* สาขาวชารฐประศาสนศาสตร  คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร  มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม (Depar tment o f Pub l ic Admin is t ra t ion , Facu l ty Human i t ies and Soc ia l Sc ience, Nakhon Pathom Rajabhat University)

นภาพรรณ  เจนสนตกล*

บทคดยอ

  บทความวชาการนมวตถประสงคเพอศกษาแนวทางการสรางความสขในสถานท

ท�างานและพจารณาปจจยทมผลตอการท�างานจากเอกสารและงานวจยทเกยวข อง                                      

ผลการศกษา  พบวา  ความสขในสถานทท�างานเปนสขภาวะทแรงงานมความพอใจในสภาพแวดลอม

การท�างาน  การมความสมพนธทดตอเพอนรวมงาน  และมแรงจงใจในการปฏบตงาน                           

ทงทเปนตวเงนและไมใชตวเงน  แนวทางการสรางความสขในสถานทท�างาน  คอ  การให

ความส�าคญเรองการจดสภาพแวดลอมในการท�างานโดยค�านงถงความสะอาด  สขลกษณะ

และสขภาพ  การออกแบบการด�าเนนงานและปรบปรงกระบวนการใหรางวลอยางตอเนอง 

ทมา: https://www.mnn.com/...

ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

Happy  Workplace:  Considerations  and  practices for  quality  of  life  of  labors

135ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

และการสงเสรมความสมพนธของแรงงาน  ปจจยทมผลตอการท�างาน  ไดแก  ๑)  ผ น�า                     

๒)  ความสมพนธกบเพอนรวมงาน  ๓)  ความรกในงาน  ๔)  คานยมรวมขององคกร  และ        

๕)  คณภาพชวตในการท�างาน

ค�าส�าคญ:  ความสขในสถานทท�างาน  คณภาพชวต  แรงงาน

Abstract

This academic article was to study the approaches to create

happiness  in  the  workplace  and  to  consider  the  factors  affecting  to                                   

the environment in the workplace from document and related research. The study

found that happy workplace was the condit ion in which labors were

satisfied  in  the  work  environment,  good  relationships  with  colleagues,  and                

motivation to work both monetary and non-monetary. The approaches for

creat ing  happiness  in  the  workp lace  should  cons ider  the  c lean  of                                        

workplace,  hygienic  condition  and  health  of  labors,  implementation  and                            

improvement of the award process continues and promotion of labor

relations.  The  factors  affecting  to  the  environment  in  the  workplace  were                      

leaderships,  friendships,  job  inspiration,  organization’s  share  value  and                                  

quality of work life.

Keywords: Happy Workplace, Quality of Life, Labors

ทมา: https://pantip.com/topic/33027586

136รฐสภาสาร  ปท  ๖๖  ฉบบท  ๕  เดอนกนยายน-ตลาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑

บทน�ำ

  การพฒนาสงคมในประเทศไทยทผานมาจากอดตถงปจจบนสะทอนใหเหนวา

รฐบาลสวนใหญใหความส�าคญกบการพฒนาเศรษฐกจเปนหลกภายใตความเชอเศรษฐกจด              

จะท�าใหคนมงานท�า  มรายไดดสงผลใหมคณภาพชวตของประชาชนด  พจารณาไดจาก                      

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต  ฉบบท  ๑  (พ.ศ.  ๒๕๐๒-๒๕๐๙)  –  ฉบบท  ๑๒                     

(พ.ศ.  ๒๕๖๐-๒๕๖๔)  โดยในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต  ฉบบท   ๖                                         

(พ.ศ.  ๒๕๓๐-๒๕๓๔)  เปนแผนทใหความส�าคญกบสวสดการสงคม  ซงเปนชวงทประเทศไทย

ก�าลงเผชญปญหาสงคมรนแรง  เชน  ปญหายาเสพตด  ปญหาโสเภณเดก  ปญหาเดกเรรอน

และปญหาเดกถกทอดทง  เปนตน  รฐบาลจงเหนวาควรทจะมการพฒนาสงคมควบคไปกบ

การพฒนาเศรษฐกจและเพอใหการพฒนาสงคมเปนรปธรรมมากขน  รฐบาลไดก�าหนดใหม

แผนพฒนาการสงคมสงเคราะหแหงชาตขน  โดยแตละฉบบมจดเนนทแตกตางกน  คอ  แผนพฒนา

การสงคมสงเคราะหแหงชาต  ฉบบท  ๑  (พ.ศ.  ๒๕๓๐-๒๕๓๔)  เนนการจดสวสดการใหม

ความครอบคลมกบประชาชนในสงคมไทย  ในขณะทแผนท  ๒  ใช ชอวาแผนพฒนา                      

งานสวสดการสงคมและสงคมสงเคราะหแหงชาต  ฉบบท  ๒  (พ.ศ.  ๒๕๓๕-๒๕๓๙)                    

ซงมการปรบลกษณะงานสวสดการสงคมเขาไปอยในแผน  (ส�านกมาตรฐานการพฒนาสงคม

และความมนคงของมนษย,  ๒๕๔๙,  น.  ๑)

  ตอมาในแผนพฒนางานสวสดการสงคมและสงคมสงเคราะหแหงชาต  ฉบบท  ๓ 

(พ.ศ.  ๒๕๔๐-๒๕๔๔)  เนนกลยทธการท�างานเชงรกเพอใหเกดความครอบคลม  ทวถง              

กลมเปาหมายในสงคม  แตเมอเขาสแผนพฒนางานสวสดการสงคมและสงคมสงเคราะหแหงชาต

ฉบบท  ๔  (พ.ศ.  ๒๕๔๕-๒๕๔๙)  ปญหาสงคมไทยมระดบความรนแรงซบซอนหลากหลาย

มากขน  ยากตอการจดการปญหาแบบเดม  ๆ  เนองจากมปญหาไมทวถง  ครอบคลม                             

ไมเปนธรรมกบกลมเปาหมายทแทจรง  รฐบาลในยควกฤตเศรษฐกจจงไดพยายามเปลยนรปแบบ

ของการจดสวสดการสงคมใหม  โดยใชโครงการเพอสงคมก�าหนดพนท  กล มเปาหมาย                      

ใหชดเจน  รวมทงปรบเปลยนรปแบบเชงการสงเคราะหมาเปนสวสดการกลม  (group  welfare)

137ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

สวสดการชมชน๑  (community  welfare)  และสวสดการทองถน๒  (local  welfare)  ซงรปแบบ       

สวสดการทกลาวมาอาจถกเรยกรวม  ๆ  วาเปนสวสดการแบบรวม  (collective  welfare)                        

