12
65847/A/0001/UK/En กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ISO 9001: 2008 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ Department of Medical Sciences จดหมายข่าว News Letter สุขภาพดีไม่มีขาย อยากได้ต้องร่วมสร้าง ISSN : 1513 - 5071 http://www.dmsc.moph.go.th ปีท่ 30 ฉบับที่ 5 เดือนพฤษภาคม 2559 เรื่องในฉบับ หน้า ISO 9001:2015 Certified นายแพทย์อภิชัย มงคล อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ สนับสนุน นโยบายความปลอดภัยทางห้องปฏิบัติการในวาระความมั่นคงด้านสุขภาพโลก (GHSA :Global Health Security Agenda) ก้าวต่อไปของการจัดทำแผน ความร่วมมือและเช่อมโยงผลงานทางห้องปฏิบัติการภายในประเทศ เข้าสู่ระบบสากล เพื่อรับมือกับภัยคุกคามด้านชีวภาพของโลก ๐ เพชรสังฆาตขับลมในลำไส้ 2 ๐ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์คว้ารางวัลบริการภาครัฐแห่งชาติ ประจำปี พ.ศ. 2559 2 ๐ สธ. เปิดประชาพิจารณ์รับฟังความคิดเห็นร่างอนุบัญญัติ ตาม พ.ร.บ. เชื้อโรคฯ 3 ๐ อุตสาหกรรมเหมืองแร่ทองคำและผลกระทบต่อสุขภาพ 4 ๐ พบสารห้ามใช้ในเครื่องสำอางร้อยละ 34.52 5 ๐ รอบรั้วกรมวิทย์ฯ 6-7 ๐ กรมวิทย์ฯ เผลผลตรวจยาฆ่าแมลงในผักสด 4 ชนิด 8 ๐ ผลการเฝ้าระวังการกลายพันธุ์และการดื้อยาของเชื้อไข้หวัดใหญ่ 9 ๐ ระวัง! อันตรายจากการปนปลอมยาแผนปัจจุบันในอาหาร และเครื่องดื่ม 10 ๐ ลุ้นรับรางวัลคำถามประจำฉบับ 11 ๐ ฝนนี้ เตือนชาวบ้านรับประทานเห็ดป่า ระวังเจอเห็ดพิษ 12

กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

65847/A/0001/UK/En กรมวทยาศาสตรการแพทย

ISO 9001: 2008

กรมวทยาศาสตรการแพทยDepartment of Medical Sciences

จดหมายขาว News Letter

สขภา

พดไมมข

าย อ

ยากไดต

องรว

มสรา

ISSN

: 151

3 - 5

071

http

://ww

w.dm

sc.m

oph.

go.th

ปท 30 ฉบบท 5 เดอนพฤษภาคม 2559

เรองในฉบบ หนา

ISO 9001:2015 Certified

ฝนน.. เตอนชาวบาน รบประทาน เหดปา ...ระวงเจอเหดพษ

นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย สนบสนน นโยบายความปลอดภยทางหองปฏบตการในวาระความมนคงดานสขภาพโลก (GHSA :Global Health Security Agenda) กาวตอไปของการจดทำแผนความรวมมอและเชอมโยงผลงานทางหองปฏบตการภายในประเทศ เขาสระบบสากล เพอรบมอกบภยคกคามดานชวภาพของโลก

๐ เพชรสงฆาตขบลมในลำไส 2๐ กรมวทยาศาสตรการแพทยควารางวลบรการภาครฐแหงชาต ประจำป พ.ศ. 2559 2๐ สธ. เปดประชาพจารณรบฟงความคดเหนรางอนบญญต ตาม พ.ร.บ. เชอโรคฯ 3๐ อตสาหกรรมเหมองแรทองคำและผลกระทบตอสขภาพ 4๐ พบสารหามใชในเครองสำอางรอยละ 34.52 5๐ รอบรวกรมวทยฯ 6-7๐ กรมวทยฯ เผลผลตรวจยาฆาแมลงในผกสด 4 ชนด 8๐ ผลการเฝาระวงการกลายพนธและการดอยาของเชอไขหวดใหญ 9๐ ระวง! อนตรายจากการปนปลอมยาแผนปจจบนในอาหาร และเครองดม 10๐ ลนรบรางวลคำถามประจำฉบบ 11๐ ฝนน เตอนชาวบานรบประทานเหดปา ระวงเจอเหดพษ 12

Page 2: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

บ.ก.บอกกลาว

เครองยาสมนไพรไทย

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล2

ฉบบเดอนพฤษภาคม 2559

เพชรสงฆาต ขบลมในลำไสชอวทยาศาสตร Cissus quadrangularis L.วงศ VITACEAEชออนๆ ขนขอ สนชะควด สามรอยตอ

ลกษณะของพช เปนไมพมรอเลอย ลำตนสเขยว เปนเหลยม มสน ผวเรยบ มรอยคอดบรเวณขอ มเสนยดเกาะออกตรงขามกบใบ ใบเดยว ออกตรงขามบรเวณปลายยอด ใบรปไขหรอรปสามเหลยม โคนใบตดหรอ รปหวใจ ใบอวบ หใบตงชขน ดอกออกเปนชอซรมยอย ดอกยอยสมบรณเพศ กลบเลยงไมชด ลดรปเปนขอบรอบรงไข จานฐานดอกรปถวย ขอบกลบงม เขาดานใน เกสรเพศผ 4 อน กานเกสรแยกจากกน อบเรณสเหลองออนตดทฐาน แตกตามยาว เกสรเพศเมย รงไขอยเหนอวงกลบ กานเกสรสน ผล แบบม เนอหลายเมลด สแดงแกมดำ ประโยชนทางยา ลำตน ขบลมในลำไส กระดกแตกหวซน แกรดสดวง ทวาร ลกษณะของเครองยา ลำตน ถกหนเปนทอน ทำใหแหง สนำตาลออน มลกษณะเปนสน และรองลกตามแนวยาวของลำตนผวเหยวยน คอนขางแขง บางชนมสวนของเสนสำหรบพนเกาะของลำตน ลกษณะมวนงอ มกลนออน

ขอมลจาก ... หนงสอเครองยาสมนไพรไทยสถาบนวจยสมนไพร

ชวงนเรมมฝนตก ตองระมดระวงสขภาพ โดยเฉพาะ อยางยงไขหวดใหญ ซงศนยไขหวดใหญแหงชาตยงคงเฝาระวง การกลายพนธและการดอยาของเชอไขหวดใหญอยางตอเนอง ขณะนยงไมพบการดอยาแตอยางใด นอกจากนในชวงฤดฝนมกจะมเหดปาขนจำนวนมาก ใครทชอบรบประทานเหดปาตองระวง อาจมเหดพษปะปนมาดวย ดงนนหากไมแนใจไมควรรบประทาน สวนใครทชอบรบประทานผกสด อยาพลาดอานเรอง กรมวทยฯ เผยผลตรวจยาฆาแมลงในผกสด 4 ชนด เปนผกอะไรบางทพบยาฆาแมลงมากทสด และจะมวธการ ลดยาฆาแมลงกอนบรโภคอยางไร ตดตามอานในคอลมนมมวชาการ สวสดคะ

