9. Bölüm SİGORTA MUHASEBESİ - dt-audit.com Piyasası, Bankacılık, Sigortacılık Ve... · defterlere ilaveten ticari defterlerde ayrı kayıt tutulmaması halinde B.S.M.V. ve

9. Bölüm

SİGORTA

MUHASEBESİ Yrd. Doç. Dr. Nuraydın TOPÇU

© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin

olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır. 1

AMAÇLARIMIZ

Bu bölümü tamamladıktan sonra; aşağıdaki bilgi ve becerilere sahip olabileceksiniz:

1. Sigorta muhasebesi ile ilgili işlemleri en kısa sürede yapabileceksiniz.

2. Sigorta kavramlarını öğrenip , sigorta hesap planını kullanabileceksiniz.

3. Prim üretimi ve iptaline ait muhasebe kayıtlarını tutabileceksiniz.

4. Hasar muhasebesi ile ilgili işlemleri kaydedebileceksiniz.

5. Sigorta branşları itibariyle alınan ve verilen reasüransları muhasebeleştirebileceksiniz.

6. Dönem sonu muhasebe işlemlerini yapabileceksiniz.

ANAHTAR KAVRAMLAR

Sigorta muhasebesi

Prim üretimi

Hasar muhasebesi

Sovtaj

Reasürans



İÇİNDEKİLER

SİGORTA MUHASEBESİNİN ÖZELLİKLERİ VE TEORİSİ

SİGORTA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN BAŞLICA DEFTERLER

Kanuni Defterler

Günlük Defter (Yevmiye Defteri)

Büyük Defter (Defter-i Kebir)

Envanter-Bilanço Defteri

Diğer Kanuni Defterler

Karar Defteri

Hisse Senedi Defteri

Kayıt (Rejistro) Defteri

Fesih ve İptal Defteri

SİGORTA İŞLETMELERİNDE KAYIT DÜZENİ

T.T.K. ve V.U.K. Açısından Kayıt Düzeni

S.M.K. ve Sigortacılık Faaliyetleri Açısından Kayıt Düzeni

SİGORTA MUHASEBESİNE İLİŞKİN HESAP PLANI

ÖZELLİKLİ OLAYLARA İLİŞKİN MUHASEBE UYGULAMALARI

Prim Üretimi Ve İptali

Direkt Pirim Üretimi

Endirekt Prim Üretimi

Hasar İşlemleri Ve Tazminat Ödemesi

Teknik Karşılıklar

Kazanılmamış Primler Karşılığı

Devam Eden Riskler Karşılığı

Muallak Hasar ve Tazminat Karşılığı

Matematik Karşılıklar

Dengeleme Karşılığı

REASÜRANS İŞLEMLERİ MUHASEBESİ

Alınan Reasüransların Muhasebeleştirilmesi (Reasürör Kayıtları)

Prim Devri

Komisyon Bedeli

Tazminat Ödemesi

Verilen Reasüransların Muhasebeleştirilmesi (Sedan Kayıtları)

Prim Devri

Komisyon Bedeli

Tazminat Ödemesi

KOASÜRANS İŞLEMLERİ MUHASEBESİ

SİGORTA İŞLETMELERİNDE DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ



FİNANSAL TABLOLAR

Ayrıntılı Solo Bilanço

Ayrıntılı Solo Gelir Tablosu



1.SİGORTA MUHASEBESİNİN ÖZELLİKLERİ VE TEORİSİ

Sigorta; aynı türden tehlikeyle karşı karşıya olan kişilerin, belirli bir miktar para

ödemesi yoluyla toplanan tutarın, sadece o tehlikenin gerçeklemesi sonucu fiilen zarara

uğrayanların zararını karşılamada kullanıldığı, bir risk transfer sistemidir. Bu sistem

sayesinde kişiler, karşı karşıya bulundukları tehlikelerin neden olabileceği, parayla

ölçülebilen zararlarını, nispeten küçük miktarlarda ödemiş oldukları primler yoluyla

paylaşmaktadırlar,

TTK’na göre, sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile

ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hâlinde

bunu tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da

hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer edimlerde

bulunmayı yükümlendiği sözleşmedir.

Sigorta;

Belirli bir prim karşılığında

Kişi hayatının ya da organlarının veya kişi ve kuruluşların para ile ölçülebilir

değerlerinin

Sigorta kural, kanun ve yönetmeliklerince belirlenmiş raslantısal (tesadüfi) rizikoların

gerçekleşmesinden doğacak maddi hasarlarını

Aynı rizikonun tehdidi altında bulunan kişileri ya da kuruluşları bir araya getirerek

Ölçülen değer üzerinden ve gerçekleşen hasar oranında karşılayarak

Sosyoekonomik çöküntüleri dağıtan ve önleyen

Yatırımlara aktarılan fonları ve ikrazları ile ekonomiye kaynak yaratan işlemler

bütünüdür.

Tanımdan da anlaşılacağı gibi sigortanın amacı; insanları ve ekonomik varlıkları

tehdit eden, ancak öngörülebilmekle beraber, meydana gelip gelmeyeceği, hangi ölçüde ve

ne zaman meydana geleceği belli olmayan rizikolara karşı sigortalıyı korumaktır. Sigorta,

zararın meydana gelmesini önlemek amacı ile yapılmamaktadır. Buradaki amaç, zarar

meydana geldikten sonra zararı sigortalılar arasında eşit olarak dağıtmaktır.

Ticari işletmelerde uygulanan muhasebe prensipleri ve metotları bir bütündür.

şirketler bilanço esasına göre defter tutmalarına rağmen farklı muhasebe tekniği kullanmak



zorundadırlar. İşletmelerin özellikleri göz önüne alınarak muhasebeyi iki bölümde

incelemek mümkündür: Genel Muhasebe ve İhtisas Muhasebesi.

Genel Muhasebe

Birinci sınıf işletmelerin tamamında kullanılan muhasebedir.

Bazı şirket ve kurumlar, faaliyet konuları gereği genel muhasebenin yanında farklı

muhasebe tekniği de kullanmak zorundadırlar. Bu şirketler;

Görüldüğü gibi farklı muhasebe tekniği kullanacak şirket ve kurumlar finans sektöründe

faaliyet gösteren kurumlar olup, sigorta şirketleri de bu kapsamda sayılmıştır.

Sigorta muhasebesi; genel muhasebenin esas ve metotlarına göre işletmenin çalışma

konusuna giren işlemlerin kaydı için gerekli özel hesapları bulunan bir uzmanlık

muhasebesidir. Sigorta muhasebesi, belirli bir faaliyet dönemi içinde işletmenin

varlıklarında meydana gelen değişiklikleri belirli bir sistem içinde toplamak, sınıflamak,

bunları para birimi ile ifade etmek ve ilgili hesapları kaydetmek yoluyla, işletmenin

varlıkları hakkında ayrıntılı bilgi vermektedir. İşletmenin varlıklarında meydana gelen söz

konusu değişiklikler belirli zamanlarda düzenlenen bilançolarda gösterilmektedir. Diğer

taraftan aynı dönem içersisinde, işletmenin ana faaliyet konusunu oluşturan sigortacılık

faaliyetleri ve yan faaliyetleri ile öz varlığında meydana gelen artış ve azalışlarını

göstermek suretiyle faaliyet sonuçları hakkında da bilgi vermektedir.

Sigorta şirketlerinin muhasebesinde, bir taraftan ticaret şirketlerinden farklı olmayan

işlemlere ait muhasebe kayıtlarına yer verildiği gibi, diğer taraftan da işletmenin bünyesine

özgü (sigortacılıkla ilgili) işlemlerin muhasebe kayıtları yer alır.

Sigorta işletmelerini ticaret ve üretim işletmelerinden ayıran başlıca özellik, üretmiş

oldukları hizmet olan sigorta güvencesinin taşımış olduğu niteliklerdir. Sigorta güvencesi

üretiminde üretim satış döngüsü, diğer üretim faaliyetlerinden farklılık göstermektedir.

Sigorta güvencesinde önce ürünün satışı yapılmakta daha sonra üretimi

gerçekleştirilmektedir. Yani, sigorta güvencesi diğer ürünler gibi önceden üretilip

satılmamakta, teminatın satışı üretimden önce gelmektedir. Üretilen ürünün nitelikleri

güvence talebinde bulunanlara göre değişebilmekte ve ürünün depolanması söz konusu

olmamaktadır.



Sigorta işletmelerinde ortaya çıkan işlemler esas bakımından iki kısımda düşünülür:

Sigorta işletmelerinde; ticaret işletmelerinde veya diğer bireysel kuruluşlarda olduğu

gibi oluşan işlemlerin muhasebeleştirilmesi,

Bir hizmetin görülmesi ve yapılması işletmesi olan sigorta şirketlerinin, kendi yapılarına

has işlemlerinin muhasebeleştirilmesi.

Birinci grupta sayılan işlemler, diğer işletmelerden ayrı bir özellik göstermediğine göre,

bunların muhasebeleştirilmesi genel muhasebe esasları, prensipleri ve metotlarına göre

yapılır. Buna karşılık sigorta muhasebesinin özelliğini ikinci kısımda yer alan işlemler

oluşturmaktadır.

Sigorta işletmelerinin gösterdiği özellikler sigorta muhasebesine de yansımaktadır. Sigorta

işletmelerinde sigortacının alacağı primin miktar ve süresi, tazminatın ödenip

ödenmeyeceği, ödenecekse miktarı ve benzeri durumların önceden bilinmesi olasılığı

yoktur. Bu nedenle sigorta işletmeleri muhasebesine özellik kazandırmaktadır. Bu

özellikleri şöylece sıralayabiliriz:

Sigorta işletmelerinin borç ve alacakları türlü yönleri ile belirsizdir,

Sigorta işletmelerinde kesin olarak dönem kar ya da zararının saptanması olanaksızdır,

Sigortalıların ödedikleri primlerin önemli bir bölümü hasar güvencesi olarak

sigortalılara geri ödenmektedir,

Sigorta işletmelerinin yedek akçelerinin bir bölümü öteki işletmelerin yedek

akçelerinden farklıdır,

Sigorta işletmelerinin hesap dönemi sonunda düzenlenen bilançoları çoğu kez öngörme

hatası taşır,

Sigorta işletmelerinin aktif değerlerinin değerlendirme konusuna özellikle özen

gösterilmektedir.

2. SİGORTA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN BAŞLICA

DEFTERLER

Çok amaçlı sigorta şirketlerinin muhasebesinin önemli konularından biri de, işletmelerde

kullanılacak defterlerin belirlenmesidir.

2.1. Kanuni Defterler

Bilanço esasına tabi olan sigorta işletmelerinde Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul

Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre temelde aşağıdaki defterler tutulur:



2.1.1. Günlük Defter (Yevmiye Defteri)

İşlemlerin muhasebe terimleri ile tarih sırasına göre ve V.U.K. , T.T.K. maddelerinde

belirtilen kayıt disiplinlerine uygun olarak kaydedildiği defterdir. Yevmiye defterine ilk

yapılan kayıt açılış kaydıdır. Açılış kaydı açılış bilançosu ya da dönem başı bilançosunda

yer alan unsurların hesaplara kaydedilmesidir. Bu kayıtla hesaplar açılır. Bu kayıttan sonra

günlük işlemler sırasıyla belgelere dayanarak yevmiye maddeleri halinde yevmiye

defterine kaydedilir.

2.1.2. Büyük Defter (Defter-i Kebir)

İşletmelerin yapmış olduğu mali nitelikteki işlemlerin bir tasnife tabi tutularak niteliklerine

göre bölündüğü hesapları bünyesinde toplayan deftere, büyük defter veya defter-i kebir

denilmektedir. Türk Ticaret Kanununun . Maddesi, Vergi Usul Kanununun. Maddesi

gereği tutulması zorunlu olan büyük defterlerde, hesapların muhasebe eşitliğindeki öğeler

ile ilgilerine göre sıralanmalarına dikkat edilmelidir.

2.1.3. Envanter-Bilanço Defteri

İşletmelerin kuruluşunda ve her hesap dönemi sonunda, varlık, borç ve sermayeleri ile

bilançolarının dökümlü olarak kaydolduğu bir defterdir. Varlık ve borçlar envanter

çıkarılarak saptanır. Envanter ise, bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve borçları

saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle kesin bir şekilde ve müfredatlı olarak

tespit etmek demektir.

2.2. Diğer Kanuni Defterler

Sigorta işletmelerinde yukarıda açıklanmış olan defterlerden başka kanunen tutulması

zorunlu olan defterler de şunlardır:

2.2.1. Karar Defteri

Anonim şirket durumunda çalışan sigorta işletmelerinde karar defterleri olarak iki defter

tutulur. Bunlardan birincisi “Hissedarlar Genel Kurul Karar Defteri”, ikincisi de “Yönetim

Kurulu Karar Defteri’dir. İki defterin tutulması Türk Ticaret Kanunundaki hükümlerle

emredilmiştir.

2.2.2. Hisse Senedi Defteri

Sigorta işletmelerinin yatırım yaptıkları anonim şirketlerin hisse senetleri ile elde edilen

temettü gelirlerinin izlenmesi için “ Hisse senedi Defteri” adı verilen bir defterin tutulması

zorunludur.

2.2.3. Kayıt (Rejistro) Defteri

Sigorta işletmelerince düzenlenen sigorta poliçelerinin tek tek yevmiye ve büyük deftere

kaydedilmesi oldukça güçtür. Bu nedenle poliçeler ilgili servisler tarafından muhasebe

servisine bildirilmeden önce notere tasdik ettirilmiş bir deftere tarih ve sıra numarasıyla

kaydedilir. Bu defterler genellikle yangın, nakliyat, kaza ve hayat branşlarında ayrı ayrı

tutulur. Kayıt defterine bir ay süresince düzenlenen sigorta poliçelerinde yer alan prim,

yönetim giderleri ve gider vergisi ayrı ayrı kaydedilir. Buradaki bilgiler ilgili servisler

tarafından muhasebe fişi kesilerek muhasebe servisine iletilir.

