แบบฝกเสรมทกษะ

การอานจบใจความ (การอานในใจ)

แบบฝกเลมท ๒ หลกและกลวธการอานจบใจความส าคญ

ชนมธยมศกษาปท ๑

โดย นางประภา จนทรพนธ

ต าแหนงคร วทยฐานะครช านาญการ

โรงเรยนสวนผงวทยา อ าเภอสวนผง จงหวดราชบร

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๘

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

๒

ค าน า

การอานเปนทกษะทจ าเปนอยางยงตอการศกษาหาความร และพฒนาชวต ซงนอกจากจะท าใหเกดความรแลวยงกอใหเกดความสนกสนานเพลดเพลน และสงเสรมใหมความคด รเรมสรางสรรคไดแนวคด ในการด าเนนชวต การอานจงเปนหวใจของการศกษาทกระดบ และเปนเครองมอในการแสวงหาความรเรองตางๆ

การอานทดมประสทธภาพ จะตองอานแลวจบใจความได สรปสาระส าคญของเรองทอานได แบบฝกเสรมทกษะการอานจบใจความ (อานในใจ) ช นมธยมศกษาปท ๑ จดท าขนเพอ เปน สอในการจดกระบวนการเรยนร โดยใชกระบวนการอานจบใจความ (อานในใจ) ซงครจะไดน าไปใชในการสอน โดยการเนนกระบวนการเรยนร มากกวายดแบบเรยนเปนหลก ผจดท าไดศกษา คนควา เพมเตมจากแบบเรยนของนกเรยน ตามเนอหาสาระการอานจบใจความ (อานในใจ) ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. ๒๕๔๔ มาตรฐานท ๑.๑.๓ สามารถอานในใจและอานออกเสยงตามลกษณะค าประพนธทหลากหลายและวเคราะหคณคาดานภาษา เนอหาและสงคม จ าบทประพนธทมคณคาน าไปใชอางอง เลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ ทงสอสงพมพและสออเลกทรอนกสอยางกวางขวาง เพอพฒนาตนดานความร และการท างาน มมรรยาทในการอานและมนสยรกการอาน ผจดท าหวงเปนอยางยงวา แบบฝกเสรมทกษะการอานจบใจความ (อานในใจ) เลมนจะเปนประโยชน ในการสงเสรมใหนกเรยน เปนผ ใฝร ใฝเรยน และมอปนสยรกการอานมากยงขน ประภา จนทรพนธ

๓

แบบฝกเสรมทกษะการอานจบใจความส าคญ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๑ มท งหมดจ านวน ๘ เลม ดงน แบบฝกเลมท ๑ พนฐานการอานจบใจความส าคญ แบบฝกเลมท ๒ หลกและกลวธการอานจบใจความส าคญ แบบฝกเลมท ๓ การอานจบใจความส าคญจากขาว แบบฝกเลมท ๔ การอานจบใจความส าคญจากบทความ แบบฝกเลมท ๕ การอานจบใจความส าคญจากสารคด แบบฝกเลมท ๖ การอานจบใจความส าคญจากนทาน แบบฝกเลมท ๗ การอานจบใจความส าคญจากเรองสน แบบฝกเลมท ๘ การอานจบใจความส าคญจากบทรอยกรอง การใชแบบฝกเสรมทกษะการอานจบใจความส าคญ กลมสาระการเรยนรภาษาไทยส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๑ ๑. แบบฝกเลมน เปนแบบฝก เลมท ๒ เรอง หลกและกลวธการอานจบใจความส าคญ มแบบฝกทงหมด ๔ แบบฝก ๒. ข นตอนการใชแบบฝก ๒.๑ นกเรยนศกษาท าความเขาใจกบจดประสงคของแบบฝก ๒.๒ นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน ๒.๓ นกเรยนศกษาใบความรหลกและกลวธการอานจบใจความส าคญ ๒.๔ นกเรยนท ากจกรรมในแบบฝกทกษะทง ๔ แบบฝก ๒.๕ นกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน ๒.๖ นกเรยนรวมตรวจค าตอบกบเฉลยในภาคผนวก ๒.๗ ครและนกเรยนรวมประเมนผลการปฏบตงานของนกเรยนจากการท า กจกรรมในแบบฝกและแบบทดสอบ

ค าชแจง

๔

สารบญ

หนา ค าน า ๒

ค าชแจง ๓ สารบญ ๔ แบบทดสอบกอนเรยน ๕ ผลการเรยนรทคาดหวง ๖ สาระการเรยนร ๖ ใบความร หลกและกลวธการอานจบใจความส าคญ ๙ แบบฝก หลกและกลวธการอานจบใจความส าคญ แบบฝกท ๑ ๑๑ แบบฝกท ๒ ๑๙ แบบฝกท ๓ ๒๒ แบบฝกท ๔ ๒๓

แบบทดสอบหลงเรยน ๒๔ ภาคผนวก เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ๒๙

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ๓๐ เฉลยแบบฝกท ๑ ๓๑ เฉลยแบบฝกท ๒ ๓๒ เฉลยแบบฝกท ๓ ๓๓ เฉลยแบบฝกท ๔ ๓๕

เอกสารอางอง ๓๕

๕

ค าสง ใหนกเรยนท าเครองหมาย ( X ) ทบตวอกษร ก ข ค หรอ ง ทถกตอง ทสดเพยงค าตอบเดยว (๑๐ คะแนน) ๑. บคคลในขอใด ไมใช หลกในการอานจบใจความ

ก. ล าไยยมหนงสอจากหองสมดมาท ารายงานโดยยงไมมหวขอในการท างาน

ข. สาวอานเรองรามเกยรต ตอนศกไมยราพจบแลวจงเขยนสรปความส าคญของเรองเปน

ส านวนของตนเอง ค. หลงจากนอยอานเรองนด ๆหนอย ๆจบ เธอกต งค าถามตนเองวาใคร ท าอะไร ทไหน

เมอไร อยางไร ง. นมอานเรองเทยวทาเรอ แลวหาใจความส าคญในแตละยอหนาทกคร ง ๒. ขอใดไมใชจดมงหมายของการอานจบใจความ

