1

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต แบบ ว-1ด

แบบเสนอโครงการวจย (Research project) ประกอบการเสนอของบประมาณ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ตามมตคณะรฐมนตร

------------------------------------ ชอโครงการวจย (ภาษาไทย) การศกษาและออกแบบเตาเผาแบบประสทธภาพสงโดยใชฟนเปนเชอเพลง

สาหรบเผาผลตภณฑเครองปนดนเผาหมบานหตถกรรมเหมองกง (ภาษาองกฤษ) WOOD FIRED KILN OF HIGH EFFICIENCY STUDY AND DESIGN

FOR POTTERY MUANGKUNG HANDICRAFT VILLAGE

ชอแผนงานวจย (ภาษาไทย) (กรณเปนโครงการวจยภายใตแผนงานวจย) เพมประสทธภาพ ชอแผนงานวจย (ภาษาไทย) (กรณเปนโครงการวจยภายใตแผนงานวจย)

สวน ก : ลกษณะโครงการวจย

โครงการวจยใหม

โครงการวจยตอเนองระยะเวลา…1.ป ปนเปนปท….. รหสโครงการวจย..…….....…..

I ระบความสอดคลองของแผนงานวจยกบยทธศาสตรการพฒนาประเทศตามแผน

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) -ยทธศาสตรท 2. ยทธศาสตรการสรางความเขมแขงของชมชนและสงคมให เปนรากฐานทมนคงของประเทศ

2.1 การเสรมสรางความเขมแขงของชมชน

II ระบความสอดคลองของแผนงานวจยกบนโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาต (พ.ศ. 2555-2559) (กรณาระบความสอดคลองเพยง 1 ยทธศาสตร 1 กลยทธ และ 1 แผนงานวจย ทมความสอดคลองมากทสด โดยโปรดดรายละเอยดในผนวก 2) - ยทธศาสตรการวจยท 1 การสรางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนาทาง

เศรษฐกจ - กลยทธการวจยท 2 การพฒนาองคความรและภมปญญาทองถนเพอเปน

พนฐานในการพฒนาเศรษฐกจชมชนอยางย งยน

(ฉบบปรบปรงป พ.ศ. 2554)

2

- แผนงานวจยท 2.2 การวจยเกยวกบกระบวนการสรางองคความรและตอยอด ภมปญญาทองถน (1-02-02)

III ระบความสอดคลองของแผนงานวจยกบกลมเรองทควรวจยเรงดวนตามนโยบาย และยทธศาสตรการวจยของชาต (พ.ศ. 2555-2559) (โปรดดรายละเอยดในผนวก 2)

- กลมเรองการประยกตใชเศรษฐกจพอเพยงการประยกตใชเศรษฐกจพอเพยง ควบคกบภมปญญาทองถนเพอสราง ความมนคงในการดารงชวต ขจดความยากจน และพฒนาเศรษฐกจชมชนอยางย งยน

IV ระบความสอดคลองของแผนงานวจยกบนโยบายรฐบาล (กรณาระบความสอดคลองเพยง 1 หวขอทมความสอดคลองมากทสด โดยโปรดดรายละเอยดในผนวก 3) 1. การสรางความเชอมนและกระตนเศรษฐกจในภาพรวมเพอใหเกดความเชอมนแก

ภาคประชาชนและเอกชนในการลงทนและการบรโภค 2 การรกษาและเพมรายไดของประชาชน - กลมเรองการประยกตใชเศรษฐกจพอเพยง การประยกตใชเศรษฐกจพอเพยง

ควบคกบภมปญญาทองถนเพอสราง ความ มนคงในการดารงชวต ขจดความยากจน และพฒนาเศรษฐกจชมชนอยางย งยน

สวน ข : องคประกอบในการจดท าโครงการวจย 1. ผรบผดชอบ [คณะผวจย บทบาทของนกวจยแตละคนในการทาวจย และสดสวนททา การวจย

(%)] และหนวยงาน ประกอบดวย หนวยงานหลกและหนวยงานสนบสนน 1.1 ผชวยศาสตราจารยไพบลย หลาสมศร สดสวนงานวจย 60 %

สาขาวชาเทคโนโลยเซรามก คณะศลปกรรมและสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ภาคพายพ ทตงเลขท 95 หม 2 ถ.เชยงใหม-ลาปาง ต.ชางเผอก อ.เมอง จ.เชยงใหม 50300 โทรศพท 0-5341-4250-2 โทรสาร 0-5341-4253 E-Mail paiboonlar@yahoo.com

1.2 นายศกดพล เทยนเสม สดสวนงานวจย 20 % ภาควชาเคมอตสาหกรรม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม จงหวดเชยงใหมรหสไปรษณย 50200 โทรศพท 081-7659268 โทรสาร 053-892262 อเมล: sukdipown@hotmail.com

1.3 นายวฒ เตชะแกว สดสวนงานวจย 20 %

3

เจาของกจการผลตเครองปนดนเผาบานเหมองกง เลขท 259 หมท 7 ตาบล หนองควาย อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม 50230 โทรศพท 0-534-30875 - ,081 631 6871 E-mail: muangkung@3bbmail.com

2.ประเภทการวจย (ผนวก 4) การพฒนาทดลอง (Experimental development)

3. สาขาวชาการและกลมวชาทท าการวจย (ผนวก 4) สาขา วทยาศาสตรและเทคโนโลย

4. ค าส าคญ (keywords) ของโครงการวจย หตถกรรมเครองปนดนเผาดนเผาเหมองกง

5. ความส าคญและทมาของปญหาทท าการวจย ผลตภณฑชมชนหรอสนคา OTOP เปนทรจกและไดรบความนยมของผคนชาวไทยและ

ชาวโลกทวไป เนองจากไดรบการสงเสรมและสนบสนนจากรฐบาล ซงหนวยงานภาครฐตาง ๆ ตลอดจนภาคเอกชนใหความสาคญทาการพฒนาผลตภณฑทเปนภมปญญาดงเดมในแตละทองถนจน เปนสนคามาตรฐานชมชน OTOP ระดบ3-5 ดาว สงทไดรบตามมาคอเกดการสรางงานสรางรายได ยกระดบคณภาพชวตของผคนในชมชน และทสาคญเกดแหลงทองเทยวใหม ในเชงศลปวฒนธรรม ประวตศาสตร เปนแหลงศกษาเรยนรใหกบนกทองเทยว นกศกษาและผสนใจไดเขามาศกษาวถชวตความเปนอยของแตละชมชน

ปจจปนผลตภณฑชมชนไดรบความนยมลดลง อนเนองจากสาเหตหลายประการ เชนขาดการสนบสนนและความไมตอเนองจากองคกรภาครฐ ในดานตาง ๆ โครงการทเคยทาไวไมมการสานตอ คงปลอยใหชมชนดาเนนการดวยตนเอง จงขาดการแนะนาจากผเชยวชาญ ทาใหชมชนขาดความมนใจในการผลตสนคา สงผลใหผลตภณฑคณภาพลดลง สนคาไมสามารถแขงขนในทางตลาดได ตลอดจนขาดการประชาสมพนธ จนทาใหชมชนบางแหงตองหยดและเลกลาไป จงเปนสงทนาเสยดายหากผลตภณฑชมชนทเคยสรางรายไดใหกบผคนในชมชนจะคอย ๆ เสอมถอยไปตามกาลเวลา

ในขณะทอตสาหกรรมเครองปนดนเผาและเครองเคลอบของไทย มลทางกาวสตลาดโลก และรฐบาลกพยายามอดหนนอตสาหกรรมขนาดใหญเหลานดวยวถทางตาง ๆ อยางเอาใจใสอยนน ดเหมอนวารฐบาลคอนขางละเลยผลตภณฑเครองปนดนเผาของพนบานพนเมอง ซงยงมบทบาทอยในชวตประจาวนของชาวบานชาวเมองโดยทวไปทกหนแหง ถงแมจะมบทบาทนอยลงบางในเรองการเปนภาชนะใชสอยอนเนองมาจากคนรนใหม หนไปนยมผลตภณฑใหม ๆ การผลตเครองปนดนเผาเหลานคอการสรางงานอยางหนงใหกบทองถน โดยเฉพาะอยางยงการสรางงานใหกบผหญงและคนเฒาคนแกในทองถนนน ๆ

