ภมหลงสงคม-วฒนธรรม

ในประเทศไทยผบรรยาย

อาจารยวรรณา นาวกมล

ประเทศไทยตงอยทไหน

ประเทศไทยอายกปแลว

เกดความเปลยนแปลงอะไรบาง

ทมผลกระทบตอประเทศไทย

เราไปหา

ค าตอบ

กนเถอะ!!!

อะไรท าใหประเทศไทยเปนประเทศไทย

ดงทเปนอยทกวนน

แลว...

ประเทศ

อนๆ ละ

http://wowboom.blogspot.com/2009/11/world-map.html

http://www.neutron.rmutphysics.com/news/index.php?option=com_content&task=view&id=1692

http://pirun.ku.ac.th/~b5410855582/main6.html

แผนดนซนดาในยคน าแขง (Ice Age)

(ชวงเวลาทมการลดลงของอณหภม

อยางยาวนานบนพนผว

และชนบรรยากาศโลก

จนโลกเกอบถงจดจบ

โลกเขาสยคน าแขงถง ๕ ครง ครงสดทายเกดขนเมอราว ๑ ลานปกอน)

แผนดนเดยวกนในปจจบน

ปรากฏการณดานตาง ๆ

ในสงคม -วฒนธรรมไทย

(การเปลยนแปลง สาเหต

และผลทตามมา)

ตามกรอบ

เวลา

ตอไปน...

สมย

กอน

ประวตศาสตร

สมย

ประวตศาสตร:

กอนมรฐสยาม

(ราวพทธ

ศตวรรษท

๑๒ – ๑๘)

สมย

ประวตศาสตร:

รฐสยาม

(ราวพทธ

ศตวรรษท

๑๙ ลงมา)

สมยธนบร

(พ.ศ.๒๓๑๐ -

๒๓๒๕) และ

รตนโกสนทร

ตอนตน

(รชกาลท ๑ –

๓ หรอราว

พ.ศ. ๒๓๒๕ –

๒๓๙๔)

สมย

รตนโกสนทร

(รชกาลท ๔ -

๖ หรอ ราว

พ.ศ. ๒๓๙๔ –

๒๔๖๘)

สมยรชกาล

ท ๗ –

สงครามโลก

ครงท ๒

(หรอราว

พ.ศ. ๒๔๖๘

– ๒๔๘๘)

สมยหลง

สงครามโลก

ครงท ๒ –

ปจจบน

“สมยกอนประวตศาสตร”หมายถงสมยทไมมหลกฐานทเปนลายลกษณอกษรใหอางอง

แบงตามวสดท าเครองมอเครองใช

๑ ยคหน (เกา – กลาง – ใหม)

๒ ยคโลหะ (ส ารด – เหลก)

แบงตามลกษณะเศรษฐกจและสงคม

๑ นายพราน ลาสตว-เกบหาของปา

๒ เกษตรกร เพาะปลก-เลยงสตว

รองรอยของมนษย

เกาแกทสดทพบใน

ประเทศไทย

คอฟนมนษย

ทถ าวมานนาคนทร

อ าเภอคอนสาร

จงหวดชยภม

ก าหนดอายได

ราว ๑๘๐,๐๐๐ ป

มาแลว

(ยคหนเกา)

https://www.goto

know.org/posts/2

45320

ภาพบนปกหนงสอ

“ประเทศไทยสมยกอน

ประวตศาสตร” โดย ดร.

ชารลส ไฮแอม และ ดร.

รชน ทศรตน ชวยใหนสต

สามารถบอกไดหรอไมวา

หลกฐานทนกวชาการใช

อางองเพออธบายวถชวต

ของมนษยสมยกอนประวต

ศาสตรไดแกอะไรบาง

แหลงโบราณคดบนแผนดนประเทศไทยปจจบน

ทพบรองรอยวถชวตสมยลาสตว-เกบหาของปา และ สมยเกษตรกรรม

ความส าคญของการเปลยนผาน

จากสมยเกบหาของปา-ลาสตว สสมยเพาะปลก เลยงสตว

ในชวงราว ๑๐,๐๐๐-๕,๐๐๐ ปมาแลว

การแสวงหา

อาหาร

การผลต

อาหาร

พงธรรมชาต

ทงหมด

พงธรรมชาต

บางสวน

เรรอน ไมมโอกาส

สงสมวฒนธรรมลงหลกปกฐาน

มโอกาสสงสมวฒนธรรม

วฒนธรรมจงพฒนา

เปนอารยธรรม

แผนทแสดงการเผยแผอารยธรรมอนเดยส “สวรรณภม”