ก. เมออานแลวสามารถสรปหรอยอเรองได ข. เมออานแลวสามารถปฏบตตามค าสงและค าแนะน าได

ค. เมออานแลวสามารถคาดการณ และหาความจรง แสดงขอคดเหน

ง. เมออานแลวสามารถจ าค าประพนธชนดตาง ๆ ได

แบบทดสอบกอนเรยน

หลกและกลวธการอานจบใจความ

นกพราบสชมพมถนฐานอยบนเกาะมอรตสในทวปแอฟรกา อาศยอยใน

ปาละเมาะ อาหารของพวกมนกคอ ดอกไม ผลไม และเมลดพชเลก ๆ นกพราบ

สชมพมจ านวนลดลงเปนอยางมาก เนองมาจากการลาของมนษย ปจจบนนกพราบสชมพมอยในปาประมาณ ๒๕ ตว และในสวนสตวประมาณ ๑๕๐ ตว

๖

๓. ขอความนกลาวถงสตวชนดใด ก. นกพราบสเทา ข. นกพราบสชมพ ค. นกพราบสขาว ง. นกพราบพนธใหม ๔. นกในขอความนมถนฐานอยทใด ก. ทวปยโรป ข. ทวปเอเชย ค. ทวปแอฟรกา ง. ทวปอเมรกา ๕. อะไรเปนสาเหตทท าใหจ านวนนกลดลง ก. มนษย ข. ภยธรรมชาต ค. โรคระบาด ง. ขาดอาหาร ๖. ขอความนกลาวถงสงใดเปนส าคญ ก. อาหารของนกพราบสชมพ ข. ทอยอาศยของนกพราบสชมพ ค. ประวตของนกพราบสชมพ ง. ปรมาณจ านวนนกพราบ

คนไทยทกคน มหนาทจะตองชวยกนรกษาผนแผนดนไทย ทรพยากร สถาบนและเอกลกษณทกอยางทแสดงความเปนไทย เพอใหชาตไทยคงอยตลอดไป

สถาบนหลก หรอสถาบนส าคญทเราตองเคารพและจงรกภกดคอ ชาต ศาสนาและพระมหากษตรยเพราะสถาบนทงสามนเปนสถาบนทแสดงถงความมนคงของประเทศชาต

๗

๗. ขอความนกลาวถงสงใดเปนส าคญ ก. ชาวไทย ข. อาหารไทย ค. ชาตไทย ง. วฒนธรรมไทย ๘. หนาททส าคญทสดของชาวไทยคอสงใด ก. ท าอาหารไทยไดอรอย ข. ชวยกนรกษาผนแผนดนไทย ค. พดภาษาไทยใหถกตองชดเจน ง. รกษาวฒนธรรมประเพณไทย ๙. สถาบนทมความส าคญตอความมนคงของชาตไทยคอสถาบนใด ก. วด ข. รฐบาล ค. ครอบครว ง. พระมหากษตรย ๑๐. เอกลกษณทแสดงถงความเปนคนไทยคอขอใด ก. ภาษาไทย ข. อาหารไทย ค. ขนมไทย ง. ผาไหมไทย

๘

หนวยท ๒

กลวธการอานจบใจความส าคญ

ผลการเรยนรทคาดหวง ๑. นกเรยนบอกจดมงหมายของการจบใจความ ส าคญได ๒. นกเรยนอธบายหลกในการอานจบใจความส าคญได ๓. นกเรยนบอกใจความส าคญของเรองทอาน แตละยอหนาได

สาระส าคญ ๑. จดมงหมายของการจบใจความส าคญ

๒. หลกในการอานจบใจความส าคญ

๓. วธจบใจความส าคญ

๙

ใบความร หลกและกลวธการอานจบใจความส าคญ

จดมงหมายของการจบใจความส าคญ

๑. สามารถบอกรายละเอยดของเรองราวทอานไดอยางชดเจน ๒. สามารถปฏบตตามค าสงและค าแนะน าได ๓. เพอฝกการอานเรวและสามารถตอบค าถามไดถกตอง ๔. สามารถสรปหรอยอเรองทอานได ๕. อานแลวสามารถคาดการณ และหาความจรง แสดงขอคดเหนได

หลกในการอานจบใจความส าคญ ควรปฏบตดงน ๑. ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒. อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความส าคญของแตละยอหนา ๓. เมออานจบใหต งค าถามตนเองวา เรองทอานมใคร ท าอะไร ทไหน เมอไร อยางไร ๔. น าสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความส าคญใหม ดวยส านวนของตนเองเพอ

ใหเกดความสละสลวย

วธจบใจความส าคญ วธเกบใจความส าคญมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตาง ๆกน แสดงความส าคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของ การอานจบใจความส าคญทด แตผทยอควรยอดวยส านวนภาษาและส านวนของตนเองไมควร ยอดวยการตดเอาขอความ ส าคญมาเรยงตอกน เพราะอาจท าใหผอานพลาดสาระส าคญ บางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความส าคญมหลกดงน

๑. พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความส าคญของแตละหนา ๒. ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง ส านวนโวหาร อปมาอปไมย ๓. ตวเลขสถต ตลอดจนค าถามหรอค าพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความส าคญ

สรปใจความส าคญดวยส านวนภาษาของตนเอง

๑๐

ตวอยางการจบใจความส าคญ ตวอยางท ๑

ใจความส าคญ ความสมบรณของชวตมาจากความเขาใจชวตเปนพนฐาน

ตวอยางท ๒ ใจความส าคญ ความเครยดท าใหแกเรว

ตวอยางท ๓

ใจความส าคญ เมอซอผกไปรบประทานจงควรลางผกดวยน าหลายๆ ครง

ตวอยางท ๔ ใจความส าคญ การรกษาศลเพอบงคบตนเองใหมระเบยบวนยในการกระท าทกสงทกอยาง

ความสมบรณของชวตมาจากความเขาใจชวตเปนพนฐาน คอเขาใจธรรมชาต เขาใจความเปนมนษย และความสมพนธทเกอกลกนระหวางมนษยกบมนษย และมนษยกบธรรมชาต มความรกความเมตตาตอเพอนมนษยและธรรมชาตอยางจรงใจ

