สถานการณ์สุขภาพจิตคนไทย : ภาพสะท้อนสังคม · บทที่ 2ศาสนา การยอมรับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม

สถานการณสขภาพจตคนไทย : ภาพสะทอนสงคม

สถานการณสขภาพจตคนไทย : ภาพสะทอนสงคม อภชาต จำรสฤทธรงค, ปราโมทย ประสาทกล, ปญญา ชเลศ

ขอมลทางบรรณานกรม สถานการณสขภาพจตคนไทย : ภาพสะทอนสงคม / อภชาต จำรสฤทธรงค … [และคนอน ๆ]. -- พมพครงท 1. - - นครปฐม : สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล, 2553 (เอกสารทางวชาการ / สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล ; หมายเลข 367)

ISBN 978-974-11-1244-9

1. สขภาพจต. 2. สขภาพจต -- แงสงคม. 3. สขภาพจต -- ไทย. I. อภชาต จำรสฤทธรงค. II. ปราโมทย ประสาทกล. III. ปญญา ชเลศ. IV. มหาวทยาลยมหดล. สถาบนวจยประชากรและสงคม. V. ชอชด

WM105 ส179 2553

ปกและรปเลม : http://khunnaipui.multiply.com

พมพครงท 1 : กมภาพนธ 2553

จำนวนทพมพ : 1,000 เลม

พมพท : บรษท จรลสนทวงศการพมพ จำกด 219 ซอยเพชรเกษม 102/2 แขวงบางแคเหนอ เขตบางแค กรงเทพฯ 10160 โทรศพท : 02 809-2281-3 โทรสาร: 02 809-2284

จดพมพโดย : สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล เลขท 999 ถนนพทธมณฑล 4 ตำบลศาลายา อำเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม 73170 โทรศพท : 02 441-9666; 02 441-0201-4 โทรสาร : 02 441-9333 e-mail : [email protected] website : http://www.ipsr.mahidol.ac.th

คำนำ สขภาพจตเปนผลรวมของปจจยมากมายในชวตคนเรา ไมวาจะเปนสภาพ

ความเปนอย ความสมพนธกบคนรอบขาง ความสามารถในการคดวเคราะหและแกปญหาอยางสรางสรรค วธการจดการอารมณ คณธรรมความดภายในใจ รวมไปจนถงสภาพความเปนชมชนและความเกอกลกนในสงคม การดแลสขภาพจตและการสรางเสรมความเขมแขงใหกบจตใจคนไทย จงมงาน หลายดานทตองอาศยความรวมมอของหนวยงานทมความเชยวชาญตางกน

โครงการรายงานสถานการณสขภาพจตประจำป เปนความรวมมอของสถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล สำนกงานสถตแหงชาต กรมสขภาพจต และแผนงานสรางเสรมสขภาพจตเพอสขภาวะสงคมไทย สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ เปนความคดรเรมทถอเปนการเปดมตใหมในการทำงานสขภาพจต ซงไดชวยสรางฐานขอมลและความรทจะมผลตอการกำหนดนโยบายสขภาพจต ตลอดจนนโยบายของรฐ

หนงสอสามเลม ไดแก 1) ความสขเปนสากล 2) สถานการณสขภาพจตคนไทย : ภาพสะทอนสงคม และ3)วเคราะหสขภาพจตผานขาว เปนอกหนงผลผลตจากโครงการดงกลาว ทจะมสวนสำคญในการกำหนดทศทางการทำงานวชาการในดานน ซงหากพจารณาจากขอบเขตเนอหาของหนงสอ สามเลมในชดนแลว จะพบวาเปนความพยายามนำความรทงทเปนสากล ขอมลทเปนหลกฐานเชงประจกษภายในประเทศ และมมมองของประชาชนและสอมวลชน มาประมวลภาพสขภาพจตของสงคมไทยไดอยางนาชนชม

ในฐานะผนำของกรมสขภาพจต ผมจงมความภมใจเปนอยางยง ทกรมสขภาพจตไดมสวนรวมในการสรางสรรคผลงานทมคณคานตอสงคมไทย และผมมความเชอมนวา ความรวมมอในการทำงานในลกษณะนจะเปนประโยชนตอคนไทยและวชาการดานสขภาพจตไดมากยงขน

นายแพทยชาตร บานชน

อธบดกรมสขภาพจต

คำนำ

หนงสอ 3 เลมน ประกอบดวย 1) ความสขเปนสากล 2) สถานการณ

สขภาพจตคนไทย:ภาพสะทอนสงคม และ 3) วเคราะหสขภาพจตผานขาว

เปนชดหนงสอของโครงการรายงานสถานการณสขภาพจตประจำป ภายใต

แผนงานสรางเสรมสขภาพจตเพอสขภาวะสงคมไทย กรมสขภาพจต กระทรวง

สาธารณสข จดทำขนเพอใหสาธารณชนไดมองเหนภาพสถานการณตางๆ ท

เกยวของกบสขภาพจตคนไทยทชดเจนขน

หนงสอ “ความสขเปนสากล” เปนการศกษาถงระดบความสขของ

คนไทย และปจจยตางๆ ททำใหคนเรามความสขทแตกตางกน โดยสงเคราะห

องคความรเกยวกบความสขจากงานวจยตางๆ ทงในประเทศไทยและ

ตางประเทศ หนงสอ “สถานการณสขภาพจตคนไทย : ภาพสะทอนสงคม”

นำเสนอขอมลเกยวกบสขภาพจตคนไทยจากหลายแหลง โดยเฉพาะอยางยง

ขอมลทไดจากความรวมมอของสำนกงานสถตแหงชาตซงเปนขอมลในระดบ

ประเทศ และจดทำเปนชดดชนสขภาพจต เพอสะทอนใหเหนสถานการณ

ตลอดจนประเดนทางสงคมของประเทศไทยในปจจบน และหนงสอ “วเคราะห

สขภาพจตผานขาว” เปนการวเคราะหขาว ระหวางเดอนสงหาคม 2551-

มถนายน 2552 ทมผลกระทบตอทกข-สข ของประชาชน โดยรวบรวมขอมล

ขาวสารทงในประเทศและตางประเทศ ทไดรบความสนใจจากประชาชน

ทงนขอมลทได นำมาสงเคราะหโดยจตแพทย และนกจตวทยา เพอชชดวา

ประเดนขาวนนๆ มผลกระทบตอสขภาพจตคนไทยเชนไรบาง และยงสามารถ

เปนแนวทางการเฝาระวงทางประชากรจากสถานการณทางสงคม สำหรบการ

ขบเคลอนงานดานสขภาพจตในเชงรก

สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล ขอขอบคณ

นายแพทยประเวช ตนตพวฒนสกล นายแพทยทรงคณวฒ กรมสขภาพจต

และผจดการแผนงานสรางเสรมสขภาพจตเพอสขภาวะสงคมไทย และ

สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ทสนบสนนการจดทำ

หนงสอชดน คณะผจดทำหวงวาหนงสอทงสามเลมจะเปนแหลงขอมลทม

ประโยชนตอผอาน และเปนแหลงศกษาคนควาขอมล สำหรบผทสนใจได

เปนอยางด

รองศาสตราจารย ดร.สรยพร พนพง

ผอำนวยการสถาบนวจยประชากรและสงคม

สารบญ คำนำ 3

สารบญแผนภม 10

สารบญตาราง 14

บทนำ 17

บทท 1 สถานการณสขภาพจตคนไทย 25

1 สถานการณสขภาพจตคนไทย 27

2 สถาการณสขภาพจตของประชากรในภาคตางๆ 31

3 สถานการณผปวยดานจตเวช 36

4 สถานการณทรพยากรดานสขภาพจตของประเทศไทย 38

บทท 2 ศาสนา การยอมรบการเปลยนแปลงทางสงคม 41 และคณธรรม จรยธรรม

1 ความเครงทางศาสนา และการยอมรบพฤตกรรม 43

การเปลยนแปลงทางสงคม

2 คณธรรมจรยธรรม 46

3 สถตคดอาญา: ภาพสะทอนคณธรรมจรยธรรม 49

ของสงคมไทย

4 ภาวะการตายจากการฆาตวตายและการถกฆาตาย 51

บทท 3 ความสมพนธในครอบครว เพอนบาน 55 และชมชน

1 ความสมพนธในครอบครว และความสมพนธ 57

ระหวางเพอนบาน

2 ดชนแสดงความสมพนธภายในครอบครว 60

3 ดชนชมชนเขมแขง 66

4 ดชนสภาพแวดลอมและระบบนเวศ 68

บทท 4 สถานการณสขภาพกายทสะทอน 71 สขภาพจตคนไทย

1 สขภาพกายกบสขภาพจต 73

2 การออกกำลงกายของประชากร 75

3 ดชนการมสขภาวะ 78

4 การสบบหรและดมสราของประชากร 80

บทท 5 เศรษฐานะของครวเรอน 83 และพฤตกรรมการใชจาย

1 เศรษฐานะของครวเรอน 85

2 พฤตกรรมการใชจายและการออม 87

3 ดชนเศรษฐกจเขมแขงและเปนธรรม 88

บทท 6 พฤตกรรมทสงเสรมและไมสงเสรม 91 สขภาพจตเดกและเยาวชน

1 พฤตกรรมทสงเสรมสขภาพจต: หนงสอ ดนตร กฬา 93

และงานบาน

2 พฤตกรรมทไมสงเสรมสขภาพจต: เทยว พนน เกมส 96

3 คดเดกและเยาวชน 99

4 การอยอาศยกบพอแม 102

บทสงทาย 105

สรปสถานการณสขภาพจตคนไทย ป 2551 107

รายงานสถานการณสขภาพจตคนไทยกบงาน 112

ของนกสงคมวทยาทตองทำตอไป

เอกสารอางอง 115

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก: ขอมลจากการสำรวจสภาวะทางสงคม 119

และวฒนธรรม พ.ศ. 2551

ภาคผนวก ข: ขอมลจากหนวยงานตางๆ 135

คณะกรรมการชทศทาง “โครงการรายงาน 144 สถานการณสขภาพจตประจำป”

สารบญแผนภม

แผนภมท 1 รอยละของสขภาพจตประชากรอาย 15 ปขนไป พ.ศ. 2551

27

แผนภมท 2 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามเพศ และอาย พ.ศ. 2551

29

แผนภมท 3 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามพนท อยอาศยและภาค พ.ศ. 2551

30

แผนภมท 4 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามเพศ และภาค พ.ศ. 2551

32

แผนภมท 5 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามกลมอาย และภาค พ.ศ. 2551

33

แผนภมท 6 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามอาชพ และภาค พ.ศ. 2551

35

แผนภมท 7 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามความเครงศาสนาและภาค พ.ศ. 2551

44

แผนภมท 8 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการยอมรบพฤตกรรมการเปลยนแปลงทางสงคมและภาค พ.ศ. 2551

45

แผนภมท 9 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามทศนคต เชงบวกตอการใหความชวยเหลอคนทตองการ ความชวยเหลอแมไมใชญาตและภาค พ.ศ. 2551

47

แผนภมท 10 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามทศนคตเชงบวกตอการยกโทษและใหอภยผอนอยางจรงใจตอผทสำนกผดและภาค พ.ศ. 2551

48

แผนภมท 11 จำนวนคดยาเสพตดทไดรบแจงความจำแนกตามภาค ประจำปงบประมาณ 2549 และประจำปงบประมาณ 2551

50

แผนภมท 12 อตราการฆาตวตายสำเรจตอประชากรแสนคน จำแนกตามเพศ พ.ศ. 2542 - 2550

52

แผนภมท 13 อตราการฆาตวตายสำเรจตอประชากรแสนคน จำแนกตามภาค พ.ศ. 2542 - 2550

53

แผนภมท 14 อตราการถกฆาตายตอประชากรแสนคน

จำแนกตาภาค พ.ศ. 2542 - 2550

54

แผนภมท 15 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยง

ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามคำตอบ

วารบประทานอาหารมอใดมอหนงพรอมหนากน

และภาค พ.ศ. 2551

58


ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามทศนคต

เชงบวกตอการชวยดแลบาน/ทรพยสนและ

คนในบานของเพอนบานและภาค พ.ศ. 2551

59


ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามระดบ

สขภาพกายและภาค พ.ศ. 2551

73

แผนภมท 18 รอยละของการประเมนระดบสขภาพกายของ

ประชากรอาย 15 ปขนไป จำแนกตามอาย

พ.ศ. 2551

74

แผนภมท 19 รอยละของประชากรอาย 11 ปขนไปทออก

กำลงกาย จำแนกตามอาย พ.ศ. 2550

76

แผนภมท 20 รอยละของประชากรอาย 11 ปขนไปทออก

กำลงกาย จำแนกตามเขตการปกครองและ

ภาค พ.ศ. 2550

77

แผนภมท 21 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทสบบหร

เปนประจำ จำแนกตามภาค พ.ศ. 2544

2547 และ 2550

81

แผนภมท 22 รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทดมสรา

จำแนกตามภาค พ.ศ. 2544 2547 และ 2550

82


ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามของใช

ครวเรอนทแสดงฐานะความรำรวยและภาค

พ.ศ. 2551

86


ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตาม

พฤตกรรมการใชจายและการออม พ.ศ. 2551

87

แผนภมท 25 รอยละของประชากรอาย 15 - 24 ปไปทเสยง

ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการเขา

รวมกจกรรมสงเสรมความรและภาค พ.ศ. 2551

94

แผนภมท 26


รอยละของประชากรอาย 15 – 24 ปไปทเสยง

ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการอาน

หนงสอและภาค พ.ศ. 2551

รอยละของประชากรอาย 15 - 24 ปไปทเสยง

ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการเลน

พนน ตสลอด หวย บอลและภาค พ.ศ. 2551

95

97



รอยละของประชากรอาย 15 – 24 ปไปทเสยง

ตอการมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการเทยว

กลางคนและภาค พ.ศ. 2551

จำนวนคดเดกและเยาวชนทถกดำเนนคด

โดยสถานพนจฯ ทวประเทศ จำแนกตามเพศ

พ.ศ. 2542-2551

98

100

สารบญตาราง

ตารางท 1 อตราผปวยโรคจตตอประชากรแสนคน

จำแนกตามภาค พ.ศ. 2545-2550

37

ตารางท 2 จำนวนและอตราจตแพทยตอประชากรแสนคน

จำแนกตามภาค พ.ศ. 2548 -2550

40

ตารางท 3 ดชนความอยดมสขของครอบครวไทย

พ.ศ. 2546

61

ตารางท 4 ดชนครอบครวอบอน 64

ตารางท 5 ดชนชมชนเขมแขง 67

ตารางท 6 ดชนสภาพแวดลอมและระบบนเวศ 69

ตารางท 7 ดชนการมสขภาวะ 79

ตารางท 8 ดชนเศรษฐกจเขมแขงและเปนธรรม 89

ตารางท 9 รอยละของคดเดกและเยาวชนทถกดำเนนคด

โดยสถานพนจฯ ทวประเทศจำแนกตามฐาน

ความผด พ.ศ. 2542-2551

101

ตารางท 10 จำนวนและรอยละของเดกอาย 0 - 17 ป

จำแนกตาม การอยอาศยกบพอ แม พ.ศ. 2551

103

บทนำ

18

รายงานสถานการณสขภาพจตคนไทย: ภาพสะทอนสงคม

ฉบบทอยในมอทานขณะนเปนการนำเอาขอมลจากการสำรวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ. 2551 ดำเนนการโดยสำนกงานสถตแหงชาต โดยความรวมมอจากโครงการรายงานสถานการณสขภาพจตประจำป สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล มาจดทำเปนดชนสขภาพจต แลวนำเสนอสถานการณสขภาพจต ของคนไทยในเชงปรมาณ เพอสะทอนใหเหนสถานการณตลอดจน ปญหาทางสงคมของประเทศไทยในปจจบน

19

การสำรวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ. 2551 ดำเนนการสำรวจขอมลในเดอนตลาคม พ.ศ. 2551 ดวยการสมภาษณประชากรตวอยางทวทกภาคของประเทศดวยแบบสอบถาม นอกจากจะสอบถามสภาวะทางสงคม เศรษฐกจ และวฒนธรรมของประชากรตวอยางแลว ยงไดผนวกขอคำถามเกยวกบสขภาพจตเขาไปดวย ขอมลสขภาพจตจากโครงการสำรวจทนำมาใชวเคราะหสขภาพจตครงน ไดมาจากประชากรตวอยางอาย 15 ปขนไปทตอบแบบสอบถามสขภาพจตดวยตนเองจำนวน 27,099 คน จากทวทกภาคของประเทศ แบงเปนเพศชาย 10,836 คน เพศหญง 16,263 คน แบงเปนตวอยางทอยในกรงเทพมหานคร 3,657 คน ภาคกลาง 6,285 คน ภาคเหนอ 5,089 คน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 8,626 คน และภาคใต 3,441 คน

การวดสขภาพจตคนไทยใชแบบสอบถามวดสขภาพจตคนไทยฉบบสน 15 ขอของ อภชย มงคล และคณะ (2547) ซงผานการพฒนาและทดสอบมาแลวเปนอยางดจนเปนทยอมรบในระดบประเทศ และ มการนำไปใชอยางแพรหลาย ประเดนคำถาม 15 ขอมดงตอไปน

มตของ

สขภาพจต

คำถาม

สภาพจตใจ 1. ทานรสกพงพอใจในชวต

2. ทานรสกสบายใจ

3. ทานรสกเบอหนายทอแทกบการดำเนนชวตประจำวน

4. ทานรสกผดหวงในตวเอง

5. ทานรสกวาชวตมแตความทกข

20

มตของ

สขภาพจต

คำถาม

สมรรถภาพ

ของจตใจ

6. ทานสามารถทำใจยอมรบไดสำหรบปญหาทยากจะ

แกไข (เมอมปญหา)

7. ทานมนใจวาจะสามารถควบคมอารมณไดเมอม

เหตการณคบขนหรอรายแรงเกดขน

8. ทานมนใจทจะเผชญเหตการณรายแรง

ทเกดขนในชวต

คณภาพ

ของจตใจ

9. ทานรสกเหนอกเหนใจเมอผอนมทกข

10. ทานรสกเปนสขในการชวยเหลอผอนทมปญหา

11. ทานใหความชวยเหลอแกผอนเมอมโอกาส

12. ทานรสกภมใจในตนเอง

ปจจย

สนบสนน

13. ทานรสกมนคงปลอดภยเมออยในครอบครว

14. เมอทานปวยหนกเชอวาครอบครวจะดแลเปนอยางด

15. ทานและสมาชกในครอบครวมความรกและผกพนตอกน

คำถามแตละขอจะมคะแนน 3 คะแนน คำตอบทเปนลบสดจะได

0 คะแนน และคำตอบทเปนบวกสดจะได 3 คะแนน เมอนำคะแนนจาก

คำถามทง 15 ขอมารวมกนแลวผทไดคะแนนเตมคอ 45 คะแนน คอผทม

สขภาพจตสมบรณทสด ซงตรงขามกบคะแนนนอยทสด คอ 0 คะแนน คอผท

มสขภาพจตแยทสด

21

คะแนนทไดจากคำตอบเกยวกบสขภาพจตทง 15 ขอ แบงสขภาพจต

ของคนออกเปน 3 กลมตามเกณฑตอไปน

0 - 27 คะแนน หมายถง สขภาพจตตำกวาคนทวไป หรอเสยง

ทจะมปญหาสขภาพจต

28-34 คะแนน หมายถง สขภาพจตอยในเกณฑมาตรฐาน คอ

เฉลยเทากบคนทวไป

35-45 คะแนน หมายถง สขภาพจตดกวาคนทวไป

ในการวเคราะหขอมลใชคาถวงนำหนก (Weighted cases) ซง

สำนกงานสถตแหงชาต จดทำสำหรบการสำรวจสภาวะทางสงคมและ

วฒนธรรม พ.ศ. 2551 โดยเฉพาะ เพอใหขอมลของการสำรวจนสามารถใช

เปนตวแทนประชากรในระดบภาค และประเทศได

นอกจากขอมลจากการสำรวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ.

