ป ที่ 5 ฉบับที่ 1 มกราคม มิถุนายน 2557 วารสารสังคมศาสตร ...dept.npru.ac.th/grad1/data/files/เนื้อในวารสารปี

วารสารสงคมศาสตรวจย JOURNAL FOR SOCIAL SCIENCES RESEARCH

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2557 Vol. 5 No. 1 January - June 2014 1

1



2


ความเปนมา

ดวยเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบบณฑตศกษา พ.ศ. 2548 ตามประกาศกระทรวงศกษาธการ

ลงวนท 21 กมภาพนธ พ.ศ. 2548 ขอท 13.2.1, 13.2.2 และ 13.3.1, 13.3.2 (สำนกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษา 2549: 28-30) ไดกำหนดใหการตพมพผลงานวทยานพนธหรอบางสวนของผลงาน

วทยานพนธ ในวารสารหรอสงพมพทางวชาการ หรอการเสนอผลงานบางสวนตอทประชมวชาการท

มรายงานการประชม (Proceeding) ในกรณของนกศกษาระดบมหาบณฑต และสงพมพทางวชาการทม

กรรมการภายนอกมารวมกลนกรอง (Peer Review) ในกรณของนกศกษาระดบดษฎบณฑต เปน

สวนหนงของเกณฑการสำเรจการศกษา และตามมตของการประชมการพฒนางานบณฑตศกษา

ของมหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก ครงท 1/2551 เมอวนพธท 23 เมษายน พ.ศ. 2551

ไดเหนชอบใหมหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก มภาระงานรวมกน คอ มหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบร รบผดชอบจดทำวารสารบณฑตศกษาสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลย

ราชภฏนครปฐม รบผดชอบจดทำวารสารบณฑตศกษาสาขาสงคมศาสตร และมหาวทยาลยราชภฏ

หมบานจอมบง และมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร รบผดชอบการจดประชมทางวชาการ

ตอมาทประชมการพฒนางานบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก

ครงท 2/2551 เมอวนองคารท 18 พฤศจกายน 2551 ไดมมตรบหลกการตามรางโครงการจดทำ

วารสารบณฑตศกษาสาขาสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก และใหมหาวทยาลย

ราชภฏแตละแหงทรบผดชอบภาระงานตามมตทประชมครงท 1/2551 จดทำรางโครงการเพอเสนอ

ตอทประชมอธการบด มหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก ในวนเสารท 6 ธนวาคม 2551

ซงทประชมอธการบดในครงนนมมตเหนชอบในหลกการตามเสนอ

วตถประสงค : เพอเผยแพรผลงานการวจยระดบบณฑตศกษาสาขาสงคมศาสตรของนกศกษา

คณาจารยของมหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก มหาวทยาลย และ

สถาบนการศกษาอน ๆ และผสนใจทวไป

เจาของ : มหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก (มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม และมหาวทยาลย

ราชภฏกาญจนบร)

สาขาทเปดรบ : การศกษา สงคมศาสตร และมนษยศาสตร


ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2557 Vol. 5 No. 1 January - June 2014 3สารบญ / CONTENT ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม LEARNING ACHIVEMENT AND SCIENCE PROBLEM SOLVING ABILITIES OF MATAYOMSUKSA THREE STUDENTS AFTER TAUGHT WITH SCIENCE, TECHNOLOGY AND SOCIETY LEARNING APPROACH...............................................................................................................5 จรดา นำใจด / JIRADA NAMJAIDEE จฬารตน ธรรมประทป / JURARAT THAMMAPRATEEP การพฒนาบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอ พชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม สำหรบนกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนยอแซฟอปถมภ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม DEVELOPMENT OF LOCAL SCIENCE LESSON ON “POMELO, THE ECONOMIC PLANT OF SAM PHRAN DISTRICT, NAKHON PATHOM PROVINCE” FOR THE SECOND LEVEL STUDENTS OF JOSEPH UPATHAM SCHOOL, SAM PHRAN DISTRICT, NAKHON PATHOM PROVINCE.................................................... 22ณฏฐธตา มาลาพนธ / NUTTEETA MALAPHAN พงษนาถ นาถวรานนต / PONGNART NARTWARANANT จตตรตน แสงเลศอทย / JITTIRAT SAENGLOETUTAI พฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษากบความพงพอใจในการทำงาน ตามการรบรของครในสถานศกษา สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 LEADERSHIP BEHAVIOR OF SCHOOL ADMINISTRATORS AND JOB SATISFACTION AS PERCEIVED BY TEACHERS IN SCHOOLS UNDER LOP BURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 2...................................................................................................... 38ธราพร ขยนการ / THEERAPORN KHAYANKARN กลชล จงเจรญ / KOOLCHALEE CHONGCHAROEN ชชาต พวงสมจตร / CHOOCHART PHUANGSOMJITR การสรางสอประสมเพอพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ สำหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 CREATING MULTIMEDIA IN FANCY CANDLE DESIGN TO DEVELOP CREATIVE THINKING OF GRADE 10 STUDENTS..................................................................................................... 51ภาวศทธ ดวงหอม / PAWASUT DUANGHOM สวมล มรรควบลยชย / SUVIMOL MUKVIBOONCHAI จตตรตน แสงเลศอทย / JITTIRAT SAENGLOETUTHAI การบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ACADEMIC ADMINISTRATION AFFECTING LEARNING ORGANIZATION IN EDUCATIONAL INSTITUTION UNDER THE JURISDICTION OF RATCHABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 2....……….................…............................................................…... 68ยพน ภารนนท/ YUPIN PHARANANT พชญาภา ยนยาว/ PITCHAYAPA YUENYAW

3


ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2557 Vol. 5 No. 1 January - June 2014 4รปแบบวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษา เขต 8 TYPES OF ORGANIZATIONAL CULTURE AFFECTING KNOWLEDGE MANAGEMENT IN EDUCATIONAL INSTITUTIONS UNDER THE JURISDICTION OF SECONDARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 8.......................................................................................................88ราเชนทร แกวพทกษ / RACHEN KAEWPITAK พชญาภา ยนยาว / PITCHAYAPA YUENYAW พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษา กลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ADMINISTRATIVE BEHAVIORS OF ADMINISTRATORS AFFECTING GUIDANCE SERVICES OF SPECIAL EDUCATION SCHOOLS FOR HEARING IMPAIRMENT IN EDUCATIONAL INSTITUTION GROUP 1 UNDER THE JURISDICTION OF THE OFFICE OF BASIC EDUCATION COMMISSION........................................................................................................................109วลล จนทรแจง / WANLEE CHANCHAENG โยธน ศรโสภา / YOTHIN SRISOPHA การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน DEVELOPMENT OF GRADE 2 STUDENT’S MATHEMATICS ACHIEVEMENT USING PROJECT BASED LEARNING ACTIVITIES ..........................................................................................129สรรตน แพงเทยน / SIRIRAT PAENGTHIAN จตตรตน แสงเลศอทย / JITTIRAT SAENGLOETUTHAI การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง: กรณศกษาจงหวดนครปฐม UTILIZATION OF THE UNUSED SANDFIELD AREAS: A CASE STUDY OF NAKHON PATHOM PROVINCE..............................................................................................................................147อรรถกร ดอกสายหยด/ ATTAKORN DOKSAIYUD วชย ลำใย/ WICHAI LAMYAI สมชาย ลกขณานรกษ/ SOMCHAI LAKANANURUK บทวจารณหนงสอ: พฤตกรรมองคการ BOOK REVIEW: ORGANIZATIONAL BEHAVIOR................................................................171อาจารย ดร.พชญาภา ยนยาว/PITCHYAPA YUENYAN



ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร

เทคโนโลย และสงคม LEARNING ACHIVEMENT AND SCIENCE PROBLEM SOLVING

ABILITIES OF MATAYOMSUKSA THREE STUDENTS AFTER TAUGHT WITH SCIENCE, TECHNOLOGY AND SOCIETY LEARNING APPROACH

จรดา นำใจด / JIRADA NAMJAIDEE1

จฬารตน ธรรมประทป / JURARAT THAMMAPRATEEP2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลง

ไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธ

ทางการเรยนหลงเรยนโดยไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมกบ

นกเรยนทไดรบการสอนตามแผนปกต 3) เปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหากอนและหลงได

รบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม และ 4) เปรยบเทยบ

ความสามารถในการแกปญหาหลงเรยนโดยไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย

และสงคมกบนกเรยนทไดรบการสอนตามแผนปกต กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 จำนวน 80 คน

โดยใชวธการสมอยางงายเขากลมทดลองและกลมควบคม จำนวนกลมละเทา ๆ กน กลมทดลอง

ไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม กลมควบคมไดรบการจด

การเรยนรตามแผนปกต เครองมอทใชในการวจยไดแก แผนการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร

เทคโนโลย และสงคม แผนการจดการเรยนรตามคมอครกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและแบบวดความสามารถในการแกปญหา สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ การทดสอบคาท

1นกศกษาหลกสตรการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 2 อาจารยภาควชาศกษาศาสตร แขนงวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช



ผลการวจยพบวา 1) ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร

ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ .05 2) ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยนกลมทดลองสงกวากลมควบคมอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 3) ความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนทไดรบการจดการเรยน

รตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงคม หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ .05 และ 4) ความสามารถในการแกปญหาหลงเรยนของนกเรยนกลมทดลองสงกวากลม

ควบคม อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

คำสำคญ : การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม การเรยนร

วทยาศาสตร ผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถในการแกปญหา

ABSTRACT

The purposes of this research were to compare: 1) students’ learning

achievements before and after taught with science, technology and society learning

approach (STS); 2) learning achievement of students taught with science, technology and

society approach and students taught with the teacher’s manual; 3) students’ science

problem solving abilities before and after taught with science, technology and society

approach; and 4) science problem solving abilities of students taught with science, technology

and society approach and students taught with the teacher’s manual. The sample consisted of

80 Mathayomsuksa 3 students studying in the first semester of the academic year 2013 at Kanchanapisekwitthayalai Suphanburi School. The students were equally divided into the

experiment and control group by simple random sampling. The experimental group was

taught with science, technology and society approach, while the control group was taught with the teacher’s manual. The research instruments were science, technology and society

approach lesson plans, lesson plans followed the science teacher’s manual, a science

learning achievement test, and a problem solving ability test. The statistic used for data

analysis was t-test.

The research findings revealed that: 1) the students’ learning achievement after taught with science, technology and society learning approach was higher than that of

before with a statistical significant level at .05. 2) The students’ learning achievement of



the experimental group was higher than of the control group with a statistical significant

level at .05. 3) The students’ science problem solving abilities after taught with science,

technology and society approach was higher than that of before with a statistical significant

level at .05. 4) The students’ science problem solving abilities of the experimental group

was higher than that of the control group with a statistical significant level at .05.

Keywords: science, technology and society approach (STS), science learning,

achievement, problem solving

บทนำ การจดการเรยนรวทยาศาสตรผเรยนสวนใหญมเปาหมายเพอนำความรไปสอบแขงขน

เพอศกษาตอในระดบอดมศกษา และสวนใหญกมคานยมเกยวกบการเรยนวทยาศาสตรวาเปนวชาท

ยากสลบซบซอนตองเรยนเสรมหรอเรยนเพมเตมตามสถาบนกวดวชาตาง ๆ จงจะสามารถทำขอสอบ

แขงขนได ทำใหเวลาอานหนงสอหรอการทำความเขาใจในเนอหาสาระและธรรมชาตของวชานน ๆ

ลดนอยลง ในการสอบผตวจะเนนเทคนควธลดในการทำขอสอบ โดยเฉพาะในวชาวทยาศาสตรเปน

วชาทชวยพฒนาผเรยนใหมกระบวนการคดแกปญหาอยางเปนระบบตามกระบวนการวทยาศาสตร

นอกจากนน เนอหาสาระในวทยาศาสตรยงเปนสาระทสงเสรมใหผเรยนมความรความเขาใจปรากฏการณ

จรงในธรรมชาตและสงแวดลอมรอบตว แตกระบวนการเรยนการสอนเหลาน มไดเกดขนในหองเรยน

หรอผเรยนไมไดสนใจเพราะไมไดชวยใหผเรยนทำขอสอบในการสอบแขงขนได ดงนน การเรยน

วทยาศาสตรจงเปนการเรยนทไมไดเรยนรธรรมชาตของวทยาศาสตรใหลกซงหรอไมไดสนใจเรยนร

วทยาศาสตร ทำใหการเรยนการสอนวทยาศาสตรไมมความเปนวทยาศาสตร กลายเปนวทยาศาสตร

เปนสงทไมเกยวของกบชวตประจำวนเพราะเปนแคความรความจำทใชสอบเทานน เจตคตดงกลาวอาจทำใหสงคมไทยมความเปนวทยาศาสตรนอยลง (โชคชย ยนยง, 2550: 29-39)

การปรบเปลยนกระบวนการเรยนการสอนเสยใหมใหเชอมโยงกบชวตจรงเพอใหนกเรยน

มองเหนความสำคญของวทยาศาสตร เขาใจปรากฏการณรอบตว รทมาทไป ความรสกนจะนำไปสการรกความรและกระบวนการคดแบบวทยาศาสตรทถกตองตอไป ดงนน การเรยนการสอนตอง

เหมาะกบสภาพของทองถน เหมาะกบความสนใจ ความรความเขาใจ ความสามารถและประสบการณของนกเรยน แนวทางนสอดคลองกบพนค (Penick, 1996 อางถงใน ประหยด โพธศร, 2550)

การเรยนการสอนเพอพฒนาความรความสามารถของนกเรยนนน จะตองเรมตนดวยการกระตน

นกเรยนในลกษณะของกจกรรมหรอหวขอทนกเรยนสามารถทำการสำรวจแนวคด ตงคำถามหา คำตอบไดดวยตนเอง หรอไดดวยกลมเพอน นนคอการเรยนการสอนวทยาศาสตรจะตองทำให



นกเรยนรสกสนกเพลดเพลนและอยากเรยน ผเรยนตองมองเหนคณคาและคณประโยชนของ สงทเรยน สามารถนำสงทเรยนไปใชในชวตประจำวนได สงเหลานเปนปจจยสำคญททำใหผเรยนอยากเรยนร อยากพฒนาตวเอง อยากเพมทกษะ และความรความสามารถทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยของตนเองใหมากยงขน เพอพฒนาคณภาพชวตของตนเอง เปนการเรยนอนเนองจากความอยากเรยนรของผเรยนอยางแทจรง และเปนสงจำเปนอยางยงสำหรบโลกปจจบนทกำลงประสบปญหารอบดาน ทงดานสงแวดลอม ดานการเมอง และดานสงคม รวมถงโลกในอนาคตทเชอวาจะเปนโลกทเจรญกาวหนาและแตกตางจากโลกปจจบนอยางมหาศาล การเรยนการสอนจงควรเตรยมคนใหมความพรอมทจะดำรงชวตอยไดอยางมความสข สามารถนำความรมาใชประโยชน โดยมความคดสรางสรรค กลาตดสนใจ และเคารพความคดเหนและความรสกของผอน การเรยน การสอนทจะทำใหผเรยนมคณลกษณะดงกลาวควรเปนการเรยนการสอนทเนนความสมพนธ ของวทยาศาสตรเทคโนโลยทเรยกวา การเรยนการสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม (Science Technology and Society Approach: STS) การเรยนการสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม (STS) เปนรปแบบ การจดการเรยนรท เปนการบรณาการการเรยนการสอนผานกระบวนการทางสงคมโดยเนน ความสมพนธระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม (ณฐวทย พจนตนต, 2546) โดยกจกรรมการเรยนการสอนจะเรมตนดวยสถานการณ คำถามปญหา หรอประเดนทเกยวของกบสงคม ซงครเปนผสรางขน หรอหยบยกมา หรออาจจะเรมจากคำถามของนกเรยนทมาจากประสบการณของตนเองกได เพอชวยใหนกเรยนเขาใจและเหนวาคำถามและการสบคนใหไดมาซงคำตอบของคำถามนนมประโยชนตอตนเองและสงคม สามารถนำไปใชในชวตไดจรง เมอไดคำถามแลวนกเรยนวางแผนและลงมอดำเนนกจกรรม ซงครมบทบาทในการจดสถานการณและอำนวยความสะดวกใหนกเรยนเกดการเรยนร หลกสตรวทยาศาสตรทยดแตเนอหาจะไมสามารถทำใหสงทถกสอนมความหมายสมบรณได แนวทางของวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมจงถกออกแบบมาเพอใหการศกษาวทยาศาสตรเกดผลสำหรบผเรยนสวนใหญ โดยการกระตนใหผเรยนคดเกยวกบการนำความรทเรยนมาแลวไปใชใหเปนประโยชนแกตนเองและสงคม (ชวนชน โชตไธสง, 2541: 24) การจดการเรยนร ทผเรยนไดแสวงหาความรรวมกน บรณาการวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมใหมความสอดคลองเชอมโยงสมพนธในสถานการณจรง ใชสอ และแหลงทรพยากรในชมชน เพอใหไดตระหนกและเหนคณคาของวทยาศาสตรทจะนำไปประยกตใชและตดสนใจคดแกปญหาในชวตได กจกรรมการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม สามารถแบงขนตอนของการนำเสนอกจกรรม ออกเปน 5 ขน ดงน 1. ขนกระตนความสนใจ (invitation) ครสรางการเรยนรทสงเสรมใหเกดความอยากร การสงเกต สงสย ทโยงไปสการตงคำถามเกยวกบปญหาสงคมทเ กยวของกบวทยาศาสตร และเทคโนโลย โดยใหนกเรยนสงเกตสงรอบตว ใชสอ เทคโนโลยตาง ๆ เชน คลปวดโอ การเลานทาน

ฟงเพลง เพอกระตนความสนใจใฝเรยนร



2. ขนบงชปญหา (identify the problem) ครใชคำถามนำใหนกเรยนเกดปญหาและหา

วธแกปญหาดวยกระบวนการทางวทยาศาสตร

3. ขนคนหาคำตอบ (investigate) ครแนะนำนกเรยนใหวางแผนการคนหาคำตอบ

โดยนำขอมลทไดจากการสงเกต คนควา และรวบรวมวสด อปกรณ เอกสาร และแหลงความรตาง ๆ

มาใชในการวางแผนคนหาคำตอบ ครชวยเหลอ และใหคำแนะนำนกเรยนในขณะทนกเรยนกำลงทำ

กจกรรม เรยนร พสจนสมมตฐาน ปฏบตการทดลอง คนหาคำตอบ เชน การศกษา เกบขอมล จาก

สถานทจรงในชมชน ทองถน การเรยบเรยง จดระเบยบ และการอภปรายเกยวกบขอมล การคนหา

เอกสาร และแหลงขอมลจากแหลงความรตาง ๆ

4. ขนลงความเหนและสะทอนความคด (infer and reflect) ครแนะนำนกเรยนใน

การสรปสงทเขาเรยนร วเคราะห และเชอมโยงขอมล และองคความรทางวทยาศาสตรทเขาเรยนร

มาเขาดวยกน จดหาวธการตาง ๆ ทเออ และจงใจใหนกเรยนแลกเปลยนเรยนร ครจดโอกาส

ใหนกเรยนไดแลกเปลยนความคดกบผอนในเรองทเขาเรยนรมา และมโอกาสไดเรยนรจากผอน

จากสถานทจรง โดยใชกระบวนการกลม การใชคำถาม และการแสดงผลของการปฏบตงาน

5. ขนตรวจสอบความเขาใจและประเมนผล (I see) ครใชคำถามถามนกเรยนเพอตรวจสอบ

ความเขาใจและนำนกเรยนในการสรปผลการทำกจกรรมนน ๆ นกเรยนตอบคำถามในสงทครถาม

และเสนอแนะขอคดเหนตาง ๆ จากคำถามเหลานน เพอเปนการตรวจสอบความรทตวนกเรยน

มแลวนำความรเหลานนไปใชประกอบการทำใบงานตอไป

จากขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม

ขางตนจะเหนวารปแบบดงกลาวชวยพฒนานกเรยนใหเขาใจความสมพนธระหวางวทยาศาสตร

เทคโนโลย และสงคม ซงเปนการเตรยมตวนกเรยนใหเปนพลเมองทสามารถดำรงชวตอยในสงคมได

อยางปกตสข เปนผทสามารถนำความรวทยาศาสตรทเรยนจากหองเรยนไปใชในชวตประจำวนได เปนผรจกตดสนใจในการแกปญหาเกยวกบประเดนปญหาของสงคมทอยใกลตวตามความสามารถและสตปญญา ทำใหผ เ รยนมความตระหนกในประเดนปญหาทอง ถนชมชนหรอสงคม

มความรบผดชอบตอสงคมสวนรวม และมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนดวยความกระตอรอรน

และมความพงพอใจในการเรยน ซงสอดคลองกบงานวจยของภม พระรกษา (2549) ซงไดศกษา

การพฒนาการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม เพอพฒนาความสามารถ

ในการแกปญหาวทยาศาสตร และศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 พบวาการพฒนาการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม เปนการจดการเรยนร

ทเนนนกเรยนเปนศนยกลาง นกเรยนมสวนรวม การเรยนโดยการตงคำถาม วางแผนคนหาคำตอบสะทอนความคดเหน แลกเปลยนประสบการณ นกเรยนมคะแนนความสามารถในการแกปญหา

วทยาศาสตรเฉลยรอยละ 84.80 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดรอยละ 70 และจำนวนนกเรยนท



ผานเกณฑรอบรดานความสามารถในการแกปญหารอยละ 84 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดรอยละ 80

และมคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนเฉลยรอยละ 54.80 ซงผานเกณฑขนตำรอยละ 50 จำนวน

นกเรยนรอยละ 80 และยงสอดคลองกบวจยของสภาวด แกวงาม (2549) ซงไดศกษาความสามารถ

ในการแกปญหาและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการของนกเรยนชวงชนท 3

ทไดรบการสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบ

การสอนตามแนววทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม เรองโครงสรางและหนาทของระบบตาง ๆ ของ

รางกายมนษยมคะแนนความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยน

อยางมนยสำคญทระดบ .01 และคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางม

นยสำคญทระดบ .01

ผวจยไดสมภาษณนกเรยน 10 คน และครผสอนวชาวทยาศาสตร 5 คน พบวา เนอหา

วชาวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 3 ทนกเรยนประสบปญหาในการเรยนคอ เรอง ระบบนเวศ

ซงเปนเรองทนกเรยนไมเคยศกษาจากสงทเปนรปธรรม สวนใหญเคยเรยนแตในภาคทฤษฎ

ไมไดลงมอปฏบตจรง คณครไมไดเนนเนอหามากนก เพราะคดวานกเรยนมพนฐานความรมาตงแต

ชนประถมศกษา แตในความเปนจรงเมอสอบถามถงหลกการ นยามตาง ๆ นกเรยนไมสามารถตอบ

และแสดงความเขาใจทชดเจนได เนอหาเรองระบบนเวศนนเปนเรองทอยใกลตวนกเรยนมาก

หากนกเรยนสามารถนำความรมาประยกตใชในชวตประจำวนไดจะทำใหนกเรยนเกดความรทคงทน

รวมทงมความสามารถในการแกปญหา ซงเปนหนงขอของสมรรถนะผเรยนทตองมและสามารถ

นำไปใชประโยชนไดจรง ดงนน ผวจยจงสนใจทจะนำแนวคดการจดการเรยนตามแนวคดวทยาศาสตร

เทคโนโลย และสงคม (STS) มาใชในการพฒนาความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรและ

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เรอง ระบบนเวศ

วตถประสงค 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยน

กาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร กอนและหลงเรยนโดยไดรบการจดการเรยนรตามแนวคด

วทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม 2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยน

กาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร หลงเรยนโดยไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม กบการเรยนตามปกต

3. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร กอนและหลงเรยนโดยไดรบ

การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม



4. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย สพรรณบร หลงเรยนโดยไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม กบการเรยนตามปกต สมมตฐานการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเ รยนของนกเ รยนทไดรบการจดการเ รยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงเรยนสงกวากอนเรยน 2. ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม สงกวากลมปกต 3. ความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงเรยนสงกวากอนเรยน 4. ความสามารถในการแกปญหาหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม สงกวากลมปกต วธการดำเนนการ ประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากรเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย อำเภอเมอง จงหวดสพรรณบร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 ทงหมด 9 หอง 368 คน 2. กลมตวอยาง เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย อำเภอเมอง จงหวดสพรรณบร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 จำนวน 2 หองเรยน ทคดเลอกหองแบบเจาะจง มนกเรยนทงหมด 80 คน โดยสมอยางงายเขากลมทดลอง และกลมควบคม ทงสองกลมไดรบการจดการเรยนรตางกน ดงน กลมทดลอง จำนวน 40 คน ไดรบการจดการเรยนรโดยใชแผนการจดการเรยนร ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม กลมควบคม จำนวน 40 คน ไดรบการจดการเรยนรสอนโดยใชแผนปกต สอนตามคมอคร ใชรปแบบการสอน 5E ตวแปรทใชศกษา 1. ตวแปรตน ไดแก การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม และการจด การเรยนรแบบปกต 2. ตวแปรตาม 2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร เรองระบบนเวศ 2.2 ความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตร



เครองมอทใชในการวจย 1. แผนการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม เรอง ระบบนเวศ ทผวจยสรางขน จำนวน 6 แผน แตละแผนใชเวลา 3 ชวโมง รวมเวลา 18 ชวโมง โดยแบง การจดการเรยนรออกเปน 5 ขน ดงน 1) ขนกระตนความสนใจ 2) ขนบงชปญหา 3) ขนคนหา คำตอบ 4) ขนลงความเหนและสะทอนความคด และ 5) ขนตรวจสอบความเขาใจและประเมนผล 2. แผนการจดการเรยนรแบบปกต จำนวน 5 แผน แตละแผนใชเวลา 3 ชวโมง รวมเวลา 15 ชวโมง 3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร เรอง ระบบนเวศ ทผวจยสรางขนจำนวน 40 ขอ ซงเปนแบบปรนยแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก มคาความยากงาย (p) ระหวาง 0.22 – 0.77 มคาอำนาจจำแนกตงแต 0.27 - 0.81 และคาความเทยงเทากบ 0.89 4. แบบวดความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรทผวจยสรางขน จำนวน 10 สถานการณแตละขอมคำถามวดความสามารถในการแกปญหาสรางเปนแบบปรนยแบบเลอกตอบ รวม 40 ขอ มคาความยาก อยระหวาง 0.52 - 0.80 มคาอำนาจจำแนกอยระหวาง 0.20 – 0.75 และมคาความเทยง 0.87 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยดำเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมลตามขนตอนดงน 1. ทดสอบกลมทดลองและกลมควบคม กอนทดลอง (pretest) ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร และแบบทดสอบวดความสามารถในการแกปญหาแลวนำผล การทดสอบมาตรวจใหคะแนน 2. ดำเนนการจดการเรยนรใหกลมทดลองโดยใชแผนการจดการเรยนรทผวจยสรางขนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม สวนกลมควบคมจดการเรยนรโดยใชคมอครปกต 3. ทดสอบหลงการทดลอง (posttest) กบกลมทดลองและกลมควบคม เมอเรยนจบ ตามแผนการจดการเรยนรครบทกแผนแลว ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร และแบบวดความสามารถในการแกปญหา แลวนำผลการทดสอบมาตรวจใหคะแนน การวเคราะหขอมล 1. ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร และความสามารถในการแกปญหา โดยใชคารอยละ และคาเฉลย 2. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร และความสามารถในการแกปญหาระหวางกอนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม โดยใช t-test แบบ dependent group 3. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร และความสามารถในการแกปญหาหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม กบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต โดยใช t-test แบบ independent group



ผลการวจย งานวจยครงน ผวจยไดเสนอผลการวจยดงตอไปน

ตอนท 1 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยนโดยไดรบ


ผลการวเคราะหขอมล ไดคาดงตารางท 1

ตารางท 1 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนและหลงเรยนทไดรบการจด

การเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม

(n=80)

n X S.D. t 40 26.05 2.20 27.967* 40 35.60 1.87

*p < .05

จากตารางท 1 พบวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนและคาเฉลยของนกเรยนทเรยนโดย

ไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงเรยนสงกวากอนเรยน

อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

ตอนท 2 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนระหวางนกเรยนทไดรบ

การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมกบนกเรยนทไดรบ

การจดการเรยนรแบบปกต

ผลการวเคราะหขอมลไดคาดงตารางท 2

ตารางท 2 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยนทเรยนโดยใชการจดการเรยนร

ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมกบแบบปกต

(n=80) n X S.D. t

40 35.60 1.87 4.695* 40 33.85 1.42

* p < .05



(n=80) n X S.D. t

40 70.30 6.251 14.553* 40 82.50 3.987

*p < .05

จากตารางท 2 พบวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน และคาเฉลยหลงเรยนของนกเรยน

ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม สงกวานกเรยนทไดรบ

การจดการเรยนรแบบปกต อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

ตอนท 3 การเปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหากอนและหลงเรยนโดย

ไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม


ตารางท 3 เปรยบเทยบคะแนนความสามารถในการแกปญหาระหวางกอนเรยนและหลงเรยนทไดรบ


จากตารางท 3 พบวาคะแนนความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนทไดรบ

การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางม

นยสำคญทางสถตทระดบ .05

ตอนท 4 การเปรยบเทยบคะแนนความสามารถในการแกปญหาหลงเรยนของ

นกเรยนทเรยนโดยไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม

กบแบบปกต




ตารางท 4 เปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหาหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร

ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมกบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต

(n=80) n X S.D. t

40 82.50 3.98 3.168* 40 78.97 5.79

*p < .05

จากตารางท 4 พบวาความสามารถในการแกปญหาและคาเฉลยหลงเรยนของนกเรยนท

เรยนโดยไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม สงกวานกเรยนทได

รบการจดการเรยนรแบบปกต อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

อภปรายผล 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร

ผลการวจยพบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร

ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงเรยนสงกวากอนเรยนและสงกวาแบบปกต

ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว โดยนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร

เทคโนโลย และสงคม มผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรสงขนและสงกวากลมปกต ซงสอดคลองกบ

ผลการวจยของสภาวด แกวงาม (2549) ซาฟนา หลกแหลง (2551) และอมพวา รกบดา (2549)

ทพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 และยงสอด

คลองกบรพพร โตไทยะ (2541) ทพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร

เทคโนโลย และสงคม มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามปกต อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามลำดบ

การทกลมนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคด วทยาศาสตร เทคโนโลย และ

สงคม มผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรสงกวานกเรยนทเรยนโดยไดรบการจดการเรยนรแบบ

ปกต ดวยเหตผลดงตอไปน

1) การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม มกระบวนการจดการเรยนการสอนทใชกจกรรมหลากหลาย เชน การสนทนาแลกเปลยนความคดเหน การตอบ

คำถาม การอภปรายกลมยอย การศกษาใบความร และใบกจกรรม การทดลองในหองปฏบตการ



และการศกษาสภาพจรง การสำรวจศกษาจากแหลงเรยนรในทองถน จดประสบการณตรงใหผเรยน

ไดศกษาสถานทจรง ทำใหผเรยนเกดการเรยนร กลาคด กลาทำ การเขยนรายงานสรป การนำเสนอ

ผลงาน ซงจะทำใหนกเรยนเกดการเรยนรและเขาใจกระบวนการแสวงหาความรดวยตนเอง นกเรยน

มความสขจากกจกรรมทไดทำ โดยสงเกตจากใบหนา แววตา และรอยยมทเกดขน มความสามารถ

ในการหารายละเอยดของขอมล สามารถนำความรทไดมาอภปรายรวมกนจนไดขอสรปทเปน

องคความรทแทจรง

2) การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม มการจดกจกรรม

ใหนกเรยนเรยนรทงในหองเรยนและนอกหองเรยน โดยใหนกเรยนไดสำรวจสงแวดลอม และ

แหลงเรยนรในทองถน มการสมภาษณปราชญชาวบาน จำลองและทดลองเสมอนจรง ทำใหนกเรยน

มความสนใจ มเจตคตทดตอการเรยน ดงท เกยรตศกด ชนวงศ (2544) กลาววา ประโยชนของ

การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม ผเรยนจะมเจตคตในทางบวกและ

พฒนาเจตคตในทางบวกตอวชาวทยาศาสตร ครวทยาศาสตร และหองเรยนวทยาศาสตร เปน

การจดการเรยนรทมความหมาย ทำใหนกเรยนแสวงหาความรตามจดประสงคการเรยนรไดอยาง

ลกซง มความมนใจในการนำเสนอความรและสามารถนำไปประยกตใชในชวตประจำวนได

ดวยเหตผล ดงกลาว ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนกลมทไดรบการจดการเรยนร

ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม สงกวากลมนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร

ตามคมอคร อยางมนยสำคญทางสถต ซงสอดคลองกบผลการวจยของอชฌา สงหแกวสบ (2538)

ทพบวา นกเรยนทเรยนโดยวธการสำรวจสงแวดลอมทองถน กบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร

ตามคมอครมผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

2. ความสามารถในการแกปญหา

ผลการวจยพบวา คะแนนความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนทไดรบ การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงเรยนสงกวากอนเรยน และ

ความสามารถในการแกปญหาหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร

เทคโนโลยและสงคม สงกวาแบบปกต ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว โดยนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม มความสามารถในการแกปญหาสงขน

และสงกวากลมปกต ซงสอดคลองกบผลการวจยของสภากร พลสข (2547) ทพบวานกศกษาทไดรบ

การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม มความสามารถในการแกปญหา สงกวานกศกษาทไดรบการจดการเรยนรตามปกต อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 และสอดคลอง

กบภม พระรกษา (2549) ประหยด โพธศร (2550) และชชวาล ตนสนนท (2553) ทพบวานกเรยน

ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคด วทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม มผลสมฤทธผานเกณฑ

รอยละ 70 และสงกวาเปาหมายทกำหนด



การทกลมนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และ

สงคม มความสามารถในการแกปญหาสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามปกต ดวยเหตผล

ดงตอไปน

1) การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม แบงออกเปน 5 ขนตอน

ไดแก ขนกระตนความสนใจ ขนบงชปญหา ขนคนหาคำตอบ ขนลงความเหนและสะทอนความคด

และขนตรวจสอบความเขาใจและประเมนผล สงผลตอการแกปญหาของนกเรยน ทำใหนกเรยน

สามารถแกปญหาทเกดขนในชวตประจำวนได เพราะการจดกจกรรมการเรยนรเรมจากความคด

ความสนใจ ปญหาทเกดขนในปจจบน เชน ขาวโครงการชชยบร ศรอมพวา ปญหาเพลยระบาดในนาขาว

เปนตน โดยผวจยตงคำถามใหนกเรยน วางแผนดำเนนการในการหาคำตอบ ลงมอปฏบตใน

การคนหาคำตอบ นำเสนอความรจากการคนควา แลกเปลยนความรซงกนและกน สงผลใหนกเรยน

เหนความสมพนธของวทยาศาสตร เทคโนโลยทเกดขนจรงในสงคม สามารถเชอมโยงการเรยนรใน

หองเรยนกบชวตประจำวนได สอดคลองกบคำกลาวของทศนย ตาชาล (2554) ทวาการจดการเรยน

การสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม เปนการจดการเรยนรทมงหมายใหผเรยน

มองเหนความสมพนธเกยวของกนระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม โดยครเปนผกำหนด

ประเดนการเรยนร จากสภาวะความเปนจรงหรอผลกระทบทเกดขนจากวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ในการดำเนนชวตในทองถน หรอเปนปญหาทผเรยนเปนผพบเองในสงคมเพอใหผเรยนวางแผน

การแกปญหา โดยใชความรและประสบการณของตนเองคดวเคราะหอยางมเหตผล เสาะแสวง

หาความรเพอเปนพนฐานแนวคดในการตดสนใจและลงมอปฏบต เพอใหผ เรยนเกดความร

ความเขาใจมองเหนคณคาของวทยาศาสตร สงแวดลอม และมจตสำนกในความรบผดชอบตอสงคม

2) การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม มการจดกจกรรม

ใหนกเรยนไดศกษาหาความรจากปราชญชาวบาน เกยวกบการแกปญหาเพลยกระโดดในนาขาว ซงเปนภารโรงในโรงเรยน ทำใหนกเรยนมความสนใจ กลาถาม กลาแสดงความคดเหน ไดรบความร

ในการกำจดศตรพชอยางชดเจนและเปนรปธรรม เปนการเรยนรอยางมความหมาย มเจตคตทด

ตอการเรยน ดงท เกยรตศกด ชนวงศ (2544) กลาววา ประโยชนของการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม ผเรยนจะมเจตคตในทางบวกและพฒนาเจตคตในทางบวก

ตอวชาวทยาศาสตร ครวทยาศาสตร และหองเรยนวทยาศาสตร เปนการจดการเรยนรทมความหมาย

ทำใหนกเรยนแสวงหาความรตามจดประสงคการเรยนรไดอยางลกซง มความมนใจในการนำเสนอความรและสามารถนำไปประยกตใชในชวตประจำวนได

3) ในการวจยครงนความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร

ตามแนวคดวทยาศาสตรและเทคโนโลยสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต

ไมมากนก เนองมาจากเวลาทใชในการทดลองอยในระยะสน ถานกเรยนไดเรยนตอเพมในระยะยาว

ความสามารถในการแกปญหาจะเพมขนไดมากกวาน



ดวยเหตผลดงกลาวมาแลวททำใหความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรของ

นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงเรยนสงกวา

กอนเรยนและสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตสอดคลองจากการศกษาเอกสาร

สามารถประมวลบทบาทของครและนกเรยนในการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชทฤษฎ

สรรคนยม (constructivism) พบวา กระบวนการเรยนการสอนในทฤษฎสรรคนยม มกเปนไปในแบบ

ทใหนกเรยนสรางความรจากการชวยกนแกปญหา กระบวนการเรยนการสอนจะเรมตนดวยปญหา

ทกอใหเกดความขดแยงทางปญญา นนคอประสบการณและโครงสรางทางปญญาทมอยเดม

ไมสามารถจดการแกปญหานนไดลงตวพอดเหมอนปญหาทเคยแกมาแลว ตองมการคดคนเพมเตม

ทเรยกวา “การปรบโครงสราง” หรอ “การสรางโครงสรางใหม” ทางปญญา โดยการจดกจกรรม

ใหผเรยนไดถกเถยงปญหา ซกคานจนกระทงหาเหตผล หรอหลกฐานในเชงประจกษมาขจด

ความขดแยงทางปญญาภายในตนเอง และระหวางบคคลได ลกษณะบรรยากาศการเรยนร บทบาท

ของครและนกเรยนโดยรวมจะมลกษณะดงน

1) ผเรยนลงมอกระทำดวยตนเอง ความสำคญของการเรยนตามแนวทฤษฎสรรคนยม

เปนกระบวนการทผเรยนบรณาการขอมลใหมกบประสบการณทมมากอนหรอความรเดมของผเรยน

และสงแวดลอมทางการเรยนร แนวคดทหลากหลายเปนสงทมคาและจำเปน ตามแนวทางทฤษฎ

สรรคนยม กลาววา ผเรยนจะตองสรางแนวคดของตนเอง แนวคดนจำเปนตองประกอบดวยแนวคด

ทหลากหลายและกวางขวาง แหลงขอมลตาง ๆ โดยทผเรยนจะตองเรยนร เชน คร กลมเพอน นกปราชญ

และหนงสอ เปนตน ทฤษฎสรรคนยม สงเสรมใหผเรยนรวบรวมแนวคดทหลากหลายและสงเคราะห

สงเหลานเปนแนวคดทบรณาการขนมาใหม

2) การเรยนรควรสนบสนนการรวมมอกนไมใชการแขงขน จากการแลกเปลยนแนวคดท

หลากหลายนนหมายถงการรวมมอ ในระหวางทมการรวมมอ ผเรยนตองมการสนทนากบคนอน ๆ

เกยวกบเรองทกำลงเรยนร กระบวนการนคอ การรวมมอและแลกเปลยน หรอการแลกเปลยนเรยนร ซงเปนการทำใหผเรยนตกผลกและกลนกรองสงทสรางขนแทนความรภายในสมอง มาเปนคำพดทใช

ในการสนทนาทแสดงออกมาภายนอกทเปนรปธรรม และสงเสรมการสงเคราะหความรทจำเปน

ตอการเรยนร และการสรางความหมายในการเรยนรของตนเอง ดงนน สงแวดลอมทางการเรยนร

ทจดใหมการรวมมอกนจะเปนการสงเสรมการสรางความรซงเปนสงทมความจำเปนตอการเรยนร

3) ใหความสำคญกบการควบคมตนเองตามระดบของผเรยน ถาผเรยนลงมอกระทำ ในบรบท การเรยนร โดยการรวมมอกบผเรยนคนอน และผสอนจำเปนตองควบคมกระบวนการเรยนร

ดวยตนเองมากกวาการทเรยนในลกษณะทเปนผรบฟงจากการบรรยายของผสอน นแสดงเกยวกบ

การเปลยนแปลงพนฐานกจกรรมการเรยนรในหองเรยน



4) นำเสนอประสบการณการเรยนรทตรงกบสภาพทเปนจรงหรอประสบการณการเรยนร

ในชวตจรง ความรทถกแยกออกจากบรบทในสภาพจรงในระหวางการสอนสงทเรยนเปนสงทไมใช

สภาพจรงนน มกจะเปนสงทไมมความหมายตอผเรยนมากนก แตสภาพแวดลอมทางการเรยนรตาม

แนวทฤษฎสรรคนยม ทจดสภาพแวดลอมทางการเรยนรในสถานการณตาง ๆ ทอยในบรบทของ

สภาพจรง ดงนนประสบการณ การเรยนรทประยกตไปสปญหาในชวตจรง จะชวยสรางการเชอมโยง

ทแขงแกรง และสงผลใหผเรยนสามารถประยกตสงทไดเรยนไปสสถานการณใหมในสภาพชวตจรงได

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใช

1.1 ขอเสนอแนะสำหรบคร

1) การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงคมไปใช ผสอน

ควรศกษาและวเคราะหสภาพบรบทตาง ๆ ของโรงเรยนในดานสถานท และสงแวดลอมรอบโรงเรยน

2) การจดกจกรรมครควรมการเตรยมความพรอมของนกเรยนในเรองขนตอน

ในการทำกจกรรม การใชเครองมอวทยาศาสตร กอนการปฏบตจรง

3) การจดกจกรรมครตองมการวางแผนในดานการออกภาคสนามเพอปองกน

ความวนวาย และอบตเหตทอาจจะเกดขนได

1.2 ขอเสนอแนะสำหรบผบรหาร

ผบรหารควรใหความสำคญกบกจกรรมการเรยนการสอนนอกหองเรยนสอดคลอง

กบบรบทของทองถน โดยสนบสนนใหครภายในโรงเรยนนำการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร

เทคโนโลย และสงคมไปใชในการเรยนการสอน จะไดเปนการใชสอและแหลงเรยนรรอบโรงเรยน

สานสมพนธกบชมชนอกดวย 2. ขอเสนอแนะในการศกษาตอไป

2.1 ควรมการศกษาการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม

สำหรบนกเรยนทเปนเดกพเศษ

2.2 ควรมการศกษาตวแปรตามอน ๆ ทเกดจากการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม เชน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร จตอนรกษสงแวดลอม

เปนตน

2.3 ควรศกษาวธการสอนอน ๆ ทบรณาการในเรองของสงแวดลอมกบการจดการ

เรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม เชน วธสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย

สงคม และสงแวดลอม เปนตน



สรป ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 3 ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม สงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยสำคญ เอกสารอางอง กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2544). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. เกยรตศกด ชณวงศ. (2544, พฤศจกายน). การสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม (STS) โดยใชหองเรยนธรรมชาต. วารสารวชาการ, 4 (11), 13-27. ชวนชน โชตไธสง. (2541). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอปญหามลพษ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กลมทไดรบการสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม (STS) กบการสอนปกต. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ชชวาล ตนสนน. (2553). ความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรและผลสมฤทธ ทางการเรยน เรอง เสยง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชรปแบบการสอน ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม. วทยานพนธปรญญาศกษา ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการศกษาผใหญและการศกษาตอเนอง บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. โชคชย ยนยง. (2550). การใชแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมในการจดการเรยนรวทยาศาสตร. วารสารวชาการ, 10 (2), 29-34. ซาฟนา หลกแหลง. (2552). ผลของการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนมลนธอาซซสถาน จงหวดปตตาน. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตร ศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร. ณฐวทย พจนตนต. (2546). การจดการเรยนการสอนวชาชววทยาตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงคม. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชา วทยาศาสตรศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ทศนย ตาชาล. (2554). การศกษาความสามารถในการคดวเคราะห และผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ปญหาสงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โดยการจดการเรยนร ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.



นฤมล ยตาคม. (2542). การจดประสบการณการเรยนรวชาวทยาศาสตร โดยใชโมเดลการสอน วทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม. วารสารศกษาศาสตรปรทศน, 14 (3), 29-48. ประหยด โพธศร. (2550). ผลสมฤทธและความสามารถในการตดสนใจของนกเรยนชนประถม ศกษาปท 6 ทไดรบการสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม. รายงานการศกษาอสระปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ภม พระรกษา. (2549). การพฒนาการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และ สงคมเพอพฒนาความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรและศกษา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ราชภฏอดรธาน. รพพร โตไทยะ. (2541). ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแกปญหาวชา วทยาศาสตรของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนแบบแกปญหา ตามแนววทยาศาสตร เทคโนโลยและสงคม. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. สภากร พลสข. (2547). ผลของการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และ สงคมตอความสามารถในการคดแกปญหาและความพงพอใจตอการจดการ เรยนรวชาวทยาศาสตรของนกศกษาประเภทวชาชางอตสาหกรรม วทยาลย เทคนคพงงา. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตร ศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร. สภาวด แกวงาม. (2549).ความสามารถในการแกปญหาและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนบรณาการของนกเรยนชวงชนท 3 ทไดรบการสอนตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา วทยาศาสตรศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. อชฌา สงหแกวสบ. (2538). การศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน และเจตคตตอ สงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในวชาสงคมศกษา จากการสอน โดยวธศกษาสำรวจสงแวดลอมทองถน กบการสอนตามคมอคร. สารนพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อมพวา รกบดา. (2549). ผลของการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และ สงคมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถในการคดแกปญหา และความ พงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร.



การพฒนาบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอ พชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม สำหรบนกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนยอแซฟอปถมภ

อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม DEVELOPMENT OF LOCAL SCIENCE LESSON ON “POMELO,

THE ECONOMIC PLANT OF SAM PHRAN DISTRICT, NAKHON PATHOM PROVINCE” FOR THE SECOND

LEVEL STUDENTS OF JOSEPH UPATHAM SCHOOL,

SAM PHRAN DISTRICT, NAKHON PATHOM PROVINCE

ณฏฐธตา มาลาพนธ / NUTTEETA MALAPHAN1

พงษนาถ นาถวรานนต / PONGNART NARTWARANANT2

จตตรตน แสงเลศอทย / JITTIRAT SAENGLOETUTAI3

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาและประเมนผลบทเรยนวทยาศาสตรเรอง

สมโอ พชเศรษฐกจชมชน อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม และ 2) ศกษาผลการใชบทเรยนวทยาศาสตร

ดานผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร จตวทยาศาสตร และความพงพอใจ กลมตวอยางทใช

ในการวจย คอนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 จำนวน 37 คน ซงไดมาโดยการสมแบบแบงกลม

เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบทดสอบ แบบวดจตวทยาศาสตร และแบบสอบถามความพงพอใจ

สรางขนโดยผวจย สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และ

การทดสอบท

1นกศกษาหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวทยาศาสตรศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2รองศาสตราจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ทปรกษาวทยานพนธ 3ผชวยศาสตราจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ทปรกษาวทยานพนธ



ผลการวจย พบวา 1. ผลพฒนาบทเรยนและประเมนบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ พบวา มคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.67 – 1.00 แสดงวา บทเรยนวทยาศาสตรทองถน ทสรางขนมความสอดคลองกนทกองคประกอบ 2. ผลการใชบทเรยนวทยาศาสตร เรอง สมโอพชเศรษฐกจชมชน อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนการเรยนโดยใชบทเรยนวทยาศาสตรแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ผลการศกษาจตวทยาศาสตรของนกเรยนหลงจากใชบทเรยนวทยาศาสตร พบวา นกเรยนมจตวทยาศาสตรในระดบมาก และมความพงพอใจอยในระดบมาก คำสำคญ: บทเรยนวทยาศาสตรทองถน จตวทยาศาสตร สมโอ พชเศรษฐกจ

ABSTRACT

This research aimed to: 1) develop and evaluate a local science lesson on “Pomelo, the Economic Plant of Sam Phran District, Nakhon Pathom Province”; and 2) study implementing results of the developed local science lesson in the aspects of learning achievement, scientific mind and satisfaction. The research sample was 37 students of grade 5, derived by cluster random sampling. The research instruments were an achievement test, a scientific mind test and a satisfaction questionnaire constructed by the researcher. The statistics used for data analysis were percentage, mean, standard deviation and t-test. The research findings revealed that: 1. The results of the development and evaluation of the local science lesson on “Pomelo, the Economic Plant of Sam Phran District, Nakhon Pathom Province” showed the IOC between 0.67 – 1.00, which indicated that all elements of the developed local science lesson were congruent; 2. According to the implementing results of the lesson, the students’ learning achievement after learning with the local science lesson was higher than that of before with the statistical significance of .01 level. Moreover, the students’ scientific mind after implementing the local science lesson was at a high level as well as the student’s satisfaction was at a high level. Keywords: local science lessons, scientific mind, pomelo, economic plant



บทนำ วทยาศาสตร เปนการศกษาความรเกยวกบปรากฏการณตาง ๆ ในธรรมชาตทเกดขน

อยางมระบบ ประกอบดวยองคความรและกระบวนการทจะไดมาซงความรนน ๆ ซงมทงเปนความรท

เปนสากลและความรทมอยเฉพาะถน การศกษาความรเฉพาะถนโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

จงเปนหลกการสำคญของวทยาศาสตรทองถน (local science) เพอสรางองคความรทเชอมโยงกบ

สงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต ตลอดจนภมปญญาทองถน สงคม และวฒนธรรม ประกอบกบ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 ไดกระจายอำนาจใหทองถนเปนผมสวนรวม

ในการจดการศกษา ใหสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของสงคมในแตละทองถน

มการสงเสรมใหมความเขาใจเกยวกบกระบวนการเรยนรและรปแบบการจดการศกษาทแตกตางกน

ในแตละชมชน อนจะสงผลไปสคนในชมชนใหมความสามารถในการพฒนาตนเอง ดำเนนชวต

ไดอยางเหมาะสมในสงคมโลกาภวตน รเทาทนการเปลยนแปลงทามกลางการแขงขน และการใช

เทคโนโลยสารสนเทศเพอตอบสนองความตองการในชวตอยางแทจรง กระบวนการจดการศกษา

จงจำเปนตองปรบกระบวนการใหผเรยนมองกวาง คดไกล ใฝดมการตอบสนองความตองการทผเรยน

ไดเผชญอยในวถชวตทแทจรง พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 ไดกำหนดแนวทางการศกษา

กระบวนการเรยนรและการจดหลกสตรการศกษาระดบตาง ๆ ใหสอดคลองกบทองถน โดยม

ความสมดลระหวางศาสตรและศลป ทฤษฎและปฏบต เทคโนโลยและธรรมชาต (มาตรา 10 และ

มาตรา 27) ซงจะนำไปสการพฒนาทองถนอยางยงยน (กรมวชาการ, 2550) ผสอนจงมบทบาทสำคญ

ในการจดทำเนอหาสาระใหสอดคลองกบทองถน พฒนากจกรรมการเรยนการสอน การวดและ

การประเมนผล ทดลองใช และการปรบปรงแกไข ซงเปนการวจยทางการศกษา ผเรยนไดใชกระบวนการ

ทางวทยาศาสตรคนควาหาความรในสงทตองการอยางมระบบ ตรงกบการวจยทางวทยาศาสตร

โดยใชชมชนถนอาศยและปราชญชาวบานเปนแหลงศกษาหาความร เปนการวจยเชงปฏบตการ

แบบมสวนรวม นกวจยและโจทยวจยเกดจากผเรยน ผสอน และชาวบานรวมกนคนหาประเดน ทตองการศกษา จงเปนการวจยทสรางความเขมแขงทางปญญา (research for empowerment)

ชมชนบานทรงคนอง ตงอยทตำบลทรงคนอง อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พนท

สวนใหญเปนทราบลมเหมาะแกการเพาะปลก มแมนำทาจนไหลผานระหวางกลางของตำบล อาชพ

สวนใหญของประชากรในตำบลทรงคนอง คอ การทำเกษตรกรรม เชน ทำสวนสมโอ ฝรง มะพราว

หมาก เปนตน สมโอเปนพชเศรษฐกจทปลกกนมากเปนอนดบ 1 ในตำบลทรงคนองและเปนอาชพ ทสบทอดกนมาชานาน (องคการบรหารสวนตำบลทรงคนอง, 2552) โรงเรยนยอแซฟอปถมภอยใน

ชมชนอำเภอสามพราน ตงอยเลขท 2 หม 6 ตำบลทาขาม อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

เปดทำการสอนตงแตชนอนบาลถงชนมธยมศกษาปท 6 ซงโรงเรยนไดเลงเหนความสำคญเกยวกบ



พชเศรษฐกจในชมชน ประกอบกบผปกครองของนกเรยนประกอบอาชพการทำสวนสมโอ และเปน

การสงเสรมใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบสมโอ ซงเปนพชเศรษฐกจของชมชนแหงน เพอใหเกดการสราง

องคความรในสงทสำคญใกลตว เกดการพฒนากระบวนการเรยนร กระบวนการคด จตวทยาศาสตร

และเกดจตสำนกทดตอถนอาศยของตน

จากความสำคญของหลกสตรการศกษาขนพนฐาน และการประกอบอาชพการทำสวน

สมโอของชมชนสามพรานดงกลาวน ผวจยจงตองการพฒนาบทเรยนโดยมงเนนการใชทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร และการปฏบตการแบบมสวนรวมระหวางคร นกเรยน ผบรหารสถานศกษา โรงเรยน

ยอแซฟอปถมภ ผนำชมชน ปราชญชาวบาน และชาวชมชนบานทรงคนอง เพอเกดองคความร

ทเชอมโยงกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ภมปญญาทองถน สงคมและวฒนธรรม ตลอดจน

ปญหาทเกดขนกบชมชน ซงจะนำไปสการพฒนานกเรยนใหมความสามารถในการคดวเคราะหอยางม

เหตผลและเปนระบบ มความคดสรางสรรค ใฝร และแสวงหาความรดวยตนเอง ไดเรยนรความจรง

จากธรรมชาตจากวถชวตของตนเองและชมชน (กรมวชาการ, 2545: 14) นอกจากนยงเปนการพสจน

ความสามารถของนกเรยนดานการพฒนาศกยภาพ การคนหาองคความรในทองถนของตนเอง

ซงทำใหนกเรยนเกดการพฒนากระบวนการเรยนร กระบวนการคดเกดจตวทยาศาสตร (scientific

mind) เกดการเรยนรอยางสนกสนาน มเจตคตทดตอวทยาศาสตร และเกดจตสำนกทดตอถนอาศย

วตถประสงค 1. เพอพฒนาและประเมนผลบทเรยนวทยาศาสตร เรอง สมโอพชเศรษฐกจชมชน อำเภอ

สามพราน จงหวดนครปฐม

2. เพอทดลองใชและปรบปรงบทเรยนวทยาศาสตร เรอง สมโอพชเศรษฐกจชมชน อำเภอ


นยามศพทเฉพาะ การพฒนาบทเรยนวทยาศาสตรทองถน หมายถง สอการสอนทผวจยสรางขนจาก

สภาพปญหาและความตองการของผเรยน ผเรยนจะเรยนรตามสภาพจรงของตนเอง สามารถนำ ความรไปใชการพฒนาตนเอง ครอบครวและชมชนได โดยประกอบดวยบทเรยนยอยทงหมด 10 เรอง

ความพงพอใจ หมายถง ความรสกทผเรยนและความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนยอแซฟอปถมภ ปการศกษา 2555 ทมตอบทเรยนทองถน

ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คะแนนทไดจากการทำแบบวดผลสมฤทธ เรอง สมโอ

พชเศรษฐกจ แบบทดสอบปรนยแบบ 4 ตวเลอก จำนวน 30 ขอ



จตวทยาศาสตร หมายถง ลกษณะนสยของของนกเรยนทเกดขนจากการศกษาหา ความรโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร ประกอบดวย ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน รอบคอบ ความรบผดชอบ ความซอสตย ประหยด การรวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหน ของผอน ความมเหตผล การทำงานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค ซงวดไดจากแบบวดจตวทยาศาสตรทผวจยสรางขน วธการดำเนนการ การวจยเรอง การพฒนาบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ อำเภอ สามพราน จงหวดนครปฐม สำหรบนกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนยอแซฟอปถมภ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม เปนลกษณะของงานวจยและพฒนา (research and development) โดยมขนตอนในการดำเนนงานวจย ดงน ขนตอนท 1 ศกษาขอมลพนฐาน ขนตอนท 2 พฒนาและประเมนบทเรยน ขนตอนท 3 ทดลองใชบทเรยนวทยาศาสตร ขนตอนท 4 ประเมนผลและปรบปรงแกไข ประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากรในการวจยครงน คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ของโรงเรยนยอแซฟอปถมภ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 จำนวน 4 หองเรยน รวมทงสน จำนวน 157 คน 2. กลมตวอยาง คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ของโรงเรยนยอแซฟอปถมภ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 หอง ป. 5/3 จำนวน 37 คน ซงไดจาก การสมแบบแบงกลม (cluster random sampling) ตวแปรทใชในการศกษา ตวแปรตน คอ บทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ตวแปรตาม คอ ผลทไดจากการเรยนวชาวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ แบงเปน - ผลสมฤทธทางการเรยน - จตวทยาศาสตร - ความพงพอใจของนกเรยนตอบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม



เครองมอทใชในการวจย

1. บทเรยนวทยาศาสตรทองถนเรอง สมโอ พชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนร

3. แบบวดจตวทยาศาสตร

4. แบบวดความพงพอใจ

ขนตอนการพฒนาบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอ พชเศรษฐกจ อำเภอ


งานวจยและพฒนา (research and development) นมขนตอนในการดำเนนงานวจย ดงน

ขนตอนท 1 ศกษาขอมลพนฐาน

ขนตอนท 2 พฒนาและประเมนบทเรยน

ขนตอนท 3 ทดลองใชบทเรยนวทยาศาสตร

ขนตอนท 4 ประเมนผลและปรบปรงแกไข

ขนตอนท 1 ศกษาขอมลพนฐาน

วเคราะหเอกสารงานวจยทเกยวของกบการพฒนาบทเรยนวทยาศาสตรทองถน ขอมล

เกยวกบสมโอ เอกสารงานวจยทเกยวของกบการพฒนาบทเรยน เพอเปนแนวทางในการดำเนน

การวจย และวเคราะหหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ในกลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตรรวบรวมขอมล และวเคราะหขอมลจากแหลงการเรยนรสวนสมโอ บรเวณชมชนทรงคนอง

ใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเพอจะไดขอมลทเกดจากกระบวนการเรยนรในสภาพจรง

นำมาสรางเปนบทเรยนและแบบฝกหดในการศกษาเกยวกบการดำรงชวตของพช

ขนตอนท 2 พฒนาและประเมนบทเรยน

1. การรางโครงรางบทเรยนวทยาศาสตรทองถน นำขอมลจากขนตอนท 1 ไดแก การศกษานโยบายการศกษา การวเคราะหหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544

การวเคราะหเอกสารกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชวงชนท 2 จากการสมภาษณผคนในชมชนทรงคนองเกยวกบการทำสวนสมโอ การสอบถามผบรหารสถานศกษา ครผสอน ผแทนองคกรปกครอง

สวนทองถน ผปกครองและนกเรยน มาวเคราะหเพอเปนแนวทางในการสรางบทเรยนวทยาศาสตร

ทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม 2. การประเมนบทเรยน

2.1 การตรวจสอบบทเรยนโดยผเชยวชาญ เมอสรางบทเรยนวทยาศาสตรทองถน

เสรจสน ผวจยไดนำบทเรยนทพฒนาขนไปใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบความเหมาะสม

และปรบแกตามคำแนะนำ จากนนนำแบบประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ใหผเชยวชาญ

จำนวน 3 คน ตรวจสอบความสอดคลองของโครงรางบทเรยน



2.2 การเกบรวบรวมขอมล นำเครองมอทสรางขน พรอมทงโครงรางบทเรยนไปให

ผเชยวชาญแตละทานพจารณาและตรวจสอบคณภาพของโครงรางบทเรยน

2.3 การวเคราะหขอมลดานสวนประกอบโครงรางบทเรยน ใชคาดชนความสอดคลอง

ขนตอนท 3 ทดลองใชบทเรยนวทยาศาสตร

การทดลองใชบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน

จงหวดนครปฐม สำหรบนกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนยอแซฟอปถมภ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

ผวจยไดดำเนนการทดลองใชบทเรยนวทยาศาสตรทองถนกบนกเรยนโรงเรยนยอแซฟอปถมภ

ชนประถมศกษาปท 5/3 จำนวน 37 คน ซงไดจากการสมตวอยางแบบแบงกลม (cluster random

sampling) จากนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทงหมด 157 คน

การทดลองใชบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน

จงหวดนครปฐม สำหรบนกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนยอแซฟอปถมภ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

เพอพจารณาผลทเกดกบกระบวนการทดลองใชบทเรยนวทยาศาสตร ดวยแบบแผนการวจย

การทดสอบกอนและหลงการใชบทเรยน (one group pretest posttest design) ดงน

1. บทเรยนวทยาศาสตรทองถนทพฒนาขน

ผวจยไดกำหนดแนวการสอน แผนการจดการเรยนร 10 แผน ใชเวลาในการสอน

6 สปดาหจำนวน 10 ชวโมง ในภาคทฤษฎผวจยไดดำเนนการสอนเอง สวนในภาคปฏบตใหนกเรยน

ปฏบตตามกจกรรมตามรายละเอยดทกำหนดในกจกรรม โดยใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

และแหลงการเรยนรสวนสมโอหมบานทรงคนอง โดยผวจยและคณะครจากโรงเรยนยอแซฟอปถมภ

ไดควบคมการปฏบตกจกรรม

2. การจดการเรยนการสอน

การทดลองใชบทเรยนวทยาศาสตรทองถน ผวจยไดดำเนนการทดลองใชบทเรยน

วทยาศาสตรทองถน กบนกเรยนกลมตวอยางโรงเรยนยอแซฟอปถมภ ชนประถมศกษาปท 5 จำนวน 37 คน ซงผวจยดำเนนการสอนตามแผนการจดการเรยนรในบทเรยนวทยาศาสตรทองถน ใชเวลา

ในการสอน 6 สปดาห จำนวน 18 ชวโมง ในภาคทฤษฎผวจยไดดำเนนการสอนเอง สวนในภาคปฏบตใหนกเรยนปฏบตตามกจกรรมตามรายละเอยดทกำหนดในกจกรรม โดยใชทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร และแหลงการเรยนรสวนสมโอชมชนบานทรงคนอง โดยผวจย ไดควบคมการปฏบต

กจกรรม ดงตารางท 1



/

1.