โดยเสนทางการคา เมอประมาณ ๒,๐๐๐ ปมาแลว

อนเดย สวรรณภม

ศาสนา ภาษา

การแตงกาย

อาหาร

ระบบสงคม

ฯลฯ

"จารกเขานอย”

สรางขนในปพทธศกราช ๑๑๘๐

เปนศลาจารกเกาทสดพบในประเทศไทย

(เทาทมหลกฐานทางศกราชปรากฏอยดวย)

พบทเขานอย อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว

ศลาจารกชนนเปนหลกฐานเอกสารโบราณ

ทบงบอกถงวฒนธรรมทางดานการใชรปอกษร

ทปรากฏบนผนแผนดนไทยครงแรก

นกวชาการจงถอวาเปนยคเรมตน

สมยประวตศาสตรของไทยดวย

ชวงเวลาทสรางศลาจารกนสอดคลองตรงกน

กบหลกฐานทางดานศลปกรรมทพบในประเทศไทย

(รวมสมยกบพทธศลปะสมยทวารวด ศลปกรรมสมย

แรกทปรากฏในดนแดนทปจจบนเปนประเทศไทย)

สารานกรมไทย ส าหรบเยาวชนhttp://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=16&chap=4&page=t16-4-infodetail04.html

จารกเขานอย ดานท ๑

อกษรทมในจารก ปลลวะ

ศกราช พทธศกราช ๑๑๘๐

ภาษา เขมร, สนสกฤต

วตถจารก หนทราย

ลกษณะวตถ แทงสเหลยม มเดอยหวทาย

ดาน/บรรทด จ านวนดาน ๑ ดาน ม ๓๕ บรรทด

ขนาดวตถ กวาง ๓๘ ซม. สง ๑๓๙ ซม. หนา ๑๔ ซม.

บญช/ทะเบยนวตถ

๑) กองหอสมดแหงชาต ก าหนดเปน “ปจ. ๑๖”

๒) ในหนงสอ Inscriptions du Cambodge vol. V

ก าหนดเปน “Khãu Nôi (K. 506)”

๓) ในหนงสอ ปราสาทเขานอย จงหวดปราจนบร

ก าหนดเปน “ศลาจารกเขานอย”

เทยบจากปมหาศกราช ๕๕๙ ในจารก

ผสราง มรตาญโขลญเชยษฐประ

เนอหาโดยสงเขป

๑) สวนทเปนภาษาสนสกฤต กลาวสรรเสรญพระวษณ

และพระศรภววรมน นอกจากนยงกลาวถง เชยษฐปรสวาม วาเปน

ผประกอบพธกรรมเกยวกบพระเวทเพอบชาพระวษณ

๒) สวนทเปนภาษาเขมร กลาวถงขนนางผหนง

ต าแหนง โกลญเชยษฐประ แตขอความบางสวนลบเลอน และสวน

ใหญเปนรายชอสงของและขาทาส จงสนนษฐานไดวา ในสวนน

อาจเปนรายชอสงของและขาทาสทเหลาขนนางทเกยวของอทศ

ถวายแดเทวสถาน ฐานขอมลจารกในประเทศไทย ศนยมานษยวทยาสรนธรhttp://www.sac.or.th/databases/inscriptions/inscribe_detail.php?id=62