2.2.4. Fesih ve İptal Defteri

Sigorta işletmeleri sigorta poliçelerini kaydettikleri kayıt defteri yanında, gerek o ay,

gerekse önceki aylarda düzenlenen poliçelerden iptal edilenleri yine tarih ve sıra

numarasına göre “fesih ve iptal defteri” adı verilen deftere geçirirler. Ay sonunda, iptal

edilen poliçelere ait primler bu defterden yararlanılarak belirlenir ve bir muhasebe fişiyle

muhasebe servisine bildirilir. Sigorta işletmeleri yukarıda belirtilen defterlerin yanında

işlerin izlenmesinde ve kontrolünde yararlanmak üzere şu yardımcı defterleri de

tutmaktadırlar:

. Teklifname defteri,

Sigortalıların adlarına ve poliçe numaralarına göre tutulan defterler,



Sigortalıların oturdukları yere göre tutulan defterler,

Primlerin vadelerine göre tutulan defterler,

Sona eren sözleşmeleri gösteren defterler,

Hasarların izlenmesi için tutulan defterler.

3.SİGORTA İŞLETMELERİNDE KAYIT DÜZENİ

Sigorta Murakabe Kanunu’nun 2. Maddesine göre, sigorta birliği kuruluşuna izin verilen

sigorta şirketleri, belge ve kayıt tutma yönünden anonim şirketlerin ve kooperatiflerin bağlı

oldukları kanun hükümlerine tabidirler. Diğer taraftan vergi mükellefi olmaları sebebiyle

Vergi Usul Kanunu’ndaki belge ve kayıt düzenine ait hükümlere de bağlı kalmaktadırlar.

3.1. T.T.K. ve V.U.K. Açısından Kayıt Düzeni

Ticari defterler ve kayıt nizamı ile ilgili hükümler T.T.K. da, V.U.K. da; belgeler ile ilgili

hükümler V.U.K. da düzenlenmiştir. Ayrıca T.T.K. da şirket türüne göre; V.U.K. alış ve

satış büyüklüklerine göre defter tutma ve kayıt nizamı bakımından özel hükümler yer

almaktadır.

3.2. S.M.K. ve Sigortacılık Faaliyetleri Açısından Kayıt Düzeni

V.U.K.; “Banka, banker ve sigorta şirketleri B.S.M.V. mevzuuna giren işlemleri müfredatlı

veya bordrolar üzerinden toplu olarak kendi muhasebe defterlerinde veya isterlerse ayrı bir

Banka Sigorta Muamele Vergisi defterinde diğer işlemlerden ayırmak sureti ile gösterilir.”

Damga Resmi Kanununa göre yolcu bileti ücretleri, sigorta primleri ve ilan ücretleri gibi

mevzular üzerinden resim istifa etmeye mecbur olan gerçek ve tüzel kişiler bu ücret ve

primlerle istifa ettikleri damga resimleri için tarih sırası ile bir kayıt tutmaya mecburdurlar.

Tüccarlar bu kayıtları muhasebe defterinde tuttukları hesaplarda gösterebilirler. Kayıtların

muhasebe defterinde gösterilmemesi halinde ayrı bir Damga Resmi Defteri tutulur. Devlet

müesseselerinin resmi defter ve kayıtları Damga Resmi Defteri yerine geçer hükümlerine

yer verilmiştir.

Bu hükümler incelenirse, T.T.K. ve V.U.K.’nda yer alan hükümlere göre tutulması zorunlu

defterlere ilaveten ticari defterlerde ayrı kayıt tutulmaması halinde B.S.M.V. ve Damga

Resmi için de ayrıca defter tutulması ve tasdik ettirilmesi gerekmektedir.

4.SİGORTA MUHASEBESİNE İLİŞKİN HESAP PLANI

Hesap planı, işletmelerin finansal bilgi gereksinmeleri göz önünde bulundurularak

kullanacakları tüm hesapların hesap grupları, ana hesaplar, yardımcı hesaplar ve alt

hesaplar olarak sitemli bir biçimde gösterilmesidir. Bu bakımdan hesap planı işletmelerde

muhasebe sisteminin bir iskeletini oluşturur.

Tüm isletmeler için muhasebeleştirme ve mali raporlama açısından tek düzeni sağlama, tek

tip bilanço ve gelir tablosunun doğrudan elde edilmesi, denetim ve gözetim için gerekli

olan bilgilerin doğrulanabilir ve denetlenebilir bir şekilde doğrudan ve sağlıklı olarak elde

edilmesi, yetkili mercilerin ihtiyaç duyduğu bilgilerle diğer istatistiki bilgilere doğrudan

ulaşılması, çeşitli analiz ve yorumlar için ihtiyaç duyulan bilgilerin standart bir şekilde elde

edilmesini sağlamak amacı ile tek düzen hesap planı geliştirilmiştir.



Türkiye'de dört çeşit tek düzen hesap planı kullanılmaktadır. Bunlar;

30/12/ 2004 tarih ve 25686 sayılı Resmi Gazete’de Hazine Müsteşarlığı tarafından

Sigortacılık Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ- Sigortacılık Muhasebe Sistemi

Tebliğ No:1- yayınlanmıştır.

Bu düzenlemenin amacı; sigortacılık sektöründe tek tip mali tablolar hazırlanmasına imkân

tanınması, şirketlerin yükümlülüklerini yerine getirebilmesinin ve mali güçlerinin

izlenebilmesi, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketlerinin muhasebe

kayıtlarında ve raporlamalarında tekdüzelik sağlanması, sağlıklı ve mukayese edilebilir

bilgi üretimi ve akımını sağlayacak bir altyapı oluşturup gerek sigortacılık sektörünün,

gerekse sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketlerinin mali durumunun ve

gelişiminin mümkün olan en iyi şekilde izlenebilir ve değerlendirilebilir hale gelmesidir.

Türkiye‟de kurulu sigorta ve reasürans şirketleri, Türkiye‟de faaliyette bulunan yabancı

şirketlerin şubeleri ve emeklilik alanında Türkiye‟de faaliyet gösteren bütün şirketler bu

tebliğ hükümlerine tabidir.

Sigortacılık hesap planı, hesap sınıfları 1-9 arasında kodlanmış olup hesap kod ve sınıfları

aşağıdaki gibidir.

SINIF KODU HESAP SINIFLARI

1 CARİ VARLIKLAR

2 CARİ OLMAYAN VARLIKLAR

3 KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER

4 UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER

5 ÖZ SERMAYE

6 GELİR TABLOSU HESAPLARI

7 HAYAT DIŞI BRANŞLARI TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU

8 (BOŞ)

9 NAZIM HESAPLAR



Hesap numaralama sistemi, belirli hesaplar hariç 3 haneden oluşmuştur. İstisnai hesaplar

ise 5 veya 6 haneden oluşmaktadır. Hesap numaralarının hanelere göre gösterimi aşağıda

belirtildiği şekildedir.

1 2 3 4 5 6 7 8 9

A B C D E F G H I

A- Hesap Sınıfını Tanımlar

B- Grup Numarasını Tanımlar,

C- Defteri Kebir Hesap Numaralarını Tanımlar,

DE- Yardımcı Hesap Numaralarını Tanımlar,

F- Alt Hesap Numaralarını Tanımlar,

G H I - Tali Hesap Numaralarını Tanımlar.

Sigortacılık Hesap Planı yapısını oluşturan ve yukarıda belirtilen 9 adet ana

hesaptan ilk beş grup bilanço kalemlerini oluşturmaktadır. Bu beş gruptan ilk iki hesap

aktifleri, geriye kalan üçü ise pasif tarafını meydana getirir.

6. ve 7. Grup hesapları Gelir Tablosu’nu oluşturan hesaplardır. Gelirler ve giderlere ilişkin

alt kalemler sistematik bir şekilde bu hesap içinde yer alır.

9. grup ana hesabını oluşturan Nazım Hesaplar, Bilanço Dışı Hesaplar olup, bilançonun

aktif ve pasif toplamının altında yer alır.

Sigortacılık Hesap Planı’nda;

a) Müsteşarlığın izni olmadan defteri kebir seviyesinde yeni hesap açılamaz.

b) Defteri kebir düzeyinde açılmış olup yardımcı ve alt hesapları bulunmayan hesaplar için

şirketlerin ihtiyaç duymaları halinde yardımcı, alt ve daha tali dereceli hesaplar açabilirler.

c) Defteri kebir hesabı ile birlikte bir veya daha fazla yardımcı hesap varsa yeni yardımcı

hesapların ilavesi, bir veya daha fazla alt hesap varsa yeni alt hesapların ilavesi,

Müsteşarlığın izniyle mümkündür.

d) Yardımcı hesap veya alt hesap seviyesinde tespit edilmiş maddeler için şirketler gerek

duyacakları alt veya tali hesapları, mevcut hesap numaralarının sonuna yeni haneler

eklemek suretiyle açabilirler.

e) “Diğer” hesaplar, ilgili bölümde ayrı bir hesap açılmasını gerektirmeyen büyüklükte

olan işlemlerle sık tekrarlanmayan işlemlerin kaydı için ayrılmıştır. Bir işlem bu niteliği

taşımadığı halde kaydedileceği özel bir hesap bulunmuyorsa, bu tür işlemler için

Müsteşarlıktan izin alınarak özel bir hesabın açılması şarttır.



SİGORTA İŞLETMELERİNDE HESAP PLANI

1 CARİ VARLIKLAR

10 NAKİT VE NAKİT BENZERİ VARLIKLAR

11 FİNANSAL VARLIKLAR İLE RİSKLİ SİGORTALILARA AİT

FİNANSAL YATIRIMLAR

12 ESAS FAALİYETLERDEN ALACAKLAR

13 İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR

14 ALACAKLAR

18 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAAKKUKLARI

19 DİĞER CARİ VARLIKLAR

2 CARİ OLMAYAN VARLIKLAR

22 ESAS FAALİYETLERDEN ALACAKLAR

23 İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR

24 DİĞER ALACAKLAR

25 FİNANSAL VARLIKLAR

26 MADDİ VARLIKLAR

27 MADDİ OLMAYAN VARLIKLAR

28 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR

TAHAKKUKLARI

29 DİĞER CARİ OLMAYAN VARLIKLAR

3 KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER

30 FİNANSAL BORÇLAR

32 ESAS FAALİYETLERDEN BORÇLAR

33 İLİŞKİLİ TARAFLARA BORÇLAR

34 DİĞER BORÇLAR

35 SİGORTACILIK TEKNİK KARŞILIKLARI

36 ÖDENECEK VERGİ VE BENZERİ DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER

İLE KARŞILIKLARI

37 DİĞER RİSKLERE İLİŞKİN KARŞILIKLAR

38 GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAAKKUKLARI

39 DİĞER KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER

4 UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER

40 FİNANSAL BORÇLAR

42 ESAS FAALİYETLERDEN BORÇLAR

43 İLİŞKİLİ TARAFLARA BORÇLAR

44 DİĞER BORÇLAR

45 SİGORTACILIK TEKNİK KARŞILIKLARI

46 DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER VE KARŞILIKLARI

47 DİĞER RİSKLERE İLİŞKİN KARŞILIKLAR

48 GELECEK YILLARA AİT GELİRLER VE GİDER

TAAKKUKLARI

49 DİĞER UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER

5 ÖZSERMAYE

50 ÖDENMİŞ SERMAYE

52 SERMAYE YEDEKLERİ

54 KAR YEDEKLERİ

57 GEÇMİŞ YILLAR KARLARI



58 GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI(-)

59 DÖNEM NET KARI

6 GELİR TABLOSU HESAPLARI

60 HAYAT DIŞI TEKNİK GELİR

61 HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER(-)

62 HAYAT TEKNİK GELİR

63 HAYAT TEKNİK GİDER(-)

64 EMEKLİLİK TEKNİK GELİR

65 EMEKLİLİK TEKNİK GİDER(-)

66 YATIRIM GELİRLERİ

67 YATIRIM GİDERLERİ(-)

68 DİĞER FAALİYETLERDEN VE OLAĞANDIŞI

FAALİYETLERDEN GELİR VE KARLAR

İLE GİDER VE ZARARLAR

69 DÖNEM NET KARI VE ZARARI

7 HAYAT DIŞI BRANŞLARI TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU HESAPLARI

9 NAZIM HESAPLAR

5. ÖZELLİKLİ OLAYLARA İLİŞKİN MUHASEBE UYGULAMALARI

Bu bölümde, sigorta muhasebesi açısından özellik arz eden olaylara ilişkin muhasebe

uygulamaları işlenecektir.

5.1 Prim Üretimi Ve İptali

Sigorta işletmeleri açısından prim üretimi (poliçe kesme), ya merkezde direkt olarak

yapılmakta ya da acenteler gibi aracılar yardımıyla endirekt olarak gerçekleştirilmektedir.

Üretim, hangi şekilde gerçekleşirse gerçekleşsin şirketin gelirini artırıcı niteliktedir. İptal

edilen poliçelere ait primler ise şirket için gider niteliğindedir.

5.1.1. Direkt Pirim Üretimi

Direkt prim üretimi, arada komisyon vb menfaat geçekleştirecek herhangi bir yasal

aracı (acente, broker, banka… ) olmaksızın, sigortaya konu olacak 3.taraf riskini sigorta

şirketlerinin doğrudan kendilerini düzenledikleri poliçe ile üstlendikleri işlemlerdir.