รปแบบสวสดการในลกษณะนพยายามทจะใชวธคด  วธการบรหารจดการใหมใหความส�าคญ

กบบรการการคมครองทางสงคมใหกบคนในสงคมภายใตหลกการศกดศรความเปนมนษย        

ความเสมอภาค  ความเทาเทยมกนและความเปนธรรมทางสงคม  เนนการจดการในระดบ

มหภาคมากขน  อยางไรกตามหากพจารณาถงระบบสวสดการสงคมทปรากฏในสงคมไทย               

จะพบวาบรการพนฐานทส�าคญ  ๒  ดาน  ไดแก  ดานการศกษาและดานสขภาพเปนบรการ          

ทไดมการปฏรประบบไปแลว  โดยเฉพาะบรการสวสดการสขภาพภายใตนโยบาย  ๓๐  บาทรกษา

ทกโรคอยางเทาเทยมกน  ปจจบนสงคมไทยไดจดบรการสวสดการสขภาพครอบคลมคนไทย

ทกคนภายใตสวสดการสขภาพ  ๔  สวน  ไดแก  ๑)  สวสดการประชาชนดานบรการพยาบาล 

(สปร.)๓  ของรฐ  ดแลประชาชนทไมมสทธบตรสขภาพอน  ๆ  จ�านวน  ๒๓  ลานคน  ปจจบน

รฐไดใชเปน  “บตรทอง”  ๓๐  บาทรกษาทกโรค  ๒)  การประกนสขภาพภาคสมครใจ      

สามารถดแลประชาชนไทย  จ�านวน  ๑๔  ลานคน  แยกเปนบตรประกนสขภาพ  ๘  ลานคน

และการประกนภาคเอกชน  จ�านวน  ๖  ลานคน  ๓)  สวสดการขาราชการและลกจางรฐ                     

ซงครอบคลมการดแลประมาณ  จ�านวน  ๗  ลานคน  ๔)  สวสดการประกนสงคม๔               

ครอบคลมลกจาง  จ�านวน  ๑๐.๖  ลานคน  แยกเปนผประกนตนเกา  จ�านวน  ๗  ลานคน 

รวมทงหลงวนท  ๓๐  เมษายน  ๒๕๔๕  จะพยายามครอบคลมลกจางตงแต  ๑  คนขนไป

จ�านวน  ๓.๖  ลานคน  โดยสพจน  อนหวาง,  ระววรรณ  ชนอวม,  และ  วรรณพร  พทธภมพทกษ

(๒๕๕๖,  น.  ๗๐-๗๑)  ไดอธบายถงระบบการประกนสงคมซงเปนระบบประกนภยทอยภายใต

  ๑  เปนระบบการจดสรรและการจดบรการทางสงคมในระดบโครงสรางและระดบปฏบตการ                           ทจดการดแล  รกษา  ปองกน  และชวยเหลอสมาชกทกคนในสงคมดวยสทธความเทาเทยมกนทจะไดรบบรการอยางเปนธรรมและเสมอภาค  เพอตอบสนองความจ�าเปนขนพนฐานของประชาชนใหมคณภาพชวตทดและพงตนเองได  ๒  เปนการผสมผสานระหวางสวสดการสงคมกระแสหลกและกระแสรอง  เปนผลจากการบงคบใชพระราชบญญตก�าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน  พ.ศ.  ๒๕๔๒  ๓ สวสดการทรฐบาลจดใหส�าหรบผมรายไดนอย  ๔ การคมครองทรฐบาลจดใหผประกนตนไดรบสทธในการรกษาพยาบาลเฉพาะตนและรวมจายเงนสมทบตามพระราชบญญตประกนสงคม  พ.ศ.  ๒๕๓๓

138รฐสภาสาร  ปท  ๖๖  ฉบบท  ๕  เดอนกนยายน-ตลาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑

กฎหมาย  เปนสงทรฐบาลไดสรางหลกประกนในทางสงคมใหแกพนกงานไดรบผลประโยชน            

โดยไดมการหกเบยประกนจากเงนเดอนทพนกงานไดรบคดเปนเปอรเซนต  และสวนทนายจาง

และรฐบาลตางรวมกนออกในจ�านวนเทากน  และจดสงเงนสมทบตามแบบทส�านกงาน                   

การประกนสงคมไดก�าหนดไวเพอเปนการสงเคราะหแกพนกงานตามพระราชบญญต

แรงงานสมพนธ  พ.ศ.  ๒๕๑๘  ในกรณดงตอไปน  ๑)  กรณพนกงานประสบอนตรายหรอ

เจบปวยอนมใชเนองจากท�างาน  ๒)  กรณพนกงานทพพลภาพอนมใชเนองจากการท�างาน        

๓)  กรณพนกงานตายอนมใชเนองจากการท�างาน  ๔)  กรณพนกงานคลอดบตร  หรอภรรยา

พนกงานผ ประกนตนคลอดบตร  ๕)  กรณพนกงานชราภาพ  ๖)  กรณพนกงานตกเปน                     

ผวางงาน  และ  ๗)  กรณใหการสงเคราะหบตรของพนกงาน  ซงทงหมดเปนบรการสวสดการ

สงคมทประชาชนทกคนควรจะไดรบแตกลบถกละเลย  เพราะคนสวนใหญยงมความรและ

ทศนคตตองานสวสดการสงคมและงานสงคมสงเคราะหอยางไมถกตอง  (ส�านกมาตรฐาน               

การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย,  ๒๕๔๙,  น.  ๑-๓)

  อยางไรกตาม  เรองสขภาพจดเปนเรองทสถานประกอบการทกแหงควรให               

ความส�าคญและควรมการก�าหนดสาระเนอหา  การใหความร ในการดแลคณภาพชวต                         

ของแรงงาน  ซงพบวาแรงงานทมสขภาพด  มความสขกายสบายใจ  ยอมปฏบตงานไดดกวา 

ชวงทเจบปวย  มความทกขกาย  ทกขใจ  นอกจากนหากท�าการศกษาแนวคดและวธการดแล

แรงงานของบรษทเอกชน  พบวา  บรษท  ควพ  (ประเทศไทย)  จ�ากด  ถอเปนบรษททม

แผนการด�าเนนงานประจ�าปในการจดกจกรรมสรางสขอยางชดเจน  ครอบคลมความสข                      

ทง  ๘  Happy  (Happy  Body,  Happy  Relax,  Happy  Heart,  Happy  Money,  Happy  Society,

Happy  Soul,  Happy  Brain,  Happy  Family)  โดยกจกรรมตาง  ๆ  จะด�าเนนการ                        

อยในแตละเดอน  ซงบรษทมงบประมาณสนบสนนทชดเจนในการจดกจกรรมดงกลาว                           

คณะท�างานจดกจกรรมจะมาจาก  ๒  ฝายคอ  พนกงานจากฝายบคคล  และพนกงาน

สวสดการของบรษททถกเลอกตงมาท�าหนาท  คณะท�างานจะมหนาทในการวางแผนและ

ด�าเนนกจกรรมใหเกดขนในบรษท  โดยแบงบทบาทหนาทในการท�างานกนอยางชดเจน 

(โครงการพฒนาและสงเสรมการจดการความรเพอสนบสนนสขภาวะองคกร,  ม.ป.ป.)  หรอ         

ในกรณของบรษท  คาสเซอรพค  โฮลดงส  จ�ากด  (มหาชน)  ทสนบสนนใหองคการมสขภาวะ

ทดโดยจดตงทมงานขนมา  ซงมทงระดบผบรหารและพนกงานมาเปนทมทจะชวยสรางความสข

ใหกบองคกร  จากนนกเรมประชมกนแลวเสนอเปนกจกรรมขนมา  โดยพยายามใหพนกงาน

ทกคนไดมสวนรวม  (สาระเฮฮา,  ม.ป.ป.)

139ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

  จากความเปนมาขางตนจงเปนทมาของบทความวชาการ  เรอง  ความสข                      

ในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน  ซงมวตถประสงค

เพอศกษาแนวทางการสรางความสขในสถานทท�างานและพจารณาปจจยทมผลตอการท�างาน

แนวคดเกยวกบควำมสขในกำรท�ำงำน

  การท�างานอยางมความสข  (happiness  at  the  workplace)  เปนสงทบคลากร 

ทกคนตองการ  นนคอเปนการสรางสมดลในการท�างานและเมอบคลากรมความสข  อตรา        

การลาออกจะลดลงและประสทธภาพในการท�างานจะเพมขน  ซงงานวจยหลายฉบบตางบงช

ใหเหนวา  อตราการลาออกและประสทธภาพในการท�างานลดลงหรอมากขนลวนมเรอง                  

ของความสขในการท�างานเขามาเกยวของ  อาท  งานวจยของศภลกษ  แลปรรตน  (๒๕๕๗,             

น.  ๘๖๓)  เรอง  ความพงพอใจในการท�างานและความตงใจลาออก:  การศกษาในพนกงาน

เจนเนอเรชนวายของธนาคารพาณชยในจงหวดขอนแกน  ประเทศไทย  งานวจยของอนนต    

มณรตน  (๒๕๖๐,  น.  ๖๙)  เรองความผกพนในองคการ:  ศกษากรณส�านกเลขาธการ       

คณะรฐมนตร  เปนตน  ตามแนวคดของรวมศร  เมนะโพธ  (๒๕๕๐,  น.  ๖๑-๖๓  อางถงใน 

โฉมนภา  บญธรรม,  ๒๕๕๘,  น.  ๗๙)  ไดกลาวถงการท�างานอยางมความสขไวว า                       

ภาวะในการท�างานทพนกงานทกคนรสกมความสขกบการท�างาน  ท�างานเหมอนไมรสกวา

ตนเองไดท�างาน  และผลงานทออกมานนมประสทธภาพ  และตรงกบเปาหมายทวางไว                    

ทงในระดบพนกงานและองคกร  ซงประกอบดวยปจจยทเปนแรงผลกดนใหเกดการท�างาน

อยางมความสข  (happiness  in  the  workplace)  ๕  ประการ  คอ  ๑)  ผน�า  (leaderships)

หมายถง  ระดบผบรหารหรอหวหนางานในระดบองคกรทมลกษณะส�าคญในการสงเสรมหรอ

สรางใหพนกงานภายใตการปกครองเกดการท�างานอยางมความสข  โดยผน�าควรสงเสรม              

และสรางทมงานภายใตบงคบบญชาดวยการสรางแรงจงใจ  สนบสนน  สรางความร สก

ตระหนก  สรางแรงปรารถนาในการท�างานอยางสม�าเสมอ  มการสอสารแบบสองทางเพอให

เกดการสอสารอยางโปร งใส  เพอสร างความร สกท ดให เกดขนกบผ ใต บงคบบญชา                                          

๒)  ความสมพนธกบเพอนรวมงาน  (friendships)  หมายถง  การมปฏสมพนธ  (interaction)  รวมกน

ในทท�างานระหวางเพอนรวมงานดวยกน  ความสมพนธดงกลาวจะเกดขนเมอสมาชกในองคการ

มกจกรรมรวมกนสม�าเสมอ  เพอใหเกดการเรยนรและการยอมรบซงกนและกน  ๓)  ความรก

ในงาน  (job  inspiration)  หมายถง  กจกรรมหนงทบคคลตองปฏบตเพอใหภารกจทตนไดรบ       

มอบหมายนน  ๆ  บรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทไดวางเอาไว  โดยบคคลทปฏบต

140รฐสภาสาร  ปท  ๖๖  ฉบบท  ๕  เดอนกนยายน-ตลาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑

กจกรรมดงกลาวมความพงพอใจตอกจกรรมทตนเองไดท�าและมความร สกวางานทไดรบ               

มอบหมายมคณคาและมความทาทาย  ๔)  คานยมรวมขององคกร  (organization’s  share  value)

หมายถง  พฤตกรรมของคนในองคกรทยดถอเปนพฤตกรรมรวม  และมการปฏบตกนมา              

อยางตอเนองจนเกดเปนวฒนธรรมขององคกรนน  ซงตองมการสงเสรมและท�าใหเกดเปนคานยมรวม

ของทกคนในองคการ  ๕)  คณภาพชวตในการท�างาน  (quality  of  work  life)  หมายถง 

ความสมพนธขององคประกอบ  ๓  ดาน  คอ  สภาพการท�างาน  (work  environment)             

ซงในทนคอการดแลความสะอาด  การจดสรรพนทอยางสมดล  และการมอปกรณทเพยงพอ 

สนบสนนการท�างานอยางมประสทธภาพ  การมสวนรวมของพนกงานหรอมความสมพนธทด 

(employee  participation)  ดวยการสงเสรมความสมพนธของบคลากรทงภายในและตางฝายงาน

เพอใหเกดเครอขายการท�างานและรวมกนแบงปนความรในการท�างาน  และการค�านงถง 

ความเปนมนษยในการท�างาน  (humanization  of  work)  ดวยการใหเกยรต  การยอมรบ 

ความคดเหนทแตกตาง  การใหอสระในการออกแบบการท�างานดวยตนเอง  เปนตน  ซงเปน 

ปจจยทมอทธพลตอองคกรและพนกงานในการทจะหาจดทกอใหเกดความพงพอใจรวมกน 

เพอใหพนกงานมประสทธภาพในการท�างานอยางสงทสด  (โฉมนภา  บญธรรม,  ๒๕๕๘,                

น.  ๗๙-๘๐)

  นอกจากนในทฤษฎของ  Diener  (2000)  กลาวถง  ความสขหรอสขภาวะทด  

(happiness  or  subjective  well-being)  ม  ๔  องคประกอบ  คอ  ๑)  ความพงพอใจในชวต

(life  satisfaction)  ๒)  ความพงพอใจในสวนทส�าคญของชวต  (satisfaction  with  important 

domain)  เชน  ความพงพอใจในงาน  ๓)  การมความรสกทางบวก  (positive  affect)  และ 

๔)  การมระดบความรสกทางลบทต�า  (low  levels  negative  affect)  ซงบคคลจะประเมน 

ตนเองในหลาย  ๆ  ดานจากอารมณและความร สกทเกดขน  และจากการศกษาสาเหต                  

แหงความสขทวไปและความสขในการท�างานของ  Cynthia  (2010)  พบวา  สภาพแวดลอม             

ตวบคคล  และการตอบสนองตอสถานการณของแตละบคคล  เปนสาเหตแหงความสขทวไป 

ของบคคล  สวนสาเหตความสขในการท�างาน  พบวา  สภาพแวดลอมทงระดบองคกร  ระดบงาน

และระดบเหตการณ  ดานอารมณของพนกงาน  รวมทงดานการตอบสนองของบคคล                        

ตอสถานการณตาง  ๆ  เปนสาเหตของความสขในการท�างาน  (ถตรตน  พมพาภรณ  และ                      

ธระวฒน  จนทก,  ๒๕๕๙,  น.  ๑๑๖)

  สรปไดวา  ปจจยทมผลตอการท�างาน  ไดแก  ๑)  ผน�า  ๒)  ความสมพนธกบ 

เพอนรวมงาน  ๓)  ความรกในงาน  ๔)  คานยมรวมขององคกร  และ  ๕)  คณภาพชวต                   

ในการท�างาน

141ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

องคกรสขภำวะ

  องคการอนามยโลกมมมมองวาองคกรทจะท�าใหคนในองคกรมความสขไดนน             

ควรเปนองคกรสขภาวะ  โดยไดใหค�าอธบายวาคอองคกรทใหการปองกน  สงเสรม  สนบสนน             

ทงดานรางกาย  จตใจ  และความเปนอยทดของพนกงานในองคกร  ซงสขภาวะในทท�างาน

เนนการพฒนา  ๔  ดาน  ไดแก 

    ๑)  การพฒนาสภาพแวดล อมทางกายภาพ  เช น  การจดส งอ�านวย                        

ความสะดวกในทท�างาน  การจดการกบสงกอสราง  อากาศ  เครองจกร  เฟอรนเจอร  ผลตภณฑ

สารเคมวสด  และกระบวนการผลต  ซงมผลกระทบตอความปลอดภยทงรางกายและจตใจ       

กอใหเกดความเจบปวย  การบาดเจบ  พการหรอเสยชวต  รวมทงสงผลตอความเปนอย                    

ในการประกอบอาชพและการใชชวตของบคลากรตลอดชวงเวลาการท�างาน  เปนตน

    ๒)  การพฒนาสภาพแวดลอมทางจตสงคม  เชน  การสรางบรรยากาศ                     

ในการท�างาน  การสรางวฒนธรรมองคกร  ทศนคต  ความเชอ  คานยม  และการปฏบต                

ซงปรากฏขนในองคกรทเออตอความสขในการท�างาน  เปนตน

    ๓)  การพฒนาสงเอออ�านวยสขภาพอนามยในทท�างานของทรพยากรบคคล

ดานสขภาพในทท�างาน  เชน  การจดสงสนบสนนและการจดบรการดานสขภาพ  เชน  ขอมล

ขาวสาร  บคคลตนแบบ  อปกรณการสรางโอกาสทบรษทจดเตรยมไว  สงสนบสนนตางๆ         

การปรบปรงหรอคงไวซงวธปฏบตในการด�าเนนชวตทค�านงถงสขภาพกายและสขภาพใจ  เปนตน

    ๔)  การพฒนาความรวมมอกบชมชน  เชน  การสรางกจกรรมขององคกร                     

ทสรางใหเกดความสมพนธอนดระหวางองคกรกบชมชนทงทางกายภาพและสงคม  ซงสงผลด

ตอความปลอดภย  สขภาพทางกายและสขภาพทางใจ  รวมทงความผาสกของบคลากรและ

ครอบครวทอาศยอยในชมชน  ดงนนการทองคกรจะพฒนาตนเองใหเปนองคกรสขภาวะไดนน 

องคกรนนตองเปนองคกรสรางสข  (Happy  workplace)  โดยทกคนในองคกรรวมมอกน            

สรางความสขใหเกดขนในองคกร  เปนตน  (ยพาวรรณ  ทองตะนนาม  และคณะ,  ๒๕๕๘, 

น.  ๕๓)

  ทงน  การจดสภาพแวดลอมการท�างานและสขอนามยใหกบแรงงานถอเปนหนาท

ส�าคญของเจาของสถานประกอบการทควรใหความส�าคญตามกฎหมาย  ซงมกฎหมาย                         

ทเกยวของ  ดงน

  ๑.  พระราชบญญตความปลอดภย  อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างาน

พ.ศ.  ๒๕๕๔  อาท 

142รฐสภาสาร  ปท  ๖๖  ฉบบท  ๕  เดอนกนยายน-ตลาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑

  มาตรา  ๘  ใหนายจางบรหาร  จดการ  และด�าเนนการดานความปลอดภย 

อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างาน  ใหเป นไปตามมาตรฐานทก�าหนด                                      

ในกฎกระทรวง

  การก�าหนดมาตรฐานตามวรรคหนง  ใหนายจางจดท�าเอกสารหรอรายงานใด                

โดยมการตรวจสอบหรอรบรองโดยบคคล  หรอนตบคคลตามทก�าหนดในกฎกระทรวง

  ใหลกจางมหนาทปฏบตตามหลกเกณฑดานความปลอดภย  อาชวอนามย                 

และสภาพแวดลอมในการท�างานตามมาตรฐานทก�าหนดในวรรคหนง

  มาตรา  ๗๔  ในระหวางทยงมไดออกกฎกระทรวง  ประกาศ  หรอระเบยบ                     

เพอปฏบตการตามพระราชบญญตน  ใหน�ากฎกระทรวงทออกตามความในหมวด  ๘                          

แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน  พ.ศ.  ๒๕๔๑  มาใชบงคบโดยอนโลม

เพอก�าหนดมาตรฐานใหนายจางบรหาร  จดการ  และด�าเนนการดานความปลอดภย

อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างานเพอความปลอดภยในการท�างานของลกจาง 

และลกจางมหนาทตองปฏบตตามมาตรฐานดงกลาวดวย

  มาตรา  ๑๙  ในกรณทนายจางเชาอาคาร  สถานท  เครองมอ  เครองจกร 

อปกรณ  หรอสงอนใดทน�ามาใชในสถานประกอบกจการ  ใหนายจางมอ�านาจด�าเนนการ        

ดานความปลอดภย  อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างานเกยวกบอาคารสถานท 