แบบตวอกษรของอนเดยใต

ภาษาถนภาษาจากอนเดย

อารยธรรมเขมร /ศาสนาฮนด

แผนทแสดงชมชนหมบานบางแหง ทส าคญ เมอราว ๓,๐๐๐ ปมาแลว

แผนดนทปจจบนเปนทต งกรงเทพฯ ยงจมอยใตน า

ฟนนเปนอาณาจกรใหญ

ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

เกดขนในชวงพทธศตวรรษ

ท ๗ - ๘ สนสดลงราว

พทธศตวรรษท ๑๐

มความสมพนธทางการทตกบ

ทงจนและอนเดย

สมย

กอนประวตศาสตร

สมย

ประวตศาสตร:แผนทแสดงขอบเขตรฐโบราณกอนการ

สถาปนาราชอาณาจกรสยามอยางคราว ๆ

ตามการเสนอของ รศ.ศรศกร วลลโภดม

และสจตต วงษเทศกรงศรอยธยา

สถาปนา พ.ศ. ๑๘๙๓

(พทธศตวรรษท ๑๙)

สยามประเทศ กอนปรากฏบนแผนทโลกhttp://www.thailantern.com/main/boards/index.php?showtopic=1945

สวนแผนททแสดงพนทของประเทศ

ไทยทไดจากการคนควา

สนนษฐานวา แผนททนาจะเกาทสด

คอ "แผนท Ramusio"

แสดงทตงเมองเชยงใหม

(Lago de chaimay)

วสดทใชเปนแผนไม โดยแผนทน

แสดงทะเลสาบเชยงใหม ทชาว

พนเมองเรยกวา "Cunebete"

บางทเรยกวา "ทะเลสาบแหง

Singapamor" แตกลบหวเหมอนแผน

ทมณฑลฉางชาของจน

แผนท Ramusio แสดงใหเหนวา

มอทธพลตอแผนทในชวงตอมา

คอความเชอทวา ทะเลสาบเชยงใหม

เปนตนน า ๖ สาย โดยแมน า ๓ สาย

ไหลลงอาว เบงกอล และอก ๓ สาย

เปนตนน าของแมน าเจาพระยา

ตามหา

รฐสยาม

แผนทโลกของ Beatus (ค.ศ.๑๔๘๓ / พ.ศ.๒๐๒๖

หลงสถาปนากรงศรอยธยา ๑๑๓ ป)

ปรากฏชอเมอง Nago (นคร - นครศรธรรมราช)https://en.wikipedia.org/wiki/Beatus_map

แผนทโลก โดย Gerard Mercator เปนผเขยนขน

(ค.ศ.๑๕๖๙/พ.ศ.๒๑๑๒ หลงสถาปนากรงศรอยธยา ๒๑๙ ป)

วางค าวา SIAN ตรงบรเวณทเปนจงหวดชมพร

และมแมน า SIAN ตรงกบบรเวณทเปนแมน าบางปะกงในปจจบน

https://en.wikipedia.org/wiki/Mercator_1569_world_map

แผนทเอเชย ของ Fernao Vaz Doura do

(ค.ศ.๑๕๗๐ / พ.ศ.๒๑๑๓ หลงสถาปนากรงศรอยธยา ๒๒๐ ป) )

วางค าวา SIAN บรเวณประเทศไทยปจจบนhttps://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fern%C3%A3o_Vaz_Dourado_1575-1.jpg

แผนทเอเชยตอมา ของอบราฮม ออเทรส

(Abraham Ortelius) นกแผนทชาว

เบลเยยม (ค.ศ.๑๕๗๐/พ.ศ. ๒๑๑๓ หลง

สถาปนาอยธยา ๒๒๐ ป) วางค าวา SIAM

บนบรเวณภาคกลางประเทศไทย เปนแผน

ททใชค าวา SIAM เปนครงแรก

http://xn--e1anemciz.xn--

p1ai/abraham-ortelius.php

แผนทระบประเทศไทยหรอสยามไวชดเจน คอแผนท SIAN (ค.ศ.๑๕๙๖ /

พ.ศ. ๒๑๓๙ หลงสถาปนาอยธยา ๒๔๖ ป) เปนแผนทระวางแรกทเขยน

โดย Lambert Andreas ชาวเยอรมน

มพนทประเทศไทยอยกลาง ลอมรอบดวยประเทศขางเคยง ตงแตอนเดย พมา

กมพชา เกาะสมาตรา แตไมปรากฏประเทศฟลปปนส หรอญปนhttps://www.oldworldauctions.com/archives/detail/97-016.htm

แผนทโบราณแสดงราชอาณาจกรสยาม (ซาย)

และแผนทเกาะเมองอยธยา พ.ศ.๒๒๐๖ (ขวา)

