�ญ่ค�อ ช0องที่างถนนและเสั�นที่างรถไฟ จัากหัาดใหัญ่0ไปปาด�งเบซึ่าร6 และช0องที่างถนนจัากยะลาไปเบต้ง

            ยอดเขาสั�งเก�นกวิ0า ๑,๐๐๐ เมต้ร ม�อย�0เป*นจั7านวินมากประมาณ ๑๔ ยอด ม�ช��อเป*นภาษาพื้�'นเม�อง ยอดสั�งสั.ดค�อ ก.หัน.งฮู�ล�ต้�ต้�บาซึ่าร6 สั�ง ๑,๕๓๕ เมต้ร

ท�วิเขาสามิร อยยอด  เป*นที่�วิเขาหั�นป�นเต้�'ย ๆ สั�ง ระหัวิ0าง ๓๐๐-๖๐๐ เมต้ร แยกอย�0ที่างด�านที่�ศึต้ะวิ�นออกของที่�วิเขาต้ะนาวิศึร�  ม�ที่�ศึที่างขนานก�บที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� เร��มต้�นจัากจั�งหัวิ�ดเพื้ชรบ.ร�ในเขต้ อ7าเภอชะอ7า ที่อดต้�วิไปที่างใต้� ผ0านอ7าเภอปราณบ.ร� จั�งหัวิ�ดประจัวิบค�ร�ข�นธ6 ลงไปเป*นหัม�0เกาะต้0าง ๆ ในอ0าวิประจัวิบ ฯ ต้�วิเขาสัามร�อยยอดแที่� ๆ อย�0ช�ดก�บชายฝั่C� งอ0าวิไที่ย บร�เวิณใต้�อ7าเภอปราณบ.ร�

ระบบก็ารระบายน$%า

            ภาคใต้�เป*นภาคที่��ม�ฝั่นต้กมาก ที่�'งในด�านปร�มาณฝั่น และระยะเวิลาที่��ฝั่นต้ก จัากร�ปร0างของพื้�'นที่�� ซึ่ �งแคบและยาวิ ม�ที่�วิเขาอย�0ในย0านกลางเป*นสั0วินมาก เวิ�นต้อนกลางของภาคที่��ม�ที่�วิเขาขนานก�นสัองที่�วิค�อ ที่�วิเขาภ�เกAต้ และที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช ด�งน�'นน7'าจั งไหัลลงฝั่C� งที่ะเลที่�'งสัองฟาก ต้ามแนวิล7าธารด�วิยล�กษณะที่��ไหัลเช��ยวิมากในต้อนต้�นน7'า เม��อไหัลลงสั�0ที่��ราบชายฝั่C� ง หัร�อในล.0มน7'ากวิ�าง ๆ จั งไหัลช�าลงก0อนไหัลลงสั�0ที่ะเล ล7าน7'าโดยที่��วิไปเป*นล7าน7'าสัายสั�'น ๆ ไม0กวิ�างมากน�ก แบ0งออกได�เป*นสัองพื้วิกต้ามที่�ศึที่างการไหัลลงสั�0ที่ะเลค�อ

           ล7าน7'าที่��ไหัลลงสั�0มหัาสัม.ที่รอ�นเด�ย  ม�ล7าน7'ากระหัร�อล7าน7'าปาก

6

Page 7: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

จั��น และล7าน7'าต้ร�ง เป*นล7าน7'าที่��อย�0ที่างซึ่�กต้ะวิ�นต้กของที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� ที่�วิเขาภ�เกAต้ และที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช

            ล$าน$%าก็ระหร'อล$าน$%าปาก็จั่�*น  ยาวิประมาณ ๑๒๐ ก�โลเมต้ร  ต้�นน7'าเก�ดจัากแควิสัองสัายค�อ แควิกระน�อย และแควิงาน แล�วิไหัลผ0านเขต้อ7าเภอปะที่�วิ จั�งหัวิ�ดช.มพื้ร ไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นต้กผ0านอ7าเภอกระบ.ร� จั�งหัวิ�ดระนอง ลงสั�0อ0าวิระนอง

                - แควิกระน�อย  ต้�นน7'าเก�ดจัากภ�เขาช�'นบนในที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� แควิน�'น�บวิ0าเป*นต้�วิล7าน7'ากระด�วิย ใช�เป*นเสั�นพื้รมแดนระหัวิ0างไที่ยก�บพื้ม0า

                - แควิงาน  ต้�นน7'าเก�ดจัากภ�เขาคลองก.0นในเขต้พื้ม0า แล�วิไหัลมาบรรจับแควิกระน�อย ที่��บ�านน7'าที่�น

            ล7าน7'ากระโดยที่��วิไปต้อนต้�นน7'าไหัลผ0านไปต้ามซึ่อกเขา และหั.บเขาแคบ ๆ ต้อนกลางไหัลผ0านพื้�'นที่��เป*นเน�นและที่��ราบ ต้อนปลายไหัลผ0านหั.บเขาอ�กคร�'งหัน �ง พื้�'นที่�องน7'าเป*นที่ราย ม�เกาะแก0งอย�0หัลายแหั0ง ฝั่C� งล7าน7'าที่างด�านต้ะวิ�นต้กสั�งกวิ0าที่างฝั่C� งไที่ย และม�ล�กษณะเป*นที่�วิเขาต้ลอด สั0วินฝั่C� งต้ะวิ�นออกเป*นที่�วิเขาต้7�ากวิ0า และเป*นเน�น