2551 แลว รายงานสถานการณสขภาพจตคนไทย: ภาพสะทอนสงคม ฉบบน

ยงไดใชขอมลทตยภมทสะทอนสถานการณสขภาพจตของคนไทยจาก

หนวยงานตางๆ เชน กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข กรมตำรวจ

สำนกงานสงเสรมสถาบนครอบครว สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดรวบรวมไว ทงทเปนขอมลจากการสำรวจ

และสถตของหนวยงาน และไดมการเผยแพรแลว ทงในรปแบบของหนงสอ

รายงานการวจย และเวปไซดของหนวยงาน ขอมลเหลานไดนำมาใชประกอบ

การแสดงภาพสถานการณสขภาพจตของคนไทยใหชดเจนยงขน เนองจาก

22

ทผานมาขอมลทแสดงถงสาเหตและผลของปญหาสขภาพจตมอยอยาง

กระจดกระจาย หนวยงานแตละแหงเกบรวบรวมขอมลของตนไว โดยมได

มการนำขอมลมาบรณาการเชอมโยงกนอยางเปนระบบ ดงนนจงยงไมม

การเสนอภาพรวมของสถานการณสขภาพจตของคนไทยทชดเจน

สำหรบเนอหาของรายงานแบงเปน 7 บท ดงน

บทท 1 เปนการนำเสนอสถานการณสขภาพจตคนไทยทงประเทศ

และสถานการณสขภาพจตของคนไทยในภาคตางๆ ของป 2551 นอกจากน

ยงไดนำเสนอสถานการณของผปวยดานจตเวช และบคลากรดานจตเวชไว

ในบทนดวย

บทท 2 เปนการนำเสนอสถานการณสขภาพจตในแงมมทางศาสนา

การยอมรบการเปลยนแปลงทางสงคม และทศนคตเชงบวกตอคณธรรม

จรยธรรมของประชากร ขอมลสถตคดอาญา และภาวะการตายจากการ

ฆาตวตายและการถกฆาตายของประชากร

บทท 3 เปนการนำเสนอสถานการณสขภาพจตในมตความสมพนธใน

ครอบครว เพอนบาน และชมชนวามความเกยวของกนอยางไร รวมถงการนำ

เสนอดชนแสดงความสมพนธภายในครอบครว ดชนชมชนเขมแขง และดชน

สภาพแวดลอมและระบบนเวศ ของสำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา

สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)

23

บทท 4 เปนการนำเสนอสถานการณสขภาพกายทสะทอนสขภาพจต

คนไทย ไดแก การออกกำลงกายของประชากร ดชนการมสขภาวะ และการ

สบบหรและดมสราของประชากร

บทท 5 เปนการนำเสนอภาพสะทอนของความสำคญทางเศรษฐกจ

ทมตอสขภาพจต โดยพจารณาจากเศรษฐานะของครวเรอน และพฤตกรรม

การใชจายของประชากรวามความเกยวของกบสขภาพจตอยางไร รวมถง

การนำเสนอดชนเศรษฐกจเขมแขงและเปนธรรม เพอใหเหนสถานการณ

ทางเศรษฐกจของประเทศ

บทท 6 เปนการนำเสนอสถานการณทางสขภาพจตของเดกและ

เยาวชนผานพฤตกรรมทสงเสรมและไมสงเสรมสขภาพจต โดย พฤตกรรมท

สงเสรมสขภาพจต ไดแก การอานหนงสอ เลนดนตร กฬา และการชวยงานบาน

สวนพฤตกรรมทไมสงเสรมสขภาพจต ไดแก การเทยวกลางคน เลนการพนน

และเกมส เปนตน นอกจากนยงไดนำเสนอขอมลคดเดกและเยาวชน

และการอยอาศยกบพอแม ซงขอมลเหลาน เปนตวสะทอนสถานการณ

ทางสขภาพจตของเดกและเยาวชนไดเปนอยางด

ในสวนสดทายของรายงานฉบบนคอ บทสงทาย จะเปนการสรป

สถานการณสขภาพจตคนไทย ป 2551 และรายงานสถานการณสขภาพจต

คนไทยกบงานของนกสงคมวทยาทตองทำตอไป

บทท 1

สถานการณสขภาพจตคนไทย

26

“ในป 2551 คนไทย สวนใหญมสขภาพจตอยในเกณฑมาตรฐาน แตคนไทยอกเกอบ 1 ใน 5 เสยง ตอการมปญหาสขภาพจต ประชากรในภาคกลางเสยงสงทสด ขณะทในภาคใตป ร ะ ช า ก ร ม ส ข ภ า พ จ ต ดกวาภาคอนๆ สวนกระแสปญหาชายแดนใต”

27

1 สถานการณสขภาพจตคนไทย

ในป 2551 ประชากรไทยสวนใหญมสขภาพจตอยในเกณฑมาตรฐาน

คอมคะแนนสขภาพจตเฉลยเทากบ 31.9 คะแนน จากคะแนนเตม 45

คะแนน หากจำแนกตามเกณฑสขภาพจต พบวา คนไทยรอยละ 54.3 มระดบ

สขภาพจตอยในเกณฑมาตรฐานคอเฉลยเทากบคนทวไป (28 – 34 คะแนน)

รอยละ 28.3 มระดบสขภาพจตดกวาคนทวไป (สงกวา 34 คะแนน) และ

อกเกอบ 1 ใน 5 คอรอยละ 17.4 มระดบสขภาพจตตำกวาคนทวไป (ตำกวา

28 คะแนน) หรอเสยงทจะมปญหาสขภาพจต

แผนภมท 1: รอยละของสขภาพจตประชากรอาย 15 ปขนไป พ.ศ.

2551

16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

ตำกวาคนทวไป17.4

ดกวาคนทวไป28.3

เทาคนทวไป54.3

ชาย หญง 15-24 ป 25-59 ป 60 ปขนไป

แผนภมท 1: รอยละของสขภาพจตประชากรอาย 15 ปขนไป พ.ศ. 2551

แผนภมท 3: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยงตอการมปญหาสขภาพจต

จาแนกตามพนทอยอาศยและภาค พ.ศ. 2551 แผนภมท 4: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยงตอการมปญหาสขภาพจต

จาแนกตามเพศและภาค พ.ศ. 2551


จำแนกตามเพศและอาย พ.ศ. 2551

15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

เมอง ชนบท กทม. กลาง เหนอ ตะวนออกเฉยงเหนอ

ใต

กลาง เหนอ ตะวนออกเฉยงเหนอ

ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

รวม กทม.


ใตรวม กทม.


ใตรวม กทม. กลาง เหนอ ตะวนออกเฉยงเหนอ



ใตรวม กทม.กลาง เหนอ ตะวนออกเฉยงเหนอ




ชาย หญ ง

17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

เกษตรกร


จาแนกตามกลมอายและภาค พ.ศ. 2551


จาแนกตามความเครงศาสนาและภาค พ.ศ. 2551 แผนภมท 8: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยงตอการมปญหาสขภาพจต

จาแนกตามการยอมรบฤตกรรมการเปลยนแปลงทางสงคมและภาค พ.ศ. 2551


จาแนกตามอาชพและภาค พ.ศ. 2551

ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ

แมบาน/ไมไดประกอบอาชพ

รบจางทวไป/กรรมกร

พนกงาน/ลกจางเอกชน

อนๆ

นกเรยน/นกศกษา

คาขาย/ประกอบธรกจสวนตว

26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

เครงนอย เครงปานกลาง เครงมาก

18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

ยอมรบไม ได ยอมรบได นอย ยอมรบได มาก

12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

ทาทกครง/ทาสวนใหญ ทาบางครง ทานอยครง/ไมทา/ไมมโอกาสทาทกครง/ทาสวนใหญ ทาบางครง ทานอยครง/ไมทา/ไมมโอกาส

แผนภมท 10: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยงตอการมปญหาสขภาพจตจาแนกตาม

ทศนคตเชงบวกตอการยกโทษและใหอภยผอนอยางจรงใจตอผทสานกผดและภาค พ.ศ. 2551 แผนภมท 9: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยงตอการมปญหาสขภาพจตจาแนกตาม

ทศคตเชงบวกตอการใหความชวยเหลอคนทตองการความชวยเหลอแมไมใชญาตและภาคพ.ศ. 2551

ทมา: โครงการรายงานสถานการณสขภาพจตประจำป สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล โดยใชขอมลจากการสำรวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ. 2551 สำนกงานสถตแหงชาต.

28

เมอพจารณาสขภาพจตของประชากรเพศชายและเพศหญง พบวา

ผชายมสขภาพจตดกวาผหญง โดยผชายทมคะแนนสขภาพจตตำกวา 28 หรอ

มความเสยงตอปญหาสขภาพจตรอยละ 16.3 เทยบกบคะแนนของผหญง

ซงเทากบรอยละ 18.1

เมอพจารณาสขภาพจตตามวยของประชากร พบวา ผสงอายเสยงท

จะมปญหาสขภาพจตมากทสด รองลงมาคอ กลมเยาวชนอาย 15 – 24 ป

และกลมวยแรงงานมความเสยงนอยสด (รอยละ 21.6, 17.7 และ 16.3 ตาม

ลำดบ)

เมอจำแนกตามภาคทอยอาศยของประชากร พบวา คนไทยในภาค

กลางเสยงทจะมปญหาสขภาพจตมากทสด (รอยละ 20.6) รองลงมาคอภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ กรงเทพมหานคร ภาคเหนอ และภาคใตเสยงทจะม

ปญหาสขภาพจตนอยทสด เปนทนาสงเกตวาประชาชนในภาคใตมสขภาพจต

ดกวาภาคอนๆ (รอยละ 12.5)

ในแงของทอยอาศยในเมองและชนบท พบวา ประชากรทอาศยอยใน

เขตเมองเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอยกวาประชากรทอาศยอยในเขต

ชนบท (รอยละ 15.5 และ 18.4 ตามลำดบ)

29

16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0





แผนภมท 2: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยงตอการม

ปญหาสขภาพจต จำแนกตามเพศและอาย พ.ศ. 2551


30


ปญหาสขภาพจต จำแนกตามพนทอยอาศยและภาค พ.ศ. 2551


16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0





31

2 สถานการณสขภาพจตของ ประชากรในภาคตางๆ

หากศกษาเฉพาะกลมเสยงทจะมปญหาสขภาพจตหรอกลมทได

คะแนนสขภาพจตตำกวา 28 คะแนน เพอเปรยบเทยบความแตกตางระหวาง

ภาคตามลกษณะทางประชากร พบวา

ผชายในกรงเทพมหานครจะเสยงมากกวาผหญง ในขณะทภาคอนๆ

ผหญงจะเสยงมากกวาผชาย

เมอแยกตามกลมอายโดยพจารณากลมเสยงสงสดของแตละภาค

พบวา ในภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ผสงอาย

จะเสยงมากกวาประชากรในกลมอายอนๆ โดยเฉพาะผสงอายในภาคกลาง

เสยงทจะมปญหาสขภาพจตสงทสด ในขณะทกรงเทพมหานคร และภาคใต

กลมเสยงทจะมปญหาสขภาพจตมากทสดคอ กลมเยาวชนอาย 15-24 ป

เมอพจารณาตามเขตเมองและชนบท พบวา ประชากรทอาศยอย

ในเขตเมองเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอยกวาประชากรทอาศยอย

ในเขตชนบทเกอบทกภาค ยกเวนภาคใตจะแตกตางกวาภาคอนๆ คอ

ประชากรในเขตชนบทจะมความเสยงตอการมปญหาสขภาพจตนอยกวา

ประชากรในเขตเมอง

32


ปญหาสขภาพจต จำแนกตามเพศและภาค พ.ศ. 2551

16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0






33


ปญหาสขภาพจต จำแนกตามกลมอายและภาค พ.ศ. 2551

16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0






34

เมอพจารณาตามระดบการศกษาสงสดทจบ พบวาในทกๆ ภาคของ

ประเทศ เมอคนไทยมการศกษาสงขน ความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตจะ

ลดลง

หากพจารณาตามสถานภาพสมรส พบวา กลมประชากรทมสถานภาพ

สมรสเดยวหรอไมมสถานภาพสมรส (โสด หมาย หยา แยก) เสยงมากกวา

กลมทมสถานภาพสมรสค (สมรส) โดยกลมคนทเปนหมาย หยา แยก

เสยงมากกวาคนในกลมสถานภาพสมรสอนๆ ในทกๆ ภาค โดยเฉพาะในภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ (รอยละ 33.0) และภาคกลาง (รอยละ 32.9)

เมอพจารณากลมเสยงทจะมปญหาสขภาพจตตามการประกอบอาชพ

พบวา ในเกอบทกภาคของประเทศ กลมทำงานรบจางทวไปและกรรมกร

จะเสยงมากกวาคนในอาชพอนๆ ยกเวนในภาคใตกลมพนกงานลกจางเอกชน

จะเสยงมากกวาอาชพอนๆ ในขณะทกลมอาชพขาราชการและพนกงาน

รฐวสาหกจเปนกลมทเสยงนอยทสดในทกภาค

35


ปญหาสขภาพจต จำแนกตามอาชพและภาค พ.ศ. 2551


16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0





36

3 สถานการณผปวยดานจตเวช

ขอมลอกชดหนงทจะสะทอนสถานการณสขภาพจตของประชากร

ไดเปนอยางด คอ ขอมลผปวยดานจตเวช จากการรวบรวมขอมลผปวยดาน

จตเวชป 2545 – 2550 ของศนยสขภาพจตท 1-19 และศนยสารสนเทศ กอง

แผนงาน กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข แสดงใหเหนวา กลมผปวย

โรคจต โรควตกกงวล และผตดสารเสพตดมแนวโนมลดลง ในขณะทผปวย

โรคซมเศรากลบมแนวโนมเพมสงขน

เมอพจารณารายงานผปวยโรคจต พบวา อตราผปวยในภาพรวมของ

ประเทศมแนวโนมลดลง โดยภาคกลางและภาคตะวนออกเฉยงเหนอมอตรา

ผปวยในภาพรวมสงทสด ขณะทภาคใตมอตราผปวยนอยทสด

หากพจารณาผปวยโรควตกกงวล พบวา อตราผปวยในภาพรวมของ

ประเทศมแนวโนมลดลงเชนเดยวกนกบผปวยโรคจต ภาคกลางและภาคตะวน

ออกเฉยงเหนอมแนวโนมการลดลงของอตราผปวยโรควตกกงวลชดเจนกวา

ภาคอนๆ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอยงเปนภาคทมอตราผปวยโรควตก

กงวลสงกวาภาคอนๆ อกดวย

สำหรบอตราผตดสารเสพตดในภาพรวมของประเทศมแนวโนมลดลง

โดยอตราผตดสารเสพตดในป 2550 (131.96 ตอประชากรแสนคน) ลดลง

เกอบ 3 เทาตว เมอเทยบกบป 2546 (372.17) หากพจารณาเปนรายภาค

พบวา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมอตราของผตดสารเสพตดในป 2550

(65.61) ลดลงมากกวาภาคอน และลดลงถงเกอบ 4 เทา เมอเทยบกบป

2546 (225.28)

37

หากพจารณาผปวยโรคซมเศรา พบวา ในภาพรวมอตราผปวยโรคซม

เศราของประเทศมแนวโนมเพมสงขน โดยภาคใตมอตราผปวยโรคซมเศราตำ

กวาภาคอนๆ แตอยางไรกตามอตราผปวยโรคนในภาคใตกมแนวโนมเพม

สงขนกวาภาคอนๆ

ตารางท 1: อตราผปวยโรคจตตอประชากรแสนคน จำแนกตามภาค

พ.ศ. 2545-2550

ภาค

อตราผปวยโรคจตตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2545-2550

จำแนกตามภาค

2545* 2546 2547 2548 2549 2550

กทม. 594.54 1,505.63 506.47 722.85 579.64 601.03

กลาง 867.39 770.96 939.13 561.00 948.48 758.26

เหนอ 806.60 539.58 402.91 560.44 586.50 657.40

ตะวนออกเฉยงเหนอ 995.14 817.36 834.57 656.34 625.85 467.45

ใต 521.04 346.04 360.19 312.56 419.20 428.74

รวมทงประเทศ 828.05 753.11 682.67 574.38 664.00 581.06

ทมา: คำนวณจากขอมล จำนวนและอตราผปวยสขภาพจตตอประชากร 100,000 คน ปพ.ศ. 2545 - 2550 หนวยนบ: คน (ผปวย 8 โรค) รวบรวมและวเคราะหโดย ศนยสขภาพจตท1-19และ ศนยสารสนเทศ กองแผนงาน กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข (http://www.dmh.go.th/report/report1.asp)

หมายเหต: * ป 2545 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอขาดขอมลจงหวดอดรธาน

38

4 สถานการณทรพยากรดานสขภาพจต ของประเทศไทย

จากการสำรวจทรพยากรดานสขภาพจตของประเทศไทยป 2550

โดยกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข พบวา อตราสวนของบคลากรดาน

สขภาพจตมแนวโนมเพมสงขน แตถอวายงอยในระดบทตำมากๆ เมอเทยบ

กบจำนวนประชากรทตองรบผดชอบ

ดานจตแพทย ในป 2550 ประเทศไทยมจตแพทยจำนวนเพยง 502

คน คดเปนอตราตอประชากรแสนคนเทากบ 0.80 หรอจตแพทย 1 คน

ตอประชากร 125,000 คน หากแยกตามภาคจะพบวา กรงเทพมหานคร

มอตราสวนของจตแพทยสงกวาภาคอนๆ คอมจตแพทยกระจกตวกนอยใน

เขตกรงเทพมหานครคดเปนรอยละ 48 ของจตแพทยทงประเทศ ขณะทภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอมอตราสวนของจตแพทยนอยทสด โดยจตแพทย 1 คน

ตองดแลประชากรถง 357,143 คน

39

พยาบาลจตเวชเปนบคลากรดานสขภาพจตทมจำนวนมากทสด ในป

2550 ประเทศไทยมพยาบาลจตเวช 2,302 คน คดเปนอตราตอประชากร

แสนคนเทากบ 3.65 หรอพยาบาลจตเวช 1 คน ตอประชากร 27,397 คน

หากแยกตามภาค พบวา กรงเทพมหานครมอตราสวนของพยาบาลจตเวช

มากทสด รองลงมาคอ ภาคใต ภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคตะวนออก

เฉยงเหนอ

ในสวนของนกจตวทยา พบวา ในป 2550 ประเทศไทยมนกจตวทยา

เพยง 297 คนเทานน หรอคดเปนอตราตอประชากรแสนคนเทากบ 0.47

และถอวามจำนวนบคลากรดานสขภาพจตนอยทสดเมอเทยบกบ 2 วชาชพ

ทางดานสขภาพจตขางตน นกจตวทยาจะทำหนาทประเมนสภาพจตใจ และ

ใหการบำบดรกษาผปวยตงแตระยะแรก หากแยกตามภาค กรงเทพมหานคร

ยงเปนพนททมอตราสวนของนกจตวทยามากกวาภาคอนๆ ของประเทศ

นอกจากนในสวนของนกสงคมสงเคราะห พบวา ในป 2550

ประเทศไทยมนกสงคมสงเคราะหจำนวน 424 คน โดย 3 ใน 4 กระจกตวอย

ในกรงเทพมหานคร และพบวาในป 2550 ประเทศไทยมนกอาชวะบำบด

เพยง 82 คน หรอคดเปนอตราสวนตอประชากรแสนคนเทากบ 0.13 คน

40

ตารางท 2: จำนวนและอตราจตแพทยตอประชากรแสนคน จำแนก

ตามภาค พ.ศ. 2548 -2550

ภาค

พ.ศ. 2548 พ.ศ. 2549 พ.ศ. 2550

จำนวน อตราตอ ประชากรแสนคน



กทม. 233 4.12 240 4.22 241 4.22

กลาง 93 0.62 104 0.69 113 0.42

เหนอ 41 0.35 45 0.38 50 0.73

ตะวนออกเฉยงเหนอ 46 0.22 53 0.25 60 0.28

ใต 32 0.38 39 0.46 38 0.44

รวม 445 0.71 481 0.77 502 0.8

ทมา: รายงานสรปผลการสำรวจทรพยากรดานสขภาพจตของประเทศไทย ป 2550. ศนยสารสนเทศ กองแผนงาน กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข.

41

บทท 2

ศาสนา การยอมรบการเปลยนแปลง ทางสงคม และคณธรรม จรยธรรม

42

“กา รม คณธ ร รม จรยธรรม และการปฏบตตามคำสอนทางศาสนา สามารถชวยลดความเสยงตอการมปญหาสขภาพจตไดอยางเหนไดชดเจน”

43

1 ความเครงทางศาสนา และการยอมรบพฤตกรรมการเปลยนแปลงทางสงคม

การปฏบตตามหลกคำสอนทางศาสนาเปนผลดตอสขภาพจตของ

ประชากร ขอมลจากการสำรวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ. 2551

ไดแสดงใหเหนวา ระดบความเครงทางศาสนามความสมพนธเชงบวกกบระดบ

ของสขภาพจต กลาวคอ ระดบความเครงทางศาสนาของประชากรทเพมขน

ทำใหความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตลดลง ซงเปนเชนเดยวกนในทกภาค

การสำรวจฯ ครงนมขอมลทนาสนใจในเรองของการยอมรบพฤตกรรม

การเปลยนแปลงทางสงคมวา ผทยอมรบการเปลยนแปลงไมไดเลย กบผท

ยอมรบการเปลยนแปลงไดมากจะมความเสยงทจะมปญหาสขภาพจต

มากกวาผทยอมรบการเปลยนแปลงไดนอย (รบไดบางเรอง) ในทกภาค โดย

จะชดเจนมากในภาคกลางและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

44

แผนภมท 7: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทเสยงตอการ

มปญหาสขภาพจต จำแนกตามความเครงศาสนาและภาค พ.ศ. 2551

16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0






45


ปญหาสขภาพจต จำแนกตามการยอมรบพฤตกรรมการเปลยนแปลงทาง

สงคมและภาค พ.ศ. 2551

16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0






46

2 คณธรรมจรยธรรม

คณธรรมและจรยธรรมมความสมพนธในเชงบวกกบการมสขภาพจต

ทดของประชากร คณธรรมและจรยธรรมในการสำรวจสภาวะทางสงคมและ

วฒนธรรม พ.ศ. 2551 วดโดยถามทศนคตในประเดนตอไปน การใหความ

ชวยเหลอคนทตองการความชวยเหลอแมไมใชญาต การตอบแทนผมพระคณ

หรอชวยเหลอเรา การรบผดและขอโทษในความผดททำหรอมสวนรวมรบผด

ชอบ การยกโทษและใหอภยอยางจรงใจตอผทสำนกผด การเขารวมกจกรรม

ทเปนประโยชนตอชมชนและหมบาน และการบรจาคทรพย วสดกอสราง

อาหารเพอชวยเหลอผทเดอนรอน ผทมทศนคตในทางบวกตอประเดนเหลาน

ยงมากความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตกจะลดลงมากเชนกน ความสมพนธ

ในทางกลบกนระหวางคณธรรม จรยธรรม และความเสยงตอการมปญหา

สขภาพจตเชนนพบไดในทกๆ ภาค

47


มปญหาสขภาพจต จำแนกตามทศนคตเชงบวกตอการใหความชวยเหลอ

คนทตองการความชวยเหลอแมไมใชญาตและภาค พ.ศ. 2551

16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0






48


ปญหาสขภาพจต จำแนกตามทศนคตเชงบวกตอการยกโทษและใหอภยผอน

อยางจรงใจตอผทสำนกผดและภาค พ.ศ. 2551

16.3 18.1 17.7 16.321.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











15.518.4

16.020.6

15.418.8

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


ใต


ใต

16.3 16.519.5

13.517.3

12.018.1 15.7

21.316.8 19.6

12.9

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













17.7 19.7 21.4

13.1 17

.3

17.5

16.3

15.5 18

.7

14.0 18

.2

11.4

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

15-24 ป 25-59 60 ปขนไปป

8.1

4.2 7.