4

ชมชนเครองปนดนเผาหมบานหตถกรรมเหมองกง ตาบลหนองควาย อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม มประวตความเปนมายาวนานกวา 150 ป จากหลกฐานขอมลและคาบอกเลาตอกนมาจากบรรพบรษทมาตงรกรากอยบานเหมองกง เดมเปนคนไททถกกวาดตอนมาจากเมองป เมองสาด รฐเชยงตง ซงปจจบนอยในเขตรฐฉานประเทศพมา แตกอนหนาทจะมาอยในพมา บรรพบรษนาจะเคยอยทแควนสบสองปนนาทางตอนใตของประเทศจนมากอน จงคาดวาวชาชพดานชางเครองปนดนเผาของบานเหมองกงนาจะสบทอดมาจากสบสองปนนา โดยมหตถกรรมทเปนมรดกชนสาคญคอ “นาตน” หรอ “คนโท” และ “หมอนา” ทเปนเอกลกษณทางวฒนธรรมอยางหนงของลานนา บานเหมองกงไดรบเลอกจากพฒนาชมชน อาเภอหางดงและการทองเทยวแหงประเทศไทย ใหเปนหมบานหนงผลตภณฑหนงตาบล(OTOP)เพอการทองเทยวเมอป พ.ศ. 2547 เพราะเปนหมบานเครองปนดนเผา ทมเรองราวประวตศาสตร วถชวต ศลปวฒนธรรมทสามารถรอยเรยงเชอมโยงไดอยางกลมกลนกบการทองเทยว สถานทตงอยหางจากตวจงหวดเชยงใหมไปตามเสนทางเชยงใหม-หางดง ประมาณ 10 กโลเมตร โดยมผนากลมประธาน OTOP คอนายวฒ เตชะแกว จานวนประชากรอยอาศย 135 ครวเรอน ทยงคงทาอาชพเครองปนดนเผาอยางจรงจงรวมตวกนมสมาชกกลมทงหมด 25 ครวเรอน ชวงอายของผผลตในกลม 20-70 ป ปทกอตงกลมเรมการรวมตวเปนกลมเมอป พ.ศ. 2546 รปแบบผลตภณฑเครองปนดนเผา ประเภทของใช เชนหมอนาดม นาตน แจกน เปนตน ในการจาหนายผลตภณฑ จาหนายทบานของผผลต ทงปลกและสง รบทาตามสงจากพอคาคนกลาง และนาไปจาหนายตลาดหนาหมบาน มมลคาการตลาดรวมปจจปนประมาณ 600,000 บาท/ป/กลม โดยมการขยายตวปานกลางและมแนวโนมลดลง ลกษณะลกคาสนใจรปแบบผลตภณฑดงเดม ราคาตา และวถชวตวฒนธรรมของกลม ราคาผลตภณฑขายสง นาตน 25-40 บาท หมอนา 35-50 บาท ยงไมมมาตรฐานผลตภณฑชมชน (มผช.) ดนปนใชดนเหนยวดนแดงจากอาเภอสนปาตอง โดยพอคานามาสงถงท โดยมขนตอนเตรยมดนดงน ทบละเอยด คดแยกวชพช ผานตระแกรง นาไปหมก 1-2 คน จากนนทาการนวดดวยเทาหรอเครองนวด นาไปปนชนงานตามตองการ วธการขนรป สวนใหญใชวธการขนรปดวยแปนหมนมอ ทเรยกวาจาก และการขนรปดวยแปนหมนไฟฟาใหเปนรปทรงตามตองการ และตกแตงกอนเผาโดยใชนาดนสแดงทาทบลงบนผวผลตภณฑบรเวณรอบนอก ขดผวดวยหน ผงใหแหง นาเขาเตาเผาและเผาดวยเตาเผาแบบทางเดนลมรอนขน เตาแบบตะกรบเผาไมเกน 1050 องศาเซลเซยส

ถงแมวาเครองปนดนเผาเหมองกงจะไดรบการคดเลอกเปนหมบานหตถกรรมตนแบบกตาม ถาขาดการสนบสนนจากภาครฐ กอาจจะทาใหเครองปนดนเผาเหมองกงเหลอแตตานานทงไวแตรองรอย ซงจากการไดลงพนทพรอมกบการไดใหบรการวชาการจดฝกอบรม ในโครงการพฒนาเครองปนดนเผาหมบานเหมองกงแบบบรณาการ และไดทาการวจยเรอง การออกแบบและพฒนาเครองปนดนเผาบนฐานบรบทสงคมแบบมสวนรวมของหมบานหตถกรรมเหมองกง พบวาเครองปนดนเผาเหมองกงยงจาเปนตองมการพฒนาในดานเตาเผาผลตภณฑ ซงเรองนกเปนความประสงคของกลมในชมชนทตองการรบความรเพอการพฒนาอยางเรงดวน ซงปญหาทพบคอ

5

เกดจากเตาเผาทมอยด งเดม เปนเตาเผาชนดทางเดนลมรอนขน (Up Draft Kiln) เปนเตาทมลกษณะการเผาไฟไหมธรรมดาเปนไปตามกฎเกณฑธรรมชาต คอ ใหความรอนจากดานลางพงสดานบนหรอจากทตาสทสง ในการใชงานจะนาเอาผลตภณฑไปวางตงขวางทางเดนลมรอนในแนวตงใชเวลาระยะหนงผลตภณฑกจะเกดการสกตว โดยทผลตภณฑจดวางบนตระกรบ ซงเปนวตถทนไฟ เชน อฐรองรบเปลวไฟจากดานลางเลดลอดตระกรบผานตวผลตภณฑ ทาใหเกดความรอนและสกตว สวนดานของปากเตาจะใชวตถทนไฟ เชน กระเบองหรอฝาเตาทาดวยโลหะปดครอบเจาะรระบายลมรอนไวดวย ซงเตาลกษณะนจะใหความรอนไมสง เกดปญหาดงน

1. อณหภมในการเผาแตละครงไมคงท (ผลตภณฑทไดมสทแตกตางกน เชนสสม สแดง สดาง) 2. ชนงานบางสวนแตกเสยหายขณะเผา คณภาพของชนงานไมสมาเสมอกน 3. ชนงานหลงเผาแตกหกงาย ไมแขงแรง

โครงการวจยนจงมแนวทางในการเพมประสทธภาพดงน ศกษาและพฒนาตวเตาเผาทชมชนใชกนอย โดยเนนรปแบบเตาแบบลกษณะเดม แตเพมประสทธภาพใหเผาอณภมสงขน ใชวสดในการสรางแบบเดมแตเนนความแขงแรง พฒนาเตาใหเหมาะสมกบการใชพลงงานทประหยดเชอเพลง สามารถใหอณหภมในการเผาใหสงขน ใชงานงาย ดวยการนาเอาหลกการของเตาชนดทางเดนลมรอนลง (Down Draft Kiln) เปนเตาทออกแบบบงคบลมรอนใหมทศทางมวนตวยอนกลบลงมาทเดม หลงจากพงสดานบนตามหลกธรรมชาตแลวพงไปตามทางออกทออกแบบบงคบใหออกไปสภายนอกของเตา ลกษณะของเตาตวบงคบทศทางลมรอนกไดแกเพดานของหลงคาดานในของเตา โดยมแนวทางการออกแบบใหมลกษณะเปนสวนโคงและในขณะเดยวกนกจะมชองระบายใหลมรอนออกสภายนอกของเตาอยดานพน ซงมทางระบายลมรอนรองรบออกสนอกเตาซงทาเปนปลองดดออกไป หลกการทางาน โดยวางผลตภณฑขวางทางลมรอน ซงพงสดานบนถงสวนโคงของเพดานแลวลมรอนกจะมวนตวกลบลงมาสทางออก ซงเปนชองอยตามพนเตาแลวออกสปลองภายนอกเตา ลมรอนทผานผลตภณฑทตงขวางเปนระยะเวลานานกจะเกดการสกตว ใชเผาผลตภณฑทงเคลอบและไมเคลอบ จะเปนเตาทชวยประหยดพลงงานไดมาก และมประสทธภาพสง ซงหลกการนนยมสรางสวนใหญใชแกสเชอเพลง

ผวจยไดเหนความสาคญของการศกษาออกแบบเตาเผาโดยใชฟนเปนเชอเพลงใหมประสทธภาพสง โดยใชเตาเผาของชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกงกบแหลงเตาสนกาแพงและเตาพานเปนตวอยางการศกษาวจย การออกแบบเตาเผานสอดคลองและสมพนธกบผลตภณฑเครองปนดนเผาของหมบานหตถกรรมเหมองกง ทสามารถเผาเคลอบเครองปนดนเผาในอณหภมสง และประหยดเชอเพลงโดยใชฟนเปนเชอเพลง ซงฟนในแหลงยงมจานวนมาก ซงหาไดจากเศษวสดกอสราง กงไมตาง ๆ เตาเผาแบบทใชกนทวไปนนยงสามารถทจะพฒนาและปรบปรงไดอกมาก จงควรปรบปรง และศกษาเพอออกแบบเตาเผาทสามารถทางานไดประสทธภาพทดกวา โดยกอนทจะกาวไปถงขนตอนของการปรบปรง และออกแบบไดนนจาเปนอยางยงทจะตองมการจดเกบขอมลและตรวจวดเตาเผาทใชงานอยอยางละเอยด ดงนนจงมความจาเปนตองสารวจขอมลของเตาเผาโดยละเอยดอกครง โดยจะตองมการตรวจวดคณสมบตและ

6

ลกษณะเฉพาะทางกายภาพของวสดทาเตาเผา ตรวจวดประสทธภาพเชงความรอนของเตาเผา การสญเสยความรอนตางๆ ศกษาระบบการผลตอยางละเอยด และศกษาตวแปรตางๆทมในระบบการผลตโดยเฉพาะในกระบวนการเผา และดผลกระทบของตวแปรตางๆทมตอคณภาพผลตภณฑ เพอทจะหาจดทมการประหยดเชอเพลงสงสด การออกแบบเตาเผาครงนยงเปนการฟนฟการทาเครองปนดนเผาใหชมชนมอาชพ พรอมอนรกษแหลงการผลตเครองปนดนเผาหตถกรรมเหมองกง ไดอยางย งยน เปนแหลงทองเทยวทางวฒนธรรมตอไป

6. วตถประสงคของโครงการวจย 6.1 เพอศกษาตวแปรตางๆ ทมในระบบการผลตเครองปนดนเผาโดยเฉพาะในกระบวนการเผา

และศกษาผลกระทบของตวแปรตางๆทมตอคณภาพผลตภณฑ 6.2 เพอหาจดทมการประหยดเชอเพลงสงสด ดวยการนาเอาหลกการของเตาเผาชนดทางเดนลม

รอนลงมาทดแทนระบบเตาเผาชนดทางเดนลมรอนขนทมอยเดม จะเปนการชวยประหยดพลงงานไดมาก และมประสทธภาพสง

6.3 เพอออกแบบเตาเผาใหสอดคลองและสมพนธกบผลตภณฑเครองปนดนเผา ของแหลง ชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกง ทสามารถเผาเคลอบเครองปนดนเผาในอณหภมสงโดยใชฟนเปนเชอเพลง

7. ขอบเขตของโครงการวจย 7.1 ขอบเขตการศกษา

7.1.1 ศกษาลกษณะเตาเผาดงเดมของแหลงเตาอน ๆ ทมลกษณะการเผาเครองปนดนเผา ชนดเดยวกน

7.1.2 ศกษาลกษณะเตาเผาดงเดมของแหลงเตาหมบานหตถกรรมเหมองกง 7.1.3 ศกษาคณสมบตของวตถดบ ในการกอสรางเตาเผา 7.1.4 ศกษาศกษาตวแปรตางๆทมในระบบการผลตเครองปนดนเผา 7.1.5 ศกษากระบวนการเผา ศกษาผลกระทบของตวแปรตางๆทมตอคณภาพผลตภณฑ 7.1.6 ศกษาอณหภมการเผา ระบบวธการเผา ทงบรรยากาศแบบออกซเดชนและรดกชน 7.1.7 ศกษาจดทมการประหยดเชอเพลงสงสด 7.1.8 ศกษาระบบการหลกการของเตาเผาชนดทางเดนลมรอนลง และระบบเตาเผาชนด

ทางเดนลมรอนขนทม 7.1.9 ศกษาเชอเพลงทใชในการเผา 7.1.10 ศกษาผลตภณฑเครองปนดนเผาทนาไปเผา 7.1.11 ศกษาหลกการออกแบบเตาเผาใหมความสอดคลองและสมพนธกบผลตภณฑ

เครองปนดนเผา

7

7.2 ขอบเขตทางดานกลมตวอยาง 7.2.1 ศกษากลมตวอยางเตาเผาแหลงเตาหมบานหตถกรรมเหมองกง 7.2.2 วตถดบและทรพยากรในทองถน สาหรบทาการกอสรางเตาเผา 7.2.3 เชอเพลง ทใชในการเผา ตาบล หนองควาย อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม 7.2.4 พนทบานเหมองกง ตาบล หนองควาย อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม

8. ทฤษฎ สมมตฐาน (ถาม) และกรอบแนวความคดของโครงการวจย 8.1 ทฤษฎ สมมตฐาน

เตาเผาสาหรบเผาผลตภณฑเครองปนดนเผาประเภทเอทรเทนแวร (Earthenware) โดยใช ฟนเปนเชอเพลง สามารถทออกแบบใหเปนระบบทางเดนลมรอนลงได จะทาใหเพมอณหภมการเผาใหสงขน ผลทาใหผลตภณฑมความแกรงมากขน ขณะเดยวกนสามารถประหยดเชอเพลงได 10-15 เปอรเซนต ของการเผาแตละครง

8.2 กรอบแนวความคดของโครงการวจย

ภาพ กรอบแนวความคดของโครงการวจย

การสรางอาชพใหชมชนหมบานเหมองกงตาบล หนองควาย อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม ตอยอดเครองปนดนเผาหตถกรรมบานเหมองกง

เตามประสทธภาพ ความรอนและอณหภมสมพนธกบผลตภณฑ

ศกษาและออกแบบเตาเผาแบบประสทธภาพสงโดยใชฟนเปนเชอเพลง สาหรบ เผาผลตภณฑเครองปนดนเผาหมบาน

หตถกรรมเหมองกง

ออกแบบและสรางเตาเผา โดยใชฟนวสดเหลอใชเปนเชอเพลง

รกษารปแบบเดม เพมระบบการเผา ทางเดนลมรอนลงได ทง OFและRF

เผาอณหภมสง ประหยดเชอเพลง ประหยดพลงงาน ลดการสญเสยของชนงาน

บรณาการกบโครงการอน ๆ

เปนแหลงเรยนร ศนยภมปญญา ถายทอด ประวตศาสตรลานนา

ชมชนมรายไดเพมมากขน นาไปสรางในแหลงผลตอน ๆ

8

9. การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ (information) ทเกยวของ บรบทสงคมทเกยวของกบการออกแบบและพฒนาเครองปนดนเผาเหมองกงประเพณ

วฒนธรรมทสบทอดกนมา ผลตภณฑนาตนหรอคนโท ของชาวลานนานนถอไดวาเปนงานศลปหตถกรรมทเกยวของ อย

ในวถชวตของชาวลานนาเปนอยางมาก จนอาจจะกลาวไดวานาตนนนเปนเอกลกษณทางวฒนธรรม อยางหนงของชาวลานนา เนองจากวาชาวลานนาไดมการใชน าตนอยางแพรหลายในแทบทกครวเรอน นาตนนอกจากจะเปนภาชนะทใชสาหรบบรรจนาดมแลว ยงเปนสวนหนงของภาชนะใสดอกไมในแทนบชาและในพธกรรมตางๆ ตลอดจนเปนเครองประกอบยศของชนชนสงอกดวย เรองราวของนาตนมการศกษาวามการผลตใชกนอยางแพรหลายอยในดนแดนลานนา นาตนทกวนนเปนงานศลปหตถกรรมยคหลงทมความแตกตางอยางสนเชงกบนาตนของลานนายคตน ทงนเปนผลสบเนองมาจากการเปลยนแปลงทางสงคมวฒนธรรมครงใหญในลานนา รปทรงนาตนมลวดลายการประดบตกแตงแลวนบไดวามความนาสนใจไมนอย ตวนาตนเองทงทเปนนาตนสมยลานนายคตนและลานนายคหลงนน จดเปนงานศลปกรรมทมรปแบบหลากหลาย มลวดลายทงดงามและสะทอนใหเหนถงประวตศาสตรของมนษย ของผผลตขนมาไดเปนอยางดดวยเหตนคณคาของนาตนจงมไดอยทการทาหนาทบรรจและใชสอยเกยวของกบชวต ของชาวลานนาแตเพยงอยางเดยวเทานน แตเปนเรองราวทเกยวของกบบรรพชนผทาหนาทผลต ทถอวาไดชวยเพมคณคาและเกยรตภมของนาตนใหสงขน

วถชวตความเปนอยของผคน เครองปนดนเผาบานเมองกง เรมตนขนเมอประมาณเกอบสองรอยปกอน จากการทาภาชนะ

เครองปนดนเผาเพอใชในชวตประจาวนของชาวบาน เชนหมอดนใสนาดม นาตน นอกจากใหประโยชนใชสอยแลว ยงมคณคาทางศลปะทประณต งดงาม มกรรมวธการผลตทเรยบงาย ปจจบนมลกษณะการผลตเปนอตสาหกรรมครอบครวขนาดเลกภายในครอบครวและเครอญาต ภมปญญาทองถนคอภมปญญาในดานการทาเครองปนดนเผา การเพมมลคาจากสงทมอยในทองถนและถอเปนภมปญญาตกทอดมาแตอดต จากบรรพบรษ เปนการสรางอาชพ รายได ทาใหชาวบานมสภาพความเปนอยทด มผลตอเศรษฐกจภายในจงหวด ทาใหพบการเปลยนแปลงภายในชมชนในยคแหงทนนยม มการรวมกลมวสาหกจ กลมเครองปนดนเผา เพอเปนระบบกลไกทางการตลาด และเพอผลกาไรทคดจากการขายผลตภณฑมาพฒนาหมบาน

สงคม และสภาพสงแวดลอมของหมบานเหมองกง สถานทผลตงานเครองปนดนเผาของผประกอบการ สถานทผลตเครองปนดนเผา ประกอบดวย

สถานทผลตงานเครองปนดนเผาของผประกอบการขนาดยอม จานวน 10 แหง ซงแตละแหงมชางปนประมาณ 3-8 คน ใชพนทภายในบานของผประกอบการ ซงเนอทสวนใหญมเพยงพอ โดยอาศยพนทใตถนบานเปนทเกบผลตภณฑ บรเวณขางบานมการตอเตมเปนพนทในการขนรป บรเวณลานกลางแจงใชในการตากหรอผงชนงาน หนาบานใชวางผลตภณฑตงโชวและจาหนาย สวนบรเวณหลงบานเปนพนท

9

เตาเผา และใชเกบวสด เชน ดน ฟน อน ๆ สถานทผลตงานเครองปนดนเผาของผประกอบการแบบครวเรอน ใชพนทการทางานลกษณะคลายกบผประกอบการขนาดยอม จะแตกตางทไมมเตาเผา สวนสถานทจาหนายผลตภณฑใชพนทของกรมทางหลวง มรานจาหนายบรเวณปากทางเขาหมบาน มผลตภณฑทไดจากการผลตของเหมองกงแตละรานวางจาหนาย รวมทงนาเอาผลตภณฑจากแหลงผลตอน ๆ เชน ผลตภณฑบานกวน ผลตภณฑจากบานทงหลวงอาเภอครมาศ วางจาหนายดวย เพอคอยใหบรการแกลกคาทผานเขามาเยยมชมไดเลอกซอเปนของใชของประดบตกแตงบาน อาคาร สานกงาน และยงเปนของฝากทใหความประทบใจแกผรบอยางมคณคาของภมปญญา กลมลกคามทงชาวไทยและตางประเทศใหความสนใจเลอกซอสนคา

สภาพการณในปจจบนของชมชน สงแวดลอมตางๆ บนถนนสายเชยงใหม-หางดง ถนนหลวงแผนดนหมายเลข 108 สายเชยงใหม-ฮอด หางจาก

อาเภอเมองเชยงใหมประมาณ 6 กโลเมตร และหางจากทวาการอาเภอหางดงประมาณ 6 กโลเมตร ตวหมบานอยบรเวณทางแยกทางหลวงหมายเลข 1269 ระหวางกโลเมตรท 10-11 จดเดนคอนาตนขนาดใหญ สงเดนเปนสงาสนาตาลแดง ตงอยปากทางเขาหมบานเหมองกง สง 18 เมตร เสนผาศนยกลาง 8 เมตร 85 เซนตเมตร เปน Landmark ทเพมแรงดงดดใหนกทองเทยวแวะเวยนมาเทยวชม สนบสนนเงนงบประมาณมาจากสานกพฒนาชมชน อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม ทจดทาเปนศนยโครงการหมบานหตถกรรมเพอการทองเทยว

รปแสดงทตงหมบานหตถกรรมเครองปนดนเผาเหมองกง

(ทมา Google Maps)

รป นาตนขนาดใหญ ตงอยปากทางเขาหมบาน มถนนเขาไป และมททาการผใหญบาน

ปจจบนหมบานเหมองกงมประชากรอยอาศย 135 ครวเรอน ทยงคงทาอาชพเครองปนดนเผา

อยางจรงจงรวมตวกนมสมาชกกลมทงหมด 25 ครวเรอน โดยมผนากลมประธาน OTOP คอนายวฒ เตชะ

10

แกว ชวงอายของผผลตในกลม 20-70 ป ปทกอตงกลมเรมการรวมตวเปนกลมเมอ พ.ศ. 2546 รปแบบผลตภณฑเครองปนดนเผา ประเภทของใช เชนหมอนาดม นาตน แจกน เปนตน ในการจาหนายผลตภณฑ จาหนายทบานของผผลต ทงปลกและสง รบทาตามสงจากพอคาคนกลางและนาไปจาหนายตลาดหนาหมบาน มมลคาการตลาดรวมปจจปนประมาณ 600,000 บาท/ป/กลม โดยมการขยายตวปานกลางและมแนวโนมลดลง ลกษณะลกคาสนใจรปแบบผลตภณฑดงเดม ราคาตา และวถชวตวฒนธรรมของกลม ราคาผลตภณฑขายสง นาตน 25-40 บาท หมอนา 35-50 บาท ทงนขนอยกบขนาด รปทรง และการตกแตง ผลตภณฑยงไมไดรบมาตรฐานผลตภณฑชมชน (มผช.)