            ล7าน7'ากระ ม�สัาขาที่��สั7าค�ญ่ที่างด�านฝั่C� งต้ะวิ�นออกค�อ

                - ล7าน7'าจั� �น  ต้�นน7'าเก�ดจัากเขาที่างเหัน�อของที่�วิเขาภ�เกAต้ แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นต้ก ไปบรรจับล7าน7'ากระที่��บ�านปากจั��น

                - ล7าน7'าล7าเล�ยง  เก�ดจัากภ�เขาขานาง แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นต้ก ไปบรรจับล7าน7'ากระในเขต้บ�านกาลาม

                - คลองละอ.0น  เก�ดจัากที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึเหัน�อ ผ0านเขต้อ7าเภอละอ.0น แล�วิไหัลวิกไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นต้ก ไปบรรจับล7าน7'าปากจั��นที่��บ�านเขาฝั่าช�             ล7าน7'าปากจั��นสัามารถเด�นเร�อที่ะเลเข�าไปได�ถ งปากคลองละอ.0น ประมาณ ๘๐ ก�โลเมต้ร จัากปากน7'า สั7าหัร�บเร�อยนต้6ขนาดใหัญ่0เด�นได�ถ ง อ7าเภอกระบ.ร�             ล$าน$%าตร�ง  ยาวิประมาณ ๑๓๕ ก�โลเมต้ร ม�น7'าต้ลอดป) ใหั�น7'า

7

Page 8: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

หัล0อเล�'ยงพื้�'นที่��ได�มากที่��สั.ดในภาคใต้� เพื้ราะม�แควิต้0าง ๆ ไหัลมาบรรจับมากสัายด�วิยก�น ต้�นน7'าเก�ดจัากเขาเหัมAนในที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช ไหัลผ0านเขต้ อ7าเภอที่.0งสัง จั�งหัวิ�ดนครศึร�ธรรมราช อ7าเภอหั�วิยยอด และอ7าเภอก�นต้�ง จั�งหัวิ�ดต้ร�ง ไหัลลงสั�0ที่ะเลอ�นดาม�น ที่��อ0าวิต้ร�ง

            ล7าน7'าต้ร�งม�น7'าเช��ยวิมากในฤด�ฝั่น ที่��ปากน7'าม�สั�นดอน ที่7าใหั�เร�อเด�นที่ะเลแล0นเข�าสั�0ล7าน7'าไม0ได� เร�อที่��ผ0านได�ต้�องก�นน7'าล กน�อยกวิ0า ๒ เมต้ร และแล0นเข�าไปได�ถ งบ�านควินธาน� อ7าเภอก�นต้�ง สั0วินเร�อยนต้6ขนาดกลางเด�นได�ถ ง อ7าเภอเม�องต้ร�ง การเด�นที่างต้0อไปต้�องใช�เร�อถ0อ ซึ่ �งม�ขนาดกวิ�าง ๓ เมต้ร ยาวิ ๑๐ เมต้ร จั งจัะเด�นได�ถ งอ7าเภอหั�วิยยอด

            ล7าน7'าที่��ไหัลลงสั�0อ0าวิไที่ย ได�แก0 ล7าน7'าที่��อย�0ที่างด�านที่�ศึต้ะวิ�นออกของที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� ที่�วิเขาภ�เกAต้ และที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช ม�ล7าน7'าที่��สั7าค�ญ่อย�0 ๗ สัายด�วิยก�นค�อ

            ล$าน$%าช+มิพร  หัร�อคลองที่0าต้ะเภา ยาวิประมาณ ๑๐๐ ก�โลเมต้ร กวิ�างประมาณ ๕๐ - ๑๒๐ เมต้ร  ต้�นน7'าประกอบด�วิย แควิสัองสัายค�อ หั�วิยที่0าแซึ่ะ และคลองร�พื้โร

                - หั�วิยที่0าแซึ่ะ  เป*นแควิสัายต้ะวิ�นออก เก�ดจัากที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� บร�เวิณต้ะวิ�นต้กของ อ7าเภอบางสัะพื้านน�อย แล�วิไหัลลงไปที่างที่�ศึใต้� ม�คลองบางที่ะลายไหัลมาบรรจับที่�� ต้7าบลที่0าเงาะ แล�วิไหัลไปรวิมก�บคลองร�พื้โรที่�� อ7าเภอที่0าแซึ่ะ จั�งหัวิ�ดช.มพื้ร

                - คลองร�พื้โร  เป*นแควิสัายต้ะวิ�นต้ก เก�ดจัากที่�วิเขาต้ะนาวิศึร� แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึใต้�ต้ามหั.บเขา แล�วิไหัลวิกไปที่างต้ะวิ�นออก ผ0านบ�านที่0าข�ามไปรวิมก�บหั�วิยที่0าแซึ่ะในเขต้ อ7าเภอที่0าแซึ่ะ             ล7าน7'าช.มพื้รไหัลจัาก อ7าเภอที่0าแซึ่ะลงมาที่างใต้�ผ0าน อ7าเภอเม�องช.มพื้ร แล�วิไหัลลงสั�0อ0าวิช.มพื้รที่��บ�านปากน7'า บร�เวิณที่�ศึต้ะวิ�นต้กของเกาะเสัมAด ล7าน7'าน�'อาจัใช�เร�อขนาดระวิางข�บน7'า ๕-๖ ต้�น เด�นได�ถ งบ�านที่0าต้ะเภาต้ลอดที่�'งป) ในฤด�น7'าค�อระหัวิ0าง สั.ค.- ธ.ค. อาจัเด�นข 'นไปที่างเหัน�อได�ถ งบ�านหัาดพื้�นไที่ร

           คลองช+มิพร  อย�0ที่างด�านที่�ศึต้ะวิ�นต้กของล7าน7'าช.มพื้ร และม�

8

Page 9: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

ขนาดเลAกกวิ0าต้�นน7'าเก�ดจัากหั.บเขาที่างด�านเหัน�อของเขานาง และเขาหัล�งหัม� แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นออกถ งบ�านเขาพื้�น แล�วิไหัลวิกไปที่างที่�ศึใต้� ผ0านที่��ราบและผ0านบ�านที่.0งคา ลงสั�0อ0าวิไที่ย

            ล$าน$%าหล�งสวิน  ยาวิประมาณ ๖๐ ก�โลเมต้ร  ต้�นน7'าเก�ดจัากบร�เวิณเขาหัล�งคาต้ กในที่�วิเขาระนอง หัร�อที่�วิเขาภ�เกAต้ แล�วิไหัลข 'นไปที่างที่�ศึเหัน�อผ0านอ7าเภอพื้ะโต้Hะ แล�วิไหัลวิกไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นออก ขนานก�บเขานมสัาวิจันถ งบ�านข�นเง�น จั งไหัลลงสั�0ที่��ราบ และไหัลลงสั�0อ0าวิไที่ยที่��บ�านปากน7'า ล7าน7'าน�'ม�น7'าต้ลอดป) เร�อขนาดเลAกเด�นได�ถ ง อ7าเภอหัล�งสัวินในฤด�แล�ง และเด�นได�ถ งอ7าเภอพื้ะโต้Hะในฤด�น7'า

            ล$าน$%าตาป-  เป*นล7าน7'าใหัญ่0สัายหัน �งในภาคใต้� ม�ล.0มน7'ากวิ�างขวิางอย�0ในพื้�'นที่��ราบระหัวิ0างที่�วิเขาภ�เกAต้ ก�บที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช ล7าน7'าต้าป)ยาวิ ประมาณ ๓๘๐ ก�โลเมต้ร ต้�นน7'าเก�ดจัากแควิใหัญ่0สัองแควิค�อ แควิค�ร�ร�ฐ และแควิหัลวิง

                 แควิค�ร�ร�ฐ  เป*นแควิสัายต้ะวิ�นต้ก ได�ร�บน7'าจัากล7าหั�วิยหัลายสัาย ซึ่ �งเก�ดจัากเขาหัล�งคาต้ ก เขาต้ะก��วิปFา เขาแหัยง และเขากะที่ะควิ7�า ในที่�วิเขาภ�เกAต้ ม�ล7าหั�วิยที่��ไหัลมาบรรจับได�แก0 คลองแอ จัากเขาหัล�งคาต้ ก และคลองโสัก จัากเขาต้ะก��วิปFา ล7าหั�วิยที่�'งสัองไหัลมาบรรจับแควิค�ร�ร�ฐที่��บ�านที่0าขนอน จัากน�'นแควิค�ร�ร�ฐกAขยายใหัญ่0ออก แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นออก ไปรวิมก�บแควิแม0น7'าหัลวิงที่��บ�านที่0าข�าม เร�อกลไฟขนาดเลAกเด�นได�ในฤด�น7'า

                 แควิหัลวิง  เป*นแควิสัายใต้� ซึ่ �งม�ขนาดใหัญ่0และยาวิมาก ได�ร�บน7'าจัากล7าหั�วิยหัลายสัายที่างด�านที่�ศึใต้�และที่�ศึต้ะวิ�นต้กค�อ

9

Page 10: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

                        - คลองยาวิ  เก�ดจัากภ�เขาล�อมและเขาพื้นมเบญ่จัา ในที่�วิเขาภ�เกAต้ แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึเหัน�อถ งบ�านข�าวิโพื้ด แล�วิไหัลวิกมาที่างที่�ศึต้ะวิ�นออก ไปบรรจับแควิหัลวิงที่��บ�านไฟต้า

                        - คลองอ�ปCน  เก�ดจัากเขาพื้นมเบญ่จัา แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึเหัน�อ ไปบรรจับคลองยาวิที่��บ�านพื้าน

                        - คลองอ�พื้�น  เก�ดจัากเขาสัามจัอม แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึเหัน�อไปบรรจับแควิหัลวิงที่��บ�านปากน7'า

                        - คลองแม0น7'า  เก�ดจัากเขากระเบ�ยด แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึใต้� มารวิมก�บล7าหั�วิยซึ่ �งเก�ดจัากเขาหัลวิง เขาเหัมAน ที่��อ7าเภอฉีวิาง เป*นแควิหัลวิงต้0อไป