เครองมอ  เครองจกร  อปกรณหรอสงอนใดทเชานนตามมาตรฐานทก�าหนดในกฎกระทรวง           

ทออกตามมาตรา  ๘

  การด�าเนนการตามวรรคหนงไมกอใหเกดสทธแกผมกรรมสทธในอาคาร  สถานท 

เครองมอ  เครองจกร  อปกรณหรอสงอนใดซงใหเชา  หรอผใหเชาในอนทจะเรยกรองคาเสยหาย

หรอคาทดแทนใด  ๆ  ตลอดจนการบอกเลกสญญาเชา  (กระทรวงแรงงาน,  ม.ป.ป.,  น.  ๓-๔)

  ๒.  กฎกระทรวงก�าหนดมาตรฐานในการบรหาร  จดการ  และด�าเนนการ                      

ดานความปลอดภย  อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างานเกยวกบความรอน                            

แสงสวาง  และเสยง  พ.ศ.  ๒๕๕๙  อาท  หมวด  ๑  ความรอน

  ขอ  ๒  ใหนายจางควบคมและรกษาระดบความรอนภายในสถานประกอบกจการ

ทมลกจางท�างานอยมใหเกนมาตรฐาน  ดงตอไปน

  (๑)  งานทลกจางท�าในลกษณะงานเบาตองมมาตรฐานระดบความรอนไมเกน              

คาเฉลยอณหภมเวตบลบโกลบ  ๓๔  องศาเซลเซยส

  (๒)  งานทลกจางท�าในลกษณะงานปานกลางตองมมาตรฐานระดบความรอน                 

ไมเกนคาเฉลยอณหภมเวตบลบโกลบ  ๓๒  องศาเซลเซยส

143ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

  (๓)  งานทลกจางท�าในลกษณะงานหนกตองมมาตรฐานระดบความรอนไมเกน                

คาเฉลยอณหภมเวตบลบโกลบ  ๓๐  องศาเซลเซยส  (ส�านกเลขาธการคณะรฐมนตร,            

๒๕๕๙,  น.  ๔๙)

  ๓.  กฎกระทรวงก�าหนดมาตรฐานในการบรหาร  จดการ  และด�าเนนการ                   

ดานความปลอดภย  อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างานเกยวกบการปองกนและ

ระงบอคคภย  พ.ศ.  ๒๕๕๕

  ๔.  อนสญญาฉบบท   ๑๕๕  ว าด วยความปลอดภยและอาชวอนามย                                  

ค.ศ.  ๑๙๘๑  (พ.ศ.  ๒๕๒๔)  และพธสารแนบท ายเกยวกบการรบรองนโยบาย                                          

ดานความปลอดภยและอาชวอนามยระดบชาต  รวมทงการด�าเนนการโดยภาครฐ  และ

ภายในสถานประกอบกจการ  เพอสงเสรมความปลอดภยและอาชวอนามย  ฯลฯ

  กฎหมายทปรากฏขางตนเปนเพยงบางสวนเทานนทผ เขยนไดน�ามาเสนอ                        

ยงมกฎหมายอกหลายฉบบทเกยวของกบการจดสถานประกอบการใหมความปลอดภย                  

โดยทกฉบบตางมงเนนใหเกดความปลอดภยในการท�างานตอลกจางและสรางวฒนธรรม                

การท�างานแบบปลอดภย  เพอลดความสญเสยชวตและทรพยสนและเพมประสทธภาพ                                 

ในการท�างาน

มมมองและกำรใหควำมส�ำคญกบสขภำพ

“อโรคยา  ปรมาลาภา”  “ความไมมโรคเปนลาภอนประเสรฐ”  จากค�ากลาวขางตน

สะทอนใหเหนวาสงคมไทยมมมมองเรองสขภาพในเชงโรคภยไขเจบ  การดแลสขภาพ                   

ทแตกตางกน  สงเกตไดจากมการสรางโรงพยาบาล  และทมเททรพยากรสวนใหญทงของภาครฐ

และเอกชนในการรกษาพยาบาล

  ในขณะทวทยาศาสตรการแพทย  พบวา  มมมมองดานสขภาพเปนเรอง                          

ของการเปลยนแปลงอารมณ  ความคด  และพฤตกรรม  การเปลยนแปลงทางสรรวทยา                        

การท�าหนาทของอวยวะตาง  ๆ  ในรางกาย  การเปลยนแปลงทางเคมภายในรางกาย  และ

การเปลยนแปลงทางเนอเยอ  รปรางของสวนตาง  ๆ  ในรางกาย  เปนตน 

  ในเชงสทธมนษยชน  พบวา  รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย  พ.ศ.  ๒๕๖๐ 

ไดก�าหนดหนาทของรฐในการคมครองสทธของราษฎรในดานสขภาพไวในหลายมาตรา  อาท 

มาตรา  ๔๗  บญญตใหบคคลยอมมสทธไดรบบรการสาธารณสขของรฐ  บคคลผยากไร                      

ยอมมสทธไดรบบรการสาธารณสขของรฐโดยไมเสยคาใชจายตามทกฎหมายบญญต  บคคล

ยอมมสทธไดรบการปองกนและขจดโรคตดตออนตรายจากรฐโดยไมเสยคาใชจาย  เปนตน 

144รฐสภาสาร  ปท  ๖๖  ฉบบท  ๕  เดอนกนยายน-ตลาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑

มมมอง

ประเดนทมงเนน

การเปลยนแปลง

ทางอารมณ

และพฤตกรรม

3

3

3

วทยาศาสตรการแพทย

สทธมนษยชน

สงคม

การเปลยนแปลง

ทางสรระ

3

3

3

การเปลยนแปลง

ทางเคมภายใน

รางกายและ

การเปลยนแปลง

ทางเนอเยอ 

รปรางของ

สวนตาง  ๆ 

ในรางกาย

3

การมเครองมอ

ชวยวดและ

พจารณา

รางกาย

3

เปนสทธ

ขนพนฐาน

ในการดแล

สขภาพจากรฐ

3

3

ตารางท  ๑  มมมองและประเดนทใหความส�าคญดานสขภาพ

  ในมมมองทางสงคม  พบวา  มการพจารณาสขภาพแบบแยกสวนทเนนหนก

เฉพาะเรองนน  เชน  ดานอาชวอนามยจะพจารณาเฉพาะสขภาพในสวนทเกยวของกบ                  

การท�างาน  สขภาพของคนท�างานในสวนทไมเกยวของกบงานจงถกละเลย  แพทยพจารณา

เฉพาะในเรองโรคและการรกษาโรค  แมแตในพระราชบญญตคมครองแรงงานตางมงเนน                   

ในเรองสขภาพทเกยวกบการท�างาน  เปนตน  (กรมอนามย,  ม.ป.ป.)  ซงสามารถสรปมมมองได

ดงตารางท  ๑

  สรปไดวา  สขภาพ  คอ  การไมมโรค  ดงนนสถานประกอบการทกแหงมหนาท       

ในการดแลสขภาพแรงงานเพอใหแรงงานมสขภาพทด  ท�างานไดเตมประสทธภาพและ                       

ลดการสญเสย  แรงงานทมสขภาวะทสมบรณทงทางรางกาย  สงคม  และจตใจ  จะสามารถ

ปฏบตงานไดอยางตอเนอง  และเมอใดกตามทสถานประกอบการเลงเหนคณคาและ                               

ใหความส�าคญกบสขภาพของแรงงาน  แรงงานจะท�างานอยางเตมใจและเตมท  องคการ                   

ทสามารถสรางสขใหเกดขนไดนน  นอกจากจะท�าใหทกคนท�างานไดดแลว  ยงลดอตรา                       

การลาออกและสงเสรมความผกพนของบคลากรในองคการดวย

145ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

ขอพจำรณำและแนวปฏบตเพอคณภำพชวตของแรงงำน

  แรงงานคอทรพยากรมนษยทมความส�าคญในการขบเคลอนองคการใหม                              

ผลประกอบการทด  องคการหรอสถานประกอบการควรใหความดแล  เอาใจใสเรองสขภาพ 

สขภาวะของแรงงาน  โดยควรพจารณาและมแนวปฏบต  ดงน

  ๑.  การจดสภาพแวดลอมในการท�างานโดยค�านงถงความสะอาด  สขลกษณะ

และสขภาพ  การจดสภาพแวดลอมในการท�างานทมประสทธภาพพจารณาไดจากการลดลง

ของอตราการเกดอบตเหต  การลดจ�านวนผไดรบบาดเจบ  หรอโรคจากการท�างาน  อนจะชวย

สงเสรมคณภาพชวตทดของแรงงาน  และสงผลโดยตรงตอความส�าเรจของสถานประกอบการ 

ดงนนสถานประกอบการมหนาทในการควบคม  (control)  การปฏบตตนของนายจางและ       

ลกจางใหเปนไปตามกฎเกณฑ  หลกการหรอแนวทางในการควบคมและตรวจสอบการท�างาน

ของแรงงานในสถานประกอบการ  โดยใหหวหนาเปนผดแลภายใตกฎเกณฑ  ระเบยบ  มาตรฐาน

ทก�าหนดไว  ตลอดจนการน�านวตกรรมใหม  ๆ  มาใชในสถานประกอบการ  โดยเนนวธการ

แปลกใหม  มความหลากหลายและมการเปลยนแปลงมากขน  และจดสงแวดลอมของสถานท

ท�างาน  ไดแก  แสง  ส  เสยง  หรอธรรมชาตตาง  ๆ  ใหเหมาะสมในด�าเนนงานและ                        

ยงเปนการอ�านวยความสะดวกในการท�างาน  เชน  มอากาศปลอดโปรงไดสะดวก  มแสงสวาง

เหมาะสม  ไมมกลน  หรอเสยงรบกวนในการปฏบตงาน  อณหภมภายในสถานประกอบการ

เหมาะสม  ไมรอนหรอเยนจนเกนไป  (นภาพรรณ  เจนสนตกล,  ๒๕๖๑,  น.  ๙๔๙-๙๕๐) 

  ตวอยางบรษททมการด�าเนนการจดสภาพแวดลอมทเหมาะสม  คอ  บรษท        

เจรญโภคภณฑอาหาร  จ�ากด  (มหาชน)  และบรษทยอย  โดยบรษทมการก�าหนดแนวทาง

การด�าเนนการ  สงเสรม  สนบสนน  คงไว  และปรบปรงอยางตอเนองใหเกดสภาพแวดลอม

ในการท�างานทปลอดภย  ปองกนมใหเกดผลกระทบตอสขภาพอนามยของพนกงานและ                       

ผทเกยวของ  รวมทงมงเนนการดแลรกษา  ปองกน  ลดผลกระทบดานสงแวดลอมทเกดจาก

กจกรรมของบรษทและผทเกยวของ  โดยปฏบตใหสอดคลองตามกฎหมาย 

  นอกจากน  บรษทจะจดใหมหองน�าและหองสขาทถกสขลกษณะ  น�าดมทสะอาด

ถกสขอนามย  ปจจยในการปฐมพยาบาลทเหมาะสม  สถานทรบประทานอาหารและสถานท

ส�าหรบเกบรกษาอาหารทสะอาดถกหลกสขาภบาลอยางเพยงพอและสะดวก  (บรษท                         

เจรญโภคภณฑอาหาร  จ�ากด  (มหาชน)  และบรษทยอย,  ม.ป.ป.,  น.  ๖)

  ๒.  การพจารณาผลการปฏบตงานและการสรางขวญและก�าลงใจในการท�างาน 

ในบรบทของการบรหารทรพยากรมนษย  การใหรางวลถอเปนสงทมความส�าคญอยางยง

146รฐสภาสาร  ปท  ๖๖  ฉบบท  ๕  เดอนกนยายน-ตลาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑

ส�าหรบการบรหารจดการลกจางแรงงานหรอพนกงาน  และยงมความเกยวของกบสวนงานตาง  ๆ

ภายในองคการ  เนองจากการใหรางวลเปนรากฐานของการสรางความสมพนธทดในการจางงาน

รางวลเปนสวนส�าคญของกระบวนการก�าหนดกลยทธและนโยบายขององคการ  ดงนนระบบ

การใหรางวลทมประสทธภาพและมความเปนธรรมจะสามารถตอบสนองตอคณคาของลกจาง

หรอพนกงานทมตอองคการ  การออกแบบการด�าเนนงานและปรบปรงกระบวนการใหรางวล

อยางตอเนองและควรมเปาหมายมงเนนทการปรบปรงพฤตกรรมทงในระดบปจเจกบคคล 

ระดบกลม  และระดบองคการ  (Armstrong  &  Stephens,  2006)  สอดคลองกบงานวจยของ

Sharifzadeh  &  Almaraz  (2014,  p.  19)  ทพบวา  ลกจางทมความสขในการท�างานจะม       

ผลตภาพในการท�างานดกวาลกจางทไมมความสขในการท�างาน  นอกจากนหากลกจาง                     

ขาดแรงจงใจดวยการใหรางวลทไมยตธรรมอาจท�าใหลกจางมความพยายามในการท�างานลดลง 

เกดความเหนอยหนายในการท�างาน  ไมมความพงพอใจในงาน  ความผกพนตอองคการต�า 

จนน�าไปสการลาออกจากงานในทสด  (Bratton  &  Gold,  2007)

  ๓.  การสงเสรมความสมพนธของแรงงาน  นอกจากการจงใจทรพยากรมนษย                

ในองคการใหท�างานใหกบองคการดวยสงจงใจตาง  ๆ  แลว  ควรพจารณาในขนตอนการสราง

ระบบการปฏบตงานใหไดผลการปฏบตงานสง  (High-Performance  System)  โดยทผบรหาร

องคการและผทมหนาทเกยวกบการดแลการบรหารทรพยากรมนษยจะตองตระหนกและ                    

ใหความส�าคญในเรองการบ�ารงและการรกษาทรพยากรมนษยในองคการโดยผาน  ๒  ชองทาง

คอ  ๑)  กจกรรมแรงงานสมพนธ  เพราะกจกรรมแรงงานสมพนธเปนเรองส�าคญและมผลตอ

ทรพยากรมนษยในองคการ  โดยแรงงานสมพนธจะด�าเนนไปอยางสลบซบซอนมากยงขน     

เมอลกจ างหรอพนกงานมสหภาพแรงงานเป นตวแทน  การตดต อสมพนธ ระหว าง

สหภาพแรงงานกบนายจางเกดขนหลายระดบ  ในระดบองคการทเปนทางการสหภาพแรงงาน

เปนตวแทนของกลมพนกงานในองคการ  สญญาแรงงานตองเจรจากนโดยอาศยการพจารณา

กบองคการสหภาพแรงงาน  (union  organization)  และการรวมเจรจาตอรอง  (collective  

bargaining)  กระบวนการเจรจาจงเปนบทบาทส�าคญในการพจารณาตกลงกน  และเพอใหม      

ประสทธภาพการสอสารระหวางองคการและทรพยากรมนษยในองคการควรมการตดตอ

สอสารทเปดกวาง  ๒)  คณภาพชวตของแรงงาน  ซงในงานวจยของเจษฎา  นกนอย  และ

วรรณภรณ  บรพนธ  (๒๕๕๗,  น.  ๒๔๔)  เรองคณภาพชวตการท�างานของแรงงานขามชาต

ทท�างานในสถานประกอบการจงหวดสงขลาไดสะทอนปญหาของแรงงานขามชาตแตกตางกน

ไปตามลกษณะของงาน  อาท  งานในภาคเกษตรกรรมไดรบคาแรงต�า  ไมมความแนนอน             

ในการท�างาน  เพราะเปนงานตามฤดกาลและไมไดรบการคมครองตามกฎหมายคมครองแรงงาน

147ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

ของไทย  งานในภาคประมงทะเล  แรงงานขามชาตมกตองออกทะเลเปนเวลานานนบตงแต       

๔  เดอนจนถงนานเปนป  โดยตองท�างานอยางหนก  มเวลาพกผอนวนละไมก ชวโมง                      

สภาพความเปนอยคอนขางล�าบาก  รวมถงเรองอาหารและยารกษาโรคทมเพยงเพอใหอยรอด

ไปวน  ๆ  เทานน  นอกจากนยงเสยงตอการถกท�ารายรางกายและถกฆาจากหวหนางานหรอ

ไตกงเรอ  หากท�างานไมเปนทพอใจหรอเมอเกดมเรองทะเลาะเบาะแวงกน  เรองราวการท�าราย

ฆาฟนมกจะเงยบหายไปจนแรงงานขามชาตเรยกสถานการณแบบนวา  “นกโทษทางทะเล”      

ลกเรอทออกเรอเขาไปท�าประมงในเขตแดนทะเลของประเทศอนยงเสยงตอการถกจบกม                  

ของเจาหนาทในประเทศนน  ๆ  เปนตน  จากสภาพปญหาดงกลาว  ผเขยนมความเหนวา                         

ผ บรหารองคการตองเขามาดแลคณภาพชวตของแรงงานอยางจรงจง  ตองมการก�าหนด

นโยบายทมการสงเสรมใหสมาชกในองคการมคณภาพชวตทด  ทงในเรองการท�างาน  และ

ชวตสวนตว  โดยจะตองมความสมดลในทงสองสวน  เพอใหสมาชกขององคการรสกมความสข

ในการท�างาน  และไมมความกงวลในเรองครอบครวและชวตสวนตว 

ดงนนหากองคการสามารถบ�ารงและรกษาทรพยากรมนษยในองคการไดเปนอยางด

แลวกจะสามารถสรางความผกพนใหเขาอยกบองคการ  มความร สกวาเขาเปนสวนหนง                       

ขององคการและพรอมทจะท�างานใหกบองคการ  อนจะท�าใหองคการมผลการปฏบตงานสง                 

อยางแนนอน  (maintaining  the  high-performance  organization)  (อครนนท  อมรวรยะกล,

๒๕๕๔,  น.  ๔๘-๕๔) 

ทมา: https://www.hfocus.org/content/2013/01/2245

148รฐสภาสาร  ปท  ๖๖  ฉบบท  ๕  เดอนกนยายน-ตลาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑

บทสรป

  ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย  พ.ศ.  ๒๕๖๐  ไดก�าหนดหนาทของรฐ         

ในการคมครองสทธของราษฎรในดานสขภาพไวในหลายมาตรา  อาท  มาตรา  ๔๗  บญญต

ใหบคคลยอมมสทธไดรบบรการสาธารณสขของรฐ  บคคลผยากไรยอมมสทธไดรบบรการ

สาธารณสขของรฐโดยไมเสยคาใชจายตามทกฎหมายบญญต  บคคลยอมมสทธไดรบ                         

การปองกนและขจดโรคตดตออนตรายจากรฐโดยไมเสยคาใชจาย  ถอเปนประเดนส�าคญ                    

ทสถานประกอบการควรใหความส�าคญเพอประโยชนขององคการและแรงงาน  โดยมงเนน          

การจดสภาพแวดลอมในการท�างานโดยค�านงถงความสะอาด  สขลกษณะและสขภาพ                          

การจดสภาพแวดลอมในการท�างานทมประสทธภาพพจารณาไดจากการลดลงของอตรา                 

การเกดอบตเหต  การลดจ�านวนผ ไดรบบาดเจบ  หรอโรคจากการท�างาน  รวมถงควรม                              

การออกแบบการด�าเนนงานและปรบปรงกระบวนการใหรางวลอยางตอเนองและควรม                   

เปาหมายมงเนนทการปรบปรงพฤตกรรมทงในระดบปจเจกบคคล  ระดบกลม  และระดบ

องค การ  เพอให บคลากรมคณภาพชวตท ดให เป นไปตามทกฎหมายก�าหนด  อาท                                    

พระราชบญญตความปลอดภย  อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างาน  พ.ศ.  ๒๕๕๔

กฎกระทรวงก�าหนดมาตรฐานในการบรหาร  จดการ  และด�าเนนการดานความปลอดภย         

อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างานเกยวกบความรอน  แสงสวาง  และเสยง                      

พ.ศ.  ๒๕๕๙  กฎกระทรวงก�าหนดมาตรฐานในการบรหาร  จดการ  และด�าเนนการ                    

ดานความปลอดภย  อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างานเกยวกบการปองกน          