Sigorta işletmeleri tarafından direkt pirim üretimi gerçekleştirildiğinde, ilgili branşa ait

teknik kısım gelir tablosu hesabı (6lı ve 7‟li hesaplar) alacaklandırılmakta, peşin ya da

taksitli satış durumuna göre ilgili aktif hesap borçlandırılmaktadır. Prim üretimi ile ilgili

yasal kesintiler ise “Ödenecek Vergi ve Fonlar hesabı”na alacak yazılmaktadır.

Pirim borcunun tahsil edilmesi durumunda ilgi cari hesap kapatılmaktadır.

Dönem sonunda 7 nolu Hayat Dışı Branşları Teknik Kısım Gelir Tablosu hesaplarından 6

nolu Gelir tablosu hesabına aktarma işlemi yapılmalıdır.

5.1.2.Endirekt Prim Üretimi

Prim üretimleri doğrudan sigorta şirketleri tarafından yapılmakla birlikte, sigorta aracıları

tarafından da yapılmaktadır. Sigorta aracıları belli bir sigorta şirketine bağlı çalışan

acenteler ve sigorta şirketlerinden bağımsız çalışan sigorta brokerleridir.

Aracıların başlıca görevleri; sigorta müşterisini riskler ve buna uygun çözümler hakkında

bilinçlendirmek, prim ödemelerini, hasarların tazmin edilmesini ve poliçenin yenilenmesini



takip etmek, gerektiğinde hatırlatmada bulunmaktır. Bu işlemlerin karşılığında da

komisyon almaktadırlar.

Prim tahsil etme yetkisi bulunan acenteler, müşterilerden aldıkları primleri sigorta şirketine

öderler. Bu hizmetlerine karşılık aracılar komisyon alırlar. Komisyon genellikle prim

tutarına dahil edilir.

Endirekt pirim üretimi durumunda, direkt prim üretiminde yapılan kayıtlara benzer bir yol

izlenmekle birlikte, ortaya çıkan borç alacak ilişkisi ve komisyon ödemesi de kayıtlarda

yer almaktadır.

ÖRNEK:

X Sigorta şirketinin Yangın Sigorta Departmanından o güne ilişkin olarak prim üretiminin

şu şekilde gerçekleştiği bildirilmiştir.

PİRİM ÜRETİMİ

DİREKT PİRİM ÜRETİMİ 20.000,00

Sigortayı Anıl A.Ş. satın almıştır

ENDİREKT PİRİM ÜRETİMİ 10.000,00

Mert Acentesi

Ödemeler şu şekilde yapılacaktır. Direkt pirim üretiminde peşinat olarak 5.100,00 TL

tahsil edilmiş geri kalanı 4 eşit taksite bölünmüştür. Acente tarafından gerçekleştirilen

pirim üretiminde ise % 50 peşin tahsilât gerçekleştirilmiş, kalanın 2 eşit taksitte tahsili

kararlaştırılmıştır. Acente komisyonu üretilen pirim bedelinin % 10’u olarak belirlenmiştir.

NET PRİM : 30.000,00

Direkt 20.000

Endirekt 10.000

YANGIN SİGORTA VERGİSİ %10 : 3.000,00

(Net Prim x %10)

Direkt 2.000

Endirekt 1.000

BSMV (Gider Vergisi) MATRAHI : 33.000,00 Direkt 22.000

Endirekt 11.000

GİDER VERGİSİ %5 : 1.650,00 (BSMV matrahı x %5)

Direkt 1.100

Endirekt 550

TOPLAM (Brüt Prim) : 34.650,00

Direkt 23.100

Endirekt 11.550



_____________________________ / _________________________________ 120 SİGORTACILIK FAAL. ALACAKLAR 34.650,00

120.01 Sigortalılardan Alacaklar 23.100

120.01.xx Anıl A.Ş. 23.100

120.03 Aracılardan Alacaklar 11.550

120.03.01 Acentelerden Alacaklar 11.550

120.03.01.01 Mert Acentesi 11.550

701 YANGIN

30.000,00 701.01Yangın Teknik Gelir 30.000

701.01.1 Yazılan Primler 30.000

701.01.1.1 Brüt Yazılan pirimler 30.000

701.01.1.1.1 Direkt Pirimler 20.000

701.01.1.1.2 Endirekt Pirimler 10.000

360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR

4.650,00

360.01 Ödenecek Vergiler 4.650

360.01.01 Gider Vergisi (BSMV) 3.000

360.01.02 Yangın S. Vergisi 1.650

Prim üretimi tahakkuku _____________________________ / _________________________________ Peşinatın alınması kaydı;

_________________________ / _____________________________

100 KASA 10.100,00

100.01 Türk Parası 10.100

120 SiGORTACILIK FAAL. ALACAKLAR 10.100,00


120.01.xx Anıl A.Ş. 5.100



120.03.01.01 Mert Acentesi 5.000

Peşinatın tahsilatı

________________________ / ______________________________

Gider Vergisi ( BSMV) vergi dairesine ödenmiştir (ödemenin banka havalesi ile

yapıldığı kabul edilmiştir).

_________________________ / _____________________________

360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 1.100,00

360.01 Ödenecek Vergiler

360.01.01 Gider Vergisi

102 BANKALAR 1.100,00

102.01 Vadesiz

102.01.1 Türk Parası

Gider vergisinin ödenmesi

_________________________ / ______________________________

Acentelere İlişkin komisyon kaydı;

_________________________ / _____________________________

701 YANGIN 1.000,00



701.02 Yangın Teknik Gideri 1.000

701.02.5 Faaliyet Gideri 1.000

701.02.5.1 Üretim Komisyon Gideri 1.000

320 SİGORTACILIK FAALİYETL. BORÇLAR

1.000,00

320.03 Aracılara Borçlar 1.000

320.03.01 Acentelere Borçlar 1.000

320.03.01.01 Mert Acentesi 1.000

Komisyon Tahakkuku

_________________________ / ______________________________

Dönem Sonu Kayıtları;

_________________________ / _____________________________

701 YANGIN 30.000,00 701.01Yangın Teknik Gelir 30.000



701.01.1.1.1 Direkt Pirimler 20.000


60 HAYAT DIŞI TEKNİK GELİRELR 30.000,00

600.01 Brüt Yazılan Pirimler 30.000

600.01.01 Direkt Pirimler 20.000

600.01.02 Endirekt Pirimler 10.000

Dönem sonu kaydı

_________________________ / ______________________________

_________________________ / _____________________________

614 FAALİYET GİDERLERİ 1.000,00

614.01 Üretim Komisyon Giderleri 1.000

701 YANGIN

1.000,00 701.02 Yangın Teknik Gideri 1.000



_________________________ / ______________________________

Yukarıdaki örnekte yer alan acentemizin gerçekleştirdiği prim üretiminin iptal edilmesi

halinde, yapılacak kayıtlar aşağıdaki gibi gerçekleşecektir.

_________________________ / _____________________________

701 YANGIN 10.000,00 701.01Yangın Teknik Gelir 10.000




360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 1.550,00




360.01.01 Gider Vergisi (BSMV) 1.000

360.01.02 Yangın S. Vergisi 550

100 KASA ESABI 5.000,00


120 SiGORTACILIK FAAL. ALACAKLAR

6.550,00



120.03.01.01 Mert Acentesi 6.550

Pirim ve peşinat iptali

_________________________ / ______________________________

_________________________ / _____________________________

320 SİGORTACILIK FAALİYETL. BORÇLAR 1.000,00

320.03 Aracılara Borçlar 1.000

320.03.01 Acentelere Borçlar 1.000

320.03.01.01 Mert Acentesi 1.000

701 YANGIN




Komisyon iptali

_________________________ / ______________________________

5.2. Hasar İşlemleri Ve Tazminat Ödemesi

Sigorta poliçesi ile sağlanana rizikonun gerçekleşmesi, sigortacının tazminat ödeme

yükümlülüğünü doğurur. Sigortacı, poliçede kayıtlı koşullara göre, sigortalının gerçek

zarar ve ziyanını ödemekle yükümlüdür. Sigortalı da rizikonun gerçekleştiğini, yani

sigortalı şeyde bir hasar meydana geldiğini sigortacıya bildirmek zorundadır.

Meydana gelen olaya ilişkin, karşılaşılan hasarın giderilmesi amacı ile tazminat

ödenmesine ilişkin gerekli araştırma ve incelemeler sonucunda, tazminat ödemesi sigorta

işletmesi tarafından gerçekleştirilir.

Tazminat ödemesi kaydında ilgili branşın teknik kısmı gelir tablosu hesabına borç,

ilgili aktif hesaba alacak yazılır. Eksper için ödenen ücretler ( %22 oranında gelir vergisi

stopajına tabidir) ilgili branş teknik kısım gelir tablosu hesabında eksper ücretleri olarak

gider yazılmaktadır. Buna karşılık ayrılan stopaj, Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına,

kalan tuta ise ilgili varlık hesabına alacak olarak kaydedilir.

Dönem sonunda tazminat ödemeleri ve eksperin masrafları ilgili branş hayat dışı

teknik giderleri hesabına aktarılmaktadır.

Sigortacı, kısmi zarar görmüş malların sigorta bedelinin tamamını ödedikten sonra,

kendi mülkiyetine geçmesi halinde, bunların satışından elde edilebilecek gelirlerinin

(sovtaj geliri) ilgili dönemlerde tahakkukunu yapması gerekmektedir. Bu gelir unsuru da

dönem sonunda 6. Grup hesaplarına aktarılarak işlem tamamlanır.



ÖRNEK:

A Sigorta şirketi poliçe üretimini gerçekleştirdiği Yangın Sigorta Branşına ait bir poliçeden

dolayı 10.000 TL tazminat ödemesi gerçekleştirmiştir. İlgili tazminat tutarını

belirlenebilmesi için 100 TL ‘lik bir eksper masrafına katlanılmıştır.

Tazminat ödemesi kaydı;

_________________________ / _____________________________

701 YANGIN 10.000,00 701.02 Yangın Teknik Gideri 10.000

701.02.1 Ödenen Hasarlar 10.000

701.02.1.1 Brüt Ödenen Hasar 10.000

100 KASA ESABI 10.000,00


___________________ / ______________________________

Ekspertiz ücret kaydı;

_______________________ / _____________________________

701 YANGIN 100,00 701.02 Yangın Teknik Gideri 100

701.02.1 Ödenen Hasarlar 100

701.02.1.1 Brüt Ödenen Hasar 100

100 KASA ESABI 78,00

100.01 Türk Parası 78

360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR

22,00

____________________ / ______________________________

Dönem içinde ilgili hasarlı malzemeden satılabilir olanlar 200 TL’ye satılmıştır.

_______________________ / _____________________________

100 KASA ESABI 200,00

100.01 Türk Parası 200

701 YANGIN

200,00 701.01 Yangın Teknik Geliri 200

- Sovtaj Geliri-

Sovtaj gelir kaydı

____________________ / ______________________________

Dönem sonunda ilgili hesaplar (7 Nolu grup) gelir tablosu hesaplarına ( 6 nolu grup)

devredilmektedir.

_________________________ / _____________________________

HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER 9.900,00

610.01 Brüt Ödenen Hasarlar 9.900

701 YANGIN


701.02.1 Ödenen Hasarlar 9.900

701.02.1.1 Brüt Ödenen Hasar 9.900

Dönem sonu kaydı

_________________________ / ______________________________



5.3. Teknik Karşılıklar

Sigorta teknik karşılıkları, 7397 sayılı Sigorta Murakabe kanununa göre sigorta işleri ile

uğraşmak üzere anonim şirket olarak kurulan sigorta işletmeleri tarafından, hesap

döneminin son gününde hükmü devam eden sigorta mukaveleleri için ayrılan ve

K.V.K'nun 14/4 maddesine göre gider olarak hasılattan indirilen karşılıklardır. Teknik

karşılıklar sigorta işletmeleri ve reasürans şirketlerine özgü pasif nitelikli hesaplardan

oluşmaktadır. Sigorta ve reasürans şirketlerinin Tek Düzen Hesap Planında 3 nolu hesap

grubunda yer almaktadır,

Bu karşılıkların en önemli fonksiyonu, sigortalanmış olan olayın meydana gelmesinden

dolayı ortay çıkacak tazminat taleplerinin karşılanabilmesi için bir güvence sağlamasıdır.

Ayrıca bilgi kullanıcılarına, sigorta şirketinin üzerine almış olduğu risk durumunu

göstermektedir.

5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 16. Maddesine göre sigorta ve reasürans

şirketleri,sigorta sözleşmesinden doğan yükümlülükleri için yeteri kadar karşılık ayırmak

zorundadırlar. Söz konusu maddeye göre teknik karşılıklar;

Kazanılmamış Primler Karşılığı

Devem Eden Riskler Karşılığı

Muallak Hasarlar Ve Tazminat Karşılığı

Matematik Karşılıklar

Dengeleme Karşılığı

İkramiye ve İndirimler Karşılığı

Bu kısımda sadece özellik arz eden teknik karşılıkların muhasebe kayıtları işlenecektir.

5.3.1. Kazanılmamış Primler Karşılığı

Sigorta sözleşmeleri daima belirli bir süre için düzenlenirler. Bu süre genellikle bir

yıldır; ancak, bir yılı asan sigorta sözleşmeleri bulunabileceği gibi,bir yıldan kısa süreler

için düzenlenmiş poliçeler de söz konusu olabilir cari riskler karşılığı olarak da anılan

Kazanılmamış primler karşılığı, Sigorta poliçelerinin süreleri ile faaliyet dönemi süresinin

bir birine uymaması halinde faaliyet dönemi içinde elde edilen prim tutarlarından belirli

orandaki bir kısmının gelecek faaliyet dönemine ait olduğu kabul edilerek, içinde bulunan

faaliyet dönemi sonunda karşılık olarak ayrılması cari riskler karşılığını oluşturmaktadır.

Muhasebe İlkeleri bakımından, cari riskler karşılık miktarı bütün sigorta poliçeleri

için ayrı ayrı sarkan bölümlere düşen primlerin hesaplanması ile bulunur.