ความเครยดท าใหเพมฮอรโมนอะดรนาลนในเลอด ท าใหหวใจเตนเรว เสนเลอดบบตวกลามเนอเขมงตง ระบบยอยอาหารผดปกตเกดอาการปวดหว ปวดทอง ใจสน แขงขาออนแรง ความเครยดจงเปนตวการใหแกเรว

โดยทวไปผกทขายตามทองตลาดสวนใหญเกษตรกรมกใชสารก าจดศตรพช หากไมมความรอบคอบในการใชจะท าใหเกดสารตกคาง ท าใหมปญหาตอสขภาพฉะนนเมอซอผกไปรบประทานจงควรลางผกดวยน าหลาย ๆคร ง เพราะจะชวยก าจดสารตกคาง ไปไดบาง บางคนอาจแชผกโดยใชน าผสมโซเดยมไบคารบอเนตกได แตอาจท าใหวตามนลดลง

การรกษาศลเพอบงคบตนเองใหมระเบยบวนยในการกระท าทกสงทกอยาง เชน เรามาอยวด มานงขาวหมขาว ไมใชถอแตศลแปดขอเทานนแตเราตองนกวาศลนนคอความมระเบยบวนย เราเดนอยางมระเบยบวนย นงอยางมระเบยบ กนอยางมระเบยบ ท าอะไรกท าอยางมระเบยบ นนเปนคนทมศล ถาเราไมมระเบยบ กไมมศล

๑๑

ค าสง ต งแต ขอ ๑ – ๑๐ ใหนกเรยนอานขอความทก าหนดใหในกรอบ จบใจความส าคญ แลวเลอกค าตอบทถกตอง

๑. ใจความส าคญ คออะไร

ก. แมของเจามความหว นเกรงวาเจาจะเรยนมากเกนไป ข. อานหนงสอมากกลายเปนคนแกดอะไรไกลไมเหน ค. ถาตามนจะสนดวยเรยนมากกชางหวมน ง. ขากคงใหเงนเดอนพอซอแวนตา

แบบฝกท ๑ หลกและกลวธการอานจบใจความ

“ แมของเจามความหว นเกรงวาเจาจะเรยนมากเกนไปดวยเหนลก ทานทไปๆ กลบมากลายเปนคนแกดอะไรไกลไมเหน มค ากลาววาเปนดวยอานหนงสอเหลอเกนไปนก สวนความเหนของขานน เหนวาถาตามนจะสนดวยเรยนมากกชางหวมน ปลอยใหมนสนเถด เวลาเจาอยเมองนอก ขาจะใหเจาซอแวนตา เวลากลบมาเมองไทย เจาจะกลบมารบจางขาท าการ ขากคงใหเงนเดอนเจาพอซอแวนตาเหมอนกน”

( กรมหมนพทยาลงกรณ. ๒๕๔๓ : ๑๐ )

๑๒

๒. ใจความส าคญคออะไร

ก. การฟงเปนกจกรรมทมนษยตองกระท า ข. การฟงเปนกจกรรมทคนท ารองลงมาจากการหายใจเทานน ค. การฟงมความส าคญตอความส าเรจในชวต ง. คนท างานไดเรยนรถงการฟงอยางมประสทธภาพ ๓. ใจความส าคญคออะไร ก. เพอนรวมชาตทรก ข. ขาพเจาจะไดวางมอรบผดชอบในท าเนยบแหงน ค. ระบอบประชาธปไตยส าคญเหนอกวาต าแหนงประธานาธบด ง. ต าแหนงประชาชนส าคญกวาต าแหนงประธานาธบด

ในกจกรรมทมนษยตองกระท า การฟงเปนกจกรรมทคนท ารองลงมาจากการหายใจเทานน การฟงมความส าคญตอความส าเรจในชวตสวนตว อาชพ สงคม และครอบครว ถาคนท างานไดเรยนรถงการฟงอยางมประสทธภาพ

( วนทพย สนสงสด. ๒๕๓๕ : ๗ )

เพอนรวมชาตทรก ในอกไมกวนขางหนา ขาพเจากจะไดวางมอจากหนาทรบผดชอบในท าเนยบแหงน เพอทจะกลบไปสฐานะซงระบอบประชาธปไตยถอวามความส าคญเหนอกวาต าแหนงประธานาธบด นนคอต าแหนงประชาชน

( จมม คารเตอร. ๒๕๔๒ : ๒๑๓ )

๑๓

๔. ใจความส าคญคออะไร ก. คนสมบรณเปนอยางไร ข. คนสมบรณคอคนอวน ค. เบคอน ปรชญาเมธชาวองกฤษ ง. การอานหนงสอท าใหคนสมบรณ ๕. ใจความส าคญคออะไร คนไมอานหนงสอไมสมบรณเชนนนหรอ ? ถกทเดยว

ตามทศนะของทานเบคอนเพราะคนอวนอาจโง คนรวยไมเขาใจโลกและชวต คนพการอาจมองโลกในแงราย แตคนทอานหนงสอขจดปญหาเหลานไดหมด เขาจงเปนคนสมบรณ เขาด ารงชวตอยอยาง ทนโลก และเขาใจชวตในทกแงทกมม เขาจงสามารถอยในสงคมอยางผาสก ท ง ๆทเขาอาจยากจนหรออาจพการอยางไรกตาม

( เจอ สตะเวทน. อางถงใน แววมยรา เหมอนนล. ๒๕๔๑ : ๓๖ )