เรยกอยธยาวาสยาม

SIAM Ò IUDIA

อยธยา

คอสยาม

Le Pere Placide

นกภมศาสตรประจ าราชส านกพระ

เจาหลยสท 14 เขยนแผนท SIAM

ขน เมอเอกอครราชทตเดอ โชมองต

เดนทางกลบจากการเขาเฝาสมเดจ

พระนารายณมหาราช (ค.ศ.๑๖๘๕/

พ.ศ.๒๒๒๘ หลงสถาปนาอยธยา

๓๓๕ ป) แผนททเขยนมลกษณะ

รวมทงต าแหนงของชอตรงกบความ

เปนจรงมากขน ชอประเทศใชค าวา

SIAM จงเปนเหมอนตนแบบของ

แผนทสยามและประเทศไทยท

ปรากฏบนแผนทโลกในเวลาตอมา

http://www.siamese-heritage.org/jsspdf/1991/JSS_083_0g_Smithies_17thCenturySiamExtentAndUrbanCentres.pdf

Upper Siam

Siam

แผนทสยามจาก

A New Historical Relation

of the Kingdom of Siam

(พมพ ค.ศ.๑๖๙๓ / พ.ศ.๒๒๓๖ หลง

สถาปนาอยธยา ๓๔๓ ป)

โดย เดอ ลา ลแบรBancok

Gulf of Siam

อยธยา

คอสยาม

Bancok

หลงจากเสยกรง

เมอ

พ.ศ.๒๓๑๐

ชาวสยามฟนอ านาจขน

ใหมในนามกรงธนบร

แผอ านาจขนไปถง

ลานนา ลานชาง

และเวยงจนทน

.เกาะบางกอกทตงของกรงธนบร

อยธยา(สยาม)

พระเจาตาก

สถาปนาเมอง

หลวงใหม ...

สยาม

ยงอยยง ฯ

บางกอก

วงพระเจาตาก

วง ร.๑

พ.ศ.๒๓๒๕

พระบาทสมเดจ

พระพทธยอดฟา

จฬาโลก

มหาราช

ทรงสถาปนา

เมองหลวงใหม

สนกรงธนบร

แตสยาม

ยงอยยงฯ

ขอมลเกยวกบการศกษาพนทบรเวณเกาะ

รตนโกสนทร พบแผนท Town of

Bangkok (ค.ศ.๑๘๒๘ หรอ พ.ศ.๒๓๗๑

ตนสมย ร.๓) หนาตาสเหลยมคลายบลอค

ลายเสนทางน าเขยน Menam River

แสดงพนท ๒ ฝงเจาพระยา พระราชวง

วดพระแกว เกาะรตนโกสนทร ลอมรอบ

ดวยคลอง ๓ ชน คอ คลองคเมอง คลอง

บางล าพ และคลองสามเสน นอกจากน

แสดงมาตราสวน เสนบรรทด ระบบไมลไว

ชดเจน แผนทนปรากฏอยในหนงสอ

"Early Mapping" โทมส ซวเร(Thomas

Saurey) ไดน ามาตพมพทสงคโปร ป ค.ศ.

๑๙๙๙ (พ.ศ.๒๕๔๒) เกยวกบเรองแผนท

เอเชยตะวนออกเฉยงใต

สวนชอผวาดนนไมไดระบไว นกวชาการทานนไดสนนษฐานวาเปนชางเขยน

พนเมองสยาม หรอชาวตางชาตทเขามาใชชวตในสมยตนรตนโกสนทร แมแผน

ทกรงเทพฯนยงไมเกามาก แตเทาทศกษาและพบตอนนคดวานาจะเกาทสดเวลาน

• ศลปะ แบบแผน จารต ยงถอดแบบอยธยาเปนสวนใหญ

• หากมศกสงครามกเปนศกสงครามกบประเทศเพอนบาน

• ตดตอคาขายกบจนเปนหลก

• กรมพระคลงสนคาผกขาดการคากบตางประเทศ

• ศลปะ ประเพณ ยงคงประสมประสานความเชอพทธ-พราหมณ ฮนด

• และรบอทธพลแขก-ขอม

ยกเวนศลปะพระราชนยม

ในรชกาลท ๓

วดราชโอรสาราม วดประจ ารชกาลท ๓

ตนแบบ “ศลปะพระราชนยม ฯ”