                        - คลองหัลวิง  ไหัลไปที่างที่�ศึเหัน�อ ไปรวิมก�บแควิค�ร�ร�ฐที่��บ�านที่0าข�าม แล�วิกลายเป*นล7าน7'าต้าป) แควิหัลวิงใช�เด�นเร�อขนาดเลAก และใช�ได�เฉีพื้าะฤด�น7'าเที่0าน�'น

            ล7าน7'าต้าป) แม�จัะเป*นล7าน7'าใหัญ่0 แต้0ที่�องน7'าต้�'นมาก ในฤด�แล�ง (ม�.ค. - สั.ค.) น7'าจัะล กเพื้�ยง ๒ เมต้ร  อาจัใช�เร�อขนาดเลAกเด�นได�ถ งบ�านอาร�กษ6 (ประมาณ ๘๐ ก�โลเมต้ร จัากปากน7'า) ในฤด�น7'าเร�อเด�นได�ถ ง อ7าเภอพื้ระแสัง จั�งหัวิ�ดสั.ราษฎร6ธาน�             ล$าน$%าป.ตตาน�  เป*นล7าน7'าในแถบใต้�สั.ด ยาวิประมาณ ๑๘๐ ก�โลเมต้ร  ต้�นน7'าเก�ดจัากเขาอ�ล�ต้�ต้�บาซึ่า และเขาม�ต้�บาซึ่าในที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร�ในเขา อ7าเภอเบต้ง จั�งหัวิ�ดยะลา ในต้อนต้�นน7'าจัากอ7าเภอเบต้ง ถ งอ7าเภอบ�นน�งสัต้าร6 ล7าน7'าน�'จัะไหัลอย�0ในหั.บเขา และม�คลองยะฮูา ซึ่ �งเป*นแควิเลAก ๆ ไหัลจัากที่�ศึต้ะวิ�นออก มาบรรที่��บ�านก7าปงโยะ และคลองดอนไหัล จัากเขาม�ด�บาซึ่า ที่างที่�ศึต้ะวิ�นต้ก มาบรรจับที่างที่�ศึใต้�ของอ7าเภอบ�นน�งสัต้าร6 จัากน�'นได�ไหัลต้0อไปที่างที่�ศึเหัน�อ ผ0านเขต้จั�งหัวิ�ดยะลา จั�งหัวิ�ดปCต้ต้าน� ลงสั�0อ0าวิไที่ยที่��อ0าวิปCต้ต้าน� จัากบร�เวิณบ�านก.ระ ล7าน7'าปCต้ต้าน�แยกออกเป*นสัองสัาขา สัาขาที่างด�านที่�ศึต้ะวิ�นต้ก ไหัลลงสั�0ที่��หัล0มชายฝั่C� ง บร�เวิณคลองที่0าเร�อ สั0วินต้�วิล7าน7'าปCต้ต้าน�ไหัลลงสั�0ที่ะเลที่าง อ7าเภอเม�องปCต้ต้าน� ที่างด�านที่�ศึต้ะวิ�นต้กของแหัลมโพื้ธ�N

10

Page 11: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

            ล7าน7'าปCต้ต้าน� เป*นล7าน7'าขนาดเลAกและต้�'นเข�น ม�สั�นดอนที่��ปากน7'า ที่7าใหั�เร�อกลไฟแล0นเข�าไปในล7าน7'าไม0ได� คงใช�ได�เฉีพื้าะเร�อขนาดเลAก จัากปากน7'า ผ0านอ7าเภอเม�องปCต้ต้าน� อ7าเภอยะร�ง อ7าเภอเม�องยะลา เร�อขนาดเลAกเด�นได�ต้ลอดป) จัากอ7าเภอบ�นน�งสัต้าร6 ไปถ งอ7าเภอเบต้ง ก0อนม�เข��อนร�ชประภา (บางลาวิ) ใช�ได�เฉีพื้าะเร�อแจัวิ เฉีพื้าะในฤด�แล�งเที่0าน�'น

            ล$าน$%าสายบ+ร� (สั.ไหังต้าล.บ�น)  เป*นล7าน7'าที่��ขนานก�บล7าน7'าปCต้ต้าน� อย�0ที่างด�านต้ะวิ�นออก ต้�นน7'าเก�ดจัากที่�วิเขาโบร�ง และภ�เขาล�เปในที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร� ในเขต้อ7าเภอโต้HะโมHะ จั�งหัวิ�ดนราธ�วิาสั แล�วิไหัลไปที่างที่�ศึเหัน�อ ผ0านเขต้อ7าเภอร�อเซึ่าะ อ7าเภอราม�น อ7าเภอสัายบ.ร� ไหัลลงสั�0ที่ะเลที่��บ�านปากบาง อ7าเภอสัายบ.ร�             ล7าน7'าสัายบ.ร� ยาวิประมาณ ๑๗๐ ก�โลเมต้ร  ม�น7'าต้ลอดป) น7'าล กเป*นช0วิง ๆ ต้ล��งสั�ง ล7าน7'าคดเค�'ยวิมาก ต้อนต้�นน7'าจัะไหัลอย�0ในซึ่อกเขา จันถ งอ7าเภอร�อเซึ่าะ จั งเร��มไหัลลงสั�0ที่��ราบ เม��อถ งบ�านปากหัอย จั งไหัลไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นออก แล�วิแยกออกเป*นสัองสัาย สัายเหัน�อเร�ยกวิ0าคลองต้าปOง ไหัลผ0านอ7าเภอสัายบ.ร� ลงสั�0ที่ะเลที่��บ�านปากบาง สัายใต้�ไหัลผ0านบ�านกอต้อ ลงสั�0ที่ะเลที่��บ�านที่0าช�าง ล7าน7'าน�'ใช�เร�อขนาดย0อมเด�นได�ถ ง อ7าเภอร�อเซึ่าะได�ต้ลอดป)

            ล$าน$%าโก็ลก็ (สั.ไหังโกลก)  เป*นล7าน7'าสัายเลAก และสั�'น แต้0ม�ควิามสั7าค�ญ่ในฐานะที่��ใช�เป*นพื้รมแดนไที่ย ก�บมาเลเซึ่�ย ต้�นน7'าเก�ดจัากเขาล�เปในที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร� ในเขต้อ7าเภอโต้HะโมHะ ต้อนต้�นน7'าล7าน7'าไหัลไปที่างที่�ศึต้ะวิ�นออกเฉี�ยงเหัน�อ ผ0านเขต้อ7าเภอแวิ�ง อ7าเภอสั.ไหังโกลก

11

Page 12: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

จันถ งบ�านล�ปาง�น ล7าน7'าได�แยกออกเป*นสัองสัาย สัายต้ะวิ�นต้ก ได�แก0 ล7าน7'าบางนรา  ไหัลขนานก�บฝั่C� งที่ะเลไปออกที่ะเลที่��จั�งหัวิ�ดนราธ�วิาสั ม�แควิจัากเขาต้าแวิ ไหัลมาบรรจับที่��บ�านคาย สัายต้ะวิ�นออกค�อต้�วิล7าน7'าโกลก ไหัลต้0อไปที่างเหัน�อไปออกสั�0ที่ะเลที่��อ7าเภอต้ากใบ จั�งหัวิ�ดนราธ�วิาสั ล7าน7'าโกลกเต้Aมไปด�วิยเกาะแก0ง จั งใช�เด�นเร�อไม0ได�เลย

ทะเลสาบ หนองน$%า และท�*ล+1มิหล1มิ

            ภาคใต้�ม�ที่ะเลสัาบ และที่��ล.0มหัล0มข�งน7'าอย�0ไม0มากน�ก สั0วินใหัญ่0ม�อย�0ที่างแถบต้ะวิ�นออกของภาค โดยเฉีพื้าะอย0างย��ง ที่างต้ะวิ�นออกของที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช และในบร�เวิณที่��ใกล�ชายฝั่C� งที่ะเล

            ทะเลสาบสงขลา  เป*นที่ะเลสัาบแหั0งเด�ยวิในประเที่ศึไที่ย อย�0ในพื้�'นที่��ระหัวิ0างที่�วิเขานครศึร�ธรรมรา ที่างด�านต้ะวิ�นต้ก และอ0าวิไที่ยที่างด�านต้ะวิ�นออก อย�0ในเขต้จั�งหัวิ�ดนครศึร�ธรรมราช พื้�ที่ล.ง และสังขลา แบ0งออกได�เป*น สัองต้อนค�อ

                 ที่ะเลหัลวิง  เป*นต้�วิที่ะเลสัาบสังขลาที่��แที่�จัร�ง ม�บร�เวิณกวิ�างใหัญ่0 ม�ควิามยาวิประมาณ ๘๐ ก�โลเมต้ร และกวิ�างสั.ดประมาณ ๒๕ ก�โลเมต้ร ต้อนกลางเป*นต้อนแคบ ๆ จัากปากพื้ย�น ลงมาที่างใต้�ถ งแหัลมจัาก จั งแบ0งที่ะเลหัลวิงออกเป*นสัองสั0วิน ค�อ สั0วินที่��เป*นที่ะเลสังขลา และสั0วินที่��เป*นที่ะเลหัลวิงพื้�ที่ล.ง ที่ะเลหัลวิงได�ร�บน7'าจัากแควิต้0าง ๆ ซึ่ �งเก�ดจัากที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช เช0น คลองพื้ระในเขต้จั�งหัวิ�ดพื้�ที่ล.ง คลองพื้�นที่ราย คลองปFาบน และคลองร�ต้ภ�ม� จัากเขาสั�งเวิ�ยน คลองอ�0ต้ะเภา จัากที่�วิเขาช�นาในที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช ก�บ

12

Page 13: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

เขาต้�งก�และเขากะที่�อนในที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร� ที่ะเลหัลวิงม�ช0องที่างออกที่ะเลจั�นที่��ต้7าบลแหัลมที่ราย ในเขต้อ7าเภอเม�องสังขลา