บรรณาธการ

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข ควา รางวลบรการภาครฐแหงชาตประจำป พ.ศ.2559 2 ผลงาน ไดแก ผลงานเรอง “การเฝาระวงไตเสอมระยะเรมแรก โดยการตรวจ โปรตน CystatinC” ของ สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ไดรบรางวลนวตกรรมการบรการทเปนเลศ และผลงานเรอง “การตรวจวนจฉยการตดเชอเอชไอวในเดกทเกดจากแมทตดเชอ ใหไดผลเรวทสดดวยวธ PCR จากตวอยางกระดาษซบเลอด” ของสถาบนชววทยาศาสตรทางการแพทย ไดรบรางวลบรณาการ การบรการทเปนเลศ ทงนผลงานเรอง “การเฝาระวงไตเสอมระยะเรมแรก โดยการตรวจโปรตน CystatinC” ของ สถาบนวจยวทยาศาสตร สาธารณสข เปนการพฒนาการใหบรการประชาชนตรวจคดกรอง กลมเสยงสงตอโรคไตเรอรงจากเดมตรวจ Serum Creatinine เปน Serum CystatinC แทน ซงยงไมเคยมผเสนอแนวคดการให บรการนมากอนในประเทศไทย การตรวจวธนสามารถทำใหคนพบ การเสอมของไตไดรวดเรวกวาเดม และตรวจพบโรคไตเรอรงได ตงแตระยะเรมแรก ทำใหผปวยไดรบการรกษาดแลถกตอง โดยเฉพาะ ตงแตระยะตนของโรคถาทราบกอนจะสามารถชะลอความเสอมของ

โรคไตและปองกนภาวะไตวายได สำหรบผลงานเรอง “การตรวจวนจฉยการตดเชอเอชไอวในเดกทเกดจากแมทตดเชอ ใหไดผลเรว ทสดดวยวธ PCR จากตวอยางกระดาษซบเลอด”

ของสถาบนชววทยาศาสตรทางการแพทย เปน โครงการทสนบสนนการดำเนนงานภายใตโครงการจดการ

เชงรก เพอยตการถายทอดเชอเอชไอวจากแมสลก และการเรม ยาตานไวรสแกเดกทตดเชอเอชไอวใหเรวทสด โดยผนวกเขากบ งานบรการตรวจ HIV-PCR จากแมสลกโดยเพมชองทางการ สงตรวจตวอยางชนดหยดบนกระดาษซบเลอด สามารถสงผาน ทางระบบไปรษณย ขยายการเขาถงบรการตรวจ HIV-PCR ใหครอบคลมทวถงทกพนทของประเทศ รวมกบการพฒนา เทคโนโลยการตรวจใหทนสมย โดยเปลยนจากวธดงเดม มาเปนวธ Real-Time PCR ทำใหชวยลดขนตอนการปฏบตงานจาก 6 ชวโมง เหลอเพยง 2 ชวโมง สามารถคนหาการตดเชอเอชไอวในเดกได ตงแตแรกเกดเดกไดรบการรกษาทนทวงท ทำใหเดกบางรายอาจม โอกาสรกษาหายหรอหยดยาตานไวรสไดในอนาคต

ขอมลจาก...กลมพฒนาระบบบรหารกรมวทยาศาสตรการแพทย

กรมวทยาศาสตรการแพทยควารางวล บรการภาครฐแหงชาตประจำป พ.ศ.2559

Page 3: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขปท 30 ฉบบท 5 เดอนพฤษภาคม 2559

Department of Medical Sciences3

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

เรองเดน ในฉบบ

สธ.เปดประชาพจารณรบฟงความคดเหน รางอนบญญต ตาม พ.ร.บ. เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2558

กระทรวงสาธารณสข จดประชาพจารณ รบฟงความคดเหนจากนกวชาการทงภาครฐและเอกชนเกยวกบรางอนบญญต ตาม พ.ร.บ.เชอโรคและ พษจากสตว พ.ศ.2558 จำนวน 7 ฉบบ เพอขบเคลอน กฎหมายใหกาวทนตอการเปลยนแปลง ในการจดการ และการรกษาความปลอดภยจากการใชเชอโรคและ พษจากสตว รศ.คลนก แพทยหญงวารณ จนารตน รองอธบด กรมวทยาศาสตรการแพทย กลาวภายหลงเปนประธานเปดการประชม สมมนารบฟงความคดเหนตอรางอนบญญตตาม พ.ร.บ.เชอโรค และพษจากสตว พ.ศ.2558 ณ หองประชมโรงแรมเอเชย ราชเทว กรงเทพฯ วา ในประเทศไทยมองคกรและหนวยงาน หลายแหงถอสทธครอบครองเชอโรคและพษจากสตว ซง สวนใหญเ พอศกษาวจย หรอดำเนนการเชง ธรกจเชอโรค และพษจากสตวทมอยทงหมด จงจำเปนตองมกฎหมายในการ ควบคมความเปนอนตราย เพอคมครองความปลอดภยและปองกน อนตรายตอสาธารณะ กระทรวงสาธารณสขจงไดมอบหมาย ใหกรมวทยาศาสตรการแพทย ซงมภารกจดำเนนการตาม พระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตว ใหความรความเขาใจ ในการดำเนนการตาม พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว รวมถง กฎหมายอนทเกยวของ เพอกระตนใหหนวยงานทมการผลต ครอบครอง จำหนาย นำเขา สงออก หรอนำผานเชอโรค และพษจากสตวสามารถดำเนนกจการดวยความปลอดภย ไมทำให เกดการแพรกระจายเชอโรคและพษจากสตวหรอการนำเอาเชอโรค และพษจากสตวไปใชในทางทผด กออนตรายตอสงมชวต ทงตอ ผปฏบตงาน ตอเพอนรวมงาน และตอชมชน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กลาวอกวา ทผานมา ประเทศไทยม พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2525 และทแกไข เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2544 ดงนนเพอใหกฎหมายดงกลาวกาวทน ตอการเปลยนแปลงในการจดการและการรกษาความปลอดภยจาก เชอโรคและพษจากสตว กระทรวงสาธารณสข โดยกรมวทยาศาสตร การแพทยจงไดจดทำ พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2558 ขน ซง พ.ร.บ.ดงกลาว ไดลงประกาศในราชกจจานเบกษาเมอวนท 26 สงหาคม 2558 และมผลบงคบใชตงแตวนท 22 กมภาพนธ 2559 และกำหนดทจะตองจดทำอนบญญตใหแลวเสรจภายใน 2 ป นบตงแตวนท พ.ร.บ.นใชบงคบ โดยในการจดทำรางอนบญญต

ตาม พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2558 กรมวทยาศาสตร การแพทยไดจดใหมการรบความคดเหนจากนกวชาการทงจาก ภาครฐและเอกชนทเกยวของกวา 300 คน ในการรวมกนพฒนา อนบญญตตามกฎหมายฉบบน “กรมวทยาศาสตรการแพทยไดดำเนนการพฒนาปรบปรง พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2558 เพอใหเปนฉบบ ทเปนประโยชนสงสด โดยมงเนนใหผทเกยวของกบเชอโรคและ พษจากสตวมความรบผดชอบตอสาธารณะ ซงภายหลงจาก การบงคบใชกฎหมายฉบบใหม กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดจด ใหมการประชมคณะกรรมการเชอโรคและพษจากสตวมาแลว 2 ครง โดยไดพจารณารางอนบญญตแลวเสรจไปแลว 3 เรอง ไดแก ประกาศกระทรวงสาธารณสข เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒ ในคณะกรรมการ เชอโรคและพษจากสตว กฎกระทรวงกำหนดคาธรรมเนยม การดำเนนการเกยวกบเชอโรคและพษจากสตว และกฎกระทรวง แบบบตรประจำตวพนกงานเจาหนาท สำหรบรบฟงความคดเหน ครงนจะมการพจารณากฎหมายอนบญญตทงหมด 7 ฉบบ ไดแก กฎกระทรวงการแจง กฎกระทรวงการขอรบใบอนญาตฯ ประกาศ กระทรวงเรองลกษณะของสถานทผลต หรอมไวครอบครองฯ ประกาศกระทรวงเรอง ผดำเนนกจการและผมหนาทปฏบต ตาม พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2558 ประกาศ กระทรวงเรองหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทหนวยงานตาม มาตรา 28 ตองปฏบตฯ ประกาศกระทรวงเรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขเกยวกบการวจยเพอควบคมโรคและการบำบดโรค พ.ศ.... และประกาศกระทรวง เรอง การขนสง การสงมอบ การทำลาย และการทำใหสนสภาพเชอโรคและพษจากสตว พ.ศ....” รศ.คลนก แพทยหญงวารณ กลาว

สำนกกำกบ พ.ร.บ. เชอโรคและพษจากสตว...รายงาน

Page 4: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล4

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากลเปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

รายงาน พเศษ

4

ลงหนา 4 อานตอหนา 9

ทำใหความดนโลหตตก มผลตอศนยควบคมการหายใจทำใหหยด

หายใจและเสยชวตได สวนการไดรบสมผสไซยาไนดในปรมาณนอยๆ

แตเปนระยะเวลานานกจะทำใหเกดอาการหายใจตดขด อาเจยน

ปวดศรษะ ตอมไทรอยดเกดการขยายตว มอและเทามอาการออนแรง

ทรงตวไมได ตาพรามว และหออ

สงทนาเปนหวงมากอกอยางหนง คอ อตสาหกรรมเหมองแร

ทองคำขนาดเลก หรออตสาหกรรมในครอบครว ใชวธการ

สกดทองคำโดยใชปรอทไปจบทองคำออกมาจากดนทราย แลวนำ

ปรอททจบกบทองไปเผา ซงปรอทจะระเหยและเขาสระบบทางเดน

หายใจโดยตรง อาจเปนอนตรายถงชวตได นอกจากนเมอทงปรอท

ใชแลวอยในพนทขดคน จะทำใหเกดการปนเปอนในดนและนำ

อยางไมสามารถหลกเลยงได

จากขอมลการทำเหมองในตางประเทศ สรปไดวา ผล

กระทบทางสขภาพทเกดขนมความหลากหลายและซบซอนเปน

อยางยง ทงนขนอยกบวธการทำเหมอง สถานทตง สารตางๆ

ทปนอยในกอนแรทขดขนมา รวมถงกากหางแรทเปนของเสยทเกดขน

จากกระบวนการผลตและแตงแร ซงแรบางชนดมพษในตวไมสามารถ

ปองกนผลกระทบทเกดขนได เชน ตะกว กระบวนการทำเหมอง

แตละรปแบบจะเกดผลกระทบทแตกตางกน เชน กระบวน

การผลตโดยวธหลอมละลายแร ซงตองใชความรอนในอณหภม

ทสงมากทำใหเกดกาซพษ มผลตอมลภาวะทางอากาศ ของเสย

ทเปนโลหะหนกจะปนเปอนในแหลงนำทงบนดนและใตดน

การแยกแรมการใชสารเคม จงสงผลใหสารพษเหลานปนเปอน

ในแมนำ ทะเลสาบ หรอแหลงนำดม

(อานตอหนา 9 : อตสาหกรรมเหมองแรทองคำ และผลกระทบตอสขภาพ)

อตสาหกรรมเหมองแรทองคำและ ผลกระทบตอสขภาพ

การแยกทองคำออกจากแรดวยวธทางกายภาพ เชน

การบดหยาบ การบดละเอยด เปนวธการทไมสามารถแยกสกด

ทองคำไดอยางมประสทธภาพ เนองจากทองคำทพบในแรมปรมาณ

ทองคำไมเกน 10 กรมตอตน หรอประมาณ 0.001 % โดย

นำหนก ดงนน การสกดทองคำดวยสารเคมโดยการใชสารละลาย

ไซยาไนดจงไดรบความนยม เพราะสามารถสกดทองคำไดมากกวา

90% ซงเปนกระบวนการทมประสทธภาพสงและคมทน ไซยาไนด

จงถกนำมาใชในกจกรรมของเหมองแรเพอสกดทองคำและ

โลหะอนๆ เชน เงน ตะกว ทองแดง ออกจากแร นอกจากน

ยงพบวามสารเคมอนๆ ทสามารถนำมาใชแยกทองคำออกจากแร

ไดเชน คลอไรด โบรไมด ไทโอยเรย และไทโอซลเฟต เปนตน

แตเนองจากสารประกอบเชงซอนของทองคำกบสารดงกลาว

มความเสถยรนอยกวาสารประกอบเชงซอนของไซยาไนด และ

มความเสยงตอมนษย สตว สงแวดลอมสง และยงมราคาคอนขาง

แพงจงไมนยมนำมาใช

โดยทวไปกระบวนการผลตทองคำดวยการใชสารละลาย

ไซยาไนดประกอบดวยขนตอนตางๆ คอ นำแรทขดไดมาบดใหม

ขนาดตามตองการ จากนนนำไปผานกระบวนการทางเคมเพอแยก

โลหะ เชน ทองคำ เงน และทองแดง ออกจากสนแร แลวนำ

โลหะผสมทสกดไดไปหลอม และทำการแยกทองคำใหบรสทธ

ในกระบวนการสกดทองคำ ไซยาไนดสามารถทำปฏกรยากบโลหะ

ชนดอนทเปนองคประกอบในแรเกดเปนสารเชงซอนของไซยาไนด

บางชนดอาจสลายตวไดยาก อาจทำใหเกดการปนเปอนหรอสะสม

ในหวงโซอาหาร นำไปสปญหาสขภาพและสงแวดลอม

เมอทองคำถกชะลางออกจากสนแร เหลอเพยงกากแร

ทไมมทองคำในสารละลาย แตยงคงมไซยาไนดอย จงตองนำของเสย

ทเกดขนไปทำการบำบดใหไซยาไนดอยในเกณฑทควบคมกอน

ปลอยทงสบอกกเกบกากแรหรอแหลงนำธรรมชาต เพอใหมนใจไดวา

ไซยาไนดทตกคางจะไมเปนอนตรายตอสงมชวตและสงแวดลอม

และการเลอกวธบำบดของเสยทเกดขนไมเพยงกำจดไซยาไนดเทานน

แตยงตองคำนงถงโลหะอนๆ ทเปนองคประกอบในแหลงแรทนำมา

สกดทองคำเปนสำคญ

การสมผสหรอสดดมไซยาไนดปรมาณสงทกระจายในอากาศ

ระยะเวลาสนๆ จะมผลตอการทำงานของสมองและหวใจ

Page 5: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขปท 30 ฉบบท 5 เดอนพฤษภาคม 2559

Department of Medical Sciences5

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

(อานตอหนา 9 : อตสาหกรรมเหมองแรทองคำ และผลกระทบตอสขภาพ)

สำนกเครองสำอางและวตถอนตราย รวมกบ ศนยวทยาศาสตรการแพทย 14 แหง ไดดำเนนการตรวจ วเคราะหตวอยางเครองสำอางตามโครงการความปลอดภย ดานเครองสำอาง ประจำปงบประมาณ พ.ศ.2558 ตาม แผนการเกบตวอยางของสำนกงานคณะกรรมการอาหาร และยา จำนวน 646 ตวอยาง พบสารหามใชในเครองสำอาง 3 ชนด ไดแก ไฮโดรควโนน กรดเรทโนอก และสารประกอบ ของปรอท จำนวน 223 ตวอยาง คดเปนรอยละ 34.52

ปจจบนเครองสำอางสำหรบใบหนาทมสรรพคณทำให

ใบหนาขาว หรอรกษาสว - ฝา กนแดด เปนทนยมใชกนอยางแพรหลาย

จงพบมการลกลอบใสสารออกฤทธท ทำใหหนาขาว ไดแก ไฮโดรควโนน

กรดเรทโนอก และสารประกอบของปรอท

สำนกเครองสำอางและวตถอนตราย และศนยวทยาศาสตร

การแพทย ดำเนนการเฝาระวงความปลอดภยใหแกผบรโภคมา

อยางตอเนอง เพอไมใหผบรโภคมความเสยงทจะไดรบพษภย

และเกดผลเสยตอสขภาพ โดยในปงบประมาณ พ.ศ.2558

ไดตรวจวเคราะหตวอยางรวม 646 ตวอยาง ตรวจวเคราะหโดยสำนก

เครองสำอางและวตถอนตราย 53 ตวอยาง ศนยวทยาศาสตรการแพทย

ท 1 (เชยงใหม) 45 ตวอยาง ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1/1

(เชยงราย) 35 ตวอยาง ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 2 (พษณโลก)

51 ตวอยาง ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 3 (นครสวรรค) 33 ตวอยาง

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 5 (สมทรสงคราม) 79 ตวอยาง

ศน ย วทยาศาสตรการแพทย ท 6 (ชลบ ร ) 59 ตวอยาง

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 7 (ขอนแกน) 14 ตวอยาง

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 8 (อดรธาน) 40 ตวอยาง

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 9 (นครราชสมา) 39 ตวอยาง

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 10 (อบลราชธาน) 70 ตวอยาง

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 11 (สราษฎรธาน) 53 ตวอยาง

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 12 (สงขลา) 25 ตวอยาง

และศนยวทยาศาสตรการแพทยท 12/1 (ตรง) 50 ตวอยาง

พบสารหามใชในเครองสำอาง จำนวน 223 ตวอยาง คดเปนรอยละ

34.52 จำแนกไดดงน

ตรวจพบ ไฮโดรควโนน จำนวน 33 ตวอยาง

ตรวจพบ กรดเรทโนอก จำนวน 12 ตวอยาง

พบสารหามใชในเครองสำอาง รอยละ 34.52

ตรวจพบ สารประกอบของปรอท จำนวน

169 ตวอยาง

ตรวจพบ ไฮโดรควโนน และกรดเรทโนอก จำนวน

4 ตวอยาง

ตรวจพบ กรดเรทโนอก และสารประกอบของปรอท

จำนวน 5 ตวอยาง

จากขอมลขางตน จะเหนวายงคงพบเครองสำอางผสม

สารหามใช ทง 3 ชนด ดงนนเพอเปนขอมลใหหนวยงานทเกยวของ

นำไปใชในการดำเนนการตามประกาศกระทรวงสาธารณสข กฎหมาย

อาเซยนดานเครองสำอาง ซงกำหนดใหเครองสำอางทกชนดเปน

เครองสำอางควบคม ปองกนไมใหมการลกลอบใสสารหามใชใน

เครองสำอาง

สำหรบประชาชน เพอความปลอดภยในการซอเครองสำอาง

โดยเฉพาะครมหนาขาว หนาใส ขอใหผซอตรวจสอบฉลากภาษาไทย

วามขอความบงคบอยางครบถวนหรอไม ไดแก ชอ ชนด สวนประกอบ

สำคญ ชอและทตงผผลต วนเดอนปทผลตและปรมาณสทธ

สวนใหญผลตภณฑทไมไดมาตรฐานมกไมมฉลาก หรอมขอความ

ในฉลากภาษาไทยไมครบถวน โดยเฉพาะชอและทตงผผลต และ

ควรทดสอบการแพกอนใช หากใชผลตภณฑแลวเกดอาการแพ ผนคน

ควรหยดใชทนท

กรดเรทโนอก และสารประกอบของปรอท เปนวตถ

หามใชเปนสวนผสมในการผลตเครองสำอาง ตงแตป พ.ศ. 2532

ไฮโดรควโนน เปนสารหามใชในเครองสำอางททำใหผวขาวตงแต

พ.ศ.2539 ซงปจจบนมการปรบปรงแกไข เปนประกาศกระทรวง

สาธารณสข ในราชกจจานเบกษา เลมท 125 ตอนพเศษ 80 ง ลงวนท

12 พฤษภาคม 2551 และในราชกจจานเบกษา เลมท 126

ตอนพเศษ 46 ง ฉบบลงวนท 27 มนาคม 2552

ขอมลจาก ... สำนกเครองสำอางและวตถอนตราย

อตสาหกรรมเหมองแรทองคำและ ผลกระทบตอสขภาพ

Page 6: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล6

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากลเปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

รอบรวกรมวทย ฯ

อบรมหลกเกณฑและวธปฏบตการยนขอรบบำเหนจบำนาญดวยตนเองทางอเลกทรอนกส นายแพทยอภชย มงคล อธบด กรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธาน เปดการอบรม เรอง หลกเกณฑและวธปฏบตการยนขอรบบำเหนจบำนาญดวยตนเอง

ทางอเลกทรอนกส (Pension’s Electronic Filing) เพอสรางความรความเขาใจใหกบขาราชการบำนาญ ขาราชการ ลกจางประจำ ทจะเกษยณอายราชการ และบคลากรทสนใจของกรมวทยาศาสตรการแพทย ณ หองประชมกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข วนท 25 เมษายน 2559

อบรมหลกสตรการบรหารความเ สยง ขนสงตามแนวทาง ERM COSO & ISO 31000:2009 นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรม วทยาศาสตรการแพทย เปนประธานเปดโครงการ อบรมหลกสตร “การบรหารความเสยง ขนสง ตามแนวทาง ERM COSO & ISO 31000:2009” เพอเสรมสรางความร ความเขาใจในการบรหารความเสยงและการควบคมภายในใหกบผบรหาร ขาราชการ และบคลากรทสนใจของกรมวทยาศาสตร การแพทย นำไปใชในหนวยงานเพอลดหรอขจดความเสยงในดานตางๆ ใหอยในระดบทเหมาะสม ณ หองประชมโรงแรมแคนทารอยธยา จงหวดพระนครศรอยธยา ระหวางวนท 28-29 เมษายน 2559

อบรมเชงปฏบตการ การแจงขอมลการนำเขา การสงออกแบบไรเอกสาร ผานระบบ NSW รศ.คลนก แพทยหญงวารณ จนารตน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธานเปดการอบรมเชงปฏบตการ เรอง การแจงขอมลการนำเขา การสงออก แบบไรเอกสารผานระบบ NSW ใหกบผประกอบการภาครฐและเอกชน ทถอ ใบอนญาตตาม พ.ร.บ. เชอโรคและพษจากสตว สามารถนำไปใชปฏบตไดอยางถกตอง ทหองประชมกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข วนท 26 เมษายน 2559

อบรมเชงปฎบตการ พฒนาศกยภาพบคลากรดานการบรหารงานพสด นายแพทยพเชฐ บญญต รองอธบด กรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธานเปดการอบรม เชงปฎบตการ เรอง การพฒนาศกยภาพบคลากร ดานการบรหารงานพสด เพอสรางความรความเขาใจทถกตองตามระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวย การพสด พ.ศ.2535 และแนวทางปฏบตในการจดซอจดจางดวยวธอเลกทรอนกส โดยม ผปฏบตงานทางดานพสดของกรมวทยาศาสตรการแพทยทงสวนกลาง และศนยวทยาศาสตรการแพทย เขารวมอบรม ทหองประชมโรงแรมทเค พาเลส กรงเทพฯ วนท 26 เมษายน 2559

โครงการทบทวนแผนปฏบตการจดการความร ประจำป 2559 นายแพทยพเชฐ บญญต รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธาน เปดสมมนาเชงปฏบตการ “โครงการทบทวนแผนปฏบตการจดการความร กรมวทยาศาสตร การแพทย ประจำป 2559” โดยม นางสลกจต ชตพงษวเวท ประธานทมงานจดการความร กรมวทยาศาสตรการแพทย กลาวรายงานทหองประชมโรงแรมรชมอนด จงหวดนนทบร วนท 12 พฤษภาคม 2559

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล6

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

Page 7: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขปท 30 ฉบบท 5 เดอนพฤษภาคม 2559

Department of Medical Sciences7

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

ผแทนองคการอนามยโลกลงพนทตรวจเยยม ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 10 อบลราชธาน นางจนตนา วองวไลรตน ผอำนวยการ ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 10 อบลราชธาน และ เจาหนาทกลมงานชนสตรสาธารณสข ใหการ ตอนรบ น.ส.พชชา อนคำสบ จากสถาบนวจย วทยาศาสตรสาธารณสข และ Dr. David Alexander Feather stone from WHO (องคการอนามยโลก)

ประชมโครงการวจยรวมไทย-ญปน เพอบรณาการควบคมวณโรค ครงท 3 รศ.คลนก แพทยหญงวารณ จนารตน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธานเปดการประชม “โครงการวจยรวมไทย-ญปน เพอบรณาการขอมลพนธกรรม มนษยและของเชอกอโรคเพอประยกตใชในการควบคมวณโรค ครงท 3 โดยม ผแทนจาก Department of Human Genetics The University of Tokyo, Japan มหาวทยาลยมหดล Human Development Department, JICA Research Supervisor of SATREPS Program AMED ศนยพนธศาสตรการแพทย

พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2558 จำนวน 7 ฉบบ เพอขบเคลอนกฎหมายใหกาวทนตอการเปลยนแปลง ในการจดการและ การรกษาความปลอดภยจากการใชเชอโรคและพษจากสตว ณ หองประชมโรงแรมเอเชย กรงเทพฯ วนท 13 พฤษภาคม 2559

อบรมผตรวจประเมนหองปฏบตการ ISO/IEC 17025:2005 นางจรภรณ บณยวงศวโรจน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธานเปดการฝกอบรมเชงปฏบตการ เรอง “ขอกำหนดมาตรฐาน ISO/IEC 17025:2005 เพอความเขาใจและความพรอมในการเปนผตรวจ ประเมนหองปฏบตการ” ประจำป 2559 โดยม ผเขารวมอบรมจาก กรมวทยาศาสตรการแพทย มหาวทยาลย และผเชยวชาญดานหองปฏบตการ ณ โรงแรมรชมอนด จ.นนทบร วนท 16 พฤษภาคม 2559

ในการลงพนทตรวจเยยมและตดตามผลการปฏบตงานหองปฏบตการเครอขายโรคหดและหดเยอรมน ณ ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 10 อบลราชธาน วนท 18 พฤษภาคม 2559

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

สถาบนชววทยาศาสตรทางการแพทย กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข และหนวยงานอน ๆ ทเกยวของเขารวมประชม ณ หองประชมโรงแรมเอเชย กรงเทพฯ วนท 13 พฤษภาคม 2559

โครงการพฒนาตนแบบกระบวนการ Supply Chain Management นายแพทยพเชฐ บญญต รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธานเปดโครงการพฒนาตนแบบกระบวนการจดการหวงโซผสงมอบ (Supply Chain Management) ดานวสดและเครองมอวทยาศาสตร เพอเปน การรวบรวมขอมลความตองการ และความคาดหวงของผสงมอบงาน (Suppliers) และนำมาใชเปนแนวทางในการปรบปรงการจดซอจดจางของ กรมวทยาศาสตรการแพทย ตามขอกำหนด ISO 9001:2015 ณ หองประชม กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข วนท 13 พฤษภาคม 2559

สมมนาประชาพจารณ รางอนมตตาม พ.ร.บ. เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2558

รศ.คลนก แพทยหญงวารณ จนารตน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวง สาธารณสข เปนประธานเปดการประชมสมมนา ประชาพจารณรบฟงความคดเหนจากนกวชาการ ทงภาครฐและเอกชนเกยวกบรางอนบญญตตาม

Page 8: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล8

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากลเปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

วชาการมม

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข เผยผล

การตรวจวเคราะหตวอยางผกสด 4 ชนดทคนไทยชอบบรโภค

ไดแก คะนา ตำลง ถวฝกยาว และผกบง จำนวน 934 ตวอยาง

จาก 77 จงหวดทวประเทศ พบยาฆาแมลงจำนวน 208 ตวอยาง

หรอรอยละ 22.3 โดยเฉพาะถวฝกยาวพบยาฆาแมลงมากทสด

แนะประชาชนควรลางทำความสะอาดกอนรบประทาน และ ไมควร

รบประทานผกชนดเดยวกนตดตอกนเปนเวลานาน

ในป 2558 สำนกคณภาพและความปลอดภยอาหาร กรมวทยาศาสตรการแพทยรวมกบศนยวทยาศาสตรการแพทย ทง 14 แหงทวประเทศเฝาระวงการตกคางของสารเคมปองกน กำจดศตรพชของผกสด 4 ชนดทคนไทยนยมบรโภค ไดแก คะนา ตำลง ถวฝกยาว และผกบง จำนวน 934 ตวอยาง จาก 77 จงหวดทวประเทศ เพอตรวจวเคราะหหาปรมาณสารเคมปองกน กำจดศตรพชจำนวน 60 ชนด โดยแยกเปนสารเคมปองกนกำจด ศตรพชกล มออรกาโนคลอรน กล มออรกาโนฟอสฟอรส กลมคารบาเมต สารสงเคราะหไพรทรอยดและสารเคมปองกน การกำจดเชอรา พบการตกคางสารเคมปองกนการกำจดศตรพช จำนวน 208 ตวอยางคดเปนรอยละ22.3 โดยพบการตกคางใน ถวฝกยาวมากทสด รอยละ 33.9 รองลงมาคอ คะนา รอยละ 31.9 ตำลงและผกบง รอยละ 10.6 และ 9.5 ตามลำดบ ซงเปนสารกำจดศตรพชกลมสารสงเคราะหไพรทรอยด รอยละ 11.8 กลมออรกาโน ฟอสฟอรสรอยละ 8.2 กลมสารคารบาเมตรอยละ 5.0 กลมสารเคมปองกนกำจดเชอรารอยละ 2.8 แตไมพบการตกคางของสารในกลมออรกาโนคลอรน สวนสารเคมปองกนกำจดศตรพชชนด cypermethrin, chlorpyrifos, diazinon, carbendazim, methomyl และ carbofuran มการตรวจพบ 106, 38, 34, 26, 25 และ 20 ตวอยางตามลำดบ นอกจากน ยงพบวา ผกทง 4 ชนดสวนใหญพบการตกคางของสารเคมปองกนกำจดศตรพชเพยง 1 ชนด (รอยละ 63) และพบการตกคางของสารเคมปองกนกำจดศตรพชใน ถวฝกยาวสงสดถง 6 ชนดแตพบเพยง 1 ตวอยางเทานน ในขณะท

ผกคะนามการตกคางของสารเคมปองกนกำจดศตรพชหลากหลายทสดทงกลมและชนดแตกตางกน ทสำคญคอการตรวจพบสาร methamidophos ในถวฝกยาวท เกบจากตลาดในจงหวด สมทรปราการ ซงสารชนดนประเทศไทยประกาศหามใชตงแต เมษายน 2546 แลว สารเคมปองกนกำจดศตรพชทพบน พบวามปรมาณเกนคา MRL (Maximum Residue Limits) ทกำหนดในผกชนดนนๆ ถง 127 ตวอยาง คดเปนรอยละ 61 ของตวอยางทตรวจพบ ไดแก ถวฝกยาว 111 ตวอยาง และคะนา 16 ตวอยาง โดยพบตวอยาง ทมปรมาณเปนไปตามมาตรฐานกำหนดเพยง 23 ตวอยาง หรอรอยละ 11 เทานน นอกจากนนเปนตวอยางทพบวาไมมคา MRL กำหนดในผกชนดนนๆ ถง 58 ตวอยาง หรอรอยละ 28 ดงนน เพอปองกนอนตรายทจะเกดกบผบรโภคหนวยงานทรบผดชอบ ควรเรงกำหนดคา MRL ของสารเคมปองกนกำจดศตรพชทให ครอบคลมทงชนดของสารเคมปองกนกำจดศตรพชและพชท เปนบรบทของประเทศไทย พรอมทงมมาตรการในการควบคม กำกบสารเคมปองกนกำจดศตรพชทมประสทธภาพ ตลอดจนม มาตรการในการดำเนนการกบผทจงใจกระทำผดอยางรนแรง ปจจบนกรมวทยาศาสตรการแพทยรวมกบสำนกงาน คณะกรรมการอาหารและยา จดทำแผนงานเฝาระวงคณภาพและ ความปลอดภยดานอาหารในระดบชาต เพอใชเปนฐานขอมล คณภาพและความปลอดภยดานอาหารของประเทศ นำไปส การจดการดานอาหารอยางมประสทธภาพและประสทธผล และ เพอเปนขอมลใหทกภาคสวนนำไปใชในการวางแผนดำเนนการ ตอไป เพอใหผบรโภคมความเชอมนและเพอสขภาพทดของคนไทย ในสวนของผบร โภคนนเพอความปลอดภยและสขภาพทด กอนรบประทานผกสดทกชนดควรลางทำความสะอาดผกกอนทกครง และไมควรรบประทานผกชนดเดยวกนตดตอกนเปนเวลานาน

สำนกคณภาพและความปลอดภยอาหาร...รายงาน

กรมวทยฯ เผยผลตรวจยาฆาแมลงในผกสด 4 ชนด

Page 9: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขปท 30 ฉบบท 5 เดอนพฤษภาคม 2559

Department of Medical Sciences9

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

จากการเฝาระวงไขหวดนกและไขหวดใหญทางหองปฏบตการ ศนยไขหวดใหญแหงชาต กรมวทยาศาสตรการแพทย โดยสมตวอยางจากกลมผปวย (Cluster) ทมอาการคลายไขหวดใหญ ผปวยทมอาการรนแรง ไดแก ปอดบวม ปอดอกเสบ มาเพาะเชอและทำการตรวจวเคราะหโดยวธ Genotypic assay เพอหายนสท เกยวของกบการดอยา และวธ Phenotypic assay โดยการทดสอบเชอไวรสกบยาตานไวรสในกลม Neuraminidase inhibitor ผลการทดสอบดงน

ศนยไขหวดใหญแหงชาต สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข... รายงาน

การเฝาระวง การกลายพนธและการดอยาของ เชอไขหวดใหญประจำเดอนเมษายน 2559

(อานตอจากหนา 4 : อตสาหกรรมเหมองแรทองคำ และผลกระทบตอสขภาพ)

มผลศกษาการไดรบสมผสไซยาไนด ในชมชนทอยอาศย

ใกลเหมองแรทองคำโดยใชไซยาไนดในการสกดของประเทศมาเลเซย

ศกษาระดบ ไธโอไซยาเนต (thiocyanate) ในปสสาวะ

เปรยบเทยบกบกลมควบคม พบวากลมไดรบสมผสมระดบ

ไธโอไซยาเนต สงกวากลมควบคม อยางมนยสำคญทางสถต

นอกจากนในเหมองปด Gold King Mine ในรฐโคโลราโด

ประเทศสหรฐอเมรกา เปนหนงใน 230 เหมองเกาทมการรวไหล

ของธาตโลหะจากบอเกบกกหางแร ไดแก แคดเมยม ทองแดง ตะกว

สารหน แมงกานส สงกะส และสารปนเปอนอนลงสแมนำ โดยพบ

ตะกวและเหลกสงกวาคามาตรฐาน 100 และ 326 เทาตามลำดบ

สำหรบประเทศไทยมการประกอบกจการอตสาหกรรม

เหมองแรทองคำ ในพนท อ.วงสะพง จ.เลย มาตงแตป 2548

หลงจากนนกองวเคราะหนำบาดาล กรมทรพยากรนำบาดาล

ไดมการสำรวจคณภาพนำในลำนำฮวย ซงเปนลำนำสาขาของแมนำ

เลย พบสารหน แคดเมยม และแมงกานสสงกวาปกต โดยในปแรก

ททำการศกษามคาแมงกานสสงกวาคามาตรฐานทกสถาน และ

มไซยาไนดสงกวาคามาตรฐาน 3 สถาน

สวนผลกระทบดานสขภาพจากการประกอบเหมองแร

ทองคำ จ.พจตร เมอวนท 20 กมภาพนธ 2558 ศนยพษวทยา

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ไดรบตวอยางจากกรมควบคมโรค

เปนการเกบตวอยางเลอดของประชาชนทอาศยอยในพนทเสยง

บรเวณรอบเหมองจำนวน 46 ราย เพอตรวจวเคราะหปรมาณ

แมงกานสในเลอด พบอยในชวง <5.0 ถง 17.8 ไมโครกรม/ลตร

เมอเปรยบเทยบกบคาอางอง มคาอยระหวาง 4.0-15.0 ไมโครกรม

/ลตร พบวาประชาชนทมปรมาณแมงกานสในเลอดสงกวา

15 ไมโครกรม/ลตร จำนวน 7 ราย (คดเปนรอยละ 15.2)

แตเนองจากแมงกานสเปนธาตโลหะทพบไดทงในอาหารและ

สงแวดลอมทวไป และยงเปนแรธาตจำเปนตอรางกาย จงทำใหยง

ไมสามารถบอกแหลงทมาของการไดรบเขาสรางกาย ดงนน ในรายท

มความเสยงควรมแผนการเฝาระวงโดยการเกบตวอยางซำใน

ระยะเวลา 3 เดอน 6 เดอน

การทำอตสาหกรรมเหมองแรทองคำ หรอเหมองอนๆ

ยอมสงผลกระทบตอสงแวดลอมอยางหลกเลยงไมได ดงนน

การจดการเหมองแรทดจงเปนสงสำคญทตองมการศกษาและ

จดทำแผนงานกอนโครงการจะเรมดำเนนการ การจดการของเสย

ทเกดขนตองมการบำบดใหอยในเกณฑทควบคมกอนปลอยทงสบอ

กกเกบกากแรหรอแหลงนำธรรมชาต เพอใหมนใจไดวาของเสย

สารเคมทตกคางจะไมเปนอนตรายตอสงมชวตและสงแวดลอม

เพอปองกนปญหาทอาจเกดขนตอสงแวดลอมและสขภาพของ

ประชาชนใหนอยทสด

ขอมลจาก... สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

ผลการทดสอบ ยอดสะสม ชนด / สายพนธไขหวดใหญ ประจำเดอนเมษายน 2559 ม.ค. 52 – 30 เม.ย. 59

จำนวนเชอท จำนวนเชอท รอยละทดอยา รอยละทดอยา ทดสอบ ดอยา

ไขหวดใหญตามฤดกาล 1. A/H1N1 (2009) 5 0 0(0/5) 1.10 (13/1,178) 2. A/H3N2 0 0 0(0/0) 0 (0/936) 3. Influenza B 15 0 0(0/15) 0 (0/462)

Page 10: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล10

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

ความเสยงเลยงได

10

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ สำนกงานคณะกรรมการอาหารและยา และหนวยงาน ตางๆ เฝาระวงการใชยาแผนปจจบนในอาหาร โดยการตรวจ ว เคราะหยาแผนปจจบนทอาจมการนำมาใชผสมในอาหาร เพอใหมสรรพคณตามทกลาวอาง 7 กลม ไดแก ยาลดนำหนก ยาเบนโซไดอะซปนส ยาสเตยรอยด ยารกษาโรคหยอนสมรรถภาพ ทางเพศ ยาลดความอยากอาหาร ยาระบาย และวตถออกฤทธ ตอระบบประสาทสวนกลาง เพอความปลอดภยของผบรโภค กรมวทยาศาสตรการแพทย โดย สำนกคณภาพและ

ความปลอดภยอาหาร รวมกบสำนกงานคณะกรรมการอาหาร

และยา (อย.) และหนวยงานตางๆ เฝาระวงการใชยาแผนปจจบน

ในอาหาร โดยเกบตวอยางอาหารและเครองดมทอาจจะมการ

นำยาแผนปจจบนมาผสม จำนวนทงสน 1,160 ตวอยาง ซงใน

จำนวนนเปนกาแฟสำเรจรปชนดผง 391 ตวอยาง ผลตภณฑ

เสรมอาหาร 690 ตวอยาง เครองดม 49 ตวอยาง และอาหารอนๆ

30 ตวอยาง ผลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ ดงน

กาแฟสำเรจรปชนดผง จำแนกเปน กลมยาลดนำหนก

ตรวจวเคราะห 304 ตวอยาง พบไซบทรามน 44 ตวอยางคดเปน

รอยละ 14.5 กลมยารกษาโรคหยอนสมรรถภาพทางเพศ

ตรวจวเคราะห 103 ตวอยาง พบ 27 ตวอยาง คดเปนรอยละ

26.2 โดยพบซลเดนาฟล 26 ตวอยาง และทาดาลาฟล 1 ตวอยาง

กลมยาเบนโซไดอะซปนส ตรวจว เคราะห 155 ตวอยาง

พบลอราซแพม 1 ตวอยาง คดเปนรอยละ 0.6

ผลตภณฑเสรมอาหาร จำแนกเปน กลมยาลดนำหนก

ตรวจวเคราะห 609 ตวอยาง พบไซบทรามน 122 ตวอยาง

คดเปนรอยละ 20 กลมยารกษาโรคหยอนสมรรถภาพทางเพศ

ตรวจวเคราะห 159 ตวอยาง พบ 69 ตวอยาง คดเปนรอยละ 43.4

โดยพบซลเดนาฟล 40 ตวอยาง ทาดาลาฟล 4 ตวอยาง

ซลเดนาฟลรวมกบทาดาลาฟล 20 ตวอยาง และซลเดนาฟล

รวมกบวาเดนาฟล 5 ตวอยาง กลมยาสเตยรอยด ตรวจวเคราะห

51 ตวอยาง พบเดกซาเมธาโซน 2 ตวอยาง คดเปนรอยละ 3.9

กลมยาระบาย ตรวจวเคราะห 197 ตวอยาง พบฟนอลฟทาลน

1 ตวอยาง คดเปนรอยละ 0.5 โดยมผลตภณฑเสรมอาหาร

ทตรวจ พบวา มยาแผนปจจบนถง 2 กลม 2 ตวอยาง โดยพบ

จากการปนปลอมยาแผนปจจบนในอาหารและเครองดม

ระวง...อนตราย

ไซบทรามน รวมกบ ทาดาลาฟลและไซบทรามนรวมกบฟนอลฟทาลน

เครองดม จำแนกเปนกลมยาสเตยรอยดตรวจวเคราะห

28 ตวอยางพบเดกซาเมธาโซน 6 ตวอยาง คดเปนรอยละ 21.4

การบรโภคอาหารหรอเครองดมทมยาแผนปจจบนผสมอย

จะกอใหเกดอนตรายกบผบรโภค จากผลขางเคยงของยาหรอปรมาณ

ยาทไดรบเกนขนาดและอาจทำใหเสยชวตได เชน ผใชยาลดนำหนก

ทมการใชไซบทรามน ซงมความเสยงตอการเกดโรคหวใจวาย

และเสนโลหตในสมองแตกหรอผใชยาลดความอยากอาหารทม

การใชเฟนฟลรามนอาจกอใหเกดโรคลนหวใจรวหรอผใชยารกษา

โรคหยอนสมรรถภาพทางเพศอาจกอใหเกดปญหาเกยวกบ

ระบบหวใจอาจมอาการหวใจวาย เสนโลหตในสมองแตก หวใจเตน

ผดปกต เลอดออกในสมองหรอปอด ความดนโลหตสง และเสยชวต

เฉยบพลน อาหารทมการผสมยาแผนปจจบนจดวาเปนอาหาร

ไมบรสทธและจะถกดำเนนการตามกฎหมาย

อยางไรกตามสำหรบผบรโภคทประสงคจะบรโภคอาหาร

ดงกลาวตองใชวจารณญาณในการเลอกซอ ไมควรหลงเชอ

คำโฆษณาและหากบรโภคอาหารหรอเครองดมดงกลาวแลว

เกดอาการผดปกต ควรหยดการบรโภคทนท และรบไปพบแพทย

สขภาพดเรมตนทตวเราเอง โดยใชหลกการรบประทานอาหาร

ใหครบ 5 หม การออกกำลงกายและพกผอนใหเพยงพอ สำนกคณภาพและความปลอดภยอาหาร ... รายงาน

Page 11: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขปท 30 ฉบบท 5 เดอนพฤษภาคม 2559

11Department of Medical Sciences

คณโยษตา แกวบญญากรษ คณอาร อนทรประสทธ คณวภา ละอองเงนคณภรณ ศรบาล คณจระภา ใจแจง

เปดใจใฝร ค ค ณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

รายชอผโชคด

คำถาม จากเนอหาในฉบบ ผกสด 4 ชนดทสำนกคณภาพและความปลอดภย อาหาร กรมวทยาศาสตรการแพทย เกบมาตรวจวเคราะหยาฆาแมลง มอะไรบาง และผกทพบยาฆาแมลงมากทสด คอผกอะไรกรณาสงคำตอบ พรอมระบชอทอย เบอรโทรศพทของทานทสามารถตดตอได สงมายง ฝายประชาสมพนธ กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข อ.เมอง จ.นนทบร 11000 หรอ ทางอเมล [email protected] หรอสงเขามาทกลองขอความ ในเฟซบค เครอขายประชาสมพนธกรมวทยาศาสตรการแพทย เพอลนรบกระเปา จำนวน 20 รางวล (หมดเขตสงคำตอบลนรางวลภายในวนท 30 มถนายน 2559) ประกาศ รายชอผโชคด ในจดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย ฉบบกรกฎาคม 2559เฉลยคำตอบ และรายชอผโชคดประจำฉบบมนาคม 2559 กรมวทยาศาสตรการแพทยกอตงขนเมอวนทเทาไหร ปนครบรอบกป และปจจบนมทงหมดกหนวยงานตอบ กรมวทยาศาสตรการแพทยกอตงขนเมอวนท 10 มนาคม 2485 ปนครบรอบ 74 ป ปจจบน มหนวยงานทงหมด 32 หนวยงาน เปนหนวยงานสวนกลาง 17 หนวยงาน และ ศนยวทยาศาสตรการแพทย 15 แหง

ลนรบรางวล ประจำฉบบพฤษภาคม 2559

คณศรพร ขนไชยาคณวทนยา หาวหาญ คณโกศล เอยมวถวนช คณธงชย มนศรคณฐตพร เหมสะอาด

คณบญช สญญะรป คณกลยา ขาเหลกคณกอบกล ธรรมนามจต คณนยม ออนสข คณจรยา ดำรงศกด

คณไพรน ทองคม คณศรชย สญญะ คณจฬญาณ แกวบวรมยคณสวฒน ฤกษโอภาส คณพงศธร นมเจรญ

ทำใหเกดอาการเวยนศรษะ คลนไส อาเจยน เชน เหดหวกรวดครบเขยว เหดบางชนดรบประทานเพยงเลกนอย

ทำให เกดจนตนาการเปนภาพหลอนคลายยาเสพตด เชน เหดขวว นอกจากนยงมเหดบางชนดทโดยปกตตวเหดเองไมมพษ แตอาการพษจะปรากฏเมอดมแอลกอฮอลภายใน 24-72 ชวโมง กอนหรอหลงรบประทานเหดชนดนน จะมอาการหนาแดง ปวดหวรนแรง คลนไส อาเจยน หายใจเรวและหายใจลำบาก หวใจเตนแรง เหดทพบสารพษชนดน ไดแก เหดนำหมก เปนตน อาการของผปวยทรบประทานเหดพษจะแตกตางกนไป ขนอยกบชนดของเหดวามสารพษอยในกลมใด อาจจะเกดขน ภายหลงการกนไมกนาทไปจนถงหลายชวโมงหรอหลายวนหรอ ในรายทอาการรนแรงจะเสยชวตภายใน 1-8 วน สาเหตเกด จากการทตบและไตถกทำลาย ดงนนวธการชวยเหลอทสำคญ คอทำใหผปวยอาเจยนออกมาใหมากทสด โดยดมนำอนผสม เกลอแกงแลวลวงคอใหอาเจยนออกมา เพอลดการดดซมพษ เขาสรางกาย แลวรบนำสงโรงพยาบาลทใกลบานทนท พรอมทง นำตวอยางเหดสด(ถาม)ทเหลอจากการปรงอาหารทรบประทาน ไปดวย เพอสงตรวจพสจนสารพษและสายพนธเหดพษ

ศนยพษวทยา สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ไดพฒนาวธการตรวจสายพนธเหดพษ โดยใชเทคนคดเอนเอบารโคด (DNA barcoding) เปนเทคนคทใชในการระบชนดของสงมชวต โดยใชชนสวนดเอนเอมาตรฐานเทยบกบฐานขอมลอางองทาง พนธกรรม ซงผลการศกษาการใชเทคนคดงกลาวพบวาใหผล ว เคราะหสายพนธ เหดพษทถกตองแมนยำสงและเชอถอได เทยบเทาการตรวจดวยเครองมอชนสง LC-MS นอกจากนยงชวย คนพบสายพนธเหดพษทไมเคยมรายงานการพบในประเทศไทย มากอน จดทำเปนฐานขอมลทางพนธกรรมระดบโมเลกลของเหด พษในประเทศไทยและจะมการพฒนาเปนชดทดสอบเหดพษ เบองตนตอไป

ขอมลจาก ....สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

(ตอจากหนา 12)

Page 12: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ · 2016-05-25 · เครื่องยาสมุนไพร ... ให้ได้ผลเร็วที่สุดด้วยวิธี

12

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข88/7 ซอยตวานนท 14 ถนนตวานนทอำเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000

เสนอแนะ ตชม หรอสงบทความลงตพมพ สงมาไดทกองบรรณาธการฝายประชาสมพนธสำนกงานเลขานการกรมกรมวทยาศาสตรการแพทยถนนตวานนท อ.เมองจ.นนทบร 11000โทร. 0-2951-0000 ตอ 99081โทรสาร 0-2951-0312E mail: [email protected] www.dmsc.moph.go.thwww.dmscsmartlifeblog.com เครอขายประชาสมพนธกรมวทยาศาสตรการแพทย

ชำระคาฝากสงเปนรายเดอนใบอนญาตเลขท 22/2552

ไปรษณยกระทรวงสาธารณสข

ทปรกษา อธบด รองอธบด ผทรงคณวฒ ผเชยวชาญเฉพาะ ผอำนวยการสำนก / สถาบน / ศนยวทยาศาสตรการแพทย กองบรรณาธการ อภรด เฉยรอด, อภสทธ เหมาะสมสกล, วชพร แดงอทย, วระวญ อนทรง, พรยทธ คนทะชมภ, จงกล เงนมาก, ธระพล ดโสภา, สรพล สนเจรญรง, ภาคนย กลนกล, สนนทา สขสมตร

65847/A/0001/UK/En กรมวทยาศาสตรการแพทย

ISO 9001: 2008

ศนยขอมลขาวสาร กรมวทยาศาสตรการแพทยตงอยทอาคาร 14 ชน 2 กรมวทยาศาสตรการแพทย นนทบร

กรมวทย

เตอนภย

(อานตอหนา 11)

ศนยพษวทยา กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข เผยในแตละป ไดรบตวอยางเหดพษ ทสงมาตรวจจำนวนมาก ขอเตอนประชาชนไมสามารถแยก ความแตกตางของเหดพษไดจากลกษณะภายนอก เพราะเหดพษและเหดรบประทานไดบางชนดคลายคลงกนมาก โดยเฉพาะ ระยะดอกออน ปจจบนไดพฒนาวธการตรวจพสจนสายพนธ เหดพษ โดยใชเทคนคดเอนเอบารโคด (DNA barcoding) ซงเปนเทคนคทใชในการระบชนดของสงมชวตไดอยางรวดเรว แมนยำสง เชอถอได และเตรยมตอยอดพฒนาเปน ชดทดสอบเหดพษเบองตนตอไป ในแตละปชวงตนฤดฝนถงตนฤดหนาว หรอตงแตเดอนพฤษภาคมถงพฤศจกายน ชาวบานนยมเกบเหดปามาประกอบอาหาร รวมท งการนำไปขาย เพ อสร า งรายได ใหแกครอบครวสงผลใหในชวงระยะเวลา ดงกลาว มผปวยและเสยชวตจากการรบประทานเหด ตองนำ สงโรงพยาบาลและมแนวโนมเพมจำนวนมากขนเรอยๆ ผปวย สวนใหญมความเชอวาเหดทเกบมานนไมมพษ โดยใชความร พนบานทบอกตอกนมา อยางไรกตามลกษณะภายนอกของเหดพษ

ฝนน.. เตอนชาวบาน รบประทาน เหดปา ...ระวงเจอเหดพษ

และเหดทรบประทานไดบางชนด มความคลายคลงกนมาก โดยเฉพาะ ระยะดอกออนของเหด ซงไมสามารถแยกความแตกตางได นอกจากนความรและความเชอทสอนสบทอดกนมาในการทดสอบเหดพษ เชน การนำขาวสาร มาตมกบเหดถาเปนพษขาวสารจะสกๆดบๆ หรอการสงเกตดอกเหดทมรอยแมลงหรอสตวกดกนจะเปนเหดไมมพษ ซงวธการเหลานไมสามารถใหผลถกตองทงหมด จงไมควรนำมา

ปฏบตอาจเปนอนตรายถงชวตได ศนยพษวทยา สถาบนวจยวทยาศาสตร สาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดประเมนสถานการณ การเกดพษจากการ รบประทานเหดพษในประเทศไทย ในชวง ระหวางป พ.ศ. 2551-2558 อบตการณ ดงกลาวพบมาก ในพนทภาคเหนอและภาค ตะวนออกเฉยงเหนอ

เหดพษมหลายชนด บางชนดมพษรายแรง ถงตาย เชน เหดระโงกหน ซงปรมาณสารพษ

ทสามารถทำใหคนตายไดเทากบ 0.1 มลลกรมตอนำหนกตว 1 กโลกรม เทยบเทากบการรบประทานเหดสดประมาณครงดอก จดวาเปนสารพษในเหดรายแรงทสด ยงไปกวานนการตม ทอด ยาง ไมสามารถทำลายพษได เนองจากพษทนความรอน เหดบางชนดมพษ