คนสมบรณเปนอยางไร ทานอาจบอกวา คนสมบรณคอ คนอวน เพอนของทานอาจบอกวา คนสมบรณคอคนร ารวย บางคนอาจบอกวาคนสมบรณ คอคนไมพการ แตเบคอน ปรชญาเมธชาวองกฤษ พจารณาคนผดไปจากนน ทานวาคนสมบรณ คอคนอานหนงสอ...การอานหนงสอท าใหคนสมบรณ ( เจอ สตะเวทน. อางถงใน แววมยรา เหมอนนล. ๒๕๔๑ : ๓๕ )

๑๔

ก. คนไมอานหนงสอไมสมบรณเชนนนหรอ ? ข. คนทอานหนงสอขจดปญหาไดท งหมด ค. คนทอานหนงสอด ารงชวตอยอยางทนโลก และเขาใจชวต

ง. คนสามารถอยในสงคมไดอยางผาสกทง ๆทเขาอาจยากจน

หรออาจพการอยางไรกตาม

๖. ใจความส าคญคออะไร

ก. คนไทยมจตใจรกความสะดวกสบาย ข. คนไทยมกท าตามใจตวกนเปนปรกต ค. คนไทยมความส านกมนในชาต

ง. คนไทยรวมกนไดเหนยวแนนและถอวนยไดเครงครด ๗. ใจความส าคญคออะไร

คนไทยแมจะมจตใจรกความสะดวกสบายและมกท าตามใจตวกนเปนปรกต แตกมความส านกมนในชาตอยแทบ

ทกตวคน ยามมอนตรายเกดขนแกบานเมอง เรากรวมกนได เหนยวแนน และถอวนยไดเครงครด ( พระราชด ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวในงานพระราชพธเฉลมพระชนมพรรษา ๕ ธนวาคม ๒๕๒๐ )

จะอานนวนยายหรอเรองสน หากจะใหไดผลดกจะตองอานอยางวธทจะทวปญญา คออานอยางนกวจารณ

( เจอ สตะเวทน. อางถงใน แววมยรา เหมอนนล. ๒๕๔๑ : ๓๗ )

๑๕

ก. จะอานนวนยายหรอเรองสน

ข. ตองอานอยางวธทจะทวปญญา ค. อานอยางนกวจารณ

ง. อานนวนยายหรอเรองสนจะใหไดผลดตองอานอยางนกวจารณ

๘. ใจความส าคญคออะไร

การส าเรจโทษเจานายนน พมาใชวธอยางเดยวกบไทย คอเอาองคเจานายใสถงแลวทบดวยทอนจนทน วธนเปนวธทเกาแกโบราณมาก มารโคโปโลฝรงชาวอตาลทมายงเอเชยกอนฝรงคนอน ๆ เมอหลายรอยปมาแลว กบนทกเรองนเอาไว เหตทตองใชทอนจนทนส าเรจโทษ และไมใชของมคมนนกอาศยหลกทวาโลหตพระเจาแผนดนหรอเลอดขตตยวงศนนจะตกลงถงแผนดนไมได ถงทใสนนใชผาก ามะหยสแดง เพราะสแดงเปนสของขตตยะและมประโยชนทวา แมจะตกพระโลหตออกมาบางก จะซมอยในผาแดงมองไมเหน ในเมองไทยนนททจะส าเรจโทษเจานายตองตดใบตองปลงบนพนดนอกชนหนง เพอปองกนใหแนนอนยงขน มใหพระโลหตตกถงพนดนได และใบตองนนไดเปนผาพลาสตกของไทยมาแตไหนแตไรแลว สวนทอนจนทนทใช “ ทบ ” นน ความจรงมใชทอนซงทงทอน แตเปนไมพลองเหลาแลว รปรางเหมอนไมตเบสบอลของฝรง มขนาดและน าหนกเหวยงไดพอด อาการททบนน กมใชทบจนเละเปนแนนอน แตตองเลงใหไดตรงคอตอ ตทนนแรง ๆ โปกเดยว คอตอหกกสวรรคต ทวงคต สนพระชนมหรอสนชพตกษยสดแตกรณ ( ม.ร.ว. คกฤทธ ปราโมช. ๒๕๒๙ : ๓๑ )

๑๖

ก. การส าเรจโทษเจานายของไทย คอเอาองคเจานายใสถงแลวทบดวย ทอนจนทน ข. การส าเรจโทษเจานายของพมา คอเอาองคเจานายใสถงแลวทบดวย ทอนจนทน ค. การส าเรจโทษเจานายดวยทอนจนทนเกาแกโบราณมาก มารโคโปโล ฝรงชาวอตาลกบนทกเรองนเอาไว ง. ทอนจนทนทใช “ ทบ ” เปนไมพลองทเหลาแลว และอาการท “ทบ” ตองเลงใหไดตรงคอตอ ๙. ใจความส าคญคออะไร ก. ธรรมชาตใหลนคนเราลนเดยว ข. ธรรมชาตใหหสองห ค. เราตองฟงคนอนถงสองเทา ง. เราตองฟงคนอนยงกวาพดถงสองเทา

ธรรมชาตใหลนคนเราลนเดยว แตหสองห นนคอเราตองฟงคนอนยงกวาพดถงสองเทา

( วนทพย สนสงสด. ๒๕๓๕ : ๒๓ )

๑๗

คนทไมสวยนนมโอกาสประสบความสขความเจรญในชวตสมรสมากกวาคนสวย เพราะคนสวยนนเมอรวาสวยกมใครไยดทจะแกปญหาตาง ๆ ในการสมรสเพราะทะนงตววามความส าคญดวยรปสมบต สตรทขาดรปสมบตนนจะเปนภรรยาทดรจกเอาใจสามทกทาง ท าใหเกดความรกทย งยนแทจรงเพราะความรกอนแทจรงนน มไดอยทรปสมบต ซงอยกนนานไปกจดเพราะความเคยชน แตอยทเจตนาทจะใหอกฝายหนงพอใจนนมากกวา คนสวยนนมกจะมคนตดตามหอมลอมหรอมคนปรารถนาอยตลอด จนลมสญชาตญาณทจะฟกไขใหเปนตวสวนคนทไมสวยนน ธรรมชาตกบเพมสญชาตญาณเอาใจคนอนนให จนในทสดดวยความหวงดและเจตนาด ตลอดจนความนารกตาง ๆ ของ คนไมสวยนนเอง ผทอยดวยไปนาน ๆ กจะเหนสวยไดอยางประหลาด ( ม.ร.ว. คกฤทธ ปราโมช. ๒๕๑๔ : ๒๗๖ )