                 ที่ะเลน�อย  ม�ขนาดเลAกกวิ0าที่ะเลหัลวิง อย�0ที่างที่�ศึต้ะวิ�นต้กเฉี�ยงเหัน�อของอ7าเภอเม�องพื้�ที่ล.ง ที่างด�านเหัน�อของที่ะเลหัลวิง ต้�ดต้0อก�บที่ะเลหัลวิงใต้� ต้ามพื้�'นที่��หัล0มโคลนซึ่ �งก�'นอย�0 จัากที่ะเลน�อยม�คลองควิน คลองที่0าเสัมAด และคลองปากพื้น�ง ต้0อข 'นไปที่างเหัน�อ ออกสั�0อ0าวิไที่ยในเขต้อ7าเภอปากพื้น�ง บร�เวิณสัองฟากของคลองควิน และคลองที่0าเสัมAด เป*นบร�เวิณพื้�'นที่��ล.0มหัล0ม ยาวิจัากที่�ศึใต้�ไปที่างที่�ศึเหัน�อ ยาวิประมาณ ๓๐ ก�โลเมต้ร กวิ�างประมาณ ๑๕ ก�โลเมต้ร

            ที่ะเลสัาบสังขลา สัามารถใช�เร�อขนาด ๔๐-๕๐ ต้�นเด�นไปมาได� และสัามารถที่ะล.ออกไปที่างอ7าเภอปากพื้น�งได�ด�วิย

ฝั่.* งทะเล             ภาคใต้�ม�ฝั่C� งที่ะเลที่�'งสัองด�าน ค�อด�านอ0าวิไที่ยและด�านมหัาสัม.ที่รอ�นเด�ย

            ฝั่.* งทะเลด านอ1าวิไทย (ฝั่C� งต้ะวิ�นต้ก)  เร��มต้�'งแต้0ก�นอ0าวิไที่ยไปที่างที่�ศึใต้�จันถ ง จั�งหัวิ�ดนราธ�วิาสั ม�ควิามยาวิประมาณ ๑,๒๕๐ ก�โลเมต้ร เป*นชายฝั่C� งที่ะเลที่��ไม0เวิ�าแหัวิ0งมากน�ก แต้0กAม�อ0าวิพื้อที่��จัะใช�เป*นที่0าจัอดเร�อได�หัลายแหั0งด�วิยก�น เช0นบร�เวิณเกาะพื้ง�น และเกาะสัม.ย ต้รงหัน�าอ0าวิบ�านดอน และบร�เวิณที่ะเลสัาบสังขลา เป*นต้�น

            ล�กษณะชายฝั่C� งที่ะเลสั0วินใหัญ่0จัะเป*นที่รายและกรวิด ม�ล�กษณะเป*นฝั่C� งลาด และเป*นหัาดยาวิ ๆ สัล�บก�บแถบที่��เป*นหัน�าผาช�'น

13

Page 14: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

บ�างเลAกน�อย ม�สั0วินที่��เป*นชายฝั่C� งเลน อย�0ต้ามปากล7าน7'าสัายยาวิ ๆ เช0นบร�เวิณก�นอ0าวิไที่ย จันถ งจั�งหัวิ�ดเพื้ชรบ.ร� บร�เวิณปากน7'าช.มพื้ร ปากน7'าหัล�งสัวิน อ0าวิบ�านดอน ปากพื้น�ง และบร�เวิณอ0าวิปCต้ต้าน�             ภ�ม�ประเที่ศึบร�เวิณชายฝั่C� ง ประกอบด�วิยปFาโกงกาง สัล�บก�บบร�เวิณปFาสัน และหั�นผาโดยที่��วิไป

            เกาะต้ามบร�เวิณชายฝั่C� งม�อย�0มากพื้อสัมควิร ม�อย�0เป*นจั7านวินไม0น�อยที่��อย�0เป*นกล.0ม ค�อ บร�เวิณหัน�าอ0าวิประจัวิบ บร�เวิณอ0าวิช.มพื้ร และบร�เวิณอ0าวิบ�านดอน ต้อนใต้�ของอ0าวิบ�านดอนลงไป ม�เกาะอย�0เพื้�ยงเลAกน�อย เกาะค0อนข�างใหัญ่0จัะอย�0บร�เวิณอ0าวิบ�านดอน เช0นเกาะเต้0า เกาะที่��สั7าค�ญ่ค�อ เกาะพื้ง�น และเกาะสัม.ย

            ฝั่.* งทะเลด านมิหาสมิ+ทรอ�นเด�ย  เร��มต้�'งแต้0ปากล7าน7'ากระลงมาที่างที่�ศึใต้�จันถ ง จั�งหัวิ�ดสัต้�ล ม�ควิามยาวิประมาณ ๗๔๐ ก�โลเมต้ร ชายฝั่C� งม�ล�กษณะเวิ�าแหัวิ0ง และม�เกาะแก0งมากมาย ซึ่ �งม�ล�กษณะต้0อเน��องมาจัากบร�เวิณก�นอ0าวิมะต้ะบ�นในเขต้พื้ม0า แม�จัะม�อ0าวิอย�0หัลายแหั0งเช0น อ0าวิระนอง อ0าวิเป*ดน7'า (ในเขต้จั�งหัวิ�ดพื้�งงา) อ0าวิกระบ�� อ0าวิบ0อฝั่ร��ง อ0าวิต้�นเค�ยน (ในเขต้จั�งหัวิ�ดต้ร�ง) และอ0าวิเลAก ๆ รอบ ๆ เกาะภ�เกAต้ แต้0อ0าวิด�งกล0าวิที่�'งหัมด ย�งหัาที่0าเร�อที่��ด�ๆ ได�ยาก จัะม�ใช�ได�กAบร�เวิณเกาะภ�เกAต้เที่0าน�'น

            ล�กษณะชายฝั่C� งเป*นชายฝั่C� งที่��เป*นโคลนเลน ม�ปFาไม�จั7าพื้วิกโกงกางอย�0หันาแน0น และกวิ�างขวิางกวิ0าที่างด�านอ0าวิไที่ย

            เกาะต้0าง ๆ บร�เวิณชายฝั่C� งม�อย�0เป*นจั7านวินมาก และเป*นเกาะขนาดใหัญ่0อย�0เป*นจั7านวินไม0น�อย ได�แก0 เกาะช�าง เกาะพื้ยาม เกาะขาน

14

Page 15: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

ใหัญ่0 เกาะรา เกาะสั�โมยา เกาะป� เกาะล�นต้าใหัญ่0 เกาะไหั เกาะม.กข6 เกาะกระดาน เกาะล�บง เกาะสั.คน และเกาะต้ะร.เต้า โดยอย�0ในระยะน7'าล กประมาณ ๑๐ - ๑๕ เมต้ร สั7าหัร�บเกาะใหัญ่0 ซึ่ �งอย�0หั0างฝั่C� งออกไป และม�ระด�บน7'าล กม�ไม0มากน�ก เช0น เกาะสั�นธารา หัม�0เกาะสั�ม�ล�น หัม�0เกาะรายา และหัม�0เกาะราไวิ ในบรรดาเกาะเหัล0าน�'เกาะที่��สั7าค�ญ่ที่��สั.ดได�แก0เกาะภ�เกAต้

พ'%นท�*ราบ

            สั0วินมากเป*นพื้�'นที่��ราบชายฝั่C� งที่ะเล ซึ่ �งม�ภ�เขาและที่��สั�งอย�0ภายใน จั งเป*นที่��ราบแคบ ๆ และยาวิไปต้ามฝั่C� งที่ะเล บางต้อนจัะม�ที่�วิเขาก�'นแบ0งออกจัากก�นเป*นต้อน ๆ ที่��ราบเหัล0าน�'จัะม�อย�0ที่�'งสัองด�านฝั่C� งที่ะเล ที่��ราบที่��สั7าค�ญ่ได�แก0             ท�*ราบส+ราษฎรธ์าน�  เป*นที่��ราบผ�นใหัญ่0ที่��สั.ดของภาคใต้� อย�0ระหัวิ0างที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช ก�บที่�วิเขาภ�เกAต้ก�บภ�เขาโดด ๆ เร�ยงรายเป*นหัย0อมอย�0ที่างใต้� ม�พื้�'นที่��กวิ�างขวิาง ต้อนกลางม�ล7าน7'าต้าป)ก�บล7าน7'าค�ร�ร�ฐหัล0อเล�'ยงใหั� เป*นย0านกสั�กรรมอ�นสั7าค�ญ่ของภาคใต้� ม�ที่างออกสั�0ที่ะเลที่��อ0าวิบ�านดอน

            ท�*ราบพ�ทล+ง  เป*นที่��ราบชายฝั่C� งที่ะเลที่างต้ะวิ�นออกของที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช และในบร�เวิณชายฝั่C� งที่ะเลสัาบสังขลา ม�ล7าน7'าหัลายสัายซึ่ �งไหัลจัากที่�วิเขาไปที่างต้ะวิ�นออก ลงสั�0ที่ะเลสัาบสังขลา พื้�'นที่��ราบพื้�ที่ล.งม�ควิามยาวิไปต้ามที่ะเลสัาบสังขลา ประมาณ ๘๐ ก�โลเมต้ร และกวิ�างประมาณ ๓๐ ก�โลเมต้ร พื้�'นที่��จัะลาดจัากที่�วิเขานครศึร�ธรรมราช (บร�เวิณเขาถ7'าเสั�อ เขาผ�ปCน เขาหัลวิง และเขาสั�งเวิ�ยน) ลงสั�0ที่ะเลสัาบสังขลา บร�เวิณน�'จั งเป*นพื้�'นที่��อ�นอ.ดมสัมบ�รณ6แหั0งหัน �ง

            ท�*ราบป.ตตาน�  เป*นที่��ราบต้อนใต้�สั.ดภาคชายแดนไที่ย อย�0ระหัวิ0างที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร� ก�บฝั่C� งที่ะเล ม�ล7าน7'าหัลายสัายไหัลมาหัล0อเล�'ยง จัากที่�วิเขาสั�นกาลาค�ร� ซึ่ �งเป*นพื้รมแดนด�านใต้�ของไที่ยก�บมาเลเซึ่�ย ลงสั�0ชายฝั่C� งที่ะเลที่างที่�ศึเหัน�อ เฉีพื้าะล7าน7'าที่��สั7าค�ญ่ ๆ ได�แก0

15

Page 16: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

ล7าน7'าเที่พื้า ล7าน7'าปCต้ต้าน� ล7าน7'าสัายบ.ร� และล7าน7'านราธ�วิาสั พื้�'นที่��ราบปCต้ต้าน�ที่อดยาวิไปต้ามฝั่C� งที่ะเล จัากบร�เวิณเขาแดน เขาควินพื้�ง ที่างใต้�ของล7าน7'าสัะกอบไปจันจัดล7าน7'าโกลก ม�ควิามยาวิประมาณ ๑๐๐ ก�โลเมต้ร กวิ�างอย�0ระหัวิ0าง ๒๕ ถ ง ๖๐ ก�โลเมต้ร จั งเป*นแหัล0งกสั�กรรมอ�กแหั0งหัน �งของภาคใต้�             นอกจัากที่��ราบผ�นใหัญ่0 ๆ ที่�'งสัามแหั0งด�งกล0าวิแล�วิ ย�งม�พื้�'นที่��ราบชายที่ะเลผ�นเลAก ๆ แคบ ๆ ประกอบด�วิยล7าน7'าสัายสั�'น ๆ อย�0ต้อนกลาง ที่��ราบเหัล0าน�'ม�อย�0ที่��วิไปที่�'งสัองภาค เช0น บร�เวิณจั�งหัวิ�ดประจัวิบค�ร�ข�นธ6 ช.มพื้ร สังขลา ต้ร�ง และสัต้�ล

สภูาพลมิฟ้6าอาก็าศ

            ภาคใต้�เป*นบร�เวิณที่��ผ�ดแปลกไปจัากภาคอ��น ๆ ที่��กล0าวิมาแล�วิ โดยที่��เป*นพื้�'นที่��ที่��อย�0ระหัวิ0างที่ะเล และต้�'งอย�0ใกล�เสั�นศึ�นย6สั�ต้ร มากกวิ0าภาคอ��นของไที่ย จั งจั�ดเข�าอย�0ในจั7าพื้วิกแถบร�อนฝั่นช.ก ที่7าใหั�ม�อ.ณหัภ�ม�สั�ง และฝั่นต้กมากต้ลอดป) เพื้ราะอย�0ในย0านมรสั.มที่�'งสัองที่�ศึที่าง จันได�ฉีายาวิ0าเป*นภาคฝั่นแปดแดดสั�� ค�อม�ฝั่นแปดเด�อน ม�แดดสั��เด�อน ไม0ม�ฤด�หันาวิ

            อ.ณหัภ�ม�ในภาคใต้�แม�จัะอย�0ในเกณฑ์6สั�ง แต้0กAม�ควิามผ�นแปรของอ.ณหัภ�ม�ต้ลอดป)เพื้�ยงเลAกน�อย อย0างไรกAต้ามที่างฝั่C� งต้ะวิ�นออกจัะม�อ.ณหัภ�ม�ผ�นแปรมากกวิ0าฝั่C� งต้ะวิ�นต้ก

            ภาคใต้�เป*นพื้�'นที่��ซึ่ �งม�ฝั่นมากที่��สั.ดของประเที่ศึไที่ย และอย�0ในเขต้ฝั่นต้กช.กของโลกด�วิย ประมาณฝั่นเฉีล��ยประมาณป)ละ ๒,๖๒๗ ม�ลล�เมต้ร สั0วินใหัญ่0เป*นฝั่นมรสั.ม และม�ฝั่นภ�เขาและฝั่นพื้าย.หัม.นมาผสัมด�วิย ม�ฝั่นต้กเฉีล��ยป)ละประมาณ ๑๗๐ วิ�น ฝั่นจัะเบาบางในช0วิงเด�อนมกราคม ถ งม�นาคม การแผ0กระจัายของฝั่น จัะม�ปร�มาณมากน�อยกวิ0าก�นต้ามล�กษณะภ�ม�ประเที่ศึ กล0าวิค�อในแถบฝั่C� งที่ะเลด�านที่�ศึต้ะวิ�นต้ก จัะม�ปร�มาณฝั่นเฉีล��ยป)ละ ๓,๓๐๐ ม�ลล�เมต้ร เคยต้กมากที่��สั.ดถ ง ๖,๖๐๖ ม�ลล�เมต้ร ที่��อ7าเภอต้ะก��วิปFา เม��อป) พื้.ศึ. ๒๔๕๘ ที่างด�านน�'ฝั่นจัะต้กช.กในระหัวิ0างเด�อน พื้ฤษภาคม ถ ง พื้ฤศึจั�กายน สั0วินที่างฝั่C� ง

16

Page 17: ใบความรู้7.1 ภูมิลักษณ์ภาคใต้

ด�านที่�ศึต้ะวิ�นออก จัะม�ฝั่นน�อยกวิ0าเลAกน�อย และจัะต้กช.กในช0วิงเด�อน ต้.ลาคม ถ ง ธ�นวิาคม และย�งอาจัม�ฝั่นจัากพื้าย.หัม.นมาเพื้��ม ปร�มาณฝั่นในพื้�'นที่��ระหัวิ0าง จั�งหัวิ�ดช.มพื้ร ถ ง สังขลา ที่7าใหั�เก�ดน7'าที่0วิมได�บ0อย ๆ

17