2.

3.

4.

- -

- -

- - - -

- -

(2) 1

1 (3) 2 1 (7) 1 1 1 4 (6) 3 3

18

ตารางท 1 การทดลองวจยการพฒนาบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ

อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

ขนตอนท 4 ประเมนผลและปรบปรงแกไข ผวจยไดนำบทเรยนวทยาศาสตรทองถนเรอง สมโอพชเศรษฐกจอำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ไปใช และนำมาพจารณาปรบปรง เพอพฒนาใหไดบทเรยนทมประสทธภาพ การสรางเครองมอแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนร 1. ศกษาเอกสารทเกยวของ โครงสรางหลกสตร เนอหา 2. รางขอสอบ 3. ออกขอสอบ จำนวน 50 ขอ 4. ตรวจสอบคณภาพของขอสอบ โดยหาคาความเทยงตรงตามตามเนอหา (content validity) ดวยการใหผเชยวชาญ จำนวน 3 คน ตรวจสอบ เพอพจารณาความสอดคลองของแบบวดผลสมฤทธ กบวตถประสงค (IOC: Item objective congruence) ไดคา IOC มคาระหวาง 0.67 – 1.00



5. ปรบปรงแกไข

6. นำแบบวดผลสมฤทธไปทดลองใชกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง แตมความใกลเคยงกบ

กลมตวอยาง จำนวน 50 คน เพอหาคาความยาก และคาอำนาจจำแนกของขอสอบเปนรายขอ

รวมทงหาคาความเชอมน (reliability) ไดคาความเชอมน 0.93 คาความยาก มคาระหวาง 0.10 - 0.81

และคาอำนาจจำแนก มคาระหวาง 0.36 - 0.89

7. คดเลอกขอสอบทไดคณภาพ

8. ปรบปรงแกไขแบบวดผลสมฤทธจนไดแบบวด จำนวน 30 ขอ

9. นำแบบวดไปใชจรง

การสรางเครองมอแบบวดจตวทยาศาสตร

1. ศกษาเอกสาร รวบรวมขอมลทเกยวของกบแบบวดจตวทยาศาสตรทมตอบทเรยน

วทยาศาสตร

2. นำแบบวดจตวทยาศาสตรไปใหผเชยวชาญ จำนวน 3 คน ตรวจสอบ แลวนำมา

ปรบปรงแกไข ไดคา IOC มคาระหวาง 0.67 – 1.00

3. นำแบบวดจตวทยาศาสตรทผานการตรวจสอบและปรบปรงแกไขไปทดลองใช (tryout)

กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางจำนวน 50 คน

4. นำผลทไดจากขอ 3 มาหาคาความเชอมน โดยใชสมประสทธแอลฟา ( -Coefficient)

ของครอนบาค (Cronbach) ไดคาความเชอมน 0.89

5. นำแบบวดจตวทยาศาสตรไปใชจรงกบกลมตวอยาง

การสรางเครองมอแบบวดความพงพอใจ

1. ศกษาเอกสาร รวบรวมขอมลทเกยวของกบแบบวดความพงพอใจทมตอบทเรยน

ทองถนวทยาศาสตร

2. นำแบบวดความพงพอใจไปใหผเชยวชาญ จำนวน 3 คน ตรวจสอบ ไดคา IOC มคาระหวาง 0.67 – 1.00 แลวนำมาปรบปรงแกไข

3. นำแบบวดความพงพอใจทผานการตรวจสอบและปรบปรงแกไขไปทดลองใช (tryout)

กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จำนวน 50 คน

4. นำผลทไดจากขอ 3 มาหาคาความเชอมน โดยใชสมประสทธแอลฟา ( -Coefficient)

ของครอนบาค (Cronbach) ไดคาความเชอมน 0.80 5. นำแบบวดความพงพอใจจากขอ 4 ไปใชจรงกบกลมตวอยาง



วธการวเคราะหขอมล

สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก แบบทดสอบ แบบวดจตวทยาศาสตร และ

แบบสอบถามความพงพอใจ สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน และการทดสอบท

ผลการวจย ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนจาก

บทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

ตารางท 2 ผลการผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนจำแนกตามหนวยการเรยนร

หนวยการเรยนรการทดลอง

x .S D d . dS D t 1

5.432 1.482

1.730 1.694 6.211** 7.162 1.573

2

5.351 1.111 1.568 1.444 6.603**

6.919 1.211 3

5.000 1.312

1.838 2.089 5.353** 6.838 1.500

4

5.622 1.114 1.405 1.518 5.633**

7.027 1.404 **p <.01

จากตารางท 2 พบวา คะแนนหลงเรยนและคะแนนกอนเรยนมความแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยคาคะแนนหลงเรยนมคาสงกวาคะแนนกอนเรยน ทง 4 หนวย

การเรยนร

.



S.D. 1. :

4.081 0.547

2. :

4.054 0.575

3. :

1.027 0.164

4. :

4.135 0.585

5. :

4.459 0.505

6. :

1.081 0.277

7. :

1.135 0.347

8. :

1.000 0.000

x

ตารางท 3 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน

จากตารางท 3 แสดงวา คะแนนหลงเรยนและคะแนนกอนเรยนมความแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยหลงเรยนมคาสงกวากอนเรยน ตอนท 2 ผลการศกษาจตวทยาศาสตรของนกเรยนหลงจากเรยนโดยใชบทเรยนวทยาศาสตรเรอง สมโอ พชเศรษฐกจชมชน อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ตารางท 4 ผลการวดจตวทยาศาสตร

x .S D d . dS D t 14.541 3.633

3.162 2.872 6.696** 17.703 3.688

P <.01

.



S.D. 9. :

1.000 0.000

10. :

1.027 0.164

11. :

4.081 0.722

12. :

1.000 0.000

13. :

1.000 0.000

14. :

4.135 0.673

15. 4.162 0.688 16. :

4.189 0.660

17. :

4.243 0.760

18. :

1.000 0.000

19. :

4.000 0.667

20. 4.216 0.630 4.160 0.637

1.030 0.106

x

ตารางท 4 ผลการวดจตวทยาศาสตร (ตอ)



จากตารางท 4 แสดงวา นกเรยนมจตวทยาศาสตรในภาพรวม สำหรบขอความทางบวก

อยในระดบเหนดวย โดยมคาเฉลย 4.160 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.637 และเมอพจารณาภาพรวม

ทางดานลบ แสดงวา อยในระดบไมเหนดวย โดยมคาเฉลย 1.030 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.106

ตอนท 3 ผลการศกษาความพงพอใจ นกเรยนมความพงพอใจตอการใชบทเรยน

ทองถน

ตารางท 5 ความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนยอแซฟอปถมภ ปการศกษา 2555

ทมตอบทเรยนทองถน

x S.D.

1 3.97 0.91 2 3.92 0.97 3 3.54 0.94 4 3.92 0.87 5 4.14 0.80 6 3.75 1.13 7 3.89 1.01 8 3.97 1.00 9 3.64 1.20 10 4.08 1.00

3.88 0.98

จากตารางท 5 แสดงวา ในภาพรวมนกเรยนมความพงพอใจตอการใชบทเรยนทองถน อยในระดบมาก ( x = 3.88, S.D. = 0.98) และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวานกเรยนม

ความพงพอใจมาก โดยรายการประเมนทนกเรยนมความพงพอใจมากทสด ไดแก คำอธบาย

ในบทเรยนเขาใจงาย ( x = 4.14, S.D. = 0.80) รองลงมา คอ ใชทบทวนบทเรยนได ( x = 4.08,

S.D. = 1.00) และรายการประเมนทนกเรยนมความพงพอใจนอยทสด ไดแก ไมรสกเบอหนาย

ในการใชบทเรยนทองถน ( x = 3.54, S.D. = 0.94)



อภปรายผล การพฒนาและประเมนผลและปรบปรงบทเรยนวทยาศาสตร เรอง สมโอ พชเศรษฐกจ

อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 พบวา นกเรยนมผลสมฤทธ

ทางการเรยนร หลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 เปนผลมาจาก

แผนการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตร โดยใชบทเรยนวทยาสาสตร เรอง สมโอ พชเศรษฐกจ อำเภอ

สามพราน จงหวดนครปฐม ไดผานขนตอน กระบวนการสรางและพฒนาใหมคณภาพอยางเปนระบบ

โดยการออกแบบแผนการจดการเรยนรใหเหมาะสมกบเนอหาและยดหลกผเรยนเปนสำคญ จงสงผล

ใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนรหลงเรยนสงกวากอนเรยน สอดคลองกบการวจยของจามร

ศรจนทร และคณะ (2549: 135-144) ซงศกษากระบวนการทำงานของครกมองในการตำขาวตาม

วฒนธรรมของชาวอสาน

ผลการทดลองใชและปรบปรงบทเรยนวทยาศาสตรนน ผ วจยทำการศกษาโดย

การเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยน การศกษาจตวทยาศาสตร การศกษาความพงพอใจ

ของผเรยน พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนอยในลกษณะของคะแนนหลงเรยนจากการใชบทเรยน

วทยาศาสตรมคาสงกวากอนเรยนทงภาพรวมทงหมด และจำแนกเปนรายเลม แสดงใหเหนวา

การจดการเรยนการสอนโดยใชบทเรยนวทยาศาสตร เรองสมโอ พชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน

จงหวดนครปฐม สามารถทำใหผเรยนมผลสมฤทธทดขน สอดคลองกบบญสทธ จนทรหอม

และคณะ (2549: 125-133) ศกษาวจยกระบวนการผลตขาวเกรยบวาว ดวยหญากระพงโหม ซงเปน

ภมปญญาของทองถนในการนำเอาหญากระพงโหมมาใสในแปงทำขาวเกรยบ ทำใหขาวเกรยบหวาน

และกรอบ ความรดงกลาวสามารถนำมาจดทำเปนชดการเรยนร ในสาระการเรยนรวทยาศาสตร

เรองสงมชวตกบการดำรงชวต และสมบตของสาร โดยผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธหลงเรยน

โดยใชชดการเรยนรมคาสงกวากอนเรยน

สำหรบผลการศกษาจตวทยาศาสตรของนกเรยนหลงจากเรยนโดยใชบทเรยน

วทยาศาสตร เรอง สมโอ พชเศรษฐกจชมชน อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวา นกเรยน มจตวทยาศาสตรในภาพรวม สำหรบขอความทางบวก อยในระดบเหนดวย เมอพจารณาภาพรวม

ทางดานลบ พบวา อยในระดบไมเหนดวย แสดงใหเหนวา นกเรยนมจตวทยาศาสตรทดหลงจาก

ทเรยนโดยใชบทเรยนวทยาศาสตร นอกจากนการจดการเรยนการสอนโดยบทเรยนวทยาศาสตร ยงมขนตอนทเราความสนใจ กระตนความสนใจใหนกเรยนเกดความสงสย เกดปญหา และพยายาม

แกปญหานนดวยวธการทางวทยาศาสตร ทำใหนกเรยนเกดความรสกสนกสนาน อยากเรยนรวทยาศาสตร

ตลอดเวลา สวนผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนวทยาศาสตร เรอง สมโอ พชเศรษฐกจชมชน อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม พบวาในภาพรวมนกเรยนมความพงพอใจ

ตอการใชบทเรยนทองถน อยในระดบมาก ซงเมอพจารณาเหตผล พบวาเกดจากคำอธบายในบทเรยน



เขาใจงาย และสามารถใชทบทวนบทเรยนได ซงสอดคลองกบการศกษาของพงษนาถ นาถวรานนต

และคณะ (2550) ศกษาวจยการสรางบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง การเกษตรอนทรย ชมชน

บานหนองโพธ ตำบลหวยหมอนทอง อำเภอกำแพงแสน จงหวดนครปฐม ผลการประเมน

ความพงพอใจในการะบวนการเรยนการสอนของผเรยนอยในระดบทดมากทสด ผเรยนมความสข

ในการเรยน ผสอนมการปรบเปลยนพฤตกรรมการสอน ผลสมฤทธทางการเรยนเพมขนทงสองระดบ

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเพอนำไปใช

1.1 ในการพฒนาและประเมนผลบทเรยนวทยาศาสตรเรอง สมโอพชเศรษฐกจชมชน

อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ควรมการศกษาขอมลจากผทเกยวของในแงของความตองการ

รปแบบทตองการใหสราง เนอหาทตองการ รวมถงการวดผลประเมนผลหลงจากมการใชบทเรยน

วทยาศาสตรแลว

1.2 ในการทดลองใชและปรบปรงบทเรยนวทยาศาสตรเรอง สมโอพชเศรษฐกจชมชน

อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ควรมการปรบปรงบทเรยนหลงจากทดลองใชแลวทกครง เนองจาก

ถงแมคาสถตตาง ๆ เชน ผลสมฤทธทางการเรยน จตวทยาศาสตร หรอความพงพอใจทมตอบทเรยน

วทยาศาสตร ตางกชใหเหนวาบทเรยนทสรางขนมคณภาพ เหมาะสมทจะนำไปใชในการจดการเรยนร

แตเนองจากในการสรางหลกสตรนน เมอเวลาผานไปจะมความลาสมย ไมทนตอเหตการณ

ในการใชบทเรยนทกครง จงตองคำนงถงบรบท วาระโอกาส และเวลา ทจะนำไปใช

2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

ควรมการจดทำบทเรยนทองถนในลกษณะนเพมขน โดยอาจมการบรณาการในแตละ

กลมสาระการเรยนร เพอใหเนอหาสามารถใชในการจดการเรยนรไดกวางมากยงขน เพมสอการสอนในแตละรายหนวยเพอเพมประสทธภาพในการเรยนการสอนความเขาใจในเนอหามากขน

สรป การพฒนาบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรองสมโอพชเศรษฐกจ อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม สำหรบนกเรยนชวงชนท 2 สามารถสรปผลการวจยไดดงน

1. การพฒนาและประเมนผลบทเรยนวทยาศาสตรทองถน เรอง สมโอพชเศรษฐกจ ไดคา

ดชนความสอดคลอง (IOC) มคาอยระหวาง 0.67 – 1.00

2. การทดลองใชและปรบปรงบทเรยนวทยาศาสตร เรองสมโอพชเศรษฐกจชมชน อำเภอ

สามพราน จงหวดนครปฐม คะแนนหลงเรยนและคะแนนกอนเรยนมความแตกตางกนอยางม นยสำคญทางสถตทระดบ .01



3. การศกษาจตวทยาศาสตรของนกเรยนหลงจากเรยนโดยใชบทเรยนวทยาศาสตร

นกเรยนมจตวทยาศาสตรในภาพรวม สำหรบขอความทางบวก อยในระดบเหนดวย เมอพจารณาภาพ

รวมทางดานลบ พบวา อยในระดบไมเหนดวย

4. การศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนวทยาศาสตร เรอง สมโอ

พชเศรษฐกจชมชน อำเภอสามพราน จงหวดนครปฐม นกเรยนมความพงพอใจตอการใชบทเรยน

ทองถน อยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายขอ นกเรยนมความพงพอใจมาก

เอกสารอางอง กรมวชาการ. (2550). การวดผลประเมนผลในชนเรยนสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ:

โรงพมพครสภาลาดพราว.

________. (2545). แนวการจดทำหลกสตรสถานศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคา

และพสดภณฑ.

จามร ศรจนทร และคณะ. (2549). การศกษากระบวนการการทำงานของครกมองในการตำขาวตาม วฒนธรรมของชาวอสาน. ใน แนวทางการพฒนาการเรยนรดวยงานวจยทาง

วทยาศาสตร. (Learning process concept and development based on scientific

research). (หนา 135-144) กรงเทพฯ: สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.).

บญสทธ จนทรหอม และคณะ. (2549). งานวจยกระบวนการผลตขาวเกรยบวาวดวยหญากระพงโหม.

ใน แนวทางการพฒนากระบวนการเรยนรดวยงานวจยวทยาศาสตร “กระบวนการ

เรยนรควจย”. (หนา 125). กรงเทพฯ: สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.).

พงษนาถ นาถวรานนต และคณะ. (2550). บทเรยนวทยาสาสตรทองถน เรอง การเกษตรอนทรย

ชมชนบานหนองโพธ ตำบลหวยหมอนทอง อำเภอกำแพงแสน จงหวดนครปฐม. ใน การประชมวชาการระดบชาต เพอรวมเฉลมพระเกยรตปมหามงคลเฉลมพระชน

พรรษา 80 พรรษา การพฒนาการเรยนการสอนวทยาศาสตรแบบบรณาการกบ

วถชวต: จากวทยาศาสตรทองถนสการเรยนร (28 – 31 มนาคม หนา 44). เชยงราย: มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

องคการบรหารสวนตำบลทรงคนอง. (2552). แผนพฒนาองคการบรหารสวนตำบลทรงคนอง ประจำป 2553-2555. นครปฐม: องคการบรหารสวนตำบลทรงคนอง. (เอกสารอดสำเนา)



พฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษากบความพงพอใจในการทำงาน ตามการรบรของครในสถานศกษา สำนกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาลพบร เขต 2 LEADERSHIP BEHAVIOR OF SCHOOL ADMINISTRATORS AND JOB

SATISFACTION AS PERCEIVED BY TEACHERS IN SCHOOLS UNDER LOP BURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 2

ธราพร ขยนการ / THEERAPORN KHAYANKARN1

กลชล จงเจรญ / KOOLCHALEE CHONGCHAROEN2

ชชาต พวงสมจตร / CHOOCHART PHUANGSOMJITR3

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1) แบบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษาตามการรบรของคร 2) ความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษา และ 3) ความพงพอใจใน การทำงานของครจำแนกตามแบบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 กลมตวอยาง ไดแก ครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 จำนวน 300 คน ไดมาโดยกำหนดขนาดกลมตวอยาง ตามตารางเครจซและมอรแกนจากนนสมตวอยางแบบมชนภมและสมตวอยางแบบงาย เครองมอ ทใชเปนแบบสอบถามแบบมาตราประมาณคา 5 ระดบ สถตทใช ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจย พบวา 1) พฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา โดยภาพรวมอยในระดบมากเมอพจารณาเปน

รายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน และเมอจำแนกตามแบบพฤตกรรมผนำ สวนใหญเปนแบบพฤตกรรมทมงเนนงานและมงเนนคน

2) ความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 ดานปจจยกระตนและดานปจจยคำจน โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก

1นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 2อาจารย ดร. สาขาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ทปรกษาวทยานพนธ 3ผชวยศาสตราจารย ดร.สาขาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ทปรกษารวมวทยานพนธ



3) ความพงพอใจในการทำงานของครในปจจยกระตนและปจจยคำจนทมตอการบรหารของผนำแบบมงเนนงานและมงเนนคน ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก และความพงพอใจในการทำงานของครในปจจยกระตนและปจจยคำจน ทมตอการบรหารของผนำแบบไมมงเนนงานและไมมงเนนคนในภาพรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง

คำสำคญ: พฤตกรรมผนำ ผบรหารสถานศกษา ความพงพอใจของคร

ABSTRACT

The purposes of this research were to study: 1) the leadership behavior style of school administrators according to teachers’ perception; 2) the job satisfaction of teachers in schools; and 3) the job satisfaction of teachers as classified by the leadership behavior style of the school administrators under Lop Buri Primary Educational Service Area Office 2.

The research sample consisted of 300 teachers in schools under Lop Buri Primary Education Service Area Office 2, derived by stratified and simple random sampling techniques. The sample size was determined based on Krejcie and Morgan’s table. The data collection instrument was a 5-scale rating questionnaire. The statistics used for data analysis were the frequency, percentage, mean and standard deviation.

The research findings were as follows: 1) Overall the leadership behavior of school administrators was at a high level.

When considering each aspect, all aspects were at a high level. As classified by leadership behavior styles, it was found that the majority of administrators’ leadership behaviors were that of high initiating structure and high consideration behaviors.

2) The job satisfactions of teachers in schools under Lop Buri Primary Educational Service Area Office 2 in the motivation factors and hygiene factors were at a high level both in overall and specific aspects.

3) The teachers’ job satisfactions towards the administrators’ leadership behavior of high initiating structure and high consideration behaviors in the motivation factors and hygiene factors were at a high level, in overall and specific aspects. However, the job satisfactions towards the administrators’ leadership behavior of low initiating structure and low consideration behaviors in the motivation factors and hygiene factors were at a moderate level, in overall and specific aspects.

Keywords: leadership behavior, school administrator, teacher’s satisfaction



บทนำ ปจจบนความเจรญกาวหนาทางวชาการตาง ๆ ไดสงผลตอการเปลยนแปลงทางสงคม และ

เศรษฐกจของทกประเทศ ประเทศไทยจงจำเปนจะตองสรางสมรรถนะของประชากรใหมคณภาพและทดเทยมกบนานาประเทศ ปจจยสำคญในการพฒนาคณภาพประชากร คอ การศกษา ซงตาม พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 (กระทรวงศกษาธการ, 2546: 5) มาตรา 6 ไดกำหนดวา การจดการศกษาจะตองเปนไปเพอพฒนาคนไทย ใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรม และวฒนธรรมในการดำรงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข โดยใหสถานศกษาทำหนาทจด การศกษาขนพนฐานอยางทวถงและมคณภาพและการทสถานศกษาจะจดการศกษาใหมคณภาพนนจงจำเปนจะตองมระบบการจดการทด มประสทธภาพ และเกดประสทธผลสงสด ทงนเพอการพฒนาดานคณภาพของผเรยนและความพงพอใจของทกฝายทเกยวของ รวมทงคร ผปกครอง และชมชน สถานศกษาในฐานะเปนองคการทางการศกษาองคการหนงทมภารกจสำคญในการจดการศกษาเพอพฒนาบคลากรใหเปนบคคลทมคณภาพ เปนคนด คนเกง สามารถอยรวมกนในสงคมไดอยาง มความสขและเปนทยอมรบของสงคมทวไป ตลอดจนใหผรบบรการมความเชอมนวาเมอไดสงบตรหลานเขามาแลวจะไดรบการศกษาทมคณภาพและไดมาตรฐาน

สอดคลองกบสาระทปรากฏอยในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 (กระทรวงศกษาธการ, 2546: 5) มาตรา 15 วาดวยภารกจของ ผบรหารสถานศกษา ไดแก การจดการศกษาในสถานศกษาทงรปแบบในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย จดทำสาระของหลกสตรใหสอดคลองกบสภาพปญหาในชมชนและสงคมภมปญญาทองถน คณลกษณะทพงประสงคเพอเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต ผบรหารเปนบคคลทมบทบาทสำคญตอองคการทจะนำพาองคการใหกาวไปในกระแสแหง การปฏบตไดอยางมเกยรตและศกดศร ผบรหารในยคการเปลยนแปลงเปรยบไดกบผบรหารมออาชพ ทตองพฒนาไปสการปฏบตใหเหนถงศกยภาพ คณภาพ เกดประสทธภาพสงสดในการบรหารจดการ จากภารกจของผบรหารสถานศกษา สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550: 28-122) กลาวถงการบรหารงานงานวชาการ งานงบประมาณ งานบคคล และงานบรหารทวไป และในภารกจงานทนอกเหนอจากงานหลกมากมาย สงหนงทสำคญทผบรหารตองตระหนกถงความสำคญ เปนอยางมาก คอการบรหารงานบคคล เพอใหบคคลเกดความพงพอใจ มการทำงานเปนทม ซงจะสงผลกบความสำเรจในภารกจดงกลาว ซงจะเหนไดวาความพงพอใจในการทำงานจะเปนปจจยททำใหบคคลทำงานสำเรจ บคคลทมความพงพอใจจะสงผลใหงานนนประสบผลสำเรจและ ไดผลดกวาบคคลทไมมความพงพอใจในการทำงาน ความพงพอใจจะกอใหเกดความรวมมอ เกดความศรทธาและเชอมนในองคการพรอมทจะทำงานใหเกดประสทธภาพสงสดดวยความเตมใจ



และมความรสกวาตนเองเปนสวนหนงขององคการทจะตองรบผดชอบตอความสำเรจของงาน นอกจากนความพงพอใจจะเกอหนนใหสมาชกขององคการเกดความคดสรางสรรคในกจกรรมตาง ๆ ขององคการ จะเหนไดวาความสำคญของความพงพอใจในการปฏบตงานในองคการหรอหนวยงานใดหากสามารถจดการบรการตาง ๆ เพอสนองความตองการของผปฏบตงานได จะสงผลใหบคคลเกดความพงพอใจในการทำงาน รกงานและจะปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ แตถาไมสามารถจดสนองความตองการจะทำใหไดผลงานตำและผใตบงคบบญชาเกดความเบอหนาย ทำใหงาน ขาดประสทธภาพ ผบรหารจงตองตระหนกถงการสรางความพงพอใจใหเกดขนแกผใตบงคบบญชาเพอทจะทำใหงานทปฏบตมคณภาพและมประสทธผล รวมทงโนมนาวจตใจของผใตบงคบบญชาและผรวมงานใหประสานสามคค และมความเขาใจซงกนและกน เพอพลงทจะนำองคการไปสเปาหมายทกำหนดไวและสงผลโดยตรงกบความสำเรจของงาน จะเหนไดวาความพงพอใจ ในการปฏบตงานจะสงผลใหงานเกดประสทธภาพ รวมทงจะเปนการสรางความรวมมอและพลง ในการทำงานเพอตอบสนองเปาหมายขององคการและผบรหารจะเปนบคคลทสำคญยงทจะ เสรมสรางความพงพอใจในการปฏบตงานของครใหเกดขน ผวจยจงสนใจทจะศกษาพฤตกรรมผนำ ของผบรหารสถานศกษากบความพงพอใจในการทำงานตามการรบรของครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 เพอใหทราบถงพฤตกรรมผนำ ของผบรหารสถานศกษาและผลจากการวจยในครงนจะนำไปเปนขอมลในการปรบปรงแกไข และเปนแนวทางในการกำหนดนโยบายและแผนการพฒนาเพอพฒนาบคลากรและครในสถานศกษา ใหเกดความพงพอใจในการทำงาน สงผลใหการปฏบตงานเกดประสทธภาพและประโยชนสงสด ตอดานคณภาพนกเรยน

วตถประสงค

1. เพอศกษาแบบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 ตามการรบรของคร

2. เพอศกษาความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2

3. เพอศกษาความพงพอใจในการทำงานของครจำแนกตามแบบพฤตกรรมผนำของ ผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2



วธดำเนนการ การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive research) โดยมขนตอนการวจยดงน ประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากร ไดแก ครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ลพบร เขต 2 ปการศกษา 2555 จำนวน 155 แหง จำนวนครทงสน 1,368 คน 2. กลมตวอยาง ไดแก ครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ลพบร เขต 2 ปการศกษา 2555 จำนวน 155 แหง จำนวนครทงสน 1,368 คน จำนวน 300 คน ไดมาโดยกำหนดขนาดกลมตวอยางตามตารางเครจซและมอรแกน จากนนสมตวอยางแบบมชนภมและสมตวอยางแบบงาย จำแนกรายละเอยดทงหมด 7 อำเภอ

เครองมอทใชในการวจย ลกษณะของเครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามทปรบปรงและพฒนามาจากสมหมาย

เผอกสทอง (2554: 180) โดยนำแนวคดเกยวกบแบบพฤตกรรมของผนำของ ฮาลปน (Halpin, 1966: 103) และทฤษฎ 2 ปจจยของเฮอรซเบอรก มอสเนอรและซไนเดอรแมน (Herzberg, Mausner & Snyderman, 1959: 110-115) มาพฒนาเปนเครองมอการวจย จำนวน 1 ฉบบ ม 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนขอคำถามเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ประสบการณทำงานในตำแหนงปจจบน และวฒการศกษาสงสด โดยขอคำถามเปนแบบเลอกตอบ (checklist)

ตอนท 2 เปนขอคำถามเกยวกบแบบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 ซงจำแนกออกเปน 2 แบบ ไดแก พฤตกรรมผนำแบบกจสมพนธ และพฤตกรรมผนำแบบมตรสมพนธ มขอคำถามทงหมด 20 ขอ ดงน แบบพฤตกรรมผนำแบบกจสมพนธจำนวน 10 ขอ (ขอท 1-10) แบบพฤตกรรมผนำแบบมตรสมพนธ จำนวน 10 ขอ (ขอท 11-20) ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตรประมาณคา (rating scale)

ตอนท 3 เปนขอคำถามเกยวกบการวดระดบความพงพอใจในการทำงานตามการรบรของครในสถานศกษาลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตรประมาณคา (rating scale) 5 ระดบ จำนวน 80 ขอ

การตรวจสอบคณภาพเครองมอ ทำการตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยหาคาความเทยง (reliability) ของแบบสอบถาม

ตามวธของครอนบาค (Cronbach, 1990: 202) ไดคาความเทยงดงน ตอนท 2 ขอคำถามเกยวกบแบบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา ไดคาความเทยง

เทากบ 0.85 ตอนท 3 ขอคำถามเกยวกบการวดระดบความพงพอใจในการทำงานตามการรบรของคร

ในสถานศกษา ไดคาความเทยง เทากบ 0.96



การเกบรวบรวมขอมล การวจยนผวจยไดดำเนนการเกบขอมล โดย ผวจยจดสงแบบสอบถามโดยทางไปรษณยเพอขอความอนเคราะห ในการเกบรวบรวม

ขอมลไปยงสถานศกษาทมครทเปนกลมตวอยางในการตอบแบบสอบถาม โดยผวจยสอดซองตดแสตมปถงผตอบแบบสอบถามและขอความกรณาผตอบแบบสอบถามสงกลบคนมายงผวจยภายในระยะเวลาทกำหนด และตดตามเปนรายโรงเรยนทยงไดกลบมาไมครบ และผวจยรวบรวมแบบสอบถาม ทไดกลบคนมารอยละ 100 โดยตรวจสอบความถกตองและความสมบรณของแบบสอบถาม

การวเคราะหขอมล เมอไดรบแบบสอบถามคนมาแลว ผวจยไดดำเนนการวเคราะหขอมล โดยนำแบบสอบถาม

ไปบนทกขอมล แลวนำไปวเคราะหโดยใชโปรแกรมสำเรจรปเพอหาคาสถต โดยใช รอยละ คาเฉลย ( x ) และและคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) แลวนำเสนอในรปตารางประกอบการบรรยาย

ผลการวจย

1. ผลการวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ผลวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ประสบการณทำงาน

ในตำแหนงปจจบน และวฒการศกษาสงสด โดยแจกแจงความถ และหาคารอยละ พบวาผท ตอบแบบสอบถามกลมตวอยางในสถานศกษาสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 สวนใหญเปนเพศหญง จำนวน 196 คน คดเปนรอยละ 65.3 และเปนเพศชาย จำนวน 104 คน คดเปนรอยละ 34.6 มอายระหวาง 50 ปขนไป จำนวน 130 คน คดเปนรอยละ 43.3 มประสบการณทำงานในตำแหนงปจจบนตงแต 20 ปขนไป จำนวน 132 คน คดเปนรอยละ 44.0 และมวฒการศกษาสงสดในระดบปรญญาตร จำนวน 233 คน คดเปนรอยละ 77.6

2. ผลการวเคราะหแบบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา ผลการวเคราะหระดบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 ปรากฏผลดงน พฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 ในภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 4.323) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พฤตกรรมผนำทงสองดานอยในระดบมาก ทงดานพฤตกรรมผนำแบบมตรสมพนธ (x = 4.359) และพฤตกรรมผนำแบบกจสมพนธ ( x = 4. 286) ดงตารางท 1



(n=300)

1

( ) 297 99.00

2 ( )

- -

3 ( )

3 1.00

4 ( )

- -

ตารางท 1 พฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษากลมตวอยาง (n=300)

( )

(S.D.)

4.286 0.659 4.359 0.658

4.323 0.659

และพบวาการรบรของครทมตอพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา จำแนกตามแบบของพฤตกรรมผนำ พบวา พฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา สวนใหญเปนแบบท 1 พฤตกรรมผนำทมงเนนงานและมงเนนคน ถงรอยละ 99.00 และแบบท 3 พฤตกรรมผนำทไมมงเนนงานและ ไมมงเนนคน มเพยง รอยละ 1.00 สวนแบบอน ๆ ไมปรากฏ ดงตารางท 2

ตารางท 2 การรบรของครทมตอพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษาจำแนกตามแบบของ พฤตกรรมผนำ



3. ผลการวเคราะหความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษา ผลการวเคราะหระดบความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษา สงกดสำนกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 ระดบความพงพอใจในการทำงานของครโดยภาพรวมมความพงพอใจในการทำงานของครในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 ในภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 4.197) สำหรบปจจยกระตนพบวา ในภาพรวมความพงพอใจของครอยในระดบมาก ( x = 4.181) เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยง คาเฉลยสงสด 3 ลำดบ คอ ความรบผดชอบ ( x = 4.315) ความสำเรจของงาน ( x = 4.182) และลกษณะของงาน ( x = 4.168) สวนปจจยคำจน พบวา ในภาพรวมความพงพอใจของครใน ระดบมาก ( x = 4.210) เมอพจารณาเปนรายดานพบวา อยในระดบมากทกดาน โดยเรยงคาเฉลยสงสด 3 ลำดบ คอ ความสมพนธกบผรวมงาน ( x = 4.288) การปกครองบงคบบญชา ( x = 4.271) และสภาพการทำงาน ( x = 4.200) ตามลำดบ ดงตารางท 3

ตารางท 3 ความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษา โดยรวมและรายดาน (n=300)

( )

(S.D.)

1. 4.182 0.630 2. 4.117 0.690 3. 4.168 0.661 4. 4.315 0.624 5. 4.124 0.728

4.181 0.671

1.

4.190

0.663

2. 4.271 0.698 3. 4.288 0.647 4. 4.200 0.652 5. 4.120 0.764

4.210 0.764 4.197 0.680



อภปรายผล ในการอภปรายผลการวจย ผวจยมประเดนสำคญอภปรายผล ดงตอไปน 1. การศกษาแบบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 อภปรายผลการวจยดงตอไปน จากผลการวจยพบวาผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พฤตกรรมผนำทงสองดานอยในระดบมากทงดานพฤตกรรม ผนำแบบกจสมพนธ และพฤตกรรมผนำแบบมตรสมพนธ อาจเปนเพราะผบรหารสถานศกษา ไดรบการฝกอบรมไดรบการพฒนาและสงเสรม ในดานการพฒนาตนเองและการสงเสรมบคลากร สำหรบผบรหารแนวใหมซงเปนผนำสการเปลยนแปลง ใหเหมาะสมกบสภาพสงแวดลอมของแตละบรบททผบรหารตองเปนทงผนำและเปนทงเพอนรวมงานเพอทำใหผลจากการรวมพลงทงองคการ ซงสอดรบกบแนวทางการบรหารการเปลยนแปลง ซงกลชล จงเจรญ (2556: 12) ไดกลาวถง ผนำ การเปลยนแปลง เปนกระบวนการทผนำมอทธพลตอผรวมงานและผตามโดยพยายามเปลยนแปลงและพฒนาความสามารถของผรวมงานและผตาม ใหไปสระดบทสงขน ผนำจะตองดแลเอาใจใส ผตามเปนรายบคคล ทำใหผตามรสกมคณคา ใหความสำคญกบความตองการของผตามรวมทงพฒนาศกยภาพของผตามใหสงขนจะสนบสนนใหผตามไดเรยนรสงใหม ๆ

สวนแบบภาวะผนำเพอการบรหารงานตามแบบพฤตกรรมผนำ 2 แบบ คอ 1) พฤตกรรมผนำทมงเนนงานและมงเนนคน และ 2) พฤตกรรมผนำทไมมงเนนงานและไมมงเนนคน พฤตกรรมผนำโรงเรยนสวนใหญเปนแบบมงเนนงานและแบบมงเนนคนเปนหลกถงรอยละ 99.00 ซงสอดรบ กบแนวคดของเบลค และมตน (Blake and Mouton, 1964: 10) ไดกลาวถงการวางโครงการ เพอพฒนาฝายบรหารจงสรางตารางขายการบรหาร (Managerial Grid) ขน ตามแนวความคดนไดแบงพฤตกรรมผนำออกเปน 2 ดานใหญ ๆ คอ มงงาน และมงคน ทงนขนอยกบหลกการทวา ผนำทดทสดควรจะตองเปนผนำทงดานงานและคน คอผนำแบบ (9, 9) เปนผนำทเนนทงคนและผลของงาน ชอบทำงานเปนหมคณะ เพอนรวมงาน มความพอใจในการทำงาน ทำใหงานประสบความสำเรจสงและคนกพอใจ และพฤตกรรมผนำโรงเรยนสวนใหญเปนแบบไมมงเนนงานและไมมงเนนคน มเพยงรอยละ 1.00 เหนพองกบแนวคดของเบลค และมตน (Blake and Mouton, 1964: 10) ตามแบบผนำแบบ (1, 1) เปนผนำทไมสนใจคนและไมมงหวงผลของงาน บรหารงานเฉอยชา แบบเชาชามเยนชาม

2. การศกษาความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 อภปรายผลการวจยดงตอไปน จากผลการวจยพบวา ความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษา ในภาพรวมอยในระดบมาก สำหรบปจจยกระตนพบวาในภาพรวมความพงพอใจของครอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยใน ระดบมากทกดาน และความพงพอใจทสงสดลำดบแรก คอ ความรบผดชอบ สวนปจจยคำจน พบวาในภาพรวมความพงพอใจของครอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา อยในระดบมาก



ทกดาน และความพงพอใจทสงสดลำดบแรก คอ ความสมพนธกบผรวมงาน สอดคลองกบงานวจยของกมลรตน มผดง (2550: 70-72) ผลการวจยพบวา ความพงพอใจในการปฏบตงานของขาราชการคร ดานปจจยจงใจและปจจยคำจนโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานในปจจยจงใจ อยในระดบมาก ไดแก ความรบผดชอบ ความสำเรจของงาน ลกษณะงาน การยอมรบนบถอ และความกาวหนา สำหรบปจจยคำจน พบวา อยในระดบมาก ไดแก ดานนโยบายและการบรหาร ความสมพนธกบเพอนรวมงาน สภาพแวดลอมการทำงาน การปกครองบงคบบญชา ดานเงนเดอน และผลประโยชนเกอกล

การทครในสถานศกษา มความพงพอใจในดานความรบผดชอบ ในภาพรวมแสดง ใหเหนวา ครมความรบผดชอบในการทำงานสง การทครแสดงออกถงความรบผดชอบตอนกเรยนและมสวนรวมในการรบผดชอบตอนโยบายการบรหารและเกดความสำเรจกจะทำใหเกด ความพงพอใจเนองจากความรบผดชอบของตนเองสอดคลองกบทฤษฎสองปจจยของเฮอรซเบอรก (Herzberg, 1957: 113-115) ทวา การปฏบตการสอน หนาทความรบผดชอบ และความมนคง ในอาชพ เปนปจจยจงใจ ปจจยในกลมนจะชวยใหบคคลทำงานอยางมประสทธภาพ

การทครในสถานศกษา มความพงพอใจในดานความสมพนธกบผรวมงาน ในภาพรวมแสดงใหเหนวา ครมการทำงานแบบมสวนรวม มการพงพาอาศยกน ยอมสงผลใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงานสอดคลองกบทฤษฎแรงจงใจของมาสโลว (Maslow, 1970: 170) ขนท 4 ทวาบคคลทวไปตองการการยอมรบนบถอ เปนความตองการใหผอนนบถอยกยอง ตองการมชอเสยง ความสำเรจ ความโดดเดนในสงคม การไดรบการนบถอในความสามารถ เปนไปตามธรรมชาต ของมนษย การไดรบการตอบสนองดานการไดรบการยอมรบนบถอ จากบคคลตาง ๆ รอบตวจะนำมาซงความภาคภมใจรสกวาตนเองประสบความสำเรจในการทำงาน นอกจากนในปจจบนครมสภาพการทำงานทด มความพรอมในดานตาง ๆ เมอพจารณาความสอดคลองกบทฤษฎสองปจจยของเฮอรซเบอรก (Herzberg, 1957: 113-115) พบวาโดยสวนใหญความพงพอใจในระดบมาก

3. การศกษาความพงพอใจในการทำงานจำแนกตามแบบพฤตกรรมผนำของผบรหาร สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 อภปรายผลการวจย ดงตอไปน ความพงพอใจในการทำงานของครในปจจยกระตนและในปจจยคำจน ทมตอการบรหารของผนำทมงเนนงานและมงเนนคนในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกขอ ซงแสดงใหเหนวาผบรหารทำงานสำเรจอยเสมอ และเปนผบรหารมนำใจไมตรทด ครอาจารยรกใครนบถอ เปนผนำมงงานและมงคนสง อาจเปนเพราะผบรหารสถานศกษาเปนผมความรความสามารถ การบรหารจดการ มการใหขวญกำลงใจในการทำงานของพนกงานคร ตลอดทงครกไดรบการสงเสรมสนบสนนจากผบรหารสถานศกษาในการพฒนาตนเอง รวมทงไดรบการสงเสรมสนบสนนอยางเปนรปธรรมเกยวกบงานทรบผดชอบ นอกจากนครยงเหนวาผบรหารไดมการวางแผน



โครงสราง บรหารโรงเรยนอยางเปนระบบ จดบคลากรเขาปฏบตงานอยางเหมาะสม ตลอดจนจดใหมกจกรรมสงเสรมความกาวหนาของคร จงทำใหครมความพงพอใจตอการบรหารงานของผบรหารสถานศกษาระดบมาก สอดคลองกบทฤษฎผนำแบบ 3 – D ของเรดดน (Reddin, 1970: 238) กลาววาผนำนนมแบบพนฐาน แบบงานสง – สมพนธสง หรอแบบมตรสมพนธ (related styles) ผนำประเภทนเปนผนำทมงคนโดยใหทำงานทมความหมายและมงงาน โดยใหคนไดตระหนกถง ความรบผดชอบ เหนพองกบงานวจยของกลม โอไฮโอ เสตท (Ohio State Research Team, อางถงใน กาญจนา เศวตกาญจน, 2552: 77) ไดแบงมตดานภาวะผนำเปน 2 แบบ คอ มงกจสมพนธและ มงมตรสมพนธ จากการสรปพบวา ผนำทมประสทธภาพจะมพฤตกรรมมงเนนทงสองมต คอ ทงดาน กจสมพนธและมตรสมพนธ

ความพงพอใจในการทำงานของครในปจจยกระตนและในปจจยคำจนทมตอการบรหารของผนำไมมงเนนงานและไมมงเนนคนในภาพรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง ซงแสดงใหเหนวาผบรหารใสใจในเรองความสำเรจของงานนอยและผบรหารมมนษยสมพนธทดกบครนอย ไมใหความไววางใจหรอใหการนบถอเทาทควร หรอทเรยกวาผนำมงงานมงคนตำ อาจเปนเพราะดวยภาระงานทรบผดชอบมากมาย จงทำใหคณะครมภาระหนาทในบางสวนทผบรหารไมจำเปนตองเขาไปเกยวของมากนก จงทำใหผบรหารขาดความสมพนธกบผรวมงาน สอดคลองกบทฤษฎผนำแบบ 3 – D ของเรดดน (Reddin, 1970: 238) กลาววาผนำนนมแบบพนฐานแบบงานตำ – สมพนธตำ หรอแบบแยกตว (separated styles) เปนผนำทมไดมงงาน หรอมความสมพนธกบผใด ตามทฤษฎลำดบขนความตองการของมนษย 5 ขนของมาสโลว (Maslow, 1970: 170) ถอวาสภาพการทำงานเปนความตองการอนดบแรกของมนษยคอความตองการทางกายภาพ (physiological needs) ทควรสนองความตองการของบคคลทฤษฎสองปจจยของเฮอรซเบอรก (Herzberg, 1957: 113-115) ถอวาสภาพการทำงานเปนปจจยคำจนซงปองกนไมใหเกดความไมพงพอใจในการปฏบตงาน ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใช 1.1 จากผลการวจยพบวา พฤตกรรมผนำโรงเรยนสวนใหญเปนแบบมงเนนงานและ

แบบมงเนนคนสง ซงแสดงใหเหนวาสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 มศกยภาพทดในการพฒนาผบรหารซงจะมาเปนผนำในการบรหารโรงเรยนในเขตพนทใหมคณภาพ จงควรรกษาระบบและแบบแผนในการพฒนาและสงเสรมสนบสนน เพอการวางแผนนโยบาย เพอพฒนาผอำนวยการสถานศกษาในรนตอไป ใหมคณภาพขนเรอย ๆ เพอพฒนาสถานศกษา ใหมคณภาพ



1.2 จากผลการวจยพบวา ความพงพอใจในการทำงานตามการรบรของครใน สถานศกษา อยในระดบมากทงในปจจยกระตนและปจจยคำจน ดงนน สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาลพบร เขต 2 และผบรหารสถานศกษาควรมการศกษาและพฒนาระดบความพงพอใจในการทำงานของคร และพฒนาการปฏบตงานทมคณภาพใหเพมมากขน

2. ขอเสนอแนะในการทำวจยครงตอไป 2.1 ควรมการวจยปจจยทสงผลตอความพงพอใจของครในสถานศกษาทไดรบรางวลดเดน 2.2 ควรมการวจยเกยวกบความพงพอใจของครตอพฤตกรรมผนำตามแนวคด

การบรหารสมยใหมในสถานศกษาในแตละระดบ เชน ระดบการศกษาขนพนฐาน ระดบอาชวศกษา และระดบอดมศกษา

เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไข เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพมหานคร: อกษรไทย. กมลรตน มผดง. (2550). ความพงพอใจในการปฏบตงานของขาราชการครสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสระแกว เขต 1. วทยานพนธ ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา. กาญจนา เศวตกาญจน. (2552). การศกษาความสมพนธระหวางแบบภาวะผนำของผบรหาร สถานศกษากบความพงพอใจในการทำงานของคร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 1. วทยานพนธปรญญาศกษา ศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาบรหารการศกษา สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช. กลชล จงเจรญ. (2556). ภาวะผนำและการเปลยนแปลง. ในประมวลชดวชาการพฒนาทกษะ ประสบการณวชาชพสำหรบผนำทางการศกษา หนวยท 2. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราช สาขาศกษาศาสตร. สมหมาย เผอกสทอง. (2554). ไดศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรมผนำของผบรหาร สถานศกษากบความพงพอใจในการทำงานของครในสถานศกษามธยมศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 18. วทยานพนธปรญญาศกษา ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร.



สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2550). แนวทางการกระจายอำนาจ การบรหาร และการจดการศกษาใหคณะกรรมการสำนกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษา ตามกฎกระทรวงกำหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอำนาจการบรหารและ การจดการศกษา พ.ศ. 2550. กรงเทพมหานคร: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. Blake, R. R. and Mouton, J. S. (1964). The managerial grid. Houston, Texas: Gulf. Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychology testing (5th ed.). New York: Harper Collins Publishers. Halpin, A. W. (1966). Theory and research in administration. New York: McGraw–Hill. Herzberg, F. B. (1957). Job attitudes: Review of research and opinions. Pittsberg: Psychological Service. Herzberg, F. B., Mausner, B. and Synderman, B. (1959). The motivation to work. New York: John Wiley & Sons. Krejcie, R. V. and Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30 (3), 208-610. Maslow, A. H. (1970). Motivation and personality. New York: Harper & Row. Reddin, W. J. (1970). Managerial effectiveness. New York: McGraw-Hill Book.



การสรางสอประสมเพอพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบ เทยนแฟนซ สำหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5

CREATING MULTIMEDIA IN FANCY CANDLE DESIGN TO DEVELOP CREATIVE THINKING OF GRADE 10 STUDENTS

ภาวศทธ ดวงหอม / PAWASUT DUANGHOM1

สวมล มรรควบลยชย / SUVIMOL MUKVIBOONCHAI2

จตตรตน แสงเลศอทย / JITTIRAT SAENGLOETUTHAI3

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) สรางสอประสมในรายวชาเทยนแฟนซ สำหรบนกเรยน

ระดบชนมธยมศกษาปท 5 2) เปรยบเทยบความคดสรางสรรคของนกเรยนกอนและหลงเรยนดวย

สอประสม และ 3) ศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอประสม กลมตวอยางคอ นกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนราชโบรกานเคราะห ปการศกษา 2555 ทไดมาโดยการเลอกแบบ

เจาะจง จำนวน 50 คน เครองมอการวจย ซงสรางโดยผวจยประกอบดวย 1) สอประสม 2) แบบวด

ความคดสรางสรรค และ 3) แบบสอบถามความพงพอใจทมตอสอประสม ทสรางโดยผวจย สถตทใช

ในการวเคราะหขอมล ไดแก รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยพบวา

1. สอประสม มประสทธภาพตามเกณฑ 83.44/81.96 2. ความคดสรางสรรคของนกเรยนทเรยนรายวชาเทยนแฟนซ โดยใช สอประสมหลงเรยน

สงกวากอนเรยน

3. ความพงพอใจนกเรยนทมตอสอประสม อยในระดบมากทสด

คำสำคญ: ความคดสรางสรรค การเรยนดวยสอประสม นกเรยนมธยมศกษา

1 นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2 ผชวยศาสตราจารย ดร. คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ 3 ผชวยศาสตราจารย ดร. คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม กรรมการทปรกษาวทยานพนธ



ABSTRACT

The purposes of this research were to: 1) develop the multimedia in fancy candle course for grade 10 students; 2) compare creative thinking of grade 10 students before and after learning with the developed multimedia; and 3) study student’s satisfaction toward developed multimedia. The sample derived by purposive sampling was 50 grade 10 students at Rachaborikanukhrok School in the academic year 2012. The research instruments constructed by the researcher were 1) multimedia, 2) creative thinking test, and 3) satisfaction questionnaire. The statistics used for data analysis were percentage, mean and standard deviation. The findings of this research showed that: 1. The efficiency of the developed multimedia met the criterion at 83.44/81.96. 2. The student’s creative thinking after learning with the developed multimedia was higher than before. 3. The student’s satisfaction towards developed multimedia was at the highest level. Keywords: creative thinking, multimedia learning, secondary student บทนำ การจดการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทผานมานน สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ไดดำเนนการตดตามและประเมนผลการปฏรปการศกษาตงแตป พ.ศ. 2542 เปนตนมา พบปญหาทตองเรงปรบปรงแกไข พฒนาดานเทคโนโลยทางการศกษาวา มปญหาการดำเนนการเนองมาจากขาดการพฒนาเนอหาผานสอทมคณภาพ ครและนกเรยนนำความร ดานเทคโนโลยเพอการศกษาไปใชในกระบวนการเรยนการสอนและการเรยนรดวยตนเองนอย (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2552: 8) สอดคลองกบการประเมนผลการปฏรปการศกษาในทศวรรษทผานมา ไดกำหนดประเดนสำคญของระบบ การศกษาและเรยนรทตองการปฏรปอยางเรงดวนเรองการพฒนาคณภาพคนไทยยคใหมใหมนสย ใฝเรยนรตงแตปฐมวย สามารถเรยนรดวยตนเองและแสวงหาความร อยางตอเนองตลอดชวต มความสามารถในการสอสาร สามารถคด วเคราะห แกปญหา คดรเรมสรางสรรค (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2552: 14) และไดกลาวถงสอการเรยนการสอนวา หนวยงานทงภาครฐและเอกชนควรผลตสอการเรยนการสอนทมคณภาพ รวมทงสออเลกทรอนกส เพอใหผเรยนสามารถเรยนร ไดดวยตนเอง และสนบสนนใหมระบบการทดสอบผเรยนผานสออเลกทรอนกส (สำนกงานเลขาธการ สภาการศกษา, 2552: 37) สอการเรยนการสอนทพฒนาคณภาพคนไทยยคใหมควรสงเสรมให



ผเรยนมความคดรเรมสรางสรรค ความคดสรางสรรคเปนกระบวนการทางสมองของมนษยทคดหลายแงหลายมม เปนความคดอเนกนยทประกอบดวย ความคดรเรม ความคดคลองแคลว ความคดยดหยน และความคดละเอยดลออ ดดแปลงจากสงทมอยแลว นำมาสรางสรรค บรรจความคดใหม เปนรปทรงใหม เปนการสรางชนงานขนใหมใหดกวาเดม ตลอดจนความสามารถในการแกปญหา ความสามารถนมอยในตวของแตละบคคล ในระดบทแตกตางกน ซงสามารถพฒนาขนไดถาไดรบการจดประสบการณทเหมาะสม บคคลทมความคดสรางสรรคเปนทตองการของสงคมปจจบน ครสามารถชวยใหลกศษยเปนเดกทมความคดสรางสรรคไดดวยการนำสอและเทคนควธการสอนแปลก ๆ ใหม ๆ มาใหเดกไดฝกฝน จดกจกรรมกระตนใหเดกเกดความคดจนตนาการ จะสามารถชวยใหเดกเกดความคดสรางสรรคได การสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรคมความสำคญในการชวยสงเสรมพฒนาการของเดกในดานตาง ๆ ทงรางกาย จตใจ อารมณ และสงคม ซงจะทำใหเดก มพฒนาการทสมบรณเจรญเตบโตเปนบคคลทมคณภาพ ชวยพฒนาสงคมใหเจรญกาวหนา เปนทรพยากรบคคลทสำคญตอไป ในการจดการเรยนการสอนรายวชาเทยนแฟนซ ชนมธยมศกษาปท 5 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ซงเปนวชาเพมเตม ดำเนนการจดการเรยนการสอนโดยแบงเปนภาคทฤษฎและภาคปฏบต เนนกระบวนการปฏบตงานและการออกแบบการเรยนรดวยตนเอง ภาคทฤษฎนนใชวธการสอนแบบบรรยายประกอบกบหนงสอ เอกสารประกอบการสอนและตวอยางของจรง สวนภาคปฏบตใชวธการสาธตและใหนกเรยนลงมอปฏบตตามนน ผวจยไดศกษาปญหา ทพบจากบนทกผลหลงสอนและขอมลอน ๆ ของการเรยนทผานมา และไดศกษาวเคราะหขอมลเพมเตมตามประเดนตาง ๆ พบวาผลการผานมาตรฐาน ตวชวดชวงชน รายวชาเทยนแฟนซ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ในปการศกษา 2554 มาตรฐาน ง 1.1 ตวชวด ม.4-6/2 สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรคและมทกษะการทำงานรวมกน มนกเรยนรอยละ 45 อยในระดบพอใช ซงถอวาอยในระดบไมดเทาทควร และจากการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาระดบ การศกษาขนพนฐานของสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.) พบวาผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบสอง กลมตวบงชพนฐาน ตวบงชท 3 ผเรยน มความใฝรและเรยนรอยางตอเนอง ไดคะแนน 7.37 และตวบงชท 4 ผเรยนคดเปน ทำเปน ไดคะแนน 7.25 อยในระดบด ซงโรงเรยนราชโบรกานเคราะหไดตงเปาหมายในการพฒนาถงขน ดมาก สมศ. ไดใหขอเสนอแนะเพอการพฒนาดานการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำคญวาสถานศกษาจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำคญอยแลวแตควรสงเสรมใหครใชสอเทคโนโลย ใหมากขน จากผลการวเคราะหขอมลพบวา นกเรยนมปญหาดานการปฏบตและการเรยนรชา ปฏบตงานตามแบบโดยไมใชความคดสรางสรรค ศกษาดานการจดกระบวนการเรยนร พบปญหาดานสอการเรยนการสอนวา สอการเรยนการสอนทใชในการพฒนานกเรยน ใหมผลการผานมาตรฐาน ตวชวด ยงไมดเทาทควร กลาวคอ หนงสอ วารสาร เอกสารประกอบการเรยน และตวอยาง ของจรงนนไมทนสมย ไมเปนทนาพอใจ ยงไมหลากหลาย ไมกระตนใหนกเรยนตองการเรยนร ยงไม



สงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรอยางถาวร จนสามารถนำไปใชในชวตประจำวนได ประกอบกบ การทโรงเรยนมกจกรรมเสรมหลกสตร ซงมกจะขอความรวมมอใหนำนกเรยนไปรวมกจกรรมอยเสมอ ทำใหเสยเวลาเรยนในชวโมงปกต ตองใชการสอนซอมเสรมนอกเวลา จากการศกษาปญหาทพบจากบนทกผลหลงสอน และศกษาวเคราะหขอมลดงกลาว สรปไดวาปญหาสำคญในการจดการเรยนการสอนคอ ขาดสอและอปกรณการเรยนการสอนททนสมย ทจะกระตนใหนกเรยนเกดความตองการเรยนร เกดความรความเขาใจ ไมสามารถปฏบตงานไดเสรจทนเวลา ไมเกดทกษะเทาทควร ผลงานทไดไมแปลกใหม ไมมความคดสรางสรรค เมอผวจยไดสำรวจความตองการของนกเรยนพบวา นกเรยนสวนใหญมความตองการทจะเรยนรเพมเตมจากทครไดจดใหเรยน โดยเฉพาะเรองการออกแบบผลงานเทยนแฟนซดวยความคดสรางสรรค ผลจากการศกษางานวจยเกยวกบการสรางสอการสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรค เพอหาวธการแกไขปญหาดงกลาว พบวา ครควรใชสอการสอนชวยจดและเสรมประสบการณของ ผเรยน สอการสอนเปนเครองมอสำคญในการถายทอดความร ความเขาใจ ความรสก เพมพนทกษะประสบการณ สรางสถานการณการเรยนรใหแกผเรยน กระตนใหเกดการพฒนาศกยภาพทางการคดไดแก การคดไตรตรอง การคดสรางสรรค และการคดอยางมวจารณญาณ ตลอดจนสรางเสรมคณธรรมจรยธรรมและคานยมใหแกผเรยน สอการสอนเปนพาหะทชวยใหผเรยนสามารถพฒนาความร ทกษะและเจตคต ใหบรรลผลตามจดประสงคการเรยนการสอน และตามจดมงหมายของหลกสตรไดดยงขน การจดการเรยนการสอนทมประสทธภาพ จงจำเปนตองนำสอและนวตกรรม มาใชประกอบการเรยนการสอน เลอกสอและนวตกรรมทเหมาะสมกบวตถประสงคและเนอหาทสอน เพราะสอและนวตกรรมแตละอยางยอมมคณสมบตเฉพาะทแตกตางกน การเลอกใชสอและนวตกรรม ทเหมาะสมจะชวยใหการเรยนการสอนเกดประสทธภาพมากยงขน ผวจยจงสนใจทจะสรางสอประสมเรอง สรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน เพอนำไปใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอนการประดษฐเทยนแฟนซ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ในชนเรยน และสามารถใชศกษาเพมเตมดวยตนเองไดตลอดเวลา สามารถโตตอบยอนกลบ ตรวจสอบระหวางครและนกเรยนได โดยเนนการฝกปฏบตจรง สงเสรมการใชความคดสรางสรรค ในการสรรคสรางผลงานเทยนแฟนซใหหลากหลาย ทำใหสามารถปฏบตงานดวยความคดสรางสรรคไดดขน ชนงานมความสมบรณยงขน เปนทตองการของทองตลาด สามารถจำหนายเพอเปนรายไดระหวางเรยน หรอพฒนาเปนอาชพ และเพอปลกฝงเจตคตทดตอวชาชพ ใหนกเรยนมนสย รกการทำงาน เตมใจทำงานรวมกบผอน รวมถงการมทกษะในการจดการซงเปนพนฐานสำคญ ในการทำงานใหมประสทธภาพ สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขน สอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561)



วตถประสงค การวจยครงนมวตถประสงคดงตอไปน 1. เพอสรางสอประสมเพอพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ สำหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 2. เพอเปรยบเทยบความคดสรางสรรคของนกเรยนกอนและหลงเรยนดวยสอประสม 3. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอประสมเพอพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ วธดำเนนการ ประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากรทใชในการวจยครงนคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนราชโบรกานเคราะห ปการศกษา 2555 จำนวน 2 หองเรยน จำนวน 100 คน 2. กลมตวอยาง คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนราชโบรกานเคราะห ทเลอกเรยนรายวชาเทยนแฟนซ ปการศกษา 2555 ทไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) จำนวน 50 คน ตวแปรทใชในการศกษา ประกอบดวย 1. ตวแปรตน คอ การเรยนดวยสอประสม 2. ตวแปรตาม คอ 2.1 ความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 2.2 ความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทมตอสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวย 1. สอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน 2. แบบสอบถามความพงพอใจทมตอสอประสม การสรางและพฒนาเครองมอในการวจย การสรางและการหาคณภาพเครองมอ ผวจยไดดำเนนการพฒนาเครองมอแตละประเภท ดงน 1. สอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน ประกอบดวยสอตาง ๆ ดงน 1.1 E-Learning เรองเทคนคเบองตนในการประดษฐเทยนแฟนซ และ E-Learning เรองหลกการออกแบบ ไดดำเนนการตามขนตอน ดงน 1) ศกษา วเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มาตรฐานการเรยนรและตวชวด จดทำคำอธบายรายวชาและโครงสรางรายวชาเทยนแฟนซ โดยแบงเนอหาเรอง การประดษฐเทยนแฟนซเบองตน ออกเปน 9 หนวย ดงน



หนวยท 1 เทยนแฟนซประเภทหลอไมถอดแบบ หนวยท 2 เทยนแฟนซประเภทหลอถอดแบบ หนวยท 3 เทยนแฟนซประเภทหลอกดแบบ หนวยท 4 เทยนแฟนซประเภทการชบ หนวยท 5 เทยนแฟนซประเภทการปน หนวยท 6 เทยนแฟนซประเภทการตใหขนฟ หนวยท 7 เทยนแฟนซประเภทการแกะสลก หนวยท 8 เทยนแฟนซประเภทเทคนคผสม หนวยท 9 เทยนแฟนซประเภทเทคนคพเศษ เนอหาเรองหลกการออกแบบ คอเรององคประกอบศลปะ ประกอบดวย จด เสน รปรางรปทรง ลกษณะผว ส จงหวะ ความกลมกลน ความสมดล และเอกภาพ 2) หาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (Index of Item Objective Congruence: IOC) ไดคาดชนความสอดคลองดานมลตมเดยเทากบ 0.94 ดานเนอหาเทากบ 1.00 โดยขอทมคาระหวาง 0.67-1.00 เปนขอทนำไปใชได 3) นำ E-Learning ทผานการตรวจสอบและแกไขขอบกพรองแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนราชโบรกานเคราะห ทไมใชกลมตวอยาง จำนวน 50 คน เพอหาประสทธภาพ ใหได E-Learning ทมประสทธภาพสามารถนำไปใชไดจรงกบนกเรยนกลมตวอยาง ไดคาความเชอมนเทากบ 0.95 1.2 แบบฝกความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซ การสรางแบบฝกความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซ ตามแนวของทอแรนซ (Torrance, 1962) มวธการดำเนนการ ดงน 1) ศกษาทฤษฎ เอกสาร ตำรา บทความ งานวจยทเกยวของกบความคดสรางสรรค และการสรางแบบทดสอบความคดสรางสรรค 2) เขยนนยามความคดสรางสรรค ประกอบดวยความคด 4 ลกษณะ ตามแนวของกลฟอรด คอ 2.1) ความคดรเรม 2.2) ความคดคลอง 2.3) ความคดยดหยน 2.4) ความคดละเอยดลออ 3) สรางแบบฝกความคดสรางสรรคตามแนวของกลฟอรด (Guilford, 1971) เปนแบบเขยนตอบเรอง การวาดภาพจากเสน การประกอบภาพจากรปทรง การตงชอภาพ การใชประโยชนจากธรรมชาต ความคลายคลง ผลทจะเกดตามมา การสรางคำศพท การตอเตมภาพ การออกแบบเทยนแฟนซ รวม 9 ชด จำนวน 27 ขอ



4) นำแบบฝกความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซ ทผานการตรวจสอบ และแกไขขอบกพรองแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไมใชกลมตวอยาง โรงเรยน ราชโบรกานเคราะห จำนวน 50 คน เพอหาประสทธภาพของแบบฝก เพอใหไดแบบฝกทนำไปใช ไดจรง ไดคาความเชอมนเทากบ 0.93 2. แบบสอบถามความพงพอใจทมตอสอประสม ผวจยไดนำแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยนจากงานวจยและไดนำมาปรบปรงแกไขเพอใหเหมาะสมกบนกเรยนโดยดำเนนการดงน 1) ศกษารปแบบการสรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนจากงานวจยตาง ๆ 2) ดำเนนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยน โดยปรบเปลยนขอความบางขอใหเหมาะสม ชดเจน จำนวน 10 ขอ ใชระดบการประเมนของเบสท (Best, 1981: 179-182) เปนลกษณะมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ไดแก มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด ซงสอดคลองกบชวงคะแนนดงน ระดบ 5 หมายถง มความพงพอใจมากทสด ระดบ 4 หมายถง มความพงพอใจมาก ระดบ 3 หมายถง มความพงพอใจปานกลาง ระดบ 2 หมายถง มความพงพอใจนอย ระดบ 1 หมายถง มความพงพอใจนอยทสด 3) นำแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนไปใหผเชยวชาญตรวจสอบความสอดคลอง ดานเนอหาและการใชภาษา ซงคาดชนความสอดคลองดานเนอหาและการใชภาษาเทากบ 1.00 4) นำแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยน ทผานการตรวจสอบและแกไข ขอบกพรองแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไมใชกลมตวอยางโรงเรยนราชโบรกานเคราะห จำนวน 50 คน เพอหาประสทธภาพ ทนำไปใชไดจรง ไดคาความเชอมนเทากบ 0.95 การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน ไดกำหนดตามขนตอน ดงน 1. ผวจยไดใหนกเรยนทดสอบความคดสรางสรรคกอนการเรยนแตละดาน โดยใชแบบฝกความคดสรางสรรคกอนเรยน และเกบรวบรวมคะแนนเพอคดคำนวณคาทางสถต 2. ดำเนนการจดการเรยนรโดยใชสอประสม 3. เมอจบบทเรยนใหนกเรยนทำแบบฝกความคดสรางสรรคหลงเรยนแตละดาน และทำแบบวดความคดสรางสรรค เกบรวบรวมคะแนนเพอคดคำนวณคาทางสถต 4. ใหนกเรยนสอบถามความพงพอใจ เพอใหนกเรยนแสดงความคดเหนและเกบรวบรวมคะแนนเพอคดคำนวณคาทางสถตตอไป



ผลการวจย 1. ประสทธภาพของสอประสม ตามเกณฑ 80:80 ผลการหาคาประสทธภาพของสอประสมมรายละเอยดดงน ตารางท 1 การหาคาประสทธภาพของสอประสม ตามเกณฑ 80:80 รายวชาเทยนแฟนซ

50

50

381 376 467 463

376 371 408 397 454 442

2086 2049 41.72 40.98

83.44 81.96

จากตารางท 1 แสดงประสทธภาพของสอประสม ตามเกณฑ 80:80 พบวาสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน มประสทธภาพ E1/E2 เทากบ 83.44/ 81.96 ซงแสดงใหเหนวา สอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน มประสทธภาพเปนไปตามเกณฑ 80:80 จงสงผลใหนกเรยนมความคดสรางสรรคสงขน 2. เปรยบเทยบผลความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซ หลงเรยนดวยสอประสม ผลการหาคาเปรยบเทยบความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซ ระหวางคะแนนเฉลยการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนดวยสอประสม มรายละเอยดดงน



ตารางท 2 การเปรยบเทยบคะแนนความคดสรางสรรคกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชแบบฝกความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซ

50

50

238 376 138 346 463 117

280 371 91 243 397 154

311 442 131 1418 2049 631 ( X ) 28.36 40.98 12.62

( X ) 56.72 81.96 25.24

จากตารางท 2 แสดงวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 มคะแนนทดสอบกอนเรยนมคาเฉลยรอยละ 56.72 คะแนนทดสอบหลงเรยนมคาเฉลยรอยละ 81.96 ผลความกาวหนามคาเฉลยรอยละ 25.24 จะเหนไดวานกเรยนมความคดสรางสรรคสงขน และสงกวาเกณฑความกาวหนา รอยละ 20 ทกคน เมอพจารณาความคดสรางสรรคของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงเรยนโดยใชแบบฝกความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซเปนรายดาน พบวานกเรยนมความคดสรางสรรคหลงเรยนสงกวากอนเรยนทกดาน โดยอนดบทหนง ไดแก ดานความคดละเอยดลออ (คาเฉลย รอยละ 30.80) รองลงมา ไดแก ดานความคดรเรม (คาเฉลยรอยละ 27.60) ดานความคดสรางสรรค (คาเฉลยรอยละ 26.20) ดานความคดคลอง (คาเฉลยรอยละ 23.40) และดานความคดยดหยน (คาเฉลยรอยละ18.20) เปนอนดบสดทาย ตารางท 3 การเปรยบเทยบคะแนนความคดสรางสรรคกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนรายวชา เทยนแฟนซ ชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชแบบฝกความคดสรางสรรคเรองการออกแบบ เทยนแฟนซ

(n=50) X S.D.

28.36 40.98

3.53 3.19

(n=50)



(n=50)

จากตารางท 3 แสดงวา ความคดสรางสรรคของนกเรยนรายวชาเทยนแฟนซ ชนมธยม ศกษาปท 5 โดยใชแบบฝกความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซหลงเรยนสงกวากอนเรยน 3. หาคาคะแนนจากแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยน ทมตอสอประสม การหาคาคะแนนจากแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยน ทมตอสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยนมรายละเอยดดงน ตารางท 4 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอประสม

S.D.

1

4.55 0.50

2

4.50 0.50

3

4.40 0.49

4

4.60 0.49

5 4.40 0.49 6 4.50 0.50

7

4.35 0.48

8

4.40 0.09

9

4.75 0.43

10

4.55 0.59

4.51 0.50

X



จากตารางท 4 แสดงวา ความพงพอใจนกเรยนตอสอประสมเรองสรรคสรางแนวคด

ประดษฐเทยนโดยรวมอยในระดบมากทสด ( x = 4.51) เมอพจารณาเปนรายขอพบวามความพงพอใจอยในระดบมากทสด 6 ขอ และมาก 4 ขอ เรยงตามลำดบจากมากไปหานอย 3 ลำดบแรกดงน

วธการเรยนโดยใชสอประสมทำใหเกดความคดสรางสรรคมากขน ( x = 4.75, S.D. = 0.43) นกเรยนสามารถควบคมบทเรยนตามความตองการของตน สามารถใชไดไมจำกดเวลาและสถานท

(x = 4.60, S.D.= 0.49) และสอประสมชวยกระตนใหมความสนใจในกจกรรมการเรยนมากขนมนใจ

วาจะนำความรทไดไปใชใหเกดประโยชนกบตนเอง ( x = 4.55, S.D.= 0.59) ตามลำดบ ขอทตำ

ทสดคอนกเรยนพอใจตอการสงเสรมใหไดใชความสามารถของตนเอง ( x = 4.35) จากการทผวจยไดสงเกตพฤตกรรมการเรยนรดวยสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยนเพอพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ สำหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 พบวา นกเรยนสามารถปฏบตกจกรรมไดทกขนตอนเปนอยางด ดวยความสนกสนาน สภาพการเรยนรทมบรรยากาศหลากหลาย สอประสมทมความสะดวกในการใช เปดโอกาสใหนกเรยนไดเลอกเรยนตามความสนใจ ไดปฏบตกจกรรมทเราใจ ไดประสบการณดวยตนเอง ทำใหนกเรยนไดเรยนรตามความสามารถและความถนดของแตละบคคล การไดรวมกจกรรมกบผอนทำใหเกดประสบการณในการเรยนรอยางกวางขวาง การทนกเรยนไดรบขอมลยอนกลบทนทในขณะทเรยน ทำใหนกเรยนเกดความพยายามยงขน เปนการเสรมแรงจากความสำเรจทเกดจากตวของนกเรยนเอง และชวยแกปญหานกเรยนบางคนทไมกลาถามขอสงสยหรอตอบคำถามในหองเรยน ใหมความกลามากกวาเดม เนองจากไมตองแสดงตนตอหนาคร และเพอนรวมชน ผลงานการออกแบบเทยนแฟนซของนกเรยนมความคดรเรม โดยประยกตดดแปลงสงตาง ๆ ใหมความแปลกใหม นกเรยน มความมนใจในการทำงาน มอสระในการคดและการแสดงออก ทำใหไดผลงานทแปลกใหม ดกวา ทมอยแลว ทำใหเกดเอกลกษณใหมทไมเหมอนของใคร จากการวจยครงนพบวา การพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ สำหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยนนน จำเปนตองมเครองมอ อปกรณ และระบบเครอขายทพรอมและสมบรณ เพอใหนกเรยนสามารถเลอกเรยนไดทกชวงเวลาตามทตองการ นกเรยนและครตองมความรและทกษะทงดานคอมพวเตอรและเครอขายอนเทอรเนต นกเรยนจะตองมความพรอมทงทางจตใจและความร คอจะตองยอมรบ ในเทคโนโลยรปแบบน ยอมรบการเรยนรดวยตนเอง มความกระตอรอรน ตนตว ใฝร มความรบผดชอบ กลาแสดงความคดเหนและศกษาความรใหม ๆ ครจะตองเปลยนบทบาทจากผแนะนำ มาเปน ผอำนวยความสะดวก โดยยดผเรยนเปนศนยกลาง กระตนใหผเรยนเกดความอยากรอยากเหน อยากเรยนร กระตนการทำกจกรรม เนอหาบทเรยนจะตองเหมาะสมกบนกเรยนใหมากกลมทสด มหลากหลายใหนกเรยนแตละกลมเลอกเรยนไดดวยตนเอง มกจกรรมวตถประสงคทชดเจน การลำดบเนอหาไมซบซอน และไมกอใหเกดความสบสน การพฒนาความคดสรางสรรคโดยใช



สอประสมสามารถบรณาการรวมกบกลมสาระการเรยนรอน ๆ ไดอกดวย เชน กลมสาระการเรยนรศลปะ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร จงพอสรปไดวาควรนำสอประสมมาใชในการพฒนา ความคดสรางสรรคของนกเรยนตอไป อภปรายผล ผวจยไดดำเนนการแกปญหาและพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ โดยใชสอประสม ซงประสบความสำเรจ และไดมสงทคนพบสมควรนำมาอภปรายดงน 1. สอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน มประสทธภาพเปนไปตามเกณฑ 80:80 เปนไปตามวตถประสงคขอท 1 เนองจากผวจยไดมการวเคราะหศกษาหลกสตร คมอตาง ๆ เกยวกบการจดทำสอประสมเพอใหเกดความร ความเขาใจทถกตองชดเจนตามหลกวชา ซงประกอบดวย E-Learning เรองเทคนคเบองตนในการประดษฐเทยนแฟนซ และ E-Learning เรองหลกการออกแบบ และแบบฝกความคดสรางสรรคเรองการออกแบบเทยนแฟนซมาบรณาการเขาดวยกน เพอใหเกดประสทธภาพและบรรลวตถประสงคตามทกำหนดไว สอประสมประกอบดวยภาพกราฟก วดทศน และเสยง ดงดดความสนใจของผเรยนไดเปนอยางด ชวยในการสอสารระหวางผสอนและผเรยน มความสะดวกในการใช มการตรวจสอบและพฒนาแลว สามารถยดหยนได สอประสมชวยใหผเรยนมประสบการณจากประสาทสมผสทผสมผสานกน ไดพบวธทจะเรยนในสงทตองการไดดวยตนเองมากยงขน ทำใหผเรยนไดปฏบตกจกรรมทเราใจ ไดประสบการณดวยตนเอง ไดเรยนรตามความสามารถและความถนดของแตละบคคล สอประสมรายวชาเทยนแฟนซ ทมประสทธภาพ จงสงผลใหนกเรยนมความคดสรางสรรคสงขน สอดคลองกบงานวจยของแสงอรณ สขเกษม (2549: 100) ศกษาวจยเรองการพฒนาแบบฝกสอประสมเพอการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนนางรอง จงหวดบรรมย พบวา แบบฝกสอประสมเรองการคดวเคราะหทสรางขนมประสทธภาพ 89.68/84.80 ดงท อษฏา วรรณกายนต (2551: 93) ศกษาวจยเรองการพฒนาชดทดลองสอประสมเรองการอนเทอรเฟสพอรตขนานสำหรบนกศกษาปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสรนทร พบวา ชดทดลองสอประสมทผวจยพฒนาขนมประสทธภาพ 90.67/90.11 เปนไปตามเกณฑ 90/90 สอดคลองกบพมพภทร ศรเม (2553: 97) ศกษาวจยเรองการพฒนาสอประสมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรภาษาไทย เรองการสะกดคำอกษรนำ ชนประถมศกษาปท 2 สรปผลการวจยพบวา สอประสมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรภาษาไทยเรองการสะกดอกษรนำ ชนประถมศกษาปท 2 มประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 87.04/84.20 เชนเดยวกบประภาวด กองมง และคณะ (2552: 106) ไดศกษาการพฒนาบทเรยนบนเครอขายอนเทอรเนตเรองการพฒนาความคดสรางสรรคทางศลปะสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยการจดกจกรรมการสอนแบบ 4 MAT พบวาบทเรยนบนเครอขายอนเทอรเนตมประสทธภาพ 75.55/79.94 สอดคลองกบพรสวรรค ปราบภย (2551: 91) ไดศกษาผลการเรยนดวยโปรแกรมบทเรยนกบการเรยนเปนกลมรวมมอแบบ Jigsaw ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรคของนกเรยนชนประถม



ศกษาปท 3 พบวาโปรแกรมบทเรยน มประสทธภาพ 90.10/89.60 และสอดคลองกบเสาวลกษณ กอผจญ (2548: 103) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลการเรยนรและความคดสรางสรรคเรอง งานประดษฐคดสรางสรรค กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 4 ระหวางเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรกบการเรยนตามคมอคร พบวาบทเรยนคอมพวเตอร มประสทธภาพ 85.83/86.22 สรปไดวา นกเรยนมความสนใจและตงใจเรยนดวยสอประสม ดงนน สอประสมจงมประสทธภาพเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน 80:80 สอดคลองกบสมมตฐาน 2. ผลการเปรยบเทยบคะแนนความคดสรางสรรคของนกเรยนรายวชาเทยนแฟนซ ชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชแบบฝกความคดสรางสรรค พบวานกเรยนมคะแนนหลงเรยนสงขนกวากอนเรยน และสงกวาเกณฑรอยละความกาวหนา 20 ทกคน เปนไปตามวตถประสงคขอท 2 เนองจาก ผวจยไดสรางแบบฝกความคดสรางสรรคตามแนวของกลฟอรด (Guilford, 1971) ประกอบดวยความคด 4 ลกษณะคอ ความคดรเรม ความคดคลอง ความคดยดหยน และความคดละเอยดลออ เปนแบบเขยนตอบเรองการวาดภาพจากเสน การประกอบภาพจากรปทรง การตงชอภาพ การใชประโยชนจากธรรมชาต ความคลายคลง ผลทจะเกดตามมา การสรางคำศพท การตอเตมภาพ การออกแบบเทยนแฟนซ รวม 9 ชด จำนวน 27 ขอ นกเรยนไดทำแบบฝกดวยการใชความคด จนตนาการอยางอสระ สนกสนาน ตนเตน นกเรยนมคะแนนกอนเรยนมคาเฉลยรอยละ 56.72 คะแนนหลงเรยนมคาเฉลยรอยละ 81.92 ผลความกาวหนามคาเฉลยรอยละ 25.20 ตามตารางท 2 จะเหนไดวานกเรยนมความคดสรางสรรคสงขน สอดคลองกบงานวจยของนรนทร สมมาตร (2548: 87) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรค ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ระหวางการเรยนจากวดทศนแบบปฏสมพนธกบการสอนแบบปกต เรอง การออกแบบผลตภณฑ กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 มความคดสรางสรรคสงขน อยางมนยสำคญทางสถตท .05 เชนเดยวกบเสาวลกษณ กอผจญ (2548: 103) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลการเรยนรและความคดสรางสรรคเรองงานประดษฐ คดสรางสรรค กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 4 ระหวางเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรกบการเรยนตามคมอคร พบวานกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มความคดสรางสรรคสงขนอยางมนยสำคญทางสถตท .01 สอดคลองกบอทย เสนารกษ (2548: 79) ไดศกษาผลของการใชซอพตแวรคอมพวเตอรกราฟกตอความคดสรางสรรคและเจตคตตอการเรยนวชาออกแบบของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน พบวานกเรยนมความคดสรางสรรคสงขนอยางม นยสำคญทางสถตท .05 ดงท พรสวรรค ปราบภย (2551: 92) ไดศกษาผลการเรยนดวยโปรแกรมบทเรยนกบการเรยน เปนกลมรวมมอแบบ Jigsaw ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรคของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 พบวานกเรยนมความคดสรางสรรคสงขนอยางม นยสำคญทางสถตท .05 และสอดคลองกบประภาวด กองมง และคณะ (2552: 108) ไดศกษา การพฒนาบทเรยนบนเครอขายอนเทอรเนตเรองการพฒนาความคดสรางสรรคทางศลปะสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยการจดกจกรรมการสอนแบบ 4 MAT พบวานกเรยนมความคด



สรางสรรคสงขน อยางมนยสำคญทางสถตท .01 ดงนน การกระตนใหนกเรยนไดใชความคดโดยใชสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน ทำใหนกเรยนมความคดสรางสรรคสงขน 3. ความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทมตอสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน ในภาพรวมอยในระดบมากทสด เปนไปตามวตถประสงคขอท 3 เนองจากสอประสมประกอบดวยภาพกราฟก วดทศน และเสยงจะดงดดความสนใจของผเรยนไดเปนอยางด สามารถเรยนไดตลอดเวลา ทกสถานท เรยนตามความสนใจไมจำเปนตองเรยนไปตามลำดบเนอหา เขาใจงาย นกเรยนมสวนรวมในการเรยนการสอน สามารถตรวจสอบคำตอบได ตนเตนสนกสนาน ในการทำกจกรรมทำใหเกดการเรยนรไดตามความสามารถของตนเอง จากตารางท 4 พบวานกเรยนมความพงพอใจตอสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยนโดยรวมอยในระดบมากทสด

( x = 4.51, S.D. = 0.50) เมอพจารณาเปนรายขอพบวามความพงพอใจอยในระดบมากทสด 6 ขอ และมาก 4 ขอ แสดงใหเหนวานกเรยนสวนใหญมความพงพอใจสอดคลองกนวา วธการเรยนโดยใชสอประสมทำใหเกดความคดสรางสรรคมากขน นกเรยนสามารถควบคมบทเรยนตามความตองการของตน สามารถใชไดไมจำกดเวลาและสถานท และสอประสมชวยกระตนใหมความสนใจในกจกรรม การเรยนมากขนมนใจวาจะนำความรทไดไปใชใหเกดประโยชนกบตนเอง สอดคลองกบนรนทร สมมาตร (2548: 88) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรค ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ระหวางการเรยนจากวดทศนแบบปฏสมพนธกบการสอนแบบปกต เรองการออกแบบผลตภณฑ กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย พบวา นกเรยนมความพงพอใจตอวดทศนอยในระดบมาก เชนเดยวกบเสาวลกษณ กอผจญ (2548: 103) ศกษาวจยเรอง การเปรยบเทยบผลการเรยนรและความคดสรางสรรค เรองงานประดษฐคดสรางสรรค กลมสาระ การเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 4 ระหวางการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรกบการเรยนตามคมอคร สรปผลการวจยพบวา นกเรยนมความพงพอใจในการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรอยในระดบมาก สอดคลองกบประภาวด กองมง และคณะ (2552: 109) ไดศกษา การพฒนาบทเรยนบนเครอขายอนเทอรเนต เรองการพฒนาความคดสรางสรรคทางศลปะสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยการจดกจกรรมการสอนแบบ 4 MAT พบวานกเรยนชนประถม

ศกษาปท 6 มความพงพอใจตอบทเรยนบนเครอขายอนเทอรเนต อยในระดบมาก (x = 4.23) และสอดคลองกบพมพภทร ศรเม (2553: 98) ศกษาวจยเรอง การพฒนาสอประสมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรภาษาไทย เรองการสะกดคำอกษรนำ ชนประถมศกษาปท 2 สรปผลการวจยพบวานกเรยนมากกวารอยละ 80 มความพงพอใจตอการใชสอประสมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรภาษาไทยเรอง การสะกดคำอกษรนำ ชนประถมศกษาปท 2 ในระดบมาก ดงนน นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จงมความพงพอใจตอสอประสมเรองสรรคสรางแนวคดประดษฐเทยน อยในระดบมากทสด



ขอเสนอแนะ การวจยครงนผวจยมขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใชดงน 1. ขอเสนอแนะในการนำไปใช 1.1 จากการวจยพบวา กอนนำสอประสมไปใชในการจดการเรยนการสอน ควรอธบายวธการศกษาและปฏบตกจกรรมใหผเรยนเขาใจอยางถองแท เพอใหการเรยนการสอนเปนไปอยางมประสทธภาพ 1.2 การเรยนรดวย E-Learning ผเรยนควรมความรเกยวกบการใชงานคอมพวเตอรและระบบอนเทอรเนต เพอความสะดวกและคลองตวของผเรยน ควรมความพรอมของหองเรยนและเครองคอมพวเตอรทสามารถเชอมตอกบระบบเครอขาย ตองมประสทธภาพทด เปนอนเทอรเนตความเรวสงทสามารถโหลดขอมลไดเรว เพอใหผเรยนเกดการเรยนรไดรวดเรว ไมเบอหนายกบการรอการแสดงผล 1.3 การจดกจกรรมเพอฝกความคดสรางสรรคควรมลกษณะกจกรรมทหลากหลาย เพอสนองพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน โดยยดหลกความแตกตางระหวางบคคล 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป จากการวจยเรองการสรางสอประสมเพอพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ สำหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 มขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไปดงน 2.1 ควรมการศกษาลกษณะของสอประสมเพอพฒนาความคดสรางสรรคทเหมาะสมกบความตองการและสภาพการเรยนรของผเรยน เพราะผเรยนแตละคนมระดบสตปญญา มศกยภาพ ทแตกตางกน 2.2 ควรมการเปรยบเทยบการจดการเรยนการสอนโดยใชสอประสมกบการจดการเรยนการสอนดวยวธอน ๆ เพอประโยชนตอการพฒนาการจดกระบวนการเรยนรตอไป สรป การสรางสอประสมเพอพฒนาความคดสรางสรรคในการออกแบบเทยนแฟนซ สำหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 เปนการจดการเรยนรเพอพฒนาความคดสรางสรรคของนกเรยน ใหนกเรยนมทกษะการออกแบบงาน สรางและพฒนาผลตภณฑหรอวธการใหมอยางสรางสรรค มความคดสรางสรรค ในการแกปญหา หรอสนองความตองการในงานทผลตเอง หรอการพฒนาผลตภณฑทผอนผลต โดยการใชสอหลากหลายมตทดงดดความสนใจของนกเรยนไดเปนอยางด ทำใหนกเรยนสามารถเรยนรสงตาง ๆ ไดกวางขวางและหลากหลายอยางรวดเรว โดยไมจำเปนตองเรยนไปตามลำดบเนอหา นกเรยนและสอมปฏสมพนธกน สามารถตรวจสอบยอนหลงและแกไขจดออนในการเรยนได เปนการสรางเจตคตทดตอการเรยนของนกเรยน สอประสมจะทำใหผเรยนเกดความสนใจ เขาใจ และมสวนรวมในการเรยนการสอน ทำใหเกดการเรยนรไดตามความสามารถของตนเอง ซงจะสงผลใหการเรยนการสอนมประสทธภาพยงขน



เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2545). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. _________. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. นรนทร สมมาตร. (2548). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรค ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 2 ระหวางการเรยนจากวดทศนแบบปฏสมพนธ กบการสอนแบบปกตเรอง การออกแบบผลตภณฑ กลมสาระการเรยนรการงาน อาชพและเทคโนโลย. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลย การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ประภาวด กองมง และคณะ. (2552). การพฒนาและหาประสทธภาพบทเรยนบนเครอขาย อนเทอรเนต เรองการพฒนาความคดสรางสรรคทางศลปะ สำหรบนกเรยนชน ประถมศกษาปท 6 โดยการจด กจกรรมการสอนแบบ 4 MAT. การศกษาคนควา ดวยตนเองปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร. พรสวรรค ปราบภย. (2551). ผลการเรยนดวยโปรแกรมการเรยนกบการเรยนเปนกลมรวมมอ แบบ Jigsaw ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรคของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 3. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลย ทางการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. พมพภทร ศรเม. (2553). การพฒนาสอประสมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนร ภาษาไทยเรองการสะกดคำอกษรนำ ชนประถมศกษาปท 2. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ราชภฏบรรมย. สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2552). ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561). กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. เสาวลกษณ กอผจญ. (2548). การเปรยบเทยบผลการเรยนรและความคดสรางสรรคเรองงาน ประดษฐคดสรางสรรค กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 4 ระหวางการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรกบการเรยน ตามคมอคร. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. แสงอรณ สขเกษม. (2549). การพฒนาแบบฝกสอประสมเพอการคดวเคราะหของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนนางรอง จงหวดบรรมย. วทยานพนธปรญญาครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏบรรมย.



อษฏา วรรณกายนต. (2551). การพฒนาชดทดลองสอประสมเรองการอนเทอรเฟสพอรต ขนานสำหรบนกศกษาปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสรนทร. วทยานพนธ ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยอตสาหกรรม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสรนทร. อทย เสนารกษ. (2548). ผลของการใชซอฟตแวรคอมพวเตอรกราฟกตอความคดสรางสรรค และเจตคตตอการเรยนวชาออกแบบ 1 ของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยทางการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยบรพา. Best, J. W. (1981). Research in education (4th ed.). Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall. Guilford, J. P. & Hoepfner, R. (1971). The analysis of intelligence. New York: McGraw-Hill. Torrance, E. P. (1962). Guiding creative talent. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall.



การบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2

ACADEMIC ADMINISTRATION AFFECTING LEARNING ORGANIZATION IN EDUCATIONAL INSTITUTION UNDER THE JURISDICTION OF RATCHABURI

PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 2

ยพน ภารนนท/ YUPIN PHARANANT1

พชญาภา ยนยาว/ PITCHAYAPA YUENYAW 2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ระดบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา

2) ระดบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา 3) การบรหารงานวชาการทสงผล

ตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา และ 4) ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะ

ทมตอการบรหารงานวชาการและการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา กลมตวอยาง

ไดแก ผบรหารและครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2

จำนวน 276 คน ไดมาโดยการสมแบบแบงชนตามสดสวน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถาม

ทสรางขนโดยผวจย สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน การวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน และการวเคราะหเนอหา


1. การบรหารงานวชาการของสถานศกษา อยในระดบมากทงภาพรวมและรายดาน

2. การเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา อยในระดบมากทงภาพรวมและรายดาน

3. การบรหารงานวชาการสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษาอยางม

นยสำคญทางสถตทระดบ .05 จำนวน 6 ดาน ไดแก 1) การนเทศและการแนะแนวการศกษา

2) การพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนร 3) การวางแผนงานวชาการ

4) การพฒนาหลกสตร 5) การสงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมองานดานวชาการ และ

6) การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษา โดยรวมกนทำนายไดรอยละ

85.60

1 นกศกษาหลกสตรครศาสตมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2 อาจารย ดร. คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม อาจารยทปรกษาวทยานพนธ



4. ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารงานวชาการและการเปนองคการ แหงการเรยนร พบวา สถานศกษาขาดแคลนคร งบประมาณ สอ และอปกรณสนบสนนในการพฒนากระบวนการเรยนการสอน ครมภาระหนาทนอกเหนองานสอนมาก ดงนน สถานศกษาควรเพมงบประมาณ สอ และเทคโนโลยใหเพยงพอ สรางความรวมมอกนในการทำงานทงภายในและภายนอก เพอปรบปรงการทำงานใหดยงขน คำสำคญ : การบรหารงานวชาการ องคการแหงการเรยนร สถานศกษา ประถมศกษา

ABSTRACT

This research aimed to study: 1) the level of academic administration of educational institutions; 2) the level of learning organization of educational institutions; 3) academic administration affecting learning organization in educational institutions; and 4) problems and suggestions for academic administration and learning organization in educational institutions. The research samples were 276 administrators and teachers in educational institutions under the Jurisdiction of Ratchaburi Primary Educational Service Area Office 2 derived by proportional stratified random sampling. The research instrument was a questionnaire constructed by the researcher. The statistics used for data analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation, stepwise multiple regression analysis and content analysis. The findings of this research were as follows: 1. Academic administration of educational institutions was at a high level in both overall and individual aspects. 2. Learning organization of educational institutions was at a high level in both overall and individual aspects. 3. Academic administration affected learning organization in educational institutions with statistical significance at .05 level in 6 aspects: 1) supervision and guidance; 2) development of media, innovations and technologies for education and learning sources; 3) academic planning; 4) curriculum development; 5) academic support and coordination; and 6) the development of an internal quality assurance system and educational standards, accounting for 85.60% of variance explained. 4. Regarding problems and suggestions for academic administration and learning organization of educational institutions, it was found that institutions lacked teachers,



funding, media, and educational devices for learning and learning development. Teachers also had excessive workloads. Therefore, educational institutions should provide sufficient funding, media, and technology. Educational institutions should also encourage both internal and external collaborations in order to enhance their performance. Keywords: academic administration, learning organization, educational institution, primary education บทนำ การศกษานบวามความสำคญกบสภาพสงคมไทยในปจจบนอยางยง เนองจากการจด การศกษาเปนกระบวนการในการพฒนาคนใหมประสทธภาพ และมความสามารถทจะปรบตวได อยางรเทาทนการเปลยนแปลงตาง ๆ การศกษาจงเปนปจจยสำคญในการพฒนามนษยและสงคมตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเตมพทธศกราช 2545 ตามหมวด 1 กำหนดบททวไปความมงหมายและหลกการมาตรา 6 “การจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร คณธรรม มจรยธรรม และวฒนธรรมในการดำรงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข” และตามมาตรา 8 “การจดการศกษาใหยดหลกการดงน 1) เปนการศกษาตลอดชวตสำหรบประชาชน 2) ใหสงคม มสวนรวมในการจดการศกษา 3) การพฒนาสาระและกระบวนการเรยนร ใหเปนไปอยางตอเนองเปนการเปลยนแปลงองครวมทางการศกษาทงแนวคดโครงสรางกระบวนการจดการศกษาการปฏรปการจดระบบการศกษาเพอปรบเปลยนบทบาทใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขน” (กระทรวงศกษาธการ, 2545: 1) การพฒนาสถานศกษาสการเปนองคการแหงการเรยนรเปนการบรหารจดการคณภาพ การศกษาเพอการสรางสรรคความร ความสามารถของผ เ รยนใหมความหลากหลายตาม ความตองการของผเรยน ซงเปนการจดการศกษาทจะตอบสนองตอการพฒนาคณภาพการศกษาพฒนาคณภาพชวต สรางสงคมแหงการเรยนร และสรางคานยมแบบประชาธปไตย โดยมจดหมาย ทจะทำใหการจดการศกษาทมรปแบบเปนการศกษาเพอสรางคน สรางงาน และสรางชาตในอนาคตตอไป ตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 81 ระบ ใหมการปฏรปการเรยนรโดยใชกลยทธการจดกระบวนการเรยนรใหผเรยนทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได การจดกระบวนการเรยนร แสวงหาและสรางองคความรไดนน การเปนองคการ แหงการเรยนรเปนการบรหารรปแบบหนงทใชเปนพนฐานในการกาวไปสความสำเรจขององคการโดยอาศยรปแบบการทำงานเปนทมและการเรยนรรวมกน ตลอดจนมความคดความเขาใจใน เชงระบบทจะประสานสมพนธเพอใหเกดความไดเปรยบทยงยนตอการแขงขน ทามกลางกระแสโลกาภวตนตลอดไป (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2547: 96) สอดคลองกบ



ฮอยและมสเกล (Hoy and Miskel, 2001: 98) กลาววาโรงเรยนควรเปนองคการแหงการเรยนร มากกวาองคการประเภทใด ๆ ทงนเปนเพราะโรงเรยนเปนแหลงในการสรางวฒนธรรมการเรยนร ใหเกดกบบคลากรทกระดบใหมการใฝรใฝเรยน การแลกเปลยนเรยนร การทำงานรวมกนเปนทม รวมถงการปรบปรงความคดและการทำงานอยางเปนระบบ วฒนธรรมการทำงานเปนทม และเครอขายบรรยากาศทสนบสนนระบบการเอออำนาจ (empowerment) ใหแกบคลากรในองคการ การเคารพศกดศรความเปนมนษย การยอมรบในความแตกตางของบคคลความเทาเทยมกน ความมอสระในการตดสนใจแกปญหาของตนเองการกระจายความรบผดชอบและการตดสนใจ แกปญหาไปสผปฏบต สำหรบในสถานศกษานน การบรหารงานวชาการเปนพนธกจหลกของสถานศกษาทกำหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 36 และกำหนดใหการศกษาเปนกระบวนการเรยนรเพอความเจรญงอกงามของบคคลและสงคม โดยการถายทอดความร การฝกอบรม การสบสานทางวฒนธรรม การสรางสรรคความกาวหนา ทางวชาการ การสรางองคความรอนเกดจากการจดสภาพแวดลอมทางสงคมแหงการเรยนร และปจจยเกอหนนใหบคคลเกดการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต ดงนน การจดการศกษา ในสถานศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดำรงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ซงผบรหารสถานศกษาตองใหความสำคญในพนธกจน อยางมงมนและทมเท เพราะงานวชาการถอเปนหวใจของการบรหารการศกษาสวนงานอน ๆ เปนไปเพอสนบสนนและสงเสรมใหงานวชาการและการเรยนรของผเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพ และตรงตามจดประสงคการศกษา ทกำหนดไว (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545: 24) ดงนน จากคำกลาวในขางตนจงแสดงใหเหนวา การบรหารงานวชาการเปนองคประกอบ สำคญในการทจะพฒนาสถานศกษาใหมคณภาพนน จำเปนตองพฒนาสถานศกษาใหเปนองคการแหงการเรยนร เพราะการบรหารงานวชาการเปนการบรหารงานทสำคญ และเปนภารกจหลกใน การจดการศกษาของโรงเรยน เพราะเปนการบรหารทสงผลตอคณภาพของนกเรยนโดยตรง สามารถสะทอนถงคณภาพของโรงเรยน และความสามารถในการบรหารของผบรหารสถานศกษา ในการนำสถานศกษาไปสความเปนองคการแหงการเรยนร ผวจยในฐานะของครผสอนในโรงเรยนสถานศกษา สนใจทจะศกษาการบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 เพอทผบรหารและผทเกยวของทางการศกษาอนจะเปนขอมลพนฐานทสำคญในการพฒนาสมรรถภาพของบคลากร เกดประสทธผล ของผเรยน และเพอเปนประโยชนตอสถานศกษา ชมชน วงการการศกษาและการพฒนาประเทศตอไป



วตถประสงค 1. เพอศกษาระดบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 2. เพอศกษาระดบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 3. เพอศกษาการบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของ สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 4. เพอศกษาปญหาอปสรรค และขอเสนอแนะทมตอการบรหารงานวชาการและการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 คำจำกดความเชงปฏบตการ 1. การบรหารงานวชาการ หมายถง กระบวนการจดกจกรรมตาง ๆ ของผบรหาร สถานศกษา และบคลากรในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ทจดขนเพอสงเสรมสนบสนนและปรบปรงการเรยนการสอนใหเปนไปอยางมประสทธภาพ และเกดประโยชนสงสดแกผเรยน มคณลกษณะทพงประสงคตามจดหมายของหลกสตร ประกอบดวย 1) การพฒนาหลกสตร 2) การวางแผนงานวชาการ 3) การพฒนากระบวนการเรยนรและการจด การเรยนการสอนในสถานศกษา 4) การวดผล ประเมนผลและการเทยบโอนผลการเรยน 5) การวจย เพอการพฒนาคณภาพการศกษาในสถานศกษา 6) การนเทศและการแนะแนวการศกษา 7) การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษา 8) การสงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมองานดานวชาการ และ 9) การพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอ การศกษาและแหลงเรยนร 2. องคการแหงการเรยนร หมายถง กระบวนการดำเนนการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ใชการเรยนร เปนเครองมอสำคญเพอกาวไปสความสำเรจขององคการ สงเสรมใหเกดการเรยนรในทกระดบขององคการคอ ระดบปจเจกบคคลระดบกลม และระดบองคการ ทสมาชกทกคนจะตองเรยนรรวมกนและเรยนรอยางมพลงแลว ปรบเปลยนตวเองอยางตอเนองในการพฒนาใหดขนเกยวกบการแสวงหาความร การจดการกบความร การใชความรเพอความสำเรจขององคการ และใชเทคโนโลยเพอกอใหเกดการเรยนรและผลตผลงานใหสงสด สรางความเปนเลศแกองคการอยางยงยน ประกอบดวย 1) พลวตแหงการเรยนร 2) การปรบเปลยนองคการ 3) การเสรมอำนาจบคคล 4) การจดการความร และ 5) การใชเทคโนโลย



วธดำเนนการ การวจย เรอง การบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของ สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ครงนเปนการวจยเชงพรรณนา(descriptive research) โดยใชผบรหารสถานศกษาและครเปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) ประชากร ผบรหารสถานศกษาและครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ในปการศกษา 2556 จำนวน 1,666 คน กลมตวอยาง ผบรหารสถานศกษาและครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ในปการศกษา 2556 ในเขตอำเภอโพธาราม อำเภอบานโปง อำเภอบางแพ และอำเภอ ดำเนนสะดวก ไดมาโดยใชตารางสำเรจรปของเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan, 1970 อางถงใน สภาเพญ จรยะเศรษฐ, 2542: 84) กำหนดขนาดกลมตวอยางโดยการสมแบบแบงชน ตามสดสวน (proportional stratified random sampling) ซงจำแนกเปนผบรหารสถานศกษา จำนวน 30 คน และครผสอน จำนวน 283 คน รวมผใหขอมลทงหมด 313 คน จากสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ดงปรากฏในตารางท 1 ตารางท 1 จำนวนประชากร กลมตวอยาง

55 500 10 94 49 473 9 89

25 193 5 36 31 340 6 64

160 1,506 30 283 1,666 313



การสรางและพฒนาเครองมอ ผวจยไดดำเนนการสรางและพฒนาเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามลำดบ ดงน ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวกบการบรหารงานวชาการและการเปนองคการแหงการเรยนร เพอวเคราะหโครงสรางเนอหาตามนยามศพทเชงปฏบตการ ตวแปรทศกษา และกำหนดดชน ขนท 2 สรางแบบสอบถามความคดเหนตามนยามตวแปรใหครอบคลมตวแปรทศกษา ภายใตคำแนะนำของอาจารยทปรกษา ขนท 3 นำแบบสอบถามความคดเหนทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาเพอตรวจสอบแกไข ขนท 4 นำสงผเชยวชาญเพอตรวจสอบความถกตองและตรวจสอบคาของความตรงดานเนอหา (content validity) โดยหาดชนความสอดคลองระหวางขอคำถามกบวตถประสงค (Index of Item Objective Congruence: IOC) โดยเลอกเฉพาะขอทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.67-1.00 ไดขอกระทงคำถามทงหมด 92 ขอ ขนท 5 แกไขปรบปรงแบบสอบถามความคดเหนตามคำแนะนำของผเชยวชาญ จำนวน 3 ทาน กอนนำไปทดลองใช ขนท 6 นำแบบสอบถามไปทดลองใช (tryout) กบผบรหารและครทปฏบตการสอน ในสถานศกษา ทไมใชกลมตวอยาง จำนวน 30 คน เพอหาคาความเทยง (reliability) ขนท 7 นำแบบสอบถามความคดเหนจากการทดลองใชกลบคนมาตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามความคดเหนทงฉบบดวยวธของครอนบาค (Cronbach, 1974 อางถงใน พวงรตน ทวรตน, 2546: 125) แบบสอบถามความคดเหนดานการบรหารงานวชาการไดคาความเทยง เทากบ 0.98 และแบบสอบถามความคดเหนดานการเปนองคการแหงการเรยนร ไดคาความเทยงเทากบ 0.97 ขนท 8 ปรบปรงแกไขขอกระทงคำถาม ในดานการใชภาษาใหมความเหมาะสมถกตอง โดยผานการแนะนำจากอาจารยทปรกษา แลวจดทำแบบสอบถามความคดเหนฉบบสมบรณเพอนำไปใชเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน ผวจยใชแบบสอบถามความคดเหนเปนเครองมอสำหรบ เกบรวบรวมขอมล โดยใชเกบขอมลจากตวอยาง 2 กลมคอ กลมผบรหารสถานศกษาและกลมคร ทปฏบตการสอน แบบสอบถามม 1 ฉบบ แบงออกเปน 4 ตอน โดยมรายละเอยดดงน ตอนท 1 เปนแบบสอบถามขอเทจจรงเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบ มลกษณะเปนแบบสอบถามตรวจสอบรายการ (checklist) ตอนท 2 สอบถามเกยวกบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา ตอนท 3 สอบถามเกยวกบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา



แบบสอบถามตอนท 2 และตอนท 3 มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scale) 5 ระดบ กำหนดเกณฑการใหระดบดงน 5 หมายถง การบรหารงานวชาการ/การเปนองคการแหงการเรยนร อยในระดบมากทสด 4 หมายถง การบรหารงานวชาการ/การเปนองคการแหงการเรยนรอยในระดบมาก 3 หมายถง การบรหารงานวชาการ/การเปนองคการแหงการเรยนร อยในระดบปานกลาง 2 หมายถง การบรหารงานวชาการ/การเปนองคการแหงการเรยนร อยในระดบนอย 1 หมายถง การบรหารงานวชาการ/การเปนองคการแหงการเรยนร อยในระดบนอยทสด ตอนท 4 เปนแบบสอบถามความคดเหนเพอศกษาปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะของ การบรหาร งานวชาการและการเปนองคการแหงการเรยนรเปนแบบสอบถามปลายเปด (open-ended) การเกบรวบรวมขอมล ดำเนนการจดสงแบบสอบถาม จำนวน 313 ฉบบ ไปยงสถานศกษาทมผบรหารสถานศกษาและครทปฏบตการสอนทเปนกลมตวอยางเพอขอความอนเคราะหตอบแบบสอบถามความคดเหน โดยผวจยดำเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง ตามวน เวลาทนดหมาย ไดรบแบบสอบถามทม ความสมบรณกลบคนมา จำนวน 276 ฉบบ คดเปนรอยละ 88.18 การวเคราะหขอมล สถตทใชในการวเคราะหขอมลจำแนกตามลกษณะของแบบสอบถามในแตละตอน ดงน 1. การวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ดวยวธการแจกแจงความถ (frequency) และคารอยละ (percentage) 2. การวเคราะหระดบเกยวกบการบรหารงานวชาการและการเปนองคการแหงการเรยนร

ของสถานศกษาใชการหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) 3. การวเคราะหคาสหสมพนธระหวางการบรหารงานวชาการและการเปนองคการแหง การเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ใชการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product moment correlation coefficient: r

xy)

4. การวเคราะหการบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของ สถานศกษา ดวยการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน (stepwise multiple regression analysis) 5. วเคราะหคำถามปลายเปดเกยวกบปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะในการบรหารงานวชาการและการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษาใชการวเคราะหเนอหา (content analysis)



ผลการวจย ผลการวเคราะหขอมลการบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ตอนท 1 ผลการวเคราะหการบรหารงานวชาการของสถานศกษา การบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมากและขอมลมการกระจายตวนอย ( x = 4.43, S.D. = 0.44) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายใน และมาตรฐานการศกษาอยในลำดบสงทสด ( x = 4.54, S.D. = 0.52) รองลงมา ไดแก การพฒนากระบวนการเรยนรและการจดการเรยนการสอนในสถานศกษา ( x = 4.48,S.D. = 0.45) และการวจยเพอการพฒนาคณภาพการศกษาในสถานศกษาอยในลำดบตำสด ( x = 4.33, S.D. = 0.59) ดงปรากฏในตารางท 2 ตารางท 2 ระดบและลำดบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา (n = 276)

X S.D. 1. 4.40 0.54 6 2. 4.47 0.50 3 3.

4.48 0.45 2 4.

4.41

0.46

5

5.

4.33

0.59

9

6. 4.45 0.52 4 7.

4.54 0.52 1 8.

4.38

0.55

7

9. 4.36 0.54 8

4.43 0.44



(n = 276) X S.D.

1. 4.56 0.51 1 2. 4.43 0.50 4 3. 4.48 0.53 3 4. 4.49 0.53 2 5. 4.40 0.52 5 4.47 0.45

ตอนท 2 ผลการวเคราะหการเปนองคการแหงการเรยนร การเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถม

ศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมากและขอมลมการกระจายตวนอย ( x = 4.47, S.D. = 0.45) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา การเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา

ดานพลวตแหงการเรยนรอยในลำดบสงทสด ( x = 4.56, S.D. = 0.51) รองลงมาคอ ดานการจด

การความร ( x = 4.49, S.D. = 0.53) และดานการใชเทคโนโลยอยในลำดบตำทสด

( x = 4.40, S.D. = 0.52) ดงปรากฏในตารางท 3 ตารางท 3 ระดบและลำดบ การเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา

ตอนท 3 การบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรภายในของการบรหารงานวชาการ ซงมความสมพนธทางบวกอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสหสมพนธระหวาง .472-.825 และ เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธของการบรหารงานวชาการกบการเปนองคการแหงการเรยนร ของสถานศกษา (Y

tot) พบวา มความสมพนธทางบวกอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยม

คาสหสมพนธระหวาง .635 -.858 ดงปรากฏในตารางท 4



(X1) (X

2)

(X3)

(X4) (X 5)

(X

6)

(X7)

(X

8)

(X9)

(Y tot)

(X1) 1.000

(X2) .813** 1.000

(X3) .711** .723** 1.000

(X4) .572** .613** .685** 1.000

(X5) 825**

.714**

.722**

.615** 1.000

(X6) .776** .733** .759** .672** .769** 1.000

(X7) .577** .580** .545** .472** .547** .574** 1.000

(X8) .742** .698** .725** .612** .741** .736** .581** 1.000

(X9) .755** .747** .745** .666** .767** .781** .621** .819** 1.000

(Ytot) .821** .810** .766** .667** .790** .858** .635** .795** .847** 1.000

** .01

ตารางท 4 สมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปร



การบรหารงานวชาการ ดานการนเทศและการแนะแนวการศกษา (X6) การพฒนาสอ

นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนร (X9) การวางแผนงานวชาการ (X

2) การพฒนา

หลกสตร (X1) การสงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมองานดานวชาการ (X

8) และการพฒนา

ระบบการประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษา (X7) เปนตวแปรทไดรบเลอกเขาสมการ

ถดถอย และสามารถอภปรายความผนแปรของการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 (Ytot

) ไดอยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ .01 โดยมคาประสทธภาพในการทำนาย (R2) เทากบ 0.856 ซงแสดงวา ดานการนเทศ

และการแนะแนวการศกษา การพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนร

การวางแผนงานวชาการ การพฒนาหลกสตร การสงเสรม สนบสนนและประสานความรวมมองาน

ดานวชาการ และการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษาสงผลตอ

การเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา และสามารถทำนายการเปนองคการแหงการเรยนร

ของสถานศกษาไดรอยละ 85.60 โดยสามารถเขยนสมการพยากรณไดดงน

สมการวเคราะหการถดถอยในรปของคะแนนดบคอ

สมการวเคราะหการถดถอยในรปของคะแนนมาตรฐาน คอ

ดงปรากฏในตารางท 5

tot= 0.509 + 0.293 (X6) + 0.195 (X9) + 0.165 (X2) + 0.106 (X1) + 0.083 (X8) + 0.054 (X7)

tot = 0.335 (Z6) + 0.234 (Z9) + 0.182 (Z2) + 0.126 (Z1) + 0.101 (Z8) + 0.061 (Z7)



(n = 276) df SS MS F Sig.

Regression 6 48.145 8.024 265.465* .000 Residual 269 8.131 0.030

Total 275 56.276 b Beta SEb t Sig.

0.509 0.108 4.723* .000 (X6) 0.293 0.335 0.037 7.862* .000

(X9)

0.195

0.234

0.040

4.874*

.000

(X2) 0.165 0.182 0.039 4.218* .000 (X1) 0.106 0.126 0.039 2.720* .007

(X8)

0.083

0.101

0.036

2.322*

.021

(X7) 0.054

0.061

0.027

1.976*

.049

* .05 R = 0.925 R2 = 0.856 SEE. = 0.173

ตารางท 5 การถดถอยพหคณแบบขนตอนการบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการ แหงการเรยนร

ตอนท 4 ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารงานวชาการ และ การเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ปญหาอปสรรคเกยวกบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สวนใหญเกดจากบคลากรครไมเพยงพอ ทำใหมครสอนไมครบตามกลมสาระการเรยนร หรอครสอนไมตรงกบสาขาทจบ การศกษามา และปญหาอปสรรคเกยวกบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สวนใหญเกดจากขาดงบประมาณ ขาดสอ อปกรณสนบสนนในการพฒนากระบวนการเรยนการสอน ขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา เรยงลำดบจากมากไปหานอยดงนขอเสนอแนะมากทสด คอ หนวยงานทเกยวของควรเพมงบประมาณ สอและเทคโนโลย ใหเพยงพอและขอเสนอแนะเกยวกบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา คอ เพมงบประมาณใหเพยงพอตอการวจยและพฒนา



อภปรายผล 1. การบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ในภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา การบรหารงานวชาการโดยเรยงลำดบจากมากไปหานอยไดดงน ดานการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษาอยในลำดบสงสด รองลงมาคอ ดานการพฒนากระบวนการเรยนรและ การจดการเรยนการสอนในสถานศกษา ดานการวางแผนงานวชาการ ดานการนเทศและการแนะแนว การศกษา ดานการวดผล ประเมนผล และการเทยบโอนผลการเรยนร ดานการพฒนาหลกสตร ดานการสงเสรม สนบสนน ประสานความรวมมองานดานวชาการ ดานการพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนร และดานการวจยเพอการพฒนาคณภาพการศกษา ในสถานศกษาตามลำดบ ทงนเนองจากงานวชาการเปนภารกจหลกของสถานศกษาทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มงใหกระจายอำนาจในการบรหารจดการไปใหสถานศกษาใหมากทสด ดวยเจตนารมณทจะใหสถานศกษา ดำเนนการไดโดยอสระ คลองตว รวดเรว สอดคลองกบความตองการของผเรยน สถานศกษา ชมชน ทองถน และการมสวนรวมจากผทมสวนไดเสยทกฝาย ซงจะเปนปจจยสำคญทำใหสถานศกษา มความเขมแขงในการบรหารจดการ สามารถพฒนาหลกสตรและกระบวนการเรยนร ตลอดจน การวดผล ประเมนผล รวมทงวดปจจยเกอหนนการพฒนาคณภาพนกเรยน ชมชน ทองถนไดอยาง มคณภาพและมประสทธภาพ สอดคลองกบสมพร พรมชนวงศ (2550: 132) ไดศกษาวจยเรอง การศกษาการบรหารงานวชาการในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาชยภม เขต 3 ผลการวจยพบวาโดยภาพรวมทง 12 ดาน ไดแก ดานการพฒนาหลกสตรสถานศกษา ดานการพฒนากระบวนการเรยนร ดานการวดผล ประเมนผลและเทยบโอนผลการเรยน ดานการวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา ดานการพฒนาสอนวตกรรมและเทคโนโลยเพอการศกษา ดานการพฒนาแหลงเรยนร ดานการนเทศการศกษา ดานการแนะแนวการศกษา ดานการพฒนาระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา ดานการสงเสรมความรทางวชาการแกชมชน ดานการประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาและองคการอน และดานการสงเสรมและสนบสนนงานวชาการแกบคคล ครอบครว องคการหนวยงานและสถาบนอนทจดการศกษาพบวาสภาพการบรหารงานวชาการอยในระดบมากทกดาน 2. ระดบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ระดบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน ดานพลวตแหงการเรยนรอยใน ลำดบสงสด รองลงมาคอ ดานการจดการความร ดานการเสรมอำนาจบคคล ดานการปรบเปลยนองคการและดานการใชเทคโนโลย ทงนเนองจากตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 81 ระบใหมการปฏรปการเรยนรโดยใชกลยทธ การจดกระบวนการเรยนร



ใหผเรยนทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได การจดกระบวนการเรยนร แสวงหาและสราง องคความร ไดนน การเปนองคการแหงการเรยนร เปนการบรหารรปแบบหนงท ใช พนฐาน ในการกาวไปสความสำเรจขององคการ โดยอาศยรปแบบการทำงานเปนทมและการเรยนรรวมกน ตลอดจนมความคดความเขาใจในเชงระบบทจะประสานสมพนธ เพอใหเกดความไดเปรยบทยงยนตอการแขงขน ทามกลางกระแสโลกาภวตนตลอดไป (คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2547: 96) ดงท อภชย เทดเทยนวงษ และคณะ (2547: 17) ทกลาวไววา องคการแหงการเรยนรคอ องคการทมกระบวนการทมงเนนกระตนเรงเราและจงใจใหสมาชกทกคนในองคการกระตอรอรนทจะเรยนรและพฒนาตนเองอยเสมอ เพอเพมและขยายสมรรถภาพของตนเองและขององคการในการปฏบต ภารกจตาง ๆ ใหสำเรจลลวงอยางมประสทธภาพและประสทธผล โดยอาศยรปแบบของการทำงานเปนทมและการเรยนรรวมกน ตลอดจนมความคดความเขาใจเชงระบบทจะประสานกน เพอใหเกดเปนความสามารถความไดเปรยบทางการแขงขนอยางยงยนตลอดไป สอดคลองกบธรยทธ จมอาษา (2550: 101-103) ไดศกษาวจยเรอง ปจจยทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 4 ผลการวจยพบวา ระดบการเปนองคการแหง การเรยนรของโรงเรยน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 4 อยในระดบมากทงภาพรวมและรายดาน 3. การบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 เรยงลำดบจากมากไปหานอย ไดแก ดานการนเทศและแนะแนวการศกษา ดานการพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนร ดานการวางแผนงานวชาการ ดานการพฒนาหลกสตร ดานการสงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมองาน ดานวชาการ และดานการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษา เปนปจจยทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยจะสามารถทำนายการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษาไดรอยละ 85.60 โดยอภปรายผลเปนรายดานดงน 3.1 การบรหารงานวชาการดานการนเทศและการแนะแนวการศกษาสงผลตอ การองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 อยในระดบมากทสด ทงนเนองจากสถานศกษาสรางความตระหนกใหแกครและผเกยวของ เขาใจกระบวนการนเทศและแนะแนวการศกษาภายในวาเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารงานวชาการ และการพฒนาปรบปรงวธการทำงานของแตละบคคลเพอพฒนาคณภาพการศกษาใหมประสทธภาพ สอดคลองกบวชรา เลาเรยนด (2553: 27) ทกลาววาการนเทศเพอใหโรงเรยนพฒนาตนเองจะตองดำเนนการอยางเปนระบบ ตงแตการวเคราะหสภาพปญหาและสาเหตของปญหา เพอการนเทศ การหาทางเลอกและตดสนใจใชยทธศาสตร การนเทศ การกำหนดระยะเวลาและ การปฏบตงาน การจดทำสอและเอกสารประกอบการนเทศ การสรปและรายงาน และการดำเนนงาน



พฒนากอนและหลงการพฒนา พบวา ครมการปรบเปลยนพฤตกรรมในการใชวธการประเมน เครองมอทใชในการประเมน และการดำเนนการประเมน เมอนำมาเปรยบเทยบกน ครลดการประเมนผลการเรยนรดวยแบบทดสอบนอยลง โดยไปประเมนตามแนวทางเลอกใหมเพมขน เนองจากม การประชมรวมกน สงเกตการสอนและการประเมนการใชขอมลสะทอนกลบทนท จงทำใหครผสอน นกเรยนเกดความเขาใจในการประเมนผลการเรยนรตามแนวทางเลอกใหม 3.2 การบรหารงานวชาการดานการพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนร สงผลตอการองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สอดคลองกบกดานนท มลทอง (2548: 12-16) ทไดกลาววา การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในปจจบนเปน การนำเทคโนโลยมาใชในการปฏรปการเรยนการสอนใหผเรยนเปนจดศนยกลางของการเรยนหรอเปนสำคญ เปนการเปลยนบทบาทของผเรยนจากผรบแตเพยงฝายเดยวมาเปนผกระตอรอรน รวมถง การมสวนรวมในการเรยน ขณะเดยวกนผสอนเปลยนจากเปนจดศนยกลางของการเรยนการสอนมาเปนผคอยชแนะผสนบสนนใหความรวมมอและบางครงจะเปนผเรยนรรวมไปกบผเรยนดวย 3.3 การบรหารงานวชาการดานการวางแผนงานวชาการ สงผลตอการองคการ แหงการเรยนรของสถานศกษา ทงนเนองจากสำนกงานเลขาธการครสภา (2542: 4) ไดกำหนดเกณฑมาตรฐานผบรหารการศกษาของครสภา 2540 ทเกยวของกบการวางแผนงานวชาการไวดงน เกณฑมาตรฐานทเกยวของกบการวางแผนงานวชาการมบางประการดงน มาตรฐานท 4 พฒนาแผนงานขององคกรใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง คอผบรหารมออาชพวางแผนงานขององคการไดอยางมยทธศาสตร เหมาะสมกบเงอนไขขอจำกดของผเรยน คร ผรวมงาน ชมชน ทรพยากรและสงแวดลอม สอดคลองกบนโยบาย แนวทาง เปาหมายของการพฒนา เมอนำไปปฏบตจะเกดผลตอการพฒนาอยางแทจรง แผนงานตองมกจกรรมสำคญทนำไปสผลของการพฒนาความสอดคลองของเปาหมายกจกรรม และผลงานถอเปนคณภาพ สำคญทนำไปสการปฏบตงานทมประสทธภาพสง มความคมคาและเกดผลอยางแทจรงระดบคณภาพ 3.4 การบรหารงานวชาการดานการพฒนาหลกสตร สงผลตอการเปนองคการ แหงการเรยนรของสถานศกษา ทงนเนองจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 แสดงใหเหนวาสถานศกษาและบคลากรในสถานศกษามบทบาท ในเรองของหลกสตรมากยงขน โดยเฉพาะการจดทำสาระของหลกสตรทสอดคลองกบทองถน และตองปรบรปแบบการจดการเรยนร รวมทงการประเมนผลใหสอดคลองกบเนอหาตามบทบญญตของกฎหมายดงกลาว ดงนน คร อาจารยในสถานศกษาจำเปนตองมความรความเขาใจใน การพฒนาหลกสตรทองถนเปนอยางด จงจะทำใหการจดการศกษาสามารถดำเนนไปตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบนไดตอไป และสอดคลองกบณฏฐกา วอแพง (2548: 83) ไดศกษาวจยเรอง กระบวนการพฒนาหลกสตรสถานศกษาในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 2 ผลการวจยพบวาขาราชการครและบคลากรทางการศกษามความคดเหนเกยวกบกระบวนการพฒนาหลกสตรสถานศกษาในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 2 อยในระดบมาก



3.5 การบรหารงานวชาการดานการสงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมอ งานดานวชาการ สงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา ทงนเนองจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มงใหกระจายอำนาจใน การบรหารจดการไปใหสถานศกษาใหมากทสด ดวยเจตนารมณทจะใหสถานศกษาดำเนนการได โดยอสระ คลองตว รวดเรวสอดคลองกบความตองการของผเรยน สถาบนศกษา ชมชน ทองถน และการมสวนรวมจากผมสวนไดเสยทกฝาย ซงจะเปนปจจยสำคญทำใหสถานศกษามความเขมแขง ในการบรหารและการจดการ สามารถพฒนาหลกสตรและกระบวนการเรยนร ตลอดจนการวดและประเมนผล สอดคลองกบสมพร พรมชนวงค (2550: 132) ไดศกษาวจยเรอง การศกษาการบรหารงานวชาการในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาชยภม เขต 3 ผลการวจยพบวาการบรหารงานวชาการดานการสงเสรมความรทางวชาการแกชมชนโดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก ดานการประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาและองคการอนโดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก การพฒนาวชาการกบสถานศกษาของรฐเอกชนและองคการปกครองสวนทองถนทจดการศกษาขนพนฐานมการบรหารงานอยในระดบมาก และดาน การสงเสรมและสนบสนนงานวชาการแกบคคล ครอบครว องคการ และหนวยงานอน ทจดการศกษา โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก 3.6 การบรหารงานวชาการดานการพฒนาระบบการประกนคณภาพในและมาตรฐานการศกษา สงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา ทงนเนองจากพระราชบญญต การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และการประกนคณภาพการศกษาตามพระราชบญญตการศกษา แหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2542 ไดกำหนดจดหมายและหลกการของ การจดการศกษาทตองมงเนนคณภาพและมาตรฐานการศกษาโดยกำหนดรายละเอยดไวในหมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษามาตรา 47 กำหนดใหมระบบการประกนคณภาพ การศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวย ระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก และในวรรคสองบญญตวา ระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาใหเปนไปตามทกำหนดในกฎกระทรวง ซงกระทรวงศกษาธการไดออกกฎกระทรวง คอ กฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2546 ขอ 2 วรรคสองบญญตวา ระบบ การประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาเปนสวนหนงของการบรหารการศกษา สำหรบการวจยครงนพบวา การบรหารงานวชาการดานการวจยเพอการพฒนาคณภาพ การศกษาของสถานศกษา ไมสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ทงนเนองจากปญหาครขาดความชำนาญในการจด การเรยนการสอน ใชวธการสอนแบบบรรยาย ขาดการใชสอประกอบการสอน และหนวยงานตนสงกดมอบหมายภาระงานใหสถานศกษาและครมากมายทงงานเอกสาร การจดแผนงาน และการจดอบรมตาง ๆ ทำใหครตองสละเวลาสอนเพอไปปฏบตงานอน ๆ ซงสอดคลองกบดอกฝาย ทศเกต



(2553: 58) ไดศกษาวจยเรองแนวทางการบรหารงานวชาการของโรงเรยนขยายโอกาส อำเภอแมอาย จงหวดเชยงใหม ผลการวจยพบวา การบรหารงานวชาการดานการวจยและพฒนาการศกษาใน การปฏบตของผบรหารทมคาเฉลยตำสด พบวา ผบรหารตองหาวธการใหม ๆ แนวทางใหม ๆ และสรางสรรคในการปฏบตงานคร โดยใชเทคนคดานการพด และการสรางขวญกำลงใจ ผบรหารตองยอมรบผลการปฏบตงานของคร โดยชนชมงาน ถงแมวาคณภาพงานจะตำ และเปดโอกาสใหครไดปรบปรงแกไข ตองสงเสรมพลงอำนาจใหแกคร ซงเปนกระบวนการจดการภายในองคการ เพอเพมสมรรถนะใหกบคร เนองจากครมภารกจดานงานอน ๆ อกมาก จงมเวลาไมมากนกในการคดวางแผนสงเสรมดานการวจยและพฒนา ปญหาและอปสรรคเกยวกบการบรหารงานวชาการของสถานศกษาคอ สวนใหญเกดจากบคลากรครไมเพยงพอ ทำใหมครสอนไมครบตามกลมสาระการเรยนร และปญหาอปสรรคเกยวกบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา คอ สวนใหญเกดจากขาดงบประมาณ ขาดสอ อปกรณสนบสนนในการพฒนากระบวนการเรยนการสอน ขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขอเสนอแนะมากทสด คอ หนวยงานทเกยวของควรเพมงบประมาณ สอและเทคโนโลยใหเพยงพอ และขอเสนอแนะเกยวกบการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา ขอเสนอแนะมากทสด คอ เพมงบประมาณ ใหเพยงพอตอการวจยและพฒนา ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเพอการนำไปใช 1.1 การบรหารงานวชาการ ดานการวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษาในสถานศกษา ควรเปดโอกาสใหครในการสรางองคความรทกษะการทำวจย การประยกตใช การตระหนกถง ทางเลอกทเปนไปไดทจะเปลยนแปลงการเรยนการสอนใหดขน เปนการสรางชมชนแหงการเรยนร ของคร 1.2 การบรหารงานวชาการ ดานการพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนรสถานศกษาจงควรใหความสำคญในการใชและพฒนาสอการเรยนร เพอใหเกด การเรยนรตอผเรยนอยางจรงจง เพมงบประมาณทรพยากร ดานสอและเทคโนโลยใหเพยงพอ ตอความตองการของผเรยนและบคลากรภายในสถานศกษา 1.3 การเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษาดานการใชเทคโนโลยสถานศกษาควรมเทคโนโลยเพอสนบสนนการเรยนร โดยการนำวทยาการคอมพวเตอรอนทนสมย เขามาสนบสนน การปฏบตงานใหเกดการเรยนรและเพมพนสมรรถนะทจะกอเกดความกาวหนาในการดำเนนกจการไปสเปาหมายรวมกนขององคการ เกดประสทธภาพและประสทธผลขององคการ



1.4 ในการพฒนาสถานศกษาใหเปนองคการแหงการเรยนร สถานศกษาควรให ความสำคญในการบรหารงานวชาการ โดยพจารณาจากดานการนเทศและแนะแนวการศกษา การพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนร การวางแผนงานวชาการ การพฒนาหลกสตร การสงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมองานดานวชาการ การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษา ทงนเนองจากเปนปจจยทเปนองคการ แหงการเรยนรของสถานศกษา 2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 ควรศกษาเกยวกบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารงานวชาการ 2.2 ควรศกษาปจจยทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนร 2.3 ควรศกษากลยทธการบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนร สรป การบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 พบวา การบรหารงานวชาการอยระดบมากทงในภาพรวมและรายดาน การเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษาอยระดบมากทงในภาพรวมและรายดาน การบรหารงานวชาการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษา อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 จำนวน 6 ดาน ไดแก 1) ดานการนเทศและการแนะแนว การศกษา 2) การพฒนาสอ นวตกรรม เทคโนโลยเพอการศกษาและแหลงเรยนร 3) การวางแผนงานวชาการ 4) การพฒนาหลกสตร 5) การสงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมองานดานวชาการ และ 6) และการพฒนาระบบการประกนคณภาพในและมาตรฐานการศกษา โดยรวมกนทำนายไดรอยละ 85.60 ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารงานวชาการและการเปนองคกรแหง การเรยนร พบวา สถานศกษาขาดแคลนคร งบประมาณ สอ และอปกรณสนบสนนในการพฒนากระบวนการเรยนการสอน ครมภาระหนาทนอกเหนองานสอนมาก ดงนน สถานศกษาควรเพมงบประมาณ สอ และเทคโนโลยใหเพยงพอ สรางความรวมมอกนในการทำงานทงภายในและภายนอก เพอปรบปรงการทำงานใหดยงขน



เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไข เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. กดานนท มลทอง. (2548). เทคโนโลยและการสอสารเพอการศกษา. กรงเทพฯ: อรณการพมพ. ณฎฐกา วอแพง. (2548). กระบวนการพฒนาหลกสตรสถานศกษาในสถานศกษา สงกด สำนกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเลย. ดอกฝาย ทศเกต. (2553). แนวทางการบรหารงานวชาการของโรงเรยนขยายโอกาส อำเภอแมอาย จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. ธรยทธ จมอาษา. (2550). ปจจยทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยน สงกด สำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 4. วทยานพนธปรญญาครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเลย. พวงรตน ทวรตน. (2546). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. ยทธพงษ ไกยวรรณ. (2543). พนฐานการวจย. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. วชรา เลาเรยนด. (2553). รปแบบและกลยทธการจดการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคด (พมพครงท 5). นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร. สภาเพญ จรยะเศรษฐ. (2542). ความรพนฐานเกยวกบการวจย. กาญจนบร: ภาควชาทดสอบ และวจยการศกษา คณะครศาสตร สถาบนราชภฏกาญจนบร. สมพร พรมชนวงศ. (2550). การศกษาการบรหารงานวชาการในสถานศกษาขนพนฐาน สงกด สำนกงานเขตพนทการศกษาชยภม เขต 3. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏชยภม. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2547). การเรยนรบรณาการ: ยทธศาสตรครปฏรป. กรงเทพฯ: อษาการพมพ. สำนกงานเลขาธการครสภา. (2542). เกณฑมาตรฐานผบรหารการศกษาของครสภา 2540. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา. อภชย เทดเทยนวงษ และคณะ. (2547). การพฒนาองคกรแหงการเรยนรในสถาบนผบรหาร การศกษา. กรงเทพฯ: สำนกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. Hoy, W. K & C. G. Miskel. (2001). Educational administration: Theory, research, and practice (6th ed.) New York: McGraw-Hill.



รปแบบวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8

TYPES OF ORGANIZATIONAL CULTURE AFFECTING KNOWLEDGE MANAGEMENT IN EDUCATIONAL INSTITUTIONS UNDER

THE JURISDICTION OF SECONDARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 8

ราเชนทร แกวพทกษ / RACHEN KAEWPITAK1 พชญาภา ยนยาว / PITCHAYAPA YUENYAW2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ระดบการปฏบตตามรปแบบวฒนธรรมองคกร

ของสถานศกษา 2) ระดบการจดการความรของสถานศกษา 3) รปแบบวฒนธรรมองคกรทสงผล

ตอการจดการความรของสถานศกษา และ 4) ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะเกยวกบรปแบบ

วฒนธรรมองคกรและการจดการความรของสถานศกษา กลมตวอยาง ไดแก ผบรหารและคร

ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จำนวน 335 คน ไดมาโดย

การสมแบบแบงชนตามสดสวน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถามทสรางขนโดยผวจย

สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะห

การถดถอยพหคณแบบขนตอน และการวเคราะหเนอหา


1. รปแบบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา มการปฏบตอยในระดบมากทงภาพรวมและ

รายดาน

2. การจดการความรของสถานศกษาอยในระดบมากทงภาพรวมและรายดาน

3. รปแบบวฒนธรรมองคกรสงผลตอการจดการความรของสถานศกษาอยางมนยสำคญ

ทางสถตทระดบ .01 จำนวน 3 ดาน ไดแก ดานวฒนธรรมแบบเนนการตลาด ดานวฒนธรรม

แบบเนนสายการบงคบบญชา และดานวฒนธรรมแบบเฉพาะกจ โดยรวมกนทำนายไดรอยละ 74.80

4. ปญหาและอปสรรคของรปแบบวฒนธรรมองคกรและการจดการความรของสถานศกษา

ไดแก บคลากรไมใหความสำคญในการปฏบตงานรวมกน ขาดสอและแหลงสบคนความรใน

1นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎนครปฐม 2อาจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฎนครปฐม ทปรกษาวทยานพนธ



การพฒนา การจดการความร ดงนน สถานศกษาควรสงเสรมใหบคลากรทำหนาทอยางเตม ความสามารถจดทมงานนเทศ กำกบ ตดตาม และอบรมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศและ การสรางสอททนสมย คำสำคญ: วฒนธรรมองคกร การจดการความร สถานศกษา มธยมศกษา

ABSTRACT

This research aimed to study: 1) the implementation level of organizational culture types of educational institutions; 2) the level of knowledge management of educational institutions; 3) types of organizational culture affecting knowledge management in educational institutions; and 4) problems and suggestions for organizational culture and knowledge management in educational institutions. The research samples were 335 administrators and teachers from educational institutions under the Jurisdiction of Secondary Educational Service Area Office 8, derived by proportional stratified random sampling. The research instrument was a questionnaire constructed by the researcher. The statistics used for data analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation, stepwise multiple regression analysis and content analysis. The findings of this research were as follows: 1. Types of organizational culture implemented by educational institutions were at a high level in both overall and individual aspects. 2. Knowledge management of educational institutions was at a high level in both overall and individual aspects. 3. Three types of organizational culture that affected knowledge management in educational institutions with statistical significance at .01 level were market culture, hierarchy culture and adhocracy culture, accounting for 74.80% of variance explained. 4. Regarding problems on types of organizational culture and knowledge management in educational institutions, it was found that the staff did not view work collaboration as important. The findings also revealed that the educational institutions lacked media and educational sources for developing knowledge management. Therefore, the educational institutions should encourage their staff to perform their duties at full capacity and appoint team supervisors to monitor and train their staff in how to use information technologies and create modern media.

Keywords: organizational culture, knowledge management, educational institution, secondary education



บทนำ ในสภาวการณปจจบน ความเจรญกาวหนาในวทยาการดานตาง ๆ ดำเนนไปอยางรวดเรว ดงนน สถานศกษาไมวาจะเปนภาครฐหรอเอกชนตองเตรยมพรอมสำหรบการเปลยนแปลงทจะ เกดขน ซงนบวาเปนสงทตองเผชญไมวาจะเปนบคคล หรอองคกร การเปลยนแปลงทเกดขน อยางรวดเรวในโลกปจจบนนน มปจจยมาจากการกาวกระโดดของเทคโนโลยสารสนเทศทพฒนาอยางตอเนอง และความซบซอนของระบบเศรษฐกจซงสงผลกระทบกบการดำเนนการทงภายใน และภายนอกองคกร การแขงขนจากทเคยจำกดอยในวงแคบ ๆ กไดขยายขอบเขตออกไปครอบคลม ทวโลก นอกจากนแลวแนวคดในการบรหารจดการสมยใหม ไมวาจะเปนการบรหารการเปลยนแปลง การจดการคณภาพ การจดการหวงโซอปทาน รวมถงการจดการความร ทำใหองคกรและหนวยงานทงหลายตองปรบตวเพอความอยรอด โดยมคนเปนพลงขบเคลอนทสำคญ เพราะในตวคนมทกษะและประสบการณ ทกอใหเกดความชำนาญซงเปนทนความร จงจำเปนตองสรางคานยมขององคกรและวฒนธรรมองคกรใหสอดคลองและปรบตวไดตามสภาวะเงอนไขทเปลยนแปลงไป เพอความอยรอดและการพฒนาทกาวหนาและสามารถบรรลผลทตงไวได (สรสนนท ธรศรโชต, 2554: 1) ปจจบนการบรหารงานภาครฐ มเปาหมายเพอมงผลสมฤทธ มประสทธภาพ และความคมคา ตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มาตรา 11 สวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการ เพอใหมลกษณะเปนองคกรแหงการเรยนรอยางสมำเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสารและสามารถประมวลผลความรในดานตาง ๆ เพอนำมาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง รวดเรวและเหมาะสมกบสถานการณ รวมทง ตองสงเสรมและพฒนาความรความสามารถ สรางวสยทศนและปรบเปลยนเจตคตของขาราชการ ในสงกดใหเปนบคลากรทมประสทธภาพและมการเรยนรรวมกน ทงน เพอประโยชนในการปฏบตราชการของสวนราชการใหสอดคลองกบการบรหารราชการใหเกดผลสมฤทธตามพระราชกฤษฎกาน (สำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2547: 4) และเพอใหสอดคลองกบพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มาตรา 11 สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2548: 8) สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ ไดกำหนดมาตรฐานการศกษาของชาตไว 3 มาตรฐาน ในสวนของมาตรฐานท 3 ไดแก แนวการสรางสงคม แหงการเรยนร หรอสงคมแหงความรการสรางวถการเรยนรและแหลงการเรยนรใหเขมแขง การเรยนร ความร นวตกรรม สอ และเทคโนโลยนน ลวนเปนปจจยสำคญของการพฒนาสสงคมแหงความรทงสน ซงสถานศกษาทกแหงจำเปนตองมกระบวนการพฒนาองคกรของตนโดยใชวธการจดการความร ดงทสำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการไดกำหนดกระบวนการการจดการความรขององคกรวา ควรประกอบดวย การบงชความร การสรางและแสวงหาความร การจดความรใหเปนระบบการประมวลและกลนกรองความร การเขาถงความรการแบงปนแลกเปลยนความรและ การเรยนร



ดงนน วฒนธรรมองคกรนบวาเปนปจจยสำคญยง ทจะสงเสรมกระบวนการการจดการ ความรของสถานศกษาใหกลายเปนองคกรแหงการเรยนรได ดงท สำนกงานเลขาธการสภา การศกษา (สกศ.) ไดรวมกบสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สวก.) และสถาบนสงเสรม การจดการความรเพอสงคม (สคส.) ดำเนนการวจยและพฒนานวตกรรมการเพมประสทธภาพขององคกรทางการศกษาดวยการจดการความร เพอศกษาและพฒนารปแบบ และกระบวนการจดการความรขององคกรทางการศกษา ไดแก สำนกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาขนพนฐาน เพอทำใหองคกรมประสทธภาพสงขน ทงในดานการทำงานตามบทบาทหนาทและภาระงาน ขององคกร รวมไปถงการสงเสรม สนบสนน และจดการเรยนรทมคณภาพใหกบผเรยน ทงยง ขยายผลไปสสำนกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาขนพนฐานอน ๆ อกดวย และทสำคญ เพอใหไดขอเสนอแนะเกยวกบแนวทางการสงเสรมการใชกระบวนการการจดการความรเพอประโยชน ในการเพมประสทธภาพของสำนกงานเขตพนทการศกษา และสถานศกษาขนพนฐานใหพฒนา เพมมากขน โดยมนโยบายและงบประมาณสนบสนนใหสำนกงานเขตพนทการศกษาทงประเทศดำเนนการจดการความรเพอพฒนาประสทธภาพการทำงานขององคกร ตามขอตกลงของการปฏรประบบราชการ (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2553: 4) สรปไดวา การสรางวฒนธรรมองคกรใหมความเขมแขงและยงยนนน องคกรจำเปนตองกำหนดเปาหมายการปฏบตงานรวมกน เพอเปนวถปฏบตทบคลากรเหนคณคารวมกนตระหนกและเขาใจตรงกน นนคอคานยมขององคกรนนเอง แตในสภาพความเปนจรงปจจบนมขอคนพบทเปนแนวโนมของวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา ซงพบวา ผบรหารระดบสงมแนวโนมใหคะแนน ดานวฒนธรรมสมพนธเกอกล สงกวาผบรหารระดบกลาง คะแนนดานวฒนธรรมการปรบเปลยน มแนวโนมนอยทสด และหลาย ๆ องคกรมแนวโนมทเนนวฒนธรรมสายบงคบบญชาและการตลาด ดงทคาเมรอน และควน (Cameron and Quinn, 1999: 121) แสดงใหเหนวาองคกรตาง ๆ จำนวนนอยทมวฒนธรรมองคกรเปนวฒนธรรมการปรบเปลยน เพราะมลกษณะวฒนธรรมทมการกระจายอำนาจลงสผปฏบตโดยตรง เนองจากผนำองคกรกลาเสยงและมการคาดการณอนาคต โดยจดหมายคอ การพฒนาองคกรและสรางนวตกรรมใหม ๆ ใหเกดขนกบองคกรของตนเอง ซงแตกตางจาก สถานศกษาสวนใหญในประเทศไทยทจะมลกษณะของวฒนธรรมสายบงคบบญชาเปนวฒนธรรมหลก เนองจากหนวยงานของทางราชการมโครงสรางทเปนทางการ มกฎระเบยบในการปฏบตงานอยางชดเจน ผนำองคกรมทกษะในการจดการและการประสานงานทด เพอการดำเนนงานทราบรน จดหมายคอ ความสำเรจของงานทมความนาเชอถอและตนทนตำ (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552: 247) ดงนน ผวจยในฐานะบคลากรของสถานศกษาขนพนฐานมความสนใจทจะศกษาวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 เพอนำมาซงการปรบปรงและพฒนาในโอกาสตอไป



วตถประสงค 1. เพอศกษาระดบรปแบบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา เขต 8 2. เพอศกษาระดบการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 3. เพอศกษารปแบบวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 4. เพอศกษาปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะรปแบบวฒนธรรมองคกรและการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 สมมตฐานการวจย รปแบบวฒนธรรมองคกรสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 คำจำกดความเชงปฏบตการ 1. วฒนธรรมองคกร หมายถง ผบรหารและครในสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา เขต 8 มความเชอ คานยม รปแบบแผนความคด ธรรมเนยมปฏบตทไดปฏบตสบทอดกนมาเปนทยอมรบโดยสมาชกองคกรและมการถายทอดใหแกสมาชกจากรนหนงสอกรนหนง โดยผานกระบวนการเรยนรของสถานศกษา ประกอบดวย 4 รปแบบ ไดแก 1) วฒนธรรมองคกร แบบครอบครว 2) วฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจ 3) วฒนธรรมองคกรแบบเนนสายการบงคบบญชา และ 4) วฒนธรรมองคกรแบบเนนการตลาด 2. การจดการความร หมายถง กระบวนการทผบรหารและครในสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 มการแสวงหาความรอยางเปนระบบ รวบรวม พฒนาใหเปนระบบอยในลกษณะทเปนแหลงความร ททกคนในสถานศกษาสามารถเขาถงความร ไดงาย และแลกเปลยนความรกนได เพอพฒนาใหเปนผร สงผลใหปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพประกอบดวย 7 ขนตอน ไดแก 1) การบงชความร 2) การสรางและแสวงหาความร 3) การจดความรใหเปนระบบ 4) การประมวลและกลนกรองความร 5) การเขาถงความร 6) การแบงปนแลกเปลยนความร และ 7) การเรยนร



วธดำเนนการ การวจยเรอง วฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ในครงน เปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive research) ผใหขอมล ไดแก ผบรหารและครในสถานศกษาเปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) โดยมวธดำเนนการตามลำดบหวขอดงตอไปน 1. ประชากร ไดแก ผบรหารและครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ในปการศกษา 2556 จำแนกตามทตงของจงหวดคอ จงหวดกาญจนบร และจงหวดราชบร และแบงตามขนาดของสถานศกษา 4 ขนาด โดยใชเกณฑการแบงขนาดสถานศกษาของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานประกอบดวยผบรหาร 158 คน คร 3,065 คน รวมทงสน 3,223 คน 2. กลมตวอยาง ไดแก ผบรหารและครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จำนวน 3,223 คน ใชตารางกำหนดขนาดของกลมตวอยางของเครจซและ มอรแกน (Krejcie and Morgan, 1970: 607-610 อางถงใน สวมล ตรกานนท, 2551: 179) โดยใชวธการสมตวอยางแบบแบงชนตามสดสวน (proportional stratified random sampling) และไดจำนวนกลมตวอยาง 346 คน ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 1 ดงน ตารางท 1 จำนวนประชากรและขนาดกลมตวอยาง

15 204 219 2 22 24

14 223 237 2 24 26 20 369 389 2 39 41 27 705 732 3 76 79

14 164 178 1 17 18 21 315 336 2 34 36 17 230 247 2 25 27 30 855 885 3 92 95

158 3,065 3,223 17 329 346



การสรางและพฒนาเครองมอ เครองมอทใชในการวจยมขนตอนการสรางและการพฒนาดงน ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบรปแบบวฒนธรรมองคกรและการจดการความร แลวกำหนดรปแบบและโครงสรางของแบบสอบถาม ขนท 2 กำหนดพฤตกรรมบงชใหครอบคลมนยามตวแปรและนำมาจดทำเปนขอกระทงคำถามสำหรบการวจยโดยผานคำแนะนำจากอาจารยทปรกษา ขนท 3 นำกระทงคำถามทสรางขนไปใหผทรงคณวฒ จำนวน 3 ทาน ตรวจสอบคณภาพความตรงดานเนอหา (content validity) ของขอกระทงคำถามแลวหาดชนความสอดคลองระหวางขอคำถามและวตถประสงค (Index of Item Objective Congruence: IOC) โดยเลอกเฉพาะขอทมคาดชนตงแต 0.5- 1.00 ไดขอกระทงคำถามทงหมด 64 ขอ ขนท 4 แกไขขอกระทงคำถามแลวจดแบบสอบถามความคดเหนตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒและอาจารยทปรกษา ขนท 5 นำแบบสอบถามความคดเหนไปทดลองใช (tryout) กบผบรหารและครผสอนซงไมใชกลมตวอยาง จำนวน 30 คน ขนท 6 นำแบบสอบถามความคดเหนทรบกลบคนมา ตรวจสอบคณภาพดานความเทยง (reliability) โดยใชคาสมประสทธแอลฟา ( – coefficient) ของครอนบาค (Cronbach, 1970: 161 อางถงใน สวมล ตรกานนท, 2551: 156) คณภาพดานความเทยงของรปแบบวฒนธรรมองคกรไดคาสมประสทธแอลฟาเทากบ 0.97 และคณภาพดานความเทยงของการจดการความรไดคาสมประสทธแอลฟาเทากบ 0.97 ขนท 7 ปรบปรงขอกระทงคำถามในดานการใชภาษา ใหมความเหมาะสมและถกตอง โดยผาน การแนะนำของอาจารยทปรกษา และจดทำแบบสอบถามความคดเหนฉบบสมบรณ เพอนำไปใชเกบขอมลกบกลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถามทผวจยสรางขนตามแนวคด ทฤษฎและเอกสารงานวจยทเกยวของ ม 4 ตอน ดงน ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบสำรวจรายการ (checklist) ตอนท 2 เปนแบบสอบถามวดระดบรปแบบวฒนธรรมองคการของสถานศกษา เปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (rating scale) ตอนท 3 เปนแบบสอบถามระดบการจดการความรของสถานศกษา มลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (rating scale)



ตอนท 4 เปนแบบสอบถามเพอศกษาปญหาอปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบของรปแบบวฒนธรรมองคกรและการจดการความรของสถานศกษา เปนแบบสอบถามปลายเปด (open-ended) การเกบรวบรวมขอมล ดำเนนการจดสงแบบสอบถาม จำนวน 346 ฉบบ ไดรบแบบสอบถามทมความสมบรณกลบคนมา จำนวน 335 ฉบบ คดเปนรอยละ 96.82 การวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหเกยวกบระดบของรปแบบวฒนธรรมองคกรและการจดการความรของ

สถานศกษาใชการหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 2. การวเคราะหคาสหสมพนธระหวางรปแบบวฒนธรรมองคกรและการจดการความรของสถานศกษาใชการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product-moment correlation coefficient: r

xy)

3. การวเคราะหของรปแบบวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา ใชการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน (stepwise multiple regression) 4. การศกษาปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะในรปแบบวฒนธรรมองคกรและการจด การความรของสถานศกษาใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) ผลการวจย ผลการวเคราะหขอมลรปแบบวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดงน ตอนท 1 ระดบรปแบบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 รปแบบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 8 โดยภาพรวมอยในระดบมากและขอมลมการกระจายตวนอย ( x =3.90, S.D.=0.58) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวาวฒนธรรมองคกรของสถานศกษาอยในระดบมากทกดาน โดยวฒนธรรมแบบครอบครวอยในลำดบสงทสด ( x = 3.97, S.D. = 0.56) รองลงมา ไดแก วฒนธรรมองคกร

แบบเนนสายการบงคบบญชา ( x = 3.94, S.D. = 0.66) วฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจ ( x = 3.85,

S.D. = 0.63) และวฒนธรรมองคกรแบบเนนการตลาด ( x = 3.85, S.D. = 0.67) ตามลำดบ ดงปรากฏในตารางท 2



ตารางท 2 ระดบและลำดบรปแบบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา เขต 8

(n=335) x S.D.

1. 2. 3. 4.

3.97 3.85 3.94 3.85

0.56 0.63 0.66 0.67

1 3 2 4

3.90 0.58

ตอนท 2 ระดบการจดการความรสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 การจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8

โดยภาพรวมอยในระดบมากและขอมลมการกระจายตวนอย ( x = 3.87, S.D. = 0.60) และ เมอพจารณาเปนรายดานพบวาการจดการความรอยในระดบมากทกดาน โดยการจดการความร

ดานการเรยนรอยในลำดบสงทสด ( x = 3.95, S.D. = 0.64) รองลงมา ไดแก ดานการบงชความร

( x = 3.93, S.D. = 0.66) และดานการจดความรใหเปนระบบอยในลำดบตำทสด ( x = 3.79, S.D. = 0.77) ดงปรากฏในตารางท 3



(n=335) x S.D.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

3.93 3.88 3.79 3.81 3.79 3.89 3.95

0.66 0.63 0.77 0.71 0.75 0.67 0.64

2 4 7 5 6 3 1

3.87 0.60

ตารางท 3 ระดบและลำดบการจดการความรของสถานศกษา

ตอนท 3 รปแบบวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรภายในของรปแบบวฒนธรรมองคกรซงม ความสมพนธทางบวกอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสหสมพนธระหวาง .702-.793 และเมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธของวฒนธรรมองคกรกบการจดการความรของ สถานศกษา (Y

tot) พบวามความสมพนธทางบวกอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยม

คาสหสมพนธระหวาง .653-.821 ดงปรากฏในตารางท 4



ตารางท 4 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางวฒนธรรมองคกรสงผลตอการจดการความรของ สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8

(X1)

(X

2)

(X3)

(X4) (Y

tot)

(X1) 1.00

(X2) .780** 1.00

(X3) .722** .756** 1.00

(X4) .702** .782** .793** 1.00

(Ytot) .653** .776** .793** .821** 1.00

** .01

ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน พบวา รปแบบวฒนธรรมองคกรดาน

วฒนธรรมองคกรแบบเนนการตลาด (X4) วฒนธรรมองคกรแบบเนนสายการบงคบบญชา (X

3)

วฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจ (X2) เปนตวแปรทไดรบเลอกเขาสมการถดถอยและสามารถอภปราย

ความผนแปรของการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 8 (Ytot

) ไดอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาประสทธภาพในการทำนาย (R2) เทากบ 0.748 ซงแสดงวา ดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนการตลาด วฒนธรรมองคกรแบบเนนสาย

การบงคบบญชา และวฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา

และสามารถทำนายการจดการความรของสถานศกษาไดรอยละ 74.80 โดยสามารถเขยนสมการ

พยากรณได ดงน

สมการวเคราะหการถดถอยในรปของคะแนนดบคอ



tot = 0.62 + 0.36 (X4) + 0.26 (X3) + 0.22 (X2)

tot = 0.40 (Z4) + 0.29 (Z3) + 0.24 (Z2)



ตารางท 5 ผลการวเคราะหถดถอยพหคณแบบขนตอน (n=335)

df SS MS F Sig. Regression 3 90.41 30.14 326.77** .00

Residual 331 30.53 .09 Total 334 120.94

b Beta SEb t Sig. .62 .11 5.81** .00

(X4) .36 .40 .05 7.83** .00 (X3) .26 .29 .04 6.06** .00

(X2) .22 .24 .04 5.08** .00 ** .01 R = 0.865 R2 = 0.748 SEE. = 0.303

ตอนท 4 ผลการวเคราะหปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะรปแบบวฒนธรรมองคกรและการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ผลการวเคราะหพบวาปญหาและอปสรรคของรปแบบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา ขอทเปนอปสรรคมากทสด คอ บคลากรไมใหความสำคญในการปฏบตงานรวมกน รองลงมาคอ 1) บคลากรไมมความผกพนกบสถานศกษา 2) บคลากรขาดความเคารพในสทธและหนาทซงกน และกน 3) บคลากรขาดความรความเขาใจในการปฏบตหนาทของตนเอง 4) บคลากรขดแยงและ ไมยอมรบฟงความคดเหนซงกนและกน และ 5) บคลากรทำงานไมเปนไปตามลำดบขนตอนและระเบยบ ขอเสนอแนะมากทสด คอ สถานศกษาควรสงเสรมใหบคลากรทำหนาทของตนเองตามความถนดอยางเตมความสามารถ รองลงมาตามลำดบ คอ 1) สถานศกษากำหนดขอบขายหนาทของแตละงานลงในคมอการปฏบตงานอยางชดเจน 2) สถานศกษาควรสงเสรมใหบคลากรไดเรยนรเพมเตมตามภาระหนาทและจดใหมทมงานนเทศ กำกบ ตดตามและประเมนผลการปฏบตงาน 3) สถานศกษาควรจดทมนเทศ กำกบ ตดตาม ใหความรกบบคลากรในแตละดานและจดทำคมอ การปฏบตงานในแตละงานอยางละเอยด 4) ผบรหารควรจดการกบความขดแยงอยางยตธรรม และคำนงถงการพฒนาของสถานศกษารวมกน 5) สถานศกษาควรใหบคลากรไดมสวนรวมใน การกำหนดแนวทางในการพฒนาสถานศกษาและมการสรางขวญกำลงใจอยเสมอ



ปญหาและอปสรรคของการจดการความรของสถานศกษาขอทเปนอปสรรคมากทสด คอ ขาดสอและแหลงสบคนความรทหลากหลายและเพยงพอตอการจดการความร รองลงมาตามลำดบคอ 1) มกจกรรมอน ๆ สอดแทรกเขามาทำใหบคลากรมภาระงานมาก 2) บคลากรทมประสบการณมกจะขอยายกลบภมลำเนาเดมทำใหการจดการความรในสถานศกษาไมตอเนอง 3) หลงจากทบคลากรไดเขารบการอบรมแลวไมไดนำความรทไดรบมาขยายผลตอใหกบบคลากรในหนวยงานของตนเอง 4) บคลากรสวนใหญมอายราชการไมมากขาดประสบการณ ขาดทกษะในการทำงานเนองจากบรรจใหม และ 5) สถานศกษายงไมไดดำเนนการในการจดการความรใหเปนระบบ ขอเสนอแนะในการพฒนาการจดการความรของสถานศกษา เรยงลำดบจากมากไปหานอย ดงนขอเสนอแนะมากทสดคอ สถานศกษาควรจดทมงานนเทศ กำกบ ตดตามและอบรมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสรางสอใหกบบคลากร รองลงมา คอ 1) ผบรหารควรจดการการบรหารงานใหมประสทธภาพ ลดภาระงานทซำซอนหรอไมจำเปน 2) สถานศกษาควรสนบสนนงบประมาณ ในการตดตงระบบเครอขายอนเทอรเนตใหมจำนวนเพยงพอกบความตองการและมการจดเกบสออยางเปนระบบและจดทำชองทางในการสบคนความรทหลากหลาย 3) สถานศกษาควรเปดโอกาสใหบคลากรไดมสวนรวมในการกำหนดแผนกลยทธพฒนาการจดการความรของสถานศกษา 4) สถานศกษาควรสรางทมงานทมความเชยวชาญในแตละดานเปนทปรกษาแกบคลากรในสถานศกษา เปดโอกาสใหมการแลกเปลยนเรยนรกบผทมความเชยวชาญภายนอกสถานศกษา และ 5) สถานศกษาควรสงเสรมใหบคลากรสรางความรทไดรบมาจากการอบรม โดยจดทำเปนผลงานทางวชาการและเผยแพรความรใหกบบคลากรทงภายในและภายนอกสถานศกษา อภปรายผล การอภปรายผลตามวตถประสงคของการวจยมดงน 1. รปแบบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ในภาพรวมอยในระดบมากและเมอพจารณาเปนรายดานพบวา วฒนธรรมองคกรของ สถานศกษาดานวฒนธรรมองคกรแบบครอบครวอยในระดบสงสด รองลงมาคอ ดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนสายการบงคบบญชา ดานวฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจ และดานวฒนธรรม แบบเนนการตลาด ตามลำดบ ทงนเพราะผบรหาร และบคลากรตระหนกถงความสำคญของหนาท ความรบผดชอบ เพอใหบรรลตามเปาหมายการปฏบตงานรวมกนเพอเปนวถปฏบตทบคลากร เหนคณคารวมกน ตระหนกและเขาใจตรงกน รวมทงสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2555: 14) ไดตระหนกถงความสำคญของการสรางวฒนธรรมองคกรใหเขมแขง และพฒนาศกยภาพองคกรใหบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงไดจดทำเอกสารแนวทางการเสรมสรางวฒนธรรมองคกรของสถานศกษาในสงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เพอใหคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและสำนกงานเขตพนทการศกษา ไดใชเปนแนวทางในการดำเนนการเสรมสราง และพฒนาวฒนธรรมองคกรใหมเปาหมาย รวมทง



สรางคานยมขององคกรทบคลากรในสงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานคาดหวงทจะยดถอปฏบต จนกลายเปนวฒนธรรมองคกรของสถานศกษาในแตละแหง ซงจะชวยผลกดนใหการปฏบตงานบรรลผล สอดคลองกบนพมาศ ประภา (2552: 89-101) ไดศกษาเรอง วฒนธรรมองคกรทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 1 ผลการวจยพบวา ระดบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 1 โดยรวมสถานศกษาทกขนาดมระดบวฒนธรรมองคกรอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวา ระดบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา ทกขนาดอยในระดบมากทกดาน 2. การจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา การจดการความรของสถานศกษาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลำดบจากมากไปหานอยไดดงน ดานการเรยนร ดานการบงช ความร ดานการแบงปนแลกเปลยนความร ดานการสรางและแสวงหาความร ดานการประมวลและกลนกรองความร ดานการเขาถงความร และดานการจดความรใหเปนระบบ ตามลำดบ ทงนเนองจากสำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (2547: 4) พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มาตรา 11 ระบวา สวนราชการมหนาทพฒนาความร ในสวนราชการ เพอใหมลกษณะเปนองคกรแหงการเรยนร อยางสมำเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสาร และสามารถประมวลผลความรในดานตาง ๆ เพอนำมาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง รวดเรว และเหมาะสมกบสถานการณ รวมทงตองสงเสรมและพฒนาความรความสามารถ สราง วสยทศนและปรบเปลยนทศนคตของขาราชการในสงกดใหเปนบคลากรทมประสทธภาพและม การเรยนรรวมกน ทงน เพอประโยชนในการปฏบตราชการของสวนราชการใหสอดคลองกบ การบรหารราชการใหเกดผลสมฤทธตามพระราชกฤษฎกา อกทง สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2548: 8) สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ ไดกำหนดมาตรฐานการศกษาของชาตไว 3 มาตรฐาน ในสวนของมาตรฐานท 3 ไดแก แนวการสรางสงคมแหงการเรยนร หรอสงคมแหงความร การสรางวถการเรยนร และแหลงการเรยนรใหเขมแขง การเรยนร ความร นวตกรรมสอและเทคโนโลย ลวนเปนปจจยสำคญของการพฒนาสสงคมแหงความรทงสน ซงสถานศกษาทกแหงจำเปนตองมกระบวนการ พฒนาองคกรของตนโดยใชวธการจดการความร ดงทสำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการไดกำหนดไว สอดคลองกบปญญา มาศวรรณา (2551: 117-119) ไดศกษาเรอง ระดบการปฏบตการจดการความรของโรงเรยนในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 2 ผลการวจยพบวา ระดบการปฏบตการจดการความรของโรงเรยนสงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 2 มการปฏบตการจดการความรโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน มระดบการปฏบตงานจากมากไปนอย 3 อนดบแรก ไดแก ดานการจดเกบขอมลและการสบคนความร ดานการสรางความร และดานการถายโอนความรและการใชประโยชน ตามลำดบ



3. รปแบบวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 เรยงลำดบตามอทธพลจากมากไปหานอย ซงไดแก ดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนการตลาด ดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนสายการบงคบบญชา และดานวฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจเปนปจจยทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยจะสามารถทำนายการดำเนนงานของสถานศกษาไดรอยละ 74.80 ซงสอดคลองกบกญญาณฐ บญพวง (2551: 98-99) ไดศกษาเรอง วฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของ สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2 ผลการวจยพบวา การจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก เรยงลำดบคาเฉลยจากมากไปนอยดงน การเรยนร การแบงปนแลกเปลยนความร การสรางและแสวงหาความร การคนหาความร การประมวลและกลนกรองความร การเขาถงความร และการจดการความรใหเปนระบบ วฒนธรรมองคกรโดยภาพรวมสงผลตอการจดการความร ของสถานศกษา เมอพจารณารายดาน พบวา ความหลากหลายของบคลากรและความมงประสงคของสถานศกษา สงผลตอการจดการความรในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2 ในงานวจยน ผวจยอภปรายผลวฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความร จำแนกเปนรายดานเรยงตามลำดบอทธพลไดดงน 3.1 ดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนการตลาด สงผลตอการจดการความรของ สถานศกษามากทสด ทงนเนองจากสถานศกษาใหความสำคญกบความสำเรจของสถานศกษา ตามเปาหมาย วสยทศน และพนธกจและใชหลกเหตและผลในการบรหารงานอยางเหมาะสม ม การประเมนผลโดยการเปรยบเทยบผลงานของบคลากรอยางยตธรรม ดวยเหตนบคลากรรสกวางานททำทาทายความสามารถในการปฏบตงาน สงเสรมใหมการแขงขนกนสรางผลงานเพอเปนการวด ความสำเรจในการปฏบตงานสง บคลากรจงตองพฒนาในดานทกษะ ความร ความสามารถ เพอ การแขงขนในองคกรของตนสอดคลองกบจราภรณ พงษศรทศน (2553: 264) ไดศกษาเรอง ปจจย ดานวฒนธรรมองคกรและการจดการความรทมอทธพลตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ผลการวจยพบวาดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนการตลาด มอทธพลทางออมตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลทกดาน โดยผานการระบความรใหเปนระบบ การแลกเปลยนเรยนร และการประยกตใชความร ทงนเนองจากมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ตองดำเนนงานตามระบบประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ซงมการกำหนดเปาหมายในแตละองคประกอบ หรอแตละตวบงชทแนนอนและตองดำเนนงานใหบรรลเปาหมาย ซงรปแบบวฒนธรรมองคกร แบบเนนการตลาดนนใหความสำคญกบเปาหมายขององคกรเชนกน 3.2 ดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนสายการบงคบบญชา สงผลตอการจดการความรของสถานศกษาในอนดบรองลงมา ทงนเนองจากสถานศกษามโครงสรางสายการบงคบบญชา ทแสดงอำนาจ หนาทของแตละสายงานอยางชดเจน ผบรหารสนบสนนใหการดำเนนการของ



สถานศกษาเปนไปอยางมประสทธภาพและมการตรวจสอบการปฏบตงานทรดกม บคลากร มความมนคงในหนาทการงานโดยไดรบสวสดการดานตาง ๆ อยางเพยงพอตอการดำรงชวต ดวยเหตนทำใหบคลากรยดถอการปฏบตงานตามกฎระเบยบอยางเครงครด ทมเท แรงกาย แรงใจ ในการปฏบตงานของตนเองอยางมประสทธภาพ มการตรวจสอบการปฏบตงานของตนเองอยเสมอเพอปองกนความผดพลาด สอดคลองกบจราภรณ พงษศรทศน (2553: 263) ไดศกษาเรองปจจยดานวฒนธรรมองคกรและการจดการความรทมอทธพลตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ผลการวจยพบวา ดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนสายบงคบบญชา มอทธพลทางออม ตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลในทกดาน โดยผานการระบความร การจด การความรใหเปนระบบ การแลกเปลยนความร และการประยกตใชความร ทงนเนองจากการทำงานภายในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลนน คณบดจะเปนผควบคมดแลประสานงานใหอาจารย ในคณะของตน ปฏบตงานใหสอดคลองกบนโยบายของมหาวทยาลย ซงในการเปนมหาวทยาลยนน มเปาหมายหลกอยทความร 3.3 ดานวฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจสงผลตอการจดการความรของสถานศกษาเปนลำดบสดทาย จากการศกษาประเภทของวฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจ ไดมนกวชาการหลายทานไดนยามคำจำกดความไวแตกตางกน เชน วฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจ วฒนธรรมองคกรแบบเนนการพฒนา ในงานวจยนผวจยไดใชคำวา “วฒนธรรมองคกรแบบเฉพาะกจ” ทงนเนองจากสถานศกษามงเนนและสงเสรมใหองคกรประสบความสำเรจตามเปาหมายวสยทศนและพนธกจ มการปรบเปลยนตำแหนง หนาทความรบผดชอบของบคลากรเพอใหการดำเนนการประสบ ความสำเรจและผบรหารสงเสรมใหบคลากรสนบสนนแนวความคดททาทายและสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ อยเสมอ ดวยเหตนบคลากรจงมความมงมนในการปฏบตงานเพอความเจรญกาวหนา ในวชาชพและพฒนาตนเองใหมการนำความรใหม ๆ เขามาใชในการปฏบตงานมการแขงขนสง ทงภายนอกและภายในเพอสงเสรมความกาวหนาของสถานศกษาสอดคลองกบจราภรณ พงษศรทศน (2553: 263) ไดศกษาเรองปจจยดานวฒนธรรมองคกรและการจดการความรทมอทธพลตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ผลการวจยพบวา ดานวฒนธรรมองคกรแบบเนนการพฒนา มอทธพลทางออมตอประสทธผลของมหาลยเทคโนโลยราชมงคลในทกดาน โดยผานการระบความร การจดการความรใหเปนระบบ การแลกเปลยนความร และการประยกตใชความร เนองจากมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ตองดำเนนการการจดการความร ตามเปาหมายการประกนคณภาพภายในสถานศกษา 3.4 สำหรบการวจยครงนพบวา วฒนธรรมองคกรแบบครอบครวไมสงผลตอการจดการ ความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ทงนเนองจากปญหาวฒนธรรมองคกรของสถานศกษายงไมใหความสำคญตอการยอมรบฟงความคดเหนของเพอนรวมงานจงทำใหขาดความไววางใจซงกนและกน แสดงถงการไมเปนกลยาณมตร อกทงวฒนธรรม องคกรแบบครอบครว มรปแบบทไมสงเสรมการแขงขนระหวางบคลากรในองคกร ขาดการสงเสรม



ความคดสรางสรรคในบคลากร และการทไมยดถอกฎระเบยบอยางเครงครด ขาดความเกรงใจซงกนและกน การสงการไมมอำนาจเพยงพอ เนองจากความเปนกนเองระหวางผบรหารกบครสอดคลองกบผลงานวจยของจราภรณ พงษศรทศน (2553: 263) ไดศกษาเรองปจจยดานวฒนธรรมองคกรและการจดการความรทมอทธพลตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ผลการวจยพบวา วฒนธรรมองคกรแบบครอบครว ไมมอทธพลทางออมตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลย ราชมงคลในทกดาน โดยผานกระบวนการการจดการความร 4. ปญหาและอปสรรคของรปแบบวฒนธรรมของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา เขต 8 พบวา ปญหาและอปสรรคเรยงลำดบจากมากไปหานอยดงน บคลากรไมใหความสำคญในการปฏบตงานรวมกน รองลงมาคอ 1) บคลากรไมมความผกพนกบ สถานศกษา 2) บคลากรขาดความเคารพในสทธและหนาทซงกนและกน 3) บคลากรขาด ความรความเขาใจในการปฏบตหนาทของตนเอง 4) บคลากรขดแยงและไมยอมรบฟงความคดเหนซงกนและกน 5) บคลากรทำงานไมเปนไปตามลำดบขนตอนและระเบยบ สอดคลองกบจตราภรณ ทองไทย (2552: 103-104) ไดศกษาเรอง ปจจยดานวฒนธรรมทสงผลตอการจดการความร ในสถาบนอดมศกษา กรณศกษาสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร พบวา ในการดำเนนงานดานการจดการความรของสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานครมปญหาอปสรรคดานวฒนธรรม เกดขนทง 6 ดาน โดยเรยงตามลำดบปญหาอปสรรคทมผตอบมากทสดไดแก 1) ปญหาอปสรรค ดานการมสวนรวมนนเปนปญหาอปสรรคทพบมากทสด คดเปนสดสวนรอยละ 67.44 2) ปญหาอปสรรคดานการเรยนรเปนปญหาอปสรรคทพบในลำดบรองลงมา คดเปนสดสวนรอยละ 31.78 3) ปญหาอปสรรคดานการเปลยนแปลงและนวตกรรม คดเปนสดสวนรอยละ 27.90 4) ปญหาอปสรรคดานความรวมมอและเครอขายความร คดเปนสดสวนรอยละ 26.35 5) ปญหาอปสรรค ดานการวางแผน คดเปนสดสวนรอยละ 13.95 และ 6) ปญหาอปสรรคดานการกระตนและการใหรางวลเปนปญหาอปสรรคทเปนลำดบสดทายคดเปนสดสวนรอยละ 6.97 ขอเสนอแนะในการพฒนาวฒนธรรมของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยเรยงลำดบจากมากไปหานอยดงน คอ สถานศกษาควรสงเสรมใหบคลากรทำหนาทของตนเองตามความถนดอยางเตมความสามารถ รองลงมา คอ 1) สถานศกษากำหนดขอบขาย หนาทของแตละงานลงในคมอการปฏบตงานอยางชดเจน 2) สถานศกษาควรสงเสรมใหบคลากรไดเรยนรเพมเตมตามภาระหนาทและจดใหมทมงานนเทศ กำกบ ตดตามและประเมนผลการปฏบตงาน 3) สถานศกษาจดทมนเทศ กำกบ ตดตาม ใหความรกบบคลากรในแตละดานและ จดทำคมอการปฏบตงานในแตละงานอยางละเอยด 4) ผบรหารจดการกบความขดแยงอยางยตธรรม และคำนงถงการพฒนาของสถานศกษารวมกน 5) สถานศกษาควรใหบคลากรไดมสวนรวม ในการกำหนดแนวทางในการพฒนาสถานศกษาและมการใหขวญกำลงใจซงกนและกนอยเสมอสอดคลองกบจราภรณ พงษศรทศน (2553: 270) ไดศกษาเรองปจจยดานวฒนธรรมองคกรและ การจดการความรทมอทธพลตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ผลการวจยพบวา



วฒนธรรมองคกรแบบเนนสายการบงคบบญชามอทธพลทางตรงตอประสทธผลโดยรวม วฒนธรรมองคกรแบบเนนสายการบงคบบญชามอทธพลทางตรงตอประสทธผลดานการสอน วฒนธรรมองคกรแบบครอบครวมอทธพลทางตรงตอประสทธผลดานการวจย และวฒนธรรมองคกรแบบเนน สายการบงคบบญชามอทธพลทางตรงตอประสทธผลดานการบรการวชาการ ผบรหารควรกำหนดนโยบายปรบโครงสรางการทำงานใหมการพฒนาวฒนธรรมองคกรใหเหมาะสมกบบรบทของแตละหนวยงาน เพอใหบรรลประสทธผลในทก ๆ ดาน เชน ประสทธผลโดยรวมนนผบรหารตองให ความสำคญกบการทำงานตามสายการบงคบบญชาการสงการหรอการรายงานในมหาวทยาลย ตองยดตามลำดบขนสายการบงคบบญชา และมการกำหนดระเบยบขอบงคบไวอยางชดเจน 5. ปญหาและอปสรรคการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยเรยงลำดบจากมากไปหานอยดงน ขาดสอและแหลงสบคนความรทหลากหลายและเพยงพอตอการจดการความร รองลงมาคอ 1) มกจกรรมอน ๆ สอดแทรกเขามาทำใหบคลากร มภาระงานมาก 2) บคลากรทมประสบการณมกจะขอยายกลบภมลำเนาเดมทำใหการจดการความรในสถานศกษาไมตอเนอง 3) หลงจากทบคลากรไดเขารบการอบรมแลวไมไดนำความรทไดรบ มาขยายผลตอใหกบบคลากรในหนวยงานของตนเอง 4) บคลากรสวนใหญมอายราชการไมมาก จงขาดประสบการณ และทกษะในทำงาน 5) สถานศกษายงไมไดดำเนนการจดการความรใหเปนระบบสอดคลองกบชลธชา โตลาภ (2552: 66) ไดศกษาเรอง การศกษาสภาพการดำเนนงาน ปญหา และแนวทางแกไขในการจดการความรของสถานศกษา สงกดเทศบาลในจงหวดสพรรณบร พบวา ปญหาในการจดการความรของสถานศกษา สงกดเทศบาลในจงหวดสพรรณบร ในภาพรวม พบปญหาในการจดการความรในสถานศกษาเพยง 3 ดาน คอ 1) ดานกระบวนการจดการความร 2) ดานวฒนธรรมการจดการความร 3) ดานเทคโนโลยการจดการความร และอก 2 ดาน ทยงไมเปนปญหาสำหรบสถานศกษา คอ ดานภาวะผนำในการจดการความร และดานมาตรการการจดการความร ขอเสนอแนะในการพฒนาการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยเรยงลำดบจากมากไปหานอยดงน สถานศกษาควรจดทมงานนเทศ กำกบ ตดตามและอบรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสรางสอใหกบบคลากร รองลงมา คอ 1) ผบรหารควรจดการการบรหารงานใหมประสทธภาพ ลดภาระงานทซำซอนหรอไมจำเปน 2) สถานศกษาควรสนบสนนงบประมาณในการตดตงระบบเครอขายอนเทอรเนต ใหมจำนวนเพยงพอกบความตองการและมการจดเกบสออยางเปนระบบและควรจดทำชองทางในการสบคนความรทหลากหลาย 3) สถานศกษาควรเปดโอกาสใหบคลากรไดมสวนรวมในการกำหนด แผนกลยทธพฒนาการจดการความรของสถานศกษา 4) สถานศกษาควรสรางทมงานทม ความเชยวชาญในแตละดานเปนทปรกษาแกบคลากรในสถานศกษาเปดโอกาสใหมการแลกเปลยนเรยนรกบผทมความเชยวชาญภายนอกสถานศกษา 5) สถานศกษาควรสงเสรมใหบคลากร สรางความรทไดรบมาจากการอบรม โดยจดทำเปนผลงานทางวชาการและเผยแพรความรใหกบ



บคลากรในและนอกสถานศกษาสอดคลองกบชลธชา โตลาภ (2552: 66) ไดเสนอแนวทางแกไขปญหาไววาปญหาสวนใหญทเกดขนเกดจากการทผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษายงขาดความรความเขาใจในเรองของการนำการจดการความรเขามาใชในสถานศกษาแนวทางในการแกไขทสำคญทสดคอการใหความรแกผทปฏบตใหมความเขาใจการจดการความรและควรทจะสราง ความตระหนกใหเหนถงคณคาและความสำคญของการจดการความร สวนการขาดความรในเรองการใชเทคโนโลยมแนวทางในการแกไขปญหาทสำคญคอ การใหผปฏบตไดรบความรจากการทลงมอปฏบตจรงไมใชการไดรบความรจากการเขารบการอบรมเพยง อยางเดยว ทงนการจดการความรยงตองอาศยการทำงานเปนทมอกดวย ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเพอการนำไปใช 1.1 ครและบคลากรทางการศกษาควรใหความสนใจวฒนธรรมองคการทเนน การแขงขนแบบรวมมอและกระตนใหเกดการแขงขนและสรางแรงจงใจในการปฏบตงาน ตระหนกถงความสำคญและความสำเรจของสถานศกษาตามเปาหมาย วสยทศน และพนธกจ 1.2 ผบรหารสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของ สนบสนนการจดใหมระบบเทคโนโลยสารสนเทศในสถานศกษาทมประสทธภาพ เพอการจดเกบขอมลและการนำความรมาใชใหเกดประโยชน 1.3 สถานศกษาและหนวยงานทเกยวของ ควรนำผลการปฏบตงานมาปรบปรงและวางแผน ในการบรหารสถานศกษาใหมประสทธภาพตอไป 1.4 สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาและหนวยงานทเกยวของ สงเสรมและอบรมผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาในการจดเกบความรทหลากหลายรปแบบใหเปนระบบรวมทงการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอพฒนาการจดการความร 1.5 สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาและหนวยงานทเกยวของ ควรจดใหม การอบรมผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษา เรองการนเทศ กำกบ ตดตามและประเมนผล การปฏบตงานและสงเสรมใหสถานศกษามการจดทำคมอการปฏบตงานอยางละเอยด 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 2.1 ควรศกษาองคประกอบของวฒนธรรมองคกรทสงผลตอประสทธผลของสถานศกษา 2.2 ควรศกษาแนวปฏบตทเปนเลศในการจดการความรของสถานศกษา 2.3 ควรศกษารปแบบวฒนธรรมองคการทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา 2.4 ควรศกษาวเคราะหรปแบบวฒนธรรมองคกรทเหมาะสมกบการปฏบตงานใน สถานศกษาระดบมธยมศกษาของไทย โดยใชระเบยบวจยเชงคณภาพ



สรป ผลการวจยสรปไดวารปแบบวฒนธรรมองคกรของสถานศกษา อยระดบมากทงในภาพรวม และรายดาน การจดการความรของสถานศกษาอยระดบมากทงในภาพรวมและรายดาน รปแบบวฒนธรรมองคกรสงผลตอการจดการความรของสถานศกษาอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 จำนวน 3 ดาน ไดแก ดานวฒนธรรมแบบเนนการตลาด ดานวฒนธรรมแบบเนนสายการบงคบบญชาและวฒนธรรมแบบเฉพาะกจ โดยรวมกนทำนายไดรอยละ 74.80 ปญหาและอปสรรคของวฒนธรรมองคกรและการจดการความรของสถานศกษา ไดแก บคลากรไมใหความสำคญในการปฏบตงาน รวมกน ดงนน สถานศกษาควรสงเสรมใหบคลากรทำหนาทของตนเองตามความถนดอยางเตม ความสามารถ สวนการขาดสอและแหลงสบคนความรทหลากหลายและเพยงพอตอการจดการ ความรนน สถานศกษาควรจดใหมทมงานนเทศ กำกบ ตดตามและอบรมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสรางสอใหกบบคลากร เอกสารอางอง กญญาณฐ บญพวง. (2551). วฒนธรรมองคกรทสงผลตอการจดการความรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. จตราภรณ ทองไทย. (2552). ปจจยดานวฒนธรรมทสงผลตอการจดการความรในสถาบน อดมศกษา: กรณศกษาสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการบรหาร คณะพฒนาทรพยากร มนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. จราภรณ พงษศรทศน. (2553). ปจจยดานวฒนธรรมองคกรและการจดการความรทมอทธพล ตอประสทธผลของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล. ดษฎนพนธปรญญาปรชญา ดษฎบณฑต สาขาวชาการพฒนาทรพยากรมนษย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคำแหง. ชลธชา โตลาภ. (2552). การศกษาสภาพการดำเนนงาน ปญหา และแนวทางแกไขในการ จดการความรของสถานศกษาสงกดเทศบาลในจงหวดสพรรณบร. วทยานพนธ ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ราชภฏพระนครศรอยธยา. นพมาศ ประภา. (2552). วฒนธรรมองคการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของ สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 1. รายงานการศกษา อสระปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.



ปญญา มาศวรรณา. (2551). ระดบการปฏบตการจดการความรของโรงเรยนในสงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม. พชาย รตนดลก ณ ภเกต. (2552). องคการและการบรหารจดการ. นนทบร: บยอนด บคส. สรสนนท ธรศรโชต. (2554). ความสมพนธระหวางกระบวนการจดการความร วฒนธรรม องคการและความผกพนตอองคการ: กรณศกษาบรษทสำรวจและผลตปโตรเลยม แหงหนง กลมศกษาจงหวดกรงเทพมหานคร. งานวจยสวนบคคลปรญญาศลปศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาอตสาหกรรมและองคการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ธรรมศาสตร. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2555). แนวทางการเสรมสรางวฒนธรรมองคกร. <http://skm.sskedarea.net/plan/obce.PDF> (16 ธนวาคม) สำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2547). คมอคำอธบายและแนวทางปฏบตตาม พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546. กรงเทพฯ: สำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2548). มาตรฐานการศกษาของชาต. กรงเทพฯ: สหาย บลอกและการพมพ. _______. (2553). รายงานสภาพการดำเนนงานของสถานศกษาตามมาตรฐานการศกษาของชาต: ฉบบสรป. กรงเทพฯ: อเลฟเวน สตาร อนเตอรเทรด. สวมล ตรกานนท. (2551). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต (พมพ ครงท 7). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. Cameron, K. S. & Quinn, R. E. (1999). Diagnosing and changing organizational culture: Based on the competing values framework. Reading, Ma: Addison-Wesley.



พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษา กลม 1

สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ADMINISTRATIVE BEHAVIORS OF ADMINISTRATORS AFFECTING GUIDANCE SERVICES OF SPECIAL EDUCATION SCHOOLS FOR HEARING IMPAIRMENT IN EDUCATIONAL INSTITUTION GROUP 1 UNDER THE JURISDICTION OF

THE OFFICE OF BASIC EDUCATION COMMISSION

วลล จนทรแจง / WANLEE CHANCHAENG1 โยธน ศรโสภา / YOTHIN SRISOPHA2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ระดบพฤตกรรมการบรหารของผบรหาร 2) ระดบการจด บรการแนะแนว และ 3) พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนว กลมตวอยาง ไดแก ผบรหาร หวหนางานแนะแนว ครแนะแนว และครประจำชนในโรงเรยน เฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จำนวน 145 คน ไดมาโดยการสมแบบแบงชนตามสดสวน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถามทสรางขนโดยผวจย สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบ ขนตอน ผลการวจยพบวา 1. พฤตกรรมการบรหารของผบรหารอยระดบมากทงในภาพรวมและรายดาน 2. การจดบรการแนะแนวอยระดบมากทงในภาพรวมและรายดาน 3. พฤตกรรมการบรหารของผบรหารสงผลตอการจดบรการแนะแนว อยางมนยสำคญ ทางสถตทระดบ .05 จำนวน 2 ดาน ไดแก 1) การตดตอสอสาร และ 2) การตดสนใจ โดยรวมกนทำนายไดรอยละ 54 คำสำคญ: พฤตกรรมการบรหาร การจดบรการแนะแนว โรงเรยนเฉพาะความพการประเภท

ความบกพรองทางการไดยน

1นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2ผชวยศาสตราจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ทปรกษาวทยานพนธ



ABSTRACT

This research aimed to study: 1) the level of administrative behaviors of

administrators; 2) the level of guidance services; and 3) the administrative behavior affecting

guidance services. The research sample, derived by proportional stratified random sampling,

consisted of administrators, heads of guidance sections, guidance teachers and classroom

teachers of special education schools for hearing impairment in Educational Institution

Group 1 under the jurisdiction of the Office of Basic Education Commission, totaling 145

respondents. The research instrument was a questionnaire constructed by the researcher.

The statistics used for data analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation,

and stepwise multiple regression analysis.

The findings of this research were as follows:

1. Overall and in specific aspects, the administrative behavior of administrators

was at the high level.

2. Overall and in specific aspects, the guidance service was at the high level.

3. The administrative behaviors of administrators affected the guidance services

with the statistical significance at .05 level in 2 aspects, 1) communication and 2) decision

making, accounting for 54 % of variance explained.

Keywords: administrative behavior, guidance service, special education school for hearing

impaired students

บทนำ กจกรรมแนะแนวเปนกจกรรมทสงเสรมและพฒนานกเรยนใหรจก เขาใจ รกและเหนคณคา

ในตนเองและผอน สามารถตดสนใจ แกปญหา เลอก และวางแผนชวต การเรยน อาชพ และสามารถปรบตวไดอยางเหมาะสม อกทงยงชวยใหผบรหาร คร รจกและเขาใจนกเรยนเพอการสงเสรม ดแล

ชวยเหลอนกเรยน ตลอดจนใหคำปรกษาแกผปกครองในการมสวนรวมพฒนานกเรยนดวย ดงนน

การแนะแนวจงมบทบาทสำคญยงตอการพฒนาคนโดยองครวม ทงในดานสตปญญา อารมณ สงคม และจตใจใหเปนบคคลทสามารถบรณาการความคด คานยม ประเพณ วฒนธรรม และ

เทคโนโลย เขาสวถชวตไดอยางเหมาะสม ซงหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กำหนดใหทกโรงเรยนตองจดบรการและกจกรรมแนะแนวใหแกนกเรยนทกคน การจดบรการ



แนะแนวในโรงเรยนทกโรงเรยนสามารถจดบรการแนะแนวอยางเปนระบบ โดยมบรการครบหา

บรการ ไดแก บรการการศกษาและรวบรวมขอมล บรการสนเทศ บรการใหคำปรกษา บรการ

จดวางตวบคคล และบรการตดตามและประเมนผล และครอบคลมขอบขายงานแนะแนวทงสามดาน

คอ ดานการศกษา อาชพ สวนตวและสงคม (สำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา, สำนกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2554: 1-3) โรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรอง

ทางการไดยนกเชนกนตองจดบรการและกจกรรมแนะแนวใหกบนกเรยนใหสอดคลองเหมาะสม

ตามความตองการจำเปนของนกเรยน โดยพนฐานชวตนกเรยนทมความบกพรองทางการไดยน

มความแตกตางกน มาจากตางพนทตางวฒนธรรม ตางภาษา ทำใหมพฤตกรรมทหลากหลาย

ทงดานบวกและดานลบ ซงอาจกอใหเกดปญหาตาง ๆ ตามมามากมายเมอมาอยรวมกน

ในโรงเรยนประจำ งานแนะแนวในโรงเรยนจงมความสำคญและจำเปนตอนกเรยนอยางยง เพราะจะ

เปนการชวยเหลอนกเรยนในการปรบตวอยรวมกนกบเพอนในโรงเรยนไดอยางเหมาะสม สามารถ

พฒนาตนเองไดตามธรรมชาต และเตมตามศกยภาพ มทกษะชวต สามารถดำรงชวตอยในสงคม

ไดอยางมความสข อนเปนการปองกนปญหาตาง ๆ ทจะเกดขนทำใหนกเรยนสามารถเผชญกบ

ปญหาทงในปจจบนและอนาคตไดอยางเขมแขง

แตในปจจบนการจดบรการแนะแนวทจดขนในโรงเรยนยงพบปญหาตาง ๆ หลายประการ

ดงทจตพร เถาวหรญ (2548: 116-117) ไดศกษา พบวา สภาพการบรหารงานแนะแนว โดยใชวงจร

เดมมง (PDCA) ของสถานศกษาในหาดาน คอ ดานบรการรวบรวมขอมลนกเรยน ดานบรการสนเทศ

ดานบรการใหคำปรกษา ดานบรการจดวางตวบคคล และดานบรการตดตามผล พบวาทกรายดาน

อยในระดบมาก ผลการศกษาของอไรภรณ บดด (2550: 78) ในอกสองปตอมากสอดคลองกน

คอ ปญหาการจดบรการงานแนะแนวในโรงเรยน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาปราจนบร

โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก ยกเวนดานบรการรวบรวมขอมลเกยวกบตวนกเรยนเปน

รายบคคลอยในระดบปานกลาง โรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กเชนกนยงขาดแคลนบคลากรทางการแนะแนวทมความรความสามารถโดยตรงดานการแนะแนว

ขาดสอและเครองมอทางการแนะแนวทมคณภาพ หลากหลายและทนตอเหตการณ ตลอดจน

หนวยงานทรบผดชอบในการนำแผนพฒนาการแนะแนวไปสการปฏบตในทกระดบ ยงขาด

ความเอาใจใสทจะใหการสนบสนนและตดตามผลอยางจรงจง

อนงการพฒนาคณภาพการจดบรการแนะแนวจะประสบผลสำเรจไดนน ตองอาศย ความรวมมอและการประสานสมพนธของผบรหารกบครผสอน โดยผบรหารโรงเรยนมบทบาท

ในการเปนผนำ เพอใหผใตบงคบบญชาใหความรวมมอในการปฏบตงานใหบรรลผลดวยความตงใจ

และเตมใจ คณภาพของการจดบรการแนะแนวจงขนอยกบความสามารถของผบรหารโรงเรยน

ผบรหารทดควรแสดงพฤตกรรมการบรหารเพอกระตนใหผใตบงคบบญชาปฏบตงานใหเกดผลด

อยางมประสทธภาพ พฤตกรรมของผบรหารจงเปนสงทมความสำคญเปนอยางยงทจะทำให



การบรหารหนวยงาน หรอสถาบนดำเนนไปอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล กลาวคอ

การกำหนดความสำเรจ หรอความลมเหลวของหนวยงานยอมขนอยกบพฤตกรรมการบรหาร

ของผบรหารในหนวยงานนน ๆ และการบรหารทดยอมสามารถอธบายถงพฤตกรรมการบรหาร

ของผบรหารดวย พฤตกรรมของผบรหารจะเปนปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการทำงาน

และความพงพอใจของผปฏบตงานดวย ซงผลงานวจยของรงชวา สขศร (2556: 245-246)

ในปตอมากสอดคลองกน คอ องคประกอบดานพฤตกรรมการบรหารของผบรหารมอทธพลทางตรง

ตอประสทธผลของโรงเรยนเรยนรวมระดบมธยมศกษาอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก

การสรางแรงจงใจ การตดตอสอสาร การมปฏสมพนธและการมอทธพลตอกน การตดสนใจ

การกำหนดมาตรฐานการปฏบตงาน และการพฒนาบคลากร สอดคลองกบชลกร แกวระยบ (2548:

123-124) ไดศกษาพบวา พฤตกรรมการบรหารของผบรหารสงผลตอการปฏบตงานแนะแนว

ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสมทรสาครอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

ไดแก ดานสภาพการมปฏสมพนธและอทธพลทมตอกน ดานสภาพการกำหนดเปาหมายหรอสงการ

ดานลกษณะการควบคมการปฏบตงาน และดานลกษณะการกำหนดมาตรฐานการปฏบตงานและ

การฝกอบรม ซงการจดบรการแนะแนวจะประสบผลสำเรจลลวงไปไดดเพยงใดนนยอมขนอยกบ

ปจจยหลายอยาง โดยเฉพาะอยางยงผบรหารโรงเรยนถอวาเปนกญแจสำคญในการจดการศกษา

ถาเปนผทมความสามารถ มเทคนค ปรชญา และมหลกเกณฑในการทำงานทด โรงเรยนนนกจะม

ความเจรญกาวหนา แตถาผบรหารขาดคณสมบตดงกลาว ไมเอาใจใสในหนาทของตน โรงเรยนนน

กคงจะมความเจรญไดยาก (ลกขณา สรวฒน, 2543: 365) ดงนน ผบรหารควรมสวนเกยวของกบ

งานแนะแนว ดงทสำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา สำนกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน (2554: 5) ไดกลาวถงบทบาทของผบรหารกบการปฏบตงานแนะแนวไววา ผบรหาร

โรงเรยนในฐานะผบรหารซงเปนผนำทจะตดสนใจและสงการเพอใหเกดการปฏบตงานแนะแนว ผบรหารจงมความสำคญสงสดตอความสำเรจของงาน ผบรหารจงควรมบทบาทความรบผดชอบดงตอไปน เปนผรเรมหรอสนบสนนสงเสรมใหมการจดบรการแนะแนวในโรงเรยนอยางมประสทธภาพ

เปนผอำนวยความสะดวก และกระตน จงใจใหทกฝายรวมมอกน มการพฒนาบคลากรอยางตอเนอง

เปนผตรวจสอบ ดแล นเทศ ตดตามและประเมนผล วเคราะหปญหาและแกไข และเปนผนำ

ทางการแนะแนวอยางมระบบและมาตรฐาน

จากความเปนมาและความสำคญของปญหาดงกลาว ผวจยในฐานะทปฏบตงานเปนคร ผสอนในโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน จงสนใจทจะศกษาพฤตกรรม

การบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภท

ความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน เพอจะไดนำผลการวจยไปเปนขอมลใหหนวยงานระดบตาง ๆ ของสำนกบรหารงาน

การศกษาพเศษ และโรงเรยนในสงกดนำไปสงเสรม แกไข ปรบปรงและพฒนาผบรหารโรงเรยน



ใหมพฤตกรรมการบรหารงานใหประสทธภาพ สามารถบรหารและนำพาใหครปฏบตงานแนะแนว

อยางมคณภาพ อนจะสงผลถงคณภาพทพงประสงคทางดานผลสมฤทธทางการเรยน คณลกษณะ

อนพงประสงคและสขภาพทดของนกเรยนในทสด

วตถประสงค 1. เพอศกษาระดบพฤตกรรมการบรหารของผบรหารโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภท


ขนพนฐาน

2. เพอศกษาระดบการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภท


ขนพนฐาน 3. เพอศกษาพฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของ

โรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกด

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

สมมตฐานการวจย พฤตกรรมการบรหารของผบรหารสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะ

ความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กรอบแนวคดการวจย การวจยครงนผวจยมงศกษาพฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการ

แนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษา กลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานโดยใชผลงานวจยของรงชวา สขศร

(2556: 245-246) ทไดคนพบพฤตกรรมการบรหารของผบรหารซงมองคประกอบสำคญหกองคประกอบ

ไดแก 1) การสรางแรงจงใจ 2) การตดตอ สอสาร 3) การมปฏสมพนธและการมอทธพลตอกน 4) การตดสนใจ 5) การกำหนดมาตรฐานการปฏบตงาน และ 6) การพฒนาบคลากร สวน

การจดบรการแนะแนวใชการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐมตามคมอแนะแนวโรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม (2552: 3-4) ประกอบดวยหาดาน คอ 1) การบรการ

การศกษาและรวบรวมขอมล 2) การบรการสนเทศ 3) การบรการใหคำปรกษา 4) การบรการ

จดวางตวบคคล และ 5) การบรการตดตามและประเมนผล ดงแสดงในภาพท 1



ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจยแสดงความสมพนธระหวางตวแปร

คำจำกดความเชงปฏบตการ 1. พฤตกรรมการบรหาร หมายถง ความคดเหนของผบรหารและครของโรงเรยนเฉพาะ

ความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเกยวกบการกระทำหรอการแสดงออก รวมถงทาททผบรหาร

ปฏบตและสามารถสงเกตไดของผบรหารโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทาง

การไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานซงประกอบดวย

หกองคประกอบ ไดแก 1) การสรางแรงจงใจ 2) การตดตอสอสาร 3) การมปฏสมพนธและการมอทธพลตอกน 4) การตดสนใจ 5) การกำหนดมาตรฐานการปฏบตงาน และ 6) การพฒนาบคลากร

2. การจดบรการแนะแนว หมายถง ความคดเหนของผบรหารและครของโรงเรยน

เฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทเกยวของกบการปฏบตงานแนะแนวหาดาน ไดแก 1) บรการ

การศกษาและรวบรวมขอมล 2) บรการสนเทศ 3) บรการใหคำปรกษา 4) บรการจดวางตวบคคล และ 5) บรการตดตามและประเมนผล

1. 2. 3. 4. 5.

1. 2. 3. 4. 5.

6.



วธดำเนนการ การวจย เรอง พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของ

โรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกด

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive research)

โดยใชผบรหารและครเปนหนวยวเคราะห (unit of analysis)

ประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก ผบรหาร หวหนางานแนะแนว ครแนะแนว และคร

ประจำชนทปฏบตหนาทเกยวกบงานแนะแนวในโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรอง

ทางการไดยน กลมสถานศกษา 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จำนวน 219 คน

กลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ ผบรหารทอยในกลมสถานศกษากลม 1 จำนวน

16 คน โดยใชทงประชากร สวนหวหนางานแนะแนว ครแนะแนว และครประจำชนทปฏบตหนาท

เกยวกบงานแนะแนวไดมาโดยการเปดตารางกำหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซ และมอรแกน

(Krejcie and Morgan, 1970 อางถงใน ธานนทร ศลปจาร, 2552: 48-49) ในการกำหนดขนาด

กลมตวอยาง หวหนางานแนะแนว ครแนะแนว และครประจำชนทปฏบตหนาทเกยวกบงานแนะแนว

ใชการสมแบบแบงชนตามสดสวน (proportional stratified random sampling) โดยกระจายจำนวน

ตามโรงเรยน ไดกลมตวอยางซงจำแนกเปนหวหนางานแนะแนว ครแนะแนวและครประจำชน

ทปฏบตหนาทเกยวกบงานแนะแนว จำนวน 136 คน ใชวธการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling)

โดยผใหขอมลตองเปนหวหนางานแนะแนว ครแนะแนว และครประจำชนทปฏบตหนาทเกยวกบงาน

แนะแนวตงแตระดบชนประถมศกษาปท 1 ถงมธยมศกษาปท 6 รวมใหขอมลทงหมด 152 คน

การสรางและพฒนาเครองมอ

ผวจยไดดำเนนการสรางและพฒนาเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามลำดบ ดงน

ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวกบการพฤตกรรม

การบรหาร และการจดบรการแนะแนว เพอวเคราะหโครงสรางเนอหาตามนยามศพทเชงปฏบตการ ตวแปรทศกษา และกำหนดดชน

ขนท 2 สรางแบบสอบถามความคดเหนตามนยามตวแปรใหครอบคลมตวแปรทศกษา

ภายใตคำแนะนำของอาจารยทปรกษา

ขนท 3 นำแบบสอบถามความคดเหนทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาเพอตรวจสอบแกไข

ขนท 4 นำสงผทรงคณวฒเพอตรวจสอบความถกตองและตรวจสอบคาของความตรง ดานเนอหา (content validity) โดยหาดชนความสอดคลองระหวางขอคำถามกบวตถประสงค

(Index of Item Objective Congruence: IOC) โดยเลอกเฉพาะขอทมคาดชนความสอดคลองตงแต

0.67-1.00 ไดขอกระทงคำถามทงหมด 90 ขอ



ขนท 5 แกไขปรบปรงแบบสอบถามความคดเหนตามคำแนะนำของผทรงคณวฒจำนวน

สามทานกอนนำไปทดลองใช

ขนท 6 นำแบบสอบถามไปทดลองใช (tryout) กบผบรหารและครทปฏบตการสอนในโรงเรยน

ทไมใชกลมตวอยาง จำนวน 30 คน เพอหาคาความเทยง (reliability)

ขนท 7 นำแบบสอบถามความคดเหนจากการทดลองใชกลบคนมาตรวจสอบคณภาพของ

แบบสอบถามความคดเหนทงฉบบดวยวธของครอนบาค (Cronbach, 1974 อางถงใน พสณ ฟองศร,

2551: 143) แบบสอบถามความคดเหนดานพฤตกรรมการบรหารของผบรหารไดคาความเทยง

เทากบ 0.97 และแบบสอบถามความคดเหนดานการจดบรการแนะแนวไดคาความเทยงเทากบ 0.98

และไดคาความเทยงของแบบสอบถามความคดเหนทงฉบบ เทากบ 0.98

ขนท 8 ปรบปรงแกไขขอกระทงคำถาม ในดานการใชภาษาใหมความเหมาะสมถกตองโดยผานการแนะนำจากอาจารยทปรกษา แลวจดทำแบบสอบถามความคดเหนฉบบสมบรณเพอนำไป

ใชเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยาง


เครองมอทใชในการวจยครงน ผวจยใชแบบสอบถามความคดเหนเปนเครองมอสำหรบเกบ

รวบรวมขอมล โดยใชเกบขอมลจากตวอยางสองกลม คอ กลมผบรหารและกลมครทปฏบตหนาท

เกยวกบงานแนะแนว แบบสอบถามความคดเหนมหนงฉบบ แบงออกเปนสตอน โดยมรายละเอยด

ดงน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามความคดเหนขอเทจจรงเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบ

มลกษณะเปนแบบสอบถามตรวจสอบรายการ (checklist)

ตอนท 2 แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมการบรหารของผบรหาร

ตอนท 3 แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบการจดบรการแนะแนว แบบสอบถามความคดเหนตอนท 2 และตอนท 3 มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา

(rating scale) หาระดบ กำหนดเกณฑการใหระดบดงน

5 หมายถง พฤตกรรมการบรหาร/การจดบรการแนะแนวอยในระดบมากทสด 4 หมายถง พฤตกรรมการบรหาร/การจดบรการแนะแนวอยในระดบมาก

3 หมายถง พฤตกรรมการบรหาร/การจดบรการแนะแนวอยในระดบปานกลาง

2 หมายถง พฤตกรรมการบรหาร/การจดบรการแนะแนวอยในระดบนอย

1 หมายถง พฤตกรรมการบรหาร/การจดบรการแนะแนวอยในระดบนอยทสด

ตอนท 4 เปนแบบสอบถามความคดเหนเพอศกษาปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะของพฤตกรรรมการบรหารของผบรหารและการจดบรการแนะแนวเปนแบบสอบถามปลายเปด (open - ended)



การเกบรวบรวมขอมล

ดำเนนการจดสงแบบสอบถาม จำนวน 152 ฉบบ ไปยงโรงเรยนทมผบรหารและครทปฏบต

หนาทเ กยวกบงานแนะแนวท เปนกลมตวอยางเพอขอความอนเคราะหตอบแบบสอบถาม

ความคดเหนโดยผวจยดำเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง และจดสงแบบสอบถามทางไปรษณย

ระหวางผวจยถงโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษา

กลม 1 ทเปนกลมตวอยางไดรบแบบสอบถามทมความสมบรณกลบคนมา จำนวน 145 ฉบบ คดเปน

รอยละ 95.39

การวเคราะหขอมล

สถตทใชในการวเคราะหขอมลจำแนกตามลกษณะของแบบสอบถามในแตละตอน ดงน

1. การวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ดวยวธการแจกแจงความถ

(frequency) และคารอยละ (percentage)

2. การวเคราะหระดบเกยวกบพฤตกรรมการบรหารของผบรหารและการจดบรการแนะแนว

ใชการหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

3. การวเคราะหพฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนวโรงเรยน

เฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน โดยการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน

(stepwise multiple regression analysis)

ผลการวจย ผลการวเคราะหขอมลพฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนว

โรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกด

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหพฤตกรรมการบรหารของผบรหาร

พฤตกรรมการบรหารของผบรหารโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทาง

การไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยภาพรวม

อยในระดบมากและขอมลมการกระจายตวนอย ( x = 4.01, S.D. = 0.57) และเมอพจารณา

เปนรายดานพบวา ดานการปฏสมพนธและการมอทธพลตอกนมคาเฉลยสงสด ( x = 4.10, S.D. = 0.65) รองลงมา ไดแก ดานการตดสนใจ ( x = 4.07, S.D. = 0.63) ดานการพฒนาบคลากร

( x = 4.05, S.D. = 0.63) ดานการกำหนดมาตรฐานการปฏบตงาน ( x = 4.02, S.D. = 0.67)

ดานการตดตอสอสาร ( x = 3.94, S.D. = 0.66) และดานการสรางแรงจงใจ ( x = 3.90, S.D.

= 0.68) มคาเฉลยตำสด ดงปรากฏในตารางท 1



ตารางท 1 ระดบ และลำดบพฤตกรรมการบรหารของผบรหาร

ตอนท 2 ผลการวเคราะหการจดบรการแนะแนว

การจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน

กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานโดยภาพรวมอยในระดบ

มาก และขอมลมการกระจายตวนอย ( x = 4.05, S.D. = 0.55) และเมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา ดานบรการการศกษาและรวบรวมขอมลมคาเฉลยสงสด ( x = 4.19, S.D. = 0.50)

รองลงมา ไดแก ดานบรการจดวางตวบคคล ( x = 4.17, S.D. = 0.56) ดานบรการสนเทศ

( x = 4.12, S.D.= 0.57) ดานบรการตดตามและประเมนผล ( x = 3.97, S.D. = 0.67)

และดานบรการใหคำปรกษา ( x = 3.91, S.D. = 0.70) มคาเฉลยตำสด ดงปรากฏในตารางท 2

(n = 145) X S.D.

1. 3.90 0.68 6 2. 3.94 0.66 5 3. 4.10 0.65 1 4. 4.07 0.63 2 5. 4.02 0.67 4 6. 4.05 0.63 3

4.01 0.57

(n = 145) X S.D.

1. 4.19 0.50 1 2. 4.12 0.57 3 3. 3.91 0.70 5 4. 4.17 0.56 2 5. 3.97 0.67 4

4.05 0.55

ตารางท 2 ระดบ และลำดบการจดบรการแนะแนว



ตอนท 3 ผลการวเคราะหพฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการ

แนะแนว

คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรภายในพฤตกรรมการบรหารของผบรหาร ซงม

ความสมพนธทางบวกอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาอยระหวาง 0.58-0.84 และเมอ

พจารณาคาสมประสทธสหพนธของพฤตกรรมการบรหารของผบรหารกบการจดบรการแนะแนว

(Ytot

) พบวา มความสมพนธทางบวกอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสหสมพนธ

ระหวาง 0.58-0.72 ดงปรากฏในตารางท 3

ตารางท 3 สมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปร

(X1)

(X2) (X

3)

(X4)

(X

5) (X6)

(Y tot

)

(X1) 1.00 (X2) 0.84** 1.00

(X3) 0.66** 0.75** 1.00 (X4) 0.64** 0.74** 0.76** 1.00

(X5) 0.63** 0.71** 0.58** 0.59** 1.00 (X6) 0.65** 0.73** 0.73** 0.77** 0.58** 1.00

(Ytot) 0.57** 0.72** 0.61** 0.62** 0.57** 0.58** 1.00 ** .01

(n = 145)

พฤตกรรมการบรหารของผบรหาร ดานการตดตอสอสาร (X2) และการตดสนใจ (X

4)

เปนตวแปรทไดรบเลอกเขาสมการถดถอยและสามารถอธบายความผนแปรของการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1

สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ในภาพรวม (Ytot

) ไดอยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ .05 โดยมคาประสทธภาพในการทำนาย (R2) เทากบ 0.540 ซงแสดงวา ดานการตดตอ

สอสาร และการตดสนใจสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภท

ความบกพรองทางการไดยนกลมสถานศกษากลม 1 ในภาพรวม และสามารถรวมกนทำนายการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษา

กลม 1 ในภาพรวมไดรอยละ 54.00 โดยสามารถเขยนสมการพยากรณไดดงน



tot = 1.47 + 0.49 (X2) + 0.15 (X4)

tot = 0.59 (Z2) + 0.18 (Z4)

(n = 145) df SS MS F Sig.

Regression 2 24.30 12.154 83.45** 0.00 Residual 142 20.67 0.146 Total 144 44.98

b Beta SEb t Sig. 1.47 0.21 6.94** 0.00

(X2) 0.49 0.59 0.07 6.89** 0.00 (X4) 0.15 0.18 0.07 2.09* 0.03

** .01 * .05 R = 0.735 R2 = 0.540 SEE = 0.381

สมการวเคราะหการถดถอยในรปของคะแนนดบ คอ



ตารางท 4 การถดถอยพหคณแบบขนตอนพฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจด

บรการแนะแนว

ตอนท 4 ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะเกยวกบพฤตกรรมการบรหารของผบรหาร

และการจดบรการ แนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรอง

ทางการไดยนกลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ปญหาอปสรรคเกยวกบพฤตกรรมการบรหารของผบรหารสวนใหญเกดจากผบรหาร

ขาดการนเทศ กำกบ ตดตามงาน การประเมนผลการปฏบตงานของครแนะแนวอยางตอเนอง และ

ผบรหารไมสามารถจงใจใหครในโรงเรยนเกดความกระตอรอรนในการทำงาน และปญหาอปสรรค

เกยวกบการจดบรการแนะแนว สวนใหญเกดจากการขาดครแนะแนวในโรงเรยน ครไมมความชำนาญในการใชภาษามอในการสอสารกบนกเรยน และครไมเหนความสำคญของงานแนะแนว



ขอเสนอแนะเกยวกบการจดบรการแนะแนวโดยเรยงลำดบจากมากไปหานอยดงน

ขอเสนอแนะมากทสด คอ ผบรหารควรจดใหมหองแนะแนวทเปนสดสวนเฉพาะในโรงเรยน หนวยงาน

ตนสงกดควรมการสงเสรมความร ความเขาใจ ทกษะ และประสบการณตาง ๆ ใหกบบคลากร

ทเกยวของอยางตอเนอง โดยการจดอบรม และหนวยงานตนสงกดควรมการบรรจครวฒแนะแนว

หรอจตวทยาใหมในทกโรงเรยน

อภปรายผล 1. พฤตกรรมการบรหารของผบรหารโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรอง

ทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดย

ภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการปฏสมพนธและการมอทธพล

ตอกนมากทสด รองลงมา ไดแก ดานการตดสนใจ ดานการพฒนาบคลากร ดานการกำหนดมาตรฐาน

การปฏบตงาน ดานการตดตอสอสาร และดานการสรางแรงจงใจ ตามลำดบ ทงนอาจเนองมาจาก

ขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ. 2556 หมวดท 1 ขอท 7 ผประกอบวชาชพผบรหาร

สถานศกษาตองมคณวฒไมตำกวาปรญญาตรทางการบรหารการศกษา หรอเทยบเทา หรอมคณวฒ

อนทครสภารบรอง โดยมมาตรฐานความรและมาตรฐานประสบการณวชาชพผบรหาร จงจะสามารถ

สอบเขาสระบบตำแหนงของผบรหารได และทกตำแหนงมการสอบคดเลอกโดยทดสอบความร

ความสามารถทวไปและความรความสามารถเฉพาะตำแหนง มการประเมนประสบการณ การทำงาน

และการฝกอบรมขาราชการครสายงานบรหารตามหลกสตรของคณะกรรมการขาราชการครทดำเนนการ

โดยสถาบนพฒนาผบรหาร ทำใหผบรหารโรงเรยนเปนผมความร ความสามารถและมประสทธภาพ

ในการทำงานมความตงใจและเตมใจทจะปฏบตงานอยางเตมความสามารถ มความรบผดชอบ

ในภารกจการจดการศกษาของโรงเรยน อกทงยงมจดการประชม อบรมสมมนาเพมประสทธภาพ การบรหารอยเปนประจำ ตลอดจนการใชเทคนคและวธการตาง ๆ ตามกระบวนการบรหาร พรอมทงจงใจใหผใตบงคบบญชา และผเกยวของรวมมอกนปฏบตงานใหมประสทธภาพและเกดประสทธผล

จงทำใหผบรหารโรงเรยนมพฤตกรรมการบรหารโดยภาพรวมอยในระดบมาก และในปจจบนเปนชวง

เวลาแหงการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561) โดยมเปาหมายทสำคญคอ

ตองมการปฏรปการศกษาและการเรยนรอยางเปนระบบซงตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 กำหนดวา การจดการศกษาตองถอวาผเรยนสำคญทสด ผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได การจดการศกษาตองสงเสรม

ใหผเรยนสามารถพฒนาตนไดเตมตามศกยภาพ ดงนนทกโรงเรยนตองมการเปลยนแปลงดาน

การจดการศกษาตามพระราชบญญตดงกลาว ผบรหารโรงเรยนถอเปนบคคลสำคญเนองจากเปนหวหนาสวนราชการทมบทบาทสำคญในการขบเคลอนโรงเรยนของตนใหสามารถปรบเปลยน



การปฏบตงานดานตาง ๆ ใหมประสทธผลเพมขน ซงสอดคลองกบรงชวา สขศร (2556: 245-246)

ทพบวาองคประกอบดานพฤตกรรมการบรหารของผบรหารมอทธพลทางตรงตอประสทธผล

ของโรงเรยนเรยนรวมระดบมธยมศกษาอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก การสราง

แรงจงใจ การตดตอสอสาร การมปฏสมพนธและการมอทธพลตอกน การตดสนใจ การกำหนด

มาตรฐานการปฏบตงาน และการพฒนาบคลากร สอดคลองกบเฉลยว แสนสำราญ (2550: 124)

ไดศกษา พบวา พฤตกรรมการบรหารของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร ทงโดย

ภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน ภาวะผนำ

การปฏสมพนธ การจงใจ เปาหมายของผลการปฏบตงานการฝกอบรม การสอสาร การตดสนใจ

การกำหนดเปาหมาย และการควบคมการปฏบตงาน

2. การจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทาง

การไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยภาพรวม

อยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานบรการการศกษาและรวบรวมขอมล

มากทสด รองลงมา ไดแก ดานบรการจดวางตวบคคล ดานบรการสนเทศ ดานบรการตดตาม

และประเมนผล และดานบรการใหคำปรกษา ตามลำดบ ทงนเนองมาจากสาระสำคญของหลก

การแนะแนวมความสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม

(ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 คอ กระบวนการแนะแนวเปนกระบวนการทชวยใหผเรยนไดรจกและเขาใจ

ตนเองอยางถกตอง รขอบเขตความสามารถของตน เหนคณคาของตน มทกษะและวจารณญาณ

ในการตดสนแกปญหาไดดวยตนเองอยางฉลาด และวางแนวทางการดำเนนชวตไดอยางถกตอง

เหมาะสมและรเทาทน สามารถปรบตวเขากบบคคลอนและสงแวดลอมไดเปนอยางด มสขภาพจต

ทด เปนสมาชกทด มประโยชนตอครอบครวและสงคม ดงนนการแนะแนวจงมความสำคญและ

จำเปนตอการจดการศกษา เพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณ นอกจากนหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กำหนดใหการแนะแนวเปนภารกจทโรงเรยนตองดำเนนการ เพอการสงเสรม ดแล ชวยเหลอผเรยน ใหสามารถเรยนรและพฒนาตนไดตามธรรมชาตและเตม

ศกยภาพ และโรงเรยนตองจดบรการแนะแนวใหเปนระบบ โดยมบรการครบหาบรการ และครอบคลมขอบขายงานแนะแนวทงสามดาน คอ ดานการศกษา อาชพ สวนตวและสงคม ทงนจะตองม

การกำหนดผรบผดชอบอยในโครงสรางการบรหารของโรงเรยน และตองมโครงการ แผนงาน งบประมาณ

ทแสดงถงการปฏบตงานทตอเนองทงป โดยมครแนะแนวเปนผนำในการดำเนนงานซงสอดคลองกบ

นรมล วบลมงคล (2551: 148-149) ไดศกษาพบวา การปฏบตงานแนะแนวของครโรงเรยนสงกด

เทศบาล โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา การปฏบตงานแนะแนวของครโรงเรยนสงกดเทศบาลอยในระดบมากทง 5 ดาน โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย

ดงน งานใหคำปรกษา งานศกษารวบรวมขอมล งานตดตามและประเมนผล งานจดวางตวบคคลและ

งานสารสนเทศ ตามลำดบ



3. พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงาน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเรยงตามลำดบการพยากรณจากมากไปหานอยดงน ดานการตดตอสอสาร และดานการตดสนใจเปนปจจยทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยน เฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงาน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สามารถทำนาย การจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ในภาพรวมไดรอยละ 54 โดยอภปรายผลเปนรายดานดงน 3.1 พฤตกรรมการบรหารของผบรหารดานการตดตอสอสารสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานมากทสด ทงนเนองจากผบรหารโรงเรยนให ความสำคญและเหนคณคาของการตดตอสอสาร เพราะการตดตอสอสารทดกอใหเกดการสรางความเขาใจตรงกนทำใหบคลากรในโรงเรยนทำงานเปนไปในทศทางเดยวกน ซงสอดคลองกบสพาน สฤษฎวานช (2552: 270) ไดกลาวถงความสำคญของการตดตอสอสารในแงขององคการวา ในองคการสมยใหมนนการสอสารทมประสทธผลจะชวยสรางทมงานทมประสทธภาพใหเกดขน และสรางความเขาใจตลอดจนความสมพนธอนดระหวางผบรหารกบบคลากร ทำใหเกดการแรงงานสมพนธทด และนอกจากนนการสอสารยงชวยสรางสรรคจรรโลงวฒนธรรมองคการใหแขงแกรง ตลอดจนสามารถสรางองคการใหเปนองคการแหงการเรยนรใหเกดขนได และถาองคการจะตอง มการเปลยนแปลง การสอสารภายในองคการจะเปนเครองมอสำคญทจะชวยใหการบรหาร การเปลยนแปลงประสบความสำเรจไดมากยงขน สอดคลองกบอาคม วดไธสง (2547: 99) ไดกลาววา ผบรหารโรงเรยนมภารกจสำคญทตองปฏบต 4 ดาน คอ การบรหารวชาการ การบรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป ภารกจทง 4 ดาน จะสำเรจไดผบรหารตองมความสามารถในการตดตอสอสาร เพอใหเกดความรวมมอในการทำงานของบคลากร ทงภายในและภายนอกโรงเรยน ดงนนการตดตอสอสารจงมความสำคญและเปนประโยชนใน การบรหารงานของผบรหารโรงเรยน ซงสอดคลองกบผลงานวจยของรงชวา สขศร (2556: 245-246) ทพบวาองคประกอบดานพฤตกรรมการบรหารของผบรหารมอทธพลทางตรงตอประสทธผล ของโรงเรยนเรยนรวมระดบมธยมศกษาอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก การสราง แรงจงใจ การตดตอสอสาร การมปฏสมพนธและการมอทธพลตอกน การตดสนใจ การกำหนดมาตรฐานการปฏบตงาน และการพฒนาบคลากร และสอดคลองกบไพฑรย อรณศรประดษฐ (2552: 92) ไดศกษาพบวา พฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาดานการกำหนดเปาหมาย การตดตอสอสาร การตดสนใจ และการเปนผนำ สงผลตอการปฏบตการวจยเพอพฒนาการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1



3.2 พฤตกรรมการบรหารของผบรหาร ดานการตดสนใจสงผลตอการจดบรการ

แนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1

สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในอนดบรองลงมา ทงนเนองจากการตดสนใจ

เปนกระบวนการทจำเปนและมความสำคญตอสภาวการณของการเปนผนำในการบรหารงาน

อยางมาก จนถอวาเปนหวใจของการบรหารหนวยงาน ผบรหารโรงเรยนจะตองเกยวของกบ

การตดสนใจอยตลอดเวลาไมอาจหลกเลยงได ซงสอดคลองกบนพพงษ บญจตราดลย (2551: 99)

ทกลาววา “การตดสนใจเปนแกนสำคญของการบรหาร ซงงานหรอกระบวนการอยางอนทงหมด

ตองขนอยกบการตดสนใจหรอสมพนธหรอเกดขน เพอการตดสนใจ” ดงนนผบรหารจงมความจำเปน

ทจะตองศกษาใหเขาใจอยางถองแทและลกซงถงกระบวนการและขนตอนของการตดสนใจ เพอจะ

ไดวนจฉยสงการไดถกตองและเหมาะสม เพอจะไดบรหารใหมประสทธภาพสงยงขน สอดคลองกบ

สพาน สฤษฎวานช (2552: 139-140) ไดกลาวถงการตดสนใจทมประสทธภาพไววา ผบรหาร

เมอตองทำการตดสนใจจะตองเปนการตดสนใจทด การตดสนใจทดจะประกอบไปดวย 1) ตองม

คณภาพ เปนการตดสนใจทสงผลทเหมาะสมทสด เชน ทำใหองคการไดรบกำไรเพมขน ใหบรการทดขน

ผลการปฏบตงานสงขน 2) ตองทนตอเวลา ผบรหารตองตดสนใจในกรอบเวลาทเหมาะสมเพอให

เกดผลของการตดสนใจทเปนประโยชนตอการใชงาน หรอตอองคการ การตดสนใจทดแตลาชา

ไมทนการณ การตดสนใจนนกไมมคณคา 3) ไดรบการยอบรบ ถาการตดสนใจอะไรทจะตองเกยวพน

หรอตองการการยอมรบ และการรวมมอในการตดสนใจ ควรใหผทเกยวของไดรวมรบร และมสวนรวม

ในการตดสนใจดวย จะไดลดปญหาการตอตานไมรวมมอ และไมยอมรบในการตดสนใจ และ

4) เหมาะสมตามหลกจรยธรรม ดวยการตดสนใจทดนนตองคำนงถงผลกระทบทจะมตอคนอน ๆ

ดวยไมใชคำนงแตผลประโยชนสงสดของตนเองเปนทตงฝายเดยว แตควรเปนการตดสนใจทไมทำให

คนอนเดอดรอนเสยหายดวย สอดคลองกบไพฑรย อรณศรประดษฐ (2552: 92) ไดศกษาพบวา

พฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาดานการกำหนดเปาหมายการตดตอสอสาร การตดสนใจ และการเปนผนำ สงผลตอการปฏบตการวจยเพอพฒนาการเรยนรของสถานศกษา

ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเพอการนำไปใช 1.1 จากผลการวจยพบวา พฤตกรรมการบรหารของผบรหารโรงเรยนเฉพาะความพการ

ประเภท ความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน อยในระดบมากทกดาน แตเมอเรยงลำดบแลวพบวา ดานการสรางแรงจงใจ อยในอนดบสดทาย ฉะนนผบรหารควรตระหนกวาการสรางแรงจงใจในการจดบรการแนะแนว



ในโรงเรยนกเปนเรองทมความสำคญ ผบรหารควรสรางแรงจงใจใหกบครทปฏบตหนาทงานแนะแนว

โดยการจดสภาพแวดลอมและจดหาสงอำนวยความสะดวกเออตอการปฏบตงานแนะแนว มอบหมายงาน

ใหครทปฏบตงานแนะแนวใหเหมาะสมกบความร ความสามารถและความถนด และใหการสนบสนน

วสดอปกรณ งบประมาณ เพอชวยสนบสนนการดำเนนงานแนะแนว เพอเปนการสรางขวญและ

กำลงใจใหครมแรงจงใจในการทำงานอยางเตมท

1.2 จากผลการวจยทพบวา การจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการ

ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน อยในระดบมากทกดาน แตเมอเรยงลำดบกนแลวพบวา ดานบรการ

ใหคำปรกษา มการปฏบตนอยกวาดานอน ๆ ดงนนจงขอเสนอแนะผบรหารควรใหความสำคญกบ

เรองนอยางจรงจง โดยการสนบสนนใหครไดรบพฒนาตนเอง โดยการเขารบการอบรม ประชม

สมมนา แลกเปลยนเรยนรอยางสมำเสมอ ซงจะทำใหครผรบผดชอบการจดบรการใหคำปรกษา

ปรบเปลยนพฤตกรรมการใหบรการใหคำปรกษาแกนกเรยนไปในทศทางทดขน ทงนเนองจากบรการ

ใหคำปรกษากเปนอกหนงบรการทชวยสนบสนนสงเสรมใหนกเรยนรและเขาใจตนเอง สามารถ

ตดสนใจเลอก หรอแกไขปญหาไดอยางถกตอง ตามคำแนะนำของคร

1.3 จากผลการวจยพบวา พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการ

แนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1

สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผลการวจยพบวา ดานการตดตอสอสารและ

ดานการตดสนใจเปนปจจยทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภท


ขนพนฐาน ซงสามารถทำนายการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภท

ความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน ในภาพรวมไดรอยละ 54 ดงนน ผบรหารตองมพฤตกรรมการบรหารดานการตดตอสอสารและดานตดสนใจอยางมประสทธภาพ เพอใหการจดบรการแนะแนวในโรงเรยนเฉพาะ

ความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สงกดสำนกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน บรรลวตถประสงคตามทกำหนด โดยการจดทำแนวทาง การพฒนาดานการตดตอสอสารกบนกเรยน คร ผปกครอง และชมชน อยางตอเนองสมำเสมอ

ใหครอบคลมเนอหาและปรมาณ แตงตงคณะกรรมการหรอทมงานในการเผยแพรขอมลขาวสาร ใหกบบคคลทเกยวของไดรบทราบความเคลอนไหวภายในโรงเรยนไดอยางทนเหตการณ ตรงไป

ตรงมา เพอความชดเจน ถกตอง โปรงใส และนอกจากนดานการตดสนใจ กอนการตดสนใจ

ในเรองใด ๆ ผบรหารจะตองศกษาหาขอมลและมขอมลทถกตองมาประกอบการตดสนใจอยางม

ขนตอน ชดเจน และยตธรรม เปดโอกาสใหนกเรยน คร ผปกครองมสวนรวมในการตดสนใจ

ในการปฏบตงานแนะแนว เพอใหเกดพลงจงใจตอผทจะนำไปปฏบต



2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

2.1 ควรมการศกษาวจยเกยวกบทกษะการตดตอสอสารของผบรหารกบการจดบรการ

แนะแนวของโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยนหรอประเภทอน ๆ สงกด

สำนกบรหารงานการศกษาพเศษ

2.2 ควรมการศกษาวจยเกยวกบทกษะการตดสนใจของผบรหารกบการจดบรการ

แนะแนวในโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยนหรอประเภทอน ๆ สงกด

สำนกบรหารงานการศกษาพเศษ สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

2.3 ควรมการศกษาความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธผลของการบรหารงาน

แนะแนวในโรงเรยนเฉพาะความพการประเภทความบกพรองทางการไดยน สงกดสำนกบรหารงาน

การศกษาพเศษ สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

สรป พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการจดบรการแนะแนวของโรงเรยนเฉพาะ

ความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษากลม 1 สำนกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน ผลการวจยพบวา พฤตกรรมการบรหารของผบรหารอยระดบมากทงใน

ภาพรวมและรายดานและการจดบรการแนะแนวอยในระดบมากทงในภาพรวมและรายดาน และ

พฤตกรรมการบรหารของผบรหารดานการตดตอสอสาร และดานการตดสนใจสงผลตอการจดบรการ

แนะแนวการของโรงเรยนเฉพาะความพการ ประเภทความบกพรองทางการไดยน กลมสถานศกษา

กลม 1 สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 โดยรวม

กนทำนายไดรอยละ 54.00 ปญหาอปสรรคเกยวกบพฤตกรรมการบรหารของผบรหารสวนใหญ

เกดจากผบรหารขาดการนเทศ กำกบ ตดตามงานและการประเมนผลการปฏบตงานของครแนะแนวอยางตอเนอง และปญหาอปสรรคเกยวกบการจดบรการแนะแนวสวนใหญเกดจากการขาดคร

แนะแนวในโรงเรยน ครไมมความชำนาญในการใชภาษามอในการสอสารกบนกเรยน และครไมเหน

ความสำคญของงานแนะแนว ขอเสนอแนะเกยวกบการจดบรการแนะแนวโดยเรยงลำดบจากมากไป

หานอยดงน ผบรหารควรจดใหมหองแนะแนวทเปนสดสวนเฉพาะในโรงเรยน หนวยงานตนสงกด

ควรมการสงเสรมความรความเขาใจทกษะ และประสบการณตาง ๆ ใหกบบคลากรทเกยวของอยาง

ตอเนองโดยการจดอบรม และหนวยงานตนสงกดควรมการบรรจครวฒแนะแนวหรอจตวทยาใหมในทกโรงเรยน



เอกสารอางอง กต ตยคคานนท. (2543). เทคนคการสรางภาวะผนำ (พมพครงท 10). กรงเทพฯ: เปลวอกษร.