Örneğin; 1 Nisan 2000 tarihinde bir yıl süre için düzenlenen bir sigorta poliçesi 2001

yılında 3 ay daha yürürlükte olacaktır. Bu durumda sözü geçen poliçeye ait primin 9/12 ‘si

2000 yılında ve 3/12’si 2001 yılında gerçekleşebilecek risklerin karşılığı olarak alınmıştır.

Bu nedenle 3/12 oranındaki 2001 yılına ait primlerin kaydedildiği cari yıl prim

gelirlerinden çıkartılarak izleyen yıl riskini karşılayacak tutar olarak muhasebeleştirmek,

cari riskler karşılığı ayırmanın temelini oluşturur.

Bu karşılığın ayrılma prensibi alacak ve borç senetleri reeskontu ile aynıdır. Bu

karşılık tutarı, dönemsellik ilkesi gereği bilançonun pasifinde yer alan gelecek döneme

ilişkin gelir kalemidir.

Kazanılmamış primler karşılığının hesaplanması için değişik yöntemler

kullanılmaktadır.

a) Gün Esası Sistemi: Bu yönteme göre her bir poliçede sigorta süresine bakılarak

ertesi döneme sarkan gün sayısına isabet eden prim karşılık olarak ayrılır. Gün

esasına göre kazanılmamış prim karşılıklarına ait örnek Tablo 1’de gösterilmiştir.

Prim yazılıs tarihi Kazanılmıs prim Kazanılmamıs prim

01.01

365/365 0/365

01.07

182/365 183/365

31.12 1/365 364/365

Bu yöntemde ilgili karşılık aşağıdaki formül yardımıyla bulunmaktadır.

Kaz. Prim Karşılığı = Gelecek Döneme ait poliçe günü x Alınan Primler

365

Konuyu bir örnekle açıklayacak olursak, söz gelişi 30 Ocak vadeli yıllık bir poliçenin, 31

Aralık tarihine gelindiğinde, geriye kalan 30 günlük prim kazanılmamış niteliktedir.

Dolayısıyla diğer yıla sarkan 30 gün için cari rizikolar karşılığı ayrılması gerekmektedir.

İlgili poliçenin tahakkuk eden primi 2000 TL ise, bu poliçeye ait cari rizikolar karşılığı,

30

2000 x ---------------- = 164,38 TL olacaktır.

365

b) Götürü hesaplama yöntemi

Kazanılmış pirim hesaplaması için bir poliçenin yıl içerisinde geçen süresi poliçenin

toplam süresine bölünür ve bulunan tutar poliçe primi ile çarpılır. Örneğin 1 Kasım 2005

tarihinde başlayan bir poliçenin 2005 yılı kazanılmış primi, 61/365 X poliçe primi



olacaktır. Bu hesaplama yönteminin her bir poliçe bazında ayrı ayrı yapılması

gerekmektedir. Poliçe bazında cari rizikolar karşılığının ayrılamaması durumunda, cari

rizikolar karşılığının hesaplanması için diğer oransal yöntemler kullanılmaktadır.

1. Bir/sekiz (1/8) Sistemi:

Bu sistemde, üçer aylık dönemler itibariyle düzenlenen poliçelerin başlangıç tarihi her bir

dönemin ortası olarak kabul edilir. Özellikle sektörde üç aylık veriler yayımlandığı için

şirketler, rakip şirketlerin Hasar / Prim oranını hesaplamakta bu yöntemi

kullanabilmektedirler.

Poliçelerin bazıları birinci ay içerisinde bazıları ikinci ay içerisinde ve bazıları ise üçüncü

ay içerisinde tanzim edilmektedir. Ortalama olarak ikinci ay etrafında tanzim edildiği

varsayılacak olur ise bir üç aylık dönem iki eşit parçaya ve dolayısı ile bir yıl 8 eşit parçaya

bölünmüş olacaktır. Dolayısıyla birinci üç aylık dönemde tanzim edilen poliçeler için carı

yıl kazanılan risk birim payı 7/8, kazanılmayan risk birim payı 1/8 olacaktır.

Diğer bir ifade ile poliçelerin başlangıç tarihleri;

1’inci üç aylık-trimestir (Ocak – Mart) dönemi için 15 Şubat

2’nci üç aylık-trimestir (Nisan – Haziran) dönemi için 15 Mayıs

3’üncü üç aylık-trimestir (Temmuz – Eylül) dönemi için 15 Ağustos

4’üncü üç aylık-trimestir (Ekim – Aralık) dönemi için 15 Kasım kabul edilir.

2. Bir/İki Sistemi:

Bu sistemde bir yıl içerisinde elde edilen prim istihsalinden komisyonlar tenzil edildikten

sonra kalan kısmın % 50’si kazanılmış, % 50’si kazanılmamış prim olarak kabul edilir.

3. Bir / Yirmi Dört (1/24) Sistemi:

Gerçeğe daha yakın olması nedeniyle en çok kullanılan yöntem olan bu sistemde, gelecek

yıla sarkan risk priminin hesaplanmasında 3’er aylık dönemler yerine aylık prim

istihsallerinin her ayın 15’inde olduğu kabul edilir. Poliçelerin bazıları ay basında bazıları

ay ortası etrafında ve bazıları ise ay sonunda tanzim edilmektedir. Ortalama olarak ay

ortasında tanzim edildiği varsayılacak olur ise bir ay iki eşit parçaya ve dolayısı ile bir yıl

24 eşit parçaya bölünmüş olacaktır.

Bu durumda;

Ocak ayı prim gelirinden komisyonlar düşüldükten sonra kalan kısmın 1/24’ünün gelecek

yıla, 23/24’ünün cari yıla ait olduğu kabul edildiğinden, Ocak ayı kazanılmamış prim

karşılığı Ocak ayı prim gelirinin (komisyonlar düşülecek) 1/24’ünü,



Şubat ayı prim gelirinden komisyonlar düşüldükten sonra kalan kısmın 3/24’ünün gelecek

yıla, 21/24’ünün cari yıla sarkması nedeniyle, Şubat ayı kazanılmamış prim karşılığı Şubat

ayı prim gelirinin (komisyonlar düşülecek) 3/24’ünü,

Aralık ayı prim gelirinden komisyonlar düşüldükten sonra kalan kısmın 23/24’ünün

gelecek yıla, 1/24’ünün ise cari yıla ait olduğu kabul edildiğinden, Aralık ayı kazanılmamış

prim karşılığı Aralık ayı prim gelirinin (komisyonlar düşülecek) 23/24’ünü oluşturduğu

kabul edilir.

Hesaplanan Kazanılmamış primler karşılığı tutarı kadar, ilgili branşların Teknik kısım gelir

tablosu hesapları içerisinde yer alan Kar/Zarar hesaplar içerisinde yer alan Kazanılmamış

primler karşılığı Hesabına borç, bilanço grubunda yer alan Kazanılmamış primler karşılığı

Hesabına alacak yazılır. Dönem sonunda ise ilgili karşılık tutarı (7.grupta yer alan) gelir

tablosu grubuna (6.grup) aktarılır.

Sigortacılık teknik karşılığı hesabı geçici bir pasif hesap olduğundan, 31 Aralık tarihi

itibariyle ayrılan karşılıklar, ertesi yıl başında ters kayıtla iptal edilir. Gelecek yıla ait bir

gelir olduğu için geçen yıl gelirlerinden ayrılarak gider yazılan tutar, ertesi yılın geliri

olduğundan bu kez gelir olarak yazılmış olur.

ÖRNEK:

X Sigorta işletmesinin kasko sigorta branşına ilişkin olarak gün esasına göre ayırmış

olduğu kazanılmamış primler karşılığı 3.000 TL’dir.

Teknik karşılık ayrılması kaydı;

____________________________ / _____________________________

717 MOTORLU KARA TAŞITLARI ARAÇ KASKO 3.000,00 717.01.2.1.1.Kazanılmamış Primler Karşılığı H. (-) 3.000

350.01 KAZANILMAMIŞ PRİMLER KARŞILIĞI

3.000,00

___________________________ / ______________________________

Dönem Sonunda;

____________________________ / _____________________________


601.01.1 Kazanılmamış Primler Karşılığı 3.000

717 MOTORLU KARA TAŞITLARI ARAÇ KASKO

3.000,00 717.01.2.1.1.Kazanılmamış Primler Karşılığı H. (-) 3.000

___________________________ / ______________________________

Ertesi Dönem Başında;

____________________________ / _____________________________

350.01 KAZANILMAMIŞ PRİMLER KARŞILIĞI 3.000,00



717 MOTORLU KARA TAŞITLARI ARAÇ KASKO

3.000,00 717.01.2.1.2 Devreden Kaz. Primler Karşılığı 3.000

___________________________ / ______________________________

____________________________ / _____________________________

717 MOTORLU KARA TAŞITLARI ARAÇ KASKO 3.000,00 717.01.2.1.2 Devreden Kaz. Primler Karşılığı H. 3.000


601.01.2 Devreden Kaz. Primler Karşılığı 3.000

___________________________ / ______________________________

5.3.2. Devam Eden Riskler Karşılığı

Gün esası üzerinden prim reeskontu olarak hesaplanan kazanılmamış prim karşılığı,

gelirin dönemsel olarak ayrılmasını sağlamaktadır. Ancak, oluşan hasarların yıl içerisinde

günlere ve hatta aylara eşit olarak dağıtılamaması ve ayrıca yapılan risk değerlendirmesi

sonucunda, sigortalının riske göre eksik fiyatlama yapıldığının belirlenmesi durumunda ve

poliçe süresi bitmiş dahi olsa şirket üstünde hala risk varsa, kazanılmamış primler

karşılığı, şirketin taşıdığı risk düzeyine göre yetersiz kalmakta veya alınan prim tutarı

tamamen kazanılmış hale gelmesine rağmen şirket üzerindeki riskin devam etmesi söz

konusu olmaktadır. Buradaki karşılık bu gibi durumlar için ayrılan tutarı ifade etmektedir.

5.3.3. Muallak Hasar ve Tazminat Karşılığı

“Muallak” sözcüğünün anlamı; askıda, “hasar” sözcüğünün anlamı ise zarar, ziyandır.

Türk sigorta muhasebesi açısından sigorta mevzuatına bakıldığında, 7397 sayılı Sigorta

Murakabe Kanunu’nun 25’nci maddesinin 4’üncü fıkrasına göre; “Muallak Hasarlar

Karşılığı, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş tazminat bedellerinden veya bu hesap

yapılmamışsa tahmini değerlerinden ibarettir.” şeklinde tanımlanmıştır.

Muallak hasarlar karşılığı, dönem içinde gerçekleşmiş ancak çeşitli nedenlerle

işlemleri tamamlanamamış veya sigortalı ile tazminat tutarında ya da teminatın

kapsamında anlaşmazlığa düşülmüş ve dolayısıyla dönem sonu itibari ile ödenmemiş

hasarlar için ayrılır. Muhasebe varsayımlarından tahakkuk esası gereği, muallak hasar

bedelinin hasarın meydana geldiği dönemin muallak hasar karşılığı içerisinde yer alması

gerekmektedir.Her ne kadar yıl içinde meydana gelen hasarlardan bazılarının nitelikleri ya

da büyüklükleri nedeniyle veya meydana geliş tarihi bakımından her zaman gerçek hasar

tutarına eşit bir meblağı karşılık olarak ayırma olanağı bulunamayabilirse de, 31 Aralık

tarihi itibariyle elde bulunan bilgilere göre bir öngörüde bulunup bunu hesaplara yansıtmak

gerekir.



Örneğin , 28 Aralık tarihinde yangın çıktığı haber verilen ve hasar miktarının tespit

edilmesi uzun ekspertiz çalışmalarını gerektiren büyük bir iş yerinin yanması halinde ,

ödenecek tazminat tutarı, bilanço rakamlarının muhasebeye ulaşana kadar kesin olarak

saptanamayabilir. Bu durumda, Ocak veya Şubat ayı içinde ödenecek olan tazminat tutarı

için tahmini olarak muallak hasarlar karşılığı ayrılır.

Hesaplanan muallak hasar karşılığı tutarı kadar ilgili branşların teknik kısım gelir

tablosu hesapları içerisinde yer alan muallak hasarlar karşılığı hesabına borç, bilanço

grubunda yer alan muallak karşılıklar hesabına alacak yazılır. Dönem sonunda ise ilgili

karşılık tutarı (7.grupta yer alan) gelir tablosu grubuna (6.grup) aktarılır.

Muhasebe kayıtları;

_______________________ / _____________________________

701 YANGIN XX 701.02.2.1.1 Muallak Hasar Karş.

353.01 MUALLAK HASARLAR VE TAZMİNAT

KARŞILIĞI XX

____________________ / ______________________________

5.3.4. Matematik Karşılıklar

Matematik Karşılıkları, hayat sigortası dalında faaliyet gösteren sigorta şirketlerinin

ayırmış oldukları karşılıklardır. Bu karşılıklar genelde Hayat Matematik Karşılıklar olarak

adlandırılır. Hayat branşında faaliyet gösteren sigorta şirketlerinin, sigortalılarına ileride

gerçekleşecek rizikolarına karşılık olarak yürürlükteki poliçeler üzerinden ayrı ayrı veya

global olarak aktüerler tarafından hesaplanır. Hayat sigortalarında pirimler her yıl eşit

taksitlerle alınırlar. Alınan bu primler aktüerler tarafından sürelere ve emsal tablolara göre

hesap edilirler

Hayat sigortalarında, sigortalı, sigortacıya her yıl belirli bir ücret vermeyi sigortacı

da ölüm, vade gelimi gibi durumlarda sözleşmede yazılı parayı sigortalıya veya varislerine

ödemeyi taahhüt eder. Sigortaca taahhüdünü zamanında yerine getirebilmek için tahsil

ettiği primlerden belle bir oranda karşılık ayırır. Söz konusu karşılıklara Riyazi İhtiyat adı

da verilmektedir.