5

4.6

12.7

9.0

19.1

17.8 21

.2

13.1

20.5

20.8

14.9 16.6 18.2

14.1

13.5

10.115

.6

14.8 17.6

12.3 18

.2

9.2

27.4

45.5

34.8

30.6

19.6

16.5

11.8

9.7 12

.7

10.8

12.6

13.3

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0













อนๆ



26.2 28.1

35.2

23.7

19.3

29.8

19.7

20.7 23.0

15.2 21

.0

15.9

12.8

9.5 14

.2

13.1 15

.6

8.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


18.7 21

.7

21.5

18.0

19.5

13.215.8

15.1 18

.0

14.7 16.9

11.9

19.5

15.8

23.8

14.8

22.5

13.3

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


12.0

9.3 15

.2

9.7 13

.6

9.2

18.1

17.4 19.5

14.9 20

.4

14.6

28.6 31.0 33.7

30.4

25.9

17.6

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.2

12.1 15

.5

12.1 14.5

9.1

22.7

23.5 26.1

19.9 23

.3

18.2

27.8 33

.8

34.4

23.6 26.6

20.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0






49

3 สถตคดอาญา: ภาพสะทอนคณธรรมจรยธรรมของสงคมไทย

ขอมลการรายงานการรบแจงความคดตางๆ ของสำนกงานตำรวจแหง

ชาต ประจำปงบประมาณ 2549 และ 2551 หลายรายการเปนเรองทนาสนใจ

และนาจะชวยสะทอนใหเหนภาพสถานการณสขภาพจตของคนไทยได

รายงานการรบแจงความคดตางๆ แสดงวา การรบแจงความคดขมขน

กระทำชำเราในป 2551 ลดลงเมอเปรยบเทยบกบป 2549 ในทกภาค

นอกจากนในสวนของการไดรบแจงความคดฆากนตายโดยเจตนา ซงถอวา

เปนคดอกฉกรรจและสะเทอนขวญ พบวา สถตการรบแจงความลดลงในเกอบ

ทกภาคของประเทศ ยกเวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอทไดรบแจงเพมขน

เลกนอย แตในขณะเดยวกนคดยาเสพตดไดรบการแจงความเพมสงขนในทก

ภาคของประเทศ โดยเฉพาะในภาคตะวนออกเฉยงเหนอเพมขนกวา 1 เทาตว

คอจาก 12,143 คด ในป 2549 เพมขนเปน 25,808 คดในป 2551

50

แผนภมท 11: จำนวนคดยาเสพตดทไดรบแจงความจำแนกตามภาค

ประจำปงบประมาณ 2549 และประจำปงบประมาณ 2551

ทมา: คำนวณจากขอมล สถตคดอาญาสถานภาพรายเดอนป 2549 และป 2551. สำนกงานตำรวจแหงชาต. (http://www.royalthaipolice.go.th/crime/dn_main.htm)



110,

107

29,6

40

41,5

13

15,3

44

12,1

43

11,4

67

175,

862

46,5

46

70,7

20

17,2

17

25,8

08

15,5

71

20,000-







40,000 60,000 80,000

100,000 120,000 140,000 160,000 180,000

2549 2551

13.3

13.2

11.9

12.0

11.0

10.5

9.9

9.2 9.5

3.9

3.7

3.6 3.8

3.3

3.3

2.9

2.4 2.5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

ชาย หญง รวม

แผนภมท 11: จานวนคดยาเสพตดทไดรบแจงความจาแนกตามภาค

ประจาปงบประมาณ 2549 และประจาปงบประมาณ 2551

แผนภมท 12: อตราการฆาตวตายสาเรจตอประชากรแสนคน

จาแนกตามเพศ พ.ศ. 2542 - 2550

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 0.0

5.0

10.0

15.0

25.0


จาแนกตามภาค พ.ศ. 2542 - 2550

แผนภมท 14: อตราการถกฆาตายตอประชากรแสนคน


ภาคเหนอ

รวม

กรงเทพมหานคร

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคกลาง

ภาคใต

14.4 12.516.4

12.916.4

8.7

22.8 20.626.6

20.524.7

18.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

12.7 10.015.8

11.014.3

7.6

19.0 17.822.0

16.820.8

14.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


จาแนกตามคำตอบวาประทานอาหารมอใดมอหนงพรอมหนากนและภาค พ.ศ. 2551


จาแนกตามระดบสขภาพกายและภาค พ.ศ. 2551

แผนภมท 18: รอยละของการประเมนระดบสขภาพกายของประชากรอาย 15 ปขนไป

จาแนกตามอาย พ.ศ. 2551


จาแนกตามทศนคตเชงบวกตอการชวยดแลบาน/ทรพยสนและคนในบานของเพอนบาน


ตอบวาทาเปนประจา ตอบวาไมทาเปนประจา ตอบวาทาเปนประจา ตอบวาไมทาเปนประจา

41.5

35.1 44

.9 49.0

39.1

30.0

24.4 27.5

29.2

22.4

21.8

20.7

13.5

11.6 15.2

10.9 16

.4

9.9

0.010.020.030.040.050.0

3.0 1.0 1.89.5

27.910.9

25.1

51.169.1

88.173.1

39.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0

รวม 15-24ป 25-59ป 60ปขนไป

สขภาพไมด สขภาพปานกลาง สขภาพด สขภาพไมด สขภาพปานกลาง สขภาพด

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

3.2

6.3

9.8

15.3

5.7

5.6 5.7

9.9

14.3

4.1

6.2

4.4

9.6

12.9

5.1 5.9

4.1

9.8

12.5

5.5

3.2

3.2

3.2

3.2

3.2

3.6

8.0

12.4

5.0

2.7

7.4

10.9

4.5

5.2

2.1

6.1

10.2

3.2

6.7

9.7

4.5 4.9

8.7 9.0

15.5

4.4

2.4

5.2

4.0

1.9

14.8

17.7

1.9

5.5

4.5

1.7

5.4

4.2

1.9

17.9

1.9

4.2

3.2

22.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0


รวม




ภาคใต

2.0

1.7

6.0

4.5

4.5

6.2

51

4 ภาวะการตายจากการ¦าตวตาย และการถก¦าตาย

การฆาตวตายและการฆากนตายของประชากร เปนขอมลสำคญอก

ชดหนงทสะทอนสถานการณสขภาพจตของประชากรไดเปนอยางด จากการ

รวบรวมและวเคราะหขอมลของ กลมขอมลขาวสารสขภาพ สำนกนโยบาย

และยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข แสดงใหเหนวา อตราการฆาตวตาย

ของคนไทยมแนวโนมลดลง ในขณะทอตราการถกฆาตายในภาพรวมของ

ประเทศคอนขางคงท แตเมอพจารณาเปนรายภาค พบวา อตราการถกฆา

ตายในภาคใตมแนวโนมเพมสงขน สวนทางกบภาคอนๆ ของประเทศ

ขอมลอตราการฆาตวตายของคนไทยมแนวโนมลดลงตงแตป 2544

และโดยเฉพาะป 2546 ไดลดลงมาเรอยๆ แตกลบมาสงขนอกในป 2550

ประชากรเพศชายมอตราการฆาตวตายสำเรจสงกวาเพศหญง ทงนอาจเปน

เพราะเพศชายใชวธการฆาตวตายทรนแรงกวาเพศหญง เมอพจารณาเปนราย

ภาค พบวา ภาคเหนอมอตราการฆาตวตายสงทสด รองลงมาคอ ภาคกลาง

ภาคใต ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และกรงเทพมหานคร ตามลำดบ

สำหรบขอมลอตราการถกฆาตายของคนไทยป 2542 – 2550 พบวา

ในป 2546 อตราการถกฆาตายเพมสงขนอยางเหนไดชดเจน ป 2546 นตรง

กบชวงทรฐบาลมนโยบายปราบปรามยาเสพตด แตกเปนทนาสงเกตวา ในป

เดยวกนนอตราการฆาตวตายของประเทศไทยไดลดลงอยางชดเจนจนถงป

2549 เมอพจารณาเปนรายภาค พบวา ภาคใตมอตราการถกฆาตายสงกวา

52

ภาคอน และมแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง รองลงมาคอ ภาคกลาง ภาค

เหนอ กรงเทพมหานคร และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ โดยภาคตางๆ เหลาน

อตราการถกฆาตายคอนขางคงท หรอลดลงเพยงเลกนอยเทานน

แผนภมท 12: อตราการฆาตวตายสำเรจตอประชากรแสนคน จำแนก

ตามเพศ พ.ศ. 2542 - 2550



110,

107

29,6

40

41,5

13

15,3

44

12,1

43

11,4

67

175,

862

46,5

46

70,7

20

17,2

17

25,8

08

15,5

71

20,000-







40,000 60,000 80,000

100,000 120,000 140,000 160,000 180,000

2549 2551

13.3

13.2

11.9

12.0

11.0

10.5

9.9

9.2 9.5

3.9

3.7

3.6 3.8

3.3

3.3

2.9

2.4 2.5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550






2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 0.0

5.0

10.0

15.0

25.0






รวม




ภาคใต

14.4 12.516.4

12.916.4

8.7

22.8 20.626.6

20.524.7

18.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

12.7 10.015.8

11.014.3

7.6

19.0 17.822.0

16.820.8

14.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











41.5

35.1 44

.9 49.0

39.1

30.0

24.4 27.5

29.2

22.4

21.8

20.7

13.5

11.6 15.2

10.9 16

.4

9.9

0.010.020.030.040.050.0

3.0 1.0 1.89.5

27.910.9

25.1

51.169.1

88.173.1

39.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0



2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

3.2

6.3

9.8

15.3

5.7

5.6 5.7

9.9

14.3

4.1

6.2

4.4

9.6

12.9

5.1 5.9

4.1

9.8

12.5

5.5

3.2

3.2

3.2

3.2

3.2

3.6

8.0

12.4

5.0

2.7

7.4

10.9

4.5

5.2

2.1

6.1

10.2

3.2

6.7

9.7

4.5 4.9

8.7 9.0

15.5

4.4

2.4

5.2

4.0

1.9

14.8

17.7

1.9

5.5

4.5

1.7

5.4

4.2

1.9

17.9

1.9

4.2

3.2

22.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0


รวม




ภาคใต

2.0

1.7

6.0

4.5

4.5

6.2

ทมา: คำนวณจากขอมล สถตการตายป 2542-2550. รวบรวมและวเคราะหโดย กลมขอมลขาวสารสขภาพ สำนกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. (http://bps.ops.moph. go.th/Death.html)

53

แผนภมท 13: อตราการฆาตวตายสำเรจตอประชากรแสนคน จำแนก

ตามภาค พ.ศ. 2542 - 2550



110,

107

29,6

40

41,5

13

15,3

44

12,1

43

11,4

67

175,

862

46,5

46

70,7

20

17,2

17

25,8

08

15,5

71

20,000-







40,000 60,000 80,000

100,000 120,000 140,000 160,000 180,000

2549 2551

13.3

13.2

11.9

12.0

11.0

10.5

9.9

9.2 9.5

3.9

3.7

3.6 3.8

3.3

3.3

2.9

2.4 2.5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550






2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 0.0

5.0

10.0

15.0

25.0






รวม




ภาคใต

14.4 12.516.4

12.916.4

8.7

22.8 20.626.6

20.524.7

18.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

12.7 10.015.8

11.014.3

7.6

19.0 17.822.0

16.820.8

14.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











41.5

35.1 44

.9 49.0

39.1

30.0

24.4 27.5

29.2

22.4

21.8

20.7

13.5

11.6 15.2

10.9 16

.4

9.9

0.010.020.030.040.050.0

3.0 1.0 1.89.5

27.910.9

25.1

51.169.1

88.173.1

39.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0



2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

3.2

6.3

9.8

15.3

5.7

5.6 5.7

9.9

14.3

4.1

6.2

4.4

9.6

12.9

5.1 5.9

4.1

9.8

12.5

5.5

3.2

3.2

3.2

3.2

3.2

3.6

8.0

12.4

5.0

2.7

7.4

10.9

4.5

5.2

2.1

6.1

10.2

3.2

6.7

9.7

4.5 4.9

8.7 9.0

15.5

4.4

2.4

5.2

4.0

1.9

14.8

17.7

1.9

5.5

4.5

1.7

5.4

4.2

1.9

17.9

1.9

4.2

3.2

22.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0


รวม




ภาคใต

2.0

1.7

6.0

4.5

4.5

6.2

ทมา: คำนวณจากขอมล สถตการตายป 2542-2550. รวบรวมและวเคราะหโดย กลมขอมลขาวสารสขภาพ สำนกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. (http://bps.ops.moph. go.th/Death.html)

54

แผนภมท 14: อตราการถกฆาตายตอประชากรแสนคน จำแนกตาม

ภาค พ.ศ. 2542 - 2550

ทมา: คำนวณจากขอมล สถตการตายป 2542-2550. รวบรวมและวเคราะหโดย กลมขอมลขาวสารสขภาพ สำนกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. (http://bps.ops.moph.go. th/Death.html)



110,

107

29,6

40

41,5

13

15,3

44

12,1

43

11,4

67

175,

862

46,5

46

70,7

20

17,2

17

25,8

08

15,5

71

20,000-







40,000 60,000 80,000

100,000 120,000 140,000 160,000 180,000

2549 2551

13.3

13.2

11.9

12.0

11.0

10.5

9.9

9.2 9.5

3.9

3.7

3.6 3.8

3.3

3.3

2.9

2.4 2.5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550






2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 0.0

5.0

10.0

15.0

25.0






รวม




ภาคใต

14.4 12.516.4

12.916.4

8.7

22.8 20.626.6

20.524.7

18.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

12.7 10.015.8

11.014.3

7.6

19.0 17.822.0

16.820.8

14.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











41.5

35.1 44

.9 49.0

39.1

30.0

24.4 27.5

29.2

22.4

21.8

20.7

13.5

11.6 15.2

10.9 16

.4

9.9

0.010.020.030.040.050.0

3.0 1.0 1.89.5

27.910.9

25.1

51.169.1

88.173.1

39.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0



2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

3.2

6.3

9.8

15.3

5.7

5.6 5.7

9.9

14.3

4.1

6.2

4.4

9.6

12.9

5.1 5.9

4.1

9.8

12.5

5.5

3.2

3.2

3.2

3.2

3.2

3.6

8.0

12.4

5.0

2.7

7.4

10.9

4.5

5.2

2.1

6.1

10.2

3.2

6.7

9.7

4.5 4.9

8.7 9.0

15.5

4.4

2.4

5.2

4.0

1.9

14.8

17.7

1.9

5.5

4.5

1.7

5.4

4.2

1.9

17.9

1.9

4.2

3.2

22.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0


รวม




ภาคใต

3.2

2.0

1.7

6.0

4.5

4.5

6.2

บทท 3

ความสมพนธในครอบครว เพอนบาน และชมชน

56

“การทำกจรรมเพอส ร า ง ค ว า ม ส ม พ น ธ ใ นครอบครวและเพอนบาน นอกจากจะชวยประสานความรก และความผกพนระหวางกนแลว ยงทำใหสขภาพจตดขนมากอกดวย”

57

1 ความสมพนธในครอบครว และความสมพนธระหวางเพอนบาน

เปนททราบกนดวาการทำกจกรรมรวมกนของสมาชกในครอบครว ถอ

วาเปนกาวใจอยางหนงทชวยประสานความรก และความผกพนของสมาชกใน

ครอบครวใหแนนแฟนกนมากยงขน ขอมลเชงประจกษจากการสำรวจภาวะ

ทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ. 2551แสดงใหเหนวา การทำกจกรรมทสงเสรม

ความสมพนธในครอบครวเปนประจำทำใหสขภาพจตดขนอยางเหนไดชด

กลาวคอ ผทตอบวารบประทานอาหารมอใดมอหนงพรอมหนากน ดโทรทศน

รวมกน และไปเทยวพกผอนนอกบานพรอมหนากนเปนประจำมความเสยงท

จะมปญหาสขภาพจตนอยกวาผทตอบวาไมไดทำกจกรรมตางๆ ขางตนเปน

ประจำ นอกจากนทศนคตทดในเรองการใหความชวยเหลอเกอกลกบเพอน

บานนอกจากสรางความสมพนธภาพทดระหวางกนแลว ยงมสวนชวยสงเสรม

สขภาพจตอกดวย กลาวคอ ผทมทศนคตเชงบวกเรองการใหเพอนบานยม

ของใช ใหขาวของเครองใชเพอนบาน และชวยดแลบานหรอทรพยสนและ

คนในบานของเพอนบานเปนประจำ จะมความเสยงทจะมปญหาสขภาพจต

นอยกวาผทมทศนคตเชงลบในเรองตางๆ ดงกลาว

58


มปญหาสขภาพจต จำแนกตามคำตอบวารบประทานอาหารมอใดมอหนง

พรอมหนากนและภาค พ.ศ. 2551



110,

107

29,6

40

41,5

13

15,3

44

12,1

43

11,4

67

175,

862

46,5

46

70,7

20

17,2

17

25,8

08

15,5

71

20,000-







40,000 60,000 80,000

100,000 120,000 140,000 160,000 180,000

2549 2551

13.3

13.2

11.9

12.0

11.0

10.5

9.9

9.2 9.5

3.9

3.7

3.6 3.8

3.3

3.3

2.9

2.4 2.5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550






2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 0.0

5.0

10.0

15.0

25.0






รวม




ภาคใต

14.4 12.516.4

12.916.4

8.7

22.8 20.626.6

20.524.7

18.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

12.7 10.015.8

11.014.3

7.6

19.0 17.822.0

16.820.8

14.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











41.5

35.1 44

.9 49.0

39.1

30.0

24.4 27.5

29.2

22.4

21.8

20.7

13.5

11.6 15.2

10.9 16

.4

9.9

0.010.020.030.040.050.0

3.0 1.0 1.89.5

27.910.9

25.1

51.169.1

88.173.1

39.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0



2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

3.2

6.3

9.8

15.3

5.7

5.6 5.7

9.9

14.3

4.1

6.2

4.4

9.6

12.9

5.1 5.9

4.1

9.8

12.5

5.5

3.2

3.2

3.2

3.2

3.2

3.6

8.0

12.4

5.0

2.7

7.4

10.9

4.5

5.2

2.1

6.1

10.2

3.2

6.7

9.7

4.5 4.9

8.7 9.0

15.5

4.4

2.4

5.2

4.0

1.9

14.8

17.7

1.9

5.5

4.5

1.7

5.4

4.2

1.9

17.9

1.9

4.2

3.2

22.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0


รวม




ภาคใต

2.0

1.7

6.0

4.5

4.5

6.2


59


ปญหาสขภาพจต จำแนกตามทศนคตเชงบวกตอการชวยดแลบาน/ทรพยสน

และคนในบานของเพอนบานและภาค พ.ศ. 2551



110,

107

29,6

40

41,5

13

15,3

44

12,1

43

11,4

67

175,

862

46,5

46

70,7

20

17,2

17

25,8

08

15,5

71

20,000-







40,000 60,000 80,000

100,000 120,000 140,000 160,000 180,000

2549 2551

13.3

13.2

11.9

12.0

11.0

10.5

9.9

9.2 9.5

3.9

3.7

3.6 3.8

3.3

3.3

2.9

2.4 2.5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550






2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 0.0

5.0

10.0

15.0

25.0






รวม




ภาคใต

14.4 12.516.4

12.916.4

8.7

22.8 20.626.6

20.524.7

18.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

12.7 10.015.8

11.014.3

7.6

19.0 17.822.0

16.820.8

14.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











41.5

35.1 44

.9 49.0

39.1

30.0

24.4 27.5

29.2

22.4

21.8

20.7

13.5

11.6 15.2

10.9 16

.4

9.9

0.010.020.030.040.050.0

3.0 1.0 1.89.5

27.910.9

25.1

51.169.1

88.173.1

39.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0



2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

3.2

6.3

9.8

15.3

5.7

5.6 5.7

9.9

14.3

4.1

6.2

4.4

9.6

12.9

5.1 5.9

4.1

9.8

12.5

5.5

3.2

3.2

3.2

3.2

3.2

3.6

8.0

12.4

5.0

2.7

7.4

10.9

4.5

5.2

2.1

6.1

10.2

3.2

6.7

9.7

4.5 4.9

8.7 9.0

15.5

4.4

2.4

5.2

4.0

1.9

14.8

17.7

1.9

5.5

4.5

1.7

5.4

4.2

1.9

17.9

1.9

4.2

3.2

22.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0


รวม




ภาคใต

2.0

1.7

6.0

4.5

4.5

6.2


60

2 ดชนแสดงความสมพนธ ภายในครอบครว

ดชนความอยดมสขดานชวตครอบครว สามารถสะทอนสถานการณ

สขภาพจตของคนไทยไดเปนอยางด จากการนำขอมลความอยดมสขดาน

ชวตครอบครวรายจงหวด พ.ศ 2546 ของสำนกงานสงเสรมสถาบนครอบครว

สำนกงานสตรและสถาบนครอบครว มาคำนวณดชนความอยดมสข ดชน

ครอบครวอบอน ดชนสมพนธภาพ ดชนการสมรส และการหยารางนน

สำหรบดชนความอยดมสขของครอบครวไทยป 2546 แสดงใหเหนวา

ประเทศไทยมดชนความอยดมสขเทากบรอยละ 69.0 โดยครอบครวใน

กรงเทพมหานครมดชนความอยดมสขสงกวาครอบครวในภาคอนๆ ของ

ประเทศ

ดชนครอบครวอบอน เปนอกดชนหนงทสามารถสะทอนใหเหนภาพ

สถานการณสขภาพจตของคนไทยได ในป พ.ศ. 2546 พบวา ในทกภาคของ

ประเทศไทยมคาเกนกวารอยละ 90 โดยภาคเหนอมดชนครอบครวอบอน

ตำกวาภาคอนๆ

ดชนสมพนธภาพเปนดชนแสดงความสมพนธภายในครอบครว

ในป พ.ศ. 2546 พบวา ภาคใตมดชนสมพนธภาพสงทสด (80.2) ขณะท

กรงเทพมหานครมสมพนธภาพตำทสด (70.8)