สยามประเทศสมยรตนโกสนทรตอนตน

ประดบตกแตงแบบจน

สยามประเทศสมยรตนโกสนทรยคหวเลยวหวตอ

ฝรง (องกฤษ ฝรงเศส) มบทบาทมากขน

ประเทศเพอนบานตกเปนอาณานคมฝรง

• สยามประเทศตองปรบตนใหทนสมย(modernize/

westernize) เพอใหรอดพนจากลทธลาอาณานคม

(colonialism /colonization)

• ตองยกเลกการผกขาดการคา (สนธสญญาเบารง พ.ศ.๒๓๙๘)

ใหพอคาตางชาตคาขายกบประชาชนสยามไดโดยตรง เรมการ

ผลตพชผลการเกษตร (โดยเฉพาะขาว) เพอขายใหตางชาต

• ใหความส าคญกบภาษาองกฤษ

• รบแบบแผนความเปนอย และรปแบบศลปะอยางฝรงเพมขน

ในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

เกดเหตการณเสยดนแดน รศ.๑๑๒ (พ.ศ.๒๔๓๖)

แผนทสยามประเทศกอนเหตการณ ร.ศ.๑๑๒ แผนทสยามประเทศหลงเหตการณ ร.ศ.๑๑๒

• รชกาลท ๕ เสดจประพาสยโรป

เพอกระชบสมพนธไมตร

กบชาตตางๆ

ทรงสงพระราชโอรส

พระอนชาและบตรขนนางไปศกษาทยโรปพ.ศ.๒๔๔๐

พ.ศ.๒๔๕๐

รชกาลท ๕ ทรงปรบปรงบานเมองใหทนสมย

ถนนราชด าเนนใน มองจากสะพานผานพภพลลา ไปยงวดพระศรรตนศาสดาราม

และพระบรมมหาราชวง

รถไฟรถรางรถยนต

ไปรษณย ไฟฟา ฯลฯ

• พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท ๖

ทรงไดรบการศกษาจากประเทศองกฤษ

การเปลยนแปลง

สญลกษณของประเทศ

• ในรชสมย

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลา

เจาอยหว รชกาลท ๖

สยามประเทศเปลยนแบบ

• ตราแผนดนแบบฝรง

เปนตราครฑ (พ.ศ.๒๔๕๓)

SIAM

SIAM SIAM

และ เปลยนแบบธงชาต

จากธงชางเปนธงไตรรงค

(พ.ศ.๒๔๖๐)

แตชอประเทศยงเปน สยามแตสยาม

ยงอยยงฯ

ในรชกาลพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว รชกาลท ๗พ.ศ.๒๔๗๕ เกดการเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชยเปนประชาธปไตย

จอมพล ป. พบลสงครามนายกรฐมนตร ๑๖ ธ.ค. ๒๔๘๑ – ๑ ส.ค. ๒๔๘๗๘ เม.ย. ๒๔๙๑ – ๑๖ ก.ย. ๒๕๐๐

แตสยาม

ยงอยยงฯ

สมยรชกาล

ท ๗ –

สงครามโลก

ครงท ๒

(หรอราว

พ.ศ. ๒๔๖๘

– ๒๔๘๘)

ในรชกาลพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว รชกาลท ๗พ.ศ.๒๔๗๕ เกดการเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชยเปนประชาธปไตย

แตสยาม

ยงอยยงฯ

สมยรชกาล

ท ๗ –

สงครามโลก

ครงท ๒

(หรอราว

พ.ศ. ๒๔๖๘

– ๒๔๘๘)

การเปลยนแปลง ภายใต

ระบอบการปกครองใหม

ม “เพลงชาต” หลงเปลยนแปลงการ

ปกครองพ.ศ.๒๔๗๕

พ.ศ.๒๔๘๒ประเทศสยาม (SIAM) เปลยนชอเปนประเทศไทย (THAILAND) รฐบาลใหแตงเนอรองเพลงชาตขนใหม