Bir hayat rantı veya bir hayat sigortası poliçesi, belirli (sınırlı veya sınırsız) bir süre

boyunca geçerli olan bir anlaşmayı belirler. Böyle bir anlaşmanın değeri, sigortalanan

kişinin anlaşma yapıldığı tarihteki yasına dayanarak hesaplanan sigorta tutarının peşin

değeridir. Buna net tek prim de denir. Matematik karşılık kavramı anlaşma tarihini izleyen

zamanlarda poliçe değerinin hesaplama gereksiniminden doğmuştur.

Elementer branşlardaki kayıt düzeninde olduğu gibi, hesaplanan hayat matematiği

karşılığı tutarı kadar hayat branşların teknik kısım gelir tablosu hesapları içerisinde yer



alan hayat matematiği karşılığı hesabına borç, bilanço grubunda yer alan hayat matematiği

karşılığı hesabına alacak yazılır. Dönem sonunda ise ilgili karşılık tutarı (7.grupta yer alan)

gelir tablosu grubuna (6.grup) aktarılır.

5.3.5. Dengeleme Karşılığı

Gelecek yıllarda hasar oranlarında oluşabilecek dalgalanmalara karsı ayrılan

karşılıklardır. Mevzuatın bu tür bir karşılığa izin vermemesi halinde de ihtiyari olarak

böyle bir ayırım yapılabilir

Dengeleme Karşılığı, gerçek anlamda bir karşılık hesabı olmayıp, muhasebenin

ihtiyatlılık ilkesi gereği yedek akçe niteliğindeki bir karşılık ( fon) dır. Bu karşılık her bir

yıla isabet eden deprem ve kredi net primlerinin %12’si oranında hesaplanır. Karşılık

ayrılmasına son beş finansal yılda yazılan net primlerin en yüksek tutarının %150’ sine

ulaşılıncaya kadar devam eder.

6.Reasürans İşlemleri Muhasebesi

Sigorta işlemlerinde öyle büyük riskler vardır ki bunları bir sigortacının kendi

bünyesinde tutabilmesine imkan yoktur. Bu nedenle sigorta şirketleri büyük rizikoların bir

kısmını diğer sigortacı şirketlere devretmek isterler. Bu devir işlemine reasürans

denilmektedir. Mükerrer sigorta olarak da adlandırılan reasürans sigortacının

sigortalanmasıdır. Yani sigorta edilmiş riskin, belli bir kısmının veya tamamının yeniden

sigorta edilmesidir.

Türkiye'de faaliyette bulunan sigorta şirketlerinin sigorta poliçelerinde belirtilen

prim tutarları üzerinden belirli oranlarda zorunlu reasürans işlemi yapılmaktadır.

Sigortalıya karşı üstlendiği sigortanın bir kısmını veya tamamını reasürans yolu ile

devreden şirkete sedan şirket ya da sedan denir. Rizikoyu kabul eden ve sigortalıya karşı

tazminat ödeme yükümlülüğü altına giren ilk sigortacıdır.

Poliçeden doğan sorumluluğun bir kısmını, sedan şirketten reasürans yoluyla devralan

şirkete reasürans şirket ya da reasürör denir. Tekrar sigorta eden anlamına gelir.

Reasürans işletmesi sedan işletmeyle yaptığı anlaşma ile, sedan işletmenin üzerine aldığı

riskin tümünü veya bir kısmını belirli bir prim karşılığı üzerine almayı kabul eder. Sedan

işletme reasüransa devredilen riskler için, reasüröre bir prim öder ve bu prime reasürans

primi denir.

Sigorta şirketinin üstlendiği teminat üzerinden herhangi bir reasüransa

başvurmaksızın, kendi üzerinde tuttuğu net kısma Saklama Payı (Konservasyon –



Retansiyon) denir. Rizikodan üzerinde sakladığı bölümdür. Riskin sedan şirket tarafından

devredilen ve reasürör tarafından kabul edilen kısmına ise sesyon (devir) denir. Reasürans

yolu ile devralınan bu kısmın başka bir sigorta işletmesine kısmen yada tamamen

aktarılmasına da retrosesyon denilmektedir.

6.1. Alınan Reasüransların Muhasebeleştirilmesi (Reasürör Kayıtları)

6.1.1. Prim Devri

Reasürör Şirket, alınan prim kadar sigorta işletmesinden alacaklı olacağından, reasürans

faaliyetlerinden alacaklar hesabına borç, ilgili branş gelir tablosu hesabına alacak

yazmaktadır.

_______________________ / _____________________________ 122 REASÜRANS FAALİYETL. ALACAKLAR XX 122.07 Reasürans Şirketlerinden Alacaklar

İLGİLİ BRANŞ TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU HESABI

XX (7 Nolu Grup)

- Brüt Prim-

Alınan reasürans primi

____________________ / ______________________________

Dönem sonunda;

_______________________ / _____________________________ İLGİLİ BRANŞ TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU HESABI XX

(7 Nolu Grup)

-Brüt Prim-

HAYAT DIŞI TEKNİK GELİR XX

(6 Nolu Grup)

- Brüt Prim-

- Gelir tablosuna intikal

____________________ / ______________________________

6.1.2. Komisyon Bedeli

Ödenecek komisyonun muhasebeleştirilmesi


(7 Nolu Grup)

-Üretim Komisyon Gideri-

322 REASÜRANS FAALİYETL. BORÇLAR XX 320.07 Reasürans Şirketlerine Borçlar

320.07.ss Sedan Ödenen komisyonların tahakkuku

____________________ / ______________________________

Dönem sonunda;

____________________ / ______________________________ HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER XX

(6 Nulu Grup)

-Üretim Komisyon Gideri-

İLGİLİ BRANŞ TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU HESABI XX

(7 Nolu Grup)

--Üretim Komisyon Gideri-



Gelir tablosuna intikal

____________________ / ______________________________

6.1.3. Tazminat Ödemesi

Sigorta işletmesi ( sedan) tarafından ödenen tazminata ilişkin poliçede reasürans işlemi

bulunursa, anlaşma oranında reasürör işletmesi de bu tazminata ortak olmaktadır.

Reasürör işletme, payına düşen kısım kadar ilgili branş Teknik Kısım Gelir Tablosu

Hesabına borç, Reasürans Faaliyetlerinden Borçlar Hesabına alacak yazmaktadır.


(7 Nolu Grup)

-Brüt Ödenen Hasarlar-


Tazminat ödemesi

____________________ / ______________________________

Dönem Sonunda ;

_______________________ / _____________________________ HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER

(6 Nulu Grup)



(7 Nolu Grup)



____________________ / ______________________________

6.2. Verilen Reasüransların Muhasebeleştirilmesi (Sedan Kayıtları)

6.2.1. Prim Üretimi


(7 Nolu Grup)



Tazminat ödemesi

____________________ / ______________________________

Dönem sonunda;

_______________________ / _____________________________ HAYAT DIŞI TEKNİK GELİR

(6 Nulu Grup)

-Reasürerlere Devredilen Primler-


(7 Nolu Grup)

-Reasürerlere Devredilen Primler-




____________________ / ______________________________

6.2.2. Komisyon Bedeli

_______________________ / _____________________________ 322 REASÜRANS FAALİYETL. BORÇLAR XX 322.07 Reasürans Şirketlerine Borçlar


(7 Nolu Grup)

-Reasürans Komisyonları-

Komisyon kaydı

__________________________ / ______________________________

Dönem sonunda;

__________________________ / ______________________________ İLGİLİ BRANŞ TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU HESABI XX

(7 Nolu Grup)

-Reas.Kom.-

HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER XX

(6 Nulu Grup)

-Reas.Kom.-


____________________________ / ______________________________

6.2.3. Tazminat Ödemesi _______________________ / _____________________________ İLGİLİ BRANŞ TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU HESABI XX

(7 Nolu Grup)


100 KASA H. XX

Tazminat ödemesi

____________________ / ______________________________

Reasürör Payı;

_______________________ / _____________________________ 122 REASÜRANS FAALİYETL. ALACAKLAR XX 122.07 Reasürans Şirketlerinden Alacaklar İLGİLİ BRANŞ TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU HESABI XX

(7 Nolu Grup)

-Reasürör Payı-

Reasürör Payı

____________________ / ______________________________

Dönem sonunda;

____________________ / ______________________________ HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER XX

(6 Nulu Grup)



(7 Nolu Grup)





____________________ / ______________________________

__________________________ / ______________________________ İLGİLİ BRANŞ TEKNİK KISIM GELİR TABLOSU HESABI XX

(7 Nolu Grup)

-Reas.Payı.-

HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER XX

(6 Nulu Grup)

-Reas.Payı.-


____________________________ / ______________________________

7.Koasürans İşlemleri Muhasebesi

Belli bir büyüklükteki risklerin iki veya ikiden daha çok sigorta şirketi tarafından

birlikte sigorta edilmesi koasüransı ortaya çıkarmaktadır. Koasüransta bir tek poliçe

düzenlenir. Buna karşılık işin yürütülmesi ise; bir şirkete bırakılır ki, buna (yani pliçeyi

düzenleyen ) “Jeran şirket” adı verilir. Diğer şirketler ( koasürör) payları oranında prim,

yönetim harcı ve ortaya çıkacak hasarı paylaşırlar. Ülkemizde özellikle resmi işler, milli

şirketler arasında koasürans yoluyla paylaşılır. Bu işlemin reasüranstan farkı, yönetim

harcının da şirketler arasında paylaşılması ve komisyonun mevcut olmamasıdır.

Jeran şirket için diğer koasürürler “Alacaklı Koasürür”dür. Diğer koasürürlere göre

ise, jeran şirket “Borçlu Koasürür”dür. Hesap borç ve alacak olarak çalıştırılmakla, hem

borç ve hem de alacak ilişkileri yürütülmüş olur. Şirket jeran durumunda ise, bu hesabın

alacağı koasürürlere verilecek hisseyi; şayet şirket koasürür durumunda ise, bu hesabın

borcu Jeran şirketten alınacak hisseyi ifade eder.

Koasürans işlemlerinin muhasebeleştrilmesi, prim üretimi ve hasar ödemesi

esnasında Jeran ve Koasüör açısından aşağıdaki gibi olacaktır.

Örnek:

X Firmasına ait yangın sigortaları, (A) Şirketinin jeran ve (B) şirketinin kosürör işletme

olduğu bir koasürörler grubu tarafından eşit paylarla ve koasürans yolu ile sigortalanmıştır.

Jeran Şirketinin düzenlediği poliçede net prim 200.000.-TL’dir. .-

Jeran Şirket Kaydı;

____________________ / ______________________________ 120 SİGORTACILIK FAALİYETL. ALACAKLAR 200.000,00


701 YANGIN 84.500,00



701.01 Yangın Teknik Gelir 84.500,00

701.01.1 Yazılan Primler 84.500,00

701.01.1.1 Brüt Yazılan Primler 84.500,00

360 ÖDEN. VERGİ VE FON.H. 31.000,00 360.01 Ödenecek Vergiler 31.000 360.01.01 BSMV 11.000 360.01.02 Yangın Sigorta Verg. 20.000 320 SİGORTACILIK FAAL. BORÇLAR 84.500,00 320.05 Sigorta Şirketlerine Borç. 84.500,00 320.05.01 B Şirketi 84.500,00

Yangın branşı prim üretimi

____________________ / ______________________________

Dönem Sonunda;

____________________ / ______________________________ 701 YANGIN 84.500,00




HAYAT DIŞI TEKNİK GELİR 84.500,00

600.01 Brüt Yazılan Primler 84.500,00


____________________________ / ______________________________

-İlgili poliçeye ilişkin 160.000 TL tutarında tazminat ödemesi söz konusu olduğunda;

____________________ / ______________________________ 701 YANGIN 80.000,00

701.02 Yangın Teknik Gider 80.000,00



120 SİGORTACILIK FAAL. ALACAKLAR 80.000,00 120.05 Sigorta Şirk. Alacaklar 80.000,00

100 KASA H. 160.000,00

Tazminat ödeme kaydı ____________________________ / ______________________________

-B işletmesinin payına düşen tazminat tutarı tahsil edildiğinde;

____________________ / ______________________________ 100 KASA H. 80.000,00

120 SİGORTACILIK FAAL. ALACAKLAR 80.000,00 120.05 Sigorta Şirk. Alacaklar 80.000,00

B işletmesinden tahsilat ____________________________ / ______________________________

-Dönem sonunda;

____________________________ / ______________________________ HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER 80.000,00

600.01 Brüt Ödenen Hasarlar 80.000,00

701 YANGIN

80.000,00




701.02.1 Ödenen Hasarlar 80.000,00

701.02.1.1 Brüt Ödenen Hasarlar 80.000,00

Gelir tablosuna intikal ____________________________ / ______________________________

Koasürör Şirket Kaydı;

____________________________ / ______________________________ 120 SİGORTACILIK FAAL. ALACAKLAR 84.500,00 120.05 Sigorta Şirk. Alacaklar 84.500,00

701 YANGIN 84.500,00




Yangın branşı prim üretimi

____________________ / ______________________________

Dönem Sonunda;

____________________ / ______________________________ 701 YANGIN 84.500,00




HAYAT DIŞI TEKNİK GELİR 84.500,00

600.01 Brüt Yazılan Primler

Gelir tablosuna intikal ____________________________ / ______________________________

-Tazminat Tahakkuk Kaydı;

____________________ / ______________________________ 701 YANGIN 80.000,00




320 SİGORTACILIK FAAL. BORÇLAR 80.000,00 320.05 Sigorta Şirketlerine Borç. 80.000,00

320.05.01 B Şirketi 80.000,00

Tazminat Tahakkuk Kaydı

____________________ / ______________________________

-İlgili tutar ödendiğinde;

____________________ / ______________________________ 320 SİGORTACILIK FAAL. BORÇLAR 80.000,00 320.05 Sigorta Şirketlerine Borç. 80.000,00

320.05.01 B Şirketi 80.000,00

100 KASA H. 80.000,00

____________________ / ______________________________



Dönem Sonunda;

____________________________ / ______________________________ HAYAT DIŞI TEKNİK GİDER 80.000,00

600.01 Brüt Ödenen Hasarlar 80.000,00

701 YANGIN

80.000,00





____________________________ / ______________________________

8. SİGORTA İŞLETMELERİNDE DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ

Her işletmede olduğu gibi sigorta işletmelerinde de dönem sonu muhasebe

işlemlerinin temel amacı, doğru bilgi veren dönem sonu bilançosunu ve dönem gelir

tablosunu hazırlamaktır. Bu temel finansal tablolarının düzenlenebilmesi için dönem

sonunda envanter işlemleri de adı verilen düzeltme ve ayarlama kayıtlarının yapılarak

hesapların doğru bilgi verir hale getirilmesi gerekir. Sigorta işetmelerinin finansal durumu

hakkında bilgi veren bilanço ile dönemin gelir ve giderlerini sigorta branşları itibariyle

gösteren gelir tabloları , Sigortacılık hesap planlarında yer alan hesaplardan yararlanılarak

düzenlenir.