บรบทการผลตเครองปนดนเผาเหมองกง ผลตภณฑน าตนทผลตขน สบทอดมาจนทกวนนโดยทวไปจะมลกษณะเปนเครองปนดนเผา ท

ใชอณหภมในการเผาไมสงนก เนอหยาบหนาและมรพรนคอนขางมาก ผวมการทาน าดนขนสแดง และขดผวใหมความมนวาว เพอกนไมใหน าซมออก มการประดบตกแตงผวภายนอกภาชนะอยางสวยงามดวยลวดลายตาง ๆ เกดจากการขดขดแกะลาย พมพหรอกดลาย และการปนแปะตด สวนรปทรงของน าตนนนจะมหลายแบบ แบงอยางกวางๆได 8 แบบคอ แบบหวแดง แบบทรงสง แบบคอคอดปากบาน แบบน าตนแมวาง แบบทรงอวน แบบยาวกลบมะเฟอง แบบทรงขวด แบบน าเตา เปนตน สาหรบสจะมทงดา เหลอง และแดงซงจะแตกตางกนไปตามกระบวนการผลต

รป น าตนหรอคนโท รปทรงดงเดมทปนในอดต สญหายไปพรอมกบชางปน (www.phuketneophoto.com/forums/showthread.php?t=6778)

ปจจบนชาวบานเหมองกงไดมการพฒนาผลตภณฑไปในรปแบบอน ๆ ตามคาสงซอของลกคา เชนโคมไฟ กระถาง อางบว แจกน ตะเกยง อน ๆ การขนรปดวยวธแปนหมนไฟฟา และพมพปลาสเตอร

11

รป แจกน ผลตตามคาสงซอ

รป ตะเกยงน ามน

รป อางบว

รป โคมไฟฉล

รป แจกนแกะลายรปชาง

รป โคมไฟรปทรงตาง ๆ

รป รปแจกนเขยนลายผหญงลานนา

ดนทใชในการขนรปดนประเภทเอทเทนแวร (Earthen ware) แหลงดนบานแพะสนใหม ตาบลนาบอหลวง อาเภอสนปาตอง จงหวดเชยงใหม แหลงดน

เหนยวทใชในการทาเครองปนดนเผาเปนพนทสวนบคคล ทดนมกรรมสทธ ผประกอบการตองซอดนเหนยววตถดบจากเอกชน ซงมความหลากหลายลกษณะจากบรเวณตางๆ หรอผรบเหมาทรบจางเปดหนาดนขายนามาขายใหเอง เกบไวในโรงเกบใชทงป ซงมความสะดวกสบายมากกวาไปขดเองเหมอนในอดต ราคาซอขายประมาณลกบาศกเมตรละ 200 บาท วธการจดหาดนคอตดตอหาซอเอง ทาใหตองประสบปญหาเดยวกน คอคณสมบตของดนทไมแนนอน ถงแมวาดนทซอจะมความเหนยวสามารถใชปนขนรปผลตภณฑไดกตาม แตมกจะพบปญหาดนแตกราวขณะผงแหง หรอแตกหลงเผา ซงดนทใชเปนดนเหนยวธรรมดา โดยทวไปจะผสมกบทรายหรอดนเชอบางเพอกนแตกราว ปนขนรปทรงตวไดด

การเตรยมดนปน สาหรบกรรมวธในการผลตแบบดงเดม เรมตนจากการไดดนเหนยวนามาสบหรอทบเปนกอน

เลก ๆ แลวผงแดดใหแหงกอนนาไปตาใหละเอยดเปนผงดวยครกกระเดอง แตปจจบนนยมใชเครองโมแบบไฟฟาเพราะสะดวกรวดเรวกวา จากนนรอนดนทบดยอยดวยตะแกรงรอน นาผงทผานการรอนผสมนาแลวหมกทงไวประมาณหนงวนกอนจะนามานวดใหมความเหนยวทเหมาะสม

ขนรปชนงาน การขนรปคอการปน เมอไดดนเหนยวทผานการหมก และผานการนวดจนไดทแลว กลงมอปน

ผลตภณฑเปนรปรางตามทตองการ วธการขนรปสวนใหญใชวธการขนรปดวยแปนหมนมอ ทเรยกวาจาก และการขนรปดวยแปนหมนไฟฟาใหเปนรปทรงตามตองการ กระบวนการในการผลตเครองปนดนเผาของกลมบานเหมองกง มลกษณะทพฒนาไปไกลกวาทอน ๆ เพราะรจกการใชแปนหมนมาตงแตสมยบรรพบรษ โดยใชเหลกแหลมปกบนดนแขงแลวใชกระบอกไมรวกตดเปนทอนสน ๆ สวมบนแทงเหลกอกท ดานของไมรวกตดกบแผนไมกลมแบน การปนดนบนแทนหมนนทาใหเรวขนโดยอาศยความชานาญและทกษะทมอย

12

รป การขนรปดวยแปนหมนมอ

รป การขนรปดวยแปนหมนไฟฟา

การตกแตงชนงาน นาผลตภณฑทปนเสรจแลว ทาดวยดนสแดงผสมนามนทาทบลงบนผวผลตภณฑบรเวณรอบ

นอก ขดผวดวยหนใหผวมนขลบ ผงใหแหง เพอชวยใหเนอดนยดเกาะกบตดแนนขน การทาดวยนาดนขน ทาบนชนงานขณะทกาลงมาด ๆ ทงนเพอปกปดผวหยาบของชนงาน ดนทใชเปนดนละเอยด ดนแดงจากแหลงอาเภอดอยสะเกด นอกจากนนการขดผวเปนวธเกาแกทสดวธหนง ซงพบในภาชนะยคหนใหมตอนตน เปนการทาใหผวเรยบ และสวยงาม ชวยกนไมใหนาซมผานออกมาเรว เพราะรพรนของเนอดนมนอยลง เครองมอทใชขดตองมผวเรยบ เชนหนแมนาทเรยบกลม ขอกระดก หรอไม สวนการรมควนนนเปนวธทเพอใหชนงานมสดา โดยนาชนงานไปอบและรมควนเพอเผาเอา

รป การตกแตงทาดวยน าดนขน และขดผวใหผวเรยบ สวยงาม

เตาและการเผาผลตเครองปนดนเผาเหมองกง การเผาเพอใหชนงานคงสภาพไดนาน มความแขงแกรง เตาเผาจงเปนอปกรณสาคญอยางยงใน

การผลตงานเครองปนดนเผาทตองสามารถควบคมความรอนได โดยการนาชนงานเขาเตาเผา ซงเปนเตากอชนดแบบทางเดนลมรอนขน หรอเรยกวาเตาตะกรบ และเตากอแบบเตานอน เผาอณหภมไมเกน 1000 องศาเซลเซยส โดยใชฟนเปนเชอเพลง เปนเตาทกอดวยอฐ เปนเตาทไดรบความรอนจากเชอเพลงไปสชนงานทเผาและไปออกทปากปลองหรอปากเตาอกดานหนง ไฟทใหความรอนจะอยตอนลางใตทวางภาชนะ ความรอนจากพนจะตรงไปผานชนงานทเผา ในการเผาไมมเครองมอในการวดความรอน ผเผาจะใชวธสงเกตจากสไฟทเปลงออกมา ถามไฟมสแดงจดจนกลาอณหภมประมาณ 800 องศาเซลเซยส ถาไฟสแดงธรรมดาเกอบแก อณหภมประมาณ 850 องศาเซลเซยส ถาไฟสสมใกลแก อณหภมประมาณ 950 องศาเซลเซยส ถาไฟสสมจางไฟแก อณหภมประมาณ 1000 องศาเซลเซยส

13

รป เตาตะกรบและเตากอแบบเตานอนเผาอณหภมไมเกน 1000 องศาเซลเซยส โดยใชฟนเปนเชอเพลง

เตาเผาผลตเครองปนดนเผาจากแหลงอน ๆ ทมลกษณะใกลเคยงกบเตาเหมองกง

รป เตาเผาบานทงหลม พะเยา

รป เตาเผาบานสนทราย ไชยปราการ

รป เตาเมองนาน อาเภอเมอง จงหวดนาน

รป เตาวดปะขาวหาย อาเภอเมอง จงหวดพษณโลก

รปเตาโปงแดง อาเภอพาน จงหวดพะเยา

รป เตาสนกาแพง อาเภอสนกาแพง เชยงใหม

14

รป เตาเผาสโขทย

รป เตาตะกรบบานเกาะนอย ศรสชนาลย สโขทย

เตาเผาผลตภณฑเครองปนดนเผา เตาเผา (Kiln) จดเปนเครองมอทมความสาคญชนดหนง ในกระบวนการผลตงาน

เครองปนดนเผาซงจะขาดไมได ทงนเนองจากเปนขนตอนสดทายของกระบวนการผลตทจะใหผลตภณฑเครองปนดนเผาออกมาเปนผลตภณฑสาเรจรปและใชงานไดซงรวมทงใหผลตภณฑทมความสมบรณงดงามและประโยชนใชสอย

ในอตสาหกรรมเครองปนดนเผา เตาเผาจงจดไดวาเปนเครองมอทมความสาคญในการทาหนาทใหความรอน ควบคมความรอน การกระจายความรอน ซงจาเปนจะตองมการศกษาและออกแบบใหถกหลกวชาการ สามารถเผาไดอณหภมสง รวมทงประหยดและปลอดภย ตลอดจนวสดทใชในการสรางเตาตองมคณภาพด เหมาะสมทงนเพอใหเตามคณสมบตและมประสทธภาพ และตองคานงถงชนดของเชอเพลงทใช เชน ฟน เตาแกส เตานามน เตาไฟฟา

ตามหลกทว ๆ ไปเกยวกบคณสมบตของเตาเผา ไมวาจะเปนเตาชนดใดทจะนามาใชในการปฏบตงานเพอใหเกดความเหมาะสม จงควรพจารณาในหลกตาง ๆ ดงน

1. สามารถเรงและเผาไดในอณหภมทตองการ 2. สามารถกระจายความรอนไดสมาเสมอทวทงเตา ทงสวนบน สวนกลาง และสวนลาง 3. สามารถควบคมความรอนไดอยางมประสทธภาพ 4. มความแขงแรง คงทนตอการใชงาน และทนตอปฏกรยาการเปลยนแปลงของบรรยากาศ

ภายในเตา 5. มความปลอดภยสงและประหยดเชอเพลง ดแลรกษางาย 6. สะดวกในการใชงาน รวมทงสะดวกในการบรรจ การนาออกของผลตภณฑจากเตาเผา

เปนเตาทมอปกรณ เครองมอทมประสทธภาพและหาซอไดสะดวก ลกษณะโครงสรางเตาเผาประกอบไปดวยสวนตาง ๆ ทสาคญดงน 1. สวนทเปนแหลงกาเนดความรอน 2. หองเผาผลตภณฑ 3. สวนทเปนผนงเตาและหลงคาเตา 4. ทางเดนลมรอน

15

5. ปลองไฟ เตาเผาเซรามกทใชกนทกวนนไดพฒนาไปมาก ในดานเทคนคการออกแบบ การกอสราง การใช

วสดทนไฟทมคณภาพดขน ระบบหวพนไฟและวธการควบคมการเผา ตลอดจนความสะดวกตอการใชงานและประหยดแรงงาน

ประเภทของเตาเผาผลตภณฑเครองปนดนเผา เตาเผา (Kiln) ไดถกจดแบงออกเปนหลายประเภท โดยอาศยหลกวชาการ และตวประกอบอน

ซงทาใหสอดคลองและเปนเอกลกษณของแตละเตาเผาไป เชน 1. แบงตามประเภทของเชอเพลง ไดแก

- เตาแกส - เตาไฟฟา - เตานามน - เตาฟน - เตาถานหน - ฯลฯ

2. แบงตามประเภทการใชงาน ไดแก เตาทใชงานไมตอเนอง (Un Continuous Kiln) เผาเปนครงคราวไมตดตอกน จะเผาทงชวงนาน

จงบรรจผลตภณฑเขาเตาเผาใหม เตาทใชเผาชนดกงตอเนอง (Semi Continuous Kiln) สามารถเผาเกอบจะตดตอกนไปมกเปนเตา

สมยใหม เชน เตาแกส ซงตองเพมรถบรรจผลตภณฑอกคนหนงหรออาจไมเพมทงนขนอยกบความเหมาะสม การเผาในระยะเวลาใกล ๆ กนแตละครง ชวยทาใหประหยดเชอเพลงหมนเวยนจากรถบรรจสองคน จงเปนลกษณะกงตอเนอง

เตาเผาชนดตอเนอง (Continuous Kiln) มกจะเปนเตาเผาแบบอโมงคยาว (Turner Kiln) มรถบรรจผลตภณฑหลายคนพวงตอเนองกนเขาไปในอโมงค โดยตรงกลางของอโมงคจะเปนบรเวณเผาไหม เมอรถบรรจผลตภณฑลาเลยงผานมากจะเกดการเผาไหมจนผลตภณฑสกตว โดยการตงเวลาใหหยดเผาบรเวณนนตามความเหมาะสม แลวรถบรรจกจะผานไปออกสภายนอกอโมงค ตอเนองกนไมหยดนอกจากจะหยดเพอซอมเตา หรอหยดกจการ จงเรยกวาการเผาแบบตอเนอง

3.แบงตามประเภทของเตาไฟ ตามธรรมชาตแลว การเผาไหมจะตองมเปลวไฟเกดขนเพอใหเกดความสมบรณของการเผา

ไหม และเปลวไฟทเกดขนกจะไปเผาไหมสมผสสงทสงทถกเผาเพอใหเกดความรอน และสกตวในทสดแตในการเผาผลตภณฑเครองปนดนเผานน อาจมการออกแบบเตาเผาเพอไมใหสมผสกบเปลวไฟกสามารถสกตวได ซงจดแบงไดดงน

16

เตาเผาชนดเปลวไฟสมผส (Direct Firing Kiln) เปนเตาเผาทผลตภณฑภายในเตาถกเปลวไฟสมผสเพอใหเกดความรอนตลอดเวลาขณะอยในเตา จนสกตว เผาไดทงผลตภณฑทไมไดเคลอบ และผลตภณฑเคลอบ เชน เตาเผาอฐกอสราง เตาเผากระเบอง เตาเผาผลตภณฑเครองปนดนเผา

เตาเผากงเปลวไฟสมผส (Semi Muffle Kiln) เปนเตาเผาทออกแบบโดยการสรางกาแพงกนเปลวไฟสมผสกบผลตภณฑโดยตรง แตทงนอาจมเปนบางสวนทเปลวไฟสมผสกบผลตภณฑ เตาลกษณะนสรางขนเพอเปนไปตามวตถประสงคของการใชงาน เชน ปองกนเปลวไฟสมผสผลตภณฑขณะเคลอบกาลงหลอมละลายเปนตน

เตาเผาชนดเตาปด (Muffle Kiln) เตาชนดนออกแบบสรางขนเพอปองกนไมใหเปลวไฟสมผสกบผลตภณฑ และโดยการใชวตถทนไฟสรางเปนกลองหรอหบดน (Saggar) เพอใชบรรจผลตภณฑไวภายในใชเผาเคลอบไดด สะอาด ปองกนสงสกปรกตกลงบนผวผลภณฑขณะทเคลอบหลอม

4. แบงตามประเภททางเดนลมรอน ดงไดกลาวมาแลววาการออกแบบสรางเตา ตองอาศยหลกวชาการเขาชวย จงจะทาใหประสบ

ผลสาเรจ และเตามประสทธภาพการใชงานคอนขางสง แมกระทงการบงคบทางเดนของลมรอนทเกดขนภายในเตา ถาสามารถบงคบไดตามตองการ กจะทาใหเตาเผามประสทธภาพสงซงพอจะแยกการบงคบทศทางไดดงน

เตาเผาชนดทางเดนลมรอนขน (Up Draft Kiln) เปนเตาทมลกษณะการเผาไฟไหมธรรมดาเปนไปตามกฎเกณฑธรรมชาต คอ ใหความรอนจากดานลางพงสดานบนหรอจากทตาสทสง ซงไมเปนการฝนลมรอนหรอบงคบลมรอนใหมทศทางหกเหแตอยางใด ซงโดยปกตลมรอนพงขนทสงโดยตรง เตาชนดนกยงใหมทศทางเหมอนเดม ในการใชงานจะนาเอาผลตภณฑไปวางตงขวางทางเดนลมรอนในแนวตงใชเวลาระยะหนงผลตภณฑกจะเกดการสกตว ลกษณะของเตาชนดนโดยทวไปกจะสรางกาแพงดวยวตถทนไฟลอมรอบเปนคอกกน ผลตภณฑอาจจะเปนทรงกระบอก หรอกาแพงสเหลยม โดยทผลตภณฑจดวางบนตระกรบ ซงเปนวตถทนไฟ เชน อฐรองรบเปลวไฟจากดานลางเลดลอดตระกรบผานตวผลตภณฑ ทาใหเกดความรอนและสกตว สวนดานของปากเตาจะใชวตถทนไฟ เชน กระเบองหรอฝาเตาทาดวยโลหะปดครอบเจาะรระบายลมรอนไวดวย

เตาชนดทางเดนลมรอนลง (Down Draft Kiln) เปนเตาทออกแบบบงคบลมรอนใหมทศทางมวนตวยอนกลบลงมาทเดม หลงจากพงสดานบนตามหลกธรรมชาตแลวพงไปตามทางออกทออกแบบบงคบใหออกไปสภายนอกของเตา ลกษณะของเตาปะเภทนตวบงคบทศทางลมรอนกไดแกเพดานของหลงคาดานในของเตานนเอง โดยการออกแบบใหมลกษณะเปนสวนโคงและในขณะเดยวกนกจะมชองระบายใหลมรอนออกสภายนอกของเตาอยดานพนซงมทางระบายลมรอนรองรบออกสนอกเตาซงทาเปนปลองดดออกไป หลกการทางานโดยวางผลตภณฑขวางทางลมรอน ซงพงสดานบนถงสวนโคงของเพดานแลวลมรอนกจะมวนตวกลบลงมาสทางออก ซงเปนชองอยตามพนเตาแลวออกสปลองภายนอกเตา ลมรอนทผานผลตภณฑทตงขวางเปนระยะเวลานานกจะเกดการสกตว ใชเผาผลตภณฑทงเคลอบและไม