จตพร เถาวหรญ. (2548). สภาพและปญหาการบรหารงานแนะแนวโดยใชวงจรเดมมง (พดซเอ)

ของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาลพบร เขต 1. วทยานพนธปรญญา

ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏ

เทพสตร.

เฉลยว แสนสำราญ. (2550). พฤตกรรมการบรหารของผบรหารโรงเรยนทสงผลตอการร

สารสนเทศของบคลากรโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร. วทยานพนธปรญญา

ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศลปากร.

ชลกร แกวระยบ. (2548). พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการปฏบตงานแนะแนว

ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสมทรสาคร. วทยานพนธปรญญา


ศลปากร.

ธานนทร ศลปจาร. (2552). การวจยและวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPSS (พมพครงท 10).

นนทบร: เอส อาร พรนตงเมสโปรดกส.

ธระวฒ จนทคา. (2545). พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสงผลตอการบรหารงานชมชน

โรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา เขตการศกษา 1. วทยานพนธปรญญา


ศลปากร.

นพพงษ บญจตราดลย. (2551). หลกการและทฤษฎการบรหารการศกษา. กรงเทพฯ: เทยมฝา. นรมล วบลมงคล. (2551). พฤตกรรมการนเทศของผบรหารทสงผลตอการปฏบตงานแนะแนว

ของครโรงเรยนสงกดเทศบาล. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขา

วชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. พสณ ฟองศร. (2551). วจยทางการศกษา (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: พรอพเพอรตพรน.

ไพชะยนต พนขวญ. (2548). พฤตกรรมการบรหารของผบรหารทสมพนธกบการบรหาร หลกสตรของสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษานครปฐม

เขต 1. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.



ไพฑรย อรณศรประดษฐ. (2552). พฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอ

การปฏบตการวจยเพอพฒนาการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน

เขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขา

วชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

รงชวา สขศร. (2556). การพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธผล

ของโรงเรยนเรยนรวมระดบมธยมศกษา. ดษฎนพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาสหวทยาการเพอการพฒนา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

ลกขณา สรวฒน. (2543). การแนะแนวเบองตน. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

สมาน รงสโยกฤษฎ. (2544). หลกการบรหารเบองตน (พมพครงท 19). กรงเทพฯ: สำนกงาน

คณะกรรมการขาราชการพลเรอน.

สำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา, สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวง

ศกษาธการ. (2554). แนวทางการจดกจกรรมแนะแนวระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ:

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

สพาน สฤษฎวานช. (2552). พฤตกรรมองคการสมยใหม: แนวคด และทฤษฎ (พมพครงท 2).

กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

อาคม วดไธสง. (2547). หนาทผนำในการบรหารการศกษา (พมพครงท 2). สงขลา: ภารกจ

การผลตเอกสารและตำรา กลมงานบรหารการศกษา มหาวทยาลยทกษณ.

อไรภร บดด. (2550). ศกษาปญหาและแนวทางแกปญหาการจดบรการแนะแนวในโรงเรยน

สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาปราจนบร. วทยานพนธปรญญาการศกษา

มหาบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.



การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

DEVELOPMENT OF GRADE 2 STUDENT’S MATHEMATICS ACHIEVEMENT USING PROJECT BASED LEARNING ACTIVITIES

สรรตน แพงเทยน / SIRIRAT PAENGTHIAN1

จตตรตน แสงเลศอทย / JITTIRAT SAENGLOETUTHAI2

บทคดยอ

การวจยครงนวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดย

การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานระหวางกอนเรยนกบหลงเรยนและหลงเรยนกบเกณฑ

ทกำหนด และ 2) ศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

ในวชาคณตศาสตร ประชากรทใชในการวจย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โรงเรยน

บานหนองปากโลง อำเภอเมอง จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 จำนวน 20 คน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก 1) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

2) แบบสอบถามความพงพอใจ ทสรางโดยผวจย สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาเฉลย

และสวนเบยงเบนมาตรฐาน


1. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานหลงเรยน

สงกวากอนเรยน และหลงเรยนสงกวาเกณฑทกำหนดรอยละ 70

2. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานในวชา

คณตศาสตรโดยภาพรวมอยในระดบมาก

คำสำคญ : การเรยนรแบบโครงงาน ผลสมฤทธทางการเรยน คณตศาสตร

1 นกศกษาปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2 ผชวยศาสตราจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม, อาจารยทปรกษาวทยานพนธ



ABSTRACT

The purposes of this research were to: 1) compare student’s mathematics

achievement before and after learning by using project based learning activities, as well

as to compare student’s mathematics achievement after learning by using project based

learning activities with the set criterion and 2) study student’s satisfaction towards the

project based learning activities in mathematics. The sample was 20 grade 2 student of

Ban Nongpaklong School in the second semester of the academic year 2013. The data

collection instruments constructed by the researcher consisted of 1) a learning achievement

test and 2) a student’s satisfaction questionnaire. The statistics used for data analysis

were mean and standard deviation.

The findings of this research showed that:

1. The student’s mathematics achievement after learning with the project based

learning activities was higher than that of before. Moreover the student’s mathematics

achievement after learning was 70% higher than the set criterion.

2. The student’s satisfaction towards the project based learning activities in

mathematics was at a high level.

Keywords: project based learning, learning achievement, mathematics

บทนำ สภาพสงคมในยคปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว สงผลกระทบใหวถการดำรงชวต

ตองเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวเชนเดยวกน ดวยเหตนการศกษาไทยจงไดมการปฏรปการศกษา

โดยเฉพาะอยางยงการจดกระบวนการเรยนรใหผเรยนไดฝกคดอยางเปนระบบ เพอพฒนาผเรยน

ใหมคณภาพเปนพนฐานในการเรยนรและสามารถนำความรไปใชในการดำเนนชวตไดอยางเหมาะสม

คณตศาสตรเปนวชาหนงทมความสำคญตอการดำเนนชวตของมนษยและยงเปนพนฐานของวทยาการ

แขนงตาง ๆ เพราะการศกษาวชาคณตศาสตรเปนกระบวนการหนงในการชวยพฒนาความคดของ

นกเรยนใหเปนลำดบขนตอนอยางละเอยดถถวน มเหตผลถกตองแมนยำและรวดเรวอกทงยงสามารถ

ตรวจสอบไดตามวธการทางวทยาศาสตรทมระเบยบหลกเกณฑทแนนอนในการแกปญหา ดงท

สรพร ทพยคง (2545: 1) ไดกลาวถงคณตศาสตรวาเปนวชาทชวยกอใหเกดความกาวหนา

ทางเทคโนโลย ทำใหโลกเจรญกาวหนาเพราะจากการคดคนทางวทยาศาสตรตองอาศยความร



ทางคณตศาสตร นอกจากนคณตศาสตรยงชวยใหบคคลเปนคนทสมบรณเปนพลเมองทดเพราะชวย

สรางความมเหตผล เปนคนชางคดรเรมสรางสรรค รจกทำงานทเปนระบบระเบยบ มการวางแผน

ในการทำงาน มความรบผดชอบในงานทไดรบมอบหมาย และมลกษณะของความเปนผนำในสงคม

ดงทสำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา (2548: 11) ไดกลาวถงการจดการเรยนรกลมสาระ

การเรยนรคณตศาสตรควรจดสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบวฒภาวะความสนใจและความถนด

ของผเรยนเพอเปดโอกาสใหผเรยนไดฝกปฏบต ไดคดวเคราะห และแกปญหาอยางเปนกระบวนการ

ตลอดจนปลกฝงคณธรรมจรยธรรมและคานยมทเหมาะสมใหผเรยนมสวนรวมร รวมคด รวมทำ

การจดกจกรรมการเรยนรจงควรจดอยางหลากหลาย ดงทยพน พพธกล (2540: 2) ไดกลาวถง

ความสำคญในการเรยนคณตศาสตรวาผเรยนควรจะเรยนคณตศาสตรในเรองทสมพนธกบสงแวดลอม

ทอาศยอย และสามารถนำความรทางคณตศาสตรไปใชในชวตประจำวนใหเกดความชนชม

ตอสงตาง ๆ ในโลกไดมากยงขน และวนเพญ ผลอดม (2546: 2) ไดกลาวถงวชาคณตศาสตรเปนวชา

ทตองใชทกษะและมเนอหาสวนใหญเปนนามธรรม ยากแกการอธบาย และยกตวอยางใหชดเจน

ทำใหการสอนบางครงไมบรรลวตถประสงค และสงผลกระทบตอการเรยนรของผเรยน ซงจาก

การประเมนผลการสอบประเมนคณภาพการศกษาขนพนฐาน (NT: National Test) ของนกเรยน

ระดบชนประถมศกษาปท 3 ปการศกษา 2553 ของโรงเรยนบานหนองปากโลง (รฐประชานเคราะห)

อำเภอเมอง จงหวดนครปฐม ทผานมาพบวาการสอบวดความสามารถทางการคดคำนวณไดคะแนน

เฉลยคดเปนรอยละ 24.17 ตองปรบปรงคดเปนรอยละ 33.33 (กลมนเทศ ตดตามและประเมนผล

การจดการศกษา สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1, 2553) สงผล

ตอคณภาพการประเมนทไมเปนไปตามมาตรฐาน ผวจยในฐานะครผสอนวชาคณตศาสตรเหน

ความสำคญและตระหนกถงปญหาดงกลาว จงไดศกษาสาเหตและพบวาวธการสอนแบบปกตไมได

ฝกทกษะกระบวนการคดทหลากหลาย ผเรยนขาดความสนใจในการคดแกปญหา ขาดการแสวงหา

ความรดวยตนเองทำใหผเรยนเกดความเบอหนายและเกดเจตคตทไมดตอการเรยนวชาคณตศาสตร

จงทำใหเกดปญหาในการคดคำนวณแกโจทยปญหาตาง ๆ สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร

ไมเปนไปตามมาตรฐาน จากปญหาดงกลาวมความจำเปนอยางยงตองศกษารปแบบการจด

การเรยนรหรอวธการสอนทเหมาะสมโดยเลอกการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมาใชใน

การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนในระดบชนประถมศกษาปท 2 เพอเปนการเตรยม

ความพรอมรบการประเมนคณภาพการศกษาขนพนฐาน (NT: National Test) ใหเปนไปตามมาตรฐาน

ทกำหนดไวในปการศกษาถดไป ดงทพมพพนธ เดชะคปต (2548: คำนำ) ไดกลาวถงการจด

การศกษาควรเนนการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำคญ การสอนแบบโครงงานเปน

การสอนรปแบบหนงทนาสนใจเปนการจดการเรยนสอนทเนนผเรยนเปนสำคญอยางแทจรง และ

ประโยชนสำคญอกประการหนงคอเปนวธสอนทพฒนาทกษะการคดและกระบวนการคด ในการสอน



คณตศาสตรแบบโครงงานน ชยศกด ลลาจรสกล (2544: 5) ไดกลาวถงการสอนแบบโครงงานวาจะ

สงเสรมและฝกฝนใหผเรยนไดรวธการศกษาคนควาลงมอปฏบตดวยตนเอง ภายใตการดแลใหคำ

ปรกษาของครซงทำใหนกเรยนแสดงออกถงความคดรเรมสรางสรรคไดประมวลความรและนำความร

ความสามารถ ความคด การประดษฐคดคนและการพฒนาสงใหม ๆ เปนการนำความรทางคณตศาสตร

มาใชในชวตประจำวนไดอยางแทจรง เปนสวนหนงในการเสรมทกษะการเรยนร เปนการฝกปฏบตจรง

ใหผเรยนหาขอสรป นำเสนอรายงานขอคนพบดวยตนเอง เปนพนฐานของการวจยทชวยพฒนา

ทกษะและแสวงหาความรเพอเปนการเตรยมสรางนกวจยอกทางหนง นอกจากนนแลว การสอน

คณตศาสตรแบบโครงงานเปนการสอนตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2545 ทตองการใหเนนผเรยนเปนสำคญ ใหผเรยนรจกนำประสบการณ

และความรมาใชแกปญหาหรอขอสงสยในเรองทตนเองสนใจ ดงท วฒนา เอยวเสง (2544: 4)

ไดกลาวถงการสอนแบบโครงงานเปรยบเสมอนเปนการจดการเรยนร ฝกการทำงานวจยเลก ๆ

สำหรบผเรยน มขนตอนการเขยนคลายกบรายงานการวจยแตเนอหาทเขยนไมละเอยดเหมอนกบ

งานวจยในระดบสง มเพยงการเขยนเฉพาะจดทผเรยนสนใจจะศกษาเทานน และจะศกษาเพยงจดเลก ๆ

ทเหมาะสมกบความรพนฐานของผเรยน วย และเวลาเทานน

จากการศกษางานวจยทเกยวของพบวาผลการวจยของนกการศกษาหลายทานสอดคลอง

และเปนทยอมรบกนวาการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนการจดกจกรรมการเรยนรทชวย

พฒนาผเรยนทงในดานผลสมฤทธทางการเรยน ดานทกษะกระบวนการ และดานเจตคตทมตอ

การเรยนรของผเรยน ดงมผใหความเหนไว อาทเชน ผลการวจยของราตร ทองสามส (2547: 98)

พบวาการจดการเรยนรแบบโครงงาน นอกจากชวยพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนรแลว ยงชวย

สงเสรมและพฒนาความคดรเรมสรางสรรคของนกเรยนได นกเรยนมเจตคตทดตอการเรยนรแบบ

โครงงาน สอดคลองกบรงทวา สงหดชย (2547: 90) พบวาการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

เปนการจดกจกรรมการเรยนรททำใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน มความคงทนใน

การเรยน มการพฒนาความสามารถดานทกษะกระบวนการแกปญหา การสอสาร สอความหมาย

การนำเสนอ สอดคลองกบสยาม สงหาทอง (2549: 70) พบวาผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระ

การเรยนรคณตศาสตรเรองการนำเสนอขอมลสถต มความคงทนในการเรยน และความพงพอใจ

ตอวธสอนแบบโครงงานอยในระดบมาก ดงท รงนภา สวรรคสวาสด (2550: 84) พบวาผลการเรยนร

เรองการดำรงชวตและครอบครวกอนและหลงการจดการเรยนรแบบโครงงานแตกตางกนอยางม

นยสำคญทางสถตทระดบ .05 ซงพบวานกเรยนมความสามารถในการเรยนรคะแนนหลงเรยนสงกวา

คะแนนกอนเรยน ความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรแบบโครงงานโดยภาพรวมอยใน

ระดบเหนดวยมาก เชนเดยวกบ นหทย นนทวสทธ (2551: 91) พบวานกเรยนมความสามารถ

ในการทำโครงงานอยในระดบสงมาก ความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนร



แบบโครงงานโดยภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก สอดคลองกบวรรณวไล หงสทอง (2551: 182)

พบวาผลการเรยนรสาระเรขาคณตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 กอนและหลงการจดการเรยนร

แบบโครงงานแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนมคะแนนเฉลยหลง

การจดการเรยนรสงกวากอนจดการเรยนร ทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรของนกเรยนทจด

การเรยนรแบบโครงงานโดยภาพรวมอยในระดบสง และสอดคลองกบศรญญา มณไตรรตนเลศ

(2553: 96-97) พบวาผลการเรยนรเรองโจทยปญหาการบวกและการลบของนกเรยนชนประถม

ศกษาปท 1 กอนและหลงการจดการเรยนรแบบโครงงานแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ .05 โดยมคะแนนหลงการจดการเรยนรสงกวากอนการจดการเรยนร

จากเหตผลดงกลาวผวจยจงมความสนใจในการนำรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

โครงงานมาใชในการวจย โดยผวจยไดนำรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมาทดลอง

ใชกบผเรยนชนประถมศกษาปท 2 ปการศกษา 2555 ในการสอนวชาคณตศาสตรเพอใหผเรยน

เกดกระบวนการในการเรยนร ผลจากการทดลองพบวาผเรยนเกดกระบวนการในการเรยนร มสวนรวม

ในการทำกจกรรม ทำงานเปนขนตอน มความสามารถในการสรางสรรคงานไดด ผเรยนเกดความพง

พอใจ สนกสนานกบการเรยนรโดยใชรปแบบโครงงาน ดงนนผวจยจงนำรปแบบการจดกจกรรม

การเรยนรแบบโครงงานมาใชในการพฒนาแผนการจดการเรยนรเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน

คณตศาสตรกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ปการศกษา 2556 ทยงไมเคยไดรบการจดกจกรรม

การเรยนรแบบโครงงาน เพอเปนแนวทางในการพฒนาผเรยนใหเกดกระบวนการในการเรยนร

สามารถนำความรไปใชในการดำรงชวตประจำวนไดอยางเหมาะสมตอไป

วตถประสงค 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

โครงงานระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน และหลงเรยนกบเกณฑทกำหนด

2. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานใน

วชาคณตศาสตร

สมมตฐานการวจย ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานหลงเรยนสง

กวากอนเรยน



1. 2. 3. 4. 5. 6.

5

1) 2) 3) 4) 5)

กรอบแนวคดการวจย ผวจยไดศกษาแนวคดและงานวจยตาง ๆ เพอเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

โครงงานพบวาการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนการจดการเรยนรโดยยดผเรยนเปนสำคญ

ตอบสนองความตองการในการพฒนาทกษะกระบวนการคด การแกโจทยปญหาทางคณตศาสตร

ไดเปนอยางด โดยมขนตอนการทำโครงงานประกอบดวย 5 ขนตอน ประกอบดวย 1) การคด

การศกษาคนควา การสำรวจ การสอบถามเพอนำไปสการแกปญหา 2) การวางแผนการดำเนนงาน

ตงแตเรมตนจนจบใหเหนภาพตลอดแนวแลวเขยนโครงงาน 3) การดำเนนงานเรมตงแตการนำ

เคาโครงงานไปสการปฏบต การเกบขอมล การวเคราะหขอมลและประมวลผล 4) การเขยนรายงาน

และ 5) การนำเสนอผลงาน (นนทยา คมพล, 2545: 8-9) และราตร ทองสามส (2547: 6-7) ไดกลาว

ถงการสอนแบบโครงงานม 5 ขนตอน คอ 1) ขนนำ 2) ขนกำหนดจดมงหมาย 3) ขนวางแผน

4) ขนดำเนนการตามแผน 5) ขนนำเสนอและประเมนผล รงทวา สงหดชย (2547: 8-9) ไดกลาว

ถงขนตอนการจดการเรยนรแบบโครงงานม 5 ขนตอนคอ 1) การเลอกเรองหรอประเดนปญหา

2) การกำหนดจดประสงค 3) การกำหนดวธการศกษา 4) ลงมอปฏบต และ 5) การรายงานและ

นำเสนอขอมล ผวจยไดสงเคราะหขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเพอพฒนา

ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยมขนตอนการจดการเรยนร 5 ขนตอน คอ 1) การเลอกหวขอ

เรองหรอปญหาทจะศกษา 2) การวางแผน 3) การลงมอปฏบต 4) การเขยนรายงาน และ 5) การนำเสนอ

ซงไดนำมาใชเปนกรอบแนวคดในการวจยครงน ดงแสดงในแผนภมดงน

แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย



T1 X T2

ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา

2556 ของโรงเรยนบานหนองปากโลง จำนวน 20 คน ซงไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง

วธดำเนนการ การวจยเรองการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนการวจยเชงทดลอง (experimental research)

ซงผวจยไดดำเนนการทดลองโดยใชแบบแผนการวจยมลกษณะเปนแบบกงทดลองแบบกลมเดยว

สอบกอนและหลง (one group pretest-posttest design)

สญลกษณทใชในการทดลอง

T1 หมายถง การทดสอบกอนเรยน

X หมายถง การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

T2 หมายถง การทดสอบหลงเรยน


แผนการจดการเรยนรเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หารและระคนพฒนากจกรรม

การเรยนรแบบโครงงาน จำนวน 5 แผน แผนละ 4 ชวโมง รวม 20 ชวโมง มรายละเอยดดงตอไปน

1. ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 เกยวกบมาตรฐาน

การจดการเรยนรตวชวดของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร

2. ศกษาการสรางแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานจากเอกสารและงานวจย

ทเกยวของสงเคราะหเปนรปแบบการจดการเรยนรแบบโครงงานดงน

ขนตอนท 1 การเลอกหวขอเรองหรอปญหาทจะศกษา นกเรยนนำเรองราวหรอ

สถานการณตาง ๆ ในชวตประจำวนมาใชในการสรางโจทยปญหากำหนดเปาหมายในการแกปญหา

ขนตอนท 2 ขนการวางแผนการแกปญหา นกเรยนรวมกนแลกเปลยนความคดเหนใน

การวเคราะหหาแนวทางในการแกโจทยปญหาเพอใหปญหาสำเรจลลวง

ขนตอนท 3 ขนลงมอปฏบต นกเรยนดำเนนการตามแผน จดระบบและลงมอปฏบตตาม

ขนตอน



ขนตอนท 4 ขนการเขยนรายงาน แสดงวธทำในการแกโจทยปญหาตาง ๆ ใหครบถวนถกตอง

ขนตอนท 5 ขนการนำเสนอ นำเสนอผลงานการแกโจทยปญหา

3. สรางแผนการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรเรองโจทยปญหาการบวก

ลบ คณ หาร และระคน ซงแผนการจดการเรยนรแตละแผน ประกอบดวยหวขอตอไปน 1) มาตรฐาน

การเรยนรและตวชวด 2) สาระสำคญ 3) จดประสงคการเรยนร 4) สาระการเรยนร 5) กจกรรม

การเรยนรทเนนการมสวนรวมของผเรยน 5 ขนตอน ตามรปแบบโครงงาน 6) สอการจดการเรยนร

7) การวดผลประเมนผล และ 8) บนทกหลงการจดกจกรรมการเรยนร โดยจำนวนเวลาและสาระ

การเรยนรทใชในการจดการเรยนร มรายละเอยดดงตารางท 1

ตารางท 1 เวลาและสาระการเรยนรทใชในการจดการเรยนร

( ) 1 1,000 4 2 1,000 4 3 4 4 4 5 4

20

4. นำแผนการจดการเรยนรทสรางเสรจแลว เสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและ

เสนอตอผเชยวชาญ จำนวน 3 ทาน ตรวจสอบความถกตอง ความเทยงตรงเชงเนอหา และนำมาหา

คาดชนความสอดคลองซงผลพบวามคา IOC ระหวาง 0.67 ถง 1.00

5. ปรบปรงแผนการจดการเรยนรตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญโดยไดเสนอแนะเกยวกบ

การใชภาษาในการสอสาร การออกแบบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ซงไดนำขอเสนอแนะ

มาปรบปรงแกไขแลวเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบความถกตอง

6. ผวจยนำแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานไปทดลองใชกบนกเรยนทไมใช

กลมเปาหมาย โรงเรยนวดดอนเตาอฐชนประถมศกษาปท 2 จำนวน 30 คน เพอศกษาเกยวกบ

เนอหาสาระสงเกตพฤตกรรมของผเรยน เวลาในการจดกจกรรมขอบกพรองตาง ๆ และบนทกขอมล

เพอตรวจสอบคณภาพกอนนำไปใชจรง



เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

1. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนแบบ 3 ตวเลอก จำนวน 30 ขอ กำหนดเกณฑ

การใหคะแนนโดยขอททำถกใหคะแนนขอละ 1 คะแนน ขอทผดหรอไมตอบใหคะแนนขอละ

0 คะแนน เพอนำไปใชในการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนมขนตอนในการดำเนนการสรางดงน

1.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 เกยวกบมาตรฐาน

การจด การเรยนร ตวชวดของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร

1.2 ศกษาวธการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนจากเอกสารและงานวจย

ทเกยวของวเคราะหขอสอบตามมาตรฐานตวชวด เนอหาสาระการเรยนรคณตศาสตร จำนวนและ

การดำเนนการ เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หารและระคน ตามทฤษฎการพฒนาการคด

ของบลม (Bloom) (ทศนา แขมมณ, 2553: 66-67) มรายละเอยดดงตารางท 2

ตารางท 2 การวเคราะหขอสอบปรนยตามมาตรฐาน ตวชวด เนอหาสาระการเรยนรคณตศาสตร

จำนวนและการดำเนนการ เรองโจทยปญหาการบวก การลบ การคณ การหารและระคน

1.2 .2/2

- - - 3 - - 3

- - - 4 1 2 7

- 4 - 3 4 - 11

- 2 - 1 1 - 4

- - 2 2 1 - 5

- 6 2 13 7 2 30



1.3 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรองโจทยปญหาการบวก การลบ

การคณ การหารและระคน จำนวน 1 ฉบบ เปนแบบ 3 ตวเลอก จำนวน 45 ขอ

1.4 นำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนและตารางวเคราะหแบบทดสอบเสนอ

ตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและเสนอตอผเชยวชาญ จำนวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชง

เนอหา และนำมาหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอการวจย ซงผลพบวามคา IOC ระหวาง

0.67 ถง 1.00

1.5 ปรบปรงแบบทดสอบตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญโดยไดเสนอแนะเกยวกบ

การใชภาษาความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร ตวลวงในแตละขอ ซงไดนำขอเสนอแนะมา

ปรบปรงแกไขขอสอบทสรางขนปรบคำถามและคำตอบใหชดเจน แลวเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ตรวจสอบความถกตอง

1.6 นำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนมาทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 3 ทผานการเรยนเนอหานมาแลวโรงเรยนวดดอนเตาอฐ จำนวน 50 คน

1.7 นำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนตรวจคำตอบใหคะแนนทตอบถกตอง

ให 1 คะแนนและตอบผดให 0 คะแนน นำมาหาคาคณภาพของแบบทดสอบพบวาไดคาความยากงาย

(p) ระหวาง 0.36-0.76 และคาอำนาจจำแนก (r) ระหวาง 0.22-0.66 จำนวน 30 ขอ

1.8 นำแบบทดสอบวดผลสมฤทธตรวจสอบหาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใช

แบบทดสอบทผานเกณฑแลว จำนวน 30 ขอ นำมาหาคาความเชอมนแบบคเดอร–รชารดสน (Kuder

Richardson) ใชสตร KR–20 กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทผานการเรยนเนอหานมาแลว

จำนวน 50 คน เพอตรวจสอบหาคณภาพของแบบทดสอบอกครง ซงผลการตรวจสอบความเชอมน

(reliability) มคาเทากบ 0.86

2. แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

1 ฉบบ จำนวน 10 ขอ เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประเมนคา (rating scale) ม 3 ระดบของ

ลเครท คอ 3=พงพอใจมาก 2=พงพอใจปานกลาง และ 1=พงพอใจนอย ขอคำถามแบงเปน

3 ประเดน ดงน 1) กจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน 2) บรรยากาศการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงาน 3) ประโยชนทไดรบจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน มขนตอนการดำเนนการ


2.1 ศกษาวธการสรางแบบสอบถามความพงพอใจจากเอกสารและงานวจย

2.2 สรางแบบสอบถามจำนวน 10 ขอ ทสอดคลองกบกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

2.3 นำแบบสอบถามความพงพอใจเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและเสนอ

ตอผเชยวชาญจำนวน 3 ทาน ตรวจสอบความถกตอง เนอหา ภาษาและวตถประสงค และนำมาหา

คาดชนความสอดคลองของเครองมอการวจย ซงผลพบวามคา IOC ระหวาง 0.67 ถง 1.00



2.4 ปรบปรงแบบสอบถามตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญโดยไดเสนอแนะเกยวกบ

การใชภาษาทเขาใจงายเหมาะสมกบวย ซงไดนำขอเสนอแนะมาปรบปรงแกไข แลวเสนออาจารย

ทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบความถกตอง

2.5 นำแบบสอบถามความพงพอใจไปทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2

ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเพอตรวจสอบหาคณภาพของแบบสอบถามความพงพอใจ

พบวามคาความเชอมนเทากบ 0.83

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยดำเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอนดงตอไปน

1. ทำการทดสอบกอนเรยนโดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

2. ดำเนนการทดลองสอนโดยใชแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานม 5 ขนตอน

ขนตอนท 1 การเลอกหวขอเรองหรอปญหาทจะศกษา

ขนตอนท 2 การวางแผน

ขนตอนท 3 การลงมอปฏบต

ขนตอนท 4 การเขยนรายงาน

ขนตอนท 5 การนำเสนอผลงาน

3. ทำการทดสอบหลงเรยนซงเปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนฉบบเดยวกนกบ

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน

4. สอบถามความพงพอใจเกยวกบการจดการเรยนรแบบโครงงานกบนกเรยน


ในการดำเนนการวจยผวจยไดวางแผนการวเคราะหขอมลดงตอไปน

1. นำผลการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนมาดำเนนการหาคาเฉลย (μ) และสวนเบยง

เบนมาตรฐาน ( ) แลวเปรยบเทยบคาเฉลย (μ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) ของผลการทดสอบ

กอนเรยนกบหลงเรยนของนกเรยนและนำผลการทดสอบหลงเรยนของนกเรยนเทยบกบเกณฑ

รอยละ 70 ของคะแนนเตม

2. วเคราะหขอมลจากแบบสอบถามความพงพอใจโดยใชคาเฉลย (μ) และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน ( )

สถตทใชในการวจย

ผวจยใชสถตการวเคราะหขอมลประกอบดวยรอยละ คาเฉลย (μ) และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน ( )

σ

σ

σ

σ



ผลการวจย ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

โครงงาน ผวจยไดนำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ไปใชทดสอบนกเรยนกอนและหลง

จดการเรยนร โดยนำผลการทดสอบไปวเคราะหเปรยบเทยบ มรายละเอยดดงตารางท 3

ตารางท 3 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

โครงงาน ระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน

(N = 20)

30 23.95 2.21 21.00

(N = 20)

30 14.45 2.54 30 23.95 2.21

จากตารางท 3 แสดงวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงานหลงเรยนสงกวากอนเรยน

จากการศกษาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงานหลงเรยน ผวจยไดนำผลคะแนนหลงเรยนไปวเคราะหเปรยบเทยบกบเกณฑทกำหนดไว

รอยละ 70 ของคะแนนเตม มรายละเอยดดงตารางท 4

ตารางท 4 การเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรม

การเรยนรแบบโครงงานหลงเรยนกบเกณฑทกำหนดไวรอยละ 70 ของคะแนนเตม

จากตารางท 4 แสดงวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรม

การเรยนรแบบโครงงานหลงเรยนสงกวาเกณฑทกำหนดไว (μ =21.00)

ผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

ในวชาคณตศาสตรโดยภาพรวมทไดจากการตอบแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอ

การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานในวชาคณตศาสตร มรายละเอยดดงตารางท 5



ตารางท 5 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจด

กจกรรมการเรยนรแบบโครงงานในวชาคณตศาสตร โดยภาพรวม

จากตารางท 5 แสดงวาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

โครงงานในวชาคณตศาสตรโดยภาพรวมอยในระดบมาก (μ=2.52) และเมอพจารณาเปนรายดาน

พบวาอยในระดบมากทกดานเรยงตามลำดบดงน ดานบรรยากาศในการเรยนร (μ=2.68)

ดานกจกรรมการเรยนร (μ=2.51) และดานประโยชนทไดรบจากการจดกจกรรมการเรยนร (μ=2.38)

อภปรายผล ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรกอนเรยนและหลงเรยนโดยการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงาน จากผลการวจย พบวาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรม

การเรยนรแบบโครงงานหลงเรยนมคาเฉลยสงกวากอนเรยน ทงนอาจเนองมาจากการจดกจกรรม

การเรยนรแบบโครงงาน เปนการจดกจกรรมการเรยนรทมกระบวนการและขนตอนทสามารถฝกให

นกเรยนแกโจทยปญหาคณตศาสตรไดดขน โดยผวจยไดจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานซง

ประกอบดวย ขนตอนท 1 การเลอกหวขอเรองหรอปญหาทจะศกษา มาจากความสนใจของนกเรยน

ในการนำเรองราวหรอสถานการณตาง ๆ ในชวตประจำวนมาใชในการสรางโจทยปญหากำหนด

เปาหมายในการแกปญหา ขนตอนท 2 ขนการวางแผนการแกปญหาจากปญหาทสรางขนมาอยาง

ทาทาย โดยการรวมกนแลกเปลยนความคดเหนในการวเคราะหหาแนวทางในการแกปญหาโจทย

ปญหาทสรางขนเพอใหปญหาสำเรจลลวง ขนตอนท 3 ขนลงมอปฏบตเปนขนทดำเนนการ

ตามแผนทไดวเคราะหแยกแยะไวมาจดระบบลงมอปฏบตตามขนตอน ขนตอนท 4 ขนการเขยน

รายงานตามขอมลในการแกโจทยปญหาตาง ๆ ใหครบถวนถกตอง ขนตอนท 5 ขนการนำเสนอ

เปนการนำเสนอผลงานการแกโจทยปญหาจากโจทยปญหาทนกเรยนสรางหรอกำหนดปญหาขนมา

กลาทจะแสดงความคดเหนตอหนาผอนดวยความมนใจดวยการรายงานปากเปลา การจดกจกรรม

(N = 20)

1. 2.68 0.49 1 2. 2.51 0.53 2

3.

2.38 0.73 3 3.



การเรยนรแบบโครงงานเปนการจดกจกรรมการเรยนรทชวยพฒนาผเรยนทงในดานผลสมฤทธ

ทางการเรยนและเจตคตทดตอการเรยนร สอดคลองกบงานวจยของรงนภา สรรคสวาสด (2550: 84-

85) ไดศกษาเรองการพฒนาความสามารถในการทำโครงงานเรองการดำเนนชวตครอบครวสำหรบ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ดวยวธการจดการเรยนรแบบโครงงาน ผลการวจยพบวาผลการเรยนร

เรองการดำรงชวตและครอบครวกอนและหลงการจดการเรยนรแบบโครงงานแตกตางกนอยางมนย

สำคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบงานวจยของวรรณวไล หงสทอง (2551: 181) ไดศกษา

เรองการพฒนาทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โดย

การจดการเรยนรแบบโครงงานผลการวจยพบวาผลการเรยนรสาระเรขาคณตของนกเรยนชนประถม

ศกษาปท 4 กอนและหลงการจดการเรยนรแบบโครงงานแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตท

ระดบ .05 โดยนกเรยนมคะแนนเฉลยหลงการจดการเรยนรสงกวากอนจดการเรยนร และสอดคลอง

กบงานวจยของศรญญา มณไตรรตนเลศ (2553: 96-97) ไดศกษาเรองการพฒนาผลการเรยนรเรอง

โจทยปญหาการบวกและการลบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ดวยการจดการเรยนรแบบ

โครงงานผลการวจยพบวาผลการเรยนรเรองโจทยปญหาการบวกและการลบของนกเรยนชนประถม

ศกษาปท 1 กอนและหลงการจดการเรยนรแบบโครงงานแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ .05 โดยมคะแนนหลงการจดการเรยนรสงกวากอนการจดการเรยนร

จากการศกษาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงานหลงเรยนเปรยบเทยบกบเกณฑทกำหนดไวรอยละ 70 ของคะแนนเตม พบวา คะแนน

ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานหลงเรยนสงกวา

เกณฑทกำหนดไวรอยละ 70 ของคะแนนเตม โดยคะแนนเฉลยหลงเรยน (μ=23.95) สงกวาคะแนน

เฉลยเกณฑ (μ=21.00) ทงนอาจเนองมาจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เปนการจด

กจกรรมการเรยนรทมกระบวนการและขนตอนทสามารถฝกใหนกเรยนวเคราะหและแกโจทยปญหา

คณตศาสตรไดดขน สอดคลองกบลดดา ภเกยรต (2544: 27) ไดกลาวถงโครงงานเปนวธการเรยนรท

เกดจากความสนใจใครรของผเรยนทอยากจะศกษาคนควาเกยวกบสงใดสงหนงหรอหลาย ๆ สงท

สงสยและอยากรคำตอบใหลกซงชดเจนหรอตองการเรยนรในเรองนน ๆ ใหมากขนกวาเดม โดยใช

ทกษะกระบวนการและแกปญหาหลาย ๆ ดานมวธการศกษาอยางเปนระดบและมขนตอนตอเนอง

มการวางแผนในการศกษาอยางละเอยดแลวลงมอปฏบตตามแผนทวางไวจนไดขอสรปหรอผลการศกษา

หรอคำตอบเกยวกบเรองนน ๆ

ผลการวจยแสดงวาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน เรยงตาม

ลำดบดงน



ลำดบท 1 ดานบรรยากาศในการจดกจกรรมการเรยนร นกเรยนมความพงพอใจใน

การมสวนรวมกระตอรอรนในการสรางโจทยปญหารวมกน พงพอใจในการชวยเหลอกนและพงพอใจ

ในการมโอกาสแลกเปลยนความคดเหนรวมกบเพอน สอดคลองกบทฤษฎการเรยนรอยางมความหมาย

ตามแนวคดของออซเบล (Ausubel) ทศนา แขมมณ (2553: 68-69) ไดกลาวถงแนวความคดของ

ทฤษฎนโดยเชอวาความสำคญของการใหการศกษาคอการใหความรทถกตอง ชดเจน และตอง

เปนความรทรวบรวมไวอยางมระเบยบ วธการทจะทำใหการเรยนการสอนบรรลวตถประสงค

ควรกระตนใหผเรยนมความตองการเรยนรใฝร รกษาความรไวใหไดนาน ใหความรและวธการ

ในการแกปญหาตาง ๆ อยางมประสทธภาพ

ลำดบท 2 ดานการจดกจกรรมการเรยนร นกเรยนพงพอใจในการทำงานรวมกบเพอนเปน

กลม พงพอใจในการเรยนคณตศาสตรมากขน และพงพอใจในการนำเสนอผลงานดวยตนเอง

สอดคลองกบทฤษฎพฒนาการทางเชาวนปญญาตามแนวคดของเพยเจต (Piaget) ทศนา แขมมณ

(2553: 64-65) ไดกลาวถงแนวความคดของทฤษฎนทเชอวาคนเราทกคนตงแตเกดมามความพรอม

ทจะมาปฏสมพนธกบสงแวดลอม โดยธรรมชาตแลวมนษยเปนผพรอมทจะมกรยากรรมหรอเรม

กระทำกอน (active) ในการจดการเรยนการสอนควรคำนงถงวฒภาวะของผเรยนโดยจดเนอหา

ใหเหมาะสมกบวย ควรใหนกเรยนลองปฏบตและทำกจกรรมใหมาก พยายามจดกจกรรมทใหม

การทำงานเปนกลมและกอนทจะสอนเนอหาใหม ควรมการทบทวนเรองเดมกอนแลวจงคอย ๆ ขยาย

ออกไปสความรใหมเพอใหนกเรยนมความพรอมและสามารถเชอมโยงความรเดมกบความรใหมได

ลำดบท 3 ดานประโยชนทไดรบจากการจดกจกรรมการเรยนร นกเรยนเกดความภาคภมใจ

ในผลงาน สามารถนำความรเชอมโยงกบความรในวชาอนได ซงสอดคลองกบทฤษฎการสรางความร

(constructivism) ทศนา แขมมณ (2547: 96-98) ไดกลาวถงแนวคดของทฤษฎนวาการเรยนรทด

เกดจากการสรางพลงความรในตนเองดวยตนเองของผเรยน หากผเรยนมโอกาสไดสรางความคด

และนำความคดของตนเองไปสรางสรรคชนงานโดยอาศยสอและเทคโนโลยทเหมาะสมจะทำใหเหน

ความคดนนเปนรปธรรมทชดเจน และเมอผเรยนสรางสงใดสงหนงขนมาในโลกกหมายถงการสราง

ความรขนในตนเองนนเอง ความรทผเรยนสรางขนในตนเองนจะมความหมายตอผเรยนจะอยคงทน

ผเรยนจะไมลมงายและจะสามารถถายทอดใหผอนเขาใจความคดของตนเองไดด



ขอเสนอแนะ จากการศกษาวจยเรองการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานในครงนผวจยมขอเสนอแนะดงน 1. ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใช 1.1 จากผลการวจยพบวาการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานสามารถพฒนา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนใหสงขน ทงนเนองจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนการจดกจกรรมการเรยนรทมกระบวนการและขนตอนทสามารถฝกใหนกเรยน แกโจทยปญหาคณตศาสตรไดดขน โดยขนตอนท 1 การเลอกหวขอเรองหรอปญหาทจะศกษา มาจากความสนใจของนกเรยนในการนำเรองราวหรอสถานการณตาง ๆ ในชวตประจำวนมาใช ในการสรางโจทยปญหา กำหนดเปาหมายในการแกปญหา ขนตอนท 2 ขนการวางแผน การแกปญหาจากปญหาทสรางขนมาอยางทาทาย โดยการรวมกนแลกเปลยนความคดเหน ในการวเคราะหหาแนวทาง ในการแกปญหาโจทยปญหาทสรางขนเพอใหปญหาสำเรจลลวง ขนตอนท 3 ขนลงมอปฏบตเปนขนทดำเนนการตามแผนทไดวเคราะหแยกแยะไวมาจดระบบลงมอปฏบตตามขนตอน ขนตอนท 4 ขนการเขยนรายงานตามขอมลในการแกโจทยปญหาตาง ๆ ใหครบถวนถกตอง และขนตอนท 5 ขนการนำเสนอ เปนการนำเสนอผลงานการแกโจทยปญหา จากโจทยปญหาทนกเรยนสรางหรอกำหนดปญหาขนมา กลาทจะแสดงความคดเหนตอหนา ผอนดวยความมนใจดวยการรายงานปากเปลา ดงนนครสามารถนำวธการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานไปเปนทางเลอก ในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยน โดยคำนงถงการจดเนอหาใหเหมาะสมกบวย เนนการจดกจกรรมใหมการทำงานเปนกลม มการทบทวนความรเดมแลวขยายออกไปสความรใหม เพอใหนกเรยนมความพรอมและสามารถเชอมโยงความรเดมกบความรใหมได 1.2 จากผลการวจยพบวาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ทงนเนองจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เปนการจดกจกรรมการเรยนรทเนนการมสวนรวมในการทำกจกรรมรวมกน นกเรยนมโอกาสไดแลกเปลยนความคดเหนรวมกนเปนกลม มการนำเสนอผลงานดวยตนเองและสรางโจทยปญหาจากขอมลทสำรวจได ดงนนในการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานครควรคำนงถงความสนใจ อยากเรยนรของนกเรยน เนนนกเรยนเปนสำคญจะทำใหการเรยนการสอนนนบรรลผลตามเปาหมายทตงไว 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยในครงตอไป 2.1 ควรมการศกษาวจยเพอพฒนาทกษะกระบวนทางคณตศาสตรเพอเปนการสงเสรมทกษะกระบวนการคดแกปญหา ทกษะการใหเหตผล ทกษะการสอสารสอความหมายทางคณตศาสตร

ทกษะการเชอมโยงความรตาง ๆ ทางคณตศาสตร และทกษะกระบวนการคดรเรมสรางสรรค



2.2 ควรมการวจยและพฒนานวตกรรมควบคไปกบการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน

โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เชน แบบฝก ชดการสอน บทเรยนสำเรจรป เปนตน

สรป การวจยเรองการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน สรปผลการวจยไดดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน หลงเรยนสงกวากอนเรยน หลงเรยนสงกวารอยละ 70 ของคะแนนเตม 2. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานในวชาคณตศาสตรโดยภาพรวมอยในระดบมาก เอกสารอางอง กลมนเทศตดตามประเมนผลการจดการศกษา. (2553). ผลการประเมนคณภาพการศกษาระดบชาต (NT: National Test). นครปฐม: สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1. ชยศกด ลลาจรสกล. (2544). โครงงานคณตศาสตร. กรงเทพฯ: เดอะมาสเตอรกรปแมนเนสเมนท. ทศนา แขมมณ. (2553). ศาสตรการสอน: องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทม ประสทธภาพ. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. นหทย นนทวสทธ. (2551). การพฒนาผลการเรยนร เรองภมเศรษฐศาสตร โดยการจด การเรยนรแบบโครงงานสำหรบนกเรยนระดบปวช.2 ทวภาควทยาลยอาชวศกษา นครปฐม. วทยานพนธปรญญาศกษาศาตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนสงคมศกษา ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. นนทยา คมพล. (2545). การจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ. กรงเทพฯ: สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. พมพพนธ เดชะคปต. (2548).การสอนคดดวยโครงงาน. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ยพน พพธกล. (2540). วธการทำโครงงานคณตศาสตร. กรงเทพฯ: พฒนาคณภาพวชาการ. ราตร ทองสามส. (2547). การพฒนาผลการเรยนรเรองโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 3 โดยวธสอนแบบโครงงาน. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.



รงทวา สงหดชย. (2547). การประเมนผลการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรดวยการ จดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ชนประถมศกษาปท 4 ปการศกษา 2546 โรงเรยนดอนกอโนนสวรรค อำเภอศรเชยงใหม จงหวดหนองคาย. วทยานพนธ ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยทางการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

รงนภา สวรรคสวาสด. (2550). ศกษาความสามารถในการทาโครงงานเรองการดารงชวตและ

ครอบครวสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ดวยวธการจดการเรยนรแบบโครงงาน.

วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑต

วทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ลดดา ภเกยรต. (2544). โครงงานเพอการเรยนรหลกการและแนวทางการจดกจกรรม.

กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วรรณวไล หงษทอง. (2551). การพฒนาทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบโครงงาน. วทยานพนธปรญญาศกษา

ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

วฒนา เอยวเสง. (2544). การศกษาการจดโครงงานคณตศาสตรในโรงเรยนประถมศกษา.

วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา บณฑตวทยาลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วนเพญ ผลอดม. (2546). คณตศาสตรการสอนและการเรยนร. กรงเทพฯ: โรงพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรญญา มณไตรรตนเลศ. (2553). การพฒนาผลการเรยนร เรองโจทยปญหาการบวกและ

การลบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ดวยการจดการเรยนรแบบโครงงาน.

วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑต

วทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

สยาม สงหาทอง. (2549). ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร

ความคงทนในการเรยนและความพงพอใจเรองการนำเสนอขอมลสถตของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 6 โดยวธการสอนแบบโครงงาน. วทยานพนธปรญญาครศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.

สำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2548). มาตรฐานการศกษาของชาต. กรงเทพฯ: สำนกงาน

เลขาธการสภาการศกษา

สรพร ทพยคง. (2545). แนวโนมการพฒนาการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร. นนทบร:

มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช.



การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง: กรณศกษาจงหวดนครปฐม UTILIZATION OF THE UNUSED SANDFIELD AREAS: A CASE STUDY OF

NAKHON PATHOM PROVINCE

อรรถกร ดอกสายหยด/ ATTAKORN DOKSAIYUD1

วชย ลำใย/ WICHAI LAMYAI2

สมชาย ลกขณานรกษ/ SOMCHAI LAKANANURUK3

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) สำรวจสภาพการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง

ในจงหวดนครปฐม 2) ศกษารปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง และ 3) นำเสนอรปแบบ

ทเหมาะสมเพอการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง ในจงหวดนครปฐม กลมตวอยางคอ ประชาชน

ทอยในอำเภอกำแพงแสน อำเภอเมองนครปฐม อำเภอดอนตม และอำเภอบางเลน จำนวน

384 ครวเรอน กลมเอกชนผประกอบธรกจทราย 16 คน เจาหนาทของรฐ 16 คน ผเชยวชาญและ

นกวชาการเฉพาะดาน 5 คน เครองมอทใชเปนแบบสำรวจ แบบสอบถาม ประเดนการสมภาษณ

ประเดนการสนทนากลม การประเมนความเหมาะสมของรปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง

โดยผเชยวชาญและนกวชาเฉพาะดาน การวเคราะหขอมลใชคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

และการวเคราะหเนอหา


1. พนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐมถกนำมาใชประโยชนเปนรานอาหาร บอเลยง

ปลา บอตกปลา และรสอรต

2. รปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง จากความคดเหนของประชาชน เอกชน

ผประกอบธรกจทราย และเจาหนาทของรฐ คอ เปนแหลงกกเกบนำในชมชน รสอรต รานอาหาร

บอเลยงปลา บอตกปลา สวนสาธารณะ แหลงกจกรรมนนทนาการทางนำ ตลาดกลางนำ ทฝงกลบขยะ

ปาชมชนสำหรบปลกไมเศรษฐกจ ทผลตสนคา และรานคาในโครงการหนงตำบลหนงผลตภณฑ

สวนนำและเปนทรวบรวมพนธไมนำ

1นกศกษาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาสหวทยาการเพอการพฒนา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2ผชวยศาสตราจารย ดร. คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ 3อาจารย ดร. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม กรรมการทปรกษาวทยานพนธ



3. รปแบบการใชประโยชนทเหมาะสมสำหรบพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม ทม

ความเปนไปไดและมความเหมาะสม ไดแก ใชเปนแหลงนำใชในชมชน รสอรตและรานอาหาร

คำสำคญ: การใชประโยชนแหลงทราย แหลงทรายบกราง ทรายบกนครปฐม

ABSTRACT

The objectives of the research were to 1) survey the unused sandfield’s present

utilization condition in Nakhan Pathom area; 2) study utilization models of the unused sandfield;

and 3) present the suitable utilization models of the unused sandfield in Nakhon Pathom

area. The samples were 384 households in Kamphaeng Saen District, Mueang Nakhon

Pathom District, Don Tum District and Bang Len District; 16 people from private sand

business groups, 16 government officials, 5 specific specialists and academic persons.

The research instruments were a survey form, a questionnaire, issues for an interview,

issues for focus groups, and evaluation by the specific specialists and academic persons.

The collected data were analyzed by percentage, mean, standard deviation, and content

analysis.

The results of the research were as follows:

1. The unused sandfield areas in Nakhon Pathom were used as restaurants, fish

farms, fishing ponds, and resorts.

2. The utilization models of the unused sandfield according to all subject groups

were community reservoirs, resorts, restaurants, fish farms, fishing ponds, parks, recreation

sites, floating markets, wasted disposal site, community forest for economic plants growing,

factories and One Tambon One Product (OTOP) shops and water-plant collection sites.

3. The suitable utilization models for Nakhon Pathom’s unused sandfield that were

possible and appropriate were community reservoirs, resorts and restaurants.

Keywords: sandfield utilization, unused sandfield site, Nakhon Pathom sandfield site



บทนำ ปจจบนประเทศไทยมปญหาดานทดนอย 2 ประเดนใหญ ๆ คอ ปญหาดานการถอครอง และ

ปญหาดานการใชประโยชน ซงเปนปญหาทมผลกระทบตอการพฒนาประเทศทงดานการเมอง

การปกครอง เศรษฐกจ และสงคม ทงนทดนในประเทศไทยสวนใหญรอยละ 53.51 เปนพนทเกษตรกรรม

รองลงมารอยละ 32.25 เปนพนทปาไม โดยมพนทชมชนรอยละ 4.71 และมพนททงรางรอยละ 2.86

(สำนกสำรวจทดนและวางแผนการใชทดน, 2553) ปญหาทดนเกดจากการวางแผนพฒนาประเทศ

ทมโครงสรางพนฐานเพอเรงรดเศรษฐกจสงออก ทำใหชนชนนำในรฐและภาคทนเขายดครองจบจอง

ทดนของชมชน กลมอำนาจทางการเมองผลกดนใหยกเลกการจำกดการถอครองทดนเพอเปดเสร

แกเอกชนและตางชาตในการเขามาครอบครองทดน ประกอบกบภาวะลมสลายในภาคเกษตรทเกด

จากผลผลตทางการเกษตรตกตำ ขณะทรฐสนบสนนภาคอตสาหกรรมทำใหมลคาทางอตสาหกรรมสง

ทดนจงหลดมอจากชาวไร ชาวนาไปสกลมทน การสญเสยทดนทำกน การละทงไรนา หรอการกลาย

เปนผเชาทดนทำกน ในการเชาทนาทำกนอาจเปนอปสรรคตอการพฒนาเศรษฐกจ เพราะผเชาททำกน

ไมมความมนใจในการเชาททำกนตลอดไป รวมถงตองแบกภาระตาง ๆ ทำใหประสทธภาพในการผลต

ตำลง ทดนเปลยนบทบาทจากการเปนปจจยในการผลตกลายเปนสนคา ทำใหเกดการเกงกำไรทดน

เกดขน และในภาวะวกฤตเศรษฐกจในป 2540 รฐไดออกกฎหมายถง 11 ฉบบ ในการเปด

ใหชาวตางชาตเขามาครอบครองทดนและประกอบธรกจเสร (กฤษฎา บญชย, 2556) ปญหา

การเกงกำไรทำใหการบรหารจดการทดนของผถอครองทำใหเกดความเหลอมลำแตกตางกนมาก

ระหวางผทมทดนขนาดเลก (ตำกวา 5 ไร) กบผถอครองทดนขนาดใหญ (มากกวา 200 ไร) และยง

ทำใหเกดทดนทงรางเพมขนเปน 9,179,624 ไร ในป 2552 ซงสวนหนงเลกทำการเกษตร และการถอ

ครองทดนเพอเกงกำไร การกระจกตวของการถอครองทดนสงผลใหเกดความเสยหายทางเศรษฐกจ

ปละ 127,384,403 ลานบาท ทคำนวณโดยสถาบนทดน นอกจากนการถอครองทดนทตกไปอยในมอ

ชาวตางชาต ยอมมผลทำใหสดสวนการถอครองของคนไทยลดลง และสญเสยโอกาสในการถอครอง

ทดนจากการทำธรกจอำพรางจากการถอกรรมสทธครอบครองทดนโดยผานความสมพนธทางครอบครว

(การสมรสกบผทมสญชาตไทย) การเชาหรอซอผานผมสญชาตไทย การตงเปนนตบคคลไทยแลว

ถายโอนภายหลง มกฎหมายหลายฉบบในการปองกนและควบคมคนตางชาตเปนกฎหมายเกยวกบ

การถอครองทดนหรออสงหารมทรพย แตกฎหมายเหลานนมขอจำกดมากทำใหเกดการเลยงกฎหมาย

หรอแสวงหาผลประโยชนอนมชอบดวยการทำธรกรรมผานตวแทนอำพราง ซงมผลกระทบตอ

ความมนคงของประเทศทอาจเกดจากการไดเปรยบทางการเงน ทำใหเขามาแทรกแซงทางเศรษฐกจ

และยดเอาดนแดนทเปนของคนไทยในทางออม (ปยะนช โปตะวณช, 2554) ปญหาและผลกระทบ

เหลานไดมการดำเนนการแกไขปญหาดวยมาตรการตาง ๆ อาท การกระจายการถอครองทดนซงมก

จะเปนไปในรปแบบการนำเอาทดนของรฐมาจดสรร การเกบภาษทดนแบบกาวหนา และมกฎหมาย



ทเกยวของกบทดนถง 16 ฉบบ (มนนธ สทธวฒนานต, 2556) นอกจากนการมองปญหาทดนม

ความแตกตางกน เชน การมองวาปญหาทดนมใชเรองการกระจกของขนาดการถอครองแตเปนปญหา

ทดนทางการเกษตรถกทงรกรางวางเปลา (นพนธ พวพงศกร, 2554)

พนททงราง หมายถง พนททถกปลอยทงไวโดยไมไดเขาไปทำประโยชนตอเนองกนตงแต 1 ป

ขนไป การปลอยทดนทงรางไมทำใหเกดประโยชนดวยสาเหตตาง ๆ นนมถง 9,179,624 ไร เปนนาราง

ไรราง ปาละเมาะ ทลมตำ และทเปนเหมองแร บอลกรง และบอทรายมากอนมจำนวนถง 1,003,636 ไร

(มนนธ สทธวฒนานต, 2556) ซงมผลกระทบในทางลบทงดานทรพยากร สงแวดลอม เศรษฐกจ

และสงคมโดยรวมอกดวย (กระทรวงเกษตรและสหกรณ, 2556) นอกจากน กองประสานการจด

การทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สำนกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

(สำนกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, 2556) ไดกลาวถงผลกระทบ

ตอสงแวดลอมทเกดจากแหลงทรายบกรางของประเทศไทย ไววา การขด ตก และดดทราย โดยเฉพาะ

ในสวนของการดดทรายจากลำนำ จะกอใหเกดผลดในแงของการชวยปองกนการตนเขนของแหลงนำ

ตามธรรมชาตและแหลงนำทมนษยสราง ซงเปนประโยชนในแงของการคมนาคมทางนำ และเปน

การเพมศกยภาพในการเกบกกนำในแหลงนำนน ๆ แตหากไมมการควบคมการขด ตก และดดทราย

ทดจะมผลกระทบโดยตรงตอสภาพแวดลอมอยางมาก ซงลกษณะผลกระทบตอสงแวดลอมดงนคอ

1. การผลตทรายในลำนำ เปนตนเหตสำคญทกอใหเกดตะกอนแขวนลอยในนำ เนองจาก

ในกระบวนการผลต เครองจกรจะดดทงตะกอน กรวด ทรายและนำปะปนกน แลวจงสงเขากระบวนการ

แยกกรวดและทรายออกจากกน โดยจะปลอยดนปนนำทมลกษณะขน โดยทวไปจะมสเหลองหรอ

นำตาลจางลงสลำนำสาธารณะ ในบรเวณทมการผลตทรายหนาแนนกจะเกดปญหาตะกอนแขวน

ลอยในนำมาก ไมสามารถเจอจางหรอตกตะกอนไดหมด ทำใหนำสามารถพดพาไปเปนระยะทางไกล

และจะกอใหเกดผลกระทบตอการใชนำของประชาชนดานทายนำ ผลกระทบตอการผลตนำประปา

ตลอดจนสงผลตอระบบนเวศของสงมชวตทอยในนำ แตในบรเวณทมการผลตทรายไมหนาแนน และ

ผลตทรายในลำนำขนาดใหญ ผลกระทบตอสงแวดลอมกจะเบาบางลง อกปญหาหนงทพบได

ในบรเวณทมการดดทรายเปนปรมาณมาก ดดในแนวลก หรอใกลกบแนวตลง กจะเปนสาเหตททำให

ตลงทรดตวหรอพงลง และเกดการเปลยนแปลงทศทางการไหลของนำ สงผลกระทบตอทดนและ

สงปลกสรางรมตลง ไมวาจะเปนบานเรอนราษฎรหรอถนนไดรบความเสยหาย

2. การผลตทรายบก จะกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมมากหรอนอยขนอยกบการจดการ

ของผประกอบ หากไมมการควบคมทเขมงวดหรอมการจดการทเหมาะสมกจะกอใหเกดผลกระทบ

ตอสภาพแวดลอมโดยรอบอยางมาก ลกษณะของผลกระทบทเกดขนไดแก

2.1 พนทขอบบอเกดการพงทลายหรอยบตวของดน สงผลกระทบตอทดนทอยขางเคยง

เนองจากมการดดทรายหรอขดตกทรายลกมากเกนไป หรอมความลาดชนของขอบบอไมเหมาะสม



ตลอดจนการกนระยะหางจากขอบบอกบทดนของบคคลอนหรอทสาธารณะนอยเกนไป ไมสมพนธกบ

ความลกของขอบบอ

2.2 กระบวนการผลตจะมนำขนขนเกดขน ซงสวนใหญเปนนำโคลน โดยปกตบอทราย

สวนใหญจะไมมการระบายนำขนขนออกมาสแหลงนำภายนอก เนองจากเปนระบบปด คอใหนำไหล

หมนเวยนอยภายในบอ แตหากนำในบอมระดบนำสงมากจนเปนอปสรรคตอการดดทราย

ผประกอบการกจะระบายนำออกสแหลงนำธรรมชาตโดยตรง ทำใหแหลงนำธรรมชาตเกดความขนขน

มตะกอนแขวนลอยอยเปนจำนวนมาก สงผลกระทบตอการใชนำและสงมชวตในนำ

2.3 ในชวงระหวางการดำเนนงาน เมอมการเปดบอลกจนถงระดบนำใตดน ทำให

นำใตดนไหลมารวมอยในบอทราย สงผลกระทบตอบอนำตนของชมชนในบรเวณโดยรอบ ทำใหม

ปรมาณนำนอยลงหรอไมมเลยในฤดแลง

2.4 การคดแยกทรายจะทำใหเกดวสดทเหลอใช เชน กรวด ซงวสดเหลานถาไมม

การจดการใหถกตองและเหมาะสม จะกอใหเกดปญหาจากการกองทงวสดเหลอใชระยะยาว

2.5 การขนสงทราย สวนใหญจะมปญหาของนำหนกการบรรทก ทำใหถนนเกด

ความชำรดเสยหาย เกดปญหาฝนฟงกระจาย และการรวงหลนของทราย ตลอดจนเสยงดงรบกวน

สงผลกระทบตอชมชนทอยตลอดเสนทางขนสง

2.6 บอทรายทเปดดำเนนการ เมอเลกประกอบกจการ ในบางบอไมมการปรบปรงสภาพ

พนทโดยปลอยทง ทำใหไมสามารถใชประโยชนอน ๆ ไดอก รวมถงกอใหเกดปญหาทศนยภาพของ

พนท

นอกจากน ตณณพสษฐ สรดล (2549: 17) ไดกลาววา ทราย แมจะมประโยชนหลายอยาง

หากขาดการควบคมดแลกจะสงผลกระทบในหลาย ๆ ดาน ดงตอไปน

1. ผลกระทบตอสภาพแวดลอมทางกายภาพ การดดทรายขนมาจากระดบฐานของพนท

ทำใหขาดสมดลทางธรรมชาต เปนสาเหตของการพงทลายของตลง เกดการชะลางพงทลาย เกด

การทบถมทำใหแหลงนำตนเขน กอใหเกดการแพรกระจายของฝนละอองจากทรายโดยเฉพาะในชวง

ฤดแลง และเกดมลภาวะทางเสยง

2. ผลกระทบตอสภาพแวดลอมทางชวภาพและนเวศวทยา การขดตกและดดทรายสงผลกระทบ

ตอระบบนเวศวทยาทางนำโดยตรง ทำใหสภาพแหลงนำ พนทจบสตวนำหรอแหลงทอยอาศยของสตว

นำเกดการเปลยนแปลง ซงมผลกระทบตอสตวนำ และสตวทอยอาศยในหนาดน คณภาพของแหลง

นำผวดนเปลยนไป เนองจากตะกอนขนขนทไหลลงสแหลงนำธรรมชาต

3. ผลกระทบตอคณคาการใชประโยชนของมนษย ทงในดานเกษตรกรรม การคมนาคม

สาธารณปโภคและสาธารณปการ



4. ผลกระทบตอคณภาพชวต ทำใหเกดการยายถน ทงการอพยพเขาและออก เกดการเจบปวย

จากการสดเอาฝนละอองเขาไปหรอสมรรถภาพของการไดยนลดลง และทำใหเกด ผลกระทบดานลบ

ตอทศนยภาพบรเวณททำการขดทราย

พนทศกษาจงหวดนครปฐม ตงอยบรเวณลมแมนำทาจน ซงเปนพนทบรเวณทราบลมภาคกลาง

โดยอยระหวางเสนรงท 13 องศา 45 ลปดา 10 ฟลปดา เสนแวงท 100 องศา 4 ลปดา 28 ฟลปดา

มพนท 2,168,327 ตารางกโลเมตร หรอ 1,355,204 ไร เทากบรอยละ 0.42 ของประเทศ มลกษณะ

ภมประเทศโดยทวไปเปนทราบถงคอนขางราบเรยบ ไมมภเขาและปาไม สภาพพนทมความลาดเท

ประมาณ 1-2 องศา โดยทวไปลาดจากทศเหนอสทศใต และตะวนตกสตะวนออกมแมนำทาจนไหล

ผานจากทศเหนอลงสทศใต พนททางตอนเหนอและทางตะวนออกเฉยงเหนอ สวนใหญเปนทดอน

สวนพนททางตอนกลางของจงหวดเปนทราบลม มทดอนกระจายเปนแหงตาง ๆ และมแหลงนำ

กระจาย สำหรบพนทดานตะวนออกและดานใตเปนทราบลมรมฝงแมนำทาจนมคลองธรรมชาตและ

คลองซอยทขดขนเพอการเกษตรและคมนาคมอยมาก ระดบความสงพนทเฉลยประมาณ 3 เมตร จาก

ระดบนำทะเล ขณะทนำทะเลขนสงสามารถหนนขนมาตามแมนำทาจน ทำใหเกดนำทวมถงบรเวณ

อำเภอสามพรานและอำเภอนครชยศร ลกษณะการใชทดนเพอการทำนา ทำไร ทำสวน (อไรวรรณ

ทองบวศรไล, 2554) และจากการศกษาขอมลของสำนกงานอตสาหกรรมจงหวดนครปฐม (สำนกงาน

อตสาหกรรมจงหวดนครปฐม, 2556) พบวา เขตพนทอำเภอเมองนครปฐม อำเภอกำแพงแสน อำเภอ

ดอนตม และอำเภอบางเลน มผขออนญาตประกอบกจการดดทราย จำนวนทงสน 124 ราย และเปน

บอทรายรางประมาณ 42 แหง คดเปนพนทประมาณ 840 ไร เนองจากเมอผประกอบกจการเลก

ดำเนนการดดทรายแลว ไดปลอยพนทเปนบอทรายรางเปนทรกรางวางเปลา มลกษณะเปนบอขมนำ

ตามขนาดของพนททไดขดตกและดด โดยไมมการนำพนทกลบมาใชประโยชนในขณะททรพยากรดน

มอยางจำกด ขาดการฟนฟ การใชประโยชนจากพนทบอทรายราง มไดคำนงถงผลกระทบตอสภาพ

แวดลอม และยงขาดแผนการจดการดานสงแวดลอมทชดเจน ทงดานการปองกนและการแกไข

ผลกระทบตอสงแวดลอม ซงนำไปสขอขดแยงในการใชประโยชนทดน กอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

เชน มลภาวะทางเสยง การพงทลายของตลงรอบบอทรายสงผลกระทบตอพนทขางเคยง คณภาพ

ของนำ หรอสญเสยความสมดลและความสวยงามทางทศนยภาพ และผลกระทบทางดานสงคม

เกดความเสยหายตอทรพยสนของประชาชน (ตณณพสษฐ สรดล, 2549: 5)

จากปญหาดงกลาวจงเปนมลเหตใหผวจยมความสนใจทจะศกษาถงการนำพนทบอทรายราง

กลบมาใชประโยชน กอใหเกดรายไดบนพนฐานของการอนรกษควบคกนไป ในการปรบเปลยนรปแบบ

การใชประโยชนพนทบอทรายรางของจงหวดนครปฐม โดยมพนฐานความตองการของชมชนและ

ความเหมาะสมของพนท ตลอดจนชมชนมสวนรวมในการฟนฟและการใชพนทบอทรายรางใหเกด

ประโยชนสงสด และอาจกลาวไดวาการใชประโยชนจากพนทบอทรายรางเปนการสรางเศรษฐกจแบบ



พงตนเอง ซงจะสอดคลองกบแนวพระราชดำรของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เกยวกบเศรษฐกจ

พอเพยง เศรษฐกจพงตนเอง ซงเปนคำตอบระยะยาวในการแกไขปญหาความยากจนไดอยางแทจรง

และยงยน

วตถประสงค การวจยครงนมวตถประสงค

1. เพอสำรวจสภาพการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

2. เพอศกษารปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

3. เพอนำเสนอรปแบบทเหมาะสมเพอการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

กรอบแนวคดในการวจย จากการศกษาแนวคดทฤษฎของนกวชาการ เอกสารและผลงานวจยทเกยวของ ประกอบกบ

การสงเคราะหจากการสมภาษณผเชยวชาญเฉพาะดาน นำมากำหนดเปนกรอบทใชในการวจยดงน

ในการศกษาบรบทจงหวดนครปฐม ผวจยศกษาจากเอกสาร สำรวจ และสมภาษณ

ผเกยวของเกยวกบจงหวดนครปฐม

สวนการศกษารปแบบการใชประโยชนของพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม และ

สภาพการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง ผวจยไดรวบรวมจากทฤษฎและแนวคดเกยวกบ

การประกอบธรกจทราย ผลกระทบตอสงแวดลอม การประเมนผลกระทบตอสงแวดลอมและ

การประเมนผลกระทบทางสงคม การจดการทดนโดยชมชนทองถน การมสวนรวม และประโยชนทได

รบจากเอกสาร งานวจย การสมภาษณผเชยวชาญเฉพาะดาน และการสนทนากลม

รปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางและขอเสนอแนะ ผวจยวเคราะหและตรวจ

สอบความสอดคลองระหวางรปแบบตามทฤษฎกบขอมลเชงประจกษโดยใชโปรแกรมสำเรจรป

และการสมภาษณนกวชาการและผเชยวชาญเฉพาะดานแบบมโครงสราง วเคราะหเนอหา ประกอบ

การบรรยายสรปผล

ผลจากการวเคราะหและสงเคราะหเอกสารและงานวจยทไดกลาวมาทงหมด ผวจยนำมาใช

เปนกรอบแนวคดในการวจย ดงน



ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

วธการวจย การศกษาครงนดำเนนการดวยรปแบบการวจยแบบผสานวธ (mixed methods research)

ซงใชวธการเกบขอมลหลายวธ (mix methods) เพอใหไดขอมลทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยม

ขนตอนการดำเนนการวจย ดงน

ขนตอนท 1 การศกษาบรบทของจงหวดนครปฐมเกยวกบลกษณะทางภมศาสตร สงคม

เศรษฐกจ จากเอกสารรายงานขอมลจงหวดนครปฐม (อไรวรรณ ทองบวศรไล, 2554: 1-4) แหลง

ประกอบธรกจทรายบก ผวจยไดศกษาเอกสาร การสำรวจจากสภาพจรงและสมภาษณผทเกยวของ

พบวา จงหวดนครปฐมมผประกอบกจการบอทรายทจดทะเบยนทงหมด 124 ราย (สำนกงานอตสาหกรรม

จงหวดนครปฐม, 2556) กระจายอยในทกอำเภอดงน อำเภอเมองนครปฐม จำนวน 35 ราย อำเภอ

บางเลน จำนวน 20 ราย อำเภอกำแพงแสน จำนวน 40 ราย อำเภอดอนตม จำนวน 23 ราย อำเภอ

สามพราน จำนวน 1 ราย อำเภอนครชยศร จำนวน 4 ราย และอำเภอพทธมณฑล จำนวน 1 ราย

สวนใหญมบอทรายขนาดกลาง โดยมพนทบอทรายจำนวน 80-200 ไร บอทรายทงราง จำนวน 42 แหง

คดเปนพนทประมาณ 840 ไร

- - - -



ขนตอนท 2 การศกษารปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง ผวจยดำเนนการศกษา

แนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของ เกยวกบความรเกยวกบประกอบธรกจการบรหาร

จดการทรพยากรทรายและการประกอบธรกจทราย สงแวดลอม การจดการทดนโดยชมชนทองถน

ผลกระทบทางสงคม ทางสงแวดลอม การมสวนรวม และประโยชนทเกดจากการใชประโยชนพนท

แหลงทรายบกราง การศกษาสภาพจรง การสำรวจ การสอบถามความคดเหนของประชาชน เจาหนาท

ของรฐ ผประกอบการ ผทรงคณวฒ และผเชยวชาญเฉพาะดาน เพอไดรปแบบการใชประโยชนพนท

แหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

ขนตอนท 3 นำเสนอรปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางทเหมาะสมในจงหวด

นครปฐม และขอเสนอแนะ ผวจยดำเนนการศกษาโดยการสนทนากลมและสมภาษณนกวชาการและ

ผเชยวชาญเฉพาะดาน

กลมตวอยางในการวจย

การศกษาวจยครงน ผวจยไดกำหนดประชากรและกลมตวอยางในการวจย รวมทงสน 4 กลม

ประกอบดวย บคลากรในหนวยงานภาครฐ ผประกอบการ ประชาชนในทองถน และผเชยวชาญ

เฉพาะดาน ดงน

1. บคลากรในหนวยงานภาครฐ ไดแก ผบรหารหรอเจาหนาทในหนวยงานราชการของ

จงหวดนครปฐม โดยผวจยคดเลอกเฉพาะหนวยงานภาครฐทดแลและเกยวของกบพนทแหลงทรายบก

ในจงหวดนครปฐมโดยตรง จำนวน 97 คน จาก 7 อำเภอ ไดแก อำเภอเมองนครปฐม อำเภอกำแพงแสน

อำเภอนครชยศร อำเภอดอนตม อำเภอบางเลน อำเภอสามพราน และอำเภอพทธมณฑล ผวจยใชวธ

การเลอกแบบเจาะจงจากพนท 4 อำเภอ ทมแหลงทรายบกมากทสด ไดแก อำเภอกำแพงแสน อำเภอ

เมองนครปฐม อำเภอดอนตม และอำเภอบางเลน อำเภอละ 4 คน รวมจำนวน 16 คน

2. ผประกอบการ ไดแก เจาของพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐมทจดทะเบยน

ดำเนนการธรกจบอทราย จำนวน 124 ราย จาก 7 อำเภอ ไดแก อำเภอเมองนครปฐม อำเภอกำแพงแสน

อำเภอนครชยศร อำเภอดอนตม อำเภอบางเลน อำเภอสามพราน และอำเภอพทธมณฑล ผวจย

ใชวธการเลอกแบบเจาะจงจากพนท 4 อำเภอทมแหลงทรายบกมากทสด ไดแก อำเภอกำแพงแสน

อำเภอเมองนครปฐม อำเภอดอนตม และอำเภอบางเลน อำเภอละ 4 คน รวมจำนวน 16 คน

3. ประชาชนในทองถน ไดแก ประชาชนทอาศยอยในอำเภอกำแพงแสน อำเภอเมอง

นครปฐม อำเภอดอนตม และอำเภอบางเลน จำนวน 93,292 ครวเรอน กำหนดขนาดกลมตวอยาง

ดวยตารางของเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan, 1970: 607-610) ทระดบความเชอมน

รอยละ 95 ไดขนาดตวอยาง 384 ครวเรอน และทำการสมตวอยางดวยวธการสมแบบงาย (simple

random sampling)



4. ผเชยวชาญ/นกวชาการเฉพาะดาน ไดแก ผทมความรความเชยวชาญในดานสงแวดลอม

จำนวน 5 คน ผวจยใชวธเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling)

เครองมอและวธการเกบขอมล

เครองมอในการวจยประกอบดวย แบบสำรวจสภาพการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง

แบบสอบถามประชาชน ประเดนสมภาษณผประกอบธรกจแหลงทราย ประเดนสนทนากลมเจาหนาทรฐ

และการประเมนรปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางทเหมาะสมในจงหวดนครปฐมจาก

ผเชยวชาญและนกวชาการเฉพาะดาน

ผวจยเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง โดยสำรวจบรบทของจงหวดนครปฐม สภาพการใช

ประโยชนพนทแหลงทรายบกรางโดยการลงพนท สมภาษณผประกอบธรกจแหลงทรายบก และจด

สนทนากลมเจาหนาทรฐโดยนดหมายลวงหนา การสอบถามประชาชนใชแบบสอบถามโดยขอ

ความอนเคราะหจากองคการบรหารสวนตำบลในพนทกลมตวอยาง ไดแบบสอบถามทมความสมบรณ

ตามทกำหนด จำนวน 384 ชด คดเปนรอยละ 100


การวเคราะหขอมลสถานภาพสวนบคคลของประชาชน ใชคาความถและคารอยละ

ขอมลความคดเหนตอรปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง ใชคาความถ คาเฉลย และ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน ขอมลการสมภาษณผประกอบธรกจทรายและขอมลจากการสนทนากลม

เจาหนาทรฐใชการวเคราะหเนอหา และการประเมนความคดเหนของผเชยวชาญและนกวชาการ

เฉพาะดานเกยวกบรปแบบทเหมาะสมในการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง ใชคาความถและ

คารอยละ

ผลการวจย ผลการวจยสรปไดดงน

1. จงหวดนครปฐมมพนทแหลงทรายบกราง 840 ไร โดยอำเภอทพบมากทสด 3 อนดบ

ไดแก อำเภอกำแพงแสน อำเภอเมองนครปฐม และอำเภอดอนตม ผลกระทบทเกดจากพนทแหลง

ทรายบกราง 3 อนดบ ไดแก ปญหาการถอครองทดน ปญหาความยากจน และปญหามลภาวะทเกด

จากกจกรรมการใชแหลงทรายบก การใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

พบมากทสด 3 อนดบ ไดแก รานอาหาร บอเลยงปลา/บอตกปลา และรสอรต มรายละเอยดดงนคอ

สภาพการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกราง พบวา พนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

ไดมการนำรปแบบการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกราง ดงน 1) รานอาหาร เนองจากจงหวด

นครปฐม มแหลงทองเทยวทสำคญหลายแหง ประกอบกบการคมนาคมทสะดวก ทำใหเปนทดงดด

นกทองเทยวใหมาเทยวชมและลมรสอาหารทอรอย ทำใหผประกอบธรกจทรายนำพนททงราง



มาปรบปรงเปนรานอาหาร (อไรวรรณ ทองบวศรไล, 2554: 1-4) 2) บอเลยงปลา/บอตกปลา จาก

การศกษาพบวา แหลงทรายบกรางสามารถนำมาใชประโยชนเปนบอเลยงปลา สอดคลองกบกาญจนา

จนทรฟง และคณะ (2545: 56) กลาววา การจดการพนทบอทรายรางเพอพฒนาเปนบอเลยงปลา

จะบรรลวตถประสงคหรอไมขนอยกบความยากงายหรอความซบซอนของโครงสรางทรพยากรสงแวดลอม

ในพนทและทสำคญทสดคอประสบการณ ความร และวสยทศนในการจดการอยางมประสทธภาพ

ตลอดจนความจรงใจในการปฏบตงาน เนองจากความสำเรจในการฟนฟและการจดการอาจไมกอ

ใหเกดประโยชนสงสดตามความตองการ แตเปนประโยชนตอสวนรวม มการใชประโยชนจากทรพยากร

อยางคมคาซงการจดการนจะใชหลกการผสมผสานเพอสรางความยงยนใหกบพนท และจาก

การศกษาพบวาบอทรายรางมหลายขนาด ดงนนเมอจะทำบอตกปลาควรมพนทตงแตขนาดเลกถง

ขนาดกลาง (50-100 ไร) เพอนำปลานำจดซงมคณคาทางเศรษฐกจมาเลยงเพอสงเสรมใหประชาชน

ผเลยงปลา เพอทำเปนบอตกปลามเศรษฐกจทดขน สอดคลองกบตณณพสษฐ สรดล (2549: 87)

ประชาชนมระดบความคดเหนเกยวกบรปแบบการใชทดนเพอเปนบอตกปลาอยในระดบสง และ

กาญจนา จนทรฟง และคณะ (2545: 56) พบวาแนวทางการฟนฟและจดการพนทบอทรายราง

เปนการแนะนำและสงเสรมใหผประกอบการขดตกทราย และเกษตรกรมแนวคดหรอการลงทนอยาง

ตอเนองภายหลงการขดตกทรายโดยเฉพาะพนทหลงจากทสนสดการประกอบการแลว พนทบอทราย

มกจะถกปลอยทงรางไว พนทโดยทวไปมสภาพเปนหลมหรอบอนำขนาดใหญซงสามารถนำมาใชใน

การเลยงปลาเพอเปดเปนบอตกปลาได ดงนนการวางแผนกอนการขดตกทรายน ผประกอบการขดตก

ทรายตองวางแผนการขดตกทรายใหลกษณะของพนทภายหลงการขดตกทรายแลวมสภาพเหมาะสม

ตอการเลยงปลา แนวทางนสามารถดำเนนการไปพรอม ๆ กบการขดตกทรายในพนท ซงจะทำให

ประหยดเวลาและลดคาใชจายในการปรบปรงพนท และ 3) รสอรต การพฒนาพนทแหลงทรายบกราง

เพอทำรสอรตเปนอกแนวทางหนงทกำลงไดรบความนยมอยางสง เนองจากเมองไทยกำลงสงเสรม

การทองเทยวเปนอยางมาก พนทควรอยใกลแหลงทองเทยว การคมนาคมสะดวก บรรยากาศด เปน

ธรรมชาต มอปกรณอำนวยความสะดวกครบครน และราคาไมแพง ในการใชประโยชนพนท

แหลงทรายบกรางเพอทำรสอรต สงผลกระทบตอชมชนในทางบวกคอ ประชาชนในชมชนมรายได

มความสมพนธทดในชมชน มสวนรวมในการคด วางแผน และรบประโยชน สงเสรม การอนรกษ

ธรรมชาต อยรวมกบธรรมชาตไดอยางมนคง สวนผลกระทบในดานลบ คอ ความขดแยงทาง

การเมองในทองถน ความไมเขาใจกนระหวางผประกอบการกบประชาชนในชมชน เปนตน

2. รปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม จากความคดเหนของ

ประชาชน เอกชนผประกอบธรกจทราย และเจาหนาทของรฐ ไดรปแบบการใชประโยชนพนทแหลง

ทรายบกรางในจงหวดนครปฐม จำนวน 13 รปแบบ ดงแสดงในตารางท 1



ตารางท 1 รปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

จากตารางท 1 พบวา ประชาชน เอกชนผประกอบธรกจทราย และเจาหนาทของรฐไดม

ความคดเหนสอดคลองกนเกยวกบรปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

จำนวน 5 รปแบบ ดงน รสอรต รานอาหาร สวนสาธารณะ สถานทฝงกลบขยะ และสวนนำ

ประชาชนมความคดเหนตอรปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในภาพรวม โดยม

ความเหนดวยอยในระดบมาก ( x = 3.84) เมอพจารณารายดานพบวา การใชประโยชนพนท

แหลงทรายบกรางในดานการเกษตรมคาเฉลยสงสด ( x = 4.19) รองลงมาเปนดานนนทนาการ

( x = 3.91) ดานธรกจ ( x = 3.48) และดานอน ๆ ( x = 3.18) ตามลำดบ ดงตารางท 2

1. / / / 2. / / 3. / / 4. / / / 5. / / 6. / / 7. / 8. / / 9. / / 10. / / 11.

/

12. / / / 13. / /

(n = 384)



ตารางท 2 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหนของประชาชนตอรปแบบ

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง ในภาพรวม

X S.D.

4.19 0.29 1 3.48 0.49 3

3.91 0.33 2 3.18 0.62 4

3.84 0.28

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางจากการเสนอของประชาชน ไดแก ใชประโยชนพนท

เปนปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ เปนสถานทพกผอนหยอนใจ แหลงนนทนาการทางนำ และตลาดกลางนำ

ตามลำดบ และประชาชนใหขอเสนอแนะวา ควรคำนงถงการมสวนรวมของประชาชนและควรเปน

รปแบบทเออประโยชนตอชมชนดวย

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางจากการเสนอของผประกอบธรกจทราย ไดแก

ใชประโยชนพนทเปนทพกผอนหยอนใจ บอเลยงปลา/เลยงปลาในกระชง รานอาหาร รสอรต

ตลาดกลางนำ แหลงนนทนาการทางนำ ปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ เปนทรวมพนธไมนำและเปน

สวนนำ

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง จากการเสนอของเจาหนาทรฐ เนองจากทดน

ทประกอบธรกจทรายเปนทดนกรรมสทธของเอกชน ดงนนผประกอบธรกจจะทำอะไรกไดตามขอบเขต

ทมอยไมสามารถบงคบได แตควรฟนฟพนททนททหยดดำเนนการตามระเบยบทไดวางไวตงแต

ขออนญาตเขาใชพนท องคการบรหารสวนตำบลในพนทประกอบธรกจทรายตองการใหผประกอบ

ธรกจทรายพฒนาพนทเปนสาธารณะประโยชนบาง ไดแก การใชพนทสวนสาธารณะไวใหประชาชน

พกผอนหยอนใจ ปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ แหลงนำใชในชมชน/แหลงกกเกบนำเมอมนำหลาก

เปนทรวบรวมพนธไมนำ บอฝงกลบขยะ และเปนทผลตสนคาและรานคาในโครงการหนงตำบล

หนงผลตภณฑ (OTOP) ของชมชน และมขอเสนอแนะวา การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง

ในรปแบบใดควรคำนงถงความเหมาะสมกบสภาพพนท ผลกระทบตอสงแวดลอม ผลกระทบ

ทางสงคมทมตอประชาชนในชมชน

(n = 384)



3. รปแบบการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางทเหมาะสมในจงหวดนครปฐม คอ

เปนแหลงนำใชในชมชน/แหลงกกเกบนำเมอมนำหลาก รสอรต และรานอาหาร

การพจารณารปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางทง 13 รปแบบจากผเชยวชาญ

และนกวชาการเฉพาะดาน ในดานความเหมาะสม ความเปนไปได และการใชประโยชนในภาพรวม

มดงน

ดานความเหมาะสม ผเชยวชาญเฉพาะ/นกวชาการเฉพาะดานใหความเหนวาทกรปแบบ

มความเหมาะสม รปแบบทมความเหมาะสมอยในระดบมาก (รอยละ 100) จากการพจารณา ไดแก

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางเปนแหลงนำใชในชมชน/แหลงเกบนำเมอมนำหลาก รสอรต

และรานอาหาร

ดานความเปนไปได ผเชยวชาญและนกวชาการเฉพาะดานใหความเหนวา รปแบบการจดการ

พนททง 13 แบบ มความเปนไปไดทกรปแบบ รปแบบดานความเปนไปไดอยในระดบมาก (รอยละ

100) ไดแก การใชประโยชนพนทเปนแหลงนำใชในชมชนแหลงเกบนำเมอมนำหลาก บอเลยงปลา

รสอรต ตลาดกลางนำ รานอาหาร แหลงกจกรรมนนทนาการทางนำ และเปนสวนสาธารณะเพอเปน

ทพกผอนหยอนใจ

ดานความเปนประโยชน ผเชยวชาญและนกวชาการเฉพาะดาน ใหความเหนวาทกรปแบบ

การใชพนทแหลงทรายบกรางเปนประโยชน และรปแบบดานความเปนประโยชนอยในระดบมาก

(รอยละ 100) ไดแก การใชประโยชนพนทเปนแหลงนำใชในชมชน/แหลงกกเกบนำเมอมนำหลาก

บอเลยงปลา/เลยงปลาในกระชง รสอรต และรานอาหาร

นอกจากน ผเชยวชาญและนกวชาการเฉพาะดานใหขอเสนอแนะไวหลายประการ ดงน

1. พนทแหลงทรายบกรางมลกษณะเปนบอขนาดใหญ และลกมาก อกทงคณภาพของนำ

ไมเหมาะทจะทำบอเลยงปลา การทำกจกรรมนนทนาการทางนำ และการทำสวนนำ ในนำทลกมาก

อาจกอใหเกดอนตรายในการทำกจกรรม

2. การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางเปนทผลตสนคาและรานคาในโครงการหนงตำบล

หนงผลตภณฑ ไมมความเหมาะสมกบสถานททมกอยหางไกลจากชมชน การคมนาคมไมด และ

หางไกลจากวตถดบทใชในการผลต จะทำการใชประโยชนรปแบบนมปญหา

3. การรวบรวมพนธไมนำ แหลงทรายบกรางกวางและลกเกนไปจะทำใหไมไดผลเทาทควร

4. การปลกปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ จะทำไดในบรเวณรอบ ๆ ตามขอบแนวบอเดมเทานน

ถาขอบบอแคบเกนไปกไมเหมาะสม แตการปลกปาเปนการพฒนาสงแวดลอม เพมความหนาแนน

และขนาดของพนทปา จงนาจะพจารณาถงความคมคาดวย

5. การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางเปนสวนสาธารณะเพอพกผอนหยอนใจนน

สถานทอยไกล ความปลอดภยในการใชบรการอาจเปนปญหา ควรใชประโยชนพนทหลาย ๆ รปแบบ



ในพนทเดยวกน เชน เปนสวนสาธารณะ ปลกปา เปนสวนสนก หรออน ๆ จะทำใหเกดประโยชนสงสด หรออาจทำเปนสวนพกผอนหยอนใจในรปแบบเชงธรกจทมองคประกอบหลายอยางในทเดยวกน เชน มเครองเลน สวนสตว และรานคาเปนสงจงใจเพมขนจะสามารถดำเนนการได 6. การทำเปนรานอาหารมความเหมาะสมหลายอยางถาอาหารอรอย บรการด จะเปน สงจงใจใหลกคามาใชบรการ แมจะอยหางไกลกตามเนองจากบรรยากาศเอออำนวยอยแลว อภปรายผล จากผลการศกษาพบวา 1. จงหวดนครปฐมมพนทแหลงทรายบกราง 840 ไร โดยอำเภอทพบมากทสด 3 อนดบ ไดแก อำเภอกำแพงแสน อำเภอเมองนครปฐม และอำเภอดอนตม ผลกระทบทเกดจากพนท แหลงทรายบกราง 3 อนดบ ไดแก ปญหาการถอครองทดน ปญหาความยากจน และปญหามลภาวะ ทเกดจากกจกรรมการใชแหลงทรายบก การใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม พบมากทสด 3 อนดบ ไดแก รานอาหาร บอเลยงปลา/บอตกปลา และรสอรต ทงนอภปรายไดวา สภาพการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม ถกนำมาใชประโยชนเปนรานอาหาร บอเลยงปลา บอตกปลา และทำรสอรต ซงสามารถอภปรายไดดงน มการใชประโยชนพนทเปน รานอาหารมากทสด ทงนอาจเปนเพราะจงหวดนครปฐมเปนเขตปรมณฑล มการคมนาคมสะดวก เปนทางผานทจะไปแหลงทองเทยวในจงหวดราชบร จงหวดเพชรบร จงหวดกาญจนบร และจงหวดสพรรณบร อกทงเปนแหลงปลกพชผกและใกลแหลงอาหารทะเลจากมหาชย ทำใหไดวตถดบ ทสด รวมทงฝมอการประกอบอาหารทอรอยและหลากหลายแลว พนทยงมบรรยากาศทด เนองจากเปนบอทรายรางทมนำทวมขงเมอไดรบการปรบปรงใหรมรน สวยงาม จงเปนทดงดดใจลกคาทมาใชบรการ การทำเปนบอเลยงปลา เนองจากมการขด ตกทราย ทำใหพนทเปนบอ/ขมนำทสามารถพฒนาเปนทเพาะเลยงสตวนำไดโดยเฉพาะปลานำจด (กองประสานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, 2556) และบอเลยงปลาในจงหวดนครปฐมนนสวนใหญเลยงปลานล การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางเปนบอตกปลา เปนธรกจทมจำนวนมากและกระจาย อยในพนทบอทรายบกรางหลายแหง อาจเนองมาจากใชทนนอย ทำใหมคแขงทางธรกจมาก ผประกอบการใชจำนวนปลา ความหลากหลายของชนดปลามาเปนสงจงใจลกคา และมการทำธรกจอนรวมดวย เชน ทำรานอาหาร โดยเฉพาะการนำปลาทตกไดมาปรงเปนอาหาร สวนการใชประโยชนพนททำรสอรตนนเปนธรกจทเรมไมนานนก และเปนธรกจทประสบผลสำเรจดวยด เนองจากสภาพพนททเออตอการดำเนนงาน และเกดการขยายตวของความเจรญทำใหกลายเปนพนทไมหางจากชมชนมากนก เกดการหมนเวยนทางเศรษฐกจจากการทชาวบานในชมชนไดงานทำ มการปรบปรงถนนทางเขารสอรตทสะดวกขนกวาเดม เกดระบบการคมนาคมในชมชนทดขน



จากผลการศกษาพบวา รปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง จากความคดเหน

ของประชาชน เอกชนผประกอบธรกจทราย และเจาหนาทของรฐ ไดรปแบบจำนวน 13 รปแบบ คอ

เปนแหลงนำใชในชมชน/แหลงกกเกบนำเมอมนำหลาก รสอรต รานอาหาร บอเลยงปลา/เลยงปลา

ในกระชง บอตกปลา สวนสาธารณะ แหลงกจกรรมนนทนาการจากนำ ตลาดกลางนำ ทฝงกลบขยะ

ปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ ทผลตสนคาและรานคาในโครงการหนงตำบลหนงผลตภณฑ สวนนำ และ

เปนสถานทรวบรวมพนธไมนำ อภปรายไดวา

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม จากการเสนอของประชาชนทอย

ในพนทประกอบธรกจทราย ตองการใหเปนปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ เปนสถานทพกผอนหยอนใจ

สาธารณะ แหลงกจกรรมนนทนาการทางนำ และตลาดกลางนำ จะเหนไดวา แนวคดของประชาชน

จะเนนในภาพรวมทเกดประโยชนรวมกนในชมชน และสอดคลองกบทผวจยไดสอบถามประชาชน

พบวา ประชาชนเหนดวยกบการนำพนทมาใชประโยชนเปนปมชน ปลกไมเศรษฐกจ สวนสาธารณะ

ไวพกผอนหยอนใจ แหลงกจกรรมนนทนาการทางนำ และเปนตลาดกลางนำ

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางจากการเสนอของผประกอบธรกจทราย ไดแก

ใชประโยชนพนทเปนทพกผอนหยอนใจ บอเลยงปลาหรอเลยงปลาในกระชง รานอาหาร รสอรต

ตลาดกลางนำ แหลงนนทนาการทางนำ ปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ เปนทรวมพนธไมนำ และสวนนำ

จะเหนไดวาผประกอบธรกจเสนอการใชประโยชนพนทหลายรปแบบตามความตองการ และจะเปน

ธรกจทกอใหเกดกำไร สอดคลองกบทอรทย วานชด (2545: 5-9) สดาทพย ตนตนกลชย และศกดา

หงสทอง (2547: 1-17) อธบายไววา ผประกอบธรกจจะคำนงถงการลงทน ผลตอบแทนทไดรบโดยเปน

ผลกำไรเปนหลก

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางจากการเสนอของเจาหนาทรฐ ตองการใหผประกอบ

ธรกจพฒนาพนทเปนสาธารณะประโยชนบาง ไดแก การใชพนทเปนสวนสาธารณะไวใหประชาชน

พกผอนหยอนใจ ปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ แหลงนำใชในชมชน/แหลงกกเกบนำเมอมนำหลาก

เปนทรวมพนธไมนำ บอฝงกลบขยะ และเปนทผลตและรานคาโครงการหนงตำบลหนงผลตภณฑ

(OTOP) ของชมชน ซงเปนแนวคดทตองการใหประชาชนในชมชนไดประโยชนสงสด

จากผลการศกษาการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง จากความคดเหนของประชาชน

ผประกอบธรกจ และเจาหนาทรฐ จะเหนวานกธรกจจะมองทกเรองเปนธรกจทตองไดรบผลประโยชน

ตามทอรทย วานชด (2545: 5-9) สดาทพย ตนตนกลชย และศกดา หงสทอง (2547: 1-17) อธบาย

ไววา ผประกอบธรกจมวตถประสงคในการดำเนนธรกจเพอผลกำไร ความอยรอด และความรบผดชอบ

ตอสงคม แตประชาชนกบเจาหนาทรฐผรบผดชอบในทองทจะมองใหเปนแนวทางสาธารณะ ซงเปนไป

ไดยากหรอนอยมาก เพราะพนททประกอบธรกจเปนทดนกรรมสทธของเอกชน การจะใหเปน

ทสาธารณะกจะสญเสยผลประโยชน ดงทสน ไชยรส และศยามล ไกยรวงศ (2551: 42-45) กลาวไววา



ตามกฎหมายไทยกรรมสทธเหนอทดนทกแหงในประเทศไทยแบงเปน 2 ประเภทหลก ไดแก กรรมสทธ

ของรฐ และกรรมสทธของเอกชน เอกชนมสทธตามกฎหมายเหนอทดนผนใดกตามจะมสทธเบดเสรจ

เดดขาดในการกระทำการใด ๆ เหนอทดนและทรพยากรตาง ๆ ในทดนผนนน ไมวาจะเปนการใช

การไมใช การถายโอน แตพนทแหลงทรายบกทถกทงรางมานานประชาชนอาจมสวนรวมในการใช

ประโยชนจากพนทโดยขอใชเปนพนทสาธารณะไดตามขอบเขตทกฎหมายตามมาตรา 6 แหงประมวล

กฎหมายทดนและตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยบญญตวา บคคลใดทอดทงไมทำประโยชนในทดน

หรอปลอยทดนใหเปนทรกรางวางเปลาเกนกำหนดเวลา 10 ปตดตอกน เปนตน

การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางมหลากหลายรปแบบ ซงในการศกษาครงนได

รปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง จำนวน 13 แบบ บางรปแบบมความสอดคลองกบ

ผลการศกษาการพฒนาฟนฟแหลงทรายบกราง เชน กองประสานการจดทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม (กองประสานการจดทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, 2556) ไดนำเสนอรปแบบท

เหมาะสมไว 5 รปแบบ คอ การใชประโยชนเพอการเพาะเลยงสตวนำ การใชประโยชนเพอการเกษตร

การใชประโยชนเพอเปนแหลงนำสำหรบอปโภค/บรโภค การใชประโยชนทดนเปนทฝงกลบขยะของ

เสยอนตราย และการใชประโยชนทดนเปนทรองรบนำเพอบรรเทาอทกภย ดงท ตณณพสษฐ สรดล

(2549: 38) ศกษาความคดเหนของราษฎรเกยวกบการใชพนทเหมองทรายบกรางเพอรปแบบการใช

ทดนตำบลนรสงห อำเภอปาโมก จงหวดอางทอง ผลการศกษาพบวา ระดบความคดเหนเกยวกบ

รปแบบการใชประโยชนทดนเพอเปนปาเศรษฐกจหรอปาชมชนสงทสด รองลงมา การใชทดนเพอเปน

ทรองรบนำในฤดนำหลาก การใชทดนเพอเปนบอนำใชหรอเลยงปลา การใชทดนเพอเปนพนทสาธารณะ

ประโยชนหรอแหลงนนทนาการ ตามลำดบ และสอดคลองกบทสขโข นจอนนตชย (2549: 54)

ทไดศกษาแนวทางการจดการพนทแหลงทรายบกอยางมสวนรวม กรณศกษาแหลงทรายบก

อำเภอบางระกำ จงหวดพษณโลก ผลการวจยพบวา แนวทางการจดการพนทบอทรายบกรางทมพนท

ขนาดเลกวาควรนำมาเปนแหลงรองรบกากตะกอนจากการขดลอกแมนำลำคลอง สวนพนท

ขนาดใหญควรพฒนาเปนแหลงทองเทยวหรอสวนสาธารณะชมชน เปนแหลงเพาะพนธปลาและ

เลยงสตวนำหรอปรบปรงสภาพเปนอางเกบนำ

ในการใชประโยชนพนทเปนสวนสาธารณะนน จรสพมพ บญญานนต (ม.ป.ป.) อธบายไวดงน

สวนสาธารณะและสถานทพกผอนหยอนใจทประสบความสำเรจนน จะตองอาศยการออกแบบทเกด

จากความรวมมอกนของหนวยงานทเกยวของทกฝาย ทำความเขาใจถงความตองการของคนในชมชน

และหนาททสวนสาธารณะแหงนจะใหบรการแกกลมคนเหลานน สวนสาธารณะและสถานทพกผอน

หยอนใจในชมชน เปนสถานทสำคญทสามารถใหผคนไดเขามาพบประสบการณทแตกตางจากในชวต

ประจำวน ไดพบบรรยากาศทเปนธรรมชาต และมมมองทสงบใชพนทในการทำกจกรรมทหลากหลาย

เชน วงออกกำลงกาย ดนก รบประทานอาหารกลางวน จบกาแฟ หรอนงพกผอนเฉย ๆ ซงสอดคลอง



กบการศกษาครงนทหนวยงานของรฐ (องคการบรหารสวนตำบล) ตองการใชประโยชนพนท

แหลงทรายบกรางเปนสวนสาธารณะ

สวนความตองการในการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางเปนทฝงกลบขยะนน จากผล

การศกษาครงนเปนทางเลอกทเปนแนวคดของเจาหนาทของรฐเทานน ทงนเนองจากการกำจดขยะ

โดยการฝงกลบจะมคาใชจายถกทสด แตหากขาดการจดการทดกอาจสงผลตอสภาพแวดลอมหลาย

ประการ เชน เกดกลนเหมนรบกวนชมชนรอบขาง อาจเกดการรวซมของผายางปพนซงจะเกดผล

กระทบตอสงแวดลอม และเปนแหลงกกเกบเชอโรคตาง ๆ เปนตน ปจจบนไดมการพฒนาการฝงกลบ

ใหเปนมตรตอสภาพแวดลอมเพมขน เชน การบบอดเพอเอานำชะขยะออก การมดขยะใหเปนกอน

และหมดวยพลาสตกกอนนำไปฝงกลบ เปนตน และเมอฝงกลบขยะมลฝอยในพนทนนเสรจเรยบรอย

แลว อาจใชพนทนนเปนประโยชน เชน เปนสถานทพกผอนหยอนใจ สนามเทนนส สนามกอลฟ

ทจอดรถ สนามกฬา ศนยการคาหรอกอสรางอาคารทพกอาศยทไมสงเกนไป หรออาจปรบปรงคณภาพดน

ใหเหมาะแกการปลกพชซงอาจจะนำหญา ไมพม ไมยนตนมาปลก เพอตกแตง ใหสวยงามเปนระเบยบ

ยงขน (บรษท เอนทซ เซฟต แอนแนไวรอน แมนทอล เซอรวส, 2556) ซงสอดคลองกบงานวจยของ

ศมลวรรณ วรกาญจน (2554: ง) ศกษาเรอง การเลอกพนทฝงกลบขยะและการเตรยมการใชงาน

หลงการฝงกลบ กรณศกษาเทศบาลเมองฉะเชงเทรา พบวา พนทฝงกลบขยะเมอสนสดการใชงานแลว

จะมการพฒนาเพอใชงานเปนพนทสาธารณะประโยชนอย 3 ประเภทคอ สวนสาธารณะ สวนพฤกษศาสตร

และสนามกฬา


ผประกอบธรกจทราย และเจาหนาทของรฐ คอ เปนแหลงนำใชในชมชน แหลงกกเกบนำเมอม

นำหลาก รสอรต รานอาหาร บอเลยงปลา เลยงปลาในกระชง บอตกปลา สวนสาธารณะ

แหลงกจกรรมนนทนาการทางนำ ตลาดกลางนำ ทฝงกลบขยะ ปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ ทผลต

สนคาและรานคาในโครงการหนงตำบลหนงผลตภณฑ สวนนำ และเปนทรวบรวมพนธไมนำ อภปราย

ไดวา รปแบบการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง 13 รปแบบนน ผประกอบธรกจทรายหรอผมสวน

ไดเสย จะดำเนนการปรบปรงหรอฟนฟในรปแบบใดนนขนอยกบความพอใจและความแตกตาง

ระหวางบคคลจากการใหอรรถประโยชน (utility) หรอความพอใจทจะไดรบจากสงทตองการนน

เปนสำคญ (เสารวตร สขสมบต, 2556) สอดคลองกบกาญจนา จนทรฟง และคณะ (2545: 3) พบวา

การนำพนทบอทรายรางมาพฒนาเพอเปนบอเลยงปลาเชงการคาและอนรกษ ซงเปนการใชประโยชน

จากพนทบอทรายรางถอวาเปนการใชทรพยากรใหมคณคาและเกดประโยชนสงสด ดงนน ผประกอบ

ธรกจทรายจะตดสนใจใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางอยางไรในรปแบบใดนน ยอมขนอยกบ

อรรถประโยชนหรอความพอใจในการตดสนใจเลอกรปแบบทดทสดเพอใหเกดความพอใจสงสด



3. จากผลการศกษารปแบบการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางทเหมาะสมใน

จงหวดนครปฐม คอ เปนแหลงนำใชในชมชน/แหลงกกเกบนำเมอมนำหลาก รสอรต และรานอาหาร

การพจารณาจากผเชยวชาญและนกวชาการเฉพาะดาน ในดานความเหมาะสม ความเปนไปได และ

การใชประโยชนนน มความสอดคลองกน คอ การใชประโยชนพนทแหลงทรายบกรางเปนแหลงนำใช

ในชมชน/เปนแหลงเกบนำเมอนำหลาก ใชพนททำรสอรต และใชพนททำรานอาหาร อภปรายไดดงน

รปแบบท 1 การใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางเปนแหลงนำใชในชมชน/แหลงกกเกบนำ

เมอมนำหลาก เนองจากจงหวดนครปฐมปจจบนจะมนำทวมทกป ดงนน การใชประโยชนพนท

แหลงทรายบกรางเปนแหลงนำใชในชมชน/เปนแหลงเกบนำเมอนำหลาก จงมความเหมาะสม นำทวม

เปนปรากฏการณทางธรรมชาตทไมสามารถหลกเลยงไมใหเกดได แตสามารถหาวธลดความรนแรง

และบรรเทาผลกระทบและความสญเสยทจะเกดได โดยมาตรการปองกนความเสยหายและบรหาร

จดการนำทวม เปนการพยามยามเรยนรและเขาใจในผลกระทบจากนำทวมทมตอชมชน สงคม

เศรษฐกจทมความเกยวของกบผคนทอาศยอยในบรเวณลมนำและพนทนำทวมถง แนวทาง

การปองกนความเสยหายจากนำทวมและการบรหารจดการนำทวมประกอบไปดวยมาตรการทนำ

สงกอสรางมาใชลดขนาดความรนแรงของนำทวม เชน การปรบปรงสภาพลำนำ การใชอางเกบนำ

เขอน และพนงกนนำ เปนตน นอกจากนนยงมมาตรการไมใชสงกอสรางซงประกอบไปดวยมาตรการ

สำหรบการปองกนความเสยหายและการบรรเทาทกข เชน การวางผงเมอง การพยากรณและเตอนภย

นำทวม ซงโดยทวไปควรใชมาตรการทงสองอยางรวมกนเพอประสทธภาพในการบรรเทาภยพบตทด

ยงขน สวนการปรบปรงพนทเพอใชเปนแหลงเกบกกนำมความคลายคลงกบการสรางแหลงกกเกบนำ

ในระบบทางนำเปด เชน การสรางอางเกบนำในสวนสาธารณะหรอสนามเดกเลน การออกแบบระบบ

ระบายนำบรเวณลานจอดรถซงปรบมาใชในการผนนำเพอชะลอการเกดนำทวม นอกจากนนยงม

การออกแบบคระบายนำและบรเวณเนนหรอทลาดเพอปองกนไมใหนำไหลเรวเกนไป การขดบอนำ

เพอดกนำแลวคาดผวดวยหนหรอการกอสรางโดยใชวสดทนำซมผานผวได หรออาจมการสรางและ

ปรบปรงพนทเกบนำทเรยกวา แกมลง (monkey cheek) กระจายทวไป โดยแกมลงมขนาดแตกตางกน

ดงน

1) แกมลงขนาดใหญ (retarding basin) คอ สระนำหรอบงขนาดใหญ ทรวบรวมนำฝนจาก

พนทบรเวณนน ๆ โดยจะกกเกบไวเปนระยะเวลาหนงกอนทจะระบายลงสลำนำ การจดสรางพนท

ชะลอนำ หรอพนทเกบกกนำจะมหลายประเภท คอ เขอน อางเกบนำ ฝาย ทงเกษตรกรรม เปนตน

2) แกมลงขนาดกลาง เปนพนทชะลอนำทมขนาดเลกกวา ไดมการกอสรางในระดบลมนำ

3) แกมลงขนาดเลก (regulating reservoir) เปนแกมลงทขนาดเลก อาจเปนพนทสาธารณะ

สนามเดกเลน ลานจอดรถ หรอสนามในบาน ซงตอเขากบระบบระบายนำหรอคลอง โดยมทงสวน

แกมลงทอยในพนทเอกชนและสวนทอยในพนทของราชการและรฐวสาหกจ



ซงประโยชนทไดรบคอ ประการแรก สามารถแกไขปญหาการขาดแคลนนำ สำหรบ

การอปโภคบรโภค เกษตรกรรม และอตสาหกรรมของประชาชน หนวยงานภาครฐและเอกชนไดทน

ตามความตองการ ปองกนและบรรเทา แกไขปญหาวกฤตการณนำในเรองนำแลง รวมทงควบคม

การใชนำใหเหมาะสมกบศกยภาพและความจำเปนโดยการมสวนรวมของประชาชน ประการทสอง

ประชากรหรอผใชบรการไดรบผลผลตทด มคณภาพและมประสทธภาพ ซงจะสงผลดตอเศรษฐกจ

ของประชาชนในพนทและเศรษฐกจของประเทศโดยรวม

รปแบบท 2 การใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางเปนรสอรต ซงจะทำใหประชาชน

ในพนทมงานทำ เกดการหมนเวยนทางเศรษฐกจในชมชน เกดการขยายตวของความเจรญ อภปราย

ไดดงน เนองจากในปจจบนอตสาหกรรมการทองเทยวของไทยเปนอตสาหกรรมทมลกษณะเดน

เฉพาะตว แตกตางจากอตสาหกรรมการผลตอน ๆ กลาวคอเปนอตสาหกรรมทไมอาศยทรพยากร

ประเภทสนเปลองมาเปนวตถดบในการผลต แตอาศยสภาพทางธรรมชาต บรรยากาศ และวฒนธรรม

ประเพณทสงสมกนมาชานานจนเปนเอกลกษณ ตลอดจนฤดกาลซงเปนจดออนหรอขอจำกดของ

อตสาหกรรมอน ๆ เชน ภาคเกษตรกรรม กลบกลายเปนจดขายทสำคญอกประการหนงทมสวน

สงเสรมอตสาหกรรมทองเทยวไทย เนองจากจงหวดนครปฐมมสถานททองเทยวหลากหลาย ไดแก

องคพระปฐมเจดย พระราชวงสนามจนทร พทธมณฑล พพธภณฑสถานแหงชาต พพธภณฑหนขผง

วดไรขง ตลาดนำดอนหวาย ตลาดนำลำพญา งานแสดงชางและฟารมจระเขสามพราน สวนสามพราน

(โรสการเดน) การลองเรอเทยวคลองมหาสวสด เปนตน ซงแตละรปแบบกจะมจดเดนแตกตางกนไป

ทำใหสามารถดงดดนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตใหเดนทางมาทองเทยวไดตลอดทงป

ดงนน การใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางเปนรสอรต จงมความเหมาะสม ความเปนไปได

และการใชประโยชนสอดคลองกน ณฐา สามตสมบต (2552: 123) กลาววา ในการจดตงรสอรต

จำเปนจะตองอาศยความสามารถในการบรหารจดการและการวางแผนเขามามสวนรวมเปนอยางยง

โดยสามารถจำแนกปจจยทมสวนสำคญตอการดำเนนงานได 2 สวน ดงน 1) ปจจยภายในองคกร

คอปจจยตาง ๆ ทจำเปนตอการดำเนนงานขององคกร ไดแก ปจจยดานการบรหารจดการ ปจจย

ดานบคลากร ปจจยดานเงนทน และ 2) ปจจยภายนอกองคกร ไดแก ปจจยดานเศรษฐกจและการเมอง

เนองจากปญหาเศรษฐกจและการเมองทไมมนคงของประเทศในปจจบนอาจสงผลตอการทองเทยว

และการใชจายของนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศลดลง ปจจยดานสงคมและวฒนธรรม

ในปจจบนสงคมไทยมการเปลยนแปลงทางดานสงคมและวฒนธรรมอยางรวดเรว อนเปนผลตอเนอง

มาจากความกาวหนาทางเทคโนโลย ซงสงผลกระทบโดยตรงตอพฤตกรรมในการรบขอมลขาวสารของ

กลมเปาหมาย เปนตน



จากเหตผลดงกลาว การปรบเปลยนรปแบบการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางเปน

รสอรต ตองมพนฐานความตองการของชมชน มความเหมาะสมของพนท ตลอดจนชมชนมสวนรวม

ในการฟนฟ จะทำใหการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางเกดประโยชนสงสด

รปแบบท 3 การใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางเปนรานอาหาร ทงนอภปรายไดวา

จงหวดนครปฐมเปนจงหวดขนาดเลกอยในภาคกลาง อดมสมบรณไปดวยทรพยากรและแหลงนำ

การคมนาคมสะดวก และมแหลงทองเทยวทหลากหลาย อกทงยงเปนเสนทางทสามารถผานไปยง

สถานททองเทยวทอยใกลเคยงกนอกดวย เหลานสามารถดงดดใหนกทองเทยวทงชาวไทยและ

ชาวตางประเทศแวะเวยนมาพกผอนหยอนใจ ลมรสอาหาร ผลไม เปนตน อกทง อาหาร ถอเปนปจจย

หลกในการดำเนนชวตของมนษย ถาขาดอาหารมนษยกไมสามารถดำรงชวตอยได ในปจจบนอาหาร

มหลากหลายประเภท หลากหลายชนด เพราะมนษยนนตองไดรบสารอาหารตาง ๆ เขาไปในรางกาย

เพอหลอเลยงการเจรญเตบโตของรางกายทมอยางตอเนอง อาหารจงเปนสงสำคญทมนษยไมสามารถ

ขาดได สวนมากผคนมกจะนยมไปรบประทานอาหารนอกบานเพราะสะดวกกวาการทซอมาทำเอง

ทบาน ซงรานอาหารในปจจบนมอยอยางมากมายทวทกท รานอาหารทเปนทนยมสวนมากจะเปน

รานอาหารทวไปทมอยในปจจบนคอ รานอาหารรมทางหรอรานอาหารขางถนน เพราะอาหารมรสชาต

ทอรอยและราคาไมแพง จงเปนสาเหตใหรานอาหารรมทางหรอรานอาหารขางถนนเปนทนยมของคน

ทกเพศทกวย มากกวารานอาหารทอยในหางสรรพสนคาหรอโรงแรม (เชดศกด เรอนคำ และคณะ,

2554: 1) ดงนน การใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางเปนรานอาหารจงมความเหมาะสม

ความเปนไปได และการใชประโยชนสอดคลองกน โดยการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกราง

จำเปนจะตองทราบจดเดนและขอจำกดของทรพยากรทมอยรวมทงลกษณะของสภาพแวดลอม

โดยผทมสวนไดสวนเสยในการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกราง ไดแก ประชาชนผอยอาศย

นกธรกจ และผประกอบการคา หนวยงานทเกยวของและผเยยมเยอนทเขามาใชบรการ ซงสามารถ

สรางใหเหมาะแกการเปนแหลงทองเทยว พกผอนหยอนใจ และไดรบความเพลดเพลน

ขอเสนอแนะ การศกษาครงนผวจยมขอเสนอแนะดงน

1. ขอเสนอแนะเพอนำไปใช

1.1 จากผลการศกษาทพบวา การประกอบธรกจทรายบกในจงหวดนครปฐม ซงมพนท

แหลงทรายอยมากมาย แตไมมขอมลทชดเจนในหนวยงานทเกยวของ เชน องคการบรหารสวนตำบล

ดงนนควรมการสำรวจพนทในการประกอบธรกจทรายวามประเภทใดบาง (ทรายบก ทรายนำ)

การประกอบกจการขด ตก ดดทรายตงอยบรเวณใดบาง มการทำแผนทตงและขอบเขตใหชดเจน

พรอมทงระบวาเปนทของรฐหรอเอกชน เพอประโยชนในการวางแผนการใชทดนของจงหวด



1.2 รปแบบทไดจากการศกษานนในการนำไปปฏบตควรคำนงถงความเหมาะสมกบ

บรบทชมชน ขนาดของพนท และอยาละเลยความตองการการมสวนรวมของชมชนดวย เพอการใช

ประโยชนพนทแหลงทรายบกเมอสนสดการดำเนนการแลวอยางยงยนตอไป

1.3 หนวยงานทเกยวของควรตรวจตรา สงเสรมใหมการปรบปรง ฟนฟสภาพพนท

ประกอบธรกจทรายในขณะทกำลงดำเนนการอย และเตรยมความพรอมในการประกอบธรกจ

อยางตอเนอง เพอเปนประโยชนตอทศนยภาพของชมชน อกทงยงเปนประโยชนตอผประกอบการอกดวย

2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

2.1 ควรมการศกษาการประกอบธรกจทรายในทกประเดนตงแตแรกเรมดำเนนงาน

ปญหาของกระบวนการในการผลต การซอขาย การขนสง ผลกระทบแตละดานทมตอชมชน และอน ๆ

เพอใหเหนกระบวนการ/การทำธรกจทรายทชดเจน เปนตน

2.2 ควรมการศกษาบอทรายททงรางวามาจากสาเหตใด และการพฒนาพนททสนสด

การดำเนนการแลวมผลเปนอยางไร

สรป จากการวจยการใชประโยชนพนทแหลงทรายบกราง กรณศกษาจงหวดนครปฐม ผลการวจย

พบวา

1. จงหวดนครปฐมมพนทแหลงทรายบกราง 840 ไร โดยอำเภอทพบมากทสด 3 อนดบ

ไดแก อำเภอกำแพงแสน อำเภอเมองนครปฐม และอำเภอดอนตม ผลกระทบทเกดจากพนทแหลง

ทรายบกราง 3 อนดบ ไดแก ปญหาการถอครองทดน ปญหาความยากจน และปญหามลภาวะทเกด

จากกจกรรมการใชแหลงทรายบก การใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางในจงหวดนครปฐม

พบมากทสด 3 อนดบ ไดแก รานอาหาร บอเลยงปลา/บอตกปลา และรสอรต


ผประกอบธรกจทราย และเจาหนาทของรฐ คอ เปนแหลงนำใชในชมชนแหลงกกเกบนำเมอมนำหลาก

รสอรต รานอาหาร บอเลยงปลา เลยงปลาในกระชง บอตกปลา สวนสาธารณะ แหลงกจกรรมนนทนาการ

ทางนำ ตลาดกลางนำ ทฝงกลบขยะ ปาชมชน/ปลกไมเศรษฐกจ ทผลตสนคาและรานคาในโครงการ

หนงตำบลหนงผลตภณฑ สวนนำ และเปนทรวบรวมพนธไมนำ

3. รปแบบการใชประโยชนจากพนทแหลงทรายบกรางทเหมาะสมในจงหวดนครปฐม คอ

เปนแหลงนำใชในชมชน/แหลงกกเกบนำเมอมนำหลาก รสอรต และรานอาหาร



เอกสารอางอง กระทรวงเกษตรและสหกรณ. (2556). การรณรงคปลกไมยนตนในพนททงราง หวงฟนฟทรพยากรดน

เพอเพมมลคา การผลตใหเกดความยงยนในระยะยาว. <http://www.moac.go.th/ewt_news.

php?nid=2723&filename=fao> (10 เมษายน).