Dönem sonlarında sigorta işletmeleri, sigorta teknik karşılıklarını ayırmakta ve

ilgili branşlara ait prim üretimleri ve tazminat ödemelerine ilişkin olarak kar-zararın

belirlenmesi amacıyla dönem sonu işlemlerini gerçekleştirmektedir. Önceki bölümlerde bu

hususlara ilişkin uygulamalar yapılmıştır.

Yine sigorta işletmeleri dönem sonlarında sigorta hasarlarına ilişkin kar-zarar

durumunu hesap ederken, gerçekleştirdikleri faaliyetlerine ilişkin olarak yaptıkları giderleri

ve sigorta branşlarına ilişkin gerçekleştirdikleri prim gelirlerini yatırdıkları yatırımlardan

elde ettikleri gelirleri, Hazine Müsteşarlığının “Sigortacılık tek düzen hesap planı

çerçevesinde hazırlanmakta olan finansal tablolarda kullanılan anahtarların usul ve

esaslarına ilişkin genelge”sine göre dağıtmak durumundadır.

Sigorta şirketleri tarafından hayat dışı teknik karşılıkları karşılayan varlıkların

yatırıma yönlendirilmesinden elde edilen tüm gelirler, teknik olmayan bölümden, teknik

bölüme aktarılır. Şirketlerin elde etmiş olduğu diğer yatırım gelirleri ise teknik olmayan

bölüm içerisinde kalır.

Bir bölümden bir bölüme aktarılan yatırım gelirleri bir bölümün gider durumunda

iken, diğer bölümün geliri durumundadır. Hayat teknik bölümünden teknik olmayan



bölüme aktarılan bu gelirler, hayat teknik bölümünün gideri, teknik olmayan bölümün ise

geliri durumundadır.

ÖRNEK:

Mert sigorta işletmesi motorlu kara taşıtları kasko sigorta branşlarından elde ettiği prim

gelirlerine ilişkin olarak, devlet tahvillerine yaptığı yatırımdan 5.000 TL yatırım geliri elde

etmesi halinde yapılacak kayıtlar şöyle olacaktır.

____________________________ / ______________________________ 100 KASA 5.000,00

660 FİN.YAT. ELDE EDİ.GELİR 5.000,00

660.03 Devlet Tahvilleri 5.000

____________________________ / ______________________________

____________________________ / ______________________________ 660 FİN.YAT. ELDE EDİ.GELİR 5.000,00

660.03 Devlet Tahvilleri 5.000

717 MOTORLU KARA TAŞ.KASKO TEK. GEL. 5.000,00

717.01.4 Teknik Olmayan Bölümden Aktarılan Yat.Gel. 5.000

717.01.4.1 Fin.Yat. Elde Edi.Gelir 5.000

717.01.4.1.3 Devlet Tahvilleri 5.000

____________________________ / ______________________________

____________________________ / ______________________________ 717 MOTORLU KARA TAŞ.KASKO TEK. GEL. 5.000,00

717.01.4 Teknik Olmayan Bölümden Aktarılan Yat.Gel. 5.000

717.01.4.1 Fin.Yat. Elde Edi.Gelir 5.000

717.01.4.1.3 Devlet Tahvilleri 5.000

673 HAYAT DIŞI TEKNİK BÖLÜMÜNE

AKTARILAN YAT.GEL 5.000,00

673.01 Fin.Yat. Elde Edi.Gelir 5.000

673.01.3 Devlet Tahvilleri (-) 5.000

____________________________ / ______________________________

____________________________ / ______________________________ 673 HAYAT DIŞI TEKNİK BÖLÜMÜNE

AKTARILAN YAT.GEL 5.000,00


673.01.3 Devlet Tahvilleri (-) 5.000

603 TEKNİK OLMAYAN BÖLÜMDEN

AKTARILAN YAT. GEL. 5.000,00


603.01.3 Devlet Tahvilleri 5.000

____________________________ / ______________________________

Yukarıda örnekteki gibi yapılan işlemlerinden ve devir işlemlerinden ( 7 nolu

gruptaki hesapların 600’lü gelir tablosu hesaplara devri) sonra 600 lü tüm gelir ve gider

hesapları 690 Dönem Kar Zarar hesabına devredilerek dönem kar ve zararı saptanır.



9. FİNANSAL TABLOLAR

Sigorta işletmelerinin gerçekleştirmiş oldukları ticari faaliyetler diğer ticari ve üretim

işletmelerinden oldukça farklıdır. Bu durum sigorta şirketlerinin finansal tablolarını, kendi

faaliyet alanları ile ilgili özellikli durumları yansıtması açısından diğer işletmelerin finansal

tablolarından önemli derecede farklılaşmaktadır.

Bu farklılaşmanın en önemli nedeni, sigorta teknik karşılıklarıdır. Ayrıca sigorta

şirketlerinin hayat, hayat dışı ve emeklilik faaliyetlerine ilişkin gelir tablosu bölümlemesi

ile teknik ve teknik olmayan bölüm ayırımı bu farklılığı açıkça yansıtmaktadır. Bununla

birlikte prim gelirlerinin yatırıma yönlendirilmesi nedeni ile oluşan yatırım gelirlerinin

teknik ve teknik olmayan kısımlarda izlenmesi de yine bu farklılıktan kaynaklanmaktadır.

Sigorta şirketlerinin temel finansal tablolarını oluşturan bilanço ve gelir tablosu aşağıda

sunulmuştur.

ÖZET

Sigorta; aynı türden tehlikeyle karşı karşıya olan kişilerin, belirli bir miktar para

ödemesi yoluyla toplanan tutarın, sadece o tehlikenin gerçeklemesi sonucu fiilen zarara

uğrayanların zararını karşılamada kullanıldığı, bir risk transfer sistemidir. Bu sistem

sayesinde kişiler, karşı karşıya bulundukları tehlikelerin neden olabileceği, parayla

ölçülebilen zararlarını, nispeten küçük miktarlarda ödemiş oldukları primler yoluyla

paylaşmaktadırlar,

Tanımdan da anlaşılacağı gibi sigortanın amacı; insanları ve ekonomik varlıkları

tehdit eden, ancak öngörülebilmekle beraber, meydana gelip gelmeyeceği, hangi ölçüde ve

ne zaman meydana geleceği belli olmayan rizikolara karşı sigortalıyı korumaktır. Sigorta,

zararın meydana gelmesini önlemek amacı ile yapılmamaktadır. Buradaki amaç, zarar

meydana geldikten sonra zararı sigortalılar arasında eşit olarak dağıtmaktır.

Sigorta muhasebesi; genel muhasebenin esas ve metotlarına göre işletmenin çalışma

konusuna giren işlemlerin kaydı için gerekli özel hesapları bulunan bir uzmanlık

muhasebesidir. Sigorta muhasebesi, belirli bir faaliyet dönemi içinde işletmenin

varlıklarında meydana gelen değişiklikleri belirli bir sistem içinde toplamak, sınıflamak,

bunları para birimi ile ifade etmek ve ilgili hesapları kaydetmek yoluyla, işletmenin

varlıkları hakkında ayrıntılı bilgi vermektedir. İşletmenin varlıklarında meydana gelen söz

konusu değişiklikler belirli zamanlarda düzenlenen bilançolarda gösterilmektedir. Diğer



taraftan aynı dönem içersisinde, işletmenin ana faaliyet konusunu oluşturan sigortacılık

faaliyetleri ve yan faaliyetleri ile öz varlığında meydana gelen artış ve azalışlarını

göstermek suretiyle faaliyet sonuçları hakkında da bilgi vermektedir.

UFRS ile uyumlu ve yüksek kalitede mali tabloların hazırlanması amacıyla, Sigortacılık

Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ, 30.12.2004 tarih ve 25686 sayılı Resmi

Gazetede yayımlanarak 1.1.2005 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Söz konusu

Tebliğ, 17.9.2005 tarih ve 25939 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sigortacılık Hesap

Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile

değişikliğe uğramıştır.

Direkt prim üretimi, arada komisyon vb menfaat geçekleştirecek herhangi bir yasal aracı

(acente, broker, banka… ) olmaksızın, sigortaya konu olacak 3.taraf riskini sigorta

şirketlerinin doğrudan kendilerini düzenledikleri poliçe ile üstlendikleri işlemlerdir

Prim üretimleri doğrudan sigorta şirketleri tarafından yapılmakla birlikte, sigorta aracıları

tarafından da yapılmaktadır. Sigorta aracıları belli bir sigorta şirketine bağlı çalışan

acenteler ve sigorta şirketlerinden bağımsız çalışan sigorta brokerleridir.

Sigorta poliçesi ile sağlanana rizikonun gerçekleşmesi, sigortacının tazminat ödeme

yükümlülüğünü doğurur. Sigortacı, poliçede kayıtlı koşullara göre, sigortalının gerçek

zarar ve ziyanını ödemekle yükümlüdür.

Dönem sonunda tazminat ödemeleri ve eksperin masrafları ilgili branş hayat dışı

teknik giderleri hesabına aktarılmaktadır.

Sigorta teknik karşılıkları, 7397 sayılı Sigorta Murakabe kanununa göre sigorta işleri ile

uğraşmak üzere anonim şirket olarak kurulan sigorta işletmeleri tarafından, hesap

döneminin son gününde hükmü devam eden sigorta mukaveleleri için ayrılan ve

K.V.K'nun 14/4 maddesine göre gider olarak hasılattan indirilen karşılıklardır. Teknik

karşılıklar sigorta işletmeleri ve reasürans şirketlerine özgü pasif nitelikli hesaplardan

oluşmaktadır.

Sigorta işlemlerinde öyle büyük riskler vardır ki bunları bir sigortacının kendi bünyesinde

tutabilmesine imkan yoktur. Bu nedenle sigorta şirketleri büyük rizikoların bir kısmını

diğer sigortacı şirketlere devretmek isterler. Bu devir işlemine reasürans denilmektedir.

Mükerrer sigorta olarak da adlandırılan reasürans sigortacının sigortalanmasıdır. Yani

sigorta edilmiş riskin, belli bir kısmının veya tamamının yeniden sigorta edilmesidir.

Belli bir büyüklükteki risklerin iki veya ikiden daha çok sigorta şirketi tarafından birlikte

sigorta edilmesi koasüransı ortaya çıkarmaktadır

Her işletmede olduğu gibi sigorta işletmelerinde de dönem sonu muhasebe

işlemlerinin temel amacı, doğru bilgi veren dönem sonu bilançosunu ve dönem gelir

tablosunu hazırlamaktır. . Sigorta işetmelerinin finansal durumu hakkında bilgi veren

bilanço ile dönemin gelir ve giderlerini sigorta branşları itibariyle gösteren gelir tabloları,

sigortacılık hesap planlarında yer alan hesaplardan yararlanılarak düzenlenir.

http://rega.basbakanlik.gov.tr/Eskiler/2004/12/20041230.htm#12

http://rega.basbakanlik.gov.tr/Eskiler/2004/12/20041230.htm#12

http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2005/09/20050917-3.htm

http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2005/09/20050917-3.htm



ÇALIŞMA SORULARI:

1. Sigorta şirketi, tahsil ettiği gider vergisini ödediği zaman hangi hesap borçlandırılır?

A) 100 Kasa Hesabı C) 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs

B) 701 Yangın Hesabı D) 102 Bankalar Hesabı

E) 620 Yazılan Primler

2. Sigorta şirketinin tahsil ettiği Yangın Sigorta Vergisi nereye ödenir?

A) Sigortalı eşyanın bulunduğu yerdeki belediyeye C) Vergi dairesine

B) Acentenin bulunduğu yerdeki belediyeye D) Sigorta yaptırana

E) SGK’ya

3. Sigorta edilmiş riskin, belli bir kısmının veya tamamının yeniden sigorta edilmesine ne

denir?

A) Reasürans B) Sesyon C) Konservasyon D) Sedan E) Jeran

4. Hasar ödeme işlemlerinin muhasebe kayıtlarında hasar tutarı için hangi hesaplar

borçlandırılır?

A) Teknik Gelir Hesapları C) Ödenecek Vergi ve Fon Hesabı

B) Teknik Gider Hesapları D) Bankalar Hesabı

E)Sigortalılardan Alacaklılar

5. Net prim tutarı 20.000,00 TL olan Yangın Sigortası poliçesinde Yangın Sigorta Vergisi

kaç TL‟dir?