ข

สงครามโลกครงทสอง

(พ.ศ.๒๔๘๒ – ๒๔๘๘)

วนสนตภาพไทย คอ

วนท ๑๖สงหาคม ของทกป

เปนวนทระลกถง

การสนสดสงครามโลกครงท ๒

ในวนท ๑๖ สงหาคม พ.ศ. ๒๔๘๘

ประเทศไทยโดยนายปรด พนมยงค

หวหนาขบวนการเสรไทย

ในฐานะผส าเรจราชการแทนพระองคในรชกาลท ๘

ไดออกประกาศสนตภาพในพระปรมาภไธย

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล

การเปลยนแปลง ภายใตระบอบการปกครองใหม

• การปกครองระบอบประชาธปไตยของไทยอยในภาวะ “ลมๆ ดอนๆ”มรฐบาลจากการเลอกตงสลบกบรฐบาลจากการปฏวตรฐประหารมาโดยตลอด

เกดเหตการณส าคญทาง การเมองขนหลายครง ครงทสงผลกระทบรนแรง เชน เหตการณ “๑๔ ตลา”(วนมหาวปโยค) พ.ศ. ๒๕๑๔ / เหตการณ “๖ ตลา” พ.ศ. ๒๕๑๖ / เหตการณ “พฤษภาทมฬ” ๒๕๓๕/ เหตการณ “ปฏวต ๑๙ กนยา” ๒๕๔๙ /เหตการณ “ยดท าเนยบ” “ยดสนามบน”

สงหาคม - ธนวาคม ๒๕๕๑ /“ลมการประชมอาเซยนซมมต”ทพทยา เมษายน ๒๕๕๒ / ยดแยกราชประสงคเผาตกเวลดเทรด พฤษภาคม ๒๕๕๓ และ ...

สมยหลง

สงครามโลก

ครงท ๒ –

ปจจบน

ความเปลยนแปลงภายใตระบอบการปกครองใหม

“การรวมพลงมวลมหาประชาชน”

ถนนราชด าเนน-ปทมวน ฯลฯ

ตงแต พฤศจกายน ๒๕๕๖

จนถง ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗

และ....

คณะรกษาความสงบแหงชาต หรอ คสช. ท ารฐประหารยดอ านาจการปกครอง เมอวนท ๒๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๗ ตงแตเวลา ๑๖.๓๐ น. หลงจากประกาศกฎอยการศกทวราชอาณาจกร เมอวนท ๒๐ พฤษภาคม พรอมทงจดตงกองอ านวยการรกษาความสงบเรยบรอย(กอ.รส.) ได ๒ วน

(คณะรกษาความสงบแหงชาต : National Council for Peace and Order (NCPO) เดมใชชอ National Peace and Order Maintaining Council (NPOMC) )มพลเอก ประยทธ จนทรโอชา เปนหวหนาคณะ

จากคลนลกทสาม

ส เศรษฐกจดจทล

จากลาสตว เกบหาของปา

ส เกษตรกรรม จากเกษตรกรรม

ส อตสาหกรรมจากอตสาหกรรม

เทคโนโลยสารสนเทศ

ในชวงกวา ๒๓๐ ปทผานมา สงคมไทยเปลยนแปลงไปมากในทกภาคสวน

เรอนราน ถนนหนทาง

เสอผาอาหาร ฯลฯ

ในชวงกวา ๒๓๐ ปทผานมา สงคมไทยเปลยนแปลงไปมากในทกภาคสวน

วฒนธรรมสมยนยม

หรอ วฒนธรรมรวมสมย

(popular culture หรอ

pop culture)

วฒนธรรมทเปนทนยมของผคนรวมสมย

(อาหาร การแตงกาย สอมวลชน กฬา

วรรณกรรม ฯลฯ)

และแสดงเปนภาพลกษณออกมา

การเปนเมองขนทางเศรษฐกจ ?

ประเทศไทยปลอดภย จากภาวะเปนเมองขน/อาณานคมในยคโลกาภวตน / เศรษฐกจดจทล ?

ประเทศไทยกบประชาคมอาเซยน /

ประชาคมโลก

การเปนเมองขนทางวฒนธรรม ?

ใครรค าตอบ

ตอบดวย

ชวยตอบท