17

เคลอบ เตาเผาชนดทางเดนลมรอนลงนเปนทยอมรบวาชวยประหยดพลงงานไดมาก และมประสทธภาพสง ทนยมสรางสวนใหญนยมเชอเพลงแกสและนามน

เตาเผาชนดทางเดนลมรอนในแนวนอน เตาเผาชนดนจดเปนเตาทนยมกนมาตงแตอดตตวอยางไดแก เตาจนเผาโองมงกร เตากบ เตาเผาเครองสงคโลก บางเตาทกลาวมาอาจมทศทางลมรอนอยในแนวเฉยงบางแตกจดอยในประเภททางเดนลมรอนในแนวนอน เตาชนดนอาศยหลกการบงคบลมรอนดวยเพดานเตาเชนเดยวกน ออกแบบสรางใหมความโคงแลวบงคบใหลมรอนเลอนไหลไปตามความยาวของตวเตาจะสนหรอยาวขนอยกบการออกแบบลมรอนถกบงคบใหวงออกทางดานหลงของเตา โดยสรางเปนปลองระบายลมรอน กวาง แคบ สงหรอเตย ขนอยทผออกแบบและความเหมาะสมในการใชงาน เตาชนดนอาศยหลกการทางานคอ นาผลตภณฑตงวางขวางทางเดนลมรอนซงเลอนไหลมาในแนวนอน แลวพงออกสปลองเตาดานหลงผลตภณฑตงขวางเปนระยะเวลานานจงทาใหเนอดนเกดการสกตวเนอแกรงใชเผาไดทงเคลอบและไมเคลอบ ประหยดเชอเพลงกวาเตาชนดทางเดนลมรอนขนเชอเพลงทนยมมกเปนฟน

สรป โครงการศกษาและออกแบบเตาเผาแบบประสทธภาพสงโดยใชฟนเปนเชอเพลง สาหรบเผา

ผลตภณฑเครองปนดนเผาหมบานหตถกรรมเหมองกง ซงตองมการศกษาและพฒนาตวเตาเผาทชมชนใชกนอย โดยเนนรปแบบเตาแบบลกษณะเดม แตเพมประสทธภาพใหเผาอณภมสงขน ใชวสดในการสรางแบบเดมแตเนนความแขงแรง พฒนาเตาใหเหมาะสมกบการใชพลงงานทประหยดเชอเพลง ใชระบบหลกการของเตาเผาชนดทางเดนลมรอนลงมาทาการออกแบบ สามารถใหอณหภมในการเผาใหสงขน ใชงานงาย ซงการพฒนาออกแบบนอาจจะใชเปนจดเรมตนในการพฒนาการเผาแบบประสทธภาพสงสาหรบชมชนอน ๆในอนาคตได

10. เอกสารอางองของโครงการวจย โกมล รกษวงศ. 2531.วตถดบทใชในงานเครองปนดนเผาและเนอดนปน. กรงเทพฯ : วทยาลย

ครพระนคร. กาญจนา อนทรชต. 2547.รายงานวจยเพอเพมมลคาผลตภณฑเครองปนดนเผาพนบาน บานทง

หลวง อ าเภอครมาศ จงหวดสโขทย, ศนยพฒนาอตสาหกรรมเครองเคลอบดนเผา ลาปาง, กรมสงเสรมอตสาหกรรม.

กาญจนา อนทรชต. 2548.รายงานวจยพฒนาเครองเคลอบดนเผาเลยนแบบแหลงเตาบานบอสวก อ าเภอเมอง จงหวดนาน, ศนยพฒนาอตสาหกรรมเครองเคลอบดนเผา ลาปาง, กรมสงเสรมอตสาหกรรม.

บรรษทเงนทนอตสาหกรรมแหงประเทศไทย. 2528. เครองปนดนเผาและเครองเคลอบกบพฒนาการทางเศรษฐกจและสงคมของสยาม

ไพบลย หลาสมศร และคณะ 2554.รายงานการวจยเรองการออกแบบและพฒนาเครองปนดนเผาบนฐานบรบทสงคมแบบมสวนรวมของหมบานหตถกรรมเหมองกง เครอขายบรหาร

18

การวจยภาคเหนอตอนบนสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา จอหน ชอว .ม.ป.ป. เครองปนดนเผาไทย กรงเทพมหานคร . คราฟแมน ทว พรหมพฤกษ : 2525 เตาและการเผา กรงเทพมหานคร จงเจรญการพมพ สายนต ไพรชาญจตร. 2540.โบราณคดลานนา1 กรงเทพฯ : สมาพนธ. พจน เกอ.1962.เครองปนดนเผาและเตาสนก าแพง, กรมศลปากร . กรงเทพมหานคร สมบรณ อรณยภาค. 2545.เซรามกจากดนแดง, สานกพมพโชตนาพรนท, เชยงใหม.

11. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ เชน การเผยแพรในวารสาร จดสทธบตร ฯลฯ และหนวยงานทน าผลการวจยไปใชประโยชน

ผลจากการวจยเรองการศกษาและออกแบบเตาเผาแบบประสทธภาพสงโดยใชฟนเปนเชอเพลง สนสดแลว สามารถนาเอาผลไปใชประโยชนตามวตถประสงคของโครงการวจยโดยการ

11.1 การใหความร โดยการนาผลงานวจย ไปเผยแพรประชาสมพนธ ใหความรดานตางๆ แกกลมชมชน ผผลตและผรบบรการสามารถทจะมแนวคดในการพฒนาสรางสรรคผลงานไดดวยตนเอง และสามารถประยกตรปแบบใหเปนเอกลกษณของตนเองได

11.2 การใหความเขาใจโดยการรณรงคใหชมชน ผผลตและผรบบรการเขาใจในองคความร การรบเอาเทคโนโลยไปใช

11.3 การใหคาปรกษา โดยใหคาปรกษาดานการออกแบบ เทคนค ดานวชาชพ การวางแผนตางๆ ใหแกชมชน ผผลตและผรบบรการ

11.4 การถายทอดเทคโนโลย จดกระบวนการเรยนรดานการออกแบบเตา การสรางเตาเผา โดยมงหวงเพอชมชน ผผลตและผรบบรการ ไดรบความร ความเขาใจ มทกษะ สามารถปฏบตการเผาเครองปนดนเผาไดอยางถกวธ การเผาทนาหลกวชาการมาใชโดยชนงานไมเสยหาย พงพาตนเองไดอยางย งยน

12. แผนการถายทอดเทคโนโลยหรอผลการวจยสกลมเปาหมาย 12.1 จดทาเอกสารเผยแพรใหกบชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกง ทประกอบอาชพการทา

เครองปนดนเผา 12.2 จดฝกอบรมเชงปฏบตการถายทอดเทคโนโลย ความรดานเตาและการเผา ใหแก

ผประกอบการชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกง ใหสามารถรบเอาเทคโนโลยนาไปสรางเตาเผาและทาการเผาได

13. วธการด าเนนการวจย และสถานทท าการทดลอง/เกบขอมล 13.1 วธการด าเนนการวจย

19

1. ศกษารวบรวมขอมลหมบานหตถกรรมเหมองกง ศกษารวบรวมขอมล รปแบบเตาเผาชนดตาง ๆ รวมทงศกษารวบรวมขอมลวตถดบในทองทหมบานหตถกรรมเหมองกง จากเอกสาร ตารา ระบบออนไลน และแหลงขอมลภาคสนาม ตลอดจนผเชยวชาญดานการสรางเตาเผา

2 จดทาเครองมอศกษาตวแปรตางๆ ทมในระบบการผลตเครองปนดนเผาโดยเฉพาะใน กระบวนการเผา

3. จดทาเครองมอศกษาผลกระทบของตวแปรตางๆทมตอคณภาพผลตภณฑ 4. จดทาเครองมอศกษาจดทมการประหยดเชอเพลงสงสด 5. ดาเนนการศกษาและเกบรวบรวมขอมล 6. ดาเนนการวเคราะหขอมล นาขอมลไปใชในการออกแบบ 7. ดาเนนการออกแบบเตาเผา โดยใชหลกและขนตอนการออกแบบ พรอมเขยนแบบ 8. สรางเตาเผาแบบจาลอง ขนาดสเกล 1:75 9. ทดสอบการทาเตาแบบจาลอง 10. วเคราะหผลทดสอบ และประเมน สรปผลพรอมแกไขขอบกพรองของการทดสอบเพอพฒนาคณภาพเตา 11. ดาเนนการสรางเตาเผา และใหสอดคลองและสมพนธกบผลตภณฑเครองปนดนเผา 12. ทดสอบการเผา พรอมสรปผลการเผา 13. จดทารายงาน พรอมเอกสารเผยแพรใหกบชมชนเขตหมบานหตถกรรมเหมองกง ท

ประกอบอาชพการทาเครองปนดนเผา 14. จดฝกอบรมถายทอดเทคโนโลยใหแก ชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกง ทประกอบอาชพ

การทาเครองปนดนเผา 13.2 สถานทท าการทดลอง/เกบขอมล

แหลงเตาหมบานหตถกรรมเหมองกง ตาบลหนองควาย อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม และสาขาวชาเทคโนโลยเซรามก คณะศลปกรรมและสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ภาคพายพ เชยงใหม

20

14. ระยะเวลาท าการวจย และแผนการด าเนนงานตลอดโครงการวจย (ใหระบขนตอน อยางละเอยด)

ระยะเวลาการทาวจย ตงแตวนท 1 ตลาคม 2557 - 30 กนยายน 2558 รวม 1 ป ระยะเวลา

กจกรรม ต.ค. 57

พ.ย. 57

ธ.ค. 57

ม.ค. 58

ก.พ 58

ม.ค. 58

เม.ย 58

พ.ค 58

ม.ย. 58

ก.ค. 58

ส.ค 58

ก.ย. 58

1. ศกษารวบรวมขอมลหมบานหตถกรรมเหมองกง รปแบบเตาเผาชนดตาง ๆ ขอมลวตถดบในทองทหมบานหตถกรรมเหมองกง จากเอกสาร ตารา ระบบออนไลน และแหลงขอมลภาคสนาม ตลอดจนผเชยวชาญดานการสรางเตาเผา

2 จดทาเครองมอศกษาตวแปรตางๆ ทมในระบบการผลตเครองปนดนเผาโดยเฉพาะใน กระบวนการเผา

3. จดทาเครองมอศกษาผลกระทบของตวแปรตางๆทมตอคณภาพผลตภณฑ

4. จดทาเครองมอศกษาจดทมการประหยดเชอเพลงสงสด

5. ดาเนนการศกษาและเกบรวบรวมขอมล

6. ดาเนนการวเคราะหขอมล

7. ดาเนนการออกแบบเตาเผา โดยใชหลกและขนตอนการออกแบบ พรอมเขยนแบบ

8. สรางเตาเผาแบบจาลอง 9. ทดสอบการทาเตาแบบจาลอง 10. วเคราะหผลทดสอบ พรอมสรปผลทดสอบ 11. ดาเนนการสรางเตาเผาใหสอดคลองและสมพนธกบผลตภณฑเครองปนดนเผา

12. ทดสอบการเผา พรอมสรปผลการเผา 13. จดทารายงาน พรอมเอกสารเผยแพรใหกบชมชนเขตหมบานหตถกรรมเหมองกง ทประกอบอาชพการทาเครองปนดนเผา

14. จดฝกอบรมถายทอดเทคโนโลยใหแก ชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกง ทประกอบอาชพการทาเครองปนดนเผา

21

15. ปจจยทเออตอการวจย (อปกรณการวจย, โครงสรางพนฐาน ฯลฯ) ระบเฉพาะปจจยทตองการเพมเตม

16. งบประมาณของโครงการวจย 16.1 รายละเอยดงบประมาณการวจย จ าแนกตามงบประเภทตาง ๆ [ปงบประมาณทเสนอขอ (ผนวก 5)] งบประมาณป 2558 ‟ ป จานวน 343,000 บาท (สามแสนสหมนสามพนบาทถวน) โดยม

รายละเอยดดงน รายการ จ านวนเงน (บาท)

หมวดคาตอบแทน - คาตอบแทนผชวยนกวจย (1 คน x 9,140 บาท x 12 เดอน) - คาตอบแทนนกศกษาเกบขอมลภาคสนามวนหยด และการฝกอบรม

ถายทอดเทคโนโลย (5 คนx100 บาทx8 ครง)

109,680 4,000

หมวดคาใชสอย - คาจางพมพและจดทารปเลมรายงาน - คาจดทาเอกสารเพอเผยแพร - คาถายเอกสาร - คาดาเนนการจดฝกอบรมถายทอดเทคโนโลย - คานามนรถทใชเดนทางเกบขอมลและถายทอดเทคโนโลย - คาจางทาตนแบบ - คาจางสรางเตาเผา เตรยมดน,วตถดบ ฯลฯ

8,500

23,000 5,000 17,000 18,500

26,000 52,000

หมวดคาวสด - คาวสดเพอบนทกภาพ - วสดสานกงาน

- คาวสดคอมพวเตอร - คาวตถดบ อปกรณ และสารเคม

5,500 6,000 8,500 22,850

หมวดอนๆ - คานาเสนองานวจย - คาดาเนนการของมหาวทยาลย 5% ของงบประมาณทงหมด

20,000 17,150

รวมทงสน (สามแสนสหมนสามพนบาทถวน) 343,000

หมายเหต คาใชจายดงกลาวถวเฉลยจายทกรายการ

22

16.2 รายละเอยดงบประมาณการวจย จ าแนกตามงบประเภทตาง ๆ ทเสนอขอในแตละป [กรณเปนโครงการวจยทมระยะเวลาดาเนนการวจยมากกวา 1 ป (ผนวก 8)] 16.3 งบประมาณการวจยทไดรบจดสรรในแตละปทผานมา (กรณเปนโครงการวจยตอเนองทไดรบอนมตใหทาการวจยแลว)

17. ผลส าเรจและความคมคาของการวจยทคาดวาจะไดรบ 17.1.เอกสารงานวจยการศกษาและออกแบบเตาเผาแบบประสทธภาพสงโดยใชฟนเปน

เชอเพลง สาหรบเผาผลตภณฑเครองปนดนเผาหมบานหตถกรรมเหมองกง เปนไปตามวตถประสงค 17.2 ไดทราบตวแปรตางๆ ทมในระบบการผลตเครองปนดนเผาโดยเฉพาะในกระบวนการเผา

ตลอดจนผลกระทบของตวแปรตางๆทมตอคณภาพผลตภณฑ 17.3 ชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกง สามารถเผาเคลอบเครองปนดนเผาในอณหภมสงโดย

ใชฟนเปนเชอเพลง ประหยดเชอเพลงสงสด ประหยดพลงงานไดมาก และมประสทธภาพสง 17.4.เตาเผาไดรบการปรบปรงพฒนา ดานการออกแบบอยางมประสทธภาพ ประหยดพลงงาน

มความเหมาะสมกบประโยชนใชสอยในชวตประจาวนในปจจปนไดมากขน มการพฒนาวธการผลตคอเทคนคในการเผา การสรางเตา ใหกวางขวางยงขน

17.5.ชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกงไดรบการถายทอดองคความร สามารถจดวางแนวทางในการพฒนา สงเสรม แกปญหา เพอใหแหลงผลตเครองปนดนเผาชมชนหมบานหตถกรรมเหมองกงสามารถดารงอยไดในสภาพสงคมปจจบนเปนผลใหผลตภณฑเครองปนดนเผาพนบานพฒนาสผลตภณฑสนคา OTOP ทสรางรายได สรางงานไดดวยตนเองอยางย งยน

17.6 หนวยงานสถาบนการศกษา ผประกอบกจการ และบคลากรของรฐและเอกชนทเกยวของกบการพฒนาผลตภณฑชมชน ไดรบความรเพอการตอยอดองคความรภมปญญาทองถน

18. โครงการวจยตอเนองปท 2 ขนไป 18.1 คารบรองจากหวหนาโครงการวจยวาโครงการวจยไดรบการจดสรรงบประมาณจรงใน

ปงบประมาณทผานมา 18.2 ระบวาโครงการวจยนอยระหวางเสนอของบประมาณจากแหลงเงนทนอน หรอเปนการ

วจยตอยอดจากโครงการวจยอน (ถาม) 18.3 รายงานความกาวหนาของโครงการวจย (แบบ ต-1ช/ด)

19. ค าชแจงอน ๆ (ถาม) 18. ลงลายมอชอ หวหนาโครงการวจย พรอมวน เดอน ป

ลงนาม ....................................................(หวหนาโครงการ) (ผชวยศาสตราจารยไพบลย หลาสมศร)

วนท 20 กนยายน 2556

23

สวน ค : ประวตคณะผวจยคนท 1 1. ชอ - นามสกล (ภาษาไทย) ผชวยศาสตราจารยไพบลย หลาสมศร

ชอ - นามสกล (ภาษาองกฤษ) Mr. Paiboon Larsomsri 2. เลขหมายบตรประจาตวประชาชน 3520100863388 3. ตาแหนงปจจบน ผชวยศาสตราจารย 8 4. หนวยงานทอยทสามารถตดตอไดสะดวก พรอมหมายเลขโทรศพท โทรสาร และ e-mail

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา วทยาเขตภาคพายพ (เจดยอด) 95 ถ. เชยงใหม-ลาปาง ต. ชางเผอก อ. เมอง จ. เชยงใหม 50300 โทรศพท :053-414250 -3 ตอ 2740 โทรสาร: 053-414250 อเมล: paiboonlar@yahoo.com

5. ประวตการศกษา ออกแบบผลตภณฑอตสาหกรรม วทยาลยเทคโนโลยและอาชวศกษา วทยาเขตภาคพายพ

ครศาสตรอตสาหกรรมบณฑต (ศลปะอตสาหกรรม) เกยรตนยมอนดบ 2

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

Technical Teacher Skills Strengthening (Ceramics Production Technique)

University of South Australia

วทยาศาสตรมหาบณฑต (เคมอตสาหกรรม)

มหาวทยาลยเชยงใหม

6. สาขาวชาการทมความชานาญพเศษ (แตกตางจากวฒการศกษา) ระบสาขาวชาการ - การออกแบบผลตภณฑเซรามก - เคลอบและการเผา

7. ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจยทงภายในและภายนอกประเทศ โดยระบสถานภาพในการทาการวจยวาเปนผอานวยการแผนงานวจย หวหนาโครงการวจย หรอผ รวมวจยในแตละขอเสนอการวจย

7.1 ผอานวยการแผนงานวจย : - 7.2 หวหนาโครงการวจย :

- ออกแบบเครองขนรปผลตภณฑเครองปนดนเผา - ผลของสารเตมแตงดบกออกไซดในเคลอบสแดงของทองแดงสาหรบ

ผลตภณฑเครองปนดนเผา - การใชเถาลอยถานหนลกไนตมาเปนวตถดบหลกทานาเคลอบอณหภมตา

สาหรบผลตภณฑเครองปนดนเผาพนบาน

- ยกระดบเครองปนดนเผาพนบานเชยงใหม เพอการพฒนาสสนคา OTOP

24

- การออกแบบและพฒนาผลตภณฑเครองปนดนเผาหมบานหตถกรรม เหมองกง แบบมสวนรวมทสอดคลองบรบทสงคม

7.3 ผรวมงานวจย : - การพฒนาเครองปนดนเผาบานกวนแบบบรณาการ - การพฒนารปแบบผลตภณฑเครองปนดนเผาพนบานภาคเหนอ 4 ชมชน

7.4 งานวจยททาเสรจแลว ‟ - การพฒนาเครองปนดนเผาบานกวนแบบบรณาการ - ออกแบบเครองขนรปผลตภณฑเครองปนดนเผา - ผลของสารเตมแตงดบกออกไซดในเคลอบสแดงของทองแดงสาหรบ

ผลตภณฑ เครองปนดนเผา - การพฒนารปแบบผลตภณฑเครองปนดนเผาพนบานภาคเหนอ 4 ชมชน

- การใชเถาลอยถานหนลกไนตมาเปนวตถดบหลกทานาเคลอบอณหภมตา สาหรบผลตภณฑเครองปนดนเผาพนบาน

- ยกระดบเครองปนดนเผาพนบานเชยงใหม เพอการพฒนาสสนคา OTOP - การออกแบบและพฒนาผลตภณฑเครองปนดนเผาหมบานหตถกรรม เหมอง กง แบบมสวนรวมทสอดคลองบรบทสงคม

7.5 งานวจยทกาลงทา : - - พฒนาเนอดนใหมความพรนตว เพอใชในงานเซรามก ผลตภณฑดดนาหอม สาหรบสปา - การออกแบบผลตภณฑหตถกรรมดวยวฒนธรรมและภมปญญาบน ฐานบรบทสงคมแบบมสวนรวมของพนทตาบลแมปง

ประวตคณะผวจยคนท 2

1. ชอ - นามสกล (ภาษาไทย) ดร.ศกดพล เทยนเสม ชอ - นามสกล (ภาษาองกฤษ) Mr. Sakdiphon Thiansem

2. เลขหมายบตรประจาตวประชาชน 3559900021347 3. ตาแหนงปจจบน ดร. 4. หนวยงานทอยทสามารถตดตอไดสะดวก พรอมหมายเลขโทรศพท โทรสาร และ e-mail

ภาควชาเคมอตสาหกรรม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม จงหวดเชยงใหมรหสไปรษณย 50200 โทรศพท 081-7659268 โทรสาร 053-892262 อเมล: sukdipown@hotmail.com

5. ประวตการศกษา

25

5.1 ปรญญาตร สาขาวทยาศาสตรบณฑต (เคมอตสาหกรรม)มหาวทยาลยเชยงใหม ปทจบ พ.ศ.2533 5.2 ปรญญาโท สาขาวทยาศาสตรมหาบณฑต (เคม) มหาวทยาลยเชยงใหม ปทจบ พ.ศ.2536 5.3 ปรญญาเอก สาขาวทยาศาสตรดษฎบณฑต (เคม) สถาบน มหาวทยาลยเชยงใหม ปทจบ

พ.ศ.2542 6. สาขาวชาการทมความชานาญพเศษ (แตกตางจากวฒการศกษา) ระบสาขาวชาการ

สาขาวทยาศาสตรการแพทย สาขาชววสด 7. ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจยทงภายในและภายนอกประเทศ (โดยระบ

สถานภาพในการท าการวจยวาเปนผอ านวยการแผนงานวจย หวหนาโครงการวจย หรอ ผรวมวจยในแตละขอเสนอการวจย)

7.1 หวหนาโครงการวจย : 7.1.1 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวางวนท 4 ‟ 24 ตลาคม 2546, โรงงานอฐภราดรอตสาหกรรม, เชยงใหม 7.1.2 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวางวนท 16 ตลาคม ‟ 16 กรกฎาคม 2547, โรงงานอฐภราดรอตสาหกรรม, เชยงใหม 7.1.3 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวางวนท 4 ‟ 24 ตลาคม 2547, บรษท ไทยศลาดล จากด, เชยงใหม 7.1.4 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวางวนท 1 ตลาคม 2547 ‟ 31 มกราคม 2548, หางหนสวนจากด มลาภ เซรามค, ลาปาง 7.1.5 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวาง วนท 1 มนาคม ‟ 30 กนยายน 2548, บรษท ไทยศลาดล จากด, เชยงใหม 7.1.6 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวาง วนท 9 ‟ 29 พฤษภาคม 2548, โรงงานอฐภราดรอตสากรรม, เชยงใหม 7.1.7 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวาง วนท 1 มถนายน ‟ 30 กนยายน 2549, บรษท ซ-ไทยเซอรา จากด, ลาปาง

26

7.1.8 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวาง วนท 1 มถนายน ‟ 30 กนยายน 2549, บรษท ซ-ไทยเซอรา จากด, ลาปาง 7.1.9 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวาง วนท 15 สงหาคม ‟ 15 ธนวาคม 2549, บรษท กระเบองไมงาม จากด, เชยงใหม 7.1.10 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวาง วนท 1 มนาคม ‟ 30 สงหาคม 2550, บรษท ไทยศลาดล จากด, เชยงใหม 7.1.11 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวาง วนท 15 เมษายน ‟ 15 ตลาคม 2550, โรงงานอฐภราดรอตสากรรม, เชยงใหม 7.1.12 โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวาง วนท 1 ตลาคม 2550‟ 31 มกราคม 2551, บรษท กระเบองไมงาม จากด, เชยงใหม 7.1.13โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP), สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA), ระหวางวนท 15 มนาคม ‟ 15 กนยายน 2553, โรงงานดนเผาแหลมทอง, ลาปาง

7.2 งานวจยททาเสรจแลว 7.2 .1 ผลงานวจยทตพมพในวารสารระดบนานาชาต 7.2.1.1 Thiansem Sukdipown and Wolfgang Shulle, “Veredlung durch

Kornklassierung am Beispiel eines Tones aus Lampang/Thailand”. Ceramic Forum International (cfi), D 12 ‟ 15, DKG 77 No. 4, (2004)

7.2.1.2 S. Thiansem, W. Schulle, K. Keow-kam-nerd, W. Thiamson,“Porcelain Raw Material (Lampang Clay and Stone), a formation of Glass and Crystalline Phases Investigated by Electron Microscope, Journal of Electron Microscope Society of Thailand. Volume 13, December 1999, page 37 ‟ 38.

7.2.1.3 S. Thiansem, W. Schulle, K. Keow-kam-nerd, P. Thavornyutikan, S. Phanichphant, “Quality Improvement of Lampang Clay for Porcelain Body”, Journal of Science Asia, Vol. 28, No. 2.

27

7.2.1.4 N. Sawangwan, W. Schulle, S. Thiansem ad S. Ananta, “The Developed Route for Fabrication in Dental Porcelain”, International Conference on Advanced Materials and Nano-technology, Wellington, 9 ‟ 14 February 2003.

7.2.1.5 N. Sawangwan, W. Schulle, S. Thiansem, S. Ananta, “Development of an Improved Dental Porcelain on the Basis of Raw Materials from Thailand”, Journal of International Ceramic (interceram),Vol. 52 (2003), No. 5, page 328-331.

7.2.1.6 N. Doungsupa, T. Fongsamootr, Yottana Khunatorn, S. Thiansem, “Simulation of Combustion in Ceramic Fiber Kiln using Computational Fluid Dynamics”, Proc. Of 11th Tri-University & Symposium Role of Asia in the Would, 26 ‟ 31 October 2004, page 192 ‟ 195.

7.2.1.7 A. Pisitanusorn, W. Schulle, S. Thiansem, S. Ananta, “The Influence of Crystalline Phase Additions on the Mechanical Properties of Dental Ceramic Materials”, Part 1.1 : Ceramic Materials Reinforced with Alumina-based Nanocomposited, Whitewares, Interceram. Vol. 55 (2006)

7.2.1.8 A. Pisitanusorn, W. Schulle, S. Thiansem, S. Ananta, “The Influence of Crystalline Phase Additions on the Mechanical Properties of Dental Ceramic Materials”, Part 1.2 : Ceramic Materials Reinforced with Alumina-based Nanocomposited, Whitewares, Interceram. Vol. 55 (2006) .

7.2.2 สงประดษฐ 7.2.2.1 วสดทดแทนกระดกชนดแขงแบบมรพรน 7.2.2.2 ผงนาโนซลกาจากแกลบ 7.2.2.3 แทงนาโนคารบอนจากกะลามะพราว

ประวตคณะผวจยคนท 3

ชอ นายวฒ เตชะแกว ต าแหนงปจจบน เจาของกจการผลตเครองปนดนเผาบานเหมองกง หนวยงาน เลขท 259 หมท 7 ตาบล หนองควาย อาเภอหางดง จงหวด เชยงใหม 50230 โทรศพท 0-534-30875 - ,081 631 6871 E-mail: muangkung@3bbmail.com

การศกษา • ปวส. วชาชางไฟฟากาลง วทยาลยเทคนค เชยงใหม • ป.ตร อตสาหกรรมศาสตรบณฑต (อสบ.) มหาวทยาลยราชภฏ เชยงใหม

ประสบการณ „ ทาธรกจสวนตวมโรงงานผลตเครองปนดนเผาสงภายในประเทศและตางประเทศ

28

„ เปนทปรกษาของสวนสตวเชยงใหมไนทซาฟาร „ ประธานคณะทางานหมบาน OTOP บานเหมองกง

หมายเหต : 1. กรณทหนวยงานมไดทาการวจยเองแตใชวธจดจาง โปรดใช แบบ ว–1ด โดยระบรายละเอยดตามแบบฟอรมทกาหนดไวใหมากทสด พรอมทงแนบแบบขอกาหนด (terms of reference-TOR) การจดจางทาการวจยดวย

2. กรณเปนโครงการวจยตอเนองทไดรบการจดสรรงบประมาณในปงบประมาณทผานมา และนกวจยมความประสงคจะเสนอของบประมาณการวจยในปงบประมาณตอไป ตองจดทาโครงการวจยประกอบการเสนอของบประมาณดวย

3. ระบขอมลโดยละเอยดในแตละหวขออยางถกตองและครบถวนสมบรณ เพอประโยชนในการประเมนผล

4. กรณโครงการวจยทมการใชสตว ใหปฏบตตามจรรยาบรรณการใชสตวเพองานทาง วทยาศาสตร สภาวจยแหงชาต (ผนวก 10) และจดทาเอกสารแนบตามแบบฟอรม ใบรบรองในผนวก 11 จานวน 1 ชด

__________________________________