A) 500,00 B) 1.000,00 C) 1.100,00 D) 2.000,00 E) 2.200,00

6. Somut sigorta ürünlerinde hasardan kurtarılmış her çeşit malın satışından elde edilen

kazanca ne denir?

A) Sigorta B) Reasürans C) Rücu D) Sovtaj E) Koasürör

7. Poliçe düzenlenirken teminat kapsamına alınan işlemlerin prim tutarları ile vergi ve

fonlarının ilave edilmiş tutar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Net Prim B) Gider Vergisi C) Brüt Prim D) Ek Teminat

E)Garanti Fonu



8. Kasko sigortası bulunan araç için hasar tazminatı ödemelerinde hangi aşağıdaki hangi

hesap borçlandırılır?

A) Yangın teknik gider C) Cam kırılması teknik gider

B) Motorlu kara taşıtları araç kasko teknik gider D) Kasa

E) Sigortacılık Faal. Borçlar

9. Aşağıdaki yevmiye maddesi hangi işlem sonucunda yapılmıştır?

____________________________ / ______________________________

100 KASA 500,00

100.01 Türk Parası

120 SİGORTACILIK FAAL. ALACAKLAR 500,00

120.01 Sigortalılardan Alacaklar

120.01.xx Güven A.Ş.

____________________________ / ______________________________

A. Poliçe iptali sonucu prim iadesi

B. Prim üretimi tahakkuku

C. Acente olarak tahsil edilen primlerin merkez sigorta şirketine aktarılması

D. Sigorta yaptıran alıcıdan prim tahsilatı

E) Sovtaj işlemi



10. Aşağıdaki yevmiye maddesi hangi işlem sonucu yapılmıştır?

____________________________ / ______________________________

360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 800,00


360.01.1 Gider Vergisi

102 BANKALAR 800,00

102.01 Vadesiz

102.01.1 Türk Parası

____________________________ / ______________________________

A) Gider vergisinin bankadan ödenmesi B) Gider vergisi tahakkuku

C) Gider vergisinin kasadan ödenmesi D) Poliçe ile prim üretimi tahakkuku

E) Prim üretimi tahakkuku



ÇALIŞMA SORULARI YANIT ANAHTARI

1. C Cevabınız yanlış ise Direkt Pirim Üretimi konusunu yeniden gözden

geçiriniz

2. C Cevabınız yanlış ise Direkt Pirim Üretimi konusunu yeniden gözden

geçiriniz

3. A Cevabınız yanlış ise Reasürans İşlemleri Muhasebesi konusunu yeniden

gözden geçiriniz.

4. B Cevabınız yanlış ise Hasar İşlemleri Ve Tazminat Ödemesi konusunu

yeniden gözden geçiriniz

5. D Cevabınız yanlış ise Pirim Üretimi konusunu yeniden gözden geçiriniz

6. D Cevabınız yanlış ise Hasar İşlemleri Ve Tazminat Ödemesi konusunu


7. C Cevabınız yanlış ise Pirim Üretimi konusunu yeniden gözden geçiriniz

8. B Cevabınız yanlış ise Hasar İşlemleri Ve Tazminat Ödemesi konusunu


9. D Cevabınız yanlış ise Endirekt Pirim Üretimi konusunu yeniden gözden

geçiriniz

10. A Cevabınız yanlış ise Direkt Pirim Üretimi konusunu yeniden gözden

geçiriniz



Yararlanılan Kaynaklar:

Akdoğan Nalan, Aktaş Rafet, Deran Ali, Erhan Deiz Acar Vedar: TMS İle

Uyumlu Sektörel Muhasebe, Gazi Kitapevi ,Ankara, 2011.

Özkan Turgut, TDHP Sisteminde Sigorta Muhasebesi, Sigorta Araştırma Ve

İnceleme Yayınları-10, İstanbul, 2007.

Tekşen Ömer, Çok Amaçli Sigorta Şirketlerinde Muhasebe Düzeni, Süleyman

Demirek Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi,

Isparta, 2003.

Benligiray Yılmaz, Kerin Banar, Banka Ve Sigorta Muhasebesi, Anadolu

Üniversitesi Yayın No: 1707, Aöf Yayın No: 890, Eskişehir, 2006.

Aktaş Rafet, Sigorta İşletmelerinde Gerçeğe Uygun Değer Yaklaşımının

Kullanılması Ve Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,

Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 2005.

Milli Eğitim Bakanlığı, Sigorta Muhasebesi, Yayın No: 343fbs024, Ankara,2011

Sigortacılık Kanunu

TTK

VUK

Sigorta Murakebe Kanunu

Sigortacilik Hesap Plani ve Izahnamesi Hakkinda Teblig (Sigortacilik Muhasebe

Sistemi Teblig No: 1)



AYRINTILI

SOLO BİLANÇO

VARLIKLAR

I- Cari Varlıklar

Dip

Not

Cari

Dönem

(31/12/XXX2)

Geçmiş

Dönem

(31/12/XXX1)

A- Nakit Ve Nakit Benzeri Varlıklar

1- Kasa

2- Alınan Çekler

3- Bankalar

4- Verilen Çekler Ve Ödeme Emirleri (-)

5- Diğer Nakit Ve Nakit Benzeri Varlıklar

B- Finansal Varlıklar ile Riski Sigortalılara Ait Finansal Yatırımlar

1- Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar

2- Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar

3- Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklar

4- Krediler

5- Krediler Karşılığı (-)

6- Riski Hayat Poliçesi Sahiplerine Ait Finansal Yatırımlar

7- Şirket Hissesi

8- Finansal Varlıklar Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)

C- Esas Faaliyetlerden Alacaklar

1- Sigortacılık Faaliyetlerinden Alacaklar

2- Sigortacılık Faaliyetlerinden Alacaklar Karşılığı (-)

3- Reasürans Faaliyetlerinden Alacaklar

4- Reasürans Faaliyetlerinden Alacaklar Karşılığı (-)

5- Sigorta Ve Reasürans Şirketleri Nezdindeki Depolar

6- Sigortalılara Krediler (İkrazlar)

7- Sigortalılara Krediler (İkrazlar) Karşılığı (-)

8- Emeklilik Faaliyetlerinden Alacaklar

9- Esas Faaliyetlerden Kaynaklanan Şüpheli Alacaklar

10- Esas Faaliyetlerden Kaynaklanan Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-)

D- İlişkili Taraflardan Alacaklar

1- Ortaklardan Alacaklar

2- İştiraklerden Alacaklar

3- Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar

4- Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüslerden Alacaklar

5- Personelden Alacaklar

6- Diğer İlişkili Taraflardan Alacaklar

7- İlişkili Taraflardan Alacaklar Reeskontu (-)

8- İlişkili Taraflardan Şüpheli Alacaklar

9- İlişkili Taraflardan Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-)

E- Diğer Alacaklar

1- Finansal Kiralama Alacakları

2- Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri (-)

3- Verilen Depozito ve Teminatlar

4- Diğer Çeşitli Alacaklar

5- Diğer Çeşitli Alacaklar Reeskontu(-)

6- Şüpheli Diğer Alacaklar

7- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-)

F- Gelecek Aylara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları

1- Gelecek Aylara Ait Giderler

2- Tahakkuk Etmiş Faiz Ve Kira Gelirleri

3- Gelir Tahakkukları

4- Gelecek Aylara Ait Diğer Giderler Ve Gelir Tahakkukları

G- Diğer Cari Varlıklar



1- Gelecek Aylar İhtiyacı Stoklar

2- Peşin Ödenen Vergiler Ve Fonlar

3- Ertelenmiş Vergi Varlıkları

4- İş Avansları

5- Personele Verilen Avanslar

6- Sayım Ve Tesellüm Noksanları

7- Diğer Çeşitli Cari Varlıklar

8- Diğer Cari Varlıklar Karşılığı (-)

I- Cari Varlıklar Toplamı

VARLIKLAR

II- Cari Olmayan Varlıklar

Dip

Not

Cari

Dönem

(31/12/XXX2)

Geçmiş

Dönem

(31/12/XXX1)

A- Esas Faaliyetlerden Alacaklar

1- Sigortacılık Faaliyetlerinden Alacaklar

2- Sigortacılık Faaliyetlerinden Alacaklar Karşılığı (-)

3- Reasürans Faaliyetlerinden Alacaklar

4- Reasürans Faaliyetlerinden Alacaklar Karşılığı (-)

5- Sigorta ve Reasürans Şirketleri Nezdindeki Depolar

6- Sigortalılara Krediler (İkrazlar)

7- Sigortalılara Krediler (İkrazlar) Karşılığı (-)

8- Emeklilik Faaliyetlerinden Alacaklar

9-Esas Faaliyetlerden Kaynaklanan Şüpheli Alacaklar

10- Esas Faaliyetlerden Kaynaklanan Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-)

B- İlişkili Taraflardan Alacaklar

1- Ortaklardan Alacaklar

2- İştiraklerden Alacaklar

3- Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar

4- Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüslerden Alacaklar

5- Personelden Alacaklar

6- Diğer İlişkili Taraflardan Alacaklar

7- İlişkili Taraflardan Alacaklar Reeskontu (-)

8- İlişkili Taraflardan Şüpheli Alacaklar

9- İlişkili Taraflardan Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-)

C- Diğer Alacaklar

1- Finansal Kiralama Alacakları

2- Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri (-)

3- Verilen Depozito ve Teminatlar

4- Diğer Çeşitli Alacaklar

5- Diğer Çeşitli Alacaklar Reeskontu(-)

6- Şüpheli Diğer Alacaklar

7- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-)

D- Finansal Varlıklar

1- Bağlı Menkul Kıymetler

2- İştirakler

3- İştirakler Sermaye Taahhütleri (-)

4- Bağlı Ortaklıklar

5- Bağlı Ortaklıklar Sermaye Taahhütleri (-)

6- Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüsler

7- Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüsler Sermaye Taahhütleri (-)

8- Finansal Varlıklar Ve Riski Sigortalılara Ait Finansal Yatırımlar

9- Diğer Finansal Varlıklar

10- Finansal Varlıklar Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)

E- Maddi Varlıklar

1- Yatırım Amaçlı Gayrımenkuller

2- Yatırım Amaçlı Gayrımenkuller Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)



3- Kullanım Amaçlı Gayrımenkuller

4- Makine Ve Teçhizatlar

5- Demirbaş Ve Tesisatlar

6- Motorlu Taşıtlar

7- Diğer Maddi Varlıklar (Özel Maliyet Bedelleri Dahil)

8- Kiralama Yoluyla Edinilmiş Maddi Varlıklar

9- Birikmiş Amortismanlar (-)

10- Maddi Varlıklara İlişkin Avanslar (Yapılmakta Olan Yatırımlar Dahil)

F- Maddi Olmayan Varlıklar

1- Haklar

2- Şerefiye

3- Faaliyet Öncesi Döneme Ait Giderler

4- Araştırma Ve Geliştirme Giderleri

6- Diğer Maddi Olmayan Varlıklar

7- Birikmiş İtfalar (Amortismanlar) (-)

8- Maddi Olmayan Varlıklara İlişkin Avanslar

G-Gelecek Yıllara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları

1- Gelecek Yıllara Ait Giderler

2- Gelir Tahakkukları

3- Gelecek Yıllara Ait Diğer Giderler Ve Gelir Tahakkukları

H-Diğer Cari Olmayan Varlıklar

1- Efektif Yabancı Para Hesapları

2- Döviz Hesapları

3- Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar

4- Peşin Ödenen Vergiler Ve Fonlar

5- Ertelenmiş Vergi Varlıkları

6- Diğer Çeşitli Cari Olmayan Varlıklar

7- Diğer Cari Olmayan Varlıklar Amortismanı (-)

8- Diğer Cari Olmayan Varlıklar Karşılığı (-)

II- Cari Olmayan Varlıklar Toplamı

Varlıklar Toplamı (I + II)

YÜKÜMLÜLÜKLER

III- Kısa Vadeli Yükümlülükler

Dip

Not

Cari

Dönem

(31/12/XXX2)

Geçmiş

Dönem

(31/12/XXX1)

A- Finansal Borçlar

1- Kredi Kuruluşlarına Borçlar

2- Finansal Kiralama İşlemelerinden Borçlar

3- Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri (-)

4- Uzun Vadeli Kredilerin Ana Para Taksitleri Ve Faizleri

5- Çıkarılmış Tahviller(Bonolar) Anapara, Taksit ve Faizleri

6- Çıkarılmış Diğer Finansal Varlıklar

7- Çıkarılmış Diğer Finansal Varlıklar İhraç Farkı (-)

8- Diğer Finansal Borçlar (Yükümlülükler)

B- Esas Faaliyetlerden Borçlar

1- Sigortacılık Faaliyetlerinden Borçlar

2- Reasürans Faaliyetlerinden Borçlar

3- Sigorta Ve Reasürans Şirketlerinden Alınan Depolar

4- Emeklilik Faaliyetlerinden Borçlar

5- Diğer Esas Faaliyetlerden Borçlar

6- Diğer Esas Faaliyetlerden Borçlar Borç Senetleri Reeskontu(-)

C-İlişkili Taraflara Borçlar

1- Ortaklara Borçlar

2- İştiraklere Borçlar

3- Bağlı Ortaklıklara Borçlar

4- Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüslere Borçlar



5- Personele Borçlar

6- Diğer İlişkili Taraflara Borçlar

D- Diğer Borçlar

1- Alınan Depozito ve Teminatlar

2- Diğer Çeşitli Borçlar

3- Diğer Çeşitli Borçlar Reeskontu (-)

E-Sigortacılık Teknik Karşılıkları

1- Kazanılmamış Primler Karşılığı - Net

2- Devam Eden Riskler Karşılığı - Net

3- Hayat Matematik Karşılığı - Net

4- Muallak Hasar Ve Tazminat Karşılığı - Net

5- İkramiye Ve İndirimler Karşılığı - Net

6- Yatırım Riski Hayat Sigortası Poliçe Sahiplerine Ait Poliçeler İçin Ayrılan

Karşılık - Net

7- Diğer Teknik Karşılıklar - Net

F- Ödenecek Vergi Ve Benzeri Diğer Yükümlülükler İle Karşılıkları

1- Ödenecek Vergi Ve Fonlar

2- Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri

3- Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Vergi Ve Diğer

Yükümlülükler

4- Ödenecek Diğer Vergi Ve Benzeri Yükümlülükler

5- Dönem Karı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları

6- Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi Ve Diğer Yükümlülükleri (-)

7- Diğer Vergi Ve Benzeri Yükümlülük Karşılıkları

G- Diğer Risklere İlişkin Karşılıklar

1- Kıdem Tazminatı Karşılığı

2- Sosyal Yardım Sandığı Varlık Açıkları Karşılığı

3- Maliyet Giderleri Karşılığı

H- Gelecek Aylara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları

1- Gelecek Aylara Ait Gelirler

2- Gider Tahakkukları

3- Gelecek Aylara Ait Diğer Gelirler Ve Gider Tahakkukları

I- Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler

1- Ertelenmiş Vergi Yükümlüğü

2- Sayım Ve Tesellüm Fazlalıkları

3- Diğer Çeşitli Kısa Vadeli Yükümlülükler

III - Kısa Vadeli Yükümlülükler Toplamı

YÜKÜMLÜLÜKLER

IV- Uzun Vadeli Yükümlülükler

Dip

Not

Cari

Dönem

(31/12/XXX2)

Geçmiş

Dönem

(31/12/XXX1)

A- Finansal Borçlar

1- Kredi Kuruluşlarına Borçlar

2- Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar

3- Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri (-)

4- Çıkarılmış Tahviller

5- Çıkarılmış Diğer Finansal Varlıklar

6- Çıkarılmış Diğer Finansal Varlıklar İhraç Farkı (-)

7- Diğer Finansal Borçlar (Yükümlülükler)

B- Esas Faaliyetlerden Borçlar

1- Sigortacılık Faaliyetlerinden Borçlar

2- Reasürans Faaliyetlerinden Borçlar

3- Sigorta Ve Reasürans Şirketlerinden Alınan Depolar

4- Emeklilik Faaliyetlerinden Borçlar

5- Diğer Esas Faaliyetlerden Borçlar

6- Diğer Esas Faaliyetlerden Borçlar Borç Senetleri Reeskontu (-)



C- İlişkili Taraflara Borçlar

1- Ortaklara Borçlar

2- İştiraklere Borçlar

3- Bağlı Ortaklıklara Borçlar

4- Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüslere Borçlar

5- Personele Borçlar

6- Diğer İlişkili Taraflara Borçlar

D- Diğer Borçlar

1- Alınan Depozito Ve Teminatlar

2- Diğer Çeşitli Borçlar

3- Diğer Çeşitli Borçlar Reeskontu

E- Sigortacılık Teknik Karşılıkları

1- Kazanılmamış Primler Karşılığı – Net

2- Devam Eden Riskler Karşılığı - Net

3- Hayat Matematik Karşılığı - Net

4- Muallak Hasar Ve Tazminat Karşılığı - Net

5- İkramiye Ve İndirimler Karşılığı - Net

6-Yatırım Riski Hayat Sigortası Poliçe Sahiplerine Ait Poliçeler İçin Ayrılan

Karşılık - Net

7- Diğer Teknik Karşılıklar - Net

F- Diğer Yükümlülükler Ve Karşılıkları

1- Ödenecek Diğer Yükümlülükler

2- Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Vergi Ve Diğer

Yükümlülükler

3-Diğer Borç Ve Gider Karşılıkları

G- Diğer Risklere İlişkin Karşılıklar

1- Kıdem Tazminatı Karşılığı

2- Sosyal yardım sandığı Varlık Açıkları Karşılığı

H-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları

1- Gelecek Yıllara Ait Gelirler

2- Gider Tahakkukları

3- Gelecek Yıllara Ait Diğer Gelirler Ve Gider Tahakkukları

I- Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler

1- Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü

2- Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler

IV- Uzun Vadeli Yükümlülükler Toplamı

ÖZSERMAYE

V- Özsermaye

Dip

Not

Cari

Dönem

(31/12/XXX2)

Geçmiş

Dönem

(31/12/XXX1)

A- Ödenmiş Sermaye

1- (Nominal) Sermaye

2- Ödenmemiş Sermaye (-)

3- Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları

4- Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları (-)

B- Sermaye Yedekleri

1- Hisse Senedi İhraç Primleri

2- Hisse Senedi İptal Karları

3- Sermayeye Eklenecek Satış Karları

4- Yabancı Para Çevirim Farkları

5- Diğer Sermaye Yedekleri

C- Kar Yedekleri

1- Yasal Yedekler

2- Statü Yedekleri

3- Olağanüstü Yedekler

4- Özel Fonlar (Yedekler)



5- Finansal Varlıkların Değerlemesi

6- Diğer Kar Yedekleri

D- Geçmiş Yıllar Karları

1- Geçmiş Yıllar Karları

E-Geçmiş Yıllar Zararları (-)

1- Geçmiş Yıllar Zararları

F-Dönem Net Karı

1- Dönem Net Karı

2- Dönem Net Zararı (-)

Özsermaye Toplamı

Yükümlülükler Toplamı (III + IV + V)



AYRINTILI SOLO

GELİR TABLOSU

I-TEKNİK BÖLÜM

Dip Cari Geçmiş

Not Dönem Dönem

(01/01 -31/12

XXX2)

(01/01-31/12

XXX1)

A- Hayat Dışı Teknik Gelir

1- Kazanılmış Primler (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

1.1- Yazılan Primler (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

1.1.1- Brüt Yazılan Primler (+)

1.1.2 -Reasüröre Devredilen Primler (-)

1.2- Kazanılmamış Primler Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve

Devreden Kısım Düşülmüş Olarak)(+/-)

1.2.1- Kazanılmamış Primler Karşılığı (-)

1.2.2- Kazanılmamış Primler Karşılığında Reasürör Payı (+)

1.3- Devam Eden Riskler Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve


1.3.1- Devam Eden Riskler Karşılığı (-)

1.3.2- Devam Eden Riskler Karşılığında Reasürör Payı (+)

2- Teknik Olmayan Bölümden Aktarılan Yatırım Gelirleri

3- Diğer Teknik Gelirler (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

3.1- Brüt Diğer Teknik Gelirler (+)

3.2- Brüt Diğer Teknik Gelirlerde Reasürör Payı (-)

B- Hayat Dışı Teknik Gider(-)

1- Gerçekleşen Hasarlar (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

1.1- Ödenen Hasarlar (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

1.1.1- Brüt Ödenen Hasarlar (-)

1.1.2- Ödenen Hasarlarda Reasürör Payı (+)

1.2- Muallak Hasarlar Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve

Devreden Kısım Düşülmüş Olarak) (+/-)

1.2.1- Muallak Hasarlar Karşılığı (-)

1.2.2- Muallak Hasarlar Karşılığında Reasürör Payı (+)

2- İkramiye ve İndirimler Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve


2.1- İkramiye ve İndirimler Karşılığı (-)

2.2- İkramiye ve İndirimler Karşılığında Reasürör Payı (+)

3- Diğer Teknik Karşılıklarda Değişim (Reasürör Payı ve Devreden

Kısım Düşülmüş Olarak) (+/-)

4- Faaliyet Giderleri (-)

C- Teknik Bölüm Dengesi- Hayat Dışı (A – B)

D- Hayat Teknik Gelir

1- Kazanılmış Primler (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

1.1- Yazılan Primler (Reasürör payı Düşülmüş Olarak)

1.1.1- Brüt Yazılan Primler (+)

1.1.2- Reasüröre Devredilen Primler (-)

1.2- Kazanılmamış Primler Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve


1.2.1- Kazanılmamış Primler Karşılığı (-)

1.2.2- Kazanılmamış Primler Karşılığında Reasürör Payı (+)

1.3- Devam Eden Riskler Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve


1.3.1- Devam Eden Riskler Karşılığı (-)

1.3.2- Devam Eden Riskler Karşılığında Reasürör Payı (+)

2- Hayat Branşı Yatırım Geliri



3- Yatırımlardaki Gerçekleşmemiş Karlar

4- Diğer Teknik Gelirler (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

E- Hayat Teknik Gider

1- Gerçekleşen Hasarlar (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

1.1- Ödenen Tazminatlar (Reasürör Payı Düşülmüş Olarak)

1.1.1- Brüt Ödenen Tazminatlar (-)

1.1.2- Ödenen Tazminatlarda Reasürör Payı (+)

1.2- Muallak Tazminatlar Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve


1.2.1- Muallak Tazminatlar Karşılığı (-)

1.2.2- Muallak Hasarlar Karşılığında Reasürör Payı (+)

2- İkramiye ve İndirimler Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve


2.1- İkramiye ve İndirimler Karşılığı (-)

2.2- İkramiye ve İndirimler Karşılığında Reasürör Payı (+)

3- Hayat Matematik Karşılığında Değişim (Reasürör Payı ve Devreden

Kısım Düşülmüş Olarak)(+/-)

3.1- Hayat Matematik Karşılığı (-)

3.2- Hayat Matematik Karşılığında Reasürör Payı (+)

4- Yatırım Riski Hayat Sigortası Poliçe Sahiplerine Ait Poliçeler İçin

Ayrılan Karşılıklarda Değişim (Reasürör Payı ve Devreden Kısım

Düşülmüş Olarak)(+/-)

4.1- Yatırım Riski Hayat Sigortası Poliçe Sahiplerine Ait Poliçeler İçin

Ayrılan Karşılıklar(-)

4.2- Yatırım Riski Hayat Sigortası Poliçe Sahiplerine Ait Poliçeler İçin

Ayrılan Karşılıklarda Reasürör Payı (+)

5- Diğer Teknik Karşılıklarda Değişim (Reasürör Payı ve Devreden

Kısım Düşülmüş Olarak) (+/-)


7- Yatırım Giderler (-)

8- Yatırımlardaki Gerçekleşmemiş Zararlar (-)

9- Teknik Olmayan Bölüme Aktarılan Yatırım Gelirleri (-)

F- Teknik Bölüm Dengesi- Hayat (D – E)

G- Emeklilik Teknik Gelir

1- Fon İşletim Gelirleri

2- Yönetim Gideri Kesintisi

3- Giriş Aidatı Gelirleri

4- Ara Verme Halinde Yönetim Gideri Kesintisi

5- Özel Hizmet Gideri Kesintisi

6- Sermaye Tahsis Avansı Değer Artış Gelirleri

7- Diğer Teknik Gelirler

H- Emeklilik Teknik Gideri

1- Fon İşletim Giderleri (-)

2- Sermaye Tahsis Avansları Değer Azalış Giderleri(-)


4- Diğer Teknik Giderler (-)

I- Teknik Bölüm Dengesi- Emeklilik (G – H)



I-TEKNİK OLMAYAN BÖLÜM

Dip Cari Geçmiş

Not Dönem Dönem

(01/01 - 31/12

XXX2)

(01/01 - 31/12

XXX1)

C- Teknik Bölüm Dengesi- Hayat Dışı (A-B)

F- Teknik Bölüm Dengesi- Hayat (D-E)

I - Teknik Bölüm Dengesi- Emeklilik (G-H)

J- Genel Teknik Bölüm Dengesi (C+F+I)

K- Yatırım Gelirleri

1- Finansal Yatırımlardan Elde Edilen Gelirler

2-Finansal Yatırımların Nakde Çevrilmesinden Elde Edilen Karlar

3- Finansal Yatırımların Değerlemesi

4- Kambiyo Karları

5- iştiraklerden Gelirler

6- Bağlı Ortaklıklar ve Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüslerden

Gelirler

7- Arazi, Arsa ile Binalardan Elde Edilen Gelirler

8- Türev Ürünlerden Elde Edilen Gelirler

9- Diğer Yatırımlar

10- Hayat Teknik Bölümünden Aktarılan Yatırım Gelirleri

L- Yatırım Giderleri (-)

1- Yatırım Yönetim Giderleri – Faiz Dahil (-)

2- Yatırımlar Değer Azalışları (-)

3- Yatırımların Nakte Çevrilmesi Sonucunda Oluşan Zararlar (-)

4- Hayat Dışı Teknik Bölümüne Aktarılan Yatırım Gelirleri (-)

5- Türev Ürünler Sonucunda Oluşan Zararlar (-)

6- Kambiyo Zararları (-)

7- Amortisman Giderleri (-)

8- Diğer Yatırım Giderleri (-)

M- Diğer Faaliyetlerden ve Olağandışı Faaliyetlerden Gelir ve

Karlar ile Gider ve Zararlar (+/-)

1- Karşılıklar Hesabı (+/-)

2- Reeskont Hesabı (+/-)

3- Özellikli Sigortalar Hesabı (+/-)

4- Enflasyon Düzeltmesi Hesabı (+/-)

5- Ertelenmiş Vergi Varlığı Hesabı (+/-)

6- Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Gideri (-)

7- Diğer Gelir ve Karlar

8- Diğer Gider ve Zararlar (-)

9- Önceki Yıl Gelir ve Karları

10- Önceki Yıl Gider ve Zararları(-)

N- Dönem Net Karı veya Zararı

1- Dönem Karı Ve Zararı

2- Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları(-)

3- Dönem Net Kar veya Zararı

4- Enflasyon Düzeltme Hesabı

Documents

9. Bölüm SİGORTA MUHASEBESİ - dt-audit.com Piyasası, Bankacılık, Sigortacılık Ve... · defterlere ilaveten ticari defterlerde ayrı kayıt tutulmaması halinde B.S.M.V. ve