61

ดชนการสมรสและการหยารางเปนดชนทแสดงความสมพนธระหวาง

สามและภรรยา ในป พ.ศ. 2546 พบวา ภาคใตและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

มดชนการหยารางสงกวาภาคอนๆ อกทงดชนการหยารางในทงสองภาคน

ยงสงกวาดชนการสมรสอกดวย

ตารางท 3: ดชนความอยดมสขของครอบครวไทย พ.ศ. 2546

ภาค ดชน

ความอยด มสข

ครอบครวอบอน

ดชน สมพนธภาพ

การ สมรส

การ หยาราง

กทม. 72.5 95.6 70.8 52.4 36.7

กลาง 70.2 97.0 75.3 59.3 44.2

เหนอ 65.4 94.4 71.6 50.5 47.6

ตะวนออกเฉยงเหนอ 67.8 95.3 77.5 56.5 67.2

ใต 69.2 96.1 80.2 52.3 73.1

รวมทงประเทศ 69.0 95.7 75.1 54.2 53.8

ทมา: คำนวณจากดชนความอยดมสขดานชวตครอบครว ป 2546 รายจงหวด. หนงสอรายงานสถานการณครอบครวมตแหงการเปลยนแปลง ของสำนกงานสงเสรมสถาบนครอบครว สำนกงานสตรและสถาบนครอบครว โดยใหนำหนกประชากรของแตละจงหวดในภาคนนๆ

62

สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา สำนกงานคณะกรรมการ พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ไดสรางดชนครอบครวอบอนไวดวยเชนกน หนวยงานนไดใชดชนครอบครวอบอน เพอรายงานสถานการณครอบครวในประเทศไทยตงแตป 2544 เปนตนมา สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา (สศช.) ไดรายงานสถานการณครอบครวไทยในป 2550 วามดชนครอบครวอบอนเพมขนเลกนอย เมอเทยบกบป 2549 (จากรอยละ 62.4 ในป 2549 เปนรอยละ 64.1 ในป 2550) กลาวไดวาความอบอนในครอบครวไทยยงเปนเรองทควรปรบปรงใหดขน

ดชนครอบครวอบอนของ สศช. ยงไดแบงออกเปน 3 มต คอ (1) บทบาทหนาทของครอบครว (2) สมพนธภาพในครอบครว และ (3) การพงตนเอง

ดชนครอบครวอบอนของครอบครวในมตท 1 คอ บทบาทหนาทของครอบครวไทยในป 2550 ลดลงเลกนอยเมอเทยบกบป 2549 และอยในระดบทตองปรบปรง ขอมลแสดงวา การทเดกไดรบการอบรม เลยงดทเหมาะสม และการทผสงอายไดรบการดแลจากคนในครอบครว มแนวโนมลดลงในป 2550 ซงอาจเรยกไดวาอยในระดบทตองเรงแกไข ในเรองการทำงานหาเลยงครอบครวของคนวยแรงงาน พบวา มแนวโนมเพมขนเลกนอย ซงในป 2550 มคาอยในระดบปานกลาง คอรอยละ 73.1

63

ดชนครอบครวอบอนในมตท 2 คอ ดานสมพนธภาพในครอบครวไทยในป 2550 ดขนเมอเทยบกบป 2549 แตยงอยในระดบทตองปรบปรงเชนกน โดยพบวา การรวมกนแกปญหาของสมาชกในครอบครว และครอบครวอยรวมกนเปนครอบครวขยายในป 2550 มรอยละ 57.1 และ 69.0 ซงเพมขนจากรอยละ 55.2 และ 59.2 ในป 2544 แตอยางไรกตามถอวาสมพนธภาพในครอบครวไทยในป 2550 ยงอยในระดบทตองปรบปรงแกไข

สำหรบมตท 3 คอ การพงพาตนเองในภาพรวมของป 2550 พบวาดกวาป 2549 เลกนอยและอยในระดบทตองปรบปรงเชนกน พบวา การมรายไดทเพยงพอของครอบครวในป 2550 เทากบรอยละ 59.6 ดขนเลกนอยเมอเทยบกบรอยละ 57.6 ในป 2544 สำหรบความมนคงในทอยอาศยของครอบครวซงเทากบรอยละ 76.2 ในป 2550 ลดตำลงเลกนอยจากรอยละ 78.4 ในป 2544 สวนการมปจจยพนฐานในการดำรงชวต พบวา ในป 2550 มคาเทากบรอยละ 68.1 ซงอยในระดบทตองปรบปรงแมวาจะดขนเลกนอยเมอเทยบกบรอยละ 64.6 ในป 2544 กตาม

64

ตารางท 4: ดชนครอบครวอบอน (หนวย: รอยละ)

องคประกอบของดชน 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

ภาพรวม 66.3 66.1 68.1 67.0 66.1 62.4 64.1

1. บทบาทหนาทของครอบครว

74.8 71.0 76.3 71.5 69.6 62.9 61.2

- เดกไดรบการอบรมเลยงดทเหมาะสม

95.2 84.7 99.9 90.4 84.1 63.0 59.0

- ผสงอายไดรบการดแลจากคนในครอบครว

59.3 57.7 57.4 51.8 52.1 53.1 51.6

- วยแรงงานทำงานหาเลยงครอบครว

69.9 70.5 71.5 72.4 72.5 72.6 73.1

2. สมพนธภาพในครอบครว

57.2 59.5 60.3 60.4 60.0 58.6 63.1

- สมาชกรวมกนแกปญหาครอบครว

55.2 56.1 54.0 53.0 50.8 49.4 57.1

- ครอบครวอยรวมกนเปนครอบครวขยาย

59.2 62.9 66.6 67.8 69.2 67.8 69.0

3. การพงพงตนเอง 66.9 67.8 67.8 69.2 68.8 65.8 68.0

- ครอบครวมรายไดเพยงพอ

57.6 58.3 58.3 58.3 57.3 56.2 59.6

- ครอบครวมความมนคงในทอยอาศย

78.4 78.1 78.1 77.3 77.3 76.0 76.2

- การมปจจยพนฐานในการดำรงชวต

64.6 67.0 67.0 71.9 71.9 65.1 68.1

65

หมายเหต : ระดบดมาก = รอยละ 90.0 – 100 ระดบด = รอยละ 80.0 – 89.9 ระดบปานกลาง = รอยละ 70.0 – 79.0 ระดบตองปรบปรง = รอยละ 60.0 – 69.9 ระดบเรงแกไข < รอยละ 59.9

ทมา : รายงานความอยเยนเปนสขรวมกนในสงคมไทย: ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท 10. สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ตารางท 8: ดชนครอบครวอบอน, หนา 9.

66

3 ดชนชมชนเขมแขง

ชมชนนบเปนปจจยสนบสนนอกดานหนงทนำไปสการมสขภาพจตทด

ของประชากร หากชมชนเขมแขง สมาชกรวมแรงรวมใจกน และมสวสดการ

ทด สมาชกในชมชนกอยกนอยางมความสข

สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา สำนกงานคณะกรรมการ

พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ไดสรางดชนชมชนเขมแขงไว

และไดรายงานดชนนตงแตป 2544 เปนตนมา ระดบความเขมแขงของชมชน

ในประเทศไทยมการพฒนาในทางทดขนตามลำดบ ถงแมวาในป 2550 ภาพ

รวมของดชนเทากบรอยละ 68.9 ซงนบวายงอยในระดบทตองปรบปรงกตาม

ดานการพงตนเองไดของชมชนภาพรวมของป 2550 ถอวาอยใน

ระดบปานกลาง (รอยละ 71.3) โดยเฉพาะดานความเขมแขงขององคการ

ชมชนนบวามแนวโนมทดขนเรอยๆ นบตงแตป 2548 เปนตนมา สำหรบการ

เรยนรเพอการแกไขปญหารวมกนอยางตอเนองยงนบวามแนวโนมทดขน

ตามลำดบ แตอยางไรกดถอวายงตองมการปรบปรงใหดขน เชนเดยวกนกบ

การมสวสดการของชมชนถอวาอยในระดบทตองปรบปรง (รอยละ 66.5)

พฒนาการความเขมแขงของของชมชนในทางทดขนตางๆ เหลาน นบวาเปน

เรองทนายนดสะทอนใหเหนวา ชมชนมบทบาทหนาทมากขนในการสนบสนน

ดานจตใจใหคนในชมชนมสขภาพจตทดขน

67

ตารางท 5: ดชนชมชนเขมแขง (หนวย: รอยละ)


ภาพรวม 59.5 55.6 60.9 58.6 57.9 60.4 68.9

1. ชมชนพงตนเองได 61.6 53.9 61.5 55.5 52.7 54.3 71.3

- ความเขมแขงของ องคกรชมชน

73.6 58.1 70.4 57.0 49.8 51.4 75.0

- การเรยนรเพอแกไข ปญหารวมกนอยาง ตอเนอง

49.6 49.6 52.6 54.1 55.6 57.2 67.6

2. ชมชนเกอกลกน 57.4 57.4 60.2 61.6 63.0 66.5 66.5

- การมสวสดการชมชน 57.4 57.4 60.2 61.6 63.0 66.5 66.5


ทมา : รายงานความอยเยนเปนสขรวมกนในสงคมไทย: ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท 10. สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ตารางท 9: ดชนชมชนเขมแขง, หนา 12.

68

4 ดชนสภาพแวดลอมและระบบนเวศ

ถงแมวาดชนความเขมแขงของชมชนมแนวโนมดขน แตสภาพแวดลอม

และความอดมสมบรณของระบบนเวศในป 2550 กลบลดลงเมอเทยบกบ

ชวง 3-4 ปทผานมา ดชนสภาพแวดลอมและระบบนเวศตงแตป 2547 –

2549 มคาอยทรอยละ 69 - 70 แตกลบลดลงเหลอเพยงรอยละ 62.5 ในป

2550 การลดลงอยางมากเชนนอาจเนองมาจากปญหาความปลอดภยในชวต

และทรพยสนทรนแรงขน ประกอบกบคณภาพของสภาพสงแวดลอมทอยใน

ระดบทตองเรงแกไข ปญหาเหลานลวนมผลกระทบตอสภาพจตใจของ

ประชากรอยางแนนอนไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม

69

ตารางท 6: ดชนสภาพแวดลอมและระบบนเวศ (หนวย: รอยละ)

องคประกอบ ของดชน

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

ภาพรวม 57.0 57.7 63.5 68.8 69.9 69.3 62.5

- ความปลอดภยในชวตและทรพยสน

55.6 54.1 75.8 80.2 78.5 71.7 62.8

- คณภาพ สงแวดลอมทด 56.3 55.3 54.6 57.8 60.2 61.4 51.1

- ระบบนเวศสมดล 59.1 63.8 60.0 68.3 71.1 74.9 73.5


ทมา : รายงานความอยเยนเปนสขรวมกนในสงคมไทย: ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท 10. สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ตารางท 18: ดชนสภาพแวดลอมและระบบนเวศ, หนา 21.

บทท 4

สถานการณสขภาพกาย ทสะทอนสขภาพจตคนไทย

72

“สขภาพกายมความสมพนธกบสขภาพใจ หากรางกายแขงแรงด จะทำใหสขภาพจตดตามไปดวยหลายเทาตวเลยทเดยว”

73



110,

107

29,6

40

41,5

13

15,3

44

12,1

43

11,4

67

175,

862

46,5

46

70,7

20

17,2

17

25,8

08

15,5

71

20,000-







40,000 60,000 80,000

100,000 120,000 140,000 160,000 180,000

2549 2551

13.3

13.2

11.9

12.0

11.0

10.5

9.9

9.2 9.5

3.9

3.7

3.6 3.8

3.3

3.3

2.9

2.4 2.5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550






2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 0.0

5.0

10.0

15.0

25.0






รวม




ภาคใต

14.4 12.516.4

12.916.4

8.7

22.8 20.626.6

20.524.7

18.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

12.7 10.015.8

11.014.3

7.6

19.0 17.822.0

16.820.8

14.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











41.5

35.1 44

.9 49.0

39.1

30.0

24.4 27.5

29.2

22.4

21.8

20.7

13.5

11.6 15.2

10.9 16

.4

9.9

0.010.020.030.040.050.0

3.0 1.0 1.89.5

27.910.9

25.1

51.169.1

88.173.1

39.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0



2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

3.2

6.3

9.8

15.3

5.7

5.6 5.7

9.9

14.3

4.1

6.2

4.4

9.6

12.9

5.1 5.9

4.1

9.8

12.5

5.5

3.2

3.2

3.2

3.2

3.2

3.6

8.0

12.4

5.0

2.7

7.4

10.9

4.5

5.2

2.1

6.1

10.2

3.2

6.7

9.7

4.5 4.9

8.7 9.0

15.5

4.4

2.4

5.2

4.0

1.9

14.8

17.7

1.9

5.5

4.5

1.7

5.4

4.2

1.9

17.9

1.9

4.2

3.2

22.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0


รวม




ภาคใต

2.0

1.7

6.0

4.5

4.5

6.2

1 สขภาพกายกบสขภาพจต

สขภาพกายมความสมพนธในเชงบวกกบระดบของสขภาพจต กลาว

คอ ผทประเมนตนเองวามสขภาพดมาก ความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตก

จะลดลงตามไปดวย โดยเฉพาะประชากรในภาคเหนอ ผทประเมนวาตนเองม

สขภาพดมความเสยงตอการมปญหาสขภาพจตนอยกวาผทประเมนวาตนเอง

มสขภาพไมดเกอบ 5 เทา (รอยละ 10.9 และ 49.0 ตามลำดบ) การประเมน

สขภาพของตนเองมความสมพนธกบอายดวยเชนกน กลาวคอ เมอคนมอาย

สงขนกมแนวโนมวาจะประเมนสขภาพกายของตนเองวาแยลง


มปญหาสขภาพจต จำแนกตามระดบสขภาพกายและภาค พ.ศ. 2551


74

แผนภมท 18: รอยละของการประเมนระดบสขภาพกายของ

ประชากรอาย 15 ปขนไป จำแนกตามอาย พ.ศ. 2551



110,

107

29,6

40

41,5

13

15,3

44

12,1

43

11,4

67

175,

862

46,5

46

70,7

20

17,2

17

25,8

08

15,5

71

20,000-







40,000 60,000 80,000

100,000 120,000 140,000 160,000 180,000

2549 2551

13.3

13.2

11.9

12.0

11.0

10.5

9.9

9.2 9.5

3.9

3.7

3.6 3.8

3.3

3.3

2.9

2.4 2.5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550






2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 0.0

5.0

10.0

15.0

25.0






รวม




ภาคใต

14.4 12.516.4

12.916.4

8.7

22.8 20.626.6

20.524.7

18.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

12.7 10.015.8

11.014.3

7.6

19.0 17.822.0

16.820.8

14.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











41.5

35.1 44

.9 49.0

39.1

30.0

24.4 27.5

29.2

22.4

21.8

20.7

13.5

11.6 15.2

10.9 16

.4

9.9

0.010.020.030.040.050.0

3.0 1.0 1.89.5

27.910.9

25.1

51.169.1

88.173.1

39.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0



2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

3.2

6.3

9.8

15.3

5.7

5.6 5.7

9.9

14.3

4.1

6.2

4.4

9.6

12.9

5.1 5.9

4.1

9.8

12.5

5.5

3.2

3.2

3.2

3.2

3.2

3.6

8.0

12.4

5.0

2.7

7.4

10.9

4.5

5.2

2.1

6.1

10.2

3.2

6.7

9.7

4.5 4.9

8.7 9.0

15.5

4.4

2.4

5.2

4.0

1.9

14.8

17.7

1.9

5.5

4.5

1.7

5.4

4.2

1.9

17.9

1.9

4.2

3.2

22.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0


รวม




ภาคใต

2.0

1.7

6.0

4.5

4.5

6.2


75

2 การออกกำลงกายของประชากร

นอกจากการออกกำลงกายจะทำใหรางกายแขงแรงแลว ยงมสวน

ชวยใหสขภาพจตดขนอกดวย ดงคำกลาวทวา “กายด จตด” ผลการสำรวจ

อนามย สวสดการ และการออกกำลงกายของประชากร พ.ศ. 2550 ของ

สำนกงานสถตแหงชาต พบวา ผชายมอตราการออกกำลงกายมากกวาผหญง

(รอยละ 32.7 และ 26.7 ตามลำดบ) กลมเดกอาย 11-14 ปมอตราการ

ออกกำลงกายมากกวากลมอายอนๆ คอ รอยละ 73.1 รองลงมาคอกลมอาย

15-24 ป (รอยละ 45.4) กลมอาย 60 ปขนไป (รอยละ 28.0) และกลม

วยแรงงาน (อาย 25-59 ป) มอตราการออกกำลงกายนอยทสด คอ รอยละ

19.7 เมอพจารณาตามเขตการปกครอง พบวา ประชากรในเขตเมองมอตรา

การออกกำลงกายรอยละ 33.5 มากกวารอยละ 27.9 ของประชากรในเขต

ชนบท และเมอแยกตามภาค พบวา ประชากรในภาคใตมอตราการออกกำลง

กายมากทสด คอ รอยละ 38.4 สวนคนในภาคกลางมอตราการออกกำลงกาย

ตำทสด คอ รอยละ 24.3

76


ใตรวม กทม.กลาง เหนอ ตะวนออก

เฉยงเหนอใตรวม กทม.









แผนภมท 19: รอยละของประชากรอาย 11 ปขนไปทออกกาลงกาย

จาแนกตามอาย พ.ศ. 2550แผนภมท 20: รอยละของประชากรอาย 11 ปขนไปทออกกาลงกาย

จาแนกตามเขตการปกครอง พ.ศ. 2550

แผนภมท 21: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทสบบหรเปนประจา

จาแนกตามภาค พ.ศ. 2544 และ 2550

73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0

อาย 11-14 ป อาย 15-24 ป อาย 25-59 ป อาย 60 ปขนไป

29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0

รวม เมอง ชนบท กทม. กลาง เหนอ ตอน. ใต

22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0

แผนภมท 22: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทดมสราจาแนกตามภาค

พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550


จาแนกตามของใชครวเรอนทแสดงฐานะความรำรวยและภาค พ.ศ. 2551

กลมจนทสด (1 ใน 4 แรก)

กลมรวย (1 ใน 4 ทสาม)

กลมจน (1 ใน 4 ทสอง)

กลมรวยทสด (1 ใน 4 ทส)

25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0


จาแนกตามพฤตกรรมการใชจายและการออม พ.ศ. 2551

แผนภมท 25: รอยละของประชากรอาย 15 – 24 ปไปทเสยงตอการมปญหาสขภาพจต

จาแนกตามการเขารวมกจกรรมสงเสรมความรและภาค พ.ศ. 2551 แผนภมท 26: รอยละของประชากรอาย 15 – 24 ปขนไปทเสยงตอการมปญหาสขภาพจต

จาแนกตามการอานหนงสอ พ.ศ. 2551

แผนภมท 27: จานวนคดเดกและเยาวชนทถกดาเนนคดโดยสถานพนจฯ ทวประเทศ

จาแนกตามเพศ พ.ศ. 2542-2551

ฟมเฟอยและหรอไมออม ไมฟมเฟอยและออม

ไมเขารวม

อาน ไมอาน

เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง

แผนภมท 19: รอยละของประชากรอาย 11 ปขนไปทออกกำลงกาย

จำแนกตามอาย พ.ศ. 2550

ทมา : สรางจากขอมลในรายงาน สรปผลทสำคญ การสำรวจอนามย สวสดการ และการออกกำลงกายของประชากร พ.ศ. 2550 สำนกงานสถตแหงชาต, แผนภม ฌ อตราการออกกำลงกายของประชากรอาย 11 ปขนไป จำแนกตามกลมอายและเพศ พ.ศ. 2550,หนา 15.

77

















73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0


พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550







25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง

ทมา : สรางจากขอมลในรายงาน สรปผลทสำคญ การสำรวจอนามย สวสดการ และการออกกำลงกายของประชากร พ.ศ. 2550 สำนกงานสถตแหงชาต, แผนภม ฌ อตราการออกกำลงกายของประชากรอาย 11 ปขนไป จำแนกตามกลมอายและเพศ พ.ศ. 2550, หนา 15.

แผนภมท 20: รอยละของประชากรอาย 11 ปขนไปทออกกำลงกาย

จำแนกตามเขตการปกครองและภาค พ.ศ. 2550

78

3 ดชนการมสขภาวะ

ขอมลดชนการมสขภาวะของ สำนกประเมนผลและเผยแพรการ

พฒนา สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

(สศช.) ไดแสดงใหเหนวาสขภาวะของคนไทยในภาพรวมดขนอยางตอเนอง

เพมขนจากรอยละ 63.1 ในป 2544 เปนรอยละ 68.4 ในป 2550 อยางไร

กตาม การมสขภาวะของคนไทยกอยในระดบทตองแกไข เมอแยกองคประกอบ

ของการมดชนสขภาวะดแลว ดชนสขภาพกายด เปนดชนเดยวทมคาอยใน

ระดบปานกลาง (รอยละ 73.8) ทงๆ ทการมรางกายแขงแรง ของประชากรใน

ป 2550 เทากบรอยละ 55.4 ซงอยในระดบทตองเรงแกไข ในองคประกอบ

อก 2 อยางไดแก การมสขภาพจตดมคณธรรมจรยธรรม และการมสตปญญา

และใฝร ตางมคาอยในระดบทตองปรบปรง คอ ในป 2550 เทากบรอยละ

62.9 และ 58.5 ตามลำดบ

79

ตารางท 7: ดชนการมสขภาวะ (หนวย: รอยละ)

องคประกอบ ของดชน

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

ภาพรวม 63.1 63.4 64.7 65.2 66.2 67.0 68.4

สขภาพกายด 68.7 68.7 68.7 71.1 73.9 73.8 73.8 - รางกายแขงแรง 47.8 47.8 47.8 52.6 55.7 55.4 55.4 - อายยนยาว 89.7 89.7 89.7 89.7 92.1 92.1 92.1สขภาพจตใจดม คณธรรมจรยธรรม 54.7 51.8 54.5 56.3 56.6 59.7 62.9

- จตใจด 22.9 21.9 28.9 30.7 36.6 42.3 45.2 - มคณธรรมจรยธรรม 86.4 81.8 80.0 81.8 76.6 77.0 80.6สตปญญาและใฝร 65.9 69.7 70.8 68.1 68.0 67.4 68.5 - มความสามารถ

ในการเรยนร 59.9 61.5 64.2 66.6 66.3 68.8 70.9

- มการเรยนร ทมคณภาพ 71.8 77.9 77.4 69.6 69.6 66.0 66.0



80

4 การสบบหรและดมสรา ของประชากร

ขอมลโครงการสำรวจการสบบหรและการดมสราของประชากร พ.ศ.