ก. คนทไมสวยนนมโอกาสทจะประสบความสขความเจรญในชวตสมรส มากกวาคนสวย ข. คนสวยมใครไยดทจะแกปญหาตาง ๆ ในการสมรส

ค. ความรกอนแทจรงนนมไดอยทรปสมบต ง. ความหวงดและเจตนาดตลอดจนความนารกตาง ๆ ของคนไมสวย ผท อยดวยนาน ๆ กจะเหนสวยไดอยางประหลาด

๑๐. ใจความส าคญคออะไร

๑๘

ยาปราบศตรพช

ค าชแจง จงอานเรองตอไปน แลวตอบค าถามในแบบฝกท ๒

ยาปราบศตรพช คอยาพษชนดหนง ใชส าหรบฆาหรอท าลายสตวและวชพช แบงออกเปนสองประเภทคอ ยาฆาแมลงและยาปราบวชพชจะประกอบไปดวยสาร เคมหลายชนด บางกรวมเอาสารสกดทไดจากพชรวมอยดวย เชน ยาปราบศตรพช บางชนดสกดมาจาก สะเดา เปนตน แตโดยมากจะประกอบไปดวยสารเคมลวน ๆ มากกวา ยาปราบศตรพชทสกดมาจากพชมอนตรายนอยกวายาฆาแมลงทมาจากสารเคม ลวน ๆเชน DDT( ดดท ) เปนยาฆาแมลงทนยมใชกนมากเมอ ๒๐ ปทแลว เพราะมนม ประสทธภาพสง สามารถฆาแมลงไดทกชนดแตในไมชาแมลงกพฒนา ภมคมกนของมน ขนมาเอง จนมนไมกลว ดดทอกตอไป และยงยากทจะหาสตรยาใหม ๆมาท าลายมน อกดวย นกวทยาศาสตรไดคนพบดวยวา ดดท เมอฉดแลวไมหายไปไหน มนยงคงลอย ปะปนอยในอากาศจบคราบอยบนพนท าลายสงมชวตตาง ๆ ตวยาชนดใหมทใชฆาแมลงถกคดคนขนมาใหมในชอตาง ๆโฆษณากนทงทาง วทยและโทรทศนในไมชาแมลงกจะพฒนาภมคมกนของมนขนมาสกบยาชนดใหม ๆ จนยานนพายแพไป แลวเรากตองคดคนตวยาใหมทแรงขน ๆทกทการฆาท าลายแมลง หรอวชพชรวมทงหญานนมอนตรายเหมอนกน เพราะสารพษเหลานอาจสะสมอยในหญา ทววควายกน สะสมอยในน าทไหลมาจาก เรอกสวน ไรนาสะสมอยในปลา ซงกนสตว หรอพชน าเปนอาหาร และในทสดสงเหลานกกลายมาเปนอาหารของคนเรา นอกจากนน พชผกทเรากนเขาไปอาจมยาฆาแมลงสะสมตกคางอยในหว ล าตน ใบ ดอก ท าอนตราย ตอสขภาพของเราอกดวย

ยาปราบศตรพช

แบบฝก หลกและกลวธการอานจบใจความ

๑๙

ค าสง ใหนกเรยนท าเครองหมาย ( X ) ทบตวอกษร ก ข ค หรอ ง ทถกตองทสด เพยงค าตอบเดยว (๑๐ คะแนน )

๑. ขอใดกลาวไดถกตองเกยวกบการอานจบใจความของเรองน

ก. เรองนมสวนขยายใจความส าคญทงหมด ๓ ประเดน

ข. เรองนมใจความส าคญทสด ๓ ประเดน

ค. เรองนมใจความส าคญทสดประเดนเดยว ง. เรองนมใจความส าคญในแตละยอหนาหลายประเดน

๒. ใจความส าคญของยอหนาท ๑ คออะไร ก. ยาปราบศตรพชจะประกอบไปดวยสารเคม

ข. ยาปราบศตรพชคอยาพษชนดหนง ใชส าหรบฆาหรอท าลายสตวและวชพช ค. เราสามารถน าสะเดามาสกดเปนยาปราบศตรพช

ง. ยาปราบศตรพชแบงออกเปนสองประเภทคอยาฆาแมลงและยาปราบ วชพชหรอยาฆาหญา ๓. ใจความส าคญของยอหนาท ๒ คออะไร

ก. ยาปราบศตรพชทสกดมาจากพชมอนตรายนอยกวายาฆาแมลงทมาจากสารเคม

ข. ดดท เปนยาฆาแมลงทนยมกนมากเมอ ๒๐ ปทแลว ค. แมลงสามารถพฒนาภมคมกนของมนขนมาเองจนไมกลวดดทอกตอไป

ง. ดดท เมอฉดแลวไมหายไปไหนมนจะลอยปะปนอยในอากาศ จบคราบบนพน

ท าลายสงมชวตตาง ๆ

แบบฝกท ๒

๒๐

๔. ใจความส าคญของยอหนาท ๓ คออะไร ก. ยาฆาแมลงชนดใหมทถกคดคนขนมาใหมในชอตาง ๆ โฆษณาทงทางวทยและ โทรทศน

ข. แมลงจะพฒนาภมคมกนของมนเพอสกบยาชนดใหมๆ

ค. การฆาท าลายแมลงหรอวชพชมอนตราย ง. สารเคมจากยาฆาแมลงจะสะสมอยในสตว หรอพช ซงจะเปนอาหารของคน

๕. เรองนผเขยนมจดมงหมายใดมากทสด ก. ใหความร ข. ใหความเพลดเพลน

ค. ใหความคดเหน

ง. เตอนสต ๖. ประสบการณและภมหลงเรองใดทจะชวยใหนกเรยนอานเรองนไดเขาใจ มากขน

ก. ความรดานการเรอน

ข. ความรดานการเกษตร ค. ความรดานการคาขาย ง. ความรดานอตสาหกรรม

๗. จากเรองทอานเราสามารถน าพชชนดใดมาสกดเปนยาปราบศตรพช

ก. หญา ข. สะเดา ค. กลวย ง. กระชาย ๘. เพราะเหตใดจงควรใชยาปราบศตรพชทสกดมาจากพช

ก. หางาย ข. ผลตงาย ค. มประสทธภาพในการใชสง ง. มอนตรายนอยกวาสารเคม

๒๑

๙. ผเขยนตองการเนนในเรองใดเปนส าคญ

ก. การขายยาปราบศตรพช ข. การผลตยาปราบศตรพช ค. ประโยชนและโทษในการใชยาปราบศตรพช ง. วธการปราบศตรพช ๑๐. ขอใดควรเปนการสรปใจความส าคญของเรองนทงหมด ก. ยาปราบศตรพชเปนยาพษชนดหนง ข. ดดท เปนยาฆาแมลงทมประสทธภาพในการฆาแมลงสง ค. สารพษจากยาฆาแมลงจะสะสมอยในสตว ง. ยาปราบศตรพชมอนตรายตอสขภาพของมนษย

๒๒

แบบฝกท ๓

ค าสง จงขดเสนใตประโยคใจความส าคญจากขอความทก าหนดให

๑. ความสมบรณของชวตมาจากความเขาใจชวตเปนพนฐาน คอเขาใจธรรมชาต

เขาใจความเปนมนษย และความสมพนธทเกอกลกนระหวางมนษยกบมนษย และมนษยกบธรรมชาต มความรกความเมตตาตอเพอนมนษยและธรรมชาตอยางจรงใจ ๒. ความเครยดท าใหเพมฮอรโมนอะดรนาลนในเลอด ท าใหหวใจเตนเรว เสนเลอดบบตว กลามเนอเขมงตง ระบบยอยอาหารผดปกตและเกดอาการปวดหว ปวดทอง ใจสน แขงขา ออนแรง ความเครยดจงเปนตวการทเรงใหแกเรว ๓. สารอาหารในขาวกลองจะชวยใหรางกายแขงแรงและชวยปองกนโรคอวน ขาวกลองมสารเสนใยมากกวาขาวขาว ๘ เทา ขาวกลองจะชวยดดซบไขมนและน าตาลในอาหาร แลวขบออกมาเปนกากอาหาร ท าใหไขมนและน าตาลซมเขากระแสเลอดนอยลง ๔. ปลาทจากจงหวดสมทรสงครามหรอแมกลองกนอรอยกวาปลาทนานน าอน เพราะนวลดน และระบบน า บรเวณกนอาวไทยแถบจงหวดสมทรสาครและสมทรสงครามโดยเฉพาะบรเวณปากน าและกนอาวแมกลองจะเปนดนเลนรวนซยซงมนวลดนทท าใหปลาทอรอย ๕. คนโบราณทานแบงการปกครองในบานไวดงนคอ สามเปนใหญนอกบาน ซงหมายความวา สามเปนผมภาระหนาทท างานภายนอกบานเปนงานอาชพหาเงนเลยงครอบครว สวนภรยาเปนใหญในบาน ซงหมายความถงผรบผดชอบในการปกครองดแลกจการในบานซงเปนพวกการบานงานครวนนเองหรอ “ สามเปนผหา ภรยาเปนผเกบ ( เงน )” การแบงหนาทของสามและภรยากนเชนนท าใหคนแตกอนอยดวยกนอยางสนตสข

๒๓

แบบฝกท ๔

ค าสง ใหนกเรยนอานขอความทก าหนดใหแลวสรปเปนใจความส าคญ

๑. ยอนไปสมยผมเปนเดกประถม นอกจากวชาภาษาไทยและวชาวาดเขยนแลวยงมวชาขบรองอกหนงทผมไดคะแนนดกวาใครเพอน กระนนกหาไดเตมสบไม แมครสาว ( โสดและสวยเหลอเกน ) จะชมแลวชมอกหนาชนเรยนวาผมแกวเสยงดเปนเอก ถาเปรยบนกกเปนนกโกกลาซงกนแสงจนทรเปนอาหารหลก แตเสยทผมมกจะประหมาออกอาการหนาซดขาสน ไปเสยทกคราว ครจงจ าใจหกคะแนนทาทางไปหนงคะแนน

ใจความส าคญ คอ............................................................................................................. ๒. คร งหนงนานมาแลว มเดกรนหนมคนหนงชอมวง ไดฝากตวเปนศษยกบพระอาจารยคง วดพทไธสวรรค เพอศกษาวชาอาคมตาง ๆ มวงเปนเดกทมความอดทนและมนคงเจรจาสงใดแลวกจะไมยอมเปลยนค าพดงาย ๆ ใจความส าคญ คอ............................................................................................................. ๓. คราวหนงมผน าเอากระตายมาถวายพระอาจารยคง อาจารยจงใหนายมวงเอาไปยางไฟไวส าหรบฉนเพล นายมวงกน ากระตายไปยางไฟ แตในขณะทก าลงยางอยนน กลนกระตายนนหอมนากน นายมวงจงแอบกนกระตายไปหนงขา ใจความส าคญ คอ............................................................................................................. ๔. เมอถงเวลาฉนเพล อาจารยกถามนายมวงวา “ท าไมกระตายมสามขา นายมวงก ตอบวาไมร เหนกระตายมนมสามขามาอยางน” อาจารยนนไมเชอกระตายตองมสขาและบอกวานายมวงโกหก แตนายมวงกยนยนกระตายมสามขาจรง ๆ ใจความส าคญ คอ............................................................................................................. ๕. ตอนสายวนหนงเมอตนปนเองมปรากฎการณประหลาดเกดขนททงหลงบานของผม เพราะนอกจากมเสยงกบ เขยดรองระงมตามปกตแลวยงมเสยงหมาเหาแทรกดวย ใจความส าคญ คอ.............................................................................................................

๒๔

แบบทดสอบหลงเรยน

หลกและกลวธการอานจบใจความ

ค าสง ใหนกเรยนท าเครองหมาย ( X ) ทบตวอกษร ก ข ค หรอ ง ทถกตอง ทสดเพยงค าตอบเดยว (๑๐ คะแนน) ๑. ขอใดไมใชจดมงหมายของการอานจบใจความ

ก. เมออานแลวสามารถสรปหรอยอเรองได ข. เมออานแลวสามารถปฏบตตามค าสงและค าแนะน าได

ค. เมออานแลวสามารถคาดการณ และหาความจรง แสดงขอคดเหน

ง. เมออานแลวสามารถจ าค าประพนธชนดตาง ๆ ได ๒. บคคลในขอใดไมใชหลกในการอานจบใจความ

ก. ล าไยยมหนงสอจากหองสมดมาท ารายงานโดยยงไมมหวขอในการท างาน

ข. สาวอานเรองรามเกยรตตอนศกไมยราพจบแลวจงเขยนสรปความส าคญของเรองเปน

ส านวนของตนเอง ค. หลงจากนอยอานเรองนด ๆหนอย ๆจบเธอกต งค าถามตนเองวาใคร ท าอะไร ทไหน

เมอไร อยางไร ง. นมอานเรองเทยวทาเรอแลวหาใจความส าคญในแตละยอหนาทกคร ง

คนไทยทกคนมหนาทจะตองชวยกนรกษาผนแผนดนไทย ทรพยากร สถาบนและเอกลกษณทกอยางทแสดงความเปนไทย เพอใหชาตไทยคงอยตลอดไปสถาบนหลกหรอสถาบนส าคญทเราตองเคารพและจงรกภกดคอ ชาต ศาสนา และพระมหากษตรยเพราะสถาบนทงสามนเปนสถาบนทแสดงถงความมนคงของประเทศชาต

๒๕

๓. ขอความนกลาวถงสงใดเปนส าคญ ก. ชาวไทย ข. อาหารไทย ค. ชาตไทย ง. วฒนธรรมไทย ๔. หนาททส าคญทสดของชาวไทยคอสงใด ก. ท าอาหารไทยไดอรอย ข. ชวยกนรกษาผนแผนดนไทย ค. พดภาษาไทยใหถกตองชดเจน ง. รกษาวฒนธรรมประเพณไทย ๕. สถาบนทมความส าคญตอความมนคงของชาตไทยคอสถาบนใด ก. วด ข. รฐบาล ค. ครอบครว ง. พระมหากษตรย ๖. เอกลกษณทแสดงถงความเปนคนไทยคอขอใด ก. ภาษาไทย ข. อาหารไทย ค. ขนมไทย ง. ผาไหมไทย

นกพราบสชมพมถนฐานอยบนเกาะมอรตสในทวปแอฟรกา อาศยอยใน

ปาละเมาะ อาหารของพวกมนกคอ ดอกไม ผลไม และเมลดพชเลก ๆ นกพราบ

สชมพมจ านวนลดลงเปนอยางมากเนองมาจากการลาของมนษย ปจจบนนกพราบสชมพมอยในปาประมาณ ๒๕ ตว และในสวนสตวประมาณ ๑๕๐ ตว

๒๖

๗. ขอความนกลาวถงสตวชนดใด ก. นกพราบสเทา ข. นกพราบสชมพ ค. นกพราบสขาว ง. นกพราบพนธใหม ๘. นกในขอความนมถนฐานอยทใด ก. ทวปยโรป ข. ทวปเอเชย ค. ทวปแอฟรกา ง. ไมมขอใดถก ๙. อะไรเปนสาเหตทท าใหจ านวนนกลดลง ก. มนษย ข. ภยธรรมชาต ค. โรคระบาด ง. ขาดอาหาร ๑๐. ขอความนกลาวถงสงใดเปนส าคญ ก. อาหารของนกพราบสชมพ ข. ทอยอาศยของนกพราบสชมพ ค. ประวตของนกพราบสชมพ ง. ปรมาณจ านวนนกพราบ