และระงบอคคภย  พ.ศ.  ๒๕๕๕  อนสญญาฉบบท  ๑๕๕  วาดวยความปลอดภยและ                 

อาชวอนามย  ค.ศ.  ๑๙๘๑  (พ.ศ.  ๒๕๒๔)  และพธสารแนบทายเกยวกบการรบรอง

นโยบายดานความปลอดภยและอาชวอนามยระดบชาต  และพระราชบญญตแรงงานสมพนธ 

พ.ศ.  ๒๕๑๘  เปนตน  เพอใหเกดความยตธรรมแกแรงงานและเปนการสงเสรมใหเกด                    

การท�างานในสถานประกอบการอยางปลอดภย

149ความสขในสถานทท�างาน:  ขอพจารณาและแนวปฏบตเพอคณภาพชวตของแรงงาน

เอกสำรอำงอง

กรมอนามย.  (ม.ป.ป.).  การสรางเสรมสขภาพคนท�างานในสถานประกอบการ.  สบคนเมอ

  วนท  ๒  กนยายน  ๒๕๖๐,  จาก  http://advisor.anamai.moph.go.th/main. 

  php?filename=factory1

กระทรวงแรงงาน.  (ม.ป.ป.).  ค�าชแจงกระทรวงแรงงานเรองพระราชบญญตความปลอดภย

อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท�างาน พ.ศ. ๒๕๕๔.  ม.ป.ท.

โครงการพฒนาและสงเสรมการจดการความรเพอสนบสนนสขภาวะองคกร.  (ม.ป.ป.). 

บรษท ควพ (ประเทศไทย) จ�ากด “องคกรทมฐานคด ใช “ความสข”

เปนตวขบเคลอน”.  สบคนเมอวนท  ๔  มกราคม  ๒๕๖๑, 

  จาก  http://www.happy-workplace.com/index.php

เจษฎา  นกนอย  และ  วรรณภรณ  บรพนธ.  (๒๕๕๗).  คณภาพชวตการท�างานของแรงงาน 

  ขามชาตทท�างานในสถานประกอบการจงหวดสงขลา.  วารสารปารชาต, ๒๗(๓),

    ๒๔๑-๒๕๐.

โฉมนภา  บญธรรม.  (๒๕๕๘).  ความสขในการท�างานของพนกงานบรษท  แบรนด  (๑๘๓๕)  จ�ากด.

วารสารวชาการการตลาดและการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร,

๒(๒),  ๗๗-๘๖.

ถตรตน  พมพาภรณ  และ  ธระวฒน  จนทก.  (๒๕๕๙).  ความสขในการท�างาน:  ความทาทาย

ของการจดการทรพยากรมนษยในอตสาหกรรมบรการ.  วารสารมนษยสงคมปรทศน,

๑๘(๒),  ๑๑๓-๑๒๖.

นภาพรรณ  เจนสนตกล.  (๒๕๖๑).  แนวทางการพฒนาระบบการจดการดานความปลอดภย

ในการท�างานของแรงงานตามพระราชบญญตความปลอดภย อาชวอนามย

และ สภาพแวดลอมในการท�างาน พ.ศ. ๒๕๕๔.  การประชมวชาการระดบชาต

  ครงท  ๑๐  ณ  มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

บรษท  เจรญโภคภณฑอาหาร  จ�ากด  (มหาชน)  และบรษทยอย.  (ม.ป.ป.).  นโยบาย

ดานการจางงานและการบรหารแรงงานบรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จ�ากด (มหาชน)

และบรษทยอย.  ม.ป.ท.

ยพาวรรณ  ทองตะนนาม  และคณะ.  (๒๕๕๘).  ปจจยพฒนาองคกรแหงความสข  (ภาครฐ):  

  การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ.  วารสารวจยทางวทยาศาสตรสขภาพ,

๙(๑),  ๕๒-๖๒.

150รฐสภาสาร  ปท  ๖๖  ฉบบท  ๕  เดอนกนยายน-ตลาคม  พ.ศ.  ๒๕๖๑

ศภลกษ  แลปรรตน.  (๒๕๕๗).  ความพงพอใจในการท�างานและความตงใจลาออก:  การศกษา

ในพนกงานเจนเนอเรชนวายของธนาคารพาณชยในจงหวดขอนแกน  ประเทศไทย.

วารสารวชาการ Veridian E-Journal, ๗(๓),  ๘๖๓-๘๗๗.

สาระเฮฮา.  (ม.ป.ป.).  Castle Peak โรงงานแหงความสข.  สบคนเมอวนท  ๔  มกราคม   ๒๕๖๑,

  จาก   http://www.hehaworkplace.com/blog/castle-peak- 

ส�านกมาตรฐานการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย.  (๒๕๔๙).  ทศทางและรปแบบ

การจดสวสดการสงคมของประเทศไทย.  กรงเทพฯ:  ห างห นส วนจ�ากด                             

  เทพเพญวานสย.

ส�านกเลขาธการคณะรฐมนตร.  (๒๕๕๙).  กฎกระทรวงก�าหนดมาตรฐานในการบรหาร  จดการ

และด�าเนนการดานความปลอดภย  อาชวอนามย  และสภาพแวดลอมในการท�างาน

เกยวกบความรอน  แสงสวาง  และเสยง  พ.ศ.  ๒๕๕๙.  ราชกจจานเบกษา.

  เลม  ๑๓๓  ตอนท  ๙๑  ก.

สพจน  อนหวาง,  ระววรรณ  ชนอวม,  และ  วรรณพร  พทธภมพทกษ.  (๒๕๕๖).

แรงงานสมพนธ.  พษณโลก:  มหาวทยาลยพษณโลก  จ�ากด.

อนนต  มณรตน.  (๒๕๖๐).  ความผกพนในองคการ:  ศกษากรณส�านกเลขาธการคณะรฐมนตร.

วารสารรฐศาสตรปรทรรศน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, ๔(๑),  ๖๘-๙๐.

อครนนท  อมรวรยะกล.  (๒๕๕๔).  ตวแบบประสทธภาพในการบรหารทรพยากรมนษย.

วารสารขาราชการ, ๕๖(๑),  ๔๘-๕๔.

Armstrong,  M.  &  Stephens,  T.  (2006).  A Handbook of Employee Reward Management

and Practice.  Page  Limited.  United  Kingdom:  Kogan.

Bratton,  J  &  Gold,  J.  (2007).  Human Resource Management: Theory and Practice.

    4th  ed.  Hampshire,  UK:  Macmillan.

Diener,  E.  (2000).  Subjective  well-being.  American Psychologist,  55,  34–43.

Sharifzadeh,  M  &  Almaraz,  J.  (2014).  Happiness  and  Productivity  in  the  Workplace.

American Journal of Management, 14(4),  19–26.