2544 2547 และ 2550 ของสำนกงานสถตแหงชาต แสดงใหเหนวา คนไทยม

แนวโนมของการสบบหรลดลงอยางตอเนอง สำหรบการดมสราลดลงหลงจาก

ป 2547 เมอพจารณาอตราการสบบหรของประชากรอาย 15 ปขนไปในป

2550 จำแนกตามภาค พบวา ประชากรในภาคใตมอตราการสบบหรเปน

ประจำสงกวาประชากรในภาคอนๆ คอรอยละ 22.2 และผชายในภาคใตม

อตราการสบบหรเปนประจำมากกวาภาคอนๆ อกดวย (รอยละ 44.3)

ในขณะทผหญงในภาคเหนอมอตราการสบบหรเปนประจำสงกวาผหญง

ในภาคอนๆ คอ รอยละ 4.0

เมอพจารณาในกลมประชากรอาย 15 ปขนไปทดมสรา ในป 2550

จำแนกตามภาค พบวา ประชากรในภาคเหนอมอตราการดมสราสงทสด

คอรอยละ 38.2 หากจำแนกการดมสราตามเพศในป 2547 พบวา ประชากร

ชายและหญงในภาคเหนอมสดสวนของผทดมสรามากกวาภาคอนๆ เชนกน

(รอยละ 65.4 และ 20.1 ตามลำดบ)

81

แผนภมท 21: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทสบบหรเปน

ประจำ จำแนกตามภาค พ.ศ. 2544 2547 และ 2550

















73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0


พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550







25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง

ทมา: คำนวณจากขอมล การสำรวจการสบบหรและการดมสราของประชากร พ.ศ. 2544 2547 และ 2550. สำนกงานสถตแหงชาต. (http://service.nso.go.th/nso/nso_center/project/search_center/23project-th.htm)

82

แผนภมท 22: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทดมสรา จำแนก

ตามภาค พ.ศ. 2544 2547 และ 2550

















73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0


พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550







25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง

ทมา: คำนวณจากขอมล การสำรวจการสบบหรและการดมสราของประชากร พ.ศ. 2544 2547 และ 2550. สำนกงานสถตแหงชาต. (http://service.nso.go.th/nso/nso_center/project/search_center/23project-th.htm)

บทท 5

เศรษฐานะของครวเรอน และพฤตกรรมการใชจาย

84

“เศรษฐานะของครวเรอนทงทวดดวยปจจยพนฐานในการดำรงชวต และส งของ เคร อ งใชท แสดงฐานะทางสงคมของครวเรอนมความสมพนธเชงบวกกบสขภาพจต”

85

1 เศรษฐานะของครวเรอน

เศรษฐกจของครวเรอนเปนปจจยหนงทสำคญตอสขภาพจตของ

คนในครอบครวในสงคมปจจบน เงนนบวาเปนสอกลางทสำคญในการไดมา

ซงปจจย 4 อนเปนพนฐานในการดำรงชวต สงหนงทสามารถชใหเหนวา

สถานการณทางการเงนของครวเรอนได คอ เศรษฐานะของครวเรอน

จากการนำขอมลการสำรวจสภาวะทางสงคมและวฒธรรม พ.ศ. 2551

โดยใชวธทางสถตมาจดกลมครวเรอนตามเศรษฐานะโดยใชสถตการวเคราะห

องคประกอบรวม (Factor analysis) สามารถทำการแยกขอมลของใชในครว

เรอนออกเปน 2 กลม คอ 1) ของใชครวเรอนทแสดงฐานะความรำรวย หรอ

ดชนท 1 ไดแก เครองปรบอากาศ โทรศพทบาน/พซท ไมโครเวฟ/เตาอบ

เครองคอมพวเตอรตออนเทอรเนต เครองกรองนำ และรถยนตสวนบคคล/

รถปกอพ/รถต และ 2) ของใชครวเรอนทแสดงวถชวตเชงศรษฐกจหรอ

ดชนท 2 ไดแก เครองเลน VCD/DVD ตเยน/ตแช โทรศพทมอถอ โทรทศน

รถจกรยานยนต วทย/วทยเทป และเครองซกผา แลวจดลำดบของใชของทง

2 กลม ออกเปน 4 กลม โดยใหประชากรในแตละกลมมจำนวนเทาๆ กน

(Quartiles) อาจเรยกกลมเหลานในดชนท 1 วา (1) กลมรวยทสด (2) กลม

รวย (3) กลมจน และ (4) กลมจนทสด และดชนท 2 วา (1) กลมทมวถเชง

เศรษฐกจสงทสด (2) กลมทมวถเชงเศรษฐกจสง (3) กลมทมวถเชงเศรษฐกจ

ตำ (4) กลมทมวถเชงเศรษฐกจตำทสด

86

ขอมลจากการสำรวจพบวา กลมประชากรทรวยทสด มความเสยงทจะ

มปญหาสขภาพจตนอยกวากลมอนๆ ในทกภาค สำหรบการมของใชทแสดง

วถชวตเชงเศรษฐกจ (ของใชทแสดงวถเชงเศรษฐกจทครอบครวไทยทวไปมใช

ภายในบาน) พบวา ประชากรทอยในกลมวถชวตเชงเศรษฐกจตำทสด จะเสยง

ทจะมปญหาสขภาพจตมากกวากลมอนๆ ในทกๆ ภาค สวนกลมทเหลอม

ความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตไมแตกตางมากนกในทกภาค


ปญหาสขภาพจต จำแนกตามของใชครวเรอนทแสดงฐานะความรำรวยและ

ภาค พ.ศ. 2551

















73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0


พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550







25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง


87

2 พฤตกรรมการใชจายและการออม

พฤตกรรมการใชจายทฟมเฟอยและหรอไมมการเกบออมเงนพบวาม

ความเกยวของกบสขภาพจตของประชากร ในการสำรวจสภาวะทางสงคม

และวฒนธรรม พ.ศ. 2551 ผทมพฤตกรรมการใชจายฟมเฟอยและหรอไมเกบ

ออมเงนมความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตมากกวาผทใชจายอยางประหยด

และรจกเกบออมเงนในทกๆ ภาค โดยจะเหนความแตกตางทชดเจนมากใน



มปญหาสขภาพจต จำแนกตามพฤตกรรมการใชจายและการออม พ.ศ. 2551

















73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0


พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550







25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง


88

3 ดชนเศรษฐกจเขมแขงและเปนธรรม

สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา สำนกงานคณะกรรมการ

พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ไดสรางดชนเศรษฐกจเขมแขง

และเปนธรรมของประเทศขน และไดรายงานดชนเหลานมาตงแตป พ.ศ.

2544

ในป 2550 ความเขมแขงและเปนธรรมของเศรษฐกจไทยในภาพรวม

ไดพฒนายกระดบขนเปนระดบกลาง และมแนวโนมทดขนเปนลำดบ คอ จาก

รอยละ 54.9 ในป 2544 เพมขนเปนรอยละ 70.5 ในป 2547 และเปนรอยละ

73.5 ในป 2550

ดชนเศรษฐกจเขมแขงดานการมสมมาชพ พบวา การมงานทำอยใน

ระดบทสงสดตอเนองมาตงแตป 2548 และการมหลกประกนและความ

ปลอดภยในการทำงานกมการพฒนาทดขนอยางตอเนอง แตยงถอวาอยใน

ระดบทตองเรงแกไขใหดขนตอไป

ดชนเศรษฐกจเขมแขงในภาพรวมถอวาอยในระดบด (รอยละ 82.3

ในป 2550) ทงทางดานการพงพาตนเองทางเศรษฐกจ และภมคมกนทาง

เศรษฐกจ สวนการเตบโตอยางมเสถยรภาพถอวาป 2550 อยในระดบดมาก

(รอยละ 91.5) การปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงของสถานการโลกอยใน

ระดบกลาง (รอยละ 74.2)

89

สำหรบดชนความเปนธรรมทางเศรษฐกจโดยประเมนจากการกระจาย

รายได พบวา มการพฒนาในทางทดขนตามลำดบ แตยงอยในระดบทตองเรง

แกไขใหดขน

ขอมลความเขมแขงทางเศรษฐกจทดขนของประเทศไทยนาจะเปนผล

ดตอสขภาพจตโดยรวมของคนไทย แตคงตองขนอยกบการพฒนาคณธรรม

และจรยธรรมของประชากร รวมถงการพฒนาในดานอนๆ ควบคกนไปดวย

ตารางท 8: ดชนเศรษฐกจเขมแขงและเปนธรรม (หนวย: รอยละ)

องคประกอบของดชน

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

ภาพรวม 54.9 64.4 68.9 70.5 69.0 68.6 73.5

1 การม สมมาชพ 52.2 66.3 71.1 73.9 77.4 78.0 79.8

- การมงานทา 60.6 83.3 90.9 95.2 100.0 100.0 100.0

- มหลกประกนและความปลอดภย ในการทำงาน

43.9 49.2 51.4 52.5 54.8 55.9 59.6

2. เศรษฐกจ เขมแขง 66.4 79.4 86.0 82.2 72.7 76.9 82.3

- พงตนเองทางเศรษฐกจ 84.6 84.3 82.8 79.3 75.2 81.4 82.9

- ภมคมกนทางเศรษฐกจ 76.8 80.1 83.5 80.9 78.0 79.2 80.4

90

องคประกอบของดชน

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

- การเตบโตอยางมเสถยรภาพ

71.7 100.0 100.0 87.0 67.1 71.3 91.5

- การปรบตว ใหทนตอการเปลยนแปลง

23.4 50.6 79.4 83.2 69.0 73.4 74.2

3.ความเปนธรรมทางเศรษฐกจ

46.1 47.5 49.5 55.4 56.8 51.0 58.3

- การกระจายรายได 46.1 47.5 49.5 55.4 56.8 51.0 58.3



ตารางท 8: (ตอ)

บทท 6

พฤตกรรมทสงเสรมและไมสงเสรม สขภาพจตเดกและเยาวชน

92

“เปนทประจกษแลววาการทำกจกรรมทสงเสรม สขภาพจตสามารถชวยใหส ข ภ าพจ ต ขอ ง เ ด ก และเยาวชนดขน และในทางกลบกนการทำกจกรรมทไมสงเสรมสขภาพจตจะทำใหเดกและเยาวชนเสยงทจะมปญหาสขภาพจตมากขน”

93

1 พฤตกรรมทสงเสรมสขภาพจต: หนงสอ ดนตร กฬา และงานบาน

พฤตกรรมทสงเสรมสขภาพจตของกลมเยาวชนอาย 15-24 ป

มผลดานบวกตอสขภาพจต กลาวคอ เยาวชนทชอบอานหนงสอ และเลนกฬา

เสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอยกวาเยาวชนทไมทำกจกรรมเหลาน เกอบ

ทกภาค ยกเวนเยาวชนในภาคใต เปนทนาสงเกตวา เยาวชนในภาคเหนอ

ทไมชวยทำงานบานจะเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอยกวากลมทชวย

งานบานถงประมาณ 6 เทา (รอยละ 2.9 และ 14.3 ตามลำดบ) ในขณะท

เยาวชนทชวยงานบานในภาคอนๆ จะมความเสยงทจะมปญหาสขภาพจต

นอยกวา โดยเฉพาะในภาคใต (รอยละ 17.5 ในกลมทชวยงานบาน และ 28.3

ในกลมทไมชวยงานบาน) นอกจากนการเลนดนตรและรองเพลงชวยลด

ความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตของเยาวชนในกรงเทพมหานคร ภาคกลาง

และภาคเหนอได และเยาวชนในทกภาคทเขารวมกจกรรมสงเสรมความร

มความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอยกวาเยาวชนทไมไดเขารวมกจกรรม

สงเสรมความร (รายละเอยดในตาราง 2 ภาคผนวก ก.)

94

















73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0


พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550







25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง


แผนภมท 25: รอยละของประชากรอาย 15 – 24 ปไปทเสยงตอ

การมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการเขารวมกจกรรมสงเสรมความรและ

ภาค พ.ศ. 2551

95

















73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0


พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550







25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง


การมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการอานหนงสอและภาค พ.ศ. 2551


96

2 พฤตกรรมทไมสงเสรมสขภาพจต: เทยว พนน เกมส

ดานพฤตกรรมทไมสงเสรมสขภาพจตของกลมเยาวชนอาย 15-24 ป

ขอมลจากการสำรวจฯ พบประเดนทนาสนใจวา เยาวชนในภาคเหนอทเทยว

เตร เทยวผบ/สถานเรงรมย และเทยวกลางคนเสยงทจะมปญหาสขภาพจต

นอยกวาเยาวชนทไมมพฤตกรรมตางๆ ขางตน ในขณะทเยาวชนในภาคอนๆ

ทเทยวเตร เทยวผบ/สถานเรงรมย และเทยวกลางคนตางๆ จะเสยงทจะม

ปญหาสขภาพจตมากกวาเยาวชนทไมไดมพฤตกรรมเหลาน สวนเยาวชนท

เลนพนน ตสลอด หวย บอล และนอนดกตนสายในทกภาคจะเสยงทจะม

ปญหาสขภาพจตมากกวาเยาวชนทไมไดมพฤตกรรมตางๆ ขางตน และยงพบ

วา เยาวชนทเลนเกมสคอมพวเตอรจะเสยงทจะมปญหาสขภาพจตมากกวา

เยาวชนทไมไดเลนเกมสคอมพวเตอร (รายละเอยดในตาราง 2 ภาคผนวก ก.)

97


การมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการเลนพนน ตสลอด หวย บอลและ

ภาค พ.ศ. 2551






27.0 30.136.3

24.3 22.1 23.916.2 17.4 19.2

11.7 16.5 16.9

0.0

0.0

10.020.030.040.050.0

22.6 21.3 25.4

12.0

24.932.2

15.2 18.7 20.013.7 13.2 11.3

10.020.030.040.050.0

เทยว ไมเทยว

ไมเลนเลน

98





27.0 30.136.3

24.3 22.1 23.916.2 17.4 19.2

11.7 16.5 16.9

0.0

0.0

10.020.030.040.050.0

22.6 21.3 25.4

12.0

24.932.2

15.2 18.7 20.013.7 13.2 11.3

10.020.030.040.050.0

เทยว ไมเทยว

ไมเลนเลน


การมปญหาสขภาพจต จำแนกตามการเทยวกลางคนและภาค พ.ศ. 2551


99

3 คดเดกและเยาวชน

ปญหาการกอคดของเดกและเยาวชนอาจใชเปนดชนชใหเหนปญหา

สขภาพจตของเดกและเยาวชนไดเปนอยางด ขอมลของกลมงานขอมลและ

สารสนเทศ สำนกพฒนาระบบงานยตธรรมเดกและเยาวชน กรมพนจและ

คมครองเดกและเยาวชน แสดงใหเหนวา จำนวนคดทเดกและเยาวชนถก

ดำเนนคดโดยสถานพนจฯ ทวประเทศมแนวโนมเพมสงขน แมวาในป 2551

จำนวนคดจะลดลงกตาม โดยผชายจะกอคดมากกวาผหญง สวนฐานความผด

ทพบในป 2551 เปนความผดเกยวกบทรพยมากทสด (รอยละ 26.9) รองลงมา

คอ ความผดเกยวกบยาเสพตดใหโทษ (รอยละ 23.9)

100

แผนภมท 29: จำนวนคดเดกและเยาวชนทถกดำเนนคดโดยสถาน

พนจฯ ทวประเทศ จำแนกตามเพศ พ.ศ. 2542-2551

















73.1

45.4

19.728.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


29.6 33.5 27.9 33.424.3 28.3 29.7

38.4

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0


22.5

15.7 19

.9 23.5 25.7

24.4

19.5

12.8 17

.1 20.6 22.2

22.5

18.5

11.6 16

.4 19.0 20.8

22.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

32.6

25.4 27.0

41.2

39.5

20.3

32.7

23.9 29

.6

42.9

37.5

20.2

29.3

20.4 26

.1

38.2

34.7

17.2

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2544 2547 2550

19.6

15.4 24

.3

19.5

19.4

14.620

.4 26.7

26.1

17.1 20.3

14.719.3 28

.4

22.6

16.0 19.9

11.8

10.3

10.4

12.0

7.9 10.9

7.4

0.010.020.030.040.050.0


พ.ศ. 2544, 2547 และ 2550







25.5 23.8

33.6

24.8 23.618.9

13.1 13.3 14.510.9

14.810.1

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

13.8 11.016.0

12.2 14.9 12.0

23.3

34.027.5

14.321.0 23.8

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0











เขารวม

16.5 18.8 19.2

12.015.6 17.5

24.730.0

38.0

17.824.7

16.4

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

รวม 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ชาย 33,934 32,270 28,349 32,175 27,174 30,368 32,756 44,161 46,593 42,779

3,454 3,169 3,099 3,110 2,741 2,940 3,324 4,057 4,535 4,202

--

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

หญง

ทมา: สรางจากขอมล จำนวนคดเดกและเยาวชนทถกดำเนนคดโดยสถานพนจฯ ทวประเทศ จำแนกตามเพศ พ.ศ. 2542-2551. กลมงานขอมลและสารสนเทศ สำนกพฒนาระบบงานยตธรรมเดกและเยาวชน กรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน. (http://www2.djop.moj.go.th/stat/main_user.php?mid=2&mon=24)

101

ตารางท 9: รอยละของคดเดกและเยาวชนทถกดำเนนคดโดยสถานพนจฯ

ทวประเทศจำแนกตามฐานความผด พ.ศ. 2542-2551

ฐานความผด 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550* 2551

รวม (จำนวนคด) 37,388 35,439 31,448 35,285 29,915 33,308 36,080 48,218 51,128 46,981

ความผด เกยวกบทรพย

21.4 21.8 23.4 22.5 29.7 31.5 29.7 29.7 28.9 26.9

ความผดเกยวกบ ชวตและรางกาย

6.2 5.5 6.9 8.7 16.2 17.9 16.9 17.2 15.2 14.2

ความผดเกยวกบเพศ 2.7 2.7 3.3 4.2 5.8 7.3 7.4 7.6 4.2 4.1

ความผดเกยวกบ ความสงบสขเสรภาพชอเสยงและการปกครอง

1.5 1.4 1.3 1.9 3.4 3.4 3.5 3.6 6.4 6.4

ความผดเกยวกบยาเสพตดใหโทษ

56.4 56.7 52.7 47.4 19.7 15.9 18.1 18.3 20.1 23.9

ความผดเกยวกบอาวธและวตถระเบด

2.4 2.5 3.0 3.9 6.5 6.1 6.7 7.1 7.1 6.9

ความผดอนๆ 9.5 9.4 9.5 11.4 18.7 17.8 17.6 16.6 18.1 17.7

หมายเหต : * ขอมลตงแตป 2550 ไดมการปรบเปลยนใหฐานความผดเกยวกบการพรากผเยาวซงเปนฐานความผดยอยทเดมเคยรวมอยในฐานความผดหลกคอฐานความผดเกยวกบเพศจำนวน 1,593 คดมารวมอยในฐานความผดเกยวกบความสงบสขเสรภาพชอเสยงและการปกครองสงผลใหจำนวนคดในฐานความผดเกยวกบความสงบสขเสรภาพชอเสยงและการปกครองมจำนวนสงขนกวาปกอน

ทมา: ขอมล จำนวนคดเดกและเยาวชนทถกดำเนนคดโดยสถานพนจฯทวประเทศ จำแนกตามฐานความผด พ.ศ. 2542-2551. กลมงานขอมลและสารสนเทศ สำนกพฒนาระบบงานยตธรรมเดกและเยาวชน กรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน. (http://www2.djop.moj. go.th/stat/main_user.php?mid=2&mon=24)

102

4 การอยอาศยกบพอแม

ในป 2551 ประเทศไทยมเดกอายตำกวา 17 ป ประมาณ 17.4 ลาน

คน เปนเดกผชาย 8.9 ลานคนและเปนเดกผหญง 8.5 ลานคน ซงในจำนวนน

มเดกทอาศยอยกบพอและแม รอยละ 61.8 และมเดกถง 1 ใน 5 หรอรอยละ

20.1 ทไมไดอยกบพอและแม อกรอยละ 15.0 อยอาศยกบแมเทานน และ

อกรอยละ 3.1 อาศยอยกบพอเทานน

เมอพจารณาตามเขตทอยอาศย พบวา เดกทไมไดอยกบพอและแม

นอกเขตเทศบาล มสดสวนสงกวาในเขตเทศบาล (รอยละ 21.6 และ 16.5

ตามลำดบ) และหากพจารณาตามภาค พบวา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และ

ภาคเหนอ จะมสดสวนของเดกทไมไดอยกบพอและแมสงกวาภาคอน (รอยละ

26.0 และ 22.8 ตามลำดบ) ขณะทภาคใตมสดสวนตำสดเพยงรอยละ 11.4

เทานน

103

ตารางท 10: จำนวนและรอยละของเดกอาย 0 - 17 ป จำแนกตาม

การอยอาศยกบพอ แม พ.ศ. 2551

เพศเขตการปกครองและภาค

รวม อยกบ พอ

และแม

อยกบ แม

เทานน

อยกบ พอ

เทานน

ไมไดอย กบพอ และแม

ทวราชอาณาจกร 17,416,851 61.8 15.0 3.1 20.1

เพศ

ชาย 8,904,749 62.5 14.7 3.0 19.8

หญง 8,512,101 61.1 15.3 3.2 20.4

เขตการปกครอง

ในเขตเทศบาล 5,075,774 64.6 15.2 3.7 16.5

นอกเขตเทศบาล 12,341,076 60.7 14.9 2.8 21.6

ภาค

กทม. 1,494,410 70.5 13.1 4.5 11.9

กลาง 3,876,718 64.2 14.3 3.8 17.7

เหนอ 2,922,048 57.2 16.8 3.2 22.8

ตะวนออกเฉยงเหนอ 6,383,907 54.8 16.8 2.4 26.0

ใต 2,739,767 75.1 10.8 2.7 11.4

ทมา: สรปผลทสำคญ การสำรวจเดกและเยาวชน พ.ศ. 2551 สำนกงานสถตแหงชาต. ตารางท 10: จำนวนและรอยละของเดกอาย 0 - 17 ป จำแนกตามการอยอาศย กบพอ แม พ.ศ. 2551, หนา 4.