๒๗

ภาค ผนวก

๒๘

เฉลย

๒๙

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน หลกและกลวธการอานจบใจความ

ขอท ค าตอบทถก ๑ ก

๒ ง ๓ ข

๔ ค

๕ ก ๖ ค

๗ ค ๘ ข

๙ ง

๑๐ ก

๓๐

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน หลกและกลวธการอานจบใจความ

ขอท ค าตอบทถก

๑ ง ๒ ก

๓ ค

๔ ข ๕ ง

๖ ก ๗ ข

๘ ค ๙ ก

๑๐ ค

๓๑

เฉลยแบบฝกท ๑ หลกและกลวธการอานจบใจความ

ขอท ค าตอบทถก

๑ ค ๒ ข

๓ ง

๔ ง ๕ ค

๖ ค ๗ ง

๘ ข ๙ ง

๑๐ ก

๓๒

๑. ค ๒. ข ๓. ก ๔. ง ๕. ก ๖. ข ๗. ข ๘. ง ๙. ค ๑๐. ง

เฉลยแบบฝกท ๒

ยาปราบศตรพช

๓๓

เฉลยแบบฝกท ๓ หลกและกลวธการอานจบใจความ

ค าสง จงขดเสนใตประโยคใจความส าคญจากขอความทก าหนดให

๑. ความสมบรณของชวตมาจากความเขาใจชวตเปนพนฐาน คอเขาใจธรรมชาต

เขาใจความเปนมนษย และความสมพนธทเกอกลกนระหวางมนษยกบมนษย และมนษยกบธรรมชาต มความรกความเมตตาตอเพอนมนษยและธรรมชาตอยางจรงใจ ๒. ความเครยดท าใหเพมฮอรโมนอะดรนาลนในเลอด ท าใหหวใจเตนเรว เสนเลอดบบตว กลามเนอเขมงตง ระบบยอยอาหารผดปกตและเกดอาการปวดหว ปวดทอง ใจสน แขงขาออนแรง ความเครยดจงเปนตวการทเรงใหแกเรว ๓.สารอาหารในขาวกลองจะชวยใหรางกายแขงแรงและชวยปองกนโรคอวน ขาวกลอง มสารเสนใยมากกวาขาวขาว ๘ เทา ขาวกลองจะชวยดดซบไขมนและน าตาลในอาหาร แลวขบออกมาเปนกากอาหาร ท าใหไขมนและน าตาลซมเขากระแสเลอดนอยลง ๔. ปลาทจากจงหวดสมทรสงครามหรอแมกลองกนอรอยกวาปลาทนานน าอน เพราะนวลดน และระบบน า บรเวณกนอาวไทยแถบจงหวดสมทรสาครและสมทรสงครามโดยเฉพาะบรเวณปากน าและกนอาวแมกลองจะเปนดนเลนรวนซยซงมนวลดนทท าใหปลาทอรอย ๕. คนโบราณทานแบงการปกครองในบานไวดงนคอ สามเปนใหญนอกบาน ซงหมายความวาสามเปนผมภาระหนาทท างานภายนอกบานเปนงานอาชพหาเงนเลยงครอบครว สวนภรยาเปนใหญในบาน ซงหมายความถงผรบผดชอบในการปกครองดแลกจการในบานซงเปนพวกการบานงานครวนนเองหรอ “ สามเปนผหา ภรยาเปนผเกบ ( เงน )” การแบงหนาทของสามและภรยากนเชนนท าใหคนแตกอนอยดวยกนอยาง สนตสข

๓๔

เฉลยแบบฝกท ๔ หลกและกลวธการอานจบใจความ

ค าสง ใหนกเรยนอานขอความทก าหนดใหแลวสรปเปนใจความส าคญ

๑. ยอนไปสมยผมเปนเดกประถม นอกจากวชาภาษาไทยและวชาวาดเขยนแลว ยงมวชาขบรองอกหนงทผมไดคะแนนดกวาใครเพอน กระนนกหาไดเตมสบไม แมครสาว ( โสดและสวยเหลอเกน ) จะชมแลวชมอกหนาชนเรยนวาผมแกวเสยงดเปนเอก ถาเปรยบนกกเปนนกโกกลา ซงกนแสงจนทรเปนอาหารหลก แตเสยทผมมกจะประหมาออกอาการหนาซดขาสน ไปเสยทกคราว ครจงจ าใจหกคะแนนทาทางไปหนงคะแนน

ใจความส าคญ คอ ผเขยนถกหกคะแนนวชาขบรอง เพราะประหมาเมอครงยงเดก ๒. คร งหนงนานมาแลว มเดกรนหนมคนหนงชอมวง ไดฝากตวเปนศษยกบพระอาจารยคง วดพทไธสวรรค เพอศกษาวชาอาคมตาง ๆ มวงเปนเดกทมความอดทนและมนคง เจรจาสงใดแลวกจะไมยอมเปลยนค าพดงาย ๆ

ใจความส าคญ คอ มวงขอเปนศษยอาจารยคงเพอเรยนอาคม ๓. คราวหนงมผน าเอากระตายมาถวายพระอาจารยคง อาจารยจงใหนายมวงเอาไปยางไฟไวส าหรบฉนเพล นายมวงกน ากระตายไปยางไฟ แตในขณะทก าลงยางอยนน กลนกระตายนนหอมนากน นายมวงจงแอบกนกระตายไปหนงขา ใจความส าคญ คอ มวงยางกระตาย แลวแอบกนกระตายไป ๑ ขา ๔. เมอถงเวลาฉนเพล อาจารยกถามนายมวงวา “ท าไมกระตายมสามขา นายมวงก ตอบวาไมร เหนกระตายมนมสามขามาอยางน” อาจารยนนไมเชอกระตายตองมสขาและบอกวานายมวงโกหก แตนายมวงกยนยนกระตายมสามขาจรง ๆ ใจความส าคญ คอ อาจารยถามนายมวงวาท าไมกระตายม ๓ ขา นายมวงยนยนวากระตายม ๓ ขาจรง ๆ ๕. ตอนสายวนหนง เมอตนปนเองมปรากฏการณประหลาดเกดขนททงหลงบานของผม เพราะนอกจากมเสยงกบ เขยดรองระงมตามปกตแลวยงมเสยงหมาเหาแทรกดวย ใจความส าคญ คอ ผเขยนไดยนเสยงหมาเหาทหลงบานของผเขยน

๓๕

เอกสารอางอง

คารเตอร, จมม. ( ๒๕๔๒ ). สนทนาเรองสนตภาพ : วสยทศนส าหรบคนรนใหม.

กรงเทพฯ : ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต. คกฤทธ ปราโมช, ม.ร.ว. ( ๒๕๑๔). เกบเลกผสมนอย. พมพครงท ๒. กรงเทพฯ : กาวหนา. คกฤทธ ปราโมช, ม.ร.ว. ( ๒๕๒๙ ). พมาเสยเมอง. พมพครงท ๓. กรงเทพฯ : สยามรฐ. จไรรตน ลกษณะศร และบาหยน อมส าราญ. ( ๒๕๔๗ ). การใชภาษาไทย. กรงเทพฯ : คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร. พทยาลงกรณ, กรมหมน. ( ๒๕๔๓ ). จดหมายจางวางหร า. กรงเทพฯ : ศลปาบรรณาคาร. วชราพรรณ จนทนเทศ. ( ๒๕๔๙ ). การพฒนาชดการสอนดวยตนเองวชาภาษาไทย

เรองการอานจบใจความส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๑. สาระนพนธ การศกษามหาบณฑต , สาขาวชาการมธยมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วนทพย สนสงสด. ( ๒๕๓๕ ). ศลปะการฟง. พมพครงท ๓. กรงเทพฯ : สายใจ. แววมยรา เหมอนนล. ( ๒๕๔๑ ). การอานจบใจความ. กรงเทพฯ : ชมรมเดก.