กฤษฎา บญชย. (2556). การเคลอนไหวทางนโยบาย สถานภาพงานศกษาเรองการปฏรปทดนใน

ประเทศไทย. บทความลำดบท 183 ของมหาวทยาลยเทยงคน. <https://www.google.co.th/

search?hl=th& source=hp&q=%E0%B8%A1%> (10 เมษายน).

กองประสานการจดการทรพยากรสงแวดลอม. (2556). องคความรดานทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม. <http://www2.onep.go.th/NREM/know-03.asp> (5 เมษายน).

_________. (2556). รปแบบการใชประโยชนทดนทเหมาะสมของแหลงทราย. <http://www.onep.

go.th/nrem/index.php/sand-management-rehabilitation> (5 เมษายน).

กาญจนา จนทรฟง และคณะ. (2545). การฟนฟและจดการพนทบอทรายรางเพอพฒนาเปนบอ

เลยงปลาเชงการคาและอนรกษ. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขา

วชาการจดการทรพยากรและสงแวดลอม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร.

จรสพมพ บญญานนต. (ม.ป.ป.). สวนสาธารณะ. เอกสารการสอนวชาภมสถาปตยกรรม. เชยงใหม:

มหาวทยาลยแมโจ.

เชดศกด เรอนคำ และคณะ. (2554). การพฒนาศกยภาพทางการตลาด กรณศกษา: รานอาหาร

อามน. เชยงใหม: โรงเรยนพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ.

ณฐา สามตสมบต. (2552). ความเปนไปไดในการจดตงรสอรทขนาดเลก บรเวณชายหาด

บานกรด จงหวดประจวบครขนธ. วทยานพนธปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขา

วชาเศรษฐศาสตรธรกจ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ตณณพสษฐ สรดล. (2549). ความคดเหนของราษฎรเกยวกบการใชพนทเหมองทรายบกรางเพอ

รปแบบการใชทดน ตำบลนรสงห อำเภอปาโมก จงหวดอางทอง. วทยานพนธปรญญา

วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการใชทดนและการจดการทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

นพนธ พวพงศกร. (2554). การจำกดการถอครองทดนเพอเกษตรกรรม. เอกสารการสมมนา

“วพากษขอเสนอทางปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม”. ณ มหาวทยาลยธรรมศาสตร วนท 11

มนาคม 2554.

บรษท เอนทซ เซฟต แอนแนไวรอน แมนทอลเซอรวส. (2556). ขยะฝงกลบ. <http://www.npc-se.co.

th/npc_date/npc> (10 เมษายน).

ปยะนข โปตะวณช. (2554). ตวแทนอำพราง. กรงเทพฯ: สำนกงานตรวจเงนแผนดน.



มนนธ สทธวฒนานต. (2556). บทวเคราะหปญหาทเกยวพนกบความเหลอมลำหรอความไมเปนธรรม

ในระบบเศรษฐกจไทย และแนวทางปฏรปเพอแกไขปญหา: ปญหาการถอครองทดนโดยไมได

ใชประโยชนและขอเสนอแนะในการแกไขปญหาทดนของประเทศไทย. <http://www.google.

co.th/url?url=http://aihr.info/ThaiHRSS2012/%25E0%> (10 เมษายน).

ศมลวรรณ วรกาญจน. (2554). การเลอกพนทฝงกลบขยะและการเตรยมการใชงานหลง

การฝงกลบกรณศกษา: เทศบาลเมองฉะเชงเทรา. วทยานพนธปรญญาภมสถาปตยกรรม

ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาภมสถาปตยกรรม บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สำนกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. (2556). ผลกระทบจากการขด

ตกและดดทราย. <http://www.onep.go.th/nrem/index.php/sand-management-

mitigations/sand- Management-mitigations-01> (5 เมษายน).

สำนกงานสำรวจทดนและวางแผนการใชทดน. (2553). ขอมลการใชประโยชนทดนประเทศไทย.

กรงเทพฯ: กรมพฒนาทดน.

สำนกงานอตสาหกรรมจงหวดนครปฐม. (2556). รายชอผประกอบธรกจบอทราย. นครปฐม:

สำนกงานอตสาหกรรมจงหวดนครปฐม.

สขโข นจอนนตชย. (2549). แนวทางจดการพนทแหลงทรายบกอยางมสวนรวมกรณศกษา:

แหลงทรายบก อำเภอบางระกำ จงหวดพษณโลก. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยนเรศวร.

สดาทพย ตนตนกลชย และศกดา หงสทอง. (2547). ธรกจทวไป. กรงเทพฯ: เอมพนธ.

สน ไชยรส และศยามล ไกยรวงศ. (2551). การขดแยงการใชประโยชนพนทปาตนนำ อำเภอ

เชยงกลาง จงหวดนาน. กรงเทพฯ: สำนกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต.

เสารวตร สขสมบต. (2556). ทฤษฎอรรถประโยชน. <http://www.l3nr.org/posts/261284>

(25 ธนวาคม).

อรทย วานชด. (2545). ธรกจทวไป. กรงเทพฯ: ประสานมตร.

อไรวรรณ ทองบวศรไล. (2554). รายงานขอมลวสาหกจชมชนจงหวดนครปฐม. นครปฐม: กลม

สงเสรมและพฒนาเกษตรกร สำนกงานเกษตรจงหวดนครปฐม.

Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities.

Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.



บทวจารณหนงสอ: พฤตกรรมองคการ

BOOK REVIEW: ORGANIZATIONAL BEHAVIOR

ผเขยน รองศาสตราจารย ดร.นตพล ภตะโชค

บทวจารณโดย อาจารย ดร.พชญาภา ยนยาว*

บทคดยอ

หนงสอพฤตกรรมองคการเลมนแตงโดย รองศาสตราจารย ดร.นตพล ภตะโชค เปนการจดพมพครงท 2 ในป พ.ศ. 2557 จดพมพโดยสำนกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย เนอหาในหนงสอประกอบดวย 15 บท ไดแก บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบพฤตกรรมองคการ บทท 2 ทฤษฎพฤตกรรมองคการ บทท 3 พนฐาน ความแตกตางสวนบคคล บทท 4 ทศนคต บทท 5 การรบร บทท 6 การเรยนร บทท 7 คานยม บทท 8 บคลกภาพ บทท 9 วฒนธรรมองคการ บทท 10 กลมในองคการ บทท 11 ความพงพอใจในการทำงาน บทท 12 การจงใจ บทท 13 ขาวสารและ การตดตอสอสาร บทท 14 ภาวะผนำ และบทท 15 ความขดแยง ในหนงสอเลมน ผแตงไดรวบรวมความรเบองตนเกยวกบพฤตกรรมองคการไดอยางครบถวน โดยมเนอหาครอบคลมหวขอทเกยวของกบทฤษฎพฤตกรรมองคการ เพอใหผอานสามารถนำความรไปประยกตใชใหเกดประโยชนตอ การปฏบตทำงานไดอยางมประสทธภาพ ผแตงสามารถนำเสนอเนอหาทอานเขาใจงาย มตวอยางประกอบคำอธบายชดเจน ในแตละบทจะมบทสรปเพอใหเขาใจเนอหาไดดยงขน และทกบทจะมคำถามทายบทเพอใหผอานทบทวนความเขาใจของตนเอง ดงนนหนงสอเลมนจงเหมาะสำหรบนสต นกศกษา และอาจารยเพอใชประกอบการเรยนการสอน รวมทงผทำงานในหนวยงานตาง ๆ และผทสนใจทวไป เพอใหเขาใจถงพฤตกรรมองคการไดอยางชดเจน

คำสำคญ: พฤตกรรมองคการ

*อาจารย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม



ABSTRACT

The book of Organizational Behavior was written by Associate Professor Dr. Nitipon Putachote. It was the 2rd edition which was published in 2014 by Chulalongkorn University Press. The book consists of fifteen chapters: Chapter 1 Introduction to Organizational Behavior, Chapter 2 Organizational Behavior, Chapter 3 Foundations of Individual Differences, Chapter 4 Attitudes, Chapter 5 Perception, Chapter 6 Learning, Chapter 7 Values, Chapter 8 Personality, Chapter 9 Organizational Culture, Chapter 10 Organization Groups, Chapter 11 Work Satisfaction, Chapter 12 Motivation, Chapter 13 Information and Communication, Chapter 14 Leadership, and Chapter 15 Conflict. The authors completely compiled the introduction of organizational behavior. The subject matters related to organizational behavior theory, the readers can apply their knowledge for enhance their work performance. The author composes simply content and illustration. In each chapter, there is the summary in order to understand the content and practice questions for promoting the readers’ understanding. This book is suitable for undergraduate students and instructors using for their learning and teaching. Moreover, the book can be used for personnel in others organization and general interested person for understanding the organizational behavior clearly.

Keywords: organizational behavior

บทนำ

พฤตกรรมองคการ เปนการศกษาการกระทำของบคคลในองคการ และผลกระทบของพฤตกรรมตอการแสดงออกขององคการ ดงนน พฤตกรรมองคการมกจะเกดจากวชาตาง ๆ โดยมพนฐานของการวจยเปนกรอบในการวเคราะห และแกปญหา ซงในการศกษาพฤตกรรมองคการจำเปนตองทำความเขาใจเกยวกบองคการและความเปลยนแปลงตอความอยรอดขององคการ ในอนาคต เพอสงผลใหบคคลสามารถปรบตวไดอยางเหมาะสม และสามารถนำพาองคการ ใหประสบความสำเรจตามวตถประสงคทวางไว โดยแตละองคการจะสรางรปแบบของการดำเนนงาน ตลอดจนการปฏบตงานตาง ๆ ขน เพอสนองตอบการเปลยนของสงแวดลอม และสภาวะทเกดจากการดำเนนงานของบคคลและของกลม หรออาจกลาวอกนยหนงวา รปแบบเฉพาะในการดำเนนงานทองคการสรางขนนน เปนผลมาจากการปรบองคประกอบตาง ๆ ใหสอดคลองกนและกนได โดยผเขยนนำเสนอไวทงหมด 15 บท ดงรายละเอยดดงน



สงเขปเนอหา บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบพฤตกรรมองคการ ผเขยนไดนำเสนอความหมายของพฤตกรรมองคการจากนกวชาการ ซงเปนนกวชาการตางประเทศทงหมด ในหวขอตอมา ผเขยนไดสรปความหมายของพฤตกรรมองคการตามความเหนของตนเอง จากนนจงนำเสนอหวขอลกษณะของวชาพฤตกรรมองคการ และ ความสมพนธระหวางพฤตกรรมองคการกบศาสตรอน เชน จตวทยา สงคมวทยา จตวทยาสงคม มานษยวทยา และ รฐศาสตร เปนการเชอมโยงใหเหนถงการนำศาสตรในสาขาตาง ๆ มาใชในการศกษาพฤตกรรมองคการไดอยางถกตอง โดยผเขยนไดนำเสนอเปนแผนภาพใหเหนความสมพนธไดอยางชดเจนยงขน จากนน ผเขยนนำเสนอการวเคราะหพฤตกรรมองคการทงในระดบบคคล ระดบกลม และระดบองคการ สำหรบในบทสรป ไดกลาวถง ลกษณะและความสำคญของพฤตกรรมองคการ ทงน ผเขยนไดนำเสนอดวยรปภาพใหเขาใจงายและมการสรปใจความสำคญทายบท โดยใชภาษาทกระชบ เขาใจงาย ผอานจะไดเรยนรความหมายของพฤตกรรมองคการในภาพรวมตามทผเขยนนำเสนอมา ซงเหมาะสำหรบผอานทมเวลาศกษาไมมากนก เพราะผเขยนนำเสนอเพยงใจความสำคญเทานน บทท 2 ทฤษฎพฤตกรรมองคการ ผเขยนไดนำเสนอทฤษฎพฤตกรรมองคการตงแตสมยกอน ค.ศ. 1900 เปนตนมา โดยไดรวบรวมแนวคด ทฤษฎพฤตกรรมองคการของวชาการตาง ๆ ไวมากมาย จากบทนจะทำใหผอานไดทราบความเปนมา และววฒนาการของทฤษฎของพฤตกรรมองคการโดยไดสรปเฉพาะใจความ ทสำคญ ๆ ทำใหผอานไดเรยนรแนวความคดหลกของพฤตกรรมองคการแบบตาง ๆ โดยทผเขยน ยงไมไดนำเสนอตวอยาง หรอกรณศกษาใหผอานไดเขาใจไดอยางชดเจน ทงน หากผอานประสงค จะไดเนอหา หรอ ตวอยางทละเอยดมากขน ควรศกษาเอกสารอน ๆ ประกอบเพมเตม บทท 3 พนฐานความแตกตางสวนบคคล ผเขยนไดนำเสนอปจจยพนฐานความแตกตางของบคคล ซงเปนมลเหตใหคนในองคการแสดงพฤตกรรมออกมาในรปแบบทแตกตางกน ทำใหพฤตกรรมองคการของแตละแหงแตกตางกนดวย โดยนำเสนอใหเหนถงความฉลาดทางอารมณ (E.Q.) กบ ความฉลาดทางดานเชาวปญญา (I.Q.) รวมถงไดนำเสนอหลกการในการบรหารความแตกตางระหวางบคคล เพอใหองคการไดดำเนนการไดอยางมประสทธภาพ จดเดนของบทนคอผเขยนไดนำเสนอคณลกษณะและการพฒนาทกษะของความฉลาดทางอารมณ (E.Q.) กบความฉลาดทางดานเชาวปญญา (I.Q.) ไดอยางกระชบ เขาใจงาย ผอานสามารถเขาใจเนอหาโดยใชเวลาไมมากนก แตยงขาดตวอยางหรอกรณศกษาในการพฒนาความฉลาดทางอารมณ (E.Q.) กบ ความฉลาดทางดานเชาวปญญา (I.Q.) เพอใหผอานนำไปเปนตวอยางในการปรบใชไดอยางชดเจนและถกตอง



บทท 4 ทศนคต ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบทศนคตตงแต ความหมาย การแสดงทศนคต หนา ท องคประกอบ ลกษณะ ประเภท ว ธการเปลยนแปลงทศนคต และลกษณะของ การเปลยนแปลงทศนคต โดยผเขยนไดสรปเนอหาในแตละสวนอยางสน ๆ โดยเนนนำเสนอ เฉพาะแนวคดหลกเทานน ในแตละหวขอยงไมมการสรปใจความสำคญ แตไดนำเสนอสรปใน ภาพรวมไวในตอนทายของบท และเชนเดยวกบบทอน ๆ ทผานมา ทผเขยนนำเสนอเฉพาะเนอหา ในภาพรวมเทานน บทท 5 การรบร ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบการรบรไวอยางครบถวน อาท ความหมาย การตความจากประสาทสมผส การจดกลมการรบร ปจจยทมอทธพลตอการรบร อปสรรคการรบร เปนตน จดเดนของบทนคอนำเสนอภาพลวงตาใหผอานไดทดสอบประสาทสมผสการรบร

ภาพท 1 ภาพลวงตา ทมา (นตพล ภตะโชต, 2556: 62)

จากภาพใหผอานพจารณาวาเปนภาพหญงสาว หรอ หญงชรา



ภาพท 2 ภาพลวงตา ทมา (นตพล ภตะโชต, 2556: 62)

จากภาพลวงตาน ทำใหผอานไดทดสอบประสาทการรบรของตนเองวาสามารถเหน รปอน ๆ ไดนอกเหนอจากประสาทสมผสแรกหรอไม นบวาเปนจดเดนของบทน ทแตกตางจากบทอน ทสอดแทรกตวอยางของการทดสอบประสาทสมผส ทำใหผอานไดรบเนอหาในรปแบบทแตกตาง จากบททผานมา ทงน ผเขยนไมไดเฉลยในตอนทายของภาพวาภาพทเหนนน สามารถมองเหน ภาพใด ๆ ไดบาง และการนำภาพลวงตามานำเสนอในบทนตองการใหผอานไดเรยนรอะไรและนำไปประยกตใชอยางไร บทท 6 การเรยนร ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบการเรยนร อาท ความหมาย ทฤษฎการเรยนรในรปแบบตาง ๆ กระบวนการเรยนร องคประกอบในการสงเสรมการเรยนร วธของการเรยนร และการลมของมนษย เปนตน ในบทน ผเขยนไดใชรปแบบการนำเสนอเชนเดยวกบบทอน ๆ โดยนำเสนอในภาพรวม เนนเฉพาะใจความสำคญ และมบทสรปเพยงตอนทายของบทเทานน ซงเปนรปแบบการนำเสนอทผเขยนนำเสนอในบทอน ๆ หากผอานตองการทราบรายละเอยดของเนอหาในเชงลกตองอานเอกสารอนควบคไปดวยกน จงจะกอใหเกดประโยชนมากขน



บทท 7 คานยม ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบความหมาย ทมา ประเภท และลกษณะของคานยม ซงนอกจากจะนำเสนอแนวคดหลก ๆ แลว ผเขยนยงนำเสนอตารางเปรยบเทยบคานยม ในยคตาง ๆ ทำใหผอานเขาใจความแตกตางของคานยมในแตละยคไดชดเจนยงขน โดยนำเสนอ ในรปแบบทกระชบ พรอมสรปเนอหาในภาพรวมไวในตอนทายของบท หากผเขยนไดนำเสนอคานยมขององคการตาง ๆ ในประเทศไทยทมแนวปฏบตทเปนเลศ เชน บรษทในเครอซเมนตไทย หรอ SCG หรอ บรษทระดบแนวหนาของประเทศไทย เพอเปรยบเทยบคานยมในการทำงาน กจะทำใหอรรถรสในหนงสอเลมนดมากยงขน บทท 8 บคลกภาพ ผ เ ขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบบคลกภาพ ทงในดานความหมาย องคประกอบ ปจจยทเปนตวกำหนดบคลกภาพ ทฤษฎบคลกภาพในแบบตาง ๆ รวมถงอทธพลของการอบรมเลยงดทมผลตอบคลกภาพดวย ทำใหผอานไดเรยนรบคลกภาพ ทมความจำเปนตอทกคนและมอทธพลตอพฤตกรรมของคนในองคการ ทงยงสงผลตอการทำงานรวมกนในสงคมอกดวย ทงน หากผเขยนไดนำเสนอบคคลตวอยางทมบคลกภาพทด เหมาะสมแกการนำมาเปนตนแบบในแวดวงตาง ๆ เชน นกการเมอง ดารา นกแสดง นกวชาการ ฯลฯ กจะทำใหผอานไดเหนภาพของคนทมบคลกภาพทเหมาะสมไดชดเจนขน บทท 9 วฒนธรรมองคการ ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบวฒนธรรมองคการ อาท ความหมาย องคประกอบ ประเภท ปจจยทมผลกระทบตอวฒนธรรมองคการ การสรางวฒนธรรมองคการ เปนตน ผอานจะไดเรยนรถงวฒนธรรมองคการทเปนแบบแผนทเกยวของกบแนวคด คานยม ความเขาใจ ความเชอ ความรสกของสมาชกในองคการเพอทจะนำไปปรบองคการของตนเองใหเปนองคการทมประสทธภาพและเปนเลศได เพอเตรยมพรอมทจะรบการเปลยนแปลงทจะเกดขน ในอนาคตได เชนเดยวกนกบขอคดเหนในบทอน ๆ ผเขยนควรยกตวอยางวฒนธรรมองคการของไทยทมการดำเนนงานทมประสทธภาพและเปนทยอมรบทงในและตางประเทศ วาองคการดงกลาว มการกำหนดวฒนธรรมองคการอยางไร จนสามารถทำใหประสบความสำเรจได



บทท 10 กลมในองคการ ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบกลมในองคการ โดยนำเสนอหวขอทเกยวกบความหมาย ลกษณะ ประเภท องคประกอบของทงกลมทเปนทางการและกลมทไมเปนทางการ รวมทงกระบวนการพฒนากลมและปจจยพนฐานของประสทธผลของกลมดวย ผอานจะไดเรยนรถงลกษณะของกลมทมประสทธภาพและกลมทขาดประสทธภาพ เพอใหสมาชกในกลมไดรวมใจกนเพอใหงานของกลมบรรลผลสำเรจ มประสทธภาพ และมบรรยากาศการทำงานทด ดงนน จะเหนวา กลมตาง ๆ ในองคการจงมอทธพลตอสมาชกทกคน รวมทงผบรหารและบคลากรในองคการดวย ผเขยนยงคงรปแบบการนำเสนอทเนนแตใจความสำคญ และยงขาดการยกตวอยาง หรอการเชอมโยงกบสภาพการณปจจบน ซงอาจจะทำใหผอานเขาใจเนอหาทผเขยนไดนำเสนออยางชดเจนมากยงขน บทท 11 ความพงพอใจในการทำงาน ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบความหมาย องคประกอบ ผลกระทบของความพงพอใจในการทำงาน รวมถงการแสดงความไมพงพอใจในการทำงานของพนกงานและคณภาพชวตในการทำงาน ผเขยนไดนำเสนอวาความพงพอใจในการทำงานทสงผลโดยตรงตอคณภาพชวต ซงความพงพอใจในงานนมผลมาจากระบบบรหารจดการ การบงคบบญชา คาตอบแทน เพอนรวมงาน ลกษณะของงาน สภาพแวดลอมในการทำงาน ขวญและกำลงใจในการทำงาน ดงนน องคการควรสงเสรมและสนบสนนปจจยตาง ๆ ใหเหมาะสมเพอกอใหเกดประสทธภาพในการทำงาน และคนในองคการเกดความสข กอใหเกดพฤตกรรมทพงประสงคขององคการดวย ดงจะเหนวา ความพงพอใจในการทำงานเปนปจจยสำคญ เพราะคนในสงคมปจจบน มกจะเรยกรองสทธ เสรภาพ ของตนมากยงขน เหนไดจากการรองเรยนทมขนมากมาย แตอยางไรกด ผเขยนกไดสรปความสำคญของกำลงใจและความพงพอใจในการทำงานทจะสงเสรมใหพฤตกรรมองคการพฒนาไปอยางมประสทธภาพยงขน

บทท 12 การจงใจ ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบความหมายและกระบวนการจงใจ โดยเนนทฤษฎการจงใจของนกวชาการตางประเทศหลายทฤษฎ นอกจากนยงเสนอทฤษฎอน ๆ ทเกยวของกบการจงใจ อาท ทฤษฎความคาดหวง ทฤษฎการเสรมแรง และทฤษฎการกำหนดเปาหมาย โดยผเขยนไดสรปวาการจงใจเปนพลงทเกดขนภายในตวของบคคลและผลกดนในเกดพฤตกรรม ตาง ๆ เพอใหบรรลตามเปาหมายทกำหนดไว ซงจะกอใหเกดความสำเรจในองคการได ทงน หากผเขยนไดนำเสนอแนวคดทฤษฎของนกวชาการไทยเพมเตมดวย จะยงสงเสรมใหผอานไดเรยนรและสามารถนำแนวคดทฤษฎตาง ๆ ไปประยกตใชไดอยางสมบรณยงขน



บทท 13 ขาวสารและการตดตอสอสาร ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบการตดตอสอสาร โดยนำเสนอความหมาย กระบวนการตดตอสอสารทงแบบเปนทางการ กบไมเปนทางการ ชองทางการตดตอสอสาร ในรปแบบตาง ๆ วธการตดตอสอสารระหวางบคคล เครอขายการตดตอสอสาร และปญหาของ การตดตอสอสาร ซงผอานจะไดเรยนรถงกระบวนการตดตอสอสารทมประสทธภาพ เพราะนบวาเปนปจจยทสำคญอยางยงตอการบรหารองคการ เพราะหากมการตดตอสอสารทผดพลาดกจะสงผล กระทบตอประสทธภาพขององคการได ในการนำเสนอเนอหาในบทนมรปแบบเหมอนกบบทอน ๆ โดยสวนใหญ ทผเขยนจะนำเสนอแนวคดของนกวชาการตางประเทศ และสรปเนอหาเฉพาะใน ภาพรวมจงเหมาะแกการอานเพอศกษาแนวคดและใจความสำคญ เทานน บทท 14 ภาวะผนำ ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบความหมาย รปแบบ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบผนำ ทงผนำทดและผนำทควรหลกเลยง โดยผเขยนไดสรปใจความสำคญในคณลกษณะของผนำแตละประเภท อาท ผนำแบบญปน และผนำแบบอเมรกา ผเขยนไดนำเสนอเปนแผนภาพพรอมคำอธบาย เพอใหผอานเขาใจงายขน ผอานสามารถศกษาองคความรเรองคณลกษณะของภาวะผนำ เพอใหเขาใจพฤตกรรมของผนำในองคการไดอยางถกตอง เชนเดยวกนกบบทอน ๆ เหนควรวาผเขยนนาจะยกตวอยางผนำทเปนทยอมรบในสงคม อาท พระบาทสมเดจพระเจาอยหวของปวงชนชาวไทย ทเปนผนำชาตทยอมรบทงในประเทศและทวทงโลก และนำเสนอผนำทบรหารองคการลมเหลว เพอใหผอานเกดการเชอมโยงกบทฤษฎภาวะผนำทผเขยนนำเสนอในตอนตน บทท 15 ความขดแยง ผเขยนไดนำเสนอรายละเอยดทเกยวของกบความหมาย แนวคด กระบวนการของความขดแยง รวมถงประเภทของความขดแยงและการบรหารความขดแยง โดยผเขยนไดนำเสนอเนอหา ไดอยางชดเจน ซงนำเสนอทงแผนภาพประกอบคำบรรยาย และเนอหาทฤษฎทกระชบ เขาใจงาย ผอานสามารถนำองคความรทไดไปขจดปญหาความขดแยงทเกดขนในองคการของตนเองได แตในทางกลบกน หากองคการใดปราศจากความขดแยง กจะเกดการหยดนง เฉอยชา และไมเกด การเปลยนแปลงในทางทดได แตถาองคการใดมความขดแยงมากเกนไป กไมสามารถพฒนาองคการ ไดเชนเดยวกน และหากผเขยนไดวเคราะหขอด ขอเสย ของความขดแยงในองคการ โดยเชอมโยงกบเหตการณในปจจบนจะทำใหผอานเขาใจไดชดเจนยงขน



บทวจารณ

ในปจจบนหนงสอ หรอตำราวชาการทบรรยายถงพฤตกรรมองคการมมากมายหลายเลม สำหรบหนงสอเลมน ผเขยนไดแบงเนอหาเปนหวขอยอยถง 15 บท ในแตละบท ผแตงไดนำเสนอเนอหาในแตละบทไดอยางสมบรณ โดยเรมนำเสนอหวขอจากความหมาย ความสำคญ องคประกอบ ทฤษฎหรอแนวคดทเกยวของ พรอมทงมการนำเสนอแผนภาพ ตาราง และตวอยางประกอบ คำบรรยายอยางเหมาะสม ชดเจน งายตอการศกษาและการทำความเขาใจ แตยงขาดรายละเอยดในเชงลก หรอตวอยางของเนอหาในแตละประเภท ผเขยนจะสรปแตใจความหลกเทานน ไมมสรปทายของแตละหวขอ แตผเขยนจะมสรปความคดรวบยอดไวในทายบทของทกบท สดทายน ขอแนะนำวา หนงสอเลมนเหมาะสมและเปนประโยชนอยางยงตอนกศกษา คณาจารย ครและบคลากรทางการศกษาทสนใจศกษาทฤษฎพฤตกรรมองคการใหดขน หนงสอเลมนมการเรยบเรยงเนอหาทงายตอความเขาใจ เหมาะสำหรบผทตองการศกษาเรยนรลกษณะของพฤตกรรมองคการแบบเรงรด หากผอานตองการศกษารายละเอยดในเชงลก หรอตวอยางประกอบ ควรศกษาหนงสอ หรอตำราวชาการอน ควบคไปดวยจะเปนประโยชนมากยงขน

เอกสารอางอง

นตพล ภตะโชค. (2557). พฤตกรรมองคการ (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: สำนกพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.



คำแนะนำสำหรบผเขยน

วารสารสงคมศาสตรวจย (Journal for Social Science Research) เปนวารสารบณฑต

ศกษา ดานสงคมศาสตรเกดจากความรวมมอระหวางมหาวทยาลยราชภฏภมภาคตะวนตก

4 มหาวทยาลย (มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง มหาวทยาลย

ราชภฏนครปฐม และมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร) โดยมมหาวทยาลยราชภฏนครปฐมเปนผรบ

ผดชอบดำเนนการ กำหนดตพมพวารสารราย 6 เดอน (จำนวน 2 ฉบบตอป) วารสารสงคมศาสตร

วจยเนนการนำเสนอบทความวจย โดยอาจมบทวจารณหนงสอ (book review) หรอบทความปรทศน

(review article) ตพมพรวมดวย บทความทจะตพมพในวารสารตองผานการกลนกรองจาก

ผทรงคณวฒอยางนอย 2 คน ชอผเขยนและผทรงคณวฒถอเปนความลบ และการประสานงาน

ระหวางผเขยนและผทรงคณวฒตองผานกองบรรณาธการเทานน

ผประสงคจะสงบทความ ใหกรอกรายละเอยดในหนงสอนำสงบทความเพอรบรองวาผลงาน

ดงกลาวเปนของตนจรงและเปนผลงานใหมไมเกน 2 ป ไมเคยเผยแพรในทใด ไมอยในระหวาง

การพจารณาเพอเผยแพรในทใด และจะไมสงเพอพจารณาเผยแพรในทใดภายใน 90 วน จากวนท

รบบทความ กรณทบทความเปนสวนหนงของการศกษาควรใสชออาจารยทปรกษาเปนผเขยน

รวมดวย

การเรยงลำดบเนอหา จดรปแบบ และการพมพขนาดอกษร สำหรบบทความวจยมเกณฑ


การเรยงลำดบเนอหา

1. ชอเรอง (Title) ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ 2. ชอผเขยน (Author) ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

3. บทคดยอภาษาไทย ความยาว 15-20 บรรทด (300-350 คำ) โดยใหสรปเนอหาของ

บทความทงหมดใหเขาใจทมาของการทำวจย วธการโดยยอ ผลทไดจากการวจย และนำไปใช

ประโยชนอยางไร และไดผลลพธอยางไร 4. คำสำคญภาษาไทย ไมเกน 5 คำ (ไมใชวล หรอ ประโยค)

5. บทคดยอภาษาองกฤษ แปลจากบทคดยอภาษาไทย มขนาดและเนอหาเหมอนกบ

บทคดยอภาษาไทย

6. คำสำคญภาษาองกฤษ (Keywords) แปลจากคำสำคญภาษาไทย

7. บทนำ (Introduction) ชใหเหนความสำคญของเรองททำ และขอบขอบเขตของปญหาวจย



8. วตถประสงค (Objective) ระบวตถประสงคการวจย หรอวตถประสงคเฉพาะทนำเสนอ

ในบทความวจยน

9. วธดำเนนการ (Material and Method) อธบายวธการดำเนนการวจยในสาระสำคญ

ทจำเปน โดยกลาวถงวธการสมกลมตวอยาง ทมาของกลมตวอยาง แหลงทมาของขอมล การเกบ

และรวบรวมขอมล การใชเครองมอ สถตทใชในการวจยและการวเคราะหขอมล

10. ผลการวจย (Result/Finding) แสดงผลทเกดขนจากการวจยโดยตรง ซงอาจ

มภาพประกอบ แผนภม ตารางหรอการสอในลกษณะอน ๆ ทเขาใจไดงาย

11. อภปรายผล (Discussion) อภปรายและอางองใหเหนวาผลการวจยดงกลาวนน ไดสราง

องคความรใหม ในสวนใด และอธบายปรากฏการณทเกดจากผลการดำเนนงานใหเหนเปนรปธรรม

ไดอยางไร เหมอนหรอแตกตางจากผลการวจยอน ๆ

12. ขอเสนอแนะ (Suggestion) แนะนำการนำไปใช และแนะนำเพอนำไปตอยอดการวจย

13. สรป (Conclusion) สรปประเดนขางตนทกขอใหไดความกะทดรด ประมาณ 1 ยอหนา

14. เอกสารอางอง (Reference) ใหดการลงรายการเอกสารอางองทายบทความประกอบ

ขางตน

การพมพ ขนาดตวอกษร และความหางระหวางบรรทด

ใหพมพตนฉบบดวยโปรแกรม Microsoft Word 2007 มความยาวรวมทกรายการ (ชอเรอง-

เอกสารอางอง และตาราง) จำนวน 15-20 หนา (4,500-6,000 คำ) ขนาดกระดาษ A4 หางจากขอบ

ทกดาน 1 นว ใชแบบอกษร AngsanaNew ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ระยะหางระหวางบรรทด

1 เคาะ (Single Space) โดยมรายละเอยดแตละรายการ ดงตอไปน

1. ชอเรอง (Title) ขนาดตวอกษร 20 จด/หนา จดไวกลางหนากระดาษ

2. ชอผเขยน (Author) และหวขอ “บทคดยอ” หรอ “Abstract” ขนาดตวอกษร 18 จด/หนา จดไวกลางหนากระดาษ

3. คำสำคญ (Keywords) และ หวขอหลก (Heading) ขนาดตวอกษร 18 จด/หนา เนอหา

ของคำสำคญขนาดตวอกษร 16 จด จดชดขอบกระดาษดานขวา

4. ชอขอหวขอรอง (Sub-heading) และชอตารางขนาด 16 จด/หนา ขอความในตารางขนาดตวอกษร 14 จด จดไวกลางหนากระดาษ

5. ความหางระหวางขอความ เมอสนสดเนอหาแลวขนหวขอหลกเคาะ 2 ครง เนอหา

บรรทดใหมถดจากหวขอใหเคาะ 1 ครง ตามปกต



การลงรายการเอกสารอางองในเนอเรองของบทความ (Citation)

การอางองในเนอหาของบทความ ใชการอางแบบนาม-ป (Author-year) ปรากฏแทรกอยใน

เนอหาของบทความ (In-text Citation) มรายละเอยด ดงตอไปน

1. การอางองม 2 แบบ คอ แบบทชอผแตงอยในวงเลบ และทชอผแตงอยนอกวงเลบ

แบบท 1 ชอผแตงอยในวงเลบ ใหเรยงตามลำดบ ขอความทอางถง...(ชอ//นามสกล

ผแตง,/ปทพมพ:/หมายเลขหนาทอาง)/ ถาผแตงเปนชาวตางชาต ใชเฉพาะนามสกล เชน

...ชาวเขามคณภาพชวตและความเปนอยทดขน (ประไพ อดมทศนย, 2530: 20)

...จงคนหาขอมลโดยการใชหองสมดอน ๆ (Taylor, 1968: 181-182)

แบบท 2 ชอผแตงอยนอกวงเลบ ใหเรยงตามลำดบ ชอผแตง/(ปทพมพ:/หมายเลข

หนาทอาง)/ขอความทอาง... ถาผแตงเปนชาวตางชาต เมอนามสกลของผแตงอยนอกวงเลบ

ตองเขยนนามสกลของผแตงเปนภาษาองกฤษไวในวงเลบดวย เชน

ประไพ อดมทศนย (2530: 20) ไดกลาวถงเปาหมายของการดำเนนงาน...

เทเลอร (Taylor, 1968: 181-182) ไดแสดงความเหนไววา เมอบคคลตองการขอสนเทศ...

2. การอางองทไมระบหมายเลขหนา ใหเรยงเลยนตามขอ 1 ตางเพยงตดหมายเลขหนา

ออกเทานน

3. การลงรายการอางอง

3.1 ใหตดยศ ตำแหนงทางวชาการ วชาชพ ฐานะการสมรสออก เชน ศาสตราจารย

ดร.เปลอง ณ นคร ใหเขยนวา (เปลอง ณ นคร, 2536: 42)

3.2 กรณผแตงใชนามแฝง ใหใชนามแฝงตามทปรากฏจรง เชน (หยก บรพา, 2525: 41-45)

3.3 กรณผแตงเปนชาวตางประเทศ ใหใชเฉพาะนามสกลเทานน เชน Douglas

Cockerell ใหเขยนวา (Cockerell, 1985: 56-60) หากนามสกลของผแตงอยนอกวงเลบ ตองเขยนนามสกลของผแตงเปนภาษาองกฤษไวในวงเลบดวย เชน คอกเกอรเรลล (Cockerell, 1985: 56-60)

อธบายวา...

3.4 กรณผแตงคนไทย เขยนเอกสารเปนภาษาตางประเทศ ใหใสชอและนามสกล เชน เกษม สวรรณกล ใหเขยนวา (Kasem Suwanagul, 1982: 60-75)

3.5 กรณผแตงมฐานนดรศกด บรรดาศกด สมณศกด หรอเปนองคกร หนวยงาน ใหคง

ไวตามเดม เชน (กรมหมนนราธปพงศประพนธ, 2516: 16-25), (สมเดจพระอรยวงศาคตญาณ [จวน อฏฐาย], 2512: 95), (สมาคมหองสมดแหงประเทศไทย, 2540: 27)

3.6 กรณผแตงหลายคน

ผแตง 2 คน ใหระบผแตงทง 2 คน โดยมคำวาและคนระหวางกลาง เชน (ชตมา

สจจานนท และนนทพา มแตม, 2530: 17-25), (Marks and Neilwson, 1991: 26-29)



ผแตง 3-6 คน ใหระบผแตงทกคน โดยใชเครองหมายจลภาค (,) คนผแตงทกคน

ยกเวนคนสดทายใหคนดวยคำวา “และ” เชน (เจอ สตะเวทน, ฐะประนย นาครทรรพ และประภาศร

สหอำไพ, 2519: 98-100)

ผแตงมากกวา 6 คน ใหระบเฉพาะชอ 3 คนแรก และตามดวยคำวา “และคณะ”

ถาเปนภาษาตางประเทศใหตามดวยคำวา “and other” หรอ “et al” (กอบแกว โชตกญชร, สกานดา

ดโพธกลาง, กาญจนา ใจกวาง และคณะ, 2540: 42), (Sarton, Saffdy, Gate et al., 1982: 67)

3.7 อางเอกสารของผแตงคนเดยวกน และมหลายเรอง แตมปทพมพเดยวกน ใหใส

ก ข ค กำกบ หรอ a b c ถาเปนภาษาตางประเทศ เชน (ธานนทร กรยวเชยร, 2520 ก: 64-75),

(ธานนทร กรยวเชยร, 2520 ข: 52-55)

3.8 กรณอางองเนอหาทเหมอนกน สอดคลองกน หรอ มความหมายเดยวกน ของผแตง

หลายคน ใหระบผแตงและรายละเอยดทกคนโดยใชเครองหมายอฒภาค (;) คน เชน (ธงชย

สนตวงษ, 2533: 45-47; นพนธ จตตภกด และทพาพนธ สงฆพงษ, 2547: 15)

3.9 กรณทเอกสารไมปรากฏปทพมพ ใหลงรายการวา ม.ป.ป. หรอ n.d. ในกรณ

ภาษาตางประเทศ เชน (นรศรา ฐตะธรรมานนท และคณะ, ม.ป.ป.: 12)

3.10 กรณอางเอกสารตอจากเอกสารอน

1) หากใหความสำคญกบเอกสารตนฉบบเดมมากกวา ใหลงรายการของเอกสาร

ตนฉบบ ตามดวยคำวา “อางถงใน” หรอ “quoted in” หรอ “cited by” ในกรณเอกสารภาษาองกฤษ แลวจงอางรายการเอกสารรอง เชน (ม.ล.จอย นนทวชรนทร, 2514: 110 อางถงใน วลลภ

สวสดวลลภ, 2534: 171), (Felix, 1993: 17 quoted in Rampel, 1994: 94)

2) หากใหความสำคญกบเอกสารรองมากกวา ใหลงรายการเอกสารรองตามดวย

คำวา “อางจาก” หรอ “quoting” หรอ “citing” ในกรณภาษาตางประเทศ แลวจงอางรายการเอกสารตนฉบบเดม เชน (วลลภ สวสดวลลภ, 2534: 171 อางจาก ม.ล.จอย นนทวชรนทร, 2514: 110), (Rampel, 1994: 94 citing Felix, 1993: 17)

3.11 กรณเอกสารอางองไมปรากฏชอผแตง แตปรากฏชอบรรณาธการ (ed.) ผรวบรวม

(comp.) หรอ ผแปล (trans.) ใหลงชอบรรณาธการ ผรวบรวม หรอผแปล เชน (สมพฒน มนสไพบลย, บรรณาธการ, 2541: 25), (Normans, ed., 1999: 68-72)

การลงรายการเอกสารอางองทายบทความ (Reference)

ใชการลงรายการอางองแบบสมาคมจตวทยาอเมรกา (American Psychological Association, APA) ระบเฉพาะรายการทถกอางองในเนอหาของบทความเทานน โดยใหเรยงเอกสารภาษาไทย

ไวกอนภาษาองกฤษ และใหเรยงเอกสารปฐมภมไวกอนเอกสารทตยภม แสดงการลงรายการเพอเปนตวอยาง ดงน



1. หนงสอทวไป ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ผแตง.//(ปทพมพ).//ชอหนงสอ.//ชอชด

หนงสอและลำดบท (ถาม).//เลมทใชอาง (ถาม).//(ครงทพมพ).//สถานทพมพ:/สำนกพมพ. เชน เทพนารนทร ประพนธพฒน. (2548). วศวกรรมเครองมอ (Tool engineering). กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

Longman, S. V. (2004). Page and stage: An approach to scrip analysis. Boston, MA:

Pearson.

2. หนงสอรวมเรอง ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ผเขยนบทความ.//(ปทพมพ).//ชอ

บทความ./ใน/ชอบรรณาธการ, ตำแหนง (ถาม)//ชอหนงสอรวมเรอง//(หมายเลขหนาบทความ).//ชอ

จงหวดทพมพ:/ชอสำนกพมพ. เชน

สปราณ แจงบำรง. (2546). ปรมาณสารอาหารอางองทควรไดรบประจำวน. ใน สปราณ แจงบำรง

และคณะ, บรรณาธการ. ปรมาณสารอาหารอางองทควรไดรบประจำสำหรบคนไทย

พ.ศ. 2546 (พมพครงท 3 หนา 21-26). กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและ

พสดภณฑ (รสพ).

3. หนงสอแปล ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผแตง.//(ปทพมพ).//ชอหนงสอแปล.//

แปลจาก/ชอหนงสอตนฉบบ//(พมพครงท).//โดย/ชอผแปล.//สถานทพมพ:/สำนกพมพ. เชน

พารกนสน, ซ บอรทโคท และรสตอมจ, เอม เค. (2536). การบรหารยคใหม. แปลจาก Rarlities in

management. โดย เรงศกด ปานเจรญ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

4. วทยานพนธและดษฎนพนธ ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ผเขยนวทยานพนธ.//

(ปทวจยสำเรจ).//ชอวทยานพนธ.//วทยานพนธปรญญา(ระดบ)/ชอสาขาวชา/สงกดของสาขาวชา/

มหาวทยาลย. เชน

เขมทอง ศรแสงเลศ. (2540). การวเคราะหระบบประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยน

อาชวศกษาเอกชนกรงเทพมหานคร. ดษฎนพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

5. รายงานการวจย ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผวจย.//(ปทพมพ).//รายงานการวจย

เรอง/...//สถานทพมพ:/ผจดพมพ. เชน

ชวนพศ สทศนเสนย. (2534). รายงานการวจยเรอง การใชและไมใชบรการกฤตภาคของ นกศกษา มหาวทยาลยรามคำแหง. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคำแหง.

6. วารสาร ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผเขยนบทความ.//(ปทพมพ,/เดอน).//

ชอบทความ./ชอวารสาร,//ปท/(ฉบบท),เลขหนาบทความ. เชน

ประหยด หงษทองคำ. (2544, เมษายน). อำนาจหนาทของรฐสภาตามบทบญญตรฐธรรมนญ พ.ศ. 2540. รฐสภาสาร, 49 (4), 1-16.



7. หนงสอพมพและกฤตภาค ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผเขยนบทความ.//

(ปทพมพ,/เดอน/วนท).//ชอบทความ./ชอหนงสอพมพ,/เลขหนาบทความ. เชน

ทมขาวเศรษฐกจ. (2545, กนยายน 18). ผลพวงแหงการพฒนา 4 ทศวรรษ บทเรยนแผน 9 –

กาวอยางยงยน. มตชน, 7.

8. อนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผจดทำเวบไซต.//

(ปทเขาถง).//ชอเวบไซต./<แหลงทอยทเขาถงได>/(วน/เดอนทเขาถง). เชน

มหาวทยาลยนเรศวร, สำนกหอสมด. (2548). ฐานขอมลทรพยากรหองสมด. <http://library.nu.ac.th/>

(1 ตลาคม)

การเขยนบทวจารณหนงสอ ใหประกอบดวย ชอเรอง ชอผเขยน บทนำ บทวจารณ บทสรป

และเอกสารอางอง โดยเรยงลำดบ ดงน

1. ชอเรอง ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ และสอความหมายไดชดเจน โดยอาจตง

ตามชอหนงสอทวจารณ ตงชอตามตามจดมงหมายของเรอง หรอตงชอดวยการใหประเดนชวนคด

2. ชอผเขยน ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

3. บทนำ เปนการเขยนนำเกยวกบเรองทจะวจารณ เชน ชอหนงสอ ชอผแตง ความเปนมา

ของหนงสอ และอธบายเหตจงใจททำใหวจารณหนงสอนน

4. บทวจารณ เปนสวนแสดงความคดเหนและรายละเอยดในการวจารณ โดยเสนอแนะ

จดเดนและจดบกพรองของเรองอยางมหลกเกณฑและเหตผล หากตองการเลาเรองยอ ควรเขยน

เลาอยางสน ๆ เพราะการวจารณไมใชการสรปเรอง แตเปนการแสดงความคดเหนของผวจารณ

ตอหนงสอเรองนน ผเขยนตองการสอความหมายอะไรมายงผอานหนงสอ และสอสารชดเจนหรอไม

อยางไร ถาประเดนในการวจารณมหลายประเดนควรนำเสนอตามลำดบ เพอใหผอานบทวจารณ

เขาใจงายไมสบสน ในกรณทมจดเดนและจดดอยควรเขยนถงจดเดนกอนแลวจงกลาวถงจดดอย เพอใหเกยรตและแสดงใหเหนวาการวจารณ คอการสรางสรรคไมใชการทำลาย

5. บทสรป เปนการเขยนสรปความคดทงหมดทวจารณและใหแงคด หรอขอสงเกตทเปนประโยชนตอผอาน นอกจากนยงชวยใหผอานไดทบทวนประเดนสำคญของเรองและความคดสำคญ

ของผวจารณ

6. เอกสารอางอง ใชการลงรายการอางองแบบสมาคมจตวทยาอเมรกา (American Psychological Association, APA) ระบเฉพาะรายการทถกอางองในเนอหาของบทความเทานน

โดยใหเรยงตามลำดบอกษร และเอกสารภาษาไทยไวกอนภาษาองกฤษ



องคประกอบและรปแบบการพมพบทความปรทศน ประกอบดวย ชอเรอง ชอผเขยน บทนำ

บทปรทศน บทสรป และเอกสารอางอง

1. ชอเรอง ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ และสอความหมายไดชดเจน

2. ชอผเขยน ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

3. บทนำ กลาวถงความนาสนใจของเรองทนำเสนอ และเปนการเขยนนำไปสเนอหาแตละ

ประเดน

4. บทปรทศน เปนการเขยนวพากษงานวชาการ ทมการศกษาคนควาอยางละเอยด

วเคราะหและสงเคราะหองคความร ทงทางกวางและทางลกอยางทนสมย โดยชใหเหนแนวโนมทควร

ศกษาและพฒนาตอไป

5. บทสรป เปนการเขยนสรปเรองทนำเสนอ พรอมขอเสนอแนะเกยวกบเรองดงกลาว

6. เอกสารอางอง ใชการลงรายการอางองแบบสมาคมจตวทยาอเมรกา (American

Psychological Association, APA) ระบเฉพาะรายการทถกอางองในเนอหาของบทความเทานน

โดยใหเรยงตามลำดบอกษร และเอกสารภาษาไทยไวกอนภาษาองกฤษ

การพมพตนฉบบวจารณหนงสอและบทความปรทศน ใหพมพดวยโปรแกรม Microsoft

Word 2007 มความยาวรวมทกรายการ ไมเกน 20 หนา ขนาดกระดาษ A4 หางจากขอบทกดาน

1 นว ใชแบบอกษร AngsanaNew ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ระยะหางระหวางบรรทด 1 เคาะ

(Single Space) ชอเรองใชขนาดตวอกษร 20 จด/หนา จดไวกลางหนากระดาษ ชอผเขยนใชขนาด

ตวอกษร 18 จด/หนา จดไวกลางหนากระดาษ หวขอหลกใชขนาดตวอกษร 18 จด/หนา จดชดขอบ

กระดาษดานซาย เนอหาใชขนาดตวอกษร 16 จด จดขอความกระจายแบบไทย



ขนตอนการพจารณาตพมพผลงานวชาการในวารสารสงคมศาสตรวจย

ผเขยนแกแลวสงคน

ไมผานสงกลบ

รบบทความ

บรรณาธการ

ผกลนกรองคณภาพทางวชาการ

ตพมพโดยไมตองแกไข ตพมพโดยมการแกไข

ผเขยนแกไขแลวสงคนใหกองบรรณาธการ

กองบรรณาธการสงใหผเขยนแก

กองบรรณาธการสงใหผกลนกรองตรวจสอบ

ผกลนกรองตรวจสอบแลวสงคนกองบรรณาธการ

โรงพมพจดทำตนฉบบแลวสงกองบรรณาธการ

กองบรรณาธการตรวจสอบและสงโรงพมพ

กองบรรณาธการสงตพมพเผยแพร

แจงใหผเขยนทราบ

ไมรบตพมพ

กองบรรณาธการกลนกรองเบองตน



หนงสอนำสงบทความวจย

วนท ....... เดอน .......... พ.ศ. ..........

เรยน บรรณาธการวารสารสงคมศาสตรวจย

เรอง นำสงบทความวจย

สงทสงมาดวย 1. เอกสารบทความวจยจำนวน 3 ชด

2. CD บทความวจยจำนวน 1 แผน (พมพดวยโปรแกรม Microsoft word 2007)

ขาพเจา นาย/นาง/นางสาว ชอ และ นามสกล ………………………………………...........……………….…….....………

I, Mr./Mrs./Miss Name & Surname ………………………………………………………………..…...............................

(ชาวไทยระบทงชอภาษาไทยและภาษาองกฤษ ชาวตางชาตระบเฉพาะชอภาษาองกฤษ)

ทอยเพอการตดตอโดยละเอยด .................................................................................... แขวง/ตำบล.............................................

เขต/อำเภอ ............................จงหวด ................................รหสไปรษณย ...................... โทรศพท.................................................

โทรศพทเคลอนท...........................................โทรสาร ............................................... E-mail: ………...........................................

ขอสงบทความวจย ไมเปน หรอ เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร..........................................................

สาขา......................................... มหาวทยาลย/สถาบนการศกษา .............................................................. ดงรายละเอยดตอไปน

1. ชอบทความภาษาไทย .............................................................................................................................................................

2. ชอบทความภาษาองกฤษ ........................................................................................................................................................

3. เจาของผลงาน (ระบคำนำหนาชอ นาย นาง นางสาว พระมหา เปนตน ซงไมใชตำแหนงงาน/ตำแหนงทางวชาการ)

คนท 1 ชอ (ภาษาไทย)..............................................................(ภาษาองกฤษ)........................................................................

ตำแหนงงาน/ตำแหนงทางวชาการ ..............................................................................................................................

สถานททำงาน/สถาบนการศกษา ................................................................................................................................


ตำแหนงงาน/ตำแหนงทางวชาการ ...............................................................................................................................



ตำแหนงงาน/ตำแหนงทางวชาการ ..............................................................................................................................


ขาพเจาขอรบรองวาขอความขางตนเปนความจรงทกประการ นอกจากน ผลงานดงกลาวยงไมเคยเผยแพรในทใด

ไมไดอยในขนตอนการพจารณาเพอเผยแพรในทอน และจะไมสงเพอเผยแพรในทใดภายใน 90 วน

จงขอสงบทความมาเพอพจารณา

ขอแสดงความนบถอ รบบทความเมอวนท........ เดอน........... พ.ศ. ............

ลงชอ............................................... (ผสงบทความ) ลงชอ .................................................. (ผรบบทความ)

(...................................................)



ใบสมครสมาชก


กำหนดออก ปละ 2 ฉบบ

คาสมครสมาชก 1 ป 220 บาท (รวมคาจดสงทางไปรษณย)

จำหนายปลก ฉบบละ 120 บาท

บอกรบตงแต ปท..........................ฉบบท..............................เปนเวลา.......................ป

ชอ.............................................................. นามสกล...........................................................

ททำงาน..............................................................................................................................

............................................................................................................................................

โทรศพท........................................................ โทรสาร...........................................................

ทบาน..................................................................................................................................

............................................................................................................................................

โทรศพท........................................................ โทรสาร...........................................................

สถานทจดสง

ททำงาน ทบาน

(ลงชอ).......................................................

............................................................................................................................................

ชำระคาสมาชกโดย

เงนสด ในนาม...................................................................................................

ธนาณต (สงจาย ปณ. สนามจนทร) ในนาม อธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

อำเภอเมอง จงหวดนครปฐม 73000 โทรศพท 0-3426-1021-36 โทรสาร 0-3426-1071

โอนเงนเขาบญชออมทรพย ในนาม วารสารสงคมศาสตรวจย (มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม)

ธนาคารกรงไทย สาขานครปฐม เลขทบญช 701-0-68818-4 พรอมแฟกซหลกฐาน

การโอนเงนและทอยสำหรบจดสงวารสารฯ มาท โทรสาร 0-3426-1069

หมายเหต เรมออกปท 1 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2553



Documents

ป ที่ 5 ฉบับที่ 1 มกราคม มิถุนายน 2557 วารสารสังคมศาสตร ...dept.npru.ac.th/grad1/data/files/เนื้อในวารสารปี