บทสงทาย

106

“หากเราสามารถวดสถานการณสขภาพจตของคนไทยได และวดสถานการณ เชนนนอย เปนระยะ เพอ ดแนวโนม หรอทศทาง ของปญหาสขภาพจต เรากส ามารถต ดตามและหาทางออก หรอหนทางแกไขปญหาเหลานนใหผอนคลายลง”

107

สรปสถานการณสขภาพจตคนไทย ป 2551

ถงแมวาในชวงหลายปทผานมา ประเทศไทยตองเผชญกบปญหา

หลายๆ ดาน ทงปญหาทางการเมองของประเทศทนำไปสความขดแยงกนเอง

ระหวางคนในชาตอยางทไมเคยปรากฎมากอน จนถงปจจบนกยงไมมแนวโนม

ทจะดขนแตอยางใด อกทงปญหาวกฤตเศรษฐกจทเรมจากประเทศมหาอำนาจ

อยางสหฐอเมรกาและลามมาสประเทศไทย จนหลายคนกลววาจะเกดวกฤต

ตมยำกงอกรอบ แตในชวงปลายป 2551 ทผานมา (เดอนตลาคม) คนไทย

สวนใหญยงมระดบสขภาพจตอยในเกณฑมาตรฐาน แตยงตองระวงประชากร

อกเกอบ 1 ใน 5 หรอรอยละ 17.4 ทมระดบสขภาพจตตำกวาคนทวไป

หรอเสยงทจะมปญหาสขภาพจต เนองจากคนกลมนอาจจะไมทราบวาตนเอง

กำลงเสยงทจะมปญหาสขภาพจตอยกเปนได

สำหรบสถานการณสขภาพจตของภาคตางๆ เปนทนาสนใจวา

ประชากรในภาคใตเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอยกวาภาคอนๆ ซงสวน

กบปญหาชายแดนใตทนบวนจะยงรนแรงมากขนเรอยๆ และหากพจารณา

สถานการณสขภาพจตของประชากรในแตละภาครวมกบขอมลทตยภมตางๆ

ทสะทอนสถานการณสขภาพจตพบวา

กรงเทพมหานคร เปนพนททประชากรมความแตกแยกทางความคด

เกยวกบเรองการเมองสงกวาภาคอนๆ ประชากรมความเสยงตอการมปญหา

สขภาพจตรอยละ 16 และเสยงเปนอนดบท 3 เมอเทยบกบภาคอนๆ ผชาย

108

จะเสยงตอการมปญหาสขภาพจตมากกวาผหญง ขณะทภาคอนๆ ผหญงจะ

เสยงมากกวาผชาย วยรนเปนกลมเสยงตอการมปญหาสขภาพจตมากกวา

ประชากรในกลมอายอนๆ และหากพจารณาอาชพของประชากรจะพบวา ผท

ทำงานรบจางทวไปและกรรมกรเสยงตอการมปญหาสขภาพจตมากถงรอยละ

45.5 ซงเสยงมากกวากลมขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจถงกวา 10 เทา

นอกจากน การยอมรบหรอไมยอมรบการเปลยนแปลงทางสงคมถอเปน

เรองสำคญสำหรบคนในเมองหลวงอยางมาก เนองจากพบวา ประชากรท

ยอมรบการเปลยนแปลงทางสงคมไมไดจะเสยงตอการมปญหาสขภาพจต

มากกวากลมทยอมรบการเปลยนแปลงทางสงคมไดกวารอยละ 5

อยางไรกตาม กรงเทพมหานครเปนพนททมบคลากรดานสขภาพจต

มากทสด ในขณะทในป 2550 มอตราผปวยโรคจตตอประชากรแสนคนเพยง

601 คน ซงนอยกวาภาคกลางและภาคเหนอ นอกจากนกรงเพทมหานคร

มอตราการฆาตวตายสำเรจตำกวาภาคอนๆ ซงอาจจะเปนเพราะวาม

สถานพยาบาลอยเปนจำนวนมากและกระจายอยทวพนท การชวยเหลอผท

พยายามฆาตวตายจงสามารถทำไดทนทวงทกวาในภาคอนๆ แตสำหรบ

สถานการณยาเสพตดในพนทนคงตองเฝาระวงมากเปนพเศษเนองจากพบ

วาในป 2551 มรายงานการรบแจงความคดยาเสพตดมากถง 46,546 คด

ซงเปนรองเพยงภาคกลางเทานน ซงหากสถานการณยงเปนเชนนอาจจะ

กระทบตอสขภาพจตของประชากรในพนทกเปนได

ภาคกลาง เปนภาคทประชากรมความเสยงตอปญหาสขภาพจตมาก

ทสด คอ รอยละ 20.6 โดยเฉพาะผหญงเสยงมากถงรอยละ 21.3 ประชากร

ผสงอายมากกวา 1 ใน 4 เสยงทจะมปญหาสขภาพจตและเสยงมากกวา

109

ผสงอายในภาคอนๆ นอกจากนคงตองเฝาระวงสถานการณสขภาพจตของ

ประชากรในกลมทมสถานภาพสมรสโสด และกลมหมายหยาแยก เนองจาก

พบวามความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตสงกวาภาคอนๆ หากพจารณาตาม

การประกอบอาชพ พบวา ประชากรททำงานรบจางทวไปและกรรมกรเปน

กลมทเสยงจะมปญหาสขภาพจตมากกวากลมอาชพอนๆ

สถานการณสขภาพจตของประชากรในภาคกลางมความสอดคลองกบ

สถานการณผปวยดานจตเวชซงพบวามอตราผปวยในภาพรวมสงกวาภาค

อนๆ โดยเฉพาะในป 2551 ภาคกลางมอตราผปวยโรคจตสงกวาภาคอนๆ

(758 ตอประชากรแสนคน) นอกจากนภาคกลางยงเปนภาคทไดรบการแจง

ความคดขมขนกระทำชำเรา และคดยาเสพตดสงกวาภาคอนๆ อกทงยงม

อตราการถกฆาตายสงรองจากภาคใตเทานน ซงสถานการณทสอดคลองกน

ตางๆ เหลานอาจจะยงทำใหประชากรในภาคกลางมความเสยงทจะมปญหา

สขภาพจตเพมสงขนอก

ภาคเหนอ เปนภาคทประชากรมความเสยงตอปญหาสขภาพจตนอย

กวาภาคอนๆ รองจากภาคใต คอ รอยละ 15.4 ผหญงจะเสยงมากกวาผชาย

ถงกวารอยละ 3 กลมประชากรสงอายเปนกลมเสยงทจะมปญหาสขภาพจต

มากกวากลมอายอนๆ และประชากรทประกอบอาชพรบจางทวไปและ

กรรมกรจะเสยงทจะมปญหาสขภาพจตมากกวากลมอาชพอนๆ

การทประชากรในภาคเหนอมความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอย

เปนอนดบสองรองจากภาคใต และมบคลากรดานจตเวชมากเปนอนดบสอง

รองจากกรงเทพมหานคร อาจจะดขดกบสถานการณการฆาตวตายของ

110

ประชากกรในภาคน ซงเปนททราบกนดวามอตราการฆาตวตายสงกวาภาค

อนๆ แตอยางไรกตามอตราการฆาตวตายทสงกวาภาคอนๆ น อาจจะมปจจย

อนๆ ทเกยวของอกมาก ซงสวนหนงอาจจะมาจากพฤตกรรมการดมสราของ

ประชากรทพบวา ภาคเหนอมรอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทดม

สราสงกวาภาคอนๆ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เปนภาคทประชากรมความเสยงตอปญหา

สขภาพกจตสงเปนอนดบทสองรองจากภาคกลาง ประชากรทอาศยในเขต

ชนบทจะเสยงทจะมปญหาสขภาพจตมากกวาประชากรทอาศยอยในเขตเมอง

ถงกวารอยละ 6 ซงเปนความแตกตางระหวางพนททมากกวาภาคอนๆ ผหญง

จะเสยงมากกวาผชาย ประชากรสงอายจะเสยงทจะมปญหาสขภาพจต

มากกวากลมอายอนๆ และประชากรทประกอบอาชพรบจางทวไปและ

กรรมกรจะเสยงมากกวากลมอาชพอนๆ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเปนภาคทมพนทมากทสดของประเทศและ

มจำนวนประชากรมากทสดเชนกน แตกลบมอตราบคลาการดานจตเวช

นอยกวาภาคอนๆ ทงทมอตราผปวยดานจตเวชในภาพรวมคอนขางสง

โดยเฉาะผปวยโรควตกกงวลในป 2550 มอตราผปวยสงกวาภาคอนๆ คอ

691 ตอประชากรแสนคน นอกจากนประชากรในภาคนยงเปนรองแชมป

การสบบหรและการดมสราอกดวย

ภาคใต เปนภาคประชากรมความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอย

ทสด คอ รอยละ 12.5 ผญงมความเสยงมากกวาผชายเพยงเลกนอยเทานน

111

แตทแตกตางจากภาคอนๆ แตเหมอนกบกรงเทพมหานคร คอ ประชากรวยรน

เปนกลมเสยงทจะมปญหาสขภาพจตมากกวากลมอายทสงกวา ซงปญหา

ชายแดนใตอาจจะสงผลกระทบตอสภาพจตใจของประชากรในกลมน ซงม

ภาวะทางอารมณและจตใจตำกวากลมอายอนๆ และเปนทนาสงเกตวา

ประชากรทประกอบอาชพพนกงานและลกจางเอกชนในภาคใตมความเสยง

ทจะมปญหาสขภาพจตมากกวากลมอาชพอนๆ ซงแตกตางจากภาคอนๆ

จากสถานการณปญหาชายแดนใตทอาจจะกลาวไดวามการฆารายวน

ทำใหอตราการฆากนตายมอตราสงกวาภาคอนๆ และมแนวโนมเพมสงขน

อยางตอเนอง ซงในป 2550 มอตราการฆากนตายตอประชากรแสนคนถง

22.3 หรอมากกวาภาคอนๆ โดยเฉลยถงเกอบ 10 เทา เชนเดยวกนกบการได

รบแจงความคดฆากนตายโดยเจตนาซงพบวา ในป 2551 ไดรบแจงความมาก

ถง 1,383 คด นอกจากนภาคใตยงเปนภาคทประชากรสบบหรสงกวาภาค

อนๆ อกดวย อยางไรกตามสถานการณตางๆ ขางตนดเหมอนจะไมสอดคลอง

กบสขภาพจตของคนภาคใต แตขอมลทนาจะทำใหประชากรในภาคใตม

สขภาพจตด และมความเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอยกวาภาคอนๆ คอ

สขภาพกายซงมความสมพนธโดยตรงกบสขภาพใจ กลาวคอ ประชากรในภาค

ใตรายงานวาตนมสขภาพกายดกวาภาคอนๆ อกทงประชากรในภาคนยงออก

กำลงกายมากกวาประชากรในภาคอนๆ นอกจากนประชากรในภาคใตยงม

ความเครงทางศาสนาสงกวาภาคอนๆ อกดวย ปจจยเหลานนาจะมสวนสำคญ

ททำใหประชากรในภาคใตเสยงทจะมปญหาสขภาพจตนอยกวาภาคอนๆ

112

รายงานสถานการณสขภาพจตคนไทย กบงานของนกสงคมวทยาทตองทำตอไป

สขภาพกายเปนเรองทมองเหนหรอวดกนไดงาย อตราการเปนโรค

การเจบปวย การเขารบการรกษาพยาบาล หรออตราตายตามสาเหตตางๆ

เปนดชนชวดสถานการณสขภาพกายของคนในสงคมทเขาใจไดงายและ

สามารถวดเปนดชนมาตรฐานดวยขอมลเชงประจกษ ตางกบสขภาพจตซง

ดเหมอนวาการทจะวดสขภาพจตของคนในสงคมโดยตรงเปนเรองไมงายนก

คนทสขภาพจตไมดแตไมถงระดบทจะเปนโรคจตหรอเปนผปวยกยากทจะ

ระบวาเขามสขภาพจตอยระดบใด หลายครงทเราตองนำเอาเหตการณอนๆ

มาสรางเปนดชนเพอชใหเหนสถานการณสขภาพจตของคนในสงคมโดยออม

สถานการณสขภาพจตของคนในสงคมเปนเรองทวดไดยาก แตในทาง

สงคมวทยาเปนเรองทจำเปนตองวดในเชงปรมาณใหได ถาเราตองการทจะ

เขาใจการเปลยนแปลงของสงคมเราตองวดปรากฎการณตางๆ ของสงคมใหได

เมอสขภาพจตของผคนเปนองคประกอบสำคญของสงคม การวดสถานการณ

สขภาพจตของคนในสงคมจงเปนเรองทจำเปน

สขภาพจตเปนทงสาเหตและผลของปรากฎการณทางสงคม สขภาพ

จตเปนตวกำหนดความสมพนธของคนในสงคม ตงแตในระดบครอบครว

ชมชน สงขนไปจนถงระดบประเทศ หากเราจะลองจนตนาการ ถาคนในสงคม

จำนวนมากอยางมนยสำคญมปญหาสขภาพจต กนาทจะมผลกระทบตอความ

113

สมพนธในครอบครวและในชมชน พฤตกรรมของคนในสงคมนาจะผดเพยนไป

บรรทดฐาน คานยมรวมไปถงวถชวตของผคนอาจจะเบยงเบนไปในทางลบ

สงคมทสมาชกจำนวนมากมปญหาสขภาพจตจงเปนสงคมทออนแอ ผคนใน

สงคมอยกนอยางไมมความสข

ในขณะเดยวกน ปญหาสขภาพจตเปนผลมาจากการเปลยนแปลง

ของสงคม ปจจบนสภาพสงคมไทยไดเปลยนแปลงไปจากเดม ประชากรม

จำนวนมากขนในขณะทพนทดนทำกนมจำนวนจำกด ทำใหประชากรอยกน

อยางหนาแนนมากขน เขตเมองขยายมากขน ทงจากการเพมของประชากรใน

เขตเมองเอง การทประชากรจากชนบทหลงไหลเขามาอยในเมอง และเขต

พนทเมองทขยายออกไปครอบคลมเขตชนบท ประชากรทอยในเขตเมองอย

กนอยางแออด อยกนอยางตวใครตวมน ไมมความสมพนธกนใกลชดเหมอน

ผคนทอยในหมบาน ชาวเมองมชวตทรบเรง ตางดนรนเอาตวรอด เพอไขวควา

โอกาสทางเศรษฐกจ

สงคมไทยปจจบนกำลงไหลไปตามกระแสโลกาภวตน บรโภคนยม

และวตถนยม นำความคดของผคนในสงคมใหมงประโยชนทางเศรษฐกจ

มากกวาทางดานจตใจ ครอบครวไทยมรปแบบทเปลยนไป จากทเคยเปน

ครอบครวขยายทคนหลายรนวยอยรวมกน เปลยนเปนครอบครวทมขนาดเลก

เปนครอบครวเดยว อยกนเฉพาะพอแมลก และมครอบครวจำนวนมากขนท

อยลำพงเพยงคนเดยว หรออยกนเฉพาะคอยกน เทคโนโลยทพฒนากาวหนา

ขน ทำใหการตดตอสอสารซงหนาระหวางบคคลลดนอยลง ในขณะทสอสาร

มวลชนมอทธพลอยางมากในวถชวตของคนไทยปจจบน

114

สภาพสงคมไทยทแปลกแยกซบซอนขนเชนนมผลโดยตรงตอสขภาพ

จตของคนไทยทกรนวย ตงแตเดกทตองแขงขนกนเรยนหนงสอเพอการสอบ

คนวยทำงานทตองดนรนหาเลยงชพ ผสงอายทตองแสวงหาความมนคง

ในบนปลายชวตของตน สภาพสงคมเชนนอาจกดดนใหผคนเกดอาการเครยด

อดอด และเปนทกข สขภาพจตของคนอาจตองเสอมไป เมอสงคมสรางปญหา

สขภาพจตใหคนในสงคม ปญหาสขภาพจตเหลานนกสะทอนกลบมามผล

ในทางลบตอสงคม เปนวฏจกรสะทอนไปมาอยเชนนน

การตรวจสอบสถานการณสขภาพจตของคนไทยเปนระยะๆ จงเปน

เรองจำเปน ดชนทชใหเหนสถานการณปญหาสขภาพจตของคนไทยทงหลาย

ยอมสะทอนใหเหนสภาพสงคมทเปลยนแปลงไป ในขณะเดยวกนดชนทาง

สงคม และเศรษฐกจ หลายอยางกจะชวยแสดงใหเหนสภาพปญหาสขภาพจต

ของคนไทยได

หากเราสามารถวดสถานการณสขภาพจตของคนไทยได และวด

สถานการณเชนนนอยเปนระยะ เพอดแนวโนม หรอทศทางของปญหา

สขภาพจต เรากสามารถตดตามและหาทางออก หรอหนทางแกไขปญหา

เหลานนใหผอนคลายลง

สงคมจะเปนสขได สมาชกในสงคมตองไมมปญหาทงสขภาพจต และ

สขภาพกาย

เอกสารอางอง

116

เอกสารอางอง อภชย มงคล และคณะ. 2547. การพฒนาและทดสอบ ดชนวดสขภาพจต

คนไทยฉบบใหม โรงพยาบาลจตเวชขอนแกนราชนครนทร กรม

สขภาพจต กระทรวงสาธารณสข.

ศนยสขภาพจตท 1-19 และศนยสารสนเทศ กองแผนงาน กรมสขภาพจต

กระทรวงสาธารณสข. (2551). จำนวนและอตราผปวยสขภาพจตตอ

ประชากร 100,000 คน ปพ.ศ. 2540–2550. http://www.dmh.go.

th/report/report1.asp (สบคนเมอ 27 พฤษภาคม 2552)

กรมสขภาพจต. (2550). รายงานสรปผลการสำรวจทรพยากรดานสขภาพจต

ของประเทศไทย ป 2550. นนทบร: ศนยสารสนเทศ กองแผนงาน

กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข.

สำนกงานตำราจแหงชาต. (2551). สถตคดอาญาสถานภาพรายเดอนป 2549

และป 2551. http://www.royalthaipolice.go.th/crime/

dn_main.htm (สบคนเมอ 23 กนยายน 2551)

กระทรวงสาธารณสข. (2551). สถตการตายป 2542-2550. กลมขอมลขาว

สารสขภาพ สำนกนโยบายและยทธศาสตร. http://bps.ops.moph.

go.th/Death.html (สบคนเมอ 28 กรกฎาคม2552)

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2546). รายงาน

สถานการณครอบครวมตแหงการเปลยนแปลง. กรงเทพฯ: สำนกงาน

สงเสรมสถาบนครอบครว สำนกงานสตรและสถาบนครอบครว.

117

สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2552).

รายงานความอยเยนเปนสขรวมกนในสงคมไทย: ปแรกของแผนพฒนาฯ

ฉบบท 10. กรงเทพ: สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา.

สำนกงานสถตแหงชาต. (2550). สรปผลทสำคญ การสำรวจอนามย สวสดการ

และการออกกำลงกายของประชากร พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ: สำนกงาน

สถตแหงชาต.

สำนกงานสถตแหงชาต. (2550). การสำรวจการสบบหรและการดมสราของ

ประชากร พ.ศ. 2544 2547 และ 2550. http://service.nso.go.

th/nso/nso_center/project/search_center/23project-th.htm

(สบคนเมอ 7 สงหาคม 2552)

กรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน. (2551). ขอมลคดเดกและเยาวชน

ทถกดำเนนคดโดยสถานพนจฯ ทวประเทศ. กลมงานขอมลและ

สารสนเทศ สำนกพฒนาระบบงานยตธรรมเดกและเยาวชน. http://

www2.djop.moj.go.th/stat/main_user.php?mid=2&mon=24

(สบคนเมอ 7 ธนวาคม 2552)

สำนกงานสถตแหงชาต. (2551). สรปผลทสำคญ การสำรวจเดกและเยาวชน

พ.ศ. 2551. กรงเทพฯ: บรษท เทกซ แอนด เจอรนล พบลเคชน จำกด.

ภาคผนวก ก.

ขอมลจากโครงการสำรวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ. 2551

120

ตารา

งท 1

: คะแ

นนเฉ

ลยแล

ะรอย

ละขอ

งการ

ตอบข

อถาม

วดสข

ภาพจ

ตคนไ

ทย ป

ระชา

กรอา

ย 15

ปขน

ไป พ

.ศ. 2

551

มต

สขภา

พจต

(Dom

ains)

ใหทา

นประ

เมนเ

หตกา

รณ

อากา

ร คว

ามคด

เหน

และ

ความ

รสกต

อสถา

นการ

ณตอ

ไปน

ในชว

ง 1 เด

อนทผ

านมา

ถง

ปจจบ

น วา

อยใน

ระดบ

ใด

คะแน

นเฉล

ยรอ

ยละข

องคำ

ตอบ

รวม

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตไม

เลย

นอย

ทสด

มาก

มาก

ทสด

สภาว

ะ ขอ

งจตใ

จ (M

enta

l sta

te)

1ทา

นรสก

พงพอ

ใจใน

ชวต

1.91.9

1.92.0

1.92.0

1.316

.968

.513

.310

0.0

2ทา

นรสก

สบาย

ใจ2.0

2.01.9

2.01.9

2.10.9

15.4

70.8

12.9

100.0

3ทา

นรสก

เบอห

นายท

อแทก

บ กา

รดำเน

นชวต

ประจ

ำวน

0.60.6

0.60.6

0.50.5

50.8

42.5

6.20.6

100.0

4ทา

นรสก

ผดหว

ง ใน

ตวเอ

ง0.4

0.40.4

0.40.4

0.366

.230

.23.2

0.410

0.0

5ทา

นรสก

วาชว

ตมแต

ความ

ทกข

0.40.4

0.40.4

0.40.3

64.0

31.6

3.90.5

100.0

121

มต

สขภา

พจต

(Dom

ains)

ใหทา

นประ

เมนเ

หตกา

รณ

อากา

ร คว

ามคด

เหน

และ

ความ

รสกต

อสถา

นการ

ณตอ

ไปน

ในชว

ง 1 เด

อนทผ

านมา

ถง

ปจจบ

น วา

อยใน

ระดบ

ใด

คะแน

นเฉล

ยรอ

ยละข

องคำ

ตอบ

รวม

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตไม

เลย

นอย

ทสด

มาก

มาก

ทสด

สมรร

ถนะ

ของจ

ตใจ

(Men

tal

capa

city)

6ทา

นสาม

ารถท

ำใจยอ

มรบไ

ดสำ

หรบป

ญหาท

ยากจ

ะแกไ

ข (เม

อมปญ

หา)

1.71.7

1.71.7

1.71.8

3.430

.058

.87.8

100.0

7ทา

นมนใ

จวาจ

ะสาม

ารถค

วบคม

อารม

ณไดเ

มอมเ

หตกา

รณคบ

ขนหร

อราย

แรงเก

ดขน

1.81.8

1.71.8

1.71.9

2.727

.061

.58.9

100.0

8ทา

นมนใ

จทจะ

เผชญ

เหตก

ารณ

รา

ยแรง

ทเกด

ขนใน

ชวต

1.81.9

1.81.8

1.71.9

2.525

.962

.59.1

100.0

ตารา

งท 1

: (ตอ

)

122

มต

สขภา

พจต

(Dom

ains)

ใหทา

นประ

เมนเ

หตกา

รณ

อากา

ร คว

ามคด

เหน

และ

ความ

รสกต

อสถา

นการ

ณตอ

ไปน

ในชว

ง 1 เด

อนทผ

านมา

ถง

ปจจบ

น วา

อยใน

ระดบ

ใด

คะแน

นเฉล

ยรอ

ยละข

องคำ

ตอบ

รวม

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตไม

เลย

นอย

ทสด

มาก

มาก

ทสด

คณภา

พ ขอ

งจตใ

จ (M

enta

l qu

ality

)

9ทา

นรสก

เหนอ

กเหน

ใจเม

อ ผอ

นมทก

ข1.9

2.01.9

2.01.9

2.00.4

18.2

69.8

11.6

100.0

10ทา

นรสก

เปนส

ขในก

ารชว

ยเหล

อผอ

นทมป

ญหา

2.12.1

2.02.1

2.12.1

0.612

.068

.718

.710

0.0

11ทา

นใหค

วามช

วยเห

ลอแก

ผอน

เมอม

โอกา

ส1.9

1.91.8

1.91.9

2.00.8

21.4

67.0

10.9

100.0

ตารา

งท 1

: (ตอ

)

123

มต

สขภา

พจต

(Dom

ains)

ใหทา

นประ

เมนเ

หตกา

รณ

อากา

ร คว

ามคด

เหน

และ

ความ

รสกต

อสถา

นการ

ณตอ

ไปน

ในชว

ง 1 เด

อนทผ

านมา

ถง

ปจจบ

น วา

อยใน

ระดบ

ใด

คะแน

นเฉล

ยรอ

ยละข

องคำ

ตอบ

รวม

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตไม

เลย

นอย

ทสด

มาก

มาก

ทสด

สงแว

ดลอม

ทม

ผลตอ

สข

ภาพจ

ต (Su

p-po

rting

fa

ctor

s)

12ทา

นรสก

ภมใจ

ในตน

เอง

2.12.0

2.02.1

2.12.2

0.714

.064

.720

.610

0.0

13ทา

นรสก

มนคง

ปลอด

ภย

เมออ

ยในค

รอบค

รว2.4

2.42.3

2.42.4

2.40.7

4.752

.941

.810

0.0

14ทา

นเมอ

ปวยห

นกเชอ

วา

ครอบ

ครวจ

ะดแล

เปนอ

ยางด

2.42.4

2.32.4

2.52.4

1.24.9

47.8

46.1

100.0

15ทา

นสมา

ชกใน

ครอบ

ครวม

คว

ามรก

และผ

กพนต

อกน

2.42.4

2.42.4

2.52.5

1.03.7

46.4

48.9

100.0

รวม

15 ข

อ

(คะแ

นนเต

ม 45

คะแ

นน)

31.9

32.1

31.2

32.0

31.9

32.9

ตารา

งท 1

: (ตอ

)

124

ตารา

งท 2

: รอย

ละขอ

งระด

บสขภ

าพจต

ประช

ากรอ

าย 1

5 ปข

นไป

พ.ศ.

255

1 จำ

แนกต

าม ส

ถานก

ารณ

ทางป

ระชา

กร ส

งคม

เศรษ

ฐกจ

เขตก

ารปก

ครอง

ควา

มเคร

งศาส

นา ค

ณธร

รม จ

รยธร

รม แ

ละพฤ

ตกรร

มตาง

ๆ ภา

ค

สขภา

พจตต

ำกวา

คนทว

ไป

สขภา

พจตเ

ทากบ

คนทว

ไป

สขภา

พจตด

กวาค

นทวไ

ป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

รวม

เพศ

17.4

16.0

20.6

15.4

18.8

12.5

54.3

54.0

56.1

57.1

51.9

53.2

28.3

29.9

23.3

27.5

29.4

34.3

ชาย

16.3

16.5

19.5

13.5

17.3

12.0

53.4

54.6

55.2

56.2

50.9

50.1

30.3

28.8

25.3

30.3

31.7

37.9

หญง

18.1

15.7

21.3

16.8

19.6

12.9

54.9

53.6

56.7

57.7

52.4

55.2

27.0

30.8

22.0

25.5

27.9

32.0

อาย

15-2

4 ป

17.7

19.7

21.4

13.1

17.3

17.5

56.9

57.6

56.2

61.2

57.8

49.9

25.4

22.8

22.4

25.8

24.9

32.6

25-5

9 ป

16.3

15.5

18.7

14.0

18.2

11.4

54.5

54.7

57.3

58.1

50.4

54.2

29.2

29.8

24.0

27.9

31.4

34.5

60 ป

ขนไป

21.6

16.0

27.4

22.2

21.9

13.1

51.5

47.3

51.4

50.8

53.2

52.0

26.9

36.7

21.2

27.0

24.9

34.9

การศ

กษาส

งสด

ตำกว

า ระ

ถมศก

ษา21

.821

.326

.218

.324

.016

.453

.652

.455

.357

.948

.451

.324

.526

.318

.523

.827

.632

.3

ประถ

มศกษ

า19

.020

.122

.717

.119

.612

.654

.054

.056

.558

.351

.552

.827

.025

.920

.924

.628

.934

.6มธ

ยมศก

ษา15

.616

.518

.312

.916

.511

.256

.557

.357

.156

.855

.855

.428

.026

.324

.630

.427

.733

.4ปร

ญญาต

รหรอ

สงกว

า7.

88.6

8.25.1

7.77.7

51.8

50.9

54.6

50.0

50.8

52.7

40.4

40.5

37.2

44.9

41.6

39.6

125

สขภา

พจตต

ำกวา

คนทว

ไป

สขภา

พจตเ

ทากบ

คนทว

ไป

สขภา

พจตด

กวาค

นทวไ

ป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

สถาน

ภาพส

มรส

โสด

19.5

18.5

21.0

16.9

20.7

19.4

54.1

59.3

53.9

55.2

52.7

47.1

26.4

22.2

25.1

27.9

26.6

33.6

สมรส

14.7

14.1

17.6

13.1

15.9

9.254

.752

.157

.558

.052

.054

.630

.633

.824

.828

.932

.136

.2หม

าย/ห

ยา/แ

ยกกน

อย28

.320

.032

.924

.633

.021

.952

.251

.952

.154

.950

.053

.519

.428

.215

.020

.516

.924

.7อา

ชพขา

ราชก

าร/

พนกง

านรฐ

วสาห

กจ8.

14.2

7.54.6

12.7

9.050

.348

.756

.944

.447

.954

.841

.647

.135

.651

.039

.436

.2

พนกง

าน/ล

กจาง

เอกช

น19

.117

.821

.213

.120

.520

.857

.257

.657

.964

.553

.950

.323

.724

.621

.022

.425

.528

.9คา

ขาย/

ประก

อบธร

กจสว

นตว

14.9

16.6

18.2

14.1

13.5

10.1

54.6

55.3

56.7

57.1

49.4

55.7

30.5

28.2

25.1

28.8

37.0

34.2

เกษต

รกร

15.6

14.8

17.6

12.3

18.2

9.254

.540

.757

.560

.152

.351

.329

.944

.424

.927

.629

.539

.5รบ

จางท

วไป/

กรรม

กร27

.445

.534

.830

.619

.616

.554

.045

.549

.753

.357

.159

.118

.79.1

15.6

16.1

23.3

24.3

นกเรย

น/

นกศก

ษา11

.89.7

12.7

10.8

12.6

13.3

58.0

61.3

59.9

57.7

58.2

49.1

30.2

29.0

27.5

31.5

29.1

37.6

แมบา

น/ไม

ไดปร

ะกอบ

อาชพ

22.6

17.7

26.2

19.8

27.1

14.4

52.1

46.6

54.0

54.3

50.3

55.5

25.3

35.7

19.8

25.9

22.6

30.1

อนๆ

23.9

20.1

26.9

26.2

27.4

12.5

49.5

50.3

44.0

48.9

51.8

53.6

26.7

29.6

29.1

24.8

20.8

33.9

ตารา

งท 2

: (ต

อ)

126

สขภา

พจตต

ำกวา

คนทว

ไป

สขภา

พจตเ

ทากบ

คนทว

ไป

สขภา

พจตด

กวาค

นทวไ

ป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

เขตก

ารปก

ครอง

ในเข

ตเทศ

บาล

15.5

16.0

17.6

12.7

13.5

14.4

53.5

54.0

54.9

52.3

52.5

51.0

31.0

29.9

27.5

34.9

34.0

34.6

นอกเ

ขตเท

ศบาล

18.4

-22

.116

.119

.811

.954

.7-

56.7

58.3

51.7

53.9

26.9

-21

.225

.628

.534

.2กา

รเปนห

วหนา

ครวเ

รอน

เปนห

วหนา

คร

วเรอน

18.9

16.8

22.8

16.8

20.2

13.4

53.6

54.2

55.6

56.0

50.6

52.2

27.5

29.0

21.6

27.2

29.2

34.4

ไมเป

นหวห

นาคร

วเรอน

16.0

15.4

18.1

14.1

17.6

11.8

54.9

53.9

56.6

58.2

52.9

54.1

29.1

30.7

25.3

27.7

29.5

34.2

จำนว

นสมา

ชกใน

ครวเ

รอน

1-2

คน22

.322

.225

.119

.724

.216

.154

.259

.455

.556

.050

.849

.923

.518

.519

.424

.325

.034

.03-

5 คน

15.3

13.5

18.1

13.4

17.3

10.1

53.8

51.2

57.0

56.8

50.9

54.7

30.9

35.3

24.9

29.8

31.9

35.2

6 คน

ขนไป

16.0

13.3

19.2

13.7

16.2

15.5

56.5

53.9

53.9

62.2

58.2

53.5

27.5

32.8

26.9

24.1

25.6

31.0

ศาสน

าพท

ธ17

.716

.220

.815

.718

.811

.654

.555

.156

.256

.951

.854

.127

.828

.723

.027

.429

.434

.4อส

ลาม

13.2

10.2

6.514

.30.0

14.5

50.2

41.7

56.1

28.6

100.0

51.5

36.6

48.1

37.4

57.1

0.034

.0คร

สต15

.437

.020

.59.2

12.5

7.754

.734

.841

.061

.570

.853

.829

.928

.338

.529

.316

.738

.5

ตารา

งท 2

: (ต

อ)

127

สขภา

พจตต

ำกวา

คนทว

ไป

สขภา

พจตเ

ทากบ

คนทว

ไป

สขภา

พจตด

กวาค

นทวไ

ป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

ความ

เครง

ศาสน

าเค

รงนอ

ย26

.228

.135

.223

.719

.329

.851

.655

.248

.258

.248

.148

.122

.216

.716

.618

.232

.622

.1เค

รงปา

นกลา

ง19

.720

.723

.015

.221

.015

.955

.457

.057

.258

.751

.157

.124

.822

.319

.826

.127

.926

.9เค

รงมา

ก12

.89.5

14.2

13.1

15.6

8.753

.350

.556

.454

.153

.650

.233

.940

.029

.432

.830

.841

.1กา

รยอม

รบพฤ

ตกรร

มการ

เปลย

นแปล

งทาง

สงคม

ยอมร

บไมไ

ด18

.721

.721

.518

.019

.513

.253

.650

.953

.156

.351

.158

.027

.627

.525

.425

.829

.428

.9ยอ

มรบไ

ดนอย

15.8

15.1

18.0

14.7

16.9

11.9

54.0

54.4

56.7

55.8

52.8

49.7

30.2

30.4

25.3

29.6

30.3

38.4

ยอมร

บไดม

าก19

.515

.823

.814

.822

.513

.355

.354

.356

.860

.150

.456

.725

.329

.919

.525

.127

.229

.9ให

ความ

ชวยเ

หลอค

นทตอ

งการ

ความ

ชวยเ

หลอแ

มไมใ

ชญาต

ทำทก

ครง/

ทำ

สวนใ

หญ12

.09.3

15.2

9.713

.69.2

52.4

55.7

55.6

53.6

50.2

46.9

35.7

35.0

29.1

36.7

36.2

43.9

ทำบา

งครง

18.1

17.4

19.5

14.9

20.4

14.6

57.3

53.1

59.0

60.9

55.1

59.0

24.6

29.4

21.5

24.1

24.5

26.4

ทำนอ

ยครง

/ไมทำ

/ไม

มโอก

าส28

.631

.033

.730

.425

.917

.651

.451

.550

.855

.947

.457

.820

.017

.515

.513

.826

.724

.6

ตารา

งท 2

: (ต

อ)

128

สขภา

พจตต

ำกวา

คนทว

ไป

สขภา

พจตเ

ทากบ

คนทว

ไป

สขภา

พจตด

กวาค

นทวไ

ป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

ตอบแ

ทนผม

พระค

ณหร

อชวย

เหลอ

เราทำ

ทกคร

ง/

ทำสว

นใหญ

13.7

12.4

15.8

11.7

15.8

9.554

.153

.857

.156

.352

.350

.432

.233

.827

.132

.032

.040

.1

ทำบา

งครง

23.7

26.9

28.2

19.7

24.6

18.0

56.4

56.0

55.6

61.3

52.1

60.9

19.9

17.1

16.2

19.0

23.3

21.1

ทำนอ

ยครง

/ไมทำ

/ไม

มโอก

าส30

.532

.236

.633

.326

.821

.650

.352

.150

.350

.947

.953

.619

.215

.713

.015

.825

.424

.7

รบผด

ชอบแ

ละขอ

โทษใ

นควา

มผดท

ทำหร

อมสว

นรวม

รบผด

ชอบ

ทำทก

ครง/

ทำสว

นใหญ

13.0

12.0

15.5

11.3

14.2

9.854

.054

.456

.755

.252

.650

.333

.033

.627

.833

.533

.239

.9ทำ

บางค

รง23

.422

.726

.521

.124

.618

.056

.354

.256

.561

.153

.059

.820

.323

.117

.117

.822

.422

.2ทำ

นอยค

รง/ไม

ทำ/

ไมมโ

อกาส

26.2

33.7

32.4

24.1

24.5

16.2

50.9

49.6

51.7

57.4

46.9

54.9

22.9

16.7

15.9

18.5

28.5

28.9

ยกโท

ษและ

ใหอภ

ยผอน

อยาง

จรงใ

จตอผ

ทสำน

กผด

ทำทก

ครง/

ทำสว

นใหญ

13.2

12.1

15.5

12.1

14.5

9.153

.754

.057

.055

.551

.350

.633

.134

.027

.532

.434

.240

.3ทำ

บางค

รง22

.723

.526

.119

.923

.318

.255

.854

.456

.559

.253

.057

.721

.422

.117

.420

.823

.724

.1ทำ

นอยค

รง/ไม

ทำ/

ไมมโ

อกาส

27.8

33.8

34.4

23.6

26.6

20.4

53.4

53.2

48.9

60.5

51.8

58.4

18.8

13.1

16.7

15.9

21.6

21.2

ตารา

งท 2

: (ต

อ)

129

สขภา

พจตต

ำกวา

คนทว

ไป

สขภา

พจตเ

ทากบ

คนทว

ไป

สขภา

พจตด

กวาค

นทวไ

ป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

พฤตก

รรมก

ารใช

จายแ

ละกา

รออม

ฟมเฟ

อยแล

ะหรอ

ไมออ

ม25

.523

.833

.624

.823

.618

.953

.655

.250

.255

.653

.755

.520

.921

.016

.219

.622

.725

.6ไม

ฟมเฟ

อย

และอ

อม13

.113

.314

.510

.914

.810

.154

.653

.658

.857

.850

.452

.332

.333

.226

.631

.334

.937

.6

การเข

ารวม

กจกร

รมทเ

ปนปร

ะโยช

นตอช

มชน/

หมบา

นเขา

รวมป

ระจำ

10.1

5.212

.37.5

12.1

5.649

.054

.954

.349

.847

.940

.640

.939

.933

.342

.740

.053

.8เขา

รวมบ

างคร

ง16

.58.9

17.4

16.3

19.7

10.2

57.1

54.2

59.7

62.1

54.5

55.5

26.4

36.9

22.9

21.6

25.8

34.3

ไมได

เขารว

ม22

.419

.324

.823

.926

.816

.454

.453

.954

.358

.251

.655

.323

.226

.720

.917

.821

.628

.3กา

รบรจ

าคทร

พยวส

ดกอส

ราง/

อาหา

รเพอช

วยผเ

ดอนร

อนทำ

ประจ

ำ8.

26.3

10.6

5.59.4

6.848

.650

.049

.851

.048

.340

.443

.243

.739

.643

.542

.352

.7ทำ

บางค

รง16

.613

.718

.314

.619

.811

.956

.155

.358

.958

.753

.454

.927

.331

.122

.926

.726

.833

.2ไม

ไดทำ

26.3

27.2

31.4

28.8

25.1

16.5

53.4

52.4

52.8

57.7

51.0

55.4

20.3

20.4

15.8

13.4

24.0

28.1

การป

ระเม

นสขภ

าพตน

เอง

สขภา

พไมด

41.5

35.1

44.9

49.0

39.1

30.0

47.3

55.4

44.9

40.9

49.2

51.7

11.3

9.510

.310

.111

.718

.3สข

ภาพป

านกล

าง24

.427

.529

.222

.421

.820

.754

.746

.653

.459

.254

.958

.520

.925

.917

.518

.423

.320

.8สข

ภาพด

13.5

11.6

15.2

10.9

16.4

9.954

.456

.558

.056

.850

.751

.932

.131

.926

.832

.332

.938

.2

ตารา

งท 2

: (ต

อ)

130

สขภา

พจตต

ำกวา

คนทว

ไป

สขภา

พจตเ

ทากบ

คนทว

ไป

สขภา

พจตด

กวาค

นทวไ

ป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

รบปร

ะทาน

อาหา

รมอใ

ดมอห

นงพร

อมหน

ากน

ทำเป

นประ

จำ14

.412

.516

.412

.916

.48.7

54.2

54.2

56.9

57.8

50.9

53.7

31.4

33.3

26.6

29.2

32.7

37.6

ไมทำ

เปนป

ระจำ

22.8

20.6

26.6

20.5

24.7

18.2

55.2

52.3

55.4

54.9

57.4

55.4

22.0

27.1

18.0

24.6

17.9

26.4

ดโทร

ทศนพ

รอมห

นากน

ทำเป

นประ

จำ14

.514

.116

.713

.015

.98.7

54.1

53.4

57.2

57.4

50.7

53.9

31.4

32.5

26.1

29.6

33.4

37.4

ไมทำ

เปนป

ระจำ

21.2

17.2

25.4

18.5

24.0

16.6

55.4

54.0

54.9

56.8

56.1

54.6

23.4

28.7

19.7

24.7

20.0

28.9

ไปเท

ยวพก

ผอนน

อกบา

นพรอ

มหนา

กนทำ

เปนป

ระจำ

10.5

6.714

.57.2

14.6

6.053

.261

.353

.453

.146

.653

.736

.331

.932

.139

.738

.840

.3ไม

ทำเป

นประ

จำ17

.717

.720

.616

.018

.313

.254

.851

.157

.458

.152

.854

.327

.531

.222

.025

.829

.032

.6ให

เพอน

บานย

มของ

ใชทำ

เปนป

ระจำ

13.2

11.5

16.3

8.616

.15.6

48.6

54.7

53.0

53.7

45.6

41.7

38.1

33.8

30.8

37.8

38.3

52.7

ไมทำ

เปนป

ระจำ

18.5

16.8

21.4

16.9

19.8

14.2

55.7

53.9

56.7

57.8

54.3

56.0

25.8

29.3

21.9

25.4

25.9

29.8

ใหขา

วของ

เครอ

งใชเ

พอนบ

านทำ

เปนป

ระจำ

12.8

10.8

14.5

10.7

15.3

6.248

.856

.153

.054

.345

.242

.338

.333

.132

.635

.039

.451

.4ไม

ทำเป

นประ

จำ18

.316

.721

.616

.319

.713

.855

.453

.856

.657

.653

.755

.526

.329

.521

.826

.226

.630

.7

ตารา

งท 2

: (ต

อ)

131

สขภา

พจตต

ำกวา

คนทว

ไป

สขภา

พจตเ

ทากบ

คนทว

ไป

สขภา

พจตด

กวาค

นทวไ

ป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

ชวยด

แลบา

น/ทร

พยสน

และค

นในบ

านขอ

งเพอน

บาน

ทำเป

นประ

จำ12

.710

.015

.811

.014

.37.6

50.4

53.4

55.4

54.6

47.0

44.1

36.9

36.6

28.8

34.5

38.7

48.3

ไมทำ

เปนป

ระจำ

19.0

17.8

22.0

16.8

20.8

14.2

55.6

54.2

56.3

57.8

54.1

56.3

25.3

28.0

21.7

25.3

25.1

29.6

ของใ

ชครว

เรอนท

แสดง

ฐานะ

ความ

รำรว

ย1

ใน 4

แรก

(จนท

สด)

19.6

15.4

24.3

19.5

19.4

14.6

57.4

57.2

58.7

58.2

56.1

58.3

23.0

27.3

16.9

22.3

24.5

27.1

1 ใน

4 ท

สอง

20.4

26.7

26.1

17.1

20.3

14.7

53.3

53.4

56.4

60.9

48.9

49.3

26.3

19.9

17.5

22.1

30.8

36.0

1 ใน

4 ท

สาม

19.3

28.4

22.6

16.0

19.9

11.8

55.1

54.3

55.6

57.2

54.2

53.2

25.6

17.2

21.8

26.8

25.9

35.0

1 ใน

4 ท

ส (รว

ยทสด

)10

.310

.412

.07.9

10.9

7.451

.353

.554

.150

.143

.750

.738

.436

.133

.942

.045

.441

.9ขอ

งใชค

รวเรอ

นทแส

ดงวถ

ชวตเ

ชงเศ

รษฐก

จ1

ใน 4

แรก

(นอย

ทสด)

25.1

22.1

29.9

23.2

26.2

18.8

53.4

57.1

53.1

57.4

49.8

54.9

21.5

20.8

17.0

19.4

24.1

26.3

1 ใน

4 ท

สอง

16.0

15.3

19.7

13.3

16.7

12.0

52.8

50.8

54.0

57.7

50.7

52.1

31.2

33.9

26.3

29.0

32.6

35.9

1 ใน

4 ท

สาม

14.3

12.9

17.1

12.6

15.5

8.856

.757

.358

.155

.656

.056

.629

.029

.824

.831

.728

.534

.61

ใน 4

ทส

(มาก

ทสด)

14.1

13.4

16.4

12.8

15.3

11.1

54.4

54.0

58.8

57.4

50.9

50.4

31.5

32.6

24.8

29.8

33.9

38.5

ตารา

งท 2

: (ต

อ)

132

ตารา

งท 3

: รอย

ละขอ

งระด

บสขภ

าพจต

ประช

ากรอ

าย 1

5-24

ป พ

.ศ. 2

551

จำแน

กตาม

ภาค

สข

ภาพจ

ตตำก

วาคน

ทวไป

สข

ภาพจ

ตเทา

กบคน

ทวไป

สข

ภาพจ

ตดกว

าคนท

วไป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

เทยว

เตร

เทยว

21.0

22.9

23.8

9.723

.927

.457

.259

.456

.966

.057

.438

.921

.817

.619

.224

.318

.733

.7

ไมเท

ยว15

.417

.420

.115

.813

.112

.056

.856

.355

.756

.958

.056

.027

.826

.324

.227

.228

.932

.0

นอนด

ก ตน

สาย

นอนด

ก ตน

สาย

21.1

20.1

25.4

13.7

21.9

26.0

55.9

58.0

52.5

62.7

56.7

45.1

23.0

21.9

22.1

23.6

21.4

28.9

ไมนอ

นดก

ตนสา

ย12

.518

.616

.211

.710

.79.0

58.5

56.6

61.3

57.9

59.4

54.7

29.1

24.8

22.5

30.4

29.9

36.3

เลนก

ารพน

น ต

สลอด

หวย

บอล

เลน

27.0

30.1

36.3

24.3

22.1

23.9

59.9

57.5

51.0

67.1

66.2

47.8

13.1

12.3

12.7

8.611

.728

.3

ไมเล

น16

.217

.419

.211

.716

.516

.956

.557

.656

.960

.456

.450

.127

.325

.024

.027

.827

.233

.0

เทยว

ผบ/ส

ถานเ

รงรม

ย

เทยว

23.5

22.6

22.1

10.8

25.5

39.6

55.9

61.3

54.2

57.7

63.2

32.7

20.6

16.1

23.7

31.5

11.3

27.7

ไมเท

ยว16

.118

.221

.413

.615

.311

.857

.255

.756

.461

.856

.554

.226

.726

.122

.124

.628

.234

.0

133

สข

ภาพจ

ตตำก

วาคน

ทวไป

สข

ภาพจ

ตเทา

กบคน

ทวไป

สข

ภาพจ

ตดกว

าคนท

วไป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

เทยว

กลาง

คนเท

ยว22

.621

.325

.412

.024

.932

.256

.558

.752

.664

.759

.038

.421

.020

.022

.123

.316

.129

.5

ไมเท

ยว15

.218

.720

.013

.713

.211

.357

.257

.157

.558

.757

.354

.827

.624

.322

.527

.629

.633

.9

เลนเ

กมสค

อมพว

เตอร

เลน

13.6

16.5

13.9

7.213

.819

.259

.155

.958

.762

.764

.646

.627

.327

.627

.430

.021

.634

.2

ไมเล

น20

.224

.526

.916

.918

.716

.855

.660

.754

.259

.854

.951

.324

.214

.718

.923

.226

.431

.9

อานห

นงสอ

อาน

16.5

18.8

19.2

12.0

15.6

17.5

56.6

57.2

56.8

57.5

59.4

48.9

26.9

24.0

24.1

30.5

25.0

33.6

ไมอา

น24

.730

.038

.017

.824

.716

.458

.663

.351

.178

.050

.556

.216

.76.7

10.9

4.224

.727

.4

ทำงา

นบาน

ทำ17

.819

.421

.414

.317

.516

.056

.458

.456

.459

.156

.351

.525

.822

.222

.326

.726

.232

.5

ไมทำ

16.9

22.6

24.4

2.916

.028

.361

.348

.451

.178

.667

.337

.721

.829

.024

.418

.616

.734

.0

ตารา

งท 3

: (ตอ

)

134

สข

ภาพจ

ตตำก

วาคน

ทวไป

สข

ภาพจ

ตเทา

กบคน

ทวไป

สข

ภาพจ

ตดกว

าคนท

วไป

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใตรว

มกท

ม.กล

างเห

นอตอ

./เห

นอใต

รวม

กทม.

กลาง

เหนอ

ตอ./

เหนอ

ใต

เลนก

ฬาเล

น16

.115

.817

.912

.216

.718

.057

.757

.959

.958

.160

.448

.026

.226

.322

.329

.823

.033

.9

ไมเล

น21

.328

.628

.714

.918

.616

.555

.057

.149

.070

.151

.253

.823

.714

.322

.314

.930

.229

.7

เลนด

นตร/

รองเพ

ลง

เลน

16.3

11.8

17.2

7.820

.522

.059

.161

.659

.261

.861

.147

.224

.626

.623

.630

.318

.330

.9

ไมเล

น19

.434

.227

.718

.813

.413

.154

.250

.051

.860

.153

.952

.726

.415

.820

.521

.132

.734

.3

เขาร

วมกจ

กรรม

สงเส

รมคว

ามร

เขารว

ม13

.811

.016

.012

.214

.912

.057

.462

.057

.657

.559

.946

.128

.927

.026

.430

.325

.241

.9

ไมเขา

รวม

23.3

34.0

27.5

14.3

21.0

23.8

56.3

51.0

54.5

66.7

54.3

54.7

20.4

15.0

18.0

19.0

24.7

21.5

ตารา

งท 3

: (ตอ

)

ภาคผนวก ข.

ขอมลทตยภมจากหนวยงานตางๆ

136

ตารางท 1: อตราผปวยดานจตเวชตอประชากรแสนคน พ.ศ.

2545-2550 จำแนกตามภาค

ภาคอตราผปวยตอประชากรแสนคน

2545* 2546 2547 2548 2549 2550

ผปวยโรคจต รวมทงประเทศ

828.1 753.1 682.7 574.4 664.0 581.1

กทม. 594.5 1505.6 506.5 722.9 579.6 601.0

กลาง 867.4 771.0 939.1 561.0 948.5 758.3

เหนอ 806.6 539.6 402.9 560.4 586.5 657.4


ใต 521.0 346.0 360.2 312.6 419.2 428.7

ผปวยโรควตกกงวล รวมทงประเทศ

862.5 867.5 667.6 599.0 556.9 580.0

กทม. 258.3 690.4 374.5 639.1 515.0 444.4

กลาง 786.7 617.7 569.9 551.8 525.6 533.0

เหนอ 875.5 761.2 422.7 565.8 527.2 593.1


ใต 769.8 706.6 555.0 456.4 489.6 459.6

137

ภาคอตราผปวยตอประชากรแสนคน

2545* 2546 2547 2548 2549 2550

ผปวยโรคซมเศรา รวมทงประเทศ

174.8 164.1 140.6 150.4 194.3 196.4

กทม. 305.8 581.9 229.1 515.3 385.1 453.1

กลาง 184.3 149.1 146.2 136.1 207.7 248.7

เหนอ 159.6 112.1 121.4 142.8 176.0 165.0


ใต 125.6 83.9 92.3 72.1 117.4 125.1

ผตดสารเสพตด รวมทงประเทศ

248.5 372.2 183.1 132.6 138.0 132.0

กทม. 162.1 384.0 226.0 306.5 168.2 155.1

กลาง 364.3 412.1 216.4 130.2 164.5 110.9

เหนอ 329.0 537.5 187.7 140.7 179.2 244.8


ใต 178.6 432.5 142.4 54.9 85.4 162.8

ทมา: คำนวนจากขอมล จำนวนและอตราผปวยสขภาพจตตอประชากร 100,000 คน ปพ.ศ.2545-2550 หนวยนบ: คน (ผปวย 8 โรค) รวบรวมและวเคราะหโดย ศนยสขภาพจตท1-19 และศนยสารสนเทศ กองแผนงาน กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข (http://www.dmh.go.th/report/report1.asp)

หมายเหต: * ป 2545 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอขาดขอมลจงหวดอดรธาน

ตารางท 1: (ตอ)

138

ตารางท 2: อตราการฆาตวตายตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2542

– 2550 จำแนกตามเพศและภาค

ภาค เพศ 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550

รวมทงประเทศ รวม 8.6 8.4 7.7 7.8 7.1 6.9 6.3 5.8 6.0

ชาย 13.3 13.2 11.9 12.0 11.0 10.5 9.9 9.2 9.5

หญง 3.9 3.7 3.6 3.8 3.3 3.3 2.9 2.4 2.5

กทม. รวม 6.3 5.7 4.4 4.1 3.6 3.9 2.7 2.1 3.2

ชาย 9.5 8.5 7.1 6.2 5.5 5.8 4.1 3.2 5.7

หญง 3.3 3.1 1.8 2.2 1.8 2.0 1.3 0.8 1.0

กลาง รวม 9.8 9.9 9.6 9.8 8.0 8.1 7.4 6.1 6.7

ชาย 14.4 14.8 14.1 13.9 11.7 12.0 11.0 9.4 10.2

หญง 5.3 5.1 5.2 5.7 4.4 4.4 3.9 2.9 3.3

เหนอ รวม 15.3 14.3 12.9 12.5 12.4 11.3 10.9 10.2 9.7

ชาย 24.4 22.6 19.6 19.2 19.2 17.2 17.2 16.3 15.4

หญง 6.3 2.2 6.3 5.9 5.6 5.5 4.7 4.2 4.2

ตะวนออกเฉยงเหนอ รวม 5.7 4.1 5.1 5.5 5.0 5.0 4.5 4.5 4.5

ชาย 9.1 9.3 8.3 8.9 8.0 7.9 7.3 7.5 7.4

หญง 2.3 1.9 2.0 2.1 2.1 2.0 1.7 1.6 1.6

ใต รวม 5.6 6.2 5.9 6.2 6.0 5.3 5.2 4.5 4.9

ชาย 8.6 9.6 9.3 10.0 9.3 8.1 8.0 7.1 7.7

หญง 2.6 2.9 2.6 2.6 2.7 2.6 2.5 2.0 2.2

ทมา: รวบรวมและวเคราะหโดย กลมขอมลขาวสารสขภาพ สำนกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

139

ตารางท 3: อตราการถกฆาตายตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2546–

2550 จำแนกตามเพศและภาค

ภาค เพศ 2546 2547 2548 2549 2550

รวมทงประเทศ รวม 7.7 4.9 5.5 5.4 5.5

ชาย 13.2 8.7 9.6 9.5 9.7

หญง 2.3 1.1 1.4 1.3 1.5

กทม. รวม 3.2 2.4 1.9 1.7 1.9

ชาย 5.7 4.1 3.4 3.2 3.3

หญง 1.1 0.8 0.5 0.4 0.5

กลาง รวม 8.7 5.2 5.5 5.4 4.2

ชาย 15.0 9.1 9.4 9.3 7.3

หญง 2.5 1.3 1.9 1.6 1.3

เหนอ รวม 9.0 4.0 4.5 4.2 3.7

ชาย 14.8 6.7 7.6 7.1 6.2

หญง 3.3 1.4 1.5 1.4 1.2

ตะวนออกเฉยงเหนอ รวม 4.4 1.9 2 1.9 1.7

ชาย 7.3 3.2 3.6 3.3 2.8

หญง 1.5 0.6 0.5 0.6 0.6

ใต รวม 15.5 14.8 17.7 17.9 22.3

ชาย 27.8 27.6 32.3 33.0 39.7

หญง 3.3 2.1 3.4 3.1 4.9

ทมา: รวบรวมและวเคราะหโดย กลมขอมลขาวสารสขภาพ สำนกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

140

ตารางท 4: ดชนครอบครวอบอน (หนวย: รอยละ)


ภาพรวม 66.3 66.1 68.1 67.0 66.1 62.4 64.1

1. บทบาทหนาทของ

ครอบครว 74.8 71.0 76.3 71.5 69.6 62.9 61.2

- เดกไดรบการอบรม

เลยงดทเหมาะสม 95.2 84.7 99.9 90.4 84.1 63.0 59.0

- ผสงอายไดรบการดแล

จากคนในครอบครว 59.3 57.7 57.4 51.8 52.1 53.1 51.6

- วยแรงงานทำงานหา

เลยงครอบครว 69.9 70.5 71.5 72.4 72.5 72.6 73.1

2. สมพนธภาพ

ในครอบครว 57.2 59.5 60.3 60.4 60.0 58.6 63.1

- สมาชกรวมกนแก

ปญหาครอบครว 55.2 56.1 54.0 53.0 50.8 49.4 57.1

- ครอบครวอยรวมกน

เปนครอบครวขยาย 59.2 62.9 66.6 67.8 69.2 67.8 69.0

3. การพงพงตนเอง 66.9 67.8 67.8 69.2 68.8 65.8 68.0

- ครอบครวมรายได

เพยงพอ 57.6 58.3 58.3 58.3 57.3 56.2 59.6

- ครอบครวมความ

มนคงในทอยอาศย 78.4 78.1 78.1 77.3 77.3 76.0 76.2

- การมปจจยพนฐานใน

การดำรงชวต 64.6 67.0 67.0 71.9 71.9 65.1 68.1

141

หมายเหต : ระดบดมาก = รอยละ 90.0 – 100

ระดบด = รอยละ 80.0 – 89.9

ระดบปานกลาง = รอยละ 70.0 – 79.0

ระดบตองปรบปรง = รอยละ 60.0 – 69.9

ระดบเรงแกไข < รอยละ 59.9

ทมา : รายงานความอยเยนเปนสขรวมกนในสงคมไทย: ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท 10.

สำนกประเมนผลและเผยแพรการพฒนา สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ตารางท 8: ดชนครอบครวอบอน, หนา 9.

ตารางท 5: จำนวนคดทไดรบแจงความประจำปงบประมาณ

2549 และ 2551 จำแนกตามภาค

ภาคฆาผอนโดยเจตนา ขมขนกระทำชำเรา ยาเสพตด

2549 2551 2549 2551 2549 2551

รวมทงประเทศ 4,541 3,699 5,173 4,328 110,107 175,862

กทม. 280 226 552 427 29,640 46,546

กลาง 1,227 960 1,841 1,461 41,513 70,720

เหนอ 690 502 789 654 15,344 17,217

ตะวนออกเฉยงเหนอ 607 628 1,298 1,230 12,143 25,808

ใต 1,737 1,383 693 556 11,467 15,571

ทมา: คำนวนจากขอมล สถตคดอาญาสถานภาพรายเดอนป 2549 และป 2551. สำนกงานตำราจแหงชาต. (http://www.royalthaipolice.go.th/crime/dn_main.htm)

142

ตารางท 6: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทสบบหรเปน

ประจำ พ.ศ. 2544 2547 และ 2550 จำแนกตามเพศและภาค

ภาคพ.ศ. 2544 พ.ศ. 2547 พ.ศ. 2550

รวม ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม ชาย หญง

รวมทงประเทศ 22.5 42.9 2.4 19.5 37.2 2.1 18.5 36.5 1.6

กทม. 15.7 31.2 1.9 12.8 26.0 1.2 11.6 23.9 1.1

กลาง 19.9 38.0 2.4 17.1 32.4 2.4 16.4 32.2 1.6

เหนอ 23.5 41.5 5.3 20.6 35.6 5.5 19.0 34.8 4.0

ตะวนออกเฉยงเหนอ 25.7 50.1 1.0 22.2 43.4 0.7 20.8 41.8 0.6

ใต 24.4 47.2 1.9 22.5 43.7 1.3 22.2 44.3 1.2

ทมา: โครางการสำรวจการสบบหรและการดมสราของประชากร พ.ศ. 2544 2547 และ 2550 สำนกงานสถตแหงชาต

143

ตารางท 7: รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไปทดมสรา พ.ศ.

2544 2547 และ 2550 จำแนกตามเพศและภาค

ภาคพ.ศ. 2544 พ.ศ. 2547 พ.ศ. 2550

รวม ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม ชาย หญง

รวมทงประเทศ 32.6 55.9 9.8 32.7 55.5 10.3 29.3 51.0 8.8

กทม. 25.4 46.9 6.1 23.9 43.7 6.3 20.4 - -

กลาง 27.0 48.5 6.3 29.6 51.8 8.1 26.1 - -

เหนอ 41.2 64.0 18.0 42.9 65.4 20.1 38.2 - -

ตะวนออกเฉยงเหนอ 39.5 66.4 12.3 37.5 63.2 11.5 34.7 - -

ใต 20.3 39.0 1.9 20.2 39.1 1.5 17.2 - -

ทมา: โครางการสำรวจการสบบหรและการดมสราของประชากร พ.ศ. 2544 2547 และ 2550 สำนกงานสถตแหงชาต

144

คณะกรรมการชทศทาง

“โครงการรายงานสถานการณสขภาพจตประจำป”

1. นพ.อภชย มงคล สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

ประธานกรรมการ

2. นพ.ยงยทธ วงศภรมยศานต กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

รองประธานกรรมการ

3. พระไพศาล วสาโล เจาอาวาสวดปาสคะโต

ต.ทามะไฟหวาน อ.แกงครอ จ.ชยภม

กรรมการ

4. รศ.ดร.จรรยา เศรษฐบตร นกวชาการอสระ


5. คณชตนาฏ วงศสบรรณ สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต


6. คณธนนช ตรทพยบตร เลขาธการสถตแหงชาต


7. รศ.ดร.เบญจา ยอดดำเนน-แอตตกจ สถาบนวจยประชากรและสงคม

มหาวทยาลยมหดล


145

8. นพ.ประเวช ตนตพวฒนสกล แผนงานสรางเสรมสขภาพจต

เพอสขภาวะสงคมไทย


9. นพ.พนจ ฟาอำนวยผล สำนกงานพฒนาระบบขอมลขาวสาร

สขภาพ


10. คณวลลภา แวน วลเลยนสวารด ผจดการบรษทสวนเงนมมา


11. นพ.วพธ พลเจรญ มลนธสถาบนวจยและพฒนานโยบาย


12. ทพ.ศรเกยรต เหลยงกอบกจ สำนกงานกองทนสนบสนน

การสรางเสรมสขภาพ


13. ดร.สทธลกษณ สมตะสร สถาบนวจยโภชนาการ



14. ศ.เกยรตคณ ดร.อภชาต จำรสฤทธรงค

สถาบนวจยประชากรและสงคม



146

15. ผศ.ดร.รศรนทร เกรย สถาบนวจยประชากรและสงคม


กรรมการและเลขานการ

16. ดร.อมาภรณ ภทรวาณชย สถาบนวจยประชากรและสงคม


กรรมการและผชวยเลขานการ

คณะทำงาน

“โครงการรายงานสถานการณสขภาพจตประจำป”

สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล

1. ผศ.ดร.รศรนทร เกรย ผอำนวยการโครงการ

2. ศ.เกยรตคณ ดร.อภชาต จำรสฤทธรงค นกวจยโครงการ

3. อ.ดร.อมาภรณ ภทรวาณชย นกวจยโครงการ

4. คณปญญา ชเลศ ผชวยนกวจยโครงการ

5. คณภวไนย พมไทรทอง ผชวยนกวจยโครงการ

6. คณเรวด สวรรณนพเกา ผชวยนกวจยโครงการ

147

แผนงานสรางเสรมสขภาพจตเพอสขภาวะสงคมไทย

1. นพ.ประเวช ตนตพวฒนสกล ผจดการแผนงานฯ

2. คณเอกอนงค สตลาภนนท เจาหนาท

3. คณภณดา ชนวทยาสทธกล เจาหนาท

4. คณดชน อวมสนอง เจาหนาท

Documents

สถานการณ์สุขภาพจิตคนไทย : ภาพสะท้อนสังคม · บทที่ 2ศาสนา การยอมรับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม